Komputer a zdrowie

Komputer, albo zdrowie...
.. / Biznes / Zarządzanie: Zarządzanie stresem
.. / Biznes / Zarządzanie: Zarządzanie czasem
17 grudnia 2004 12:05, Robert Ścisłowski
Zwyrodniałe nadgarstki, dolegliwości natury psychicznej, zaburzenia krąŜenia, nowotwory, syndrom
RSI, a nawet... impotencja. To wszystko moŜesz dostać w 'prezencie' od swojego komputera.
Przedstawiamy w jaki sposób radzić sobie ze stresem, zmęczeniem i wszystkimi podobnymi
niebezpieczeństwami. Oprócz zastosowania się do porad, moŜesz zainstalować w swoim systemie jeden
z programów, które nie pozwolą na zbyt długie siedzenie przed komputerem. Nie tylko się zrelaksujesz,
ale zwiększysz swoją wydajność.
Nie tylko komputer jest dla nas niebezpieczny, ale to przy nim spędzamy najwięcej czasu w
niewygodnej pozycji ze wzrokiem wlepionym w monitor, zapominając o naszym zdrowiu. W
dwóch wywiadach, których udzieliły nam pani dr Barbara Jerschina oraz pani dr GraŜyna
Śmiałkowska dowiedzieliśmy się, Ŝe niektóre problemy naleŜy traktować powaŜnie.
"Dolegliwości w układzie kostno-stawowym: kończyny górne, kręgosłup w odcinku szyjnym i lędźwiowym są
najbardziej powszechne" - komentuje dr Śmiałkowska.
ZagroŜenia
- PodraŜnienie błony śluzowej: reakcja na duŜe stęŜenie ozonu w powietrzu, wywołane m.in. przez drukarki
laserowe. Typowymi objawami są: podraŜnienie śluzówki oczu, nosa i krtani.
- Syndrom Sicca: zauwaŜalne zmniejszenie częstotliwości mrugania oczami spowodowane przez długotrwały
kontakt z monitorem. Rogówka oka wysycha i wykrzywia się, a uŜytkownik stopniowo traci wzrok.
- Zaburzenia widzenia: przemęczenie oczu wywołane częstymi zmianami ogniskowej oraz wpatrywaniem się
na przemian w obiekty mocno oświetlone połoŜone blisko i znajdujące się w oddali, ukryte w mroku. Oczy są
zaczerwienione, czujemy kłucia w oczach, bóle głowy, mamy widzenie podwójne i za mgłą, następstwa
psychosomatyczne.
- Bóle i zawroty głowy: konsekwencja przemęczenia oczu, złego stanowiska pracy, częstego korzystania z
okularów do "rzeczywistości wirtualnej", stresu wzmaganego przez promieniowanie elektromagnetyczne.
- Problemy z nadgarstkiem występują w wyniku
nieprawidłowego ułoŜenia rąk podczas korzystania z
klawiatury. W najwęŜszym miejscu przegubu dłoni, tzw.
kanale nadgarstka, nerwy są zbyt mocno ściśnięte. Wynikiem
tego jest nadwraŜliwość, drętwienie, mrowienie oraz ból
kciuka i trzech kolejnych palców oraz całych dłoni i
nadgarstków. "W Stanach Zjednoczonych jest to uznane za
chorobę zawodową, jednak nie spotkałam się z tym problemem
w Polsce" - mówi dr Śmiałkowska.
- Repetitive Strain-Injury Syndrom (RSI): zespół urazów
wywołanych jednostronnym, chronicznym przeciąŜaniem
kończyn górnych na odcinku dłoń-bark. UŜytkownik odczuwa
dotkliwy, piekący ból przedramienia, ramienia, szyi i łopatki;
obrzęk, usztywnienie, bezwład, niezdolność do pracy.
- Dolegliwości kręgosłupa i pleców, do których naleŜą
dyskopatia, skrzywienie kręgosłupa, przykurcze mięśni nóg.
- Dolegliwości natury psychicznej: depresja, utrata energii Ŝyciowej, zaburzenia menstruacyjne, kłopoty z
potencją, nerwowość, podraŜnienia skóry, alergie, zaburzenia Ŝołądkowe, jelitowe itp.
- Impotencja ujawnia się po długotrwałej, nieprzerwanej pracy przy komputerze. "Długotrwały ucisk na
narządy męskie płciowe moŜe powodować problemy medyczne" - mówi dr Jerschina. "To głównie stres jest
przyczyną zaburzeń seksualnych" - dodaje dr Śmiałkowska.
- Zaburzenia krąŜenia w kończynach dolnych - rezultat nieprawidłowej pozycji przy komputerze; w górnych RSI.
- PodraŜnienie skóry i alergie wywołane ciągłym bombardowaniem skóry przez dodatnio naładowane cząstki
kurzu odpychane przez monitor w kierunku uŜytkownika.
- Właściwości rakotwórcze: "Podejrzenia o rakotwórcze działanie komputerów nie zostały dotąd jednoznacznie
potwierdzone" - mówi dr Barbara Jerschina. Nie zanotowano dotąd przypadków raka wywołanych w stu
procentach pracą przy monitorze.
- Poronienia i dolegliwości menstruacyjne: poronienia zdarzały się dwa razy częściej cięŜarnym kobietom
spędzającym przy komputerze ponad 20 godzin tygodniowo niŜ tym, które nie miały z komputerem kontaktu.
Prace tego typu zwiększały równieŜ dolegliwości menstruacyjne. Szkodliwe było przede wszystkim
promieniowanie monitora, jednak "przy obecnych normach radiacji, współczesne monitory nie stanowią
większego zagroŜenia, niŜ zwykły sprzęt biurowy" - mówi dr Barbara Jershina.
Ergonomia przede wszystkim
"Polskie przepisy dotyczące warunków pracy przy komputerze są dobre - zapewnia dr Śmiałkowska - jednak
rzadko lub prawie wcale pracodawca nie spełnia wszystkich wymagań. Sprzęt nie jest ergonomiczny, przerwy
nie są regularne, istnieje zbyt duŜe zagęszczenie sprzętu biurowego, brakuje dostosowania stanowiska pracy do
zasad ergonomii. To pracodawca odpowiada za to wszystko".
W pierwszej kolejności naleŜy zadbać o warunki pracy:
- Pomieszczenie. Na stanowisko powinno przypadać 6 metrów kwadratowych powierzchni o wysokości co
najmniej 3,3 m. Zalecana temperatura powinna zawierać się w przedziale 21-22 stopni Celsjusza.
- Oświetlenie. Monitory
powinny być tak ustawione,
by nie odbijało się w nim
światło naturalne ani
sztuczne. Nie ustawiajmy
monitora na tle okna,
naprzeciwko okna i innych
jaskrawych obiektów.
Najlepiej jeŜeli ustawiony
jest on bokiem do okna w
odległości co najmniej 1
metra od niego.
- Biurko, krzesło, monitor,
sprzęt pomocniczy muszą
być dobrej jakości. Sprzęt o
dobrych parametrach to nie
wszystko - nie zmusi
uŜytkownika do zachowania
właściwej pozycji ciała w
czasie pracy. Prawidłowa
postawa przy komputerze
(prezentowana na obrazku)
zapobiegnie zmęczeniu i
dolegliwościom.
Komputer moŜe zabić
W Tajlandii dwudziestodwuletni Thanet Sommoi po całonocnym graniu w kafejce internetowej zmarł
z powodu niewydolności serca. Jego znajomi przyznali, Ŝe był uzaleŜniony od internetowej gry "Half Life:
Counter Strike". Lekarze stwierdzili, Ŝe napięcie i wyczerpanie związane z wielogodzinnym graniem
spowodowało, Ŝe nastąpiła niesprawność serca, co w konsekwencji doprowadziło do zgonu.
Dwudziestosiedmioletni Lien Wen-Cheng zaczął grać w czwartek, o godzinie 22.30 i przez następne
32 godziny opuszczał miejsce tylko na skorzystanie z toalety. O siódmej rano w sobotę personel kafejki
internetowej zobaczył Wen-Cheng'a leŜącego na posadzce toalety. Był nieprzytomny, z nosa ciekła mu krew,
a z ust wydostawała się piana. Chłopak zmarł z wyniku nadmiernego wyczerpania spowodowanego zbyt
długim przebywaniem w tej samej pozycji.
Programy, które pomogą w relaksie
JeŜeli nie moŜemy sami się zmusić do regularnego przerywania pracy przy komputerze, z pomocą przyjdzie
nam... komputer.
Anti-EyeStrain
Program ma na celu zniwelowanie
przemęczenia oczu oraz
związanych z tym problemów
zdrowotnych (bóle głowy,
łzawienie, zmęczenie ogólne
organizmu). Aplikacja pomaga w
rozplanowaniu czasu pracy przed
komputerem, aby moŜna było
uniknąć przykrych dolegliwości
związanych z nieustannym
wpatrywaniem się w monitor.
Program przypomni o przerwie,
zanim poczujesz się zmęczony
oraz zasugeruje proste, ale bardzo
skuteczne ćwiczenia dla twoich
oczu. Dodatkowo aplikacja
zapewnia krótkowidzom lepsze warunki pracy oraz zapobiega postępowi tej wady wzroku. Ćwiczenia zawarte
w programie posiadają zaświadczenie rosyjskiego ministerstwa zdrowia oraz Światowej Organizacji zdrowia.
Po zarejestrowaniu aplikacji będziemy mogli skorzystać z wykwalifikowanej pomocy i dopasować ćwiczenia
do indywidualnych potrzeb, uwzględniając nasze problemy ze wzrokiem i warunki pracy.
Pełna wersja kosztuje 30 USD
BreakTime
Aplikacja zapobiega znuŜeniu pracą przed
komputerem. Po jej zainstalowaniu i
uruchomieniu moŜemy, najechać kursorem na
pasek zadań i sprawdzić poziom naszego
zmęczenia (wyraŜony w procentach). Obliczany
jest on na podstawie czasu, który pozostał do
zaplanowanej przerwy oraz naszej aktywności.
Odpoczynek sygnalizowany jest wizualnie i
dźwiękowo, podobnie jak przypomnienie o
powrocie do naszych zajęć. Narzędzie na
bieŜąco analizuje czas spędzony przed
monitorem i pomaga zminimalizować efekt
codziennego wielogodzinnego przesiadywania
przed komputerem.
Do głównych zadań programu naleŜą:
- przypominanie o konieczności zrobienia
przerwy w pracy;
- wykrywanie aktywności uŜytkownika;
- prowadzenie statystyk pracy;
- moŜliwość dostosowania ustawień do własnych potrzeb;
- odtwarzanie muzyki w czasie relaksu (MID, WAV, MP3, OGG Vorbis);
- aplikacja zawiera sześć utworów
- obsługa "skórek".
Program w wersji shareware działa przez 13 dni, a jego pełne wydanie kosztuje 19,95 USD.
ergonomix
Osobisty asystent, który
przypilnuje, abyś dbał o swoje
zdrowie równieŜ w czasie
pracy. RSI [ang. repetitive
strain injuries], to powtarzające
się występowanie stresu
związanego z pracą zawodową.
Dzięki monitorowaniu
aktywności klawiatury oraz
myszy program zaproponuje
nam malutką przerwę na
ćwiczenia.. Czytelne obrazki i
opisy poszczególnych ćwiczeń
sprawiają, Ŝe uŜytkownik
czeka na kolejną porcję
aktywnego relaksu. To właśnie
gimnastyka uchroni nas przed
bólem karku, barków,
kręgosłupa i mięśni. Te
wszystkie dolegliwości znane
są kaŜdemu, kto regularnie
spędza przed komputerem
więcej niŜ cztery godziny
dziennie. Producent aplikacji postawił sobie za cel promowanie "zdrowej komputeryzacji" - bez skrzywionych
kręgosłupów, zbędnych wad wzroku lub po prostu zmęczeniu.
Program w wersji 14-dniowej. Pełne wydanie kosztuje 24,95 USD.
ErgoSense
Kolejny program, który przypomni nam o
konieczności zrobienia sobie przerwy w
pracy przed komputerem. Aplikacja na
bieŜąco monitoruje nasz czas pracy i w razie
potrzeby wyświetla trójwymiarową
animowaną postać, która zaprezentuje nam
zestaw ćwiczeń. Taka dawka ruchu pozwoli
uniknąć problemów związanych ze stresem,
przemęczeniem i długotrwałym
pozostawaniem w pozycji siedzącej.Dzięki
temu, Ŝe program mierzy aktywność
uŜytkownika (lub jej brak) "mikroprzerwy"
pojawiają się np. po dziesięciu minutach
rzeczywistego uŜytkowania komputera.
EyeCare Reminder
Prosty, darmowy program, który działa w tle i co jakiś czas
(moŜemy sami to ustalić) przypomina nam o konieczności
zrobienia przerwy w pracy. W odpowiednim momencie
"wyskakuje" okno z poleceniem popatrzenia na jakiś daleki
obiekt (co najmniej oddalony od nas o 20 m), co pozwoli
odpocząć naszemu wzrokowi. Dodatkowo aplikacja
"nakazuje", co jakiś czas, odejść od biurka i wykonać kilka
ćwiczeń.
Nie wariujmy!
W ankiecie na stronie PC World Ile trwała Twoja najdłuŜsza - rekordowa - sesja przed komputerem? aŜ 143
osoby wybrały odpowiedź "ponad 49 godzin". "To straszne! Totalna paranoja!" - krótko komentuje dr
Śmiałkowska. Brak ruchu fatalnie wpływa na zdrowie. Zmęczenie wzroku i układu kostno-mięśniowego to
nieuchronne skutki takiego "maratonu".
Zawsze pozostaje nam zdrowy rozsądek, który nakaŜe zapalonym graczom i komputerowcom odejść od biurka,
załoŜyć płaszcz, czapkę, rękawiczki i wyjść na zimowy spacer po parku.
Więcej informacji na ten temat moŜna uzyskać w serwisach:
zdrowie.medicentrum.pl/ed/0/in/hp/?src=4&id=2158
keats.admin.virginia.edu/ergo/stretch.html
eeshop.unl.edu/rsi.html
www.winter.pl/internet/uzaleznienie.html
www.republika.pl/biosorcerer/computer/disease.html
www.psseswidnica.pl/zdrowie/komputer/komp2.php