Stanowisko_PIIT_katalog_urzadzenia_

Warszawa, dnia 15 listopada 2013 r.
PIIT/1726/13
Szanowny Pan
Bogdan Zdrojewski
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
STANOWISKO
POLSKIEJ IZBY INFORMATYKI I TELEKOMUNIKACJI
W PRZEDMIOCIE
WYKAZU URZĄDZEŃ I CZYSTYCH NOŚNIKÓW ORAZ WYSOKOŚĆ
POBIERANYCH OD NICH OPŁAT
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) istnieje od stycznia 1993 roku, zrzeszając
obecnie blisko 130 największych firm sektora teleinformatyki i telekomunikacji. Jest
również członkiem międzynarodowych organizacji DIGITALEUROPE oraz WITSA, mając
możliwość wpływania na kształt prawa europejskiego w zakresie teleinformatyki.
W imieniu Izby oraz w nawiązaniu do pisma z dnia 13 listopada 2013 r. skierowanego przez
Związek Importerów i Producentów Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego do Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego w przedmiocie planowanej przez Ministra nowelizacji
rozporządzenia w sprawie określenia kategorii urządzeń i nośników służących do
utrwalania utworów oraz opłat od tych urządzeń i nośników z tytułu ich sprzedaży przez
producentów i importerów (dalej: „Rozporządzenie”), pragniemy poprzeć w całości
propozycje zawarte w ww. piśmie.
Przychylając się zarówno do kierunku jak i uzasadnienia przedstawionego przez ZIPSEE,
dodatkowo chcielibyśmy zwrócić uwagę na następujące kwestie.
Zgodnie z wykazem prac legislacyjnych MKiDN, projekt nowelizacji Rozporządzenia ma za
zadanie:
1. Dostosować katalog urządzeń i nośników oraz wysokość opłat do nowoczesnych
form kopiowania utworów,
2. Wyodrębnić urządzenia profesjonalne zwolnione z opłat,
3. Ograniczyć liczbę OZZ uprawnionych do inkasa,
4. Zlikwidować uzgodnieniowy tryb podziału środków inkasowanych przez OZZ.
W ostatnim czasie jesteśmy świadkami toczącej się w Unii Europejskiej debaty dotyczącej
przyszłości opłat od urządzeń i nośników (dalej: „Opłaty”). W szczególności 31 stycznia 2013
r. zostały przedstawione wnioski z mediacji w przedmiocie Opłat, prowadzonej z
zainteresowanymi stronami w latach 2011 i 2012 przez byłego komisarz Antonio Vitorino.
Główną tezą wynikającą z raportu Vitorino jest konieczność wprowadzenia zmian w
obecnym systemie Opłat, tak by był on spójny z wymaganiami wspólnego rynku oraz by
uwzględniał zmiany wynikające z rozpowszechnienia nowych technologii.
Ponadto 29 maja 2013 podczas Rady Unii Europejskiej ds. Konkurencyjności, europejscy
Ministrowie zgodzili się, co do konieczności reformy obecnego systemu Opłat w kierunku
pełniejszego uwzględnienia oczekiwań i zachowań konsumentów.
Uwagi ogólne - dostosowanie katalogu urządzeń i nośników
Przedstawiona w załączniku nr 1 do niniejszego pisma i wypracowana wspólnie z ZIPSEE
propozycja katalogu urządzeń i nośników objętych Opłatami, uwzględnia zmiany
technologiczne, które miały miejsce od ostatniej nowelizacji rozporządzenia. W
szczególności ograniczona została liczba urządzeń objętych Opłatami wynikająca z
zaprzestania ich produkcji lub importu oraz skumulowanie niektórych rodzajów nośników
w jedną pozycję w tabeli. By uniknąć wątpliwości interpretacyjnych, pozycje w tabeli
powinny mieć charakter wyczerpujący i rozłączny, a także uwzględniać terminologię
stosowaną w standardach rynkowych. W obecnych warunkach brak jest również
uzasadnienia dla utrzymywania trzech odrębnych tabel, które powinny zostać zastąpione
przez jeden załącznik do Rozporządzenia.
Dostosowanie katalogu urządzeń i nośników objętych Opłatami powinno wpisywać się w
kierunki wynikające z:
•
•
•
Dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w
sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w
społeczeństwie informacyjnym (dalej: „Dyrektywa”)
Orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Raportu A. Vittorino.
Przy dokonywaniu analizy, czy konkretne urządzenie powinno być objęte opłatą
uwzględnić należy w szczególności:
a. Czy urządzenie umożliwi dokonywanie zwielokrotniania utworów do
prywatnego użytku (własnego użytku osobistego)
Konieczne jest wyodrębnienie urządzeń profesjonalnych zwolnionych z opłat (sprzedaż B2B
– business to business i B2A – business to administration). Pomimo wydania przez
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyroku w sprawie C-467/08 – Padawan w
dniu 21 października 2010, w dalszym ciągu brak jest implementacji jego głównych tez do
polskiego porządku prawnego. Za ww. wyrokiem podkreślić należy, iż pojęcie i wysokość
godziwej rekompensaty związane są ze szkodą wynikającą dla twórcy z dokonanego bez
jego zgody na użytek prywatny zwielokrotnienia jego chronionego utworu. System
finansowania godziwej rekompensaty jest do pogodzenia z wymogami właściwej
2
równowagi pomiędzy interesami twórców i użytkowników przedmiotów objętych
ochroną, tylko, jeśli rozpatrywany sprzęt, urządzenia i nośniki zwielokrotniania mogą być
używane do celów sporządzania kopii na użytek prywatny i z tego względu wyrządzać
szkodę twórcy chronionego utworu. Brak jest, zatem powyższego związku w sytuacji, gdy
urządzenia i nośniki wykorzystywane są przez podmioty dokonujące sporządzania kopii w
ramach innych niż własny użytek osobisty. W konsekwencji brak jest również podstaw do
objęcia Opłatami urządzeń sprzedawanych przedsiębiorcom, czy np. organom administracji
publicznej.
b. Czy w związku z kopiowanie dochodzi do potencjalnej szkody po stronie
podmiotu praw autorskich
Nie powinny być obejmowane opłatami urządzenia umożliwiające tzw. tymczasowe
zwielokrotnianie utworu (motyw 33 Dyrektywy), gdy wykonana w ten sposób kopia nie
posiada sama w sobie żadnej wartości ekonomicznej.
Z kolei zgodnie z motywem 35 Dyrektywy: „W przypadku, gdy podmiot praw autorskich
przyjął już zapłatę w innej formie, na przykład, jako strona opłaty licencyjnej, specjalna lub
oddzielna zapłata może nie być należna. Wysokość godziwej rekompensaty musi
uwzględniać stopień wykorzystania zabezpieczeń technicznych przewidzianych w niniejszej
dyrektywie. W niektórych przypadkach, gdy szkoda poniesiona przez podmiot praw
autorskich jest niewielka, może nie powstać żadne zobowiązanie do zapłaty.”
Również raport A. Vitorino w swoich wnioskach wskazuje, że zwielokrotnianie utworów
licencjonowanych, wykonywane przez użytkowników końcowych w ramach użytku
prywatnego nie powoduje szkody po stronie podmiotu praw autorskich. Utwory
udostępniane w ramach modeli biznesowych opartych o nowe technologie np. streaming,
ściąganie legalnych treści z sieci Internet - nie powinny podlegać Opłatom, skoro podmiot
praw autorskich uzyskał już wynagrodzenie wynikające z umowy licencyjnej. Przeciwna
argumentacja prowadziłaby do wielokrotnego obejmowania opłatami tych samych
czynności. Przykładowo – w ramach umowy licencyjnej użytkownik płaci za dostęp do
utworu na 3 urządzeniach. Podmiot praw autorskich w takiej sytuacji nie ponosi szkody,
która uzasadniałaby konieczność dodatkowego wynagrodzenia w postaci Opłat.
Propozycja PIIT
Propozycja PIIT stanowiąca załącznik do niniejszego pisma uwzględnia ww. założenia w
zakresie, w jakim jest to możliwe bez zmiany ustawy o prawie autorskim i prawach
pokrewnych.
Równocześnie deklarujemy zainteresowanie udziałem w dyskusji dot. całego modelu opłat
oraz wdrożenia pozostałych wniosków sformułowanych przez A.Vitorino do polskiego
porządku prawnego, w tym kwestii:
1. określenia grupy podmiotów, która ma ponosić Opłaty (producenci i importerzy
czy sprzedawcy detaliczni),
3
2. sposobu określenia szkody ponoszonej przez podmioty praw autorskich,
3. wprowadzenia zgodnych z jednolitym rynkiem zasad rozliczeń Opłat w przypadku
wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
Z punktu widzenia całego modelu Opłat, równie istotną kwestią jest wypracowanie
transparentnego i efektywnego systemu repartycji. W obecnym stanie prawnym
Organizacje Zbiorowego Zarządzania nie wywiązują się należycie z obowiązku
przekazywania środków z Opłat autorom. Analiza sprawozdań finansowych wskazuje, iż
wypłaty dla autorów są dokonywane ze znacznym opóźnieniem. Systemowym wręcz
problemem jest to, że środki są przedstawiane do wypłaty, lecz ostatecznie nie są
wypłacane i pozostają na kontach OZZ.
W tym miejscu wyrażamy pełne poparcie dla pomysłu likwidacji uzgodnieniowego trybu
podziału środków inkasowanych przez OZZ. Oprócz Uważamy, że kluczowym jest
wprowadzenie czynnika mobilizującego Organizacje Zbiorowego Zarządzania do skutecznej
repartycji.
Z poważaniem
Dr inż. Wacław Iszkowski
Prezes PIIT
4
Załącznik nr 1
L.p.
Typ urządzenia lub nośnika
Wysokość opłaty w %
NOŚNIKI
1.
2.
Płyta CD
2,30
Karta pamięci (w tym pendrive i inne
0,47
półprzewodnikowe wymienne pamięci
masowe)
3.
Płyta DVD
2,82
4.
Płyta Blue-Ray oraz HD DVD
2,10
URZĄDZENIA SŁUŻĄCE DO KOPIOWANIA
Poniższe zestawienie dotyczy wyłącznie urządzeń służących do zwielokrotniania utworów w
zakresie własnego użytku osobistego na inny nośnik, z wyłączeniem tymczasowych czynności
zwielokrotniania w rozumieniu art. 5 ust. 1 Dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i
pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym zwielokrotnienie następuje.
5.
Multimedialny
wielofunkcyjny
1,00
odtwarzacz formatu MP3
6.
Odtwarzacz płyt DVD z funkcją
1,46
nagrywania
7.
Zestaw wieżowy z odtwarzaczem audio
0,17
i funkcją nagrywania
8.
Radio z odtwarzaczem audio z funkcją
0,30
nagrywania
9.
Radio z magnetofonem
0,96
10.
Zestaw wieżowy z magnetofonem i
0,76
odtwarzaczem płyt CD
11.
Komputerowy dysk twardy typu
1,00
STANDARD
12.
Nagrywarka komputerowa płyt CD lub
1,90
DVD lub Blu-Ray
13.
Dysk twardy wbudowany w dekoder
TV
cyfrowej
umożliwiający
0,87
zwielokrotnianie na nośnik zewnętrzny
REPROGRAFIA
14.
Skaner płaski
3,00
15.
Faks na papier zwykły ze skanerem
2,00
płaskim
16.
Drukarka atramentowa i drukarka
1,50
laserowa o wydajności druku do 20
str./min. – zdolne do wykonywania
wydruku na arkuszach papieru formatu
A4
17.
Papier formatu A4
0,25
18.
Urządzenia wielofunkcyjne zawierające
2,80
drukarkę, skaner lub kopiarkę – zdolne
do wykonywania kopii utworów na
arkuszach papieru formatu A4
5