peryskop - eksperci.kj.org.pl

PERYSKOP
Paradoksy mołdawskiego sportu na tle sporu o Naddniestrze
Adam Eberhardt w raporcie Ośrodka Studiów Wschodnich „Paradoksy mołdawskiego sportu.
Przyczynek do analizy konfliktu naddniestrzańskiego” przedstawił bardzo ciekawą analizę tego
konfliktu, używając do tego opisu wspólnych mołdawsko-nadniestrzańskich rozgrywek sportowych.
Łukasz Kołtuniak
Autor wskazuje, że sportowcy z nieuznawanych
„rumunizacją”
Mołdawii,
ale
między
przez nikogo państw nie mają prawa uczestnictwa
społecznościami nigdy nie było nienawiści.
obiema
w rozgrywkach międzynarodowych. Widać to na
przykładzie zbuntowanych podmiotów jak np.
Autor zwraca uwagę na jeszcze jeden czynnik. Jest
Abchazja,
nim
albo
Kosowo.
Mimo
konfliktu
mglista
tożsamość
narodowa
w
obu
politycznego naddniestrzańskie drużyny uczestniczą
republikach. Naddniestrzanie czują się więc w
w mołdawskich rozgrywkach. Co więcej osiągają w
pierwszej kolejności Rosjanami, ale jednocześnie
nich spore sukcesy. Drużyna piłkarska Sherif
nie
Tiraspol dziesięć razy z rzędu była piłkarskim
Zwłaszcza w miastach widoczne są tendencje
mistrzem Mołdawii, a sportowcy z Nadddniestrza z
przyjazne Mołdawii, a spora część ludności
reprezentują Mołdawię na Igrzyskach Olimpijskich.
Naddniestrza
żywią
Nawet
silnej
niechęci
posiada
wśród
wobec
Mołdawii.
mołdawskie
ludności
paszporty.
zorientowanej
silnie
Jednak względy czysto sportowe nie tłumaczą
prorosyjsko nie ma jawnej wrogości wobec
wszystkiego. Zdaniem autora o specyfice sportu
Kiszyniowa.
naddniestrzańskiego przesądzają inne czynniki, w
piłkarskich. Mołdawia bowiem często rozgrywa
tym
konfliktu
swoje mecze w Tiraspolu, gdyż sama nie posiada
politycznego. Miał on nieco inny charakter niż inne
stadionu spełniającego standardy FIFA. W czasie
konflikty na gruzach ZSRR. Jego główną przyczyną
tych meczów absolutnie nie spotyka się przejawów
była wrogość między elitami politycznymi obu
wrogości wobec Mołdawii. Oczywiście mieszkańcy
brzegów, a nie wojna międzyetniczna. Władze
Naddniestrza nie dopingują mołdawskiej kadry tak
Naddniestrza chcąc zachować samodzielność i
emocjonalnie jak wtedy gdy Sherif Tiraspol gra w
wpływy umiejętnie podsycały obawy ludności przed
europejskich pucharach. Ale nie zdarzyło się np.
przede
wszystkim
charakter
Widać
to
przy
okazji
wygwizdanie mołdawskiego hymnu.
1
meczów
PERYSKOP
absolutnie nie darzą nienawiścią Kiszyniowa. Jest to
Mglista tożsamość narodowa to jednak problem nie
sytuacja diametralnie różna od sytuacji na przykład
tylko Naddniestrza. Zdaniem autora również
w Kosowie gdzie Albańczycy pałają rządzą zemsty
Mołdawianie nie dysponują spójną, klarowną
na Serbach. Konflikt nad Dniestrem byłby możliwy
tożsamością narodową Ponad połowa ludności tego
do rozwiązania gdyby tylko rządzący zechcieli pójść
kraju chciałaby większej integracji z Rosją. Na
na minimalny choćby kompromis. Wydaje się
pogłębienie integracji z Unią Europejską wskazuje
jednak, że władzom w Tiraspolu obecny stan rzeczy
zaledwie jedna trzecia badanych. Jednocześnie silne
jest bardzo na rękę. Autor obszernie opisywał casus
są tendencje panrumuńskie, dlatego też przyszłość
firmy Sherif niemal całkowitego monopolisty na
postradzieckiej republiki jest mocno niepewna.
rynku naddniestrzańskim. Quasi niepodległość
Zdaniem Eberharda bardzo groźna dla Mołdawii
nieuznawanego przez nikogo państewka zapewnia
może się okazać proponowana przez Rosję
elitom biznesowym i politycznym w Tiraspolu
federalizacja z Naddniestrzem. Prowadzić by to
znakomitą pozycję.
mogło
do
„naddniestryzacji”
Mołdawii.
Skorumpowane elity Naddniestrza, włączone w
Kontrowersyjna wydaje się jednak teza autora o
mołdawski procesy polityczne, mogłyby narzucić
możliwej
swoje standardy Kiszyniowowi. Mołdawia może się
istnieje takie ryzyko należy przyznać, że w razie
okazać za słaba by się przed tym obronić.
federalizacji
„naddniestryzacji”
Mołdawii
Mołdawii.
mogłoby
też
Choć
pojawić
zjawisko przeciwne - „mołdawizacji” Nadniestrza.
Komentarz
Większe
otwarcie,
społeczeństwem,
kontakty
oraz
z
raczkującą
mołdawskim
mołdawską
Autor na przykładzie sportu pokazuje głębsze
demokracją, mogłyby przyczynić się do umacniania
źródła konfliktu w Naddniestrzu. Należy zgodzić
mołdawskiej tożsamości w Nadniestrzu i osłabienia
się z tezą o specyfice tego konfliktu. Polityczne, a
rosyjskiego wpływu.
nie etniczne źródła mołdawskiego sporu są
widoczne zwłaszcza w zbuntowanej republice,
gdzie mieszkańcy co prawda ciążą ku Rosji, ale
2
PERYSKOP
Klub Jagielloński to jedna z najstarszych w Polsce organizacji pozarządowych. Stowarzyszenie od ponad 20 lat aktywne
działa w przestrzeni publicznej zarówno na szczeblu lokalnym, jak i ogólnopolskim. Ambicją Klubu jest m.in.
merytoryczny wkład do debaty publicznej i tym samym profesjonalizacja polityki poprzez dostarczanie idei i wiedzy.
Dlatego jednym z trzech filarów aktywności naszego stowarzyszenia jest działalność ekspercka, która koncentruje się na
badanich naukowych w ważnych obszarach życia publicznego. Mamy w swoim dorobku znaczące raporty, analizy oraz
projekty badawcze w obszarze stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej, samorządu terytorialnego, rozwoju
regionalnego, ekonomii oraz zagadnień ustrojowych.
Zespół Ekspertów Klubu Jagiellońskiego powstał w 2012 roku jako eksperckie zaplecze stowarzyszenia. Jest to instytucja
typu think-tank, która prowadzi działalność badawczą i naukową. W jej skład wchodzą przede wszystkim pracownicy
naukowi Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, a także pracownicy administracji
publicznej, mający doświadczenie w realizacji projektów badawczych. Eksperci są jednocześnie szefami katedr
tematycznych w Klubie Jagiellońskim, które mają charakter edukacyjno-formacyjny. Pełnią więc funkcję dydaktyczną
stanowiąc bezpośrednie wsparcie dla członków Klubu Jagiellońskiego – głównie studentów i doktorantów.
3