Duński model rynku pracy - Ambasada RP w Kopenhadze

Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Kopenhadze
Duński model rynku pracy
Anna Suchenek
Kierownik WPHI
Duński model rynku pracy
• znacząca rola partnerów społecznych (związków zawodowych), którzy
określają reguły gry na rynku pracy, ponieważ:
- najlepiej znają problemy rynku pracy
- najlepsi w znajdowaniu szybkich rozwiązań i dostosowań do
aktualnych wyzwań na rynku pracy
• duńskie władze nie odgrywają aktywnej roli w ustalaniu wynagrodzeń i
warunków pracy
• płaca minimalna nie jest określona w przepisach prawnych
• wynagrodzenie i warunki pracy określane są odrębnie w
poszczególnych branżach i zapisane w układach zbiorowych
negocjowanych między związkami zawodowymi i organizacjami
pracodawców
Związki zawdowe i organizacje
pracodawców w Danii
• związki zawodowe:
- reprezentują pracowników
- zorganizowane są według branż i rodzaju wykształcenia
• organizacje pracodawców:
- reprezentują przedsiębiorstwa/pracodawców
- niektóre organizacje pracodawców również są zorganizowane według branż,
większe z nich obejmują wiele branż
• związki zawodowe i organizacje pracodawców zrzeszone są w organizacjach
nadrzędnych np.: w branży budowlanej to:
- związki zawodowe pracowników 3F
- organizacja pracodawców „Dansk Byggeri”
Układy zbiorowe
 są w Danii powszechnie obowiązujące, ale nie obowiązują erga omnes, ich
podpisanie jest dobrowolne
 regulują warunki pracy i płacy (płaca minimalna, dodatki, składka na
fundusz emerytalny, na fundusz urlopowy fundusz na dni świąteczne,
fundusz urlopowy w związku z urodzeniem się dziecka, wolne dni (np.
pierwszy dzień choroby dziecka), czas pracy, nadgodziny, kursy itp.
 przedsiębiorstwo, które przystąpiło do układu zbiorowego, zobowiązane
są do przestrzegania jego postanowień
 pracodawca ma obowiązek stosować jego postanowienia do wszystkich
swoich pracowników, niezależnie od narodowości czy przynależności do
duńskich związków zawodowych
 konsekwencje podpisania układu zbiorowego: kontrola ze strony związków
zawodowych i konieczność płacenia wszystkich składek
Układy zbiorowe
• sposób działania związków zawodowych żądających podpisania układu zbiorowego:
- odwiedzają firmę na placu budowy i wypytują o stawki płacy oraz żądają przystąpienia
do związków zawodowych
- przysyłają zaproszenie na rozmowy w siedzibie związku strasząc blokadą w przypadku
nie stawienia się
- na spotkaniu żądają przystąpienia do układu zbiorowego ( umowa/porozumienie o
przystąpieniu do układu zbiorowego liczy parę stron, układ zbiorowy około 200 stron
• jeżeli firm nie przyjdzie na spotkanie lub nie chce przystąpić do układu to wtedy duński
związek zawodowy może zastosować środki nacisku, które z perspektywy polskiej
mogą wydać się działaniami z pogranicza prawa, podczas gdy według duńskiego
prawa pracy są najzupełniej legalne
• mogą to być: pikiety przed miejscami pracy, strajk, blokada połączone często z publiczną
krytyką nagłośniona w mediach oraz „sympatikonflikt”, czyli protest ze strony innego
związku zawodowego
Duński Sąd Pracy
(duń. Arbejdsretten)
• właściwy (ma wyłączność) do rozstrzygania sporów wynikających z podpisanych układów
zbiorowych
• sankcje wobec naruszeń układu zbiorowego mają formę kar grzywny rozumiane jako
forma rekompensaty (min. 100 000 DKK) płaconych na rzecz organizacji pokrzywdzonej
• sąd jednoinstancyjny, od wyroków Sądu Pracy nie ma odwołania do wyższych instancji
sądowych, jedynie sam Sąd Pracy może dokonać przeglądu
• wyroki nie są publikowane
• przeważnie sprawy polskich firm rozstrzygane są w oparciu o art. 16 ust. 3 ustawy, który
daje możliwość rozstrzygania sprawy i wydania wyroku w postaci decyzji w składzie
jednoosobowym na rozprawie wstępnej
RUT
• narzędzie walki z „dumpingiem socjalnym” czyli stawkami obowiązującymi na duńskim rynku
pracy
• obowiązek rejestracji firm zagranicznych świadczących usługi na rynku duńskim
https://indberet.virk.dk/myndigheder/stat/ERST/Rejestr_Usugodawcw_Zagranicznych_RUT_
• grzywna za naruszenie obowiązku zgłaszania do rejestru RUT wynosi 10.000 DKK i
wielokrotność tej sumy
• Informacje dostępne na naszej stronie:
RUT – rejestr zagranicznych usługodawców
https://denmark.trade.gov.pl/pl/analizy-rynkowe/146292,rut-rejestr-zagranicznych-uslugodawcow.html
Zasady oznakowania numerem RUT placów budów i samochodów firm zagranicznych w Danii https://denmark.trade.gov.pl/pl/analizyrynkowe/146288,zasady-oznakowania-numerem-rut-placow-budow-i-samochodow-firm-zagranicznych-w-danii.html
Co zrobić jeśli system RUT nie działa
https://denmark.trade.gov.pl/pl/analizy-rynkowe/146427,co-zrobic-jesli-system-rut-nie-dziala.html
Dziękuję za uwagę!
www.denmark.trade.gov.pl
Tel: +45 39 48 12 00
E-mail: [email protected]