DTP0606_12-14_Mounce (Page 1)
Transkrypt
DTP0606_12-14_Mounce (Page 1)
DENTAL TRIBUNE 12 Perspektywy Polish Edition Wypełnianie kanałów korzeniowych: wielki krok naprzód w endodoncji Richard Mounce, USAi Gary Glassman, Kanada Tak jak pierwszy krok człowieka na księżycu zmienił na zawsze oblicze ludzkości, adhezyjne wypełnianie kanałów zmieniło oblicze leczenia endodontycznego. Rozwój techniki i nowoczesne technologie sprawiły, że system kanałowy może być wypełniony adhezyjnie od ujścia do wierzchołka. W rezultacie przeciek bakteryjny można obecnie zminimalizować skuteczniej niż kiedykolwiek wcześniej. Gutaperka, choć przez długi czas była materiałem z wyboru, skazana jest na powolne wypieranie. Skuteczność wszystkich materiałów do wypełniania kanałów korzeniowych, a szczególnie gutaperki zależy od jakości oczyszczenia i opracowania kanałów. Doskonałe oczyszczenie i opracowanie pozwala na wypełnienie kanału w 3 wymiarach, niezależnie od stosowanego materiału. Gutaperka wypełnia tylko wolne miejsce w kanale, nie spełniając jednocześnie innej funkcji. Inaczej dzieje się w przypadku wypełniania adhezyjnego. Ta metoda zapewnia uszczelnienie części koronowej w istotnym statystycznie większym stopniu niż gutaperka - łącząc się adhezyjnie ze ściankami kanału blokuje bakterie i w ten sposób zapobiega ich kontaktowi z płynami tkankowymi na całej przestrzeni systemu kanałowego. Warto też dodać, że technika wypełniania adhezyjnego, jeżeli jest wykonana poprawnie, może spełniać wszystkie te funkcje. Gutaperka nie ma takich właściwości. Ponadto, jeżeli oczyszczenie i opracowanie kanału nie zostanie przeprowadzone idealnie, bakterie będą miały możliwość pokonania gutaperki w mechanizmie mikroprzecieku koronowego i staną się przyczyną powikłań w systemie kanałowym, dodatkowo zwiększając prawdopodobieństwo niepowodzenia leczenia wraz z bakteriami pozostawionymi w kanale po leczeniu. Wypełnianie adhezyjne dodaje warstwę ochronną, która – nawet, jeżeli oczyszczenie i opracowanie kanału nie jest idealne - minimalizuje prawdopodobieństwo przecieku koronowego, zamykając Ryc. 1: Zestaw RealSeal (SybronEndo, Orange, Kalifornia, USA). bakterie w kanalikach bocznych i redukując dostępność płynów tkankowych. Może to zwiększyć również szansę organizmu w walce z ewentualnymi błędami popełnionymi przez lekarza. Możliwość zastosowania techniki adhezyjnej wynika z usunięcia warstwy mazistej. Może być ona usunięta w endodoncji klinicznej poprzez użycie roztworu EDTA, np. SmearClear (SybronEndo, Orange, CA, USA). Kanaliki boczne są najszersze i występują w największej ilości w 1/3 koronowej kanału, a najmniej liczne i najwęższe znajdują się w części wierzchołkowej. Kanaliki boczne w środkowej części kanału mają wielkość pośrednią, a kanaliki w zębach starych występują w mniejszej ilości i są węższe niż występujące w zębach młodych. W ostatecznym rezultacie adhezja jest najbardziej efektywna w części koronowej kanału, a najmniej w części wierzchołkowej. Dlatego badania przecieku porównujące gutaperkę z produktami łączącymi się chemicznie z zębiną muszą być wykonywane na całej długości kanału. Wykonanie ich tylko na odcinku ostatnich 2 mm danego korzenia nie umożliwia porównania odporności na przeciek w sytuacji klinicznej pacjenta. Warto podkreślić, że połączenie adhezyjne może nie być obecna na całym obwodzie kanału z powodu niewystarczającej ilości kanalików bocznych w danym miejscu. Jednak adhezja znajduje zastosowanie na wszystkich poziomach systemu kanałowego. Mimo, że brak adhezji może wystąpić w jednym, niewielkim, określonym punkcie kanału z powodu braku kanalików bocznych lub niedokładnego usunięcia warstwy mazistej, istnieje duże prawdopodobieństwo, że materiał połączy się z zębiną wokół tego miejsca. Zanim przejdziemy do omawiania metody wypełniania zgodnej ze współczesną sztuką lekarską, warto przyjrzeć się ocenie historycznych już metod i materiałów, które spowodowały, że zastosowania gutaperki stało się standardem w endodoncji. Gutaperka sprzedawana komercyjnie zawiera około 20% gutaperki. Jest to wysuszony sok z drzewa tabanowego (Isonandra percha). Występuje naturalnie jako 1,4-poliisopren i posiada (lub może posiadać) następujące właściwości: • występowanie w fazie alfa lub beta (faza beta - kiedy gutaperka nie jest rozgrzana, faza alfa - kiedy gutaperka jest rozgrzana, występuje w stanie płynnym i może być kondensowana), • zmiękczanie pod wpływem temperatury, • zmiękczenie pod wpływem preparatów chemicznych i możliwość usuwania za pomocą chloroformu, • możliwość stosowania tylko z Ryc. 2: Szczelina między ścianą kanału i gutaperką. Ryc. 3: Schematyczne przedstawienie połączenia między ścianami kanału i materiałem wypełniającym. Ryc. 4-8: Połączenie między ścianami kanału i uszczelniaczem oraz materiałem wypełniającym RealSeal (SybronEndo, Orange, Kalifornia, USA). Ryc. 4 Ryc. 5 Ryc. 6 Ryc. 7 uszczelniaczem wypełniającym puste przestrzenie w kanale niewypełnione przez gutaperkę, • brak toksyczności, właściwości alergicznych i mutagenności, • dobra tolerancja i biozgodność, • właściwości zależne od składu, uleganie resorpcji, • możliwość stosowania • na zimno lub po podgrzaniu. Istotna jest także ocena właściwości idealnego materiału do wypełniania kanałów korzeniowych. Taki materiał powinien mieć następujące cechy: • możliwość wpłynięcia w nieregularności kanału i uszczelnienia całej jego przestrzeni z/bez uszczelniacza, • możliwość sterylizacji przed użyciem (lub dostarczany w stanie sterylnym, • brak toksyczności, właściwości mutagennych i alergicznych, • niska cena, • brak właściwości korodujących i podatności na oddziaływanie płynów tkankowych lub krwi, • łatwość użycia klinicznego, a w szczególności wystarczająca długość czasu pracy, •możliwość przechowywania w normalnych warunkach atmosferycznych, • właściwości przeciwbakteryjnie, Ryc. 8 • zdolność do resorpcji, jeżeli zostanie przemieszczony poza wierzchołek korzenia, ale nieuleganie resorpcji ze światła kanału, • możliwość usunięcia z kanału, • łatwość oceny na zdjęciu rtg (nieprzepuszczalność dla promieni), • dostępność odpowiednich rozmiarów, aby można go było łatwo dopasować do konwencjonalnie opracowanych kanałów, • stała objętości w trakcie wiązania w kanale (niezależnie od ekspozycji na wilgoć lub skurcz w trakcie stygnięcia), • stałość koloru zęba po wprowadzeniu do kanału. Warto zaznaczyć, że 3 główne funkcje materiału wypełniającego kanał to: • zablokowanie w kanalikach większości bakterii, które przeżyły, DENTAL TRIBUNE • zahamowanie wpływania płynu z tkanek okołowierzchołkowych do kanału tak, aby nie miał on kontaktu z bakteriami znajdującymi się w systemie kanałowym, • posiadanie funkcji bariery w celu zapobieżenia reinfekcji kanału korzeniowego, tzn uszczelnienie koronowej i wierzchołkowej części kanału. Wciąż powraca dyskusja, czy gutaperka - mimo swoich zalet spełnia te funkcje. Odpowiedź jest oczywista i prosta - nie spełnia, bowiem: • nie ma możliwości przyklejenia się do ścianek kanału, • przy tworzeniu jakiejkolwiek formy „uszczelnienia” ścianek kanału zawsze zależna jest od uszczelniacza, • nie ma zdolności redukowania lub zapobiegania migracji bakterii w kierunku koronowo-wierzchołkowym, • nie ma możliwości połączenia się z jakimkolwiek dostępnym obecnie uszczelniaczem, może jedynie dopasować się do ścianek kanału niezależnie od zastosowanego uszczelniacza, • prawie całkowicie zależy od dodatkowego koronowego uszczelnienia kanału, które chroni przed infekcją mikrobiologiczną. Perspektywy 13 Polish Edition wych. Zbudowany jest z polimerów poliestru. RealSeal to bioaktywne szkło, tlenochlek bizmutu i siarczan baru. Całkowita zawartość wypełniacza to ~65% wagowych. Uszczelniacz RealSeal to podwójnie wiążący uszczelniacz na bazie żywic, który stanowi mieszanina BisGMA, ethoxylated BisGMA, hydrofilowych metakrylanów wypełniaczy w postaci wodorotlenku wapnia, siarczanu baru, szkła barowego i krzemionki. Całkowita zawartość wypełniaczy w uszczelniaczu to ~70% wagowych. Samowytrawiający primer RealSeal składa się z wody, HEMA i kwasu sulfonowego kończącego działanie monomeru. Jest inicjatorem polimeryzacji. Ponadto RealSeal: • jest zaakceptowany przez FDA, • nie jest cytotoksyczny, • nie jest mutagenny, • jest dobrze tolerowany przez tkanki i biozgodny, • nie powoduje alergii. Materiał RealSeal chemicznie wiąże się z warstwą hybrydową stworzoną przez aplikację uszczelniacza wpływającego w kanaliki boczne. Ośrodek badawczy Resilonu opisuje ten sposób wiązania jako „monoblok”, aby wskazać chemiczne podobieństwo do różnych komponentów wypełniania. Ćwieki RealSeal są dostępne w wielu średnicach i stopniach rozbieżności. Mają wygląd i właściwości niemal identyczne z właściwościami gutaperki, wymagają także podobnej technik pracy - klinicysta nie musi zmieniać techniki po zmianie materiału (Ryc. 2-8). Na temat RealSeal przeprowadzono wiele badań, publikując ich wyniki. Planowane jest przeprowadzenie kolejnych prac badawczych w tym zakresie. Zdecydowana większość obserwacji daje pozytywne rezultaty, uwzględniające niektóre parametry (przeciek barwnika, zapalenia wierzchołkowe w zębach psich, odporność na złamanie pionowe AD Kiedy część koronowa kanału zostanie poddana ekspozycji na materiał mikrobiologiczny (nawet przez krótki czas - dnie do tygodni), na pewno kanał będzie musiał być wyleczony ponownie, aby usunąć znajdujące się w nim drobnoustroje, zwiększając przez to szansę sukcesu klinicznego. Kiedy zostanie wykonana kondensacja boczna na zimno, gutaperka jest w pełni zależna od uszczelniacza wypełniającego wszelkie wolne przestrzenie, które mogą pozostać. W technice pojedynczego ćwieka klinicysta w pełni zależny jest od przemieszczania się uszczelniacza, który ulega rozproszeniu podczas wprowadzania ćwieka. W istocie nie ma możliwości stwierdzenia z całą pewnością, czy uszczelniacz został doprowadzony do wszystkich rozgałęzień systemu kanałowego - szczególnie cieśni, które z dużym prawdopodobieństwem pozostały nienaruszone przez stosowane narzędzia różnych typów: wiertła Gates Glidden, pilniki ręczne i/lub maszynowe pilniki niklowo-tytanowe (RNT). Skurcz podczas stygnięcia ma wartość 5-7%. Dzięki pracom badawczym Resion Research, Madison, CT, USA wprowadził na rynek Resilon w 2003 roku. SybronEndo (Orange, CA, USA) produkuje Resilon pod nazwą RealSeal. Materiał ten jest również dostępny w formie SimpliFill Carriers (LightSpeed Technology, San Antonio, TX, USA), Fibrefill (Pentron, Wallingford CT, USA), InnoEndo (Heraeus Kulzer, Armonk, NY, USA). Richard Mounce posiada duże doświadczenie kliniczne z RealSeal, będącym odpowiednikiem Resilonu i używając go w ciągu ostatnich 2 lat jako jedynego materiału do wypełniania kanałów (Ryc. 1). RealSeal jest termoplastycznym polimerem syntetycznym do wypełniania kanałów korzenio- ➟ +/-0/:94 6 samodopasowujących się odcieni - to wszystko czego potrzeba Poprzez zastosowanie nano cząsteczek i pre-polimeryzowanych wypełniaczy otrzymano optymalne wielkości i rozłożenie cząsteczek kompozytu. Taka kombinacja zmniejsza skurcz i daje świetne właściwości pracy z materiałem. • • • • łatwiejszy dobór odcieni - tylko 6 odcieni zębinowych i 2 odcienie szkliwne system Duo Shade „dwa kolory w jednym” naturalny efekt opalescencji innowacyjny podwójny, zębinowo-szkliwny kolornik 3233 Zestaw SYNERGY D6 WELCOME strzykawki (1 strzykawka każdego koloru, 4 g) Odcienie zębinowe A2/B2, A3/D3 Odcień szkliwny Universal Enamel Kolornik Materiał wiążący One Coat Self-Etching Bond Akcesoria 350,– pln* #OLTÒNE7HALEDENT!' &ELDWIESENSTRASSE !LTSTËTTEN3WITZERLAND 4EL &AX OFFICE COLTENEWHALEDENTCH 0OLDENTSPZOO UL#ORAZZIEGO 7ARSZAWA 4EL &AX POLDENT POLDENTPL *oferta ważna do 31.08.2006 WWWSYNERGYDCOM DENTAL TRIBUNE 14 Perspektywy itd.) zarówno w badaniach in vitro, jak i in vivo. Podsumowując: wypełnianie adhezyjne rozwiązało wiele ograniczeń gutaperki, nie stwarzając żadnych dodatkowych problemów, które zmniejszałyby efektywność tego materiału. W sposób istotny statystycznie wypełnianie adhezyjne wykazało redukcję migracji bakterii w kierunku koronowo–wierzchołkowym, co potwierdzono w wielu publikacjach i projektach badawczych zarówno in vivo, jak i in vitro. Warto wspomnieć, że wiele preparatów z RealSeal w badaniach nie wykazywało przecieku, jednak RealSeal nie umożliwia idealnego uszczelnienia każdego kanału. W sposób istotny statystycznie uszczelnia jednak kanały lepiej niż gutaperka, która nie posiada właściwości uszczelniających kanał. Przeszukanie bazy „PubMed” pozwoliło na znalezienie kilku publikacji, których autorzy nie popierają stosowania RealSeal. Wszystkie zostały napisane przez te same osoby. W tym artykule nie jest możliwa analiza wszystkich tego typu prac, warto jednak dokładnie przeanalizować jedną z tych publikacji pod kątem dowodów potwierdzających, że RealSeal nie jest aż takim udoskonaleniem w endodoncji, za jaki uważają go inni badacze. Praca, która zostanie przeanalizowana to „Ultrastructural evaluation of the apical seal in roots filled with a polycaprolactone-based root canal filling material” [Tay FR, et al. JOE, 2005 Jul; 31(7): 514–519]. (“Ultrastrukturalna ocena uszczelnienia wierzchołkowego korzeni wypełnionych materiałem na bazie polikaprolaktonu”). Zachęcamy do przeczytania tego artykułu, a następnie do dokonania jego oceny przy pomocy odpowiedzi na niżej podane pytania. W publikacji powinna być dokładnie opisana metodyka badań, z której wartości niestałe zostaną skrupulatnie wyłączone. Grupy badawcze powinny być oceniane w ślepej próbie, a rezultaty winny być poddane analizie statystycznej w celu wyeliminowania odchyleń. Czynników, które unieważniają tę publikację jest wiele. Efekt osiągnięty poprzez brak kontroli nad tymi czynnikami powoduje powstanie pracy negatywnie oceniającej RealSeal. Wniosek autorów jest następujący: Całkowite hermetyczne uszczelnienie wierzchołka jest niemożliwe bez względu na rodzaj zastosowanego materiału do wypełnień. Należy jednak zwrócić uwagę, że autorzy: • Nie opisali odpowiednio metody selekcji zębów. • Nie wyjaśnili stosowania 2,6% NaOCl oraz tego, czy wszystkie zęby były płukane tą samą ilością preparatów do płukania. • Nie upewnili się, że warstwa mazista została usunięta przez właściwe użycie EDTA. • Nie zmierzyli przecieku w sposób właściwy dla sytuacji klinicznej tzn. w kierunku koronowo-wierzchołkowym. Połączenie materiału w części koronowej i środkowej kanału jest skuteczniejsze z powodu większych i liczniejszych kanalików bocznych. Ta właściwość Resilonu nie może być stwierdzona, jeżeli w badaniu przeciek jest mierzony w odwrotnym kierunku. • Nie opisali metody aplikacji primera w sposób zapewniający jego rozprowadzenie po całej powierzchni ścianek kanału. • Nie opisali pomiaru wierzchołka. Rozmiar 35 pilnika głównego może być nieodpowiedni dla danej anatomii wierzchołka. Ponadto pojawiają się wątpliwości, dotyczące następujących aspektów badania: • Dlaczego badacze ustalili TWL 1 mm bliżej niż otwór wierzchołkowy? Jeżeli 4 mm wierzchołka wykazywały przeciek po badaniu TEM, czy 25% kanału nie pozostało nietkniętych w sytuacji polegania wyłącznie na płukaniu jako jedynej metodzie dezynfekcji? • Dlaczego zastosowano lentulo do wprowadzania uszczelniacza Resilonu? Jak dużo uszczelniacza zostało użyte? Czy po kondensacji pionowej uszczelniacz został ponownie wprowadzony do kanału, jak powinno się stać przed wypełnieniem wstecznym? Uszczelniacz został umieszczony na ćwieku głównym GP - dlaczego zostało to wykonane inaczej niż w przypadku grupy z Resilonem? • Grupa (2) do oceny ESEM jest zbyt mała. • Nie ma opisu sposobu, w jaki mierzono szczelinę. Jak wiele szczelin obserwowano na 1 mm? Jakich rozmiarów były szczeliny? Nie ma danych, analizy statystycznej i istotności statystycznej. • Żaden przypadek nie został prawidłowo przygotowany do testowania TEM (po rozpoczęciu „nie ma jednego, powszechnie zaakceptowanego modelu badania przecieku w endodoncji”). Mimo tego autorzy wywnioskowali, iż metoda TEM udowodniła, że „całkowite hermetyczne uszczelnienie wierzchołka jest niemożliwe w przypadku żadnego materiału do wypełnień”. • Badanie TEM trwało zaledwie 3 godziny - dlaczego tak krótko? • Ćwieki główne były wprowadzane na długość 1 mm krótszą niż TWL (1 mm bliżej niż otwór wierzchołkowy). W rzeczywistość 2 mm z 4 mm odcinka wierzchołkowego mogło pozostać puste przed rozpoczęciem kondensacji pionowej. Nie jest to prawidłowe klinicznie. • ESEM zademonstrowało „doskonałe łączenie się Resilonu do uszczelniacza epiphany”. Stanowi to istotną zaletą w stosunku do GP, a nie zostało zaznaczone. • Jak doświadczony był klinicysta, który wykonywał zabieg wypełniania kanału SystememB i RealSeal? • Preparaty były cięte wzdłuż (nie zostało powiedziane jak), a odsłonięte powierzchnie były polerowane, wytrawiane i oczyszczane z białek. Czy nie to mogło spowodować powstania szczelin? Biorąc pod uwagę wszystkie te zagadnienia i obawy oraz fakt, że wszystkie publikacje miały tych samych autorów, trudno traktować wiarygodnie ich stwierdzenia. Dr Mounce używa RealSeal jako jedynego materiału do wypełniania kanałów w pracy klinicznej od 2 lat. Wnioski z jego doświadczeń są następujące: 1. RealSeal posiada doskonałą właściwość płynięcia. Materiał ten może być wykorzystywany z zastosowaniem właściwie każdej techniki wypełniania dostępnej dla gutaperki (kondensacja pionowa, PAC MAC, kondensacja boczna na zimno) z wyjątkiem techniki wypełniania gutaperką na nośniku. Autor stosuje SystemB z urządzenia Elements Obturation unit (SybronEndo, Orange, CA, USA) z 20 kalibrowanymi nabojami RealSeal (Ryc. 9). SystemB jest prosty (potrzebny sprzęt jest łatwo dostępny, niedrogi, nie sprawia problemów w użyciu, a technika pracy jest łatwa do nauczenia i zastosowania), wydajny (stosując systemB trzonowiec posiadający 5 kanałów może być wypełniony w ciągu 5 minut lub nawet krótszym czasie po dopasowaniu ćwieków. Ta technika zastosowana wraz z RealSeal jest wydajna i przewidywalna), skuteczna (w literaturze jest oceniana pozytywnie), ekonomiczna (materiał jest droższy niż gutaperka wprowadzana do kanałów w postaci ćwieków, ale znacznie tańszy niż gutaperka na nośniku). Forma kalibrowanych nabojów zapobiega zakażeniom krzyżowym, gdyż są one jednorazowe. Z jednego naboju można wypełnić 5-6 kanałów. Podczas kondensacji systememB materiał dobrze przemieszcza się przez miejsca w systemie kanałowym o niewielkiej średnicy i za każdym razem może być precyzyjnie skondensowany w okolicy wierzchołkowej. Elements Obturation Unit jest jedynym urządzeniem dostępnym na rynku, służącym do wypełniania kanałów techniką na ciepło, które może być stosowane zarówno z gutaperką, jak i RealSeal. Materiał jest wprowadzany do kanału w temperaturze 200° C, Elements Obturation jest ustawiony tak, aby automatycznie rozgrzać naboje do temperatury 170° C. Kiedy urządzenie zostanie włączone na pozycję heat, nabój w ciągu 45 sekund zostaje w pełni rozgrzany i gotowy do wypełniania. Włączenie ciepła w czasie, gdy klinicysta wykonuje pierwszą kondensację w trzonowcu, pozwoli na zaoszczędzenie czasu. Kiedy pistolet z Elements Obturation Unit zostanie włączony, potrzeba 20 sekund, aby materiał pojawił się w wierzchołku. Materiał może być wyciskany przy zastosowaniu 2 różnych prędkości - naciśnięcie przycisku włączającego urządzenie zaraz po wzięciu pistoletu do ręki i przeniesieniu go do jamy ustnej, pozwoli na oszczędność czasu i efektywniejszą pracę. Szczegółowa instrukcja dotycząca posługiwania się SystememB wraz z RealSeal dostępna jest na stronie internetowej: www.oralhealthjournal. com. 2. W razie potrzeby możliwe jest utwardzenie materiału w dokoronowej jednej trzeciej kanału za pomocą światła. Materiał ulega samoistnemu związaniu w ciągu 1 godziny. W zależności od potrzeb lekarza, możliwe jest również adhezyjne połączenie materiału kompozytowego z koronową częścią materiału RealSeal. 3. Materiał umożliwia łatwą rewizję leczenia endodontycznego. Bez trudu rozpuszcza się w chloroformie, a podczas usuwania Polish Edition Ryc. 9: Urządzenie Elements Obturation Unit (SybronEndo, Orange, Kalifornia, USA). zachowuje się bardzo podobnie do gutaperki. W niektórych częściach kanału bardzo trudno jest usunąć uszczelniacz systemu RealSeal, który uległ związaniu wewnątrz kanalików i uzyskać po raz drugi cementowanie adhezyjne wewnątrz kanału, ale nie stanowi to dużego ograniczenia. Najczęstsze przyczyny niepowodzeń w leczeniu endodontycznym to pozostawienie niewypełnionych przestrzeni w systemie kanałów, mikroprzeciek koronowy i pęknięcia pionowe zęba. W przypadku konieczności rewizji leczenia zęba wypełnionego preparatem RealSeal, najważniejszą kwestią jest usunięcie przyczyny niepowodzenia. Dyskusja na temat pełnego wiązania adhezyjnego w zależności od całkowitego lub częściowego usunięcia uszczelniacza z kanalików jest czysto akademicka. Ponadto podczas rewizji leczenia endodontycznego, szczególnie w przypadku opracowywania kanałów narzędziami o większej zbieżności (jak to się często dzieje), dochodzi do skrawania zębiny wokół światła kanału i jego poszerzenia, co wiąże się z usunięciem zatkanych żywicą kanalików. 4. W większości przypadków możliwe jest łatwe dostosowanie ćwieków o zbieżności 0,06 i rozmiarze 20 lub 25 (w zależności od przypadku) i uzyskanie ćwieka głównego o dowolnej wielkości końca dowierzchołkowego poprzez przycięcie końcówki na odpowiednim poziomie. Ćwiek taki charakteryzuje się rozmiarem i zbieżnością, które po odpowiednim przycięciu umożliwiają dostosowanie go w przeważającej większości przypadków klinicznych. Postępowanie kliniczne rozpoczyna się od oceny wymiarów opracowanych ostatecznie kanałów. Po podjęciu decyzji o rozmiarze, do jakiego należy opracować kanał, przycina się ćwiek tak, aby zapewnić jego klinowanie się. Przycinanie ćwieków w taki sposób w odcinku wierzchołka jest umiejętnością umożliwiającą zaoszczędzenie czasu i pieniędzy, a uzyskiwane efekty są porównywalne z posiadaniem wielu ćwieków o różnych rozmiarach. Doświadczony lekarz jest w stanie za pomocą ćwieków w jednym podstawowym rozmiarze uzyskać zaklinowanie w zdecydowanej większości przypadków. 5. Łatwo jest przestawić się na stosowanie tego systemu, ponieważ lekarz nie musi uczyć się nowych technik. Poza usunięciem warstwy mazistej jedyne, co należy wykonać przed przeprowadzeniem standardowych procedur typowych dla technik wypełniania kanałów, to zastosowanie samowytrawiającego primera. 6. Uszczelniacz zakłada się tak samo jak podczas wypełniania kanałów tradycyjnymi metodami. Autor powleka ćwiek główny i wypełnia kanał podobnie jak podczas stosowania SystemuB. Idealnym rozwiązaniem byłoby ponowne pokrycie kanału uszczelniaczem przed wstecznym wypełnieniem z kartuszy urządzenia Elements Obturation Unit. 7. Nakładanie primera nie sprawia trudności. W mikroskopie zabiegowym można z łatwością stwierdzić, że primer w pełni rozprzestrzenia się po powierzchni wewnętrznej światła kanału. Sączki papierowe, które „wyciągają” nadmiar primera, po kilkakrotnym osuszeniu są często nadal nasączone primerem, dzięki czemu dają pewność, że kanał został nim całkowicie pokryty. Warto najpierw użyć większych sączków, stopniowo zmniejszając ich rozmiar tak, aby zminimalizować ryzyko przepchnięcia primera poza wierzchołek. 8. Autor nie obserwował występowania dyskomfortu po zabiegu z zastosowaniem tego materiału częściej niż w przypadku stosowania gutaperki. Nie sposób zmierzyć tego ilościowo, można jednak powiedzieć, że częstość występowania dyskomfortu pozabiegowego była mniejsza niż w przypadku gutaperki. W niniejszym artykule omówiono istotne zalety metody adhezyjnego wypełniania kanałów RealSeal w porównaniu do stosowania gutaperki. Szczególną uwagę zwrócono na osiągnięty postęp z punktu widzenia jego znaczenia dla postępowania klinicznego. Richard Mounce i Gary Glassman nie czerpią korzyści materialnych z promocji żadnego z wymienionych w niniejszym artykule produktów. Dr Mounce dziekuje dr Martinowi Trope oraz dr Fabricio Tiexiera za udostępnienie zdjęć przedstawionych na Ryc. 2-8. DT Piśmiennictwo dostępne u wydawcy.