docPerspektywa Euro
download 
Reklamacja Transkrypt
Perspektywa Euro
KWARTALNA ANALIZA RYNKU Z PERSPEKTYWY POLSKIEGO ZŁOTEGO. TRAVELEX Tiffany Burk. European Market Analyst Publikacja: 06 kwietnia, 2010 Podsumowanie pierwszego kwartalu EUR miesiąc: -0.33% kwartał: -4.45% rok: -4.45% EUR Kurs ważony 112.5 111.5 110.5 109.5 108.5 107.5 106.5 105.5 04-Sty 18-Sty 01-Lut 15-Lut 01-Mar 15-Mar 29-Mar Kurs ważony euro obniżył się na początku pierwszego kwartału 2010 do 16-miesięcznych minimów. Spadek wartości wspólnej waluty był dość dramatyczny, ale jego powodem była głównie niepewność co do tego, jak strefa euro poradzi sobie z rosnącymi deficytami budżetowymi. Kluczowym problemem był kryzys finansowy w Grecji, jednak nie ze względu na jego rozmiar, choć zawierał on w sobie symptomy podobne do dotykających Lehman Brothers w chwili jego upadku, ale raczej ze względu na to, że jakikolwiek rodzaj pomocy by uzgodniono, byłby to precedens dla innych zadłużonych państw strefy. Niepewność jest przekleństwem dla każdej waluty, a im dłużej państwa członkowie debatowały o tym co zrobić, tym bardziej rynki odwracały sie od euro. Wyprzedaż, która dotknęła euro była wyjątkowa, ale warto spojrzeć z perspektywy na to, co się wydarzyło. Biorąc pod uwagę kurs ważony, euro nie osiągnęło nawet poziomów notowanych po upadku Lehman Brothers, kiedy to awersja do ryzyka była rekordowa, w efekcie waluta europejska kończy kwartał ok. 10% poniżej rekordów swojej wartości. Biorąc pod uwagę dane gospodarcze, na które podobnie jak w USA i Wlk.Brytanii negatywnie wpłynęły złe warunki pogodowe, widoczne są oznaki ozywienia gospodarczego. Wskaźniki inflacyjne podniosły się, ale tak samo jak w przypadku Wlk.Brytanii, uważa się, że wzrost presji cenowej jest tymczasowy. Europejski Bank Centralny rozpoczął w pierwszym kwartale 2010 proces wycofywania dodatkowych, zwiększających płynność systemu środków pomocowych. 12-miesięczny mechanizm pożyczkowy został zamknięty w styczniu, a mechanizm 6-miesięczny zakończy działanie z końcem kwartału. W odniesieniu do 3-miesięcznego mechanizmu, EBC ogłosił na swoim marcowym posiedzeniu, że chce do 28 kwietnia rozpocząć aukcje obligacji o zmiennej stopie oprocentowania, ale pozostawi 1-miesięczne oraz 1-tygodniowe pożyczki na tak długo, jak będzie to konieczne, co najmniej do 12 października tego roku. Ponadto w celu uspokojenia rynków pod koniec kwartału, EBC poinformował również, że przedłuży do przyszłego roku szczególne wymagania dotyczące zabezpieczeń kredytowych. To uspokoiło obawy, że greckie obligacje nie będą pod koniec roku wystarczającym zabezpieczeniem, jeśli czeka je kolejna obniżka ratingu. W odniesieniu do wzrostu gospodarczego, EBC był nieco bardziej ostrożny niż inne banki centralne, twierdząc że powrót do wzrostu gospodarczego może być nierównomierny i może w sobie zawierać także ryzyko recesji. Oczekiwania inflacyjne pozostają w ocenie Banku poniżej 1% w perspektywie krótkoterminowej, a wzrost cen będzie umiarkowany w okresie, który obejmuje polityka monetarna. Perspektywa Euro Ogłoszenie przez państwa UE mechanizmu pomocy finansowej dla Grecji, jeśli zajdzie taka potrzeba, może być początkiem budowania przez euro dna swoich dotychczasowych spadków. W najmniejszym stopniu natomiast, decyzja ta pomogła wspólnej walucie pozbyć się dręczącej ją przez cały pierwszy kwartał niepewności. Nie oznacza to jednak, że euro jest na czystej pozycji, gotowe do rozpoczęcia nowego trendu wzrostowego. Ogłoszony mechanizm, gdzie państwa strefy euro dostarczają dwóch trzecich, a MFW jednej trzeciej potrzebnych funduszy, jest instrumentem, który nie został jeszcze wypróbowany. W takich chwilach niepewności można oczekiwać presji na spadek euro. Jego rozmiary mogą być jednak ograniczone, biorąc pod uwagę fiskalne kłopoty innych państw uprzemysłowionych oraz perspektywy gospodarcze strefy euro. Czynniki pozytywne Niektóre dane obrazujące nastroje, interpretowane jako wskaźniki wyprzedzające koniunktury, utrzymują się na dobrych poziomach pomimo kłopotów z zadłużeniem sektora publicznego. Aktywność gospodarcza w strefie euro systematycznie się poprawia, chociaż podobnie jak w Wlk.Brytanii i w USA dane za pierwszy kwartał odczuły wpływ złych warunków pogodowych. EBC wycofuje fundusze pomocowe z systemu finansowego i zmierza do normalizacji polityki monetarnej. Wskaźniki inflacji wzrastają i choć oczekuje się, że jest to zjawisko tymczasowe, EBC jest raczej restrykcyjnym bankiem. Dalszy wzrost presji cenowej może być wynikiem słabszej waluty, która podniesie ceny importu. Słabsze euro pomoże gospodarce, której wzrost jest zależny od eksportu. Czynniki negatywne Ryzyko wynikające ze wzrostu zadłużenia będzie nadal kluczowym czynnikiem dla wspólnej waluty. Obniżanie ratingów kolejnych krajów strefy euro również osłabi perspektywy europejskiej waluty. Plany oszczędności budżetowych ogłoszone przez kraje takie jak Irlandia i Grecja będą miały wpływ na perspektywy ich rozwoju gospodarczego i mogą powstrzymać normalizację stóp procentowych przez EBC. Eksport spowolnił w wyniku spadku popytu na świecie, który hamowany jest przez bardziej restrykcyjną politykę monetarną w krajach rozwijających się. Restrykcyjne regulacje dla bankow i instytucji finansowych mogą spowolnić aktywność gospodarczą. Wraz z wprowadzeniem planów oszczędnościowych rośnie ryzyko niepokojów społecznych, które mogą przybierać na gwałtowności, jeśli problem nie zostanie potraktowany z wystarczającą uwagą. Podsumowanie Perspektywy euro w stosunku do dolara rysują możliwość zatrzymania spadków wspólnej waluty. Trend spadkowy powinien być powstrzymany na poziomie ok. 5% niższym, biorąc pod uwagę kurs ważony, oraz ok. 8% w stosunku do dolara – proces ten będzie zachodził na przestrzeni drugiego kwartału. Kurs euro w stosunku do walut środkowoeuropejskich będzie również pod presją, ponieważ inwestorzy poszukują wyższych zysków wśród wschodzących gospodarek; natomiast „bezpieczny“ wizerunek franka szwajcarskiego i jena powinien zapewnić tym walutom kontynuację ich trendu wzrostowego w stosunku do euro. Wzrost wartości walut Europy Środkowej może być ograniczony przez zbliżające się wybory w Polsce i w Czechach oraz przez reformy finansów publicznych w obu krajach. Zależność pomiędzy japońskim jenem a chińskim juanem jest taka, że powrót do płynnego kursu juana mógłby pomóc jenowi w drugim kwartale. Gdy wybory w Wlk.Brytanii będą już za nami, euro może doświadczyć kolejnego, krótkoterminowego spadku, nim odzyska siły. Taka perspektywa wydaje się w krótkim terminie bardzo negatywna, jednak powinny zadziałać techniczne poziomy wsparcia, a euro ma szanse ustabilizować swój kurs, a nawet zanotować niewielki, średnioterminowy rajd w miesiącach letnich. Potencjał spadkowy euro będzie ograniczany przez dwa czynniki: stopniowy wzrost aktywności gospodarczej oraz wynikające z tego jastrzębie nastawienie EBC w polityce monetarnej. Oczywiście nie można wykluczyć nieoczekiwanych okoliczności, które mogłyby zmienić tak przedstawioną prognozę. Jednak jeżeli wszystkie elementy pozostaną niezmienione, tj.: reforma regulacji rynkowych, słaby stan finansów publicznych państw uprzemysłowionych oraz akceptacja oszczędności finansowych, spadek wartości euro może spowolnić. Dane o nastrojach interpretowane są jako wskaźniki prognozujące przyszłą kondycję gospodarczą, a zgodnie z ostatnimi badaniami biznes w Niemczech wydaje się być niedotknięty przez ostatnie zamieszanie wywołane przez grecki kryzys zadłużenia. Niemiecki indeks IFO nt. nastrojów przedsiębiorców wzrósł w marcu do najwyższego poziomu od 21 miesięcy. Bardziej interesujące było zmniejszenie się różnicy w odczycie pomiędzy wskaźnikami obrazującymi aktualne warunki oraz oczekiwania. Mniejsza różnica pomiędzy wspomnianymi elementami odczytu oznacza, że rosną szanse na bardziej stabilne odrodzenie sytuacji gospodarczej. Obiektywnie trzeba jednak dodać, że indeks nastrojów wśród inwestorów spada, choć dzieje się to głównie z powodu kryzysu greckiego. Odczyt kwietniowego wskaźnika nastrojów wśród konsumentów niemieckich (GfK) na niezmienionym poziomie 3.2 oznacza zatrzymanie pięciomiesięcznej serii spadków. Planowane w Niemczech obniżki podatków powinny poprawić sytuację konsumentów. Podobny klimat panuje we Francji, gdzie indeks nastrojów w sektorze produkcyjnym wzrósł w marcu z 91 na 94 pkt. Długoterminowa średnia wynosi 100 pkt. Nastroje konsumentów w drugiej największej gospodarce UE obniżyły się w marcu jedynie nieznacznie, czego powodem były obawy o spadek poziomu życiowego i wzrost bezrobocia. Francja planuje wprowadzenie reform emerytalnych i obniżenie wydatków publicznych w celu poprawy przyszłej kondycji budżetowej. Zgodnie z odczytami koniunktury w sektorach produkcyjnym i usługowym, gospodarka strefy euro jest wciąż silna. Opublikowane ostatnio wstępne odczyty kondycji obu sektorów w marcu pokazały, że aktywność w sektorze produkcyjnym jest na najwyższym poziomie od marca 2006, a koniunktura w usługach poprawiła się, osiągając najlepszy poziom od 2 lat. Konsumenci jak na razie w małym stopniu przyczynili się do wzrostu w strefie euro i prawdopodobnie nie zmieni się to w najbliższym czasie. Bezrobocie pozostanie na wysokim poziomie, a wprowadzanie nowych programów oszczędnościowych w niektórych krajach może pogorszyć sytuację konsumentów i obniżyć popyt. Główny silnik europejskiego wzrostu pozostaje jednak na miejscu i pracuje bez zarzutu. Europejskiemu eksportowi pomogło osłabienie wspólnej waluty. Dane o bilansie handlowym strefy euro w styczniu pokazały wzrost eksportu w ujęciu rocznym o 5%. Perspektywy niemieckiego eksportu, oceniane w oparciu o ilość zamówień w niemieckim przemyśle, są optymistyczne. Zamówienia przemysłowe wzrosły o 4,3% (m/m), tj, najszybciej od czerwca 2007. Na przestrzeni pierwszego kwartału produkcja przemysłowa w strefie euro zanotowała historycznie największy miesięczny wzrost. Tego typu dane będą prawdopodobnie jednym z argumentów dla EBC aby wycofać z systemu finansowego środki poprawiające płynność, a następnie zmierzać w kierunki normalizacji polityki monetarnej. Spoglądając na pozostałe czynniki, ilość pożyczek udzielanych firmom w strefie euro wzrosła w lutym po raz pierwszy od Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] sześciu miesięcy. Wg. danych EBC, wolumen pożyczek zwiększył się z 7 mld na 13 mld euro. Pożyczki dla sektora prywatnego pozostają na niskim poziomie, ale również poprawiły się w stosunku do odczytu sprzed miesiąca. Dane o podaży pieniądza, które EBC traktuje jako wskaźnik wyprzedzający presji inflacyjnej, ponownie spadły do negatywnych wartości (-0.4%). Dla Banku dopiero poziom podaży pieniądza na poziomie wyższym niż 4.5% oznacza wzrost zagrożenia dla stabilności cen. Podczas gdy dane o podaży pieniądza są na niskim poziomie, dane o inflacji nieoczekiwanie wzrosły. EBC uważa jednak, że wzrost ten ma charakter przejściowy, co jednak nie przeszkodzi przedstawicielom banku w prezentowaniu bardziej restrykcyjnego podejścia do polityki monetarnej, niż czynią to władze innych banków centralnych. EBC rozpoczął już proces zmierzający do zatrzymania dodatkowych pieniędzy poprawiających płynność systemu finansowego. Kolejnym krokiem będzie normalizacja stóp procentowych. Tutaj jednak EBC może natrafić na problem. Wprowadzone przez niektóre kraje członkowskie mechanizmy oszczędnościowe obniżą zapewne aktywnośc gospodarczą w tych regionach strefy euro. To natomiast może być przeszkodą dla podwyżek stóp procentowych. Z drugiej strony, przedstawiciele władze monetarnych będą zmuszeni do tego, by w swoich wypowiedziach częściej wspominać o konieczności restrykcyjnej polityki, czyli prezentować jastrzębią postawę. Komentarze utrzymane w jastrzębim tonie pod koniec drugiego kwartału mogą trafić w oczekiwania niektórych inwestorów i jednocześnie dać EBC więcej czasu na podjęcie rzeczywistych kroków oraz podwyżki stóp procentowych. Największym ryzykiem dla strefy euro będą kłótnie pomiędzy państwami członkowskimi na temat pomocy finansowej dla niektórych członków. Mechanizm sposobu pomocy Grecji został już uzgodniony, ale nie poddano go żadnemu testowi. Konieczność uruchomienia mechanizmu spowoduje zapewne krótkotrwałe osłabienie wspólnej waluty, ale jeśli mechanizm okaże się sprawny, euro ma szansę odnaleźć wówczas dno swoich spadków. Uzgodniony mechanizm pomocowy wydaje się być doskonałym pomysłem, ponieważ pomoże zastosować zasadę “dobrego i złego policjanta”, gdzie kraje członkowie będą mogły wskazać nie na siebie, ale na MFW jako instytucję która domaga się ostrych oszczędności. Mechanizm pomoże również politykom Niemiec i Francji, mogących łatwiej odpowiedzieć swoim wyborcom na pytanie, dlaczego owoce ich pracy mają być użyte na pokrycie długów lekkomyślnych sąsiadów. Prawdopodobieństwo, że inni członkowie strefy euro znajdą się w potrzebie istnieje. Ale teraz Unia ma już wypracowany mechanizm na wypadek takiej konieczności. Początkowo Grecja musiała stawić czoła fali niezadowolenia społecznego, ale rządowi udało się jak dotąd utrzymać zadowalający poziom poparcia i rozpocząć wprowadzanie reform w życie. Reforma przepisów regulujących sektor bankowy UE prawdopodobnie przybierze podobny kształt jak w innych krajach, ale wprowadzenie większych restrykcji mogłoby skutkować spadkiem kursu wspólnej waluty. Dlatego jest wysoce prawdopodobne, że państwa uprzemysłowione będą ściśle ze sobą współpracować przy konstruowaniu przepisów tak, aby nie tworzyć nierównych warunków dla instytucji żadnego z nich. Dalsze osłabianie się euro jest prawdopodobne, ale trend ten ma swoje ograniczenia. Unia Europejska ma tego lata szansę odnotować wzrost aktywności gospodarczej, co pomoże w osiągnięciu stabilizacji. Ponadto bardziej jastrzębie komentarze ze strony przedstawicieli EBC powinny dostarczyc wspólnej walucie dodatkowego wsparcia pod koniec drugiego kwartału. Dalsze osłabianie się euro jest prawdopodobne, ale trend ten ma swoje ograniczenia. Unia Europejska ma tego lata szansę odnotować wzrost aktywności gospodarczej, co pomoże w osiągnięciu stabilizacji. Ponadto bardziej jastrzębie komentarze ze strony przedstawicieli EBC powinny dostarczyc wspólnej walucie dodatkowego wsparcia pod koniec drugiego kwartału. Podsumowanie pierwszego kwartalu USD miesiąc: +0.65% kwartał: +4.79% rok: +4.79% USD Kurs ważony 82.5 81.5 80.5 79.5 78.5 77.5 76.5 04-Sty 18-Sty 01-Lut 15-Lut 01-Mar 15-Mar 29-Mar Kurs ważony dolara amerykańskiego wzrósł na przestrzeni pierwszego kwartału do 8-miesięcznych maksimów. W skład tego wzrostu wchodzi umocnienie się dolara o 8% w stosunku do euro, 10% wobec funta szterlinga i blisko 8% w stosunku do szwajcarskiego franka. Umocnienie się dolara nastąpiło z dwóch głównych powodów. Pierwszym było zwiększanie się ilości transferów w kierunku bezpiecznych aktywów za każdym razem gdy wzrastała awersja do ryzyka. Drugim - perspektywa podwyżki stóp procentowych w USA i możliwość zmniejszenia się różnicy w oprocentowaniu pieniądza pomiędzy USA, a pozostałymi krajami uprzemysłowionymi. Kłopoty strefy euro z zadłużeniem państw członkowskich oraz napięcie na Bliskim Wschodzie zwiększały awersję do ryzyka, a tym samym grały na korzyść dolara. Apetyt na ryzyko obniżał też zaogniający się konflikt handlowy USA z Chinami. Podobny skutek wywierała niepewność polityczna w Wielkiej Brytanii. Niektóre z danych gospodarczych opublikowane w USA w pierwszym kwartale postawiły natomiast pod znakiem zapytania stabilność odrodzenia gospodarczego. Słabsze dane zgrały się w czasie z zapowiedziami wycofywania z gospodarki funduszy Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] państwowych, co również przestraszyło zniechęciło ich do podejmowania ryzyka. inwestorów i Bank Rezerwy Federalnej zakończył w lutym funkcjonowanie pięciu z siedmiu uruchomionych mechanizmów pożyczkowych. Zdecydowano również o podwyżce stopy dyskontowej do poziomu 0.75%. Fed stwierdził, że ruch ten znamionuje powrót bardziej normalnych warunków. Bernanke oraz inni członkowie władz monetarnych byli bardzo ostrożni w odniesieniu do perspektywy stóp procentowych po podjęciu decyzji dotyczącej stopy dyskontowej. Stwierdzono, że decyzja ta nie zmieniła w żaden sposób dotychczasowej perspektywy co do pozostawienia niskiego poziomu stopy funduszy federalnych przez „dłuższy czas”. Owo określenie jest interpretowane przez rynki jako okres sześciu miesięcy, a dotychczas znalazło się ono w każdym sprawozdaniu z posiedzenia Fed w pierwszym kwartale. Dotychczas znalazł się tylko jeden członek władze monetarnych Hoenig, który wstrzymał się w głosowaniu odnośnie użycia słów „dłuższy czas”. Wydaje się jednak, że Hoenig znalazl ostatnio sympatyka swoich poglądów w osobie innego członka Fed Bullard’a, który stwierdził, że używanie ww. określenia „ogranicza” władze monetarne. Fed wstrzymał swój udział w wymianie dolarowej z pozostałymi bankami centralnymi państw G7 i planuje do końca kwartału zakończenie programu skupywania na rynku obligacji opartych o kredyty hipoteczne. Podczas gdy Fed życzyłby sobie, aby rynki interpretowały jego decyzji jako dowody powrotu do „normalnej” polityki, wycofywanie się amerykańskich władz monetarnych z działań ratunkowych przybliża również możliwość zacieśniania polityki monetarnej w formie podwyżek stóp procentowych. Taki scenariusz jest dla rynków sygnałem do umocnienia dolara. kwartale. Trend będzie kontynuowany na początku drugiego kwartału. Perspektywa podwyżek stóp procentowych w USA będzie wspierać dolara, ponieważ pożyczanie dolarów i finansowanie nimi inwestycji kapitałowych stanie się mniej perspektywiczne. Dane o popycie konsumenckim zyskały wsparcie dzięki silniejszym rynkom akcji, zatrzymaniu rosnącego bezrobocia oraz przeznaczaniu oszczędności na bieżące wydatki. Cykl gospodarczy zmuszający do uzupełniania zapasów powinien pomóc danym gospodarczym, chociaż wzrost na obecnych poziomach jest nie do utrzymania. W pierwszym kwartale poprawiły się dane o produkcji oraz inwestycjach w sprzęt i oprogramowanie. Fed ogłosił bankowy depozyt terminowy jako jeden ze sposobów na wycofywanie środków poprawiających płynność finansową, co posuwa rynki jeszcze dalej na drodze do bardziej restrykcyjnej polityki monetarnej i wyższych stóp procentowych. Czynniki negatywne Napięcie w stosunkach z Chinami może ponownie wzrosnąc w połowie kwietnia, tj. gdy amerykański Departament Skarbu opublikuje raport, w którym może uznać Pekin za manipulatora walutowego. To otworzyłoby drogę do kolejnych sankcji handlowych, a następnie mogłoby przerodzić się w otwartą wojnę handlową. Federalna Komisja ds. Ubezpieczeń Depozytów (FDIC) ma na swojej liście problematycznych instytucji 700 banków najwięcej od 17 lat. Perspektywa USD Bezpieczny status dolara pozostanie w drugim kwartale niezagrożony. Jakakolwiek informacja, która mogłaby oznaczać zwiększenie sie ryzyka inwestycyjnego, będzie umacniać amerykańską walutę. Z drugiej strony te negatywne informacje powinny już pojawiać się rzadziej, poczynając od drugiej połowy kwietnia. Wówczas czynnkiem umacniającym dolara będzie oczekiwanie na podwyżki stóp procentowych. Fed będzie postrzegany przez inwestorów jako bank centralny najbardziej skłonny do zwiększenia kosztu pieniądza. Perspektywa wyższych stóp procentowych umocni początkowo dolara, ale z upływem czasu rynki mogą być bardziej nerwowe, jezeli inwestorzy uznają, że wyższe stopy procentowe mogą zdławić wzrost gospodarczy. Pomimo, że ogólny trend umacniania się dolara nie powinien w krótkiej perspektywie ulec zmianie, inwestorzy mogą się skusić na zamykanie długim pozycji w dolarze bliżej letnich miesięcy, co zmusi amerykańską walutę do oddania części zysków. Czynniki pozytywne Przepływ środków w kierunku bezpiecznych inwestycji stworzył podstawę trendu wzrostowego dolara w pierwszym Rynki wschodzące zaczynają wprowadzać ostrzejsze zasady polityki monetarnej, co odbije się na ich kondycji gospodarczej, będzie miało przełożenie na globalny wzrost PKB, ale również zmniejszy ich zapotrzebowanie na amerykański eksport. Inwestorzy nadal mają wątpliwości, czy amerykański rynek nieruchomości ma już za sobą kryzys. Dotychczasowe dane gospodarcze sugerują, że sektor ten ma przed sobą kolejne załamanie. Deficyt i problemy z zadłużeniem dotykają USA tak jak wiele innych krajów. Różnica polega na tym, że inwestorzy nie są w stanie sobie wyobrazić możliwości obniżenia ratingu amerykańskiego długu. Taki pogląd może jeszcze ulec zmianie w trzecim lub czwartym kwartale. Niewykorzystane moce produkcyjne w gospodarce amerykańskiej będą nadal utrzymywać presję cenową na niskim poziomie, a tym samym pozwolą władzom monetarnym na pozostanie przy niskich stopach procentowych przez dłuższy czas, niż spodziewają się obecnie tego rynki. Realizacja zysków na długich pozycjach w dolarze może osłabiać amerykańską walutę im bliżej miesięcy wakacyjnych Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] Życie obchodzi się z dolarem bardzo przyjaźnie, a krótkoterminowa perspektywa dalszego wzrostu wartości dolara nie powinna ulec zmianie. Z upływem jednak czasu, gdy władze znajdą równowagę pomiędzy obostrzeniami w polityce monetarnej i fiskalnej, a światowy wzrost gospodarczy spowolni w wyniku bardziej restrykcyjnej polityki gospodarczej w krajach rozwijających się, czynniki negatywne dla dolara uaktywnią się i mogą zacząć go osłabiać na przestrzeni drugiego kwartału. Lepsza kondycja konsumentów i wzrost popytu mają swoje źródło w poprawie sytuacji na rynku pracy. Już od kilku miesięcy cotygodniowe dane nt. ilości podań o zasiłki dla bezrobotnych są publikowane na poziomie bliskim temu, jaki jest konieczny by w gospodarce zaczęły przybywać miejsca pracy. Raport ADP odnoszący się do sytuacji w sektorze prywatnym pokazał spadek ilości miejsc pracy o 20 tys. Jest to najniższy poziom redukcji zatrudnienia od dwóch lat. Jednocześnie planowane zwolnienia osiągnęły w lutym swój najniższy poziom od lutego 2006. Tendencję wyhamowywania strat na rynku pracy potwierdziła również publikowana przez Fed Beżowa Księga. Na razie siła dolara wynika ze wzrostu awersji do ryzyka pobudzonej przez kłopoty z zadłużeniem niektórych państw strefy euro, niepewność na scenie politycznej w Wlk.Brytanii oraz obawy o stabilność światowego systemu finansowego. Kryzys wokół zadłużenia w strefie euro powinien do połowy maja mieć precedens w postaci pomocy dla któregoś z członków. Również w maju odbędą się wybory w Wlk.Brytanii. Na stole pozostanie tylko niepewność odnośnie stabilności światowego systemu finansowego. Test systemu wykonają natomiast banki centralne, które rozpoczną proces wycofywania pomocowych pożyczek państwowych oraz wdrożą bardziej restrykcyjne regulacje; powodzenie tych inicjatyw wpłynie na perspektywy systemu światowych finansów. Inwestycje firm w sprzęt i technologie oraz potrzeba uzupełnienia zapasów pomogły wynikom PKB za ostatni kwartał ubiegłego roku, które osiągnęły niewiarygodnych 5.6%. Nie jest to poziom, który uda się utrzymać, ale dane napływające na przestrzeni pierwszego kwartału z sektora produkcyjnego i usługowego nadal pokazują wzrost. Wskaźnik koniunktury sektora usługowego (ISM) pozostaje na plusie już siedem miesięcy z rzędu. Sektor produkcyjny ostatnio zanotował spadek, co przypisuje się trudnym warunkom pogodowym; jednak produkcja przemysłowa nadal notuje pozytywne wyniki. Wykorzystanie mocy produkcyjnych jest na najwyższych poziomach od roku, podczas gdy perspektywy zatrudnienia w tym sektorze również się poprawiają, dając inwestorom nadzieję na lepsze odczyty w przyszłości. Podsumowanie Przyczyną popularności dolara jest również to, że światowi inwestorzy postrzegają obecnie Fed jako instytucję, która najprawdopodobniej jako następna wykona krok w kierunku podwyżki stóp procentowych. Zmniejszenie się różnicy w oprocentowaniu pomiędzy krajami rozwiniętymi uczyni spekulacje finansowane dolarem mniej atrakcyjnymi, a tym samym umocni amerykańską walutę. Oprócz usunięcia w lutym pięciu z siedmiu mechanizmów pożyczkowych oraz podwyższenia stopy dyskontowej, Fed zatrzymał również swapową wymianę funduszy z innymi bankami centralnymi oraz zapowiedział zakończenie do końca kwartału akcji skupowania papierów opartych o rynek nieruchomości. Fed zamierza również utworzyć bankom możliwość deponowania środków w banku centralnym na wyższy procent, tak aby zmniejszyć ilość pieniądza w obiegu. Działania te przybliżają również władze monetarne do podwyżki bazowej stopy procentowej. Fed uważa, że decyzje te mogą zostać podjęte, ponieważ sektor usługowy gospodarki zanotował już poprawę sytuacji, a ostatnie dane nt. popytu konsumenckiego okazały się być zaskakująco silne. Wzrost popytu można również wiązać z początkiem poprawy sytuacji na rynku pracy. Dane o wydatkach ludności pokazały, że konsumenci sięgnęli głębiej do swoich oszczędności, co nie jest do utrzymania, ale poprawia dane o sprzedaży. Trudna zimowa pogoda nie powstrzymała upartych konsumentów amerykańskich przed zakupami. Mimo, że nastroje bledną, dane o sprzedaży nadal się poprawiają. Sprzedaż detaliczna wzrosła w lutym o 0.9% po wzroście o 0.6% w styczniu, co dobrze wróży danym o PKB za pierwszy kwartał. Ponadto według badania koniunktury w sektorze usługowym, ta część gospodarki rozwija się obecnie najszybciej od początku recesji trzy lata temu. Wzrasta również komponent wskazujący na poprawę zatrudnienia w tym sektorze amerykańskiej gospodarki. Wzrost w sektorze produkcyjnym i przemysłowym pomógł amerykańskiej gospodarce wydobyć się z największej recesji od siedmiu dziesięcioleci. Wraz z kontynuacją procesu uzupełniania zapasów, perspektywy na utrzymanie wzrostu pozostają optymistyczne. Zamówienia na dobra trwałe wzrosły trzeci miesiąc z rzędu, firmy odbudowują zapasy w najszybszym tempie od roku. Zamówienia interpretowane są jako wskaźnik prognozujący aktywność gospodarczą w sektorze produkcyjnym. Podczas gdy perspektywy w biznesie oraz dla konsumentów notują poprawę, gospodarka nadal boryka się z kilkoma problemami. Wzrostu gospodarczego nie uda się podtrzymać na wysokim poziomie 5,6%, który zanotowano w czwartym kwartale 2009. Ostry wzrost PKB był rezultatem dużego wyczerpania zapasów, a następnie potrzeby ich szybkiego uzupełnienia. Wraz z zakończeniem tego cyklu sztafetę powinni poprowadzić teraz konsumenci, co staje się jak dotychczas realnym scenariuszem. Warunkiem jest jednak poprawa sytuacji materialnej obywateli Stanów Zjednoczonych. Konsumenci poczuli poprawę nastrojów dzięki mocnemu odbiciu się giełdowych indeksów, które w pierwszym kwartale roku osiągnęły 17-miesięczne maksima. Stabilizacja na rynku pracy również pomoże, ale możliwe ponowne pogorszenie kondycji rynku nieruchomości oraz spadek średnich zarobków mogą zaważyć na realizacji scenariusza rozwoju gospodarczego opartego na aktywności konsumentów. Ponadto, dane pokazują, że ostatnie wydatki dokonywane są kosztem oszczędności, co nie zapewnia kontynuacji tego trendu. Rynek nieruchomości znajduje się w trudnej sytuacji. Ostatnie dane były znacznie zniekształcone przez dobiegający końca okres wprowadzonych przez administracje ulg podatkowych, co przyspieszyło decyzje zakupowe. W ocenie nie pomogły także bardzo trudne warunki pogodowe tej zimy. Rynek nieruchomości czekają teraz znaczne wyzwania. Po pierwsze, Fed zakończy okres skupowania obligacji hipotecznych – Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] program ten uważany jest za jeden z głównych czynników stojących za poprawą sytuacji na tym rynku. Po drugie, rząd zakończy wkrótce program ulg podatkowych. Aby jeszcze skorzystać z ulg, umowy muszą być podpisane do końca kwietnia, a zakupy sfinalizowane do końca czerwca. Mówi się, że administracja prezydenta Obamy może się zdecydować na dalszą pomoc dla rynku nieruchomości poprzez wykorzystanie funduszy przyznanych w ramach programu TARP. Taki scenariusz dałby rynkowi wsparcie w średnim terminie. Dane, nawet jeśli zniekształcone, sa po prostu słabe. Sprzedaż nowych domów w lutym osiągnęła nowe, rekordowe minimum. Liczba niesprzedanych domów, która systematycznie zmniejszała się, nagle skoczyła ponownie do poziomu równemu 9,2 miesiącom sprzedaży. Sprzedaż domów na rynku wtórnym spada już od trzech miesięcy a nastroje w sektorze budowlanym dopiero niedawno nieznacznie drgnęły w górę, po uprzednim osiągnięciu minimów nienotowanych od czerwca ubiegłego roku. Ponownie spadają również ceny nieruchomości. Badanie cen domów prowadzone przez S&P Case Schiller notuje spadki już dwa miesiące z rzędu. Jednocześnie od trzech miesięcy spadają wydatki w budownictwie, znajdując się obecnie na poziomach z czerwca 2003. Spadek wartości domów wpłynie na nastroje konsumentów, problemem będą również spadające zarobki. Kolejnym, ogromnym zagrożeniem dla gospodarki USA jest wojna handlowa z Chinami. Do połowy kwietnia napięcie będzie zapewne narastać. Dopiero po opublikowaniu raportu przez Departament Skarbu, rynki przekonają się, czy administracja uznała Chiny za manipulatora walutowego, co otworzyłoby drogę do wprowadzenia dalszych sankcji w wymianie handlowej. Za wzrost napięcia odpowiedzialne są również polityczne przepychanki przed wyborami uzupełniającymi, które odbędą się w drugiej połowie roku. Kongresmani, którzy ubiegają się o reelekcję będą chcieli umocnić wśród wyborców swój bezkompromisowy wizerunek. Przypuszczając, że zagrożenie wojną handlową z Chinami minie, w tle jest kolejna ogromna sprawa, której USA będą musiały stawić czoła. Deficyty i długi to dzisiaj problemy każdego kraju uprzemysłowionego, ale Stany Zjednoczone jeszcze nie spojrzały na te problemy wystarczająco surowo. W tym tempie, wg. standardów międzynarodowych, całkowity dług USA osiągnie ok. 2020 roku 100% PKB. Wzrost deficytu oraz prognozy dalszego zadłużania się państwa zmusiły agencje ratingowe do wydania ostrzeżeń, że obecna, najwyższa ocena amerykańskiego długu nie jest wieczna. Dotychczas temu problemowi poswięcało się niewiele uwagi, a uzupełnianie deficytu zaciąganiem dalszych długów nie jest (jeszcze) problemem. Aukcje obligacji rządowych cieszyły się do tej pory dużym zainteresowaniem. Dopiero pod koniec pierwszego kwartału emisja pięcio- i siedmioletnich obligacji spotkała się z małym popytem, co zaszokowało rynki. Znacznie większe znaczenie dla najbliższych wahań kursu dolara mają jednak oczekiwania rynków odnośnie polityki monetarnej amerykańskich władz. Rynki oczekują wzrostu stóp procentowych w okresie 6 miesięcy, co oznacza aktualną interpretację określenia „dłuższy okres czasu” używanego przez Fed w trakcie swych posiedzeń. Dane o inflacji są jednak dość niskie i nie sygnalizują rosnącej presji cenowej. Comiesięczne dane o wydatkach osobistych rozczarowują, a w stosunku rocznym wskaźnik zatrzymał się na 1.4%, tj. blisko poziomu, gdzie Fed miałby już kłopot z dalszym spadkiem cen. Indeks inflacji bazowej cen konsumpcji, kolejny wskaźnik wykorzystywany przez ekonomistów, wskazał w styczniu spadek cen po raz pierwszy od 1982 roku. Ten sam wskaźnik mierzący rozwój cen w stosunku rocznym wyniósł 1.3%, co jest najsłabszym odczytem od lutego 2004. Wyraźnie widać, że na dolara mogą jeszcze wpłynąc czynniki, których obecności rynki wydają się na razie nie brać pod uwagę. Jeżeli kondycja konsumentów amerykańskich rzeczywiście zacznie się pogarszać, jeśli staniemy się świadkami kolejnego spadku na rynku nieruchomości, a napięcie w stosunkach z Chinami spotęguje się; jeżeli dalsze bankructwa banków zniszczą resztki zaufania, a drukowane przez rząd obligacje nie znajdą dalszych nabywców, wówczas dolar łatwo straci zyski osiągnięte w pierwszym kwartale. Będzie to jeszcze bardziej prawdopodobne, jeżeli Fed nie będzie zainteresowany podwyżką stóp procentowych w terminie sześciu miesięcy, na co rynki oczekują i co wliczyły już w cenę dolara. Podsumowanie pierwszego kwartalu CHF miesiąc: -0.79% kwartał: -2.32% rok: -2.32% Kurs CHF/PLN 2.85 2.8 2.75 2.7 2.65 2.6 Gdy dokończona zostanie reforma systemu opieki zdrowotnej, a wybory uzupełniające zostaną przeprowadzone, administracja amerykańska będzie musiała poprawić perspektywy długu finansów publicznych. Inwestorzy mogą zacząć na to reagować z wyprzedzeniem, co potencjalnie stanowiłoby ograniczenie dla wzrostu siły dolara. Powodów do takich wniosków może dostarczyć fakt, że jeszcze w tym roku zaplanowano aukcje obligacji na sumę 2.4 mld dolarów. Dotychczas jedynie dwie aukcje nie spotkały się z zainteresowaniem, ale teraz, gdy amerykański bank centralny opuścił stronę popytową, zainteresowanie może spaść jeszcze bardziej, stawiając rząd w bardzo trudnej sytuacji. 2.55 01-Sty 15-Sty 29-Sty 12-Lut 26-Lut 12-Mar 26-Mar Frank umocnił się do rekordowych wartości w stosunku do euro, co pomogło mu z kolei w osiągnięciu 14-miesięcznych maksimów wobec funta. Ruchy na crossie dolarowym powielały trend obserwowany na eurodolarze. Awersja do ryzyka była jednym z głównych powodów umocnienia się franka w pierwszym kwartale 2010 roku. Europejscy inwestorzy i Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] spekulanci uznali, że długie pozycje frankowe stanowią bezpieczną lokatę kapitału w chwili, gdy grecki kryzys finansowy budził obawy o powtórzenie się podobnego scenariusza w innych krajach strefy euro. Dane ekonomiczne również nie zaszkodziły frankowi, potwierdzając zwiększenie się aktywności gospodarczej w Szwajcarii. Wzrost gospodarczy przyspieszył, a bank centralny ograniczył swoje wysiłki na rzecz zwalczania presji deflacyjnej. Gracze giełdowi poprzez zakupy franków testowali determinację Szwajcarskiego Banku Narodowego, zapowiadającego wcześniej walkę z nadmiernym umocnieniem się franka poprzez bezpośrednią interwencję na rynku walutowym. Czynniki pozytywne SNB utrzymywał w trakcie pierwszego kwartału łagodne nastawienie do polityki monetarnej. Zaobserwowano jednak wycofywanie się przez bank z nadzwyczajnych instrumentów pomocowych, m.in. poprzez ograniczenie emisji obligacji sektora prywatnego, oraz zmniejszenie zaangażowania na rynku walutowym, mimo komentarzy sugerujących inaczej. W kwestii wzrostu gospodarczego bank centralny stwierdził, że dowody na koniec recesji są coraz bardziej widocznie, jednak prognozy na przyszłość nie są jeszcze jednoznaczne z uwagi na skutki kryzysu. Szacunki SNB dotyczące wzrostu gospodarczego i inflacji zostały zrewidowane w górę na ostatnim posiedzeniu władz monetarnych. Bank stwierdził na nim również, że obecna, ekspansywna polityka monetarna nie może być kontynuowana bez zagrażania średnio- i długoterminowej stabilności cenowej. Prognozowany poziom inflacji na 2010 wzrósł do 0.7%. Bank centralny pozostał na stanowisku, że nie zawaha się przed bezpośrednią interwencją na rynkach walutowych, by zapobiec niepożądanemu zacieśnieniu się warunków monetarnych. Wypowiedzi opowiadające się przeciwko nadmiernemu umocnieniu się franka są wciąż obecne, ale brak jest dowodów, że w marcu interwencja miała faktycznie miejsce. W pierwszym kwartale przyjęto poziom 0.25% za docelowy dla 3-miesięcznej stopy Libor. Bezrobocie osiągnęło swój maksymalny pułap, więc poprawa Perspektywa CHF Eksport pomógł PKB wzrosnąć powyżej oczekiwań, co uwiarygodnia szybsze od spodziewanego odrodzenie gospodarcze. Więcej dowodów odrodzenia w różnych rejonach gospodarki wzmocni optymistyczne perspektywy. Niesłabnący popyt konsumencki pomaga wzrostowi gospodarczemu, a sam z kolei wspierany jest państwowymi programami pomocowymi. Kryzys finansowy państw strefy euro i niepewna sytuacja polityczna w Wielkiej Brytanii intensyfikują przepływ funduszy do krajów tradycyjnie postrzeganych jako bezpieczne. sytuacji na rynku pracy przełoży się na lepsze dane o konsumpcji. Lepsze prognozy inflacyjne mogą skłonić SNB do wyprzedzenia EBC i podniesienia poziomu stóp procentowych. Czynniki negatywne Bank centralny zastrzega sobie prawo do powrócenia do bezpośredniej interwencji na rynkach walutowych jako narzędzia walki z tendencjami deflacyjnymi w gospodarce. Porozumienia z innymi krajami, dotyczące kwestii podatkowych, mogą powoli osłabić szwajcarską tajemnicę bankową i tym samym zaszkodzić sektorowi bankowemu. Szwajcarskie banki mogą negatywnie odczuć efekty reform regulacyjnych. Popyt globalny słabnie i może spowodować załamanie się eksportu. Inwestorzy zdają sobie sprawę z przeszacowania waluty, a popyt na bezpieczne lokaty kapitału słabnie wraz z rozstrzygnięciem wyborów w Wielkiej Brytanii oraz zmniejszeniem obaw o kondycję finansową państw Unii. Podsumowanie Tak długo, jak inwestorzy potrzebować będą bezpiecznej lokaty dla swoich aktywów, ryzyko osłabienia się franka będzie niewielkie. Z drugiej jednak strony, biorąc pod uwagę fundamentalne dane ekonomiczne, wartość franka jest znacząco przeszacowana w stosunku do euro, co sugeruje nadchodzącą korektę. W efekcie przewidywać można kontynuację trendu wzrostowego do momentu wystąpienia jednego lub obu z następujących czynników. SNB wyznaczyć może granicę trendu poprzez działania interwencyjne, lub też inwestorzy rozpoczną realizację zysków na długich pozycjach we franku, zdając sobie sprawę, iż nawet jeśli dane ekonomiczne są pozytywne, nie uzasadniają jednak tak wysokiej wartości szwajcarskiej waluty. Zachowanie franka w stosunku do dolara będzie odzwierciedleniem sytuacji na eurodolarze. Status franka jako bezpiecznej waluty został wzmocniony relatywnie zdrową kondycją sektora finansów publicznych, niską inflacją oraz wzrostem aktywności ekonomicznej. Z uwagi na wyżej wymienione czynniki, frank w przedbiegach wygrywa konkurs piękności europejskich walut. Nie zmienia to jednak faktu, że biorąc pod uwagę czynniki ekonomiczne, jego wartość jest znacznie przeszacowana. Zakończenie wyborów parlamentarnych w Wielkiej Brytanii i poprawiająca się kondycja budżetowa strefy euro mogą spowodować wzrost apetytu na ryzyko, skutkujący osłabieniem wartości franka w stosunku do głównych walut, zwłaszcza euro. Wzrost gospodarczy w Szwajcarii przyspieszył w ostatnim kwartale 2009 roku, w przeciwieństwie do strefy euro. Aktywność gospodarczą wsparł zarówno eksport, jak i popyt konsumencki. Wysiłki szwajcarskiego rządu również przyczyniły się do poprawy sytuacji gospodarczej. Wydatki konsumentów nie zmniejszają się, co pozytywnie wpływa na prognozy na przyszłość, zwłaszcza biorąc pod Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] uwagę poprawę nastrojów w pierwszym kwartale. Ważnym czynnikiem była tutaj poprawa sytuacji na rynku pracy. Poziom zaufania na początku 2010 roku wzrósł do poziomu -7 z -14 odnotowanego pod koniec 2009. Na rosnący popyt wpływ miała sytuacja w sektorze sprzedaży detalicznej i hurtowej. Sprzedaż detaliczna wzrosła o 4.4% w ujęciu rocznym. Popyt będzie wspierany danymi napływającymi z rynku pracy, który już teraz wykazuje oznaki stabilizacji. Nastąpiło to wcześniej niż zakładały ostrożne szacunki banku centralnego, dopuszczające możliwość wzrostu poziomu bezrobocia do 6%. Poziom ten nie był notowany w Szwajcarii od czasów drugiej wojny światowej. Bezrobocie ustabilizowało się w ciągu ostatnich 5 miesięcy na poziomie 4.1%, najwyższym od 11 lat. Co więcej, ilość stanowisk pracy utworzonych w trakcie trzeciego i czwartego kwartału ubiegłego roku wzrosła, jeśli weźmie się pod uwagę czynniki sezonowe. Ostatni odczyt zatrudnienia w sektorze pozarolniczym napawa jeszcze większym optymizmem – prognoza na przyszłość przewiduje wzrost o 0.4%. Drugim znaczącym kołem napędowym szwajcarskiej gospodarki jest bez wątpienia eksport. Jego wzrost ma być stały, biorąc pod uwagę poziom popytu globalnego. Niedawne publikacje potwierdziły wzrost zapotrzebowania w Azji, jednak ilość towarów wyeksportowanych z Europy nie zmieniła się znacząco. Dywersyfikacja źródeł importu pomoże wytworzyć bardziej stabilny model wzrostu. Aktualne dane o handlu zagranicznym potwierdzają, że większość sektorów eksportowych odnotowało pierwszy wzrost w ujęciu rocznym od października 2008. Prym wiedli tutaj wytwórcy zegarków. Zamówienia przemysłowe złożone w ubiegłym kwartale są uznawane za wiodący komponent badania produkcji przemysłowej. Ilość zamówień w czwartym kwartale 2009 skoczyła o 1.4%, co oznacza pierwszy wzrost w ujęciu rocznym od upadku Lehman Brothers w 2008 roku. Indeks koniunktury w produkcji osiągnął niedawno dwuletnie maksima, na co wpłynęło odbudowywanie poziomów zapasów. Co więcej, poziomy wskaźnika KOF potwierdzają fakt odradzania się gospodarki, co prawda w wolnym tempie. czasie efekt bodźców monetarnych i fiskalnych może osłabić dane o PKB. Jeżeli w tym samym okresie zatwierdzone zostaną porozumienia dot. informacji podatkowych, perspektywy dla wzrostu mogą zostać zrewidowane w dół, co zmniejszyłoby spekulacyjne zainteresowanie frankiem. Patrząc w przyszłość, ponowne powiązanie wartości franka z fundamentalnymi danymi ekonomicznymi może być spowodowane słabnącym popytem na bezpieczne aktywa. Po zakończeniu wyborów w Wielkiej Brytanii i przetestowaniu programu pomocowego dla zagrożonych krajów strefy euro, inwestorzy mogą być bardziej skłonni do zamknięcia asekuracyjnych pozycji, co z kolei osłabiłoby franka. Podsumowanie pierwszego kwartalu GBP miesiąc: -1.54% kwartał: -2.3% rok: -2.3% GBP Kurs ważony 82.5 81.5 80.5 79.5 78.5 77.5 76.5 75.5 04-Sty 18-sty 01-Lut 15-Lut 01-Mar 15-Mar 29-Mar Presja cenowa w Szwajcarii pozostaje na niskich poziomach. Gospodarka nie rozwija się w tak szybkim tempie, aby odzwierciedliło się to we wzroście inflacji. Co więcej dane o cenach producentów i importu pozostają na negatywnych poziomach. W ujęciu miesięcznym spadły o 0.3% w lutym, w skali rocznej aż o 1%. Indeks cen konsumentów za luty wzrósł o 0.9%, co wciąż oznacza poziom daleki od zakładanych przez bank centralny 2%. Bazowa inflacja wyniosła jedyne 0.5%, spadając w porównaniu do styczniowego 0.6%. Tym niemniej presja cenowa zaczyna się ujawniać w badaniach koniunktury. Komponent cenowy odczytu wzrósł o 7 punktów, tj. do najwyższego poziomu od sierpnia 2008. Indeks średniej ważonej dla funta spadł niemal tyle samo, co na początku ubiegłego roku. W pierwszym kwartale funt spadł na 10-miesięczne minima w stosunku do dolara, a jedynie 3miesięczne minima w stosunku do euro. Sondaże opinii publicznej, dotyczące wyniku nadchodzących wyborów parlamentarnych, wpłynęły najbardziej na zachowanie funta. Różnica pomiędzy poziomem poparcia dla Partii Konserwatywnej i Partii Pracy zmniejszyła się. Rynki uważają, że brak zdecydowanej większości w parlamencie może zaszkodzić przygotowywanej reformie systemu podatkowego, co przełożyłoby się na obniżenie oceny wiarygodności kredytowej. Dane o wzroście gospodarczym, po sześciu kolejnych kwartałach spadków, udowodniły, ze kraj wyszedł z recesji pod koniec 2009 roku. Inflacja wyniosła ponad 1% powyżej poziomu założonego przez bank centralny, co wymusiło na prezesie Banku Anglii przesłanie listu z wyjaśnieniami do kanclerza Darlinga. Ekonomiści zaczęli już spekulować o możliwości podniesienia przez Szwajcarski Bank Narodowy stóp procentowych w trzecim kwartale tego roku. Prognoza dla poziomu oprocentowania może współgrać z działaniami rządu zmierzającymi ku zwiększeniu wydatków. Połączony i zgrany w W pierwszym kwartale 2010 roku Bank Anglii pozostawił stopy procentowe na rekordowo niskim poziomie 0.5%. Rada Banku uznała za właściwe nie zmieniać wartości programu zwiększania ilości pieniądza w obiegu, wynoszącego w KOF, wiodący wskaźnik dla Szwajcarii, ustabilizował się w trakcie ostatnich kilku miesięcy, jednak wciąż pozwala oczekiwać stopniowego wyjścia z recesji. W lutym wskaźnik osiągnął poziom nie notowany od końca 2007 roku, kompletnie zaskakując tym analityków. Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] pierwszym kwartale 200 mld £. Decyzja podjęta została jednogłośnie, ale bank pozostawił sobie możliwość zwiększenia programu, jeżeli dojdzie do pogorszenia się środowiska gospodarczego. Członkowie władz monetarnych zaniepokoili się szybkim wzrostem inflacji w cenach konsumentów, zbliżającej się do 3.5%. Wzrost cen był jednak oczekiwany z uwagi na rosnące ceny energii, podwyżkę stawki VAT i pozostającego na niskich poziomach funta. Skok cen uznawany jest za przejściowy, jednak jego wysoki poziom może spowodować eskalację prognoz inflacyjnych. Władze monetarne mogą się w efekcie skłonić ku mniej gołębiej retoryce. Perspektywa GBP Zachowanie funta w pierwszym kwartale zarówno 2009, jak i 2010 roku było niemal e identyczne, bior c pod uwag zmiany procentowe. Najistotniejsz ró nic była trwaj ca obecnie kampania przed wyborami do brytyjskiego parlamentu. Los funta najprawdopodobniej le y w r kach wyborców, gdy parlament, w którym adna partia nie ma zdecydowanej wi kszo ci, mo e nie by w stanie przegłosowa reformy systemu podatkowego. Bez ogranicze na tym polu, Wielkiej Brytanii grozi obni enie wyceny wiarygodno ci kredytowej, a to jeszcze mocniej zaszkodzi warto ci funta. Im dalej jednak od daty wyborów, tym wi ksze znaczenie b d mie poprawiaj ce si dane ekonomiczne. W efekcie inwestorzy mog rozpocz zamykanie krótkich pozycji funtowych, których wiele otwartych zostało pod koniec pierwszego kwartału. Czynniki pozytywne Indeks cen brytyjskich konsumentów wzrósł powyżej poziomów, które prognozował Bank Anglii w swoim ostatnim raporcie. Gwałtowny i znaczący wzrost cen postrzegany jest jako zjawisko przejściowe, ale notatki z posiedzenia władz monetarnych potwierdzają, że stają się one coraz bardziej zaniepokojone rosnącymi oczekiwaniami inflacyjnymi. Ilość podań o zasiłki dla bezrobotnych nie zanotowała tak imponującego spadku, jak w lutym, od ponad 13 lat. Lepsze dane sugerują, że rynek pracy stabilizuje się. Prognozy dla popytu konsumenckiego nacechowane są niepewnością, ale przy niedawnej podwyżce podatku VAT i poprawiających się warunkach pogodowych istnieje nadzieja, że ten sektor osiągnął już dno i może być tylko lepiej. Dane o produkcji przemysłowej zaczynają współgrać z odczytami badań koniunktury. Czynniki pogodowe odsunęły jednak w czasie werdykt dla tego sektora gospodarki. Wymagania pożyczkowe sektora publicznego w lutym osiągnęły rekordowo wysokie poziomy. Tym niemniej, odczyt okazał się niższy niż prognozowały to rynki i może pozwolić rządowi na zrewidowanie w dół deficytu budżetowego przed majowymi wyborami. Czynniki negatywne W kwietniu wejdzie w życie podwyższona stawka opodatkowania dla najlepiej zarabiających Brytyjczyków, co może zaszkodzić popytowi konsumentów, szczególnie z uwagi na fakt, że średnia płaca nie wzrasta Niepewna sytuacja polityczna jest zwykle czynnikiem wpływającym negatywnie na wartość lokalnej waluty. Sondaże nie przewidują na razie zdecydowanego zwycięstwa jednej z partii, co może zatrzymać postęp prac nad nową ustawą podatkową. Długoterminowe czynniki negatywne przeszkadzają zyskom lokalnej waluty. Reforma systemu bankowego i przestarzały sektor wydobywczy ograniczają potencjał wzrostu gospodarczego. Warunki kredytowe pozostają niekorzystne, a najbardziej odczuwają to małe i średnie przedsiębiorstwa. Kwartalny raport o inflacji prognozuje wzrost cen o 1.2% w ciągu dwóch lat. Różnica pomiędzy tą wartością, a tradycyjnie uznawanym za docelowy poziomem 2% może w ostatecznym rozrachunku negatywnie wpłynąć na presję cenową. Kondycja finansów publicznych okazuje się być lepsza niż prognozowano, ale nie zmienia to faktu, że potrzeby pożyczkowe rządu osiągnęły rekordowo wysokie poziomy. Ryzyko eskalacji kryzysu w strefie euro i na Bliskim Wschodzie pozostaje znacznym zagrożeniem. Podsumowanie Dane ekonomiczne w pierwszym kwartale odczuły zdecydowanie negatywny wpływ najcięższej zimy od 30 lat, co odstraszyło inwestorów od lokalnej waluty, osłabionej także niestabilną sytuacją polityczną i problemami budżetowymi. Powrót funta do rocznych minimów na początku drugiego kwartału z uwagi na ww. czynniki jest bardzo możliwy. Później jednak, gdy tylko ucichnie wrzawa wyborcza, szterling powinien odnaleźć wsparcie w danych ekonomicznych. Sondaże opinii publicznej ukazują malejący dystans pomiędzy poparciem dla konserwatystów i laburzystów. Zwiększa to prawdopodobieństwa wyboru parlamentu, w którym żadna z partii nie będzie cieszyć się zdecydowaną większością. W takiej sytuacji przeprowadzenie reformy systemu podatkowego, wprowadzającej niepopularne lecz konieczne cięcia wydatków, będzie niezwykle trudne. Rząd brytyjski zakłada na 2010 rok deficyt w wysokości 12% PKB. Jest to poziom podobny do tego notowanego w Grecji. Agencje ratingowe ostrzegły, że jeżeli rząd nie wprowadzi planu oszczędnościowego, obniżenie wyceny wiarygodności kredytowej jest cały czas możliwe. Rządząca Partia Pracy ogłosiła czteroletni plan obniżenia deficytu budżetowego o połowę poprzez podwyższenie podatków, cięcie wydatków i stymulowanie wzrostu gospodarczego. Jeżeli konserwatyści wygrają wybory, zgodnie z zapowiedziami ogłoszą nowy budżet w ciągu 50 dni od objęcia urzędu. Partia Konserwatywna uważa, że rząd musi niezwłocznie dokonać cięcia wydatków budżetowych i deficytu, podczas gdy laburzyści twierdzą, że proces wychodzenia z recesji nie jest jeszcze zakończony i ryzyko zakłócenia go jest zbyt duże, by już teraz zaciskać pasa. Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] Obie partie zgadzają się więc co do meritum, problemem jest raczej kwestia, kiedy wprowadzić w życie plan oszczędnościowy. Co więcej, Wielka Brytania nie jest osamotniona w swoich problemach,. Boryka się z nimi, lub będzie zmuszona się z nimi zmierzyć większość gospodarek na świecie. Obawy przed rozlaniem się kryzysu na inne kraje uprzemysłowione mogą wzrosnąć, jeżeli kraje Unii Europejskiej nie wypracują planu ratunkowego. Jeżeli jednak taki zostanie przyjęty, kraje grupy G3 znajdą się w bardzo podobnej sytuacji w zakresie deficytu i długu publicznego. Gdy przeprowadzone zostaną wybory, sytuacja powinna ustabilizować się i inwestorzy skoncentrują się ponownie na danych ekonomicznych. Dane o wzroście gospodarczym mogą odczuć negatywny wpływ kilku czynników. Po pierwsze, osłabi się efekt wydatków państwowych. Po drugie, w sektorze bankowym wprowadzone zostaną nowe regulacje i reformy. Po trzecie, najlepiej zarabiający obywatele Wielkiej Brytanii zaczną w kwietniu rozliczać się według wyższych stawek podatkowych. Warunki udzielania kredytów pozostają niekorzystne, jednak w tym obszarze widać światełko na końcu tunelu. RBS i Lloyds obiecały udzielić w przyszłym roku przedsiębiorstwom kredytów w wysokości 151 mld £. Jest to dobra wiadomość, ale inwestorzy wciąż pamiętają fiasko ubiegłorocznej obietnicy banków, że każdy z nich dostarczy rynkom 27 mld £ w kredytach. Tłumaczono to wtedy brakiem wiarygodnych kredytobiorców. Wzrostowi gospodarczemu zagrażają więc czynniki negatywne, a kwartalny raport o inflacji Banku Anglii zwraca również uwagę na ryzyko presji cenowej. Bank centralny utrzymuje, że niedawny skok inflacji do 14-miesięcznych maksimów przypisywać należy wzrostowi stawki VAT, rosnącym cenom energii oraz spadkowi wartości funta. Wzrost cen konsumpcji postrzegany jest jako przejściowy, a bank centralny prognozuje, że inflacja wyniesie 1.2% w dwuletnim przedziale. Najnowsze dane potwierdzają spadek inflacji w cenach konsumentów z poziomu 3.5% w styczniu do 3.0% w lutym. Kontynuacja tego trendu spowoduje, że różnica pomiędzy docelowym, a realnym poziomem inflacji zintensyfikuje oddolną presję cenową. To z kolei pozwoli bankowi centralnemu na pozostawienie stóp procentowych na rekordowo niskich poziomach oraz ewentualny powrót do programu zwiększania podaży pieniądza na rynku, jeżeli władze monetarne uznają to za konieczne dla stymulacji wzrostu gospodarczego. Gdy tylko ucichnie wrzawa wyborcza, rynki powinny zdać sobie sprawę z faktu, że finanse publiczne Wielkiej Brytanii są tylko nieznacznie gorsze od finansów innych krajów uprzemysłowionych. Powinno to pomóc zmniejszyć presję wywieraną na funta. Ostatnie dane o potrzebach pożyczkowych sektora publicznego w lutym okazały się być o połowę niższe od prognoz rynkowych. Deficyt wzrósł do rekordowych 12.36 mld£, jednak nawet ten poziom pozwala rządowi na obniżenie szacunków wydatków do końca roku. Jeżeli pozostawi się na boku problemy polityczne i budżetowe, rynki mogłyby się skoncentrować na bardziej pozytywnych stronach brytyjskiej gospodarki. Przestarzały przemysł wydobycia ropy oraz reformy sektora bankowego mogą co prawda w dłuższym okresie czasu zaszkodzić procesowi rozwoju gospodarczego, jednak prognozy średniookresowe nie muszą być tak pesymistyczne. Co więcej, regulacje bankowe będą najprawdopodobniej w większym lub mniejszym stopniu wprowadzone także w innych krajach. Poziom zaufania konsumentów wg Nationwide wrósł w lutym do dwuletnich maksimów. Do rekordowych poziomów wzrosły także oczekiwania na przyszłość. Indeks GfK, badający nastroje konsumentów, zwiększył swoją wartość drugi miesiąc z rzędu. Dane te uznawane są za kluczowe dla prognozowania poziomów popytu konsumenckiego. Ostatnie dane o poziomach pożyczek indywidualnych napawają optymizmem – takiego tempa wzrostu nie odnotowano od listopada 2008. Trzy badania popytu konsumenckiego odczuły początkowo negatywny wpływ czynników pogodowych oraz stawki VAT. Podatek od wartości dodanej został na początku roku zwiększony do poziomu 17.5%, po 13 miesiącach utrzymywania go na obniżonym poziomie 15%. Stopniowo jednak dane zaczęły wykazywać oznaki poprawy. Sprzedaż hurtowa wg CBI skoczyła w lutym na poziomy nienotowane od 3 lat. Dane nieznacznie pogorszyły się jednak w marcu. Poprawiły się jednak prognozy na nadchodzące miesiące, a Święta Wielkanocne z pewnością pomogły konsumpcji w kwietniu. Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez BRC, ta sama sprzedaż wzrosła w lutym o 2,2% w stosunku rocznym, a sprzedaż liczona ogólnie odnotowała wzrost o 4,5% (r/r). Wg ONS sprzedaż detaliczna w lutym okazała się lepsza od prognoz, rosnąc do niesamowitych 2.1% w ujęciu miesięcznym. Popyt konsumencki może zostać dodatkowo wsparty przez stabilizujący się rynek pracy. Inwestorzy szybko zignorowali dane ujawniające najniższy poziom zatrudnienia od czterech lat i skupili się na największym spadku ilości podań o zasiłki dla bezrobotnych od 1997 roku. Ilość osób występujących o świadczenia spadła w lutym o 32.3 tys., co w połączeniu ze styczniowymi danymi potwierdza pozytywną zmianę trendu. Po rewizji wcześniejszych odczytów okazało się, że ilość podań w styczniu wzrosła o „jedyne” 5 tys. w porównaniu z wcześniej podanym poziomem 23.5 tys. Dane za dwa ostatnie miesiące 2009 roku również pokazały spadek ilości osób występujących o zasiłek. Odnotowuje się również oznaki poprawy na rynkach akcji oraz w sektorze nieruchomości. FTSE 100 wzrósł od początku roku o prawie 12%. Badanie cen domów Nationwide ujawniło nieoczekiwany spadek o 1% w lutym, jednak podobnie jak w przypadku badania sprzedaży detalicznej ONS, wynik złożono na karb oddziaływania czynników pogodowych. Indeks cen nieruchomości Halifax, wcześniej konsekwentnie wzrastający od czerwca 2009, odnotował podobny spadek o 1.5% w ujęciu miesięcznym. Potwierdzeniem poprawy warunków życia konsumentów jest ostatni odczyt koniunktury w sektorze usługowym. Badanie CIPS PMI wzrosło w lutym do poziomu 58.4, najwyższego od 3 lat. Sektor usługowy odnotował również 10 miesięcy nieprzerwanej ekspansji. Dane o produkcji wzrastały aż do momentu, gdy dał się odczuć efekt złych warunków meteorologicznych. Po krótkim okresie współgrania z odczytami koniunktury, produkcja przemysłowa w styczniu nieoczekiwanie zmalała. Jeżeli jednak wierzyć badaniom koniunktury sektora wytwórczego, gdy tylko poprawi się pogoda, dane o produkcji powinny powrócić do obszaru wzrostowego. Indeks CIPS PMI za luty osiągnął poziom 56.6, najlepszy od 15 miesięcy. Nowe zamówienia wzrosły ósmy miesiąc z rzędu, a poziom zatrudnienia – drugi miesiąc z rzędu. Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected] Prognozy inflacyjne muszą być na razie ostrożne, zwłaszcza z uwagi na fakt, że ostatni odczyt inflacji CPI w ujęciu rocznym spadł do 3%. Notatki z marcowego posiedzenia Banku Anglii ujawniły jednak rosnące obawy członków władz monetarnych przed nadmiernym wzrostem cen. W takiej sytuacji automatycznie wzrosłyby oczekiwania na przyszłość, co zmusiłoby bank centralny do zacieśnienia polityki monetarnej wcześniej niż to planowano. Taka decyzja przyczyniłaby się do umocnienia funta. Podsumowując, szterling ma przed sobą interesujący kwartał, w trakcie którego głównymi zagrożeniami będą majowe wybory parlamentarne oraz stan finansów publicznych. Wpływ kampanii wyborczej, jak i wynik głosowania powszechnego, będą jednak tymczasowe. Stan finansów publicznych na całym świecie nie napawa optymizmem, a dane napływające z Wielkiej Brytanii będą wykazywać oznaki poprawy sytuacji gospodarczej, nie wliczane jeszcze przez rynki w cenę lokalnej waluty. Wszystko to może pozwolić funtowi na odrobienie strat poniesionych od początku roku. 30 Rada Polityki Pieniężnej Banku Japonii Maj 6 Rada Polityki Pieniężnej ECB 6 Rada Polityki Pieniężnej Banku Anglii 6 Rada Polityki Pieniężnej Czeskiego Banku Narodowego 18 Rada Polityki Pieniężnej NBP 21 Rada Polityki Pieniężnej Banku Japonii 25 Rada Polityki Pieniężnej NBP Czerwiec 10 Rada Polityki Pieniężnej Banku Anglii 10 Rada Polityki Pieniężnej ECB Planowane posiedzenia banków centralnych 15 Rada Polityki Pieniężnej Banku Japonii Kwiecień 17 Rada Polityki Pieniężnej Szwajcarskiego Banku Narodowego 7 Rada Polityki Pieniężnej Banku Japonii 22 Rada Polityki Pieniężnej NBP 8 Rada Polityki Pieniężnej ECB 23 Posiedzenie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku 8 Rada Polityki Pieniężnej Banku Anglii 23 Rada Polityki Pieniężnej Czeskiego Banku Narodowego 20 Rada Polityki Pieniężnej NBP 30 Rada Polityki Pieniężnej NBP 28 Rada Polityki Pieniężnej NBP 28 Posiedzenie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku Travelex uzyskał informacje zawarte w niniejszym dokumencie z wiarygodnych zródeł, jednak nie gwarantuje bezbłednosci tych danych. Przedstawione informacje nie stanowia oferty sprzedazy ani kupna danej waluty. Travelex © Copyright Travelex 2001 – 2010 Republika Czeska: 0800 10 20 30 [email protected] Francja: 0800 903 782 [email protected] Malta:+356 232 892 09 [email protected] Polska: 0 0800 420 12 11 [email protected] Szwajcaria: 0848 80 4242 [email protected] Wlk Brytania: 0800 096 1229 [email protected]
