ABC Magazynu Instalatora

ABC kwiecien_ABC Magazynu Instalatora 11-03-23 10:32 Page 28
ABC Magazynu Instalatora
nr 42011
ABC wewnętrznych instalacji wodociągowych
Rura z miedzi
Miedź to materiał obecnie bardzo często
używany do budowy instalacji sanitarnych,
ogrzewczych, gazowych oraz klimatyzacyjnych. Z początkiem lat 90. przewody z tego
materiału weszły do powszechnego użytku
w wewnętrznych instalacjach sanitarnych.
Instalację miedzianą tworzą rury miedziane i elementy łącznikowe (w tym
złączki przejściowe z brązu). Do produkcji
rur i łączników stosuje się czystą miedź w
gatunku Cu-DHP (lub CW 024A, dawniej
SF - Cu wg normy niemieckiej) zgodnie z
normą PN - EN 1057 o zawartości 99,9%
Cu+Ag i 0,015-0,040% P. Bardzo wysoka
czystość tego gatunku miedzi jest gwarancją odporności na korozję. Fosfor dodawany
jest w celu odtlenienia miedzi. Przewody
produkuje się bez szwu metodą ciągnienia.
Podczas procesu produkcyjnego rury wielokrotnie kalibruje się, uzyskując w ten sposób przewody o odpowiedniej średnicy z
dokładnością do setek części milimetra. W
przewodach miedzianych normowane są
grubości ścianek oraz średnice zewnętrzne.
Ostatnio dochodzą do mnie informacje o
nieuczciwych producentach, a w szczególności importerach rur miedzianych. Chcąc
obniżyć koszty produkcji, niektórzy producenci obniżają jakość rur. Najczęściej niedotrzymywana jest grubość ścianki rury, brak
czyszczenia powierzchni wewnętrznych ze
smarów oraz stosowanie nieprawidłowych
gatunków stopów miedzi do produkcji złączek. Zaniżanie grubości ścianki łatwo możemy rozpoznać (domowym sposobem) po
zważeniu ściśle określonej długości i danej
średnicy przewodu w kręgu lub w sztandze.
Porównując wagę kręgu lub sztangi danego
28
producenta z wagą takiego samego produktu wyprodukowanego przez markowego
wytwórcę, możemy dokonać analizy ciężaru
rur. Miałem informacje o tym, że różnice w
wadze były bardzo znaczące. Zmniejszenie
grubości ścianki powoduje obniżenie wytrzymałości rury oraz zwiększa się ryzyko
pękania przewodu podczas gięcia. Średnica
zewnętrzna jest bardzo istotna w celu uzyskania prawidłowego połączenia ze złączką
lub innym przewodem. Pasowanie zewnętrznej średnicy przewodu i wewnętrznej kielicha złączki do lutowania powinno
mieć szczelinę 0,01-0,15 mm (dla średnic
do 54 mm) i 0,02-0,3 (dla średnic zewnętrznych rur 54-108 mm). Nieprzestrzeganie tych tolerancji spowoduje brak tzw.
efektu kapilarnego w szczelinie przy połączeniach lutem miękkim i twardym. Miedź
jest metalem półszlachetnym.
Główną zaletą miedzi jest jej bardzo długi okres eksploatacji. Swoją odporność na
korozję miedź zawdzięcza powstaniu
ochronnej cienkiej warstewki tlenku miedzi na wewnętrznej powierzchni rury. Największym zagrożeniem jest zaś korozja. O
długości czasu bezawaryjnej eksploatacji instalacji wykonanej z miedzi decyduje
przede wszystkim rodzaj transportowanej
rurami wody i warunki montażu. Część wód
wodociągowych w Polsce jest agresywna w
stosunku do takich materiałów jak stal i stal
ocynkowana. Nie jest powiedziane, że tak
musi być również w stosunku do miedzi.
Lokalne ubytki metalu występują w
miejscach zniszczenia ochronnej warstwy
tlenkowej, jaka pokrywa wewnętrzne powierzchnie przewodów w kontakcie z wodą.
www.instalator.pl