Stanisław Bojarczuk - Urząd Miasta Krasnystaw

Stanisław Bojarczuk – ur. 5 kwietnia 1869 r. we wsi Krakowskie Przedmieście, zm.
31 grudnia 1956 r. we wsi Rońsko, dzisiaj podobnie jak Krakowskie Przedmieście włączonej
w obręb miasta. Poeta chłopski, autor wielu sonetów (jak podają niektóre źródła napisał ich
około 1000). Nie ukończył żadnej szkoły o kierunku humanistycznym, która pomogłaby mu
w realizowaniu się jako poeta, był samoukiem. Stanisław Bojarczuk dzieciństwo i młodość
spędził w swoim miejscu urodzenia. Trudna sytuacja materialna rodziny uniemożliwiła mu po
skończeniu szkoły podstawowej na kontynuowanie dalszej nauki w szkole średniej
w sąsiednim Krasnymstawie. Jednak jedna z nauczycielek dostrzegła w nim ogromny talent,
zapał i miłość do literatury i poezji otaczając go opieką dydaktyczną. Udostępniała mu książki
i czasopisma dzięki, którym mógł poznawać świat. W 1891 r. poślubił Agatę z Chomików, po
dwóch latach przeprowadził się wraz z żoną do Rońska, gdzie mieszkał już do końca swojego
życia.
Dramatyczna sytuacja materialna i egzystencja na granicy nędzy była wyniszczająca
dla rodziny poety. Bojarczukowie mieszkali w dwuizbowym domu dzieląc go z inną rodziną.
Rodzina Stanisława Bojarczuka liczyła osiem osób. Miał sześciu synów, z których tylko
trzech dożyło pełnoletniości. Wraz z żoną wiódł typowy dla tamtego czasu żywot wiejskiego
chłopa. Gospodarując na niewielkim kawałku ziemi przekazuje ją później synowi, a sam zajął
się wypasaniem bydła. To zajęcie pasowało poecie gdyż miał wtedy dużo wolnego czasu dla
siebie przeznaczając go na czytanie książek, pisanie wierszy, wspomnienia
i podziwianie pięknych uroków tutejszej okolicy. Do głównych nurtów zainteresowań
należały: malarstwo, mitologia, kosmologia, rzeźba, architektura jednak wszystkie te pasje nie
równały się zamiłowaniu do literatury.
Dzięki swojej inteligencji, wiedzy i stateczności był szanowaną postacią wśród
krasnostawskiej inteligencji czego wyrazem był wybieranie go do powiatowych rad
samorządowych. Aktywnie działał również w Związku Młodzieży Wiejskiej i Strzelcu.
Najstarszy zachowany wiersz pochodzi z 1914 r. Najbardziej zafascynowany był
formą sonetów, w których podziwem odnosił się do harmonii i porządku panującego w
przyrodzie. W latach trzydziestych przyjaciel i protektor Bojarczuka – Józef Nikodem
Kłosowski – opublikował kilka jego wierszy w wydawanym w Krasnymstawie czasopiśmie
„Wieś Krasnystawska”. W 2008 r. po wielu latach starań środowiska literackiego
Lubelszczyzny (Józefa Zięby, Jana Henryka Cichosza, Grupy Literackej „Słowo”, Grupy
Literackiej A4), kropkę nad „i” postawiła Miejska Biblioteka Publiczna
w Krasnymstawie – ukazał się wybór około trzystu sonetów Bojarczuka pod tytułem „Linie
liryki (wybór sonetów)”. Rękopisy Stanisława Bojarczuka są w posiadaniu Muzeum
Literackiego im. Józefa Czechowicza w Lublinie, Muzeum Regionalnego w Krasnymstawie
oraz osób prywatnych.