Schizofrenia a psychoza

Psychoza, a schizofrenia - jak je zdiagnozować?
Schizofrenia a psychoza
Psychoza jest stanem, w którym osoba chora odbiera świat w sposób specyficzny, błędny – jako inny niż
istniejąca rzeczywistość. Schizofrenia zaś, czy raczej grupa psychoz schizofrenicznych, to określenie wielu
różnych psychoz o różnym obrazie i przebiegu.
Nieprawidłowe postrzeganie świata w psychozie nie jest wynikiem pomyłki i nie poddaje się korekcie. Typowe
dla psychozy objawy, takie jak omamy i urojenia, są przez pacjenta przeżywane jako rzeczywistość, dlatego
osoby będące w psychozie nie mają poczucia choroby (wglądu).
Pamiętaj!
Psychoza to poważne zaburzenie, mające wpływ na większość aspektów funkcjonowania człowieka.
Przyczyną wystąpienia objawów psychozy są zaburzenia biochemiczne w mózgu, powodujące zachwianie
równowagi neuroprzekaźników – substancji, za pomocą których komunikują się komórki budujące mózg.
Psychoza może być wtórna do stanu ogólnego, ale jej wystąpienie może wskazywać na chorobę psychiczną.
Urojenia i omamy nie zawsze muszą świadczyć o psychozie, mogą być wywołane także przez stosowanie
substancji psychoaktywnych (narkotyki, dopalacze).
Warto wiedzieć, że...
Nawracające psychozy stwierdza się w schizofrenii, zaburzeniach schizoafektywnych, depresji
psychotycznej i chorobie afektywnej dwubiegunowej
Grupa psychoz schizofrenicznych, łącznie z innymi psychozami, np. zaburzeniem schizoafektywnym i
paranoidalnym, zalicza się do dużej grupy zaburzeń psychicznych określanych jako psychozy. Sposoby terapii
wszystkich psychoz są zbliżone i sam fakt nazwania psychozy schizofreniczną, paranoidalną czy
schizoafektywną nie wskazuje jeszcze jej dalszego przebiegu czy rokowania.
Czy wiesz, że...
Termin schizofrenia nie jest jednoznaczny w sensie diagnozy i terapii i niesie ze sobą wiele różnych
błędnych uogólnień i mitów.
Został stworzony przez szwajcarskiego psychiatrę Eugena Bleulera, który połączył dwa greckie słowa – schizis
‘rozszczepiać’ i phren ‘umysł’, była to zatem psychoza, która miała się objawiać „rozszczepieniem umysłu”, i nie
ma nic wspólnego z „rozszczepieniem jaźni”, które stanowi objaw niepsychotyczny z kręgu zaburzeń
dysocjacyjnych. Z kolei Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne określa schizofrenię jako „poważną chorobę
mózgu”, co także nie jest prawdziwe, ponieważ niesie ze sobą informację o nieodwracalności zmian, a obecnie już
wiemy, że chorzy na schizofrenię mają okresy remisji i że 15% z nich może być zdrowa psychicznie do końca
życia po pierwszym epizodzie psychotycznym. Przyczyną występowania objawów schizofrenii są
nieprawidłowości funkcjonowania mózgu, o czym szerzej w kolejnym artykule.
Międzynarodowa klasyfikacja chorób ICD 10 wyróżnia następujące typy schizofrenii:
F20.1 Schizofrenia paranoidalna,
F20.2 Schizofrenia hebefreniczna,
F20.3 Schizofrenia katatoniczna,
F20.4 Schizofrenia niezróżnicowana,
F20.5 Depresja postschizofreniczna,
F20.6 Schizofrenia rezydualna,
F20.7 Schizofrenia prosta,
F20.8 Schizofrenia innego rodzaju,
F20.9 Schizofrenia nieokreślona.
Poszczególne typy schizofrenii różnią się nasileniem objawów i przebiegiem, podział ten jednak nie wpływa
szczególnie na sposób diagnozowania ani leczenia, więc z punktu widzenia pacjenta czy opiekuna nie ma on
większego znaczenia praktycznego. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne w ostatniej klasyfikacji DSM-V
odchodzi od wyodrębniania typów, skłaniając się ku rozpoznaniu „obszarowemu”, o czym mowa w artykule
"Objawy schizofrenii".