kronika wydarzeń

Biuletyn wydawany przez Biuro Partnerstwa na rzecz Rozwoju
"Agenda Bezdomności - Standard Aktywnego Powrotu na Rynek Pracy"
Zespół redakcyjny:
Dominika Pogorzelska,
Dominik Kwiatkowski
Projekt okładki:
Marcin Skurczyński
Zdjęcie z okładki:
Mariusz Glegociński
SPIS TREŚCI:
od redakcji . ............................................................................ 2
PARTNERSTWO
centrum reintegracji społecznej i zawodowej.......... 3
konferencja „oblicza bezdomności” ............................. 4
„nieobojętni” - projekt edukacyjny dotyczący
problematyki bezdomności................................................ 6
KRONIKA WYDARZEŃ
agenda bezdomności – standard aktywnego
powrotu na rynek pracy. raport za okres
kwiecień – czerwiec 2006r..................................................... 9
ARTYKUŁY
„asystowanie osobie bezdomnej i zagrożonej
bezdomnością - spojrzenie z perspektywy trzech
miesięcy wdrażania standardu” ................................... 13
PRZYDATNE
scenariusze lekcji .............................................................. 16
Od redakcji
Szanowni Państwo,
Z przyjemnością oddajemy w Wasze ręce nowy numer Biuletynu Partnerstwa.
Pragniemy zaprezentować nasze kolejne działania, które przedstawiają się
imponująco w swoim zakresie i formie. Projekt niewątpliwie rozwija się bardzo
szybko, a my realizując kolejne zadania, wypracowujemy niezwykle istotne – z
punktu widzenia problematyki Bezdomności - doświadczenia.
Centrum Reintegracji Społecznej i Zawodowej działa już „pełną parą”
oferując kompleksowy system pomocy począwszy od poradnictwa, konsultacji po
warsztaty i szkolenia. W Centrum przygotowywane są również wszelkiego rodzaju
imprezy i spotkania mające na celu zachęcenie osób bezdomnych do zapoznania
się z działalnością placówki. Coraz więcej osób podejmuje również aktywność w
kierunku zmiany jakości swojego życia – co jest dla nas dużą radością i motywacją
do kolejnych działań.
Postanowiliśmy przedstawić Państwu projekt edukacyjny „Nieobojętni”,
który realizowaliśmy w trakcie ostatnich pięciu miesięcy w Gimnazjum nr 3 w
Gdańsku. Celem projektu była próba przełamania stereotypu osoby bezdomnej
wśród młodzieży. Działania, które zaplanowaliśmy stanowiły kompleksowy pakiet
edukacyjny dotyczący problematyki Bezdomności. Ciesząc się z powodzenia tego
projektu, jesteśmy w stanie poprowadzić podobne przedsięwzięcie w każdej innej
placówce. Jeśli będą więc Państwo zainteresowani współpracą, z przyjemnością
zrealizujemy podobny projekt dla Was.
W numerze również kilka refleksji po Konferencji „Oblicza Bezdomności”, która
była niewątpliwym sukcesem, dając szansę na spotkanie i wymianę doświadczeń
osobom na co dzień zajmujących się problematyką wykluczenia społecznego.
Na koniec chcielibyśmy opowiedzieć Państwu o Asystowaniu, czyli o nowatorskiej
formie pracy z osobami w sytuacji Bezdomności.
Niniejszy Biuletyn oraz poprzednie numery są dostępne na naszej stronie
internetowej www.ab.org.pl, do której odwiedzania gorąco zapraszamy.
Pozdrawiamy
Zespół Redakcyjny
PARTNERSTWO
Centrum Reintegracji Społeczniej i Zawodowej
Agnieszka Meller
Asystent Dyrektora Działu Reintegracji
Centrum Reintegracji Społecznej i Zawodowej (CRSiZ) funkcjonuje już w pełni w zakresie oferty podstawowej (warsztaty, konsultacje, klub aktywności) oraz
rozpoczyna realizację działań dostępnych dla osób, które przejdą wstępną selekcję na etapie diagnozy psychologa, doradcy zawodowego i pracownika socjalnego
(szkolenia interpersonalne, zawodowe i inne, szkolenia w miejscu pracy, mieszkania
treningowe).
Ankietę wstępną wypełniło do tej pory 68 osób, z których 54 zadeklarowały
udział w warsztatach, a pozostałe skorzystały jedynie z Klubu Aktywności lub konsultacji. Analizując poradnictwo prowadzone w ramach projektu, z konsultacji pracownika socjalnego skorzystały 74 osoby, psycholog udzielił 73 porad, a doradca
zawodowy 76. W Klubie Aktywności, który wciąż się rozwija, dziennie jest średnio
10 osób, a w sumie od początku funkcjonowania odwiedziły go 33 różne osoby.
W ramach oferty podstawowej dla beneficjentów ostatecznych (BO) otwarte są
cztery warsztaty – poligraficzny cieszący się największym zainteresowaniem mimo
5 dostępnych miejsc, krawiecki z gotowymi 5 stanowiskami przeznaczonymi przede
wszystkim dla kobiet, remontowo-porządkowy oraz stolarsko-ślusarsko-mechaniczny pracujące zarówno na terenie CRSiZ, jak i poza nim z 10 miejscami dziennie
dla mężczyzn. Różnorodne prace wykonywane pod okiem instruktorów przywracają nawyk pracy, sprawdzają motywację i poziom odpowiedzialności beneficjentów
ostatecznych, które następnie psycholog i doradca weryfikują szczegółowo obok badania predyspozycji i umiejętności. Analiza informacji zebranych na etapie diagnozy skutkuje przygotowaniem Indywidualnego Planu Wychodzenia z Bezdomności
(IPWzB) wraz załącznikami, które do tej pory wypracowano dla 2 BO, a kolejne 5
osób jest w trakcie ich tworzenia. Dwie osoby realizują szkolenia w miejscu pracy u
zewnętrznych pracodawców, a kolejne osoby się do tego przygotowują.
W ramach działań integracyjnych zorganizowaliśmy turniej tenisa stołowego,
dzień dziecka i festyn letni mające zachęcić osoby bezdomne z placówek i miejsc
niemieszkalnych do korzystania z oferty CRSiZ. Coraz więcej osób bierze udział w
działaniach, a tym samym wykonuje krok w kierunku zmiany jakości swojego życia
i wyjścia z bezdomności.
Konferencja „Oblicza Bezdomności”
Krzysztof Stachura
Koordynator ds. konferencji
10-11 maja 2006 r. w Sali Ratusza Staromiejskiego Nadbałtyckiego Centrum
Kultury odbyła się zorganizowana przez Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu
Gdańskiego konferencja „Oblicza Bezdomności” w ramach Projektu IW EQUAL
Agenda Bezdomności - Standard Aktywnego Powrotu na Rynek Pracy. Konferencję
poprowadzili Aleksandra Dębska (Koordynator Działu Edukacja Projektu Agenda
Bezdomności) i Piotr Olech (Sekretarz Pomorskiego Forum na Rzecz Wychodzenia
z Bezdomności).
Konferencja miała charakter interdyscyplinarny. Obok cyklu wykładów odbyły
się trzy panele dyskusyjne i warsztaty dla studentów. Pierwszego i drugiego dnia, po
zakończeniu obrad, w kinie „Polonia” w Sopocie miały miejsce projekcje filmowe i
rozmowy z reżyserami i aktorami.
W konferencji uczestniczyli studenci i pracownicy naukowi trójmiejskich uczelni, przedstawiciele placówek pomocy społecznej z całej Polski, reprezentanci organizacji pozarządowych oraz członkowie społeczności lokalnej.
Wśród prelegentów, którzy dzielili się swoim doświadczeniem i wiedzą znaleźli
się, m.in. Beata Januchta, Jolanta Koczurowska, Andrzej Przymeński, Joanna Staręga – Piasek, Julia Wygnańska i Wojciech
Zarzycki.
„Oblicza Bezdomności” były świetną
okazją przede wszystkim do spotkania osób
z różnych środowisk z całego kraju. Przez
dwa dni opinie mogli wymieniać wszyscy
ci, którzy reprezentują różne punkty widzenia, pracując z bezdomnymi i dla bezdomnych. Rzadko zdarza się, że tak liczne
grono osób zaangażowanych w problem
może konfrontować swoje stanowiska w
atmosferze naukowego święta, którym stała
się konferencja.
Uniwersytet Gdański, jako główny organizator przedsięwzięcia, ma na celu propagowanie debaty o kondycji współczesnego systemu pomocy społecznej. Stale
istotne jest dla nas, by zwracać uwagę na
istnienie problemu bezdomności w Polsce i by ów problem przedstawiano szczegółowo i we wszystkich jego aspektach. Konferencje, na których mogą ze sobą dyskutować wybitni specjaliści służą temu celowi najlepiej.
Ten specyficzny rodzaj spotkania, jakim były „Oblicza Bezdomności” skłania
zarówno naukowców, jak i ekspertów z innych dziedzin do dyskusji o problemie
wykluczenia społecznego. Problemie, którego bezdomność jest dzisiaj niewątpliwie
bardzo jaskrawym przykładem.
Wszelkie prognozy wskazują, że liczba osób dotkniętych wykluczeniem będzie
wzrastać. Argument ten każe zastanowić się, jakie kroki można podjąć, by ekskluzja
społeczna nie stała się dominującym problemem, przed jakim wkrótce może stanąć
Polska. Co więcej, jest to wyraźny sygnał, by podjąć trud wspólnej pracy nad stworzeniem spójnych strategii re-inkluzji.
Po raz pierwszy przy okazji tak dużej konferencji dotyczącej pomocy społecznej
odbyły się pokazy w sopockim kinie „Polonia”, podczas których zaprezentowano
wiele ciekawych pozycji filmowych z zakresu szeroko rozumianej bezdomności.
Decyzja, by włączyć do programu wydarzenia część artystyczną zachęciła do zainteresowania się problemem mnóstwo „przypadkowych” osób, a co za tym idzie,
przyczyniła się do upowszechnienia promowanych w Projekcie idei.
Mierzalnym efektem konferencji będzie publikacja – zestaw artykułów autorstwa prelegentów oraz ekspertów zaproszonych do podzielenia się wynikami swoich obserwacji i analiz. Książka trafi do wszystkich zainteresowanych i obok skryptu
do fakultetu oraz raportów z badań stanowić będzie o wypracowanych przez Uniwersytet podczas trwania Projektu nowatorskich rozwiązaniach i metodach pracy.
„NIEOBOJĘTNI”- projekt edukacyjny
dotyczący problematyki Bezdomności.
Joanna Woźniczka
Dyrektor Biura Partnerstwa
Jednym z poważniejszych problemów, z którym borykają się osoby bezdomne
jest funkcjonowanie społecznego stereotypu osoby bezdomnej. W społeczeństwie
nagminne jest pojmowanie osoby bezdomnej jako „mieszkańca kanału lub dworca,
zbieracza puszek, alkoholika i degenerata, w pełni winnego swojej społecznej degradacji”. Takie pojmowanie – zbyt generalizujące stawia w niekorzystnym świetle
wszystkie osoby mieszkające w schroniskach i noclegowniach, szczególnie te, które
z takim stereotypem nie mają nic wspólnego.
Agenda Bezdomności jako projekt mający przysłużyć się osobom bezdomnym
zakłada walkę z negatywnym stereotypem osób bezdomnych. Pierwszym tego typu
działaniem był projekt edukacyjny pt. „Nieobojętni” realizowany we współpracy z
Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku. W ramach projektu skoncentrowaliśmy się na tworzeniu pozytywnego wizerunku osób bezdomnych i przełamywaniu
stereotypu funkcjonującego wśród młodzieży.
Główne działania podjęte w ramach projektu „Nieobojętni” to:
• Lekcje z zakresu przełamywania stereotypu (marzec 2006)
Scenariusze
zajęć pt. „Bezdomność
- przeciwko stereotypom” i „Przeciwko
stereotypom, czyli o
naszym postrzeganiu
osób
bezdomnych”
przygotowały nauczycielki Gimnazjum nr 3
w Gdańsku- pani Barbara Ruksztełło Kowalewska i Agnieszka
Szyk. W sumie przeprowadzono 16 lekcji,
w których uczestni
czyło 330 uczniów. W ocenie nauczycielek prowadzących zajęcia młodzież była
zainteresowana tematem bezdomności i podeszła do niego bardzo dojrzale. Zajęcia
otworzyły młodzież na bardzo osobiste wypowiedzi. Uczniowie zdali sobie sprawę ze stereotypów, którymi zazwyczaj posługiwali się w ocenie osób bezdomnych,
a podczas wykonywanych ćwiczeń, udowodnili, że potrafią zmienić utarty sposób
myślenia. Po przeprowadzonych lekcjach uczniowie często odwoływali się do tematu bezdomności podczas pracy na lekcjach języka polskiego w wypracowaniach
czy w trakcie dyskusji.
• Zajęcia z ekspertami w zakresie bezdomności (kwiecień 2006)
Zajęcia z ekspertami, to spotkanie z osobami na co dzień stykającymi się z
problemem bezdomności. Ekspertami z ramienia Agendy Bezdomności byli :
Piotr Olech- sekretarz Pomorskiego Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności,
Tomasz Maruszak- kierownik noclegowni przy ul. Żaglowej i Adam Cenian – streetworker. Opowiadania o codziennej pracy z osobami bezdomnymi dokumentowała prezentacja zdjęć z przeróżnych akcji tj. grupa rowerowa, drużyna piłkarska,
warsztaty zawodowe. Młodzież na temat spotkania wypowiadała się następująco:
- „Spotkanie z pracownikami Agendy Bezdomności zmieniło nasze spojrzenie
na ludzi bezdomnych. Sposób w jaki ich ukazano mocno odbiega od znanych nam
stereotypów. Osoby, które do nas przyszły były młode, więc bardzo łatwo nawiązaliśmy kontakt” Agnieszka Gawlik klasa III C
- „Trzej młodzi mężczyźni pokazali nam, że osoby bezdomne też mogą coś
osiągną, że są tacy jak my” Joasia Kiedrowska klasa IIIC
• Konkurs plastyczny i literacki (kwiecień – czerwiec 2006)
Przeprowadziliśmy konkurs na plakat oraz pracę literacką przełamujące stereotyp osoby bezdomnej. Łącznie na oba konkursy wpłynęło 91 prac, z czego nagrodziliśmy 16. Pierwsze miejsce w konkursie plastycznym zajęła Monika Prus, której
plakat jest obecnie wykorzystywany jako wzór dla wielu materiałów promocyjnych
Agendy Bezdomności. Zwyciężczynią konkursu literackiego została Joanna Kiedrowska, której praca została wykorzystana w przedstawieniu prezentowanym przez
młodzież na uroczystym zakończeniu projektu „Nieobojętni”.
• Szkolna Grupa Badawcza „Schoolworkersi” (marzec- czerwiec 2006)
Powołaliśmy „Schoolworkersów” po to aby zbadać stereotyp osoby bezdomnej
funkcjonujący wśród gimnazjalistów przed i po projekcie „Nieobojętni”. Wyniki
badań zostały umieszczone w gazetce szkolnej „Trójka”
• Przegląd filmów tematycznych ( maj 206)
W ramach Szkolnego Klubu Filmowego młodzież miała okazję oglądać filmy
poświęcone tematyce bezdomności. Prezentacje trwały miesiąc. Zaprezentowano
następujące filmy : „Edi”, „Jestem”, „Dziecko”, „Dzieci z Leningradzkiego”.
• Gazetka Szkolna „Trójka” poświęcona tematyce bezdomności oraz projektowi „Nieobojętni” (czerwiec 2006)
Czerwcowy numer gazetki szkolnej „Trójka” w całości poświęcony był tematyce bezdomności. W gazetce znalazły się wywiady z pracownikami Agendy Bezdomności, a także z osobami bezdomnymi, wyniki badań przeprowadzonych przez
„Schoolworkersów” oraz zabawne fotostory.
• Debata młodzieżowa pt. „Jak pomagać osobom bezdomnym”(czerwiec 2006)
Debatę przeprowadzono podczas uroczystego spotkania zamykającego projekt.
Młodzież zastanawiała się jak pomagać osobom bezdomnym, poszukiwała argumentów za i przeciw dawaniu pieniędzy na ulicy. Debacie przysłuchiwali się pracownicy
Agendy Bezdomności a spór rozstrzygnął Dyrektor Agendy - Wojciech Bystry.
• Etiuda teatralna dotycząca bezdomności (czerwiec 2006)
Uczniowie opracowali scenariusz przedstawienia dotycząca bezdomności na
podstawie prac, które wpłynęły na konkurs literacki. Etiudę zaprezentowano podczas
uroczystego zakończenia projektu „Nieobojętni”. Wywołała ona ogromne wrażenie
na widowni.
• Gimnazjum nr 3 w Gdańsku – Szkołą „Nieobojętną” (czerwiec 2006)
Zwieńczeniem projektu edukacyjnego
było nadanie Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku tytułu Szkoły „Nieobojętnej” wobec problematyki bezdomności
i odsłonięciem tabliczki upamiętniającej to
wydarzenie.
Dzięki projektowi „Nieobojętni” udało
nam się przełamać stereotyp osoby bezdomnej wśród młodzieży oraz upowszechnić
rezultaty projektu Agenda Bezdomności.
Projekt ten traktowaliśmy jako pilotaż, a że
okazał się wielkim sukcesem, już myślimy o
realizacji podobnych działań w przyszłości.
Dziękuję bardzo wszystkim zaangażowanym w realizację projektu „Nieobojętni”.
Gdyby nie Wy i wiara w to, że warto, nie
udałoby się Nam.
KRONIKA WYDARZEŃ
Agenda Bezdomności – Standard Aktywnego Powrotu na Rynek Pracy.
Raport za okres kwiecień – czerwiec 2006r.
Monika Plona
Specjalista ds. monitoringu i ewaluacji
I. Najważniejsze wydarzenie kwartału
Konferencja naukowa „Oblicza bezdomności” przygotowana przez Uniwersytet
Gdański.
Pierwsi beneficjenci trafili na szkolenia w miejscu pracy.
II. Wydarzyło się w Agendzie…
1. Standardy:
a) przeprowadzono 4 spotkania grup roboczych, w czasie których dopracowywano zawartość merytoryczną poszczególnych standardów b) Wdrażane są
standardy pomocy instytucjonalnej, metody streetworkingu, pracy socjalnej,
asystowania osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością, monitorowanie
progresu w procesie wychodzenia z bezdomności, edukacji świadczonej osobom bezdomnym, aktywizacji zawodowej osób bezdomnych
2. Badania:
a) Badanie „profilu psychospołecznego osoby bezdomnej” – przygotowano
narzędzia badawcze, stworzono siatkę ankieterską, przeprowadzono badania
pilotażowe oraz zaczęto realizować badania terenowe. Docelowo badaniem
zostanie objętych 180 osób, w II kwartale 2006 przeprowadzono 45 wywiadów kwestionariuszowych oraz 18 wywiadów pogłębionych
b) Badanie „Steroetypu osoby bezdomnej wśród przedsiębiorców” – przygotowano narzędzie badawcze
3. Konferencja Naukowa: W dniach od 10-11 maja 2006 została przeprowadzona
konferencja pt „Oblicza bezdomności”, wzięło w niej udział około 100 uczestników oraz wystąpiło 24 prelegentów. Zorganizowano wieczorne projekcje filmowe. Konferencja została objęta patronatem portalu: www.trojmiasto.pl, Telewizja Polska S.A Oddział Gdańsk, Dziennik Bałtycki, K3 Kurturalne Trójmiasto,
Marszałek Wojewodztwa Pomorskiego, Teatr Wybrzeże, Szybka Kolej Miejska,
Neptun Film.
4. Fakultet poświęcony problematyce wykluczenia społecznego i bezdomności:
Prowadzono promocję fakultetu, zorganizowano 2 spotkania rekrutacyjne dla zainteresowanych studentów UG z Wydziału Nauk Społecznych, 20 osób potwierdziło swój udział w zajęciach w roku akademickim 2006/2007
5. Prowadzono bibliotekę tematyczną „wykluczenie społeczne”
6. Regularnie aktualizowano i uzupełniano bazę danych „przyjaznych pracodawców”, nawiązywano kontakty i stałą współpracę z pracodawcami
7. Ewaluacja i monitoring projektu
a) Ewaluacja wewnętrzna Partnerstwa Krajowego – przygotowano i przeprowadzono ankietę z pracownikami partnerstwa, uzyskane wyniki wpisano
do bazy danych, przeprowadzono focus z członkami Grupy Projektowej oraz
dokonano jego transkrypcji, przeprowadzono 6 wywiadów pogłębionych
z członkami Rady Projektu oraz dokonano transkrypcji,
b) przygotowano i skonsultowano projekt Ewaluacji Systemu Reintegracji
Społecznej Osób Bezdomnych – ewaluacja zewnętrzna
c) przygotowano i skonsultowano projekt Ewaluacji Końcowej – ewaluacja zewnętrzna
d) prowadzony jest bieżący monitoring projektu,
e) odbyło się 1 spotkanie ewaluacyjno – monitorujące z Dyrektorem Projektu.
8. Bezpośrednie wsparcie dla beneficjentów:
a) Prowadzone było poradnictwo psychologiczne, socjalne, zawodowe, pośrednictwo pracy, warsztaty pracy: krawiecki, poligraficzny, remontowo-porządkowy, ślusarsko-mechaniczno– stolarski, szkolenia w miejscu
pracy, klub aktywności. Beneficjenci korzystali z wsparcia asystentów.
Prowadzono diagnozę i analizę.
b) Powołano samorząd beneficjentów, odbyły się 2 spotkania
c) modernizowano i prowadzono prace remontowe w placówkach (schronisko,
dom dla bezdomnych, noclegowni, ogrzewalni) w celu dostosowania ich do
standardu
d) 4 streetworkerów prowadziło prace na terenie Trójmiasta regularnie kontaktowało się z osobami przebywającymi w miejscach niemieszkalnych,
e) zorganizowano Turniej Tenisa Stołowego, Festyn z okazji Dnia Dziecka dla
beneficjentów ostatecznych, Sobotni Festyn połączony z grilowaniem mający
na celu promocję Centrum Reintegracji Społecznej i Zawodowej wśród osób
bezdomnych
f) przygotowano część programów szkoleń zawodowych w najpopularniejszych
zawodach, trwały prace nad przygotowaniem wzorcowego pakietu szkoleń
interpersonalnych
9. Koordynacja Partnerstwa Krajowego
a) aktualizowano stronę internetową partnerstwa www.ab.org.pl
b) odbyły się 3 spotkania Grupy Projektowej, 1 spotkanie Rady Projektu, 3
Spotkania Rady Konsultacyjnej
c) ukazał się 2 numer Biuletyn Partnerstwa oraz 3 numery Newslettera
d) przygotowano rezultat Działania 2, został on przedstawiony podczas posiedzenia KST w dniach od 20-21.06.2006. W spotkaniu wzięli udział Wojciech
Bystry, Piotr Czapnik, Joanna Woźniczka, Agnieszka Meller Sylwia Gurbisz
e) pracownicy partnerstwa wzięli udział w następujących szkoleniach zorganizowanych przez KSW: komunikacja społeczna: Joanna Woźniczka, Paweł
Jaskulski, Dominika Pogorzelska, kontrola realizacji projektu: Monika Plona,
10
Ilona Puckowska,
f) pracownicy biura wzięli udział w forum dyskusyjnym z komunikacji społecznej w dniach 13-14.04. 2006
10.Upowszechnianie
a) konkurs dla młodzieży– w ramach projektu „Nieobojętni” spłynęły 54 prace na konkurs plastyczny oraz 37 prac na konkurs literacki. Nagrodzonych
zostało 16 prac
b) debata młodzieżowa – w dniu 19.06.2006 przeprowadzono debatę młodzieżową w ramach zakończenia projektu „Nieobojętni”, uczestniczyło w niej
około 60 osób – uczniowie, przedstawiciele partnerstwa, dziennikarze. Tematem debaty było „jak pomagać osobom bezdomnym”.
11.Współpraca ponadnarodowa
a) prowadzono bieżącą pracę związaną ze współpracą ponadnarodową – kontakt e-mailowy, telefoniczny z partnerami, tłumaczenia, śledzenie stron internetowych, opracowanie danych do bazy ECTIM, monitoring działań
b) przekazano sekretariat czeskim partnerom
III.Garść wskaźników, liczb i procentów
1. 7 standardów opracowanych w formie pisemnej:
a) pomocy instytucjonalnej
b) pracy socjalnej
c) metody streetworkingu
d) asystowania osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością
e) edukacji świadczonej osobom bezdomnym
e) aktywizacji zawodowej
f) monitorowanie progresu w procesie wychodzenia z bezdomności
2. 1 konferencja naukowa
3. 1 Sylabus fakultetu w formie pisemnej
4. Łącznie 71 osób skorzystało z różnych form wsparcia prowadzonego w ramach Centrum Reintegracji:
a) 29 osób w tym 3 kobiety skorzystało z poradnictwa zawodowego, odbyło się łącznie 78 porad, (stopień realizacji wskaźnika od początku projektu
– 33%)
b) 23 osoby w tym 1 kobieta skorzystały z poradnictwa psychologicznego, odbyło się łącznie 75 porad (stopień realizacji wskaźnika od początku projektu
– 33%)
c) 43 osoby w tym 5 kobiet skorzystało z poradnictwa socjalnego, udzielono łącznie 87 porad. Prócz tego udzielono porad 20 osobom bezdomnym
niepełnosprawnym, trudnozatrudnialnym, długotrwale chorym przebywające
w placówkach, (stopień realizacji wskaźnika od początku projektu – 64%)
d) 9 osób w tym 1 kobieta otrzymało wsparcie asystenta (stopień realizacji
wskaźnika od początku projektu – 15%)
e) 2 osoby skorzystały z pośrednictwa pracy (stopień realizacji wskaźnika od
początku projektu – 3%)
f) 2 osoby odbywają szkolenie w miejscu pracy (stopień realizacji wskaźnika
11
od początku projektu – 3%)
g) 5 osób w tym 1 kobieta skorzystało z warsztatu krawieckiego, łącznie osoby
spędziły 174 godziny w warsztacie
h) 13 osób w tym 1 kobieta skorzystało z warsztatu poligraficznego, łącznie
osoby spędziły 2020 godzin
i) 8 osób skorzystało z warsztatu remontowo – porządkowego, łącznie osoby
spędziły 432 godziny
j) 7 osób skorzystało z warsztatu ślusarsko – mechaniczno-stolarskiego,
łącznie osoby spędziły 442 godziny
k) 61 osób w tym 2 kobiety skorzystały z oferty Klubu aktywności – kawiarenka, internet, prasa, turniej tenisa, gry (piłkarzyki i dart)
l) 2 Indywidualne Programy Wychodzenia z Bezdomności, 2 Indywidualne
Programy Rozwoju Zawodowego, 2 Indywidualne Profile Doświadczeniowe
5. 5500 ulotek o projekcie, (rozdystrybuowano ok. 3000 szt) 1500 ulotek promujących fakultet na UG, 1000 ulotek promujących konferencję „Oblicza Bezdomności”, 100 plakatów promujących konferencję, 50 plakatów promujących fakultet na UG
6. 4 artykuły na temat projektu w prasie – 3 w „Dzienniku Bałtyckim”, 1 w „Gazecie Wyborczej Trójmiasto”
7. 1 debata młodzieżowa
8. 1 konkurs dla młodzieży
9. raport „Assisted Living” poświęcony asystowaniu osobom bezdomnym w ich
życiu codziennym, jego autorem jest Piotr Olech
IV.Największe sukcesy II kwartału 2006
1. poradnictwo oraz warsztat poligraficzny
2. klub aktywności
3. wypracowanie standardów
4. konferencja „Oblicza bezdomności” UG
5. Projekt „Nieobojętni”
V. W przyszłym kwartale czeka nas
1. Dalsze wdrażanie standardów pracy z osobą bezdomną
2. Kontynuacja badań terenowych „profil psychospołeczny osób bezdomnych”
3. Przeprowadzenie badania „Stereotyp osoby bezdomnej wśród pracodawców”
4. Prace nad publikacją pokonferencyjną z konferencji „Oblicza Bezdomności”
5. Prace nad skryptem poświęconym problematyce wykluczenia społecznego
6. Przygotowanie i skonsultowanie z członkami Grupy Projektowej raportu
z ewaluacji wewnętrznej Partnerstwa Krajowego
7. Bezpośrednie wsparcie dla beneficjentów
12
„Asystowanie osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością
- spojrzenie z perspektywy trzech miesięcy wdrażania
standardu”
Aleksandra Dębska
Koordynator Działu Edukacja
Asystowanie osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością to jeden ze
standardów obowiązujących w Agendzie Bezdomności, wypracowanych przez grupę
ekspercką powołaną przez Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności.
Asystowanie stanowi nowatorską formę pracy z osobami w sytuacji bezdomności,
która odznacza się indywidualnym podejściem i nieformalnym charakterem
relacji. Asystowanie osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością polega na
wprowadzeniu osobistego doradcy, towarzysza, który przy założeniu, że powrót na
rynek pracy i łono społeczeństwa jest procesem, ma przejść tą drogę – etap po etapie
- wspólnie ze swoim klientem, motywując go, wspierając i monitorując adekwatność
kierunku wybranej drogi do potrzeb „wędrującego”. I tak, zgodnie z definicją,
asystowanie osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością to metoda pracy oparta
na indywidualnym towarzyszeniu i wspieraniu osoby zmotywowanej do osiągania
samodzielności życiowej, zgodnie z obraną przez nią drogą dochodzenia do tego
celu, w czasie jakiego ta osoba potrzebuje. Jak podkreśla definicja, asystowanie
jest skierowane do osób, które pragną odzyskać samodzielność życiową. Dlatego
też najważniejszym wskaźnikiem decydującym o tym, że asystent zaczyna pracę
z osobą, której ma asystować jest fakt, że osoba ta jest zmotywowana do tego,
aby rzeczywiście zmienić swoje życie – nie tylko w perspektywie krótkofalowej
ale przede wszystkim długofalowej. W praktyce oznacza to, że asystenci osoby
bezdomnej i zagrożonej bezdomnością pracujący w ramach Centrum Reintegracji
Społecznej i Zawodowej współpracują z tymi osobami, które przez okres około
miesiąca biorą czynny udział w warsztatach oraz pomyślnie przechodzą analizę
gotowości do zmiany, prowadzoną przez psychologa, doradcę zawodowego i
pracownika socjalnego, tworzoną w oparciu o indywidualne rozmowy z każdą z osób
oraz o informacje z ośrodka terapii uzależnień oraz MOPS-u a także placówki.
„Rola pomagacza powinna łączyć w sobie i zachować równowagę pomiędzy
pierwiastkami racjonalnego profesjonalizmu związanego z wiedzą, umiejętnościami
i doświadczeniem oraz poczucia misji i służby, życzliwości oraz przyjaznego
nastawienia do człowieka w sytuacji bezdomności.”
Piotr Olech, z Preambuły do Standardów Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Ludzi
Bezdomnych
13
Asystenci, aby docelowo stworzyć funkcjonujący od trzech miesięcy pięcioosobowy
zespół, w pierwszej kolejności przeszli wymagającą, kilkuetapową rekrutację.
Czerpiąc z założeń zapisanych w standardzie, oprócz rozbudowanej rekrutacji,
w budowaniu zespołu położono również duży nacisk na wdrożenie asystentów,
jako jeden z najbardziej istotnych elementów, jaki może wpływać na jakość i
efektywność wykonywanej pracy. Dlatego też, w ramach wdrażania asystentów
do pełnienia roli, skoncentrowano się na inicjatywach, które miały z jednej strony
wpłynąć na wysoką profesjonalizację przyszłych działań (zwiększenie wiedzy,
umiejętności i doświadczeń, związanych z szeroko rozumianą bezdomnością) a także
na ujednolicenie samej filozofii pomagania (określenie misji oraz wprowadzenie
spójnego standardu współpracy z osobą, przebywającą w sytuacji bezdomności
lub zagrożenia bezdomnością). W ramach tak pojętego wdrażania, asystenci
odbyli kilkukrotne wizyty w prawie dwudziestu placówkach w Trójmieście dla
osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością oraz wybranych placówkach
poza Trójmiastem a także w Ośrodkach Pomocy Społecznej. Odbyli spotkania z
partnerami zagranicznymi z Holandii i Czech w ramach współpracy Home@
Work oraz z pracownikami Uniwersytetu Gdańskiego. Ponadto (ograniczę się do
wymienienia najważniejszych) przeszli szkolenia w zakresie kompleksowego
wdrożenia w standard asystowania osobie bezdomnej i zagrożonej bezdomnością
oraz monitorowania osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością na drodze
odzyskiwania samodzielności życiowej. Poznali założenia, cele oraz zadania
poszczególnych Partnerów w projekcie Agenda Bezdomności. Uczestniczyli w
szkoleniu z zakresu tematyki bezdomności w Polsce i Europie, z ustawy z zakresu
zatrudnienia, z pomocy instytucjonalnej, z uzależnienia od narkotyków, ze sposobów
współpracy z jednostką i zespołem. Wzięli udział w kilkudniowym warsztacie z
filozofii pomagania osobom w sytuacji bezdomności a także dwukrotnie spotkali
się z członkami Pomorskiego Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności. Odbyli
zajęcia w terenie z pracującymi w ramach Agendy streetworkerami z Gdańska i
z Gdyni. Wzięli również udział w Konferencjach Pomorskiego Forum Pomocy
Społecznej a także organizowanej przez Uniwersytet Gdański Konferencji Oblicza
Bezdomności.
Obecnie asystenci osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością biorą
czynny udział w promocji projektu, odbywając regularne spotkania z osobami
mieszkającymi w placówkach dla osób bezdomnych. Prowadzą również rozmowy
z osobami odwiedzającymi Centrum Reintegracji Społecznej i Zawodowej, których
celem jest wzbudzenie motywacji do dokonania życiowych zmian. Asystenci
prowadzą również systematyczną, właściwą pracę z dziewięcioma osobami,
które zostały zakwalifikowane do korzystania z oferty rozszerzonej. Wspierają te
osoby w odzyskiwaniu i utrzymywaniu samodzielności życiowej w pięciu sferach:
psychologicznej, socjalno-bytowej, zawodowej, zdrowotnej i społecznej. W sferze
psychologicznej u osób zmierzających do odzyskania samodzielności życiowej
14
pracują przede wszystkim nad podniesieniem samooceny, wzrostem umiejętności
interpersonalnych, umiejętnością pokonywania kryzysów, minimalizowaniem
szeroko pojmowanego identyfikowania się z bezdomnością. W sferze zawodowej
wspierają osobę we wskrzeszaniu nawyku pracy, w zdobywaniu umiejętności
pozwalających na uzyskanie przez nią zatrudnienia a także w podnoszeniu
kwalifikacji oraz umiejętności zawodowych i wyposażeniu jej w narzędzia
pozwalające na aktywne i skuteczne poszukiwanie oraz utrzymanie pracy. W sferze
socjalno-bytowej – asystenci motywują osoby do przejścia drogi od pobytu w
placówce bądź miejscu do tego nie przeznaczonym do mieszkania na wolnym rynku,
lokalu socjalnego bądź powrotu do rodziny, do uregulowanie sytuacji prawnej oraz,
jeżeli to konieczne, uregulowania zobowiązań finansowych. W sferze zdrowotnej
dbają o dostęp do świadczeń zdrowotnych, kontakt z lekarzem, monitorują, jeżeli to
konieczne, systematyczne diagnozowanie stanu zdrowia osoby, której asystują oraz
uczestnictwo w różnych formach terapii odwykowych. Działania podejmowane przez
asystentów w ostatniej sferze – społecznej, odnoszą się do założenia, że integracja
osób bezdomnych ze społeczeństwem może zaistnieć jedynie poprzez dezintegrację
(rozumianą jako rozluźnienie i zerwanie więzi) ze środowiskiem osób bezdomnych.
Dlatego też asystenci współpracują z odbiorcami swoich usług nad udrożnieniem
relacji z rodziną, nawiązaniem lub odnowieniem relacje ze znajomymi i przyjaciółmi
spoza środowiska osób bezdomnych, nad wzrostem aktywności w życiu społecznym
oraz rozbudowaniem alternatywnych form spędzania wolnego czasu.
„Człowiek pracujący z osobami w sytuacji bezdomności (...) ma prawo a nawet
obowiązek do poszukiwań w zakresie własnej drogi pomagania i wspierania ludzi
zagrożonych marginalizacją społeczną.”
Piotr Olech, z Preambuły do Standardów Edukacji i Aktywizacji Zawodowej Ludzi
Bezdomnych
Niekwestionowanym walorem Agendy Bezdomności jest fakt, że została ona
powołana do życia nie tylko dla realizacji konkretnych działań, ale również dla
wymyślenia i przetestowania pewnej idei, rozumianej jako standard. Stąd też, choć
do zakończenia drugiego działania Projektu pozostało jeszcze 15 miesięcy, już w
tej chwili istotnym składnikiem pracy asystentów jest ciągła refleksja nad tym,
czy podejmowane działania podążają we właściwym kierunku, czy wypracowany
standard jest słuszny, czy, z jednej strony, realizowany jest w sposób właściwy, z
drugiej zaś, czy przynosi zamierzone efekty. Stąd też asystentom w pracy towarzyszy
systematyczne monitorowanie kierunku zmian, jakie zachodzą w osobach, z
którymi współpracują oraz ciągła refleksja – nad sobą, jako „pomagaczami” oraz
nad całym kontekstem i środowiskiem, w jakim to pomaganie się odbywa. Jako
osoba odpowiedzialna za wdrażanie standardu wierzę, że wszystkie te działania
i na bieżąco prowadzona ewaluacja pozwolą stworzyć prawdziwie sprawdzony i
przetestowany system asystowania osobom w sytuacji bezdomności i zagrożenia
bezdomnością.
15
Przydatne
W ramach projektu edukacyjnego „Nieobojętni” przygotowane zostały dwa
scenariusze lekcji dotyczące przełamywania stereotypu osoby bezdomnej. Celem
lekcji jest zwrócenie uwagi młodzieży na problem Bezdomności, kształtowanie
postawy krytycznej wobec stereotypów oraz rozbudzanie wrażliwości na potrzeby
drugiego człowieka.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy na nasza stronę internetowa, gdzie
zamieściliśmy scenariusze autorstwa Barbary Ruksztełło-Kowalewskiej oraz
Agnieszki Szyk – nauczycielek z Gimnazjum nr 3, w Gdańsku.
Życzymy Państwu, aby przeprowadzone lekcje były owocne w refleksje i
przemyślenia młodzieży. Aby były dla młodych ludzi inspiracją, by pozwalały im
spojrzeć na problem wykluczenia społecznego z zupełnie innej perspektywy.
Zajęcia w Gimnazjum nr 3 w Gdańsku
16
Centrum Reintegracji Społecznej i Zawodowej
Dzień Dziecka
Letni festyn