raport oddziaływania na środowisko

Transkrypt

RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
przedsięwzięcia inwestycyjnego p.n.
„Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi
w Rzędowie gmina Tuczępy”
polegającego na budowie: Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w
Rzędowie wraz z urządzeniami towarzyszącymi na działkach Nr 144/1, 144/11,
144/12, 144/13, 144/14 i 144/15 obręb 3 Dobrów i dz. Nr 122/6 obręb 12
Rzędów oraz II kwatery składowania odpadów na części działek o numerach
ewid. 1352, 1353/1 i 1040 w Grzybowie
Opracowanie:
Raport oddziaływania na środowisko dla Projektu: „Kompleksowy system gospodarki
odpadami komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy”
Spis treści
RAPORT ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ..................................................................................................... 1
WYKAZ UŻYWANYCH DEFINICJI I TERMINÓW ..................................................................................................... 5
WYKAZ UŻYWANYCH SKRÓTÓW ......................................................................................................................... 8
1.
OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA .................................................................................................... 9
1.1.
CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI UŻYTKOWANIA TERENU W FAZIE BUDOWY I EKSPLOATACJI ......... 9
1.1.1.
Klasyfikacja ekologiczna realizacji przedsięwzięcia ......................................................................... 9
1.1.2.
Istniejące uwarunkowania formalno – prawne realizacji przedsięwzięcia .................................... 11
1.1.3.
Sposób wdrożenia przez Projekt polityki UE .................................................................................. 12
1.1.4.
Zgodnośd przedsięwzięcia z dokumentami strategicznymi oraz uwarunkowaniami wynikającymi z
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego................................................................................. 15
1.1.4.1.
1.1.4.2.
1.1.4.3.
Strategia rozwoju województwa świętokrzyskiego do 2020r., Kielce 2006............................................... 15
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego ................................................ 16
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ................................................................................. 17
1.1.5.
Zgodnośd przedsięwzięcia z planami gospodarki odpadami. Program operacyjny Infrastruktura i
Środowisko ...................................................................................................................................................... 17
1.1.5.1.
Polityka ekologiczna Paostwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2014,
Warszawa 2008 ............................................................................................................................................................. 18
1.1.5.2.
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (Kpgo 2010) ..................................................................................... 18
1.1.5.3.
Plany gospodarki odpadami dla powiatów: buskiego oraz staszowskiego na lata 2008 – 2011................ 19
1.1.5.4.
Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 - 2013 ...................................................... 21
1.1.6.
1.1.6.1.
Warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji ......................................................... 21
Opis stanu istniejącego .............................................................................................................................. 21
1.2.
GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH ...................................................................... 24
1.2.1.
Lokalizacja Przedsięwzięcia ........................................................................................................... 24
1.2.2.
Wyposażenie technologiczne ......................................................................................................... 27
1.3.
PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEO, WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 33
1.3.1.
Zapotrzebowanie na wodę ............................................................................................................ 33
1.3.2.
Powstawanie i zrzut ścieków ......................................................................................................... 34
1.3.3.
Wytwarzanie odpadów .................................................................................................................. 40
1.3.4.
Zanieczyszczenia powietrza ........................................................................................................... 47
1.1.6.2.
1.1.6.3.
1.3.5.
Emisja niezorganizowana .......................................................................................................................... 51
Emisja zorganizowana ............................................................................................................................... 59
Emisja hałasu ................................................................................................................................. 66
2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM PRZEWIDYWANEGO
ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA
OBJĘTYCH OCHRONĄ NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R O OCHRONIE PRZYRODY ............ 68
2.1.
POŁOŻENIE I RZEŹBA TERENU ......................................................................................................................... 68
2.1.1.
Budowa geologiczna ...................................................................................................................... 69
2.1.2.
Warunki geotechniczne ................................................................................................................. 73
2.1.3.
Gleby .............................................................................................................................................. 75
2.1.4.
Warunki klimatyczne ..................................................................................................................... 76
2.1.5.
Wody powierzchniowe i podziemne .............................................................................................. 77
2.2.
FLORA I FAUNA ........................................................................................................................................... 77
2.3.
FORMY OCHRONY PRZYRODY ......................................................................................................................... 77
2.3.1.
Rezerwaty przyrody ....................................................................................................................... 77
2.3.2.
Parki Krajobrazowe ........................................................................................................................ 78
2.3.3.
Obszary Chronionego Krajobrazu .................................................................................................. 79
2.3.4.
Obszary chronione w ramach Sieci Natura 2000 ........................................................................... 80
2.3.5.
Użytki ekologiczne (tereny zielone) ................................................................................................ 84
2
Opracowanie:
3. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE
NAD ZABYTKAMI............................................................................................................................................... 87
OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU I EWIDENCJI ZABYTKÓW ..................................................................................... 87
OBIEKTY POSTULOWANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ................................................................................................. 87
INNE ELEMENTY KULTUROWE ......................................................................................................................... 87
STREFY OCHRONY KONSERWATORSKIEJ WPROWADZONE USTALENIAMI MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO ..................................................................................................................................................... 87
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA ............................................................................................................................................. 88
5.
OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW ...................................................................................................... 90
5.1.
ANALIZA WSTĘPNA ...................................................................................................................................... 90
5.1.1.
Analizowane metody mechanicznego sortowania odpadów ........................................................ 92
5.1.1.1.
5.1.1.2.
5.1.2.
5.1.2.1.
5.1.2.2.
5.1.2.3.
Linia sortownicza „mechaniczno – ręczna”: .............................................................................................. 92
Linia sortownicza „mechaniczna”: ............................................................................................................. 93
Analizowane metody biologicznego przetwarzania odpadów ...................................................... 96
Kompostowanie ......................................................................................................................................... 97
Beztlenowe metody przeróbki odpadów - fermentacja .......................................................................... 100
Sposoby rozliczania ilości odpadów ulegających biodegradacji .............................................................. 104
5.2.
WARIANT PROPONOWANY PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ RACJONALNY WARIANT ALTERNATYWNY ............................ 105
5.2.1.
Założenia wspólne analizowanych Wariantów ............................................................................ 105
5.2.2.
Wariant proponowany przez Wnioskodawcę .............................................................................. 106
5.2.3.
Racjonalny wariant alternatywny ................................................................................................ 107
5.2.4.
Wariant najkorzystniejszy dla środowiska ................................................................................... 109
6. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W
TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO
TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................ 112
7. UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE WSKAZANIEM JEGO
ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................................................... 114
7.1.
ODDZIAŁYWANIA W FAZIE BUDOWY .............................................................................................................. 114
7.1.1.
Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze ... 114
7.1.1.1.
7.1.1.2.
7.1.1.3.
7.1.1.4.
Oddziaływanie na ludzi ............................................................................................................................ 114
Oddziaływanie na florę i faunę, oddziaływanie na grzyby i siedliska przyrodnicze ................................. 114
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne ........................................................................... 115
Oddziaływanie na stan powietrza atmosferycznego ............................................................................... 116
7.1.2.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i
krajobraz 116
7.1.2.1.
7.1.2.2.
7.1.2.3.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi ..................................................................................................... 116
Oddziaływanie na klimat akustyczny ....................................................................................................... 119
Oddziaływanie na krajobraz .................................................................................................................... 121
7.1.3.
Oddziaływanie na dobra materialne oraz zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą
dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków ............................................................. 121
7.1.4.
Wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w punktach 7.1. – 7.4 ............ 121
7.2.
ODDZIAŁYWANIA W FAZIE EKSPLOATACJI ........................................................................................................ 122
7.2.1.
Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze ... 122
7.2.1.1.
Oddziaływania na ludzi ............................................................................................................................ 122
Podstawa prawna, wartości normatywne .................................................................................................................. 124
Metodyka analizy akustycznej przedsięwzięcia .......................................................................................................... 126
Dane wejściowe do obliczeo emisji hałasu ................................................................................................................. 127
Charakterystyka źródeł hałasu .................................................................................................................................... 127
Wyniki obliczeo oddziaływania obiektów ZGOK na klimat akustyczny ....................................................................... 132
7.2.1.2.
Oddziaływania na rośliny ......................................................................................................................... 133
7.2.1.3.
Oddziaływania na wodę........................................................................................................................... 134
3
Opracowanie:
7.2.2.
Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i
krajobraz 137
7.2.3.
Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą
dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków ............................................................. 140
7.2.4.
Oddziaływania skumulowane ...................................................................................................... 140
7.3.
ODDZIAŁYWANIA W FAZIE LIKWIDACJI ............................................................................................................ 147
8. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ OPIS
PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAO PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO,
OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I
DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO .............................................. 150
9. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAO MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB
KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAO NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA
CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU ...................... 151
FAZA BUDOWY .......................................................................................................................................... 151
FAZA EKSPLOATACJI.................................................................................................................................... 152
FAZA LIKWIDACJI ....................................................................................................................................... 154
9.1.
9.2.
9.3.
10.
PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ WYMAGANIA, O
KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA .... 157
11.
WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA JEST KONIECZNE USTANOWIENIE OBSZARU
OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. –
PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA ................................................................................................................... 162
12.
ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM
PRZEDSIĘWZIĘCIEM ........................................................................................................................................ 163
13.
PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT
OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU .................................................... 164
14.
WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ
WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT .................................................................................. 168
15.
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM INFORMACJI ZAWARTYCH W RAPORCIE, W
ODNIESIENIU DO KAŻDEGO ELEMENTU RAPORTU .......................................................................................... 169
16.
NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT .................................................................................. 177
17.
ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU ................................ 178
17.1.
17.2.
17.3.
17.4.
17.5.
PODSTAWOWE AKTY PRAWNE ................................................................................................................. 178
DOKUMENTACJA ARCHIWALNA: ............................................................................................................... 179
DECYZJE ADMINISTRACYJNE: .................................................................................................................... 179
SPIS RYSUNKÓW ................................................................................................................................... 180
SPIS TABEL........................................................................................................................................... 180
4
Opracowanie:
WYKAZ UŻYWANYCH DEFINICJI I TERMINÓW
Użyte w niniejszym Opracowaniu pojęcia należy rozumied następująco:
AT4 (static respiration test) – test mikrobiologiczny krótkotrwały służący do określania aktywności
oddychania: emisja dwutlenku węgla lub szybkośd poboru tlenu, która może byd oznaczana w warunkach
statycznych.
BAT (najlepsza dostępna technika) – najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju
technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania
granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to
praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całośd.
BREF – dokument referencyjny BAT „Waste Treatments Industries”, wydanie sierpieo 2006.
DR4 (dynamic respiration index) – test dynamiczny respiracji DR4 prowadzony w warunkach tlenowych
dla określenia podatności odpadów organicznych na biodegradację, oparty na metodzie standardowej
(ASTM D5975-96, ISO 14855-1999). Trwa cztery dni.
Gminy objęte Przedsięwzięciem (Gminy Uczestniczące w Projekcie) – gminy należące do Związku:
Staszów, Połaniec, Łubnice, Oleśnica, Rytwiany, Szydłów (powiat staszowski), Nowy Korczyn, Pacanów,
Solec Zdrój, Tuczępy, Wiślica (powiat buski), Kazimierza Wielka, Czarnocin, Opatowiec, Bejsce (powiat
kazimierski), Pioczów, Kije (powiat pioczowski) i Raków (powiat kielecki).
Gospodarowanie odpadami – odbiór odpadów, zbieranie odpadów, transport, odzysk i
unieszkodliwianie odpadów, w tym nadzór nad takimi działaniami i nad miejscami odzysku i
unieszkodliwiania odpadów.
Instalacja – stacjonarne urządzenie techniczne, zespół stacjonarnych urządzeo technicznych
powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych
na terenie jednego zakładu, obiekty budowlane niebędące urządzeniami technicznymi ani ich
zespołami, których eksploatacja może spowodowad emisję.
Magazynowanie odpadów – czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich
transportem, odzyskiem lub unieszkodliwieniem.
MBS – proces mechaniczno-biologicznego suszenia odpadów polegający na odparowaniu wilgoci z
odpadów w wydzielonych do tego celu reaktorach.
MBT lub MBP – proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów obejmujący rozdrabnianie,
przesiewanie, sortowanie, klasyfikację i separację odpadów komunalnych na frakcję dającą się w
całości lub w części wykorzystad materiałowo lub/i energetycznie, frakcję ulegającą biodegradacji
odpowiednią dla biologicznego przetwarzania w warunkach tlenowych lub beztlenowych oraz frakcję
balastową przeznaczoną na składowisko.
Odpady – zgodnie z art. 3 ustawy o odpadach (Dz. U. nr 39 z 2007, poz. 251 z późn. zm.), odpady
oznaczają każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1
do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyd się lub do ich pozbycia się jest
obowiązany.
Odpady balastowe – odpady pozostałe przy poddaniu odpadów komunalnych odzyskowi lub
unieszkodliwianiu metodami innymi niż składowanie.
Odpady komunalne – odpady powstające w gospodarstwach domowych z wyłączeniem pojazdów
wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od
5
Opracowanie:
innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów
powstających w gospodarstwach domowych.
Odpady niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych – odpady powstające w gospodarstwach
domowych określone w katalogu odpadów, tj.: rozpuszczalniki, kwasy, alkalia, odczynniki
fotograficzne, środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne, np. herbicydy,
insektycydy), lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęd, urządzenia zawierające freony,
farby, tłuszcze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje niebezpieczne,
detergenty zawierające substancje niebezpieczne, leki cytotoksyczne i cytostatyczne, baterie
i akumulatory, zużyte urządzenie elektryczne i elektroniczne zawierające niebezpieczne składniki,
drewno zawierające substancje niebezpieczne.
Odpady obojętne – odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub
biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują
zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają
niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartośd zanieczyszczeo w tych odpadach
oraz zdolnośd do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku muszą byd
nieznaczne, a w szczególności nie powinny stanowid zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych,
wód podziemnych, gleby i ziemi.
Odpady opakowaniowe – zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych
(Dz.U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638 z późn. zm.), przez odpady opakowaniowe rozumie się wszystkie
opakowania, w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia, stanowiące
odpady w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach, z wyjątkiem odpadów powstających w procesie
produkcji opakowao.
Odpady ulegające biodegradacji, „bio-odpady” – odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub
beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.
Odpady ze sprzątania ulic i placów – odpady ze sprzątania i oczyszczania placów i ulic oraz
z opróżniania koszy ulicznych.
Odpady wielkogabarytowe – odpady, których nie można zbierad w ramach normalnego systemu
zbiórki odpadów komunalnych z powodu ich rozmiaru.
Odpady zielone – trawa, liście, zwiędnięte kwiaty i gałęzie pochodzące z pielęgnacji i porządkowania
trawników, przydomowych ogródków, terenów ogródków działkowych, rekreacyjnych oraz parków,
cmentarzy, przydrożnych drzew itp.
Odzysk – wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska,
polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z
odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy
o odpadach.
Odzysk energii – termiczne przekształcenie odpadów w celu odzyskania energii.
Osady ściekowe (osady) – zgodnie z art. 3 pkt. 2 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 27 kwietnia
2001 r. o odpadach, przez komunalne osady ściekowe rozumie się pochodzący z oczyszczalni ścieków
osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych
oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych.
Posiadacz odpadów – każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna,
osoba prawna lub jednostka organizacyjna); domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest
posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości.
6
Opracowanie:
Przedsięwzięcie lub Projekt lub Inwestycja – przedsięwzięcie inwestycyjne polegające na budowie
Zakładu Gospodarki Odpadami w Rzędowie gmina Tuczępy oraz Składowiska odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne w ramach projektu: „Uporządkowanie Gospodarki Odpadami Komunalnymi
w Rzędowie gmina Tuczępy.
RDF – (ang. Refuse Derived Fuel) paliwo alternatywne powstające w wyniku wysortowania oraz
odpowiedniego przygotowania frakcji odpadów charakteryzujących się wysoką wartością opałową.
Recykling – taki odzysk, który polega na powtórnym przetworzeniu substancji lub materiałów
zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o
przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny (z wyjątkiem
odzysku energii).
Składowisko odpadów – obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów; wyróżnia się
następujące typy składowisk odpadów: składowisko odpadów niebezpiecznych, składowisko odpadów
obojętnych, składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.
Stabilizat – stały produkt (odpad) po biologicznym przetworzeniu w instalacjach MBT, który nie spełnia
wymagao dla nawozów organicznych lub środków wspomagających uprawę roślin, ale po spełnieniu
określonych wymagao może byd poddany odzyskowi lub unieszkodliwianiu określonymi metodami.
Straty prażenia (LOI - Loss On Ignition) – jest to różnica pomiędzy suchą masą i zawartością popiołu.
Reprezentują one zawartośd w odpadach zarówno materii biogennej, jak i niebiogennej (np. tworzyw
sztucznych). Składniki niebiogenne nie ulegają biodegradacji, pozostają w odpadach i stanowid będą
częśd strat prażenia produktów. Różnicę strat prażenia surowców i produktów podczas procesu MBP
można zatem przypisad jedynie do rozkładu biologicznego.
Termiczne przekształcanie odpadów – rozumie się przez to: a) spalanie odpadów (w tym również
osadów) przez ich utlenianie, b) inne procesy termicznego przekształcania odpadów (w tym również
osadów), w tym pirolizę, zgazowanie proces plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych
procesów termicznego przekształcania odpadów są następnie spalane.
Unieszkodliwianie odpadów – poddanie odpadów procesom przekształceo biologicznych, fizycznych
lub chemicznych określonych w załączniku do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie
stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska.
Wytwórca odpadów – każdy, kogo działalnośd lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz
każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę
charakteru lub składu tych odpadów. Wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w
zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeo oraz sprzątania,
konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi
stanowi inaczej.
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi – projektowana inwestycja obejmuje budowę
kompleksowego zakładu utylizacji odpadów komunalnych z technologią segregacji, kompostowania
odpadów organicznych, belowania surowców wtórnych i składowania pozostałości po segregacji.
Zbieranie odpadów – każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i
magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub
unieszkodliwiania.
7
Opracowanie:
WYKAZ UŻYWANYCH SKRÓTÓW
Użyte w niniejszym Opracowaniu skróty należy rozumied następująco:
AT4
BAT
CHP
FS
GUS
HRSG
ZGOK
JRP
JST
Kpgo 2010
MPEC
MPZP
NFOŚ
OOŚ
PGO
POIiŚ
PKB
s.m.
s.m.o.
UE
UZP
uPzp
TOC
URE
ZTUO
ZZO
– Aktywnośd Respiracyjna
– Best Available Technique (Najlepsza Dostępna Technologia)
– Kogeneracja: wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w układzie skojarzonym
– Fundusz Spójności
– Główny Urząd Statystyczny
– Heat Recovery Steam Generator (układ odzysku ciepła ze spalin)
– Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy
– Jednostka Realizująca Projekt
– Jednostka Samorządu Terytorialnego
– Krajowy Plan Gospodarki Odpadami na lata 2006-2010
– Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej
– Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego
– Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
– Ocena Oddziaływania Na Środowisko
– Plan Gospodarki Odpadami
– Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
– Produkt Krajowy Brutto
– sucha masa
– sucha masa organiczna
– Unia Europejska
– Urząd Zamówieo Publicznych
– Ustawa Prawo zamówieo publicznych
– Całkowity Węgiel Organiczny (Ogólny Węgiel Organiczny)
– Urząd Regulacji Energetyki
– Zakład Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów
– Zakład Zagospodarowania Odpadów
8
Opracowanie:
1. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
1.1. CHARAKTERYSTYKA CAŁEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI UŻYTKOWANIA TERENU W FAZIE
BUDOWY I EKSPLOATACJI
Przedmiotem opracowania jest raport o oddziaływaniu na środowisko planowanej inwestycji
polegającej na budowie Zakładu Gospodarki Odpadów Komunalnych (ZGOK) w Rzędowie gmina
Tuczępy – zakładu segregacji oraz 2 kwater składowiska odpadów komunalnych Zakładu Gospodarki
Odpadów Komunalnych. Raport o oddziaływaniu na środowisko dla całego przedsięwzięcia (ZGOK oraz
2 kwatery składowiska) wykonano dla potrzeb Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami
Komunalnymi na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”. Inwestorem jest Zakład Gospodarki Odpadami
Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie gm. Tuczępy.
Podstawą wykonania raportu jest zatwierdzona dokumentacja projektowa na etapie projektu
budowlanego (wyk. PROBUD Sp. z o.o. – lata 2004-2005) omawianych obiektów wraz z decyzją o
pozwoleniu na budowę, decyzją środowiskową oraz uzgodnieniami branżowymi.
W odniesieniu do kolejnej kwatery składowiska, stanowiącej 2-gi etap rozbudowy przyjęto
koncepcyjnie iż rozwiązania techniczne obiektu będą identyczne jak kwatery nr 1. Kolejne etapy
(docelowo 5 kwater w czasie całego okresu eksploatacji) będą przedmiotem oddzielnych opracowao i
analiz w momencie podejmowania decyzji o ich budowie.
Zakres niniejszego opracowania jest zgodny z Ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 nr 199 poz. 1227 ze zm.), oraz Wytycznymi w zakresie
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięd współfinansowanych z
krajowych lub regionalnych programów operacyjnych wraz ze zmianami.
1.1.1. Klasyfikacja ekologiczna realizacji przedsięwzięcia
Przepisy prawa polskiego
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK)
Według Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r., w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięd mogących znacząco oddziaływad na środowisko oraz szczegółowych kryteriów
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko
(Dz. U. nr 257, poz. 2573 z późn. zm.), omawiane przedsięwzięcie należy zaliczyd do mogących
znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu może byd wymagane:
 Zakład Gospodarki Odpadam Komunalnymi (ZGOK): inwestycja została sklasyfikowana w par. 3
ust. 1 pkt. 73 Rozporządzenia w kategorii instalacje związane z odzyskiem lub
unieszkodliwianiem odpadów niewymienione w par. 2 ust. 1 pkt. 39-41.
Podstawowym strumieniem odpadów wchodzących do systemu ZGOK są niesegregowane odpady
komunalne o kodzie 20 03 01, w procesie technologicznym nie stosuje się termicznego lub
9
Opracowanie:
chemicznego przetwarzania odpadów, nie zachodzą, więc przesłanki do zakwalifikowania instalacji w
ramach punktów 39 -41.
Wg dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. nr 85/337/EWG z poprawką 97/11/EC w sprawie oceny
skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
przedsięwzięcie klasyfikuje się do grupy II.
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) - Składowisko odpadów
znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu jest wymagane, z uwagi na
spełnianie kryterium ilościowego przyjmowanych odpadów:
 Kwatery Składowiska Odpadów Komunalnych (pierwsza oraz druga): inwestycja została
sklasyfikowana w par. 2 ust. 1 pkt. 41 Rozporządzenia w kategorii składowiska odpadów,
niewymienione w pkt. 39, mogące przyjmowad nie mniej niż 10 ton odpadów na dobę lub o
całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25.000 ton.
(w punkcie 39 wymienione zostały instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych, w tym składowiska odpadów niebezpiecznych).
Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. nr 62, poz. 628, z późn. zm.)
projektowane składowisko kwalifikuje się do składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.
Przepisy prawa UE
Wg dyrektywy Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. Nr 85/337/EWG w sprawie oceny skutków wywieranych
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, poprawionej Dyrektywą 97/11/WE
przedsięwzięcie to wymienione jest w załączniku II dyrektywy w:


pkt. 10a – przedsięwzięcia infrastrukturalne; przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach
przemysłowych,
pkt. 11b – urządzenia do unieszkodliwiania odpadów (przedsięwzięcia nie wymienione w
załączniku I).
Zgodnie z art. 4 ust. 2 Dyrektywy kwestia obligatoryjności OOŚ pozostaje w gestii wewnętrznych
regulacji prawnych Paostw Członkowskich.
Umieszczenie przedsięwzięcia w załączniku II dyrektywy oznacza, że zostało ono zakwalifikowane w
drodze selekcji kategorycznej do przedsięwzięd, które mogą wymagad przeprowadzenia oceny
oddziaływania na środowisko.
10
Opracowanie:
1.1.2. Istniejące uwarunkowania formalno – prawne realizacji przedsięwzięcia
Przy wykonywaniu niniejszego opracowania korzystano z następujących przepisów prawnych:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
Ustawa o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października
2008 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),
Ustawa Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251
z późn. zm.),
Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 Nr 239, poz. 2019
z późn. zm.),
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzania raportu o oddziaływaniu na
środowiska (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137 poz. 984),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz
w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2009 Nr 27 poz.
169),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12),
Rozporządzenie Rady Ministrów, z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych
z instalacji (Dz. U. 2005 Nr 260, poz. 2181 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 Nr 47, poz. 281),
Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137, poz. 984),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. Nr 112, poz. 1206),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 Nr 120 poz. 826),
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeostwa
i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U.
Nr 157, poz. 1318),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników
pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz
terminów i sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 215, poz. 1366),
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842),
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie działao
w zakresie technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i
zagospodarowaniu odpadów (Dz. U. Nr 5, poz. 28),
11
Opracowanie:
20)
21)
Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002
r. w sprawie oceny i kontroli poziomu hałasu w środowisku,
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu
oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz. 1858),
Przy szacowaniu wielkości oddziaływao wykorzystano następujące programy i instrukcje:



Program LandGEM 3.02 zalecany do stosowania przez US EPA. Model ten realizuje jedną z
bardziej złożonych metod szacowania emisji CH4 ze składowisk odpadów (spośród tzw.
metod kinetycznych) uwzględniającą fakt, że emisja ta rozciąga się w długim okresie czasu,
zanikając stopniowo w miarę wyczerpywania się węgla w rozkładających się związkach
organicznych. Wykorzystana w modelu to znana oraz najczęściej stosowana wśród metod
kinetycznych metoda Scholl Canyon;
Program Ek100 wersja 4.8, firmy ATMOTERM S.A, z Opola, do opracowania prognozy
emisji substancji do powietrza;
Program „SON2”, uwzględniająca normę PN-ISO 9613, opracowanego przez firmę EKOSOFT Irena Stein w Łodzi. Program SON2 służy do określania zasięgu hałasu
przemysłowego emitowanego do środowiska naturalnego według normy PN-ISO 96132:2002 oraz hałasu drogowego według normy XPS 31-133 (model obliczeniowy NMPBRoutes 96). Zgodnie z normą XPS 31-133 emisja hałasu drogowego obliczana jest w
oparciu o "Guide du Bruit des Transportes Terrestres – Fascicule Prevision des Niveaux
Sonores".
1.1.3. Sposób wdrożenia przez Projekt polityki UE
Programy operacyjne ustanawia się w celu realizacji strategii rozwoju, w tym Strategii Rozwoju Kraju
oraz strategii sektorowych.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko jest przygotowywany na podstawie rozporządzenia
Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego
rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającego
rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.
ustanawiającego Fundusz Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1164/94, a także na
podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 został zatwierdzony przez Komisję
Europejską decyzją z dnia 7 grudnia 2007 r., a także przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 3 stycznia
2008 r.
Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój
infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia,
zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Program zgodnie z Narodowymi
Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi 7 maja 2007 r. przez Komisję Europejską,
stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia
założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego.
Niniejszy projekt wpływa na realizację celu poprzez:
12
Opracowanie:
 wpływ na redukcję ilości składowanych odpadów komunalnych i zwiększenie udziału
odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi i unieszkodliwianiu innymi metodami niż
składowanie
 likwidację zagrożeo wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowymi i
wojewódzkimi planami gospodarki odpadami.
Projekt ten będzie miał również wpływ na spełnienie Dyrektywy Rady 99/31/WE w Sprawie
Składowania Odpadów przyczyniając się do redukcji składowania odpadów biodegradowalnych do
określonych w wymienionej Dyrektywie poziomów.
Sposób wdrożenia przez projekt polityki UE w zakresie zrównoważonego rozwoju
Zrównoważony rozwój oznacza rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces
integrowania działao politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi
przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania
możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno
współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleo.
Zasada zrównoważonego rozwoju wynikająca z prawa EU zostało przeniesiona na polski grunt
legislacyjny m.in. do dokumentu pn.: „Polityka ekologiczna paostwa na lata 2007-2010 z
uwzględnieniem perspektywy na lata 2011-2014”. Zostały w nim określone zasady prowadzenia
polityki w sposób stymulujący zrównoważony rozwój, działania zmniejszające niekorzystny wpływ na
środowisko, ochronę bogactw i surowców itd.
Stąd celami realizacyjnymi Polityki ekologicznej są:




wzmacnianie systemu zarządzania ochroną środowiska,
ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody,
zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii,
dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeostwa ekologicznego dla ochrony zdrowia
mieszkaoców Polski,
 ochrona klimatu.
Wymienione cele (oprócz pierwszego) zgodne są z celami VI Programu Działao na Rzecz Środowiska UE
oraz Odnowioną Strategią UE dotyczącą Trwałego Rozwoju. W ten sposób realizacja krajowej polityki
ekologicznej wpisywad się będzie w osiąganie celów tej polityki na poziomie całej Wspólnoty.
W zakresie zrównoważonego rozwoju sformułowano następujące cele i wytyczne:
Cele średniookresowe do 2014 r.:
 Wdrożenie zasady decouplingu rozdzielenia zależności oddziaływania rozwoju
gospodarczego na środowisko,
 Wzrost efektywności wykorzystania surowców w gospodarce,
 Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki, zaoszczędzenie 9 % energii finalnej w
ciągu 9 lat, do 2017 r.,
 Zapobieganie i ograniczanie powstawania odpadów u źródła, a także zmniejszenie ich
negatywnego oddziaływania na środowisko.
13
Opracowanie:
Analizowany obecnie projekt zamierzenia inwestycyjnego wpisuje się w generalną ideę
zrównoważonego rozwoju oraz przyczynia się do realizacji wymagao Agendy 21 poprzez redukcję ilości
i szkodliwości zanieczyszczeo wprowadzanych do środowiska naturalnego. Działania te przyczyniają się
do ochrony różnorodności biologicznej oraz osiągnięcia trwałości środowiska naturalnego.
Poprzez realizację Projektu osiągnięte zostaną następujące cele:
1. Zwiększenie efektywności gospodarki odpadowej poprzez ograniczenie ilości odpadów
poddawanych składowaniu, biologiczne unieszkodliwianie odpadów oraz wykorzystanie
surowców wtórnych.
2. Ograniczenie powierzchni niezbędnych do składowania odpadów poprzez zmniejszenie
strumienia odpadów składowanych.
3. Zmniejszenie ilości nowych materiałów wykorzystywanych w produkcji przemysłowej poprzez
wykorzystanie surowców wtórnych. Wykorzystanie surowców wtórnych przyczyni się także do
zmniejszenia strumienia powstających nowych odpadów.
Wszystkie wymienione powyżej efekty środowiskowe zgodne są z zasadą zrównoważonego rozwoju.
Przyczynienie się wdrożenia projektu do przestrzegania zasady działao prewencyjnych
Projekt został przygotowany z zachowaniem zasady prewencji, oznaczającej przeciwdziałanie
negatywnym skutkom dla środowiska już na etapie planowania i realizacji przedsięwzięd na podstawie
posiadanej wiedzy i wdrożonych procedur ocen oddziaływania na środowisko.
Na etapie postępowania w sprawie oceny oddziaływania poszczególnych zadao inwestycyjnych na
środowisko rozważono potencjalne skutki danych działao przed ich podjęciem, stosując zasadę
prewencji. Zgodnie z zasadą działania zapobiegawczego na etapie planowania danej inwestycji należy
ocenid skutki jej realizacji i wyciągnąd odpowiednie wnioski.
Realizacja Projektu nie będzie powodowad negatywnych skutków dla środowiska, a przyczyni się tylko
do jego poprawy poprzez:
 ograniczenie ilości składowanych odpadów,
 biologiczne unieszkodliwianie odpadów,
 wykorzystanie surowców wtórnych.
Sposób wdrożenia przez projekty zasady zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła i zasady
zanieczyszczający płaci
Zasada zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła
Zasada zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła będzie realizowana poprzez:
 Odbiór odpadów od podmiotów wytwarzających i ich transport w celu poddania
procesom odzysku i unieszkodliwienia w przeznaczonym do tego celu miejscu.
 Wprowadzanie na rynek strumieni surowców pochodzenia odpadowego, przez co zamyka
się bilanse surowców i produktów w firmach zajmujących się np. przetwórstwem tworzyw
sztucznych, albo produkcją wyrobów papierniczych oraz uniezależnia stan środowiska od
cyklu życia produktu.
 Wdrażanie w gospodarce odpadami technik i technologii spełniających warunki
najlepszych dostępnych technologii BAT oraz dotrzymanie rygorystycznych standardów
(norm) emisji zanieczyszczeo.
14
Opracowanie:
Realizacja zakresu przedmiotowego Projektu przyczyni się do ograniczenia ładunku zanieczyszczeo
odprowadzanych do środowiska w początkowej fazie ich powstawania, czyli po dostarczeniu do
Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi od poszczególnych konsumentów, w wyniku
przetwarzania odpadów i ich wykorzystania, co przyczyni się do ograniczenia powstających odpadów
bezużytecznych zanieczyszczających środowisko.
Zasada „zanieczyszczający płaci”
Zasada "zanieczyszczający płaci" oznacza, że sprawcy szkód w środowisku powinni ponosid koszty
zapobiegania tym szkodom lub naprawiania ich skutków.
Zasada zanieczyszczający płaci będzie realizowana poprzez kalkulację i pobieranie opłat za odbiór
odpadów od jego wytwórców. W opłatach zostaną uwzględnione wielkości i jakości strumienia
odpadów, koszty jego odbioru i przetworzenia, koszty składowania, zyski ze sprzedaży surowców
wtórnych. Na zróżnicowanie opłat wpływad będzie także stopieo wstępnej segregacji odpadów.
Do instrumentów ekonomicznych służących realizacji zasady „zanieczyszczający płaci” będą należed:
 opłaty konsumentów za odbiór odpadów,
 opłata marszałkowska wnoszona za składowanie odpadów,
 kary pieniężne za nielegalne: wytwarzanie, wywóz, składowanie, spalanie odpadów.
Projekt spełnia zasadę „zanieczyszczający płaci” poprzez objęcie systemem opłat odbiorców usług.
1.1.4. Zgodnośd
przedsięwzięcia
z
dokumentami
strategicznymi
oraz
uwarunkowaniami wynikającymi z miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego
1.1.4.1. Strategia rozwoju województwa świętokrzyskiego do 2020r., Kielce 2006
Strategia Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego została uchwalona Uchwała Nr XLII/508/06 Sejmiku
Województwa Świętokrzyskiego z dnia 26 października 2006 r.
Misją strategii jest podniesienie rozwoju i jakości życia mieszkaoców województwa świętokrzyskiego.
Aspekty związane z ochroną środowiska zostały poruszone w priorytecie 4: Rozwój komunalnej
infrastruktury ochrony środowiska - Ochrona i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody i dóbr
kultury. Wzrost atrakcyjności województwa warunkowany jest przestrzeganiem europejskich
standardów jakości ochrony środowiska przyrodniczego oraz ochrony dziedzictwa kulturowego.
Poprawa stanu środowiska oraz zachowanie potencjału przyrodniczego i jego promocja stwarza szanse
na zrównoważony rozwój regionu. Celem strategii jest również rozwój systemów infrastruktury
technicznej i społecznej, w tym rozwój komunalnej infrastruktury ochrony środowiska. Głównymi
kierunkami działao są m.in.: budowa, rozbudowa i modernizacja wodociągów, kanalizacji i systemów
oczyszczania ścieków; tworzenie zintegrowanego regionalnego systemu gospodarki odpadami
komunalnymi i przemysłowymi, opartego na segregacji, recyklingu i innych formach odzysku odpadów
oraz ochrona atmosfery – wspieranie działao służących obniżaniu emisji zanieczyszczeo.
Niniejszy Projekt wpisuje się w założenia strategii rozwoju województwa świętokrzyskiego poprzez
uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie 18 gmin objętych niniejszym Projektem. Projekt
przyczyni się bezpośrednio do realizacji misji strategii województwa świętokrzyskiego.
15
Opracowanie:
1.1.4.2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa świętokrzyskiego został uchwalony uchwałą NR
XXIX/399/02 Sejmiku województwa świętokrzyskiego z dnia 26-04-2002 r.
Cele ochrony środowiska zostały opisane w punkcie 3. środowisko przyrodnicze i kulturowe - ochrona
Środowiska i Gospodarka Wodna. Zdefiniowano następujące zasady realizacji celów oraz kierunki
rozwoju:
a. prawna ochrona przyrody i system przyrodniczy województwa
Głównym zadaniem polityki przestrzennej w tej dziedzinie zagospodarowania będzie
stopniowe rozszerzanie i utrwalanie dobrej kondycji ekologicznej obszarów objętych ochroną
prawną ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe.
cele:
•
•
•
•
ochrona najbardziej cennych gatunków i ekosystemów przez tworzenie nowych i
powiększanie istniejących elementów sieci obszarów chronionych;
ostateczne wdrożenie programu Natura 2000;
usunięcie lub ograniczanie szkodliwych oddziaływao na środowisko, które mogą
niekorzystnie wpływad na zasoby oraz stan flory i fauny;
rekonstrukcja zdegradowanych ekosystemów i siedlisk, szczególnie leśnych i wodnobłotnych, zwłaszcza na obszarach objętych prawną ochroną przyrody.
b. gospodarka odpadami
Usprawnienie gospodarki odpadami stanowi jeden z priorytetów zagospodarowania
przestrzennego regionu, warunkuje zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy i może
przesądzid o jego atrakcyjności inwestycyjnej.
cele:
•
•
osiągnięcie europejskich standardów gospodarki odpadami;
zmniejszenie ilości wytwarzanych i składowanych odpadów.
zasady:
•
•
•
•
kompleksowa gospodarka odpadami na obszarach powiatów (rejonów),
preferencje dla technologii mało i bezodpadowych;
maksymalizacja gospodarczego wykorzystania odpadów;
minimalizowanie uciążliwości dla środowiska istniejących wysypisk.
kierunki:
•
organizacja kompleksowych systemów gospodarki odpadami na obszarach powiatów lub
większych rejonów, opartej o standardy europejskie - tworzony tą drogą system
organizacyjny obejmowały by:

wprowadzenie sprawnego odbioru wszystkich rodzajów odpadów;

organizację punktów segregacji odpadów;

odzysk i zagospodarowanie odpadów użytkowych

budowę wysypisk odpadów oraz kompostowni i spalarni,

rozwiązanie problemu utylizacji odpadów medycznych i weterynaryjnych,

likwidacja „dzikich” wysypisk śmieci i mogilników.
16
Opracowanie:
Niniejszy przedsięwzięcie realizuje cele i kierunki polityki przestrzennej województwa świętokrzyskiego
w zakresie gospodarki odpadami na terenach objętych działalnością Projektu.
1.1.4.3. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie (ZGOK)
Częśd terenu przewidywanego pod Zakład jest zabudowana obiektami dawnego zakładu tj. budynkami,
wiatami, drogami i placami. Obecnie tereny byłej Kopalni Siarki „Grzybów” poddawane są rekultywacji
w kierunku leśnym. Natomiast nieruchomości objęte decyzją zostały wyłączone z użytkowania
rolniczego na etapie budowy Kopalni Siarki. Tereny przeznaczone pod budowę nie wymagają zmiany
przeznaczenia.
W chwili obecnej gmina Tuczępy nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego w obszarze objętym lokalizacją inwestycji. Mając na uwadze brak nowego planu dla
miejscowości Dobrów, Gmina Tuczępy postanowiła dokonad lokalizacji inwestycji – ZGOK w trybie
ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji celu publicznego.
Inwestycja uzyskał decyzję nr 18/04 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego pismem z dnia
29.12.2004 r. znak: BGK-7331/25/04.
Składowisko odpadów
Gmina Staszów, w czasie projektowania inwestycji, nie posiadała aktualnie obowiązującego planu
zagospodarowania przestrzennego. Poprzedni Miejscowy Plan Ogólnego Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy Staszów przyjęty uchwałą Nr VIII/47/91 Rady Miejskiej w Staszowie z dnia
0.02.1991 r. stracił ważnośd 31.112.2003 r.
Mając na uwadze problemy z ustaleniem nowego planu dla miejscowości Grzybów (odwołania), Gmina
Staszów postanowiła dokonad lokalizacji inwestycji – składowiska odpadów komunalnych, w trybie
ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji celu publicznego. Ostatecznie inwestycja uzyskała
decyzję nr 12/05 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego pismem z dnia 18.05.2006 r. znak:
PRG.II-7514/1905.
Obecnie Gmina Staszów dysponuje uchwalonym planem. Zostało wydane zaświadczenie (dla
Inwestora), znak IPP.II-7323-27/2009, z dnia 16.02.2009 o wypisie i wyrysie z Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego w miejscowości Grzybów, uchwalonym uchwałą nr XXIX/237/08
Rady Miejskiej w Staszowie.
Uchwalony plan nie stoi w sprzeczności z posiadaną przez Inwestora i obowiązującą decyzją
lokalizacyjną.
1.1.5. Zgodnośd przedsięwzięcia z planami gospodarki odpadami. Program
operacyjny Infrastruktura i Środowisko
17
Opracowanie:
1.1.5.1. Polityka ekologiczna Paostwa na lata 2007 – 2010 z uwzględnieniem perspektywy do roku
2014, Warszawa 2008
W zakresie gospodarki odpadami (stan wyjściowy):
W przeciwieostwie do ochrony powietrza oraz ochrony wód przed zanieczyszczeniem postępy w
racjonalizacji gospodarki odpadami są bardzo powolne i niezadowalające. W gospodarce odpadami
komunalnymi nie został stworzony dotąd skuteczny mechanizm dla segregacji i odzysku większości
tych odpadów, w wyniku czego stale jeszcze 91% ich ilości trafia na składowiska.
W dziedzinie gospodarki odpadami Unia Europejska wydała aż dziewięd dyrektyw, które powinny byd
wprowadzone do polskiego prawodawstwa i wdrożone do praktyki. Z dyrektyw tych wynikają liczne
zobowiązania dla kraju, między innymi:
 osiągnięcie w 2014 r. odzysku min. 60% i recyklingu 55% odpadów opakowaniowych,
 osiągnięcie w 2010 r. odzysku co najmniej 25% masy odpadów tak, aby nie trafiały na
składowiska, a w 2013 r. o co najmniej 50%.
Cele średniookresowe do 2014 r.
Celami średniookresowymi w zakresie gospodarki odpadami są:
 utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu
gospodarczego,
 znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla
środowiska,
 zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich rekultywacja,
 sporządzenie spisu zamkniętych oraz opuszczonych składowisk odpadów wydobywczych,
wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na środowisko,
 eliminacja kierowania na składowiska zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
oraz zużytych baterii i akumulatorów,
 pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodowych i demontaż
pojazdów wycofanych z eksploatacji,
 takie zorganizowanie systemu preselekcji sortowania i odzysku odpadów komunalnych,
aby na składowiska nie trafiało więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych w
gospodarstwach domowych.
1.1.5.2. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (Kpgo 2010)
Celem dalekosiężnym Krajowego Planu Gospodarki Odpadami jest dojście do systemu gospodarki
odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady
gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią
gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji wytwarzanych odpadów oraz
ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości
materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku gdy odpadów nie można poddad procesom
odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie jest generalnie traktowane jako najmniej
pożądany sposób postępowania z odpadami.
Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010, zgodnie z Polityką Ekologiczną Paostwa, przyjmuje
następujące cele:
18
Opracowanie:
 utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu
gospodarczego kraju wyrażanego w PKB,
 zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku z energii z odpadów,
zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska,
 zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów,
 zamknięcie do kooca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających przepisów
prawa,
 wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów,
 stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i
gospodarce odpadami w Polsce
Cele w gospodarce odpadami komunalnymi obejmują:
 zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na
składowiska odpadów aby nie było składowanych:
 w 2010 r. więcej niż 75%,
 w 2013 r. więcej niż 50%,
 w 2020 r. więcej niż 35%, masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.
 zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85%
wytworzonych odpadów do kooca 2014 r.
 zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne , na których
są składowane odpady komunalne do maksymalnie 200 w 2014 r.
1.1.5.3. Plany gospodarki odpadami dla powiatów: buskiego oraz staszowskiego na lata 2008 –
2011
Celem wiodącym powiatów buskiego i staszowskiego w zakresie wdrażania systemu gospodarki
odpadami jest minimalizacja i eliminacja zagrożeo wynikających z gospodarowania odpadami
komunalnymi, poprzez działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów oraz
ograniczenia ilości odpadów trafiających na składowiska.
Cele krótko- i długookresowe w gospodarce odpadami komunalnymi:
Do celów krótkookresowych, wymagających realizacji do 2011r.należą: objęcie wszystkich
mieszkaoców zorganizowanym systemem odbierania każdego rodzaju odpadów komunalnych, poprzez
zbieranie odpadów komunalnych od wszystkich wytwórców przez upoważnione firmy oraz eliminacja
praktyk nielegalnego składowania odpadów. Wśród celów realizowanych obecnie oraz przeznaczonych
do intensyfikacji i udoskonalania w latach 2011-2019 występuje koniecznośd zapewnienia warunków
funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych oraz odpadów
wielkogabarytowych i budowlanych, realizowana poprzez opracowanie kalendarza odbioru odpadów
od wytwórców, systemu zbierania oraz wybór firmy specjalistycznej. Wśród obecnych oraz przyszłych
zadao jest również ciągła edukacja ekologiczna mieszkaoców. Do zadao przeznaczonych do realizacji w
latach 2011-2019 należy wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku o unieszkodliwiania odpadów,
w tym metod termicznego przekształcania odpadów, poprzez wdrażanie produkcji paliw
alternatywnych (w tym linii do segregacji odpadów przeznaczonych do produkcji paliw). Metody
termicznego przekształcania odpadów mogą byd również wdrażane poprzez zbieranie i przekazywanie
wybranych grup odpadów do istniejących w województwie i poza jego granicami instalacji do
19
Opracowanie:
termicznego przekształcania odpadów, spełniających wymogi ochrony środowiska w tym zakresie. Dla
odpadów opakowaniowych, odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz niebezpiecznych
zadaniami przeznaczonymi do realizacji zarówno obecni jak i w latach późniejszych są doskonalenie
selektywnej zbiórki oraz ograniczenie ilości powstających odpadów. Dla komunalnych osadów
ściekowych przewidziane jest wdrażanie nowych technologii, umożliwiających przekształcenie osadów
ściekowych dla osiągnięcia ich odpowiednich parametrów dla celów nawozowych, kompostowanie
osadów wspólnie z odpadami komunalnymi ulegającymi biodegradacji, a także poddawanie osadów
termicznemu przekształcaniu.
Cele krótko- i długookresowe w gospodarce odpadami w sektorze gospodarczym:
Jednym z celów krótkookresowych jest odzysk nagromadzonych odpadów przemysłowych poprzez
wdrażanie nowych technologii i udoskonalanie istniejących. Zadaniem, których realizacja trwa obecnie
oraz jest planowana na lata kolejne jest minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów oraz ich odzysk,
poprzez prowadzenie inwentaryzacji wytwarzanych odpadów oraz dostosowanie technologii do
maksymalnej możliwości odzysku lub ponownego stosowania wytworzonych odpadów pochodzących z
sektora gospodarczego. Również wprowadzanie w przedsiębiorstwach zasad „Czystszej Produkcji”,
poprzez modernizacje stosowanych technologii wytwarzania produktu, jest zarówno realizowane
obecnie, jak również przewiduje się realizacje tego celu w latach 2011-2019. Dla zużytych opon, baterii,
akumulatorów, urządzeo elektrycznych i elektronicznych przeznaczeniem jest, zarówno obecnie jak i w
latach kolejnych, selektywna zbiórka oraz odzysk możliwych materiałów. Minimalizacja i eliminacja
zagrożeo wynikających z gospodarowania dotyczy odpadów niebezpiecznych. Należy eliminowad
nieprawidłowe praktyki w gospodarowaniu odpadami medycznymi i weterynaryjnymi. Wśród
pojazdów wycofanych z eksploatacji tendencja obecną jest odzysk surowców i unieszkodliwianie
odpadów pochodzących z ich demontażu. Celem zarówno krótko jak i długookresowym jest
sukcesywne usuwanie i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest, a także eliminacja ze
strumienia odpadów opakowao zawierających substancje niebezpieczne.
Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów w sektorze komunalnym:
Wśród działao prowadzących do ograniczania liczby odpadów ważną rolę odgrywają akcje
informacyjno – edukacyjne. Ważna jest również kontrola umów na odbieranie odpadów komunalnych
od właścicieli oraz kontrola przedsiębiorców w zakresie działalności związanej z odbiorem odpadów
komunalnych. Istotna jest również koordynacja wdrażania systemów selektywnego zbierania i
odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych oraz egzekucja i wzmożony nadzór nad
wykonywaniem decyzji dotyczących dostosowywania, zamykania i rekultywacji składowisk odpadów.
Współdziałanie na rzecz Budowy Rejonowych Zakładów Gospodarki Odpadami(RZGO) oraz tworzenia
Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Niebezpiecznych (GPZON) warunkują ograniczanie
powstających odpadów. Prawidłowe zagospodarowanie komunalnych odpadów ulegających
biodegradacji oraz propagowanie przydomowego kompostowania odpadów powoduje znaczne
zmniejszenie ilości odpadów w sektorze komunalnym. Istotnym elementem jest również wsparcie
techniczne jednostek zajmujących się gospodarka odpadami.
Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów w sektorze gospodarczym:
Wśród działao ograniczających ilośd odpadów w sektorze gospodarczym należy wspomnied o
wprowadzaniu w przedsiębiorstwach zasad „Czystszej Produkcji”. Czynnikami warunkującymi spadek
produkcji odpadów jest również prawidłowe zagospodarowanie odpadów ulegających biodegradacji
oraz odzysk nagromadzonych odpadów przemysłowych.
20
Opracowanie:
Zadania priorytetowe w powiatach buskim i staszowskim:
Wśród priorytetowych zadao powiatów, mających na celu minimalizację ilości powstających odpadów i
eliminacje zagrożeo wynikających z gospodarowania odpadami, należy wymienid:





Objęcie wszystkich mieszkaoców powiatu systemem odbioru odpadów,
Zwiększanie stopnia segregacji i odzysku odpadów,
Zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów,
Likwidacja dzikich wysypisk,
Usuwanie materiałów zawierających azbest.
Realizacja powyższych celów jest długoterminowa i ciągła.
1.1.5.4. Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 - 2013
Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku i decyzją z dnia 7 grudnia
2007 r. zatwierdzony przez Komisję Europejską. Celem programu jest poprawa atrakcyjności
inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej
ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu
spójności terytorialnej.
Działania w ramach PO Infrastruktura i Środowisko są uzupełniające w stosunku do działao
realizowanych w ramach 16 regionalnych programów operacyjnych oraz innych opracowanych na lata
2007 - 2013 programów operacyjnych. W ramach PO Infrastruktura i Środowisko realizowanych będzie
15 osi priorytetowych.
Cele Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oś priorytetowa II „Gospodarka odpadami i
ochrona powierzchni ziemi” skierowane są na zwiększenie korzyści gospodarczych poprzez
zmniejszenie udziału składowanych odpadów komunalnych, a co za tym idzie zwiększenie udziału
odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi i unieszkodliwianiu innymi metodami niż
składowanie oraz likwidacja zagrożeo wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i
wojewódzkimi planami gospodarki odpadami.
W ramach tej osi wspierane będą głównie przedsięwzięcia zmierzające do utworzenia kompleksowych,
skutecznych i efektywnych systemów lub instalacji gospodarki odpadami komunalnymi
przeznaczonych do obsługi co najmniej 150 tysięcy mieszkaoców oraz przedsięwzięcia znajdujące się
na liście indykatywnej.
1.1.6. Warunki użytkowania terenu w fazie budowy i eksploatacji
1.1.6.1. Opis stanu istniejącego
Teren będący we władaniu Inwestora znajduje się w miejscowości Rzędów w gminie Tuczępy powiat
Buski, na działce leżącej w obrębie Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój, obręb Rzędów,
gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi). Teren usytuowany
jest po południowej stronie drogi powiatowej na dz. nr 173/4 i po zachodniej stronie drogi gminnej na
dz. nr 173/3; projektowana inwestycja zlokalizowana jest na działkach oznaczonych nr ew. 144/11;
21
Opracowanie:
144/12; 144/1; 144/14; 144/13; 144/15 obręb 3 Dobrów oraz na działce 122/6 obręb 12 Rzędów.
Wjazd na teren projektowanego zakładu z drogi gminnej – w miejscu istniejącego wjazdu (od strony
wschodniej).
Teren był wykorzystywany przez Kopalnię Siarki „Grzybów” w Rzędowie Przedsiębiorstwo Paostwowe.
Teren w obrębie działek wymienionych w decyzji był przeznaczony pod cele typowo przemysłowe,
zabudowany budynkami technologicznymi oraz socjalno – administracyjnymi kopalni. Całośd terenu
jest płaska (bardzo niewielkie różnice wysokościowe terenu). Większośd obiektów znajdujących się na
terenie objętym opracowaniem jest aktualnie nieużywanych lub tylko częściowo wykorzystywana.
Budynki będące po południowej stronie planowanej inwestycji są użytkowane na cele przemysłowe i
usługowe. Działki przeznaczone pod projektowany zakład nie graniczą z terenami przeznaczonymi na
cele mieszkalne.
Z terenu byłego zakładu wydziela się teren proponowany jako należący do przyszłego Zakładu. Teren
ten ma kształt złożony, związany z wykorzystaniem istniejących obiektów na terenie i projektowaną
technologią.
Teren obecnego zakładu ogrodzony z wjazdem głównym od południa. Zieleo wysoka obejmuje
pojedynczo występujące drzewa liściaste, rozsiane po całym terenie oraz drzewa występujące w
rzędach o różnej regularności wzdłuż istniejących dróg wewnętrznych zakładu oraz wzdłuż istniejących
ogrodzeo.
Na tym terenie planowane są takie obiekty, z których najważniejszymi są:
 sortownia odpadów,
 kompostownia odpadów,
 magazyn surowców wtórnych, itd.
wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą:






kanalizacja odprowadzająca wody deszczowe z rur spustowych i ścieki sanitarne,
kanalizacja odprowadzająca ścieki deszczowe z dróg i placów,
kanalizacja odprowadzająca ścieki odciekowe z placu gotowego kompostu,
sied wodociągowa,
przyłącza gazowe,
linia kablowa SN 6 kV.
Ogólna lokalizacja omawianego przedsięwzięcia (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi, I oraz II
Kwatera Składowiska) została przedstawiona na mapie topograficznej w skali 1:25 000 (Załącznik Nr
3.1).
Plan Sytuacyjny Zakładu Gospodarki Odpadami wraz z legendą został przedstawiony w Załączniku Nr 4.
Plan Sytuacyjny I i II Kwatery Składowiska wraz z legendą został przedstawiony w Załączniku Nr 5.
Ukształtowanie terenu
Teren płaski. O niewielkich spadkach i różnicy terenu pomiędzy najniższym punktem (227.99 m n.p.m.)
a najwyższym (229,32 m n.p.m.) 1,33 m. Teren nie posiada wyraźnego spadku w jednym kierunku i
różnice w obrębie terenów sąsiadujących ze sobą są mało uchwytne.
22
Opracowanie:
Uzbrojenie terenu
 kanalizacja zbierająca ścieki sanitarne i deszczowe występuje po południowej i wschodniej
stronie budynku 3B;
 wodociąg fi100 po południowej stronie budynku nr 3B oraz wodociąg fi32 po północnej stronie
budynku B3;
 przyłącz gazowy g32PE prowadzący do budynku nr 10 po jego północnej stronie;
 sieci zasilające od strony zachodniej do przejezdnej czasowej stacji TRAFO w budynku nr 4, od
strony południowej słupowa stacja TRAFO;
 na terenie objętym zakresem opracowania liczne linie energetyczne w dużej części nieczynne
oraz również nieczynna sied oświetlenia terenu.
Sąsiedztwo
 od południa dalsza częśd działek, dalej od południa przylegają one do drogi powiatowej na dz.
nr 134/3,
 od zachodu dz. dalsza częśd działek o przeznaczeniu przemysłowym, na zachód od nich
znajdują się tereny leśne,
 od wschodu droga gminna będąca dojazdem do terenu projektowanego Zakładu.
Planuje się zlokalizowanie składowiska odpadów komunalnych: 2 kwater (docelowo 5 kwater o pow. 1
ha każda) dla potrzeb ZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach, leżących w obrębie
Grzybów, gmina Staszów, powiat Staszów na części działek o numerach ewid. 1352; 1353/1; 1040
obręb 6 Grzybów. Grunty te są oddalone od lokalizacji ZGOK o ok. 600 m.
W/w działki należą do Skarbu Paostwa i są w wieczystym użytkowaniu przez Inwestora: Zakład
Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie.
Teren lokalizacji projektowanego składowiska odpadów położony jest w obrębie byłego obszaru
objętego eksploatacją siarki. Eksploatacja ta prowadzona była metodą podziemnego wytopu, przy
pomocy otworów wiertniczych, służących do wtłaczania do złoża siarki przegrzanej wody. Teren
lokalizacji inwestycji cechuje duże przekształcenia infrastrukturalne o zdeformowanej powierzchni
terenu w efekcie tej eksploatacji. Mimo, że eksploatacja była prowadzona metodą podziemnego
wytopu skutki jej oddziaływania były odczuwalne dla całego środowiska przyrodniczego. Degradacji
uległa zarówno powierzchnia terenu jak i środowisko gruntowo-wodne. Procesy zorganizowanej i
niezorganizowanej emisji zanieczyszczeo oraz sublimacji samej siarki w procesach poeksploatacyjnych
były bardzo uciążliwe dla środowiska i odczuwalne na dalekie odległości.
Po zakooczeniu eksploatacji, przeprowadzona została rekultywacja, polegająca głównie na likwidacji
otworów eksploatacyjnych i zalesieniu terenu.
Powierzchnia terenu przeznaczonego pod projektowane składowisko w chwili obecnej porośnięta jest
głównie krzewami i tylko częściowo młodym lasem mieszanym. Do terenu tego prowadzi droga z płyt
betonowych, która od strony północno – zachodniej stanowi granicę terenu przeznaczonego pod
składowisko.
Na terenie brak jest jakiegokolwiek uzbrojenia, a powierzchnia jego jest równa i sucha, a jedynie w
północno- wschodniej części przebiega rów ze spadkiem w kierunku północno- zachodnim. W rejonie
projektowanego składowiska odpadów brak jest zabudowy mieszkaniowej, terenów o dużych walorach
przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych oraz obszarów prawnie chronionych.
23
Opracowanie:
Od strony północno- zachodniej tego terenu w odległości ok. 2 500 m występuje Chmielnicko Szydłowski Obszar Chronionego Krajobrazu, od strony południowo- zachodniej i południowej w
odległości ok. 2 500 – 3 000 m występuje Solecko- Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu.
Z uwagi na stopieo zaawansowania procesu inwestycyjnego – wydane decyzje o pozwoleniu na
budowę dotyczące kwatery I – dostępne są szczegółowe opracowania charakteryzujące planowane
przedsięwzięcie:



Projekt architektoniczno-budowlany ZGOK, opracowany w styczniu 2005 r. przez Biuro
Projektów „PROBUD” Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. Boya Żeleoskiego 4, z częścią
technologiczną opracowaną przez BP „HEKO” z Poznania;
Projekt budowlany kwatery składowania odpadów z projektem technologicznym”, opracowany
przez BP „HEKO” z Poznania;
Projekt budowlany – projekt zagospodarowania terenu, Kwatera składowania odpadów na dz.
1040, 1352, 1353 w miejscowości Grzybów, opracowany przez PROBUD Sp. z o.o. 33-100
Tarnów, ul. B. Żeleoskiego 4.
Inwestorem projektowanego przedsięwzięcia jest Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z o.o.
z siedzibą w Rzędowie gmina Tuczępy.
W uzgodnieniu z Inwestorem, w niniejszym Raporcie założono że kolejna kwatera składowiska nr II,
przylegająca do kwatery nr I będzie cechowała się takimi samymi gabarytami i rozwiązaniami
konstrukcyjnymi, w tym rozwiązaniami stanowiącymi o zabezpieczeniu środowiska przed
oddziaływaniem. Takie założenie pozwala ocenid planowaną rozbudowę obiektu przy założenia
przesunięcia inwestycji w czasie, z uwagi na czas zapełnienia i zamknięcia kwatery nr I.
W zakres projektu realizowanego w ramach obecnie składanego wniosku aplikacyjnego będzie
wchodziło stworzenie Kompleksowego Systemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie, w
skład którego wejdą następujące obiekty budowlane:
 Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi – ZGOK;
 Składowisko odpadów – kwatera I wraz z infrastrukturą.
Kwatera nr II została uwzględniona jedynie w niniejszym raporcie. Powodem takiego podejścia jest
pokazanie i sprawdzenie oddziaływania skumulowanego układu zamykanej i pracującej kwatery
składowiska.
Pozostałe kwatery będą w przyszłości podlegały kolejnym procedurom OOŚ, w momencie podjęcia
decyzji o ich realizacji.
1.2. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH
1.2.1. Lokalizacja Przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie Inwestycyjne polegające na budowie Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi
będzie zlokalizowane na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach leżących w obrębach:
24
Opracowanie:


obręby Rzędów i Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami
Komunalnymi),
obręb Grzybów, gmina Staszów, powiat Staszów (składowisko odpadów komunalnych).
Teren będący we władaniu Inwestora znajduje się w miejscowości Rzędów w gminie Tuczępy powiat
Buski, na działce leżącej w obrębie Dobrów, gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój, obręb Rzędów,
gmina Tuczępy, powiat Busko – Zdrój (Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi). Teren usytuowany
jest po południowej stronie drogi powiatowej na dz. nr 173/4 i po zachodniej stronie drogi gminnej na
dz. nr 173/3; na działkach oznaczonych nr ew. 144/11; 144/12; 144/1; 144/14; 144/13; 144/15 obręb 3
Dobrów oraz na działce 122/6 obręb 12 Rzędów. Wjazd na teren projektowanego zakładu z drogi
gminnej – w miejscu istniejącego wjazdu (od strony wschodniej).
Do najważniejszych obiektów planowanych na tym terenie należą:




sortownia odpadów,
kompostownia odpadów,
magazyn surowców wtórnych,
niezbędna infrastruktura towarzysząca.
Teren jest płaski, o niewielkich spadkach i różnicy wysokości wynoszącej 1,33 m pomiędzy najniższym
punktem (227 99 m n.p.m.) a najwyższym (229,32 m n.p.m.). Teren nie posiada wyraźnego spadku w
jednym kierunku i różnice w obrębie terenów sąsiadujących ze sobą są mało uchwytne.
25
Opracowanie:
Rysunek 1. Planowana lokalizacja ZGOK i Składowiska
Źródło: opracowanie własne
Teren lokalizacji Składowiska
Planuje się zlokalizowanie składowiska odpadów komunalnych (docelowo 5 kwater o pow. 1 ha każda)
dla potrzeb ZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na gruntach, leżących w obrębie Grzybów,
gmina Staszów, powiat Staszów na części działek o numerach ewid. 1352, 1353/1; 1040 obręb 6
Grzybów. Grunty te są oddalone od lokalizacji ZGOK o ok. 600 m.
W/w działki należą do gruntów wsi Grzybów gm. Staszów. Działki te stanowią własnośd Skarbu
Paostwa obecnie w wieczystym użytkowaniu ZGOK Sp. z o.o. Aktualnie Spółka dysponuje terenem o
powierzchni ok. 45 ha, który może byd wykorzystany na przyszłą rozbudowę składowiska.
Planowany Zakład – składowisko odpadów komunalnych będzie zlokalizowany na części byłych pól
górniczych „S” na terenie Kopalni Siarki „Grzybów” w Rzędowie. Kopalnia prowadziła eksploatację
złoża siarki rodzimej Grzybów-Gacki metodą podziemnego wytopu (metodą otworową). Złoża te
zlokalizowane są w strefie Niecki Połanieckiej, znajdującej się w południowo-wschodniej części Gór
Świętokrzyskich.
Po zakooczeniu eksploatacji, w latach 1990-1992 Kopalnia prowadziła monitoring osiadania gruntu.
Osiadanie całkowite terenu w omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m (Załącznik Nr 6).
Osiadanie terenu odbywało się z zachowaniem ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar
deformacji wykonano w 1994 r. Analiza mapy osiadao z tego roku wskazuje, że teren lokalizacji
inwestycji jest stabilny. Od tego czasu nie zaobserwowano zmian mogących zmienid ten stan rzeczy.
26
Opracowanie:
Aktualnie ww. tereny w rejestrze gruntów stanowią użytek leśny będący własnością Skarbu Paostwa
we władaniu wieczystym ZGOK Sp. z o.o. W Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego
miasta Staszowa grunty zostały przeznaczone na cele gospodarki odpadami (zaświadczenie dla
Inwestora, znak IPP.II-7323-27/2009, z dnia 16.02.2009 o wypisie i wyrysie z Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego w miejscowości Grzybów, uchwalonym uchwałą nr XXIX/237/08
Rady Miejskiej w Staszowie.).
1.2.2. Wyposażenie technologiczne
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi
Wyposażenie technologiczne zakładu umożliwia dostosowywanie się na drodze organizacyjnej do
obecnego i prognozowanego systemu selektywnej zbiórki odpadów w mieście, jak również zmiennych
efektów jego wdrażania.
Zakład przygotowany jest do przyjmowania odpadów komunalnych z podziałem na następujące
strumienie:
 odpady komunalne zmieszane (w przyszłości „suche”) = SO–1 strumieo przyjęcia odpadów
 odpady zielone – parkowe (w drugim etapie „mokre bio”) = SO-2 strumieo przyjęcia
odpadów zielonych
 odpady surowcowe pochodzące z selektywnej zbiórki = SO–3 strumieo surowców wtórnych
zbieranych na terenie miast i gmin wchodzących w skład związku międzygminnego
 odpady wielkogabarytowe = SO-4
 odpady budowlane = SO-5
Tabela 1. Ilośd odpadów poszczególnych strumieniach przedstawia się następująco:
Symbol
Nazwa strumienia
SO 1
Odpady komunalne zmieszane
SO 2
Odpady zielone z parków
Ilośd *Mg/a+
15 356
13 854
10 004
1 734
1 734
1 734
SO 3a
Odpady suche z selektywnej zbiórki
SO 3b
Odpady mokre z selektywnej zbiórki
SO 4
Odpady wielkogabarytowe
1 300
2 721
6 002
1 950
4 082
9 004
979
1 087
1 316
27
Opracowanie:
SO 5
Odpady budowlane
2 138
2 373
2 873
Legenda
2012
2016
2026
rok po zakooczeniu inwestycji
5 lat od uruchomienia inwestycji
na koniec okresu prognozy
Celem inwestycji jest maksymalne ograniczenie ilości odpadów przeznaczonych do deponowania do
poziomu odpadów dalej nieprzetwarzalnych, odzysk surowców wtórnych, przetworzenie odpadów
organicznych na kompost.
Projektowana technologia zakłada kompleksową utylizację odpadów komunalnych z uwzględnieniem
stanu obecnego i prognozowanego systemu gospodarki odpadami dla terenów objętych działaniem
Związku.
Efektem pracy zakładu jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących produktów:
a. produkty do zagospodarowania:
 papier;
 szkło;
 metale;
 tworzywa;
 tekstylia;
b. produkty odpadowe do składowania:
 odpady „balastowe” (niekompostowalne, niesurowcowe), skierowane do składowania w
kwaterze;
 odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów
komunalnych.
Podstawowy proces technologiczny obejmuje segregację dowożonych odpadów z podziałem na
strumienie S:









S 1= frakcja drobna 0 – 20/40 mm, frakcja mineralna podsitowa;
S 2 = frakcja średnia 20/40 – 100 mm odpady przeznaczone do kompostowania;
S 3 = frakcja gruba < 100 mm odpady nieorganiczne zawierające głównie surowce wtórne.
S 4 = surowce wtórne wysortowane w kabinie sortowniczej,
S 5 = odpady problemowe wysortowane ze strumienia odpadów komunalnych i surowców
wtórnych – odpady niebezpieczne,
S 6 = odpady balastowe po sortowni skierowane na kwaterę składowania,
S 7 = odpady organiczne po wybraniu z nich surowców wtórnych i odpadów problemowych
skierowane do kompostowania,
S 8 = odpady organiczne po procesie kompostowania odpadów organicznych z sortowni z
odpadami zielonymi dowożonymi na teren zakładu w ramach strumienia SO-2,
S 9 = kompost po procesie dojrzewania kompostu na placu- ob. nr 19,
28
Opracowanie:
 S 10 = strumieo gotowego kompostu,
 S 11 = sekcja prasowania surowców wtórnych.
Operacje technologiczne realizowane w Zakładzie Gospodarki Odpadami Komunalnymi:
1.
Przyjęcie odpadów komunalnych
Odpady zostają zważone oraz zarejestrowane przy wjeździe, za pomocą wagi samochodowej.
Stanowi ona zestaw urządzeo mechaniczno-elektronicznych do mierzenia masy pojazdu. Łącznie
z innymi danymi identyfikacyjnymi dostawcy odpadów pomiar zostaje wykorzystany w
komputerze do wystawienia rachunków oraz tworzenia bazy danych, umożliwiających bieżącą
kontrolę i monitoring ilości i rodzajów odpadów przywożonych do Zakładu.
Następnie odpady trafiają do hali przyjęd w budynku segregacji, gdzie zostają załadowane na
przenośnik wznoszący. Maksymalna wydajnośd Zakładu wynosi około 30 000 Mg/rok. Wydajnośd
w tego typu przedsiębiorstwie jest płynnie regulowana za pomocą ustawialnych elementów
automatyki i mechaniki urządzeo oraz logistyki operacji w Zakładzie. Maksymalna wydajnośd
30 000 Mg/rok umożliwia pracę Zakładu w zakresie wydajnościowym - 30% od tej wartości bez
konieczności wprowadzania istotnych zmian technicznych oraz niedociążania lub przeciążania
urządzeo.
2.
Mechaniczna segregacja odpadów zmieszanych
Składa się z przesiewacza bębnowego z układem przenośników taśmowych. Podstawowa
operacja technologiczna to mechaniczna segregacja frakcyjna odpadów zmieszanych. Załadunek
i transport wewnętrzny odpadów w Zakładzie będą realizowane za pomocą środków transportu
wewnętrznego (ładowarki, spychacze, samochody ciężarowe, kontenery).
3.
Sortowanie odpadów zmieszanych
Przewiduje się ręczną segregację i kontrolę odpadów na przenośnikach sortowniczych. Proces
odbywa się w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania, elektryczną oraz wentylacji,
zapewniające obsłudze właściwe warunki pracy.
Za przenośnikami sortowniczymi projektuje się zamontowanie separatora, umożliwiającego
wydzielenie metali.
4.
Sekcja przyjęd surowców wtórnych
Kierowane są tu surowce wtórne z selektywnej zbiórki oraz surowce wtórne wysegregowane. Po
przyjęciu odpady są kierowane do doczyszczenia na linii surowcowej.
5.
Doczyszczanie surowców wtórnych
Opcjonalnie projektuje się oddzielną linię segregacji – doczyszczania surowców wtórnych na
przenośniku sortowniczym, w kabinie, oświetlonej, ogrzewanej i wentylowanej, przewidzianej na
2 stanowiska robocze.
6.
Przyjęcie masy organicznej do kompostowania
Kierowane są tu:
 odpady zielone – parkowe (pochodzące z utrzymywania zieleoców, trawników, obcinania
drzew) oraz
 strumieo 2 z linii mechanicznego sortowania odpadów zmieszanych oraz wysegregowane
odpady organiczne.
Odpady są przyjmowane na wydzielonej części placu służącego do dojrzewania kompostu.
29
Opracowanie:
7.
Przygotowanie masy organicznej do kompostowania
Przewiduje się rozdrobnienie odpadów organicznych (szczególnie zielonych) oraz ich mieszanie.
Takie odpady organiczne są surowcem do otrzymywania kompostu tzw. „nieuszlachetnionego”,
zawierającego pewne zanieczyszczenia, użytkowanego np. w celu rekultywacji składowiska lub
innych nieużytków czy użyźniania miejskich terenów zielonych.
8.
Kompostowanie odpadów
napowietrzanych
organicznych
metodą
statyczno-dynamiczną
w
pryzmach
Odpady organiczne będą przerobione na kompost. W tym celu rozdrobnione odpady organiczne
przewiezione będą za pomocą ładowarki kołowej na plac kompostowania (pod wiatę) i ułożone
w pryzmy.
Wydzielone w pryzmach ciepło podnosi temperaturę kompostowanego materiału do wartości
powyżej 55ºC, w której giną organizmy chorobotwórcze oraz nasiona chwastów.
Początkowy okres intensywnego kompostowania w zależności od rodzaju zastosowanych
urządzeo trwa do ok. 4 tygodni. W tym czasie kompostowany materiał wymaga dostarczenia
wzmożonej ilości tlenu co ok. 2÷3 dni. W następnym okresie dojrzewania kompostu
napowietrzad wystarczy rzadziej (1 raz w tygodniu, co dwa tygodnie itp.).
Plac kompostowania będzie wyposażony w instalację do napowietrzania i nawilżania pryzm oraz
odwodnienia (zbierania i odprowadzenia odcieków).
Kontrolowane napowietrzanie pryzm odbywad się będzie poprzez przerzucanie ładowarką z
jednoczesnym formowaniem następnych pryzm oraz napowietrzaniem za pomocą
wymuszonego obiegu powietrza.
Zasypane za pomocą wentylatora promieniowego, zlokalizowanego w wentylatorowni,
powietrze kierowane jest na biofiltr, gdzie następuje jego dezodoryzacja.
Wody pochodzące z odwodnienia pryzm są częściowo zawracane dla nawilżenia pryzm w celu
utrzymania optymalnych dla procesu kompostowania warunków wilgotności i temperatury,
nadmiar zaś odprowadzany będzie do kanalizacji.
9.
Uzdatniania kompostu
Dla otrzymania kompostu „uszlachetnionego”, przeznaczonego do celów rynkowych (zbyt w
ogrodnictwie czy rolnictwie) możliwe jest jego dodatkowe uzdatnianie.
Uzdatnianie kompostu polega na jego rozfrakcjonowaniu na frakcje do 15 mm, do 30 mm i
powyżej 30 mm oraz oczyszczeniu na stole balistycznym (dla oddzielenia frakcji twardych – szkła,
kamieni, ceramiki). Możliwe jest również zastosowanie układu pneumatycznego do oddzielenia
frakcji lotnych (głównie folii opakowaniowych).
Wybór powyższych rozwiązao uwarunkowany jest głównie potrzebami zakładu – możliwością
zbytu, zapotrzebowaniem rynku.
W przypadku zużywania kompostu dla celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji
terenów poprzemysłowych z dodatkowego uzdatniania kompostu można zrezygnowad.
10.
Sekcja prasowania surowców wtórnych
Składa się z przenośnika podającego, prasy i rynny transportującej sprasowane odpady.
Dowożone i wysegregowane w procesie technologicznym surowce wtórne podawane są taśmą
transportową na prasę. W prasie odpady zostają zbelowane w kostki o gęstości ok. 500÷950
kg/m3.
30
Opracowanie:
Zbelowane odpady za prasą podawane są rynną zrzutową na zewnątrz i dalej przewożone
transportem kołowym (np. ciągnik samowyładowczy z platformą) do magazynu surowców
wtórnych i potem zorganizowanym transportem samochodowym do odbiorców.
11.
Sekcja czasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych
Podczas procesu sortowania ze strumienia odpadów komunalnych zostają wysegregowane
odpady niebezpieczne. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 8 października 2001 r.
w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. nr 112 z 2001 r. poz. 1206 z późn. zm.) w strumieniu
odpadów komunalnych mogą się znaleźd następujące rodzaje odpadów niebezpiecznych:














20 01 13 - rozpuszczalniki
20 01 14 - kwasy
20 01 15 - alkalia
20 01 17 - odczynniki fotograficzne
20 01 19 - środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne i toksyczne np.
herbicydy, insektycydy)
20 01 21 - lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęd
20 01 23 - urządzenia zawierające freony
20 01 26 - oleje i tłuszcze inne niż wymienione w 20 01 25 (niejadalne)
20 01 27 - farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje
niebezpieczne
20 01 29 - detergenty zawierające substancje niebezpieczne
20 01 31 - leki cytotoksyczne i cytostatyczne
20 01 33 - baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w 16
06 01, 16 06 02 lub 16 06 03 oraz niesortowane baterie i akumulatory zawierające te
baterie
20 01 35 - zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i
20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki
20 01 37 - drewno zawierające niebezpieczne składniki.
Odpady te kierowane będą do oddzielnych pojemników i składowane pod wiatą magazynową
stanowiącą Magazyn odpadów niebezpiecznych. Odpady będą gromadzone i magazynowane w
celu zebrania przed skierowaniem do odbioru przez wyspecjalizowaną i uprawnioną firmę.
Odpady będę gromadzone w sposób uniemożliwiający ich mieszanie, w oddzielnych
kontenerach, opisanych z podaniem nazwy odpadu i kodu. Magazyn jest zabezpieczony przed
czynnikami atmosferycznymi i dostępem osób trzecich.
12.
Składowanie „odpadów balastowych”
Odpady pozostałe tzw. balastowe po wysortowaniu surowców wtórnych oraz odpadów
niebezpiecznych, kierowane będą na projektowane składowisko odpadów komunalnych w
odległości ok. 600 m od ZGOK – kwatera I, a następnie kwatera II i kolejne przy dalszej
rozbudowie.
13.
Odbiór zużytych opon samochodowych
Miejsce na czasowe magazynowanie zużytych opon samochodowych, które mogą się znaleźd w
strumieniu odpadów komunalnych.
14.
Odbiór szkła i stłuczki szklanej
Dodatkowe miejsce na odbiór i przerób szkła i stłuczki szklanej, jeżeli okaże się to ekonomicznie
uzasadnione.
31
Opracowanie:
15.
Gromadzenie materiału na przesypki
Odpady wysegregowane podczas mechanicznej segregacji w sicie bębnowym frakcja drobna –
odpady głównie mineralne – wywożone są bezpośrednio na kwaterę składowiska lub
gromadzone na placu w najbliższym sąsiedztwie składowiska. Na placu tym gromadzone będą
również ziemia, piasek itp. Będą one wykorzystywane w trakcie eksploatacji składowiska na
warstwy przekładkowe (tzw. przesypki).
W/w operacje technologiczne Zakładu będą realizowane w następujących obiektach budowlanych:




















Obiekt nr 1
waga samochodowa wraz z portiernią (obiekt projektowany)
Obiekt nr 2
myjnia płytowa (obiekt projektowany)
Obiekt nr 3
budynek socjalno- biurowy (obiekt istniejący do adaptacji)
Obiekt nr 4
magazyn surowców wtórnych + warsztat (obiekt projektowany)
Obiekt nr 5
budynek
z
pomieszczeniem
do
demontażu
odpadów
wielkogabarytowych (obiekt istniejący do adaptacji)
Obiekt nr 6
budynek
z
pomieszczeniem
do
demontażu
odpadów
wielkogabarytowych (obiekt istniejący do adaptacji)
Obiekt nr 7
plac na odpady budowlane na gruncie rodzimym (obiekt projektowany)
Obiekt nr 8
zbiornik na ścieki technologiczne (obiekt projektowany)
Obiekt nr 10
budynek do rozbiórki
Obiekt nr 11
sortownia odpadów (obiekt projektowany)
Obiekt nr 12
magazyn odpadów problemowych (obiekt istniejący do adaptacji)
Obiekt nr 13
wiata kompostowania pryzmowego (obiekt projektowany)
Obiekt nr 14
wiata kompostowania pryzmowego (obiekt projektowany)
Obiekt nr 15
wentylatorownia (obiekt projektowany)
Obiekt nr 16
biofiltr do kompostowni pryzmowej (obiekt projektowany)
Obiekt nr 17
miejsce na stację uzdatniania kompostu – na posadzce ustawione
urządzenie mobilne (obiekt projektowany)
Obiekt nr 19
plac gotowego kompostu (obiekt projektowany)
Obiekt nr 20
plac przyjęcia odpadów zielonych (obiekt projektowany)
Obiekt nr 21
zbiornik na ścieki opadowe z dróg i placów (obiekt projektowany)
Obiekt nr 22
stacja trafo (obiekt projektowany)
Składowisko będzie zlokalizowane w odległości ok. 600 m od Zakładu Gospodarki Odpadami
Komunalnymi. Składowisko składad się będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1ha, wokół
której od strony wschodniej zabezpieczona jest powierzchnia rezerwowa pod budowę kolejnych
kwater, realizowanych etapowo w miarę potrzeb, w kierunku na wschód od obecnie projektowanej
kwatery.
W skład projektowanego składowiska wchodzą następujące obiekty:






ob. nr 101
ob. nr 102
ob. nr 103
ob. nr 104
ob. nr 105
ob. nr 106
kwatera składowania odpadów o powierzchni w grobli okalającej 1,0 ha
kontener socjalny
zbiornik na odcieki Vcz= 620 m3
parking samochodowy na 5 miejsc
ogrodzenie
pas zieleni ochronnej o szerokości 10 m
32
Opracowanie:
















ob. nr 107 zbiornik bezodpływowy na ścieki sanitarne z kontenera socjalnego
ob. nr 108A studnia czerpna odcieków przewidzianych do wywozu
ob. nr 108B przepompownia odcieków (dla instalacji zraszania)
ob. nr 109 zbiornik wody ppoż. o poj. łącznej 100 m3
ob. nr 110 drogi i place
ob. nr 111 waga samochodowa najazdowa o nośności 60 Mg
ob. nr 112 brodzik dezynfekcyjny
ob. nr 113 separator ropopochodnych
ob. nr 114 miejsce na przysypki
ob. nr 115 wiata z agregatem prądotwórczym
ob. nr 116 przepompownia odcieków
ob. nr 117 zbiornik retencyjny wody deszczowej
ob. nr 118 studnie czerpalne ze zbiornika ppoż.
ob. nr 119 punkty czerpalne do zraszania kwatery składowania
ob. nr 120 studnia spustowa
ob. nr 121 zasuwa odcinająca
Przywiezione odpady zostaną najpierw zważone na wadze samochodowej. Następnie po
zarejestrowaniu ich zostaną skierowane na kwaterę składowania w odpowiednie miejsce, które wskaże
pracownik składowiska. Pusty samochód pojedzie z powrotem do sortowni odpadów po powtórnym
zważeniu i dezynfekcji kół na brodziku dezynfekcyjnym.
Odpady na kwaterze składowania będą układane za pomocą spychacza warstwami o wysokości ok. h =
0,3 m, aż po zagęszczeniu osiągną wysokośd 2,0 m. Po ułożeniu warstwy 2- u metrowej należy nałożyd
warstwę przesypkową o gr. 0,2 m z materiałów inertnych, którymi mogą byd np.: frakcja podsitowa 0 –
20 mm (40 mm), ziemia, itd.
Miejsce na dowożony materiał przeznaczony na przysypki wyznaczono na planie zagospodarowania
obiektu.
Kwatera nr II realizowana w kolejnym etapie będzie posiadała taką samą konstrukcję i umożliwi
ciągłośd pracy obiektu, przy częściowym wykorzystaniu infrastruktury technicznej wybudowanej w
etapie pierwszym. W dalszej części opracowania zostanie oceniony skumulowany wpływ obu kwater
na środowisko.
1.3. PRZEWIDYWANE
RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEO, WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA
PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
1.3.1. Zapotrzebowanie na wodę
Woda zużywana będzie na potrzeby socjalno-bytowe pracowników Zakładu, w procesach
technologicznych, mycia posadzek w halach produkcyjnych oraz na potrzeby przeciwpożarowe do
zewnętrznego i wewnętrznego gaszenia pożarów. Projektowana sied włączona będzie do istniejącej
sieci DN 100.
33
Opracowanie:
Bilansowo, wg dokumentacji projektowej, dobowe zapotrzebowanie Zakładu wyniesie: 5 850
dm3/dobę.
Na zabezpieczenie prawidłowego działania instalacji ppoż. przewidziano następujące ilości wody:
 do wewnętrznego gaszenia pożaru q = 2x2,5 dm3/s
 do zewnętrznego gaszenia pożaru q = 2x10 dm3/s
Woda na terenie składowiska będzie zużywana do celów socjalnych obsługi. Zapotrzebowanie wody
obliczono przyjmując ilośd zatrudnionych pracowników w ciągu doby – 7 osób oraz zużycie
jednostkowe q = 15 dm3/dobę/pracownika. Średnie dobowe zapotrzebowanie w wodę wyniesie więc
Qśr d = 105 dm3/dobę. Woda na potrzeby socjalne będzie dowożona i gromadzona w zbiorniku przy
kontenerze socjalnym.
Taką wielkośd przewiduje się jako docelową.
1.3.2. Powstawanie i zrzut ścieków
Na terenie zakładu występują następujące rodzaje ścieków:




ścieki bytowe,
ścieki opadowe z dróg i placów,
wody opadowe z dachów budynków,
ścieki technologiczne – utrzymanie czystośd podłóg, odcieki.
Ścieki sanitarne
Ilośd ścieków sanitarnych przyjęto na podstawie bilansu z dokumentacji projektowej. W celu pokazania
najmniej korzystnego dla środowiska wariantu przyjęto ilośd ścieków sanitarnych jako równą ilości
zużytej wody.
 obiekt nr 3B
 obiekt nr 11
 obiekt nr 4
Razem:
G = 4 800 dm3/dobę
G = 1 020 dm3/dobę
G = 30 dm3/dobę
Gśd= 5 850 dm3/dobę
Odprowadzane ścieki posiadad będą charakterystykę typową dla ścieków bytowo - gospodarczych
powstających w typowych urządzeniach sanitarnych. Według danych literaturowych surowe ścieki
bytowo-gospodarcze, powstające w obiektach administracyjno-socjalnych, handlowych charakteryzują
się następującymi wartościami:




Odczyn pH
BZT5
CHZT
Azot ogólny
7,0 - 8,0
380,0 mgO2/dm3
480,0 mgO2/dm3
65,0 mg/dm3
34
Opracowanie:
 Zawiesina ogólna
- 330,0 mg/dm3
Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do istniejącej kanalizacji na terenie Zakładu.
Ścieki deszczowe z dróg i placów
Ścieki deszczowe z placów i dróg odprowadzone zostaną do zbiorników obiekt nr 21 i wywożone do
oczyszczalni ścieków.
Ilośd ścieków deszczowych z placów i dróg określono przy następujących parametrach:
 Spływ jednostkowy dla deszczu o parametrach:




p = 20 %
c=5
t = 15 min
Qj = 130 l/s
Tabela 2. Obliczenia ilości wody deszczowe
Rodzaj powierzchni
Powierzchnia
[m2]
Współczynnik spływu
ψ
Ilośd wody deszczowej
[dm3/s]
1. Drogi i place
12826,9
0,85
141,74
2. Myjnia płytowa
84,28
0,85
0,93
3. Waga
64,04
0,85
0,71
4. Opaski wokół budynków
168,94
0,8
1,87
5. Istniejące drogi z płyt
1499
0,85
16,56
6. Tereny zielone
16719,2
0,04
8,69
Razem
170,5
Przyjęto 4 zbiorniki o pojemności 40 m3 każdy. Całkowita pojemnośd: Vzbd = 4x40 = 160 m3. Przyjęto
zbiorniki wykonane z laminatów przez: NORDCAP PLASTIC-GDAOSK –AMITECH.
Ścieki przed odprowadzeniem do zbiornika oczyszczone zostaną na piaskowniku o pojemności czynnej
VP = 5 m3, zbiornik d=2 000.
Do czyszczenia ścieków z ropopochodnych przyjęto separator lamelowy typ UNICON 20/200 UNISEP o
przepływie maksymalnym: q = 200 dm3/s>175,44 dm3/s
Ścieki deszczowe z placów i dróg wewnętrznych oraz utrzymania czystości sortowni będą wywożone do
Wody opadowe z dachów budynków
35
Opracowanie:
Ilośd ścieków obliczono na podstawie podanych w projekcie powierzchni dachów: FD = 7339.6 m2 =
0,733254 ha
 p = 20 %
 c=5
 t = 15 min
 Qj = 130 l/s
 współczynnik spływu ψ=0.95
 q = 0,733254 x 130 x 0.95 = 90,56 dm3/s
Wg PB wody opadowe z dachów budynków odprowadzane będą do istniejącej kanalizacji na terenie
Kopalni Siarki.
Ścieki technologiczne
Ścieki odciekowe z procesów technologicznych i z pryzmy gotowego kompostu odprowadzane będą do
zbiornika obiekt nr 8. Gotowy kompost składany będzie czasowa na wydzielonym placu obiekt nr 19.
Ilośd ścieków limitowana jest opadami atmosferycznymi.
 p = 20 %
 c=5
 t = 15 min
 Qj = 130 l/s
Rodzaj powierzchni
Powierzchnia
[m2]
Współczynnik spływu
ψ
Ilośd wody deszczowej
[dm3/s]
Wody deszczowe /odcieki/ odprowadzane do zbiornika obiekt nr 8 z placu nr 19
1. plac nr 19
2309,1
0,85
25,52
Do retencjonowania obliczonej ilości wody zaprojektowano 2 zbiorniki o pojemności 40 m 3 każdy.
Całkowita pojemnośd: Vzbd = 2x40 = 80 m3. Przyjęto zbiorniki wykonane z laminatów przez: NORDCAP
PLASTIC-GDAOSK –AMITECH.
Ścieki będą wykorzystywane w procesie produkcji kompostu do nawilżania pryzm.
Ścieki sanitarne
36
Opracowanie:
Ilośd ścieków sanitarnych można przyjąd w wysokości 100% zużytej wody czyli średnia dobowa ilośd
ścieków wyniesie Qśr d = 105 dm3/dobę. Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do zbiornika
wybieralnego o średnicy D=2000 i wysokości czynnej H = 1000 mm co daje czas zatrzymania ścieków
ok. 30 dni - obiekt nr 107.
Odprowadzane ścieki posiadad będą charakterystykę typową dla ścieków bytowo - gospodarczych
powstających w typowych urządzeniach sanitarnych. Według danych literaturowych surowe ścieki
bytowo-gospodarcze, powstające w obiektach administracyjno-socjalnych, handlowych charakteryzują
się następującymi wartościami:


Odczyn pH
BZT 5

CHZT


Azot ogólny
Zawiesina ogólna
- 7,0 - 8,0
- 380,0 mgO2/dm3
- 480,0 mgO2/dm3
- 65,0 mg/dm3
- 330,0 mg/dm3
Przewidywana wielkośd ścieków sanitarnych jest docelowa i nie zależy od ilości eksploatowanych
kwater.
Ścieki z placów i dróg oraz terenów należących do zlewni zostaną ujęte w sposób zorganizowany
projektowaną kanalizacją opadową.
Ilośd ścieków deszczowych obliczono na podstawie następujących parametrów technicznych
zaprojektowanych obiektów składowiska: powierzchnia dróg i placów - F=0,44 ha; powierzchnia
terenów zielonych - F =1,61 ha.
 Spływ jednostkowy: q = H/T0.67 l/s /ha dla deszczu o parametrach H=650 mm/rok; T=15 minut
 q = 650/150.67 = 107 l/sha
 ilośd ścieków Q = F*y*q
z placów i dróg:
Q = 0,435125 x0.80x107 = 37,25 dm3/s
z terenów zielonych:
Q = 1,606253 x0,03x107 = 5.34 dm3/s
całkowita ilośd ścieków:
Qc = 37,25 + 5,34 = 42,59 dm3/s
37
Opracowanie:
Ścieki opadowe zostaną odprowadzone do zbiornika retencyjno - odparowywującego o pojemności
czynnej 46,6 m3. W ciągu kanalizacji zaprojektowano separator zawiesiny i substancji ropopochodnych.
Przyjęto separator lamelowy typ UNICON 40/400 z piaskownikiem (studnia D5) o pojemności 5 m3, o
parametrach:
 przepływ nominalny 40 l/s,
 przepływ maksymalny 100 l/s
Wody opadowe ze zbiornika będą częściowo odparowywały, przewiduje się również wykorzystanie
tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem przewoźnego agregatu. Woda opadowa będzie
również wykorzystywana do uzupełniania ubytków w zbiornikach ppoż.
W przypadku powstania kolejnej kwatery składowiska przy jednoczesnym zamknięciu i rekultywacji
kwatery nr I zakłada się dwukrotne zwiększenie ilości wód opadowych. Całkowita ilośd ścieków
opadowych po rozbudowie wyniesie: Qc = 85,0 dm3/s.
Z uwagi na ukształtowanie terenu, strumienie wód opadowych będą rozdzielone. Strumieo z obszaru
kwatery I będzie zagospodarowywany w dotychczasowy sposób.
Strumieo ścieków opadowych z terenu kwatery II (obliczeniowo ok. = 42,50 dm3/s) zostanie
zagospodarowany w sposób analogiczny jak kwatery pierwszej.
W ciągu kanalizacji zaprojektowany zostanie separator zawiesiny i substancji ropopochodnych o
pojemności 5 m3 i parametrach:
 przepływ nominalny 40 l/s,
 przepływ maksymalny 100 l/s
Wody opadowe po separacji będą kierowane do zbiornika gdzie będą częściowo odparowywały,
przewiduje się również wykorzystanie tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem
przewoźnego agregatu (wspólne urządzenie dla obu kwater).
Uszczelnienie dna składowiska powoduje iż na jego dnie gromadzi się odciek ze złoża składowanych
odpadów. Odcieki powstają głównie w okresie od listopada do kwietnia (maksimum przypada w
grudniu), natomiast okres “suchy” trwa od maja do października. Ilośd odcieków powstających na
składowisku odpadów komunalnych przyjmuje się jako równą 20 - 30 % opadu atmosferycznego.
Reszta odcieków zostanie odparowana i związana w procesach biochemicznych, zachodzących
wewnątrz zdeponowanej masy odpadów. Dla projektowanej kwatery składowania, której powierzchnia
w rzucie wynosi P= 10 000 m2 przyjmuje się ilośd odcieków 30 % średniego opadu atmosferycznego.
Przy powierzchni kwatery KW – 1 wynoszącej 1 ha i średnim opadzie 650 mm/rok (wg danych ze stacji
meteorologicznej) ilośd ta wyniesie Vr = 10 000 x 0,65 x 0,3 = 1950 m3 śr. rocznie = 5,3 m3/dzieo. Przy
rozbudowie składowiska o kolejną kwaterę KW – 2 ilośd ścieków wzrośnie, co wykazano w tabelach
poniżej.
Wielkośd zbiornika odcieków zaprojektowano uwzględniając rozbudowę składowiska o kolejną
kwaterę odpadów o powierzchni 1 ha. Termin rozbudowy jest uzależniony od szybkości zapełnienia
38
Opracowanie:
obecnie zaprojektowanego obiektu i perspektyw rozwojowych kompleksu Zakład Segregacji –
Składowisko. Poniżej przedstawiono symulację dopływów do zbiornika (obiekt 103), zakładając jako
źródła: obecnie zaprojektowaną kwaterę KW-1 i perspektywiczną KW-2.
Tabela 3. Dopływ odcieku na skutek deszczu do zbiornika 103:
3
Pow. zlewni
w (ha)
Kwatery
KW- 1
KW- 2
1,00
2,00
Dopływ odcieku na skutek deszczu w (m )
t= 15 min
t= 60 min
28,90
43,40
76,69
115,03
t= 24 h
70 mm
210,00
315,00
t= 24 h
100 mm
300,00
450,00
t=365 dni
650 mm
1950
2925
Tabela 4. Natężenie dopływu ścieków do zbiornika 103:
Pow. zlewni
w ( ha)
Kwatery
KW- 1
KW- 2
1,00
2,00
Natężenie dopływu w ( l/s )
t= 15 min
t= 60 min
32,10
48,15
21,30
31,95
t= 24 h
70 mm
2,43
3,65
t= 24 h
100 mm
3,47
5,21
t=365 dni
650 mm
0,061
0,092
W związku z powyższym min. pojemnośd użytkowa zbiornika powinna wynieśd 450 m3, przy założeniu,
że powierzchnia KW- 2 będzie wynosid 1,0 ha.
W projekcie przyjęto zbiornik którego poj. użytkowa wynosi V= 620 m3 pozwalający na przejęcie z
projektowanej kwatery KW-1 i w przyszłości realizowanej kwatery KW-2.
Odcieki będą zbierane ze złoża odpadów systemem drenażu i kierowane do opisanego wyżej zbiornika.
Jakośd odcieków przedstawiono niżej w tabeli w zależności od wieku składowiska i w porównaniu z
typowymi ściekami komunalnymi:
Tabela 5. Jakośd odcieków z składowiska
Wskaźnik
3
[Mg/dm ]
ChZTCR
Odcieki z wysypisk kom.
nowych
Odcieki z wysypisk kom.
starych
Ścieki komunalne
4000...60000
250...10000
500....800
BZT5
3000...45000
80....10000
300....500
OWO
2000...20000
1000...5000
200....350
Oprócz substancji organicznych w odciekach wysypiskowych zawarte są zróżnicowane ilości metali
ciężkich, soli, oraz zanieczyszczeo typu mikrobiologicznego w tym organizmy patogenne. Należy liczyd
się z długotrwałym odpływem z wysypisk odcieków zawierających duże ładunki różnorodnych
zanieczyszczeo, w tym znaczne ilości mniej lub bardziej szkodliwych (problematycznych) substancji.
39
Opracowanie:
Skład odcieku jest odbiciem zmian aktywności mikrobiologicznej wysypiska i zależy w pewnym stopniu
od rodzaju składowanych odpadów. Przyjmuje się, że aktywnośd biologiczna złoża odpadów wysypiska
osiągnęła stabilnośd jeżeli:




średnia temperatura odcieków wynosi + 250C,
średnie pH odcieków osiągnie wartośd ok. 6,8,
średni stosunek BZT5/ ChZT odcieków wyniesie ok. 0,3,
wskaźnik produkcji gazu wysypiskowego wyniesie ok. 5 m3 z 1 Mg/a odpadów.
Zakłada się, że w okresach od wiosny do jesieni (w porze “suchej” kiedy odpływ ze złoża odpadów
odcieku jest minimalny) możliwe będzie wykorzystanie odcieków do rozlewania ich na stropie
składowiska odpadów w celu utrzymania optymalnych parametrów procesu metalizacji oraz
zmniejszenia ilości odcieków gromadzonych w zbiorniku na odcieki, co umożliwi, że nie będzie
potrzeby wywożenia odcieków poza teren składowiska.
W tym celu zaprojektowano stałą instalację do zraszania z punktami czerpalnymi rozlokowanymi wokół
składowiska.
Podobna instalacja zostanie zaprojektowana dla kwatery drugiej.
W przypadku zgromadzenia zbyt dużej ilości odcieku będą one kierowane taborem samochodowym do
Strumienie ścieków technologicznych z kolejnych etapów rozbudowy będą zagospodarowane w
sposób analogiczny jak dotychczas projektowany. Ich oddziaływanie zostanie wykazane w ocenach
prowadzonych w oddzielnych postępowaniach na etapie dalszej rozbudowy obiektu.
1.3.3. Wytwarzanie odpadów
Zasady funkcjonowania obiektu i pochodzenie odpadów kierowanych do Zakładu
Pojęcie gospodarowania odpadami obejmuje zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie
odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania
odpadów. Obowiązek gmin realizacji gospodarki odpadami komunalnymi stanowi zadanie własne
gminy i wynika z Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r., nr 142,
poz. 1591 z późn. zm.), Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
(t. j. Dz. U. z 2005 r., nr 236, poz. 2008 z późn. zm.) oraz Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r o odpadach
(t. j. Dz. U. z 2007 r., nr 39, poz. 251 z późn. zm.).
Organizacja i funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami na obszarze objętym ocenianym
projektem stanowią zadanie gmin oraz Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami Komunalnymi z
siedzibą w Rzędowie. Związku dotyczy realizacja zadania inwestycyjnego w zakresie budowy
infrastruktury utylizacji odpadów komunalnych, natomiast pozostałe prawa i obowiązki w zakresie
gospodarowania odpadami pozostają przy gminach.
40
Opracowanie:
W gminach należących do EZGOK oraz pozostałych gminach uczestniczących w przedsięwzięciu nie ma
jednolitego systemu gospodarowania odpadami. Najczęściej ustawowy obowiązek – zbierania i
unieszkodliwiania odpadów komunalnych realizowany jest za pośrednictwem zakładów komunalnych,
stanowiących jednostki organizacyjne gminy. Do zbierania i transportu odpadów wykorzystuje się
również podmioty prywatne, prowadzące działalnośd w tym zakresie.
Na koniec 2006 r. w województwie działało 9 sortowni odpadów komunalnych, w tym jedna
specjalistyczna przeznaczona tylko do przetwarzania tekstyliów. Dwie z sortowni zlokalizowane były na
terenie gmin uczestniczących w niniejszym zamierzeniu (Kazimierza Wielka, Staszów), a pozostałe 5 w
gminach: Kielce (2), Chmielnik, Sandomierz, Ostrowiec Świętokrzyski, Skarżysko-Kamienna,
Badkowice).
Na terenie gmin uczestniczących w projekcie działają 4 składowiska odpadów komunalnych. Żadne z
tych składowisk nie spełnia wymagao bezpieczeostwa ekologicznego, ze względu na brak szczelności
czasz, odprowadzanie nieoczyszczonych odcieków, brak ujęd gazów wysypiskowych na zamykanych
kwaterach, brak systemów monitoringu, wadliwe lokalizacje w sąsiedztwie zbiorników wód
podziemnych. Zgodnie z PGO, składowiska te są przewidziane do zamknięcia w latach 2007-2011 (od
2008 r. nie działa już składowisko „Psia Górka” w Wiślicy). Składowiska w Staszowie i Połaocu będą
zamknięte po uruchomieniu składowiska ZGOK w Rzędowie, tj. planowo ok. 2010 r.
Projektowany Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) stanowid będzie instalację
wchodzącą w skład systemu gospodarki odpadami Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami
Komunalnymi. Uwzględnia on uwzględnia system zbiórki, gromadzenia i transportu odpadów
przewidziany w Planie Gospodarki Odpadami.
Zbieranie odpadów komunalnych w poszczególnych gminach nie ma jednolitej formy i zależy od
podmiotów zajmujących się zbieraniem odpadów. Odpady zbierane są do kontenerów o pojemności
7 m3 oraz 2,2 m3, do pojemników 0,11 m3 oraz systemem workowym. Nagromadzone odpady
wywożone są przez zakłady gospodarki komunalnej lub prywatnych przewoźników. Częstotliwośd
wywozu odpadów jest różna w poszczególnych gminach i zależy od warunków zapisanych w umowach
indywidualnych lub stopnia napełnienia kontenerów.
Spośród 18 gmin uczestniczących w niniejszym projekcie tylko 5 gmin prowadzi selektywne zbieranie
odpadów w gospodarstwach domowych (dokładnie zob. poniższa tabela), co stanowi 26,3 %
wszystkich gmin. Są to:





Połaniec (P, TW, Me, Szkło),
Staszów (P, TW, Me, Szkło),
Szydłów (P, TW, Me, Szkło),
Kazimierza Wielka (PTW, Me, Szkło, oleje, odzież),
Pioczów (P, TW, Me, Szkło).
Selektywne zbieranie odpadów w ww. gminach polega na rozdzielaniu surowców wtórnych do
kolorowych worków foliowych bezpośrednio w gospodarstwach domowych i nieruchomościach na
terenach sołectw gminy. W osiedlach mieszkaniowych, w miejscach wyznaczonych przez Zarządy
Osiedli oraz przy szkołach i OSP na terenie sołectw, ustawiane są zestawy pojemników (po cztery
pojemniki w każdym zestawie). Segregacja prowadzona na obecnym etapie obejmuje zbiórkę
makulatury, szkła i tworzyw sztucznych.
Częściowo segregację odpadów przeprowadza się również na niektórych składowiskach (Staszów,
Kazimierza Wielka). Szacuje się, że w gminach EZGOK odzysk odpadów opakowaniowych aktualnie
wynosi ok. 12 %.
41
Opracowanie:
Morfologia i ilośd odpadów
Określenie morfologii i ilości odpadów przewidywanych do pozyskania przez projektowany Zakład były
prowadzone dla potrzeb niniejszej dokumentacji w 2007 roku przez zespół dr K. Czajki w celu
weryfikacji wcześniejszych danych na ten temat.
Badania te zostały wykonane zgodnie wymaganiami NFOŚiGW oraz Polska Normą (PN–93/Z–15006
„Odpady komunalne stałe. Oznaczanie składu morfologicznego”). Oszacowanie ilości i składu odpadów
wytwarzanych na terenie objętym realizowanym przedsięwzięciem przeprowadzono w sposób
pozwalający na odzwierciedlenie specyfiki okresu wiosenno-letniego oraz jesienno-zimowego. Badania
i analizy oraz wywiady i rozpoznanie środowiskowe przeprowadzono od sierpnia do grudnia 2007 r.
Ilości odpadów komunalnych wytwarzanych obecnie na terenie objętym przedsięwzięciem
opracowano na podstawie zebranych danych i opróbowania odpadów, według poniższego podziału:
 źródła wytwarzania:
 gospodarstwa domowe,
 obiekty infrastruktury, takie jak: handel, usługi, szkolnictwo, obiekty turystyczne,
targowiska
 grupy odpadów:
 odpady z gospodarstw domowych,
 odpady z obiektów infrastruktury,
 odpady wielkogabarytowe,
 odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych,
 odpady z ogrodów i parków, odpady z czyszczenia ulic i placów,
 odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie odpadów komunalnych
 strumienie odpadów:
 odpady organiczne roślinne - domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego
 odpady organiczne zwierzęce – odpady organiczne pochodzenia zwierzęcego ulegające
biodegradacji,
 odpady organiczne inne – odpady z pielęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów
domowych, balkonowych – ulegające biodegradacji,
 odpady zielone – odpady z ogrodów i parków, targowisk, z pielęgnacji zieleoców
miejskich, z pielęgnacji cmentarzy – ulegające biodegradacji,
 odpady opakowaniowe
 papier i karton,
 tworzywa sztuczne
 tekstylia,
 szkło
 metale
 odpady mineralne – odpady z czyszczenia ulic i placów: gleba, ziemia, kamienie, itp.,
 drobna frakcja popiołowa
 odpady wielkogabarytowe,
 odpady budowlane – odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych,
wchodzące w strumieo odpadów komunalnych,
 odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie odpadów komunalnych.
42
Opracowanie:
Tabela 6. Ilości odpadów komunalnych zebranych w gminach EZGOK w okresie 2002–2006 wraz z porównaniem do ilości (w
Mg/rok), wynikającej z obliczonego wskaźnika odpadów odbieranych (0,132 Mg/mieszk./rok)
Gminy
Bejsce
Czarnocin
Kazimierza Wlk.
Kije
Łubnice
Nowy Korczyn
Oleśnica
Opatowiec
Pacanów
Pińczów
Połaniec
Raków
Rytwiany
Solec Zdrój
Staszów
Szydłów
Tuczępy
Wiślica
RAZEM
2002 [Mg] 2003 [Mg] 2004 [Mg] 2005 [Mg] 2006 [Mg]
657
348
400
290
333
73
500
541
600
2 927
5 256
324
1 008
1 417
5 097
481
148
381
20 780
657
425
400
296
404
85
500
541
600
2 493
4 783
454
1 379
530
6 223
443
160
189
20 561
657
34
448
300
392
109
531
541
745
2 630
2 983
702
1 290
552
8 828
683
168
285
21 877
657
34
527
465
438
113
539
541
725
2 937
2 332
821
1 270
919
10 028
800
194
570
23 908
wg wskaźnika 0,132
Mg/mieszk/rok
657
52
1 415
470
513
115
540
541
513
2 730
2 224
926
1 338
810
8 736
872
233
838
23 522
586
582
2 288
617
588
886
547
507
1 080
2 990
1 631
813
868
683
3 649
670
517
798
20 298
Źródło: Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności
przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”, Dr Inż. Krzysztof Czajka,
Gospodarka Odpadami – Ochrona Środowiska Zespół Ekspertów, Firma Badawczo-Rozwojowa, Kraków, grudzieo 2007
Wskaźnik rzeczywisty, a co za tym idzie ilości powstających odpadów są niższe niż przyjęte zgodnie z
„Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Świętokrzyskiego 2007-2011”:
 dla obszarów miejskich:
 dla obszarów wiejskich:
250 Mg na mieszkaoca rocznie (Mg/M/rok),
150 Mg/M/rok.
Określając ilości powstających odpadów posługiwano się ankietami, opracowaniami archiwalnymi,
dostępnymi informacjami literaturowymi oraz opracowaniem autorstwa dr inż. Krzysztofa Czajki z
grudnia 2007 r. pt. „Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby
przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy
system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”.
Po analizie porównawczej wyników określenia ilości odpadów według w/w metod, przyjęto iż:
Na obszarze EZGOK odbieranych będzie ok. 23 tys. t odpadów rocznie w pierwszym roku eksploatacji
inwestycji.
43
Opracowanie:
Rysunek 2. Struktura wagowa odpadów komunalnych na obszarze gmin uczestniczących w projekcie
frakcja poniżej 5
cm
28%
tworzywa
sztuczne –
twarde
14%
tworzywa
sztuczne – folie
8%
tekstylia
4%
makulatura
6%
gruz
9%
guma
3%
odpady
organiczne
23%
szkło
4%
złom
1%
Źródło: Badanie ilości i składu morfologicznego odpadów komunalnych na potrzeby przygotowania do dofinansowania z Funduszu Spójności
przedsięwzięcia o nazwie „Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi w Rzędowie gm. Tuczępy”, Dr Inż. Krzysztof Czajka,
Gospodarka Odpadami – Ochrona Środowiska Zespół Ekspertów, Firma Badawczo-Rozwojowa, Kraków, grudzieo 2007
Mając na uwadze przedstawione powyżej informacje, przeprowadzona projekcję wzrostu ilości
odpadów do 2026 roku, oraz uświadomione błędy szacowania ilości odpadów (rozbieżnośd
oszacowanych ilości odpadów wg różnych metod szacowania przekracza 20%) oraz możliwe
dodatkowe strumienie odpadów wynikające z szybko rozwijającej się gospodarki (usługi, przemysł)
zaproponowano rozwiązanie linii sortowniczej umożliwiającej przesortowanie do ok. 30 000 Mg/rok
odpadów komunalnych zmieszanych na 1 zmianę.
Dobrane urządzenia i ich napędy charakteryzują się dużą elastycznością, w związku z tym ich praca i
dostosowanie do początkowo niższej wydajności będzie skutkowało jedynie mniejszym zużyciem
energii elektrycznej.
Skład odpadów trafiających do utylizacji w projektowanym Zakładzie ma charakter symulacji. Nie
można przewidzied jaka struktura odpadów będzie trafiała faktycznie do Zakładu i jaka będzie
zmiennośd tego strumienia, gdyż w danym momencie zależy to od wielu różnorakich czynników:







wytwarzanych odpadów,
bogactwa społeczeostwa,
świadomości społeczeostwa,
dostępności systemu zbiórki,
mechanizmów finansowych (nagroda i kara),
możliwości zagospodarowania części odpadów we własnym zakresie,
itd.
44
Opracowanie:
Rysunek 3. Bilans i klasyfikacja strumieni odpadów
Strumienie wejściowe:
Zakład przygotowany jest do przyjmowania odpadów komunalnych z podziałem na następujące
strumienie SO:




odpady komunalne zmieszane (w przyszłości „suche”) = SO – 1 strumieo przyjęcia odpadów,
odpady zielone – parkowe (w drugim etapie „mokre bio”) = SO - 2 strumieo przyjęcia
odpadów zielonych,
odpady surowcowe pochodzące z selektywnej zbiórki = SO – 3 strumieo surowców wtórnych
zbieranych na terenie miast i gmin wchodzących w skład związku międzygminnego,
 odpady wielkogabarytowe = SO - 4
 odpady budowlane = SO - 5.
Strumienie wyjściowe:
Zakład prowadzi segregację odpadów komunalnych na następujące strumienie:
z sekcji S 1 (segregacja mechaniczna)
 odpady mineralne, drobne o wielkości ziaren do 20 mm; kierowane są do pojemnika i dalej
wywożone na kwaterę składowania jako przesypki
45
Opracowanie:
 odpady o wielkości ziaren 20 do 100 mm, ze znaczącą przewagą odpadów organicznych;
kierowane są przenośnikiem taśmowym na linię przygotowania masy organicznej do
kompostowania
 odpady o frakcji powyżej 100 mm, zawierające m.in. surowce wtórne; kierowane są układem
przenośników taśmowych do kabin sortowniczych w celu dalszej ręcznej segregacji i kontroli
odpadów
z sekcji S 2 (sortowanie odpadów mieszanych)
 surowce wtórne (szkło, metale, makulatura, tworzywa sztuczne: butelki PET, opakowania PS,
PVC, folia); wysegregowane surowce wtórne kierowane są do kontenerów (lub na przyczepy) i
dalej okresowo wywożone do zagospodarowania na rynku surowcowym
 odpady niebezpieczne wysegregowane ze strumienia odpadów organicznych (baterie,
lekarstwa, farby, opakowania po środkach chemicznych itp.); wysegregowane odpady
niebezpieczne kierowane są do pojemników i dalej do czasowego przechowywania w
wydzielonej wiacie magazynowej przed transportem do docelowego specjalistycznego zakładu
unieszkodliwienia
 części organiczne (o frakcji powyżej 80-100 mm), głównie dotyczy to mokrych kartonów i
opakowao papierowych, ewentualnie pojedynczych warzyw, chleba itp.; odpady organiczne po
przesortowaniu kierowane są transportem taśmowym do sekcji S4
Efektem pracy zakładu jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących produktów:
produkty do zagospodarowania





papier;
szkło;
metale;
tworzywa;
tekstylia.
produkty odpadowe do składowania
 odpady „balastowe”, skierowane do składowania;
 odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów
komunalnych i skierowane do czasowego gromadzenia w wiacie.
Na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne zostanie skierowany strumieo odpadów
balastowych z nowoprojektowanej sortowni (zakładu segregacji). Dodatkowo na kwaterę trafi
strumieo frakcji mineralnej (inertnej) o frakcji poniżej 20 - 40 mm, która zostanie wykorzystana na
przesypki pomiędzy deponowanymi odpadami w kwaterze.
Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska przedstawiono poniżej:
46
Opracowanie:
Tabela 7. Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska
Funkcjonujące składowisko odpadów będzie źródłem następujących odpadów:
19 08 10* - Tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 19 08 09. Odpad
pochodzący z separatora substancji ropopochodnych - 0,1 Mg/rok. Odpad nie będzie
gromadzony na terenie składowiska lecz usuwany bezpośrednio w trakcie okresowego
czyszczenia separatora i odbierany przez firmę dokonującą tej usługi a posiadającej
stosowne uregulowania uprawniające ją do odbioru tego rodzaju odpadów.
19 08 02 – Zawartośd piaskowników – odpad pochodzący z separatora zawiesiny na kanalizacji
opadowej – 0,5 Mg/rok. Odpad będzie okresowo usuwany z osadnika i kierowany na
składowisko odpadów komunalnych.
Powyższy stan będzie utrzymany przy dalszej rozbudowie składowiska o kolejną kwaterę nr 2 i dalsze
kwatery aż do stanu docelowego.
Odpady będą przyjmowane do deponowania zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu
Ministra Gospodarki I Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania
odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. 2005, Nr 186, poz. 1553).
Współpraca kompleksu: ZGOK – Składowisko odpadów powoduje zwiększony poziom kontroli i
zabezpieczenia przed deponowaniem odpadów ulegających biodegradacji, odpadów o wartości
opałowej powyżej 6 MJ, odpadów które mogą byd wykorzystane jako surowce wtórne.
1.3.4. Zanieczyszczenia powietrza
Z terenu Zakładu emitowane będą następujące rodzaje zanieczyszczeo powietrza:
 SO2, NO2, CO, pył zawieszony z procesu spalania paliw (gaz ziemny w źródłach ciepła, olej
napędowy i gaz płynny LPG w silnikach pojazdów),
 zanieczyszczenia specyficzne (m.in. NH3, H2S, merkaptany) z procesów technologicznych
sortowania, kompostowania, składowania).
Stężenia dopuszczalne i wartości odniesienia dla substancji w powietrzu
Wielkości stężeo dopuszczalnych dla poszczególnych substancji zanieczyszczających przewidywanych
do emitowania z planowanej instalacji podano w zamieszczonych niżej tabelach zbiorczych. Wielkości
te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
47
Opracowanie:
Dopuszczalne poziomy substancji w powietrzu wg załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U.
Nr 47, poz.281) oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 roku w sprawie
wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16 z 2010 roku, poz. 87)
wynoszą:
Tabela 8. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu
3
Dopuszczalne poziomy w g/m
Rodzaj substancji
60-minutowe
Rok kalendarzowy
(1)
Dwutlenek siarki
350
20
(2)
30
Dwutlenek azotu
200
40
Tlenek węgla
30000
Pył zawieszony
280
40
Aceton
350
30
Benzen
30
5
Toluen
100
10
Merkaptan etylowy
20
2
Aldehyd octowy
20
2,5
Siarkowodór
20
5
Amoniak
400
50
(1) – poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin,
(2) – wartośd odniesienia dla dwutlenku siarki w powietrzu.
Obowiązujące przepisy z zakresu ochrony powietrza atmosferycznego nakładają koniecznośd
utrzymania imisji, poza granicami działki, do której Inwestor posiada tytuł prawny i na której
zlokalizowany jest obiekt, na poziomie nie przekraczającym wartości dopuszczalnych lub odniesienia.
Dane meteorologiczne
Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska Departament Ochrony
Środowiska w "Wytycznych obliczania stanu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego" zamieściło
Katalog Danych Meteorologicznych, opracowany przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej na
zlecenie i przy współpracy Instytutu Kształtowania Środowiska. Dla omawianego zakładu z katalogu
wybrano różę wiatrów dla Sandomierza.
48
Opracowanie:
Rysunek 4. Róża wiatrów dla Sandomierza
Warunki meteorologiczne w rejonie Grzybowa charakteryzują się przewagą wiatrów z kierunków
zachodniego i południowo - zachodniego oraz ze wschodu. Najrzadziej wieją wiatry z północy i
północnego - wschodu oraz z południa.
Tabela 9. Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu
Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu
Sektor róży ( )
30
NNE
60
ENE
90
E
120
ESE
150
SSE
180
S
210
SSW
240
WSW
270
W
300
WNW
330
NNW
360
N
Udział (%)
6,15
6,04
7,55
10,20
6,72
6,40
9,78
12,63
10,57
7,49
9,57
6,90
o
Analiza 12 - sektorowej róży wiatrów pokazuje, że najczęściej wieją wiatry z kierunku WSW stanowiące
12,63 %, z kierunku W - 10,57 %, z kierunku SSW -- 9,78 % oraz z kierunku ESE - 10,20 % i NNW - 9,57
%. Najrzadziej występują wiatry z kierunków NNE - 6,15 % oraz ENE - 6,04 %, N- 6,90 % oraz z S - 6,40 %
i SSE - 6,72 %.
Najczęściej (prawie połowę roku) atmosfera pozostaje w stanie obojętnej (4) równowagi termicznodynamicznej (49,6 %), często w stanie (3) równowagi lekko chwiejnej (20,16 %). Na stan równowagi
chwiejnej (2) przypada 8,52 %, a na stan równowagi stałej (6) - 15,05 % czasu w ciągu roku. Najrzadziej
występują stany równowagi silnie chwiejnej (l) – przez 1,02 %) oraz lekko stałej (5) przez 5,65 %.
Średnia temperatura z wielolecia w rozpatrywanym rejonie wynosi: w roku 7,7 oC, w zimie 1,4 oC, zaś w
lecie 14,2 oC.
Poziom stanu zanieczyszczenia powietrza (tło)
49
Opracowanie:
Stan zanieczyszczenia powietrza dla rejonu lokalizacji składowiska odpadów komunalnych w Staszowie
określił Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach (Załącznik 9) i przedstawia się on
następująco dla niżej wymienionych zanieczyszczeo:
 średnioroczne stężenie dwutlenku azotu
- 21,5 μg/m3,




- 10,3 μg/m3,
- 25,2 μg/m3,
- 2,4 μg/m3,
- 0,04 μg/m3.
średnioroczne stężenie dwutlenku siarki
średnioroczne stężenie pyłu zawieszonego PM-10
średnioroczne stężenie benzenu
średnioroczne stężenie ołowiu
Jak wynika z podanych wielkości, stan zanieczyszczenia powietrza w zakresie ujętych w informacji o tle
zanieczyszczeo pozostaje poniżej dopuszczalnych wielkości.
Tło uwzględnia zanieczyszczenia powietrza pochodzące z funkcjonujących zakładów przemysłowych w
regionie, co upoważnia do oceny stanu powietrza po nałożeniu emisji pochodzących z projektowanych
obiektów jako oddziaływao skumulowanych.
Założenia do obliczenia emisji
Dane związane z poziomami odniesienia zanieczyszczeo w powietrzu (rzeczywistymi – tło i normami)
przyjęto analogicznie jak dla Zakładu z uwagi na bliską lokalizację obu części składowych inwestycji.
do emitowania z projektowanej kwatery składowiska podano w zamieszczonych niżej tabelach
zbiorczych. Wielkości te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
Tabela 10. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu
3
Dopuszczalne poziomy w g/m
Rodzaj substancji
60-minutowe
Rok kalendarzowy
(1)
Dwutlenek siarki
350
20
(2)
30
Dwutlenek azotu
200
40
Tlenek węgla
30 000
Pył zawieszony
280
40
Aceton
350
30
Benzen
30
5
Toluen
100
10
Merkaptan etylowy
20
2
Aldehyd octowy
20
2,5
Siarkowodór
20
5
Amoniak
400
50
(1) – poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin
(2) – wartośd odniesienia dla dwutlenku siarki w powietrzu
W zakresie zanieczyszczeo (jak zostanie dalej wykazane) decydujących o oddziaływaniu składowiska
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (komunalnych) w Rzędowie (merkaptan etylowy,
dwutlenek azotu) brak danych poza NO2. Dla NO2 – stan jakości powietrza mieści się znacznie poniżej
normatywu. Dla pozostałych dwóch zanieczyszczeo brak w okolicy innych źródeł emisji, do oceny stanu
przyjęto z godnie z obowiązującymi wytycznymi (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26
50
Opracowanie:
stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, Dz. U. z 2010 r.
nr 16, poz. 87) tło na poziomie 10% średniorocznych wartości odniesienia dla substancji w powietrzu.
Uwaga:
Emisje zanieczyszczeo do powietrza atmosferycznego policzono zakładając nakładanie się wielkości
emisji z kwatery KW – 1, której funkcja po okresie około 4 lat zostanie przejęta przez KW – 2. Jest to
założenie bezpieczne dla środowiska gdyż uwzględniona emisja na takim poziomie będzie na pewno
wskazywała na najbardziej niekorzystny przypadek.
1.1.6.2. Emisja niezorganizowana
Asortyment sprzętu kołowego w ZGOK obejmuje:
 Ładowarkę kołową Bobcat 873 lub Stalowa Wola 201 o pojemności łyżki min. 3 m 3, według
schematu funkcjonowania sortowni będzie to jedna ładowarka „mała” jedna „duża”,
przewidziane do pracy w hali sortowni.
 Ładowarkę kołową Stalowa Wola 534 z segmentu „średnich” wyposażoną w niskoemisyjny
silnik Cummins o mocy 215 KM (160 kW), z turbodoładowaniem (1 szt. w sortowni, 1 szt. w
kompostowni).
 Samochód załadowczy hakowy HDS przewożący kontenery o poj. 30 m 3 z obiektu 11 do
kompostowni (frakcja organiczna) i na kwaterę składowania odpadów.
 Samochód załadowczy hakowy HDS przewożący kontenery o poj. 10 m 3 z obiektu 11 na
kwaterę składowania odpadów (frakcja mineralna) oraz surowców wtórnych do magazynu
(obiekt nr 4).
 Wózek widłowy 2 szt. do obsługi obiektu 11 (wewnątrz) oraz 2 szt. do transportu z obiektu 11
do magazynu (obiekt nr 4), typ np. Nissan PD01A18PQ.
Do obliczeo emisji zanieczyszczeo do atmosfery spowodowanej pracą sprzętu i środków transportu na
terenie ZGOK przyjęto zgodnie z technologią opisaną w projekcie budowlanym:
 pracę ww. dwóch samochodów do przewozu kontenerów przez 1 godzinę,
 dwóch wózków widłowych obsługujących przez połowę czasu pracy obsługę transport z
obiektu 11 do magazynu 4.
 dwóch wózków widłowych obsługujących halę sortowni (obiekt 11)
 dwóch ładowarek obsługujących halę sortowni (obiekt nr 11)
 ładowarki obsługującej halę kompostowni.
Emisja niezorganizowana na terenie instalacji (a więc po drogach wewnętrznych należących do
prowadzącego instalację ZGOK oraz pomiędzy Zakładem a Składowiskiem) będzie pochodzid z:
a) operacji dowozu odpadów komunalnych do punktu rozładunkowego hali mechanicznego
przetwarzania odpadów (Sortownia) (podjazd pod bramę wyładowczą, otwarcie bramy, postój
na biegu jałowym, opróżnienie samochodu, zamknięcie bramy i odjazd);
b) operacji dowozu odpadów zielonych z terenów parków do obiektu nr 20 (Plac przyjęcia
odpadów zielonych);
c) operacji dowozu odpadów budowlanych do obiektu nr 7 (Plac na odpady budowlane na
gruncie rodzimym);
51
Opracowanie:
d) operacji dowozu odpadów wielkogabarytowych do obiektu nr 5, 6 (budynek z pomieszczeniem
do demontażu odpadów wielkogabarytowych);
e) ruchu związanego z dojazdem pracowników do Zakładu (samochody osobowe) do obiektu nr
23 (rezerwa terenu pod parking dla samochodów osobowych);
f) operacji wywozu surowców wtórnych;
g) operacji wywozu kompostu;
h) transport wewnątrzzakładowy: 2 samochody ciężarowe transportujące odpady po terenie
Zakładu oraz na teren Składowiska;
i) transport wewnątrzzakładowy: 2 ładowarki kołowe obsługujące teren Zakładu;
j) kompaktor, spychacz do obsługi składowiska.
Środki transportu
a) dowóz odpadów komunalnych
Odpady przeznaczone do przetworzenia w projektowanym ZGOK będą dowożone
samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady komunalne) przez 250 dni w ciągu
roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12
h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 24 samochody o ładowności 5 Mg (24 wjazdy i 24
wyjazdy). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 2 kursów w ciągu godziny.
b) dowóz odpadów zielonych z parków
samochodami ciężarowymi o ładowności ok. 5 Mg (odpady zielone z parków) przez 250 dni w
ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00
(łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1 samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i
1 wyjazd). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.
c) dowóz odpadów budowlanych
h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 2 samochody o ładowności 5 Mg (2 wjazdy i 2
wyjazdy). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.
d) dowóz odpadów wielkogabarytowych
h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1 samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i 1 wyjazd).
Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w ciągu godziny.
e) dojazd pracowników na teren ZTPOK
Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi liczba pracowników ZGOK będzie równa około 28 osób.
Założono, że co trzeci pracownik będzie dojeżdżał do pracy samochodem osobowym.
Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-22.00 (łącznie 16 h) na
teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 9 samochodów osobowych (9 wjazdów i 9 wyjazdów). Do
obliczeo przyjęto maksymalnie 9 kursów w ciągu godziny.
f)
wywóz odzyskanych surowców wtórnych
52
Opracowanie:
Odzyskane surowce będą wywożone z terenu ZGOK samochodami ciężarowymi o ładowności
ok. 5 Mg (surowce wtórne), przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny
rozkład kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 5
samochodów o ładowności 5 Mg (5 wjazdów i 5 wyjazdów). Do obliczeo przyjęto maksymalnie
1 kurs w ciągu godziny.
g) wywóz kompostu
Odzyskane surowce będą wywożone z terenu ZGOK samochodami ciężarowymi o ładowności
ok. 5 Mg (kompost) przez 250 dni w ciągu roku. Przewiduje się następujący dzienny rozkład
kursów: w godzinach 6.00-18.00 (łącznie 12 h) na teren ZGOK będzie przyjeżdżało ok. 1
samochód o ładowności 5 Mg (1 wjazd i 1 wyjazd). Do obliczeo przyjęto maksymalnie 1 kurs w
ciągu godziny.
h) ciężarówka transportująca odpady po terenie Zakładu: transport wewnątrzzakładowy
Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi na terenie Zakładu będą pracowały dwie ciężarówki
wewnątrzzakładowe o ładowności ok. 5 Mg (Ciężarówka 1) oraz 15 Mg (Ciężarówka 2).
Zadaniem Ciężarówki 1 będzie transport frakcji organicznej z sortowni (obiekt nr 11) do
kompostowni (obiekt nr 13, 14), a następnie kompostu na plac gotowego kompostu (obiekt nr
19).
Zadaniem Ciężarówki nr 2 będzie transport surowców wtórnych do magazynu (obiekt nr 4)
oraz transport balastu s sortowni (obiekt nr 11) na kwaterę składowania odpadów.
Przewiduje się następujący dzienny rozkład kursów: w godzinach 6.00-22.00 (łącznie 16 h) po
ok. 21 razy (po terenie ZGOK oraz na kwaterę składowania odpadów). Do obliczeo przyjęto
maksymalnie 2 kursy w ciągu godziny.
i)
ładowarki kołowe: transport wewnątrzzakładowy
Zgodnie z założeniami koncepcyjnymi na terenie Zakładu będą pracowały 2 ładowarki kołowe
pełniące różne funkcje. Na podstawie obliczeo własnych oszacowano, że czas pracy wszystkich
ładowarek kołowych będzie równy około 2 943 h/rok.
j)
kompaktor, spycharka – obsługa składowiska.
Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych przyjęto wg „Assessment of Sources of Air, Water
and Land Pollution – A Guide to Rapid Source Inventory Techniques and their Formulating
Environmental Control Strategies”, Aleksander P. Economopoulos, World Health Organization, Genewa
1993 r., dla pojazdów poruszających się z niewielką prędkością.
Tabela 11. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych *g/1km/poj.+
Lp.
Rodzaj zanieczyszczenia
1.
2.
3.
4.
5.
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Węglowodory alifatyczne
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Samochody ciężarowe
Zapłon samoczynny
18,20
7,30
5,80
3,63
1,60
53
Opracowanie:
Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł powierzchniowych przyjęto wg publikacji Wydawnictwa
Komunikacji i Łączności „Paliwa, Oleje i Smary”, J. Michałowska (poniżej):
Tabela 12. Ilośd szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w maszynach roboczych (kg/Mg
paliwa)
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Ilośd
składnika
gazów
spalinowych
z 1 tony spalonego oleju napędowego
13.01
20.81
4.16
7.80
w
kg
pochodząca
W/w źródło nie podaje wskaźnika emisji pyłu dla gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w
maszynach roboczych. W związku z tym nie określono wielkości emisji pyłu z ładowarki. Ponadto
należy zauważyd że emisja pyłu ze środków transportu jest wielkością znikomą w stosunku do
pozostałych substancji.
Emisję zanieczyszczeo dla źródeł liniowych określono wg wzoru:
E  nk l  p
gdzie:
E
–
emisja danego zanieczyszczenia [g/h],
n
–
potok pojazdów *poj/h+,
k
–
wskaźnik emisji danego zanieczyszczenia *g/km/poj+,
l
–
długośd trasy przejazdu *km+,
p
–
udział pojazdów o danym typie silnika *-]
Emisję zanieczyszczeo dla źródeł powierzchniowych określono wg wzoru:
E
Bk
1000
gdzie:
E
–
emisja danego zanieczyszczenia [kg/h],
B
–
maksymalne zużycie paliowa przez maszyny budowlane [kg/h],
k
–
wskaźnik emisji danego zanieczyszczenia [g/km/poj],
54
Opracowanie:
1. Dowóz odpadów
Dowóz odpadów komunalnych




ilośd pojazdów: maksymalnie 24 w ciągu 12 godzin (6-18), maksymalnie 2 pojazdy w ciągu
godziny
czas przejazdu jednego pojazdu: 7,2 min
droga: 0,744 km (wjazd + wyjazd)
czas emisji w roku: 7,2/60 h * 24 pojazdy/dzieo * 250 dni/rok = 720 h/rok.
Tabela 13. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów komunalnych
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00752
0,00302
0,0015
0,00066
0,0024
0,02708
0,01086
0,0054
0,00238
0,00863
[Mg/rok]
0,0195
0,0078
0,0039
0,0017
0,0062
Dowóz odpadów zielonych z parków




ilośd pojazdów: maksymalnie 1,4 w ciągu 12 godzin (6-18), maksymalnie 1 pojazd w ciągu
godziny
czas emisji w roku: 7,3/60 h * 1,4 pojazd/dzieo * 250 dni/rok = 43 h/rok.
Tabela 14. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów zielonych
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00383
0,00154
0,00076
0,00034
0,00122
0,01378
0,00553
0,00275
0,00121
0,00439
[Mg/rok]
0,0006
0,0002
0,0001
0,0001
0,0002
Dowóz odpadów budowlanych




godziny
czas emisji w roku: 7,1/60 h * 2,3 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 68 h/rok.
Tabela 15. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów budowlanych
Lp.
1
Dwutlenek azotu
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00353
0,01272
[Mg/rok]
0,0009
55
Opracowanie:
2
3
4
5
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
0,00142
0,0007
0,00031
0,00113
0,0051
0,00254
0,00112
0,00405
0,0003
0,0002
0,0001
0,0003
Dowóz odpadów wielkogabarytowych




godziny
Tabela 16. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów wielkogabarytowych
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00362
0,00145
0,00072
0,00032
0,00115
0,01303
0,00523
0,0026
0,00115
0,00415
[Mg/rok]
0,0004
0,0002
0,0001
0,0000
0,0001
2. Dojazd samochodów osobowych




ilośd pojazdów: maksymalnie 9 w ciągu 16 godzin (6-22), maksymalnie 9 pojazdów w ciągu
godziny
czas emisji w roku: 2,5/60 h * 9 pojazdów/dzieo * 250 dni/rok = 100 h/rok.
Tabela 17. Wielkośd emisji generowanej podczas dojazdu samochodów osobowych
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,03114
0,01249
0,00621
0,00274
0,00992
0,11211
0,04497
0,02236
0,00986
0,03573
[Mg/rok]
0,0112
0,0045
0,0022
0,0010
0,0036
3. Wywóz odzyskanych surowców wtórnych




ilośd pojazdów: maksymalnie 4,6 w ciągu 12 godzin (6-16) – do obliczeo przyjęto
maksymalnie 1 kursy w ciągu godziny
czas emisji w roku: 10,5/60 h * 4,6 pojazdów * 250 dni w roku = 201 h/rok
56
Opracowanie:
Tabela 18. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu surowców wtórnych
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00255
0,00102
0,00051
0,00022
0,00081
0,00917
0,00368
0,00183
0,00081
0,00292
[Mg/rok]
0,0018
0,0007
0,0004
0,0002
0,0006
4. Wywóz kompostu




ilośd pojazdów: maksymalnie 0,8 w ciągu 12 godzin (6-18) – do obliczeo przyjęto
maksymalnie 1 kursy w ciągu godziny
czas emisji w roku: 23,7/60 h * 0,8 pojazdów * 250 dni w roku = 79 h/rok
Tabela 19. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu kompostu
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,00292
0,00117
0,00058
0,00026
0,00093
0,0105
0,00421
0,00209
0,00092
0,00335
[Mg/rok]
0,0008
0,0003
0,0002
0,0001
0,0003
5. Ciężarówki – transport wewnętrzny
Ciężarówka 1 – trasa 1




ilośd pojazdów: maksymalnie 1,4 w ciągu 16 godzin (6-22),
czas przejazdu (pokonanie trasy, wszystkie operacje): 22,7 min
droga: 0,567 km (dojazd + powrót)




Ciężarówka 2


57
Opracowanie:






Czas emisji łącznie 2 179 h/rok; maksymalnie 2 pojazdy w ciągu godziny.
Tabela 20. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ciężarówek
Lp.
1
2
3
4
5
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja
[g/s]
[kg/h]
0,05359
0,02149
0,01069
0,00471
0,01708
0,19292
0,07738
0,03848
0,01696
0,06148
[Mg/rok]
0,4204
0,1686
0,0838
0,0370
0,1340
6. Ładowarki kołowe – transport wewnętrzny



czas pracy w ciągu dnia (dla 2 ładowarek łącznie): 32 godz.
maksymalne zużycie oleju napędowego – 20l/h = 17,5 kg/h
czas emisji w roku: 32 h * 250 dni/rok = 2 943 h/rok
Tabela 21. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ładowarek
Lp.
1
2
3
4
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Emisja
[g/s]
0,04652475
0,07441815
0,01487648
0,0278934
[kg/h]
0,16748911
0,26790534
0,05355532
0,10041623
[Mg/rok]
0,6700
1,0716
0,2142
0,4017
7. Kompaktor, spycharka – obsługa składowiska
Zużycie paliwa przez ciężki sprzęt służący do przemieszczania i zagęszczania masy odpadów na
składowisku (w początkowej fazie układania warstwy spycharka, później kompaktor zamiennie ze
spycharką) wynosi według danych eksploatacyjnych:
 kompaktor
 spycharka
-
13 dm3/h
10,5 dm3/h
Czas pracy sprzętu przyjęto do 2 godzin w ciągu zmiany, przemiennie, w zależności od potrzeb.
Maksymalne zużycie paliwa ON przez ten sprzęt wynosi 52 dm3/16h. Emisję związaną z pracą tego
sprzętu przyporządkowano emitorowi punktowemu reprezentującemu obszar składowiska.
58
Opracowanie:
Tabela 22. Wielkośd emisji generowanej podczas obsługi składowiska
Lp.
1
2
3
4
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Emisja
[g/s]
0,02941706
0,04705372
0,00940622
0,01763667
[kg/h]
0,1059014
0,1693934
0,0338624
0,063492
[Mg/rok]
0,4236
0,6776
0,1354
0,2540
8. Emisja sumaryczna:
Tabela 23. Wielkośd sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ZGOK
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Dwutlenek azotu
Tlenek węgla
Dwutlenek siarki
Pył zawieszony
Emisja sumaryczna
[Mg/rok]
1,549
1,932
0,747
0,040
0,495
W związku ze specyficzną działalnością ZGOK, obejmującą przede wszystkim przetwarzanie odpadów
komunalnych, jego uciążliwośd względem powietrza atmosferycznego bierze swoje źródło przede
wszystkim w tych procesach. Transport samochodowy na terenie Zakładu stanowid będzie niejako
poboczne źródło emisji o charakterze lokalnym, o niewielkiej uciążliwości i zasięgu. Częstotliwośd
przejazdów samochodów transportujących to maksymalnie 9 samochodów w ciągu godziny, a więc
emisja pochodząca z transportu będzie stanowid minimalną uciążliwośd w rejonie ZGOK.
Biorąc pod uwagę omówione wyżej czynniki decydujące o uciążliwości instalacji względem powietrza
atmosferycznego, emisję niezorganizowaną pochodzącą ze spalania paliw (przez samochody
ciężarowe, osobowe, oraz pozostałe maszyny pracujące na terenie Zakładu), pominięto w dalszych
obliczeniach, ze względu na jej marginalne znaczenie.
1.1.6.3. Emisja zorganizowana
Pod pojęciem emisji zorganizowanej rozumie się:
1)
2)
3)
4)
Emisje ze spalania biogazu ujmowanego na składowisku (Kwatera 1);
Emisję ze składowiska (Kwatera 2);
Emisja z pracy źródeł ciepła;
Emisja zanieczyszczeo specyficznych z procesów technologicznych;
Założenia ogólne do obliczenia emisji:
Dane związane z poziomami odniesienia zanieczyszczeo w powietrzu (rzeczywistymi – tło i normami)
przyjęto analogicznie jak dla Zakładu z uwagi na bliską lokalizację obu części składowych Inwestycji.
59
Opracowanie:
do emitowania z projektowanej kwatery składowiska podano w zamieszczonych niżej tabelach
zbiorczych. Wielkości te przyjęto zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
W zakresie zanieczyszczeo (jak zostanie dalej wykazane) decydujących o oddziaływaniu składowiska
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (komunalnych) w Rzędowie (merkaptan etylowy,
dwutlenek azotu) brak danych poza NO2. Dla NO2 – stan jakości powietrza mieści się znacznie poniżej
normatywu. W przypadku pyłu zawieszonego PM10 oraz benzenu stan jakości powietrza przekracza
wartości normatywne. Dla pozostałych dwóch zanieczyszczeo brak w okolicy innych źródeł emisji, do
oceny stanu przyjęto zgodnie z obowiązującymi wytycznymi (rozporządzenie Ministra Środowiska z
dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, Dz. U. z
2010 r. nr 16, poz. 87) tło na poziomie 10% średniorocznych wartości odniesienia dla substancji w
powietrzu.
Emisja zanieczyszczeo
Z terenu Inwestycji emitowane będą następujące rodzaje zanieczyszczeo:
 SO2, NO2, CO z procesu spalania paliw (olej napędowy w silnikach pojazdów pracujących na
eksploatowanej kwaterze składowiska),
 gaz wysypiskowy wraz z zawartymi w nim zanieczyszczeniami powietrza z procesu składowania
odpadów.
Emisja gazu wysypiskowego
Wytwarzanie gazu wysypiskowego zachodzi w czterech kolejnych etapach:
I.
II.
III.
IV.
faza tlenowa, w trakcie której mikroorganizmy rozkładają proste substancje organiczne
głównie na CO2, H2O i resztkowe substancje organiczne, wydzielane jest ciepło reakcji
faza beztlenowa niemetanogenna. Beztlenowe mikroorganizmy rozkładają przede wszystkim
węglowodory tworząc kwasy organiczne CO2 i H2O. W trakcie tej fazy następuje zmniejszanie
się udziału N2.
faza metanowa niestabilna. Występuje po około 10 - 50 dniach procesu beztlenowego.
Rozpoczyna się w momencie gdy metanogenne mikroorganizmy powoli zaczynają przetwarzad
powstałe wcześniej kwasy tłuszczowe w CH4, H2O i CO2.
faza metanowa stabilna. Po upływie 180 – 500 dni od rozpoczęcia procesu następuje faza
czwarta. Gaz wysypiskowy powstały w tej fazie składa się w 50 – 60 % z metanu i 40 – 50 % z
dwutlenku węgla (objętościowo). W jego skład wchodzi również wiele innych związków, ale w
ilościach śladowych. Z punktu widzenia oddziaływania na stan zanieczyszczenia powietrza i
uciążliwośd np. odorową są to jednak zanieczyszczenia wymagające oszacowania i analizy.
Według pracy: „Fizykochemiczne i mikrobiologiczne zagrożenia środowiska przez odpady”, Biblioteka
monitoringu środowiska, PIOŚ Warszawa 1995, przeciętny skład gazu wysypiskowego obejmuje
substancje zestawione w zamieszczonej poniżej tabeli.
Tabela 24. Skład gazu wysypiskowego
Substancja
Wzór
Poziomy odniesienia w powietrzu
60
Opracowanie:
chemiczny
Jednogodzinne D1
3
g/m
Średnioroczne Da
3
μg/m
CH4
CO2
CO
H2
H2S
C2H6
C3H8
C4H10
C5H12
C6H14
C7H16
C8H18
C9H20
C2H2SH
C6H6
C7H8
C2H6CO
brak
brak
30000
brak
20
3000
3000
3000
3000
3000
3000
3000
3000
20
30
100
350
brak
brak
brak
brak
5
1000
1000
1000
1000
1000
1000
1000
1000
2
5
10
30
metan
dwutlenek węgla
tlenek węgla
wodór
siarkowodór
etan
propan
butan
pentan
heksan
heptan
oktan
nonan
merkaptan etylowy
benzen
toluen
aceton
W oszacowaniu określono maksymalną wielkośd emisji gazu wysypiskowego dla kwater nr 1 oraz nr 2.
Do obliczeo wykorzystano program LandGem 3.02 zalecany do stosowania przez Amerykaoską Agencję
Ochrony Środowiska US EPA. Model ten realizuje jedną z bardziej złożonych metod szacowania emisji
CH4 ze składowisk odpadów (spośród tzw. metod kinetycznych) uwzględniającą fakt, że emisja ta
rozciąga się w długim okresie czasu, zanikając stopniowo w miarę wyczerpywania się węgla w
rozkładających się związkach organicznych. Wykorzystana w modelu to znana oraz najczęściej
stosowana wśród metod kinetycznych metoda Scholl Canyon, w której podstawą do szacowania emisji
CH4 jest następujący wzór (według pracy: „Zanieczyszczenie atmosfery – źródła oraz metodyka
szacowania wielkości emisji zanieczyszczeo”, Centrum Informatyki Energetyki, Warszawa 1997):
QCH4 [m3/a] = L0∙ R∙(e-k∙c – e-k∙t)
gdzie:
QCH4
L0
R
k
c
–
–
–
–
–
t
–
produkcja metanu w roku t
potencjalna produkcja metanu [m3 CH4 /Mg odpadów+
średnia roczna ilośd składowanych odpadów *Mg+
współczynnik produkcji metanu *a-1]
miniony czas od zamknięcia składowiska *lata+
(c = 0 dla składowisk aktywnych)
miniony czas od pierwszego składowania odpadów *lata+
Wartości L0 oraz k należy oszacowad, L0 w zależności od zawartości wilgoci i substancji organicznych w
odpadach, natomiast stała k jest generalnie funkcją wielu czynników takich jak poziom wilgoci,
zakwaszenie, temperatura, sposób eksploatacji składowiska itd.
Parametry modelu przyjęte do obliczeo
61
Opracowanie:
Do obliczeo przyjęto parametry charakteryzujące składowisko odpadów komunalnych w umiarkowanej strefie klimatycznej, z opadami powyżej 640 mm rocznie.





Lo : 100 m3/Mg
k : 0,04 1/r
węglowodory (NMOC) : 595 ppm obj.
metan : 50 % obj.
dwutlenek węgla : 50 % obj.
Odpady będą zagęszczane kompaktorem. Ilości odpadów w kolejnych latach stanowią narastającą
sumę o ilośd odpadów przywożonych w ciągu kolejnego roku.
Model (LandGEM) pozwala wyliczyd emisję 47 różnych składników gazu wysypiskowego (LFG) lecz
wśród nich nie ma dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłu (charakterystycznych dla procesów spalania
paliw). Podstawą wyliczenia emisji zanieczyszczeo jest wielkośd przyjętych w powyższym modelu
stężeo objętościowych, w jakich poszczególne składniki występują:
Tabela 25 Stężenia objętościowe wybranych składników gazu wysypiskowego
Zanieczyszczenie
węglowodory (bez metanu)
Stężenie w gazie
[ppm obj.]
595,0
aceton
7,0
benzen
1,9
merkaptan metylowy
2,5
merkaptan etylowy
2,3
siarkowodór
35,5
tlenek węgla
141,0
toluen
39,3
W celu obliczenia emisji do powietrza atmosferycznego przyjęto wariant hipotetyczny, w którym
kwatera nr 1 jest przykryta geomembraną w wyniku czego ujmowany jest biogaz (spalanie w pochodni
lub silniku gazowym), kwatera nr 2 jest emitorem punktowym. Obliczenia zostały wykonane w oparciu
o następujące założenia:


emisje z kwatery nr 1: wariant najgorszy z możliwych: określenie emisji do powietrza ze
spalania biogazu wytworzonego na kwaterze nr 1 składowania odpadów, dla roku
maksymalnej produktywności gazu wysypiskowego, wytworzonego w wyniku eksploatacji
wymienionej kwatery;
emisje z kwatery nr 2: wariant najgorszy z możliwych: określenie emisji punktowej do
powietrza atmosferycznego z kwatery nr 2 składowania odpadów dla roku maksymalnej
produktywności gazu wysypiskowego.
Roczną ilośd powstającego biogazu ocenia się szacunkowo na 5 m3 gazu z 1 m3 odpadów przez około 15
lat. 1m3 biogazu z wysypiska posiada równowartośd energetyczną ok. 0,5 m3 gazu ziemnego
wysokometanowego. Obliczenia zostały wykonane przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02.
Amerykaoskiej Agencji Ochrony Środowiska (EPA).
62
Opracowanie:
1.1.6.3.1.
Emisja ze spalania biogazu (silnik lub pochodnia, biogaz ujmowany z kwatery nr 1):
Obecnie na terenie składowiska nie zlokalizowano pochodni oraz silnika gazowego. Obliczenia emisji
do powietrza atmosferycznego przeprowadzono dla następujących kwater składowania:
Kwatera 1 składowania – obiekt projektowany
Składowisko odpadów składad się będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1 ha; docelowo
składowisko odpadów składad się będzie z 5 kwater o powierzchni 1 ha każda. Inwestor zabezpieczył
powierzchnie terenu pod sukcesywna rozbudowę obiektu. Obecny raport ocenia wpływ na środowisko
związany z funkcjonowaniem 2 kwater.
Z powodu wysokich kosztów uszczelnienia i drenaży kwater składowania odpadów, nie jest zalecane
budowanie dużych kwater o okresie funkcjonowania kilkudziesięciu lat. Po zamknięciu kolejnych
kwater należy przeprowadzid rekultywację techniczną i biologiczną.
Według wyliczeo podanych w dokumentacji, pojemnośd planowanej kwatery I wynosi 56 460 m3.
Pojemnośd ta w zależności od wydajności ZGOK wystarczy na okres co najmniej 3,1 roku. W okresie
przed zamknięciem kwatery I należy wybudowad i uruchomid kwaterę II. Przyjęto, że kwatera ta będzie
miała identyczne gabaryty i konstrukcję.
Wg obliczeo przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02 (Załącznik 10.1) oszacowano, że maksymalna
produktywnośd gazu wysypiskowego w wyniku eksploatacji Kwatery 1 nastąpi w 2016r i będzie równa
około 362 731 m3/rok. Z przeprowadzonych obliczeo wynika, że emisja z projektowanej Kwatery 1
składowiska przy założeniu eksploatacji przez ok. 4 lata osiągnie według symulacji komputerowej
maksymalną wielkośd w 2016 roku. Będzie ona równa około:


120 Mg/a CH4;
331 Mg/a CO2.
W celu przedstawienia najbardziej niekorzystnych możliwych warunków oddziaływania na stan
powietrza atmosferycznego do obliczeo przyjęto następujące założenia:


zgodnie z wcześniejszymi założeniami, dotyczącymi emisji z kwater składowania zawartośd
metanu w biogazie jest równa 50%;
obliczono ilośd wytworzonego biogazu (Kwatera 1), rok maksymalnej produktywności gazu
wysypiskowego: 2016r.
Tabela 26. Maksymalna produkcja biogazu (rok 2016; kwatera nr1)
Produkcja i wykorzystanie biogazu
Produkcja biogazu

Jedn.
3
m /rok
GJ/rok
362 732
6 510
na podstawie wskaźników emisji „do opłat” obliczono wskaźniki emisji ze spalania biogazu:
63
Opracowanie:
Tabela 27. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo ze spalania biogazu
Wskaźniki emisji
CO
Wskaźnik emisji biogaz (palnik, pochodnia)

kg/GJ
1)
CO2
0,036
2)
SO2
1)
54,330
NO2
0,011
1)
pył
1)
0,031
0,002
na podstawie ww. wskaźników emisji obliczono emisje ze spalania biogazu:
Tabela 28. Ładunki zanieczyszczeo ze spalania biogazu
Emisja ze spalania paliwa
CO
CO2
1)
SO2
NO2
pył
Biogaz spalany w pochodni
Mg/rok
0,234
353,715
0,072
0,202
0,010
Biogaz spalany w pochodni
kg/h
0,027
40,378
0,008
0,023
0,001
1.1.6.3.2.
Emisja z kwatery nr 2 składowiska:
Według wyliczeo podanych w dokumentacji, pojemnośd planowanej kwatery I wynosi 56 460 m3.
Pojemnośd ta w zależności od wydajności ZGOK wystarczy na okres co najmniej 3,1 roku. W okresie
przed zamknięciem kwatery I należy wybudowad i uruchomid kwaterę II. Przyjęto, że kwatera ta będzie
miała identyczne gabaryty i konstrukcję.
W wyniku obliczeo stwierdzono, że projektowana kwatera 2 składowania będzie eksploatowana do
2021 r. Wg obliczeo przy wykorzystaniu modelu LandGEM v.3.02 oszacowano, że maksymalna
produktywnośd gazu wysypiskowego w wyniku eksploatacji kwatery 3 nastąpi w 2021 r. Według
założeo projektowych, po zamknięciu i rekultywacji kwatery 2 zostanie ona przykryta geomembraną w
wyniku czego będzie ujmowany biogaz. W celu przedstawienia najgorszego możliwego wariantu
(punktowa emisja do atmosfery do czasu przykrycia geomembraną) przyjęto emisję gazu
wysypiskowego dla roku 2021 (maksymalna produktywnośd gazu wysypiskowego). Emisje zostały
przedstawione w poniższej tabeli:
Tabela 29. Emisja gazu wysypiskowego z kwatery 2 składowania w roku 2021
Zanieczyszczenie
Emisja gazu wysypiskowego
Mg/a
kg/h
Metan
144,198
16,461
Dwutlenek węgla
395,645
45,165
Metan + CO2
539,843
61,626
Tlenek węgla
0,071
0,008
Siarkowodór
0,022
0,003
Merkaptan etylowy
0,003
0,0003
Benzen
0,003
0,0003
64
Opracowanie:
Toluen
0,065
0,007
Aceton
0,007
0,001
Węglowodory (bez metanu)
0,930
0,106
Merkaptan metylowy (merkaptany)
0,002
0,0002
Z porównania ilorazów emisji do stężeo dopuszczalnych lub poziomów odniesienia dla ww.
zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że dla tej grupy źródeł zanieczyszczeniami decydującymi o
oddziaływaniu obiektu na stan czystości powietrza jest głównie merkaptan etylowy.
1.1.6.3.3.
Źródła ciepła
Według rozwiązao przyjętych w omawianym Projekcie Budowlanym, ciepło do celów co i cwu
dostarczane będzie z urządzeo grzewczych opalanych gazem ziemnym:
 kotłownia gazowa zlokalizowana w obiekcie nr 3B (budynek socjalno-biurowy), wyposażona w
kocioł produkcji firmy DeDietrich typu DETRIGAZ DTG 111-8 NEZ o mocy 42 kW i godzinowym
zużyciu gazu 5 m3. Do przygotowania ciepłej wody przeznaczony będzie współpracujący z
kotłem podgrzewacz o pojemności 500 dm3, emitor wbudowany o wysokości 4 m,
 nagrzewnica gazowa nadmuchowa typu M 35-A MINIJET TECNOCLIMA o zapotrzebowaniu
gazu ziemnego 3,1 m3/h, pracująca na potrzeby budynku warsztatowego obiektu nr 4,
odprowadzenie spalin wylotem przez ścianę na wysokości 4,0 m,
 nagrzewnica gazowa nadmuchowa typu M 35-A MINIJET TECNOCLIMA o zapotrzebowaniu
gazu ziemnego 3,1 m3/h, pracująca na potrzeby budynku demontażu i magazynu obiekt nr 5-6,
odprowadzenie spalin wylotem przez ścianę na wysokości 3,1 m.
Emisję z grzewczych urządzeo gazowych obliczono przyjmując obciążenie wynoszące 100 % w sezonie
grzewczym przez czas pracy obiektu (I i II zmiana) oraz przez 2 godz./zm. kotła z obciążeniem 30 %w
obiekcie 3B. Emisje z tych źródeł ujęto jako punktowe bez wyniesienia termiczno-dynamicznego.
Emisję z grzewczych urządzeo gazowych obliczono w oparciu o typowe wielkości wskaźników dla
źródeł energetycznych i przedstawiono w tabeli.
Tabela 30. Emisja z pracy źródeł ciepła do celów co i cwu
Zaniecz.
Emisja 1-godz. Ea
kg/h
E1/D1
Emisja rocz. Ea kg/a
Ea/Da
SO2
NO2
CO
Pył
0,00074
0,01178
0,00331
0,00014
0,000002
1,0525
0,03508
0,00006
16,8397
0,42099
0,0000001
4,7362
0,0000005
0,1973
0,00493
Podobnie jak dla źródeł transportowych, dominującym zanieczyszczeniem jest NO2.
65
Opracowanie:
1.1.6.3.4.
Emisja zanieczyszczeo specyficznych z procesów technologicznych
Specyficznym procesem technologicznym projektowanym w ZGOK będzie kompostowanie frakcji
organicznej wyselekcjonowanej z odpadów komunalnych w sortowni, oraz pozyskanych w wyniku
selektywnej zbiórki odpadów prowadzonej w gminach EZGOK.
Kompostowanie odpadów jest metodą przeróbki odpadów bazującą na naturalnych procesach
biochemicznych jakie zachodzą w glebie. W sztucznie stworzonych warunkach możliwe jest
zintensyfikowanie tych procesów i stosunkowo szybkie przekształcenie odpadowej mieszaniny w
nawóz organiczny (kompost) z wydzieleniem jako ubocznych produktów dwutlenku węgla i pary
wodnej.
Kompostowanie polega na niskotemperaturowym tlenowym rozkładzie substancji organicznej z
udziałem mikroorganizmów. Zaletą tego procesu jest przywrócenie środowisku materii organicznej
zawartej w odpadach (przy tym jakośd kompostu określa się w oparciu o normę branżową BN-89/91
03-09) np. poprzez wykorzystanie kompostu do nawożenia i rekultywacji gleb.
Przemiany zachodzące w kompostowanych odpadach odbywają się przy udziale mikroorganizmów. W
tych przemianach biochemicznych mają miejsce procesy mineralizacji i humifikacji.
Prawidłowy proces kompostowania może się odbywad w odpowiednich warunkach wilgotności,
temperatury, odczynu pH podłoża, dostępu tlenu, składu chemicznego i mechanicznego odpadów,
udziału azotu niezbędnego do rozwoju mikroorganizmów rozkładających celulozę.
Z punktu widzenia ochrony powietrza najistotniejsze jest to, że w procesach mineralizacji materii
organicznej wydzielają się gazy: dwutlenek węgla, amoniak oraz para wodna. Związki o charakterze
aromatycznym, w tym najczęściej spotykane ligniny podlegają hydrolizie z udziałem bakterii i grzybów
o silnym działaniu enzymatycznym do prostych związków nisko cząsteczkowych jak pochodne fenolu,
kwasy aromatyczne, które następnie służą do tworzenia związków huminowych.
Siarka uwalniana jest z aminokwasów (po hydrolizie białek) i przechodzi w formę siarkowodoru H2S.
Siarkowodór następnie utleniany jest do siarczanów. W procesach tych pojawiają się więc również
substancje o charakterze zapachowym (odoroczynnym).
1.3.5. Emisja hałasu
Analizę oddziaływania przeprowadzono w oparciu o rozkład przestrzenny poziomu dźwięku A w
terenie obejmującym projektowany Zakład, składowisko i przyległe sąsiedztwo. W ocenie zastosowano
metodę obliczeniową opartą na zależności między emisją dźwięku scharakteryzowaną ekwiwalentnym
poziomem mocy akustycznej poszczególnych źródeł a imisją dźwięku w interesującym obszarze
oddziaływania hałasu, scharakteryzowaną ekwiwalentnym poziomem dźwięku A.
Metoda szczegółowo jest opisana w instrukcji 338 Instytutu Techniki Budowlanej wydanej w
Warszawie w 1997r. Obliczenia wspomaga program komputerowy SON2 przeznaczony do
prognozowania klimatu akustycznego wokół nowo projektowanych i modernizowanych zakładów
przemysłowych oraz do wyboru optymalnego sposobu ograniczania hałasu.
Wyniki obliczeo poziomu równoważnego dźwięku A w otoczeniu składowiska dla hałasu emitowanego
do środowiska (tło obliczeniowe L = 0), zostały przedstawione w formie wynikowej mapy emisji hałasu
w porze dnia (Załącznik nr 8.13) oraz w porze nocy (Załącznik nr 8.14). Ilustracja komputerowa
przedstawia zarys izolinii poziomu dźwięku (izofony) na wysokości 1,5 m nad terenem. Z
66
Opracowanie:
przedstawionej symulacji sytuacji akustycznej składowiska z uwzględnieniem wszystkich źródeł hałasu
wynika co następuje:
Obliczona prognoza klimatu akustycznego wokół zakładu z uwzględnieniem pracujących, maszyn i
transportu wykazuje, że w całości zakład swoją emisją hałasu nie będzie powodowad
ponadnormatywnych zakłóceo akustycznych środowiska w najbliższych obszarach chronionych
akustycznie. Są to tereny z istniejącą lub planowaną zabudową mieszkalną, oddalone co najmniej 200
m od granicy Zakładu, dla których poziom dopuszczalny hałasu w środowisku wyrażony równoważnym
poziomem dźwięku A wynosi w porze dnia (w godz. 600 – 2200) –55dB, w zależności od charakteru
zabudowy mieszkalnej. Policzona emisja dźwięku w tym terenie nie przekracza 55 dB.
Szczegółową analizę dotyczą wpływu Inwestycji na klimat akustyczny przedstawiono w rozdziale
7.2.1.1.2.
67
Opracowanie:
2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA OBJĘTYCH ZAKRESEM
PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA
ŚRODOWISKO, W TYM ELEMENTÓW ŚRODOWISKA OBJĘTYCH OCHRONĄ NA
PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R O OCHRONIE PRZYRODY
2.1. POŁOŻENIE I RZEŹBA TERENU
Planowana inwestycja: Zakład oraz składowisko odpadów komunalnych będzie zlokalizowany na części
byłych pól górniczych „S” na terenie Kopalni Siarki „Grzybów” w Rzędowie. Kopalnia prowadziła
eksploatację złoża siarki rodzimej Grzybów - Gacki metodą podziemnego wytopu (metodą otworową).
Złoża te zlokalizowane są w strefie Niecki Połanieckiej, znajdującej się w południowo - wschodniej
części Gór Świętokrzyskich.
Eksploatację siarki rozpoczęto w 1966 r. Z dniem 01.05.1996 r. eksploatację siarki zatrzymano ze
względu na wyczerpywanie się zasobów eksploatacyjnych złoża oraz kolejne załamanie się światowego
rynku siarki.
Ujemny wpływ wydobywania siarki metodą wytapiania jej w złożu był różnorodny i sprowadzał się do:
a) zasiarczenia i zakwaszenia gleb na polach górniczych w strefach sanitarnych tych pól oraz
składowisk siarki,
b) osiadania terenu i zawodnienia gruntów w obrębie pól górniczych,
c) zanieczyszczenia atmosfery gazami – SO2, H2S,
d) zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych na skutek zwiększenia jej mineralizacji
(siarczany, siarczki, chlorki, zawiesina),
e) podniesienie poziomu wód trzeciorzędowych i oddziaływanie tych wód na jakośd wód
czwartorzędowych,
f) mechanicznej rujnacji gleb na polach górniczych w wyniku wiercenia otworów, budowy dróg i
itp.
Kopalnia w latach 1990 - 1992 prowadziła monitoring osiadania gruntu. Osiadanie całkowite terenu w
omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m. Osiadanie terenu odbywało się z zachowaniem
ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar deformacji wykonano w 1994 r. Analiza mapy osiadao z
tego roku wskazuje, że teren lokalizacji inwestycji jest stabilny i pozostał niezmieniony do dnia
dzisiejszego.
Opinia górniczo-geologiczna ZG Kopalnia Siarki „Grzybów” w Tuczępach nr 2/2005 z dn. 28.01.2005 r.
potwierdza zanik szkodliwych wpływów górniczych.
Obecnie przedmiotem działalności przedsiębiorstwa jest likwidacja Kopalni Siarki "Grzybów" i
rekultywacja terenu górniczego kopalni, prowadzenie działalności handlowej i usługowej, gospodarka
leśna.
Dla wszystkich terenów poeksploatacyjnych ustanowiono leśny kierunek zagospodarowania o
funkcjach krajobrazowo-ochronnych lub zalesienia produkcyjne. Zagospodarowanie terenów
pogórniczych S ustala decyzja Burmistrza Gminy i Miasta w Staszowie z dnia 20.12.1993 znak: GIR.IV60161/2/93.
Podstawą dla przeprowadzenia prac rekultywacyjnych były dwa opracowania:
68
Opracowanie:
1. Sz. Lenka „Wytyczne rekultywacji pól górniczych S, Z, Zz, B (powierzchnia 258 ha) Kopalni
Grzybów”, Puławy X 1994 r.
2. J. Chwastek i in. „Dokumentacja techniczna prac rekultywacyjnych pól górniczych S, Z, Zz, B
pow. 258 ha”. AGH Kraków, IX 1995 r.
W ramach prac rekultywacyjnych przeprowadzono:





renowację, przebudowę i uzupełnianie rowów odwadniających,
likwidację pozostałości po demontażu urządzeo kopalnianych,
niwelacje terenu,
wapnowanie gleb,
nasadzenie drzew i krzewów.
W związku z planowaną inwestycją konieczne jest dokonanie zmiany przeznaczenia gruntów w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego miasta Staszowa na cele nierolnicze i nieleśne.
Stosowną zgodę, w trybie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (jedn. tekst Dz. U. z 2004 r. Nr
21, poz. 1266) wydał Minister Środowiska w decyzji z dnia 4.10.2004 r. znak: DL.lp-4791-80/rl/2004.
2.1.1. Budowa geologiczna
Dokumentacje geotechniczną dla potrzeb projektu budowlanego wykonał HYDROGEOPOL” Sp. z o.o. z
Dębicy. Celem tych badao było rozpoznanie warunków geotechnicznych dla opracowania projektu
budowlanego Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) w Rzędowie.
Warunki geologiczne
Pod względem geologicznym omawiany teren położony jest w północnej części Zapadliska
Przedkarpackiego, w pobliżu południowej granicy mezozoicznej Gór Świętokrzyskich. Wyróżnia się tu
utwory należące do dwóch formacji geologicznych:
a) trzeciorzędu, utwory te reprezentowane są przez utwory morskiego pochodzenia,
wykształcone jako iły, iłowce i mułowce z wkładkami piaskowców, zwane iłami krakowieckimi.
Pod w/w/ osadami występuje seria osadów chemicznych, zbudowana z wapieni i margli
siarkonośnych, gipsów i brekcji ilasto – gipsowych.
Do koocowej głębokości dokumentowanych otworów geotechnicznych tj. max 5,3 m ppt., nie
nawiercono stropu w/w utworów trzeciorzędowych. Występuje on prawdopodobnie na
głębokości 8,5 – 10,5 m ppt..
b) czwartorzędu, zalegają bezpośrednio na stropie utworów trzeciorzędowych. Na terenie
dokumentowanych badao, bezpośrednio pod nasypem o miąższości 0,2 –0,9 m, zalegają
utwory czwartorzędowe, pochodzenia rzeczno- lodowcowego, wykształcone w postaci
gliniasto – piaszczystej wieku plejstoceoskiego. W przeważającej części są to gliny, gliny pylasto
– piaszczyste i pylaste zwięzłe, a domieszka żwiru, otaczaków, okruchów wapienia i skał
północnych, barwy szaro-żółtej, szaro-brunatnej, itd.. Sumaryczna miąższośd utworów
czwartorzędowych na dokumentowanym terenie wynosi prawdopodobnie 8,5 – 10,5 m.
69
Opracowanie:
Warunki hydrogeologiczne
Na terenie dokumentowanych badao, występują znikome ilości wód podziemnych, związane z
piaszczystymi przewarstwieniami wśród glin pylasto-piaszczystych i pylastych. Na podstawie
wykonanych otworów badawczych do głębokości max 5,3 m ppt, stwierdza się, że wody podziemne
występują tu w znikomych ilościach (najczęściej w postaci śródglinowych sączeo), w nieregularnych
(soczewkowatych), piaszczystych przewarstwieniach wśród słabo przepuszczalnych glin. Wody te
stwierdzone zostały tylko w niektórych otworach, a mianowicie w otw. nr 1, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15
oraz 21, na głębokościach odpowiednio - 2,8, 1,75, 1,6, 1,9, 1,8, 2,4, 3,2, 1,7, 1,9 2,15 i 2,6 m ppt.
Można, więc stwierdzid, że na badanym terenie brak jest ciągłej warstwy wodonośnej i w związku z
tym nie można tu mówid o występowaniu poziomu wodonośnego, o znaczącej wydajności. Niemniej
jednak stwierdzone podczas badao sączenia i wycieki wody, mogą stanowid utrudnienie podczas
prowadzenia prac budowlanych, a zwłaszcza wykopów fundamentowych. Głębokośd występowania
zwierciadła wody gruntowej na omawianym terenie, ulega sezonowym wahaniom, w zależności od
ilości opadów atmosferycznych. Podane wyżej głębokości występowania wody w dokumentowanych
otworach, stwierdzone podczas ich wykonywania (lipiec 2004 r.), należy przyjmowad jako średnie.
Na podstawie analogii do podobnych warunków hydrogeologicznych, można stwierdzid, że woda
omawianego poziomu, wykazuje słabą agresywnośd w stosunku do betonu.
Charakterystyka geotechniczna podłoża gruntowego
Charakterystykę geotechniczną podłoża gruntowego na badanym terenie, przeprowadzono w oparciu
o analizę makroskopową prób gruntów, pobieranych podczas wykonywania otworów badawczych,
wyniki badao polowych (oznaczenia konsystencji gruntów spoistych penetrometrem wciskowym PW1) i analizę materiałów archiwalnych oraz normę PN-81/B-03020. Biorąc pod uwagę wykształcenie
litologiczne gruntów i ich własności fizyko-mechaniczne , wśród przebadanych gruntów wydzielono
sześd warstw geotechnicznych:
 warstwa I a, I b – czwartorzędowe osady niespoiste ( sypkie, czyli piaszczyste),
 warstwa II a, II b, II c, II d – czwartorzędowe osady spoiste.
Pod względem konsolidacji grunty należą do grupy C.
W sierpniu 2004 r. została opracowana „Dokumentacja badao geologicznych przeprowadzonych dla
szczegółowego rozpoznania stanu środowiska gruntowo - wodnego terenu przeznaczonego pod
międzygminne składowisko odpadów w miejscowości Grzybów”, przez Przedsiębiorstwo
Hydrogeologiczne „HYDROGEOPOL” Sp. z o.o., Dębica, ul. Rzeszowska 131. Powyższa dokumentacja
została przyjęta przez Starostwo Powiatowe w Staszowie pismem z dnia 17.09.2004 r. znak: OŚ. III7510/36/2004. Podstawę wykonania powyższej dokumentacji stanowił „Projekt prac geologicznych dla
szczegółowego rozpoznania stanu środowiska gruntowo- wodnego terenu przeznaczonego pod
międzygminne składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Kolonia Rzędów”, który został
zatwierdzony przez Starostwo Powiatowe w Staszowie, decyzja znak: OŚ. III-7510/25/2004 z dnia
02.07.2004 r.
70
Opracowanie:
Prace i badania wykonane zostały zgodnie z zatwierdzonym „Projektem prac geologicznych...” dla
składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne i objęły:
 odwiercenie 5-ciu otworów badawczo- obserwacyjnych o głębokości 7,5-11,0 m ppt.,
 zafiltrowanie trzech otworów nr P-1 do P-3 filtrami piezometrycznymi, które stanowid będą
punkty monitoringu wód podziemnych w rejonie składowiska odpadów,
 analizę makroskopową wszystkich prób gruntów,
 badania polowe stopnia plastyczności gruntów spoistych,
 analizę laboratoryjną prób gruntów pod względem przepuszczalności i pojemności sorpcyjnej,
pobranie prób wody z otworów piezometrycznych i wykonanie analizy obejmującej następujące
oznaczenia: odczyn pH, przewodnośd elektrolityczną właściwą, ogólny węgiel (OWO), zwartośd
poszczególnych metali ciężkich (Cu, Pb, Cd, Cr, Hg) i suma wielopierścieniowych węglowodorów
aromatycznych ( WWA).
Projektowane składowisko odpadów komunalnych, zlokalizowane jest na terenie byłej Kopalni Siarki
„GRZYBÓW” w Rzędowie. Działka przeznaczona pod składowisko położona jest w odległości ok. 550600 m w kierunku północno - wschodnim od obiektów administracyjno- technicznych byłej Kopalni
Siarki „GRZYBÓW” w Rzędowie.
Teren działki 1352 jest aktualnie porośnięty lasem i zgodnie z decyzją Znak spr. ZZ-2120-10/2005 Lasów
Paostwowych Regionalna Dyrekcja Lasów Paostwowych w Radomiu Inwestor uzyskał zezwolenie na
wyłączenie z produkcji leśnej gruntów o powierzchni 3,1831 ha własności Skarbu Paostwa będących w
użytkowaniu wieczystym Gminy Staszów (obecnie Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi Sp. z
o.o. z siedzibą w Rzędowie) wchodzących w skład działki nr 1352, w obrębie ewid. Grzybów, Gmina
Staszów – obszar wiejski, powiat Staszów w celu budowy kwatery składowania odpadów.
Morfologia i hydrografia
Pod względem morfologicznym teren przeprowadzonych badao położny jest na obszarze Niecki
Połanieckiej. Od północy graniczy ona z pogórzem Szydłowskim, a od południowego zachodu z Garbem
Pioczowskim.
Działka przeznaczona pod składowisko znajduje się na lokalnym wzniesieniu terenowym o rzędnych
229,70- 231,60 m n.p.m.. Powierzchnia działki jest stosunkowo równa i płaska o niewielkich
deniwelacjach, wynoszących do ok. 1,0 m na odległości ok. 300 m. W kierunku południowo- zachodnim
od omawianej działki, powierzchnia terenu wyraźnie obniża się do rzędnych 222-223 m n.p.m., gdzie
znajduje się rów o przebiegu NW-SE”.
„Pod względem hydrograficznym teren badao należy do zlewni rzeki Wschodniej, przepływającej w
odległości ok. 5-6 km od strony południowo- zachodniej terenu badao. Wody powierzchniowe z
omawianego terenu są odprowadzane aktualnie rowami uchodzącymi do potoków będących
dopływami rzeki Wschodniej. Jeden z takich rowów przebiega w odległości ok. 120 - 150 m od strony
zachodniej i południowo- zachodniej przeznaczonej pod projektowane składowisko odpadów”.
Budowa geologiczna
Pod względem geologicznym omawiany teren położony jest w północnej części Zapadliska
Przedkarpackiego, w pobliżu południowej granicy mezozoicznej Gór Świętokrzyskich. Wyróżnia się tu
utwory należące do dwóch formacji geologicznych:
71
Opracowanie:
 trzeciorzędu,
 czwartorzędu.
Utwory trzeciorzędowe reprezentowane są przez utwory morskiego pochodzenia , wykształcone jako
iły, iłowce i mułowce z wkładkami piaskowców, zwane iłami krakowieckimi. Pod w/w/ osadami
ilastymi, występuje seria osadów chemicznych, zbudowana z wapieni i margli siarkonośnych, gipsów i
brekcji ilastogipsowych.
Miąższosd nadkładu ilastego wzrasta w kierunku południowym. W rejonie Grzybowa miąższośd ta
wynosi ok. 125 – 140 m, a w Nizinach i Kszczonowicach ok. 200 m. Na działce przeznaczonej pod
lokalizację składowiska odpadów komunalnych, strop trzeciorzędu w postaci szaropopielatych iłów,
stwierdzony w wykonanych otworach badawczo- obserwacyjnych, występuje na głębokości 8,5 – 10,5
m p.p.t. Natomiast spąg serii ilastej (iłów krakowieckich), stwierdzony w archiwalnym otworze
złożowym nr 206 , występuje na głębokości 4,7 m p.p.t.
Utwory wieku czwartorzędowego, zalegają bezpośrednio na stropie trzeciorzędu. Są one
reprezentowane przez osady holoceoskie i plejstoceoskie.
Na terenie przeznaczonym pod lokalizację projektowanego składowiska odpadów bezpośrednio pod
glebą lub nasypem o miąższości 0,3 – 0,5 m, zalegają utwory czwartorzędowe pochodzenia
lodowcowego, wykształcone w postaci glin pylasto – piaszczystych, pylastych zwięzłych z domieszką
okruchów wapienia i skał północnych, barwy szaro- żółtej, szaro- brunatnej, rdzawo – popielatej, żółtordzawej, szarej oraz zalinionych piasków średnich barwy szaro- żółtej. Jedynie w otworach nr P-1 i B-1
zlokalizowanych przy rowie, bezpośrednio od powierzchni terenu stwierdzono występowanie namułu
organicznego ( pylastego), wieku holoceoskiego o miąższości 1,6 – 2,1 m. Sumaryczna miąższośd
utworów czwartorzędowych na terenie przeznaczonym pod składowisko wynosi 8,5 – 10,5 m.
Warunki hydrogeologiczne
Na badanym terenie wody gruntowe występują w dwóch poziomach wodonośnych, związanych z
utworami czwartorzędowymi i trzeciorzędowymi.
Poziom czwartorzędowy
„Wody tego poziomu występują w dolinach rzecznych w utworach piaszczysto- żwirowych, gdzie
posiadają znaczenie gospodarcze jako poziom użytkowy. Ponadto w przewarstwieniach piaszczystych
wśród glin występuje słaby i nieciągły poziom wodonośny, który ujmowany jest głównie studniami
kopanymi dla potrzeb pojedynczych wiejskich gospodarstw domowych. Zwierciadło wody tego
poziomu na ogół ma charakter swobodny, a sporadycznie napięty.
Na stropie piaszczystych glin zwałowych, niekiedy występują płytko wody zawieszone, które tworzą
okresowo podmokłości w obniżeniach terenowych.
Na terenie przeznaczonym pod składowisko występują znikome ilości wód podziemnych związane z
utworami czwartorzędowymi, związane z cienkimi, piaszczystymi przewarstwieniami wśród glin pylasto
- piaszczystych i pylastych.
Na podstawie wykonanych otworów badawczo- obserwacyjnych do głębokości max 11,00 m p.p.t.,
stwierdza się, że wody podziemne występują tu w znikomych ilościach, w cienkich wkładkach
piaszczystych – głównie są to tylko nieregularnie, występujące przesmużenia piaszczyste wśród glin, z
których następują sączenia śród glinowe na głębokości od 2,2 (P-1) do 3,0 (B-1 i B-2) m p.p.t. Można
wiec stwierdzid, ze na badanym terenie w utworach czwartorzędowych brak jest ciągłej warstwy
72
Opracowanie:
wodonośnej i w związku z tym nie można tu mówid o występowaniu poziomu wodonośnego, mającego
jakiekolwiek znaczenie gospodarcze.
Na podstawie danych uzyskanych z otworów badawczo - obserwacyjnych, odnośnie głębokości
zwierciadła wody, wykreślone zostały hydroizohipsy z których wynika, że zwierciadło kształtuje sie
bardzo płasko o minimalnym nachyleniu w kierunku zgodnym z morfologia terenu, tj. z NW na SE, czyli
w kierunku doliny rzeki Wschodniej.
Poziom trzeciorzędowy
Trzeciorzędowy poziom wodonośny występuje w utworach wapienno- marglistych serii chemicznej
(siarkonośnej), zalegających pod iłami krakowieckimi na głębokości poniżej 130-160 m p.p.t. Wody
tego poziomu posiadają charakter naporowy – nawiercone zwierciadło występuje na głębokości ok.
130 – 160 m p.p.t., które stabilizuje się na głębokości ok. 8- 15 m p.p.t. Pod względem jakościowym,
wody te posiadają wysoką mineralizację i zanieczyszczone są siarkowodorem i jako takie nie nadają się
do celów pitnych i gospodarczych.
Na omawianym terenie przeznaczonym pod składowisko odpadów komunalnych w Grzybowie,
zlokalizowany był otwór archiwalny badawczy nr 206, wykonany w ramach dokumentowania złoża
siarki ( 1968 r.). W tym otworze przewiercona została cała miąższośd utworów trzeciorzędowych,
łącznie z serią złożową – siarkonośną. Zwierciadło wody w tym otworze nawiercono na 4,7 m p.p.t.
(231,00 – 4,7 m= 226,3 m n.p.m.).
Zwierciadło wody trzeciorzędowego poziomu nawiercono na głębokości 143,60 m p.p.t., które
ustabilizowało sie na 14,3 m p.p.t..
Omawiany poziom izolowany jest od płytkich wód czwartorzędowych i powierzchniowych grubą serią
nieprzepuszczalnych ilów krakowieckich. W otworze nr 206 posiadają one miąższośd 137,30 m (
zalegają one na głębokości od 6,8 – 144,1 m.p.p.t.).
Obecnie ludnośd z okolicznych miejscowości zaopatrywana jest w wodę z ujęd czwartorzędowych w
Radzikowie.
Uwaga:
W odniesieniu do kolejnej kwatery - KW – II, przyjęto na podstawie dokumentacji archiwalnych
wykonywanych w czasie eksploatacji złóż siarkowych, a także na podstawie już wykonanej
dokumentacji hydrogeologicznej warunki hydrogeologiczne oraz warunki posadowienia identyczne jak
dla kwatery I.
2.1.2. Warunki geotechniczne
Warunki geotechniczne podłoża w miejscu projektowanego składowiska rozpoznane zostały na
podstawie w/w wierceo badawczych (pięd otworów badawczo- obserwacyjnych nr P-1, P-2, P-3, B-1 i
B-2 o głębokości 7,5 – 11,0 m p.p.t.).
Wśród przebadanych gruntów wydzielono cztery warstwy geotechniczne:
 warstwa I a, I b, I c- czwartorzędowe osady spoiste,
73
Opracowanie:
 warstwa II – iły trzeciorzędowe.
Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.
Warstwa geotechniczna I a – nalezą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci
gliny pylastej z okruchami wapienia i gliny pylasto- piaszczystej. Gliny te posiadają konsystencję
twardoplastyczną i występują w formie cienkiej przypowierzchniowej warstwy, zalegającej
bezpośrednio pod glebą lub nasypem w otworze : B-2, P-2 i B-1 do głębokości 1,8 – 2,5 m p.p.t., oraz w
postaci soczewkowatych wkładek na głębokości 4,8 m-6,0 m p.p.t. w otworze P-3 oraz 5,5 – 7,2 m
p.p.t. w otworze B-1. Pod względem konsolidacji grunty te należą do grupy C.
Warstwa geotechniczna I b – należą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci
gliny pylastej i gliny pylasto- piaszczystej z okruchami wapienia i kamieniami. Gliny te posiadają
konsystencje plastyczną i występują na całym dokumentowanym terenie pod I a, oraz bezpośrednio
pod glebą lub nasypami do głębokości 7,5- 10,0 m p.p.t.. Pod względem konsolidacji grunty te należą
do grupy C.
Warstwa geotechniczna I c – należą do niej utwory czwartorzędowe spoiste, wykształcone w postaci
gliny pylasto- piaszczystej z okruchami wapienia o konsystencji miękkoplastycznej. Warstwa ta
występuje nieregularnie w postaci soczewkowatych wkładek wśród gliny należącej do warstwy
geotechnicznej I b, na różnych głębokościach, a mianowicie : w otworze P- 1 na gł. 4,2 – 5,0 m p.p.t., w
P-3 na 3,7 – 4,6 m p.p.t. i w B- 1 na 3,3 – 4,6 m p.p.t. Pod względem konsolidacji grunty te należą do
grupy C.
Warstwa geotechniczna II – zaliczono do niej trzeciorzędowe grunty spoiste, wykształcone w postaci
iłów. Iły te posiadają konsystencję twardoplastyczną, a ich strop występuje na głębokości 8,5 – 10,5 m
p.p.t. i przewiercone zostały do gł. 9,0 – 11,0 m p.p.t. Pod względem konsolidacji grunty te należą do
grupy D.
Zakres i wyniki wykonanych badao laboratoryjnych
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.03.2003 r. w sprawie szczegółowych
wymagao dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadad
poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. nr 61, poz. 549 ze zm.), podczas wykonywania otworów
badawczych pobierane były min. próby gruntów do badao laboratoryjnych ich właściwości filtracyjnych
i poj. sorpcyjnej.
W ramach tych badao wyznaczono:
 skład granulometryczny gruntów,
 współczynnik filtracji,
 pojemnośd sorpcyjną.
Wykonane badania współczynnika filtracji miały na celu określenie właściwości wodoprzepuszczalnych
utworów czwartorzędowych na terenie pod składowisko.
Wyniki tych badao przedstawiono w poniższej tabeli:
74
Opracowanie:
Tabela 31. Wyniki badao współczynnika filtracji
Lp.
Nr
Rodzaj gruntu
otworu
( wg analizy makroskopowej)
1.
2.
3.
4.
5.
B- 1
B- 2
P- 1
P -2
P- 3
Gp/Gpz – glina piaszczysta /glina piaszczysta zwięzła
Pg- piasek gliniasty
G- glina
Gp/Gpz- glina piaszczysta /glina piaszczysta zwięzła
G/Gz- glina/glina zwięzła
Głębokośd poboru
( m p.p.t.)
Współczynnik filtracji k
( m/s)
3,0
2,0
3,5
5,0
2,0
6,31 x 10
-7
7,01 x 10
-10
3,27 x 10
-10
5,16 x 10
-10
4,67 x 10
-10
Na podstawie wyżej zestawionych wyników można stwierdzid, że przebadane grunty posiadają bardzo
niskie współczynniki filtracji, wynoszące 3,27–6,31 x 10-10 m/s , charakterystyczne dla gruntów
słaboprzepuszczalnych i nieprzepuszczalnych (gliny i chude iły). Nieco większy współczynnik filtracji
posiada piasek gliniasty ( 7,01 x 10–7 m/s), ale grunt ten stwierdzony został tylko w jednym otworze B2 w cienkiej warstwie o miąższości 0,4 m ( na gł. 1,8 – 2,2 m p.p.t.).
Wyniki badao pozwalają stwierdzid, ze na terenie lokalizacji projektowanej kwatery składowiska
odpadów komunalnych podłoże gruntowe stanowią utwory czwartorzędowe posiadające bardzo niskie
współczynniki filtracji, co świadczy o ich bardzo małej wodoprzepuszczalności.
Gruby kompleks gruntów słaboprzepuszczalnych i nieprzepuszczalnych (czwartorzędowe gliny i
trzeciorzędowe iły rakowieckie) o miąższości pow. 1m stanowią naturalna barierę geologiczną
uszczelniającą podłożę i ściany boczne składowiska. Rozpoznana bariera geologiczna wykracza poza
obszar projektowanego składowiska. Wykonane badania pojemności sorpcyjnej gruntów wykazały
korzystne wyniki.
Przyjmuje się, że podobne warunki wystąpią na całym terenie przeznaczonym pod budowę
składowiska. Należy jednak na etapie opracowywania dokumentacji projektowej przeprowadzid
odpowiednie badania pozwalające przeanalizowad warunki posadowienia i naturalną barierę
hydroizolacyjną w terenie.
2.1.3. Gleby
Obszar górniczy kopalni "Grzybów" ustanowiony został na terenach wybitnie rolniczych, gdzie jakośd
uprawianej ziemi nie była wysoka. W strukturze uprawianych gruntów dominowały zdecydowanie
użytki rolne, stanowiące 90,8 % wszystkich gruntów lasy stanowiły tylko kilka procent rozpatrywanej
powierzchni. W obrębie użytków rolnych wyraźnie dominowały grunty średniej jakości klasy IVa i IVb,
stanowiąc około 2/3 areału. Grunty dobrej jakości (klasa IIla, lIIb i III) stanowiły zaledwie około 10 %
gruntów ornych i użytków zielonych, a grunty słabej jakości (klasy V i VI) odpowiedni około 22% i 25%.
Znaczna częśd gleb ornych (około 2/3 areału) charakteryzowała się okresową, rzadziej trwałą,
podmokłością. Według badao Okręgowej Stacji Chemiczno - Rolniczej w Kielcach, przed
uruchomieniem kopalni, odczyn wierzchnich warstw wahał się w przedziale pH 4,5 - 7,4; przy czym
gleb bardzo kwaśnych (pH poniżej 5,0) było około 26%, gleb kwaśnych (pH 5,6 -7 6,0) około 31%.
Razem w różnym stopniu zakwaszenia występowało około 78% gleby.
Konsekwencją bonitacji gleby, ich grup mechanicznych, typologii i stosunków wodnych była ich
przydatnośd rolnicza:
 pszenny dobry - 0,1 %,
 żytni bardzo dobry - 5,0 %,
 żytni dobry - 7,9 %,
75
Opracowanie:




żytni słaby 20,2 %,
żytni bardzo słaby - 4,5 %,
zbożowo pastewny mocny - 31,2 %,
zbożowo pastewny słaby - 30,5 %.
w obrębie gruntów ornych, oraz:
 użytki zielone średniej jakości - 78 %,
 użytki zielone słabej i bardzo słabej jakości - 22 %.
Przedstawiony powyżej ogólny obraz przestrzeni produkcyjnej wykazuje na jakie tło rolniczoprzyrodnicze nałożyła się działalnośd górnicza Kopalni "Grzybów" wykazując, że ogólna żyznośd gleb na
tym obszarze była niska.
2.1.4. Warunki klimatyczne
Teren górniczy Kopalni "Grzybów" znajduje się pod wpływem dzielnic klimatycznych: Wyżyny
Małopolskiej od zachodu, Kotliny Sandomierskiej od wschodu. Położenie to kształtuje klimat tego
rejonu wpływając na ilośd opadów, temperaturę, wilgotnośd powietrza, nasłonecznienie i
zachmurzenie oraz różę wiatrów. W latach 1981 - 1997 - wg stacji meteorologicznej w Kielcach średnia roczna temperatura powietrza dla omawianego obszaru zawierała się w granicach: 7,1 - 7,7 oC.
Maksymalne temperatury powietrza występowały w lipcu (powyżej 16,5 oC), a minimalne w styczniu i
lutym (-3,3 do -1,1oC).
Średnioroczne sumy opadów wynosiły na tym terenie - bez uwzględniania 1997 r. (powódź) - 570 mm.
Najwyższe opady wystąpiły w miesiącu lipcu i sierpniu (śr. 109 i 64 mm). Natomiast najniższe w
miesiącach zimowych i wczesną wiosną: ich wysokośd wahała się średnio od 27 mm w styczniu do 35
mm w kwietniu.
Średnie usłonecznienie wynosiło 1 594 h w roku 1996. Średnie zachmurzenie w 1996 i 1997 r. w
oktanach (stopieo zachmurzenia nieba: od 0 - niebo bez chmur do 8 - niebo całkowicie pokryte
chmurami) wynosiło: 5,4. Średnia prędkośd wiatru na tym terenie wynosiła w 1996 i 1997 r.: 2,8 m/s.
Najsilniejsze wiatry występowały z kierunku zachodniego (3,92 m/s), północno zachodniego (3,81 m/s)
oraz z zachodu (3,73 m/s); najsłabsze z południowego - wschodu (2,03 m/s) i północnego - wschodu.
Przewagę stanowią wiatry z zachodu ponieważ występują w 15% ogółu wiejących wiatrów. Dużą liczbę
przypadków występowania stwierdzono dla wiatrów wiejących z kierunków: północno - zachodniego,
wschodniego i południowo - wschodniego (8 - 11%). Najrzadziej wiejącymi są wiatry północne (3,7%) i
północno - wschodnie (4,6%).
Średnia roczna wilgotnośd względem powietrza - wg stacji meteorologicznej w Tarnobrzegu wynosi 78
%, najwyższa jest w miesiącach jesiennych i wczesno – wiosennych (powyżej 80%), a najniższa w
czerwcu i lipcu (ok. 67%).
Powyższe zestawienie wskazuje na to, że okolice Grzybowa nie posiadają odrębnego klimatu w
porównaniu z innymi rejonami kraju.
76
Opracowanie:
2.1.5. Wody powierzchniowe i podziemne
Ukształtowanie terenu sprawia, że większośd cieków, strumieni czy rowów ma odpływy w kierunku
południowym. Generalnie po względem hydrograficznym obszar górniczy Kopalni "Grzybów" należy do
zlewni rzeki Czarna Staszowska, będącej lewobrzeżnym dopływem Wisły. W zlewni tej o powierzchni 1
378 km2, wyodrębnia się dwa rejony:
 zlewnię rzeki Wschodniej o powierzchni 680 km2, stanowiącej główny prawobrzeżny dopływ
Czarnej Staszowskiej, z którą łączy się w odległości 5 km przed ujściem do Wisły,
 właściwą zlewnię rzeki Czarnej Staszowskiej (bez zlewni rzeki Wschodniej) o powierzchni 698
km2.
Złoże siarki przebiega pomiędzy rzekami Czarną Staszowską i Wschodnią, w przybliżeniu równolegle do
Wschodniej/ Wielkości wód niesione przez te rzeki są następujące (średnie roczne SNQ): rzeka
Wschodnia na wysokości zabudowy przemysłowej (poniżej ujścia rzeki Sanicy): 0,57 m3/s, rzeka Czarna
Staszowska - wodowskaz w Staszowie: 1,16 m3/s.
Ponadto teren kopalni jest drenowany dopływani takimi jak: Potok Koniemłocki, Ciek od Nizin, Ptaśna,
dopływ z Wierzbicy oraz innymi drobnymi ciekami i rowami całorocznymi lub okresowymi.
Około 3,5 km od Staszowa w kierunku południowo - wschodnim, obok zbiornika osadczo uśredniającego "Adamówka", znajdują się stawy rybne w Rytwianach.
2.2. FLORA I FAUNA
Roślinnośd rodzima omawianego obszaru nie jest zbyt zróżnicowana. Wykształcona jest głównie w
formie zbiorowisk trawiastych, częściowo nieużytków. W strefie odleglejszej od zakładu pojawiają się
zadrzewienia, składające się prawie wyłącznie z brzozy brodawkowatej. W odległości ok. 2 km od
byłego składowiska siarki w kierunku północno-wschodnim występują fragmenty lasów z udziałem
sosny i dębu. Roślinnośd uprawna badanego terenu to głównie uprawy zbożowe, rośliny okopowe oraz
pastwiska i nieużytki. Ze względu na jakośd gleby najczęściej uprawianym zbożem jest żyto, następnie
owies i pszenica; rośliny okopowe to głównie ziemniaki.
2.3. FORMY OCHRONY PRZYRODY
2.3.1. Rezerwaty przyrody
Dziki Staw: około 9,1 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 6,52 ha. Do najciekawszych
zbiorowisk należą: ponad stuletnie zbiorowisko drzewostanów modrzewiowych i szczawiku zajęczego,
zespół szuwaru trzcinowego z salwinią pływającą i zespół lasu łęgowego. Krajobraz wzbogaca
potorfowe jeziorko krasowe, w okolicach którego występują rzadkie rośliny: paprod salwinia pływająca
i zachodniokarpacki chaber ostrołuskowy. Z roślin występują również: boberek trójlistkowy, rogatek
krótkoszyjkowy, rdestnica połyskująca i mech zdrojek. Z fauny spotka można: kaczkę krzyżówkę,
perkoza, czernicę, łyskę, głowienkę, cyrankę, bociana czarnego, piżmaki, błotniaka stawowego, karasia,
płod, lina i okonia.
77
Opracowanie:
Owczary: około 22,6 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 0,61 ha. Rezerwat słonoroślowy na
terenie Szanieckiego Parku Krajobrazowego. Przedmiotem ochrony są źródła solankowe z występującą
w pobliżu unikalna (jedyną w Polsce) florą i fauną halofilną. Źródła te otoczone są bagnistymi
pastwiskami, porastają go charakterystyczne rośliny słonolubne. Na terenie rezerwatu żyje chrząszcz
Pogonus persicus, mający tu jedyne stanowisko swojego gatunku w Polsce.
Zamczysko Turskie: około 24,7 km od miejscowości Dobrów, powierzchnia 3,43 ha. Przedmiotem
ochrony jest las mieszany o charakterze pierwotnym, porośnięty mieszanym lasem bukowym z
domieszką jodły, jawora, klonu i dębu bezszypułkowego z runem typowym dla buczyn dolnoreglowych.
W runie występują: podagrycznik właściwy, zdrojówka rudawkowata, starzec gajowy, kuklik pospolity,
czyściec leśny. Na niewielkiej śródleśnej polanie można spotkad tomkę wonną i groszek leśny.
2.3.2. Parki Krajobrazowe
Szaniecki Park Krajobrazowy: około 21 km od miejscowości Dobrów. Park położony jest we
wschodniej części Niecki Nidziaoskiej i obejmuje środkową częśd Garbu Pioczowskiego, fragment
Płaskowyżu Szanieckiego, Działów Połanieckich, i Niecki Soleckiej. W północnej części parku rzeźba
terenu jest mało urozmaicona, płaska, lekko pochylona na wschód. Na monotonnej powierzchni
Płaskowyżu gdzieniegdzie występują małe dolinki i kotlinki, lejki i studnie, a na granicy z Garbem
Pioczowskim wyraźny próg tektoniczny w postaci rozległej, zabagnionej doliny, będącej pozostałością
dawnego koryta Nidy. Południowa częśd parku ma bardzo urozmaiconą rzeźbę, z licznymi wzgórzami,
których wysokości dochodzą do 330m n.p.m. oraz wąwozami lessowymi i suchymi dolinami. Na terenie
parku występują zjawiska krasowe w postaci zapadlisk o głębokości do 10 m i średnicy kilkudziesięciu
metrów, studni, małych kotlinek i jeziorek krasowych. Warunki siedliskowe występujące na tym
terenie, a zwłaszcza obecnośd w glebie węglanu wapnia spowodowały iż dominującym w parku typem
roślinności jest ciepłolubna roślinnośd kserotermiczna. Lasy występują sporadyczne w postaci
niewielkich fragmentów i zajmują poniżej 10% powierzchni. Do cenniejszych zbiorowisk parku należy
zaliczyd murawy stulisza miotłowego i ostnicy włosowatej, bardzo zbliżone do roślinności ostnicowych
stepów euroazjatyckich, występujących na Krymie, Ukrainie, i na Nizinie Pannooskiej. W
bezodpływowych dolinkach , między kserotermicznymi pagórami występują charakterystyczne dla
Ponidzia, węglanowe torfowiska z licznymi roślinami rzadkimi i chronionymi: listerą jajowatą,
kruszczykiem błotnym, storczykiem szerokolistnym, plamistym, drobnokwiatowym. W nielicznych
lasach, głównie liściastych typu grądu, rosną: lilia złotogłów, miłek wiosenny, pluskwica europejska,
okrzyn szerokolistny, widłak goździsty. Fauna parku jest bogata, chod nie do kooca zbadana. Wśród
ssaków na uwagę zasługują nietoperze (nocek duży, nocek wąsatek, mroczek późny, gzcek szary i inne),
wśród ptaków: bocian czarny, błotniak stawowy, jastrząb, myszołów, pustułka, sójka pełzacz leśny, z
płazów i gadów występują wszystkie gatunki krajowe z wyjątkiem rzadkich traszek.
Cisowsko – Orłowioski Park Krajobrazowy: około 25,2 km od miejscowości Dobrów. Park należy do
Zespołu Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich. Zespół Parków Krajobrazowych Gór
Świętokrzyskich położony jest na obszarze Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej w północnej Małopolsce.
Obejmuje on wraz ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym najwyższe wzniesienie Gór Świętokrzyskich
(do 612 m n.p.m.), do których należą pasma: Jeleniowskie, Orłowioskie, Cisowskie, Oblęgorskie, części
grzbietów i pasm Klonowskiego, Sieradowickiego i Pokrzywaoskiego oraz denudacyjne garby Wzgórz
Suchedniowskich i Kołomaoskich. Rzeźba terenu Parków jest bardzo urozmaicona, z dużą liczbą garbów
denudacyjnych, kotlin i dolin o charakterze przełomów. Osobliwością Parków na skalę europejską są
naturalne odsłonięcia skał osadowych, zawierających bogate i dobrze zachowane szczątki organiczne.
Cisowsko – Orłowioski Park Krajobrazowy położony jest na Wyżynie Kielecko -Sandomierskiej w
obrębie Pasm: Orłowioskiego, Cisowskiego i Ociesęckiego oraz Wzgórz Bardziaoskich. Lasy zajmują 63%
78
Opracowanie:
parku i charakteryzują się dużym zróżnicowaniem siedliskowym - od boru suchego do olsu. Na terenie
parku występują 52 gatunki roślin objętych ochroną i 15 gatunków roślin rzadkich. Wielką atrakcją
parku są leśne i torfowiskowe zespoły roślinne, chronione prawem w dwóch rezerwatach Białe Ługi i
Słopiec. W obrębie rezerwatów można znaleźd wiele ponad 200-letnich buków i innych starych dębów,
klonów, jaworów i jodeł. W parku można też obejrzed wspaniałe, blisko 200-letnie drzewostany
jodłowo-bukowo-dębowe. Niektóre ze starych cisów i jałowców uzyskały status pomników przyrody.
Na terenie bagien i torfowisk żyją ptaki wodno-błotne m.in. czarne bociany. W granicach parku
występują jedyne w Górach Świętokrzyskich odsłonięcia intruzywnych skał wulkanicznych - diabazów i
lamprofirów.
2.3.3. Obszary Chronionego Krajobrazu
Solecko-Pacanowski Obszar Chronionego Krajobrazu: zajmuje powierzchnię ok. 457,78 km². Dominują
zbiorowiska nieleśne. Na terenie obszaru, w dolinach rzecznych i okolicach Stopnicy i Solca-Zdroju
występują liczne torfowiska i łąki z udziałem halofitów (komonica skrzydlastostrąkowa, muchotrzew
solniskowy i koniczyna rozdęta). Lasy o charakterze naturalnym rosną na siedliskach borów sosnowych,
mieszanych w okolicach Tuczęp i Jastrzębca. Porastają również zbiorowiska bagiennego boru
trzcinkowego, subkontynentalnego boru świeżego i boru mieszanego, a także zarośla krzewiste z
tarniną i leszczyną. Na południu i północnym zachodzie obszaru spotykane są murawy kserotermiczne.
Występują tam m.in. miłek wiosenny, dziewiędsił bezłodygowy, rojnik pospolity, ostnica włosowata
oraz wisienka stepowa. Brzegi licznych stawów i doliny rzeczne wchodzą w skład biocenoz łąkowobagiennych, które stanowią siedliska lęgowe dla licznego ptactwa, w tym prawnie chronionego i
rzadkiego, m.in. bociana białego. czajki, czapli siwej i kurki wodnej. Spośród ssaków spotykane tu są
liczne gatunki nietoperzy oraz rzęsorek rzeczek. Do ważniejszych zabytków znajdujących się na terenie
obszaru należą: zachowany średniowieczny układ starego miasta z pozostałościami zamku oraz
gotyckim kościołem w Stopnicy, zespół pałacowo-parkowy w Zborowie, drewniany kościół św.
Stanisława w Świniarach, zabudowa uzdrowiskowa w Solcu-Zdroju z XX w. oraz założenia urbanistyczne
Pacanowa i Oleśnicy z zabudową małomiasteczkową.
Chmielnicko-Szydłowski Obszar Chronionego Krajobrazu: zajmuje powierzchnię ok. 569,99 km2. Jest
to obszar o charakterze rolniczo-leśnym. W jego szacie roślinnej dominują lasy występujące zwarcie na
większym terenie w rejonie między Włoszczowicami a Piotrkowicami, na zachód od Chmielnika na
południe od Drugni. Pod względem siedliskowym przeważają bory sosnowe i bory mieszane,
sporadycznie występują fragmenty borów trzcinkowych, olsów i łęgów. W okolicach Rugni na
rędzinach jurajskich wykształciła się bogata postad subkontynentalnego boru mieszanego,
przechodząca miejscami w grąd wysoki i świetlistą dąbrowę. W rezerwacie Radomice na siedliskach
grądu wysokiego występuje ponad 1200 cisów. Ważnym elementem szaty roślinnej są zbiorowiska
nieleśne: głównie torfowiska z udziałem takich rzadkich roślin jak: przygiełka biała, sesleria błotna,
turzyca Davalla, storczyki: kruszczyk błotny, storczyk szerokolistny. Na wschodnich skałach
węglanowych porastają murawy kserotermiczne znacznie jednak uboższe niż nad dolna Nidą. Liczne
stawy i zbiornik Chaocza tworzą biotopy dla wielu gatunków ptaków wodno-bagiennych. Tradycje
osadnicze na terenie C-SOChK sięgają czasów neolitycznych. Wśród zabytków ważną rolę o znaczeniu
krajowym przedstawia gotycki układ urbanistyczny Szydłowa zamknięty murami warownymi oraz
romaosko-barokowy kościół w Kijach. Zachowały się pozostałości budownictwa rezydencjonalnego
oraz założenia dworsko-parkowe w Maleszowej, Śladkowie Małym, Piotrkowicach, Gnojnie i w
Grabkach (unikatowy dawny harem). Obszar pełni ważne ekologiczne funkcje łącznikowe pomiędzy
Zespołem Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich i Zespołem Parków Krajobrazowych Ponidzia.
79
Opracowanie:
Jego pierwszoplanową funkcją jest ochrona wód powierzchniowych głównie rzeki Czarnej Staszowskiej
wraz ze zbiornikiem wodnym Chaocza.
2.3.4. Obszary chronione w ramach Sieci Natura 2000
W bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji nie występują tereny i podmioty objęte ochroną przyrodniczą,
cenne pod względem kulturowym, historycznym.
Poniżej scharakteryzowano obszary objęte ochroną w ramach systemu NATURA 2000 znajdujące się w
otoczeniu geograficznym terenu objętego inwestycją.
1. Kras Staszowski – (kod obszaru PLH260023, powierzchnia: 1 743,5 ha). Obszar składający się z
kilku fragmentów o różnym charakterze. Na wschód od Staszowa znajduje się kompleks leśny z
licznymi lejkami i misami krasowymi. Wskutek gromadzenia się wody wytworzyły się tu
różnego typu torfowiska. Po wielowiekowym wydobywaniu torfu na skalę przemysłową
wykształciły się liczne jeziorka o stosunkowo czystej wodzie z niewielką domieszką związków
siarki. Podlegają obecnie wtórnej sukcesji. Zachodni fragment stanowi olbrzymi kompleks
stawów rybnych wraz z rezerwatem przyrody- Dziki Staw. Stawy porozdzielane licznymi
groblami są miejscem o dużej bioróżnorodności. Częśd południowo wschodnia to głównie
strumieo bez nazwy oraz fragmenty lasów mieszanych z nielicznymi jeziorkami krasowymi.
Dolina cieku poprzecinana jest licznymi dopływami częściowo zmeliorowanymi.
Ostoja Kras Staszowski to obszar występowania lasów liściastych, borów, w tym borów
mieszanych oraz siedlisk wodno-błotnych powstałych w lejkach krasowych. Obecnośd lejków
krasowych i związana z nimi szata roślinna jest najcenniejszą wartością przyrodniczą tego
regionu. Lejki są jednocześnie świetnym kalendarium historii szaty roślinnej panującej w
okresie holoceoskim. Obszar obejmuje naturowe typy siedlisk oraz gatunki chronione i
zagrożone w skali regionu i kraju. Stwierdzono występowanie aż 12 typów siedlisk
przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, największy udział mają niżowe i górskie
świeże łąki użytkowane ekstensywnie oraz dobrze wykształcone grądy i łęgi. Odległośd w linii
prostej: ZGOK: około 7,81 km; Składowisko: około 7,43 km.
2. Ostoja Żyznów - (kod obszaru PLH260036, pow.4 480,0 ha). Ostoja Żyznów położona jest w
obrębie mezoregionów Wyżyna Sandomierska, Góry Świętokrzyskie i Pogórze Szydłowskie. W
części wschodniej geologicznym fundamentem obszaru jest przedłużenie Gór Świętokrzyskich,
natomiast w kierunku wschodnim na skały paleozoiczne są nałożone osady morskie transgresji
mioceoskiej. W większości obszar pokrywa znacznej grubości pokrywa lessowa, co sprawia, że
powierzchnia terenu jest dosyd płaska, rozcięta przez dopływ Wisły - Koprzywiankę wraz z
dopływami. Koprzywianka, lewostronny dopływ Wisły jest to najdłuższa rzeka płynąca przez
Wyżynę Sandomierska, a jednocześnie mająca największe dorzecze. Największym dopływem
Koprzywianki na obszarze jest rzeka Kacanka. Utworzono na niej rozległy zbiornik wodny w
Szymanowicach k. Klimontowa. Występujące tu gleby to głównie brunatnoziemy, rzadziej
czarnoziemy, przez co teren jest intensywnie użytkowany rolniczo. Charakterystyczny dla
obszaru krajobraz to stosunkowo płaska wyżyna lessowa, wyniesiona na wysokośd 220-290 m
n.p.m., z bardzo gęstą siecią dolin i wąwozów lessowych, parowów oraz wzgórz o stromych
ścianach stanowiących dopełnienie doliny Koprzywianki i Kacanki, będących dominującą
częścią krajobrazu. W dolinie rzeki Koprzywianki oraz jej dopływów znajdują się wychodnie
starych skał z ery paleozoicznej, w tym z kambru dolnego. Rzeka miejscami meandruje
stwarzając dogodne siedliska dla ekstensywnie użytkowanych łąk, rozlewisk, zastoisk oraz
80
Opracowanie:
płatów łęgów. Rozleglejsze powierzchnie zajęte zwłaszcza przez zbiorowiska łąkowe o różnym
stopniu wilgotności znajdują się w dolinie rzeki Kacanki. Zbocza dolin rzecznych, wąwozów
lessowych, skarpy śródpolne pokrywają murawy kserotermiczne. Dominującymi zbiorowiskami
leśnymi są bory sosnowe i mieszane, nierzadko jednak trafiają się różnego typu zbiorowiska
grądowe, rozczłonkowane często głębokimi wąwozami i jarami, zwłaszcza na zboczach dolin
rzecznych. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około 14,22 km, Składowisko: około 13,64 km.
3. Lasy Cisowsko - Orłowioskie- (kod obszaru PLH260040, pow. 10 406,9 ha). Jeden z większych
kompleksów leśnych zajmujących południową częśd Pasma Łysogórskiego w Górach
Świętokrzyskich. Położony jest w zlewniach Nidy i Czarnej Staszowskiej. Obejmuje trzy pasma
wzgórz zbudowane z dewooskich piaskowców i wapieni oraz kambryjskich kwarcytów. Rzeźba
terenu jest bardzo urozmaicona, z licznymi garbami denudacyjnymi, kotlinami i dolinami o
charakterze przełomów. Sied wodna jest dobrze rozwinięta. Rzeki płyną naturalnymi korytami
tworząc liczne zakola i meandry. W ich otoczeniu znajdują się duże kompleksy łąk. W granicach
obszaru leży kilka wsi otoczonych polami i łąkami. Lasy zajmują większośd powierzchni obszaru.
Są to głównie drzewostany jodłowe, sosnowo-jodłowe i bukowo-jodłowe z udziałem jaworu,
klonu i cisa, odnawiające się z samosiewu. Niektóre fragmenty o charakterze pierwotnym są
pozostałością Puszczy Świętokrzyskiej, np. las bukowy chroniony w rezerwacie "Zamczysko",
mieszany w rezerwacie "Cisów". U podnóża Pasma Cisowskiego, na dziale wodnym, w niecce
otoczonej zalesionymi wydmami znajduje się kompleks torfowisk, przechodzący miejscami w
niedostępne grzęzawiska. Tutaj bierze swój początek Czarna Staszowska - odprowadzająca
wody z większej części tych lasów, oraz potok Trupieo. Odległośd w linii prostej: ZGOK: około
15,7 km, Składowisko: około 15,34 km.
4. Ostoja Szaniecko – Solecka- (kod obszaru PLH260034, pow. 8 072,9 ha). Obszar znajduje się w
środkowej części Garbu Pioczowskiego oraz południowo - zachodnim fragmencie Niecki
Połanieckiej (Płaskowyżu Stanieckim i Kotlinie Borzykowskiej). Składa się z kilkunastu enklaw z
malowniczymi wapiennymi i gipsowymi wzgórzami porośniętymi roślinnością kserotermiczną.
Teren poprzecinany jest licznymi ciekami wodnymi, miejscami tworzącymi zabagnione dolinki,
w których wykształciły się torfowiska. W północnej części obszaru znajdują się liczne
odsłonięcia gipsów, zwłaszcza wielkokrystalicznych; ponadto, obserwuje się liczne formy krasu
powierzchniowego i podziemnego np.: leje, studnie, zapadliska, jaskinie krasowe. Środkowa i
południowa częśd wyróżnia się występowaniem wód mineralnych z wysiękami, którym
towarzyszy roślinnośd halofilna, jak np. w okolicach wsi Owczary. Odległośd w linii prostej:
ZGOK: około 17,34 km, Składowisko: około 17,92 km.
5. Tarnobrzeska dolina Wisły- (kod obszaru PLH180049, pow. 4 059,7 ha). Obszar ten w całości
jest położony na Terenie Kotliny Sandomierskiej, na Nizinie Nadwiślaoskiej, na styku dwóch
województw. Obejmuje dolinę Wisły ograniczoną do międzywala, na odcinku od ujścia Wisłoki
- poniżej Połaoca, do Sandomierza. Znaczne powierzchnie wydm nadwiślaoskich są pokryte
roślinnością inicjującą proces sukcesji. W dolinie rzeki występują dośd duże starorzecza, z
wykształconą roślinnością naturalną. Na lewym brzegu rzeki Wisły dominują kompleksy łąk, a
na prawym znaczne połacie nie wyciętych jeszcze lub nie zdegradowanych lasów nadrzecznych
i zarośli wierzbowych. Jest to też teren, gdzie w dużej ilości oprócz cennych siedlisk
przyrodniczych występują także duże ilości ptaków, dla których teren ten jest swoistym
korytarzem ekologicznym. W kilku miejscach, na wzniesieniach kilkudzisięcio- metrowych
występują skupiska olszy czarnej z Asarum europaeum w runie. Odległośd w linii prostej: ZGOK:
około 25,55 km, Składowisko: około 25,43 km.
6. Ostoja Stawiany- (kod obszaru PLH260033, pow. 1 194,5 ha). Ostoja położona jest w obrębie
mezoregionu Pogórze Szydłowskie oraz w zachodniej części Niecki Połanieckiej tzw.
Płaskowyżu Stanieckim. Rzeźba terenu jest tu słabo rozwinięta, północna częśd jest
81
Opracowanie:
poprzecinana garbami i dolinkami. Charakterystycznym elementem tego terenu są formy krasu
które rozwinęły się w utworach mioceoskich głównie w gipsach ale też i w wapieniach. Przez
obszar przepływają liczne rzeczki i strumienie o niewielkich przepływach i długości. Odległośd
w linii prostej: ZGOK: około 25,00 km, Składowisko: około 25,00 km.
7. Ostoja Nidziaoska – (kod obszaru PLH260003), pow. 26515,64 ha. Jednym z głównych walorów
ostoi jest kras gipsowy, tworzący podłoże dla rzadko spotykanych, kserotermicznych, na
gipsowych muraw. Związane są z nimi stanowiska wielu najrzadszych składników naczyniowej
flory polskiej. Znajduje się tu jedyne w Polsce stanowisko Serratula lycopifolia, oraz jedna z
najmocniejszych populacji Carlina onopordifolia. Jest to obszar występowania słonych źródeł,
wokół których rozwijają się łąki halofilne. Ostoja Nidziaoska stanowi miejsce lęgowe wielu
gatunków ptaków, zwłaszcza wodno-błotnych i ważny punkt na szlaku wędrówkowym ptaków.
Obszar w większości położony na terenie Nadnidziaoskiego Parku Krajobrazowego (23 164 ha)
z rezerwatami przyrody: Góry Wschodnie (1,78 ha), Grabowiec (21,9 ha), Krzyżanowice (18,0
ha), Skorocice (7,7 ha), Winiary Zagojskie (4,8 ha). Niewielkie fragmenty obszaru zlokalizowane
są na terenie Miechowsko-Działoszyckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (99 695 ha),
Solecko-Pacanowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (46 961 ha) i WłoszczowskoJędrzejowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (69 090 ha). Na terenie obszaru znajduje się
30 pomników przyrody.
8. Dolina Nidy – (kod obszaru PLB260001) pow. 19956,08 ha. Ostoja ptasia o randze europejskiej
E 62, występuje co najmniej 30 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 10
gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej
1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bączek (PCK), bąk (PCK), ślepowron,
błotniak łąkowy, błotniak stawowy, błotniak zbożowy (PCK), bocian czarny, czapla biała,
dzięcioł białoszyi, mewa czarnogłowa, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi, perkozek,
zausznik, gęgawa, cyranka, cyraneczka, krakwa, płaskonos, podgorzałka, czernica, głowienka,
hełmiatka, kropiatka, zielonka, krwawodziób, rycyk, dudek, remiz. W stosunkowo wysokim
zagęszczeniu występują: bocian biały, derkacz, wodnik, rybitwa białoczelna, podróżniczek,
zimorodek, gąsiorek, dziwonia, srokosz, trzciniak, brzęczka, świerszczak (około 1% populacji
krajowej), strumieniówka i słowik szary (około 0,5% populacji krajowej). Obserwuje się
następujące formy ochrony: Rezerwaty Przyrody: Góry Wschodnie (1,8 ha) i Nadnidziaoski
Park Krajobrazowy (23164,0 ha).
9. Puszcza Sandomierska- (kod obszaru PLB180005), pow. 129115,59 ha. Obszar stanowi bardzo
cenną ostoję wielu gatunków ptaków Stwierdzono tu występowanie 43 gat. ptaków z zał. I
Dyrektywy Ptasiej. Obszar cenny z punktu widzenia liczebności bociana czarnego, bociana
białego, ptaków drapieżnych i derkacza (powyżej 1% populacji polskiej). W przypadku kraski,
podgorzałki i czapli białej obszar stanowi miejsce gniazdowania ponad 10% populacji gatunków
w Polsce, jest więc jedną z kluczowych ostoi dla ich zachowania. Ponadto, obszar jest miejscem
licznego występowania w okresie lęgowym świergotka polnego, lelka, dudka, dzięciołów
(średniego, czarnego, białoszyjego, zielonosiwego i zielonego), gąsiorka, skowronka borowego,
trzmielojada, jarzębatki, ortolana, potrzeszcza). Znajdują się rezerwaty przyrody: Buczyna w
Cyrance na Płaskowyżu Kolbuszowskim (20,10 ha), Jaźwiana Góra (3,94 ha), Pateraki (58,4 ha),
Zablocie (539,80 ha) oraz Mielecko –Kolbuszowsko -Głogowski Obszar Chronionego Krajobrazu
i Sokołowsko-Wilczowolski OchK.
82
Rysunek 5. Obszary należące do Sieci Natura 2000 zlokalizowane w pobliżu terenu Inwestycji
Tabela 32. Legenda do rysunku 6 oraz odległości obszarów sieci Natura 2000 od terenu Inwestycji
Numer
siedliska
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Nazwa siedliska
Odległośd od inwestycji *km+
Kras Staszowski
Ostoja Żyznów
Tarnobrzeska Dolina Wisły
Puszcza Sandomierska
Ostoja Szaniecko – Solecka
Ostoja Nidziaoska
Dolina Nidy
Ostoja Stawiany
Lasy Cisowsko – Orłowioskie
8
14
25
37
17
31
30
25
15
2.3.5. Użytki ekologiczne (tereny zielone)
Na terenie Szanieckiego Parku Krajobrazowego znajdują się:
-
-
-
„Ostra Góra” – nr 09 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,12 ha, utworzony w 2002r.,
położenie – Skotniki Małe, gm. Busko-Zdrój.
Gipsowe wzgórze z roślinnością
kserotermiczną.
„Wąwóz Kikowski” – nr 40 w rejestrze WKP, powierzchnia 9,57 ha, utworzony w 2002r.,
położenie – Kików, gm. Solec-Zdrój. Fragment wąwozu, którego podłoże geologiczne
stanowią wapienie oraz piaskowce jurajskie i kresowe. Występuje tu roślinnośd
kserotermiczna.
„Oczko wodne” – nr 65 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,46 ha, utworzony w 2002r.,
położenie – Sędziejowice, gm. Chmielnik. Niewielki staw na terenie leśnictwa Suchowola z
zaroślami wierzby, olszyny i kruszyny.
Na terenie Nadnidziaoskiego Parku Krajobrazowego znajdują się:
-
-
Słone źródło – nr 027 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,21 ha, utworzony w 2002r.,
położenie – Szczerbaków, gm. Wiślica. Płaskie śródpolne wyniesienie, ze stanowiskiem
roślinności halofitowej.
„Górki I” – nr 115 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,15 ha, utworzony w 2004r., położenie –
Górki gm. Wiślica. Gipsowy pagórek porośnięty roślinnością ciepłolubną.
„Górki II” – nr 116 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,34 ha, utworzony 2004r., położenie –
gm. Wiślica. Gipsowy pagórek z odsłonięciem gipsów laminowanych, porośnięty
roślinnością ciepłolubną.
Na terenie Cisowsko-Orłowioskiego Parku Krajobrazowego znajdują się:
-
-
„Torfowisko przejściowe” – nr 50 w rejestrze WKP, powierzchnia 5,07 ha, utworzony w
2001r., położenie – Leśnictwo Cisów, gm. Daleszyce. Obszar stale podmokły - teren
źródliskowy bezimiennego dopływu rzeki Czarna, stanowiący torfowisko o charakterze
przejściowym. Występują tu fitocenozy rzadkich zespołów turzycy nitkowatej, mszar
wysoko torfowiskowy z bagnem zwyczajnym, młaka z turzycą gwiazdkowatą i mietlicą psią.
Spośród gatunków chronionych licznie występuje modrzewnica zwyczajna i rosiczka
okrągłolistna.
„Bagno” – nr 10 w rejestrze WKP, powierzchnia 2,12 ha, utworzony w 2002r., położenie –
Leśnictwo Łukawa, gm. Daleszyce. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą.
Miejsce występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno
zwyczajne, modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos
Opracowanie:
-
-
-
-
zwyczajny, trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków
preferujących siedliska wodno - błotne.
„Bagno” – nr 11 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,40 ha, utworzony w 2002r., położenie –
Leśnictwo Łukawa, gm. Raków. Grunt stale podmokły, okresowo zalewany wodą. Miejsce
występowania zbiorowisk roślinności bagiennej (mech torfowiec, bagno zwyczajne,
modrzewnica zwyczajna, wełnianka, żurawina błotna, sit, na obrzeżach wrzos zwyczajny,
trawy i wiele innych). Miejsce bytowania licznych owadów, płazów i ptaków preferujących
siedliska wodno - błotne.
„ Bagno” – nr 12 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,58 ha, utworzony w 2002r., położenie –
„ Bagno” – nr 13 w rejestrze WKP, powierzchnia 1,38 ha, utworzony w 2002r., położenie –
„ Śródleśna łąka – Trwały użytek zielony” – nr 6 w rejestrze WKP, powierzchnia 0,96 ha,
utworzony w 2001r., położenie – Widełki, gm. Łagów. Łąka w dolinie rzeki Łukawki
otoczona ze wszystkich stron lasem mieszanym. Stanowisko pełnika europejskiego,
podkolana białego i storczyka szerokolistnego. Obok roślin chronionych na łące występuje
także duże bogactwo innych, bardziej pospolitych (tojeśd, trybula, dzięgiel itp.). Duże
walory przyrodniczo - krajobrazowe.
Podsumowanie:
W rejonie lokalizacji inwestycji nie występują formy przyrodnicze chronione przepisami prawa lub
atrakcyjne z uwagi na unikatowośd, formę itd.
Zakres oddziaływao projektowanego przedsięwzięcia (co wykazano poniżej) zamyka się w granicach
terenu objętego inwestycją i w żaden sposób nie może wpłynąd na przyrodę i środowisko w rejonie
inwestycji jak i na najbliższe chronione obszary.
W zakresie oddziaływania na obszary Natura 2000, Wojewódzki Konserwator Przyrody w Kielcach
wydał w dniu 30.05.2008r maja opinię, w której zaznaczył brak oddziaływao planowanej inwestycji
na obszary Natura 2000 oraz obszarów planowanych do objęcia ochroną, z których najbliżej
położony znajduje się w odległości około 17 km od planowanej inwestycji.
29 października 2009 r. Polska po uzyskaniu decyzji Rady Ministrów, wysłała do Komisji Europejskiej
nowe proponowane obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Termin zatwierdzenia tych obszarów
przez Komisję Europejską jest przewidziany najwcześniej na koniec 2010 r. Obecnie najbliżej
położonym obszarem Natura 2000 jest Kras Staszowski, znajdujący się około 8 km od terenu
planowanej Inwestycji.
Inwestycja nie charakteryzuje się znaczącymi oddziaływaniami na środowisko i jej realizacja nie jest
sprzeczna z ustaleniami Dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie
ochrony dzikich ptaków i Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony
85
Opracowanie:
siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, które zostały transponowane do polskiego prawa,
głównie do ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
Warunki naturalne (podłoże gruntowe i stosunki wodne) oraz antropogeniczny, poindustrialny
charakter terenu stwarzają dogodne warunki do lokowania tego typu (jak oceniane) przedsięwzięd.
Szczegółowych badao hydrogeologicznych i geotechnicznych, na etapie projektowania, będzie
wymagał teren przeznaczony pod budowę kolejnych kwater składowiska.
86
Opracowanie:
3. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU
ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH
NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI
3.1. OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU I EWIDENCJI ZABYTKÓW
Na terenie gminy Tuczępy można wyróżnid następujące zabytki:
a) Zespół Kościoła Parafialnego z 1666 roku p.w. Jana Chrzciciela, w tym: brama, dzwonnica, mur
z 1829 roku , ogrodzenie, mur z XIX wieku, drewniana plebania z ok.1850 roku, cmentarz
parafialny z 1246 roku,
b) Dwór z 1930 roku, obecnie siedziba Urzędu Gminy,
c) Nieciesławice - zabytkowy park Kołłątajów
d) Zespół kościoła parafialnego w Kargowie (XIV wiek),
e) Zespół kościoła parafialnego w Tuczępach (XVII wiek),
f) Obora w zagrodzie w Podlesiu z kooca XIX wieku,
g) Cmentarze przykościelne w Kargowie i Tuczępach (zgrupowania rzeźbiarskich nagrobków i
epitafiów oraz ogrodzenia).
h) Wszystkie w/w obszary chronione i zabytki mieszczą się w znacznej odległości od planowanej
inwestycji.
W związku z powyższym oraz w związku z zastosowanymi w projekcie inwestycji zabezpieczeniami
przed wpływem na środowisko nie przewiduje się bezpośredniego ani pośredniego oddziaływania
planowanego przedsięwzięcia na obszary chronione i cenne elementy przyrodnicze występujące na
terenie Gminy Tuczępy.
3.2. OBIEKTY POSTULOWANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ
Nie dotyczy
3.3. INNE ELEMENTY KULTUROWE
Nie dotyczy
3.4. STREFY
OCHRONY KONSERWATORSKIEJ WPROWADZONE USTALENIAMI MIEJSCOWEGO
PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Nie dotyczy
87
Opracowanie:
4. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU
NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA
Realizacja przedsięwzięcia ma na celu doprowadzenie gospodarki odpadami na danym terenie do
pełnej zgodności z przepisami prawa polskiego i Unii Europejskiej, w szczególności w odniesieniu do:





wdrożenia zintegrowanego systemu unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
zapobiegania powstawaniu odpadów,
odzysku surowców i ponownego wykorzystania odpadów,
bezpiecznego dla środowiska, koocowego unieszkodliwiania odpadów niewykorzystanych,
maksymalnego zmniejszenia ilości deponowanych na składowiskach odpadów
komunalnych, w tym odpadów ulegających biodegradacji,
 ograniczenie wpływu na środowisko istniejących obiektów,
 podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeostwa.
Zaniechanie przedsięwzięcia spowodowałoby utrzymanie obecnego stanu terenu inwestycji i
gospodarki odpadami. Z punktu widzenia ochrony środowiska sprowadziłoby się do szybkiego
wypełnienia pojemności składowisk odpadów.
Składowanie jest jednak najmniej korzystnym rozwiązaniem wynikającym z hierarchii postępowania z
odpadami. Negatywne oddziaływanie składowisk, na których deponowane są odpady ulegające
biodegradacji objawia się wytwarzaniem gazu składowiskowego oraz odcieków. Bez realizacji
analizowanej inwestycji wielkośd emisji odcieków i biogazu oraz emisja substancji do powietrza w
przyszłości może byd większa niż w chwili obecnej. Przyczyną będzie przewidywana, zwiększająca się
masa gromadzonych odpadów.
Proponowane rozwiązania mają na celu uniknięcie powyższych niedoborów systemu oraz
potencjalnych uciążliwości dla środowiska. Inwestycja pozwoli uporządkowad gospodarkę odpadami na
terenie 18 gmin należących do Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami w Rzędowie gmina
Tuczępy.
Brak realizacji przedsięwzięcia jest wariantem bezinwestycyjnym, utrzymującym stan obecny w
zakresie eksploatacji dotychczasowego, niepełnego systemu zbiórki i unieszkodliwiania odpadów.
Kwestia nieinwestycyjnego rozwiązania problemu gospodarki odpadami w 18 gminach polega na
kontynuacji dotychczasowego sytemu zbiórki odpadów, przy maksymalnym wykorzystaniu możliwości
dalszego składowania odpadów na składowiskach. Po wyczerpaniu chłonności składowisk odpady
muszą byd wywożone do najbliższych ZGOK np. ZGOK w Tarnowie lub ZGOK dla Kielc, o ile sortownie te
będą miały odpowiednie moce przerobowe.
Każda z gmin, tak jak dotychczas, politykę odpadową prowadzid będzie we własnym zakresie za
pośrednictwem gminnych zakładów komunalnych lub poprzez zlecanie obsługi podmiotom
zewnętrznym. Brak własnych składowisk znacznie wydłuży drogi transportu odpadów (do ponad 70
km). Ponadto brak spójnej polityki w zakresie odbioru i składowania odpadów utrudni wdrożenie na
szerzą skalę zbiórki selektywnej.
Wariant zaniechania oznacza, że w celu spełnienia opisanych powyżej przepisów oraz pokrycia
niedoborów systemu regionalnego, odpady wożone będą na do unieszkodliwiania oraz składowania w
ilości ok. 30 000 Mg/rok (odpady zmieszane łącznie z biomasą) do zewnętrznych jednostek. Szacuje się,
że odległośd transportowa po wyczerpaniu możliwości lokalnego unieszkodliwiania odpadów wyniesie
około 100km.
88
Opracowanie:
Realizacja planowanej inwestycji będzie miała istotny wpływ na zmniejszenie strumienia odpadów
przewidzianych do składowania.
Biorąc pod uwagę wzrost ilości odpadów kierowanych na składowisko przy braku realizacji
inwestycji nie zostaną dopełnione wymagania polskie i unijne, m.in. w zakresie zapewniania
warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do
składowania.
Wytyczne Unii Europejskiej wymuszają obowiązek obniżenia ilości substancji organicznej w
składowanych odpadach o 25%, do roku 2010. Efekt ten można uzyskad, m.in.: unieszkodliwiając
biofrakcję odpadów komunalnych metodami biologicznymi.
89
Opracowanie:
5. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW
5.1. ANALIZA WSTĘPNA
Rozwiązania techniczne zaproponowane w ramach niniejszego opracowania, uwzględniają realizację
Projektu z podziałem na następujące elementy funkcjonalne Zakładu:
Budowa części mechanicznej przeróbki odpadów (sortowni wraz z linią do odzysku surowców
wtórnych) oraz infrastruktury Zakładu. Częśd mechaniczna przeróbki odpadów w Zakładzie zostanie
zaprojektowana w celu realizowania następujących operacji:




przyjęcie odpadów zmieszanych oraz ze zbiórki selektywnej,
sortowanie,
składowanie i odbiór wysortowanych frakcji,
przygotowanie uzyskanych surowców i produktów do transportu (belowanie, suszenie itp.).
Przyjęte założenia:




przyjęte rozwiązania technologiczne powinny pozwalad na pozyskiwanie maksymalnej ilości
surowców o jakości umożliwiającej ich zagospodarowanie;
całośd procesu technologicznego odbywad się będzie w dużym stopniu w sposób
zautomatyzowany a prawidłowośd funkcjonowania instalacji poddana możliwości ciągłego
monitorowania;
zaprojektowany system winien uwzględniad możliwośd rozbudowy i zwiększenia wydajności
Zakładu;
Zakład będzie przerabiał w ciągu roku ok. 30 tys. ton zmieszanych odpadów komunalnych.
Budowa części biologicznej przeróbki odpadów. Przewiduje się zaprojektowanie procesu
biologicznego unieszkodliwiania frakcji odpadów ulegających biodegradacji, wydzielonej ze
zmieszanych odpadów komunalnych. W przypadku prowadzonego procesu fermentacji zostanie
wyprodukowany, ujęty i wykorzystany energetycznie biogaz.
Przed zdefiniowaniem wariantów inwestycyjnych przeprowadzono analizę dostępnych na rynku metod
utylizacji odpadów wraz ze wskazaniem optymalnych i możliwych do zastosowania w warunkach
realizacji Projektu.
Tabela 33. Zestawienie stosowanych metod unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów
Opcje zagospodarowania odpadów komunalnych poza składowaniem
Recykling
Recykling chemiczny
Recykling organiczny
Recykling materiałowy
termiczny
MechanicznoOdpady
biologiczne
Ręczne lub
komunalne
Fermentacja
Spalanie Zgazowanie Piroliza przekształcanie Kompostowanie
Recykling mechaniczne
beztlenowa
odpadów
sortowanie
zmieszanych
Odpady
*
*
*
*
mieszane
90
Opracowanie:
Paliwo z
odpadów
Odpady
kuchenne
ulegające
biodegradacji
Odpady
zielone
*
*
*
*
*
*
*
*
*
Papier
*
*
*
*
Odpady
tekstylne
*
*
*
*
Drewno
*
*
*
*
Źródło: Opracowanie własne
Jak wynika z tabeli powyżej, spośród stosowanych metod unieszkodliwiania odpadów dla strumieni
przewidzianych do przyjęcia w nowo projektowanym Zakładzie dedykowane będą:



sortowanie ręczne lub mechaniczne;
kompostowanie;
fermentacja.
Analizie poddano różne możliwości budowy części mechanicznej przeróbki odpadów (sortowni),
zakładającej zwiększenie stopnia jej mechanizacji, od częściowego – przewidującego wykorzystanie
kabin ręcznej segregacji; do pełnego – przewidującego pełną mechanizację procesu segregacji przy
zastosowaniu separatorów optycznych tzw. NIR. Jest to rozwiązanie nowatorskie, przeniesione z
innych branż przemysłowych (branża spożywcza, recyklingowa). Efektem działania linii sortowniczej
będzie:



odseparowanie części ulegającej biodegradacji;
odseparowanie surowców wtórnych;
ewentualnie produkcja paliwa alternatywnego RDF.
Przeprowadzono także analizę różnych metod zagospodarowania i przetwarzania biologicznego
odpadów – fermentację suchą (w różnych układach technologicznych) i stabilizację tlenową oraz różne
metody kompostowania jako samodzielnego rozwiązania w części biologicznej.
Efektem funkcjonowania części biologicznej będzie:




stabilizacja materiału biologicznego;
redukcja masy organicznej w odpadach;
ewentualnie produkcja biogazu i jego energetyczne wykorzystanie (jedynie w przypadku
oparcia części biologicznej na fermentacji);
produkcja kompostu lub stabilizatu.
91
Opracowanie:
5.1.1. Analizowane metody mechanicznego sortowania odpadów
Przeanalizowano różne możliwości konfiguracji linii sortowniczych, poszukując optymalnej jakości i
skuteczności procesowej w powiązaniu z akceptowalnymi przez Beneficjenta nakładami
inwestycyjnymi i kosztami eksploatacji. Poniżej przedstawiono przykładowe opisy linii dostosowanej do
produkcji paliw i odzysku surowców, przy jednoczesnym odseparowaniu frakcji kierowanej do
biologicznej przeróbki. Szczegółowy dobór urządzeo oraz pozostałych elementów technicznych
zostanie dokonany na etapie projektowania.
5.1.1.1.
Linia sortownicza „mechaniczno – ręczna”:
W skład linii segregacji odpadów wejdą:

















Przenośnik taśmowy, kanałowy typ PK 14,05/1700 – zasobnia odpadów zmieszanych,
Przenośnik wznoszący do sortowania wstępnego typ PA 21,2/1600,
Przenośnik sortowniczy wstępny PL 10,7/1600,
Trybuna sortownicza z kabina sortowniczą wstępną 6,2 x 5,0,
Sito bębnowe-obrotowe typ 2,95/8080,
Przenośnik taśmowy, podsitowy zbierający frakcję średnią typ PA 3,1/1200,
Przenośnik przesyłowy frakcji średniej typ PA 8,7/1200,
Przenośnik przesyłowy frakcji średniej typ PA 10,8/1200,
Przenośnik sortowniczy frakcji średniej typ PL 20,0/1200,
Trybuna sortownicza z kabina sortowniczą frakcji średniej,
Przenośnik sortowniczy frakcji grubej typ PL 26,2/1200,
Trybuna sortownicza z kabina sortownicza frakcji grubej,
Zespoły przenośników balastu,
Separator elektromagnetyczny z konstrukcją wsporczą,
Prasa belująca typ LP 40 EH1,
Przenośnik taśmowy, kanałowy typ PA 5,0/1200 – zasobnia surowców wtórnych pochodzących
ze zbiórki selektywnej,
Przenośnik wznoszący surowców wtórnych pochodzących ze zbiórki selektywnej typ PA
12,6/1200.
Pierwszym etapem segregacji odpadów będzie segregacja mechaniczna realizowana na sicie
bębnowym w wyniku, której strumieo odpadów rozdzielany będzie na trzy frakcje:



frakcja drobna (do 20 mm), którą stanowią przede wszystkim odpady mineralne, (popioły, piasek
itp.), kierowane są do kontenera i dalej wywożone na kwaterę składowania jako przesypki;
frakcja średnia (20 do 80-100 mm), ze znaczącą przewagą odpadów organicznych kierowana
przenośnikiem taśmowym na linię przygotowania masy organicznej do kompostowania;
frakcja gruba - surowcowa (powyżej 80-100 mm), kierowana układem przenośników taśmowych
do kabin sortowniczych w celu dalszej ręcznej segregacji.
Ręczna segregacja odbywad się będzie na przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w
instalacje ogrzewania oraz wentylacji, zapewniające obsłudze właściwe i zgodne z przepisami
sanitarnymi i BHP warunki pracy.
92
Opracowanie:
W wyniku procesu segregacji ręcznej nastąpi wysegregowanie surowców wtórnych typu: makulatura,
tworzywa sztuczne (butelki PET, opakowania PS, PVC, folia), puszki aluminiowe, szkło, metale.
Zastosowana linia umożliwi dodatkowo przyjmowanie i sortowanie surowców wtórnych,
pochodzących ze zbiórki selektywnej, osobnym ciągiem załadowczym z wykorzystaniem przenośnika
sortowniczego i kabiny sortowniczej frakcji średniej. Praca tej malej linii będzie mogła się odbywad
tylko wówczas, gdy nie będzie pracowad główna nitka linii z sitem np. na drugiej zmianie. Obniży to w
znacznym stopni koszty eksploatacji, związane przede wszystkim z kosztami energii elektrycznej.
Założono, że na główną linię sortowniczą będą trafiały odpady zmieszane oraz frakcja mokra z
selektywnej zbiórki, a na linię surowcową frakcja sucha z selektywnej zbiórki.
5.1.1.2.
Linia sortownicza „mechaniczna”:
1. Stacja nadawcza odpadów zmieszanych - z dostarczanych odpadów komunalnych zmieszanych
w pierwszej kolejności, w punkcie ich rozładunku w wydzielonym miejscu hali technologicznej,
usuwane będą odpady wielkogabarytowe (sprzęt AGD i RTV oraz odpady budowlane) i większe
odpady niebezpieczne (np. akumulatory) - wstępne oczyszczanie. Następnie odpady za
pomocą ładowarki kierowane będą na układ załadunku linii rozdziału mechanicznego;
2. Kabina wstępna – poprzez ręczną segregację wydzielane będą frakcje niebezpieczne dla
warunków eksploatacji sita;
3. Segregacja mechaniczna odpadów zmieszanych - centralnym urządzeniem węzła segregacji
mechanicznej podwójne będą sita bębnowe, na których prowadzony będzie mechaniczny
rozdział odpadów zmieszanych na frakcje wielkościowe:
 frakcja drobna (0-60/80 mm) – tzw. biofrakcja kierowana do części biologicznej; z opcją
wydzielenia frakcji 0-15 mm;
 frakcja średnia (60/80-300 mm) – tzw. frakcja materiałowa, kierowana do dalszej
wielostopniowej segregacji;
 frakcja gruba (>300 mm) – zawracana do procesu poprzez rozdrabniacz;
 Dalsza segregacja frakcji drobnej (0-60 mm): poprzez separator balistyczny (z możliwością
odsiania frakcji mineralnej, rozdzielający frakcje drobną na frakcję mineralną (szkło,
odpady mineralne) i frakcje o dużej zawartości części biodegradowalnych, kierowaną do
części biologicznej zakładu) i separator metali żelaznych uzyskana frakcja lżejsza
kierowana jest do części biologicznej.
4. Dalsza segregacja frakcji materiałowej (60-300 mm):
 separator optopneumatyczny - poprzez pozytywną segregację wybierane będą wszystkie
tworzywa sztuczne nadające się do recyklingu materiałowego.
 pozostała częśd poprzez separator optopneumatyczny, wybierający papier oraz separatory
żelazny i nieżelazny (odzysk metali), kierowana będzie do kolejnego separatora
optopneumatycznego, który wybierał będzie wszystkie frakcje nadające się do produkcji
komponentów paliwa alternatywnego; pozostałośd jako balast kierowana będzie do
składowania;
 papier po separatorze kierowany będzie do kabiny (max 4 stanowiskowej) gdzie
następował będzie rozdział na poszczególne asortymenty papieru; reszta kierowana
będzie do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;
 tworzywa po separatorze kierowane będą do separatora balistycznego rozdzielającego na
frakcje: płaską i toczącą się;
 kolejny separator optopneumatyczny rozdzielał będzie frakcję płaską na folię (odzysk
materiałowy) oraz pozostałą częśd do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;
93
Opracowanie:


następny separator optopneumatyczny rozdzielał będzie frakcję toczącą się na tworzywa
PET, a pozostałą cześd poprzez separator optopneumatyczny na tworzywa PE lub PP.
Pozostały strumieo kierowany będzie do produkcji komponentów paliwa alternatywnego;
tworzywa wybrane na separatorach kierowane będą do oddzielnych kabin (max 4
stanowiskowych) lub separatorów automatycznych, gdzie następował będzie rozdział na
poszczególne asortymenty tworzyw (np. wg kolorów).
5. Segregacja mechaniczna odpadów z selektywnej zbiórki – prowadzona będzie z
wykorzystaniem linii do segregacji odpadów zmieszanych. Przewiduje się, że segregacja
możliwa będzie w systemie dwuzmianowym pracy Zakładu - po zakooczeniu segregacji
odpadów zmieszanych (dopuszcza się wprowadzenie trzeciej zmiany na ok. 3 dni w miesiącu).
Odpady podawane będą do separatora optopneumatycznego po sicie i wraz z frakcją 60-300
mm przebiegad będzie dalszy proces rozdziału jak dla odpadów zmieszanych.
Zagadnienia dotyczące Paliwa alternatywnego (RDF):
Aktualnie obowiązujące regulacje prawne traktują „paliwa alternatywne" wytworzone z odpadów w
dalszym ciągu jako „odpady". Określenie „paliwo alternatywne" funkcjonuje w rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 01.112.1206).
Wyróżnia ono kategorię odpadów palnych, w nawiasie określając je jako „paliwa alternatywne" (kod
19 12 10). Należy zauważyd, że są to odpady inne niż niebezpieczne.
Obowiązujące do 27.12.2005 r. rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 stycznia 2002 r. w
sprawie rodzajów odpadów innych niż niebezpieczne oraz rodzajów instalacji i urządzeo, w których
dopuszcza się ich termiczne przekształcanie (Dz. U. Nr 18, poz. 176, z późniejszymi zmianami)
definiowało paliwa alternatywne jako: „odpady palne, rozdrobnione, o jednorodnym stopniu
wymieszania, powstałe w wyniku zmieszania odpadów innych niż niebezpieczne, z udziałem lub bez
udziału paliwa stałego, ciekłego lub biomasy, które w wyniku przekształcenia termicznego nie
powodują przekroczenia standardów emisyjnych z instalacji współspalania odpadów, określonych w
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 sierpnia 2003 r. w sprawie standardów emisyjnych
instalacji (Dz. U. Nr 163, poz. 1584)".
Aktualnie brak jest obowiązującej prawnie definicji paliw alternatywnych wytwarzanych z odpadów. W
myśl obowiązującej ustawy o odpadach, wytwarzanie „paliw alternatywnych" jest działalnością w
zakresie odzysku odpadów w procesie R 15 (przetwarzanie odpadów w celu ich przygotowania do
odzysku, w tym do recyklingu - wg zał. nr 5 do ustawy). Natomiast wykorzystanie paliw alternatywnych
stanowi proces odzysku R1 (wykorzystanie jako paliwo lub inny środek wytwarzania energii - wg zał. nr
5 do ustawy).
Poniżej przedstawiono schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy
wykorzystaniu zaproponowanych kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych".
94
Opracowanie:
Rysunek 6. Schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy wykorzystaniu zaproponowanych
kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych".
Przy wykorzystaniu „paliw alternatywnych" pod uwagę należy brad przede wszystkim wysokie
gwarancje bezpieczeostwa ekologicznego przy jego wykorzystaniu. Podstawowy warunek stanowi tu
spełnianie standardów emisyjnych określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20
grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. 05.260.2181 ze zm.) zawarte w
rozdziale 3 dotyczącym instalacji spalania i współspalania odpadów, a także prowadzenie monitoringu
zgodnie z wymaganiami rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie
wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody
(Dz.U.08.206.1291).
Jednym z podstawowych warunków, umożliwiających szersze wykorzystanie „paliw alternatywnych",
jest standaryzacja ich jakości. Próbę określenia wymagao jakościowych, które zapewniłyby
dotrzymywanie dotychczasowych standardów emisyjnych w instalacjach/urządzeniach, w których
paliwa te będą stosowane podjął Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla. Uwzględniając aktualnie
obowiązujące regulacje prawne, które traktują paliwa wytworzone z odpadów nadal jako „odpad" zaproponowano następującą definicję paliwa alternatywnego:
„są to palne odpady w formie stałej, przeznaczone do wykorzystywania jako paliwa w procesach
przemysłowych, wytworzone poprzez przetwarzanie niektórych odpadów innych niż niebezpieczne,
które w wyniku przekształcenia termicznego nie powodują przekroczenia standardów emisyjnych".
Przy określaniu podstawowych kryteriów jakościowych dla „paliw alternatywnych", oprócz wartości
opałowej, zawartości popiołu i wilgoci, pod uwagę wzięto zawartośd w paliwie składników, o
decydującym wpływie na parametry emisyjne, podlegające limitom określonym w rozporządzeniu
Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U.
05.260.2181 ze zm.).
Wysokie wymagania postawione tak dla procesu wytwarzania, jak i wykorzystania tych paliw, winny
stanowid barierę dla działao stanowiących zagrożenie ekologiczne. Biorąc pod uwagę powyższe
założenie - zaproponowano, aby przetworzeniu na „paliwo alternatywne" mogły podlegad jedynie
wybrane odpady inne niż niebezpieczne - zarówno stałe jak i ciekłe - charakteryzujące się
właściwościami fizyko-chemicznymi, umożliwiającymi otrzymanie na ich bazie paliwa o pożądanych
parametrach jakościowych.
Według propozycji IChPW, należy wykluczyd możliwośd wykorzystania do preparacji „paliw
alternatywnych", odpadów zaklasyfikowanych w katalogu odpadów (Dz. U. 01.112.1206) jako odpady
niebezpieczne, jak również paliw kopalnych. Zakaz ten powinien uniemożliwid stosowanie procederu
„rozcieoczania zanieczyszczeo" metodą mieszania odpadów np. z węglem.
W konsekwencji, dana substancja (paliwo), jako rezultat procesu recyklingu spełniający wymagania
jakościowe ustanowione w przepisach prawa, nie będzie miało cech odpadu, jeżeli:
95
Opracowanie:
 Substancja jest równoważna w stosunku do pierwotnego surowca (paliwo podstawowe);
 Substancja posiada tę samą charakterystykę co pierwotny surowiec;
 Substancja nie zawiera zanieczyszczeo innych niż jakie mogą byd identyfikowane w
relewantnym surowcu pierwotnym;
 Substancja może byd użyta bezpośrednio, bez wstępnego przetwarzania właściwego
gospodarowaniu odpadami, w procesie produkcyjnym, który może byd prowadzony
samodzielnie w oparciu o surowce pierwotne;
 Substancja jest zdatna, z racji jej cech naturalnych i składu, do użycia w procesie (stanowiącym
założony cel powstania instalacji) do którego jest kierowana;
 Substancja została wytworzona w założonym procesie, poddającym się kontroli;
 Użycie substancji nie powoduje dodatkowych ryzyk w porównaniu do użycia normalnego
surowca pierwotnego;
 Brak jest specjalnych środków ostrożności niezbędnych dla użycia substancji;
 Substancja nie ma negatywnej wartości (nie powoduje pogorszenia warunków eksploatacji
instalacji w stosunku do surowca pierwotnego);
 Istnieje stały rynek dla używania substancji.
Porównując i analizując różne metody sortowania odpadów dokonano następującej oceny:
Tabela 34. Porównanie metod sortowania odpadów
Parametr
Skutecznośd sortowania
Czystośd materiału sortowanego
Ilośd balastu kierowana na
składowisko
Ilośd odzyskanych surowców
Ilośd paliwa alternatywnego
Zatrudnienie
Nakłady inwestycyjne
Sortownia „mechaniczno - ręczna”
Sortownia „mechaniczna”
średnia
średnia
wysoka – powyżej 85%
wysoka – powyżej 85%
duża
średnia
średnia
mała
średnie
średnie
średnia
duża
małe
wysokie
Autorzy Raportu proponują przyjęcie do dalszej analizy wariantu polegającego na budowie
mechaniczno - ręcznej linii sortowniczej z uwagi na zadowalającą skutecznośd ekologiczną przy
jednocześnie stosunkowo niskich nakładach inwestycyjnych. Nie zaleca się rozbudowy węzła produkcji
paliw alternatywnych z uwagi na ich problematyczne zagospodarowanie (traktowane są jako odpad)
oraz niewielką potencjalną ilośd, która nie zrekompensuje poniesionych nakładów.
5.1.2. Analizowane metody biologicznego przetwarzania odpadów
Biologiczne metody przeróbki odpadów bazują na rozkładzie substancji organicznych przez zespoły
mikroorganizmów. Rozkład ten prowadzi do zmniejszenia pierwotnej ilości substancji organicznych i
może następowad w przebiegających z udziałem tlenu procesach kompostowania lub w procesach
beztlenowej produkcji biogazu. Po fermentacji metanowej stosuje się procesy kompostowania w celu
stabilizacji tlenowej substancji po przefermentowaniu.
96
Opracowanie:
Poniżej przedstawiono opisy dotyczące różnych metod biologicznego przetwarzania odpadów wraz z
ich porównaniem.
5.1.2.1.
Kompostowanie
Kompostowanie zaliczyd należy do klasycznych metod przeróbki odpadów, podobnie jak składowanie i
spalanie. Jest to metoda uzasadniona z punktu widzenia ekologii, ponieważ składniki organiczne,
których udział stanowi około 40% masy odpadów komunalnych są ponownie wprowadzane do obiegu
materii. W kompostowniach, poza odpadami komunalnymi można przerabiad również odpady roślinne
i inne odpady organiczne pochodzące z rolnictwa i ogrodnictwa.
Podstawy procesu kompostowania
Najważniejsze grupy odpadów przydatnych do kompostowania to:





odpady biologiczne (gromadzone selektywnie odpadki kuchenne i ogrodowe),
odpady z ogrodów i parków,
komunalnopodobne odpady z przemysłu i rzemiosła,
organiczne pozostałości przemysłu spożywczego,
osad z oczyszczalni ścieków.
Uwarunkowania chemiczne i technologiczne dla odpadów poddawanych kompostowaniu:






optymalny stosunek ilościowy węgla do azotu C/N = 35/1, po zakooczeniu rozkładu tlenowego
C/N powinien zawierad się w granicach od 15 do 20, co odpowiada proporcji występowania
tych pierwiastków w ziemi uprawnej, przy C/N poniżej 15 azot jest uwalniany z gruntu co
wywiera toksyczny wpływ na rośliny,
pH powinien zawierad się w granicach pomiędzy 7 a 9,
optymalna wilgotnośd 55%, przy wilgotności poniżej 20% proces jest niemożliwy,
objętośd powietrza w porach powinna zawierad się w granicach 25% do 35%,
zapotrzebowanie tlenu dla rozkładu tlenowego wynosi 2g O2 / g s.m.,
aby rozkład substancji organicznych przebiegał skutecznie potrzebna jest możliwie duża
aktywna powierzchnia materiału przeznaczonego na kompost (wymagane jest odpowiednie
rozdrobnienie).
Emisje w procesie kompostowania
W procesie kompostowania mogą powstawad odcieki z pryzm kompostowych i silnie zanieczyszczone
wody opadowe. Należy jednak zauważyd, że ilośd odcieków z kompostowni jest znacznie niższa niż z
zagęszczonych składowisk. Odcieki charakteryzują się podwyższoną zawartością soli i powinny byd
oczyszczane lub recyrkulowane do procesu kompostowania.
Ze wszystkimi metodami kompostowania związana jest emisja pyłów. Szczególną uwagę przy
organizacji stanowisk do kompostowania należy poświęcad obciążeniu środowiska substancjami
odorotwórczymi, które pochodzą mogą pochodzid z dostawy materiału wyjściowego i z przerzucania
pryzm. Zwalczanie odorów może odbywad się przez:
97
Opracowanie:



spalanie powietrza odlotowego (np. wykorzystanie powietrza odsysanego z zasobników jako
zasilanie instalacji do spalania odpadów komunalnych),
adsorpcję substancji zapachowych na węglu aktywnym lub adsorpcję w fazie ciekłej, połączoną
z utlenianiem np. ozonem,
filtrację przez złoża, np. przez biofiltr.
Spośród wymienionych opcji, filtracja przez złoże ziemne wydaje się najbardziej ekonomiczną i
skuteczną metoda zwalczania przykrych zapachów.
Technologie kompostowania
Technologie kompostownia można podzielid ze względu na sposób prowadzenia procesu na
dynamiczne i statyczne oraz ze względu na ilośd faz kompostowania.
Systemy kompostowania z fazą wstępną są między innymi uzasadnione wtedy, gdy w krótkim czasie
należy produkowad w przewadze kompost świeży i gdy w wyniku niesprzyjającej lokalizacji należy
wyeliminowad emisję odorów z pierwszego etapu intensywnego rozkładu. Rozróżnia się statyczne i
dynamiczne metody kompostowania wstępnego. System statyczny charakteryzuje się licznymi zaletami
pod względem uproszczonej technologii procesu, kosztów, higienizacji i jakości kompostu oraz
problemów z emisją. Główną zaletą metod dynamicznych jest łatwośd sterowania procesem, w wyniku
czego można pewne etapy rozkładu uruchomid niewątpliwie szybciej i szybciej przeprowadzid.
Dla uzyskania kompostu dojrzałego materiał pochodzący z fazy kompostowania wstępnego należy
poddad fazie drugiej, która najczęściej odbywa się w pryzmach. Obecnie najczęściej stosuje się pryzmy
o przekroju trapezowym, które w porównaniu do stosowanych w przeszłości pryzm o przekroju
trójkątnym zajmują mało miejsca. Przyjmując np. plac o szerokości 11,6m i wysokośd pryzmy 1,3m
uzyskujemy następujące przekroje pryzm: 3 pryzmy trójkątne o łącznej powierzchni przekroju
poprzecznego 5,07 m2 i jedna szeroka pryzma trapezowa 13,26 m2.
Dynamiczne technologie kompostowania
Metody te charakteryzują się ciągłym ruchem i napowietrzaniem kompostowanego materiału.
Ponieważ materiał nigdy nie znajduje się w spoczynku, nie mogą w nim wytworzyd się komórki
grzybów, które przyczyniają się do przebiegu pełnego kompostowania. W porównaniu z metodami
statycznymi kompostowanie dynamiczne powoduje wprawdzie znaczną oszczędnośd czasu
kompostowania wstępnego, ale oceniając czas potrzebny do pełnego kompostowania dyskusyjne jest
czy wstępne kompostowanie dynamiczne ten czas skraca. Najistotniejsze metody kompostowania
dynamicznego to:


obrotowe bębny kompostujące (biostabilizatory),
pionowe bioreaktory do kompostowania.
Bębny kompostujące
Odpady przeznaczone do kompostowania są mieszane w bębnie w sposób ciągły i sztucznie
napowietrzane. Uprzednie rozdrobnienie odpadów nie jest wymagane, ponieważ dokonuje się ono w
wyniku ruchu obrotowego bębna i wbudowanych elementów rozdrabniających. Mieszanie i proces
homogenizacji w biostabilizatorze polepsza się poprzez dodanie osadów ściekowych. Czas przebywania
w biostabilizatorze kształtuje się, w zależności od producenta, na poziomie od 24 godzin do 14 dni. Aby
osiągnąd w bębnie zakooczenie procesu higienizacji należy zapewnid intensywne napowietrzanie przez
okres minimum 3-4 dni.
98
Opracowanie:
Pionowe reaktory do kompostowania
Rozróżnia się reaktory pionowe o konstrukcji półkowej lub bezpółkowej. Odpady przechodzą przez całą
wieżę z góry do dołu i są z reguły napowietrzane w sposób wymuszony.
W wieżach kompostujących bezpółkowych wstępnie rozdrobnione odpady biologiczne doprowadza się
do głowicy bioreaktora. W wieży nie następuje mieszanie materiału wsadowego, trzeba je zatem
zapewnid w ramach przygotowania wstępnego. Wstępnie przekompostowany materiał usuwany jest
w sposób ciągły spod dna wieży z taką intensywnością, aby zapewnid4-6 dni przebywania. Należy
zauważyd, że z powodu niewystarczającego przemieszczania i napowietrzania wewnątrz wieży
substancje organiczne nie są w pełni rozłożone.
W wieżach kompostujących półkowych występuje rozkład materiału przebiegający cienkimi warstwami
i związane z tym intensywne mieszanie i przemieszczanie się względem siebie składników odpadów.
Surowiec doprowadzany jest do wieży ponad płaskie dno i przez odpowiednio rozmieszczone otwory
opada swobodnie na kolejne półki. Powietrze doprowadzane jest na każdą półkę przez umieszczone w
ścianie bocznej otwory zasysające i przepływa w wyniku ciągu naturalnego lub w sposób sztuczny z
dołu do góry. Po 1-2 dniach przebywania w bioreaktorze materiał jest już zhigienizowany i w znacznym
stopniu rozłożony. Wadą tego systemu jest podatnośd na ścieranie ramion zgarniających.
Statyczne technologie kompostowania
W statycznych metodach kompostowania materiał poddawany kompostowaniu znajduje się w
spoczynku, a napowietrzanie odbywa się w sposób sztuczny lub naturalny. Do najważniejszych metod
statycznych należy zaliczyd:



kompostowanie w pryzmach,
metoda Brikollare (kompostowanie w brykietach)
boksy i kontenery do kompostowania.
Kompostowanie w pryzmach
Jest to najstarsza metoda kompostowania. Głównym problemem jest tu napowietrzanie materiału, z
czym powiązane jest bezpośrednio ograniczenie w wysokości pryzm. Przyjmuje się, że metodzie z
przerzucaniem wysokośd pryzm z powodu ich geometrii jest ograniczona do 2,2 m, pryzmy
systematycznie napowietrzane mogą byd usypywane do wysokości 5 m. Kompostowad w pryzmach
można zarówno materiał rozdrobniony, jak i nie rozdrobniony. W przypadku materiału
nierozdrobnionego należy mied jednakże na uwadze możliwośd pojawiania się niekorzystnych zjawisk
takich jak np. tworzenie się kominów powietrznych, które przyczyniają się do wysychania pryzmy.
Należy pamiętad o odwadnianiu placu do kompostowania np. rowami opaskowymi w celu
kontrolowanego ujmowania powstających odcieków. Korzystne, ze względu na zabezpieczenie przed
wzrostem wilgoci, jest zadaszenie pryzm. Czas kompostowania, w zależności od zastosowanego
procesu, wynosi:



z przerzucaniem od 7 do 9 tygodni,
bez przerzucania, ale z napowietrzaniem wymuszonym od 12 do 16 tygodni,
bez przerzucania i bez napowietrzania wymuszonego od 20 do 25 tygodni.
Metoda Brikollare
99
Opracowanie:
Jest to forma kompostowania w prymach niewielkich wymiarów wyprasek odpadów biologicznych i
masy zielonej. Rozkład biologiczny i wysychanie przebiega tu równocześnie i prowadzi do otrzymania
po 5-6 tygodniach podsuszonego, stabilnego produktu o zawartości wody 30-40%. Sposób ten jest
jedyną metodą zapewniającą pełną higienizację i w związku z tym nie wymaga drugiego stopnia
kompostowania.
Kompostowanie w boksach lub biokontenerach
Podstawą rozwoju tej techniki jest założenie, aby nadzorowad na ile to możliwe proces kompostowania
i mied wpływ na jego przebieg. Jeśli pojemniki do kompostowania mają formę standardowych
kontenerów zwane są biokontenerami, natomiast boksy do kompostowania to pojemniki o kubaturze
do 30m3 do 60m3. Stosowanie obecnie boksy i biokontenery można rozpatrywad jako element
dołączony do systemów kompostowania pryzmy, w którym następuje faza wstępna kompostowania
trwająca 7-14 dni.
5.1.2.2.
Beztlenowe metody przeróbki odpadów - fermentacja
Beztlenowe metody przeróbki odpadów opierają się na procesie fermentacji. Fermentacja jest
procesem rozkładu zachodzącym w zamkniętych reaktorach bez dostępu powietrza. Odpady
przeznaczone do fermentacji powinny charakteryzowad się odpowiednią wilgotnością (optymalna
zawartośd wilgoci zależna jest od metody). W wyniku fermentacji tworzy się wysokoenergetyczny
biogaz, który może byd wykorzystany energetycznie.
Wymaganie odnośnie substratu
Substrat powinien zawierad wystarczające ilości biogennych substancji organicznych. Do
fermentowania nadają się odpady dobrze rozpuszczalne w wodzie i łatwo rozkładalne biologicznie. Do
odpadów takich należy zaliczyd np. odpady kuchenne czy odpady zielone. Procesom fermentacyjnym
ulegają odpady o zawartości wilgoci nawet do 99%, w więc odpady, które nie mogłyby byd poddane
obróbce tlenowej. Do odpadów nie nadających się do tego procesu należy zaliczyd szkło, plastiki,
metale czy papier – odpady te należy wcześniej odseparowad. Ograniczeniem jest również wysoka
zawartośd metali ciężkich i soli w odpadach, która prowadzi do hamowania rozwoju bakterii
nitryfikacyjnych. Substancjami hamującymi proces mogą byd również środki dezynfekujące czy
antybiotyki.
Parametry technologiczne
Wyróżnia się trzy zakresy temperatury charakteryzujące się podwyższoną produkcją gazu:



zakres psychofilny, o temperaturze ok. 10C,
zakres mezofilny, o temperaturze ok. 32C-50C,
zakres termofilny, o temperaturze ok. 50C-70C.
Aby utrzymad w reaktorze temperaturę charakterystyczną dla fermentacji termofilowej konieczny jest
zwiększony wydatek energii i nakłady techniczne. Schemat powstawania biogazu przedstawiono
poniżej:
100
Opracowanie:
Rysunek 7. Schemat powstawania biogazu
Warianty metody fermentacji
Fermentacja na sucho
W procesie tym rozkładowi beztlenowemu poddawany jest substrat o zawartości suchej masy do 65%.
Zaletą tej technologii jest małe zapotrzebowanie wody i przez to bardzo wysoki osiągany stopieo
obciążenia reaktora, co w konsekwencji daje wysoką efektywnośd produkcji biogazu w odniesieniu do
jednostki objętości reaktora. Inne zalety fermentacji suchej to: niższe koszty koocowej obróbki
produktu oraz mniejsze zapotrzebowanie na ciepło, ze względu na mniejszą masę odpadów.
Podstawowe wady to: koniecznośd stosowania specjalnych technik transportu i mieszania (szczepienie
wsadu) oraz niebezpieczeostwo wystąpienia niepełnej fermentacji i zjawisk związanych z
przeciążeniem jednostkowej objętości reaktora (zakwaszenie, spadek produkcji biogazu).
Ciągłą fermentację suchą prowadzi się w reaktorach o przepływie tłokowym. Wymieszanie wsadu z
przefermentowanym materiałem następuje przed reaktorem i spełnia funkcję zaszczepiania substratu.
Oferowane technologie fermentacji suchej różnią się sposobem mieszania odpadów w komorze. Czas
przebywania odpadów w komorach fermentacyjnych w przypadku fermentacji mezofilnej wynosi ok. 3
tygodnie. Uzyskany produkt należy skierowad następnie do kompostowania – proces kompostowania
trwa w takim przypadku ok. 10 dni.
101
Opracowanie:
Fermentacja na mokro
Pojęciem mokra fermentacja określa się fermentację, w której substrat ma konsystencję pozwalająca
na jego pompowanie. Granicą stosowalności jest zawartośd suchej masy we wsadzie < 15 %. Procesem
najbardziej rozpowszechnionym jest jednostopniowa fermentacja mezofilowa, z mieszaniem,
zawiesiny odpadów o zawartości substancji stałych od 3 do 8 %. Fermentacja na mokro, w porównaniu
do fermentacji suchej, sprawia mniejsze problemy z otrzymaniem osadu homogenicznego, daje
możliwośd oddzielenia zanieczyszczeo ciężkich i substancji pływających na etapie upłynniania i ułatwia
recyrkulację osadu.
Fermentacja prowadzona jest w wydzielonych, zamkniętych komorach fermentacyjnych, w sposób
ciągły. Czas przetrzymania osadów w komorze waha się od 2 do 4 tygodni, najczęściej wynosi ok. 15 20 dni.
Technologie wielostopniowe
W technologiach wielostopniowych proces prowadzony jest w kilku bioreaktorach połączonych
szeregowo, w których panują różne warunki środowiskowe. W najczęściej stosowanych technologiach
dwustopniowych, w pierwszym reaktorze prowadzi się hydrolizę i fazę kwaśną, natomiast w drugim,
zwykle przepływowym reaktorze, octanogenezę i fazę metanogenną. Fermentację metanową prowadzi
się w mezo- lub termofilowym zakresie temperatur. Rozdział faz kwaso - i metanogennej miał w
założeniach zapewnid wyższy stopieo rozkładu związków organicznych oraz wyższą i bardziej stabilną
produkcję biogazu, dzięki stworzeniu optymalnych warunków dla rozwoju specyficznej flory
bakteryjnej. Pełny rozdział faz fermentacji okazał się niemożliwy, ale skrócono czas trwania procesu
nawet do 12 dni. Realizacja dwustopniowej fermentacji wymaga wyższych nakładów inwestycyjnych i
eksploatacyjnych oraz stwarza szereg problemów technologicznych (kontrola parametrów procesu) w
porównaniu z procesem jednostopniowym. Skrócenie czasu fermentacji może byd niewystarczającym
argumentem za jej stosowaniem tym bardziej, że istnieje możliwośd skrócenia jednostopniowej,
mezofilowej fermentacji z 20 do 15 - 18 dni.
Poniżej przedstawiono porównanie opisanych metod przeróbki biologicznej odpadów:
Tabela 35. Porównanie metod kompostowania i fermentacji
Parametry
Kompostowanie
Fermentacja
1
2
3
Mikroorganizmy
Bakterie, grzyby, promieniowce
Różne bakterie
10% redukcja węgla organicznego
Przetworzenie biomasy
50 % redukcja węgla
Środowisko: tlen zawartośd
wody substancje odżywcze
temperatura
wartośd pH
5 - 15 % w porach 40 - 60 % C/N = 20:135:1 max. do 55-65 °C
Przyjmowanie odpadów
Zasobnie płaskie lub głębokie
Zbiorniki płaskie lub głębokie
Przygotowanie odpadów
Preferowane technologie suche
Technologie suche i/lub mokre
5,5-8
Brak tlenu 60-90 % C/N=10:l -30:1 35 °C (mezofilowy)
55 °C (termofilowy) 6,5-8
102
Opracowanie:
Surowce
Odpady organiczne, powietrze, ewent.
materiał strukturalny
Odpady organiczne, woda i ciepło
Produkty
Kompost (do sprzedaży) Powietrze
odlotowe oczyszczane na filtrach
biologicznych Ścieki/woda odpadowa
wzg. kondensaty wodne
Ustabilizowany biologicznie przefermentowany
materiał (wymagane odwodnienie i stabilizacja
tlenowa) Biogaz (wysokoenergetyczny gaz) Ścieki
(wymagane oczyszczanie biologiczne)
Stopieo rozkładu substancji
organicznych
ok.55 %
od. 45 do 67%
Ścieki Ilośd (dm /tonę) ChZT
3
3
+
(g/dm ) BZT5 (g/dm ) NH4
3
(mg N/dm )
10-60(odcieki), 20-100, 10-45, 50800
200-350 0,50-2,5 0,10-1,2 15-300
Emisja zapachów
We wszystkich etapach procesu
(wymagane oczyszczanie na filtrach
biologicznych)
W czasie obróbce wstępnej, rozkładu i
konfekcjonowania (sensowna dezodoryzacja np. na
filtrach biologicznych)
Zapotrzebowanie energii
elektrycznej cieplnej
60 - 80 kWh/t bioodpadu
50 kWh/t bioodpadu - 120 kWh/t bioodpadu
niewykorzystywana
150 kWh/t bioodpadu - 300 kWh/t bioodpadu
duże
średnie do dużego
3
Produkcja energii
(nadmiar) elektrycznej
cieplnej
Zapotrzebowanie
powierzchni
(przepustowości 15 tys.
t/a)
Źródło: „Wytyczne…”
Tabela 36. Porównanie metod fermentacji odpadów
Lp.
Parametr
pozioma
Technologia fermentacji
Sucha
pionowa
1
Proces przygotowania substratów
Mechaniczne rozdrobnienie i homogenizacja
2
Odcieki / sucha masa
Mała ilośd odcieków, 15-50% sm
3
Sedymentacja substratów
Niewielka
4
5
6
Wpływ frakcji drobnej
Ładunek organiki w komorze reakcyjnej
Rozwiązania konstrukcyjne
Niewielki
Wysoki
Proste
7
Przebieg procesu
Ciągły, wymuszony
mieszaniem
Ciągły, wymuszony
mieszaniem i/lub
barbotażem
Mokra
Rozdział frakcji na
etapie hydrolizy
Duża ilośd odcieków,
10-15% sm
Występuje, wymaga
intensywnego
mieszania
Duży
Niski
Złożone
Szarżowy,
wymuszony
pompami,
mieszaniem i/lub
barbotażem
103
Opracowanie:
8
9
10
11
Podatnośd na frakcjonowanie substratu
Produktywnośd biogazu
Koszty eksploatacji
Powstawanie osadów
Niska
Wysoka
Niskie
Znikome
Średnia
Średnia
Niskie/średnie
Znikome i małe
Wysoka
Niska
Wysokie
Duże
Proponuje się aby w niniejszym raporcie zostały przeanalizowane dwa warianty przeróbki biologicznej
odpadów: kompostowanie oraz fermentacja sucha, ze wskazaniem metody kompostowania w
pryzmach jako metody podstawowej z uwagi na:





niskie koszty inwestycyjne i eksploatacji „dopasowane” do skali Projektu,
osiągnięcie wymaganej redukcji masy i objętości,
dostępnośd miejsca,
brak odbioru ciepła w przypadku spalania biogazu z procesu fermentacji,
niezawodnośd technologiczną (prosty proces).
5.1.2.3.
Sposoby rozliczania ilości odpadów ulegających biodegradacji
Proponuje się rozliczad ilości odpadów biodegradowalnych, kierowanych do składowania zgodnie z
„Wytycznymi dotyczącymi rozliczania obowiązku w zakresie ograniczenia ilości składowanych odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji (wg stanu prawnego na dzieo 15 grudnia 2008r.)”.
Podstawowe pojęcia i definicje wykorzystywane w procedurze rozliczeniowej:
MBP - Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów (MBT - Mechanical and biological treatment
of waste). Proces MBP obejmuje procesy: rozdrabniania, przesiewania, sortowania, klasyfikacji i
separacji, ustawione w różnorodnych konfiguracjach w celu mechanicznego rozdzielenia strumienia
odpadów (najczęściej zmieszanych odpadów komunalnych, w tym pozostałych po selektywnym
zbieraniu „u źródła”) na frakcje dające się w całości lub w części wykorzystad materiałowo lub/i
energetycznie oraz na frakcję ulegającą biodegradacji, odpowiednią dla biologicznego przetwarzania w
warunkach tlenowych lub beztlenowych. Frakcja zasobna w odpady ulegające biodegradacji (OUB),
wydzielona z odpadów komunalnych w części mechanicznej MBP, określana jest terminem
„biofrakcja”.
Straty prażenia (LOI - Loss on Ignition) są różnicą między suchą masą i zawartością popiołu.
Reprezentują one zawartośd w odpadach zarówno materii biogennej, jak i niebiogennej (np. tworzyw
sztucznych). Składniki niebiogenne nie ulegają biodegradacji, pozostają w odpadach i stanowid będą
częśd strat prażenia produktów. Różnicę strat prażenia surowców i produktów podczas procesu MBP
można zatem przypisad jedynie do rozkładu biologicznego.
AT4 (static respiration test) - test mikrobiologiczny krótkotrwały służący do określania aktywności
oddychania: emisja dwutlenku węgla lub szybkośd poboru tlenu, która może byd oznaczana w
warunkach statycznych.
DR4 (dynamic respiration index) - test dynamiczny respiracji DR4 prowadzony w warunkach tlenowych
dla określenia podatności odpadów organicznych na biodegradację, oparty na metodzie standardowej
(ASTM D5975-96, ISO 14855-1999). Trwa cztery dni.
JPB (Biochemical Methane Potential) - jednostkowy potencjał biogazu. Objętośd suchego biogazu lub
korzystniej metanu (w normalnych warunkach ciśnienia i temperatury) wytwarzanego przez jednostkę
104
Opracowanie:
masy wprowadzonego substratu (kg s.m.) w określonym czasie, najczęściej 21 dni, ale również w czasie
100 dni.
Celem sprawdzenia poziomu redukcji części ulegających biodegradacji w odpadach komunalnych obok
pomiaru strat prażenia wskazanego w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września
2005r w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku
danego typu w zakresie odpadów komunalnych (Dz. U. Nr 186, poz. 1553, z późn. zm.) można stosowad
pomiar wartości AT4, jako parametru uzupełniającego ocenę stopnia ustabilizowania odpadów.
Sugeruje się, że jeżeli odpady po procesach biologicznego przekształcania będą charakteryzowały się
wartością AT4 -15 mg O2/g s.m. wówczas będą uznawane za odpady pozbawione części ulegającej
biodegradacji. Zaleca się również dla nowo budowanych instalacji przetwarzania odpadów osiąganie
parametru AT4 na poziomie 10 mg O2/g s.m.
Tabela 37. Ilośd składowanych odpadów ulegających biodegradacji oblicza się z równania:
Ilośd
składowanych
OUB
=
Ilośd zebranych
OK x UOUB
-
Ilośd selektywnaie
zbieranych UOB
poddanych
odzyskowi
-
Ilośd OK
poddanych
termicznemu
przekształceniu
x UOUB
-
Ilośd OK
kierowanych do
instalacji MBP
x UOUB
gdzie:
OK - niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne;
UOUB - udział odpadów ulegających biodegradacji *%+;
OUB - odpady ulegające biodegradacji.
W opcji podstawowej i alternatywnej założono zastosowanie linii sortowniczych powszechnie
stosowanych z możliwością mechanicznej segregacji odpadów zmieszanych. Proces segregacji
obejmowad będzie segregację mechaniczną na sicie bębnowym oraz segregację ręczną na
przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania oraz wentylacji.
Kompostowanie w opcji podstawowej odbywad się będzie metodą statyczno-dynamiczną w pryzmach
napowietrzanych. Metoda ta jest technologicznie bardzo prosta i eksploatacyjnie tania. Pozwala
elastycznie dostosowad wydajnośd produkcji kompostu w zależności od ilości pozyskiwanej biomasy.
Produkt ze względu na źródło pochodzenia będzie mało zbywalny. Stąd będzie wykorzystywany
głownie do celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji terenów poprzemysłowych. W opcji
alternatywnej rozważona będzie fermentacja sucha ze stabilizacja tunelową pozostałości
fermentacyjnej.
5.2. WARIANT
PROPONOWANY PRZEZ
WNIOSKODAWCĘ
ORAZ RACJONALNY WARIANT
ALTERNATYWNY
5.2.1. Założenia wspólne analizowanych Wariantów
Analizowane warianty technologiczne: Wariant.1. oraz Wariant.2. są zgodne z ustaleniami zawartymi w
Programach Gospodarki Odpadami (GPGO, PPGO i WPGO) w zakresie stopnia objęcia zbiórką
105
Opracowanie:
odpadów, odzysku surowców wtórnych, przetwarzania odpadów ulegających biodegradacji,
unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych oraz składowania pozostałości po segregacji odpadów.
Warianty umożliwiają także unieszkodliwianie osadów ściekowych na kompostowni.
Elementem wspólnym analizowanych Wariantów jest zastosowanie linii sortowniczych powszechnie
stosowanych z możliwością mechanicznej segregacji odpadów zmieszanych. Proces segregacji
obejmowad będzie segregację mechaniczną na sicie bębnowym oraz segregację ręczną na
przenośnikach sortowniczych w kabinach wyposażonych w instalacje ogrzewania oraz wentylacji. Ilości
wydzielonych frakcji oraz odzyskanych surowców wtórnych będą takie same. Szczegółowy opis
wybranej mechaniczno – ręcznej linii sortowniczej znajduje się w rozdziale 5.1.1.
Dodatkowo elementem systemu będzie kampania edukacyjno-informacyjna propagująca racjonalne
założenia gospodarki odpadami.
5.2.2. Wariant proponowany przez Wnioskodawcę
Wariant.1. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z
przeróbką biologiczną – kompostowanie.
Wariant ten zakłada budowę ZGOK w Rzędowie, którego podstawowymi elementami składowymi
będą:
 Częśd mechaniczna: sortownia odpadów (linia sortownicza mechaniczno – ręczna),
 Częśd biologiczna: kompostowanie - w procesie kompostowania następuje unieszkodliwianie
odpadów pod względem sanitarnym, a produktem głównym jest kompost, który może byd
wykorzystany gospodarczo np. do rekultywacji terenów poprzemysłowych.
 Stanowiska do demontażu odpadów wielkogabarytowych,
 Kwatery składowiska.
Kompostowanie odpadów organicznych odbywad się będzie metodą statyczno-dynamiczną w
pryzmach napowietrzanych. Metoda ta jest technologicznie bardzo prosta i eksploatacyjnie tania.
Pozwala elastycznie dostosowad wydajnośd produkcji kompostu w zależności od ilości pozyskiwanej
biomasy. Produkt ze względu na źródło pochodzenia będzie mało zbywalny. Stąd będzie
wykorzystywany głownie do celów własnych zakładu lub do celów rekultywacji terenów
poprzemysłowych. Nie zaleca się w takich sytuacjach, stosowania bardziej wydajnych a zarazem
bardziej kosztownych technologii kompostowa np. kompostowni komorowych, czy też technologii
„metanizacji” odpadów ulegających biodegradacji.
Rozbudowa składowiska wg pierwotnych założeo (tj. wszystkie kwatery w jednej lokalizacji) umożliwi
pełne wykorzystanie elementów infrastruktury pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy
mediów, optymalizuje pracę sprzętu transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor),
pozwoli na poprawę warunków nadzoru nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden
wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi,
zabezpieczenie mienia oraz ochronę ppoż.
Poniżej przedstawiono prognozowany bilans masowy odpadów oraz ilości odpadów kierowanych do
składowania w wyniku realizacji Wariantu.1. Dla przeprowadzenia tej analizy przyjęto założenie, że
ilośd wytwarzanych odpadów jest zgodna z przyjętą prognozą powstawania odpadów. Uzyskane z
analizy poziomy odzysku są pochodną możliwości przerobowych instalacji i prognozowanego poziomu
powstawania odpadów.
106
Opracowanie:
Tabela 38. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 1 (Mg/rok)
Od czasu uruchomienia Zakładu system odpadowy w Wariancie 1 będzie spełniał wymagania w
zakresie zakazu kierowania na składowiska odpadów bez ich uprzedniego przetworzenia oraz redukcji
masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko.
5.2.3. Racjonalny wariant alternatywny
Wariant.2. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno – ręcznej wraz z
przeróbką biologiczną – fermentacja beztlenowa sucha i kompostowanie.
Wariant ten zakłada budowę ZGOK w Rzędowie, którego podstawowymi elementami składowymi
będą:
 Częśd mechaniczna: sortownia odpadów (linia sortownicza mechaniczno – ręczna),
 Częśd biologiczna: fermentacja beztlenowa sucha - w procesie fermentacji beztlenowej (w
praktyce fermentacji metanowej), produktami głównymi są biogaz oraz pozostałości
107
Opracowanie:
posiadające właściwości nawozowe; kompostowanie - w procesie kompostowania następuje
unieszkodliwianie odpadów pod względem sanitarnym, a produktem głównym jest kompost,
który może byd wykorzystany gospodarczo np. do rekultywacji terenów poprzemysłowych.
 Stanowiska do demontażu odpadów wielkogabarytowych,
 Kwatery składowiska.
Fermentacja beztlenowa sucha: fermentacji beztlenowej suchej poddawany jest substrat o zawartości
suchej masy do 40%. Powyżej tej wartości występują zjawiska hamowania procesów biologicznych
wynikające z niedostatku wody. Mała zawartośd wody oznacza duże stężenie substancji organicznych,
a co za tym idzie, dużą produkcję gazu na jednostkę pojemności reaktora. Technologia wymaga
mniejszej objętości reaktora oraz mniejsze są strumienie przerabianej materii. Za podstawowe zalety
procesu uznaje się: możliwośd fermentacji organicznej frakcji odpadów komunalnych bez wstępnego
przygotowania, niższe koszty koocowej obróbki produktu i mniejszą objętośd reaktora. Korzystnymi
cechami tego sposobu prowadzenia procesu fermentacji są również mniejsze zapotrzebowanie na
ciepło, ze względu na mniejsza masę odpadów, oraz mniejsze zużycie wody. Podstawowe wady to:
koniecznośd stosowania specjalnych technik transportu i mieszania oraz niebezpieczeostwo
wystąpienia niepełnej fermentacji i zjawisk związanych z przeciążeniem jednostkowej objętości
reaktora (zakwaszenie, spadek produkcji biogazu).
Inwestor rozważał również możliwośd zmiany lokalizacji kolejnych kwater na tereny znajdujące się w
odległości 400 - 600 m na północny-wschód od ZGOK, ze względu na łatwiejszą dostępnośd terenu
(działki będące w rolniczym użytkowaniu). Są to również tereny pokopalniane zrekultywowane w
kierunku rolnym. Ten wariant lokalizacyjny nie jest zalecany, ze względu na wzrost kosztów inwestycji
(infrastruktura, obwałowanie z czterech stron zamiast trzech) i eksploatacji (odległośd od sortowni), a
także wyższe w tym wypadku koszty odralniania niż odlesiania.
Poniżej przedstawiono prognozowany bilans masowy odpadów oraz ilości odpadów kierowanych do
składowania w wyniku realizacji Wariantu.2. Dla przeprowadzenia tej analizy przyjęto założenie, że
ilośd wytwarzanych odpadów jest zgodna z przyjętą prognozą powstawania odpadów. Uzyskane z
analizy poziomy odzysku są pochodną możliwości przerobowych instalacji i prognozowanego poziomu
powstawania odpadów.
108
Opracowanie:
Tabela 39. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 2 (Mg/rok)
Od czasu uruchomienia Zakładu system odpadowy w Wariancie 2 będzie spełniał wymagania w
zakresie zakazu kierowania na składowiska odpadów bez ich uprzedniego przetworzenia oraz redukcji
masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko.
5.2.4. Wariant najkorzystniejszy dla środowiska
Najkorzystniejsze dla środowiska z punktu zakładanego celu tj. ograniczenia ilości odpadów
deponowanych na składowisku jest spalarnia odpadów, jednak ze względu na brak wystarczającej ilości
odpadów jej budowa byłaby nieuzasadniona ekonomicznie.
Aspekty ekologiczne analizowanych wariantów (Wariantu.1. oraz Wariantu.2.) są porównywalne. W
wyniku przeróbki mechaniczno – biologicznej odpadów otrzymamy podobne ilości: odzyskanych
surowców wtórnych, frakcji kierowanej do przeróbki biologicznej (kompostowania w Wariancie.1.,
fermentacji beztlenowej suchej oraz kompostowania w Wariancie.2.), oraz ilości odpadów
poprocesowych deponowanych na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne.
Adekwatnie do skali inwestycji (szacowany strumieo kierowany do przeróbki biologicznej będzie
wynosił maksymalnie około 7 000 Mg) jako optymalny wariant wskazany został Wariant.1. z sortownią
109
Opracowanie:
ręczną oraz przeróbką biologiczną: kompostowanie. Wariant ten charakteryzuje się niższymi nakładami
inwestycyjnymi, wg niniejszej oceny, optymalnymi z punktu widzenia celu środowiskowego. Realizacja
inwestycji w Wariancie 2 zapewniłaby co prawda źródło energii odnawialnej, jednak z uwagi na jego
wielkośd oraz problemy z odbiorem energii cieplnej na miejscu ocenia się, że znacznie wyższe nakłady
są nieadekwatne do tego elementu. Podstawowy cel ekologiczny będzie spełniony poprzez realizacje
Wariantu 1.
Efekt ekologiczny Projektu:
Efektem ekologicznym działalności Projektu będzie przede wszystkim redukcja odpadów komunalnych
deponowanych na składowisko odpadów innych niż niebezpieczne. Wdrożenie technologii segregacji
odpadów (linia sortownicza mechaniczno - ręczna) pozwoli na zwiększenie ilości odzyskiwanych
surowców wtórnych. Wysortowana frakcja 20 – 80 mm ze strumienia zmieszanych odpadów
komunalnych będzie kierowana do przeróbki biologicznej, zapewniającej redukcję odpadów
ulegających biodegradacji zgodnie z wymogami zawartymi w przepisach polskich i Unii Europejskiej.
Poniżej przedstawiono ilości deponowanych odpadów ulegających biodegradacji w przypadku braku
realizacji Projektu oraz dla porównania ilości odpadów ulegających biodegradacji w przypadku
zastosowania wariantu wykonawczego (Wariant.1.: sortownia mechaniczno – ręczna oraz
kompostowanie frakcji organicznej):
Tabela 40. Redukcja masy odpadów ulegających biodegradacji
Ilośd odpadów ulegających biodegradacji
Ilośd odpadów ulegających biodegradacji
Odpady zielone i kuchenne
Papier i tektura
tekstylia
Ilośd odpadów przyjętych do przeróbki biologicznej
% odpadów bio zagospodarowywanych
% odpadów bio składowanych
progi ustawowe
2009
5 514
4 864
650
0
0
0%
100%
100%
2014
6 012
5 277
735
0
5 621
94%
6%
75%
2020
6 771
5 906
866
0
6 364
94%
6%
35%
2026
7 308
6 350
958
0
6 886
94%
6%
35%
Brak realizacji Inwestycji spowoduje niespełnienie wymagao dotyczących ilości składowanych odpadów
ulegających biodegradacji na składowisku odpadów oraz szybsze wypełnienie składowiska. Realizacja
Projektu spowoduje redukcję około 90% (przykładowo dla roku 2014) odpadów ulegających
biodegradacji deponowanych na składowisko, zwiększając jednocześnie jego żywotnośd.
Warianty wybrane zgodnie z powyższą analizą:
 realizują wymogi zawarte w przepisach polskich i Unii Europejskiej dotyczące, m.in.:
wymaganej redukcji masy odpadów biodegradowalnyh przekazywanych wyłącznie na
składowisko,
 nie zmieniają istniejące systemu zbiórki i transportu odpadów i nie stwarza w ten sposób
zagrożenia dla stabilnego funkcjonowania obecnego systemu.
110
Opracowanie:
 Instalacja zostanie wyposażona w urządzenia o możliwie niskiej emisji dźwięku spełniające
wymogi prawne. W celu optymalizacji procesu technologicznego prowadzony będzie
monitoring parametrów technologicznych istotnych z punktu widzenia poprawnej i
niezawodnej pracy instalacji.
111
Opracowanie:
6. OKREŚLENIE
PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA
POWAŻNEJ
AWARII
PRZEMYSŁOWEJ,
A
TAKŻE
MOŻLIWEGO
TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Wariant.1. jest najkorzystniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia interesu ochrony środowiska.
Pozwala na koncentrację oddziaływao na środowisko związanych z przyjęciem, przetwarzanie,
transportem i składowaniem na obszarze mocno zdegradowanym poprzez wcześniejszą działalnośd
przemysłową, charakteryzującym się wysokim stopniem przekształceo antropogenicznych.
W ramach analizy wariantowej przeanalizowano propozycję innej lokalizacji kolejnych, przewidzianych
do realizacji kwater. Ocenia się, że „rozdzielenie” terenowe obiektu składowiska będzie się wiązało z
większym oddziaływaniem na środowisko i większymi kosztami.
Oddziaływania kwater zlokalizowanych w różnych, odległych od siebie miejscach będą bardziej
odczuwalne w całym terenie w zakresie odorów, hałasu, uciążliwości związanych z transportem,
zakłócenia krajobrazu, siedlisk dzikiego ptactwa (mew) i związanych z tym problemów niż
oddziaływanie składowiska „skoncentrowanego” na jednym terenie. W przyszłości po rekultywacji
teren taki może stad się atrakcyjny krajobrazowo poprzez jego znaczne wyniesienie.
Rozbudowa składowiska wg pierwotnych założeo umożliwi pełne wykorzystanie elementów
infrastruktury pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy mediów, optymalizuje pracę
sprzętu transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor), pozwoli na poprawę warunków
nadzoru nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów
dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi, zabezpieczenie mienia oraz ochronę
ppoż.
Wybrana lokalizacja oraz bliskie sąsiedztwo projektowanego ZGOK i Składowiska odpadów
minimalizują zagrożenia środowiskowe i uciążliwości związane z planowaną działalnością.
Wariant.1. spełnia zalecenia wszystkich wyżej wymienionych przepisów prawnych. Wariant ten
integruje gminy EZGOK wokół budowy ZGOK w Rzędowie, będącego ważnym elementem rozwoju
gospodarczego regionu. Inwestycja opisana przez Wariant.1. została „usankcjonowana” posiadanymi
decyzjami administracyjnymi w tym o pozwoleniu na budowę.
W ramach wariantów przeanalizowano opcje rozwiązania sposobu odbioru odpadów i odpadów
niebezpiecznych w terenie polegające na:
 Budowie terenowych, stałych punktów zbiórki.
 Odbiorze odpadów niebezpiecznych przy zastosowaniu punktu mobilnego.
Korzystniejszym dla środowiska i taoszym rozwiązaniem będzie zastosowanie punktu mobilnego. Opcja
z punktami stacjonarnymi wiąże się z koniecznością trwałych przekształceo w terenie poprzez budowę
obiektów wraz infrastrukturą. Obiekty typu stacje przeładunkowe, punkty zbiórki i magazynowania
odpadów wiążą się z uciążliwością środowiskową poprzez:
 powstawanie odorów,
 hałas od urządzeo i środków transportu,
112
Opracowanie:




zanieczyszczenia powietrza, gleby i wód,
zwiększenie natężenia ruchu,
zmniejszenie atrakcyjności terenów przyległych,
zaburzenie harmonii krajobrazu.
Punkt mobilny w zasadzie eliminuje te wszystkie czynniki, pozwalając jednocześnie na płynne
dostosowanie logistyki zbiórki do sytuacji rynkowej.
Analizowane warianty inwestycyjne nie wchodzą w zakres klasyfikacji obiektów jako „zagrożone
poważną awarią przemysłową” lub skutkujące emisją transgraniczną. W związku z tym kryteria takie
nie stanowią oceny wariantów i wyboru jednego z nich.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę wszystkie wymienione warianty, jako spełniający warunek zaspokojenia popytu, a
przy tym realny z punktu widzenia organizacyjnego, prawnego i ekonomicznego, wybrano Wariant.1. i
ten wariant będzie uwzględniany w dalszej części opracowania.
Przyjęto lokalizację wszystkich kwater zgodnie z założeniami projektowymi jako bardziej uzasadnioną
ekologicznie, technicznie i ekonomicznie.
Przyjęty do realizacji Wariant.1., pozwoli na racjonalny i nieuciążliwy dla środowiska odbiór odpadów
niebezpiecznych od mieszkaoców objętych projektowanym systemem.
Oddziaływanie na środowisko wybranego wariantu zostało szczegółowo opisane poniżej.
113
Opracowanie:
7. UZASADNIENIE PROPONOWANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU, ZE
WSKAZANIEM JEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
7.1. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE BUDOWY
7.1.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze,
wodę i powietrze
Na etapie budowy projektowana instalacja nie będzie oddziaływała w sposób znaczący na ludzi bądź
zwierzęta. Wszelkie prace prowadzone na etapie budowy odbywad się będą ze szczególnym
zachowaniem przepisów BHP, P.POŻ i ochrony środowiska. Wszelkie prace związane z bieżącym
utrzymaniem obiektu prowadzone będą z zachowaniem odpowiednich standardów dla instalacji
przemysłowych oraz obowiązujących przepisów prawa.
Ze względu na charakter terenu (przemysłowy), praktycznie nie występuje tutaj szata roślinna inna niż
charakterystyczna dla terenów zielonych porośniętych zielenią niską – trawy i krzewy.
Ze względu na specyfikę obiektu i dobraną wysokośd składowania, nie wyżej niż do rzędnej kwater
rekultywowanych - instalacja nie powoduje zmian w otaczającym krajobrazie.
Z uwagi na przyjętą technologię realizacji składowiska nie przewiduje się powstawania strumienia
odpadów. Nadmiar ziemi pochodzącej z profilowania niecki składowiska zostanie wbudowany w
projektowane ogroblowania kwatery, pozostałośd, o ile wystąpi, zostanie skierowana do odzysku na
eksploatowaną kwaterę.
7.1.1.1. Oddziaływanie na ludzi
Oddziaływanie na środowisko w fazie realizacji Przedsięwzięcia wiązad się będzie z pracami
budowlanymi, które będą miały charakter typowych robót budowlano-konstrukcyjno-montażowych.
Realizacja obiektów Zakładu wymagad będzie prowadzenia robót ziemnych oraz transportu materiałów
i elementów budowlanych.
W trakcie realizacji założonego programu realizacji przedsięwzięcia uciążliwośd skoncentruje się
głównie na hałasie, który towarzyszy pracy maszyn, koparek, dźwigów, narzędzi mechanicznych itp.
Hałas wywołany będzie również ciężkim transportem i przemieszczaniem materiałów sypkich.
Drugim czynnikiem będzie zanieczyszczenie atmosfery, spowodowane przejazdami środków
transportu. Wystąpi tu lokalne zapylenie oraz emisja spalin do środowiska.
Należy podkreślid, że wszystkie te zjawiska mają charakter okresowy i ustąpią z chwilą zamknięcia
placów budowy. Poniżej omówiono poszczególne oddziaływania na środowisko, charakterystyczne dla
fazy realizacji przedsięwzięcia, dotyczące wszystkich elementów środowiska.
7.1.1.2. Oddziaływanie na florę i faunę, oddziaływanie na grzyby i siedliska przyrodnicze
Inwestycja zlokalizowana jest na terenie przemysłowym, położonym przy ciągach komunikacyjnych, z
dala od terenów mieszkalnych oraz terenów istotnych z przyrodniczego punktu widzenia.
114
Opracowanie:
Pewną uciążliwością ze względu na ludzi oraz faunę może byd hałas pochodzący od pracujących
urządzeo, prac budowlanych oraz, okresowo, wywożonych odpadów. Należy jednak podkreślid, że
uciążliwośd ta, opisana szerzej w rozdziale dot. oddziaływania hałasu, będzie niewielka i okresowa.
Z budowlanym etapem Inwestycji wiąże się również zapylenie i zanieczyszczenie powietrza od
pracujących maszyn i pojazdów. Jest to również czynnik okresowy, który nie wpłynie na pogorszenie
jakości środowiska, mającej znaczenie dla mieszkaoców, fauny oraz flory w dłuższym interwale
czasowym.
Ze względu na analizowany zakres robót, należy wykluczyd negatywne oddziaływanie fazy budowy na
zdrowie okolicznych mieszkaoców. Hałas, pylenie i lokalna (punktowa) emisja substancji szkodliwych
(farby, lakiery, powłoki antykorozyjne, itp.) mogą byd uciążliwe dla pracowników przedsiębiorstw
wykonujących prace budowlano-montażowe, instalacyjne i malarskie. Uciążliwości te należy ograniczyd
maksymalnie poprzez stosowanie odpowiednich zabezpieczeo wynikających z przepisów BHP i
właściwej organizacji robót.
Teren budowy Inwestor powinien tak przygotowad, aby zminimalizowad ingerencję w zieleo niską i
wysoką. W przypadku wycinki drzew i krzewów należy uzyskad odpowiednie zezwolenia, zieleo
przeznaczoną do przyszłego zagospodarowania terenu, po zakooczeniu fazy budowy, należy
odpowiednio zabezpieczyd.
Teren Inwestycji, po realizacji Przedsięwzięcia, powinien byd odpowiednio urządzony zielenią niską i
wysoką. Poprawi to w znacznym stopniu walory przyrodnicze i krajobrazowe terenu Zakładu oraz
Składowiska.
7.1.1.3. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
Realizacja Inwestycji nie będzie miała bezpośredniego wpływu na wody powierzchniowe, ze względu
na znaczne oddalenie od zbiorników i cieków powierzchniowych.
Przy prawidłowej realizacji na etapie budowy nie wystąpi oddziaływanie na jakośd wód podziemnych.
W celu zapobiegania możliwości powstania zanieczyszczenia gruntów i poprzez infiltrację także wód
podziemnych substancjami ropopochodnymi z pracujących pojazdów i maszyn, pojazdy powinny byd
sprawne technicznie, a zaplecze budowy powinno zostad zlokalizowane na szczelnym i utwardzonym
podłożu. Oleje, smary, paliwa, itp. muszą byd przechowywane w szczelnych, zamkniętych zbiornikach.
W czasie budowy nie powinno dojśd do naruszenia lub czasowego usunięcia warstw ochronnych wód
podziemnych, z uwagi na znaczną miąższośd warstwy nieprzepuszczalnej stanowiącej naturalną barierę
dla wnikania zanieczyszczeo w głąb gleby.
Podczas fundamentowania obiektów może byd konieczne wykonanie odwodnienia w rejonie
wykopów, co lokalnie i okresowo może obniżyd zwierciadło wód gruntowych. W czasie rozbudowy
Składowiska również może istnied taka koniecznośd. W przypadku, gdyby lej depresyjny sięgał poza
granice terenu, do którego Inwestor ma tytuł prawny, konieczne będzie uzyskanie stosownego
pozwolenia wynikającego z prawa wodnego.
115
Opracowanie:
W fazie realizacji Inwestycji wystąpi zapotrzebowanie na wodę do celów bytowych. Założono, że na
placu budowy może pracowad do około 100 pracowników, co przy założeniu przeciętnych norm
zużycia wody zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. (Dz. U. 2002
nr 8 poz. 70) na poziomie 90 l/osobę/dzieo, co daje średnio roczne zużycie wody około 3,1 tyś. m 3/rok.
Zapotrzebowanie wody na cele technologiczne będzie niewielkie, zakłada się, że beton będzie
przywożony w postaci gotowej na teren budowy. Ścieki bytowe powstałe w fazie budowy (w ilości 3,1
tyś. m3/rok) będą odprowadzane do zbiornika bezodpływowego lub zaplecze budowy będzie
wyposażone w kabiny typu toi-toi (w ilości około 10 szt.). Szczegółowe rozwiązania i potrzeby mogą
zostad przedstawione na etapie projektu budowlanego i planowania placu budowy.
Przed przystąpieniem do fazy realizacji Przedsięwzięcia, na etapie projektu budowlanego, należy
bezwzględnie wykonad dokumentację geologiczno-inżynieryjną i dokumentację hydrogeologiczną wraz
z przeprowadzeniem badao tła wód podziemnych (sied piezometrów). Monitoring ten będzie
kontynuowany dalej w fazie eksploatacji.
7.1.1.4. Oddziaływanie na stan powietrza atmosferycznego
Podczas prowadzenia prac budowlanych pojawiad się będzie zanieczyszczenie powietrza pyłem
powstającym przy pracach budowlanych i przewozach samochodowych (pylenie z powierzchni dróg
dojazdowych). Ponadto z terenu budowy i dróg dojazdowych emitowane będą zanieczyszczenia
będące produktami spalania paliw przez maszyny budowlane i pojazdy samochodowe (m. in. tlenki
azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, węglowodory alifatyczne). Maszyny te oraz samochody i prace
budowlane będą także źródłem pylenia podczas prac budowlanych oraz przejazdów środków
transportu.
Emisja substancji będzie zachodzid w większości na małej wysokości, co znacznie ograniczy
rozprzestrzenianie się zanieczyszczeo w poziomie. Biorąc pod uwagę lokalizację dróg dojazdowych oraz
proponowanych rejonów prac budowlanych i organizacji prac, uciążliwośd dla powietrza związana z
budową Zakładu będzie niewielka i ograniczy się do granic działek przeznaczonych dla Inwestycji.
Można więc stwierdzid, że wpływ emisji na powietrze atmosferyczne będzie miał charakter lokalny oraz
zmienny w czasie i przestrzeni i będzie związany z miejscem jej powstawania (teren budowy oraz drogi
dojazdowe).
W związku z tym oddziaływanie Zakładu na powietrze atmosferyczne w fazie realizacji nie będzie
stanowiło istotnej uciążliwości dla powietrza, a także nie spowoduje znaczących zmian istniejącego tła
zanieczyszczeo. Ze względu na lokalny charakter oddziaływao budowa Zakładu nie będzie również
stanowid zagrożenia dla życia i zdrowia okolicznych mieszkaoców.
7.1.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych
ziemi, klimat i krajobraz
7.1.2.1. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi
Każda budowa lub modernizacja obiektu budowlanego wiąże się z wytwarzaniem odpadów. Prace
budowlane będą prowadzone przez firmę zewnętrzną w systemie Generalnego Wykonawcy. Firma
zewnętrzna będzie miała uregulowany stan formalno prawny w zakresie gospodarki odpadami
wytwarzanymi w czasie prac budowlanych, określony art. 17 ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach
(tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.).
116
Opracowanie:
Wytwórca odpadów (firma zewnętrzna ) odpowiadający za budowę Zakładu (zgodnie z art. 25 ust. 2
ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.)
wytworzone odpady będzie przekazywał wyłącznie podmiotom, które posiadają zezwolenie
na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, zbierania lub unieszkodliwiania odpadów, a transport
odpadów będzie prowadzony przez firmy zewnętrzne legitymujące się zezwoleniem na prowadzenie
działalności w zakresie transportu odpadów (zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy o odpadach) lub przez
wytwarzającego te odpady (zgodnie z art. 28 ust. 9 ustawy o odpadach).
Wytwórca odpadów zobowiązany jest do stosowania takich metod i technologii prowadzenia prac,
które zapobiegają powstawaniu odpadów lub pozwalają utrzymad na możliwie najniższym poziomie ich
ilośd, a także ograniczyd negatywne oddziaływanie na środowisko lub zagrożenie życia lub zdrowia
ludzi. Sposób zbierania odpadów (miejsce, kontenery, częstotliwośd odbioru, selektywnośd zbiórki)
będą uzgodnione z odbiorcami odpadów z budowy na etapie organizacji placu budowy.
Odpady niebezpieczne z budowy będą gromadzone selektywnie, w sposób uniemożliwiający ich
niekontrolowane rozprzestrzenienie lub wyciek i będą zabezpieczone przed działaniem czynników
atmosferycznych, dostępem osób trzecich oraz możliwością wymieszania poszczególnych grup i
rodzajów odpadów.
Powstające odpady będą przekazywane firmom posiadającym stosowne zezwolenia i środki techniczne
na mocy karty przekazania odpadu.
Wyszczególnienie rodzajów oraz ilości odpadów przewidzianych do wytwarzania na etapie realizacji
przedsięwzięcia:
Tabela 41. Rodzaje przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na etapie realizacji
przedsięwzięcia
Lp.
Rodzaj odpadu
Kod:
Odpady niebezpieczne
1
Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje
08 01 11*
niebezpieczne
2
Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne
08 01 19*
elementy niebezpieczne
3
Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje
08 04 09*
niebezpieczne
4
Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające związków chlorowcoorganicznych
13 01 10*
5
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe niezawierające związków
13 02 05*
chlorowcoorganicznych
6
Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe łatwo ulegające biodegradacji.
13 02 07*
7
Inne nie wymienione odpady
13 08 99*
8
Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników
14 06 03*
9
Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki
14 06 05*
10 Opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych
15 01 10*
11 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne
15 02 02*
zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte czyściwo
Sposób i miejsce gromadzenia odpadów
Tabela 42. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów
Kod
08 01 11*
Rodzaj
Odpady farb i lakierów zawierające rozpuszczalniki organiczne
Sposób i miejsce gromadzenia odpadów
Gromadzony w oryginalnych
117
Opracowanie:
lub inne substancje niebezpieczne
08 01 19*
Zawiesiny wodne farb lub lakierów zawierające rozpuszczalniki
organiczne lub inne elementy niebezpieczne
08 04 09*
Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające
organiczne
lub inne substancje niebezpieczne
13 01 10*
Mineralne oleje hydrauliczne
13 02 05*
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe
niezawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 07*
Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe łatwo ulegające
biodegradacji.
13 08 99*
14 06 03*
Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników
14 06 05*
Szlamy i odpady stale zawierające inne rozpuszczalniki
nie
rozpuszczalniki
zawierające
i
związków
smarowe
opakowaniach w pomieszczeniu
kontenerowym – magazynowym
zlokalizowanym na placu budowy
Gromadzone w szczelnych pojemnikach
3
o pojemności 100 dm , wykonanych
z materiałów trudno palnych, odpornych
na działanie olejów odpadowych,
szczelnie zamkniętych, w utwardzonym
miejscu, zabezpieczonym przed
zanieczyszczeniami gruntu i odpadami
atmosferycznymi, zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Gospodarki
i Pracy z dnia 04.08.2004 r w sprawie
szczegółowego sposobu postępowania
z olejami odpadowymi (Dz.U.Nr 192,
poz. 1968)
3
poz. 1968)
3
poz. 1968)
118
Opracowanie:
15 01 10*
Opakowania zawierające pozostałości substancji
niebezpiecznych
15 02 02*
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania
ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi – zużyte
czyściwo
Gromadzony w podwójnych workach
foliowych w pomieszczeniu
Gromadzony w podwójnych workach
foliowych w pomieszczeniu
Zasady i metody gospodarowania odpadami
Tabela 43. Zasady i metody gospodarowania odpadami
Kod
Rodzaj
Przykładowe zasady
gospodarowania
3
zawierające
odzysk/unieszkodliwianie
lub
inne
1
2
08 01 11*
Odpady farb i lakierów
rozpuszczalniki
organiczne
substancje niebezpieczne
Zawiesiny wodne farb lub lakierów
zawierające rozpuszczalniki organiczne lub
inne elementy niebezpieczne
Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające
rozpuszczalniki
organiczne
lub
inne
substancje niebezpieczne
Mineralne oleje hydrauliczne nie zawierające
związków chlorowcoorganicznych
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i
smarowe
niezawierające
związków
Oleje silnikowe, przekładniowe, i smarowe
łatwo ulegające biodegradacji.
Inne
rozpuszczalniki
i
mieszaniny
rozpuszczalników
Szlamy i odpady stale zawierające inne
rozpuszczalniki
Opakowania
zawierające
pozostałości
substancji
niebezpiecznych
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do
wycierania
i
ubrania
ochronne
zanieczyszczone
substancjami
niebezpiecznymi – zużyte czyściwo
08 01 19*
08 04 09*
13 01 10*
13 02 05*
13 02 07*
13 08 99*
14 06 03*
14 06 05*
15 01 10*
15 02 02*
Przykładowe metody
gospodarowania
4
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
R1/D10
7.1.2.2. Oddziaływanie na klimat akustyczny
Emitowany hałas będzie miał charakter nieciągły, jego natężenie będzie podlegad zmianom w
poszczególnych etapach budowy, a nawet w obrębie jednej zmiany roboczej, w zależności od
przebiegu prac i udziału poszczególnych maszyn i urządzeo budowlanych w trakcie realizacji
119
Opracowanie:
Przedsięwzięcia. Prace prowadzone będą w porze dziennej, co pozwoli na ograniczenia uciążliwości
akustycznej placu budowy w porze nocnej.
Ze względu na fakt, że prace budowlano-instalacyjno-montażowe prowadzone będą w większości w
porze dziennej oraz fakt braku w pobliżu zabudowy mieszkalnej można przyjąd, że poziom
ekwiwalentny hałasu poza terenem prowadzonych robót, spowodowany pracą maszyn budowlanych i
towarzyszących im urządzeo technicznych, a także zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i
samochodowych, nie przekroczy poziomu dopuszczalnego dla terenu inwestycyjnego.
W opracowaniu przeprowadzono oszacowanie wielkości hałasu w otoczeniu punktów lokalizacji pracy
ciężkiego sprzętu. Na wykresie poniżej przedstawiono poziomy hałasu w funkcji odległości od źródła
punktowego o poziomie mocy akustycznej 111 dB(A), odpowiadające hamowaniu pojazdu ciężkiego
(najwyższy z podanych w instrukcji ITB 338/96). Z wykresu wynika, że poziom hałasu obniża się do
wielkości dopuszczalnej wynoszącej 55 dB(A) w odległości ok. 240 m. jest to poziom chwilowy, a nie
ekwiwalentny.
Do najbliższych zabudowao jest nie mniej niż 0,3 km. Można zatem stwierdzid, że warunki normatywne
ochrony przed hałasem będą dotrzymane.
Należy wykluczyd prowadzenie prac budowlanych w porze nocnej oraz w miarę możliwości we
wczesnych godzinach porannych i późnych wieczornych.
Rysunek 8. Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego
480
450
420
390
360
330
300
270
240
210
180
150
120
90
60
30
120
110
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
Poziom hałasu [dBA]
Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego o
poziomie mocy akustycznej 111 dBA
Odległość od źródła [m]
Zaleca się, aby roboty budowlano - montażowe, powodujące wysoki poziom hałasu, prowadzone były
wyłącznie w porze dziennej. Obsługa maszyn i urządzeo powinna byd zabezpieczona zgodnie z
przepisami BHP. Przykładowo - obowiązek stosowania indywidualnych ochronników słuchu.
120
Opracowanie:
Mając na uwadze, że uciążliwośd ta będzie miała charakter tymczasowy, typowy dla prac budowlanych,
dotyczyła będzie jedynie czasu realizacji Inwestycji i ustąpi wraz z zakooczeniem prac, stwierdza się, że
okresowy niekorzystny wpływ na klimat akustyczny wokół prowadzonych robót będzie akceptowalny,
jako tymczasowe zjawisko typowe dla każdej budowy, nie stanowiące zagrożenia.
7.1.2.3. Oddziaływanie na krajobraz
W fazie budowy pojawią się krótkoterminowe skutki dla krajobrazu i walorów estetycznych typowych
dla fazy realizacji przedsięwzięcia z powodu prowadzonych prac budowlanych, w tym m.in.:










Elementy konstrukcyjne, ogrodzenia tymczasowe, dojazd;
Maszyny i składowane materiały;
Ruch pojazdów i maszyn;
Usunięcie roślinności, wycięcie drzew i krzewów oraz usunięcie wierzchniej warstwy
gleby;
Wyrobiska;
Prace drogowe;
Wylewanie betonu, w tym deskowanie, szalowanie i zbrojenie;
Wykopy pod fundamenty i kanały kablowe;
Dźwigi;
Oświetlenie placu budowy.
Elementy te będą miały znaczący wpływ, ograniczony albo do czasu trwania danej czynności, lub do
zakooczenia okresu regeneracji. Pełna regeneracja obszarów, na których zostaną ponownie posadzone
rośliny, może potrwad do 5 lat, zwłaszcza w przypadku obszarów porośniętych delikatniejszą
roślinnością. W okresie odrostu murawa będzie odróżniała się od otaczającego ją terenu, z czasem
jednak równowaga gatunkowa zmieni się i pojawią się rośliny typowe dla terenów nienaruszonych.
Te skutki średnioterminowe w okresie regeneracji będą miały wpływ wyłącznie na punkty widokowe
znajdujące się w pobliżu terenu, ponieważ stan roślinności tylko stąd będzie zauważalny.
7.1.3. Oddziaływanie na dobra materialne oraz zabytki i krajobraz kulturowy, objęte
istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków
Zarówno na terenie inwestycyjnym, jak i w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych obiektów Zakładu
nie znajdują się żadne elementy zabytkowe, na terenie Inwestycji nie ma żadnych stanowisk
archeologicznych oraz kulturowych.
Podczas etapu realizacji Inwestycji nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na zabytki, dobra
kultury i dobra materialne zlokalizowane w rejonie Inwestycji.
7.1.4. Wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w punktach
7.1. – 7.4
Nie przewiduje się kumulacji oddziaływao na środowisko w związku z prowadzeniem prac
budowlanych.
121
Opracowanie:
7.2. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE EKSPLOATACJI
7.2.1. Oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze,
wodę i powietrze
7.2.1.1. Oddziaływania na ludzi
7.2.1.1.1.
Obliczenia stanu zanieczyszczenia powietrza
W niniejszym punkcie omówiono przeprowadzone w opracowaniu obliczenia rozprzestrzeniania się
zanieczyszczeo emitowanych Zakładu i składowiska w trakcie jego funkcjonowania. W obliczeniach
ujęto emisję ze źródeł całego ZGOK. Obliczenia przeprowadzono dla maksymalnych wielkości emisji z
poszczególnych źródeł, ograniczając je do zanieczyszczeo miarodajnych tj. charakteryzujących się
najwyższymi wielkościami stosunku emisji do dopuszczalnych wielkości stężeo. Dla emisji
zanieczyszczeo zawartych w gazie wysypiskowym emitowanym z kwatery składowiska jest to głównie
metan, dla zanieczyszczeo komunikacyjnych związanych z pracą środków transportu i sprzętu –
dwutlenek azotu NO2.
Obliczenia maksymalnych stężeo zanieczyszczeo (Smm) przeprowadzono przy użyciu modelu
matematycznego w oparciu o pakiet program EK100-W firmy Atmoterm. W obliczeniach uwzględniono
maksymalne emisje zanieczyszczeo, aktualne tło zanieczyszczeo oraz czasy pracy źródeł. Parametry
emitorów oraz dane do obliczeo przedstawiono w Załączniku 7.1.
Skrócony zakres obliczeo
Obliczenia wykonano w regularnej siatce obliczeniowej o wielkości Xmin: 0 m, Xmax: 2 300 m; Ymin 0 m,
Ymax: 1 900 m; z krokiem 50 m na poziomie terenu, z sortownią i składowiskiem w centrum obszaru.
Przyjęto współczynnik aerodynamicznej szorstkości terenu z0 = 1,0 m (jako pośredni między
występującym na terenie pokryciem poprzez zarośla i zagajniki oraz lasy, z wykorzystaniem
średniorocznej róży wiatrów dla Sandomierza. Poniżej przedstawiono skrócony zakres obliczeo stężeo
zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK:
Tabela 44. Charakterystyka rozkładów stężeo zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK.
3
Substancja
Nr CAS
Smm[ug/m ]
Dwutlenek węgla
124-38-9
101 717,710
Merkaptan etylowy
Metan
Węglowodory (bez
metanu)
Aceton
Benzen
Dwutlenek azotu
Dwutlenek siarki
Pył zaw. PM10
Siarkowodór
75-08-1
74-82-8
0,09355
5 250,349
-
33,84153
67-64-1
71-43-2
10102-44-0
7446-09-5
7783-06-4
0,26617
0,09715
129,89230
22,70304
1,67593
0,80320
0,1*D1
0,000
0,200
500,000
300,000
35,000
3,000
20,000
35,000
28,000
2,000
Zakres
pełny
skrócony
pełny
skrócony
skrócony
skrócony
pełny
skrócony
skrócony
skrócony
122
Opracowanie:
Tlenek węgla
630-08-0
Toluen
108-88-3
Merkaptany
(merkaptan metylowy)
82,90964
2,35223
3 000,00
10,000
0,07857
skrócony
skrócony
2,0
skrócony
Zakres skrócony oznacza, że substancja nie powoduje przekroczeo 10% dopuszczalnego poziomu w
powietrzu lub 10% wartości odniesienia.
Obliczenia wykazały, że w przypadku obliczeo wielkości emisji warunek Smm ≤ 0,1 D1 nie jest spełniony
dla dwutlenku azotu.
Dwutlenek węgla nie posiada obowiązujących wartości odniesienia ani poziomów dopuszczalnych.
Pełny zakres obliczeo
Pełny zakres obliczeo przeprowadzono dla dwutlenku azotu w siatce receptorów Xmin: 0 m, Xmax: 2 300
m; Ymin 0 m, Ymax: 1 900 m; z krokiem 50 m na poziomie terenu.
Wyniki obliczeo przedstawiono w poniższej tabeli oraz załącznikach 7.2 i 7.3.
Graficzne zobrazowanie wyników obliczeo przedstawiono na mapach oraz w załącznikach 7.4., 7.5.
Tabela 45. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla dwutlenku azotu
Stężenie
Maksymalna
maksymalne
częstośd
Substancja
Nr CAS
w sieci
przekroczeo
receptorów
[%]
3
*μg/m ]
Dwutlenek
10102-44-0
1091,016
azotu
Maksymalna
Dopuszczalna
wartośd
wartośd częstości
stężenia
przekroczeo
średniorocznego
3
*μg/m ]
3
*μg/m ]
200
37,249
Dopuszczalna
wartośd
stężenia
średniorocznego
3
*μg/m ]
18,0
Poniżej przedstawiono pełny zakres obliczeo dla substancji emitowanych ze składowiska odpadów.
Tabela 46. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla emitorów ZGOK
Stężenie
Maksymalna
maksymalne
częstośd
Substancja
Nr CAS
w sieci
przekroczeo
receptorów
[%]
3
*μg/m ]
Węglowodory
347,29230
(bez metanu)
Tlenek węgla
630-08-0
500,387
Benzen
71-43-2
0,0959
Aceton
67-64-1
0,262
Merkaptany
(merkaptan
0,0777
metylowy)
Siarkowodór
7783-06-04
0,792
Merkaptan
75-08-1
0,0923
Dopuszczalna
Maksymalna
wartośd
wartośd
częstości
stężenia
przekroczeo średniorocznego
3
3
*μg/m ]
*μg/m ]
Dopuszczalna
wartośd
stężenia
średniorocznego
3
*μg/m ]
3 000
11,844
900,0
30 000
30
350
20,899
0,00435
0,0119
2,6
27
20
0,00353
1,8
20
2,0
0,036
0,00419
4,5
0,1530
123
Opracowanie:
etylowy
Toluen
Dwutlenek
siarki
108-88-3
2,32183
100,00
0,10542
9,000
7446-09-5
238,161
350
9,390
9,700
Podsumowanie
Z otrzymanych wyników obliczeo dyspersji zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że w przypadku
zanieczyszczeo miarodajnych emitowanych w biogazie nie występują przekroczenia dopuszczalnych
wielkości stężeo.
W przypadku NO2 będącego „krytycznym” zanieczyszczeniem komunikacyjnym, obliczenia pokazują
możliwośd wystąpienia niewielkich obszarów przekroczeo stężeo dopuszczalnych.
Wyniki obliczeo przedstawiono w formie graficznej w postaci izolinii stężeo o wielkościach 100%
dopuszczalnych wielkości stężeo (99,8 percentyla stężeo jednogodzinnych, częstości przekroczeo,
stężenia średniorocznego) na wyskalowanym podkładzie mapowym przedstawiającym teren
planowanej lokalizacji inwestycji. Taka forma prezentacji wyników obliczeo najlepiej charakteryzuje
zasięgi i wielkości parametrów rozkładu stężeo imisyjnych.
Jak wynika z analizy zobrazowania graficznego, obszary przekroczeo w całości zawierają się na terenie
zajmowanym przez omawiany ZGOK i Składowisko.
Ponieważ wybrane do obliczeo w pierwszej kolejności zanieczyszczenia „krytyczne” przedstawiają
maksymalne możliwe wielkości oddziaływania na atmosferę ze wszystkich zanieczyszczeo
emitowanych przez ZGOK i Składowisko (oddziaływanie skumulowane), należy przyjąd, że dla
pozostałych substancji obszary przekroczeo normatywów ochrony powietrza będą także położone w
całości na terenie obiektu (o ile w ogóle wystąpią).
W świetle przedstawionych wyżej wyników obliczeo stanu zanieczyszczenia powietrza można
stwierdzid, że na terenach sąsiadujących z inwestycją z całą pewnością nie będzie miało miejsca
przekraczanie dopuszczalnych wielkości. Ponieważ jak już komentowano wcześniej, oszacowanie
wielkości emisji do atmosfery jest zdecydowanie zawyżone, rzeczywisty poziom oddziaływania na stan
zanieczyszczenia powietrza nie będzie w dalszej odległości od zakładu i składowiska wpływał znacząco
na istniejące tło.
7.2.1.1.2.
Oddziaływanie na klimat akustyczny
Podstawa prawna, wartości normatywne
Przedmiotem oceny niniejszego opracowania jest emisja hałasu z projektowanego ZGOK,
zlokalizowanego w miejscowości Rzędów, związana z pracą urządzeo mechanicznych oraz transportem
na terenie Zakładu.
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie będzie funkcjonowało w porze dziennej w
godzinach od 6.00 do 22.00 (operacje związane z pracą sortowni oraz transportem
wewnątrzzakładowym), w porze nocnej będzie działała jedynie wentylacja obiektów. W związku z
powyższym emisja hałasu będzie występowała z różnym nasileniem przez całą dobę.
124
Opracowanie:
Dopuszczalny poziom hałasu na terenach o określonym przeznaczeniu i charakterze zagospodarowania
jest w chwili obecnej normowany przez Rozporządzenie Ministra Środowiska, z dnia 14.06.2007 r. w
sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, natężenie hałasu w środowisku oraz ocenę jego uciążliwości lub
szkodliwości określa się wartością poziomu dźwięku A mierzoną w decybelach (dBA). Dopuszczalne
poziomy hałasu w środowisku podawane są także w dBA. Aktualnie dopuszczalne wielkości hałasu w
środowisku określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826).
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku określa załącznik do rozporządzenia, w tym tabela:
dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu
(tj. drogi lub linie kolejowe oraz instalacje i pozostałe obiekty i grupy źródeł hałasu) z wyłączeniem
hałasu powodowanego przez linie elektroenergetyczne oraz starty, lądowania i przeloty statków
powietrznych.
Tabela 47. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (wyciąg)
Lp.
Rodzaj terenu
Dopuszczalny poziom hałasu w *dB+
Drogi lub linie kolejowe
1
2
3
4
a) Strefa ochronna "A"
uzdrowiska
b) Tereny szpitali poza miastem
a)
Tereny
zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej
b) Tereny zabudowy związanej
ze stałym lub czasowym
2)
pobytem dzieci i młodzieży
c) Tereny domów opieki
społecznej
d) Tereny szpitali w miastach
a)
Tereny
zabudowy
mieszkaniowej wielorodzinnej i
zamieszkania zbiorowego
b)
Tereny
zabudowy
zagrodowej
c)
Tereny
rekreacyjno2)
wypoczynkowe
d)
Tereny
mieszkaniowousługowe
Tereny w strefie śródmiejskiej
miast
powyżej
100
tys.
3)
mieszkaoców
1)
Pozostałe obiekty i działalnośd
będąca źródłem hałasu
LAeq D
przedział czasu
odniesienia równy
16 godzinom
LAeq N
przedział czasu
odniesienia
równy 8
godzinom
LAeq D
przedział czasu
odniesienia równy
8 najmniej
korzystnym
godzinom dnia
kolejno po sobie
następującym
LAeq N
przedział czasu
odniesienia równy 1
najmniej korzystnej
godzinie nocy
50
45
45
40
55
50
50
40
60
50
55
45
65
55
55
45
125
Opracowanie:
Najbliższa zabudowa mieszkalna w otoczeniu planowanego ZGOK występuje w odległości od ok. 200 m
w kierunku południowym. W kierunkach zachodnim i północnym w sąsiedztwie planowanego ZGOK
brak zabudowy mieszkalnej.
Zabudowania położone w kierunku S od ZGOK są jednocześnie najbliższymi w stosunku do
rozpatrywanego obiektu obszarami podlegającemu ochronie akustycznej.
Zgodnie z cyt. wyżej rozporządzeniem Ministra Środowiska, dla terenów rolnych i leśnych (jako
podlegających gospodarowaniu) nie ustanowiono dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku.
Poziomy takie ustalono natomiast dla terenów zabudowy mieszkaniowej zagrodowej, celem ochrony
mieszkających tam ludzi, dlatego jako poziomy dopuszczalne dla hałasu emitowanego z planowanego
ZGOK należy przyjąd dla źródeł innych niż drogi i linie kolejowe:
 55 dBA dla najniekorzystniejszych 8 kolejnych godzin w porze dziennej
 45 dBA dla 1 najniekorzystniejszej godziny w porze nocnej
zgodnie z zapisem punktu 3b powyższej tabeli tj. dla terenów zabudowy zagrodowej.
Metodyka analizy akustycznej przedsięwzięcia
Zasięg poszczególnych poziomów hałasu w środowisku można określid metodą pomiarową lub
obliczeniową, lub też z jednoczesnym wykorzystaniem obu metod. Metodę pomiarową stosuje się przy
przeprowadzaniu ocen oddziaływania akustycznego dla obiektów istniejących, natomiast metody
obliczeniowe, wykorzystujące programy komputerowe stosuje się w przypadku obiektów
projektowanych lub w trakcie realizacji przedsięwzięcia. W rozpatrywanym przypadku zastosowano
metodę obliczeniową.
Określenie wpływu badanego obiektu na stan akustyczny środowiska polega na określeniu poziomu
hałasu, wyrażonego równoważnym poziomem dźwięku „A”, powodowanego w środowisku jego
funkcjonowaniem, a następnie porównaniu otrzymanych wyników z wartościami dopuszczalnymi dla
występujących w nim obszarów chronionych przed hałasem. Przy przeprowadzaniu ocen
oddziaływania akustycznego na środowisko dla obiektów projektowanych lub w trakcie realizacji
stosuje się metody obliczeniowe wykorzystujące symulacyjne programy komputerowe bazujące na
matematycznym modelu rozprzestrzeniania się hałasu z badanego obiektu.
W celu określenia równoważnego poziomu dźwięku „A” w środowisku niezbędna jest znajomośd
równoważnego poziomu mocy akustycznej „A” każdego istotnego źródła hałasu znajdującego się na
terenie ocenianego obiektu oraz powodującego przenikanie hałasu do środowiska. Moc akustyczna
wszechkierunkowych źródeł hałasu określa się na podstawie danych katalogowych (dane podawane
przez producenta urządzenia lub maszyny stanowiących źródło emisji hałasu) lub, w przypadku ich
braku, w oparciu o przeprowadzone pomiary wg zasad określonych w Polskiej Normie PN-EN ISO 96141 „Wyznaczanie poziomów mocy akustycznej źródeł hałasu na podstawie pomiarów natężenia dźwięku
– Metoda stałych punktów pomiarowych”, grudzieo 1999.
Obliczenia zasięgu oddziaływania zakładu, wykonano programem firmy Eko – Soft: SON2 wersja 3.0,
opartego na modelu obliczeniowym propagacji hałasu przemysłowego zgodnego z normą
PN-ISO 9613-2, dla poziomu z=1,5 m w siatce punktów obserwacyjnych X=(0 m; 2300 m), Y=(0 m;
1900 m). Dane i wyniki przedstawiono w postaci tekstowej oraz graficznej w Załącznikach nr 8.1 –
8.16.
126
Opracowanie:
Dane wejściowe do obliczeo emisji hałasu
W zakresie analizy oddziaływania hałasu związanego z funkcjonowaniem planowanego zakładu
przeprowadzono orientacyjne obliczenia:
 oddziaływania źródeł – budynków produkcyjnych przy pracy wszystkich urządzeo;
 oddziaływanie źródeł – punktów przy pracy wybranych urządzeo;
 oddziaływania środków transportu poruszających się po terenie kompleksu.
Charakterystyka źródeł hałasu
Ewidencja źródeł hałasu:
Oceniając wpływ zakładu na klimat akustyczny w jego najbliższym otoczeniu, wyszczególniono
następujące źródła emisji hałasu:
 transport wewnątrzzakładowy;
 wentylatory;
 urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu.
W związku z tym, że częśd z ww. urządzeo pracuje w pomieszczeniach zamkniętych, wyszczególniono
źródła pośrednie typu budynek oraz źródła bezpośrednie punktowe:

źródła kubaturowe (typu „budynek”):
Sortownia obiekt nr 11 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 80 x 35 x 12,5 m. Konstrukcja ścian
zewnętrznych – blacha trapezowa dwustronnie z ociepleniem wełną mineralną 100 mm (izolacyjnośd
akustyczna - 37 dB). Konstrukcja dachu – blacha trapezowa z zewnątrz (jednostronnie) z ociepleniem
wełną mineralną (izolacyjnośd akustyczna 25 dB). W charakterystyce ścian wprowadzono zgodnie z
projektem budowlanym okna PCV z szybą zespoloną o izolacyjności 28 dB oraz bramy Horman o
izolacyjności 20 dB.
Równoważny poziom hałasu dla 8 najniekorzystniejszych kolejnych godzin pracy w porze dziennej
wewnątrz hali przyjęto w wysokości 85 dBA (według pomiarów hałasu w analogicznych czynnych
obiektach - dane firmy Horstmann, poziom ten w hali sortowni wynosi 76 – 78,5 dBA). Poziom 85
zapewnia odpowiedni margines bezpieczeostwa dla pracy linii sortowniczej i sprzętu transportowego.
Budynek demontażu odpadów wielkogabarytowych z magazynem – obiekt nr 5-6 - Przyjęto jako
obiekt o wymiarach 21 x 8 x 4 m. Budynek istniejący do adaptacji. Konstrukcja ścian zewnętrznych –
cegła silikatowa (izolacyjnośd akustyczna 43 dB), przeszklenia oknami PCV z szybą zespoloną
(izolacyjnośd akustyczna 28 dB). Konstrukcja dachu – płyty dachowe żelbetowe, izolacyjnośd
akustyczna 36 dB. Praca w obiekcie będzie trwad do 2 h/zm, przy założeniu poziomu hałasu w trakcie
prac wewnątrz hali demontażu na poziomie 90 dBA, równoważny poziom dla 8 godzin wyniesie do 84
dBA.
Kompostownia obiekty nr 13, 14, 17 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 76 x 32 x 8,5 m. Budynek
projektowany o konstrukcji mieszanej murowo-stalowej. Ściany północna i południowa pustak
betonowy do wys. 3 m (izolacyjnośd akustyczna 43 dB), wyżej do spodu konstrukcji siatka stalowa
powlekana. Ściany wschodnia i zachodnia puste do wysokości 6 m. Dach stalowy pokryty blachą
fałdową powlekaną o grubości 0,75 mm (przyjęto izolacyjnośd akustyczną 10 dB). Praca w obiekcie
127
Opracowanie:
będzie trwad do 4 h/zm, przyjęto poziom hałasu w trakcie prac wewnątrz hali kompostowni w
wysokości 85 dBA, równoważny poziom hałasu dla 8 godzin pory dziennej wyniesie 82 dBA.
Wentylatorownia obiekt nr 15 - Przyjęto jako obiekt o wymiarach 23 x 6 x 6 m. Ściany zewnętrzne
warstwowe 45 cm (cegła kratówka styropian cegła pełna) izolacyjnośd akustyczna 47 dB. Dach z płyt
żelbetowych + ocieplenie, izolacyjnośd akustyczna 39 dB. W ścianie południowej brama Horman o
izolacyjności akustycznej 20 dB. Poziom hałasu wewnątrz w wyniku pracy dwóch wentylatorów o
poziomie dźwięku 80 dBA każdy – przyjęto w wysokości 83 dBA.
Założono, że ekrany akustyczne będą stanowiły:
 portiernia obiekt nr 1,
 budynek socjalno biurowy obiekt 3B,
 magazyn odpadów problemowych obiekt nr 12.

źródła punktowe:
Źródłami o punktowym wszechkierunkowym charakterze są przede wszystkim wentylatory w układach
wentylacji mechanicznej oraz sprzęt mechaniczny pracujący w halach oraz na składowisku.
Ze względu na funkcję jaką pełni wentylacja w zależności od okresów jej użytkowania dzieli się ją w
warunkach wymaganych dla omawianego zakładu (hali sortowni) następująco:
a) wentylacja podstawowa – uruchomiania podczas pracy zakładu:
- wydajnośd wentylacji odpowiadająca 2 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury oraz 5
wym/h w odniesieniu do kubatury roboczej,
- praca wszystkich wentylatorów dachowych,
- napływ powietrza przez otwarte bramy,
b) wentylacja dyżurna – uruchomiania podczas przestojów zakładu:
- wydajnośd wentylacji odpowiadająca 1 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury,
- pracuje częśd wentylatorów dachowych,
- napływ powietrza przez czerpnie ścienne,
c) wentylacja dorywcza – uruchomiania podczas napraw, przeglądów, awarii:
- wydajnośd wentylacji odpowiadająca 2 wym/h w odniesieniu do całkowitej kubatury oraz 5
wym/h w odniesieniu do kubatury roboczej,
- praca wszystkich wentylatorów dachowych,
- napływ powietrza przez czerpnie ścienne.
Wentylacja mechaniczna hali sortowni – 5 wentylatorów dachowych typu UNIWERSAL DAS-630 o
poziomie hałasu 75 dBA (poziom mocy akustycznej 88 dBA).
Wentylacja mechaniczna budynku biurowo-socjalnego obiekt 3B – 9 wentylatorów dachowych typu
TH-500/160 o poziomie hałasu 50 dBA (poziom mocy akustycznej 63 dBA).
Wentylatorownia obiekt nr 15 – 2 wentylatory o poziomie dźwięku 80 dBA każdy – przyjęto w
wysokości 83 dBA.
W pozostałych obiektach wentylacja grawitacyjna lub wentylatorami kanałowymi o pomijalnym
oddziaływaniu zewnętrznym.
Pozostałe źródła punktowe wprowadzone jako dane wejściowe do obliczeo to:
Ładowarka nr 1 - ładowarka kołowa Bobcat 873 lub Stalowa Wola 201 o pojemności łyżki min. 3 m 3,
według schematu funkcjonowania sortowni będzie to jedna ładowarka „mała” jedna „średnia”,
przewidziane do pracy w hali sortowni (poziom mocy akustycznej 100 dBA),
128
Opracowanie:
Ładowarka nr 2 - ładowarka obsługująca obiekty nr 13, 14, 17 (poziom mocy akustycznej 100 dBA),
Urządzenie mobilne do uzdatniania kompostu – zlokalizowane wewnątrz obiektu 13, 14 - poziom
mocy akustycznej 100 dBA,
Spycharka i Kompaktor – sprzęt pracujący na składowisku (poziom mocy akustycznej każdego z nich to
100 dBA).

źródła liniowe:
Do wyznaczenia emisji ze źródeł komunikacyjnych zdecydowano się przyjąd metodykę zgodną z
Instrukcją ITB 338/96, która jest przeznaczona dla dróg wewnątrzzakładowych.
W celu określenia oddziaływania akustycznego źródeł komunikacyjnych dla dróg
wewnątrzzakładowych wyznaczono wartości równoważnego poziomu mocy akustycznej punktów
zastępczych na podstawie Instrukcji 338/96, wg wzoru:
t
L Weqn  10log  i
T
N
10
0,1LWn
n 1



gdzie:
LWeqn- równoważny poziom mocy akustycznej dla N-tego pojazdu, dB,
LWn- poziom mocy dla danej opcji ruchowej, scharakteryzowany wg tabeli 3,
ti - czas trwania danej operacji ruchowej, przyjęto odpowiednio w zależności od długości odcinka oraz
prędkości pojazdu,
N - liczba opcji ruchowych w czasie T,
T - czas oceny, dla którego oblicza się poziom równoważny, s.
Tabela 48. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych
Operacja
start (lekkie)
hamowanie (lekkie)
jazda po terenie (lekkie)
start (ciężkie)
hamowanie (ciężkie)
jazda po terenie (ciężkie)
Moc akustyczna
LAW, dB
100
98
99,5
105
111
101,5
czas operacji
[s]
5
3
zależy od dł. drogi
5
3
zależy od dł. drogi
Założenia dotyczące ilości oraz natężenia ruchu zostały przyjęte zgodnie z rozdziałem 1.1.6.2 Emisja
niezorganizowana. Szczegółowe obliczenia dotyczące rodzaju, ilości, oraz czasu i miejsca wykonywania
poszczególnych operacji wraz z podaniem mocy akustycznych odpowiadających tym manewrom, z
podziałem na pojazdy lekkie i ciężkie w porze dnia oraz w porze nocy przedstawiono w arkuszu
obliczeniowym stanowiącym Załącznik nr 8.1a – w wersji elektronicznej. Analizując emisję hałasu ze
źródeł komunikacyjnych jakimi są samochody osobowe założono, że ruch samochodów będzie
odbywał się w godzinach od 6-22, ilośd dzienna samochodów: 28 sztuki. W porze nocnej nie
129
Opracowanie:
przewiduje się oddziaływao akustycznych związanych z transportem (dowóz odpadów, odbiór
surowców, praca ładowarek tylko w porze dziennej).
Na podstawie powyższej metody obliczono ekwiwalentny poziom mocy akustycznej dla każdego
pojazdu (czas pracy w ciągu 8 kolejnych najmniej korzystnych godzin dnia oraz 1 najmniej korzystnej
godziny nocy).
Tabela 49. Poziomy mocy akustycznej pojazdów
Symbol
emitora
x1
y1
x2
y2
Dowóz odpadów komunalnych – wjazd (tylko pora dzienna)
DPZ1D
754,07
244,57
703,02
251,66
DPZ1D
703,02
251,66
684,39
253,06
DPZ1D
684,39
253,06
640,73
252,83
DPZ1D
640,73
252,83
519,25
261,59
DPZ1D
519,25
261,59
515,22
195,30
DPZ1D
515,22
195,30
586,23
190,19
DPZ1D
586,23
190,19
585,10
171,58
DPZ1D
585,10
171,58
587,33
208,24
Dowóz odpadów komunalnych – wyjazd (tylko pora dzienna)
DPZ1W
587,33
208,24
586,23
190,18
DPZ1W
586,23
190,18
623,00
187,53
DPZ1W
623,00
187,53
626,84
250,89
DPZ1W
626,84
250,89
753,94
241,22
Dowóz odpadów zielonych – wjazd (tylko pora dzienna)
DPZ2D
754,07
244,57
703,02
251,66
DPZ2D
703,02
251,66
655,31
255,24
DPZ2D
655,31
255,24
661,03
331,45
DPZ2D
661,03
331,45
551,64
339,77
DPZ2D
551,64
339,77
548,71
300,82
DPZ2D
548,71
300,82
566,66
299,47
Dowóz odpadów zielonych – wyjazd (tylko pora dzienna)
DPZ2W
566,66
299,47
548,71
300,82
DPZ2W
548,71
300,82
545,44
257,15
DPZ2W
545,44
257,15
753,94
241,22
Dowóz odpadów budowlanych - wjazd (tylko pora dzienna)
DPZ3D
754,07
244,57
703,02
251,66
DPZ3D
703,02
251,66
684,39
253,06
DPZ3D
684,39
253,06
640,73
252,83
DPZ3D
640,73
252,83
519,25
261,59
DPZ3D
519,25
261,59
515,22
195,30
DPZ3D
515,22
195,30
501,26
196,31
Dowóz odpadów budowlanych - wyjazd (tylko pora dzienna)
DPZ3W
501,26
196,31
623,00
187,53
długośd *m+
poziom
mocy
akustycznej
51,54
18,68
43,66
121,80
66,41
71,19
18,64
36,73
92,17
90,35
77,90
92,88
86,34
80,02
86,94
91,44
18,09
36,87
63,48
127,47
84,37
75,17
80,86
89,72
51,54
47,84
76,42
109,71
39,06
18,00
80,13
81,77
68,29
69,86
65,38
74,82
18,00
43,79
209,11
84,58
73,18
80,53
51,54
18,68
43,66
121,80
66,41
14,00
83,14
77,91
76,11
83,84
77,31
77,30
122,06
79,99
130
Opracowanie:
DPZ3W
623,00
187,53
626,84
250,89
DPZ3W
626,84
250,89
753,94
241,22
Dowóz odpadów wielkogabarytowych - wjazd (tylko pora dzienna)
DPZ4D
754,07
244,57
703,02
251,66
DPZ4D
703,02
251,66
684,39
253,06
DPZ4D
684,39
253,06
640,73
252,83
DPZ4D
640,73
252,83
519,25
261,59
DPZ4D
519,25
261,59
515,22
195,30
DPZ4D
515,22
195,30
573,05
191,13
DPZ4D
573,05
191,13
571,44
168,65
Dowóz odpadów wielkogabarytowych - wyjazd (tylko pora dzienna)
DPZ4W
571,44
168,65
573,05
191,13
DPZ4W
573,05
191,13
623,00
187,53
DPZ4W
623,00
187,53
626,84
250,89
DPZ4W
626,84
250,89
753,94
241,22
Samochody osobowe- wjazd (tylko pora dzienna)
DPZ5D
754,07
244,57
519,25
261,59
DPZ5D
519,25
261,59
513,52
167,35
Samochody osobowe- wyjazd (tylko pora dzienna)
DPZ5W
513,52
167,35
519,10
259,08
DPZ5W
519,10
259,08
756,94
241,22
Odbiór surowców wtórnych - wjazd (tylko pora dzienna)
WPZ1D
754,07
244,57
703,02
251,66
WPZ1D
703,02
251,66
684,39
253,06
WPZ1D
684,39
253,06
640,73
252,83
WPZ1D
640,73
252,83
519,25
261,59
WPZ1D
519,25
261,59
520,16
276,56
Odbiór surowców wtórnych - wyjazd (tylko pora dzienna)
WPZ1W
520,16
276,56
519,10
259,08
WPZ1W
519,10
259,08
753,94
241,22
Odbiór kompostu - wjazd (tylko pora dzienna)
WPZ2D
754,07
244,57
703,02
251,66
WPZ2D
703,02
251,66
655,31
255,24
WPZ2D
655,31
255,24
661,03
331,45
Odbiór kompostu - wyjazd (tylko pora dzienna)
WPZ2W
661,03
331,45
551,64
339,77
WPZ2W
551,64
339,77
545,44
257,15
WPZ2W
545,44
257,15
753,94
241,22
Samochód ciężarowy 1 (tylko pora dzienna)
PW3
545,40
220,12
554,43
336,64
PW3
554,43
336,64
612,04
332,48
PW3
612,04
332,48
609,43
298,86
PW3
609,43
298,86
612,04
332,48
PW3
612,04
332,48
657,97
329,17
PW3
657,97
329,17
655,36
295,55
63,48
127,47
71,83
81,97
51,54
18,68
43,66
121,80
66,41
57,98
22,54
80,13
74,90
73,10
80,83
74,30
67,09
75,35
22,54
50,08
63,48
127,47
70,24
69,64
68,82
77,68
235,44
94,41
74,43
71,13
91,90
238,51
74,06
74,63
51,54
18,68
43,66
121,80
15,00
77,82
71,29
75,29
74,34
70,81
17,51
235,52
86,63
94,02
51,54
47,84
76,42
71,80
73,44
69,47
109,71
82,85
209,11
75,95
79,40
87,59
116,87
57,76
33,72
33,72
46,05
33,72
85,16
67,08
76,44
79,24
73,24
76,44
131
Opracowanie:
PW3
655,36
295,55
PW3
684,41
293,45
PW3
655,36
295,55
PW3
651,98
251,97
PW3
548,45
259,48
Samochód ciężarowy 2 (tylko pora dzienna)
PW4
574,98
217,99
PW4
571,13
154,63
PW4
573,34
190,99
PW4
519,14
194,90
PW4
524,81
288,21
PW4
520,78
221,90
PW4
574,98
217,99
PW4
577,21
254,66
PW4
773,97
239,70
PW4
790,93
475,92
PW4
761,12
960,90
PW4
900,29
965,84
PW4
900,27
1040,88
PW4
1097,65
1067,36
PW4
1314,56
954,89
PW4
1340,14
1009,90
PW4
1312,80
960,68
PW4
1097,52
1070,75
PW4
897,71
1044,14
PW4
897,96
967,97
PW4
754,06
962,58
PW4
783,61
477,68
PW4
768,86
243,50
684,41
655,36
651,98
548,45
545,40
293,45
295,55
251,97
259,48
220,12
29,13
29,13
43,71
103,80
39,48
78,97
70,64
83,36
85,62
83,15
571,13
573,34
519,14
524,81
520,78
574,98
577,21
773,97
790,93
761,12
900,29
900,27
1097,65
1314,56
1340,14
1312,80
1097,52
897,71
897,96
754,06
783,61
768,86
577,21
154,63
190,99
194,90
288,21
221,90
217,99
254,66
239,70
475,92
960,90
965,84
1040,88
1067,36
954,89
1009,90
960,68
1070,75
1044,14
967,97
962,58
477,68
243,50
257,39
63,48
36,43
54,34
93,48
66,43
54,34
36,74
197,33
236,83
485,90
139,26
75,04
199,15
244,33
60,67
56,30
241,79
201,57
76,17
144,00
485,80
234,64
192,15
88,42
84,15
78,48
89,02
79,87
73,07
81,69
97,67
82,23
85,36
79,93
77,24
81,48
96,60
87,34
79,00
88,23
79,53
75,31
80,87
86,86
80,19
82,01
PW4
574,98
217,99
39,46
80,25
577,21
257,39
Wyniki obliczeo oddziaływania obiektów ZGOK na klimat akustyczny
Obliczenia
Obliczenia rozprzestrzeniania się hałasu emitowanego do środowiska z terenu ZGOK oraz Składowiska
Xmin: 0 m, Xmax: 2 300 m; Ymin 0 m, Ymax: 1 900 m; z krokiem 100 m na wysokości 1,5 m.
Modelowanie oddziaływania akustycznego ZGOK wykonano dla wybranego wariantu lokalizacyjnego w
miejscowości Rzędów dla dwóch pór doby: pory dziennej i pory nocnej.
Wyniki obliczeo rozprzestrzeniania się hałasu
Wyniki obliczeo dla obu wariantów opracowano i przedstawiono metodą graficzną na załączonych
mapach z izofonami poziomu dopuszczalnego, określającymi zasięg oddziaływania ZGOK.
132
Opracowanie:
Wyniki obliczeo pokazują, że hałas o poziomie przekraczającym 55 dBA wykracza poza teren Zakładu,
najdalej w kierunku północnym – do ok. 100 m. W kierunku południowym w stronę najbliższej
zabudowy mieszkalnej obszar hałasu o poziomie ponad 55 dBA zanika w odległości poniżej 100 m od
granicy Zakładu.
Skumulowane oddziaływanie wszystkich pracujących instalacji na terenie ZGOK dla pory dnia obejmuje
tereny nie podlegającej ochronie akustycznej, izolinie dla wartości 55/50dB, nie obejmują swym
zasięgiem zabudowao mieszkalnych. Izolinie dla pory nocnej, o wartościach 45/40dB, z uwagi na
przemysłowe zagospodarowanie otaczających inwestycję terenów nie obejmują swoim zasięgiem
zabudowy mieszkaniowej.
Przy wykonywaniu modelowania komputerowego nie uwzględniono efektu ekranowania akustycznego
przez projektowaną zieleo ZGOK oraz kwatery składowania odpadów. Można założyd, że te czynniki w
znacznym stopniu ograniczą rozprzestrzenianie się hałasu.
Graficzne przedstawienie rozkładu izolinii hałasu w porze dziennej i nocnej przedstawiają Załączniki
8.15 i 8.16.
Biorąc pod uwagę że przeważający obszar sąsiadujący z Zakładem należy do terenów nie objętych
ochroną akustyczną (tereny przemysłowe), oraz wykazany w obliczeniach brak przekroczeo, przyjętych
jako odnośnik, wartości normatywnych w dzieo oraz w nocy, można stwierdzid że oddziaływanie
Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie gmina Tuczępy pod względem emisji hałasu
nie będzie miał niekorzystnego wpływu na zdrowie i życie ludzi.
Należy zaznaczyd że zasięg oddziaływania ze względu na lokalizację przedsięwzięcia nie będzie miał
szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi, a negatywne oddziaływanie nie obejmuje terenów chronionych
akustycznie.
Podsumowanie
Obecnie wykonywany raport stanowi podsumowanie dotychczas prowadzonej procedury oceny
oddziaływania na środowisko z jednoczesnym scaleniem zagadnieo związanych z budową Zakładu
Gospodarki Odpadami Komunalnymi, składowiska (2 etapy budowy) – uzyskano w ten sposób
informację o skumulowanym oddziaływaniu na środowisko projektowanych obiektów.
Poprzednio prowadzone procedury uwzględniały obowiązki informacyjne oraz udział społeczeostwa i
doprowadziły do uzyskania prawomocnych decyzji dotyczących zezwolenia na budowę Zakładu
Gospodarki Odpadami Komunalnymi, składowiska (2 etapy budowy).
Emisje obliczone z Zakładu i Składowiska, także po uwzględnieniu jego rozbudowy o kolejną kwaterę
pozostają na stosunkowo niskim poziomie dzięki zastosowanym procesom i organizacji działalności na
etapie projektowym. Ich oddziaływania zostały zbadane w dalszej części raportu.
7.2.1.2. Oddziaływania na rośliny
Ze względu na fakt, iż roślinnośd rodzima omawianego obszaru nie jest zbyt zróżnicowana, nie
przewiduje się negatywnych oddziaływao w wyniku realizacji Inwestycji. Projekt budowy kwater
składowiska zgodnie z wymaganiami prawa (BAT) oraz zatwierdzonym projektem, zastosowanie
przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia; spełnienie późniejszych
zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z eksploatacją obiektu stanowią
gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem związanym z gromadzeniem odpadów.
133
Opracowanie:
7.2.1.3. Oddziaływania na wodę
Na terenie zakładu występują następujące rodzaje ścieków:




ścieki sanitarno-bytowe,
ścieki opadowe z dróg i placów,
wody opadowe z dachów budynków,
ścieki technologiczne – utrzymanie czystośd podłóg, odcieki.
Ścieki sanitarne i wody opadowe z dachów
Ścieki sanitarne o składzie typowym jak podano powyżej, odprowadzone zostaną do istniejącej
kanalizacji na terenie zakładu oraz do oczyszczenia w oczyszczalni ścieków. Taki sposób gwarantuje
minimalizację oddziaływao i spełnienie wymagao prawnych w tym zakresie.
Ścieki deszczowe z placów i dróg odprowadzone zostaną do zbiorników obiekt nr 21 i wywożone do
oczyszczalni ścieków. Przed wywiezieniem do oczyszczalni ścieki zostaną podczyszczone w systemie
separacji zawiesin opadających i substancji ekstrahujących eterem etylowym. Taki sposób gwarantuje
nie zaburzenie procesu oczyszczania ścieków w miejscu ich utylizacji.
Wody opadowe z dachów budynków
Wg PB wody opadowe z dachów budynków odprowadzane będą do istniejącej kanalizacji na terenie
Kopalni Siarki. Ścieki takie są uznawane jako wody czyste i istnieje także możliwośd odprowadzania ich
na teren zielony w granicach własnej działki pod warunkiem niezalewania działek sąsiednich.
Poprawnie i zgodnie z prawem.
Ścieki odciekowe z procesów technologicznych i z pryzmy gotowego kompostu odprowadzane będą do
zbiornika obiekt nr 8. Ścieki będą wykorzystywane w procesie produkcji kompostu do nawilżania
pryzm. Jest to właściwy sposób zagospodarowania ścieków, eliminujący potencjalne oddziaływanie
na środowisko.
Ścieki sanitarne
Ścieki sanitarne odprowadzone zostaną do zbiornika wybieralnego o średnicy D=2 000 i wysokości
czynnej H = 1 000 mm w bezpośrednim sąsiedztwie kontenera socjalnego na składowisku. Ich dowóz
przez specjalistyczny pojazd – wóz asenizacyjny do oczyszczenia w oczyszczalni ścieków stanowi
właściwy i zgodny z prawem sposób zagospodarowania ścieków.
134
Opracowanie:
Ścieki z placów i dróg oraz terenów należących do zlewni zostaną ujęte w sposób zorganizowany
projektowaną kanalizacją opadową. Ścieki opadowe zostaną odprowadzone do zbiornika retencyjno odparowywującego o pojemności czynnej 46,6 m3. W ciągu kanalizacji zaprojektowano separator
zawiesiny i substancji ropopochodnych. Wody opadowe ze zbiornika będą częściowo odparowywały,
przewiduje się również wykorzystanie tych wód do zraszania składowiska z zastosowaniem
przewoźnego agregatu. Woda opadowa będzie również wykorzystywana do uzupełniania ubytków w
zbiornikach ppoż. Taki system pozwala wyeliminowad potencjalne oddziaływanie na środowisko tych
ścieków.
Odcieki i wody opadowe gromadzące się w złożu odpadów przechwytywane będą systemem drenażu
nadfoliowego z rur perforowanych PEHD o Ø 200/176 mm, zabezpieczonych żwirową warstwą.
Dreny poprzeczne zbierające odcieki zostaną z jednej strony doprowadzone do kolektora zbiorczego z
rur pełnych PEHD o Ø 315/ 272 mm, o długości w dnie L= 196,60 mb, i spadkiem i =1,0 % w kierunku
do zbiornika na odcieki – ob. nr 103. Z drugiej zaś strony dreny poprzecznie zakooczone zostaną
studzienkami o Ø 1,2 m, dzięki którym możliwe będzie sprawdzanie drożności drenaży odcieków.
Studnie te należy umiejscowid w grobli okalającej kwaterę i zamknąd włazami. Studnie powinny byd
wykonane jako szczelne. W przypadku pojawienia się w nich wyższego poziomu odcieków niż średnica
sączków, otrzymuje się sygnał o niedrożności sączków, w tym wypadku należy je przeczyścid.
Uszczelnienie kwatery składa się z warstwy naturalnych glin/iłów o miąższości powyżej 1 m, co wynika
z „Dokumentacji geologicznej”, oraz dodatkowo zabezpieczono folią PEHD o gr. 2 mm. Skarpy
utworzone z gruntu rodzimego należy zagęścid do Wz=0,95.
Na zagęszczony grunt do wskaźnika Wz=0,95 układa się izolację. W tym celu zostanie użyta folia PEHD
o gr. 2 mm odpowiednio:
 gładka na dnie,
 fakturowana na skarpach.
Folia fakturowana zostanie połączona z folią gładką na dnie kwatery składowania, w odległości kilku
metrów od skarpy, tak, aby utworzony został kanalik kontrolny do sprawdzenia prawidłowości zszycia
obu kawałków folii. Poszczególne części folii należy ze sobą zgrzad. Po zgrzaniu należy sprawdzid
kontrolę spoin przy pomocy manometru pod ciśnieniem 2 bar. W przypadku stwierdzenia niedrożności
należy wykonad ponownie zgrzanie dwóch części folii. Folia przeważnie dostarczana jest w kawałkach o
szerokości 3 lub 5m.
Ochronę folii stanowi geowłóknina syntetyczna o gramaturze gr = 600 g/m 2 , na której należy ułożyd
warstwę drenażową z piasku o współczynniku filtracji k= 1,0 x 10-4 m/s.
Uszczelnienie dna składowiska powoduje iż na jego dnie gromadzi się odciek ze złoża składowanych
odpadów. W projekcie przyjęto zbiornik na odcieki, którego poj. użytkowa wynosi V= 620 m3.
Zakłada się, że w okresach od wiosny do jesieni (w porze “suchej” kiedy odpływ ze złoża odpadów
odcieku jest minimalny) możliwe będzie wykorzystanie odcieków do rozlewania ich na stropie
składowiska odpadów w celu utrzymania optymalnych parametrów procesu metalizacji oraz
zmniejszenia ilości odcieków gromadzonych w zbiorniku na odcieki, co umożliwi, że nie będzie
potrzeby wywożenia odcieków poza teren składowiska.
135
Opracowanie:
W tym celu zaprojektowano stałą instalację do zraszania z punktami czerpalnymi rozlokowanymi wokół
składowiska. W przypadku zgromadzenia zbyt dużej ilości odcieku będą one kierowane taborem
samochodowym do oczyszczalni ścieków.
Zaprojektowany sposób ujęcia, magazynowania i zagospodarowania odcieków gwarantuje
minimalizację i zgodnośd z przepisami prawnymi potencjalnych oddziaływao środowiskowych.
Ocena jakości wód podziemnych i prognoza zmian ich własności i składu chemicznego pod wpływem
projektowanego składowiska
Po zakooczeniu prac wiertniczych z poszczególnych otworów nr P-1, P- 2, P-3 pobrane zostały próby
wody do badao laboratoryjnych.
Do oceny jakości wody posłużono się Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji dla
prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz
sposobu interpretacji wyników i prezentacji wód ( Dz. U. nr 32, poz. 284 z 11.02.2004 r.).Stwierdzono,
ze zawartośd metali ciężkich oprócz cynku w badanej wodzie jest poniżej granicy oznaczalności.
Również zaw. cynku jest b. mała ( do 0,062 mg/l) odpowiadająca I- j klasie jakości. Natomiast pod
względem zawartości ogólnego węgla organicznego (OWO), która wynosi 32,3-77,8 mg/l, wodę należy
zaliczyd do wód pozaklasowych. Stosunkowo wysokie przewodnictwo właściwe (1394 - 3050 μS/cm),
wskazują na znaczne zanieczyszczenie badanej wody. Zawartośd WWA ( wielopierścieniowe
węglowodory aromatyczne) wykazały znaczne ich ilości w wodzie, gdyż suma WWA w badanej wodzie
wynosi w granicach 0,105- 0,453 μg/l co wg klasyfikacji wodę tę pozwala zaliczyd do V- j najniższej klasy
jakości (dla V- j klasy wartośd sumy WWA wynosi więcej niż 0,05 μg/l).
Główne zagrożenie ze strony składowiska odpadów komunalnych dla środowiska gruntowo- wodnego
stanowią odcieki. W celu stwierdzenia i ewentualnemu zapobieganiu zanieczyszczeniom gruntów i wód
podziemnych wodami odciekowymi ze składowiska, będzie służył monitoring tych wód, który w danym
przypadku stanowią trzy otwory P- 1 do P-3, pozwalające systematycznie pobierad próby wody do
badao laboratoryjnych. Wyniki tych badao będzie można odnosid do wyników uzyskanych z obecnych
badao (tła).
Przed rozpoczęciem budowy kwatery 2 i kolejnych, należy określid tło zanieczyszczeo wód
podziemnych w terenie przewidzianym pod budowę.
Problem deformacji powierzchni na skutek szkód górniczych
Po zakooczeniu eksploatacji Kopalnia w latach 1990 - 1992 prowadziła monitoring osiadania gruntu.
Osiadanie całkowite terenu w omawianym obszarze wyniosło od 0,5 do 4,0 m. Osiadanie terenu
odbywało się z zachowaniem ciągłości warstw geologicznych. Ostatni pomiar deformacji wykonano w
1994 r. Analiza mapy osiadao z tego roku wskazuje, że teren lokalizacji inwestycji jest stabilny i stan te
utrzymuje się do dzisiaj.
Opinia górniczo-geologiczna ZG Kopalnia Siarki „Grzybów” w Tuczępach nr 2/2005 z dn. 28.01.2005 r.
potwierdza zanik szkodliwych wpływów górniczych.
Ocena możliwości wykonania składowiska na badanym terenie
Oceniając możliwości wykonania inwestycji, autor „Dokumentacji badao geologicznych..”, stwierdził:
„W budowie geologicznej podłoża pod projektowaną kwaterę składowiska, występuje gruby kompleks
gruntów słabo przepuszczalnych i nie przepuszczalnych (czwartorzędowe gliny i trzeciorzędowe iły
136
Opracowanie:
krakowieckie), oraz brak jest użytkowych poziomów wodonośnych, na które wysypisko mogłoby
oddziaływad negatywnie. Niemniej jednak projektowane składowisko wymagad będzie wykonania
odpowiednich zabezpieczeo technicznych i technologicznych, zapewniających pełna ochronę
środowiska, a w szczególności wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem ich przez odcieki ze
składowiska”.
Z uwagi na ten zapis w dokumentacji zaprojektowano uszczelnienie dodatkowej kwatery folią PEHD 2
mm, na warstwie miejscowych glin. Przed tym jednak projektuje się usypanie warstwy 0,1 m z piasku.
Do uszczelnienia dna kwatery przewiduje się geomembranę gładką, natomiast do uszczelnienia
wewnętrznych skarp grobli geomembranę karbowaną. W celu zabezpieczenia geomembrany PEHD
przed uszkodzeniami mechanicznymi, cała powierzchnia geomembrany pokryta zostanie geowłókniną
ochronną o gramaturze 800 g/m2.
Podobne zabezpieczenia będą musiały zostad przewidziane w przypadku rozbudowy instalacji o
następne kwatery składowania.
Podsumowanie
Zastosowane przez Inwestora rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantują minimalizację
oddziaływania spowodowanego emisją ścieków z ZGOK i Składowiska odpadów, także w etapie po
rozbudowie o II-gą i kolejne kwatery. Recykling ścieków w zakładzie i na składowisku powoduje
zmniejszenie zapotrzebowania na wodę, gwarantując jednocześnie zapewnienie właściwych warunków
dla stosowanych procesów biologicznych.
7.2.2. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych
ziemi, klimat i krajobraz
7.2.2.1.1.
Oddziaływania na powierzchnie ziemi - gospodarka odpadami
Tabela 50. Odpady powstające w wyniku funkcjonowania Zakładu
Kod
Lp. odpadu
1
2
3
4
5
6
7
Rodzaj odpadu
Miejsce powstawania
Sposób
postępowania
15 01 01 Opakowania z papieru i tektury
15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych
15 01 05
Opakowania wielomateriałowe
w biurze w ob.3B
w biurze w ob.3B
15 01 07 Opakowania ze szkła
w biurze w ob.3B
SP
od pracowników na
terenie całego Zakładu
U
Plac, pojemniki
♣
♣
W
W
Plac, ob. 7
Plac, ob. 7
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny
15 02 03 do wycierania (np. szmaty, ścierki) i
ubrania ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
17 01 01 Odpady betonu oraz gruz z rozbiórek
17 01 02 Gruz ceglany
w biurze w ob.3B
SP
SP
SP
Sposób
i miejsce
magazynowania
odpadów
Ob. 4, baloty
Ob. 4, baloty
Plac, w kontenerze
KP
Plac, w kontenerze
KP
137
Opracowanie:
08 03 18 Odpadowy toner drukarski inny niż
wymieniony w 08 03 17
9 19 10 01 Odpady żelaza i stali
10 19 10 02 Odpady metali nieżelaznych
8
11 19 12 01 Papier i tektura
12 19 12 02 Metale żelazne
13 19 12 03 Metale nieżelazne
14 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma
15 19 12 05 Szkło
16 06
02*
Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe
17
13 01
11*
18
13 01
10*
19
13 02
05*
20
16 02
13*
Syntetyczne oleje hydrauliczne
(ładowarek)
Mineralne hydrauliczne oleje
niezawierające związków
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe
i smarowe niezawierające zw.
Chlorowcoorganicznych
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
wymienione w 16 02 09 do 16 02 12
(świetlówki)
21
16 06
01*
16
Baterie i akumulatory ołowiowe
U
w biurze w ob.3B
♣♣
♣♣
zużyty papier z biura –
ob. 3B
♣♣♣
♣♣♣
np.
taśmociąg
sortowniczy w ob. 11
np. stłuczone szyby w ob.
3B,11,12,1,5 i 6
Ob.
3B,11,13,14,16,17,19,
20
Ob.11,13,14,16,17,19,
20
z
ob.
11
(linii
sortowniczej)
Z ob. 11
sortowniczej
z
SP
SP
SP
Plac, kontener KP
Plac, kontener KP
SP
SP
SP
Plac, kontener KP
Plac, kontener KP
Ob. 4 , baloty i
pojemniki na placu
Kontener KP na
placu
SP
U
linii
W ob. 3B, 4, 5 i 6,
11, 12, 13, 14, 15, 17
ze śmieciarek
Ob. 3B
Ob. 4, baloty
Pojemniki w ob. 5 i
6
U
Pojemniki w ob. 5 i
6
U
Pojemniki w ob. 5 i
6
U
Pojemniki w ob. 5 i
6
U
Pojemniki w ob. 5 i
6
U
22
20 03 06 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych
Z terenu Zakładu
U
23
20 03 01
Nie segregowane (zmieszane) odpady
komunalne
Z terenu Zakładu
U
Pojemniki w ob. 5 i
6
Łącznie z odpadami
komunalnymi w KP
Kontener KP
Legenda:
*
♣
♣♣
♣♣♣
odpady niebezpieczne,
odpad tymczasowy (rozbiórka ob. nr 4 i 10 oraz drogi i place z płyt betonowych),
powstaną w przypadku awarii lub wymiany urządzeo w ob. 11 i innych
powstaną w przypadku awarii, wymiany urządzeo oraz wymiany zużytych pojemników
w ob. 11 i na terenie całego Zakładu
Tabela 51. Odpady po sortowni – ob. nr 11 i kompostowni – ob. nr 13, 14, 19
Kod
Rodzaj odpadu
Lp.
odpadu
Nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i
1 19 05 01
podobnych
Nieprzekompostowane frakcje odpadów pochodzenia
2 19 05 02
zwierzęcego i roślinnego
Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się
3 19 05 03
do wykorzystania)
4 19 05 99 Inne nie wymienione odpady
Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu
5 19 06 04
odpadów komunalnych
Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu
6 19 06 06
odpadów zwierzęcych i roślinnych
Sposób
postępowania
S
S
S
S
S
S
Sposób i miejsce
magazynowania odpadów
Plac – ob. 19
Plac – ob. 19
Plac – ob. 19
Kwatera składowania
138
Opracowanie:
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
13 05
01*
19 09 99
19 10 01
19 10 02
19 12 01
19 12 02
19 12 03
19 12 04
19 12 05
19 12 07
19 12 08
19 12 09
19 12 10
20
19 12 12
21
13 05
02*
7
Odpady stałe z piaskowników i z odwadniania olejów w
separatorach
Inne nie wymienione odpady (kompost)
Odpady żelaza i stali
Odpady metali nieżelaznych
Papier i tektura
Metale żelazne
Metale nieżelazne
Tworzywa sztuczne i guma
Szkło
Drewno inne niż wymienione w 19 12 06
Tekstylia
Minerały (no. Piasek, kamienie)
Odpady palne (paliwo alternatywne)
Inne odpady (w tym substancje i przedmioty) z
mechanicznej obróbki odpadów inne niż wymienione w 19
12 11
Szlamy z odwadniania olejów w separatorach
U
S
Sprzedaż
Sprzedaż
Sprzedaż
Sprzedaż
Sprzedaż
Sprzedaż/U
Sprzedaż
U/W
U/sprzedaż
WP
U
S
U
W separatorze
Plac – ob. 19
Kontener KP
Kontener KP
Kontener KP
Kontener KP
Kontener KP
Ob.4 i Kontener KP
Kontener KP
Ob. 20
Kontener KP
Ob. 7 –plac
Kontener KP
Wywóz na kwaterę
składowania
Separator
Legenda:
‫٭‬
W–
K–
US–
SP WP –
odpady niebezpieczne,
wykorzystanie gospodarcze,
kompostowanie,
poprzez przekazanie wyspecjalizowanym firmom do odbioru i utylizacji,
składowanie,
sprzedaż surowców wtórnych,
warstwa przesypowa (inertna) wykorzystywana na kwaterze składowania odpadów,
Składowisko będzie źródłem następujących strumieni odpadów:
19 08 10* - Tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 19 08 09. Odpad
będzie usuwany bezpośrednio w trakcie okresowego czyszczenia separatora przez
specjalistyczną i uprawniona do tego firmę.
19 08 02 – Zawartośd piaskowników – odpad pochodzący z separatora zawiesiny na kanalizacji będzie
okresowo usuwany z osadnika i kierowany na składowisko odpadów komunalnych.
Składowisko zostało zaprojektowane jako nowoczesny i spełniający wymogi prawa obiekt. Konstrukcja
i sposób eksploatacji obiektu zostały opisane powyżej.
Podsumowanie
ZGOK jako obiekt przystosowany do magazynowania i przetwarzania różnego rodzajów odpadów
będzie posiadał szereg cech, dzięki którym oddziaływanie strumieni odpadów będzie ograniczone do
wartości minimalnych i zgodne z obowiązującym i przyszłym ustawodawstwem:
139
Opracowanie:
Zaprojektowana infrastruktura umożliwia nadzór, monitoring i logistykę strumieni odpadów w celu
minimalizacji zagrożeo środowiskowych.
Wszystkie prace będą wykonywane przez przeszkolony personel i za pomocą wyspecjalizowanego
sprzętu.
Obiekty posiadają zabezpieczenia techniczne uniemożliwiające przedostawanie się zanieczyszczeo do
wód gruntowych.
Zakład będzie posiadał procedury awaryjnego reagowania w czasie sytuacji nadzwyczajnych: obfite
opady atmosferyczne, pożar, wypadek drogowy itp.
Projekt budowy kwater składowiska zgodnie z wymaganiami prawa (BAT) oraz zatwierdzonym
projektem, zastosowanie przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia;
spełnienie późniejszych zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z
eksploatacją obiektu stanowią gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem
związanym z gromadzeniem odpadów.
7.2.3. Oddziaływanie na dobra materialne, zabytki i krajobraz kulturowy, objęte
istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem lub ewidencją zabytków
Projektowana inwestycja z uwagi na swoje niewielkie oddziaływanie oraz oddaloną od w/w zabytków
lokalizację nie wpłynie w żaden sposób na ich wartośd historyczną, kulturową i krajobrazową.
7.2.4. Oddziaływania skumulowane
W celu określenia możliwych skumulowanych oddziaływao budowy ZGOK oraz dwóch kwater
składowiska odpadów z istniejącymi lub planowanymi w obrębie jego terenu inwestycjami,
przedstawiono lokalizację oraz charakterystykę opisową ww. obiektów.
140
Opracowanie:
Mapa 1. Lokalizacja przedsięwzięd w pobliżu ZGOK

Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „SIARKOPOL” S.A. w Grzybowie, 28-200 Staszów (obiekt
istniejący)
Zakład Produkcji Chemicznej KiZChS SIARKOPOL S.A. w Grzybowie obecnie jest jedynym w Polsce
producentem siarki nierozpuszczalnej (SN) w dwusiarczku węgla (CS2). Siarka nierozpuszczalna
jest jednym z ważniejszych dodatków stosowanych w technologii gumy i ma powszechne
zastosowanie w przemyśle oponiarskim.
Pracująca obecnie instalacja posiada zdolnośd produkcyjną 1 000 ton SN/rok, jej praca ma
powiązania z pracą pozostałych instalacji produkcyjnych Zakładu Produkcji Chemicznej.
Nowo projektowana instalacja siarki nierozpuszczalnej (o wydajności 5 000 ton/rok) będzie
instalacją nowoczesną, mogącą pracowad niezależnie od procesów produkcyjnych realizowanych
w pozostałych instalacjach produkcyjnych Zakładu. Ponadto będzie wyposażona w nowoczesne
urządzenia produkcyjne i aparaturę kontrolno – pomiarową procesu produkcyjnego oraz
zabezpieczenia minimalizujące jej szkodliwe oddziaływanie na środowisko.
W procesie produkcyjnym siarki nierozpuszczonej mają zastosowanie procesy i substancje
chemiczne stwarzające zagrożenie wybuchem. Cała instalacja produkcyjna zlokalizowana jest w
wyznaczonej strefie „2” zagrożenia, gdzie nie są usytuowane inne urządzenia technologiczne.
Funkcjonowanie projektowanej instalacji będzie źródłem emisji zanieczyszczeo pyłowogazowych do powietrza atmosferycznego, które odprowadzane będą dwoma nowymi
emitorami. Nastąpi również przyrost emisji poszczególnych zanieczyszczeo w porównaniu z
emisją dopuszczalną dla Zakładu Produkcji Chemicznej.
141
Opracowanie:
Posiadane decyzje administracyjne:





Decyzja Wójta Gminy z dnia 18.04.2007 r. Nr 2/2007, znak: BGK.DŚ-7624/04/06/07 o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na
budowie instalacji siarki nierozpuszczalnej wraz z obiektami towarzyszącymi na terenie
Zakładu Produkcji Chemicznej w Dobrowie, nr ewid. Gruntu 121/8 obręb 3 Dobrów.
Postanowienie sprostowania ww. decyzji z dnia 10.07.2007 r. znak: TI/1536/2007 (błąd
inwestora – pominięta działka nr ewid. 121/7).
Decyzja Nr 2/2007 z dnia 18.04.2007 . Ocena oddziaływania na środowisko oraz
środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedmiotowego przedsięwzięcia
dotyczącego inwestycji realizowanej w obszarze dwóch w/w działek (Tj. 121/7 oraz
121/8).
Decyzja Nr 2/2007 o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację
przedsięwzięcia polegającego na budowie placu magazynowo-składowego na potrzeby
złomu stalowego.
Raport dotyczący zmiany sposobu użytkowania budynku instalacji mielenia siarki na
instalacje plazmowego unieszkodliwiania odpadów.
Odległośd Zakładu od terenu Inwestycji: około 1,5 km w linii prostej.
Wykonana ocena oddziaływania dla tego przedsięwzięcia nie wykazała występowania
oddziaływao poza terenem lokalizacji zakładu. W związku z tym nie przewiduje się kumulacji z
obiektami w Rzędowie.

Budowa Zakładu Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów Etap I – Instalacja Plazmowego
Unieszkodliwiania Odpadów, Chempol sp. z o.o., Dobrów 8, 28 – 142 Tuczępy (obiekt
planowany)
Instalacja Plazmowego Unieszkodliwiania Odpadów Przetwarzanie odpadów niebezpiecznych
będzie możliwe dzięki zastosowaniu jednej z najnowocześniejszych technologii na świecie instalacji plazmowej model PCS 10-4 (1MW), produkcji STARTECH (USA) o średniej wydajności na
poziomie około 10 ton/dobę.
Plazmę stanowi zjonizowany w bardzo wysokiej temperaturze gaz (argon, powietrze, azot, itp.),
wytworzony w łuku elektrycznym prądu stałego.
Instalacja nie będzie uciążliwa dla środowiska oraz nie wywoła uzasadnionych konfliktów
społecznych. Należy ona do instalacji bezodpadowych, jej produktami są: silikon w postaci stałej
(SiO2) oraz gaz procesowy czysty.
Instalacja zaliczona została do działao proekologicznych, gdyż będzie ona całkowicie
unieszkodliwiała strumienie zmagazynowanych odpadów niebezpiecznych, w tym tzw.
„mogilniki”.
CHEMPOL Sp. z o.o. jest w trakcie realizacji inwestycji związanej z recyklingiem wycofywanych z
eksploatacji pojazdów oraz inwestycji „termicznego przekształcania odpadów w instalacji
plazmowej”. Unikalna technologia plazmowa amerykaoskiej firmy STARTECH zapewnia
całkowite bezodpadowe unieszkodliwianie wszystkich rodzajów odpadów niebezpiecznych
będących problemem dla środowiska.
142
Opracowanie:
Jest to najnowocześniejsza technologia spełniająca wymogi ochrony środowiska, pozwalająca na
spełnienie wymagao i najostrzejszych kryteriów obowiązujących w krajach Unii Europejskiej i
USA.
Inwestycje spółki przyczyniają się do poprawy środowiska naturalnego naszego regionu.
Przedsięwzięcia te spotykają się z dużą akceptacją i wsparciem władz lokalnych oraz Urzędu
Marszałkowskiego. Za zasługi poczynione dla ochrony środowiska CHEMPOL otrzymał nagrodę w
kategorii „Produkt z Przyszłością 2005”.
Decyzja Nr 1/03 znak : BGK – 7353/1/03 z dnia 2003.03.07. wydana przez Wójta Gminy Tuczępy
zatwierdzająca projekt budowlany i wydająca pozwolenie na budowę Zakładu Odzysku i
Unieszkodliwiania Odpadów – Etap I Instalacja plazmowego unieszkodliwiania odpadów dla
Firmy „Chempol” sp. o.o., Dobrów 8, 28-142 Tuczępy
Ocenione oddziaływanie tej instalacji wykazało lokalny charakter bez możliwości korelacji z
oddziaływaniem przedmiotowej dla niniejszego raportu inwestycji.

Rozbudowa istniejącego składowiska odpadów niebezpiecznych zawierających azbest oraz
budowa składowiska odpadów innych niż niebezpieczne (unieszkodliwionych odpadów
budowlanych) w miejscowości Dobrów, gmina Tuczępy. Zleceniodawca: ŚRODOWISKO i
INNOWACJE Sp. z o.o. Dobrów 8; 28 – 142 Tuczępy (obiekt planowany)
W chwili obecnej prowadzona jest działalnośd unieszkodliwiania poprzez składowanie odpadów
niebezpiecznych zwierających azbest. Środowisko i Innowacje Sp. z o.o. - składowisko odpadów
niebezpiecznych zawierających azbest, świadczy kompleksowe usługi w zakresie
gospodarowania odpadami niebezpiecznymi zawierającymi azbest (o kodach: 17 06 01 i 17 06
05), polegające na unieszkodliwianiu, magazynowaniu, zbieraniu, pakowaniu oraz transporcie
materiałów izolacyjnych oraz materiałów konstrukcyjnych zawierających azbest.
W maju 2010 r. firma: Zakład Ochrony Środowiska Inwest – Eko sp. j. S. Obarski i Wspólnicy, ul.
Złota 23, 25 – 015 Kielce, opracowała Raport OOŚ dla planowanego przedsięwzięcia
polegającego na rozbudowie istniejącego składowiska odpadów niebezpiecznych – azbestu –
oraz budowie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne – unieszkodliwionych odpadów
budowlanych w miejscowości Dobrów.
Powierzchnia projektowanej inwestycji:



składowisko azbestu: o łącznej powierzchni 12,09 ha
składowisko odpadów budowlanych: o powierzchni 2,89 ha
magazyn dla składowiska odpadów budowlanych: o powierzchni 5,20 ha.
Budowa i eksploatacja składowiska odpadów zawierających azbest będzie prowadzona zgodnie z
zasadami wynikającymi z obowiązujących aktów prawnych. Powierzchnia kwater
przeznaczonych do składowania nie może przekraczad 2 500m2 Składowanie odpadów
prowadzone będzie z zastosowaniem warstw przesypowych z gruntu rodzimego, pochodzącego
z wykopów kwater.
143
Opracowanie:
Odpady dostarczane będą transportem kołowym, a następnie rozładowywane i rozmieszczone
do kwatery przy pomocy specjalistycznego sprzętu.
Odpady azbestowe należące do grupy odpadów niebezpiecznych zapakowane będą w folię i
magazynowane w zabezpieczonym przed dostępem osób trzecich miejscu magazynowania w
sposób nie stanowiący zagrożenia dla środowiska.
Deponowane odpady budowlane azbestowo-cementowe nie będą oddziaływad negatywnie na
środowisko przyrodnicze. Zabezpieczenie odpadów w stanie wilgotnym poprzez szczelne
opakowanie oraz zraszanie deponowanych odpadów na składowisku wyeliminuje możliwośd
emisji ze składowiska respirabilnych włókien azbestowych do powietrza. W związku z tym nie
wystąpią oddziaływania poza obszarem składowania, które w jakikolwiek sposób mogłyby
kumulowad się z innymi przedsięwzięciami.
W czasie eksploatacji inwestycji przewiduje się emisję hałasu pochodzącą od maszyn i urządzeo
związanych z linią technologiczną przedsięwzięcia. Głównym źródłem hałasu, będą pojazdy
poruszające się po terenie projektowanego składowiska odpadów, a szczególnie maszyny
robocze stanowiące wyposażenie technologiczne do bieżącego utrzymania sektorów
składowania oraz samochody ciężarowe, niezbędne do prowadzenia dostaw odpadów.
Najbliższa zabudowa mieszkalna:


od strony wschodniej: teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej m. Kolonia Rzędów
w odległości ok. 450 m od granicy składowiska,
od strony południowej: teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej m. Dobrów w
odległości ok. 550 m od granicy składowiska.
Z wykonanych w Raporcie obliczeo wynika, że oddziaływanie akustyczne będzie lokalne i
zmniejszad się będzie stosunkowo szybko wraz z odległością od źródeł dźwięku. Wynika to z
logarytmicznego rozkładu natężenia dźwięku w powietrzu. Największe natężenie hałasu będzie
w granicach składowiska. Ze względu na fakt, że obecnie w rejonie brak istotnych źródeł hałasu,
projektowane składowisko spowoduje istotny wzrost poziomu hałasu w stosunku do stanu
istniejącego, jednakże bez przekraczania dopuszczalnych poziomów. Nie będzie tu jednak
zachodziło kumulowanie się oddziaływao akustycznych z innymi zakładami.
Rozbudowa istniejącego składowiska spowoduje zwiększenie ilości pracującego sprzętu na
terenie inwestycji oraz ilości samochodów ciężarowych przywożących odpady. W związku z tym
należy spodziewad się zwiększenia emisji zanieczyszczeo do powietrza. Wyniki obliczeo pokazują,
że eksploatacja analizowanego przedsięwzięcia nie spowoduje wystąpienia przekroczeo stężeo
jednogodzinnych jak i średniorocznych w stosunku do dopuszczalnych norm tlenków azotu, jak
również żadnego z innych analizowanych zanieczyszczeo.
Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała, że eksploatacja składowiska
po wykonaniu planowanego zakresu inwestycji nie będzie źródłem niekorzystnego,
ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko, w tym w szczególności: nie będzie
powodowad istotnego oddziaływania na środowisko gruntowo-wodne, nie będzie powodowad
przekraczania prawnie ustalonych standardów jakości powietrza, nie będzie powodowad
przekraczania dopuszczalnych poziomów hałasu na terenach podlegających ochronie
akustycznej. W związku z powyższym nie przewiduje się kumulacji oddziaływao z planowanymi
obiektami w Rzędowie.
144
Opracowanie:

Magazyn odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na terenie położonym w
Rzędowie i Dobrowie gmina Tuczępy, pow. Busko-Zdrój, firma HYDROGEOTECHNIKA Sp. z o.o.,
ul. Ściegiennego 262 A w Kielcach (obiekt istniejący)
HYDROGEOTECHNIKA Sp. z o.o. magazynuje odpady na terenie bazy, położonej w Rzędowie,
Rzędów 37, 28 – 142 Tuczępy.
Firma posiada prawo użytkowania wieczystego tej nieruchomości oraz budynków i budowli
znajdujących się na tej nieruchomości, zgodnie z założoną księgą wieczystą Nr KW 51606.
Baza posiada 4 budynki murowane ,hale magazynową oraz przylegający do niej budynek
administracyjno – socjalny. Budynki są wyposażone w instalacje wodno – kanalizacyjną, gazową,
elektryczną.
Odpady są okresowo magazynowane w hali magazynowej w warunkach uniemożliwiających
negatywne oddziaływanie na środowisko (wylewka cementowa, właściwa wentylacja). Odpady
w postaci ciekłej będą magazynowane w sposób selektywny w specjalistycznych opakowaniach
posiadających certyfikaty jakości UN X i UN Y.
Zaplecze obiektu stanowią 4 pomieszczenia biurowe, łazienki, szatnia dla pracowników.
Decyzja wydana przez Wojewodę Świętokrzyskiego znak: ŚR.III.6622-5/2003 zmieniająca decyzję
z dnia 18 września 2000 r. znak: OSR.III-6620/28/2000 z późn. zmian wydana dla firmy
Hydrogeotechnika Sp. z o.o. w Kielcach w sprawie zezwolenia na usuwanie odpadów
niebezpiecznych w tym na transport, ich wykorzystywanie lub unieszkodliwianie w zakresie
zmian dotyczących zmiany miejsca magazynowania odpadów.
Przedstawiony powyżej sposób magazynowania odpadów niebezpiecznych oraz odległośd od
planowanego Zakładu (ZGOK oraz dwóch kwater składowiska) pozwala wnioskowad o braku
kumulacji oddziaływao pomiędzy wymienionymi Inwestycjami.

Zakład Produkcji Granulatów i Kruszyw w Dobrowie, Control Process S.A. Tarnów (obiekt
planowany)
W lipcu 2009 r. został opracowany Raport OOŚ przez firmę CDF – TECHNOLOGIE DLA
ŚRODOWISKA s.c., 41-800 Zabrze ul. Wolności 262 II p. dla Budowy Zakładu Produkcji
Granulatów i Kruszyw w technologii „Geodur” w Dobrowie, gmina Tuczępy. Inwestycja będzie
zlokalizowana w Województwie Świętokrzyskim na terenie gminy Tuczępy w miejscowości
Dobrów na działce Nr 121/39.
W projektowanym zakładzie będzie stosowana technologia „Geodur” szwajcarskiej firmy
GEODUR RECYCLING AG. Planowane przedsięwzięcie jest zakładem wykorzystującym w procesie
produkcyjnym głównie odpady (ok. 74,6 % surowców stanowią odpady), zaliczane jest jako
„instalacja do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych” do przedsięwzięd które
wymagają sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.
Zakład będzie przetwarzał rocznie nie więcej niż 15 000 Mg odpadów/rok (przy pracy
trzyzmianowej) i będzie wytwarzał nie więcej niż 20 107 Mg/rok granulatu z którego częśd
145
Opracowanie:
będzie stanowiła produkt wykorzystywany w celach nieprzemysłowych i przemysłowych (będzie
to odzysk R 14 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do
recyklingu i odzysk R 15 – przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym
do recyklingu) a częśd będzie odpadem o kodzie 19 03 05.
W Raporcie zostały przeanalizowane potencjalne, skumulowane oddziaływania na środowisko
dotyczące ewentualnego nakładania się oddziaływania powodowanych realizacją analizowanego
przedsięwzięcia i oddziaływao istniejących w rejonie jego lokalizacji zakładów, tj.: Zakładu
Produkcji Chemicznej i składowiska odpadów azbestowych.
W zakresie oddziaływania na powietrze atmosferyczne dla zakładu odprowadzającego
zanieczyszczenia do powietrza (w analizowanym przypadku, emitorami niższymi niż 100 m)
wpływ innych źródeł emisji w rejonie lokalizacji uwzględnia się tłem zanieczyszczenia powietrza i
wyznaczonymi na ich podstawie stężeniami dyspozycyjnymi. Uwzględniając powyższe,
zamieszczone w "Raporcie..." wyniki obliczeniowe oddziaływania na powietrze dla substancji
emitowanych do powietrza w trakcie eksploatacji zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw
obejmują również skumulowane oddziaływanie w wyniku nakładania się emisji zanieczyszczeo z
innych, znajdujących się w rejonie lokalizacji źródeł emisji. W zamieszczonej w "Raporcie...."
analizie obliczeniowej rozprzestrzeniania zanieczyszczeo nie uwzględniono z oczywistych
względów (brak potencjalnej możliwości emisji) oddziaływania na powietrze imisji włókien
azbestu, skumulowane oddziaływanie w tym wypadku nie ma miejsca.
W zakresie oddziaływanie na warunki akustyczne w rejonie lokalizacji inwestycji skumulowane
oddziaływanie akustyczne na terenach podlegających ochronie akustycznej, w tym przypadku
najbliżej położonych terenach zabudowy mieszkalnej, powodowane emisją hałasu w trakcie
eksploatacji Zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw oraz emisją hałasu z innych znajdujących
się w tym rejonie źródeł, z uwagi na lokalizację terenów zabudowy mieszkalnej w znacznej
odległości (ok. 1000 m) oraz z uwagi na wielkośd emisji hałasu i możliwy zasięg jego imisji, nie
wystąpi w istotnej, wymagającej dodatkowej analizy skali.
Przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała, że eksploatacja projektowane
Zakładu Produkcji Granulatów i Kruszyw nie będzie źródłem niekorzystnego,
ponadnormatywnego oddziaływania na środowisko. Emisje wynikające z eksploatacji
instalacji będą ograniczone do terenu działki Zakładu, do którego Inwestor posiada tytuł
prawny.

Progress Eco produkcja sit i innych wyrobów metalowych Dobrów 7, 28-142 Tuczępy
PROGRES ECO S.A. jest spółką należącą do Grupy Przemysłowej Progress składającej się z
kilkunastu przedsiębiorstw, działających na terenie kraju i za granicą. Podstawowym zakresem
działania jest produkcja metalowych sit i filtrów technicznych stosowanych do kompleksowego
rozwiązywania problemów przesiewania, klasyfikacji, odwadniania, odmulania w różnych
gałęziach przemysłu.
W oparciu o technologię zgrzewania są produkowane miedzy innymi, sita szczelinowe zgrzewane
z drutów profilowych, urządzenia z elementami sit, kosze i wkłady sitowe do wirówek
odwadniających, klasyfikujących.
Spółka zajmuje się produkcją i dostarczaniem sit i urządzenia do wielu gałęzi przemysłu:
146
Opracowanie:









górnictwo i przetwórstwo węgla, rud, surowców mineralnych,
hutnictwo, koksownictwo,
energetyka, ciepłownictwo,
przemysł chemiczny,
przemysł celulozowo – papierniczy,
cukrownictwo,
przemysł spożywczy,
przetwórstwo owocowo – warzywne,
ochrona środowiska i inne.
Przedstawiony powyżej profil działalności firmy oraz znaczna odległośd od lokalizacji
planowanej inwestycji (budowy ZGOK oraz dwóch kwater składowiska) spowoduje brak
kumulacji pomiędzy wymienionymi Inwestycjami.

Intelster Sp. z o.o., Dobrów 8A 28-142 Tuczępy woj. świętokrzyskie
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powstała w 1997 r. na bazie Zakładu Automatyki,
Informatyki i Telekomunikacji Kopalo i Zakładów Chemicznych Siarki "SIARKOPOL" S.A.
Proponuje swoje usługi na każdym etapie realizacji prac, od opracowania założeo projektowych
do rozruchu i nadzoru serwisowego, również usługi kompleksowego doboru, dostawy i montażu
urządzeo - uruchomienia oraz serwisu gwarancyjnego i pogwarancyjnego.
Przewiduje się brak oddziaływao skumulowanych pomiędzy Inwestycjami.
Podsumowanie:
Przeprowadzona opisowa analiza oddziaływao na środowisko przedstawionych powyżej inwestycji
pozwala stwierdzid, że wszystkie oddziaływania wynikające z emisji zanieczyszczeo mieszczą się w
granicach terenu Zakładów, do których Inwestorzy danej instalacji posiadają tytuł prawny.
Działania skumulowane w zakresie oddziaływao na powietrze atmosferyczne, krajobraz, stan i jakośd
gleby i wód podziemnych określono poprzez uwzględnienie dotychczasowych oddziaływao jako tło.
Ocena oddziaływania nie wykazała ponadnormatywnych skumulowanych oddziaływao na środowisko.
7.3. ODDZIAŁYWANIA W FAZIE LIKWIDACJI
W odniesieniu do Zakładu nie przewiduje się fazy likwidacji. Gdyby jednak Inwestor podjął taką decyzję
to w pierwszej kolejności konieczne będzie zaprzestanie przyjmowania wszelkich strumieni odpadów
oraz „opróżnienie” linii, zbiorników, kontenerów itp. z odpadów i ścieków; umycie i konserwacja
urządzeo, ewentualnie ich demontaż.
147
Opracowanie:
Gdyby podjęto decyzję o wyburzeniach to zakres oddziaływao i uciążliwości będzie porównywalny z
fazą budowy i krótkotrwały (zanikający). Powstały gruz będzie można wykorzystad jako warstwy
inertne (przesypowe) na składowisku.
Innym zagadnieniem jest faza likwidacji (zamknięcia) nowej planowanej kwatery Składowiska, z uwagi
na koniecznośd prowadzenia rekultywacji i monitoringu w okresie 30 lat od daty zamknięcia. Poniżej
przedstawiono opis działao rekultywacyjnych jakie planuje przeprowadzid Inwestor po zamknięciu
kwatery.
Sposób rekultywacji planowanej kwatery
Pod pojęciem rekultywacji należy rozumied całokształt działao zmierzających do odtworzenia starych
lub stworzenia nowych walorów użytkowych terenu zajętego przez składowisko odpadów. Pełna
docelowa rekultywacja, jak również kierunek dalszego zagospodarowania terenu muszą byd zgodne z
brzmieniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Rekultywacja kwatery obejmuje:



uformowanie wierzchowiny korpusu kwatery z odpowiednim spadkiem umożliwiającym
swobodny spływ wody opadowej;
zabezpieczenie odpadów zdeponowanych na składowisku przed nadmierną penetracją wód
opadowych i w rezultacie przenikaniem do podłoża i wód gruntowych dużej ilości odcieków;
obsianie trawy i zakrzewienie powierzchni pokrywy rekultywacyjnej składowiska odpadów.
Rekultywacja dzieli się na techniczną i biologiczną.
Rekultywacja techniczna składowiska
Rekultywacja techniczna ma na celu ochronę takich elementów jak krajobraz, wody gruntowe, gleba i
powietrze. Realizowana jest poprzez odgazowanie korpusu kwatery, oraz takie ukształtowanie jej
wierzchowiny, aby nawiązywała do budowy terenu, a bilans wodny był zerowy.
Zaprojektowano uszczelnienie powierzchni kwatery, które ma na celu:





niedopuszczenie do infiltracji wód opadowych w głąb korpusu składowiska,
odprowadzenie w maksymalnym stopniu wód opadowych poza obręb kwatery,
zapobieżenie erozji powierzchni składowiska,
zapobieżenie przed wydostaniem się w sposób niekontrolowany gazów pochodzących z
procesów fermentacji (np. zastosowanie studzienek odgazowujących);
zapobieżeniu pyleniu i roznoszeniu przez wiatr lekkich części składowanych odpadów.
Rekultywacja biologiczna składowiska
Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu i ukształtowaniu nowych biologicznych wartości
użytkowych gleby. Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16/95, poz. 78)
rekultywacja winna nawiązywad do istniejących warunków biologiczno - glebowych. Zaprojektowane
warstwy rekultywacyjne stwarzają dogodne warunki do rozwoju systemu korzeniowego roślinom na
głębokośd 0,2  0,7 m.
148
Opracowanie:
Jako pierwszy etap rekultywacji biologicznej na Składowisku przewiduje się obsianie traw, a po
ustabilizowaniu się warunków glebowo - biologicznych na składowisku projektuje się wprowadzanie
zakrzewieo i nasadzenie drzew.
Zagospodarowanie terenu roślinnością trawiasto - zieloną - dobór gatunków roślin.
Podstawowym celem wprowadzenia roślinności trawiasto-zielnej będzie pełnienie przez nią funkcji
osłonowych i glebotwórczych. Wartośd ozdobna uzyskanego zadarniania będzie miała w pierwszych
latach, po zakooczeniu rekultywacji, mniejsze znaczenie.
Wielogatunkowy skład mieszanki, (5-8 gatunków), daje większą gwarancję uzyskania zgodności
wymagao roślin z wykształconymi warunkami siedliskowymi.
Z traw zaleca się zastosowad następujące gatunki: mietlicę pospolitą, mietlicę rozłogową, kostrzewę
czerwoną rozłogową, kostrzewę nitkowatą, kostrzewę łąkową, stokłosę bezostną, rajgras francuski,
wiechlinę łąkową i kupkówkę pospolitą.
Do mieszanki traw należy dodad nasiona roślin motylkowych, takich jak: koniczyna biała, koniczyna
szwedzka, komonica rożkowa, nostrzyk biały, łubin wieloletni. Udział roślin motylkowych w mieszance
powinien wynosid 30 %.
Zakrzewianie powierzchni przeprowadza się po upływie roku od obsiania trawą wierzchowiny
składowiska. Przed przystąpieniem do zakrzewiania należy sprawdzid czy wierzchowina na skutek
osiadania nie doznała odkształceo, które spowodują powstawanie na niej zastoin wód opadowych. W
takim przypadku z nasadzeniem krzewów należy się wstrzymad do czasu przywrócenia stanu
pierwotnego wierzchowinie, najlepiej przy użyciu ziemi uprawnej.
Zadaniem projektowanych nasadzeo, oprócz poprawy walorów estetycznych i krajobrazowych będzie
wzmocnienie stateczności hałdy odpadów poprzez powiązanie systemami korzeniowymi warstwy
rekultywacyjnej oraz pobieranie nimi wód deszczowych, dla osiągnięcia efektu ograniczenia objętości
spływu powierzchniowego.
Odwodnienie czaszy
Celem zwiększenia współczynnika spływu powierzchniowego przewidzied należy uformowanie
wierzchowiny górnej części zamykającej warstwy odpadów uwzględniając osiadanie złoża odpadów ze
spadkiem ok. 1% na zewnątrz w kierunku skarp. Ma to na celu zapewnienie swobodnego spływu przy
zachowaniu prędkości nie rozmywających. Zakłada się, że częśd czystych wód opadowych będzie
pobierana przez zieleo trawiastą i krzewiastą porastającą czaszę składowiska.
W sąsiedztwie planowanej kwatery przewidziano rowy opaskowe, których zadaniem jest
odprowadzanie wód opadowych.
Odgazowanie kwatery
Na składowisko trafiad będą odpady komunalne. W wyniku rozkładu materii organicznej wytworzy się
biogaz. W celu ujęcia gazu wysypiskowego w koocowej fazie eksploatacji zostaną wykonane ujęcia
kolektorowe biogazu, które będą włączone do systemu zagospodarowania biogazu. Przewiduje się
spalenie biogazu w agregatach prądotwórczych lub w pochodni.
149
Opracowanie:
8. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ
ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAO PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE,
WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I
CHWILOWE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Ocenę oddziaływania na środowisko sporządzono na podstawie:








badan emisji zanieczyszczeo do powietrza i opadów atmosferycznych;
danych archiwalnych z dokumentacji hydrogeologicznych rejonu lokalizacji inwestycji;
danych dotyczących planowanej działalności;
analizy map topograficznych;
ogólnej wiedzy o przedmiocie;
wizji terenowej w miejscu lokalizacji inwestycji;
wizji terenowych na innych tego typu obiektach;
danych zawartych w Polskich jak i zagranicznych dokumentach referencyjnych BAT w zakresie
gospodarki odpadami;
 obowiązujących aktów prawnych.
Wnioski wynikające z analizy tych materiałów opracowano metoda porównawcza do budowanych i
istniejących tego typu obiektów w Polsce i pozostałych krajach Europy. Jako podstawowe założenia do
prognozy przyjęto:
 publikowane dane o emisji zanieczyszczeo do powietrza, o hałasie wyniki badao geologicznych,
stan i plan zagospodarowania terenu, koncepcje budowy instalacji.
150
Opracowanie:
9. OPIS PRZEWIDYWANYCH DZIAŁAO MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE,
OGRANICZANIE
LUB
KOMPENSACJĘ
PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH
ODDZIAŁYWAO NA ŚRODOWISKO, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT
OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU
9.1. FAZA BUDOWY
Na etapie budowy projektowana instalacja nie będzie oddziaływała w sposób znaczący na ludzi bądź
zwierzęta. Wszelkie prace prowadzone na etapie budowy odbywad się będą ze szczególnym
zachowaniem przepisów BHP, P.POŻ i ochrony środowiska. Wszelkie prace związane z bieżącym
utrzymaniem obiektu prowadzone będą z zachowaniem odpowiednich standardów dla instalacji
przemysłowych oraz obowiązujących przepisów prawa.
Nie przewiduje się ingerencji w przebieg cieków wodnych czy innych poważnych i nieodwracalnych
ingerencji w środowisko.
W miejscu lokalizacji ZGOK będą prowadzone też prace rozbiórkowe obiektów istniejących, które nie
będą wykorzystywane w pracy Zakładu:






Budynek magazynowo-warsztatowy w północno-zachodniej części terenu
Stacja TRAFO
Budynek oznaczony jako 10 na planie – obecny warsztat i garaż
Przyłącz gazu
Słupy oświetleniowe
Pozostałości po fundamentach
W czasie budowy będą wykonywane wykopy, będzie przemieszczał się ciężki sprzęt montażowy i
transportowy, prowadzone będą prace budowlane i montażowe.
W trakcie budowy wystąpią pewne okresowe negatywne oddziaływania związane z budową,
ograniczone one będą do okresu budowy to jest do kilkunastu miesięcy.
Do najistotniejszych z nich zaliczyd należy:




hałas - spowodowany przez maszyny, urządzenia i pojazdy,
zanieczyszczenie powietrza przez ciężki sprzęt spalinowy,
zapylenie na skutek emisji wtórnej, przemieszczania warstw gruntu,
stosowania środków do konserwacji i uszczelniania (bitum, farby itp.)
Celem ograniczenia negatywnych skutków oddziaływania inwestycji na środowisko w fazie budowy
zaleca się:
 maksymalnie ograniczyd czas prowadzenia prac budowlanych, montażowych
151
Opracowanie:
 zdejmowad i zachowywad żyzną warstwę gleby bez przemieszania jej z warstwą jałową i
odpowiednie rozplantowanie humusu po zakooczeniu robót,
 utrzymywad w należytym stanie plac budowy celem zminimalizowania emisji wtórnej,
 dążyd do maksymalnego skrócenia czasu budowy,
 wykorzystad gospodarczo odpady pochodzące z prac rozbiórkowych, budowlanych, a w
szczególności masy ziemi i gruz.
W kontekście lokalnym faza realizacji przedsięwzięcia będzie miała wpływ negatywny na faunę i florę
znajdującą się na terenie planowanej Inwestycji. Wynika to z faktu, iż przewidziane jest wycinkę lasu,
który porasta przedmiotowy obszar. Wycinka zostanie jednak zrekompensowana nasadzeniem drzew i
roślinności niskiej w ramach zagospodarowania przestrzennego terenu ZGOK oraz Składowiska.
9.2. FAZA EKSPLOATACJI
ZGOK zostanie wyposażony w elementy wpływające na minimalizację oddziaływao środowiskowych.
Wśród najważniejszych należy wymienid:







System kanalizacji i separacji zanieczyszczeo ze ścieków
System szczelnych nawierzchni uniemożliwiający zanieczyszczenie wód podziemnych i gleby
System oczyszczania gazów*
System ppoż.
Ogrodzenie i oświetlenie terenu
Zieleo izolacyjną
System logistyki i bezpiecznego ruchu pojazdów i maszyn z uwzględnieniem dróg ewakuacji i
pożarowych
 Wszystkie urządzenia i maszyny emitujące hałas i zanieczyszczenia powietrza będą spełniad
stosowne normy i posiadad certyfikaty CE
 Zabezpieczenia organizacyjne – przeszkolony personel, sprawny i serwisowany sprzęt,
przestrzeganie instrukcji i procedur, efektywny system zarządzania
Składowisko odpadów jest obiektem technicznym mogącym w różnoraki sposób oddziaływad na
środowisko. Oddziaływania te, zwłaszcza w obszarze zanieczyszczenia wód podziemnych mogą mied
charakter długotrwałych i rozprzestrzeniających się. Stąd wymagane jest stosowanie szeregu działao
zapobiegających skutkom środowiskowych funkcjonowania składowiska. Można wymienid:
 Zabezpieczenie konstrukcyjne zrealizowane poprzez odpowiednie ukształtowanie czaszy i
skarp składowiska, posadowienie dróg i innych urządzeo
 Zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem wód i gruntu poprzez zastosowanie odpowiednich
rozwiązao technicznych jak warstwy izolacyjne opisane powyżej oraz lokalizację na terenie
stanowiącym naturalną barierę geologiczną
 Deponowanie sortowanych odpadów z małą zawartością organiki stanowiącej pożywkę dla
mikroorganizmów i gryzoni, wpływających na niestabilnośd kształtu czaszy oraz będącej
źródłem odorów
 Zabezpieczenia organizacyjne poprzez zastosowanie odpowiedniej (zgodnej z zatwierdzoną
instrukcją) technologii składowania, systemu monitorowania składowiska i oddziaływao, zasad
bhp i ochrony środowiska, system zarządzania
152
Opracowanie:
 Zabezpieczenia otoczenia poprzez zastosowanie warstw przesypkowych, zagęszczania
deponowanych odpadów, ogrodzenia i pasa zieleni izolacyjnej. Ograniczy to powstawanie i
rozprzestrzenianie odorów oraz rozwój gryzoni i mikroorganizmów.
*
Oczyszczanie gazów odlotowych z procesu kompostowania za pomocą biofiltrów
W planowanej kompostowni przewidziano zastosowanie biofiltra (w fazie I-szej kompostowania
powietrze odsysane spod dolnych warstw pryzm podczas ich napowietrzania kierowane będzie do
biofiltra w celu oczyszczenia ze związków zapachowych). Metodami biologicznymi można oczyszczad
gazy odlotowe zawierające zanieczyszczenia organiczne oraz amoniak i siarkowodór.
Schemat działania typowego biofiltra jest następujący: powietrze zanieczyszczone odorami będzie
poprzez system rozprowadzania wolno tłoczone poprzez biologicznie aktywny materiał wypełniający
filtr. W filtrze biologicznym następuje sorpcja i następnie rozkład, przy udziale mikroorganizmów i
dostępie tlenu, niepożądanych zanieczyszczeo powietrza (o charakterze odorotwórczym). W wypadku
zanieczyszczeo organicznych następuje rozkład do dwutlenku węgla i wody. Amoniak oraz siarkowodór
są przetwarzane przez mikroorganizmy autotroficzne. W wypadku amoniaku produktem koocowym
utleniania są azotany, w wypadku siarkowodoru siarczany. Działanie mikroorganizmów prowadzi do
regeneracji (a właściwie samoregeneracji) wypełnienia - sorbentu. Skutecznośd usuwania zapachów
(odorów) przez biofiltr może byd bardzo duża, według danych literaturowych ponad 95 %.
Wypełnienie biofiltra najczęściej stanowi dojrzały kompost, może nim byd też torf lub gleba o
spulchnionej strukturze (w praktyce stosuje się też mieszaniny różnych składników). Wypełnienie
biofiltra może byd eksploatowane maksymalnie przez okres 2 - 5 lat w zależności od warunków, po tym
okresie nastąpid musi wymiana materiału filtracyjnego.
Zgodnie z omawianym Projektem Budowlanym, w strukturze kompostowni przewidziano biofiItry
zlokalizowane w obiektach (nr 16), przylegających symetrycznie do wentylatorowni ob. nr 15, oraz
kompostowni ob. nr 13 i ob. nr 14.
Biofiltr przeznaczony jest do oczyszczania usuwanego powietrza (zużytego w procesie napowietrzania
kompostu), głównie z zanieczyszczeo zapachowo czynnych.
Powietrze z wentylatora tłoczone będzie kanałem rurowym podposadzkowym do kanałów biofiltra pod
złożem filtracyjnym. Powietrze po oczyszczeniu na złożu emitowane jest na zewnątrz do atmosfery.
Biofiltr składa się z boksów jednokomorowych o konstrukcji żelbetowej. Wysokośd ścian bocznych h =
1,5 m. Od strony czołowej (załadowczej) przewidziano bramy stalowe, otwierane na zewnątrz. Bramy
służyd będą do wymiany złoża filtracyjnego.
Posadzka biofiltra betonowa, wyposażona w kanały napowietrzające (wentylacyjne) przykryte kratkami
Wema, oraz w betonowe pasy najazdowe dla ładowarki przy wymianie wsadu filtracyjnego. Od góry
powierzchnia otwarta.
W omawianym projekcie przyjęto, że zgodnie z wymogami procesu technologicznego temperatura we
wnętrzu pryzmy kompostowej powinna wynosid 42 – 44 °C, wilgotnośd w granicach 50% , natomiast
powietrze kierowane na biofiItr powinno mied temperaturę 38-40 °C i wilgotnośd 90%. Powietrze po
procesie napowietrzania pryzm kompostowych kierowane będzie do komory nawilżania, gdzie
następuje proces częściowego oczyszczeniu powietrza. Koocowy proces oczyszczania powietrza
prowadzony jest na biofiltrze. Temperatura powietrza odprowadzanego na biofiltr jest korygowana w
procesie nawilżania (w przypadku nawilżania wodą wodociągową) oraz doprowadzeniem świeżego
powietrza w lecie (w przypadku nawilżania głównie wodą z odcieków). Biofiltr powinien byd
wypełniony warstwą np. kompostu gotowego na przemian z warstwą kory dębowej. Wsad filtracyjny
powinien mied grubośd 20-25 cm z danego rodzaju materiału ( kora dębowa, kompost) układanego na
153
Opracowanie:
przemian aż osiągnie wysokośd h = 0,8 do 1,0 m, przy wysokości ściany bocznej biofiltra wynoszącej h =
1,5 m. Wymianę złoża biofiltra należy prowadzid w zależności od potrzeb, lecz nie rzadziej niż raz na
trzy miesiące.
9.3. FAZA LIKWIDACJI
W odniesieniu do Zakładu nie przewiduje się fazy likwidacji. Gdyby jednak Inwestor podjął taką decyzję
to w pierwszej kolejności konieczne będzie zaprzestanie przyjmowania wszelkich strumieni odpadów
oraz „opróżnienie” linii, zbiorników, kontenerów itp. z odpadów i ścieków; umycie i konserwacja
urządzeo, ewentualnie ich demontaż.
Gdyby podjęto decyzję o wyburzeniach to zakres oddziaływao i uciążliwości będzie porównywalny z
fazą budowy i krótkotrwały (zanikający). Powstały gruz będzie można wykorzystad jako warstwy
inertne (przesypowe) na składowisku.
Innym zagadnieniem jest faza likwidacji (zamknięcia) składowiska, z uwagi na koniecznośd prowadzenia
rekultywacji i monitoringu w kresie 30 lat od daty zamknięcia. Poniżej przedstawiono opis działao
rekultywacyjnych jakie planuje przeprowadzid Inwestor po zamknięciu składowiska.
Sposób rekultywacji kwater
Pod pojęciem rekultywacji należy rozumied całokształt działao zmierzających do odtworzenia starych
lub stworzenia nowych walorów użytkowych terenu zajętego przez składowisko odpadów. Pełna
docelowa rekultywacja, jak również kierunek dalszego zagospodarowania terenu muszą byd zgodne z
brzmieniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Rekultywacja kwatery obejmuje:
 uformowanie wierzchowiny korpusu kwatery z odpowiednim spadkiem umożliwiającym
swobodny spływ wody opadowej zabezpieczenie odpadów zdeponowanych na składowisku
przed nadmierną penetracją wód opadowych i w rezultacie przenikaniem do podłoża i wód
gruntowych dużej ilości odcieków
 uszczelnienie warstwą mineralną (gliny lub iły) o grubości 0,5 m; obsianie trawą i zakrzewienie
powierzchni pokrywy rekultywacyjnej składowiska odpadów po uprzednim rozłożeniu
podglebia z gruntu miejscowego o gr. 0,50 m i warstwy ziemi urodzajnej o gr. 0,20 m.
Rekultywacja dzieli się na techniczną i biologiczną.
Rekultywacja techniczna składowiska
Rekultywacja techniczna ma na celu ochronę takich elementów jak krajobraz, wody gruntowe, gleba i
powietrze. Realizowana jest poprzez odgazowanie korpusu kwatery, oraz takie ukształtowanie jej
wierzchowiny, aby nawiązywała do budowy terenu, a bilans wodny był zerowy.
Zaprojektowano uszczelnienie powierzchni kwatery, które ma na celu:
 niedopuszczenie do infiltracji wód opadowych w głąb korpusu składowiska,
 odprowadzenie w maksymalnym stopniu wód opadowych poza obręb kwatery,
 zapobieżenie erozji powierzchni składowiska,
154
Opracowanie:
 zapobieżenie przed wydostaniem się w sposób niekontrolowany gazów pochodzących z
procesów fermentacji (zastosowanie studzienek odgazowujących nie objętych niniejszym
projektem),
 zapobieżeniu pyleniu i roznoszeniu przez wiatr lekkich części składowanych odpadów.
Pracom rekultywacyjnym w I etapie podlegad będzie częśd kwatery KW -1 o powierzchni 1.0 ha w
rzucie po obrysie korony, wyłączając z tych prac klin pomiędzy KW- 2, który zostanie wypełniony
odpadami po wybudowaniu i otwarciu KW- 2 (skarpa od strony wschodniej), która będzie
rekultywowana w II etapie po wypełnieniu KW- 2, również dlatego, że na tej skarpie planowana jest
droga dojazdowa technologiczna do obsługi KW- 2.
Projektuje się następującą konstrukcję warstwy rekultywacyjnej:
warstwa odgazowująca – żwirowo-piaszczysta o współczynniku filtracji k > 1 x 10-4 m/s o grubości. 0,2
m,
uszczelnienie mineralne z gliny miejscowej, o grubości 0,5 m
podglebie z gruntu o grubości 0,5 m
 ziemia roślinno – twórcza urodzajna o grubości 0,2 m
Łączna grubośd warstw – 1,4 m.
Rzędne powierzchni czaszy kwatery po dosypaniu odpadów i dokładnym ich zagęszczeniu, powinien
sprawdzid geodeta. Ostatni poziom składowania odpadów, należy równomiernie przykryd warstwą
drenażową żwirowo – piaszczystą, o wartości współczynnika filtracji k > 1 x 10-4 m/s. Tak przygotowane
podłoże należy przykryd warstwą uszczelniającą mineralną z gliny lub iłu o grubości 0,5m, warstwą
podglebia z gruntu rodzimego o grubości 0,5 m, a następnie warstwą humusu o grubości 0,2 m. W
ramach rekultywacji planuje sie wykorzystad lokalne gliny, których współczynnik infiltracji wynosi
nawet k= 10-10 m/s.
Rekultywacja biologiczna składowiska
Rekultywacja biologiczna polega na odtworzeniu i ukształtowaniu nowych biologicznych wartości
użytkowych gleby. Zgodnie z Ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16/95, poz. 78)
rekultywacja winna nawiązywad do istniejących warunków biologiczno - glebowych. Zaprojektowane
warstwy rekultywacyjne stwarzają dogodne warunki do rozwoju systemu korzeniowego roślinom na
głębokośd 0,2  0,7 m.
Jako pierwszy etap rekultywacji biologicznej na składowisku przewiduje się obsianie traw, a po
ustabilizowaniu się warunków glebowo - biologicznych na składowisku, projektuje się wprowadzanie
zakrzewieo i nasadzenie drzew.
Podsumowanie
Zaprojektowane i przewidziane przez Inwestora środki techniczne i organizacyjne przewidziane do
zastosowania w czasie budowy i eksploatacji obiektów spełniają wymagania prawa w tym zakresie.
Wykorzystano najnowsze i wielokrotnie sprawdzone rozwiązania w zakresie ograniczania
oddziaływania na środowisko we wszystkich jego komponentach.
155
Opracowanie:
Efektem takiego podejścia jest minimalizacja wpływu na środowisko wykazana w poprzednich
rozdziałach raportu.
156
Opracowanie:
10. PORÓWNANIE PROPONOWANEJ TECHNOLOGII Z TECHNOLOGIĄ SPEŁNIAJĄCĄ
WYMAGANIA, O KTÓRYCH MOWA W ART. 143 USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA
2001 R. – PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA
Projektowane: ZGOK i Składowisko odpadów spełniają wymagania Prawa Polskiego w zakresie
ochrony środowiska, a także będzie zawierad rozwiązania spełniające wymagania artykułu 143, Prawa
Ochrony Środowiska (Dz. U. Nr 62/2001).
Zaprojektowana technologia spełnia następujące wymagania wynikające z cytowanego artykułu:
 Zarówno Zakład jak i składowisko będą przyjmowały substancje o małym potencjale zagrożeo –
odpady komunalne zmieszane oraz odpady inne niż niebezpieczne zbierane selektywnie. Nie
przewiduje się składowania odpadów niebezpiecznych
 Zastosowane
rozwiązania
techniczne
charakteryzują
się
wysokim
poziomem
energooszczędności poprzez zaprojektowanie wysokiej klasy napędów i innych urządzeo
będących odbiornikami energii.
 Zużycie wody na cele socjalne oraz do celów technologicznych jest zoptymalizowane –
przewody, zawory, punkty poboru wody gwarantują szczelnośd instalacji i redukcję strat.
Wykorzystano wszystkie możliwości aby zaprojektowad zamknięte obiegi wody i ścieków.
 Projektowane zakład i składowisko wpisują się w obowiązujące regulacje prawne i zapisy Plan
Gospodarki Odpadami. Stanowi kolejny etap planowej gospodarki odpadami w regionie.
 Jak udowodniono w niniejszym opracowaniu, projektowana inwestycja nie oddziałuje w
sposób znaczący na środowisko ze względu rodzaj, zasięg oraz wielkośd emisji zanieczyszczeo
powietrza, ścieków, odpadów i hałasu. Oddziaływania na środowisko zamykają się w granicach
terenu, do którego Inwestor posiada tytuł prawny.
 W projekcie wykorzystano procesy i metody unieszkodliwiania odpadów, które zostały
skutecznie zastosowane w innych tego typu obiektach.
 Niniejsza inwestycja nie jest instalacją skomplikowaną technicznie. Postęp naukowo techniczny w przypadku zakładów segregacji i składowisk dotyczy rozwiązao konstrukcyjnych
maszyn i urządzeo, sposobu ich wykorzystania (logistyki działania) samej idei składowania
odpadów i planowej nimi gospodarki jak również rozwiązao technicznych (uszczelnienia,
gospodarka biogazem). Takie rozwiązania zastosowano w ocenianym projekcie.
Z uwagi na fakt, iż Składowisko odpadów jest instalacją podlegającą Dyrektywie IPPC – wymagane jest
uzyskanie pozwolenia zintegrowanego i analiza w zakresie dostosowania do Najlepszej Dostępnej
Techniki (BAT).
Uznaje się za Najlepszą Dostępną Technikę (BAT) dla obiektów pn. składowiska odpadów przy
spełnieniu wymagao zawartych w przepisach krajowych, transponujących na grunt polski wymagania
UE:
 Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu oraz
warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz.1858) –
dokument źródłowy nr 1 w tabeli poniżej.
 Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r w sprawie szczegółowych
wymagao dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny
odpowiadad poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. nr 61, poz. 549) - dokument
źródłowy nr 2 w tabeli poniżej.
157
Wymogi BAT określone dokumentami referencyjnymi
Cytat z dokumentu źródłowego
§ 3. 1. Składowiska odpadów niebezpiecznych oraz
składowiska odpadów innych niż niebezpieczne
i obojętne nie mogą byd lokalizowane:
1) w strefach zasilania głównych i użytkowych
zbiorników wód podziemnych (GZWP, UZWP);
2) na obszarach otulin parków narodowych i
rezerwatów przyrody;
3) na obszarach lasów ochronnych;
4) w dolinach rzek, w pobliżu zbiorników wód
śródlądowych, na terenach źródliskowych, bagiennych i
podmokłych, w obszarach mis jeziornych i ich strefach
krawędziowych, na obszarach bezpośredniego bądź
potencjalnego zagrożenia powodzią w rozumieniu
przepisów prawa wodnego;
5) w strefach osuwisk i zapadlisk terenu, w tym
powstałych w wyniku zjawisk krasowych, oraz
zagrożonych lawinami;
6) na terenach o nachyleniu powyżej 10°;
7) na terenach zaangażowanych glacitektonicznie lub
tektonicznie, poprzecinanych uskokami, spękanych lub
uszczelinowaconych;
8) na terenach wychodni skał zwięzłych porowatych,
skrasowiałych i skawernowanych;
9) na glebach klas bonitacji I-II;
10) na terenach, na których mogą wystąpid deformacje
ich powierzchni na skutek szkód górniczych;
11) na obszarach ochrony uzdrowiskowej;
12) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin
leczniczych;
13) na obszarach określonych w przepisach odrębnych.
Cytat z dokumentu źródłowego
§ 5. 1. Składowisko odpadów lokalizuje się tak, aby
miało naturalną barierę geologiczną, uszczelniającą
podłoże i ściany boczne.
2. Minimalna miąższośd i wartośd współczynnika
filtracji k naturalnej bariery geologicznej wynosi:
1) dla składowiska odpadów niebezpiecznych miąższośd nie mniejsza niż 5 m, współczynnik filtracji
-9
k ≤ 1,0 x 10 m/s;
2) dla składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i
obojętne - miąższośd nie mniejsza niż 1 m,
współczynnik filtracji
-9
k ≤ 1,0 x 10 m/s.
3. Bariera geologiczna powinna mied rozciągłośd
poziomą przekraczającą obszar projektowanego
składowiska odpadów.
4. Przewidywany najwyższy piezometryczny poziom
wód podziemnych powinien byd co najmniej 1 m
poniżej poziomu projektowanego wykopu dna
składowiska.
5. W miejscach, gdzie naturalna bariera geologiczna nie
Dokument
referencyjny
(numer z pkt. I.2)
Opracowanie:
2
2
Spełnienie przez zakład wymogów BAT
Instalacja spełnia warunki BAT.
Instalacja posiada naturalna barierę geologiczną o
określonym
współczynniku
filtracji.
Ponadto
zastosowano sztuczną barierę w postaci uszczelnienia
geomembraną HDPE gr .2 mm.
Miąższośd naturalnej bariery geologicznej przekracza 1
m.
Bariera geologiczna przekracza obszar projektowanej
instalacji.
Brak ciągłej warstwy wodonośnej.
współczynnik filtracji naturalnej
-10
3,27-6,31 x 10 m/s
bariery
wynosi
158
spełnia warunków określonych w ust. 2-4, stosuje się
sztucznie wykonaną barierę geologiczną o minimalnej
miąższości 0,5 m, zapewniającą przepuszczalnośd nie
większą niż określona w ust. 2, którą wykonuje się w
taki sposób, by procesy osiadania na składowisku
odpadów nie mogły spowodowad jej zniszczenia.
7. Uzupełnieniem naturalnej lub sztucznej bariery
geologicznej jest izolacja syntetyczna, zaprojektowana
w sposób uwzględniający skład chemiczny odpadów i
warunki
geotechniczne
składowania;
izolacja
syntetyczna nie może stanowid elementu stabilizacji
zboczy składowiska.
Cytat z dokumentu źródłowego *2+:
§ 6. 1. Składowisko odpadów niebezpiecznych oraz
składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i
obojętne wyposaża się w system drenażu wód
odciekowych, zaprojektowany w sposób zapewniający
jego niezawodne funkcjonowanie, w trakcie
eksploatacji składowiska oraz przez co najmniej 30 lat
po jego zamknięciu.
Cytat z dokumentu źródłowego [2]:
§ 6. 2. System drenażu odcieków ze składowiska
odpadów umożliwiający konserwację i kontrolę jego
stanu wykonuje się powyżej izolacji syntetycznej, o
której mowa w § 5 ust. 7. System ten składa się z
warstwy drenażowej wykonanej z materiału żwirowopiaszczystego lub innych materiałów o podobnych
właściwościach o wartości współczynnika filtracji k
większej niż 1 x 10-4 m/s i miąższości rzeczywistej nie
mniejszej niż 0,5 m; w warstwie drenażowej umieszcza
się system drenażu odprowadzającego odcieki do
głównego kolektora.
Dokument
referencyjny
(numer z pkt. I.2)
Opracowanie:
2
2
Instalacja wyposażona jest w system drenażu wód
odciekowych wraz z urządzeniami towarzyszącymi
(studzienki kontrolne) zapewniający jego niezawodne
funkcjonowanie i kontrolę.
Drenaż odcieków wykonany jest powyżej izolacji
syntetycznej, posiada wymagany współczynnik
filtracji. Drenaż stanowi układ drenów poprzecznych
odprowadzających odcieki do kolektora głównego
ułożonego wzdłuż boku kwatery. Miąższośd warstwy
drenażowej wynosi 0,5 m.
2
Składowisko wyposażone jest w rów opaskowy
zbierający wody ze spływu powierzchniowego po
zboczu składowiska. Odciek kierowany jest do
zbiornika odcieków.
2
Nie dotyczy.
2
Przy granicy terenu objętego projektem, od strony
napływu znajduje się rów który będzie pełnił rolę
bariery przed napływem wód powierzchniowych i
jednocześnie
stabilizował
zwierciadło
wód
podziemnych.
§ 6.3. Zbocza składowiska odpadów wyposaża się w
system drenażu umożliwiający spływ odcieków do
głównego systemu drenażu.
§ 7. 1. W przypadku wydzielenia na składowisku
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne części
przeznaczonej
do
składowania
odpadów
niebezpiecznych, częśd tę wyposaża się w odrębny
system drenażu.
§ 8. 1. Wokół składowiska odpadów niebezpiecznych i
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne
umieszcza się zewnętrzny system rowów drenażowych
uniemożliwiający dopływ wód powierzchniowych i
podziemnych do składowiska odpadów.
159
Dokument
referencyjny
(numer z pkt. I.2)
Opracowanie:
2
§ 9. 1. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się
składowanie odpadów ulegających biodegradacji,
wyposaża się w instalację do odprowadzania gazu
składowiskowego.
2. Gaz składowiskowy oczyszcza się i wykorzystuje do
celów energetycznych, a jeżeli jest to niemożliwe spala w pochodni.
§ 10. Składowisko odpadów wykonuje się w sposób
uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych oraz
nielegalne składowanie odpadów.
§ 11. 1. Składowisko odpadów otacza się pasem zieleni
złożonym z drzew i krzewów, w celu ograniczenia do
minimum niedogodności i zagrożeo powstających na
składowisku odpadów w wyniku emisji odorów i pyłów,
roznoszenia odpadów przez wiatr, hałasu i ruchu
drogowego, oddziaływania zwierząt, tworzenia się
aerozoli oraz pożarów.
§ 12. Składowisko odpadów, na którym przewiduje się
składowanie odpadów ulegających biodegradacji,
wyposaża się w urządzenia do mycia i dezynfekcji kół
pojazdów opuszczających obiekt.
§ 13. Składowisko odpadów wyposaża się w system
umożliwiający pomiar masy odpadów przyjmowanych
na składowisko, w szczególności składowisko odpadów,
na które odpady dostarczane są transportem kołowym,
wyposaża się w wagę samochodową.
§ 14. Eksploatacja składowiska odpadów powinna
zapewniad:
1) ograniczenie powierzchni składowanych odpadów
eksponowanych
na
oddziaływanie
warunków
atmosferycznych, o ile jest to konieczne dla
ograniczania zanieczyszczenia powietrza, w tym
rozwiewania odpadów;
2) przeciwdziałanie rozwiewaniu odpadów;
3) gromadzenie odcieków i poddawanie ich
oczyszczaniu w stopniu umożliwiającym ich przyjęcie na
oczyszczalnię ścieków lub odprowadzenie do wód lub
do ziemi;
4) statecznośd geotechniczną składowanych odpadów.
§ 16. 1. Na składowisku odpadów wydziela się kwatery
o objętości określonej w projekcie budowlanym
składowiska odpadów.
Monitoring fazy przed i eksploatacyjnej składowiska
obejmujący m.in.: określenia tła hydrochemicznego
wód podziemnych wraz z ich poziomem
Monitoring fazy eksploatacyjnej w zakresie pomiaru
poziomu i chemizmu wód podziemnych
Składowisko i projektowany sektor wyposażone
będzie
w instalację do odprowadzania gazu
wysypiskowego .
Po zamknięciu składowiska gaz wysypiskowy będzie
wykorzystany. Możliwe jest jego użycie jako paliwa
generatora prądu.
Składowisko jest w całości ogrodzone i dozorowane.
Zaprojektowano wokół sektora zieleni ochronnej.
2
2
Składowisko
ma
zaprojektowany
brodzik
dezynfekcyjny.
Składowisko
będzie
wyposażone
w
wagę
samochodową.
Technologia składowania przewiduje sukcesywne
zajęcie i rozprowadzanie odpadów po powierzchni
składowiska w systemie układu warstw poprzecznych
z okresowa przysypką warstwą inertną. Dodatkowym
zabezpieczeniem przed rozwiewaniem jest siatka
ogrodzenia składowiska i izolacja zielenią.
Odcieki są gromadzone w bezodpływowym zbiorniku
odcieków
wyposażonym
wykorzystywane
do
zraszania, a ewentualny nadmiar będzie kierowany do
oczyszczania w oczyszczalni ścieków (wywóz wozem
asenizacyjnym).
Statecznośd składowanych odpadów zapewnia proces
zagęszczania kompaktorem i formowania pryzmy
odpadów o odpowiednim nachyleniu.
Instalacja w fazie przedrealizacyjnej. Projekt
Budowlany zakłada układ jednokwaterowy w
pierwszym etapie.
1
Problematykę opisano w niniejszym Raporcie.
Wymagania spełnione.
1
Instalacja wyposażona jest w otwory obserwacyjne
(piezometry) w których wykonywad się będzie w cyklu
raz na 3 miesiące pomiar poziomu i chemizmu wód
podziemnych
160
Ilośd otworów piezometrycznych nie może byd
mniejsza niż 3 dla każdego z poziomów wodonośnych –
1 na dopływie, 2 na odpływie wód podziemnych
Dokument
referencyjny
(numer z pkt. I.2)
Opracowanie:
1
Na obszarze istnienia instalacji występuje jeden
poziom wodonośny wód podziemnych. Instalacja
posiada 3 piezometry.
161
Opracowanie:
11. WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA JEST KONIECZNE
USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU
PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA
27 KWIETNIA 2001 R. – PRAWO OCHRONY
ŚRODOWISKA
W fazie eksploatacji inwestycji, występuje ciągłe oddziaływanie na poszczególne komponenty
środowiska. Przyjęta technologia oraz zastosowane rozwiązania techniczne dla poszczególnych
elementów inwestycji minimalizują wpływ inwestycji na środowisko i zapewniają dotrzymanie
standardów jakości środowiska w granicach terenu własności Inwestora. Mając na uwadze powyższe
analizowana inwestycja nie wymaga ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania.
162
Opracowanie:
12. ANALIZA
MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW
PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM
SPOŁECZNYCH
ZWIĄZANYCH
Z
W przypadku omawianej inwestycji ze względu na jej lokalizację oraz niewielkie oddziaływanie na
środowisko w wielkościach dozwolonych przez prawo, ewentualne protesty nie będą miały charakteru
merytorycznego oraz racjonalnego uzasadnienia.
Niniejsza inwestycja przyczyni się do dalszego zagospodarowania obecnie nie eksploatowanych
terenów poprzemysłowych i stworzenia lepszych od dotychczasowych warunków deponowania
odpadów komunalnych w regionie obsługiwanym przez Inwestora.
Na etapie uzyskiwania decyzji administracyjnych oraz oceny oddziaływania na środowisko prowadzone
były konsultacje społeczne i wyjaśnienia dotyczące planowanej inwestycji. Wydane zostały pozwolenia
na budowę, które są prawomocne – stanowi to dowód, iż planowana inwestycja uzyskała akceptację
społeczną.
163
Opracowanie:
13. PRZEDSTAWIENIE
PROPOZYCJI
MONITORINGU
ODDZIAŁYWANIA
PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI
LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY
OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚD TEGO OBSZARU
Informacje podstawowe
Dla projektowanego ZGOK, z uwagi na spełnianie normatywów ochrony środowiska w zakresie jego
poszczególnych komponentów, nie wnioskuje się prowadzenia monitoringu, za wyjątkiem
jednorazowych badao w zakresie emisji hałasu i ewentualnie specyficznych zanieczyszczeo powietrza z
obiektów sortowni i kompostowni, w celu potwierdzenia przyjętych założeo.
Bieżącej kontroli będzie podlegała ilośd i jakośd strumieni odpadów na wejściu i wyjściu z Zakładu, oraz
bilansowe zużycia mediów i powstawanie ścieków.
Monitoring składowiska będzie prowadzony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9
grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu
składowisk odpadów. (Dz. U. 02.220.1858 z dnia 19 grudnia 2002 r.).
Monitoring składowiska odpadów obejmuje:
1)
fazę przedeksploatacyjną - okres do dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska
odpadów;
fazę eksploatacji - okres od dnia uzyskania pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów do
dnia uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów;
fazę poeksploatacyjną - okres 30 lat, licząc od dnia uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska
odpadów.
2)
3)
Monitoring w fazie przed eksploatacyjnej ma na celu:





ocenę stanu wyjściowego (ustalenie tła) i polega na określeniu średnich danych
meteorologicznych właściwych dla lokalizacji składowiska odpadów, wynikających z krajowej
sieci meteorologicznej;
kontrolę poprawności wykonania elementów składowiska odpadów służących do prowadzenia
monitoringu, w szczególności poprawności wykonania otworów obserwacyjnych dla wód
podziemnych oraz ustabilizowania reperów geodezyjnych;
pomiar i ocenę zgodności z przewidywanym w projekcie budowy składowiska odpadów
poziomem wód podziemnych w wykonanych otworach obserwacyjnych;
wyznaczenie w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz
substancji do dalszych badao monitoringowych dla gazu składowiskowego, o ile będzie on
występował na składowisku odpadów, zgodnie z przewidzianym rodzajem składowanych
odpadów;
wyznaczenie w instrukcji eksploatacji składowiska odpadów miejsc poboru prób oraz
parametrów wskaźnikowych do dalszych badao monitoringowych osobno dla wód
powierzchniowych, odciekowych i podziemnych, zgodnie z przewidzianym rodzajem
składowanych odpadów, z uwzględnieniem stwierdzonego przed rozpoczęciem eksploatacji
164
Opracowanie:

składowiska odpadów składu wód powierzchniowych i podziemnych; dla wód podziemnych
ustala się parametry wskaźnikowe jak dla wód odciekowych;
ustalenie tła geochemicznego wód powierzchniowych i wód podziemnych w miejscach, które
według zatwierdzonej instrukcji eksploatacji składowiska odpadów są wskazane do
monitoringu w dalszych fazach.
W tym przypadku jako wyniki monitoringu w fazie przed eksploatacyjnej posłużą dane pochodzące z
monitoringu eksploatowanej części składowiska i jego otoczenia.
Monitoring w fazie eksploatacji polegał będzie na:
 badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na najbliższym
posterunku meteorologicznym IMGW;
 badaniu substancji i parametrów wskaźnikowych w odciekach – poprzez pobór prób i pomiar
kubatury odcieków w jednostce;
 pomiarze poziomu i składu wód podziemnych w sieci otworów obserwacyjnych;
 kontroli struktury i składu masy składowiska odpadów pod kątem zgodności z pozwoleniem na
budowę składowiska odpadów oraz instrukcją eksploatacji składowiska odpadów poprzez
prowadzoną ewidencję przyjmowanych odpadów;
 kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o istniejące i projektowane
repery.
Monitoring w fazie poeksploatacyjnej polega na:
 badaniu wielkości opadu atmosferycznego z pomiarów prowadzonych na terenie posterunku
IMGW;
 pomiarze poziomu wód podziemnych;
 kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalone repery;
 badaniu parametrów wskaźnikowych, ustalonych zgodnie z § 3 ust. 1 pkt. 4 i 5, w wodach
odciekowych, podziemnych i gazie składowiskowym.
W ramach opracowanej dokumentacji hydrogeologicznej przez HYDROGEOPOL z Dębicy w czerwcu
2004 r zdefiniowano wytyczne do organizacji monitoringu przedmiotowego składowiska odpadów. W
ramach przeprowadzonych badao geologicznych wykonane zostały 3 otwory piezometryczne nr P1, P2
i P3, które stanowid będą punkty monitoringu lokalnego wód podziemnych rejonie zaprojektowanego
składowiska.
Zgodnie z zaleceniami dokumentacji hydrogeologicznej przewiduje się w fazie eksploatacji składowiska
systematyczne badania próbek wody gruntowej z częstotliwością co 3 miesiące.
Zakres szczegółowy
Odcieki i wody podziemne




odczyn (pH);
przewodnośd elektrolityczna właściwa.
ogólny węgiel organiczny (OWO);
zawartośd poszczególnych metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr+6, Hg);
165
Opracowanie:
 suma wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA);
 objętośd zgromadzona w miejscu przed oczyszczeniem.
Powyższe informacje należy traktowad jako wytyczne do ustalenia sposobu monitoringu składowiska
zawartego w instrukcji eksploatacji.
Wody powierzchniowe
Proponuje się zgodnie z dotychczasową metodyką prowadzenia badao wód powierzchniowych na
składowisku:
 dla fazy przedeksploatacyjnej - dokonad jednorazowego pomiaru składu wód
powierzchniowych rowu melioracyjnego, obejmującego swym zakresem wskaźniki zgodnie z
§3 ust.3 i 4 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu,
czasu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów.
dla fazy eksploatacji - jak wyżej z częstotliwością co 3 miesiące
Osiadanie składowiska
Przedstawiona do zaopiniowania organowi dokumentacja w formie Projektu Budowlanego zakłada
kontrolę osiadania powierzchni sektora za pomocą reperów.
Emisja biogazu
Punktami pomiarowymi do określenia zawartości gazu składowiskowego będą studnie odgazowujące.
Procedurę monitoringu wnioskuje się rozpocząd z pierwszym dniem ostatniego roku eksploatacji
każdej z kwater. W przypadku braku obecności gazu wysypiskowego po wnioskowanej dacie wnioskuje
się o prowadzenie w cyklu kwartalnym badao kontrolnych na stwierdzenie obecności gazu
wysypiskowego. Po stwierdzeniu jego obecności monitoring będzie prowadzony zgodnie z
wymaganiami prawa. Jeżeli w tym czasie nastąpi zamknięcie składowiska i skolektorowanie gazu z
przesyłem go do utylizacji prowadzenie monitoringu na składowisku będzie nieuzasadnione.
Prowadzący instalację odgazowania i spalania biogazu winien prowadzid pomiar emisji gazu przed
wlotem do instalacji unieszkodliwiania.
Monitoring składowiska komunalnego w zakresie gazu wysypiskowego powinien obejmowad badania:
1. Parametrów podstawowych gazu wysypiskowego takich jak:
a. metanu CH4,
b. dwutlenku węgla CO2
c. tlen O2,
a po podjęciu decyzji o spalaniu gazu dodatkowo:
d. związki siarki (H2S, SO2),
e. związki chloru,
f. związki fluoru,
g. cyjanowodór,
h. pomiary wilgotności gazu.
166
Opracowanie:
2. Parametrów pomocniczych, w tym:
i. temperatury gazu,
j. poziom odcieków w studni gazowej,
k. badania powietrza na wysypisku, w tym:
 zawartośd metanu,
 temperatura,
 ciśnienie atmosferyczne,
 obserwacje pogodowe.
Hałas
Pomiary oddziaływania akustycznego: w odniesieniu do zagadnieo związanych z monitoringiem
planowanego przedsięwzięcia, należy także uzwględnid rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23
grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. nr 283
poz. 2842). Zgodnie z ww. rozporządzeniem, w odniesieniu do emisji hałasu do środowiska obowiązują
następujące zapisy:
§ 8. Okresowe pomiary hałasu w środowisku prowadzi się dla zakładu, na którego terenie
eksploatowane są instalacje lub urządzenia emitujące hałas, dla którego zostało wydane pozwolenie na
emitowanie hałasu do środowiska lub pozwolenie zintegrowane.
§ 9. 1. Zakres oraz metodyki referencyjne wykonywania:
9) okresowych pomiarów hałasu, o których mowa w § 8 (z wyjątkiem hałasu impulsowego) oraz
częstotliwośd prowadzenia tych pomiarów są określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
Zgodnie z załącznikiem nr 8, okresowe pomiary hałasu w środowisku pochodzacego od instalacji lub
urządzeo wykonuje się raz na dwa lata, z uwzględnieniem specyfiki pracy źródeł hałasu.
Częstotliwośd pomiarów
Faza przedeksploatacyjna
Faza eksploatacji
Faza poeksploatacyjna
jednorazowo
co 3 miesiące
co 6 miesięcy
jednorazowo
co 3 miesiące
co 6 miesięcy
3 Objętośd wód odciekowych
brak
co 1 miesiąc
co 6 miesięcy
4 Skład wód odciekowych
brak
co 3 miesiące
co 6 miesięcy
5 Poziom wód podziemnych
jednorazowo
co 3 miesiące
co 6 miesięcy
6 Skład wód podziemnych
jednorazowo
co 3 miesiące
co 6 miesięcy
7 Emisja gazu składowiskowego
brak
co 1 miesiąc
co 6 miesięcy
8 Skład gazu składowiskowego
brak
co 1 miesiąc
co 6 miesięcy
Lp. Mierzony parametr
Wielkośd
przepływu
1 powierzchniowych
2 Skład wód powierzchniowych
wód
167
Opracowanie:
14. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK
WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT
W czasie opracowywania niniejszego Raportu nie napotkano na niedostatki techniki bądź luki we
współczesnej wiedzy, które mogłyby mied wpływ na zapisy i wnioski wynikające z niniejszej
dokumentacji. Projektowana instalacja z punktu widzenia zagadnieo związanych z jej oddziaływaniem
na środowisko, posiada rozpoznane w czasie prac projektowych wielkości oddziaływao na wszystkie
elementy środowiskowe tj. emisji zanieczyszczeo powietrza, ścieków, hałasu. Substancje
wykorzystywane w procesie produkcyjnym są powszechnie znanymi i stosowanymi substancjami o
rozpoznanych właściwościach, sposobach bezpiecznego użytkowania, utylizacji i oddziaływaniu na
ludzi, zwierzęta i środowisko.
Opracowujący niniejszy Raport podczas stosowania modeli symulacyjnych oddziaływania instalacji na
emisję hałasu i zanieczyszczeo powietrza /modelowanie komputerowe/ zastosował dane wejściowe
zgodnie z obowiązującymi wytycznymi prawa, informacjami uzyskanymi od projektanta technologii,
własnego doświadczenia.
168
Opracowanie:
15. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM INFORMACJI ZAWARTYCH W
RAPORCIE, W ODNIESIENIU DO KAŻDEGO ELEMENTU RAPORTU
Informacje wstępne
Raport o oddziaływaniu na środowisko, którego streszczenie przedstawiono poniżej, dotyczy budowy
Zakładu Gospodarki Odpadów Komunalnych (ZGOK) oraz 2 kwater składowiska odpadów komunalnych
dla potrzeb 12 gmin Ekologicznego Związku Gospodarki Odpadami w Rzędowie gm. Tuczępy (EZGOK)
oraz 6 gmin spoza EZGOK na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”.
Przedmiotem kontraktu budowlanego będzie budowa zasadniczych elementów struktury
Kompleksowego Systemu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie, składającego się z 2
funkcjonalnych obiektów:
 Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi - Zakładu segregacji (sortownia i kompostownia),
 Składowiska odpadów.
Klasyfikacja ekologiczne przedsięwzięcia przedstawia się następująco:
znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu może byd wymagane:
 Zakład Gospodarki Odpadam Komunalnymi (ZGOK): inwestycja została sklasyfikowana w par. 3
ust. 1 pkt. 73 Rozporządzenia w kategorii instalacje związane z odzyskiem lub
unieszkodliwianiem odpadów niewymienione w par. 2 ust. 1 pkt. 39-41.
Podstawowym strumieniem odpadów wchodzących do systemu ZGOK są niesegregowane odpady
komunalne o kodzie 20 03 01, w procesie technologicznym nie stosuje się termicznego lub
chemicznego przetwarzania odpadów, nie zachodzą, więc przesłanki do zakwalifikowania instalacji w
ramach punktów 39 -41.
znacząco oddziaływad na środowisko dla których sporządzenie raportu jest wymagane, z uwagi na
spełnianie kryterium ilościowego przyjmowanych odpadów:
169
Opracowanie:
 Kwatery Składowiska Odpadów Komunalnych (pierwsza oraz druga): inwestycja została
sklasyfikowana w par. 2 ust. 1 pkt. 41 Rozporządzenia w kategorii składowiska odpadów,
niewymienione w pkt. 39, mogące przyjmowad nie mniej niż 10 ton odpadów na dobę lub o
całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25.000 ton.
(w punkcie 39 wymienione zostały instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych, w tym składowiska odpadów niebezpiecznych).
Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. nr 62, poz. 628, z późn. zm.)
projektowane składowisko kwalifikuje się do składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.
Charakterystyka przedsięwzięcia i warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji
Teren przewidziany pod Zakład segregacji jest terenem płaskim, częściowo zabudowanym i
posiadającym uzbrojenie.
Teren przewidziany pod składowisko jest pofałdowany - Składowisko planuje się zlokalizowad na
zrekultywowanym terenie poprzemysłowym. Generalnie tereny pod zabudowę inwestycji są mocno
przekształcone poprzednią działalnością człowieka, stąd mają ograniczoną przydatnośd do pełnienia
innych funkcji niż przemysłowe. Lokalizacja na takim terenie składowiska odpadów komunalnych
pozwala zatem wykorzystad mało atrakcyjne grunty i „zaoszczędzid” grunty lepszej jakości.
Charakterystyka stosowanych procesów
Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi (ZGOK) – Zakład segregacji
Projektowana technologia zakłada kompleksową utylizację odpadów komunalnych z uwzględnieniem
stanu obecnego i prognozowanego systemu gospodarki odpadami dla terenów objętych działaniem
EZGOK. Planowane wyposażenie technologiczne ZGOK pozwoli zagospodarowywad odpady zarówno w
obecnych jak i przyszłych uwarunkowaniach (dotyczących w szczególności parametrów ilościowych i
jakościowych przyjmowanych odpadów), bez konieczności przebudowy i wymiany urządzeo. Linie
sortownicze umożliwiają segregację zarówno odpadów zmieszanych jak i wstępnie posegregowanych
pochodzących z selektywnej zbiórki odpadów. Przy znacznym wzroście ilości opadów możliwe będzie
wprowadzenie kolejnych zmian i modernizacji.
Celem inwestycji jest:
 maksymalne ograniczenie ilości odpadów trafiających na składowisko,
 odzysk surowców wtórnych,
 przetworzenie odpadów organicznych na kompost.
Efektem pracy Zakładu segregacji jest posegregowanie i utylizacja odpadów do następujących
produktów:
 produkty do zagospodarowania
 papier
170
Opracowanie:




szkło
metale
tworzywa
tekstylia
 produkty odpadowe
 odpady „balastowe” (niekompostowalne, niesurowcowe), skierowane do składowania
na składowisku,
 odpady problemowe, w tym niebezpieczne, wysegregowane ze strumienia odpadów
komunalnych do przekazania specjalistycznym firmom.
Składowisko zlokalizowano w odległości ok. 600 m od Zakładu segregacji. Składowisko składad się
będzie w I etapie z jednej kwatery o powierzchni ok. 1ha, wokół której od strony wschodniej
zabezpieczona jest powierzchnia rezerwowa pod budowę kolejnych kwater, realizowanych etapowo w
miarę potrzeb, w kierunku na wschód od obecnie projektowanej kwatery. Przeprowadzona ocena
oddziaływania na środowisko uwzględniła budowę i funkcjonowanie I i II kwatery składowiska.
Przywiezione odpady zostaną najpierw zważone na wadze samochodowej. Następnie po
zarejestrowaniu ich zostaną skierowane na kwaterę składowania w odpowiednie miejsce, które wskaże
pracownik składowiska. Pusty samochód wróci do Zakładu segregacji (ZGOK) po powtórnym zważeniu i
dezynfekcji kół na brodziku dezynfekcyjnym.
Przewidywane wielkości emisji
Projektowane obiekty będą źródłami emisji ścieków socjalnych i technologicznych, zanieczyszczeo
powietrza, w tym odorów, hałasu. W efekcie zastosowania przewidzianych na etapie projektowania
barier technicznych i rozwiązao organizacyjnych wielkości i rodzaje emisji z Zakładu segregacji i
Składowiska odpadów nie będą odbiegad od standardowych emisji dla średniej wielkości
przedsiębiorstwa o nieuciążliwej środowiskowo produkcji. Zasięg tych emisji będzie niewielki i nie
będzie wykraczał poza teren inwestycji.
Elementy przyrodnicze środowiska, objęte zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego
przedsięwzięcia
W rejonie lokalizacji inwestycji nie występują formy przyrodnicze chronione przepisami prawa lub
atrakcyjne z uwagi na unikatowośd, formę itd.
Zakres oddziaływao projektowanego przedsięwzięcia zamyka się w granicach terenu objętego
inwestycją i w żaden sposób nie może wpłynąd na przyrodę i środowisko w rejonie inwestycji, jak i na
najbliższe chronione obszary.
W zakresie oddziaływania na obszary Natura 2000, Wojewódzki Konserwator Przyrody w Kielcach
wydał w dniu 30.05.2008 r. opinię, w której zaznaczył brak oddziaływao planowanej inwestycji na
obszary Natura 2000. Przeprowadzona ocena nie wykazała także możliwości oddziaływania na tereny
przewidziane do objęcia systemem Natura 2000.
Warunki naturalne (podłoże gruntowe i stosunki wodne) oraz antropogeniczny, poindustrialny
charakter terenu stwarzają dogodne warunki do lokowania tego typu (jak oceniane) przedsięwzięd.
171
Opracowanie:
Szczegółowych badao hydrogeologicznych i geotechnicznych, na etapie projektowania, będzie
wymagał teren przeznaczony pod budowę kolejnych kwater składowiska.
Warianty przedsięwzięcia
W Raporcie przytoczono argumenty, które posłużyły do dokonania i akceptacji opcji polegającej na
budowie Zakładu segregacji i Składowiska odpadów.
Na bazie wcześniejszych ustaleo i posiadanych przez Inwestora decyzji administracyjnych analizie
poddano 3 warianty gospodarki odpadami komunalnymi:
Wariant W.0. (wariant zerowy - bezinwestycyjny),
 Wariant.1. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno –
ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – kompostowanie.
 Wariant.2. Przeróbka mechaniczna z wykorzystaniem linii sortowniczej mechaniczno –
ręcznej wraz z przeróbką biologiczną – fermentacja beztlenowa sucha i kompostowanie.
W ramach analizowanych wariantów przeanalizowano propozycję innej lokalizacji kolejnych,
przewidzianych do realizacji kwater. Oddziaływania kwater zlokalizowanych w różnych, odległych od
siebie miejscach będą bardziej odczuwalne w całym terenie w zakresie odorów, hałasu, uciążliwości
związanych z transportem, zakłócenia krajobrazu, siedlisk dzikiego ptactwa (mew) i związanych z tym
problemów niż oddziaływanie składowiska „skoncentrowanego” na jednym terenie. Rozbudowa
składowiska wg pierwotnych założeo umożliwi pełne wykorzystanie elementów infrastruktury
pierwszej kwatery składowiska, wspólnych przyłączy mediów, optymalizuje pracę sprzętu
transportowego, sprzętu ciężkiego (spychacz, kompaktor), pozwoli na poprawę warunków nadzoru
nad obiektem poprzez wspólne ogrodzenie terenu, jeden wjazd i wyjazd, ewidencję odpadów
dokonywaną w jednym miejscu, zaplecze socjalne dla obsługi, zabezpieczenie mienia oraz ochronę
ppoż.
Przeanalizowano także 2 podwarianty rozwiązania sposobu odbioru odpadów i odpadów
niebezpiecznych w terenie polegające na:
 Budowie terenowych, stałych punktów zbiórki.
 Odbiorze odpadów niebezpiecznych przy zastosowaniu punktu mobilnego.
Korzystniejszym dla środowiska i taoszym rozwiązaniem będzie zastosowanie punktu mobilnego. Opcja
z punktami stacjonarnymi wiąże się z koniecznością trwałych przekształceo w terenie poprzez budowę
obiektów wraz infrastrukturą. Obiekty typu stacje przeładunkowe, punkty zbiórki i magazynowania
odpadów wiążą się z uciążliwością środowiskową poprzez:






powstawanie odorów,
hałas od urządzeo i środków transportu,
zanieczyszczenia powietrza, gleby i wód,
zwiększenie natężenia ruchu,
zmniejszenie atrakcyjności terenów przyległych,
zaburzenie harmonii krajobrazu.
172
Opracowanie:
Punkt mobilny w zasadzie eliminuje te wszystkie czynniki, pozwalając jednocześnie na płynne
dostosowanie logistyki zbiórki do sytuacji rynkowej.
Przyjęto do dalszej oceny Wariant.1. wraz z mobilnym systemem zbiórki odpadów niebezpiecznych od
mieszkaoców, jako najmniej uciążliwy dla środowiska.
Ocena oddziaływao na środowisko
Gospodarka ściekowa
Zastosowane przez Inwestora rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantują minimalizację
oddziaływania spowodowanego emisją ścieków z Zakładu segregacji i Składowiska odpadów, także po
rozbudowie o drugą i kolejne kwatery. Recykling ścieków w zakładzie i na składowisku powoduje
zmniejszenie zapotrzebowania na wodę, gwarantując jednocześnie zapewnienie właściwych warunków
dla stosowanych procesów biologicznych.
Gospodarka odpadami
Zakład segregacji jako obiekt przystosowany do magazynowania i przetwarzania różnego rodzajów
odpadów będzie posiadał szereg cech, dzięki którym oddziaływanie strumieni odpadów będzie
ograniczone do wartości minimalnych i zgodne z obowiązującym i przyszłym ustawodawstwem. Do
cech tych należą następujące:
 Zaprojektowana infrastruktura umożliwia nadzór, monitoring i logistykę strumieni odpadów w
celu minimalizacji zagrożeo środowiskowych.
 Wszystkie prace będą wykonywane przez przeszkolony personel i za pomocą
wyspecjalizowanego sprzętu.
 Obiekty posiadają zabezpieczenia techniczne uniemożliwiające przedostawanie się
zanieczyszczeo do wód gruntowych.
 Zakład będzie posiadał procedury awaryjnego reagowania w czasie sytuacji nadzwyczajnych,
takich jak obfite opady atmosferyczne, pożar, wypadek drogowy itp.
Projekt budowy kwater składowiska zgodnie z wymaganiami prawa oraz zatwierdzonym projektem,
zastosowanie przewidzianych barier uszczelniających, ochronnego pasa zieleni, ogrodzenia; spełnienie
późniejszych zaleceo rekultywacyjnych oraz przestrzeganie procedur związanych z eksploatacją obiektu
stanowią gwarancję zabezpieczenia środowiska przed oddziaływaniem związanym z gromadzeniem
odpadów.
Teren działki 1352 jest aktualnie porośnięty lasem i zgodnie z decyzją Znak spr. ZZ-2120-10/2005
Lasów Paostwowych Regionalna Dyrekcja Lasów Paostwowych w Radomiu Inwestor uzyskał
zezwolenie na wyłączenie z produkcji leśnej gruntów o powierzchni 3,1831 ha własności Skarbu
Paostwa będących w użytkowaniu wieczystym Gminy Staszów (obecnie Zakładu Gospodarki Odpadami
Komunalnymi Sp. z o.o. z siedzibą w Rzędowie) wchodzących w skład działki nr 1352, w obrębie ewid.
Grzybów, Gmina Staszów – obszar wiejski, powiat Staszów w celu budowy kwatery składowania
odpadów.
W kontekście lokalnym faza realizacji przedsięwzięcia będzie miała wpływ negatywny na faunę i florę
znajdującą się na terenie planowanej Inwestycji. Wynika to z faktu, iż przewidziane jest wycinkę lasu,
który porasta przedmiotowy obszar. Wycinka zostanie jednak zrekompensowana nasadzeniem drzew i
roślinności niskiej w ramach zagospodarowania przestrzennego terenu ZGOK oraz Składowiska.
173
Opracowanie:
Powietrze atmosferyczne
Z otrzymanych wyników obliczeo dyspersji zanieczyszczeo w powietrzu wynika, że w przypadku
zanieczyszczeo miarodajnych emitowanych w biogazie możliwe jest wystąpienie niewielkich
(obejmujących kilka receptorów) obszarów przekroczeo dopuszczalnych wielkości stężeo.
Wyniki obliczeo przedstawiono w Raporcie w formie graficznej w postaci izolinii stężeo na
wyskalowanym podkładzie mapowym przedstawiającym teren planowanej lokalizacji inwestycji. Taka
forma prezentacji wyników obliczeo najlepiej charakteryzuje zasięgi i wielkości parametrów rozkładu
stężeo imisyjnych.
Izolinie przedstawiające stężenia zanieczyszczeo o wartościach przewyższających poziomy
dopuszczalne nie przekraczają terenu inwestycji, co oznacza że poza tym terenem nie nastąpią
przekroczenia i uciążliwości związane ze stanem czystości powietrza.
W świetle przedstawionych wyżej wyników obliczeo stanu zanieczyszczenia powietrza można
stwierdzid, że na terenach sąsiadujących z inwestycją z całą pewnością nie będzie miało miejsca
przekraczanie dopuszczalnych wielkości.
Klimat akustyczny
Z przedstawionych rezultatów obliczeo rozprzestrzeniania się hałasu pochodzącego od projektowanej
inwestycji obejmującej szereg obiektów technologicznych, wentylację mechaniczną budynków oraz
transport samochodowy odpadów i pracę sprzętu, wynikają następujące ustalenia:
-
obliczenia rozprzestrzeniania się hałasu wykazały, że oddziaływanie akustyczne inwestycji przy
maksymalnym przewidywanym obciążeniu oraz w skrajnie niekorzystnych dla środowiska
warunkach (bramy wjazdowe hali sortowni i magazynu otwarte przez cały czas pracy obiektu)
będzie ograniczone izofoną o poziomie 55 dBA, obejmującą prawie w całości teren ZGOK oraz
jego bezpośrednie otoczenie o zasięgu maksymalnym do ok. 100 m w kierunku północnym
(por. załączniki graficzne),
-
działalnośd inwestycji nie będzie powodowad występowania poziomu hałasu przekraczającego
55 dBA w porze dziennej i 45 dBA w porze nocnej (Zakład w nocy nieczynny), na najbliżej
położonych terenach podlegających ochronie przed hałasem co oznacza stan cichy – szelest
liści na wietrze to kilkadziesiąt decybeli,
-
rzeczywista wielkośd oddziaływania obiektów technologicznych zależna będzie od stopnia ich
obciążenia; przedstawione w raporcie oddziaływanie wyniki oparte na przyjęciu założenia
ciągłej pracy większości źródeł (urządzenia i wentylacja), powinny okazad się w sposób
bezpieczny dla środowiska zawyżone.
Analiza oddziaływania składowiska wykazała, że jego oddziaływanie akustyczne w porze dnia nie
będzie powodowało przekroczenia dopuszczalnej wartości dźwięku i nie pogorszy obecnego stanu
środowiska w tym zakresie.
Aspekty przyrodnicze, kulturowe, społeczne
Można stwierdzid, ze spełnione są warunki dotyczące lokalizacji składowisk odpadów określone w
Rozporządzenia Ministra Środowiska określającym warunki techniczne lokalizacji i budowy składowisk
odpadów.
174
Opracowanie:
Realizacja inwestycji nie wpłynie na elementy przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe otoczenia.
Zakres oddziaływao, praktycznie ograniczony do granic obszarów zajętych przez inwestycję nie zmienia
stanu środowiska w bezpośrednim i dalszym sąsiedztwie.
Inwestycja wpłynie na poprawę jakości życia i stanu środowiska na obszarze gmin wchodzących w
tworzony system gospodarki odpadami. Stanie się punktem centralnym systemu, dzięki któremu
zagospodarowane zostaną strumienie odpadów trafiające dzisiaj na dzikie składowiska lub do
obiektów nie gwarantujących przetwarzania i utylizacji odpadów w sposób bezpieczny i nieuciążliwy
dla środowiska.
Dla przyszłych kwater Składowiska należy określid tło zanieczyszczeo w terminie przewidzianym przez
prawo oraz wykonad badania geotechniczne i hydrogeologiczne gruntu zgodnie z obowiązującym
prawem w zakresie lokalizacji i budowy składowisk.
Opis przewidywanych działao mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływao na środowisko
Zaprojektowane i przewidziane przez Inwestora środki techniczne i organizacyjne przewidziane do
zastosowania w czasie budowy i eksploatacji obiektów spełniają wymagania prawa w tym zakresie.
Wykorzystano najnowsze i wielokrotnie sprawdzone rozwiązania w zakresie ograniczania
oddziaływania na środowisko we wszystkich jego komponentach. Efektem jest minimalizacja wpływu
na środowisko wykazana w poprzednich rozdziałach raportu.
Porównanie, proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania, o których mowa w art.
143 ustawy Prawo Ochrony Środowiska oraz analiza BAT
Zastosowane w instalacji rozwiązania odpowiadają standardom Najlepszej Dostępnej Techniki (BAT)
oraz bazują na powszechnie stosowanych i sprawdzonych rozwiązaniach w zakresie konstrukcji maszyn
i urządzeo, automatyki przemysłowej oraz budownictwa ziemnego i zastosowania tworzyw sztucznych
jako przegród izolacyjnych.
Wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie obszaru ograniczonego
użytkowania, oddziaływanie transgraniczne, oddziaływania skumulowane
Działalnośd projektowanego przedsiębiorstwa oddziałuje na otoczenie poprzez emisję zanieczyszczeo
powietrza i odorów, hałas pochodzący od maszyn, powstające ścieki, odpady oraz poprzez zmiany
krajobrazowe i przyrodnicze w zajmowanym terenie.
Prowadząc procedurę oceny dokonano porównania wielkościowego i jakościowego oddziaływao
inwestycji na poszczególne elementy środowiska z dopuszczalnymi normami, prawem lokalnym i
przyjętymi standardami przemysłowymi UE.
Zakres, rodzaj i skala oddziaływao we wszystkich komponentach środowiska planowanej inwestycji
pozostają bez wpływu na otoczenie Zakładu segregacji i Składowiska, dzięki zastosowanym przez
Inwestora procesom i rozwiązaniom konstrukcyjnym oraz organizacyjnym. W związku z tym nie
przewiduje się konieczności ograniczenia użytkowania obszarów sąsiadujących z inwestycją oraz nie
prognozuje się wpływu inwestycji na obszarach oddalonych.
Analiza możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem
175
Opracowanie:
Obiekty powstaną na terenach poprzemysłowych, historycznie przeznaczonych pod działalnośd
gospodarczą mogącą oddziaływad na środowisko. Niewielkie oddziaływanie, brak przekraczania
jakichkolwiek norm ekologicznych, brak innego pomysłu na wykorzystanie terenu mocno
przekształconego przez przemysł oraz koniecznośd poprawy standardów higienicznych i
środowiskowych regionu sugerują, że nie powinny pojawiad się żadne protesty społeczne i
administracyjne, mające podstawy merytoryczne.
Uzasadniony protest musiałby dostarczyd dowodów na szkodliwośd środowiskową planowanej
inwestycji, co w opinii autorów raportu jest niemożliwe.
Propozycja monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i
eksploatacji
Planowana inwestycja będzie wyposażona w system monitoringu wszystkich elementów środowiska,
które potencjalnie są narażone na zanieczyszczenie w związku z projektowanymi procesami i
eksploatacją obiektów. Procedury i zastosowane urządzenia monitorujące są zgodne z wymaganiami
prawa w tym zakresie.
Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie
napotkano, opracowując raport
Dokonując oceny wpływu inwestycji na środowisko nie napotkano na niezrozumiałe i niejasne treści
oraz na rozwiązania techniczne odległe od powszechnie stosowanych, przestarzałe czy niewłaściwie
dobrane, np. w zakresie skali, materiałów itd.
Podsumowanie
Planowana inwestycja na wszystkich etapach jej realizacji jest zgodna z obowiązującymi przepisami
prawa i powszechnie stosowanymi standardami technicznymi. Z punktu widzenia ochrony środowiska i
zagadnieo zrównoważonego rozwoju regionu nie ma przeszkód do jej realizacji i funkcjonowania.
Uruchomienie inwestycji powinno wpłynąd na poprawę stanu środowiska i komfortu życia
mieszkaoców terenów objętych systemem zbiórki odpadów przetwarzanych następnie w Zakładzie
segregacji i częściowo deponowanych na nowoczesnym i bezpiecznym dla środowiska składowisku.
176
Opracowanie:
16. NAZWISKA OSÓB SPORZĄDZAJĄCYCH RAPORT
Andrzej Niespodziewany
Radosław Falkowski
Marcin Schmidt
177
Opracowanie:
17. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU
17.1. PODSTAWOWE AKTY PRAWNE
 Ustawa o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeostwa
w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października
2008 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),
 Ustawa Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity z 2008 r. Dz. U. Nr 25, poz. 150 z późn.
zm.),
 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251
z późn. zm.),
 Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2005 Nr 239, poz. 2019
z późn. zm.),
 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięd do sporządzania raportu o oddziaływaniu na
środowiska (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 z późn. zm.),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137 poz. 984),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie warunków, jakie należy spełnid przy wprowadzeniu ścieków do wód lub do ziemi,
oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2009 Nr 27
poz. 169),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12),
 Rozporządzenie Rady Ministrów, z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych
z instalacji (Dz. U. 2005 Nr 260, poz. 2181 z późn. zm.),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 Nr 47, poz. 281),
 Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy
spełnid przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2006 Nr 137, poz. 984),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości
gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. Nr 112, poz. 1206),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 Nr 120 poz. 826),
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie
bezpieczeostwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania
mechaniczne (Dz. U. Nr 157, poz. 1318),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników
pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych
oraz terminów i sposobów ich realizacji (Dz. U. Nr 215, poz. 1366),
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagao w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. Nr 283, poz. 2842),
178
Opracowanie:
 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie działao
w zakresie technologii bezpiecznych dla środowiska stosowanych w produkcji i
zagospodarowaniu odpadów (Dz. U. Nr 5, poz. 28),
 Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002
r. w sprawie oceny i kontroli poziomu hałasu w środowisku,
 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu,
sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz.
1858),
 Instrukcja ITB nr 308 "Metoda określania uciążliwości i zasięgu hałasów przemysłowych wraz z
programem komputerowym ZEWHAL", Wyd. ITB W-wa 1991 r.,
 Instrukcja ITB nr 338/96 "Metoda określania uciążliwości i zasięgu hałasów przemysłowych
wraz z programem komputerowym HPZ_95_ITB", Wyd. ITB Warszawa 1996 r.,
 Instrukcja ITB nr 311: “Metoda prognozowania hałasu emitowanego z obszaru dużych źródeł
powierzchniowych”, Warszawa 1991r.,
 Puzyna Cz.: Ochrona środowiska pracy przed hałasem, WNT Warszawa 1981r.,
 Substancje odorotwórcze w środowisku. PIOŚ. Warszawa 1995 r.,
17.2. DOKUMENTACJA ARCHIWALNA:
 Projekt architektoniczno-budowlany ZGOK, opracowany w styczniu 2005 r. przez Biuro
Projektów „PROBUD” Sp. z o.o. 33-100 Tarnów, ul. Boya Żeleoskiego 4, z częścią
technologiczną opracowaną przez BP „HEKO” z Poznania,
 Projekt budowlany kwatery składowania odpadów z projektem technologicznym”, opracowany
przez BP „HEKO” z Poznania,
 Projekt budowlany – projekt zagospodarowania terenu, Kwatera składowania odpadów na dz.
1040, 1352, 1353 w miejscowości Grzybów, opracowany przez PROBUD Sp. z o.o. 33-100
Tarnów, ul. B. Żeleoskiego 4,
 Koncepcje, projekty wykonawcze i raporty o oddziaływaniu na środowisko z poprzednich
etapów procedury uzgadniania inwestycji,
 Dokumentacja hydrogeologiczna opracowana przez HYDROGEOPOL z Dębicy w czerwcu 2004
r.,
17.3. DECYZJE ADMINISTRACYJNE:
 Decyzja nr 18/04 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia 29.12.2004, znak
BGK-7331/25/04, wydana przez Wójta Gminy Tuczępy,
 Decyzja Wojewody Świętokrzyskiego z dnia 25.04.2005, znak ŚR.VII.6613-18/05 uzgadniająca
projekt budowlany Zakładu Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Rzędowie na terenie byłej
Kopalni Siarki „Grzybów”, na działkach oznaczonych nr 122/4, 144/1, 144,4, 144,5 w Dobrowie.
 Decyzja Starosty Buska – Zdroju z dnia 29.06.2005, znak BI-7351/178/2005 zatwierdzająca
projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę Zakładu Gospodarki Odpadami
Komunalnymi w Rzędowie na terenie byłej Kopalni Siarki „Grzybów”, na działkach oznaczonych
nr 122/4, 144/1, 144,4, 144,5 w Dobrowie i działki 122/6 w Rzędowie.
 Decyzja nr 12/05 o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia 18.05.2005, znak
PRG.II-7331/2-4/2005, wydana przez Burmistrza Staszowa,
179
Opracowanie:
 Decyzja Burmistrza Miasta i Gminy Staszów z dnia 02.11.2005, znak IKOS.II-7514/19/05 o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na
budowie kwatery składowania odpadów wraz z niezbędną infrastruktura towarzyszącą w
miejscowości Grzybów na części działek 1352, 1353, 1040,
 Decyzja Starosty Staszowskiego z dnia 06.12.2005, znak B.II.C.7351-S-143/05 zatwierdzająca
projekt budowlany i udzielająca pozwolenia na budowę kwatery składowania odpadów wraz z
niezbędną infrastrukturą towarzyszącą na działkach nr 1040, 1352, 1353 w Grzybowie.
17.4. SPIS RYSUNKÓW
Rysunek 1. Planowana lokalizacja ZGOK i Składowiska ........................................................................... 26
Rysunek 2. Struktura wagowa odpadów komunalnych na obszarze gmin uczestniczących w projekcie 44
Rysunek 3. Bilans i klasyfikacja strumieni odpadów ................................................................................ 45
Rysunek 4. Róża wiatrów dla Sandomierza ............................................................................................. 49
Rysunek 5. Obszary należące do Sieci Natura 2000 zlokalizowane w pobliżu terenu Inwestycji ............ 83
Rysunek 6. Schemat odzysku energii z wybranych odpadów innych niż niebezpieczne przy
wykorzystaniu zaproponowanych kryteriów jakości dla „paliw alternatywnych". ................................. 95
Rysunek 7. Schemat powstawania biogazu ........................................................................................... 101
Rysunek 8. Poziom hałasu w funkcji odległości od źródła punktowego ............................................... 120
17.5. SPIS TABEL
Tabela 1. Ilośd odpadów poszczególnych strumieniach przedstawia się następująco: ........................... 27
Tabela 2. Obliczenia ilości wody deszczowe ............................................................................................ 35
Tabela 3. Dopływ odcieku na skutek deszczu do zbiornika 103: ............................................................. 39
Tabela 4. Natężenie dopływu ścieków do zbiornika 103:........................................................................ 39
Tabela 5. Jakośd odcieków z składowiska ................................................................................................ 39
Tabela 6. Ilości odpadów komunalnych zebranych w gminach EZGOK w okresie 2002–2006 wraz z
porównaniem do ilości (w Mg/rok), wynikającej z obliczonego wskaźnika odpadów odbieranych (0,132
Mg/mieszk./rok) ...................................................................................................................................... 43
Tabela 7. Przewidywany czas eksploatacji poszczególnych kwater składowiska .................................... 47
Tabela 8. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu .................................................. 48
Tabela 9. Róża wiatrów wg. danych ze stacji IMGW w Sandomierzu...................................................... 49
Tabela 10. Wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu ................................................ 50
Tabela 11. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo dla źródeł liniowych *g/1km/poj.+ ...................................... 53
Tabela 12. Ilośd szkodliwych składników gazów spalinowych ze spalania oleju napędowego w
maszynach roboczych (kg/Mg paliwa) ..................................................................................................... 54
180
Opracowanie:
Tabela 13. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów komunalnych .............................. 55
Tabela 14. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów zielonych..................................... 55
Tabela 15. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów budowlanych .............................. 55
Tabela 16. Wielkośd emisji generowanej podczas dowozu odpadów wielkogabarytowych .................. 56
Tabela 17. Wielkośd emisji generowanej podczas dojazdu samochodów osobowych ........................... 56
Tabela 18. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu surowców wtórnych................................... 57
Tabela 19. Wielkośd emisji generowanej podczas wywozu kompostu ................................................... 57
Tabela 20. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ciężarówek ...................................................... 58
Tabela 21. Wielkośd emisji generowanej podczas pracy ładowarek ....................................................... 58
Tabela 22. Wielkośd emisji generowanej podczas obsługi składowiska.................................................. 59
Tabela 23. Wielkośd sumarycznej emisji niezorganizowanej z terenu ZGOK .......................................... 59
Tabela 24. Skład gazu wysypiskowego..................................................................................................... 60
Tabela 25 Stężenia objętościowe wybranych składników gazu wysypiskowego .................................... 62
Tabela 26. Maksymalna produkcja biogazu (rok 2016; kwatera nr1) ...................................................... 63
Tabela 27. Wskaźniki emisji zanieczyszczeo ze spalania biogazu ............................................................ 64
Tabela 28. Ładunki zanieczyszczeo ze spalania biogazu .......................................................................... 64
Tabela 29. Emisja gazu wysypiskowego z kwatery 2 składowania w roku 2021 ..................................... 64
Tabela 30. Emisja z pracy źródeł ciepła do celów co i cwu ...................................................................... 65
Tabela 31. Wyniki badao współczynnika filtracji ..................................................................................... 75
Tabela 32. Legenda do rysunku 6 oraz odległości obszarów sieci Natura 2000 od terenu Inwestycji .... 84
Tabela 33. Zestawienie stosowanych metod unieszkodliwiania i zagospodarowania odpadów ............ 90
Tabela 34. Porównanie metod sortowania odpadów ............................................................................. 96
Tabela 35. Porównanie metod kompostowania i fermentacji .............................................................. 102
Tabela 36. Porównanie metod fermentacji odpadów ........................................................................... 103
Tabela 37. Ilośd składowanych odpadów ulegających biodegradacji oblicza się z równania: .............. 105
Tabela 38. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 1 (Mg/rok) ...................... 107
Tabela 39. Zakładana masa odpadów do składowania w ramach Wariantu 2 (Mg/rok) ...................... 109
Tabela 40. Redukcja masy odpadów ulegających biodegradacji ........................................................... 110
Tabela 41. Rodzaje przewidzianych do wytworzenia odpadów niebezpiecznych i innych niż
niebezpieczne na etapie realizacji przedsięwzięcia ............................................................................... 117
Tabela 42. Sposób i miejsce gromadzenia odpadów ............................................................................. 117
Tabela 43. Zasady i metody gospodarowania odpadami ...................................................................... 119
Tabela 44. Charakterystyka rozkładów stężeo zanieczyszczeo powietrza w otoczeniu ZGOK.............. 122
Tabela 45. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla dwutlenku azotu ....................................................... 123
Tabela 46. Wyniki pełnego zakresu obliczeo dla emitorów ZGOK......................................................... 123
181
Opracowanie:
Tabela 47. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku (wyciąg) ........................................................ 125
Tabela 48. Poziomy mocy akustycznej pojazdów osobowych............................................................... 129
Tabela 49. Poziomy mocy akustycznej pojazdów .................................................................................. 130
Tabela 50. Odpady powstające w wyniku funkcjonowania Zakładu ..................................................... 137
Tabela 51. Odpady po sortowni – ob. nr 11 i kompostowni – ob. nr 13, 14, 19 ................................... 138
182

raport oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

Głos Gminy Tuczępy

Głos Gminy Tuczępy

Głos Gminy Tuczępy

Aktualizacja POŚ -Rzędów - BIP