Sprawdź, czy znasz język polski

Szkolny konkurs poprawnej polszczyzny – 2010/2011 – materiały dla ucznia
Jak powiedzieć poprawnie?
1. Załącznik do protokołu
2. Załącznik do protokółu
3. Obie formy są poprawne
1. Kontrola w tramwaju
2. Kontrol w tramwaju
3. Obie formy są poprawne
1. Ten roŜen
2. To roŜno
3. Obie formy są poprawne
1. Para trampek
2. Para trampków
3. Obie formy są poprawne
1. Ten podkoszulek
2. Ta podkoszulka
3. Obie formy są poprawne
Który przypadek wybrać?
1. Ryzykujesz całym majątkiem.
2. Ryzykujesz cały majątek.
1. Głosowałam na Malinowskiego.
2. Głosowałam za Malinowskim.
1. Zabrakło nam widelców.
2. Zabrakło nam widelcy.
1. PoŜaliłam się przed siostrą.
2. PoŜaliłam się siostrze
1.Wybrano go premierem
2. Wybrano go na premiera
Zaznacz poprawne sformułowanie:
1. Pytanie odnośnie do prezentacji
2. Pytanie odnośnie prezentacji
1. Ubrać sukienkę
2. WłoŜyć sukienkę
1. Czy pani stoi za arbuzem?
2. Czy pani stoi po arbuza?
3. Czy pani stoi po arbuz?
(studiować medycynę)
1. Iść do akademii medycznej
2. Iść na akademię medyczną
Które formy czasowników są poprawne?
• nie bełkotaj – nie bełkocz
• kraczcie – krakajcie
• Ŝebraj – Ŝebrz
• ukrój – ukroj
• wziąć – wziąść
• umieją – umią
• wyłącza – wyłancza
• wymyślić – wymyśleć
• przekląć – przeklnąć
• mokła – moknęła
• lubić – lubieć
Która z form jest prawidłowa?
• Bogiem, a prawdą – Między Bogiem, a prawdą
• Dwoi mi się w oczach – Dwoi mi się przed oczami
• Sensacja goni sensację – Sensacja goni za sensacją
Utwórz nazwy mieszkanek:
Sulejówka –
Nowego Jorku –
Oslo –
Jamajki –
Podaj nazwiska Ŝony i córki:
Kulesza –
Lange –
Mazur –
Która forma związku frazeologicznego jest poprawna?
• ŁyŜka dziegciu w beczce miodu – kropla dziegciu w beczce
• Jedna jaskółka nie czyni wiosny – pierwsza jaskółka nie czyni wiosny
• Jak spaść z konia to z dobrego – jak spaść z konia to z wysokiego
• Mądrej głowie dość dwie słowie – mądrej głowie dość po słowie
• Nie zasypiać gruszek w popiele – nie zasypywać gruszek w popiele
• Pisać wielką literą – pisać z wielkiej litery
• Walić głową o mur – Walić głową w mur
• Twardy orzech do zgryzienia – CięŜki orzech do zgryzienia
• Zapisać się złotymi zgłoskami – Zapisać się złotymi głoskami
• Zasięgnąć języka – Zaciągnąć języka
W którym przykładzie poprawne są obie formy rzeczowników, a w którym tylko jedna?
• parę sukni – parę sukien
• kilka kropli – kilka kropel
• duŜo kałuŜ – duŜo kałuŜy
• kilka materaców – kilka materacy
Które zwroty są poprawne?
• Cofnąć się do tyłu
• Wrócić z powrotem
• Przesunąć się do przodu
• Czekać wiek czasu
• Czekać w nieskończoność
• Przesunąć się o krok
Kto przedstawił się poprawnie ?
A. Nazywam się Kowalski Michał
B. Nazywam się Mateusz Nowak
WskaŜ poprawną formę. Mogą być obie poprawne.
• sweter czy sweter
• astronomowie czy astronomi
• chryzantem czy chryzantema (o jednym kwiatku)
• pomarańcza czy pomarańcz
• śpieszmy się czy spieszmy się
WskaŜ błędnie zapisane wyrazy.
Przedewszystkim zapamiętaj
to nacodzień, nie od święta.
Mów po polsku przedpołudniem,
popołudniu czytaj cudnie.
I wogóle mój kolego:
Nie bądź wreszcie doniczego!
Które formy są poprawne?
• Ubrał kostium. – Ubrał się w kostium.
• Wygrał dwa razy pod rząd. – Wygrał dwa razy z rzędu.
• Mi się to podoba. – Mnie się to podoba.
• Udzielił mu pomocy dobrosąsiedzkiej. – Udzielił mu sąsiedzkiej pomocy.
• Podaj Asi tą walizkę. – Podaj Asi tę walizkę.
• Tytuł napisz w cudzysłowie. – Tytuł napisz w cudzysłowiu.
• Wróciłam właśnie z Bieszczadów. – Wróciłam właśnie z Bieszczad.
• Spróbuj wziąć się w garść. – Spróbuj wziąść się w garść.
W podanych związkach frazeologicznych uzupełnij brakujące wyrazy.
a) Ronić …………………………………..
b) Mieć angielską ………………………...
c) …………………………….… Achillesa
d) …………………….muru nie przebijesz
e) Komu w drogę, temu …………………..
f) KaŜdy sobie …………………… skrobie
g) Wybiera się jak ……………… za morze
h) …………………………kołem się toczy
i) Niedźwiedzia……………………………
j) Na złodzieju czapka…………………….
Wyjaśnij znaczenia podanych związków frazeologicznych:
a) śyć jak pies z kotem - ……………………………………………………………………………………….
b) Kupować kota w worku - …………………………………………………………………………………....
c) Mówić co ślina na język przyniesie - ………………………………………………………………………..
d) Mówić bez ogródek - ………………………………………………………………………………………..
e) Siedzieć jak mysz pod miotłą - ………………………………………………………………………….......
Opisowe określenia zastąp utartymi wyraŜeniami lub zwrotami frazeologicznymi
- Szkodzić komuś - ……………………………………………………………………………………………..
- Trząść się bardzo - ……………………………………………………………………………………………
- Spać bardzo mocno - …………………………………………………………………………………………
- Bardzo chytry - ……………………………………………………………………………………………….
- Robić wielki problem z małych rzeczy - ……………………………………………………………………..
Jak poprawnie wymówisz wyrazy lekki, miękki?
a) [leki], [miękki]
b) [letki], [miętki]
c) [lekki], [mięki]
Jak poprawnie mówisz wyrazy włączać, dołączać?
a) [Włanczam] się do rozmów. [Dołanczam] do grupy.
b) [Włonczam] się do rozmów. [Dołonczam] do grupy.
c) Obie formy są poprawne
Podkreśl sylabę akcentowaną w wyrazach:
a) po-li-ty-ka
b) Rzecz-pos-po-li-ta
c) ex-po-se
Jak powinno się powiedzieć poprawnie?
a) Poproszę półtorej kostki masła.
b) Poproszę półtora kostki masła.
c) Obie formy są poprawne.
Uzupełnij zdania odpowiednimi formami umieszczonymi w nawiasach:
a) Przyglądałem się ………………………………………………………….. z wieŜy widokowej. (Wrocław)
b) Gdzie …………………………………………………………... spotykają się wieczorem? (wrocławianin)
c) Na ulicach miasta spotkałem wielu……………………………………………………….... (wrocławianie)
Wybierz poprawną formę wyrazu mecz:
a) Dwóch ostatnich meczów.
b) Dwóch ostatnich meczy.
c) Obie formy są poprawne.
W którym zdaniu uŜyto niepoprawnej formy celownika?
a) Krakowowi przyznano pierwsze miejsce.
b) Wrocławowi przybyło mieszkańców.
c) Bytomiowi przysługują przywileje.
Które zdanie jest poprawne ?
a) Hiszpanin i wrocławianin poszli do kina.
b) Hiszpan i wrocławianin poszli do kina.
c) Hiszpan i Wrocławianin poszli do kina.
Znajdź błędną formę dopełniacza w zdaniach:
a) Po Wrocławiu jeździ duŜo tramwaji.
b) Po Wrocławiu jeździ duŜo tramwajów.
c) Mieszkanie ma pięć pokoi.
Wstaw czasownik rozumieć w odpowiedniej formie”
a) Ja…………………………..............twoje trudne połoŜenie.
b) Jan i Ola ………………………….…………………Piotra.
c) On …………………to polecenie, ale nie chce go wykonać.
Od nazw miejscowości utwórz nazwy ich mieszkańca:
a) Gdańsk - ……………………………………………
b) Mińsk (Mazowiecki) - ……………………………..
c) Lublin -……………………………………………..
d) Sulejówek - ………………………………………..
Która forma jest poprawna:
a) Jeździć na Litwę
b) Jeździć do Litwy
c) Obie formy są poprawne.
Wypowiadanie się rozwlekle lub nie na temat to:
a) dywagacje
b) desygnacje
c) demonstracje
Podkreśl wyrazy uŜyte w niepoprawnej formie i napisz poprawnie:
A) uwaŜaj bo to zdruzgotasz!
b) poszłem do kina, aby ciekawie spędzić wolny czas.
c) zaczełem w końcu pisać list do Ciebie.
Która forma nie jest poprawna?
a) ta zdrajczyni.
b) ten gofer.
c) ten klusek
Które wyraŜenie jest poprawne?]
a) Szkoła imieniem Józefa Piłsudskiego.
b) Szkoła imienia Józefa Piłsudskiego.
c) Szkołą o imieniu Józefa Piłsudskiego.
Do podanych rzeczowników, dopasuj odpowiednie formy liczebnika kilka:
a)……………………………… chłopców
b)…………………………….....dzieci
c)……………………………….dziewczyn
WskaŜ zdania w których uŜyto właściwie przyimka dla:
a) Dla kaŜdego coś miłego.
b) Będzie to podstawa dla dalszych rozmów.
c) Adresowany do młodzieŜy szkolnej.
WskaŜ zdania z poprawnie uŜytym zaimkiem:
a) Mnie się zdaje, Ŝe dobrze napisałem to zdanie.
b) Wydaje się mnie, Ŝe popełniłeś błąd.
c) Mi się marzy nowy samochód.
Napisz poprawnie poniŜsze zdania:
a) Komisja sejmowa przygotowała pełen komplet ustaw skarbowych.
…………………………………………………………………………………………………………………..
b) Mocno na nią oddziaływuję.
…………………………………………………………………………………………………………………..
Które zdanie jest niepoprawne:
a) Na dzień dzisiejszy nie mam pieniędzy.
b) Nie mam dziś pieniędzy.
c) Dzisiaj nie mam pieniędzy.
W kaŜdym zdaniu jest błąd, popraw go.
a) Wyszłem z biblioteki na korytarz i stanęłem przed tablicą z ogłoszeniami.
…………………………………………………………………………………………………………………
b) W kinie przede mną siedziało nieznajome państwo.
…………………………………………………………………………………………………………………
c) Dotyczy one genezy i powstania Polski.
…………………………………………………………………………………………………………………..
d) Proces adopcji do nowych warunków trwa trzy miesiące.
…………………………………………………………………………………………………………………..
Która(e) z podanych form liczebnika jest poprawna?
a) dwadzieścia czworo dzieci
b) dwadzieścioro czworo dzieci
c) dwadzieścia cztery dzieci
W podanych parach prezentujących pospolicie uŜywane zwroty, zaznacz poprawne.
a) 1) uŜyta do budowy 2) uŜyta dla budowy
b) 1) budynek spalił się 2) budynek uległ spaleniu
c) 1) dowodzi ich głupoty 2) dowodzi o ich głupocie
d) 1) oskarŜony o zabójstwo 2) oskarŜony za zabójstwo
e) 1) napotykać przeszkody 2) napotykać na przeszkody
PoniŜsze wypowiedzi w stylu potocznym przeredaguj na styl literacki.
a) Oficjalnie obejmuje on stołek premierowski w przyszły wtorek.
…………………………………………………………………………………………………………………..
b) Główni partnerzy ParyŜa zezują jednak w stronę Waszyngtonu.
………………………………. …………………………………………………………………………………