kryzys w edenie

DZIEŃ WOLNOŚCI RELIGIJNEJ
Lekcja II — 9 stycznia
KRYZYS W EDENIE
STUDIUM BIEŻĄCEGO TYGODNIA: Rdz 1,28; Rz 8,17; Mt 6,26; Rdz 2,15-17;
3,1-7.10-19.
TEKST PAMIĘCIOWY: „I ustanowię nieprzyjaźń między tobą a kobietą,
między twoim potomstwem a jej potomstwem; ono zdepcze ci głowę, a ty
ukąsisz je w piętę” (Rdz 3,15).
Po stworzeniu świata Bóg oświadczył, że wszystko jest „bardzo dobre”
(Rdz 1,31). Jednak obecnie jest oczywiste, że nie wszystko na świecie jest bardzo dobre. Pomimo pojawienia się wielu ideologii i ruchów, które na przestrzeni dziejów usiłowały naprawić świat, nadal zmierza on ku chaosowi, niepewności, przemocy, wojnie, skażeniu, uciskowi i wyzyskowi. Choć wiek XX rozpoczynał się w atmosferze optymizmu i przewidywanej świetlanej przyszłości,
która miała nastąpić dzięki ludzkim wynalazkom, to na początku XXI wieku
chyba nic nie zostało z tego optymizmu, i nie bez powodu.
Jak to możliwe, że świat znalazł się w takim stanie? Odpowiedzią na to pytanie jest wielki bój, który, choć rozpoczął się w niebie, niestety został przeniesiony na ziemię już na początku historii ludzkości.
W tym tygodniu przyjrzymy się temu, jak Szatan wykorzystał ludzką wolność i rozpoczął proces niszczenia, który dotyka nas wszystkich. Historia upadku pierwszych ludzi jest mocnym przypomnieniem, że nasze bezpieczeństwo
leży wyłącznie w zawierzeniu Bogu i posłuszeństwie Jego słowu.
15
Trzy błogosławieństwa
NIEDZIELA — 3 stycznia
W kontekście stworzenia wyrażenie: I widział Bóg, że to było dobre, występuje 7-krotnie w 1. rozdziale Księgi Rodzaju w związku z: światłością (zob. Rdz
1,4); lądem i morzem (zob. Rdz 1,10); roślinami wydającymi nasiona i drzewami rodzącymi owoce (zob. Rdz 1,12); słońcem, księżycem i gwiazdami (zob. Rdz
1,16.18); zwierzętami morskimi i ptactwem (zob. Rdz 1,21) oraz zwierzętami lądowymi (zob. Rdz 1,25). Gdy dzieło Boże zostało dokończone, pojawia się zdanie: „I spojrzał Bóg na wszystko, co uczynił, a było to bardzo dobre” (Rdz 1,31).
Bóg nie tylko określił to, co uczynił, jako bardzo dobre, ale także poszedł
krok dalej i pobłogosławił swoje stworzenie w trzech szczególnych obszarach.
Po pierwsze pobłogosławił zwierzęta morskie i ptaki, mówiąc im:
— „Rozradzajcie się i rozmnażajcie się, i napełniajcie wody w morzach,
a ptactwo niech się rozmnaża na ziemi!” (Rdz 1,22).
Po drugie, gdy zostali stworzeni Adam i Ewa, Bóg pobłogosławił im w podobny sposób:
— „Rozradzajcie się i rozmnażajcie się, i napełniajcie ziemię” (Rdz 1,28).
Przeczytaj Rdz 1,22.28. Oba błogosławieństwa zaczynają się podobnie, ale
co zostało dodane w przypadku Adama i Ewy?
Ludzie wraz z innymi ziemskimi istotami zostali zachęceni przez Boga do rozradzania się i rozmnażania, ale Adam i Ewa ponadto otrzymali obowiązek troszczenia się o ziemię i wszystkie istoty na niej mieszkające. Widzimy tu przejaw tego, że
ludzie zostali stworzeni na podobieństwo Boże. Stwórca uczynił naszych prarodziców swoimi zarządcami i powierzył im troskę o stworzenie (zob. Rz 8,17; Hbr 1,2-3).
Trzecim błogosławieństwem w historii stworzenia jest siódmy dzień tygodnia, sobota (zob. Rdz 2,3). Jest ona kolejnym potwierdzeniem, że ludzie są
kimś więcej niż zwierzętami, jako że zostali stworzeni, by świadomie i w wyjątkowy sposób cieszyć się wspólnotą ze Stwórcą. Widzimy w tym nieomylny dowód
szczególnego miejsca ludzi w Bożym stworzeniu. Jezus podkreślił to, mówiąc:
— „Spójrzcie na ptaki niebieskie, że nie sieją ani żną, ani zbierają do gumien, a Ojciec wasz niebieski żywi je; czyż wy nie jesteście daleko zacniejsi niż
one?” (Mt 6,26).
Nie poniżając innych stworzonych istot, Bóg wyraźnie zaznaczył, że ludzie
są wyjątkowymi i szczególnymi istotami na ziemi.
W jaki sposób biblijny opis stworzenia nadaje ludzkości (a zatem każdemu człowiekowi) godność, jakiej nie oferują żadne inne poglądy na pochodzenie ludzkości (np. ewolucjonizm)? W świetle biblijnego opisu stworzenia ludzkości zadaj sobie pytanie:
— Czy traktuję ludzi tak, jak na to zasługują?
16
Drzewo próby
PONIEDZIAŁEK — 4 stycznia
Bóg stworzył wszystko, dokonując serii rozdzieleń o ściśle określonych granicach — oddzielił światło od ciemności, wody na dole od wód na górze, suchy
ląd od morza, noc od dnia, stworzenia według ich rodzajów, jeden dzień od pozostałych dni tygodnia, kobietę od mężczyzny oraz jedno drzewo od wszystkich innych drzew.
Przeczytaj Rdz 1,4.6-7.14.18.21.24-25. Dlaczego ważne jest to, że wyraźnie określone granice zostały wyznaczone jeszcze przed stworzeniem ludzi?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Podobnie jak Bóg ukształtował człowieka, zwierzęta i ptaki z prochu ziemi (zob. Rdz 2,7.19), tak sprawił, że z ziemi wyrosły piękne drzewa rodzące
smaczne owoce (zob. Rdz 2,8-9). Bóg wybrał także szczególny kawałek ziemi,
na którym zasadził ogród. Możemy jedynie próbować wyobrazić sobie piękno
tego miejsca. Najpiękniejsze ogrody współczesnego świata jedynie w niewielkim stopniu przypominają to, jak musiał wyglądać Eden. W środku tego specjalnie zasadzonego ogrodu (odłączonego od reszty świata) znalazły się dwa
szczególne drzewa — drzewo życia oraz drzewo poznania dobra i zła. Owoców z tego drugiego nie wolno było spożywać, gdyż wiązało się to z poważnymi konsekwencjami (zob. Rdz 2,17).
Przeczytaj Rdz 2,15-17. Jak wersety te ukazują ideę rozdzielenia w tej próbie posłuszeństwa ludzi wobec Boga?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Rozdzielenie jest tu wyraźne i zdecydowane:
— Spożywajcie owoce ze wszystkich innych drzew, ale nie z tego drzewa,
które zostało odłączone od innych.
Nie było nic tajemniczego w słowach Boga. Adam i Ewa zostali stworzeni jako moralne istoty, a moralność nie może istnieć bez wolności. Potrzebna
była próba, aby wykazać, jaki użytek zrobią ze swojej wolności. „Drzewo poznania stanowiło próbę ich posłuszeństwa i miłości do Boga. Pan, pozwalając
im korzystać ze wszystkiego, co było w ogrodzie, uznał za stosowne wydać tylko ten jedyny zakaz, ale gdy zlekceważą Jego wolę w tej szczególnej sprawie,
będą winni przestępstwa”1.
Od jakich rzeczy w swoim życiu musisz się zdecydowanie odsunąć?
1
Ellen G. White, Patriarchowie i prorocy, Warszawa 2014, wyd. VI, s. 26.
17
Upadek (cz. I)
WTOREK — 5 stycznia
Przedstawiony jako „chytrzejszy” (Rdz 3,1) niż inne zwierzęta wąż stał się
wyrazistym symbolem w historii biblijnej. Na pustyni Mojżesz wywyższył miedzianego węża, by uchronić Izraelitów od śmierci z powodu plagi jadowitych
węży (zob. Lb 21,5-9). Niestety, ten miedziany wąż stał się obiektem bałwochwalczego kultu i okultystycznych praktyk, a zniszczony został dopiero na rozkaz króla Hiskiasza około 700 lat później (zob. 2 Krl 18,4). W Ap 12,9 „wąż
starodawny” został wyraźnie nazwany „diabłem i szatanem”.
Przeczytaj Rdz 3,1-5. Jaką taktykę zastosował Szatan, usiłując zwieść Ewę?
Pierwsze słowa wypowiedziane przez węża były nacechowane cynizmem
i powątpiewaniem:
— „Czy rzeczywiście Bóg powiedział (…)?” (Rdz 3,1).
Ewa, zamiast zastanowić się, dlaczego wąż mówi do niej ludzkim głosem,
dała się wciągnąć w dyskusję, która była obliczona na podważenie jej wiary.
Gdy szatan zapytał: „Czy rzeczywiście Bóg powiedział: Nie ze wszystkich drzew
ogrodu wolno wam jeść?” (Rdz 3,1), zasugerował (jak wskazuje język hebrajski), że Bóg zakazał spożywać owoce ze wszystkich drzew, podczas gdy Jego
zakaz dotyczył tylko jednego drzewa.
Szatan zakwestionował charakter Boga. Przypuścił bezpośredni atak
na Stwórcę. Wprawił tym Ewę w zakłopotanie, a ta w swojej odpowiedzi podała nie tyle rzeczywiste Boże przykazanie, ale swoją interpretację:
— „Możemy jeść owoce z drzew ogrodu, tylko o owocu drzewa, które jest
w środku ogrodu, rzekł Bóg: Nie wolno wam z niego jeść ani się go dotykać,
abyście nie umarli” (Rdz 3,2-3; por. Rdz 2,17).
Ewa dodała sobie zakaz dotykania owoców, co świadczy o tym, że nie myślała jasno.
Początkowe powodzenie ośmieliło Szatana, więc rzucił bezpośrednie wyzwanie autorytetowi Boga:
— „Na pewno nie umrzecie” (Rdz 3,4).
Fakt iż on, wąż, wpełzł na drzewo i dotykał jego owoców, a mimo to pozostawał przy życiu, uczynił wiarygodnym jego stwierdzenie. Wreszcie Lucyfer
wytoczył ostateczny argument:
— „Bóg wie, że gdy tylko zjecie z niego, otworzą się wam oczy i będziecie
jak Bóg, znający dobro i zło” (Rdz 3,5).
Kusiciel wywołał u Ewy wrażenie, jakoby Bóg był nie tylko nieuczciwy, ale
także zawistny, odbierając ludziom coś dobrego, co mogliby mieć.
Szatan pomieszał prawdę z kłamstwem. Jakie wierzenia ludzi we współczesnym świecie są połączeniem prawdy z kłamstwem? Dlaczego zawsze jest
to śmiercionośne połączenie, zwłaszcza w teologii?
18
Upadek (cz. II)
ŚRODA — 6 stycznia
Gdy Bóg postanowił stworzyć Adama i Ewę, stwierdził, że mają oni być
uczynieni na obraz Boga i na Jego podobieństwo (zob. Rdz 1,26). Przynętą
podsuniętą przez kusiciela było to, że jeśli ludzie zjedzą zakazany owoc, staną
się jak Bóg. Jednak w rzeczywistości już byli jak Bóg. Zostali stworzeni na Jego
obraz, ale w ogniu pokusy niestety zapomnieli o tej świętej prawdzie.
Ponadto to Bóg zaopatrzył ich w żywność, zaś bunt Adama i Ewy polegał
w zasadzie na spożyciu czegoś, co nie mieściło się w granicach jadłospisu wyznaczonego im przez Boga. Zachowali się tak jak ktoś zaproszony na przyjęcie,
kto zamiast jeść ze stołu idzie do kuchni, otwiera lodówkę i wybiera sobie coś,
co nie zostało przeznaczone dla niego. Byłaby to nie tylko zniewaga dla urządzających przyjęcie, ale także wyraźna oznaka, że gość nie ceni więzi z nimi.
Przeczytaj Rdz 3,4-7. Kusiciel zapewnił Ewę, że dzięki spożyciu zakazanego owocu jej oczy otworzą się. Co ujrzeli ludzie, gdy ich oczy się otwarły? Co
symbolizował ten nowy widok?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Ewa poddała się temu, co mówiły jej zmysły (zob. Rdz 3,6). Drzewo poznania dobra i zła było piękne, a gdy zatopiła zęby w jego owocu, wyobraziła sobie, że osiągnęła wyższy stan świadomości. Gdy podzieliła się swoim doświadczeniem z Adamem, ich oczy rzeczywiście się otwarły (zob. Rdz 3,7), ale
to, co ujrzeli, wprawiło ich w wielkie zakłopotanie.
Jedną z najważniejszych kwestii związanych z buntem pierwszych ludzi było
odrzucenie Boga jako dostarczyciela wszelkich dóbr i wybranie zamiast Niego ludzkiego sposobu zaspokajania swoich potrzeb (w tym przypadku pragnienia jedzenia). Bóg wcześniej zapewnił Adama i Ewę, że nie zabraknie im
pokarmu, i wskazał, co powinni jeść. Fakt, iż spożyli owoc z zakazanego drzewa, stanowił odejście od Bożego zaopatrzenia i świadczył o niewytłumaczalnym braku zaufania, zwłaszcza zważywszy na wyjątkowo korzystne okoliczności, w jakich się znajdowali.
Jakiego rodzaju zakazany owoc (który często jawi się jako kuszący, miły
i obiecujący) jest dostępny w naszych czasach? Jak możemy się nauczyć nie
popełniać błędu podobnego do tego, jaki popełnili Adam i Ewa, niezależnie
od tego, jak silna jest pokusa?
19
Konsekwencje
CZWARTEK — 7 stycznia
Przypuszczalnie upłynie spora część wieczności, zanim zaczniemy pełniej
rozumieć, jakie zniszczenia spowodowało to jedno zdarzenie pod drzewem
poznania dobra i zła. Wszystko, czego Bóg dokonał w tygodniu stworzenia,
zaczęło się rozpadać. Nadwątlone zostały więzi ustanowione przez Boga —
między ludźmi a Stwórcą (Adam i Ewa ukryli się przed Nim), między ludźmi
(Adam obwinił Ewę o to, co się stało) oraz między ludźmi a przyrodą (wąż stał
się wrogiem, ziemia zaczęła rodzić ciernie i osty, a pokarm z niej trzeba było
odtąd uzyskiwać w pocie czoła).
Przeczytaj Rdz 3,10-19. Jak usprawiedliwienia Adama i Ewy świadczą
o uszkodzeniach spowodowanych w nich przez upadek?
...................................................................................................................................................................................................................................................................
Zwróć uwagę, jak Bóg potraktował te usprawiedliwienia. Zanim Pan mógł
ich odkupić, Adam i Ewa musieli przyjąć odpowiedzialność za to, co zrobili.
Tak więc Bóg cierpliwie wyjaśnił im skutki ich działań. Najpierw jednak przeklął węża, który odtąd pełzając po ziemi, znienawidzony przez kobietę miał jeść
proch, aż pewnego dnia jego głowa zostanie zmiażdżona (zob. Rdz 3,14-15).
Następnie Pan powiedział Ewie, że będzie ona odczuwać znaczne dolegliwości związane z wydawaniem na świat dzieci (zob. Rdz 3,16). Adam zaś miał pracować w pocie czoła na pokarm, zamiast wieść królewskie życie (zob. Rdz 3,17-19).
Adam i Ewa stanęli wobec wyboru — albo dalej trwać w buncie, albo wrócić do Boga. Przyjmując odpowiedzialność za swoje złe decyzje, uczynili pierwszy krok na drodze powrotu do Boga, ale samo przyznanie się ludzi do błędu
nie wystarczyło, by rozwiązać problem spowodowany przez grzech.
Należało też wskazać sposób zagwarantowania przyszłości ludzkości. Tak
więc Bóg złożył zwierzę w symbolicznej ofierze wskazujące przyszłego Zbawiciela (zob. Rdz 3,21). Ponieważ to stworzenie, wąż, doprowadziło ludzi do grzechu,
rozpadu więzi i śmierci, dlatego również stworzenie, baranek, miało wskazywać
na Odkupiciela, który zapewni odrodzenie, pojednanie i życie wieczne (zob. Rdz
3,15). Jednak zamiast być namiestnikami panującymi nad światem, Adam i Ewa
stali się teraz zależni od ziemi i od siebie nawzajem jak nigdy dotąd. „Adam był
królem wszystkich stworzeń niższego rzędu. Władza jego była uznawana do czasu,
gdy był lojalny wobec Boga. Po popełnieniu grzechu państwo jego rozpadło się”1.
Natychmiast po upadku otrzymaliśmy nadzieję zbawienia (zob. Rdz 3,15). Jak
możesz osobiście przyjąć tę nadzieję? Jak możesz nauczyć się nią cieszyć, wiedząc, że odnosi się także do ciebie bez względu na twoje dotychczasowe wybory?
1
Ellen G. White, Wychowanie, Warszawa 2010, wyd. II, s. 18.
20
PIĄTEK — 8 stycznia
DO DALSZEGO STUDIUM
Choć tysiące lat minęło od czasów Edenu i pierwotnego stanu stworzenia,
przyroda nadal wymownie świadczy o dobroci Boga. Gdy rozglądamy się wokoło, widzimy nie tylko niesamowite piękno, ale także niepojęte dowody inteligentnego zaprojektowania świata świadczące o miłości naszego Stwórcy.
Pomyśl choćby o tak prostych rzeczach jak jabłka, pomarańcze, mandarynki, truskawki, borówki, awokado, pomidory, cytryny, arbuzy, migdały, orzechy
włoskie, gruszki, śliwki, marchew, groch, banany, ananasy, granaty, brokuły,
jarmuż, brukselka, cebula, żurawina, czereśnie, selery, papaja, kiwi, rabarbar,
szpinak, melony itd. Czy to przypadek, że wszystkie one oferują takie bogactwo smaku? (Zgoda, niektórzy nie lubią brukselki). Czy przypadkiem dostarczają nam tylu bezcennych składników odżywczych, a wszystkie wyrastają z małych nasionek wrzuconych w ziemię? Oczywiście, nie może to być przypadek.
Jednak nie wszyscy mają dostęp do takiego bogactwa pokarmu, a powodzie,
susze i szkodniki przyczyniają się do tego, że ludzie cierpią głód. Te wszystkie
tragedie świadczą o tym, jak bardzo nasz świat został zdewastowany wskutek
grzechu. Jednak jeśli na moment wzniesiemy się ponad zniszczenia spowodowane w stworzeniu i przyjrzymy się samemu stworzeniu, ogarnia nas uczucie
podziwu! Stworzenie z całą mocą świadczy o miłości Boga. Musimy jednak pamiętać, że nasza nadzieja opiera się nie na stworzeniu, ale na samym Stwórcy.
PYTANIA DO DYSKUSJI
1. Ludzie zostali stworzeni do życia wiecznego. Śmierć jest anomalią —
czymś, czego ludzie nigdy nie mieli poznać ani doświadczyć. Stąd odraza wobec śmierci i lęk przed nią jest czymś, co wynieśliśmy z Edenu. Zastanów się
nad biblijnymi obietnicami życia wiecznego. Jak pomagają nam one uporać się
ze straszliwą traumą śmierci w naszej doczesności?
2. Co w stworzonym świecie przemawia do ciebie z największą mocą, uświadamiając ci realność istnienia Boga i Jego miłości do nas?
3. Przeczytaj jeszcze raz w 3. rozdziale Księgi Rodzaju o tym, jak Adam
i Ewa usiłowali usprawiedliwić swój grzech. Dlaczego tak chętnie uciekamy
się do tego rodzaju usprawiedliwień? W jaki sposób próbujemy usprawiedliwiać swoje grzechy? Jak często winimy dziedziczenie, środowisko i innych ludzi za własne błędy? Jak możemy się wyzwolić z tej niebezpiecznej postawy
i przyjąć odpowiedzialność za nasze czyny?
21