Gabi - kosmetyczki.net

SZKOLNICTWO KOSMETYCZNE – W KTÓRĄ STRONĘ?
Zawód kosmetyczki w Europie
Wywiad z Nadine Salembier, przewodniczącą INFA
– Międzynarodowej Federacji Kosmetyczek
Moja rozmówczyni przyjmuje mnie w swoim salonie położonym przy Avenue Louise, najbardziej
eleganckiej brukselskiej alei. Jest prawdziwą bizneswoman – odważną i pełną entuzjazmu.
Zarządza kilkoma salonami, stworzyła własną gamę kosmetyków, przewodniczy stowarzyszeniom
zawodowym kosmetyczek na poziomie krajowym i międzynarodowym. Niedawno doprowadziła
do zmiany belgijskiej regulacji dotyczącej zawodu kosmetyczki, tak by dostosować ją do aktualnego
rozwoju technologicznego.
q Nasze pierwsze pytanie dotyczy regulacji zawodu kosmetyczki. Podjęte kilka lat temu w Polsce działania zmierzające do
stworzenia ram prawnych i określenia kompetencji dla kosmetyczki i kosmetologa napotkały duży opór ze strony różnych
środowisk. Podnosząc argument wolności gospodarczej, skutecznie zablokowały one te prace. Jakie doświadczenia zebrała
Pani podczas prac legislacyjnych, które doprowadziły do przyjęcia w Belgii w 2007 r. dekretu królewskiego w sprawie kompetencji zawodowych wymaganych dla samodzielnego wykonywania działalności związanych z pielęgnacją ciała?
Po pierwsze, jeżeli ktoś zamierza stworzyć regulację dotyczącą zawodu kosmetyczki, musi wiedzieć, że to długa droga,
na której napotyka się wielu wrogów. Jednakże podjęcie się takiego zadania jest walką o istotną sprawę, ponieważ w tym zawodzie też często zdarzają się oszuści. Słuchając Pani rozumiem,
że w Polsce w tej chwili sytuacja jest mniej więcej taka: jeśli jutro piekarz obudzi się, przetrze oczy i powie sobie – mam ochotę i środki na otworzenie salonu piękności, nikt nie będzie mógł
się temu sprzeciwić. U nas to się skończyło. Ale musiałam walczyć przez pięć lat i spędziłam miesiące moich wakacji na przekonywaniu naszego rządu do tej sprawy. Teraz, wraz z przemianami w Europie zarówno państwa członkowskie Unii, jak i sąsiedzkie, takie jak Turcja, dążą do stworzenia właściwej regulacji zawodu kosmetyczki. Umożliwiłoby to zdobycie wysokiej jakości
wykształcenia, a jednocześnie pozostanie w sektorze usług związanych z pielęgnacją ciała i dobrego samopoczucia. Tym, co jest
jednak najważniejsze dla przyszłej dobrej regulacji jest zdefiniowanie w odpowiedni sposób kompetencji zawodowych kosmetyczki w celu ochrony konsumentów.
W naszej pracy bardzo pomogła nam Międzynarodowa Federacja Kosmetyczek INFA. Muszę przyznać, że tam gdzie INFA jest
obecna, są większe szanse na opracowanie i ustanowienie właściwej regulacji. Służymy bowiem pomocą, wiedzą i międzynarodowym doświadczeniem.
śli chodzi o zabiegi podologiczne, to dekret królewski z 2007 r.
definiuje pedikiurzystkę i precyzuje, że może zajmować się ona
pielęgnacją stóp. W dekrecie jest to bardzo precyzyjnie sformułowane. W jego poprzednio obowiązującej wersji użyto terminu „upiększanie stóp”, który ma znacznie węższy zakres niż pielęgnacja stóp. Na tym jednak rozszerzanie kompetencji się kończy, ponieważ dokument przewiduje wyraźnie, że pielęgnacja
taka może być dokonywana, o ile nie wymaga interwencji lekarskiej, koniecznej np. w przypadku brodawki na stopie czy wrastającego paznokcia.
Podobnie jest z masażem. To zagadnienie dość skomplikowane, ale prawdą jest, że pewne rodzaje masażu, jeśli są źle wykonane, mogą być niebezpieczne. Kwestia ta jest różnie uregulowana w Europie. We Francji na przykład kosmetyczki nie mają
prawa wykonywania masażu ciała. Jedyną grupą, która zawodowo może zajmować się masażem, są kinezyterapeuci. W Belgii
definicja masażysty została zamieszczona w dekrecie królewskim,
razem z określeniem kwalifikacji i wykształcenia jakie powinien
on posiadać. Podobnie zresztą działalność centrów SPA&Wellness powinna być lepiej zdefiniowana. Obecnie trwają prace nad
przygotowaniem porozumienia między gabinetami kosmetycznymi i centrami odnowy biologicznej.
q A zatem – wyraźne rozdzielenie zawodów?
Tak, taka jest tendencja. Dziś na rynku bardzo popularne są
np. zabiegi wykonywane przy użyciu lasera. W tym zakresie kosmetyczki zawarły porozumienie z Najwyższą Radą Higieny i Ministerstwem Zdrowia. Przygotowywana obecnie regulacja pozwoli
kosmetyczkom przeprowadzać niektóre tylko zabiegi, (np. depilację laserem) po odbyciu 40-godzinnego szkolenia potwierdzonego dyplomem. Kosmetyczka nie będzie jednak mogła przeprowadzać zabiegów polegających na usuwaniu żylaków, rozszerzonych naczyń krwionośnych czy brodawek. Jeśli natomiast
zechce pójść dalej i rozwinąć usługi medyczne, będzie musiała
współpracować z lekarzem, który może przyjść do salonu i wykonać pożądany zabieg. Polityka Federacji Kosmetyczek w Belgii w chwili obecnej zmierza do tego, aby umożliwić im jak najlepsze przeszkolenie w zakresie pielęgnacji urody i w sektorze
usług wellness.
q Co sądzi Pani o zjawisku przenikania się zawodów związanych z pielęgnacją ciała z innymi zawodami, np. paramedycznymi? Niektóre kosmetyczki udzielają porad w zakresie żywienia lub dokonują takich zabiegów pielęgnacyjnych stóp, które należą raczej do zadań podologa czy wreszcie wykonują terapie mieszczącą się w pojęciu SPA i wellness...
q A co sądzi Pani o kosmetyczkach, które produkują własne
Zjawisko takie rzeczywiście istnieje, ale w Belgii kwestia ta zo- kremy lub inne kosmetyki robione „na miarę”?
stała ujęta w odpowiednich przepisach. Kosmetyczki mogą udzielać porad, ale nie mogą mówić o sobie, że są dietetyczkami. Je-
42
Jest to stała praktyka na całym świecie. Należy jednak wiedzieć,
że przepisy międzynarodowe w tym zakresie stawiają drakońskie
Gabi
net
estetyka & zdrowie
4‘08
SZKOLNICTWO KOSMETYCZNE – W KTÓRĄ STRONĘ?
wymagania, a kontrole są bardzo dokładne. I jest to słuszne
z punktu widzenia ochrony konsumenta.
q Jak wygląda przygotowanie do zawodu w Pani kraju?
W Belgii istnieją trzy możliwości. Pierwsza to szkoły publiczne drugiego stopnia, gdzie dziewczęta w wieku 14 lat rozpoczynają cykl kształcenia, kontynuując go przez cztery lata. W ich
ogólnym wykształceniu zawarte są elementy pozwalające na zdobycie szerszej wiedzy w zakresie pielęgnacji. Gdy kończą szkołę, mając 18 lat, mogą zostać kosmetyczkami. Moim zdaniem, to
zbyt wcześnie, dlatego doradzam odbycie dodatkowego, rocznego szkolenia, umożliwiającego zdobycie szerszej wiedzy i stażu
w salonie kosmetycznym.
Kolejnym sposobem są egzaminy organizowane przez Izby
Rzemieślnicze małych i średnich przedsiębiorstw, które podobnie jak szkoły publiczne, mogą wydawać dyplomy.
Są wreszcie szkoły prywatne, przygotowujące uczniów do
egzaminów przed Komisją Centralną, czyli do „scentralizowanej
matury” zorganizowanej dla tego typu szkół.
W szkołach prywatnych nauka zajmuje dwa lata; podczas
pierwszego roku uczennice mają lekcje anatomii, fizjologii itp.,
a w ciągu drugiego odbywają, w zależności od szkoły, od 900 do
1000 godzin praktyk zatwierdzonych przez szkołę.
q Porozmawiajmy o Polsce. W naszym kraju ma miejsce debata dotycząca rozgraniczenia między kosmetologiem, który do
zdobycia dyplomu potrzebuje kilku lat wyższych studiów i kosmetyczką, która może rozpocząć działalność nawet po przejściu kilkutygodniowego kursu. Co pani o tym sądzi?
Międzynarodowa Federacja Kosmetyczek została założona
przed 30 laty i jest stowarzyszeniem międzynarodowym, o celu
naukowym. Podlega prawu belgijskiemu. Bazując na jakości i profesjonalizmie, INFA nawiązała ścisłe więzi na arenie międzynarodowej z wszystkimi aktywnymi środowiskami w zawodzie kosmetyczki. Tak zbudowana reprezentatywność pozwala jej na opracowanie programów kształcenia, które mogą służyć jako wzorzec
do zastosowania na całym świecie.
Do najważniejszych zadań organizacji należy promowanie
możliwie najwyższego poziomu szkolenia dla kosmetyczek, organizowanie spotkań w celu promowania zawodu oraz kształcenia związanego z kosmetyką, wymiana informacji wśród członków
stowarzyszenia dotyczących wiedzy zawodowej z zakresu kosmetyki, analizowanie oraz opracowywanie zasad dotyczących zawodu kosmetyczki w różnych krajach, udział w krajowych wydarzeniach organizowanych przez członków Federacji tj. w prezentacjach, konferencjach, sympozjach, pokazach, konkursach itp. Jej
zadaniem jest również obrona programu kształcenia zawodowego, aktualizacja wymogów w zakresie wykształcenia niezbędnego
do wykonywania zawodu oraz, w tym kontekście, opracowywanie
międzynarodowych paszportów w dziedzinie estetyki.
Obecnie INFA działa na pięciu kontynentach. Jest tyglem, w którym mieszają się odmienne filozofie i wrażliwości, prowadząc do
wykształcenia uniwersalnej i międzynarodowej wizji kosmetyki
jako dziedziny, której przyszłość napawa optymizmem.
Rozumiem ten problem. Kilka lat temu INFA zdobyła pieniądze od Komisji Europejskiej na opracowanie europejskiego programu szkolenia. Wykonałyśmy wówczas efektywną pracę i porównałyśmy różne systemy szkolenia.
Z doświadczenia mogę powiedzieć, że należy odróżnić te
dwa pojęcia. Kosmetykologia jest dziedziną nauki o produkcji
i zastosowaniu kosmetyków, których zadaniem jest upiększanie.
Kosmetyczka jest natomiast specjalistką w dziedzinie piękna. Powinna cechować ją znajomość swego zawodu, duża wrażliwość
na formy i kolory, delikatność, osobisty wdzięk i zręczność. Ponieważ jest osobą zawodowo zajmującą się pięknem, pozostającą w ciągłym kontakcie z ludźmi, jej znajomość człowieka i psychologii mają kluczowe znaczenie. Misją kosmetyczki jest uprawianie sztuki upiększania poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów na twarz, dłonie i stopy. Wykonuje ona również zabiegi
depilacyjne oraz relaksacyjne. Jest specjalistką w zakresie makijażu, a także doskonałym doradcą dla klientów przy zakupie kosmetyków. Ważna jest również umiejętność zarządzania zespołem. Zawód ten wykonywany jest najczęściej w salonie kosmetycznym, perfumerii, salonie fryzjerskim, centrum thalassoterapii, ośrodku SPA lub w domu klienta.
A zatem – kosmetyczką nie może zostać każdy, kto tego zapragnie. Poza posiadaniem wiedzy podstawowej w zakresie anatomii, higieny itp., konieczna jest znajomość wielu technik upiększających oraz umiejętność obsługi aparatury niemedycznej używanej przy zabiegach dla pań i panów.
q Jak wygląda Pani praca na forum międzynarodowym, jakie
są cele i osiągnięcia Federacji ?
4‘08
Gabi
net
estetyka & zdrowie
43
SZKOLNICTWO KOSMETYCZNE – W KTÓRĄ STRONĘ?
projektu jest otwarcie kosmetyczkom nowych możliwości zatrudnienia w sektorach, w których do tej pory były nieobecne.
q Jak podsumowałaby Pani swą rolę jako zawodowej kosmetyczki i prezesa Międzynarodowej Federacji?
Zależy mi na obronie wizerunku tego zawodu oraz na zapewnieniu bezpieczeństwa konsumentów przez stworzenie przejrzystych i godnych zaufania ram prawnych.
q Dziękuję serdecznie za tę interesującą rozmowę.
Rozmawiała
Katarzyna Szychowska, prawnik
Wardyński i Wspólnicy Biuro w Brukseli
[email protected]
q INFA wydaje międzynarodowe paszporty w dziedzinie estetyki. Czemu one służą?
Dla uczennic i uczniów szkoły paszport stanowi dowód na
to, że szkolenie zapewnione przez daną szkołę kosmetyczną odpowiada wysokim standardom, podlega stosownej kontroli oraz
daje realne szanse na sukces w zawodzie. Ponadto wzmacnia
profesjonalny wizerunek szkoły poprzez jej certyfikację w skali międzynarodowej.
Międzynarodowy paszport jest szczególną wartością dla
uczennic szkół kosmetycznych. Potwierdza jakość otrzymanego
wykształcenia, umiejętności praktyczne i teoretyczne, pozwala
na weryfikację uzyskanych kwalifikacji zawodowych oraz lepszą
orientację co do kierunków kształcenia.
Jest też wiarygodnym dokumentem dla osób planujących rozpocząć karierę za granicą, potwierdzającym jakość wykształcenia. Zapewnia profesjonalne wsparcie ze strony międzynarodowego stowarzyszenia INFA, pozwalając na korzystanie z jego renomy, jednoznacznie kojarzonej z wysokim poziomem kompetencji zawodowych.
Aby uzyskać taki paszport należy przejść przez cykl kształcenia opracowany przez INFA i zdać egzamin weryfikowany przez
międzynarodowe jury.
q Jak, Pani zdaniem, kształtuje się przyszłość zawodu kosmetyczki? Jak INFA odpowiada na wyzwania rynku?
Gwałtowny rozwój usług kosmetycznych we wszystkich krajach zmusza Federację do pozostawania w ciągłym stanie gotowości i dostosowywania programów szkoleniowych do nowych
wymogów. W ciągu ostatnich miesięcy INFA pracowała nad nowymi modułami szkoleniowymi, których celem jest uzupełnienie
wykształcenia kosmetyczki oraz wzbogacenie programu umiejętności zawodowych.
Aktualne badania rynku prowadzą do tych samych wniosków:
rynek tradycyjnych salonów piękności jest już praktycznie przepełniony. Niektóre z nowych zawodów nie podlegały żadnej regulacji ani nie wiązały się z koniecznością dodatkowego szkolenia. Zbyt często szkolenie proponowane w nowych dziedzinach
jest niewystarczające, co stanowi potencjalne zagrożenie z punktu widzenia etyki zawodu.
Świadoma tych zjawisk INFA przygotowała nowe moduły szkoleniowe. Ich celem jest zapewnienie optymalnego i zrównoważonego rozwoju tej profesji oraz wzrost zatrudnienia w całym sektorze usług związanych z pielęgnacją ciała. Ostatecznym celem
44
Gabi
net
estetyka & zdrowie
4‘08