Janusz Korczak

Transkrypt

Janusz Korczak - pakiet edukacyjny

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 września 2011 roku jednogłośnie przyjął uchwałę o
ogłoszeniu roku 2012 Rokiem Janusza Korczaka. Na ten rok przypada 70. rocznica Jego
śmierci oraz 100. rocznica założenia przez Niego Domu Sierot w Warszawie.
Henryk Goldszmit (pseudonim Stary Doktor), którego literatura i legenda mianowała
Januszem Korczakiem, był prekursorem działań na rzecz praw dziecka i całkowitego
równouprawnienia dziecka. Wprowadził samorządy wychowanków, które stylizowały świat
dorosłych i przygotowywały młodych ludzi do życia dorosłego. Był pionierem działań w
dziedzinie resocjalizacji nieletnich, diagnozowania wychowawczego, opieki nad dzieckiem
specjalnej troski. Obecny Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak powiedział o Korczaku, że
był on pierwszym polskim rzecznikiem praw dziecka.
Z dorobku Korczaka kolejne pokolenia pedagogów i wychowawców czerpią swe inspiracje
opiekuńcze i dydaktyczne. Jego postać i twórczość znane są na całym świecie. Fascynacja
dzieckiem prezentowana przez Korczaka stworzyła podwaliny pod polską inicjatywę
Rzecznika Praw Dziecka, by w środowiskach edukacyjnych podjąć wzmożone działania
upowszechniające ideę praw dziecka, a także przybliżające dzieciom i młodzieży postaci
Janusza Korczaka oraz głoszonych przez Niego idei. W ciągu całego roku 2012 będą
organizowane imprezy i spotkania, których zadaniem będzie realizowanie powyższych
celów.
Korczak pozostawił po sobie bogaty dorobek teoretyczny i literacki poświęcony problematyce
dziecięcej. Dorobek ten wszedł na stałe do polskiej myśli pedagogicznej i piśmiennictwa dla
dzieci i młodzieży. Bogata jest też pamięć o Nim. Zachowały się wspomnienia osób, które
znały Korczaka osobiście. Te zagadnienia stały się przyczynkiem do przygotowania przez
Dolnośląską Bibliotekę Pedagogiczną we Wrocławiu wydawnictwa multimedialnego.
Zazwyczaj wykazy bibliograficzne są niezastąpione, jeśli informacje w nich zawarte są
aktualne, najnowsze. W przypadku tego zestawienia jest nieco inaczej. Publikacje z lat 60.
czy 70. są niezwykle wartościowe ze względu na fakt, że wiele z nich pisane jest przez
osoby, które miały możliwość obcowania z tym wielkim człowiekiem, pracować z Nim, albo w
swojej pracy wykorzystywać Jego metody wychowawcze. Stanowią zatem bardzo
wiarygodne źródło informacji. Górną cezurą czasową jest rok 2011.
W związku z ogłoszeniem roku 2012 Rokiem Korczakowskim z pewnością pojawi się szereg
publikacji. Już od początku bieżącego roku na łamach czasopisma Głos Nauczycielski
pojawiają się reprinty artykułów, które napisał Korczak. Pismo podjęło też inicjatywę
prowadzenia Roku Janusza Korczaka w Głosie Nauczycielskim.
Źródłami informacji stanowiącymi trzon pakietu edukacyjnego pt. Janusz Korczak są
wybrane z zasobów DBP we Wrocławiu oraz sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego Śląska
książki i artykuły z czasopism. Ponadto wiedzę poszerzają wiadomości znalezione w
zasobach Internetu. Każdy opis bibliograficzny ubogacony jest adnotacją o zawartości
treściowej publikacji. Na płycie znalazły się też linki do pełnotekstowych wersji artykułów.
Układ płyty
I. Janusz Korczak - zagadnienia ogólne.
„Chciałem być aktorem, poetą, wodzem, podróżnikiem, adwokatem, Kmicicem. A przede
wszystkim chciałem być dorosłym, być sobą” – pisał Janusz Korczak w pierwszej swej
powieści pt. Dziecko salonu.
Długą i trudną drogę odbył Henryk Goldszmit zanim stał się sobą, wprawdzie nie aktorem,
ani podróżnikiem, ale powszechnie cenionym i poczytnym pisarzem. Od lat młodzieńczych
działał w różnych instytucjach społecznych i zawodowych jako lekarz i pedagog oraz
popularyzator problematyki na polu społecznym, pedagogicznym i lekarskim. Wraz z
rozwijającym się zakresem twórczości pisarskiej, poszerzał pole swojego działania
pedagogicznego.
II. Wspomnienia o Januszu Korczaku.
Ksiądz Jan Twardowski znający Korczaka tak Go wspominał: „Nie obawiam się mówić o
Korczaku rzeczy już znanych, bo te rzeczy znane są wciąż jednakowo wzruszające i bliskie;
obawiam się, że będę mówił jednym tchem, nieskładnie, mocno nie po kolei, jak dziecko,
które chce powiedzieć o kimś, kogo kocha, wszystko, ale nie wie, co najpierw, co potem, co
ważne, a co mniej ważne - bo wszystko wydaje się wtedy najważniejsze”.
Tak ważne są wspomnienia osób, które znały Korczaka.
III. Korczakowska koncepcja wychowania.
Doświadczenia Janusza Korczaka, Jego myśli, idee – to żywa spuścizna wychowawcza, do
której można dziś sięgać w poszukiwaniu inspiracji pedagogicznych.
Praktyka pedagogiczna Korczaka dowiodła, że w kierowanych przez niego zakładach
wychowawczych, udało Mu się stworzyć społeczności praworządne, oparte na opracowanej
wspólnie z dziećmi umowie społecznej.
IV. Twórczość literacka Janusza Korczaka
Debiut pisarski Korczaka miał miejsce 26 września 1896 r. Pod pseudonimem Hen
opublikował w Kolcach pierwszą humoreskę pt. Węzeł gordyjski. Pierwsza powieść Korczaka
to Dzieci ulicy. Publikowana była w odcinkach w 1901 r. na łamach czasopisma Czytelnia dla
Wszystkich.
Na Jego bogatą twórczość składają się powieści dla dorosłych i dzieci, utwory teatralne,
opowiadania i prace pedagogiczne, które posiadają walory literackie. Dorobek pisarski
obejmuje ponad dwadzieścia książek oraz około tysiąca tekstów drukowanych w około
siedemdziesięciu pismach, ukazujących się nie tylko w prasie warszawskiej. Szczytowy
okres twórczości Janusza Korczaka przypada na lata 1918-1931. W 1937 r. otrzymał
odznaczenie Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury za wybitną twórczość literacką.
Ostatni utwór pisarza to Pedagogika żartobliwa z 1939 roku. Podczas pobytu w getcie pisał
Pamiętnik, podsumowujący całe Jego życie.
V. Materiały metodyczne związane z postacią Janusza Korczaka
Są pomocą dla tych nauczycieli i wychowawców, którzy podejmą trud działań
upowszechniających ideę praw dziecka, w postaci konkursów, lekcji wychowawczych
wystaw itp., a także poprzez organizowanie imprez i spotkań, których zadaniem będzie
przybliżenie dzieciom i młodzieży postaci Janusza Korczaka.
VI. Utwory Janusza Korczaka
Prace Korczaka z pogranicza literatury i pedagogiki, adresowane są do dorosłych i dzieci.
Stworzył oryginalny model nowoczesnej literatury dydaktycznej. Założył gazetę dziecięcą,
redagowaną z materiałów dziecięcych i przez dzieci. Interesował się kinem i radiem, w
którym wygłaszał gawędy radiowe dla młodszych dzieci.
W pakiecie umieszczono:
I. Tytuły tych utworów Janusza Korczaka, które zostały wydane przed drugą wojną światową
i posiadają linki do pełnotekstowych wersji.
II. Tytuły tych utworów Janusza Korczaka, które zostały wydane po drugiej wojnie światowej i
znajdują się w zbiorach DBP we Wrocławiu bądź sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego
Śląska.
III. Tytuły wchodzące w skład edycji Dzieł Janusza Korczaka.
Widoczny na pierwszej stronie płyty pomnik znajduje się na Cmentarzu Żydowskim w
Warszawie. Upamiętnia osobę Janusza Korczaka oraz dzieci, wychowanków Jego
domu dziecka. Pełni rolę symbolicznego grobu.
I. Janusz Korczak - zagadnienia ogólne
Dzieła zwarte
1. Chmaj, Ludwik. Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku. Warszawa : Państwowe Zakłady
Wydawnictw Szkolnych, 1962. Janusz Korczak (Henryk Goldszmit ;1878-1942), s. 169-171.
Krótki życiorys Korczaka uzupełnia autor omówieniem jego stosunku do dziecka, zadań, jakie stawia sobie
Korczak przed wychowawcą oraz istoty systemu wychowawczego., opartego na szeroko pojętym samorządzie
uczniowskim.
Dostępność w DBP (Wrocław W 152168, W 152169, W 39940, W 39942, W 39943, W 39944,
W 40254, W 101984, W 101985, W 109222, W 39937, P 39937, P 39938)
2. Dębnicki, Kazimierz. Korczak z bliska. Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza,
1985. ISBN 83-205-3650-2.
Autor poruszana bardzo ważne kwestie związane z osobą Korczaka, jak m.in.: wielki mit o Jego śmierci, cele
wychowawcze, socjalistyczne dążenia.
Dostępność w DBP (Wrocław W144456, W 144457)
3. Domosławski, Zbigniew. Sylwetka lekarska Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak - życie
i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa,12-15 października1978 r.
Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne,1982, s. 75-77.
Pediatrą i „Panem Doktorem” pozostał do końca życia.
Dostępność w DBP (Wrocław W 136614, W 133859, W 133889, W 133890, W 134700, P 133858)
4. Huppenthal, Janina. Janusz Korczak : poradnik bibliograficzny. Warszawa : Biblioteka
Narodowa. Instytut Bibliograficzny ; Toruń : Książnica Miejska im. M. Kopernika, 1978.
Poradnik ma za zadanie ułatwienie poznania dzieł Janusza Korczaka oraz materiałów związanych z jego
życiem, działalnością wychowawczą i pisarską.
Dostępność w DBP (Wrocław W X-1334)
5. Jakubowski, Marian. Janusz Korczak i jego dokonania. Częstochowa : Wyższa Szkoła
Pedagogiczna, 1996. ISBN 83-7098-006-6.
Dokonania Korczaka są znamienne. Obejmują kilka płaszczyzn działania: w pedagogice, medycynie,
literaturze.
Dostępność w DBP (Wrocław W 166835)
6. Janusz Korczak : pisarz - wychowawca - myśliciel. Red. Hanna Kirchner. Warszawa :
Wydaw. Instytutu Badań Literackich, 1997. ISBN 83-85605-92-4.
Henryk Goldszmit od młodości czuł się odpowiedzialny za zło świata. Przejawiał to w swojej działalności.
Dostępność w DBP (Oława). Publikacja dostępna
w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych realizowanych w DBP we Wrocławiu
7. Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa,
12-15 października 1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn.
Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982.
Podstawę publikacji stanowią teksty autorskie prelegentów, przekazane organizatorom Sesji.
8. Kalendarium życia, działalności i twórczości Janusza Korczaka. Oprac. Maria Falkowska.
Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1978.
Według autorki możliwość opracowania szczegółowego kalendarium stanowi jeden z bardzo istotnych
wskaźników rzeczywistego stanu wiedzy o życiu i działalności jakiejś ważnej postaci.
9. Kalendarz życia, działalności i twórczości Janusza Korczaka. Wybór Maria Falkowska.
T.3. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1989. ISBN 83-10-09142-7
Pełne odczytanie życia Janusza Korczak i jego dorobku.
Dostępność w DBP (Wrocław P 157956)
10. Korczak - człowiek, badacz, pedagog i wychowawca. Red. Ireneusz Jan Pyrzyk.
Włocławek : Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, 2003. ISBN 83-88500-42-2.
W sześćdziesiątą rocznicę śmierci Janusza Korczaka, w czerwcu 2002 r. WSHE zorganizowała sympozjum
naukowe, a prezentowana publikacja, w części, jest jego pokłosiem. Celem książki jest reinterpretacja i
współczesne odczytanie zarówno poglądów, jak i praktyki opiekuńczo-wychowawczej Janusza Korczaka. Chodzi
o ukazanie go jako badacza, pedagoga i wychowawcy.
Dostępność w DBP (Świdnica). Publikacja dostępna
11. Korczakowskie dialogi. Red. Jadwiga Bińczycka. Warszawa : Wydawnictwo Żak, 1999.
ISBN 83-88149-15-6.
W grudniu 1988 r. w Izraelu obradowała VI Międzynarodowa Konferencja Korczakowska. Autorzy
przedstawianych tu tekstów to wrażliwi czytelnicy dorobku Korczaka. Korczak zainspirował ich do nowego
spojrzenia na pole ich badań, na obszar własnych doświadczeń, na rozumienie bohaterów jego książek, jego
osoby i jego przemyśleń.
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 33.1-171730)
12. Krzyżanowski, Julian. Neoromantyzm polski 1890-1919. Wrocław : Ossolineum, 1971.
Janusz Korczak, s. 387-388.
Historyczno-literackie opracowanie zawiera m.in. materiały biograficzne dotyczące Janusza Korczaka
uzupełnione wykazem jego dzieł oraz wybranych opracowań.
Dostępność w DBP (Wrocław W 131505, W 131506, W 131507)
13. Kubiak, Tadeusz. Kraina pierwsza : poezje. Warszawa : „Czytelnik”, 1969. Skrzydła
Janusza Korczaka. s. 58-59.
Choć dzieci sieroce opisane w wierszu nie zaznały miłości, to dzięki Korczakowi wiele z nich w Domu Sierot
znalazło namiastkę rodziny.
Dostępność w DBP (Oława). Publikacja dostępna
14. Lejmbach, Zofia. Janusz Korczak – pediatra społecznik. W: Janusz Korczak - życie i
dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa,12-15 października 1978 r.
Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 70-74.
Wiele prawd poruszanych w pismach medycznych przenosi Korczak do pism pedagogicznych i odwrotnie.
15. Lewin, Aleksander. Gdy nadchodził kres... : ostatnie lata życia Janusza Korczaka.
Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,1996. ISBN 83-02-06375-4.
Korczak i Dom Sierot przed wybuchem II wojny światowej. Przeprowadzka do getta.
16. Lewin, Aleksander. Korczak znany i nieznany. Warszawa : Wyższa Szkoła Pedagogiczna
ZNP, 1999. ISBN 83-87301-01-9.
Autor, który osobiście znał Korczaka, zajmujący się problematyką korczakowską, wciąż jeszcze staje
wobec zagadnień, na które nie umie sam znaleźć zadowalającej odpowiedzi.
Dostępność w DBP (Legnica, Lubin, Oława, Świdnica). Publikacja dostępna
17. Lipińska-Rzeszutek, Małgorzata. Janusz Korczak (1878/9-1942). W: Polska myśl
pedagogiczna po 1918 roku. Red. Ewa Brodacka-Adamowicz. Wyd. 3. Siedlce :
Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, 2009, s. 85-95.
Biogram pedagoga Janusza Korczaka.
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 33-196684)
18. Mortkowicz-Olczakowa, Hanna. Goldszmit Henryk, pseud. Janusz Korczak. W: Polski
Słownik Biograficzny.T. 8. Girdwoyń Michał - Gross Adam. Red. Kazimierz Lepszy. Wrocław:
Ossolineum, 1960. s. 213-215.
Autorka, znająca osobiście Korczaka, daje dość szczegółowy jego życiorys, uzupełniony wykazem opracowań
o nim zarówno w wydaniach książkowych, jak i czasopismach.
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 196-36484/VIII)
19. Newerly, Igor. O Januszu Korczaku : zagajenie dyskusji. W: Janusz Korczak - życie i
dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r.
Zdaniem autora Janusz Korczak należy do pisarzy tej rangi, z którymi obcowanie sprawia, że można stać się
nieco lepszym człowiekiem.
20. O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka.
Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979.
Materiały z Ogólnopolskiego Seminarium Korczakowskiego, Katowice, 1-18 IV 1978.
Dostępność w DBP (Wrocław P125927)
21. Okoń, Wincenty. Wizerunki sławnych pedagogów polskich. Warszawa : Wydawnictwo
Akademickie „Żak”, 2000. Janusz Korczak – pedagog heroiczny, s. 248-281.
Januszowi Korczakowi polska pedagogika zawdzięcza nowe odkrycie postaci dziecka.
Dostępność w DBP (Wrocław I 171792, Pw 33.1-171791)
22. Olczak-Ronikier, Joanna. Korczak : próba biografii. Warszawa : Wyd. W.A.B., 2011.
ISBN 978-83-7414-077-5
Autorka odtwarza historię Starego Doktora.
23. Puszkin, Barbara. Warszawa jest moja... : śladami Janusza Korczaka po stolicy.
Warszawa : Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, 2008.
Publikacja przygotowana z okazji 130 rocznicy urodzin Janusza Korczaka i Ogólnopolskiego Zlotu Dzieci
i Młodzieży z placówek imienia Starego Doktora.
Dostępność w DBP (Głogów). Publikacja dostępna
24. Suchodolski, Bogdan. Miejsce Janusza Korczaka w kulturze polskiej i ogólnoludzkiej.
W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej,
Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan
Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 27-31.
Korczak wyraźnie akcentował ludzkie prawa każdego dziecka.
25. Szemińska, Alina. Korczak jako psycholog. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały
z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna
Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne, 1982, s. 167-170.
O Korczaku mówi się, że był lekarzem, pisarzem, pedagogiem. Znacznie rzadziej mówi się o Korczaku jako
psychologu. A przecież w centrum Jego zainteresowań znajdowało się poznanie i zrozumienie każdego dziecka.
26. Wołoszyn, Stefan. Korczak. Warszawa : Wiedza Powszechna, 1978.
Praca obejmuje dwie części. Część pierwszą stanowią monograficzne omówienie działalności i poglądów
pedagogicznych Korczaka, część drugą - wybór tekstów.
Dostępność w DBP (Wrocław W 116619, W 116620, P 116862)
27. Życie i twórczość Janusza Korczaka jako temat filozoficzno- pedagogicznej refleksji :
materiały z konferencji ogólnouczelnianej. Red. Andrzej Tchorzewski. Bydgoszcz
: Wydawnictwo Uczelniane WSP, 1979.
Dostępność w DBP (Jelenia Góra). Publikacja dostępna
Artykuły z czasopism
1. Bałtyn, Hanna. Jak festiwal stał się festiwalem : (Korczak dzisiaj '96). „Teatr” 1996, nr 11,
s. 40-43.
Na trwający przez tydzień festiwal teatralny dla dzieci i młodzieży złożyło się wiele różnych wydarzeń wokół
Korczaka.
2. Bińczycka, Jadwiga. Co by na to powiedział Korczak? „Nowa Szkoła” 1995, nr 1, s. 55-57.
Konferencja naukowa: „Co by na to Korczak powiedział?”, Warszawa, 22. 09. 1994 r. Dotyczyła kondycji
dziecka - człowieka w ostatnich latach XX wieku.
3. Bińczycka, Jadwiga. Czym jest Polski Komitet Korczakowski? „Rocznik Pedagogiczny”
T. 18 (1995), s.195-201.
Powstał w 1946 r. W pracy komitetu podejmowane są starania, by nie koncentrować się tylko na ostatnim
etapie życia Korczaka, lecz, by sięgać do Jego idei wychowania dziecka.
4. Bińczycka, Jadwiga. Korczak i dziecko w XX wieku : (Międzynarodowa sesja naukowa w
Warszawie). „Nowa Szkoła” 1993, nr 2, s.122-123.
W dniach 13-15 X 1992 r. w Warszawie spotkali się korczakowscy z różnych stron świata: Poza dużą grupą
Polaków byli też przedstawiciele m.in. Anglii, Austrii, Bułgarii, Izraela, Rosji.
5. Bińczycka, Jadwiga. Korczakowskie ślady i wzorce – parę uwag wstępnych „Ruch
Pedagogiczny” 1998, nr 3/4, s. 99-101.
Pamięć o Korczaku koncentrująca się na wartościach humanistycznych, których symbolem był Stary Doktor.
6. Bińczycka, Jadwiga. Spotkania z Januszem Korczakiem. „Nowa Szkoła” 1992, nr 9,
s. 559-561.
Obchody 50 rocznicy śmierci Korczaka, która przypadła w 1992 roku korczakowscy ze wszystkich stron świata
spotykali się, by święcić idee korczakowskie.
7. Bogusz, Józef. Ocalenie. „Argumenty” 1977 nr 51/52, s. 12-13.
Artykuł jest fragmentem referatu, zawierającym omówienie wydarzeń okupacyjnych i czynów ludzi, którzy zdali
egzamin z postawy ludzkiej, ujawniając wielki kapitał dobroci (m.in. Janusz Korczak, Maksymilian Maria Kolbe).
8. Ciesielska, Marta. Korczak i dziecko w XX wieku. „Problemy Opiekuńczo-wychowawcze”
1993, nr 1, s. 40.
Obchody 50 rocznicy śmierci Korczaka - Warszawa 13-15 X 1992 r.
9. Ciesielska, Marta. Uczyć się od Korczaka, to znaczy…. „Ruch Pedagogiczny” 1998,
nr 3/4, s. 173-175.
X [Dziesiąty] Międzynarodowy Festiwal Jeziora Bodeńskiego (maj-czerwiec 1998), organizowany przez trzy
kraje tego euroregionu: Niemcy, Szwajcarię i Austrię. W ramach tego bogatego przeglądu kulturalnego została
przedstawiona sylwetka Janusza Korczaka.
10. Januszewska, Edyta. Pedagogika Korczaka i współczesne problemy wychowania.
„Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2003, nr 9, s. 56-58.
W dniach 28-30 maja 2003 r. w Kazańskim Uniwersytecie odbyła się Międzynarodowa Konferencja
nt. „Pedagogiczne koncepcje Janusza Korczaka i współczesne problemy wychowania”.
11. Jaworski, Marek. Pan Doktor. „Fakty i Myśli” 1972, nr 19, s. 8.
Koncepcje wychowawcze, działalność społeczna – treścią życia Korczaka.
12. Konwicki, Tadeusz. Którędy. „Ruch Pedagogiczny” 1998, nr 3/4, s. 102-105.
Autor próbuje poznać mechanizmy, które sterowały życiem i śmiercią Korczaka.
13. Kopczyńska, Marta. Konkurs prac magisterskich poświęconych spuściźnie Janusza
Korczaka. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1979, nr 5, s. 238.
Konkurs objął prace złożone i oceniane w latach 1975-78.
14. Kopczyńska-Sikorska, Jadwiga. O Januszu Korczaku : w 85 rocznicę założenia
w Warszawie "Domu Sierot". „Wychowanie w Przedszkolu” 1998, nr 2, s. 100-103.
Korczak to lekarz, pisarz, wychowawca w jednej osobie.
15. Kopczyńska, Marta. Pracownia korczakowska. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”
1979, nr 5, s. 234-237.
Zadania badania spuścizny pedagogicznej J. Korczak, przygotowywanie publikacji, upowszechnianie
i popularyzacja wiedzy umożliwiają: Archiwum Korczakowskie, Centrum Informacyjne, seminaria Zespołu
Korczakowskiego.
16. Kos, Jerzy. Stary Doktor. „Wiadomości” 1978, nr 43, s. 1.
Uroczystości związane z Rokiem Korczakowskim ogłoszonym przez UNESCO w setną rocznicę urodzin
Korczaka.
17. Kotwicka, Irena. Wychowawcy własnych dzieci. „Edukacja i Dialog” 1995, nr 2, s. 42-45.
Omówienie ankiet: Czy sugestie wychowawcze Janusza Korczaka są realizowane w postawach
współczesnych rodziców.
18. Lewin, Aleksander. Korczak i Freinet - co ich łączy, a co różni? „Nowa Szkoła” 1997,
nr 2, s. 16-20.
Porównanie pedagogiki Janusza Korczaka i Celestyna Freineta - zagadnienia dyskutowane podczas
konferencji. Międzynarodowe Spotkanie Wychowawców-Freinetowców, Kraków 20-28 maja 1996 r.
19. Lewin, Aleksander. Nie wystarczy czcić. „Polityka” 1975, nr 38, s. 8.
Autor zastanawia się, co jest przyczyną przekształcania życia Korczaka w symbol.
20. Lewin, Aleksander. Wędrówka idei czy wzoru człowieczeństwa. „Kultura i Edukacja”
1995, nr 2, s. 7-21.
Osobliwości recepcji spuścizny życiowej Janusza Korczaka.
21. Łopatka, Adam. Kara cielesna w świetle prawa polskiego i międzynarodowego : wykład
wygłoszony w dniu 15 września 2000 r. na Konferencji Polskiego Stowarzyszenia im.
Janusza Korczaka "Bici biją". „Niebieska Linia” 2000, nr 5, s. 23-25.
Przemoc wobec dziecka.
22. Mencwel, Andrzej. Żywe wiązanie. „Polityka” 1985, nr 21, s. 10.
Postawy Korczaka warte są zrozumienia.
23. Merżan, Ida. Janusz Korczak w trzydziestą rocznicę śmierci. „Wychowanie
w Przedszkolu” 1972, nr 7/8, s. 431-433.
Oceniając postawę Korczaka można stwierdzić, że wierzył w człowieka, wierzył, że dobro musi zawsze
zwyciężyć.
24. Minkowski, Aleksander. VII [Siódma] Nagroda Literacka im. Janusza Korczaka
(informacja o werdykcie). „Guliwer” 1992, nr 6, s. 62-63.
Przyznanie nagród literackich w kategoriach książki beletrystycznej przeznaczonej dla młodego czytelnika
i książki o dzieciach adresowanych do dorosłych.
25. Narożnik, Małgorzata. Konferencja Korczakowska. „Wychowanie w Przedszkolu” 2007,
nr 10, s. 57-59.
Sprawozdanie z Konferencji Korczakowskiej "Dzieło Janusza Korczaka jako podstawa idei bezpieczeństwa
w Europie", która odbyła sie 13 września 2007 r. w Warszawie, rozpoczynając Międzynarodowy Zlot
Korczakowski w 65. rocznicę śmierci pedagoga.
26. Papuzińska, Joanna. Nagrody literackie im. Janusza Korczaka (1979). „Życie Szkoły”
1980, nr 6, s. 56-57.
Krótka relacja z przyznania nagród z roku 1979.
27. Rembowska, Aleksandra. Mimo wszystko ("Korczak Dzisiaj"). „Teatr” 1998, nr 11,
s. 48-49.
Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży "Korczak Dzisiaj" - Warszawa.
28. Repsch, Ewa. Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Korczak dzisiaj". „Problemy
Opiekuńczo-Wychowawcze” 1995, nr 2, s. 26-29.
Teatry dziecięce i młodzieżowe.
29. Ring, Marta. „Janusz Korczak – życie i dzieło” : Międzynarodowa Sesja Naukowa
w Warszawie. „Szkoła Specjalna” 1979, nr 1, s. 57-59.
Pod auspicjami UNESCO na całym świecie odbywały się imprezy poświęcone życiu i pracy wybitnego
pedagoga Janusza Korczaka. W Warszawie w Sesji wzięli udział naukowcy z 15 krajów świata.
30. Szlązakowa, Alicja. O życiu trudnym i pięknym. „Przyjaciel Dziecka” 1978, nr 5,
s. 1-5.
Życie i śmierć Janusza Korczaka są przedmiotem coraz żywszego zainteresowania, stanowią niewyczerpane
źródło artystycznych inspiracji dla artystów.
31. Szlązakowa, Alicja. W setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka ; rozm. przepr. Barbara
Tuszyńska-Chechłacz. „Wychowanie w Przedszkolu” 1978, nr 7/8, s. 350-355.
Przez UNESCO setna rocznica urodzin Janusza Korczaka została wpisana do Światowego Kalendarza
Rocznic.
32. Tarnowski, Janusz. Kara cielesna w świetle Biblii : wykład wygłoszony w dniu 15
września 2000 r. na Konferencji Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka "Bici biją".
„Niebieska Linia” 2000, nr 5, s. 3-5.
Czy należy odrzucić wskazania wychowania zawarte w Biblii?
33. Theiss, Wiesław. Międzynarodowa Konferencja – „Korczak : nowa antropologia
wychowania”. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2002, nr 9, s. 55-56.
Konferencja miała ważne odniesienie historyczne oraz symboliczne.
34. Theiss, Wiesław. V [Piąta] Międzynarodowa Konferencja Korczakowska w Jerozolimie.
Problematyka konferencji obejmowała trzy grupy tematów: Korczak i Jego dzieło, aktualność
korczakowskiego dziedzictwa oraz inspiracje i wpływy idei Korczak na współczesną edukację.
35. Twardowski, Jan. Trzy zbliżenia. „Ruch Pedagogiczny” 1998, nr 3/4, s. 106-110.
W twórczości Księdza Poety i w jego duszpasterskiej działalności znaleźć można ślady spotkań z Korczakiem
oraz ślady odwoływania się do korczakowskich wzorów. Artykuł przybliża je.
36. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 września 2011 r. w sprawie
ustanowienia roku 2012 Rokiem Janusza Korczaka. „Monitor Polski” 2011, nr 87, poz. 905.
37. Wasita, Ryszard : Janusz Korczak - człowiek i dzieło : próba opisu recepcji światowej.
„Literatura na Świecie” 1997, nr 4/5, s. 364-368.
Korczak wydaje się być postacią na nasze czasy i każdy, jeśli zechce, znajdzie w nim coś dla siebie.
38. Wojnowska, Bożena. Korczak: nowa antropologia wychowania : Warszawa, 19-21
września 2002 r. „Nauka” 2003, nr 1, s. 250-256.
Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Instytut Badan Literackich PAN, Instytut Kultury Polskiej
UW, Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, Żydowski Instytut Historyczny, Fundacje im. Friedricha
Eberta.
39. Wróbel, Alina. Myśl społeczna Starego Doktora w perspektywie działań Polskiego
Stowarzyszenia Imienia Janusza Korczaka : Warszawa, 10-11 stycznia 2003 roku. „Rocznik
Pedagogiczny” T. 26 (2003), s. [137]-140.
Historia powołania i działalność Polskiego Komitetu Korczakowskiego.
Materiały z Internetu
1. Barreneche, Edgardo. Speed Painting de Janusz Korczak. [film]. [online]. [dostęp: 10
lutego 2012]. Dostępny w www :
http://www.youtube.com/watch?v=RgCcbSGOxeI&feature=youtu.be.
Obraz przedstawiający Korczaka. Specyfiką filmu jest fakt, ze obraz rysowany jest podczas realizacji tego
krótkiego filmiku.
2. Biografia Janusza Korczaka (Henryka Goldszmita). W: Muzeum Walki i Męczeństwa
Treblinka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.treblinka.bho.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=17&Itemid=18.
Krótkie omówienie biografii Korczaka.
3. Culture.pl. Rozpoczyna się Rok Korczaka. [online]. [dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny w
www: http://www.culture.pl/literatura-pelna-tresc/
/eo_event_asset_publisher/iCU6/content/rozpoczyna-sie-rok-korczaka
W 2012 r. przypadają dwie ważne rocznice związane z postacią Janusza Korczaka - 70. rocznica śmierci w
obozie zagłady w Treblince i 100. rocznica założenia przez niego Domu Sierot przy ulicy Krochmalnej w
Warszawie (obecnie Jaktorowskiej).
4. Fundacja Kidprotect.pl. Przystanek Korczak. [online]. [dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny
w www: http://www.przystanekkorczak.pl.
Fundacja Kidprotect jest organizacją pozarządową, której celem jest szeroko pojęta ochrona dzieci i
młodzieży przed zagrożeniami czyhającymi na nie w świecie realnym, jak i w Internecie. W związku z
ogłoszeniem Roku Korczaka 2012 powstała strona, której celem jest popularyzowanie myśli korczakowskiej.
5. Janusz Korczak. [film]. [online]. [dostęp: 10 lutego 2012]. Dostępny w www :
http://www.youtube.com/watch?v=nCqvxJb4LUQ&feature=related.
Krótka prezentacja życiorysu Korczaka
6. Jewish.org.pl. (Portal społeczności żydowskiej). Pierwsza Dama i Rok Korczaka. [online].
[dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny w www:
http://www.jewish.org.pl/index.php/pl/wiadomopci-mainmenu-57/4641-pierwsza-dama-i-rokkorczaka.html.
Małżonka prezydenta RP Anna Komorowska została przewodniczącą Komitetu Honorowego Roku Janusza
Korczaka.
7. Marciniak, Janusz. Korczak. W: Signum Foundation. [online]. [dostęp: 10 lutego 2012].
Dostępny w www: http://www.signum.art.pl/index.php/it/testi/173-o-korczaku-januszmarciniak.html.
Tekst opublikowany też w „Tygodniku Powszechnym" nr 30/1998. Część Sprawa z Korczakiem jest
fragmentem tekstu opublikowanego w „Czasie Kultury" nr 4/1997.
8. Michalak, Marek. List Rzecznika Praw Dziecka do Dyrektorów Przedszkoli, Szkół i
Placówek Oświatowych (9 listopada 2011 roku). [online]. [dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny
w www: http://www.brpd.gov.pl/wystapienia/2011_11_09_rok_korczaka.pdf
Prośba Rzecznika Prawa Dziecka skierowana do dyrektorów placówek edukacyjnych o podjęcie działań
promujących Rok Janusza Korczaka wśród społeczności przedszkolnej/szkolnej.
9. Pamięć o Korczaku. W: Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka. [online]. [dostęp: 30
grudnia 2011]. Dostępny w www:
Omówiono najważniejsze momenty z życiorysu Korczaka.
10. Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. Ośrodek Dokumentacji i Badań
KORCZAKIANUM. [online]. [dostęp: 10 lutego 2012]. Dostępny w www:
http://www.korczakianum.mhw.pl.
Strona internetowa Ośrodka Dokumentacji i Badań KORCZAKIANUM. Ośrodek mieści się w historycznym
budynku Domu Sierot - adres przedwojenny: Krochmalna 92, dziś: Jaktorowska 6. Zbiory Ośrodka skupiają
różnorodne materiały dotyczące biografii Korczaka i instytucji Korczakowskich, zarówno oryginalne, jak i „wtórne”,
czyli obok archiwaliów - dokumentów, rękopisów, maszynopisów na prawach rękopisów - także kopie
(foto/kserokopie, nawet odpisy); wydawnictwa książkowe dawne i współczesne, druki ulotne, wycinki prasowe,
fotografie (oryginały i reprodukcje) itp.
11. Rok 2012 rokiem Janusza Korczaka. W: Rzecznik Praw Dziecka. [online]. [dostęp: 14
lutego 2012]. Dostępny w www : http://www.brpd.gov.pl/detail.php?recid=1675.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jednogłośnie podjął 16 września 2011 roku uchwałę ustanawiającą rok 2012
Rokiem Janusza Korczaka. Inicjatywę w tej sprawie zgłosił Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak.
12. Rok Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny w www:
http://2012korczak.pl/node.
Serwis poświęcony aktualnościom związanym z Rokiem Janusza Korczaka. Zawiera m.in. kalendarium życia i
twórczości, myśli Korczaka, konkurs na cykl zajęć o prawach dziecka, ogłoszony przez Rzecznika Praw Dziecka
Marka Michalaka, wybraną bibliografię, wydarzenia, które będą miały miejsce w związku z obchodami Roku
Korczakowskiego w Polsce i na świecie itp.
13. Rok Korczakowski na całym świecie. W: Rzecznik Praw Dziecka. [online]. [dostęp: 13
lutego 2012]. Dostępny w www: http://www.brpd.gov.pl/detail.php?recid=1714.
18 października 2011 roku Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak spotkał się z Jerrym Nussbaumem,
przedstawicielem Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka z Vancouver. Rozmowa dotyczyła propozycji działań
promujących postać i idee Janusza Korczaka, zaplanowanych przez Stowarzyszenie w związku z ogłoszeniem
przez Sejm RP roku 2012 Rokiem Janusza Korczaka.
14. Słowo o Korczaku. W: Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka. [online]. [dostęp: 30
Przedstawienie najważniejszych jego dokonań i tytułów prac, które napisał.
15. Stelmasiuk, Monika (oprac.). Gawędy o Korczaku : rzecz o Januszu Korczaku. [online].
[dostęp: 10 lutego 2012]. Dostępny w WWW:
http://www.duszmen1.tkdami.net/Patron_pliki/Janusz%20Korczak/O%20korczaku%20dla%2
0dz3.htm.
Krótka biografia Korczaka oraz trzy gawędy o Nim autorstwa MagdyWęglewskiej.
16. Stelmasiuk, Monika (oprac.). Korczak – biografia. [online]. [dostęp: 10 lutego 2012].
Dostępny w WWW:
http://www.duszmen1.tkdami.net/Patron_pliki/Janusz%20Korczak/Korczak%20wczidzis%202
.htm.
Biografia Janusza Korczaka oraz spis literatury.
17. Śliwerski, Bogusław. Zmarł Korczakowiec z Giessen. W: Polskie Stowarzyszenie im.
Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 3 lutego 2012]. Dostępny w Internecie:
http://www.pskorczak.org.pl/strony/erichd.htm.
Erich Dauzenroth (1931-2004), pedagog a zarazem wydawca wszystkich dzieł Janusza Korczaka.
18. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 września 2011 r. w sprawie
ustanowienia roku 2012 Rokiem Janusza Korczaka. W: Rok Janusza Korczaka. [online].
[dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny w www: http://2012korczak.pl/node/86?mini=2012-07.
Tekst uchwały.
19. W KORCZAKOWSKIM KRĘGU : e-Biuletyn Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza
Korczaka. W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia
2011]. Dostępny w www: http://www.pskorczak.org.pl/strony/biuletyn.htm.
Zamieszczone zostały artykuły, opracowania, relacje z wydarzeń przysłane do Polskiego Stowarzyszenia im.
Janusza Korczaka przez osoby, którym bliskie są idee korczakowskie.
20. Żebrowski, Jan (oprac.). Janusz Korczak i jego świat wartości. [online]. [dostęp: 10 lutego
2012]. Dostępny w WWW: http://www.recogito.pologne.net/recogito_13/znaki2.htm.
Sławę Korczak uzyskał już za życia w trzech równorzędnych dziedzinach działalności jako: lekarz, pedagog i
pisarz.
II. Wspomnienia o Januszu Korczaku
Dzieła zwarte
1. Bińczycka, Jadwiga. Spotkanie z Korczakiem. Olsztyn : Olsztyńska Szkoła Wyższa im.
Józefa Rusieckiego, 2009. ISBN 978-83-89067-56-2.
Autorka przedstawia ślady pamięci po wielkim pedagogu, podpowiada, jak odczytywać Jego życiowe idee.
Dostępność w DBP (Świdnica). Publikacja dostępna
2. Bobińska, Helena. Pamiętnik tamtych lat. Cz. 1. Warszawa : Państwowy Instytut
Wydawniczy, 1963. Dom pod numerem 56, s. 7-44.
Pierwsze zetknięcie autorki z Henrykiem Goldszmitem (Januszem Korczakiem) miało miejsce w bezpłatnej
wypożyczalni książek przy ul. Ciepłej w Warszawie. Na Pamiętnik… składają się opisy autentycznych zdarzeń i
sylwetek ludzi, tworzących specyficzny klimat przed Rewolucją 1905 r.
Dostępność w DBP (Wrocław W 46013/I)
3. Dauzenroth, Erich. Janusz Korczak : życie dla dzieci. Tł. Teresa Semczuk. Kraków :
Wydawnictwo WAM, 2005. ISBN 83-7318-263-2.
Od sierpnia 1942 r. rośnie liczba wierszy i pieśni poświęconych Korczakowi jako wyraz czci i pamięci tego
wybitnego pedagoga i człowieka. Sta
szkół i placówek o
. Dostępność w DBP (Dzierżoniów, Oława, Świdnica). Publikacja dostępna w ramach
wypożyczeń międzybibliotecznych realizowanych w DBP we Wrocławiu
4. Janusz Korczak w legendzie poetyckiej. Red. Alicja. Szlązakowa. Warszawa :
Wydawnictwo : "Interlibro", 1992. ISBN 83-85161-36-8.
Książka, która wzbogaca wiedzę nie tylko o Januszu Korczaku, ale także o ludziach, z którymi się spotykał,
o czasach, w których żył, o problemach wychowawczych, które mają bezpośredni i pośredni związek z ideą
korczakowską we współczesnym świecie.
Dostępność w DBP (Wrocław W 182262, W 182603, W 182604, Pw 33.1-182261)
5. Jaworski, Marek. Janusz Korczak. Wyd. 2 rozsz. Warszawa : Interpress, 1973.
Opowieść o życiu, działalności i śmierci Korczaka. Autor na podstawie wiarygodnych świadectw i dokumentów
relacjonuje fakty i wydarzenia z życia Korczaka.
6. Krzywicka, Irena. Wielcy i niewielcy. Warszawa : Czytelnik, 1960. Święty i człowiek,
s. 229-238.
W ujęciu autorki „święty” to człowiek bogaty duchowo, dla którego zasadniczą cechą jest dobrowolna
rezygnacja z wielu dóbr, radości dostępnych w życiu w imię służby innym. Autorka przedstawia Korczaka jako
zwykłego człowieka, a jednocześnie jako „świętego”.
Dostępność w DBP (Wrocław W 30701, W 30702)
7. Krzywobłocka, Bożena. Historie warszawskie. Wyd. 2. Warszawa : Wiedza Powszechna,
1961.
Autorka kreśli sylwetki niezapomnianych ludzi, bohaterów czasu wojny. Oddzielną kartę pamięci poświęca
Januszowi Korczakowi.
Dostępność w DBP (Kłodzko). Publikacja dostępna
8. Mark, Bernard. Walka i zagłada warszawskiego getta. Warszawa : Wydawnictwo
Ministerstwa Obrony Narodowej, 1959. Janusz Korczak, s. 107-110.
Autor przytacza relacje naocznych świadków o wyjściu Korczaka wraz z dziećmi z warszawskiego getta
w ostatnią drogę do Treblinki.
9. Mortkowicz-Olczakowa, Hanna. Bunt wspomnień. Wyd. 2 zm. i poszerz. Warszawa :
Państwowy Instytut Wydawniczy, 1961. Wspomnienie o Januszu Korczaku, s. 404-415.
Wspomnienia krótkiego wycinka życia między ostatnimi tygodniami oblężenia Warszawy w 1939 r., a ostatnią
wizytą J. Korczaka w domu Mortkowiczów w październiku 1940 r. (przed jego pójściem do getta) dają autorce
okazję do przedstawienia sylwetki duchowej Korczaka, jego cech charakteru, które tym wyraźniej ujawniła ciężka
atmosfera zagrożenia.
10. Mortkowicz-Olczakowa, Hanna. Janusz Korczak. Wyd. 2 rozsz. Warszawa
: Czytelnik, 1961.
We wspomnieniach i uwagach o życiu i śmierci Janusza Korczaka autorka podaje tylko fakty, zaczerpnięte
z Jego Pamiętnika oraz innych utworów, a także z ustnych i pisemnych relacji ludzi bliskich Mu. Autorka korzysta
też z własnych wspomnień.
Dostępność w DBP (Wrocław W4997, W 35662, W 35663)
11. Newerly, Igor. Rozmowa w sadzie piątego sierpnia : o chłopcu z bardzo starej fotografii.
Warszawa : Czytelnik, 1978. ISBN 83-07-00883-2.
Osobiste wspomnienia autora z czasów współpracy i przyjaźni z Doktorem Januszem Korczakiem.
12. Pollack, Kazimierz. Ze wspomnień starego dziennikarza warszawskiego. Warszawa :
Państwowy Instytut Wydawniczy, 1961. Koledzy z „Kolców” - Janusz Korczak, s. 45-58.
Wspomnienia dotyczą m.in. okresu współpracy autora z tygodnikiem satyryczno-humorystycznym Kolce.
Wśród ludzi, z którymi zetknął się wówczas w redakcji tego pisma był także Korczak, autor drukowanej w tym
czasie w tygodniku literackim Czytelnia dla wszystkich powieści w odcinkach pt. „Dzieci ulicy”.
13. Rudnicki, Adolf. Niebieskie kartki : prześwity. Warszawa : „Czytelnik”, 1957. Korczak,
s. 158-163.
Odpis podania Janusza Korczaka z dnia 9 lutego 1942 r. do Biura Personalnego Rady Żydowskiej w
Warszawie w sprawie przyjęcia Go na posadę wychowawcy w Internacie dla sierot przy ul. Dzielnej 39.
Jest to właściwie, w oryginalnej formie ujęty, życiorys Korczaka, jak też prawdopodobnie jedno z ostatnich pism
Korczaka.
14. Sakowska, Ruta. Tło historyczne ostatnich lat życia Janusza Korczaka : getto
warszawskie. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji
Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin,
Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 109-117.
Najbardziej wiarygodną wersję tych dramatycznych wydarzeń zawiera relacja Nachuma Remby, ostatniej
osoby, która rozmawiała z Korczakiem na Umschlagplatzu. Remba, pracownik Rady Żydowskiej zginął na
Majdanku. Zachowały się fragmenty jego Dziennika.
15. Słonimski, Antoni. 138 [Sto trzydzieści osiem] wierszy. Warszawa : Państwowy Instytut
Wydawniczy, 1973. Pieśń o Januszu Korczaku, s. 153-154.
Wiersz A. Słonimskiego nawiązujący do ostatniej drogi, którą wraz dziećmi odbył Janusz Korczak.
16. Wspomnienia o Januszu Korczaku. Wybór i oprac. Ludwika Barszczewska, Bolesław
Milewicz. Wyd. 2. T. 1. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1989. ISBN 83-10-08022-0.
W książce zebrano 65 wypowiedzi (wspomnień) o Januszu Korczaku Jego byłych wychowanków,
wychowawców Domu Sierot i naszego Domu, przyjaciół i znajomych.
1. Bagrowska, Lucyna. Janusz Korczak. Życiorys. „Kultura i Ty” 1978 nr 3 (wkładka Biblioteczka Repertuarowa nr 215).
Zawiera: życiorys, wybór pism i bibliografię.
2. (Bart). O Januszu Korczaku pisarzu, który kochał dzieci. „Poradnik Bibliotekarza” 1962,
nr 9, s. 270-275.
Dzieje życia.
3. Dauzenroth, Erich. Piętnasty dodatkowy Święty. Tł. Anna Mieszalska. „Ruch
Po śmierci Korczak był przedstawiany m.in. jako: „Król dzieci”, „Najlepszy przyjaciel dzieci”, „Święty Janusz
z Treblinki”. Autor do tych zwrotów w uznaniu za jego dokonania i szlachetność dodaje „Piętnasty dodatkowy
Święty”.
4. Drukier, Bolesław. Korczakowskie dramaty. „Ruch Pedagogiczny” 1998, nr 3/4,
s. 124-133.
Wspomnienie o Januszu Korczaku.
5. Koźniewski, Kazimierz. Mit Starego Doktora. „Literatura” 1977, nr 33, s. 3.
Historia życia i śmierci Korczaka stała się wielkim i międzynarodowym mitem naszej współczesności, gdyż
personifikuje taki stosunek do dzieci, który byśmy chcieli, by był, lecz który rzadko się realizuje.
6. Kulawiec, Edwin P. Sam na sam ze starym doktorem - Januszem Korczakiem. „Ruch
Domniemany wywiad Januszem Korczakiem powstał jako wyraz tęsknoty za obcowaniem i rozmową z nim.
7. Lewin, Aleksander. Korczak w niełasce? : na Krochmalną pielgrzymują ludzie z całego
świata. „Polityka” 1995, nr 3, s. 21.
Troska działaczy ruchu korczakowskiego o ocalenie śladów istnienia Korczaka.
8. Lewin, Aleksander. Na Krochmalnej : ze wspomnień o Januszu Korczaku. „Więź” 1994,
nr 4, s. 103-120.
Kilka ciepłych refleksji nt. pedagoga. Autor zetknął się z Korczakiem, gdy pracował na Krochmalnej w Domu
Sierot.
9. Lewin, Aleksander. Śniła mu się synteza dziecka. „Głos Nauczycielski” 1994, nr 3, s. 8, 11.
Kiedy był młody i w paryskiej bibliotece "z rumieńcem wzruszenia" na twarzy studiował uczone księgi
medyczne, śniła mu się "wielka synteza dziecka". Do sprawy tej ciągle powracał. Była to Jego idée fixe.
10. Makiejew, Siergiej. Moski, Józki i Janusz Korczak. „Forum” 2006, nr 21, s. 52-55.
Biografia Janusza Korczaka. Śmierć Janusza Korczaka była jednocześnie początkiem legendy o Nim.
11. Merżan, Ida. Pan Doktor. „Wiedza i Życie” 1972, nr 9, s. 89-90.
Autorka – pedagog, współpracowniczka Domu Sierot, działaczka ruchu korczakowskiego, przybliża postać
Korczaka – jako lekarza, pisarza i jako pedagoga.
12. Merżan, Ida. Pożegnanie z J. Korczakiem i panią Stefą. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1983, nr 8, s. 376-377.
Ostatnia rozmowa Idy Merżan z Doktorem, która miała miejsce w 1939 r. po bombardowaniu Warszawy.
13. Newerly, Igor. O Korczaku. „Odra” 1987, nr 4, s. 3-12.
Wspomnienie życia i twórczości Korczaka. Autor podkreśla pracowitość i hart ducha.
14. Olecka, Irena. Życiorys słowem i sercem pisany. „Nowa Szkoła” 1978, nr 9, s. 9-13.
Autorka opisuje kolejne etapy życia Janusza Korczaka, a jej przewodnikiem jest „Pamiętnik” pisany w getcie
oraz wspomnienia ludzi mu bliskich.
15. Starczeska, Krystyna. Świadomość religijna Janusza Korczaka. „Więź” 1991, nr 1,
s. 76-94.
Wbrew jednostronnym interpretacjom Korczak nie był ateistą, nie był też wyznania judaistycznego czy
chrześcijańskiego.
16. Szlązakowa, Alicja. O człowieku, który zaprzedał duszę dziecku. „Polonistyka” 1978,
nr 4, s. 219-229.
Pamięć ludzka zachowała wspomnienia o życiu Wielkiego Człowieka i jego ofiarnej śmierci.
17. Theiss, Wiesław. Janusz Korczak : portret polityczny. „Kwartalnik Pedagogiczny” 1994,
nr 3, s. 43-55.
Janusz Korczak był wobec polityki i polityków niechętny i podejrzliwy. Jednak politycy zawsze zwracali uwagę
na niego.
18. Theiss, Wiesław. Korczak – w pięćdziesiątą rocznicę śmierci. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1992, nr 4, s. 173-180.
Refleksje na temat ostatniej drogi Korczaka – marszu ku śmierci.
19. Wspomnienia o Januszu Korczaku. „Nowa Szkoła” 1978, nr 9, s. 13-16.
Swoimi wspomnieniami dzielą się ci, którzy go znali, pracowali razem, pamiętają go jako pedagoga, swojego
nauczyciela, doradcę, bliskiego im człowieka. Są to m.in.: Iza Merżan, Łucja Gold, Zygmunt Miluk.
Dokumenty elektroniczne
1. Wajda, Andrzej (reż.). Korczak. [film fabularny na płycie CD]. 1990.
1. Ocalić od zapomnienia Janusza Korczaka : ks. Jan Twardowski opowiada ks. Waldemar
Wojdecki notuje. W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30
grudnia 2011]. Dostępny w www: http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_twardowski.htm.
Wywiad cenny, tym bardziej, że ksiądz Jan Twardowski znał osobiście Korczaka.
2. W zimowy poranek. W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp:
30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_zimowyporanek.htm.
Wiersz napisany w Getcie Warszawskim przez Adę Felmanównę dnia 24.12.1940 r.
3. Ziarek, Agnieszka (oprac.). Janusz Korczak - Król dzieci. Cz. 1. [film]. [online]. [dostęp: 10
lutego 2012]. Dostępny w www : http://www.youtube.com/watch?v=HBKfFuyOclY.
Film poświęcony wycinkowi z historii życia Janusza Korczaka – pracy na rzecz praw dzieci w Domu Sierot.
Wspomina jedna z wychowanek sierocińca – Maria Taboryska.
http://www.youtube.com/watch?v=wBZ1Mcqx8lg&feature=related.
Wspominają żyjący jeszcze dawni wychowankowie sierocińca – Maria Taboryska, a także Jacques Dodiuk,
Izaak Belfer.
http://www.youtube.com/watch?v=XJkP0fJSE1g&feature=related.
Wspomina Aleksander Lewin – wychowawca sierocińca. Dalsza praca pedagogiczna Korczaka na rzecz
praw dzieci.
http://www.youtube.com/watch?v=0loByRouKZU&feature=related.
Sam Korczak nie był religijny. Dawał dzieciom z sierocińca prawo wyboru religijnego.
http://www.youtube.com/watch?v=z8LKyBC1StE&feature=related
Wspomina świadek pobytu Korczaka w Izraelu w latach 30.
http://www.youtube.com/watch?v=uVGblS2QnOc&feature=related.
Wspomnienia żydowskich dzieci – wychowanków sierocińca (lata tuż przed II wojną światową i pierwsze dni
wojny). Getto.
http://www.youtube.com/watch?v=T12KE4NTtkA&feature=related.
Dni życia Korczaka w warszawskim getcie. Ostatni świadek Marek Rudnicki, który poszedł za Korczakiem
w Jego pożegnalnym marszu.
10. Ziarek, Agnieszka (oprac.). Janusz Korczak - Król dzieci. Cz. 8. [film]. [online]. [dostęp:
10 lutego 2012]. Dostępny w www :
http://www.youtube.com/watch?v=x2kDyd3vrjI&feature=related.
Likwidacja warszawskiego getta. Wywózka do Treblinki.
11. Ziarek, Agnieszka (oprac.). Janusz Korczak - Król dzieci. Cz. 9. [film]. [online]. [dostęp:14
http://www.youtube.com/watch?v=P6ksBHp737w&feature=related
Korczak tuż przed deportacją do obozu zagłady w Treblince. Wspomina Marek Rudnicki. Żadne świadectwo
nie pozwala stwierdzić, czy doktor dojechał do swojej ostatniej zagłady w Treblince.
III. Korczakowska koncepcja wychowania
Dzieła zwarte
1. Bellerate, Bruno. Janusz Korczak i Jean Jacques Rousseau : podobieństwa i różnice.
W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej,
Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s.140-145.
Najwyraźniejsza zbieżność poglądów obu pedagogów dotyczy traktowania dzieciństwa i wieku dojrzewania
jako okresów samych w sobie znaczących, z których wynikają bardziej prawa, aniżeli obowiązki.
2. Bińczycka, Jadwiga. Korczakowskie wychowanie wychowawców. W: O pedagogikę jako
naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka,
Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 136-144.
Znana jest instytucja bursy dla młodych ludzi, którzy za pomoc materialną i dach nad głową w Domu Sierot,
pomagali w pracy wychowawczej Korczakowi.
3. Bobrowska-Nowak, Wanda. Metoda obserwacji klinicznej w ujęciu Janusza Korczaka i jej
znaczenie dla współczesnej pedagogiki. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną
rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok.
Katowice: Uniwersytet Śląski, 1979, s. 28-44.
Typową dla działalności lekarskiej metodę obserwacji klinicznej przełożył Korczak na grunt pedagogiki.
4. Gurycka, Antonina. Korczakowskie inspiracje.... Warszawa : Wydawnictwo Naukowe
Scholar, 2002. ISBN 83-88495-88-7.
Możliwości oddziaływań wychowawczych, które pozostawił nam Janusz Korczak. Są to proste, a jednocześnie
mocno oddziaływujące i na wychowanka, i na wychowawcę.
Dostępność w DBP (Wrocław W 189151, Pw 33.1-189150)
5. Idee pedagogiczne Janusza Korczaka a poszukiwania innowacyjne w różnych krajach :
materiały z Międzynarodowej Narady Ekspertów. Red. Aleksander Lewin. Warszawa :
Instytut Badań Pedagogicznych. Zakład Spuścizny Pedagogicznej Janusza Korczaka, 1985.
Publikacja zawiera materiały pokonferencyjne.
6. Jakubowski, Marian. Koncepcja Korczakowskiego samorządu wychowawczego. W: O
pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red.
Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 45-78.
Korczakowski system wychowania sprowadza się do koncepcji samorządnego życia młodzieży przy
opiekuńczym współudziale dorosłych.
7. Kelm, Albin. Dorobek Janusza Korczaka w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli i
wychowawców. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin
Janusza Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet
Śląski, 1979, s. 145-152.
Refleksje towarzyszące problemowi wykorzystania dorobku J. Korczaka w kształceniu i doskonaleniu
nauczycieli.
8. Król, Joanna. Koncepcja szkoły życia Janusza Korczaka. W: O pedagogikę jako naukę o
człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz
Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 79-87.
Założenia wychowawcze proponowane przez Korczaka w Szkole życia – powieści napisanej przez Niego.
9. Lewin, Aleksander. Możliwości twórczego wykorzystania spuścizny pedagogicznej po
Januszu Korczaku. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin
Śląski, 1979, s. 11-27.
Autor sugeruje, by sięgać do Korczaka w sprawach zasadniczych, nie rezygnując ze źródeł najnowszej
inspiracji pedagogicznej.
10. Lewin, Aleksander. Tryptyk pedagogiczny - Korczak, Makarenko, Freinet. Warszawa :
Nasza Księgarnia, 1986. Janusza Korczaka obrona praw dziecka, s. 17-59.
Dokonania Janusza Korczaka. Zarys koncepcji pedagogicznej.
Dostępność w DBP (Wrocław W 150210, W 150207, W 150208, P 150206)
11. Maajan, Klara. Z Domu na Krochmalnej. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z
Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna
Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne, 1982, s. 128-131.
Autorka przypomniała niektóre elementy systemu Korczaka, jak: sposób przyjmowania dzieci do Domu Sierot,
plebiscyt, tablica, podział pracy, stosunek do zgub i strat, bójki, sąd koleżeński, gazetka.
12. Merżan, Ida. Aby nie uległo zapomnieniu : rzecz o Domu Sierot Krochmalna 92.
Warszawa 1987. ISBN 83-10-08896-5.
Przez całe swoje życie szeroko propagowała w kraju i na świecie idee Starego Doktora. Była pedagogiem
i to z korczakowskiej inspiracji,
Dostępność w DBP (Góra, Głogów, Oława, Trzebnica, Wałbrzych, Ząbkowice Śląskie, Złotoryja).
Publikacja dostępna w ramach wypożyczeń międzybibliotecznych realizowanych w DBP we Wrocławiu
13. Merżan, Ida. Zarys dziejów Domu Sierot. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały
Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne, 1982, s. 84-89.
Geneza powstania Domu Sierot. Rozwój i działalność. Dom Sierot w latach okupacji hitlerowskiej. Do ostatniej
chwili był najlepiej prowadzoną instytucją wychowawczą w getcie.
14. Miska, Hanna. Działalność praktyczna jako główne źródło wiedzy Janusza Korczaka
o dziecku. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej,
Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s.158-160.
Główną drogę zdobywania wiedzy o dziecku widział w sumiennej i rzetelnej obserwacji, stawianiu coraz
to nowych pytań, systematycznym gromadzeniu i notowaniu zaobserwowanych faktów.
15. Myśl pedagogiczna Janusza Korczaka : nowe źródła. Wybór Maria Falkowska. T. 2.
Warszawa : Nasza Księgarnia, 1983. ISBN 83-10-08345-9.
Podstawowe źródło ideologii pedagogicznej Korczaka tkwi w jego niezwykłej wrażliwości społecznej.
16. Newerly, Igor, Kamiński, Aleksander, Żelazko Władysław. Samorząd uczniowski
w systemie wychowawczym Korczaka. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1962.
Na pracę składają się cztery rozprawki autorów.
Dostępność w DBP (Wrocław W 40976, P 40675)
17. Nowak, Maria. Postawa wychowawcza w ujęciu Janusza Korczaka. W: O pedagogikę
jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga
Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 129-135.
Aktualnym do dziś poglądem Janusza Korczaka, jest jego koncepcja postawy wychowawczej, której
urzeczywistnieniem był On sam w codziennej pracy w Domu Sierot przy ulicy Krochmalnej w Warszawie
i w Naszym Domu na Bielanach.
18. Pedagogika Janusza Korczaka - realizm czy utopia? Red. Ireneusz Jan Pyrzyk.
Włocławek : Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, 2006. ISBN 83-88500-88-0.
Dotyczy koncepcji opiekuńczo-wychowawczej Janusza Korczaka.
19. Peter, Maria. Pedeutologiczne przesłanie Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak - życie
i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978
r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s.170-176.
Pedagogicznych dzieł Janusza Korczaka nie zalicza się oficjalnie do literatury pedentologicznej. Interesują one
przede wszystkim specjalistów z zakresu pedagogiki opiekuńczej i teorii wychowania.
20. Piotrowska, Iwona. Poglądy pedagogiczne Janusza Korczaka na wychowanie dziecka
trudnego. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza
Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski,
1979, s. 88-95.
Janusz Korczak nie pozostawił definicji dziecka trudnego, gdyż nie uznawał za konieczne dokładne określenie
tego pojęcia. Jako praktyk i doskonały obserwator reagował natychmiast i rozwiązywał określone trudności
wychowawcze, które opisywał później szczegółowo w artykułach zamieszczanych w „Szkole Specjalnej”.
21. Prawo dziecka do zdrowia. Red. Jadwiga Binczycka. Kraków : Oficyna Wydawnicza
Impuls, 2007. ISBN 978-83-7308-726-2.
Opisano działalność Janusza Korczaka jako lekarza. Przedstawiono wybór tekstów J. Korczaka o dziecku i
jego zdrowiu. Określono prawa dziecka w perspektywie socjologicznej.
22. Pyrzyk, Ireneusz. Prekursorzy pedagogiki opiekuńczej : (J. H. Pestalozzi, J. Korczak,
A. Makarenko, J. Babicki). Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2000. Janusz Korczak,
s. 54-99.
Janusz Korczak swoją reformatorską działalnością wychowawczą, skierowaną ku dzieciom sierocym i
opuszczonym, dokonuje współczesnego przełomu w pedagogice opiekuńczej.
Dostępność w DBP (Wrocław W 173949, Pw 33.5-173948)
23. Regulska, Gabriela. Korczakowski plebiscyt życzliwości a współczesne techniki
socjometryczne. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin
Śląski, 1979, s. 109-114.
Jednym z ważnych ogniw Korczakowskiego systemu wychowania był plebiscyt życzliwości. Na podstawie
wyników plebiscytu ustalono miana obywatelskie. Obowiązywały cztery kategorie: towarzysz, mieszkaniec,
obojętny mieszkaniec, uciążliwy przybysz.
24. Rusakowska, Daniela. Janusz Korczak a szkoła : poglądy - oceny - doświadczenia.
Warszawa : Instytut Badań Pedagogicznych MEN, 1989.
Poglądy Janusza Korczaka na temat szkoły – krytykę szkoły, koncepcję szkoły, wizję szkoły. Korczakowskie
ujecie szkoły a współczesne poszukiwania innowacyjne.
Dostępność w DBP (Wrocław W X-5860)
25. Sala, Władysław. Praca w zakładach opiekuńczo-wychowawczych (w okresie 19181939). Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1964. W sierocińcu. 45-50.
Artykuł ukazał się w czasopiśmie poświęconym opiece nad dziećmi i młodzieżą pt. Opieka nad Dzieckiem
z 1931 r., w nr 6. Czasopismo wychodziło co dwa miesiące od roku 1923 do 1932.
26. Szlązakowa, Alicja. Janusz Korczak. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,
1978.
Autorka ukazuje dzieje życia Korczaka, środowisko, w którym żył i pracował. Omawia twórczość literacką
i radiową „Starego Doktora” oraz podaje metody pedagogiczne i działalność w dwóch domach sierot, które
prowadził.
Dostępność w DBP (Wrocław W 124783, W 124784, W 124785, W 116929, P 116721)
27. Walczak, Grażyna. Metody wychowania dziecka trudnego w ujęciu Janusza Korczaka.
W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka.
Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979,
s. 96-108.
Autorka przedstawia metody wychowawcze Korczaka, które analizuje pod kątem dziecka trudnego. Są to: Sąd
Koleżeński, Rada Samorządowa, dyżury dziecięce, szafa znalezionych rzeczy i notariat, skrzynka do listów,
gazeta, plebiscyt życzliwości i niechęci, kwalifikacje obywatelskie, zakłady, lista podziękowań i przeproszeń.
28. Wołoszyn, Stefan. Janusz Korczak w dziejach wychowania. W: Janusz Korczak - życie
Janusz Korczak swoją reformatorską działalnością wychowawczą, skierowaną ku dzieciom sierocym i
opuszczonym, dokonuje współczesnego przełomu w pedagogice opiekuńczej.
29. Wołoszyn, Stefan. Janusz Korczak : rodowód i dziedzictwo pedagogiczne. Warszawa
: Instytut Badań Pedagogicznych, 1978.
Nowa, reformatorska działalność na polu wychowawczym.
30. Zgodziński, Jerzy. Elementy korczakowskie w systemie działalności harcerskiej :
z doświadczeń zielonogórskiego szczepu. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały
Już tylko wstępna analiza systemu wychowawczego Janusza Korczaka wskazuje na wiele zbieżności
z zadaniami wychowawczymi, jakie stawia przed sobą harcerstwo.
1. Bajorski, Zygmunt. Pedagogika Janusza Korczaka. „Nowe w Szkole” 2002, [nr] 7/8,
s. 35-40.
Pedagogika Janusza Korczaka to m.in. w głęboki szacunek dla dziecka.
2. Bettelheim, Bruno. Janusz Korczak : współczesna opowieść. Tł. Anna Mieszalska. „Ruch
Idee wychowawcze Doktora Korczaka zawarte w jego twórczości.
3. Bińczycka, Jadwiga. Korczakowski witraż dziecięcy. „Chowanna” 2010, T. 1, s. 27-38.
Korczak wysłuchiwał cierpliwie opowieści dzieci, które doznawały krzywdy cielesnej, wnikliwie interpretował
każdy przypadek. Na żaden z nich nie pozostawał obojętny. Bolesne dzieciństwo - collage stworzony z
korczakowskich opisów trudnych sytuacji życiowych, jakie spotykały dzieci.
4. Biela, Emil. Nad pismami pedagogicznymi Janusza Korczaka. „Głos Nauczycielski” 1977,
nr 18, s. 7, 11.
Ujęto zasadnicze momenty korczakowskiego systemu wychowania.
5. Bobrowska-Nowak, Wanda. Korczakowska metoda obserwacji klinicznej i jej znaczenie
dla współczesnej pedagogiki. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1979, nr 5, s. 212-216.
Istotna wydaje się przede wszystkim rola inspirująca sporządzonych przez niego notatek.
6. Bożęcka, Maria. Oczy Korczaka. „Twórcza Szkoła” 2004, nr 7, s. 28.
Dawna myśl pedagogiczna współcześnie. Postawa nauczycieli wobec dziecka.
7. Chymuk, Maria. Dziecko jest jutrem : Janusz Korczak (1878 lub 1879-1942).
„Wychowawca” 2007, nr 6, s. 20.
Korczakowska koncepcja wychowania.
8. Dąbrowska, Anna, Dąbrowski, Andrzej. Wychowanie fizyczne i zdrowotne w refleksjach
pedagogicznych Janusza Korczaka. „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne” 1993, nr 5,
s. 153-157.
Wśród refleksji pedagogicznych Janusza Korczaka na specjalną uwagę środowiska kultury fizycznej zasługują
te, które autor-lekarz i wychowawca poświecił wychowaniu fizycznemu.
9. Długosz, Marzena, Gosek, Agnieszka. „Dialog” z Januszem Korczakiem. „Wychowawca”
2007, nr 6, s. 21.
Zaimprowizowana przez autorki rozmowa z Januszem Korczakiem nt. relacji dziecko – osoba dorosła.
10. Domańska, Joanna. Opieka nad dzieckiem osieroconym w poglądach i praktyce
wybranych pedagogów okresu międzywojennego. „Wychowanie na Co Dzień” 2004, nr 6,
s. 19-21.
Działalność Janusza Korczaka, Kazimierza Jeżewskiego i Czesława Babickiego, twórców nowatorskich
systemów opieki nad dzieckiem sierocym.
11. Dominik, Małgorzata. Życie Janusza Korczaka. „Argumenty” 1977, nr 51/52, s. 13.
Życie, działalność wychowawcza i pisarska Janusza Korczaka w aspekcie jego stosunku do dziecka.
12. Duraj-Nowakowa, Krystyna. Wychowawca i opiekun rozumny. „Nauczyciel i Szkoła”
2009, nr 3/4, s. 9-24.
W pracy z dziećmi, zgodnie ze swoim głębokim przekonaniem, Korczak nigdy nie dawał im gotowych
rozwiązań. Uważał bowiem, że cenniejsze są własne spostrzeżenia i doświadczenia.
13. Eden, Szewach. Aspekt pedagogiczny w pismach Korczaka z getta. [Cz. 1]. „Nowe
w Szkole” 1999/2000, nr 8, s. 3-5.
Niedawno odnalezione pisma Korczaka dodają nieco nowego światła korczakowskiemu systemowi
wychowawczemu.
14. Eden, Szewach. Aspekt pedagogiczny w pismach Korczaka z getta. [Cz. 2]. „Nowe
w Szkole” 1999/2000, nr 9, s. 6-8.
Zasady będące podstawą działań wychowawczych.
15. Frydman, Ela. Niech dzieci same rządzą. „Nowa Szkoła” 1962, nr 10, s. 11-12.
Zalety społeczności dziecięcej - wychowanków „Domu Sierot” i „Naszego Domu”.
16. Grochola, Wiesława. Wspólnik dziecka. „Polityka” 1962, nr 36, s. 1, 7.
Treść artykułu dotyczy założeń i realizacji korczakowskiej metody wychowawczej. Uzupełnienie stanowi
życiorys J. Korczaka, wybór jego myśli na temat dziecka i wykaz najbardziej popularnych jego pism.
17. Grzegorzewska, Maria. Z listów do młodego nauczyciela (o Januszu Korczaku). „Życie
Szkoły” 1958, nr 4, s. 1-5.
Długoletnia współpracowniczka J. Korczaka, autorka znakomitych pism pedagogicznych ożywia postać
Korczaka, Charakteryzuje sylwetkę, jego sposób bycia i atmosferę, jaką wokół siebie roztaczał. Artykuł napisany
w konwencji listu.
18. Gurycka, Antonina. Portret wychowawcy : Janusz Korczak. „Psychologia w Szkole” 2005,
nr 1, s. 71-78.
Korczak opierając się na dziecku jako partnerze stworzył niepowtarzalny wzór traktowania dziecka.
19. Hołówka, Jacek. Marzenia i świat realny w pracy Janusza Korczaka. „Pedagogika
Społeczna” 2007, nr 4, s. [37]-41.
Korczak przeżywał chwile załamania, lecz ciągle uczył się nowego podejścia do trudnych dzieci i analizował
swe błędy i korygował je.
20. Huras, Bolesław. Janusza Korczaka pedagogika serca. „Życie Szkoły” 1979, nr 7/8,
s. 63-65.
Autor opisuje jedną z metod Korczaka – tzw. zakłady. Tradycja „zakładów” z dziećmi i młodzieżą jest
najstarszą tradycją korczakowską.
21. Jakubowski, Marian. Instytucja korczakowskiego sądu koleżeńskiego. „Problemy
Sąd koleżeński w samorządzie korczakowskim zajmował wyjątkowo ważne miejsce, spełniał liczne funkcje
w zakresie wychowawczej inspiracji oraz dał początek rozwojowi innym agend i form samorządnego życia dzieci
i młodzieży.
22. Jakubowski, Marian. Koncepcja korczakowskiego samorządu wychowawczego.
„Kwartalnik Pedagogiczny” 1963, nr 1, s. 93-120.
Ujęcie instytucjonalne korczakowskiego samorządu obejmuje m.in. jego strukturę, kierunki i zakres
działalności, wyniki pracy itp.
23. Jakubowski, Marian. Społeczna funkcja i rezultaty korczakowskiego systemu
wychowania. „Ruch Pedagogiczny” 1962, nr 5, s. 13-29.
Fragmenty wspomnień przeżyć, wypowiedzi wychowanków oraz współpracowników, naświetlające wyniki
pracy zakładów wychowawczych Korczaka pozwalają autorowi przeprowadzić analizę jego systemu
wychowawczego.
24. Jakubowski, Marian. Walory systemu wychowawczego Janusza Korczaka. „Nowa
Szkoła” 1962, nr 10, s. 6-10.
Próba oceny korczakowskiego systemu wychowawczego uwzględnia cztery punkty widzenia: walory
profilaktyczne, kompensacyjne, korektywne i diagnostyczne.
25. Jakubowski, Marian. Współpracownicy Janusza Korczaka. Cz.1. „Przyjaciel Dziecka”
1978, nr 9, s. 15.
Stefania Wilczyńska (1886-1942),wychowawca i pedagog, bliska współpracownica Janusza Korczaka.
Razem z Korczakiem założyła i prowadziła Dom Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie (1912-1942) przy ul.
Krochmalnej 92 (przeniesiony do getta na ul. Chłodną 33, a następnie na ul. Sienną 16 - Śliską 9). Tam
stosowano nowatorskie metody pedagogiczne. Kierowała domem pod nieobecność Korczaka w czasie I wojny
światowej oraz podczas jego podróży do Palestyny w latach 1934 i 1936.
26. Jakubowski, Marian. Współpracownicy Janusza Korczaka. Cz.2. „Przyjaciel Dziecka”
1978, nr 10, s. 15.
Maria Falska - pedagog, współpracowniczka J. Korczaka. Zajmowała się sierotami i dziećmi opuszczonymi.
Kierowała wzorcowym sierocińcem Nasz Dom, który funkcjonował zgodnie z założeniami systemu wychowania
internatowego J. Korczaka.
27. Jakubowski, Marian, Sarnowska, Ewa. Afirmacja "dziecięctwa" w postawie Janusza
Korczaka – odkrywcy, badacza i artysty. „Przyjaciel Dziecka” 1979, nr 5, s. 9-11.
Okres dzieciństwa człowieka stanowił istotę jego zainteresowań i pasji.
28. Janas, Maria. Karta pobytu dziecka w wiosce dziecięcej. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 2002, nr 10, s. 41-44.
Propozycja nowej Karty pobytu dziecka w Wiosce Dziecięcej im. Janusza Korczaka w Rajsku k. Oświęcimia
opracowana przez jej wychowawców.
29. Knop, Małgorzata. Abecadło praktyki wychowawczej Janusza Korczaka. „Przegląd
Edukacyjny” 2007, nr 3, s. 16-17.
Zasada elastyczności. Zasada podmiotowości. Przykład osobisty. Zasada współrządzenia.
30. Kopczyńska-Sikorska, Jadwiga. Idee praw dziecka w życiu i pracy Janusza Korczaka
„Wychowanie w Przedszkolu” 1992, nr 6, s. 334-338.
Praktyka pedagogiczna Korczaka – udało Mu się stworzyć wychowujące społeczności.
31. Kostka, Marzena, Słowicka, Danuta. Janusz Korczak a antypedagogika. „Nowa Szkoła”
1992, nr 6, s. 367-372.
Porównanie zasad pedagogiki Korczaka z zasadami antypedagogiki.
32. Kostka, Marzena, Słowicka, Danuta. Samopoznanie dziecka w pedagogice Janusza
Korczaka. „Edukacja i Dialog” 1991, nr 10, s. 24-27.
Znaczenie i zakres samopoznania.
33. Kotwicka, Irena. Janusz Korczak o etosie człowieka. „Edukacja i Dialog” 2006, nr 7,
s. 60-62.
Refleksje filozoficzne nad naturą człowieka i istotą życia.
34. Kotwicka, Irena. Korczakowskie samotności. „Edukacja i Dialog” 1995, nr 8, s. 19-22.
Wychowanie dziecka w rodzinie i pozytywna wartość samotności w poglądach Janusza Korczaka.
35. Kotwicka, Irena. Wychowawcy własnych dzieci. „Edukacja i Dialog” 1995, nr 2, s. 42-45.
Omówienie ankiet: Czy sugestie wychowawcze Janusza Korczaka są realizowane w postawach
współczesnych rodziców.
36. Kowalski, Wiesław. Wioski Dziecięce SOS jako jedna z form opieki nad dzieckiem.
„Rocznik Edukacji Alternatywnej” 2006, [nr] 1, s. [125]-138.
Prekursorem takiego rodzaju opieki nad dzieckiem sierocym był ponad 200 lat temu J. H. Pestalozzi. Idea
tworzenia wiosek ma swoją tradycję w Polsce i sięga czasów Kazimierza Jeżewskiego, który był twórcą gniazd
sierocych oraz koncepcji łączenia tych gniazd w większe kompleksy zwane wioskami. Zwolennikami takich
rozwiązań byli : Józef Czesław Balicki, czy Janusz Korczak, Kazimierz Jeżewski. Placówki, które współcześnie
funkcjonują, oparte są na idei stworzonej przez Hermana Gmeinera zaraz po II wojnie światowej.
37. Koziorek, Paweł. Rola wychowawcy opiekuna w poglądach pedagogicznych Janusza
Korczaka. „Kultura Fizyczna” 2006, nr 5/6, s. 32-33.
Opiekun wychowawca powinien w praktyce realizować należne dziecku jego prawa.
38. Lewin, Aleksander. Aby dziecko czuło się dobrze. „Nowa Szkoła” 1962, nr 10, s. 37-40.
Troska o samopoczucie dziecka przewija się w całej koncepcji pedagogicznej Korczaka.
39. Lewin, Aleksander. Jak przezwyciężyć bariery między dorosłymi a dziećmi : inspiracje
korczakowskie. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1988, nr 4, s. 147-154.
Wbrew temu, co sądzą dorośli, dzieciństwo (głosem Korczaka) nie jest ani jasne, ani pogodne, czy
roześmiane.
40. Lewin, Aleksander. Możliwości twórczego wykorzystania spuścizny pedagogicznej
Janusza Korczaka. „Nowa Szkoła” 1978, nr 9, s. 17-21.
Autor analizuje spuściznę pedagogiczną Korczaka i wyróżnia: 1. Jego koncepcję pedagogiczną, czyli
poglądy i przekonania dotyczące najważniejszych problemów wychowawczych. 2. System wychowawczy.
Zasięg oddziaływania doświadczeń i przemyśleń pedagogicznych Korczaka.
41. Lewin, Aleksander. Nowoczesny system wychowania a spuścizna pedagogównowatorów. „Kwartalnik Pedagogiczny” 1976, nr 4, s. 47-57.
Korczak, Freinet, Makarenko. Cechowały ich różne orientacje pedagogiczne i światopoglądowe, lecz wyrośli
z ruchu poszukiwań pedagogicznych. Autor przeprowadza analizę dorobku pedagogicznego J. Korczaka.
42. Lewin, Aleksander. Testament pedagogiczny Janusza Korczaka. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1993, nr 1, s. 32-36.
Autor skoncentrował się na ostatnich tekstach z lat wojny, okupacji, getta. Przedstawił idee korczakowskie.
43. Lewin, Aleksander. Twórcza kontynuacja dzieła pedagogicznego Janusza Korczaka.
Czcić to nie tylko uznawać czyjś autorytet i podziwiać, lecz przede wszystkim – rozumieć i chcieć
kontynuować działalność, twórczość człowieka, którego się czci.
44. Lewin, Ludmiła. Czego nauczyłam się od Idy. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”
1997, nr 8, s. 36-38.
Ida Merżan - pisarka, działaczka korczakowska, wychowawca. Pracowała w domu dziecka metodami
korczakowskimi. W artykule przybliża je.
45. Lewin, Ludwik. W korczakowskich domach dziecka po wojnie : z mojej praktyki
wychowawczej (w Domu Dziecka im. J. Korczaka w Warszawie). „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1990, nr 1/2, s. 36-41.
Wiele istotnych elementów doświadczenia korczakowskiego zdaje egzamin, jednak wiele spraw trzeba
rozwiązywać po nowemu biorąc pod uwagę zmieniające się warunki w domach dziecka.
46. Lewin, Aleksander. Uniwersalne wartości dorobku pedagogów-nowatorów –
ze szczególnym uwzględnieniem spuścizny Janusza Korczaka. „Ruch Pedagogiczny” 2002,
nr 5/6, s. 21-32.
Idea pedagogiczna Janusza Korczaka, Antona Makarenki i Celestyna Freineta zwana "Nowym Wychowaniem".
47. Malińska, Hanna. Janusz Korczak i jego Senat. „Nowa Szkoła” 1992, nr 8, s. 492-494.
Walory ogólnoludzkie i ogólno czasowe utworu Janusza Korczaka „Senat szaleńców”.
48. Małkińska, Joanna. Pamiętajmy o Korczaku! „Edukacja i Dialog” 2005, nr 3, s. 38-39.
Uwagi do nauczycieli, by w pracy kierowali się drogowskazami korczakowskimi.
49. Matyjas, Barbara. Przygotowanie do uczestnictwa w kulturze w placówkach
opiekuńczych Korczaka. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 1991, nr 3, s. 136-141.
System wychowawczy Korczaka dawał wychowankom szerokie możliwości. W jego ramach wyróżnia bajkiopowiadania, gadaninki radiowe, „Mały Przegląd”, pamiętniki, czytelnictwo, zabawy, kolekcjonerstwo,
uroczystości i święta, teatr. Aktualność doświadczeń i poglądów Korczaka.
50. Matyjas, Bożena. Dziecko i jego wychowanie w ujęciu Janusza Korczaka - aspekt
higieniczno-zdrowotny. „Nauczanie Początkowe : Kształcenie Zintegrowane” R. 29 (51),
nr 2 (2005/2006), s. 16-20.
W systemie wychowawczym Janusza Korczaka odnajdujemy poczynania wychowawcze, których celem było
zaspokajanie nie tylko fizycznych, ale i psychospołecznych potrzeb dziecka.
51. Matyjas, Bożena. Znaczenie opieki nad dzieckiem w rodzinie w ujęciu Janusza Korczaka.
„Kieleckie Studia Pedagogiczne i Psychologiczne / WSP Kielce” T. 9 (1994), s. [105]-115.
Poglądy Janusza Korczaka na dziecko niepełnosprawne w naturalnej szkole. Przemoc i zakazy i ich wpływ
na dziecko.
52. Mazur, Dariusz. Wychowywać - ale jak? : kilka refleksji pedagogicznych. „Opieka,
Wychowanie, Terapia” 2003, [nr] 4, s. 24-29.
Teoria i praktyka wychowania według poszczególnych teoretyków, min. J. Korczaka i in.
53. Merżan, Ida. Wychowawca wychowawców (ze wspomnień o Korczaku). „Nowa Szkoła”
1972, nr 7/8, s. 54-57.
Wspomnienia autorki dotyczą życia tzw. Bursy, swoistej formy kształcenia wychowawców w Domach Sierot,
prowadzonych przez Korczaka w Warszawie: na Bielanach dla młodzieży polskiej oraz przy ul. Krochmalnej dla
młodzieży żydowskiej. Autorka zapoznaje nas z organizacją dnia, obowiązkami i przyjemnościami mieszkańców
domu oraz udziałem w ich życiu codziennym.
54. Merżan, Ida. „…Wybrałem ideę służenia dziecku i jego sprawie…”. „Wychowanie
w Przedszkolu” 1977, nr 5, s. 264-268.
Służenie dziecku jest dla Korczaka wartością nieprzemijającą.
55. Moskal, Feliks. Postawa wychowawcza : w 30 rocznicę śmierci Janusza Korczaka. „Życie
Szkoły” 1972, nr 10, s. 24-29.
Syntetyczne przedstawienie poglądów Korczak na osobowość wychowawcy autor opiera na trzech aspektach.
Są nimi: kryteria doboru wychowawców, postawa wychowawcy wobec samego siebie i otoczenia, stosunek
wychowawcy do wychowanka.
56. Nalaskowski, Aleksander. Dziecko jako monarcha, czyli dwa największe eksperymenty
pedagogiczne XX wieku. „Wychowanie na Co Dzień” 1996, nr 12, s. 5-7.
W „Małym Księciu” oraz w „Królu Maciusiu Pierwszym”. Pierwszym eksperymentatorem jest Antoine
Saint-Exupery, drugi to Janusz Korczak.
57. Newerly, Igor. Pedagogika Janusza Korczaka. „Nowa Szkoła” 1958, nr 1, s. 21-24.
Fragment referatu, ukazujący postawę Korczaka wobec zagadnień społecznych i wychowawczych oraz
metody wychowawcze stosowane w pracy na terenie Domu Sierot i Naszego Domu (m.in. praca na terenie domu
dziecka, czy plebiscyt).
58. Paszenda, Iwona. Poglądy Korczaka i Schoenebecka w opinii nauczycieli. „Edukacja
i Dialog” 2006, nr 7, s. 63-67.
Hubertus von Schoenebeck, niemiecki pedagog, czołowy przedstawiciel antypedagogiki w Europie,
upowszechniał idee postmodernistycznych i postkolonialnych relacji międzypokoleniowych.
59. Peter, Maria. Pedeutologiczne przesłanie Janusza Korczaka. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1979, nr 5, s. 207-211.
Na podstawie wypowiedzi i spostrzeżeń Korczaka autor ustala sześć niezbędnych warunków, jakie powinien
spełniać dobry wychowawca.
60. Pindera, Michał, Wojciechowski, Jerzy. Nauczyciel - wychowawca według Janusza
Korczaka. „Nauczyciel i Szkoła” 2003, nr 3/4, s. [23]-30.
Postawy nauczycieli w/g J. Korczaka. Typy wychowawców.
61. Pulczyńska, Maria. Korczakowska Republika Dziecięca "Dyliniarnia". „Wychowawca”
2000, nr 2, s. 18-19.
Organizowanie działalności charytatywnej na rzecz dzieci. Zalegalizowane dziecięce państwo działające
w Krakowie.
62. Puszkin, Barbara. Janusza Korczaka refleksje nad sobą. „Nowa Szkoła” 1992, nr 8,
s. 494-498.
Korczak ma wyjątkowy wgląd we własne poczynania. Jest to mu potrzebne, by wytyczać swoją drogę. Lata
swej pracy dzieli na okresy pięcioletnie. Analizuje też swoje życie i dzieli je na okresy siedmioletnie.
63. Puszkin, Barbara Samopoznanie - istotny element samowychowania. „Edukacja i Dialog”
1992, nr 8, s. 23-28.
Treść samopoznania. Techniki samopoznania. Samopoznanie a wychowanie..
64. Pyrzyk, Ireneusz. Tolerancja dziecka w poglądach pedagogicznych Janusza Korczaka.
„Wychowanie na Co Dzień” 1995, nr 3, s. 10-12.
Ukazanie miejsca dziecka w społeczeństwie.
65. Raszewska, Maria. Korczakowska koncepcja wychowania i wychowawcy w domu
dziecka. „Opieka, Wychowanie, Terapia” 1997, nr 4, s. 27-28.
Rola wychowawcy w domu dziecka – według koncepcji Janusza Korczaka. Wychowawca w domu dziecka
powinien wykazywać się postawą przyjaźni i rozumnej miłości wobec podopiecznego.
66. Smolińska-Theiss, Barbara. Godność dziecka - odkrywana, zdobywana, niszczona.
„Horyzonty Wychowania” 2006, nr 5(9), s. 151-[168].
Proces odkrywania wartości i godności dziecka. Zasługi Janusza Korczaka w odkryciu godności dziecka.
Socjalne zagrożenie dla godności dziecka.
67. Smolińska-Theiss, Barbara. Janusz Korczak - pedagogiczne transgresje. „Pedagogika
Społeczna” 2007, [nr] 1, s. [7]-10.
Przełamywanie barier w pedagogice jest dowodem ogromnej odwagi Korczaka.
68. Smolińska-Theiss, Barbara. Korczakowska idea praw dziecka. „Pedagogika Społeczna”
2010, nr 3/4, s. 7-[20].
Geneza i rozwój Korczakowskiej idei praw dziecka, a także związek poglądów Korczaka z ustaleniami
Konwencji o Prawach Dziecka.
69. Sobkowiak, Urszula. Janusz Korczak w harcerskim kręgu. „Harcerstwo” 1997, nr 7/8,
s. 25-28.
Przesłanie Korczaka z harcerskim stylem życia i metodą harcerską.
70. Suchodolski, Bogdan O Januszu Korczaku. „Wiedza i Życie” 1977, nr 5, s. 17-21.
Idee Korczakowskie.
71. Szlązakowa, Alicja. Czytając Korczaka. „Przyjaciel Dziecka” 1982, nr 7, s. 11-12.
Autorka analizuje prawa dziecka do szacunku według Korczaka.
72. Szlązakowa, Alicja. O potrzebie poznawania – by zrozumieć. „Przyjaciel Dziecka” 1983,
nr 1, s. 11-12.
Pisma pedagogiczne Korczaka uczą wychowawcę myśleć.
73. Szulkin, Michał. Janusz Korczak : (rozważania nierocznicowe). „Wychowanie” 1963, nr 4,
s. 19-20.
Główną treścią artykułu jest ocena systemu pedagogicznego Korczaka kształtowanego w okresie
narastających sprzeczności i konfliktów dwudziestolecia międzywojennego.
74. Szymański, Mirosław S. "Ruch samorządów uczniowskich" w Drugiej Rzeczypospolitej
(1918-1939). „Kwartalnik Pedagogiczny” 2003, nr 3, s. [5]-49.
Instytucje samorządu dziecięcego opartego na zasadach demokracji zorganizował Janusz Korczak.
75. Śliwerski, Bogusław. Prawa ucznia we współczesnej szkole w kontekście myśli
korczakowskiej. „Wychowanie na Co Dzień” 1998, nr 7/8, s. 3-9.
Pozory tworzone przez nauczycieli w szkole, ukrywanie pseudowychowania.
76. Śliwerski, Bogusław. Wychowanie do samowychowania w pedagogice Korczaka.
Samowychowanie jest jednym z procesów formujących ludzkie osobowości.
77. Taboryska, Maria. Brakuje Korczaka : z… rozm. Andrzej Witek. „Przyjaciel Dziecka”
1978, nr 5, s. 4-5.
W 1919 r. z inicjatywy Marii Falskiej przy współudziale Korczak zaczął działać w Pruszkowie zakład
wychowawczy dla sierot i półsierot Nasz Dom. Maria Taboryska była wychowanką domu w latach 1924-1930.
78. Tarnacka, Halina. Jak korzystam z metod wychowawczych Janusza Korczaka.
System Korczaka powstał w wyniku jego wieloletniej działalności pedagogicznej w placówkach opieki nad
dzieckiem. Omówiono dyżury i listy pochwał i upomnień.
79. Tarnowska, Łucja. Doktor Janusz Korczak : pogadanka dla dzieci. „Poradnik
Bibliotekarza” 1978, nr 4, s. 74-76.
W sposób przystępny i ciekawy (właśnie dla dzieci) opowiedziana historia ostatnich chwil życia Starego
Doktora. Autorka przybliża też atmosferę Domu Sierot i zwyczaje w nich panujące.
80. Tarnowski, Janusz. Głos dziecka wczoraj… dziś… jutro. „Nowa Szkoła” 1995, nr 10,
s. 19-23.
Dzięki Januszowi Korczakowi „wczoraj” dzieci mówiły i były słuchane. W redagowanym prze niego piśmie
obdarzano je możliwościami oddziaływania pedagogicznego. A jak jest dziś?
81. Urbaczewski, Mirosław. Poszukiwanie nowej drogi wychowania z inspiracji systemu
Janusza Korczaka. „Opieka, Wychowanie, Terapia” 1996, nr 1, s. 5-11.
Placówki opiekuńczo-wychowawcze i sylwetka dobrego wychowawcy.
82. Wojnowska, Bożena. Korczak a wychowanie dla pokoju. „Ruch Pedagogiczny” 2001,
nr 1/2, s. 100-106.
Idee korczakowskie we współczesnym wychowaniu dziecka.
83. Wolter, Edyta. Korczak o wychowaniu przedszkolnym. „Wychowawca” 2004, nr 3,
s. 16-17.
Znaczenie postawy wychowawcy przedszkolnego. Poglądy Janusza Korczaka.
84. Wołoszyn, Stefan. Kodeks wychowawczy w aforyzmach. „Życie Szkoły” 1982, nr 11/12,
s. 504-511.
Większość cytatów przytaczana jest z Pism Wybranych.
85. Zmysłowska, Magdalena. Współczesność propozycji wychowawczych Janusza
Korczaka. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 2010, nr 3, s. 29-40.
Odniesienia do współczesnego wychowania.
1. Bybluk, Marian. Zawiłości wędrówek idei pedagogicznych. W: Polskie Stowarzyszenie
im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_mbybluk.htm.
Autor przedstawia m.in. warunki sprzyjające rozpowszechnianiu się twórczości pedagogicznej Janusza
Korczaka.
2. Dersiewicz, Elwira. Refleksje wychowawcze [Janusz Korczak]. W: Polskie Stowarzyszenie
http://www.pskorczak.org.pl/strony/deresiewicz.htm.
Próby zainteresowania korczakowską myślą, pedagogiką i praktykami wychowawczymi rodziców
i nauczycieli.
3. Furman, Magdalena. Pedagogika Janusza Korczaka. W: Twój portal edukacyjny. EduX.pl.
[online]. [dostęp: 13 lutego 2012]. Dostępny w Word Wide Web:
http://www.edukacja.edux.pl/p-1494-pedagogika-janusza-korczaka.php
Omówienie koncepcji pedagogicznej Korczaka.
4. Niewęgłowski, Jan. Janusz Korczak – dziecko i Bóg. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011].
Dostępny w www: http://www.seminare.pl/19/nieweglowski.doc.
Idee wychowawcze Korczaka i Jego wiara. Korczak wychowany bez religii, osobiście nie miał doświadczenia
w tym względzie. Na podstawie faktów, można przypuszczać, że zdobywał wiarę w wyniku refleksji i poszukiwań.
Poglądy oskarżające Korczaka o ateizm, wydają się bardziej niż krzywdzące.
5. System wychowawczy Korczaka. W: Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka. [online].
[dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
Krótkie omówienie.
6. Szczepańska, Maria. Myśl pedagogiczna Janusza Korczaka w pracy opiekuńczowychowawczej. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.sprudniki.yoyo.pl/downloads/jkorczak.pdf.
Janusz Korczak był prekursorem walki o prawa dziecka.
IV. Twórczość literacka Janusza Korczaka
Dzieła zwarte
1. Baranowska, Małgorzata. Utopia fantastyczna Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października
1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa :
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 238-244.
Janusz Korczak uważa fantastykę, baśń za niezbywalną część realnego życia człowieka.
2. Białek, Józef Zbigniew. Korczak i literatura dla dzieci. W : Szkice z literatury dla dzieci
i młodzieży. Red. Zofia Adamczykowa. Katowice : Instytut Kształcenia Nauczycieli i Badań
Oświatowych, 1981.
Korczak wnosił do literatury dziecięcej nowe elementy, które uzasadniały Jego pogląd na istotę dziecięctwa.
Dostępność w DBP (Wrocław A 129087)
3. Brzozowski, Stanisław. Współczesna powieść i krytyka literacka. Warszawa : Państwowy
Instytut Wydawniczy, 1971. Janusz Korczak, s. 148-155.
Studium krytyczne o współczesnej powieści polskiej. Fragment poświęcony działalności literackiej Janusza
Korczaka.
Dostępność w DBP (Wrocław W 104199, W 104200, W 73471, W 74924, W 73281)
4. Ciesielska, Marta. Zainteresowania i poszukiwania teatralne Janusza Korczaka (do
1926 r.). W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej,
Związki Janusza Korczaka z teatrem. Zainteresowania dramaturgią teatralną stanowiły jakiś wewnętrzny nurt
twórczości Korczaka, z którym sam pisarz nie potrafił się przez wiele lat uporać.
5. Głowiński, Michał. Literackość jako działanie pedagogiczne. W: Janusz Korczak - życie
Właściwości literackie pisarstwa Korczaka.
6. Janusz Korczak w getcie : nowe źródła. Red. Aleksander Lewin. Warszawa : Latona,
1992. ISBN 83-85449-08-6
W roku 1988 odnaleziono obszerny zbiór materiałów archiwalnych, zawierający nieznane dotąd teksty
Korczaka (jego korespondencję, notatki, sprawozdania, artykuły do gazetki tygodniowej Domu Sierot).
7. Kirchner, Hanna. Miejsce Korczaka w literaturze. W: Janusz Korczak - życie i dzieło :
materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r.
Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s.55-60.
Korczak wzbogacił najlepsze wartości kultury polskiej.
8. Kirchner, Hanna. Problematyka osobowości w prozie : Janusz Korczak. W: Literatura
polska 1918-1975. T. 1. 1918-1932. Red. Alina Brodzka, Helena Zaworska, Stefan
Żółkiewski. Warszawa : Wiedza Powszechna, 1975, s. 644-656.
Twórczość J. Korczaka stanowi najgłębszą wiedzę o dzieciństwie jako szczególnej odmianie człowieczeństwa.
Dostępność w DBP (Wrocław W 93127-93145/I, P 93126/ I)
9. Krzemińska, Wanda. Idee i bohaterowie : lektury młodego czytelnika : zarys problemowy.
Wrocław : Ossolineum, 1969. Dziecko inaczej widziane – twórczość Janusza Korczaka,
s. 212-217.
Zainteresowanie sprawami dziecka jest widoczne już w pierwszych utworach Korczaka, zapowiadając tym
samym późniejszego dojrzałego pisarza.
Dostępność w DBP (Wrocław W 105028, W 105029, W 65017, W 65211)
10. Kwiatkowski, Maciej J. Stary Doktor w Polskim Radio. W: Janusz Korczak - życie i dzieło
: materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r.
Bardzo bliska współpraca Korczaka z Polskim Radiem obejmuje, choć z przerwą, lata 1934-39.
11. Maciejewska, Irena. Pamiętnik Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak - życie i dzieło :
materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r.
Pamiętnik był pisany od maja do sierpnia 1942 r. Ostatni zapis nosi datę: 4 sierpnia 1942 r. i powstał już
w czasie trwania zbrodniczej akcji wywożenia mieszkańców getta do Treblinki. Pamiętnik powstawał nocami,
w straszliwej gettowej ciasnocie.
12. Mayen, Józef. Radio a literatura. Warszawa : Wiedza Powszechna, 1965. Audycje
Starego Doktora, s. 75-81.
Analiza stylu pogadanek radiowych J. Korczaka, wygłaszanych w Polskim Radio w latach trzydziestych.
Autor określa je jako niedościgniony wzór jednogłosowych utworów radiowych zarówno pod względem tekstu,
jak i pod względem interpretacji.
13. Mortkowiczowa, Janina. O postępowych czasopismach dla dzieci i młodzieży w latach
1909-1926. W: Rozprawy z historii literatury dla dzieci i młodzieży. Red. Krystyna
Kuliczkowska. T. 5. Wrocław : Ossolineum, 1958, s. 159-213.
Postępowe czasopisma dla dzieci i młodzieży z lat wymienionych w tytule to przede wszystkim Promyk,
W słońcu i Z bliska i z daleka. Zamieszczali w ich swoje utwory najwybitniejsi pisarze tego okresu.
Nie zabrakło wśród nich i Janusza Korczaka.
Dostępność w DBP (Wrocław W 17999/V, W 18162/V, P 18163/V)
14. Okuniewska, Danuta. Rola Janusza Korczaka w walce o „literaturę nie dla dziecka, które
kiedyś będzie człowiekiem, ale dla człowieka, który jeszcze jest dzieckiem”.
W: O pedagogikę jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka.
Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979,
s. 180-187.
Utwory Korczaka są kilkuwarstwowe – pojawia się warstwa przeznaczona tylko dla dzieci i warstwa tylko
dla dorosłych oraz warstwa nakładająca się na dwie poprzednie, angażująca emocjonalnie bez względu na wiek
czytającego.
15. Olszewska, Maria. „Król Maciuś Pierwszy” – od powieści do scenariusza filmowego.
W : Studia z historii literatury dla dzieci i młodzieży. Warszawa : „Nasza Księgarnia”, 1971,
s. 106-127.
Analiza adaptacji scenariusza filmowego do powieści Janusza Korczaka „Król Maciuś Pierwszy”. Szczególna
rola tej powieści w polskiej literaturze dla dzieci.
16. Perlis, Icchak. O nieznanych tekstach Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak - życie
Przegląd tych utworów autorstwa Korczaka, które z rękopisów zostały przełożone i opublikowane w języku
hebrajskim. Część z tych materiałów, głównie listy, została odnaleziona i znajduje się w rękopisach w Muzeum
Domu Bojowników Gett w Izraelu.
17. Piotrowski, Jan. „Ojciec cudzych dzieci” : wspomnienie o starym Doktorze Januszu
Korczaku. Łódź : „Poligrafika”, 1946.
Postać Janusza Korczaka i omówienie Jego książki „Jak kochać dziecko”, stanowiącej syntezę metody
wychowawczej i pisarskiej.
Dostępność w DBP (Dzierżoniów). Publikacja dostępna
18. Piwińska, Marta. Senat szaleńców – dramat Janusza Korczaka. W: Janusz Korczak życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października
1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin, Stefan Wołoszyn. Warszawa :
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 244-252.
Przesłanie dramatu.
19. Rostańska, Eugenia. „Mały Przegląd” – czasopismo dzieci i dla dzieci. W: O pedagogikę
jako naukę o człowieku : w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga
Bińczycka, Kazimierz Gorzelok. Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 158-168.
Pierwszy czterostronicowy numer „Małego Przeglądu” – pod redakcją Janusza Korczaka, wyszedł 5 I 1926 r.
jako dodatek do „Naszego Przeglądu” – pisma żydowskiego.
20. Szlązakowa, Alicja. Humanistyczne wartości książek Janusza Korczaka dla dzieci
i młodzieży. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji
Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna Kirchner, Aleksander Lewin,
Stefan Wołoszyn. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982, s. 197-202.
Problematyka korczakowskich powieści jest przejawem szacunku dla młodego czytelnika.
21. Tarnowski, Janusz. Janusz Korczak dzisiaj. Warszawa : Akademia Teologii Katolickiej,
1990.
Zawiera m. in. utwory J. Korczaka.
Dostępność w DBP (Góra, Świdnica). Publikacja dostępna
22. Waksmund, Ryszard. Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy – gatunki –
konteksty). Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2000. Jego Wysokość
Dziecko, s. 336-348.
Rządy królewskich dzieci mogły się spełnić jedynie w świecie bajki, tak, jak to miało miejsce w słynnej dylogii
powieściowej Janusza Korczaka : „Król Maciuś Pierwszy” (1923) i „Król Maciuś Pierwszy na wyspie bezludnej.
Wkładem Korczaka jest ilustracja własnych idei pedagogicznych głoszących równoprawność dzieci wobec
dorosłych.
23. Walas, Teresa. Emocje i forma : Dziecko salonu Janusza Korczaka na tle ówczesnej
epoki. W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej,
Dziecko salonu to jeden z ciekawszych utworów prozatorskich Młodej Polski.
24. Wernik, Anna. Rola prasy dziecięcej w świetle działalności i twórczości pedagogicznej
Janusza Korczaka (do 1926 r.). W: Janusz Korczak - życie i dzieło : materiały z
Międzynarodowej Sesji Naukowej, Warszawa, 12-15 października 1978 r. Red. Hanna
Publicystyka prasowa Korczaka. Obejmuje największe przedsięwzięcie, jakim było utworzenie „Małego
przeglądu” . Ale należy tez zaliczyć długoletnia praktykę prowadzenia gazetek ”instytucjonalnych” (kolonijnych,
tygodników prowadzonych w Domu Sierot, w Naszym Domu). Dalej są to kontakty z masowym
czasopiśmiennictwem dla dzieci („Wieczory Rodzinne”, „Promyk”, „W słońcu”).
25. Wernik, Anna. Wychowawcza funkcja publicystyki prasowej Janusza Korczak dla dzieci
w świetle materiałów z czasopisma „W słońcu”. W: O pedagogikę jako naukę o człowieku :
w setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka. Red. Jadwiga Bińczycka, Kazimierz Gorzelok.
Katowice : Uniwersytet Śląski, 1979, s. 169-179.
Współpraca Korczaka z zespołem redakcyjnym czasopisma dziecięcego „W słońcu” trwała kilka lat.
Rozpoczęła się w 1913 r., kiedy czasopismo to było dodatkiem przeznaczonym dla młodszych czytelników pisma
dziecięcego „Z bliska i z daleka”. Ukazywało się w Warszawie do połowy 1914 r. pod redakcją Janiny
Mortkowiczowej i Stefanii Sempołowskiej.
1. Bartnicka, Józefa. Źródła inspiracji powieści Korczaka: „Bankructwo małego Dżeka”
i „Kiedy znów będę mały”. „Przegląd Humanistyczny”. R. 33 (1989), nr 8/9, s. 143-153.
Były nimi ówczesne pasje zawodowe i zainteresowania społeczne Korczaka.
2. Czesław Miłosz o Januszu Korczaku. Tł. Krystyna Jurasz-Dębska. „Ruch Pedagogiczny”
1998, nr 3/4, s. 111-113.
Kilka impresji o pisarstwie Korczaka.
3. Földner-Nieckowski, Piotr. Janusz Korczak jako pisarz. „Fakty” 1978, nr 23, s. 7.
Sylwetka Korczaka w jednej z ról - roli pisarza.
4. Hersch, Jeanne, Edlinger, Volker. Rozmowa o Królu Maciusiu. Tł. Anna Mieszalska.
„Ruch Pedagogiczny” 1998, nr 3/4, s. 140-144.
Odczytanie myśli zawartych w książce Janusza Korczaka „Król Maciuś Pierwszy”.
5. Jaworski, Marek. Dla młodych i dla dorosłych : o twórczości literackiej Janusza Korczaka.
„NURT” 1973, nr 6, s. 32-33.
Myśli Korczaka o dziecku.
6. Jaworski, Marek. Janusz Korczak w teatrze. „Dialog” 1973, nr 7, s. 120-126.
Analiza dwóch sztuk dramatycznych J. Korczaka : „Którędy” i „Senat Szaleńców”.
7. Kirchner, Hanna. Dziecięce i człowiecze : (uwagi o pisarstwie Janusza Korczaka).
„Nowa Szkoła” 1963, nr 7/8, s. 28-32.
Autorka omawia dorobek literacki Korczak, tworzony na przestrzeni 40 lat, a obejmujący ponad 20 książek.
Są to różnorodne formy prozy: eseje o wychowaniu, powieści dla dzieci i o dzieciach, felietony, monologi
satyryczne, pogadanki radiowe, utwory sceniczne. Przeprowadzając analizę tych dzieł, autorka wskazuje na ich
wartości tematyczne, językowe i stylistyczne.
8. Kirchner, Hanna. Korczak. Cz. 1. „Odra” 1995, nr 6, s. 35-43.
Spojrzenie na twórczość literacką Korczaka. Szczególne właściwości językowe utworów Korczaka.
9. Kirchner, Hanna. Korczak. Cz. 2. „Odra” 1995, nr 7/8, s. 80-87.
Rozważania na temat bohaterów dziecięcych w powieściach Korczaka.
10. Korczak, Janusz. Ciągnij, kawalerze. „Guliwer” 1993, nr 1, s. 5-7.
Rady pedagogiczne dla młodzieży.
11. Korczak, Janusz. Teoria a praktyka. „Niebieska Linia” 2007, nr 6, s. 33-34.
Rozważania Janusza Korczaka na temat związku teorii z praktyka w pedagogice. Tekst po raz pierwszy
ukazał się drukiem w czasopiśmie "Szkoła Specjalna" z 1924/25 nr 2, I-III 1925, s. 69-72.
12. Koźniewski, Kazimierz. Ethos Janusza Korczaka. „Nowa Szkoła” 1972, nr 7/8, s. 50-54.
Autor ukazuje twórczą spuściznę Janusza Korczaka.
13. Mitzner, Piotr. Zaciemniony pokój. „Teksty Drugie” 2007, nr 5, s. 149-164.
Nieznany tekst Korczaka.
14. Leopold, Wanda. Janusz Korczak redivivus. „Twórczość” 1958, nr 7, s. 137-142.
Cenne uwagi na marginesie wydawanych w latach 1957-1958 dzieł Janusza Korczaka i opracowania o nim.
15. Lewin, Aleksander. Co nam przekazał Janusz Korczak? „Ruch Pedagogiczny” 1998,
nr 3/4, s. 158-172.
Zostawił ogromną spuściznę literacką, publicystyczną, myślową itp. dotąd, zdaniem autora, nie ogarniętą
w całości i nie przeanalizowaną gruntownie.
16. Lewin, Aleksander. Kim był ten człowiek? ; rozm. przepr. Małgorzata Borczak. „Nowe
Książki” 1990, nr 5, s. 32-35.
O Januszu Korczaku i szesnastotomowej edycji jego "Dzieł" mówi kierownik Pracowni Korczakowskiej
w Instytucie Badań Pedagogicznych.
17. Lewin, Aleksander. Nieznane teksty Korczaka z getta. „Polityka” 1992, nr 13, s. 17-18.
W 40 przeszło lat po śmierci Korczaka w zagadkowych okolicznościach odnalazło się 65 nowych tekstów,
poszerzających i weryfikujących w sposób istotny obraz Korczaka w getcie.
18. Młodkowska, Marta. Gettowe trajektorie : o zapisie osobistego doświadczenia
w dziennikach z getta warszawskiego (Abraham Lewin, Rachela Aerbach, Janusz Korczak).
„Teksty Drugie” 2001, nr 1, s. 135-155.
Doświadczenia utrwalone w dziele pisanym w getcie warszawskim.
19. Prokopczyk, C. U podstaw pedagogiki Janusza Korczaka. „Ruch Pedagogiczny” 1961,
nr 4, s. 44-57.
W celu dobrze zrozumianej pedagogiki Korczaka niezbędne jest poznanie jego życiorysu. Analiza wczesnej
działalności pisarskiej i społecznej Korczaka.
20. Prorok, Leszek. Czy saga o Królu Maciusiu jest utopią? „Ruch Pedagogiczny” 1998,
nr 3/4, s. 145-157.
Powieść, zdaniem autora, to ważna kronika królewska, która każdemu wrażliwemu ułatwi najpierw być
dzieckiem, a później ułatwi być dorosłym.
21. Rostańska, Eugenia. Mały Przegląd – pismo dzieci i dla dzieci. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1979, nr 5, s. 225-227.
W 1926 r. redakcja czasopisma żydowskiego „Nasz Przegląd” zgodziła się na wydawanie co piątek
bezpłatnego dodatku – czasopisma dziecięcego „Mały Przegląd”.
22. Sarnowska, Ewa. Król Maciuś Pierwszy w oczach dzieci. „Problemy OpiekuńczoWychowawcze” 1979, nr 5, s. 230-234.
Badania ankietowe przeprowadzone wśród uczniów liceów ogólnokształcących, i zawodowych dotyczyły
zagadnienia w jakim stopniu książka jest dziś nadal czynnikiem kształtowania pożądanych społecznie postaw.
23. Sobolewska, Anna. Powieści inicjacyjne Janusza Korczaka. Cz. 1. „Przegląd
Powszechny” 1986, nr 6, s. 366-379.
Tajemnicą sukcesu Korczaka-pedagoga był nie tyle system zasad, ile integralna osobowość (jaką był
Korczak) szanująca inne osobowości (dzieci).
24. Sobolewska, Anna. Powieści inicjacyjne Janusza Korczaka. Cz. 2. „Przegląd
Powszechny” 1986, nr 7/8, s. 155-166.
Poszukiwania „człowieka wewnętrznego”. W powieściach narrator przedstawia procesy psychiczne i duchowe
prostym językiem potocznej refleksji.
25. Stanek, Elżbieta. Król Maciuś Pierwszy jako traktat pedagogiczny. „Problemy
Powieść o królu Maciusiu pozornie stanowi rozrywkę dla dzieci, w swej głębszej warstwie jest ostrą satyrą
na świat dorosłych.
26. Szambelan, Jacek. Piśmiennictwo o Januszu Korczaku. „Życie Szkoły” 1978, nr 12,
s. 3-6.
Twórczość Korczaka przedstawia jego nowatorskie i reformatorskie podejście do spraw opiek i wychowania.
27. Szczęśniak, Jolanta. O dzieciach, ich zabawach w opowiadaniach Janusza Korczaka.
„Edukacja Humanistyczna (Zielona Góra)” T. 2 (2002), s. [83]-93.
Obraz kultury dziecięcej, jej źródeł, wpływów, którym ulega w opowiadaniach J. Korczaka.
28. Szczęśniak, Jolanta. Szkolne doświadczenia bohaterów prozy Janusza Korczaka.
„Guliwer” 2006, nr 1, s. 37-42.
Obraz szkoły w literaturze dziecięcej.
29. Szczęśniak, Jolanta. Tradycje korczakowskie w dziecięcej twórczości Joanny
Papuzińskiej. „Guliwer” 2005, nr 3, s. 12-17.
Wpływ teorii pedagogicznych na twórczość Joanny Papuzińskiej.
30. Szlązakowa, Alicja. Humanistyczne wartości książek Janusza Korczaka dla dzieci
i młodzieży. „Polonistyka” 1979, nr 3, s. 173-181.
Za wybitną twórczość literacką Polska Akademia Literatury przyznała Januszowi Korczakowi w 1937 r.
Wawrzyn Akademicki. Polska Akademia Literatury to istniejąca w latach 1933-1939 jedna z najważniejszych
instytucji życia literackiego II Rzeczypospolitej.
31. Theiss, Wiesław. Stary Doktor na indeksie : nieznane recenzje dzieł Janusza Korczaka
z 1954 roku. „Przegląd Powszechny” 1997, nr 2, s. 218-228.
Wartość dziedzictwa Korczaka w pierwszych latach powojennych mierzona była w naszym kraju według
kryteriów ideologicznych.
32. Wajs, Karolina, Wajs, Symcha. Próba oceny działalności Janusza Korczaka : kilka
refleksji. „Polonistyka” 1986, nr 4, s. 243-251.
Oblicza działalności literackiej Korczaka.
33. Wasita, Ryszard. Nieznany dramat młodzieńczy Janusza Korczaka. „Literatura
na Świecie” 1994, nr 3, s. 307-308.
Próba udokumentowania związków Janusza Korczaka z Rosją. Dramat w trzech aktach „Ślepota”.
34. Wojnowska, Bożena. Zło jeszcze nie dotarło do nas... : nieznane listy Janusza Korczaka
do Jozefa Arnona. „Więź” 2000, nr 2, s. 107-126.
Prezentowane listy stanowią znakomity przyczynek do rozjaśnienia problematyki tożsamości Korczaka.
35. Ziółkowska-Sobecka, Marta. Wartości moralne w utworach dla dzieci i młodzieży
Janusza Korczaka. „Polonistyka” 1986, nr 4, s. 251-258.
Twórczość Janusza Korczaka chronologicznie zawarta jest w obrębie dwóch epok : Młodej Polski i XX-lecia
międzywojennego. Nie można pominąć kontekstu pedagogicznej rzeczywistości obu epok.
36. Ziółkowska-Sobecka, Marta. Gorycz niespełnionych nadziei. „Nowa Szkoła” 1992, nr 9,
s. 556-559.
„Mały Przegląd” – pismo, które do roku 1930 prowadził jego inicjator Janusz Korczak, a od 1930 roku Jerzy
Abramow (Igor Newerly). Pismo opierało się głównie na korespondentach, którymi były dzieci z różnych
środowisk. Korespondenci „Małego Przeglądu” byli nagradzani pamiątkowymi pocztówkami.
1. Ciesielska, Marta (oprac.). Marzenia, czyli...? : cytaty z tekstów Janusza Korczaka. W:
Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny
w www: http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_marzenia.htm.
2. Dodatek: „Marzą – myślą” . W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online].
http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_dod_marzenie.htm.
Wybór cytatów z listów dzieci do „Małego Przeglądu” z lat 30.
3. Gawędy Starego Doktora. W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online].
http://www.pskorczak.org.pl/strony/dzialalnosc_korczakianum.htm.
Sławę przyniosły Korczakowi audycje w Polskim Radio – „Gadaninki Starego Doktora”. W każdy drugi
wtorek o godz. 12.45. Pan Doktor opowiadał dzieciom różne historyjki, np. o wakacjach, samotności, kłótniach itp.
Miał tez audycje dla starszych słuchaczy. Felietony radiowe Korczaka ukazały się w formie książkowej pt.
Pedagogika żartobliwa (1939).
4. Korczak, Janusz. Modlitwa wychowawcy. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny
w www : http://www.skauting.pl/index.php?title=Modlitwa_wychowawcy.
Dzięki odręcznemu odpisowi Marii Falskiej zachowała się Modlitwa wychowawcy, którą Korczak napisał 27
kwietnia 1920 r.
5. Korczakowskich słów parę o samorządności i samorządzie. W: Polskie Stowarzyszenie
http://www.pskorczak.org.pl/strony/samorzad.doc.
Spisane w czasopiśmie „Mały Przegląd” (1926-1939). Było to pismo dziecięce założone przez Janusza
Korczaka w 1926 roku, jako tygodniowy dodatek (piątkowy) do wydawanego w Warszawie dziennika „Nasz
Przegląd”.
6. Słowa mądrości Janusza Korczaka. W: Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka. [online].
http://www.treblinka.bho.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=29&Itemid=29
Zaczerpnięte z jego pism.
7. Twórczość Korczaka. W: Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka. [online]. [dostęp: 30
Przedstawiono tytuły Jego dzieł wraz z krótką adnotacją treściową.
V. Materiały metodyczne związane z postacią Janusza Korczaka
Dzieła zwarte
1. Bińczycka, Jadwiga. Janusz Korczak o zabawie – wybór tekstów. W: Dziecko w świecie
zabawy : o kulturze, cechach i wartościach ludycznej edukacji. Red. Bronisława Dymara.
Kraków : Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2009, s. 205-212.
Załączony komentarz Jadwigi Bińczyckiej.
Dostępność w DBP (Wrocław W 195893, Pw 33-195892)
2. Dębnicki, Kazimierz. Co mi dał Janusz Korczak : pokłosie konkursu. Warszawa :
Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1962.
Książka zawiera wypowiedzi nauczycieli i wychowawców nadesłane na konkurs ogłoszony przez Komitet
Korczakowski w 1960 r., który był jedną z prób popularyzacji myśli pedagogicznej J. Korczaka.
Dostępność w DBP (Wrocław W 41752, W 61667, P 41407, A 41753)
1. Bardijewska, Liliana. Moralitety, przypowieści i bajki. „Teatr” 2001, nr 11, s. 49-50.
Festiwal Korczakowski (Warszawa 2001 r.) zorganizowany przez Polski Ośrodek Międzynarodowego
Stowarzyszenia Teatrów dla Dzieci i Młodzieży.
2. Brudnicka, A. Janusz Korczak – „Kajtuś Czarodziej”. „Język Polski w Szkole : dla klas
IV-VIII” R. 28, z. 1 (1982/83), s. 53-59.
Opracowanie lektury dla klasy V - szkoła podstawowa.
3. Czaplowa, Kazimiera. "Król Maciuś I" Janusza Korczaka w klasie czwartej. „Język Polski
w Szkole : dla klas IV-VIII” R. 38, z. 6 (1992/93), s. 9-15.
Szkoła podstawowa.
4. Gołaszewska, Ewa. Czy Król Maciuś I mógłby zreformować czytelnictwo? „Język Polski
w Szkole IV-VI” R. 4, nr 3 (2002/2003), s. 25-29.
Konspekt lekcji języka polskiego mającej na celu prace nad lektura "Król Maciuś Pierwszy" Janusza Korczaka
- omówienie lektury w powiązaniu ze współczesnymi, aktualnymi problemami.
5. Jaroszyńska, Ewa, Kasztelan, Wioletta. O "Królu Maciusiu Pierwszym" inaczej - lekcja
przybliżająca prawa dziecka. „Wychowanie na Co Dzień” 2010, nr 6, dod. Wkładka
Metodyczna, s. VI-VIII.
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta została 20 listopada 1989 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
6. Kasperkiewicz, Kazimiera. Jak opanować złość i naprawić krzywdę? - na podstawie
opowiadania pt. "Fatalna sobota" Janusza Korczaka. „Drama” 2000, z. 34, s. 20-22.
Rozwijanie umiejętności prawidłowej oceny postępowania rówieśników, ćwiczenie umiejętności wyrażania
własnych emocji. Zajęcia w ramach bloku humanistycznego dla kl. IV. Działania dramowe.
7. Klauza, H. 30-lecie [Trzydziestolecie] Szkoły Podstawowej przy Szpitalu Dziecięcym
im. J. Korczaka we Wrocławiu. „Szkoła Specjalna” 1988, nr 2, s. 150-151.
8. Knop, Barbara, Woldan, Bogusława. Patron szkoły inspiracją do organizowania pracy
wychowawczej. „Dyrektor Szkoły” 1998, nr 12, s. 29-31.
Janusz Korczak.
9. Leszczyński, Grzegorz. "Król Maciuś ..." Janusza Korczaka - spór narratorów, metafora,
mit. „Polonistyka” 1983, nr 5, s. 323-332.
Szkoła podstawowa - klasa IV.
10. Łysiak, Tomasz. Fabularyzacja historii - Korczak Wajdy i Lista Schindlera Spielberga.
„Polonistyka” 2004, nr 4, s. 37(229)-42(234).
Omówienie filmów "Korczak" i " Lista Schindlera".
11. Magnuszewska, Ilona. Janusz Korczak – wielki przyjaciel dzieci : scenariusz wystawy.
„Poradnik Bibliotekarza” 1978, nr 4, s. 76-82.
Na wystawie znalazły się materiały dotyczące życia i działalności Janusza Korczaka. Korczak żywy to jego
książki. Postać Janusza Korczaka należy dzisiaj do całego świata.
12. Pasternak, Edward. 75-lecie [Siedemdziesięciopięciolecie] Szkoły Podstawowej
Specjalnej nr 26 im. Janusza Korczaka w Lublinie. „Szkoła Specjalna” 1997, nr 1, s. 55-57.
13. Sawicki, Marek. Ostatnia decyzja Janusza Korczaka - jaka być powinna? „Drama” 1994,
z. 12, s. 10-11.
Uświadomienie młodzieży, że o wartości człowieka decydują jego czyny, a nie słowa. Konspekt lekcji
wychowawczej, ćwiczenia dramowe.
14. Toronczak, J. Wychowanie dla pokoju : wykorzystanie lektury "Król Maciuś Pierwszy"
Janusza Korczaka w zajęciach pozalekcyjnych. „Biuletyn Pedagogiczny Pałacu Młodzieży
w Katowicach” 1984, nr 1, s. 10-19.
Szkoła podstawowa.
15. Waniek, Adam. 40-letnia [Czterdziestoletnia] działalność Szkoły Podstawowej nr 4
im. Janusza Korczaka przy Centrum Rehabilitacyjno-Ortopedycznym w Trzebnicy. „Szkoła
Specjalna” 1999, nr 3, s. 184-186.
16. Zabawa, Krystyna. Kajtuś czarodziej Janusza Korczaka - baśń dla dzieci czy dla
dorosłych? „Guliwer” 2009, nr 3, s. 41-50.
Realistyczna część opowieści miesza się z fantazją. Porusza szereg problemów, z którymi styka się dziecięcy
bohater (choroba, wyzysk, pomiatanie słabszymi, wreszcie problematyka śmierci).
17. Zbrojowa, Danuta. W stulecie urodzin Janusza Korczaka : wystawa jako forma pracy
dydaktycznej bibliotekarza. „Poradnik Bibliotekarza” 1978, nr 4, s. 82-86.
Opis szczegółowy wystawy.
18. Ziółkowska-Sobecka, M. "Kajtuś Czarodziej", czyli gorzki smak poznawania świata klasa V. „Język Polski w Szkole : dla klas IV-VIII” R. 34, z. 2 (1988/89), s.158-162.
Dzieło Janusza Korczaka. Szkoła podstawowa.
1. Andrzejewska, Teresa (oprac.). Scenariusz apelu z okazji rocznicy nadania imienia
Janusza Korczaka Specjalnemu Ośrodkowi Szkolno – Wychowawczemu. W: Twój portal
edukacyjny. EduX.pl. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.edukacja.edux.pl/p-9076-scenariusz-apelu-z-okazji-rocznicy-nadania.php.
2. Bryg, Anna, Charlak, Bożena (oprac.). Janusz Korczak i jego dzieci : montaż słowno –
muzyczny. W: Profesor.pl. Serwis edukacyjny. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny
w www: http://www.profesor.pl/publikacja,10251,Scenariusze,Janusz-Korczak-i-jego-dzieci.
Do wykorzystania na uroczystość szkolną. Przygotowały nauczycielki Zespołu Szkół Specjalnych im.
Janusza Korczaka w Mielcu.
3. Bryg, Anna, Charlak, Bożena (oprac.). Zgaduj-zgadula o J. Korczaku. W: Profesor.pl.
Serwis edukacyjny. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www:
http://www.profesor.pl/mat/pd4/pd4_a_bryg_040311.pdf.
Wykorzystano puzzle, obrazki do kolorowania, układanki i inne środki dydaktyczne. Nauczycielki pracują
w Zespole Szkół Specjalnych im. Janusza Korczaka w Mielcu
4. Dymacz, Aldona (oprac.). Scenariusz lekcji w kl. VI (z wykorzystaniem komputera). Temat:
"Patron naszej szkoły - tworzymy album o Januszu Korczaku". W: Profesor.pl. Serwis
edukacyjny. [online]. [dostęp: 10 lutego 2012]. Dostępny w www :
http://www.profesor.pl/publikacja,18671,Scenariusze,Scenariusz-lekcji-w-klVI-zwykorzystaniem-komputera-T-Patron-naszej-szkoly-tworzymy-album-o-Januszu-Korczaku.
Wystawa prac uczniów w dniu Święta Patrona Szkoły.
5. Fiszer, Joanna (oprac.). Projekt edukacyjny „Dwójka z Korczakiem”. W: Polskie
Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www
: http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_sp2nr.htm.
Projekt kierowany jest do uczniów klas I-VI szkoły podstawowej. Celem projektu jest zapoznanie uczniów
z sylwetką, życiem, twórczością i walorami charakteru Janusza Korczaka i jego myśli.
6. Grześkowiak, Emilia. Inscenizacje z dedykacją - Impreza Korczakowska w SP4. [online].
[dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www : http://www.chojnowska.einformator.pl/artykul/89-inscenizacje_z_dedykacja_-_impreza_korczakowska_w_sp4.html.
Szkoła imienia Janusza Korczaka od siedemnastu już lat bardzo uroczyście obchodzi Święto Patrona.
7. „Janusz Korczak, czyli zwyczajnie o niezwyczajnym na stronie www.pskorczak.org.pl”.
W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011].
Dostępny w www : http://www.pskorczak.org.pl/strony/janusz%20Korczak.pdf.
Celem zajęć jest wskazanie uczestnikom zajęć strony internetowej www.pskorczak.org.pl jako łatwego w
odbiorze źródła wiedzy o Januszu Korczaku. Grupa wiekowa – gimnazjum. Materiał - scenariusz na konkurs
„Praca dziś, spełnieniem nadziei na jutro”.
8. Kaszewska, Beata, Szymańska, Monika (oprac.). Scenariusz obchodów Dnia Patrona
w Szkole Podstawowej im. Janusza Korczaka w Czerwieńsku. [online]. [dostęp: 30 grudnia
2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/dzien_patrona_czerwiensk_2010.doc.
9. Kwiatkowska, Małgorzata, Struszek, Katarzyna. „Happening Korczakowski”. [online].
[dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/happening01r.doc
Impreza odbyła się 29 XI 2001 r. W Przedszkolu Miejskim Nr 14 w Toruniu.
10. Lelątko, Elżbieta (oprac.). Inscenizacja „Nasz Patron”. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011].
Dostępny w www : http://www.pskorczak.org.pl/strony/lelatko.htm
Uroczystość z okazji przyznania szkole gimnazjalnej imienia Janusza Korczaka.
11. Listwan, Elżbieta, Adamowska, Joanna (oprac.). Trudne wybory : projekt edukacyjny
realizowany w Gimnazjum nr 24 we Wrocławiu dla uczczenia Dnia Pamięci o Holocauście
i Przeciwdziałaniu Zbrodniom Przeciwko Ludzkości. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011].
Dostępny w www :
http://www.gimnazjum24.wroc.pl/content/patron/projekty/trudne_wybory/trudne_wybory.pdf.
Celem projektu jest ukazanie tragedii ludzi, ich postaw wobec Holocaustu, wyboru drogi życiowej oraz
przybliżenie postaci Doktora Janusza Korczak, wyborów, jakich dokonywał, by zapewnić godność swoim
podopiecznym.
12. Łodej, Elżbieta (oprac.). Aby zrozumieć... : [Janusz Korczak]. W: Polskie Stowarzyszenie
im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_sp29hymn.htm.
Scenariusz lekcji, której celem jest budzenie podziwu i szacunku dla człowieka, który potrafił poświęcić życie
dla swoich małych podopiecznych. Przeznaczona dla uczniów szkoły podstawowej.
13. Maria z Brwinowa [Maria Szulecka] w „Małym Przeglądzie” : fragmenty tekstów.
W: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011].
Dostępny w www : http://www.pskorczak.org.pl/strony/biul_maria_szulecka.htm.
Mały Przegląd - pismo dzieci i młodzieży założone przez Janusza Korczaka w październiku 1926 roku. Maria
Szulecka debiutowała przed wojną w piśmie dzieci i młodzieży„Mały Przegląd”. Ukazały się w czasopiśmie od
1932 r. do 1937 r.
14. Mikołajska, Teresa (oprac.). Temu, który ukochał sercem... : montaż słowno - muzyczny
poświęcony Januszowi Korczakowi. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/temuktory.htm.
Przeznaczony dla uczniów szkoły podstawowej.
15. Posłuszna–Koziałkowska, Violetta (oprac.). Projekt edukacyjny „Korczakowskie Dni
radości”. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/kdr.htm.
Projekt przygotowany dla uczniów klas I-VI Publicznej Szkoły Podstawowej im. J. Korczaka w Jaroszowie.
16. Roszak, Magdalena (oprac.). Król Maciuś Pierwszy : Sen Ucznia : scenariusz
przedstawienia na podstawie powieści Janusza Korczaka pt. ,,Król Maciuś Pierwszy”.
[online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.pskorczak.org.pl/strony/mroszak.htm.
Adresowany dla uczniów szkoły podstawowej.
17. Sobota, Agnieszka (oprac.). Scenariusz uroczystej prezentacji kandydata na patrona
Janusza Korczaka. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://gim.poczesna.edu.pl/old/publikacje/scen_urocz_kor.doc.
Projekt nauczycieli i uczniów Gimnazjum w Poczesnej.
18. Stelmasiuk, Monika (oprac.). Scenariusz wystawy Janusz Korczak wczoraj i dzisiaj.
[online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.duszmen1.tkdami.net/Publikacje_pliki/60%20rocznica%20smierci%20Janusza%2
0Korczaka%20wystawa.doc.
Celem wystawy było przybliżenie dzieciom, młodzieży i dorosłym postaci Janusza Korczaka poprzez
ukazanie jego życia, twórczości i działalności opiekuńczo-wychowawczej,
19. Stoll, Danuta (oprac.). Janusz Korczak – patron dziecięcych marzeń : scenariusz części
artystycznej święta patrona. [online]. [dostęp: 30 grudnia 2011]. Dostępny w www :
http://www.sosw.wagrowiec.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=56&Itemid=57.
Scenariusz części artystycznej święta patrona w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym im.
Janusza Korczaka w Wągrowcu (Wielkopolski Krąg Korczakowski) w dniu 06.11.2006 r.
20. Włoszczowska, Paulina (oprac.). Finał Projektu Korczak. [online]. [dostęp: 30 grudnia
2011]. Dostępny w www : http://www.maturamiedzynarodowa.pl/liceum/korczak.
Pomysłodawczynią i koordynatorką Projektu Korczak była polonistka pani Paulina Włoszczowska z LO
w Warszawie. W finale przedstawiono m.in. dokonania uczniów biorących udział w projekcie, jak: spektakl w
oparciu o „Króla Maciusia I", prezentację poświęconą biografii Janusza Korczaka, czytanie tekstów Korczaka itp.
Zapowiedziano podjęcie różnych inicjatyw związanych z Rokiem Korczaka 2012.
VI. Utwory Janusza Korczaka
I. Umieszczono tytuły tych utworów Janusza Korczaka, które zostały wydane
przed drugą wojną światową (dwie publikacje w okresie powojennym)
i posiadają linki do pełnotekstowych wersji.
1. Korczak, Janusz. Bankructwo małego Dżeka. Wyd. 2. Warszawa 1930. Druk. Narod. Tow.
Wydawn., 1930.
Mały Amerykanin Dżek realizuje swoje życiowe marzenia początkowo jako bibliotekarz kupujący interesujące
i wesołe książki, a następnie jako założyciel szkolnego sklepiku. Radości z drobnych sukcesów, stają się
pretekstem do zapoznania dzieci z ideą spółdzielczości i uczą ekonomicznego gospodarowania pieniędzmi.
Link do pełnego tekstu w DBP we Wrocławiu
Dostępność w DBP (Wrocław A 3021)
2. Korczak, Janusz. Jak kochać dzieci : dom sierot. Warszawa ; Kraków : Towarzystwo
Wydawnicze, 1920.
Jedno z ważniejszych dzieł pisarskich Korczaka, które w następnych wydaniach pojawiło się pod tytułem:
„Jak kochać dziecko”. Jego kolejne części noszą tytuły: „Dziecko w rodzinie”, „Internat”, „Kolonie letnie”, „Dom
Sierot”.
Dostępność w DBP (Wrocław RP 32173)
3. Korczak, Janusz. Jak kochać dziecko : dziecko w rodzinie. Wyd. 2. Warszawa ; Kraków
: Wydaw. J. Mortkowicza, 1929.
Dostępność w DBP (Wrocław RP 1348/I)
4. Korczak, Janusz. Jak kochać dziecko : internat : kolonje letnie. Warszawa ; Kraków
; Wydaw. J. Mortkowicza, 1929.
Dwutomowe dzieło o wychowaniu zostało napisane na froncie, w czasie pierwszej wojny światowej.
Jest pierwszą teoretyczną książką J. Korczaka o wychowaniu, często nazywaną „manifestem pedagogicznym”.
Składają się na nie niezliczone, drobne obserwacje, notatki refleksje na temat własnych doświadczeń życiowych
z pobytu w szpitalach Berlina, Paryża i Londynu.
Dostępność w DBP (Wrocław RP 1348/II)
5. Korczak, Janusz. Król Maciuś Pierwszy. Warszawa : J. Mortkowicz, 1948.
Zestawienie dziecięcych pragnień i wyobrażeń o świecie z ostro widzianą prawdą o ówczesnym realnym
życiu, przyoblekł Korczak w na poły filozoficzną utopię, na poły w baśń fantastyczną o wielkich reformach
społeczno-obyczajowych małego chłopca, Króla Maciusia Pierwszego. Kraina, której Król Maciuś chciał zapewnić
dostatnie życie i szczęście, popada jednak w wojnę, niosącą śmierć i zniszczenie. Jego marzenia o powszechnej
równości nie ziszczają się, zdradzony przez własnych ministrów, zostaje zesłany na bezludną wyspę. Król Maciuś
na wyspie bezludnej to dalszy ciąg przygód Maciusia reformatora, uwiezionego na bezludnej wyspie –
to kilkakrotne jego ucieczki, poznawanie życia poddanych, wreszcie podjęcie pracy w fabryce. Nieszczęśliwy
wypadek kończy krótkie, pełne zła i cierpień życie małego bohatera. Daremna śmierć nie spełnione dzieło
Maciusia to ostatnie, pesymistyczne akcenty opowieści.
6. Korczak, Janusz. Momenty wychowawcze. Wyd. 2 znacznie powiększone. Warszawa :
Nasza Księgarnia, 1924.
Książka ukazuje warsztat pracy Korczaka: formy i sposoby obserwacji dziecka.
Link do pełnego tekstu (ma Pomorska Biblioteka Cyfrowa)
7. Korczak, Janusz. Pedagogika żartobliwa : moje wakacje : gadaninki radiowe starego
doktora. Warszawa : Towarzystwo Wyd., 1939.
To wybór niezwykle popularnych pogadanek radiowych, pełnych humoru. Autor tworzy w nich nowy model
bohatera – „szczęśliwego chłopca”.
Dostępność w DBP (Wrocław RP 168, RP 1342)
8. Korczak, Janusz. Prawidła życia : pogadanki dla młodzieży i dorosłych. Warszawa :
J. Mortkowicz, 1930.
Rozważania o dzieciach dla dzieci i dorosłych. W kilkunastu rozdziałach m.in. „Najbliżsi”, „Podwórko”,
„Szkoła”, „Bogaty-biedny”, „Myśli-uczucia”, ukazuje Korczak momenty z życia dziecka, najczęściej niedostrzegane
przez dorosłych , choć oczywiste dla każdego i stanowiące o zasadniczych wartościach wychowawczych.
9. Korczak, Janusz. Prawo dziecka do szacunku. Warszawa : Państwowe Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne ; 1958.
Książka zawiera cztery szkice-eseje: „Lekceważenie-nieufność”, „Prawo do szacunku”, ”Prawo dziecka,
by było, czym jest” i szkic czwarty bez tytułu. Są to teoretyczne rozważania-refleksje, związane treściowo
z tytułem i jakby „wyznanie wiary” pedagogicznej J. Korczaka.
II. Umieszczono tytuły tych utworów Janusza Korczaka, które zostały wydane
po drugiej wojnie światowej i znajdują się w zbiorach DBP we Wrocławiu.
1. Korczak, Janusz. Bankructwo małego Dżeka. Wyd. 4. Warszawa : Nasza Księgarnia,
1966.
2. Korczak, Janusz. Kiedy znów będę mały. Wrocław ; Kraków : Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, 1991. ISBN 83-04-03884-6.
3. Korczak, Janusz. Król Maciuś Pierwszy. Kraków : Greg, [2002?]. ISBN 83-88435-60-4.
4. Korczak, Janusz. Król Maciuś na wyspie bezludnej. Łódź : "Res Polona", 1990.
ISBN 83-85063-13-7.
Dostępność w DBP (Bolesławiec). Publikacja dostępna
5. Korczak, Janusz. Myśli. Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy,1987.
ISBN 83-06-01416-2.
6. Korczak, Janusz. Pamiętnik. Poznań : Wydawnictwo Poznańskie,1984.
ISBN 83-210-0504-7.
7. Korczak, Janusz. Pedagogika żartobliwa. Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw
Szkolnych, 1958.
Dostępność w DBP (Wrocław W 25443-45, W 25867, W 38115)
8. Korczak, Janusz. Pisma rozproszone : listy : (1913-1939). Cz. 1. Red. Hanna Kirchner.
Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN, 2008. ISBN 978-83-61552-13-0.
Dostępność w DBP (Głogów, Legnica). Publikacja dostępna
9. Korczak, Janusz. Pisma rozproszone : listy : (1913-1939). Cz. 2. Red. Hanna Kirchner.
Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN, 2008. ISBN 978-83-61552-14-7.
Dostępność w DBP (Głogów, Legnica). Publikacja dostępna
10. Korczak, Janusz. Pisma wybrane. T. 1. Wybór Aleksander Lewin. Wyd. 2. Warszawa :
Nasza Księgarnia, 1984. ISBN 83-10-08513-3.
Czterotomowa edycja pism J, Korczak obejmuje podstawowe i reprezentatywne prace, charakteryzujące
w sposób najpełniejszy jego poglądy wychowawcze (T.1), obszerny wybór artykułów, ukazujących różne kierunki
jego zainteresowań społeczno-pedagogicznych (T. 2), materiały poświęcone problematyce szkoły (T. 3) oraz
materiały wprost lub bezpośrednio autobiograficzne (T. 4).
Dostępność w DBP (Wrocław W 143561/I, W 163532/I, W 189678/I)
11. Korczak, Janusz. Pisma wybrane. T. 2. Wybór Aleksander Lewin. Wyd. 2. Warszawa :
Nasza Księgarnia, 1984. ISBN 83-10-08579-6.
Dostępność w DBP (Wrocław W 143561/II, W 163532/II, W 189678/II)
12. Korczak, Janusz. Pisma wybrane. T. 3. Wybór Aleksander Lewin. Warszawa : Nasza
Księgarnia, 1978.
Dostępność w DBP (Wrocław W 117354/III, P 117352/III)
13. Korczak, Janusz. Pisma wybrane. T. 4. Wybór Aleksander Lewin. Warszawa : Nasza
Księgarnia, 1978.
Dostępność w DBP (Wrocław W 117354/IV, W 121201/IV, P 117352/IV)
14. Korczak, Janusz. Prawidła życia. Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw
Szkolnych, 1958.
15. Korczak, Janusz. Prawidła życia : pedagogika dla dzieci i młodzieży. Wyd. 2 powojenne.
Warszawa : Wydaw. Pelikan, 1988. ISBN 83-00-02362-3.
16. Korczak, Janusz. Prawo dziecka do szacunku. Rypin : Dom Wydawniczy Verbun, 1996.
Dostępność w DBP (Wrocław W 167037, Pw 33-167036)
17. Korczak, Janusz. Uparty chłopiec : życie Ludwika Pasteura. Warszawa ; Nasza
Księgarnia, 1960.
18. Korczak, Janusz. Wybór pism pedagogicznych. T. 1. : Jak kochać dziecko ; Prawo
dziecka do szacunku ; Momenty wychowawcze. Warszawa : Państwowe Zakłady
Wydawnictw Szkolnych, 1958.
Dostępność w DBP (Wrocław W 24613/I, P 24609/I)
19. Korczak, Janusz. Wybór pism pedagogicznych. T. 2. : O gazetce szkolnej ; Prawidła
życia ; Pedagogika żartobliwa. Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych,
1958.
Dostępność w DBP (Wrocław W 24613/II, P 24609/II)
20. Zakład Wychowawczy "Nasz Dom" : szkic informacyjny. Oprac. Marja Rogowska-Falska ;
ze słowem wstępnym Janusza Korczaka. -- Warszawa : nakł. Towarzystwa "Nasz Dom",
1928.
Korczak uzasadniając we wstępie wartości dokumentacji w pracy wychowawczej, przedstawia materiał z
siedmiu lat pracy w „Naszym Domu” z grupą 50 dzieci, który stanowi psychologiczną, socjologiczną,
etnograficzną i lingwistyczną podstawę do właściwej pracy wychowawczej.
III. Edycja Dzieł Janusza Korczaka.
1. Korczak, Janusz. Dzieci ulicy ; Dziecko salonu. T. 1. Red. tomu Hanna Kirchner.
Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1992. ISBN 83-85449-10-8 (t. 1).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/I)
Źródło: http://www.pskorczak.org.pl/strony/k1.jpg
2. Korczak, Janusz. Koszałki opałki ; Humoreski i felietony. T. 2. Cz. 1. Red. tomu Hanna
Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1998. ISBN 83-85449-42-6 (t. 2).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/II/1)
3. Korczak, Janusz. Koszałki opałki ; Humoreski i felietony. T. 2. Cz. 2. Red. tomu Hanna
Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1998. ISBN 83-85449-42-6 (t. 2).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/II/2)
4. Korczak, Janusz. Na mównicy : publicystyka społeczna (1898-1912). T. 3. Cz. 1. Red.
tomu Józefa Bartnicka. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1994.
ISBN 83-85449-22-1 (t. 3).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/III/1, W 166215/III/1)
5. Korczak, Janusz. Na mównicy : publicystyka społeczna (1898-1912). T. 3. Cz. 2. Red.
tomu Józefa Bartnicka. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1994.
ISBN 83-85449-22-1 (t. 3).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/III/2, W 166215/III/2)
6. Korczak, Janusz. Szkoła życia ; Obrazki szpitalne ; Artykuły pedagogiczne i medyczne
(1900-1912). T. 4. Red. tomu Stefan Wołoszyn. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona,
1998. ISBN 83-85449-40-X (t. 4).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/IV)
7. Korczak, Janusz. Mośki, Joski i Srule ; Józki, Jaśki i Franki. T. 5. Red. tomu Aleksander
Lewin. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1997. ISBN 83-85449-39-6 (t. 5).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/V)
8. Korczak, Janusz. Sława ; Opowiadania (1898-1914). T. 6. Red. tomu Hanna Kirchner.
Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1996. ISBN 83-85449-35-3 (t. 6).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/VI)
9. Korczak, Janusz. Jak kochać dziecko ; Momenty wychowawcze ; Prawo dziecka do
szacunku. T. 7. Red. tomu Stefan Wołoszyn. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1993.
ISBN 83-85449-12-4 (t. 7).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/VII, W 166215/VII)
10. Korczak, Janusz. Król Maciuś Pierwszy. Król Maciuś na wyspie bezludnej. T. 8.
Red. tomu Hanna Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1992.
ISBN 83-85449-11-6 (t. 8).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/VIII)
11. Korczak, Janusz. Bankructwo małego Dżeka ; Kiedy znów będę mały. T. 9. Red. tomu
Hanna Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1994. ISBN 83-85449-17-5 (t. 9).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/IX, W 166215/IX)
12. Korczak, Janusz. Senat szaleńców ; Proza poetycka ; Utwory radiowe. T. 10. Red. nauk
tomu Hanna Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1994.
ISBN 83-85449-29-9 (t. 10).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/X, W 166215/X)
13. Korczak, Janusz. Prawidła życia ; Publicystyka dla dzieci. T. 11. Cz. 1. Red. tomu
Aleksander Lewin. Warszawa : Instytut Badań Literackich PAN, 2003. ISBN 83-87456-98-5.
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/XI/1)
14. Korczak, Janusz. Kajtuś Czarodziej ; Uparty chłopiec ; Opowiadania (1918-1939). T. 12.
Red. nauk tomu Hanna Kirchner. Warszawa : Oficyna Wydawnicza Latona, 1998.
ISBN 83-85449-44-2 (t. 12).
Dostępność w DBP (Wrocław Pw 137-176586/XII)
PAKIET EDUKACYJNY OPRACOWAŁA URSZULA TOBOLSKA

Janusz Korczak - pakiet edukacyjny

Transkrypt

Podobne dokumenty

Regulamin konkursu na komiks korczak

Spojrzeć na świat oczami dziecka

małgorzata pietrzak - Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka

Drodzy Uczniowie zapraszamy Was i Wasze Rodziny do udziału w

Oświadczenie woli (oswiadczenie-woli

Rok 2012, rokiem Janusza Korczaka.

Kolekcja graficzna pn. "Janusz Korczak: Duch i Litera" (the Spirit and

Powiatowy konkurs plastyczno-literacki „ŚWIAT DZIECKA WEDŁUG