Makuch J. - Zastosowanie tworzyw sztucznych w nowoczesnych

XLVII Konferencja Naukowa
Opole - Krynica, 2001
Jacek MAKUCH1
ZASTOSOWANIE TWORZYW SZTUCZNYCH
TOROWISK TRAMWAJOWYCH W POLSCE
!
"#
$
"
"
"
#
#
#
%
#
−
−
−
#
"
#
#
&
'
#
(
'
#
#
(
#
' budowy i nawierzchnie: betonowe, bitumiczne, z kruszyw i
kamienia naturalnego).
)*+
!
#
"
,
-.
/))*
#
"
#
'
(
'
( ,
-.
"
- /))0
# #
!
"
"
"
1
#
"
#
−
−
−
−
−
−
1
2
&
#
'
(
"#
'
!
infrastruktury podziemnej),
2 # '
(
"
3'
(
'
watorów miejskich i architektów na stosowanie
zabudowanych, bezpodsypkowych torowisk),
'
(
4
#5
6
1
1
#
7
#
#
zarówno w projektowaniu jak i w wykonawstwie. Wprowadzenie gospodarki rynkowej
" #
2
#
8
#
torowisk tramwajowych.
#
"
#
#"
#
'
# "
(
znacznej mierze tworzywami sztucznymi.
2. Podstawowe informacje o tworzywach sztucznych
.
-
-
'
#+ "
'
"
"
$
3
+
−
#
'" #
(:/;
)0 9
( "
#
(
#
&
"
#
3'
#
/** 9(
#
− plastomery - ch
#
/**9(
&
−
+
#
temperaturze, a twarde w temperaturze otoczenia,
−
+
#
czynników chemicznych (chemoutwardzalne).
"
/
zastosowanie w budowie torowisk tramwajowych.
'
#
'
( "
#
Tablica 1. Tworzywa sztuczne wykorzystywane w budowie torowisk tramwajowych
Rodzaj tworzywa
Nazwa tworzywa
Elastomery
kauczuk (guma)
Plastomery Termoplasty
polietylen, polipropylen, polichlorek winylu
(PCV), polistyren (styropian), poliamid,
poliuretan
Duroplasty chemoutwardzalne epoksydy
!
" "# $ #"
#
%& ' &(# "' % &) &( " "#*
+# )"# &(
%
2
W przypadku torowisk wydzielonych z jezdni oraz poprzecznych przejazdów drogowych
"
#
"
"
"
2
+
- "
-'
"
"
2
#
#
(
2
'!
( "
#
2'
(
3.1. Podparcie i przytwierdzenie szyny
-%- '
"
#
#
/(
#
<*+
"
1
->5+?- '
"
#
"#
#3
=*+
#
# #
@(
#
#
#
#
"
"
#
2
#
3
4
#
Rys.1. Przytwierdzenie "K"
Rys.2. Przytwierdzenie "SB-3"
Przytwierdzenie typu "K" jest nadal stosowane do posadowienia szyn na betonowej
' "
(
"
#
"
"
' ?(
3
# &
#
"
1
#
"
3
1 #
"
"
"
"
"
"
"
"
"
1
#
"
"
"
#
"
"
"
#
#
+
1 !"
"
"
8
"
"
#
""
+
"
#
#
"
2
#
#
" "#
"
#
#
"
1
&
3
"
+
"
#
/))0(
'
!
#
"
mechanizacji robót.
1
#
E
#
#
-'
F
" #1
#
#
#3
(B
2
2
#
Rys.3. Tor na podporach wibroizolacyjnych
$
-
A
+
2
"
1
'
%
"
"
C(
!# 1
'"
5
1
(
B
C
"
D*+
#
!"
!
"
#
#
"
#
#
7
"
#
2
#
B
"
elektryczna, krótki i zmechanizowany cykl budowy, estetyka uzyskiwanej nawierzchni (z
&
# +.
/))<( B
&
!
#
3
#
1
1
"#%
'
%
/)=C(:@; "
#
B
#
G
>
5
8
#
'1
2
(
"
#
0>
#
&
"
#
+
-"
#
"3
' #
"
( "
'
(
#
"
3
"
#
'
"
(
"3
"
#
"
#
#
"
#
"
#
#
#
#
"
"
#
4
"
"
?
#
"
#
1
1
'
"
( F
'
/))0(:?;
#
"
H
/))<( :C;
(ul.Karkonoska, 1999) i Poznaniu (ul. Podgórna, 2000).
B
0
'
Rys.6. Tor z zalewem poliuretanowym
#
B
#
%
#
#
#
#
"
D
#
"
' !"
"
"
"
#
(
"
#3
#
"
"
2
I
1
>#
/))D(
Hucisko, 2000).
>
@***
%
#
'
#
' F
/)))( J 2
'
J
"
2
+
%
"
#
#@
:0;
>
#
@***
D
"
!
7#
$
"
3.2. Zabudowa torowiska
I
"
#
#
"
'
(5
#
+
#
#
"
#
"
#
$
"
# &
− masy zalewowe poliuretanowe albo bitumiczno-kauczukowe (rys.3 - prawa strona
0(A
−
"
+
' ?+
(
"
#
! "
−
&
' C(
#
' 0 +
( #
' <(+
%
J 2
5
B
<J
#
przejazdowe
B
=
#
#
8
3
"
warstwami nawierzchni w celu wzmocnienia lub separacji (rys.5) oraz o dodatkach z tworzyw
#
#
"
!
'
! (
'
!
(
!"
&
#
"
#
#
3.3. Podbudowa torowiska
?
"
"
"
0
"#
#
'
3
#
?(
"#
' 0( "
'
kwarcowym w odpowiedniej proporcji). Podobnie jak w przypadku nawierzchni, przy
wykonywaniu betonowych podbudów korzystne jest stosowanie dodatków z tworzyw
#
#
"
'
!
(
#
"
"
"
"
#
#
# 7
"
#
"
2
#
"
podbudowach torowisk, w postaci mat wibroizolacyjnych z jednorodnej gumy albo granulatu
#
8
=
F
/))0 :?; 4
#
"
"
"
-B
" #
#
%
#
5
7#
@***
"
"
4
"
3
&
#
'%
5
@***+
!
#
(
6
3.4. Podtorze
8
#
"
&
"
"
#
"
#
2&
4 #
!
#
#
+>
'
2 4
'
/))D( "
#
#
(
&
#
"
"
,
1
+
"
" "# '* +"' -"#./ *.01' & )'./"&( "''.*'
"
&
#& .
'
'
(
#
(A
# "
#
&!
"
(
"
A
' "
&
"
(1
"
'
"
"
4. Podsumowanie
.
#
−
−
−
3'#
3
&
#
2
3
#
chemicznych (sole, oleje, smary),
−
3
"
−
−
"
−
#
#
(
3'
"
2(
!
'
" ancji
#
#
#
(
3'
(
&
− z
− "#
−
#
'"
@(
# '"
' " C(
#
$
"#
#
?(
I
!
&
−
− zastosowaniem tworzyw sztucznych jako dodatków lub w nowych zastosowaniach,
−
'
#
I
chemoutwardzalnych preparatów).
E
#3
2
#
2
7
2
>
# @*
2
#
!
# 31
#
#
4
3
!
3
"
2
3
$
# ?+
#
%
"
"#
"
=
F
#
2 :?; B
#
2"
H
@
0
?
:C;
"
K!
1
konstrukcjach
3
torowisk
2
!
tramwajowych, brakuje
8
"
natomiast
warunków
technicznych
2
"
oferowanie nadzoru podczas budowy.
Innym problemem jest praktyka stosowana niekiedy przez wykonawców robót
2
2
#
>
"
"
#
"
$
#
!
!
+
"
" ."
"
Tablica 2. Zastosowanie tworzyw sztucznych zamiast tworzyw tradycyjnych
3
tworzywo
tworzywo
tradycyjne
sztuczne
#
drewno
polietylen, polia#3
3A
#
mid, guma, ela"
3
stomer korkowy
#
podlewy, bitumiczne poliuretanowe
3
3
zalewy
#
"
A
'
3(A
lepsza izolacja elektryczna
beton
cementowy epoksydowy
"
A
#3
#3
# + podsypka styropian, pianka
A
nia
cementowo poliuretanowa,
"
A
3A
-piaskowa PCV
3
#
rury
betonowe, polietylen,
A #
kamionko- polipropylen
A
3
A
we,
3#
3 #
8
Tablica 3. Zastosowanie tworzyw sztucznych jako dodatków do tworzyw tradycyjnych
tworzywo
dodatki
tradycyjne
betony
plastyfikatory
#3
3
3A
cementowe
A
"
"
A
#
betony asfal- elastomer
towe, zalewy (kauczuk syn3
3
#3
bitumiczne
tetyczny)
3
geosyntetyki
maty
wibroizolacyjne
kleje
preparaty
preparaty
Tablica 4. Nowe zastosowania tworzyw sztucznych
tworzywo
sztuczne
polietylen,
wzmocnienie, separacja i odwodnienie warstw
polipropylen,
podbudowy lub podtorza
poliester
guma, elastomer wzrost izolacji wibroakustycznej
korkowy
#
poliuretanowe,
"
2
epoksydowe
bitumiczno#
kauczukowe
polimery
zapewnienie odpowiednich warunków podczas
dojrzewania betonu
epoksydy
zabezpieczenie i izolacja powierzchni, polepszenie
#
Literatura
[1]
[2]
[3]
[4]
[5]
DOBROSZ K., MATYSIAK A.,
!
!
.
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, 1990.
FLKG4 KF%
1
#
"
Sympozjum Naukowo-Techniczne: Racjonalne
wykorzystanie infrastruktury szynowej. Kraków-Zakopane 1995, s. 177-187.
%G.>K% %
8
Sympozjum
Naukowo-Techniczne:
Racjonalne
wykorzystanie
infrastruktury szynowej. Kraków-Zakopane 1995, s. 195-204.
MZTSiPT, Nowa technologia budowy rozjazdu tramwajowego. Kraków 1997.
OLEKSIEWICZ W.,
" " #$
" # #
# %
%
#&'
. Transcomp Warszawa, 1997.
9
APPLICATION OF PLASTICS
IN MODERN TRAM TRACK STRUCTURES IN POLAND
Summary
There is very big interest in plastics application in tram track structures in Poland
during last few years. In the paper causes of this process are recognised. Basic information
about plastics: structure, types and properties are presented. Types of plastics applicated so
far in modern tram tracks are mentioned and classified. Genesis of plastics application in tram
tracks are recognised. Review of possible solutions of plastics application in different parts of
tram track: rail fixation, pavement, substructure and subgrade are presented. Places of
applications of presented solutions are mentioned. In conclusion advantages of plastics
application are presented. Some problems resulting from plastics introduction in tram tracks
are discussed, and how to solve them.
10