raport

KOMUNIKAT PRASOWY
13 czerwca 2016
Systemy podatkowe w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
są stabilne – doroczny raport podatkowy Mazars
Mazars już po raz czwarty opublikował coroczny raport podatkowy, zawierający
praktyczne opracowanie najważniejszych elementów obecnych systemów podatkowych
państw Europy Środkowo-Wschodniej. Wynika z niego między innymi, że konkurencja
podatkowa między różnymi krajami regionu wkroczyła w nową fazę, która polega na
ściślejszej współpracy państw w celu przeciwdziałania wyłudzeniom podatkowym.
Eksperci podatkowi Mazars z poszczególnych państw omawiają najważniejsze nowe rozwiązania prawne
oraz trendy regulacyjne polityk podatkowych poszczególnych państw Europy Środkowo-Wschodniej.
„Cele publikacji raportu podatkowego pozostają niezmienne. Mazars, jako wiodąca firma na rynku
specjalizująca się w audycie, doradztwie podatkowym i outsourcingu, pragnie dostarczyć
przedsiębiorcom zainteresowanym inwestycjami w Europie Środkowo-Wschodniej konkretnych,
praktycznych informacji na temat podatków, co umożliwi porównanie czynników konkurencyjności w
poszczególnych państwach.” – komentuje Kinga Baran, doradca podatkowy, Dyrektor Departamentu
Doradztwa Podatkowego w warszawskim biurze Mazars.
„Tegoroczny raport wskazuje, że regionalne systemy podatkowe były zasadniczo stabilne w minionym
okresie. W związku z tym nie było konieczności wprowadzania dalszych zmian strukturalnych, aby
rozwiązać kwestię deficytu po kryzysie finansowym, a każdy kraj rozwija się stosując własną
strategię.” – dodaje Kinga Baran.
Tym niemniej, w praktycznie wszystkich państwach trwa dostosowywanie systemów podatkowych
prowadzone na różnych poziomach intensywności. We wcześniejszych latach prym w innowacyjnych
rozwiązaniach podatkowych związanych z kryzysem finansowym wiodły Węgry, które jednak na 2016 r.
nie wprowadziły nowych rozwiązań równie istotnych, co wcześniejsze. Inne państwa Europy ŚrodkowoWschodniej naśladują niektóre rozwiązania węgierskie. Przykładem może być obowiązujący w Polsce od
2016 r. podatek bankowy, który został nałożony na banki, SKOK-i, firmy ubezpieczeniowe oraz
MAZARS JEST MIĘDZYNARODOWĄ, ZINTEGROWANĄ I NIEZALEŻNĄ ORGANIZACJĄ
SPECJALIZUJĄCĄ SIĘ W AUDYCIE, USŁUGACH KSIĘGOWYCH, DORADZTWIE PODATKOWYM,
PRAWNYM I USŁUGACH DORADZTWA BIZNESOWEGO. NA DZIEŃ 1 STYCZNIA 2016 ROKU
MAZARS DZIAŁA W 77 KRAJACH, KTÓRE TWORZĄ ZINTEGROWANĄ SIEĆ BIUR I KORZYSTA Z
FACHOWEJ WIEDZY 17 000 SPECJALISTÓW.
pożyczkowe i jest naliczany od sumy aktywów. Polski podatek bankowy jest podobny do podatku
wyrównawczego nałożonego na instytucje sektora finansowego na Węgrzech.
Zamiast wprowadzania gruntownych reform podatkowych, nie tylko na poziomie regionalnym, ale także
we wszystkich krajach UE i OECD, w ostatnich latach skupiono się na dwóch obszarach. Po pierwsze,
coraz więcej państw uznało za ważne skoncentrowanie się na transakcjach transgranicznych. Przepisy
dotyczące cen transferowych pojawiły się w systemach podatkowych prawie wszystkich państw w
regionie. W ostatnich latach niemalże wszystkie z nich (z wyjątkiem kilku krajów byłej Jugosławii)
wprowadziły do swoich przepisów podatkowych obowiązki związane z cenami transferowymi. Państwa,
które nie podążą za ich przykładem, muszą liczyć się z sytuacją, w której dochód zostanie odprowadzony z
kraju nie podlegając opodatkowaniu. Obowiązki w zakresie cen transferowych są stosunkowo nowe w
Rosji (2012), w Serbii, na Ukrainie i na Łotwie (2013), w Albanii (2014) i w Chorwacji (2016). Istotne
zmiany w zakresie cen transferowych wprowadzające pod niektórymi względami bardziej restrykcyjne
regulacje i zwiększające zakres obowiązków niektórych podatników wprowadziła Polska. Przy czym
zmiany te zaczną obowiązywać w większości od 2017 r.
Ceny transferowe są obszarem regulowanym międzynarodowo, co tłumaczy wspólne działania ze stron
organów podatkowych w różnych krajach. Wskazują na to również starania OECD dotyczące programu
Base Erosion Profit Shifting, w skrócie BEPS (Erozja podstawy opodatkowania i transfer zysków),
którego celem jest zwalczanie erozji podstawy opodatkowania, a jednym ze środków do osiągniecia tego
celu są właśnie ceny transferowe. Niemniej jednak istnieją duże różnice między poszczególnymi krajami,
np. w kwestii definicji podmiotów powiązanych (w szczególności określania progów kapitałowych) oraz,
co istotne, tego, z jakiego rodzaju konsekwencjami muszą się liczyć podatnicy niedopełniający swoich
obowiązków w zakresie cen transferowych. Przykładowo, w Czechach nie ma kar za brak dokumentacji
dotyczącej cen transferowych, a firmy powiązane muszą jedynie zmierzyć się z konsekwencjami
korygowania podstawy opodatkowania. Z kolei Chorwacja ostatnio zaostrzyła swoje przepisy, choć do
niedawna dokumentacja cen transferowych nie była tam obowiązkowa. W Polsce członkowie zarządu są
zobowiązani do przestrzegania przepisów dotyczących cen transferowych. W przypadku ich
nieprzestrzegania, poza konsekwencjami dla spółki, możliwe jest także pociągnięcie członków zarządu do
odpowiedzialności karnej skarbowej.
Drugim ważnym obszarem, na którym skupiają się działania państw Europy Środkowo-Wschodniej, jest
przeciwdziałanie wyłudzeniom VAT. W tym obszarze najważniejszą inicjatywą jest systematyczne
poszerzanie przez poszczególne państwa zakresu stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w
podatku VAT. Wśród działań w obszarze przeciwdziałania wyłudzeniom VAT warto wymienić również
wprowadzony w 2015 r. na Ukrainie na okres próbny system rejestracji faktur, który obecnie jest
MAZARS JEST MIĘDZYNARODOWĄ, ZINTEGROWANĄ I NIEZALEŻNĄ ORGANIZACJĄ
SPECJALIZUJĄCĄ SIĘ W AUDYCIE, USŁUGACH KSIĘGOWYCH, DORADZTWIE PODATKOWYM,
PRAWNYM I USŁUGACH DORADZTWA BIZNESOWEGO. NA DZIEŃ 1 STYCZNIA 2016 ROKU
MAZARS DZIAŁA W 77 KRAJACH, KTÓRE TWORZĄ ZINTEGROWANĄ SIEĆ BIUR I KORZYSTA Z
FACHOWEJ WIEDZY 17 000 SPECJALISTÓW.
istotnym elementem tamtejszych regulacji dotyczących VAT. Według analizy przeprowadzonej przez
Mazars, efekt przeprowadzanych przez poszczególne państwa działań w zakresie przeciwdziałania
wyłudzeniom w VAT będzie można zmierzyć dopiero w kontekście długoterminowym. Nie należy jednak
zapomnieć, że znacząco zwiększą one także już nieproporcjonalnie wysokie koszty administracyjne, a
przez to także koszty prowadzenia biznesu.
Podsumowując można stwierdzić, że konkurencja podatkowa między różnymi krajami regionu wkroczyła
w nową fazę. Wcześniej państwa Europy Środkowo-Wschodniej konkurowały, by zapewnić najbardziej
przyjazne otoczenie podatkowe. Teraz próbują współpracować, aby utrzymać oszustwa podatkowe na
najniższym możliwym poziomie i zachować przychody podatkowe, ponieważ jest to w długiej
perspektywie kluczowe dla obniżenia obciążeń podatkowych i w ten sposób poprawy otoczenia
inwestycyjnego.
Więcej informacji:
Renata Stefanowska
Manager Działu Komunikacji i Marketingu
Mazars, ul. Piękna 18, 00-549 Warszawa
tel. +48 22 25 55 200; +48 605 36 71 35
e-mail: [email protected]
Szczegółowe informacje dostępne na:
www.mazars.pl
MAZARS JEST MIĘDZYNARODOWĄ, ZINTEGROWANĄ I NIEZALEŻNĄ ORGANIZACJĄ
SPECJALIZUJĄCĄ SIĘ W AUDYCIE, USŁUGACH KSIĘGOWYCH, DORADZTWIE PODATKOWYM,
PRAWNYM I USŁUGACH DORADZTWA BIZNESOWEGO. NA DZIEŃ 1 STYCZNIA 2016 ROKU
MAZARS DZIAŁA W 77 KRAJACH, KTÓRE TWORZĄ ZINTEGROWANĄ SIEĆ BIUR I KORZYSTA Z
FACHOWEJ WIEDZY 17 000 SPECJALISTÓW.