D - Sąd Okręgowy w Suwałkach

Sygn. akt III U 788/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 czerwca 2014r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący:
SSO Danuta Poniatowska
Protokolant:
sekr. sądowy Beata Dzienis
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2014r. w Suwałkach
sprawy K. A.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
o wcześniejszą emeryturę
w związku z odwołaniem K. A.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.
z dnia 25 września 2013 r. znak (...)
zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje K. A. prawo do emerytury od dnia 26 września 2013r.
Sygn. akt III U 788/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 25.09.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz.1440) odmówił K. A. prawa do wcześniejszej
emerytury z uwagi na niewykazanie 15 lat pracy w warunkach szczególnych.
W odwołaniu K. A. domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania prawa do wcześniejszej emerytury.
Wnioskował o uwzględnienie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu od 01.02.1971r. do 30.06.1071r. dot.
zatrudnienia (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. przy pracach spawania łukowego i gazowego oraz okresu zasadniczej
służby wojskowej od 27.04.1973r. do 01.05.1975r.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.
Sąd ustalił, co następuje:
K. A. (ur. (...)) w dniu 13.09.2013r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę.
Na dzień 01.01.1999r. udowodnił 27 lat 6 miesięcy 27 dni okresów składkowych. Do stażu pracy w warunkach
szczególnych organ rentowy uwzględnił 12 lat 7 miesięcy 26 dni, zaliczając następujące okresy zatrudnienia :
- od 01.07.1971r. do 26.04.1973r. i od 02.05.1975r. do 30.06.1977r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. na stanowisku
montera instalacji sanitarnych i grzewczych (świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 8 akt ZUS);
- od 01.07.1977r. do 28.02.1986r. w Przedsiębiorstwie (...) w E. na stanowisku montera instalacji sanitarnych i
grzewczych (świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 11 akt ZUS).
Od 01.09.1969r. odwołujący został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) jako robotnik młodociany w celu nauki
zawodu w zawodzie monter wewnętrznych instalacji budowlanych. Naukę zawodu pobierał w (...) Szkole (...) (...). W
pierwszym roku nauki zajęcia teoretyczne odbywały się przez 2 dni, natomiast przez 4 dni pracował, najczęściej przy
wykopach. W drugim roku nauki zajęcia teoretyczne odbywały się do grudnia 1970r., natomiast od stycznia 1971r.
zajęcia teoretyczne odbywały się tylko w niedziele. W pozostałe dni odwołujący pracował. Od 01.02.1971r. odbywał
kurs spawalniczy – łukowy i gazowy. Do odbycia kursu zostali zakwalifikowani tylko najlepsi, w tym odwołujący.
W trakcie jego trwania pracował stale i w pełnym wymiarze godzin pracy – 8 godzin – jako spawacz. Od 01.02. do
30.06.1971r. pracował jako spawacz przy spawaniu grzejników (książeczka spawalnicza koperta k. 19, umowa k. 42-44,
legitymacja ubezpieczeniowa koperta k. 12 akt ZUS, zeznania odwołującego 03:50-10:40 k. 53 odwr.).
Okres od 01.02.1971r. do 30.06.1971r. został uwzględniony w całości do stażu pracy w warunkach szczególnych.
Po zakończeniu nauki i uzyskaniu uprawnień spawacza od 01.07.1971r. odorujący rozpoczął pracę w (...)
Przedsiębiorstwie (...) w B., jako monter instalacji sanitarnych i grzewczych. Praca w tym zakładzie została częściowo
uwzględniona przez organ rentowy do stażu pracy w warunkach szczególnych. Wyłączeniu przez ZUS podlegał okres
odbywania zasadniczej służby wojskowej – od 27.04.1973r. do 12.04.1975r. Jak wynika z akt osobowych (koperta k.
25) oraz zeznań świadków Z. J. (04:50-10:14 k. 35 odwr.) i J. K. (10:30-14:00 k.35 odwr.), odwołujący przez cały
okres zatrudnienia w (...) pracował jako spawacz, zatem przed jak i po powrocie z wojska wykonywał prace spawacza.
Co więcej, z zaświadczenia (...) z dnia 31.08.2012r. (k. 9 akt ZUS) wynika, iż również w trakcie służby wojskowej
– od 07.07.1973r. do 12.04.1975r. wykonywał prace na stanowisku spawacza. Służbę wojskową ukończył w dniu
12.04.1975r. i do (...) wrócił w dniu 02.05.1975r. na stanowisko montera instalacji sanitarnych i grzewczych.
Okres odbywania zasadniczej służby wojskowej tj. od 27.04.1973r. do 01.05.1975r. został uwzględniony w całości do
pracy w warunkach szczególnych.
Sąd zważył, co następuje:
Prawo do emerytury w obniżonym wieku zgodnie z treścią art. 184 ust.1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z
dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2009r. Dz.U. Nr 153, poz.
1227 ze zm.) przysługuje ubezpieczonym urodzonym - tak jak wnioskodawca – po 31.12.1948r., jeżeli pracowali
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, posiadają staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat (w
przypadku mężczyzn), ukończyli 60 rok życia, nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu,
na dochody budżetu państwa.
Ilość lat pracy warunkach szczególnych oraz wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych jest badana na
dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, czyli 01.01.1999r.
Zgodnie z dyspozycją art. 32 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się osoby, które były zatrudnione przy pracach
o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności
psychofizycznej, ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy
stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.
Przepis art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odnośnie wieku, stażu pracy oraz charakteru wykonywanej
pracy, uprawnionych do emerytury odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r.
Nr 8, poz. 43 ze zm.). §3 i 4 rozporządzenia, prawo do emerytury uzależniają od spełniania łącznie następujących
warunków: posiadanie 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach i ukończenie
60 roku życia. Zgodnie z §2 ust.1 rozporządzenia w sprawie wieku…, zaliczeniu do okresów pracy w warunkach
szczególnych podlegają te, w których praca była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym
na danym stanowisku pracy.
Z treści przywołanych przepisów wynika, że pracą w szczególnych warunkach jest praca wykonywana stale
(codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki
wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w
wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7.02.1983r. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
8.03.2012r. sygn. III UK 92/11, LEX 1215158).
Natomiast okres zatrudnienia w ramach nauki zawodu nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu
cytowanych wyżej przepisów rozporządzenia. W tym zakresie warto przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego, że
okres nauki zawodu odbywanej przed dniem 1.01.1975r. w ramach umowy zawartej na podstawie przepisów ustawy
z dnia 2.07.1958r. o nauce zawodu, przyuczaniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w
zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. Nr 45, poz. 226) był w rozumieniu prawa ubezpieczeń
społecznych okresem zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Nie jest to jednak wystarczające do uznania tych
okresów za okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7.02.1983r.
w sprawie wieku … ( por. wyrok z dnia 22.08.2012r., I UK 130/12, LEX 1265553).
Powyższe nie ma jednak zastosowania w przypadku okresu uwzględnionego przez Sąd. Od 01.02.1971r. do
30.06.1971r. odwołujący został skierowany na kurs spawalniczy, który opierał się na praktycznej nauce zawodu
spawania łukowego i gazowego. Z zeznań wnioskodawcy wynikało, iż spawał grzejniki i dzienny wymiar pracy wynosi
co najmniej 8 godzin. Fakt odbycia kursu znajduje potwierdzenie w książeczce spawacza. W trakcie kursu na zajęcia
teoretyczne uczęszczał tylko w niedziele. Należy zaznaczyć, iż spornym okresie tydzień pracy trwał 6 dni. Okres ten
podlegał uwzględnieniu z w związku z zapisem w Wykazie A Dziale XIV poz. 12 (prace przy spawaniu i wycinaniu
elektrycznym, gazowym, atomowo wodorowym)
Następny sporny okres dotyczył odbywania zasadniczej służby wojskowej przez odwołującego. W tym zakresie
należało wskazać na ugruntowane stanowisko Sądu Najwyższego, który choćby w wyroku z dnia 17.05.2012r., sygn.
I UK 399/11 (LEX 1211140) przyjął, iż okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do
czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął
zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia
z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze. Taka
sytuacja miała miejsce w przypadku wnioskodawcy, który zarówno przed powołaniem do odbycia zasadniczej służby
wojskowej (od 01.07.1971r. do 26.04.1973r.), jak i po jej zakończeniu (od 02.05.1975r. do 30.06.1977r.) pracował stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera instalacji sanitarnych i grzewczych. Należy zaznaczył, iż
takiej nomenklatury używano w tym zakładzie na określenie prac spawaczy. Mając zatem na uwadze wyżej cytowane
orzeczenie Sądu Najwyższego okres zasadniczej służby wojskowej zaliczono w całości do stażu pracy w warunkach
szczególnych. Okolicznością, która nie miała wpływu na to rozstrzygnięcie był fakt, iż wnioskodawca odbywał służbę
wojskowa na stanowisku spawacza.
Konkludując, uwzględniony okres pracy w warunkach szczególnych wyniósł wymagane 15 lat i uprawnia K. A. do
uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku.
W związku z powyższym, na podstawie art. 47714 §2 kpc orzeczono, jak
w sentencji.
mt