MCK PUBLIKACJA 20x20cm DIAGNOZA 6.cdr
Transkrypt
MCK PUBLIKACJA 20x20cm DIAGNOZA 6.cdr
fotka Diagnoza potencjału kulturalnego mieszkańców Boguchwały. Ostatnie lata to czas znaczących zmian w historii tak samej Boguchwały (uzyskanie praw miejskich, 2008), jak i działającego w niej Miejskiego Centrum Kultury (budowa i otwarcie nowej siedziby, 2014-2015). Aby nowa rzeczywistość i nowe miejsce mogły stać się katalizatorem rozwoju lokalnej kultury MCK zdecydowało się na przeprowadzenie diagnozy społecznej w ramach projektu „Zoom na Centrum – (w)łączenie (w)działanie” dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury (program Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2016). Boguchwała 2016 Zrealizowane w trakcie „Zoomu na Centrum” badania o charakterze ilościowym i jakościowym pozwoliły pracownikom Miejskiego Centrum Kultury poznać opinie, nastawienie i preferencje mieszkańców Boguchwały dotyczące oferty kulturalnej miasta oraz działalności lokalnych instytucji kultury. Wartością dodaną projektu okazało się wzmocnienie kapitału społecznego (tj. zidentyfikowanie najbardziej aktywnych mieszkańców, którzy dotychczas działali w małych, niesformalizowanych grupach oraz ośmielenie i uwolnienie potencjału osób dotąd mało aktywnych i nieobecnych w życiu kulturalnym), a także nawiązanie relacji i znajomości, które w przyszłości zaowocują nie tylko wspólnymi przedsięwzięciami w sferze kultury, ale będą także oddziaływały na inne obszary rozwoju lokalnego. Boguchwała - charakterystyka miasta Boguchwała leży w centralnej części województwa podkarpackiego przy drodze krajowej nr 19 wiodącej w kierunku polsko-słowackiego przejścia granicznego w Barwinku, w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy województwa, Rzeszowa. Zajmuje obszar 913,29 ha i liczy 5 942 mieszkańców1. Jako miasto jest podmiotem bardzo młodym (prawa miejskie od 1 stycznia 2008 roku), ale jej udokumentowana historia – związana m.in. z rodami Piotraszewskich, Ligęzów, Lubomirskich, Straszewskich i Suszyckich - sięga XIV wieku2. W krajobrazie zachowały się też obiekty zabytkowe świadczące o bogatej przeszłości dzisiejszego miasta – wśród nich barokowy zespół kościelno-pałacowy z parkiem wybudowany przez Teodora Lubomirskiego w I połowie XVIII wieku (porównywany często z założeniami wilanowskimi)3, XIX-wieczny spichlerz, cmentarz i dworzec kolejowy, liczne kapliczki (również XIX-wieczne) oraz wille i domy drewniane z początku XX wieku4. Położenie na historycznie ukształtowanym szlaku komunikacyjnym północ-południe sprzyjało i nadal sprzyja rozwojowi gospodarczemu miejscowości. W Boguchwale z powodzeniem funkcjonują dziś zarówno zakłady przemysłowe i instytucje z wieloletnią tradycją (m.in. wybudowane w ramach przedwojennego planu Centralnego Okręgu Przemysłowego Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej ZAPEL, powstałe na bazie Państwowego Ośrodka Maszynowego Zakłady Naprawy Samochodów oraz Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego wywodzący się z założonej w 1921 roku fundacji naukowo-rolniczej rodziny Suszyckich5), jak też podejmowane są działania mające n a c e l u p oz y s k a n i e i n w e s t o rów z s e k t o ra nowoczesnych technologii (służy temu m.in. utworzona 1 2 3 Źródło: oficjalny serwis gminy Boguchwała (www.boguchwala.pl) A. Wiktor, S. Wnęk „Gmina Boguchwała. Nie tylko przewodnik”, Krosno 2008, str. 17-18 A. Wiktor, S. Wnęk „Gmina Boguchwała. Nie tylko przewodnik”, Krosno 2008, str. 59 w 2010 roku Specjalna Strefa Ekonomiczna6). W mieście dynamicznie rozwija się budownictwo mieszkaniowe – zarówno indywidualne, jak i społeczne (od 2012 roku w ramach Towarzystwa Budownictwa Społecznego7), istnieją również placówki opiekuńczo-oświatowe każdego szczebla tj. żłobek, przedszkole, szkoła podstawowa, 2 gimnazja oraz liceum ogólnokształcące8. W sferze kultury dwie główne instytucje działające w Boguchwale to Miejskie Centrum Kultury oraz Gminna Biblioteka Publiczna (znana także jako Rezydencja Literacka). Oprócz nich funkcjonuje także kilka stowarzyszeń o charakterze kulturalno-społecznym i sportowym (m.in. Towarzystwo Kobiet Krzewienia Kultury Regionalnej w Boguchwale, Stowarzyszenie Emerytów i Rencistów „Aktywny Senior ”, Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym, Zakładowy Klub Sportowy Izolator Boguchwała). Z kulturą jest też związana jedna z największych inwestycji w historii miasta (i gminy) - przebudowa w latach 2014-2015 terenu byłego gospodarstwa rolnego na Rynek miejski. Oprócz centralnego placu będącego miejscem spotkań mieszkańców Boguchwała zyskała dzięki wartej blisko 8 mln zł inicjatywie dwa nowe budynki przeznaczone na działalność kulturalną, edukacyjną i wystawienniczą (w jednym z nich mieści się siedziba Miejskiego Centrum Kultury, drugi – zabytkowy spichlerz – nie jest jeszcze zagospodarowany), a także teren wypoczynkowy z nowym placem zabaw i skateparkiem9. 4 5 6 7 8 9 A. Wiktor, S. Wnęk „Gmina Boguchwała. Nie tylko przewodnik”, Krosno 2008, str. 68-69 A. Wiktor, S. Wnęk „Gmina Boguchwała. Nie tylko przewodnik”, Krosno 2008, str. 20-21 Źródło: „Inwestuj w Boguchwałę” (www.boguchwala.pl/324-przedsiebiorcy) Źródło: www.tbsboguchwala.pl Źródło: www.tiny.pl/g9tzf Źródło: www.tiny.pl/g9tzd Miejskie Centrum Kultury w Boguchwale Równie młode jak miasto Boguchwała jest działające w nim Miejskie Centrum Kultury. Placówka powstała formalnie w 2008 roku w rezultacie podziału istniejącego od 1996 roku Gminnego Ośrodka Kultury i Wypoczynku w Boguchwale na trzy odrębne instytucje (MCK, Lokalny Ośrodek Kultury „Razem” w Niechobrzu i LOK „Wspólnota” w Zgłobniu). W latach 2008-2015 Centrum dzieliło swoją siedzibę z jednostką straży pożarnej. Rozwiązanie to było typowe dla małych miejscowości, w których - głównie ze względów praktycznych i ekonomicznych - często łączono pod jednym dachem działalność kulturalną i społeczną. Ograniczenia lokalowe w postaci słabo wyposażonych sal czy utrudnionego do nich dostępu, zwłaszcza dla osób starszych, a także osobowe, jak chociażby brak animatorów kultury oraz lokalnych liderów, utrudniały integrację mieszkańców i ich udział w życiu społeczno-kulturalnym. Dzięki zaangażowaniu władz miasta w poprawę stanu infrastruktury kulturalnej MCK zyskało w czerwcu 2015 roku nie tylko nowy, przestronny budynek (a w nim sale warsztatowe oraz salę wystawienniczą ze sceną i nagłośnieniem), ale także nową, centralną lokalizację przy placu o charakterze rynku miejskiego. Do rozwoju sfery kulturalnej w Boguchwale przyczyniły się ponadto zmiany kadrowe oraz włączenie w lokalny system zarządzania kulturą ludzi z pasją, doświadczeniem, nowymi pomysłami i chęcią do działania. Swoje cele i zadania MCK realizuje poprzez projekty animacyjne, edukacyjne, badawcze, a także w formie imprez plenerowych (m.in. Dni Boguchwały, plener malarski), koncertów (m.in. Yegor Zabelov Trio oraz cyklu „Dobry Wieczór z...”), spektakli teatralnych, przeglądów artystycznych (m.in. Podkarpacki Festiwal Seniorów przygotowywany wspólnie z Wojewódzkim Domem Kultury w Rzeszowie), obchodów świąt narodowych oraz warsztatów obejmujących różne dziedziny sztuki (cykliczne zajęcia muzyczne, taneczne, plastyczne). Od kwietnia 2016 roku w budynku MCK-u działa Klimatyczna Kawiarnia Społeczna (alternatywne miejsce spotkań utworzone dzięki inicjatywie mieszkańców i finansowaniu społecznościowemu, pionierskie na Podkarpaciu). Centrum w swojej bieżącej działalności współpracuje ze Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Gminy Boguchwała, lokalnym Stowarzyszeniem Emerytów i Rencistów „Aktywny Senior” oraz Stowarzyszeniem Ogródków Działkowych „Bażant ”, odpowiada także za funkcjonowanie świetlicy dla dzieci w wieku 6-10 lat mieszczącej się w szkole podstawowej i jest administratorem boguchwalskiego Kompleksu Basenów Kąpielowych. „Zoom na Centrum – (w)łączenie (w)działanie” – cele projektu Nadrzędnym celem projektu „Zoom na Centrum – (w)łączenie (w)działanie” realizowanego przez Miejskie Centrum Kultury w Boguchwale w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” w okresie od marca do czerwca 2016 roku było zbadanie potencjału kulturotwórczego mieszkańców Boguchwały oraz określenie roli Miejskiego Centrum Kultury w środowisku lokalnym. Dodatkowym celem był wzrost zaangażowania kulturalno-społecznego mieszkańców, stąd też grupę docelową projektu stanowili przedstawiciele trzech grup społecznych najrzadziej obecnych (bądź w ogóle nieobecnych) w przestrzeni Centrum tj. młodzieży w wieku 13-18 lat, rodziców z dziećmi do 5 roku życia oraz osób w wieku 30-50 lat (zarówno posiadających dzieci, jak i bezdzietnych). Rekrutacja uczestników badania (założono, że będzie to łącznie nie mniej niż 150 osób) odbywała się za pomocą tradycyjnych narzędzi promocyjnych (ogłoszenia w mediach, plakaty i ulotki w miejscach publicznych), jak i kontaktu bezpośredniego (spotkanie z młodzieżą w szkole, włączenie lokalnych liderów i osób już aktywnych). Narzędzia badawcze i animacyjne, którymi posłużono się w tworzeniu diagnozy to kwestionariusze ankiet, spotkania fokusowe oraz spacery fotograficznoreporterskie. Badania ankietowe trwały od 13 kwietnia do 9 czerwca 2016 roku. Przeprowadzono je za pośrednictwem formularza elektronicznego zamieszczonego na przygotowanej na potrzeby projektu stronie internetowej. Kwestionariusz ankiety składał się z 16 pytań (12 zamkniętych, 4 otwarte) oraz metryczki. Respondenci (łącznie 150 osób, z których część włączyła się także w dalsze badania) oceniali w nim zarówno ogólną atrakcyjność kulturalną Boguchwały, jak też atrakcyjność konkretnej oferty proponowanej przez Miejskie Centrum Kultury. W formularzu znalazły się ponadto pytania o potrzeby kulturalne i oczekiwania względem działalności MCK-u, preferowane źródła informacji nt. lokalnych wydarzeń, podjęto również próbę zidentyfikowania barier uczestnictwa w miejskim życiu kulturalnym. Uzupełnieniem badania ankietowego było badanie fokusowe, które zrealizowano 28 kwietnia, 30 maja i 9 czerwca 2016 roku w trzech grupach docelowych projektu (łącznie 50 uczestników). Pozwoliło ono z jednej strony na głębszą analizę zagadnień dotyczących aktualnej oferty kulturalnej Boguchwały (poza oceną dostępności i jakości proponowanych wydarzeń w wywiadach podjęto też problematykę infrastruktury i polityki kulturalnej miasta), z drugiej zaś przyniosło dodatkowe odpowiedzi związane z jej przyszłą i oczekiwaną przez mieszkańców wizją. W spacery fotograficzno-reporterskie oprócz mieszkańców Boguchwały (ok. 50 osób, zarówno biorących udział we wcześniejszych działaniach projektowych, jak i dotychczas nieaktywnych) zaangażowani zostali dziennikarze Bernadeta Szczypta (Polskie Radio Rzeszów) i Rozalia Knapik (portal „Popmoderna”) oraz fotografowie rzeszowskiego Kolektywu Multimedialnego Robin Holm. Trzy spacery po trasach proponowanych spontanicznie przez mieszkańców pozwoliły odkryć i udokumentować miejsca oraz zdarzenia z różnych powodów ważne dla społeczności lokalnej stając się jednocześnie przyczynkiem do stworzenia wyjątkowej mapy potencjału i zasobów miasta. Materiał dźwiękowofotograficzny zebrany w trakcie tych wyjść stanowił także bazę 2 cykli reportaży (dźwiękowych wyemitowanych na antenie Radia Rzeszów i drukowanych – wydanych przez Miejskie Centrum Kultury) oraz wielkoformatowej wystawy zaprezentowanej w MCK-u podczas spotkania podsumowującego „Zoom na Centrum” w dniu 19 czerwca 2016 roku. Decydując się na objęcie badaniem trzech różnych grup społecznych zakładano, że oprócz określenia potrzeb, oczekiwań i pomysłów każdej z grup z osobna uda się także znaleźć sieci powiązań między nimi umożliwiające współpracę ponad podziałami. I tak się w pewnym sensie stało – wyniki ankiet i fokusów w wielu miejscach wykazały bowiem zaskakującą zbieżność opinii i oczekiwań niezależną od wieku, wykształcenia, pochodzenia czy statusu materialnego, a jedyną znaczącą determinantę stanowiła płeć badanych. Jak mieszkańcy Boguchwały oceniają ofertę kulturalną miasta? - wyniki badań Zdecydowana większość ankietowanych (86,9%) zadeklarowała znajomość bieżącej oferty kulturalnej miasta, przy czym dla 62,8% z nich znajomość ta ma charakter pobieżny („kojarzę kilka wydarzeń”). Za dobrze zorientowanych w aktualnych wydarzeniach kulturalnych uważa się jedna czwarta respondentów (głównie młodzież oraz kobiety w wieku 31-50 lat). Znajomość bieżącej oferty kulturalnej Boguchwały nie jestem zainteresowany 3 nie znam 21 kojarzę kilka wydarzeń 91 znam 35 liczba odpowiedzi Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Blisko połowa badanych (45,3%) oceniła, że obecna oferta kulturalna Boguchwały jest „średnio atrakcyjna”. Za „atrakcyjną” uważa ją 34% ankietowanych, nieco mniej niż 10% wskazań (9,3%) otrzymały odpowiedzi „bardzo atrakcyjna” i „mało atrakcyjna”. Jedynie 2% mieszkańców Boguchwały uznało, że miejskie życie kulturalne jest dla nich „zupełnie nietrakcyjne” i warto przy tym podkreślić, że zdecydowanie bardziej krytyczni wobec ogółu oferty kulturalnej okazali się być mężczyźni. Około 20% ankietowanych mężczyzn wskazało na „małą” i „zupełny brak atrakcyjności oferty”. Z kolei wśród kobiet odsetek takich wskazań wyniósł tylko 5%. Ocena dotychczasowej oferty kulturalnej Boguchwały zupełnie nieatrakcyjna 3 mało atrakcyjna 14 średnio atrakcyjna 68 atrakcyjna 51 bardzo atrakcyjna 14 Jak poprawić atrakcyjność oferty kulturalnej Boguchwały? - propozycje mieszkańców liczba odpowiedzi Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Pytanie otwarte, w którym respondentów poproszono o wskazanie konkretnej grupy społecznej, dla której – w ich opinii – oferta kulturalna Boguchwały jest najmniej atrakcyjna wykazało jednak większą złożoność problemu. W udzielanych odpowiedziach zarysowała się bowiem wyraźna (i niezależna od płci czy wieku) korelacja pomiędzy grupą, do której należał sam ankietowany, a grupą którą wskazywał jako tą, dla której oferta jest najmniej atrakcyjna. Grupy te zazwyczaj były tożsame (tj. nastolatkowie wskazywali, że oferta jest najmniej atrakcyjna dla nastolatków, rodzice z dziećmi, że dla rodziców z dziećmi itd.), jedynie osoby w średnim wieku (30-50 lat) wskazywały oprócz swojej grupy także na grupę seniorów. Pytanie o sposoby poprawienia oferty kulturalnej Boguchwały było zadawane zarówno w kwestionariuszu ankietowym, jak również w trakcie spotkań z mieszkańcami. W efekcie mieszkańcy wskazali około 200 aktywności, które ich zdaniem byłyby atrakcyjne. Wskazania te można podzielić na następujące grupy: · wydarzenia muzyczne (łącznie 38 wskazań zdefiniowanych jako „koncerty”, „występy zespołów muzycznych” czy „wieczory z muzyką na żywo”; preferowane gatunki muzyczne to m.in. muzyka klasyczna, hip hop, piosenka poetycka, „nie folklorystyczne”, jazz, blues, muzyka klubowa), · spotkania / imprezy / warsztaty dla rodziców i dzieci oraz wydarzenia o charakterze integracyjnym (30 wskazań definiowanych jako „warsztaty dla dzieci i dorosłych”, „zajęcia dla matek z małymi dziećmi”, „zajęcia dla ojców i dzieci”, „spotkania dla ojców”, „zajęcia dla dzieci i rodziców - wspólne albo oddzielne, ale w tym samym czasie, by umożliwić rodzicom udział”, „w tym samym czasie zajęcia dzieci (do lat 10) i rodziców - chodzi o zajęcia osobne”, „wydarzenia plastyczne i artystyczne dla dzieci i dorosłych”, „wydarzenia, w których mogą aktywnie uczestniczyć i dzieciaki, i rodzice”, „wydarzenia kierowane do szerszej publiczności, całych rodzin”, „brakuje mi wydarzeń integrujących mieszkańców młodszych, starszych, niepełnosprawnych (pikniki, imprezy plenerowe, nie muszą być na dużą skalę, ważne żeby w ogóle były)”, „wydarzenia/imprezy łączące pokolenia, gwarantujące dobrą zabawę i młodszym, i starszym (może jakieś pikniki, pokazy talentów?)”, „wydarzenia skupione na współpracy międzynarodowej”), · wydarzenia filmowe, spektakle teatralne oraz występy kabaretowe (17 wskazań definiowanych jako „pokazy filmowe”, „maratony filmowe”, „kino plenerowe”, „filmy podróżnicze”, „jakieś niespotykane filmy z przesłaniem, warte obejrzenia”, „spektakle teatralne (także plenerowe)” „kabaret”), · zajęcia sportowe i rekreacyjne (12 wskazań, a wśród nich: „zajęcia sportowe dla chłopaków 8 lat”, „kurs s a m o o b ro n y ” , „ p o k a z y s p o r t ow e ” , „ z a j ę c i a akrobatyczne”, „sportowe - siłownia na zewnątrz (marzenie)”, „więcej zajęć sportowych”), · warsztaty rękodzieła i spotkania z hobbystami inspirujące do samodzielnych działań (poza dwukrotnie wskazanym kursem florystycznym i kursem szycia na maszynie - bez sprecyzowanej tematyki, określane ogólnie jako zajęcia/warsztaty rękodzieła), · spotkania autorskie („z pisarzami”, „spotkania ze znanymi/inspirującymi osobami”, „spotkania z ciekawymi ludźmi”, „spotkania i slajdowiska podróżnicze”, „kluby dyskusyjne”, „warsztaty z zakresu coachingu”), · inne wydarzenia (pojedyncze wskazania: „wycieczki, mitingi”, wystawy (plastyczne, fotograficzne), nauka rysunku, warsztaty kosmetyczne i wizażu, warsztaty kulinarne (w tym warsztaty z kuchni wegańskiej i wegetariańskiej), inne nietypowe warsztaty/spotkania np. ekologiczne, kursy językowe, wesołe miasteczko (stacjonarne), karaoke, nauka tańca, potańcówki, klub samotnych serc, „imprezy motoryzacyjne połączone z kulturalnymi np. koncertami, piknikiem”, „imprezy historyczne np. turnieje rycerskie, pikniki historyczne”). W dalszej części badania ankietowanych poproszono także o zidentyfikowanie najbardziej znaczących barier uniemożliwiających im uczestnictwo w lokalnym życiu kulturalnym. Zdaniem mieszkańców Boguchwały, największą przeszkodą (wskazaną przez 74,3% respondentów) był „brak czasu”. Co ciekawe, wskazywały na niego w równym stopniu osoby aktywne zawodowo, jak też rodzice z dziećmi w wieku przedszkolnym oraz młodzież gimnazjalno-licealna. Nieco mniejsza, ale nadal znacząca grupa mieszkańców, bo aż 48,6% badanych wskazała, że przyczyną ograniczającą ich udział w wydarzeniach kulturalnych oferowanych przez gminę jest po prostu „brak informacji na ich temat”. Bariery korzystania z oferty kulturalnej Boguchwały nie jestem zainteresowany ofertą kulturalną brak środków finansowych brak informacji nt. wydarzeń trudnośćz dojazdem na zajęcia brak czasu liczba odpowiedzi 9 12 70 15 107 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Wysoki odsetek deklaracji nt. braku wiedzy o wydarzeniach wiąże się z pytaniem o rodzaj i jakość prowadzonych działań promocyjnych. Wyniki badania pokazują, że głównymi źródłami informacji na temat organizowanych w Boguchwale imprez są dla mieszkańców: internet - w tym strona Miejskiego Centrum Kultury, strona urzędu gminy i lokalne portale – odpowiedź tę wskazało 68,7% ankietowanych, znajomi - 61,3% oraz tradycyjne ogłoszenia / plakaty na tablicach, słupach i w innych ogólnodostępnych miejscach - 53,3%. Informacje kulturalne przekazywane za pośrednictwem lokalnych instytucji, takich jak szkoły czy urząd gminy, docierają do 26% ankietowanych. Z kolei ukazujące się w prasie lokalnej do zaledwie 11,3%. Niewielka grupa mieszkańców - 12,7% - zadeklarowała, że informacji o ofercie kulturalnej miasta szuka w sposób aktywny tj. „sam pytam, interesuję się, sprawdzam w MCK-u”. Blisko połowa z nich to osoby w wieku 31-50 lat, zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Źródła informacji nt. wydarzeń kulturalnych w Boguchwale sam pytam / interesuję się 19 znajomi 92 instytucje gminy 39 ogłoszenia w miejscach publicznych 80 prasa lokalna 17 internet liczba odpowiedzi 103 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Znacząca popularność internetu oraz tradycyjnych form promocji (plakaty, ogłoszenia w miejscach publicznych, kontakt bezpośredni) nie oznacza jednak jeszcze, że mieszkańcy są z funkcjonowania tych kanałów przekazu informacji zadowoleni. Pytanie otwarte o działania, które można podjąć w celu lepszej promocji lokalnych wydarzeń kulturalnych przyniosło szereg odpowiedzi prezentujących zarówno gotowe rozwiązania reklamowe, jak też bardziej ogólne spostrzeżenia dotyczące miejsca i roli kultury w lokalnym życiu społecznym. Wśród propozycji reklamowych ankietowani wskazywali m.in. wykorzystywanie możliwości promocyjnych jakie dają media społecznościowe (zwłaszcza Facebook i funkcja „Wydarzenia”) oraz rozsyłane pocztą elektroniczną newslettery, nie brakło też sugestii odnośnie aktywności w lokalnych mediach (obecność w telewizji, stacjach radiowych, stworzenie w „Wiadomościach Boguchwalskich” działu kulturalnego „zawierającego nie tylko sprawozdania, ale też plany czy kalendarz, bo to dociera do starszych boguchwalan”) i przestrzeni miejskiej (więcej plakatów, ogłoszeń w przestrzeni publicznej - szkoła, biblioteka, urząd gminy, kościół, sklepy oraz kawiarnia społeczna - ale także więcej samych tablic i słupów ogłoszeniowych, bo „nie wszyscy mają czas, chęć czy umiejętności poszukiwać informacji w internecie”). Podkreślano także konieczność otwarcia się animatorów lokalnych imprez na mieszkańców, inne instytucje i organizacje oraz włączenie tych podmiotów w planowane i prowadzone działania („myślę, że wystarczy być otwartym na inicjatywy - kawiarnia społeczna pokazuje, że Boguchwała ma potencjał!”, „należy ożywić/stworzyć miejsca spotkań (bo poczta pantoflowa działa najlepiej;)”, „organizatorzy imprez kulturalnych powinni ze sobą współpracować, bo wspólnie można organizować w yd ar zenia o w iększym zasięgu”, „w łąc zać mieszkańców i pocztę pantoflową”), pojawił się też postulat edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży. O tym, że partycypacja w przygotowywaniu i realizacji oferty kulturalnej oraz edukacja najmłodszych mieszkańców w zakresie kultury ma dla boguchwalan duże znaczenie świadczą dodatkowo odpowiedzi udzielone na kolejne pytania ankiety: jedynie 13,8% badanych zadeklarowało, że nie ma ochoty włączyć się aktywnie w rozwój lokalnej kultury (podczas gdy 44,2% wykazało zdecydowaną chęć, a 42% chęć warunkowaną rodzajem wydarzenia) i jedynie 9,2% wskazało, że dzieci i młodzież nie potrzebują dodatkowej edukacji kulturalnej. Działalność MCK w Boguchwale w opinii mieszkańców Miejskie Centrum Kultury jest instytucją rozpoznawalną i odwiedzaną przez mieszkańców. Wizyty w niej deklaruje 85,2% ankietowanych, ale dokładniejsza analiza pokazuje, że znacznie częściej do MCK-u przychodzą kobiety (ogółem 68% nastolatek oraz kobiet w wieku 31-50 lat bywa w Centrum „raz w tygodniu” lub „raz w miesiącu”, podczas gdy niemal identyczny odsetek nastolatków i mężczyzn – 67,5% deklaruje obecność „raz na pół roku” oraz „nigdy”), co może mieć związek zarówno z przywołanym już mniejszym krytycyzmem kobiet wobec zastanej oferty, jak też z samym jej charakterem (odpowiadającym bardziej potrzebom kobiet niż mężczyzn). Ankietowani boguchwalanie postrzegają MCK nie tylko jako „dom kultury” (41,6% wskazań), ale także jako „miejsce spotkań wszystkich ludzi” (19,5%) i „miejsce, gdzie można pójść i ciekawie spędzić czas” (17,4%). Czym jest MCK w Boguchwale? inne nie wiem, nie bywam w MCK miejsce, gdzie można ciekawie spędzić czas miejsce pracy twórczej miejsce spotkań wszystkich ludzi miejsce spotkań dzieci i młodzieży dom kultury jednostka samorządowa 2 liczba odpowiedzi 9 26 1 29 13 62 7 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Częstotliwość odwiedzania Miejskiego Centrum Kultury przekłada się na ogólną ocenę działalności placówki tj. osoby częściej odwiedzające Centrum mają o nim lepszą opinię niż osoby przychodzące sporadycznie. Mieszkańcy odwiedzający MCK raz w tygodniu oceniają funkcjonowanie instytucji wyłącznie „bardzo dobrze” 62% i „dobrze” - 38%. Osoby, które przychodzą do Centrum raz w miesiącu oceniają jego działalność „dobrze” - 70% badanych, „bardzo dobrze” - 23%, „średnio” (3,5%) i „źle” (3,5%). Natomiast ankietowani zaglądający do MCK raz na pół roku zazwyczaj oceniają placówkę „dobrze” - 50%, „średnio” - 41% i „bardzo dobrze” - 9%. Zależność ta – podobnie jak w przypadku ogólnej oceny atrakcyjności oferty kulturalnej Boguchwały – wiąże się z zagadnieniem dostosowania oferty Miejskiego Centrum Kultury do oczekiwań i potrzeb korzystających z niej (bądź nie) mieszkańców. Jakie zatem wydarzenia, zajęcia cykliczne i warsztaty – w opinii mieszkańców Boguchwały – powinny odbywać się w przestrzeni Miejskiego Centrum Kultury? Przede wszystkim pokazy filmowe (63,1%) oraz warsztaty muzyczne (58,4%) i taneczne (52,3%). Spory odsetek wskazań uzyskały także warsztaty teatralne (45,6%), warsztaty fotograficzne (38,3%) i warsztaty z zakresu rękodzielnictwa (35,6%), nieco mniejszy, ale nadal znaczący – kluby spotkań (32,9%), odczyty i prelekcje ze znanymi osobami (31,5%) oraz spotkania autorskie (29,5%). Jakie wydarzenia / zajęcia powinny być realizowane w MCK? inne 57 kluby dyskusyjne 28 spotkania autorskie 44 odczyty i prelekcje 47 kluby spotkań 49 warsztaty rękodzielnicze warsztaty fotograficzne liczba odpowiedzi 53 57 warsztaty teatralne 68 warsztaty taneczne 78 warsztaty muzyczne 87 pokazy filmowe 94 Jako że jedną z grup badawczych stanowili rodzice z dziećmi w wieku przedszkolnym postawiono również pytanie o rodzaj dedykowanych najmłodszym boguchwalanom zajęć artystycznych, kulturalnych bądź rekreacyjnych, które mogłyby odbywać się w MCKu. Najwięcej wskazań otrzymały: · zajęcia taneczne (bez określania konkretnego rodzaju tańca, po prostu „zajęcia taneczne”, „taniec”), · zajęcia sportowe („zajęcia sportowe dla mam z małymi dziećmi lub podobne”, basen, judo, gry zespołowe, rolki, gimnastyka, akrobatyka, piłka nożna, szachy), · zajęcia plastyczne (definiowane jako zajęcia z rysunku, plastyczne, malarskie, zajęcia z historii sztuki), · zajęcia muzyczne (nauka gry na instrumentach, warsztaty muzyczne, zajęcia wokalne, śpiew), · zajęcia hobbystyczno-manualne (bez wskazań na tematykę, ogólnie „rękodzieło”), · warsztaty kulinarne (a także zdrowego odżywiania) oraz · warsztaty fotograficzne. Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Jedna trzecia badanych skorzystała z możliwości uzupełnienia odpowiedzi na to pytanie własnymi propozycjami. Znalazły się wśród nich: zajęcia sportowe i rekreacyjne (zarówno definiowane ogólnie jako „zajęcia sportowe”, jak też warsztaty rowerowe, rolki dla dzieci w wieku 5 lat, pilates, joga czy kółko szachowe), koncerty i spotkania muzyczne (m.in. koncerty muzyki klasycznej, „wieczory z muzyką na żywo przy filiżance kawy”), zajęcia plastyczne i rysunkowe (a także związane z nimi wykłady o sztuce i wystawy), warsztaty wokalne i taneczne (w tym też „turnieje taneczne dla dzieci z zespołów działających w Boguchwale i okolicy”), a także kursy florystyczne, zajęcia ogrodnicze dla działkowców, warsztaty kulinarne dla rodzin oraz klub samotnych serc. Tematyka zajęć preferowanych dla dzieci stała się także – w trakcie spotkania fokusowego - pretekstem do zasygnalizowania innych potrzeb tej grupy, zarówno czysto praktycznych (pora zajęć dostosowana do rytmu dnia młodych boguchwalan), jak i systemowych (rodzice – zwłaszcza najmłodszych dzieci – oczekują zajęć, w których będą mogli uczestniczyć wspólnie z nimi, oczekiwane są też zajęcia równoległe – tj. rodzice uczestniczą w zajęciach swojej grupy wiekowej, a dziećmi w tym czasie zajmuje się animator). Grupa ta (podobnie jak dwie pozostałe) wyrażała również dużą aprobatę w odniesieniu do przestrzeni oraz działalności Klimatycznej Kawiarni Społecznej jako miejsca stworzonego oddolnie, otwartego dla wszystkich mieszkańców (ale i wskazywała na konieczność doposażenia go np. w dodatkowe zabawki dla maluchów, przybory plastyczne czy czasopisma). Podsumowanie Poprawa infrastruktury kulturalnej oraz zmiany w zarządzaniu i strategii programowej Miejskiego Centrum Kultury (dosłowne i przenośne „otwieranie drzwi” instytucji) zapoczątkowane w 2015 roku dają realną szansę na dalszy rozwój placówki. Nowa koncepcja działalności oprócz zyskania zainteresowania i akceptacji ze strony społeczności lokalnej (duże uznanie dla inicjatywy Kawiarni Społecznej) rodzi też jednak nowe, wyższe oczekiwania odnośnie oferty kulturalnej. Mieszkańcy - niezależnie od wieku, wykształcenia, pochodzenia czy statusu materialnego – oczekują poszerzenia jej zwłaszcza o wydarzenia muzyczne, spotkania i warsztaty dla rodziców z dziećmi (w tym szczególnie dla ojców), pokazy filmowe oraz zajęcia sportowo-rekreacyjne i taneczne. Inne ważne postulaty to stworzenie oferty w zakresie edukacji kulturalnej najmłodszych boguchwalan oraz kwestia poprawy komunikacji MCKu z mieszkańcami poprzez intensyfikację obecności w internecie i w przestrzeni reklamowej miasta. Szczególne podziękowania za wsparcie realizacji projektu „Zoom na Centrum – (w)łączenie (w)działanie” kierujemy do: Małgorzaty Wójcik tutorki projektu ze strony Narodowego Centrum Kultury i Centrum Aktywności Lokalnej, Marty Biały, Kingi Bielec, Danuty Husar, Anny Gruszczyńskiej - Chruściel, Przemysława Chruściela, Anny Kołomycew, Rozalii Knapik, Grzegorza Krasonia, Ilony Duszy-Kowalskiej, Macieja Rałowskiego, Bernadety Szczypty, AKU STUDIO oraz Drukarni DUET. fotka fotka Miejskie Centrum Kultury w Boguchwale Plac Rynek 2, 36-040 Boguchwała [email protected] tel. 17 230 65 72 www.mck-boguchwala.pl Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy lokalne 2016