44. Jesień Ludów-int.

Temat: Jesień Ludów – rozpad
systemu komunistycznego.
1. Polityka Gorbaczowa i jej konsekwencje



1982r., umiera L. Breżniew; po nim w ZSRR rządzą
Jurij Andropow i Konstantin Czernienko
ZSRR w coraz większym kryzysie; (przykładem
katastrofa w Czarnobylu w 1986r.)
Od 1985r., sekretarzem generalnym Michaił
Gorbaczow
Program polityczny Gorbaczowa
PIERESTROJKA (przebudowa systemu gospodarczego)
 Odprężenie w polityce zagranicznej
 Reforma gospodarki
 Popieranie prywatnej inicjatywy
 Stopniowe wprowadzanie swobód demokratycznych
 Stopniowe odchodzenie od doktryny Breżniewa
GŁASNOSTIE (jawność w życiu społeczno-politycznym)
 Wolność słowa
 Ograniczenie cenzury
 Zwiększenie udziału społeczeństwa w życiu
politycznym


Celem zmodernizowanie ZSRR, ale doprowadziło do
zmian w całym układzie państw socjalistycznych
Wiara w to, że społeczeństwa pozostaną przy
zreformowanym socjalizmie
2. Jesień Ludów
Polska

1989 rok – obrady Okrągłego Stołu oraz wybory
parlamentarne
Węgry
Marzec 1988r., liczne manifestacje (przy okazji rocznic)
 Maj 1988r., z Socjalistycznej Partii Robotniczej odchodzi
Janos Kadar
 Czerwiec/wrzesień 1989r., obrady tzw. trójkątnego
stołu (władza-opozycja-związki zawodowe):
* wolne wybory
* zmiany w konstytucji
*prezydent wybierany przez parlament (ostatecznie
zdecydowano, że wybór prezydenta ma mieć miejsce w
wyborach powszechnych)
Marzec 1990r., pierwsze wolne wybory

Bułgaria



Listopad 1989r., w wyniku walk wewnętrznych
odsunięto od władzy Todora Żiwkowa
Listopad 1989; demonstracje opozycji
Czerwiec 1990; wolne wybory
Czechosłowacja – „aksamitna rewolucja”



Listopad 1989; demonstracja studencka daje początek
rewolucji
Forum Obywatelskie (ugrupowania opozycyjne)
wymuszają zmiany
Grudzień 1989r., prezydent Husak podał się do dymisji;
w jego miejsce wybrano Vaclava Havla
Rumunia


Grudzień 1989r., demonstracje krwawo tłumione przez
tajną policję (Securitate)
Ucieczka prezydenta Nicolae Ceausescu; schwytanie i
rozstrzelanie 25.12.1989
3. Zjednoczenie Niemiec



Masowe ucieczki z NRD przez granice z Węgrami, placówki
dyplomatyczne
Październik 1989r., odsunięcie od rządów Ericha Honeckera
9 listopada 1989r., otwarcie granice między Berlinem
Wschodnim i Zachodnim – upadek muru berlińskiego

upadek muru berlińskiego

Konferencja „2+4” (RFN, NRD, ZSRR, USA, Wielka Brytania,
Francja) – zgoda na zjednoczenie Niemiec
3 października 1990r., przyłączenie NRD do RFN –
zjednoczenie Niemiec

4. Rozpad ZSRR




Republiki nadbałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) zaczęły
domagać się niepodległości
W republikach środkowoazjatyckich i kaukaskich
(Kazachstan, Tadżykistan, Gruzja, Armenia,
Azerbejdżan) konflikty narodowościowe
1989/1990 osłabienie roli sekretarza generalnego
KPZR; by wzmocnić Gorbaczow powołał urząd
prezydenta ZSRR
Borys Jelcyn (członek KPZR) krytykuje Gorbaczowa za
zbyt mało radykalne reformy
Pucz Janajewa

Marzec 1991r., referendum nt. przyszłości ZSRR (6
republik postanowiło nie wziąć w nim udziału); wyniki bardzo
osłabiły władze centralne

18/19 sierpnia1991 r. Przeciwnicy Gorbaczowa podjęli
próbę zamachu stanu (Giennadij Janajew pełnił wówczas
funkcję wiceprezydenta ZSRR.) Spiskowcy wykorzystali fakt
przebywania Gorbaczowa na urlopie na Krymie.
Walkę z puczystami podjął w Moskwie Borys Jelcyn,
wówczas będący prezydentem Federacji Rosyjskiej. Po stronie
Jelcyna opowiedzieli się mieszkańcy Moskwy oraz wojsko.
Po kilku dniach puczyści zrezygnowali ze swojego planu i
zostali aresztowani.







Marzec 1990r., Litwa, jako pierwsza, ogłosiła
niepodległość; po niej Łotwa, Gruzja Estonia
Sierpień 1991r., niepodległość ogłosiła Rosja
Grudzień 1991r., spotkanie w Puszczy Białowieskiej
przedstawicieli Rosji, Ukrainy i Białorusi – decyzja o
rozwiązaniu ZSRR
26 grudnia 1991r., koniec ZSRR
W miejsce powstała Wspólnota Niepodległych
Państw
5. Rozpad Czechosłowacji 1993r.
6. Wojna w Jugosławii


Wiele narodowości zamieszkiwało Jugosławię od I wojny
światowej: Serbowie, Słoweńcy, Chorwaci,
Macedończycy, Czarnogórcy, Bośniacy, Albańczycy,
Węgrzy
Wiele religii na terenie 1 państwa

Czerwiec 1991r., Słowenia i Chorwacja ogłosiły
niepodległość
Luty 1992r., Macedonia

Czystki etniczne między Serbami a Chorwatami


Marzec 1992r., niepodległość Bośni i Hercegowiny;
w odpowiedzi na to Serbowie ogłosili utworzenie
Republiki Serbskiej Bośni i Hercegowiny; to stało się
zarzewiem wojny 1992-1995

2006r., od Serbii oderwała się Czarnogóra
2008r., niepodległość ogłosiło Kosowo (teren
historycznie ważny dla Serbów, ale w większości
zamieszkały przez Albańczyków)

Praca z mapą – Europa po 1989r.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Zaznacz (pokoloruj) obszary państw dawnego bloku
wschodniego
Zaznacz (pokoloruj) państwa, w których miały miejsce
protesty społeczne
Wpisz datę upadku rządów komunistycznych w
poszczególnych państwach bloku
Podkreśl nazwę miejscowości, w której nastąpiło zburzenie
muru dzielącego miasto na dwie części. Podaj datę tego
wydarzenia
Zaznacz (pokoloruj) granice państw, które połączyły się.
Zaznacz (pokoloruj) granice państw, które powstały w
wyniku podziału innego państwa. Podaj nazwy państw oraz
rok rozpadu