Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie

Transkrypt

Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie
1
Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie
Podpisany w Paryżu dnia 19 listopada 1990 r.
Królestwo Belgii, Republika Bułgarii, Czeska i Słowacka Republika Federacyjna, Królestwo Danii,
Republika Francuska, Republika Grecka, Królestwo Hiszpanii, Królestwo Holandii, Republika Islandii,
Kanada, Wielkie Księstwo Luksemburg, Republika Federalna Niemiec, Królestwo Norwegii, Rzeczpospolita
Polska, Republika Portugalska, Rumunia, Stany Zjednoczone Ameryki, Republika Turecka, Republika
Węgierska, Republika Włoska, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Związek
Socjalistycznych Republik Radzieckich, określane dalej jako Państwa-Strony,
Kierując się postanowieniami "Mandatu rokowań w sprawie konwencjonalnych sił zbrojnych w Europie" z
10 stycznia 1989 r. i przeprowadziwszy te rokowania w Wiedniu poczynając od 9 marca 1989 r.,
Kierując się zadaniami i celami Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, w której ramach
toczyły się rokowania nad tym Traktatem,
Przywołując swoje zobowiązania do powstrzymywania się we wzajemnych stosunkach, jak również w
stosunkach międzynarodowych w ogóle, od groźby użycia lub użycia siły przeciwko integralności
terytorialnej lub niepodległości politycznej jakiegokolwiek państwa lub w jakikolwiek inny sposób niezgodny
z celami i zasadami Karty Narodów Zjednoczonych,
Świadome potrzeby zapobiegania wszelkim konfliktom zbrojnym w Europie,
Świadome wspólnej odpowiedzialności ponoszonej przez nie wszystkie za poszukiwanie dróg osiągnięcia
większej stabilności i bezpieczeństwa w Europie,
Dążąc do zastąpienia konfrontacji zbrojnej nowym, opartym na pokojowej współpracy, wzorcem stosunków
bezpieczeństwa między wszystkimi Państwami-Stronami i przyczynienia się tym samym do
przezwyciężenia podziału Europy,
Oddane celom ustanowienia bezpiecznej i stabilnej równowagi konwencjonalnych sił zbrojnych w Europie
na niższych niż dotychczas poziomach, eliminowania nierównowagi szkodzącej stabilności i
bezpieczeństwu oraz eliminowania, co jest zadaniem priorytetowym, zdolności do dokonania
niespodziewanego ataku i rozpoczęcia działań ofensywnych na dużą skalę w Europie,
Przypominając, że podpisały one lub przystąpiły do Układu Brukselskiego z 1948 r., Układu
Waszyngtońskiego z 1949 r. lub Układu Warszawskiego z 1955 r., oraz że mają prawo być lub nie być
stronami układów o sojuszu,
Mając na celu zapewnienie, że liczby uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem w
strefie stosowania Traktatu nie przekroczą 40 000 czołgów bojowych, 60 000 bojowych wozów
opancerzonych, 40 000 środków artyleryjskich, 13 600 samolotów bojowych i 4 000 śmigłowców
uderzeniowych,
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
2
Potwierdzając, że zamiarem niniejszego Traktatu nie jest negatywne oddziaływanie na interesy
bezpieczeństwa jakiegokolwiek Państwa,
Potwierdzając swoje zobowiązanie do kontynuowania procesu kontroli zbrojeń konwencjonalnych, w tym
rokowań,
Biorąc pod uwagę przyszłe wymogi europejskiego bezpieczeństwa i stabilności w świetle wydarzeń
politycznych w Europie,
Uzgodniły, co następuje:
Artykuł I
1. Każde Państwo-Strona będzie wykonywać zobowiązania zawarte w niniejszym Traktacie zgodnie z jego
postanowieniami, w tym zobowiązania odnoszące się do następujących pięciu kategorii konwencjonalnych
sił zbrojnych: czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone, artyleria, samoloty bojowe i śmigłowce bojowe.
2. Każde Państwo-Strona będzie realizować także inne przedsięwzięcia zawarte w niniejszym Traktacie,
mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności zarówno w okresie redukcji konwencjonalnych sił
zbrojnych, jak i po zakończeniu redukcji.
3. Traktat niniejszy obejmuje "Protokół o istniejących typach uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu",
zwany dalej "Protokołem o istniejących typach", wraz z Aneksem; "Protokół o procedurach regulujących
reklasyfikację określonych modeli lub wersji samolotów szkolno-bojowych na nieuzbrojone samoloty
treningowe", zwany dalej "Protokołem o reklasyfikacji samolotów"; "Protokół o procedurach regulujących
redukcję uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem o konwencjonalnych siłach
zbrojnych w Europie", zwany dalej "Protokołem o redukcji"; "Protokół o procedurach regulujących
kategoryzację śmigłowców bojowych i rekategoryzację wielozadaniowych śmigłowców uderzeniowych",
zwany dalej "Protokołem o rekategoryzacji śmigłowców"; "Protokół o notyfikacji i wymianie informacji", dalej
zwany "Protokołem o wymianie informacji", wraz z "Aneksem o formularzu wymiany informacji", zwany dalej
"Aneksem o formularzu"; "Protokół o inspekcji"; "Protokół o Wspólnej Grupie Konsultacyjnej" oraz "Protokół
o tymczasowym stosowaniu niektórych postanowień Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w
Europie", zwany dalej "Protokołem o tymczasowym stosowaniu". Każdy z tych dokumentów stanowi
integralną część niniejszego Traktatu.
Artykuł II
1. Dla celów niniejszego Traktatu:
A) termin "grupa Państw-Stron" oznacza grupę Państw-Stron, które podpisały Układ Warszawski z 1955 r.,
składającą się z Republiki Bułgarii, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, Rzeczypospolitej Polskiej,
Rumunii, Republiki Węgierskiej, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, lub grupę Państw-Stron,
które podpisały lub przystąpiły do Traktatu Brukselskiego z 1948 r. lub Traktatu Waszyngtońskiego z 1949
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
3
r., składającą się z Królestwa Belgii, Królestwa Danii, Republiki Francuskiej, Republiki Greckiej, Królestwa
Hiszpanii, Królestwa Holandii, Republiki Islandii, Kanady, Wielkiego Księstwa Luksemburg, Republiki
Federalnej Niemiec, Królestwa Norwegii, Republiki Portugalskiej, Stanów Zjednoczonych Ameryki,
Republiki Tureckiej, Republiki Włoskiej oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
B) termin "strefa stosowania" oznacza całe lądowe terytorium Państw-Stron w Europie od Oceanu
Atlantyckiego do Uralu, które obejmuje także wszystkie europejskie terytoria wysp Państw-Stron, w tym
Wyspy Owcze należące do Królestwa Danii, Svalbard, z Wyspą Niedźwiedzią włącznie, należące do
Królestwa Norwegii, Wyspy Azorskie i Maderę należące do Republiki Portugalskiej, Wyspy Kanaryjskie
należące do Królestwa Hiszpanii oraz Ziemię Franciszka Józefa i Nową Ziemię należące do Związku
Socjalistycznych Republik Radzieckich. W przypadku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
strefa stosowania obejmuje całe terytorium leżące na zachód od rzeki Ural i Morza Kaspijskiego. W
przypadku Republiki Tureckiej strefa stosowania obejmuje terytorium Republiki Tureckiej na północ i na
zachód od linii ciągnącej się od punktu przecięcia się granicy tureckiej z 39 równoleżnikiem do Muradiye,
Patnos, Karayazi, Tekman, Kemaliye, Feke, Ceyhan, Dogankent, Gozne i dalej do morza.
C) termin "czołg bojowy" oznacza samobieżny opancerzony pojazd bojowy o dużej sile ognia, przede
wszystkim z głównej armaty strzelającej ogniem bezpośrednim i pociskami o dużej prędkości początkowej,
niezbędnej do rażenia celów opancerzonych i innych, odznaczający się dużą mobilnością podczas jazdy w
trudnym terenie oraz posiadający wysoki poziom samoochrony, i który nie jest skonstruowany i
wyposażony głównie do transportu wojsk. Takie opancerzone pojazdy służą za zasadniczy system
uzbrojenia w formacjach pancernych i innych formacjach zmechanizowanych wojsk lądowych. Czołgi
bojowe są to gąsienicowe, opancerzone pojazdy bojowe o wadze nie mniejszej niż 16,5 tony w stanie nie
załadowanym, które są uzbrojone w armatę o obrocie 360° i kalibrze co najmniej 75 mm. Ponadto wszelkie
kołowe opancerzone pojazdy bojowe wchodzące na wyposażenie, które spełniają wszystkie wyżej podane
kryteria, będą także uważane za czołgi bojowe.
D) termin "bojowy wóz opancerzony" oznacza samobieżny pojazd z opancerzeniem zdolny do poruszania
się w trudnym terenie. Bojowe wozy opancerzone obejmują transportery opancerzone, bojowe wozy
piechoty i bojowe wozy z ciężkim uzbrojeniem. Termin "transporter opancerzony" oznacza opancerzony
pojazd bojowy, zaprojektowany i wyposażony do transportu drużyny piechoty, który z zasady jest uzbrojony
w będącą jego integralną lub organiczną częścią broń o kalibrze mniejszym niż 20 mm. Termin "bojowy
wóz piechoty" oznacza opancerzony pojazd bojowy, zaprojektowany i wyposażony przede wszystkim do
transportu drużyny piechoty, który zwykle umożliwia prowadzenie ognia z wnętrza pojazdu pod osłoną
opancerzenia, jest uzbrojony w będącą jego organiczną lub integralną częścią armatę o kalibrze co
najmniej 20 mm, a niekiedy posiada wyrzutnie przeciwpancernych pocisków rakietowych. Bojowy wóz
piechoty stanowi główny system uzbrojenia formacji i jednostek piechoty zmechanizowanej lub
zmotoryzowanej wojsk lądowych. Termin "bojowy wóz z ciężkim uzbrojeniem" oznacza opancerzony pojazd
bojowy z będącą jego integralną lub organiczną częścią armatą o kalibrze co najmniej 75 mm, służącą do
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
4
prowadzenia ognia bezpośredniego, ważący co najmniej 6,0 ton w stanie niezaładowanym, którego nie
obejmuje definicja transportera opancerzonego, bojowego wozu piechoty lub czołgu bojowego.
E) termin "waga w stanie nie załadowanym" oznacza wagę pojazdu bez amunicji, paliwa, oleju i smarów,
usuwalnego reaktywnego pancerza, części zamiennych, narzędzi i akcesoriów, usuwalnego sprzętu
wentylacyjnego, załogi i jej wyposażenia osobistego.
F) termin "artyleria" oznacza systemy o dużych kalibrach zdolne do rażenia celów naziemnych, przede
wszystkim ogniem pośrednim. Takie systemy artylerii zapewniają zasadnicze wsparcie ogniem pośrednim
połączonym formacjom różnych rodzajów wojsk. Systemami artylerii dużego kalibru są armaty, haubice,
środki artyleryjskie łączące w sobie właściwości armat i haubic, moździerze i wieloprowadnicowe wyrzutnie
rakietowe o kalibrze 100 mm i większym. Ponadto, każdy powstały w przyszłości system artyleryjski dużego
kalibru do prowadzenia ognia bezpośredniego, który ma wtórne możliwości prowadzenia efektywnego
ognia pośredniego, będzie wliczany do pułapów dla artylerii.
G) termin "utrzymywane konwencjonalne siły zbrojne" oznacza konwencjonalne siły zbrojne jakiegokolwiek
Państwa-Strony, które utrzymuje ono w strefie stosowania na terytorium innego Państwa-Strony.
H) termin "wyznaczone miejsce stałego składowania" oznacza miejsce z wyraźnie określonymi granicami
fizycznymi, gdzie znajduje się uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem, zaliczane do
ogólnych pułapów, ale nie będące przedmiotem ograniczeń, dotyczących uzbrojenia konwencjonalnego i
sprzętu w jednostkach czynnych.
I) termin "most czołgowy" oznacza samobieżny opancerzony pojazd zdolny do przewożenia oraz – poprzez
wbudowane mechanizmy - do ustawiania i zdejmowania konstrukcji mostowej. Pojazd taki wraz z
konstrukcją mostową stanowi zintegrowany system.
J) termin "uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem" oznacza czołgi bojowe, bojowe wozy
opancerzone, artylerię, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe, stanowiące przedmiot ograniczeń
liczbowych zawartych w artykułach IV, V i VI.
K) termin "samolot bojowy" oznacza samolot ze stałą lub zmienną geometrią skrzydeł, uzbrojony i
wyposażony do zwalczania celów przez użycie kierowanych i niekierowanych pocisków rakietowych, bomb,
karabinów, działek lub innego uzbrojenia, a także każdy typ lub wersję takiego samolotu, który wykonuje
inne funkcje wojskowe, takie jak rozpoznanie lub walkę radioelektroniczną. Termin "samolot bojowy" nie
obejmuje samolotów szkolno- treningowych.
L) termin "śmigłowiec bojowy" oznacza wiropłat uzbrojony i wyposażony do zwalczania celów lub
wykonywania innych funkcji wojskowych. Termin "śmigłowiec bojowy" obejmuje śmigłowce uderzeniowe i
śmigłowce wsparcia bojowego. Termin "śmigłowiec bojowy" nie obejmuje nieuzbrojonych śmigłowców
transportowych.
M) termin "śmigłowiec uderzeniowy" oznacza śmigłowiec bojowy wyposażony do stosowania kierowanych
pocisków przeciwpancernych, kierowanych pocisków klasy "powietrze-ziemia" lub "powietrze-powietrze"
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
5
oraz wyposażony w zintegrowany system kierowania ogniem i naprowadzania na cel tych rodzajów broni.
Termin "śmigłowiec uderzeniowy" obejmuje wyspecjalizowane śmigłowce uderzeniowe i wielozadaniowe
śmigłowce uderzeniowe.
N) termin "wyspecjalizowany śmigłowiec uderzeniowy" oznacza śmigłowiec uderzeniowy, zaprojektowany
głównie do stosowania broni kierowanej.
O) termin "wielozadaniowy śmigłowiec uderzeniowy" oznacza śmigłowiec uderzeniowy zaprojektowany do
wykonywania wielorakich funkcji wojskowych i wyposażony do stosowania broni kierowanej.
P) termin "śmigłowiec wsparcia bojowego" oznacza śmigłowiec bojowy nie spełniający wymogów
kwalifikujących go do śmigłowców uderzeniowych, który może być uzbrojony w różnego rodzaju broń o
charakterze samoobronnym lub powierzchniowym, taką jak karabiny, działka, niekierowane pociski
rakietowe i b omby lub bomby kasetowe, lub który może być wyposażony do wykonywania innych funkcji
wojskowych.
Q) termin "uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt objęte Traktatem" oznacza czołgi bojowe, bojowe wozy
opancerzone, artylerię, samoloty bojowe, podstawowe samoloty treningowe, nieuzbrojone samoloty
treningowe, śmigłowce bojowe, nieuzbrojone śmigłowce transportowe, mosty czołgowe, pojazdy podobne
konstrukcyjnie do transporterów opancerzonych i pojazdy podobne konstrukcyjnie do bojowych wozów
piechoty, podlegające wymianie informacji zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji".
R) termin "na wyposażeniu", gdy odnosi się do konwencjonalnych sił zbrojnych oraz uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu, oznacza czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone, artylerię, samoloty bojowe,
podstawowe samoloty treningowe, nieuzbrojone samoloty treningowe, śmigłowce bojowe, nieuzbrojone
śmigłowce transportowe, mosty czołgowe, pojazdy podobne konstrukcyjnie do transporterów
opancerzonych, pojazdy podobne konstrukcyjnie do bojowych wozów piechoty, które znajdują się w strefie
stosowania, oprócz tych, które są w posiadaniu organów powołanych i zorganizowanych do zapewnienia
bezpieczeństwa wewnętrznego w czasie pokoju, lub które odpowiadają któremukolwiek z wyjątków
określonych w artykule III.
S) terminy "pojazd podobny konstrukcyjnie do transportera opancerzonego" i "pojazd podobny
konstrukcyjnie do bojowego wozu piechoty" oznaczają pojazd opancerzony zbudowany w oparciu o takie
samo podwozie, zewnętrznie podobny odpowiednio do transportera opancerzonego lub bojowego wozu
piechoty, który nie ma armaty lub karabinu o kalibrze 20 mm lub większym, i który został skonstruowany lub
zmodyfikowany w sposób nie pozwalający na transport drużyny piechoty. Biorąc pod uwagę postanowienia
Konwencji Genewskiej "O polepszeniu warunków bytowych rannych i chorych w siłach zbrojnych na polu
walki" z 12 sierpnia 1949 r., które nadają specjalny status ambulansom, ambulanse na transporterach
opancerzonych nie będą uważane za bojowe wozy opancerzone lub pojazdy podobne konstrukcyjnie do
transporterów opancerzonych.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
6
T) termin "miejsce redukcji" oznacza wyraźnie określone miejsce, w którym odbywa się redukcja uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, zgodnie z jego artykułem VIII.
U) termin "zobowiązanie redukcyjne" oznacza liczbę uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem w każdej kategorii, które Państwo-Strona zobowiązuje się zredukować w okresie 40 miesięcy od
wejścia niniejszego Traktatu w życie , by zapewnić przestrzeganie postanowień artykułu VII.
2. Istniejące typy uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu objętych niniejszym Traktatem są wymienione w
"Protokole o istniejących typach". Wykazy istniejących typów będą okresowo uaktualniane zgodnie z
artykułem XVI, paragraf 2, podparagraf D i rozdziałem IV "Protokołu o istniejących typach". Takie
uaktualnianie wykazów istniejących typów nie będzie uważane za poprawkę do niniejszego Traktatu.
3. Istniejące typy śmigłowców bojowych wyszczególnione w "Protokole o istniejących typach" będą
kategoryzowane zgodnie z rozdziałem I "Protokołu o rekategoryzacji śmigłowców".
Artykuł III
1. Dla celów niniejszego Traktatu, Państwa-Strony stosować będą następujące zasady liczenia:
Ograniczeniom liczbowym i innym postanowieniom zawartym w artykułach IV, V i VI będą podlegać
wszystkie czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone, artyleria, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe,
zgodnie z definicją zawartą w artykule II, znajdujące się w strefie stosowania, z wyjątkiem tych, które
zgodnie z normalną praktyką Państwa-Strony:
A) znajdują się na etapie produkcji, w tym prób fabrycznych;
B) są używane wyłącznie do celów badawczych i rozwojowych;
C) należą do zbiorów historycznych;
D) czekają na zniszczenie po wycofaniu ich z wyposażenia, zgodnie z postanowieniami artykułu IX;
E) oczekują na eksport lub reeksport, lub są na etapie odnawiania z przeznaczeniem na eksport lub
reeksport, i są przejściowo przetrzymywane w strefie stosowania. Te czołgi bojowe, bojowe wozy
opancerzone, artyleria, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe będą rozmieszczane poza miejscami
zadeklarowanymi w myśl postanowień rozdziału V "Protokołu o wymianie informacji" lub nie więcej niż w 10
takich zadeklarowanych miejscach, które zostałyby notyfikowane poprzedniego roku w ramach corocznej
wymiany informacji. W takim przypadku będę one wyraźnie odróżniać się od uzbrojenia konwencjonalnego
i sprzętu ograniczanych Traktatem;
F) znajdują się, w przypadku transporterów opancerzonych, bojowych wozów piechoty i wozów bojowych z
ciężkim uzbrojeniem lub wielozadaniowych śmigłowców uderzeniowych, w posiadaniu organów
powołanych i zorganizowanych do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego w czasie pokoju lub
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
7
G) są w trakcie tranzytu poprzez strefę stosowania z miejsca położonego poza strefą stosowania do
miejsca ostatecznego przeznaczenia poza strefą stosowania i znajdują się w strefie stosowania przez okres
nie dłuższy niż łącznie 7 dni.
2. Jeżeli Państwo-Strona notyfikuje więcej niż w dwóch kolejnych latach niezwykle wysokie liczby
jakichkolwiek tego rodzaju czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych, artylerii, samolotów
bojowych i śmigłowców uderzeniowych, podlegających wymogowi notyfikacji zgodnie z rozdziałem IV
"Protokołu o wymianie informacji", to wyjaśni ono przyczyny tego na forum Wspólnej Grupy Konsultacyjnej,
jeżeli zostanie o to poproszone.
Artykuł IV
1. W granicach strefy stosowania, jak określa to artykuł II, każde Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to
konieczne, zredukuje posiadane przezeń czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone, artylerię, samoloty
bojowe i śmigłowce uderzeniowe, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego Traktatu i później
ogólne liczby dla grupy Państw-Stron, do której ono należy, jak określa to artykuł II, nie przekraczały:
A) 20 000 czołgów bojowych, w tym nie więcej niż 16500 w jednostkach czynnych
B) 30 000 bojowych wozów opancerzonych, w tym nie więcej niż 27 300 w jednostkach czynnych. Spośród
30 000 bojowych wozów opancerzonych nie więcej niż 18 000 stanowić będą bojowe wozy piechoty i
bojowe wozy z ciężkim uzbrojeniem; spośród bojowych wozów piechoty i wozów bojowych z ciężkim
uzbrojeniem nie więcej niż 1 500 stanowić będą bojowe wozy z ciężkim uzbrojeniem;
C) 20 000 środków artyleryjskich, w tym nie więcej niż 17 000 w jednostkach czynnych;
D) 6 800 samolotów bojowych oraz
E) 2 000 śmigłowców uderzeniowych.
Czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone i artyleria poza jednostkami czynnymi będą umieszczone w
wyznaczonych miejscach stałego składowania, jak to określono w artykule II, i będą rozmieszczone
wyłącznie w rejonie określonym w paragrafie 2 niniejszego artykułu. Tego rodzaju wyznaczone miejsca
stałego składowania mogą być także zlokalizowane w tej części terytorium Związku Socjalistycznych
Republik Radzieckich, która obejmuje Odeski Okręg Wojskowy i południową część Leningradzkiego
Okręgu Wojskowego. W Odeskim Okręgu Wojskowym może zatem być składowane nie więcej niż 400
czołgów bojowych i 500 środków artyleryjskich. W południowej części Leningradzkiego Okręgu
Wojskowego może zatem być składowane nie więcej niż 600 czołgów bojowych, 800 bojowych wozów
opancerzonych, w tym nie więcej niż 300 bojowych wozów opancerzonych jakiegokolwiek typu, przy czym
pozostała liczba będzie się składać z transporterów opancerzonych, oraz 400 środków artyleryjskich. Przez
południową część Leningradzkiego Okręgu Wojskowego rozumie się terytorium znajdujące się w tym
okręgu wojskowym, położone na południe od linii wschód-zachód 60 stopni i 15 minut szerokości północnej.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
8
2. W granicach rejonu składającego się z całego terytorium lądowego w Europie, który obejmuje także
wszystkie europejskie terytoria wyspiarskie, Królestwa Belgii, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej,
Królestwa Danii wraz z Wyspami Owczymi, Republiki Francuskiej, Królestwa Hiszpanii wraz z Wyspami
Kanaryjskimi, Królestwa Holandii, Wielkiego Księstwa Luksemburg, Republiki Federalnej Niemiec,
Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Portugalskiej wraz z Wyspami Azorskimi i Maderą, Republiki
Węgierskiej, Republiki Włoskiej, Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej i tę część
terytorium Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich na zachód od Gór Uralu obejmującą Okręgi
Wojskowe: Nadbałtycki, Białoruski, Przykarpacki, Kijowski, Moskiewski oraz Nadwołżańsko-Uralski, każde
Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to konieczne, zredukuje swoje czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone
i artylerię, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego Traktatu i później, dla grupy Państw-Stron,
do której ono należy, łączne liczby nie przekraczały:
A) 15 300 czołgów bojowych, w tym nie więcej niż 11 800 w jednostkach czynnych;
B) 24 100 bojowych wozów opancerzonych, w tym nie więcej niż 21 400 w jednostkach czynnych;
C) 14 000 środków artyleryjskich, w tym nie więcej niż 11 000 w jednostkach czynnych.
3. W granicach rejonu składającego się z całego terytorium lądowego w Europie, które obejmuje także
wszystkie europejskie terytoria wyspiarskie, Królestwa Belgii, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej,
Królestwa Danii wraz z Wyspami Owczymi, Republiki Francuskiej, Królestwa Holandii, Wielkiego Księstwa
Luksemburg, Republiki Federalnej Niemiec, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki
Włoskiej, Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz te części terytorium Związku
Socjalistycznych Republik Radzieckich, która obejmuje Okręgi Wojskowe: Nadbałtycki, Białoruski,
Przykarpacki, Kijowski, każde Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to konieczne, zredukuje swoje czołgi
bojowe, bojowe wozy opancerzone i artylerię, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego Traktatu
i później, dla grupy Państw-Stron, do której ono należy, łączne liczby w jednostkach czynnych nie
przekraczały:
A) 10 300 czołgów bojowych;
B) 19 260 bojowych wozów opancerzonych;
C) 9 100 środków artyleryjskich oraz
D) w Kijowskim Okręgu Wojskowym łączne liczby w jednostkach czynnych i wyznaczonych miejscach
stałego składowania nie będą przekraczały:
1) 2 250 czołgów bojowych;
2) 2 500 bojowych wozów opancerzonych;
3) 1 500 środków artyleryjskich.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
9
4. W granicach rejonu składającego się z całego terytorium lądowego w Europie, które obejmuje także
wszystkie europejskie terytoria wyspiarskie, Królestwa Belgii, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej,
Królestwa Holandii, Wielkiego Księstwa Luksemburg, Republiki Federalnej Niemiec, Rzeczypospolitej
Polskiej i Republiki Węgierskiej, każde Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to konieczne, zredukuje swoje
czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone i artylerię, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego
Traktatu i później, dla grupy Państw- Stron, do której ono należy, łączne liczby w jednostkach czynnych nie
przekraczały: (8) niniejszego Traktatu i później, dla grupy Państw-Stron, do której ono należy, łączne liczby
w jednostkach czynnych nie przekraczały:
A) 7 500 czołgów bojowych;
B) 11 250 bojowych wozów opancerzonych;
C) 5 000 środków artyleryjskich.
5. Państwa-Strony należące do tej samej grupy Państw-Stron mogą rozmieszczać czołgi bojowe, bojowe
wozy opancerzone i artylerię w jednostkach czynnych w każdym z rejonów opisanych w niniejszym artykule
i w artykule V, paragraf 1, podparagraf A do wysokości ograniczeń liczbowych odnoszących się do tego
rejonu, zgodnie z maksymalnym i pułapami stanów posiadania, notyfikowanych zgodnie z artykułem VII i
pod warunkiem, że żadne Państwo-Strona nie będzie utrzymywać konwencjonalnych sił zbrojnych na
terytorium innego Państwa-Strony bez zgody tego Państwa-Strony.
6. Jeżeli łączne liczby czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych i artylerii w jednostkach
czynnych grupy Państw-Stron w rejonie opisanym w paragrafie 4 niniejszego artykułu są niższe niż
liczbowe ograniczenia ustalone w paragrafie 4 niniejszego artykułu i pod warunkiem, że żadnemu PaństwuStronie nie przeszkodzi się w ten sposób w osiągnięciu jego maksymalnych pułapów stanów posiadania
notyfikowanych zgodnie z artykułem VII, paragrafy 2, 3 i 5, to czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone i
artyleria w liczbie równej różnicy między ogólnymi liczbami w każdej kategorii a ograniczeniami liczbowymi
określonymi dla tego rejonu mogą być rozmieszczone przez Państwa-Strony należące do tej samej grupy
Państw-Stron w rejonie opisanym w paragrafie 3 niniejszego artykułu, zgodnie z ograniczeniami liczbowymi
określonymi w paragrafie 3 niniejszego artykułu.
Artykuł V
1. W celu zapewnienia, że bezpieczeństwo żadnego Państwa-Strony nie będzie zagrożone w jakimkolwiek
momencie:
A) w granicach rejonu składającego się z całego terytorium lądowego Europy, które obejmuje także
wszystkie europejskie terytoria wyspiarskie, Republiki Bułgarii, Republiki Greckiej, Republiki Islandii,
Królestwa Norwegii, Rumunii, tej części Republiki Tureckiej, która leży w granicach strefy stosowania oraz
tej części terytorium Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, która obejmuje Okręgi Wojskowe:
Leningradzki, Odeski, Kaukaski i Północnokaukaski , każde Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to
konieczne, zredukuje swoje czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone i artylerię, tak aby 40 miesięcy po
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
10
wejściu w życie niniejszego Traktatu i później, dla grupy Państw-Stron, do której ono należy, łączne liczby
w jednostkach czynnych nie przekroczyły liczby stanowiącej różnicę między ogólnymi ograniczeniami
liczbowymi ustalonymi w artykule IV, paragraf 1 a tymi określonymi w artykule IV, paragraf 2, to jest:
1) 4 700 czołgów bojowych;
2) 5 900 bojowych wozów opancerzonych;
3) 6 000 środków artyleryjskich;
B) niezależnie od ograniczeń liczbowych, ustalonych w podparagrafie A niniejszego paragrafu, PaństwoStrona lub Państwa-Strony mogą tymczasowo rozmieścić na terytorium należącym do członków tej samej
grupy Państw-Stron w granicach rejonu określonego w podparagrafie A niniejszego paragrafu dodatkowe
łączne liczby w jednostkach czynnych, które nie przekroczą dla każdej grupy Państw-Stron:
1) 459 czołgów bojowych;
2) 723 bojowych wozów opancerzonych;
3) 420 środków artyleryjskich oraz
C) pod warunkiem, że dla każdej grupy Państw-Stron nie więcej niż jedna trzecia z wymienionych
dodatkowych łącznych liczb będzie rozmieszczona w jakimkolwiek Państwie-Stronie, którego terytorium
znajduje się w granicach rejonu określonego w podparagrafie A niniejszego paragrafu, to jest:
1) 153 czołgów bojowych;
2) 241 bojowych wozów opancerzonych;
3) 140 środków artyleryjskich.
2. Państwo-Strona lub Państwa-Strony prowadzące takie rozmieszczanie i Państwo-Strona lub PaństwaStrony przyjmujące przekażą nie później niż na początku rozmieszczania wszystkim innym PaństwomStronom notyfikację z wyszczególnieniem ogólnej liczby w każdej kategorii rozmieszczanych czołgów
bojowych, bojowych wozów opancerzonych i artylerii. Notyfikacja będzie także przekazana wszystkim
Państwom-Stronom przez Państwo- Stronę lub Państwa-Strony przyjmujące w ciągu 30 dni od wycofania
czasowo rozmieszczonych czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych i artylerii.
Artykuł VI
W celu zapewnienia, że żadne Państwo-Strona nie będzie posiadało więcej niż około jednej trzeciej
uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem w granicach strefy stosowania, każde
Państwo-Strona ograniczy i, jeżeli to konieczne, zredukuje swoje czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone,
artylerię, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego
Traktatu i później, ich liczby w granicach strefy stosowania dla tego Państwa-Strony nie przekraczały:
A) 13 300 czołgów bojowych;
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
11
B) 20 000 bojowych wozów opancerzonych;
C) 13 700 środków artyleryjskich;
D) 5 150 samolotów bojowych;
E) 1 500 śmigłowców uderzeniowych.
Artykuł VII
1. W celu nieprzekroczenia ograniczeń ustalonych w artykułach IV, V i VI żadne Państwo-Strona po upływie
40 miesięcy od wejścia w życie niniejszego Traktatu nie przekroczy maksymalnych pułapów swoich
stanów posiadania uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, na które wyraziło
uprzednio zgodę w ramach swojej grupy Państw-Stron, zgodnie z paragrafem 7 niniejszego artykułu, i które
notyfikowało zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.
2. Każde Państwo-Strona przy podpisaniu niniejszego Traktatu przekaże wszystkim innym PaństwomStronom notyfikację maksymalnych pułapów swoich stanów posiadania uzbrojenia konwencjonalnego i
sprzętu ograniczanych Traktatem. Notyfikacja maksymalnych pułapów stanów posiadania uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, przekazana przez każde Państwo-Stronę przy
podpisaniu niniejszego Traktatu, pozostanie w mocy do daty określonej w kolejnej notyfikacji, zgodnie z
paragrafem 3 niniejszego artykułu.
3. Zgodnie z ograniczeniami ustalonymi w artykułach IV, V i VI każde Państwo-Strona będzie mieć prawo
zmiany maksymalnych pułapów swoich stanów posiadania uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu
ograniczanych Traktatem. Jakakolwiek zmiana maksymalnych pułapów stanów posiadania Państwa-Strony
będzie notyfikowana wszystkim innym Państwom-Stronom co najmniej 90 dni przed wymienioną w
notyfikacji datą takiej zmiany. W celu nieprzekroczenia jakichkolwiek ograniczeń ustalonych w artykułach IV
i V każde zwiększenie maksymalnych pułapów stanów posiadania Państwa-Strony, które powodowałoby w
innym przypadku przekroczenie takich ograniczeń, będzie poprzedzone lub realizowane razem z
odpowiednim zmniejszeniem uprzednio notyfikowanych maksymalnych pułapów stanów posiadania
uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem jednego lub więcej Państw-Stron
należących do tej samej grupy Państw-Stron. Notyfikacja zmiany maksymalnych pułapów stanów
posiadania pozostanie w mocy, poczynając od daty wymienionej w notyfikacji do daty wymienionej w
kolejnej notyfikacji zmiany, zgodnie z niniejszym paragrafem.
4. Każda notyfikacja, wymagana zgodnie z paragrafem 2 lub 3 niniejszego artykułu, odnosząca się do
bojowych wozów opancerzonych, będzie obejmowała także maksymalne pułapy stanów posiadania
bojowych wozów piechoty i bojowych wozów z ciężkim uzbrojeniem notyfikującego Państwa-Strony.
5. Na 90 dni przed upływem 40-miesięcznego okresu redukcji ustalonego w artykule VIII, a następnie w
momencie każdej notyfikacji jakiejkolwiek zmiany zgodnie z paragrafem 3 niniejszego artykułu, każde
Państwo-Strona będzie notyfikować maksymalne pułapy swoich stanów posiadania czołgów bojowych,
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
12
bojowych wozów opancerzonych i artylerii w odniesieniu do każdego z rejonów określonych w artykule IV,
paragrafy 2 do 4 i w artykule V, paragraf 1, podparagraf A.
6. Zmniejszenie liczby uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, znajdujących się
w posiadaniu Państwa-Strony i podlegających notyfikowaniu zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji",
nie będzie samo przez się dawało żadnemu Państwu-Stronie prawa do zwiększenia maksymalnych
pułapów jego stanów posiadania podlegających notyfikacji zgodnie z niniejszym artykułem.
7. Każde poszczególne Państwo-Strona będzie ponosiło wyłączną odpowiedzialność za nieprzekraczanie
maksymalnych pułapów swoich stanów posiadania, notyfikowanych zgodnie z postanowieniami niniejszego
Traktatu. Państwa-Strony, należące do tej samej grupy Państw-Stron, będą się konsultować w celu
zapewnienia, że maksymalne pułapy stanów posiadania, notyfikowanych zgodnie z postanowieniami
niniejszego artykułu, odpowiednio zsumowane nie przekroczą ograniczeń ustalonych w artykułach IV, V i
VI.
Artykuł VIII
1. Ograniczenia liczbowe ustalone w artykułach IV, V i VI zostaną zrealizowane jedynie w drodze redukcji,
zgodnie z "Protokołem o redukcji", "Protokołem o rekategoryzacji śmigłowców", "Protokołem o reklasyfikacji
samolotów", odnośnikiem do rozdziału I, paragraf 2, podparagraf A "Protokołu o istniejących typach" oraz
"Protokołem o inspekcji".
2. Kategoriami uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu stanowiącymi przedmiot redukcji są: czołgi bojowe,
bojowe wozy opancerzone, artyleria, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe. Konkretne typy są
wymienione w "Protokole o istniejących typach".
A) czołgi bojowe i bojowe wozy opancerzone zostaną zredukowane przez zniszczenie, konwersję na cele
niewojskowe, wystawienie na stałą ekspozycję, przeznaczenie na cel naziemny lub, w przypadku
transporterów opancerzonych, przez modyfikacje zgodnie z odnośnikiem do rozdziału I, paragraf 2,
podparagraf A "Protokołu o istniejących typach".
B) artyleria zostanie zredukowana przez zniszczenie lub wystawienie na stałą ekspozycję lub, w przypadku
artylerii samobieżnej, przeznaczenie na cel naziemny.
C) samoloty bojowe zostaną zredukowane przez zniszczenie, wystawienie na stałą ekspozycję,
przeznaczenie na cele naziemna-instruktażowe lub, w przypadku określonych modeli lub wersji samolotów
szkolno-bojowych, przez reklasyfikację na nieuzbrojone samoloty treningowe.
D) wyspecjalizowane śmigłowce uderzeniowe zostaną zredukowane przez zniszczenie, wystawienie na
stałą ekspozycję lub przeznaczenie na cele naziemna-instruktażowe.
E) wielozadaniowe śmigłowce uderzeniowe zostaną zredukowane przez zniszczenie, wystawienie na stałą
ekspozycję, przeznaczenie na cele naziemno-instruktażowe lub rekategoryzację.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
13
3. Uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem będzie uważane za zredukowane z chwilą
zakończenia procedur ustalonych w Protokołach wymienionych w paragrafie 1 niniejszego artykułu i z
chwilą notyfikacji zgodnie z wymogami zawartymi w tych Protokołach. Zredukowane w ten sposób
uzbrojenie i sprzęt nie będą więcej wliczane w ograniczenia liczbowe ustalone w artykułach IV, V i VI.
4. Redukcje zostaną przeprowadzone w trzech fazach i zakończone nie później niż 40 miesięcy po wejściu
w życie niniejszego Traktatu, tak aby:
A) do końca pierwszej fazy redukcji, to jest nie później niż 16 miesięcy po wejściu w życie niniejszego
Traktatu, każde Państwo-Strona doprowadziło do realizacji co najmniej 25% swoich całkowitych
zobowiązań redukcyjnych w każdej kategorii uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem;
B) do końca drugiej fazy redukcji, to jest nie później niż 28 miesięcy po wejściu w życie niniejszego
Traktatu, każde Państwo-Strona doprowadziło do realizacji co najmniej 60% swoich całkowitych
zobowiązań redukcyjnych w każdej kategorii uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem;
C) do końca trzeciej fazy redukcji, to jest nie później niż 40 miesięcy po wejściu w życie niniejszego
Traktatu, każde Państwo-Strona doprowadziło do realizacji całości swojego zobowiązania redukcyjnego w
każdej kategorii uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem. Państwa-Strony
dokonujące konwersji dla celów niewojskowych zapewnią, że taka konwersja wszystkich czołgów
bojowych, zgodnie z rozdziałem VIII "Protokołu o redukcji", będzie zakończona do końca trzeciej fazy
redukcji oraz
D) bojowe wozy opancerzone, uznane za zredukowane z racji częściowego zniszczenia, zgodnie z
rozdziałem VIII, paragraf 6 "Protokołu o redukcji", zostaną w pełni przekształcone na cele niewojskowe lub
zniszczone, zgodnie z rozdziałem IV "Protokołu o redukcji", nie później niż 64 miesiące po wejściu w życie
niniejszego Traktatu.
5. Uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt, ograniczane niniejszym Traktatem i przeznaczone do redukcji,
zostaną zadeklarowane w wymianie informacji dokonywanej przy podpisaniu niniejszego Traktatu jako
znajdujące się w granicach strefy stosowania.
6. Nie później niż 30 dni po wejściu w życie niniejszego Traktatu każde Państwo-Strona przekaże
wszystkim innym Państwom-Stronom powiadomienie o swoich zobowiązaniach redukcyjnych.
7. Z wyjątkiem tego, jak postanowiono w paragrafie 8 niniejszego artykułu, zobowiązania redukcyjne
Państwa- Strony w każdej kategorii będą nie mniejsze niż różnica między jego stanami posiadania
zawartymi, zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji", w notyfikacji złożonej przy podpisaniu lub też
ważnej w chwili wejścia w życie niniejszego Traktatu, zależnie od tego, która liczba okaże się większa, a
maksymalnymi pułapami dla stanów posiadania notyfikowanymi zgodnie z artykułem VII.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
14
8. Każda późniejsza zmiana stanów posiadania Państwa-Strony, notyfikowana zgodnie z "Protokołem o
wymianie informacji", lub maksymalnych pułapów stanów posiadania notyfikowanych zgodnie z artykułem
VII, będzie odzwierciedlona w notyfikowanej korekcie jego zobowiązań redukcyjnych. Każda notyfikacja
zmniejszenia zobowiązań redukcyjnych Państwa-Strony będzie poprzedzona bądź będzie jej towarzyszyć
notyfikacja odpowiedniego zwiększenia stanów posiadania, nie przekraczającego maksymalnych pułapów
stanów posiadania notyfikowanych zgodnie z artykułem VII przez jedno lub więcej Państw-Stron,
należących do tej samej grupy Państw-Stron, albo notyfikacja odpowiedniego zwiększenia zobowiązań
redukcyjnych jednego lub więcej spośród tych Państw-Stron.
9. W chwili wejścia w życie niniejszego Traktatu każde Państwo-Strona powiadomi wszystkie inne
Państwa- Strony, zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji", o położeniu swoich miejsc redukcji,
włącznie z tymi miejscami, gdzie dokonywana będzie ostateczna konwersja czołgów bojowych i bojowych
wozów opancerzonych na cele niewojskowe.
10. Każde Państwo-Strona będzie mieć prawo do wyznaczenia dowolnej liczby miejsc redukcji,
korygowania bez ograniczeń wyznaczonych miejsc oraz przeprowadzenia redukcji i ostatecznej konwersji
jednocześnie w maksimum 20 takich miejscach. Państwa-Strony będą mieć prawo do wspólnego używania
lub wyznaczania miejsc redukcji na podstawie wzajemnego porozumienia.
11. Niezależnie od postanowień paragrafu 10 niniejszego artykułu, w podstawowym okresie
uprawomocnienia, to jest w ciągu 120 dni od wejścia w życie niniejszego Traktatu, redukcja będzie
przeprowadzana jednocześnie najwyżej w dwóch miejscach redukcji dla każdego Państwa-Strony.
12. Redukcja uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem będzie przeprowadzona w
miejscach redukcji w strefie stosowania, jeśli nie stanowi się inaczej w Protokołach wymienionych w
paragrafie 1 niniejszego artykułu.
13. Proces redukcji, w tym wyniki konwersji uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem na cele niewojskowe, zarówno w okresie redukcji, jak i w ciągu 24 miesięcy po okresie redukcji,
będzie przedmiotem inspekcji bez prawa odmowy, zgodnie z "Protokołem o inspekcji".
Artykuł IX
1. W przypadkach innych niż wycofanie z wyposażenia zgodnie z postanowieniami artykułu VII, czołgi
bojowe, bojowe wozy opancerzone, artyleria, samoloty bojowe i śmigłowce uderzeniowe, znajdujące się w
strefie stosowania, będą wycofywane z wyposażenia tylko przez ich wycofanie z uzbrojenia pod
warunkiem, że:
A) tego rodzaju uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem są wycofane z uzbrojenia i
przechowywane w oczekiwaniu na decyzje o dalszym przeznaczeniu w nie więcej niż 8 miejscach, które
będą notyfikowane jako miejsca zadeklarowane, zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji", i określone
w notyfikacjach jako rejony przechowywania wycofanego uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu
ograniczanych Traktatem. Jeżeli w miejscu przechowywania wycofanego uzbrojenia konwencjonalnego i
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
15
sprzętu ograniczanych Traktatem znajduje się także inne uzbrojenia konwencjonalne i sprzęt objęte
Traktatem, to wycofane uzbrojenie i sprzęt ograniczane Traktatem powinny być rozróżnialne;
B) liczba tego rodzaju wycofanego uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem nie
przekracza, w przypadku każdego poszczególnego Państwa-Strony, 1% notyfikowanych przez to Państwo
stanów posiadania uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu objętych Traktatem, lub łącznie 250 sztuk, w
zależności od tego, która liczba okaże się większa, spośród których nie więcej niż 200 sztuk stanowić będą
czołgi bojowe, bojowe wozy opancerzone i środki artyleryjskie, i nie więcej niż 50 sztuk stanowić będą
śmigłowce uderzeniowe i samoloty bojowe.
2. Notyfikacja wycofania z uzbrojenia zawierać będzie liczba i typ wycofywanego uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem oraz miejsce wycofywania i zostanie przekazana
wszystkim innym Państwom- Stronom, zgodnie z rozdziałem IX, paragraf 1, podparagraf B "Protokołu o
wymianie informacji".
Artykuł X
1. Wyznaczone miejsca stałego składowania będą notyfikowane, zgodnie z "Protokołem o wymianie
informacji", wszystkim pozostałym Państwom-Stronom przez Państwo-Stronę, do którego należy uzbrojenie
konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem, znajdujące się w tych miejscach. Notyfikacja będzie
zawierać nazwę i położenie wyznaczonego miejsca stałego składowania, w tym współrzędne geograficzne
oraz liczby, według typów, każdej kategorii uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem w każdym tego rodzaju miejscu składowania.
2. Wyznaczone miejsca stałego składowania będą posiadać jedynie pomieszczenia właściwe do
składowania i obsługi uzbrojenia i sprzętu (tj. magazyny, garaże, warsztaty i związane z tym materiały, jak
również inne pomieszczenia pomocnicze). Wyznaczone miejsca stałego składowania nie będą posiadać
strzelnic ani terenów szkoleniowych związanych z uzbrojeniem konwencjonalnym i sprzętem ograniczanymi
Traktatem. Wyznaczone miejsca stałego składowania zawierać będą tylko uzbrojenie i sprzęt należące do
konwencjonalnych sił zbrojnych Państwa-Strony.
3. Każde wyznaczone miejsce stałego składowania powinno mieć wyraźnie określone granice fizyczne
składające się z ciągłego ogrodzenia o wysokości co najmniej 1,5 m. Ogrodzenie takie mieć będzie nie
więcej niż trzy bramy stwarzające jedyną możliwość wjazdu i wyjazdu dla uzbrojenia i sprzętu.
4. Uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem, umieszczone w wyznaczonych miejscach
stałego składowania, będzie liczone jako uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem, nie
znajdujące się w jednostkach czynnych, w tym w sytuacjach, gdy jest ono okresowo wycofywane zgodnie z
paragrafami 7, 8, 9 i 10 niniejszego artykułu. Uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem,
składowane w innych miejscach niż wyznaczone miejsca stałego składowania, będzie liczone jako
uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem, znajdujące się w jednostkach czynnych.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
16
5. Czynne jednostki lub formacje nie będą rozmieszczane na terenie wyznaczonych miejsc stałego
składowania, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych w paragrafie 6 niniejszego artykułu.
6. Jedynie personel związany z ochroną lub funkcjonowaniem wyznaczonych miejsc stałego składowania
lub obsługą składowanego tam uzbrojenia i sprzętu będzie rozlokowany na terenie wyznaczonych miejsc
stałego składowania.
7. W celu obsługi, remontu lub modyfikacji uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem, rozmieszczonych w wyznaczonych miejscach stałego składowania, każde Państwo-Strona
będzie mieć prawo, bez potrzeby uprzedniej notyfikacji, wycofania oraz zatrzymania poza miejscem stałego
składowania jednocześnie do 10%, zaokrąglając do pełnej liczby, notyfikowanych stanów posiadania
każdej kategorii uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem znajdujących się w
każdym wyznaczonym miejscu stałego składowania, lub 10 sztuk uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu
ograniczanych Traktatem w każdej kategorii, znajdujących się w każdym wyznaczonym miejscu stałego
składowania, w zależności od tego, która liczba okaże się mniejsza.
8. Z wyjątkiem postanowień zawartych w paragrafie 7 niniejszego artykułu, żadne Państwo-Strona nie
będzie wycofywać uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem z wyznaczonych
miejsc stałego składowania, chyba że powiadomiono o tym wszystkie inne Państwa-Strony przynajmniej 42
dni przed jego wycofaniem. Notyfikację przekaże Państwo-Strona, do którego należy uzbrojenie
konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem. Notyfikacja taka będzie wyszczególniać:
A) położenie wyznaczonego miejsca stałego składowania, z którego uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt
ograniczane Traktatem mają być wycofane, oraz liczby, według typów, uzbrojenia konwencjonalnego i
sprzętu ograniczanych Traktatem każdej kategorii, które mają być wycofane;
B) daty wycofania i powrotu uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem oraz
C) zamierzone miejsce rozlokowania i sposób użycia uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem poza wyznaczonym miejscem stałego składowania.
9. Z wyjątkiem postanowienia zawartego w paragrafie 7 niniejszego artykułu, łączne liczby uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, wycofane i przetrzymywane poza wyznaczonym
miejscem stałego składowania przez Państwa-Strony należące do tej samej grupy Państw-Stron w żadnym
momencie nie przekroczą następujących pułapów:
A) 550 czołgów bojowych;
B) 1 000 bojowych wozów opancerzonych oraz
C) 300 środków artyleryjskich.
10. Uzbrojenie konwencjonalne i sprzęt ograniczane Traktatem i wycofane z wyznaczonych miejsc stałego
składowania, zgodnie z paragrafem 8 i 9 niniejszego artykułu, zostaną zwrócone do wyznaczonego miejsca
stałego składowania nie później niż 42 dni od ich wycofania, z wyjątkiem tych egzemplarzy uzbrojenia
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
17
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, które wycofano w celu dokonania remontu w
zakładach przemysłowych. Egzemplarze takie zostaną zwrócone do wyznaczonych miejsc stałego
składowania niezwłocznie po zakończeniu remontu.
11. Każde Państwo-Strona będzie mieć prawo wymiany uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu
ograniczanych Traktatem, rozmieszczonych w wyznaczonych miejscach stałego składowania. Każde
Państwo-Strona będzie powiadamiać wszystkie inne Państwa-Strony, na początku wymiany, o liczbie,
miejscu, typie i rozmieszczeniu wymienianego uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych
Traktatem.
Artykuł XI
1. Każde Państwo-Strona ograniczy liczbę mostów czołgowych, tak aby 40 miesięcy po wejściu w życie
Traktatu i później łączna liczba mostów czołgowych dla grupy Państw-Stron, do której ono należy, nie
przekroczyła 740 sztuk w jednostkach czynnych w strefie stosowania.
2. Wszystkie mosty czołgowe w strefie stosowania, ponad łączną liczbę wymienioną w punkcie 1
niniejszego artykułu dla każdej grupy Państw-Stron, zostanę ulokowane w wyznaczonych miejscach
stałego składowania, określonych w artykule II. W przypadkach rozmieszczenia mostów czołgowych w
wyznaczonych miejscach stałego składowania, oddzielnie lub wraz z uzbrojeniem konwencjonalnym i
sprzętem ograniczanymi Traktatem, zarówno w stosunku do mostów czołgowych, jak i do uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem, zastosowanie mieć będzie artykuł X paragrafy 1 do
6. Mosty czołgowe ulokowane w wyznaczonym miejscu stałego składowania nie będą uważane za sprzęt
na wyposażeniu jednostek czynnych.
3. Z wyjątkiem postanowień zawartych w paragrafie 6 niniejszego Artykułu, mosty czołgowe mogą być
wycofane z wyznaczonego miejsca stałego składowania, zgodnie z postanowieniami zawartymi w
paragrafach 4 i 5 niniejszego artykułu, dopiero po powiadomieniu wszystkich innych Państw-Stron co
najmniej 42 dni przed takim wycofaniem. Taka notyfikacja będzie określać:
A) położenie wyznaczonych miejsc stałego składowania, z których mosty czołgowe mają być wycofane i
liczbę mostów czołgowych wycofywanych z każdego takiego miejsca;
B) daty wycofania i powrotu mostów czołgowych do wyznaczonych miejsc stałego składowania oraz
C) zamierzony sposób wykorzystania mostów czołgowych przez okres ich wycofania z wyznaczonych
miejsc stałego składowania.
4. Z wyjątkiem postanowień zawartych w paragrafie 6 niniejszego artykułu, mosty czołgowe wycofane z
wyznaczonych miejsc stałego składowania zostaną zwrócone do nich nie później niż 42 dni od daty ich
wycofania.
5. Łączna liczba mostów czołgowych wycofanych i pozostających poza wyznaczonymi miejscami stałego
składowania nie może jednocześnie przekroczyć 50 sztuk dla którejkolwiek grupy Państw-Stron.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
18
6. W celu obsługi lub modyfikacji; Państwa-Strony będą mieć prawo do wycofania i posiadania poza
wyznaczonym miejscem stałego składowania jednocześnie do 10%, zaokrąglając do pełnej liczby,
notyfikowanego stanu posiadania mostów czołgowych, znajdujących się w każdym wyznaczonym miejscu
stałego składowania, lub 10 mostów czołgowych z każdego wyznaczonego miejsca stałego składowania, w
zależności od tego, która liczba okaże się mniejsza.
7. W wypadku zatopienia lub zniszczenia - wskutek katastrof naturalnych - stałych mostów, Państwa-Strony
będą mieć prawo wycofania mostów czołgowych z wyznaczonych miejsc stałego składowania. Notyfikacja
o takich wycofaniach zostanie przekazana wszystkich pozostałym Państwom-Stronom w czasie wycofania.
Artykuł XII
1. Bojowe wozy piechoty, będące w posiadaniu organów Państwa-Strony powołanych i zorganizowanych
do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego w czasie pokoju, które nie są strukturalnie i organizacyjnie
przewidziane do walki lądowej z wrogiem zewnętrznym, nie są ograniczane niniejszym Traktatem. Pomimo
powyższego, w celu usprawnienia realizacji Traktatu i zapewnienia, że Liczba takiego uzbrojenia na
wyposażeniu tego rodzaju organizacji nie zostanie wykorzystana do obejścia postanowień niniejszego
Traktatu, każda liczba uzbrojenia tego rodzaju ponad 1000 bojowych wozów piechoty, przekazana przez
Państwo-Stronę organom powołanym i zorganizowanym do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego w
czasie pokoju, stanowić będzie część dozwolonych pułapów określonych w artykułach IV, V i VI. Nie więcej
niż 600 bojowych wozów piechoty Państwa-Strony, przekazanych takim organom, może być
rozmieszczone w tej części strefy stosowania, która jest określona w artykule V, paragraf 1, podparagraf A.
Każde Państwo-Strona zapewni ponadto, że organy takie powstrzymają się od uzyskiwania zdolności
bojowej przekraczającej potrzeby niezbędne do sprostania wymogom bezpieczeństwa wewnętrznego.
2. Państwo-Strona, które zamierza wydzielić ze swoich konwencjonalnych sił zbrojnych czołgi bojowe,
bojowe wozy piechoty, artylerię, samoloty bojowe, śmigłowce uderzeniowe i. mosty czołgowe oraz
przekazać je jakiejkolwiek organizacji, nie stanowiącej części jego konwencjonalnych sił zbrojnych,
powiadomi o tym wszystkie inne Państwa-Strony nie później niż w dniu, w którym tego rodzaju przekazanie
nastąpi. Notyfikacja powinna określać datę wejścia w życie takiego przekazania, datę faktycznego
przekazania takiego uzbrojenia, a także liczbę poszczególnych typów uzbrojenia konwencjonalnego i
sprzętu ograniczanych Traktatem, która jest przekazywana.
Artykuł XIII
1. W celu zapewnienia weryfikacji przestrzegania postanowień niniejszego Traktatu każde Państwo-Strona
będzie notyfikować i wymieniać informacje dotyczące swojego uzbrojenia konwencjonalnego i sprzętu,
zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji".
2. Tego rodzaju notyfikacje i wymiana informacji będą dokonywane zgodnie z artykułem XVII.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
19
3. Każde Państwo-Strona będzie odpowiedzialne za swoje informacje. Otrzymanie takiej informacji i
notyfikacji nie będzie oznaczać uprawomocnienia lub akceptacji informacji.
Artykuł XIV
1. W celu zapewnienia weryfikacji przestrzegania postanowień niniejszego Traktatu każde Państwo-Strona
będzie mieć prawo przeprowadzania i obowiązek przyjmowania inspekcji w strefie stosowania, zgodnie z
postanowieniami "Protokołu o inspekcji".
2. Celem takiej inspekcji będzie:
A) weryfikowanie, na podstawie informacji przekazanych zgodnie z "Protokołem o wymianie informacji",
przestrzegania przez Państwa-Strony ograniczeń liczbowych ustalonych w artykułach IV, V i VI;
B) kontrolowanie procesu redukcji czołgów bojowych, bojowych wozów opancerzonych, artylerii, samolotów
bojowych i śmigłowców uderzeniowych, prowadzonego w miejscach redukcji zgodnie z artykułem VIII oraz
z "Protokołem o redukcji" jak też
C) kontrolowanie procesu legalizacji rekategoryzowanych wielozadaniowych śmigłowców uderzeniowych i
reklasyfikowanych samolotów szkolna-bojowych, przeprowadzanego zgodnie z "Protokołem o
rekategoryzacji śmigłowców" i "Protokołem o reklasyfikacji samolotów".
3. Żadne Państwo-Strona nie będzie wykorzystywać uprawnień zawartych w paragrafach 1 i 2 niniejszego
artykułu wobec Państw-Stron, które należą do tej samej grupy Państw-Stron, z zamiarem obejścia celów
reżimu weryfikacji.
4. W przypadku inspekcji przeprowadzanej wspólnie przez więcej niż jedno Państwo-Stronę, jedno z nich
będzie ponosić odpowiedzialność za wykonanie postanowień niniejszego Traktatu.
5. Liczba inspekcji zgodnie z rozdziałami VII i VIII "Protokołu o inspekcji", które każde Państwo-Strona
będzie miało prawo przeprowadzić i obowiązek przyjąć w ciągu każdego określonego czasu, zostanie
ustalona zgodnie z postanowieniami rozdziału II tegoż Protokołu.
6. Po upływie 120-dniowego okresu uprawomocnienia danych o pułapach poredukcyjnych każde PaństwoStrona będzie miało prawo przeprowadzić, a każde Państwo-Strona, którego terytorium leży w strefie
stosowania, będzie miało obowiązek przyjąć uzgodnioną liczbę inspekcji powietrznych w strefie
stosowania. Takie uzgodnione liczby oraz inne odnośne postanowienia zostaną wypracowane w trakcie
rokowań wzmiankowanych w artykule XVIII.
Artykuł XV
1. W celu zapewnienia weryfikacji przestrzegania postanowień niniejszego Traktatu, Państwo-Strona
będzie mieć prawo korzystania, w sposób zgodny z generalnie uznawanymi zasadami prawa
międzynarodowego, niezależnie od procedur wymienionych w artykule XIV, z będących w jego dyspozycji
narodowych lub wielonarodowych technicznych środków kontroli.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
20
2. Państwo-Strona nie będzie zakłócać działania narodowych lub wielonarodowych technicznych środków
kontroli innego Państwa-Strony, działającego zgodnie z paragrafem 1 niniejszego artykułu.
3. Państwo-Strona nie będzie uciekać się do stosowania środków maskowania, które utrudniają weryfikację
przestrzegania postanowień niniejszego Traktatu przy użyciu narodowych lub wielonarodowych
technicznych środków weryfikacji innego Państwa-Strony, działającego zgodnie z paragrafem 1 niniejszego
artykułu. Powyższe zobowiązanie nie ma zastosowania do praktyk maskowania lub ukrywania związanych
z normalnym procesem szkolenia personelu, obsługą lub działaniami z wykorzystaniem uzbrojenia
konwencjonalnego i sprzętu ograniczanych Traktatem.
Artykuł XVI
1. W celu promowania celów oraz realizacji ustaleń niniejszego Traktatu Państwa-Strony niniejszym
ustanawiają Wspólną Grupę Konsultacyjną.
2. W ramach Wspólnej Grupy Konsultacyjnej Państwa-Strony będą:
A) rozpatrywać problemy związane z przestrzeganiem lub ewentualnym obchodzeniem postanowień
niniejszego Traktatu;
B) dążyć do rozwiązania niejasności i różnic interpretacyjnych, które mogą się wyłonić w odniesieniu do
sposobu realizacji niniejszego Traktatu;
C) rozważać i, jeżeli to możliwe, uzgadniać środki zwiększające trwałość i skuteczność niniejszego
Traktatu;
D) uaktualniać wykazy zawarte w "Protokole o istniejących typach", zgodnie z wymaganiami artykułu II,
paragrafu;
E) rozwiązywać problemy techniczne w celu wypracowania wspólnych zasad postępowania Państw-Stron
odnośnie do sposobu realizacji niniejszego Traktatu;
F) opracowywać lub rewidować, w przypadku konieczności, zasady procedury, metody pracy, skalę
podziału wydatków Wspólnej Grupy Konsultacyjnej oraz konferencji zwoływanych zgodnie z niniejszym
Traktatem, oraz sposób podziału wśród lub między Państwami-Stronami kosztów inspekcji;
G) rozważać i opracowywać stosowne środki do zapewnienia, że informacje uzyskiwane w ramach
wymiany informacji między Państwami-Stronami lub w wyniku inspekcji przeprowadzanych zgodnie z
postanowieniami niniejszego Traktatu będą wykorzystywane wyłącznie do celów niniejszego Traktatu, z
uwzględnieniem konkretnych wymogów każdego Państwa-Strony, dotyczących ochrony informacji, które
dane Państwo-Strona uznaje za poufne;
H) rozważać na żądanie każdego Państwa-Strony jakąkolwiek sprawę, którą Państwo-Strona pragnie
zaproponować do rozpatrzenia na konferencji zwoływanej zgodnie z artykułem XXI; rozważenie takie nie
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
21
powinno naruszyć prawa któregokolwiek Państwa-Strony odwołania się do procedury ustalonej w artykule
XXI;
I) rozstrzygać sprawy sporne wyłaniające się w trakcie realizacji niniejszego Traktatu.
3. Każde Państwo-Strona będzie mieć prawo podnoszenia na forum Wspólnej Grupy Konsultacyjnej i
umieszczania na jej porządku dziennym każdej sprawy związanej z niniejszym Traktatem..
4. Wspólna Grupa Konsultacyjna będzie podejmować decyzje lub formułować zalecenia na zasadzie
consensusu. Zasada consensusu będzie rozumiana jako brak sprzeciwu ze strony któregokolwiek
przedstawiciela Państwa-Strony wobec podjęcia decyzji lub sformułowania zalecenia.
5. Wspólna Grupa Konsultacyjna może proponować poprawki do niniejszego Traktatu w celu ich
rozważenia i zatwierdzenia zgodnie z artykułem XX. Wspólna Grupa Konsultacyjna może również
uzgadniać udoskonalenia w zakresie trwałości i skuteczności niniejszego Traktatu i zgodnie z jego
postanowieniami. Udoskonalenia te – przed wejściem w życie - będą przedmiotem rozważań i
zatwierdzenia zgodnie z artykułem XX, chyba że dotyczyć one będę mniej istotnych spraw natury
administracyjno-technicznej.
6. Nic w tym Artykule nie będzie poczytane za zakaz lub ograniczenie możliwości wystąpienia przez
Państwo- Stronę z żądaniem informacji od lub podjęcia konsultacji z innym Państwem-Stroną w sprawach
dotyczących niniejszego Traktatu i jego realizacji kanałami lub na forach innych niż Wspólna Grupa
Konsultacyjna.
7. Wspólna Grupa Konsultacyjna będzie się kierować zasadami procedury ustalonymi w "Protokole o
Wspólnej Grupie Konsultacyjnej".
Artykuł XVII
Państwa-Strony będą przekazywać informacje i notyfikacje wymagane Traktatem w formie pisemnej. Będą
one wykorzystywać kanały dyplomatyczne lub inne wyznaczone przez nie kanały oficjalne, w tym
zwłaszcza sieć łączności, która powstanie w wyniku oddzielnego porozumienia.
Artykuł XVIII
1. Państwa-Strony, po podpisaniu niniejszego Traktatu, będą kontynuować rokowania w sprawie
konwencjonalnych sił zbrojnych na podstawie tego samego mandatu oraz w celu dalszej rozbudowy
niniejszego Traktatu.
2. Celem tych rokowań będzie zawarcie porozumienia w sprawie dodatkowych środków dalszego
umacniania bezpieczeństwa i stabilności w Europie oraz, zgodnie z mandatem, włączenie środków
mających na celu ograniczenie liczby personelu ich konwencjonalnych sił zbrojnych w strefie stosowania.
3. Państwa-Strony będą dążyć do zakończenia tych rokowań nie później niż przed kolejnym spotkaniem
Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, która odbędzie się w Helsinkach w 1992 roku.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
22
Artykuł XIX
1. Niniejszy Traktat będzie bezterminowy. Może on być uzupełniony przez kolejny Traktat.
2. Każde Państwo-Strona, w wykonaniu swojej narodowej suwerenności, mieć będzie prawo wystąpienia z
niniejszego Traktatu, jeżeli uzna, że nadzwyczajne okoliczności, dotyczące treści niniejszego Traktatu
zagrażają jego najwyższym interesom. Państwo-Strona, noszące się z zamiarem wystąpienia z Traktatu,
powiadomi Depozytariusza i inne Państwa-Strony o swojej decyzji w tym względzie. Tego rodzaju
notyfikacja powinna być przekazana co najmniej 150 dni przed zamierzonym wystąpieniem z niniejszego
Traktatu. Będzie ona zawierać oświadczenie o nadzwyczajnych okolicznościach, które Państwo-Strona
poczytuje za zagrożenie dla swoich najwyższych interesów.
3. Każde Państwo-Strona, w wykonaniu swojej narodowej suwerenności, ma zwłaszcza prawo wystąpienia
z niniejszego Traktatu, jeśli inne Państwo-Strona zwiększy swój stan posiadania czołgów bojowych,
bojowych wozów opancerzonych, artylerii, samolotów bojowych lub śmigłowców uderzeniowych, zgodnie z
definicjami zawartymi w artykule II, które są poza zakresem ograniczeń niniejszego Traktatu, w takich
proporcjach, jakie stanowią oczywiste zagrożenie dla równowagi sił w strefie stosowania.
Artykuł XX
1. Każde Państwo-Strona może zgłaszać poprawki do niniejszego Traktatu. Tekst proponowanej poprawki
zostanie przedstawiony Depozytariuszowi, który przekaże go wszystkim Państwom-Stronom.
2. Jeśli poprawka spotka się z aprobatą wszystkich Państw-Stron, wejdzie ona w życie zgodnie z procedurą
zawartą w artykule XXII, określającym wejście w życie niniejszego Traktatu.
Artykuł XXI
1. Po upływie 46 miesięcy od wejścia w życie niniejszego Traktatu, a następnie w odstępach pięcioletnich
Depozytariusz będzie zwoływać konferencje Państw-Stron w celu dokonania przeglądu funkcjonowania
niniejszego Traktatu.
2. Depozytariusz zwoła konferencję nadzwyczajną Państw-Stron na prośbę Państwa-Strony, które uważa,
że zaistniały wyjątkowe okoliczności odnoszące się do Traktatu, zwłaszcza w przypadku gdy PaństwoStrona zapowiedziało zamiar wystąpienia ze swojej grupy Państw-Stron lub przystąpienia do innej grupy
Państw-Stron, jak zdefiniowano w artykule II, paragraf 1, podparagraf A. ta celu umożliwienia innym
Państwom-Stronom przygotowania się do takiej konferencji wniosek o jej zwołanie wyjaśni także, dlaczego
Państwo-Strona uważa zwołanie konferencji nadzwyczajnej za konieczne. Konferencja rozpatrzy
okoliczności przedstawione we wniosku oraz ich wpływ na funkcjonowanie niniejszego Traktatu.
Konferencja rozpocznie się nie później niż 15 dni po otrzymaniu wniosku i będzie trwać nie dłużej niż 3
tygodnie, jeśli nie podejmie innej decyzji.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de
23
3. Depozytariusz zwoła konferencję Państw-Stron w celu rozważenia poprawki, zaproponowanej zgodnie z
artykułem XX, jeżeli zażądają tego trzy lub więcej Państw-Stron. Taka konferencja rozpocznie się nie
później niż 21 dni po otrzymaniu wymaganego wniosku.
4. W przypadku powiadomienia przez Państwo-Stronę o decyzji wystąpienia z niniejszego Traktatu,
zgodnie z artykułem XIX, Depozytariusz zwoła konferencję Państw-Stron, która rozpocznie się nie później
niż 21 dni po otrzymaniu notyfikacji o wystąpieniu, w celu rozważenia problemów dotyczących wystąpienia
z niniejszego Traktatu.
Artykuł XXII
1. Niniejszy Traktat podlega ratyfikacji przez każde Państwo-Stronę, zgodnie z jego konstytucyjną
procedurą. Dokumenty ratyfikacyjne zostaną złożone na przechowanie rządowi Holandii, desygnowanemu
niniejszym na Depozytariusza.
2. Niniejszy Traktat wejdzie w życie 10 dni po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych przez wszystkie
Państwa- Strony wymienione w Preambule.
3. Depozytariusz niezwłocznie powiadomi wszystkie Państwa-Strony o:
A) złożeniu każdego dokumentu ratyfikacyjnego;
B) wejściu w życie niniejszego Traktatu;
C) wystąpieniu jakiegokolwiek państwa z Traktatu, zgodnie z artykułem XIX, oraz jego dacie;
D) tekście jakichkolwiek poprawki zaproponowanej zgodnie z artykułem XX;
E) wejściu w życie jakiejkolwiek poprawki do niniejszego Traktatu;
F) każdym wniosku o zwołanie konferencji zgodnie z artykułem XXI:
G) zwołaniu konferencji. zgodnie z artykułem XXI; oraz
H) każdej innej sprawie, w której postanowienia Traktatu wymagają od Depozytariusza poinformowania
Państw- Stron.
4. Niniejszy Traktat zostanie zarejestrowany przez Depozytariusza zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów
Zjednoczonych.
Artykuł XXIII
Oryginał niniejszego Traktatu, którego tekst angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski i włoski są
jednakowo autentyczne, zostanie złożony w archiwach Depozytariusza. Uwierzytelnione odpisy niniejszego
Traktatu Depozytariusz przekaże wszystkim Państwom-Stronom.
Viadrina International Law Project
http://www.vilp.de
Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.
Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002
http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

Podobne dokumenty