D - Sąd Okręgowy

Sygnatura akt VII U 1520/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 marca 2013 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący: SSO Liliana Gambal
Protokolant: Kalina Tanaś
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 marca 2013 r. w J.
odwołania W. R.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
z dnia 23.11.2012r., znak: (...)
w sprawie W. R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.
o prawo do emerytury
zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 23.11.2012r., znak: (...) w ten sposób, że
przyznaje wnioskodawcy W. R.prawo do emerytury od dnia 29.11.2012r.
Sygn. akt VII U 1520/12
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 23.11.2012 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.odmówił W. R.prawa
do emerytury na podstawie przepisów ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227) oraz przepisów rozporządzenia z dnia 07.02.1983
r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz.43 ze zm.), w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15
lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca udokumentował 12 lat
i 8 miesięcy okresu pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach (tj. od
01.08.1974 r. do 30.09.1980 r. i od 01.07.1984 r. do 31.12.1990 r.). Nie uwzględniono natomiast jako okresu pracy
w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...) w J.od 20.10.1972 r. do 31.07.1974
r. oraz od 01.10.1980 r. do 30.06.1984 r., na podstawie przedłożonej dokumentacji zastępczej, ponieważ z analizy
zgromadzonych dokumentów wynika, iż wnioskodawca zajmował inne stanowiska pracy nie wymienione w przepisach
branżowych. Organ rentowy przyjął za udowodniony na dzień 01.01.1999 r. łączny okres składkowy i nieskładkowy
wynoszący 29 lat, 4 miesiące i 25 dni.
W. R.wniósł od powyższej decyzji odwołanie domagając się przyznania prawa do emerytury w związku z
wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach w całym okresie zatrudnienia w (...)Przedsiębiorstwie (...)od
20.10.1972 r. do 31.12.1990 r. na stanowisku ubojowiec.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie argumentując jak
w zaskarżonej decyzji.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W. R., urodzony (...)był w okresie od 20.10.1972 r. do 31.12.1990 r. zatrudniony w (...)Przedsiębiorstwie (...)w
J.w (...)w L.. W powyższym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako ubojowiec przy uboju
zwierząt rzeźnych. Praca wnioskodawcy polegała na uboju zwierząt oraz wstępnej obróbce tuszy polegającej na jej
skórowaniu oraz przepoławianiu lub ćwiartowaniu. Jako ubojowiec wnioskodawca zajmował się również załadunkiem
przygotowanej wstępnie tuszy na samochody transportowe.
(...) w L. nie prowadziła innej działalności niż ubojnia. W rzeźni znajdowała się hala ubojni oraz jeliciarnia. U., w tym
wnioskodawca pracowali na hali uboju. Czasami, w razie zaistnienia takiej potrzeby, ubojowcy wykonywali również
obowiązki jeliciarzy.
/dowód: świadectwo pracy z dnia 31.12.1990 r. – k.8 akt kapitałowych;
częściowo akta osobowe wnioskodawcy, w tym: zakresy czynności (k.10, 11,
13, 16), umowa o pracę z dnia 09.31.03.1983 r. (k.169);
zeznania R. K. – e-protokół (...):17:56 i dalej;
zeznania S. W. – e-protokół (...):33:38 i dalej;
zeznania wnioskodawcy – e-protokół (...):04:28/
W dniu 23.10.2012 r. W. R. złożył wniosek o emeryturę, który decyzją z dnia 23.11.2012 r. został rozpoznany odmownie
w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę przesłanki 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach.
/dowód: wniosek – k.1 akt emerytalnych;
decyzja – k.40 akt emerytalnych/
Wnioskodawca udokumentował łączny staż ubezpieczeniowy wynoszący ponad 25 lat, nie pozostaje w stosunku pracy,
a także nie przystąpił do OFE.
/bezsporne/
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983
r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnił
warunki:
- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat, dla mężczyzn,
- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na
rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,
- rozwiązał stosunek pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem,
- w dniu 01.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres
zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy wynoszący co najmniej 15 lat.
W myśl § 1 wskazywanego wyżej rozporządzenia pracownikami wykonującymi prace w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze, są pracownicy wykonujący prace wymienione w § 4-15 oraz w wykazach stanowiących
załączniki do rozporządzenia. Także właściwi ministrowie ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy
stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.
Zaskarżoną decyzją odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury podając, że nie spełnił on warunku posiadania
15 lat pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy jako pracę w warunkach szczególnych uwzględnił częściowo
okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...)Przedsiębiorstwie (...) w J.na stanowisku ubojowca, kwestionując natomiast
okresy od 20.10.1972 r. do 31.07.1974 r. oraz od 01.10.1980 r. do 30.06.1984 r., ponieważ z analizy zgromadzonych
dokumentów wynika, iż wnioskodawca zajmował wówczas inne stanowiska pracy nie wymienione w przepisach
branżowych.
Zdaniem wnioskodawcy decyzja organu rentowego była błędna, ponieważ przez cały okres zatrudnienia w powyższym
przedsiębiorstwie wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako ubojowiec.
Należy zauważyć, że co do zasady w myśl § 2 ust.2 ww. rozporządzenia, okresy pracy w szczególnych warunkach
stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych
warunkach lub w świadectwie pracy. Jednakże w postępowaniu sądowym możliwe jest również dowodzenie
zatrudnienia w szczególnych warunkach także za pomocą innych środków niż wskazane w tym przepisie (por. uchwała
SN z 27.05.1985 r., III UZP 5/85; uchwała SN z 21.09.1984 r., III UZP 48/84).
Mając to na uwadze Sąd dopuścił dowód m. in. z akt osobowych wnioskodawcy, z jego zeznań oraz z zeznań świadków.
Przeprowadzone postępowanie wykazało, że wnioskodawca w całym okresie od 20.10.1972 r. do 31.12.1990 r. będąc
zatrudniony w (...)Przedsiębiorstwie (...) w J.w (...)w L.pracował w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze
czasu pracy. Ze zgodnych i wzajemnie uzupełniających się zeznań wnioskodawcy oraz jego współpracowników
wynika, że wnioskodawca pracował wówczas jako ubojowiec przy uboju zwierząt rzeźnych. Jego praca polegała na
uboju zwierząt oraz wstępnej obróbce tuszy polegającej na jej skórowaniu oraz przepoławianiu lub ćwiartowaniu.
Jako ubojowiec wnioskodawca zajmował się również załadunkiem przygotowanej wstępnie tuszy na samochody
transportowe, co jednak nie pozbawia wykonywanej przez niego pracy charakteru pracy w warunkach szczególnych,
ponieważ załadunek tusz, jak również odpadów poubojowych stanowił oczywisty element całości cyklu produkcyjnego
ubojni. Podobnie należy oceniać okoliczność, iż niekiedy, w razie zaistnienia takiej potrzeby, ubojowcy wykonywali
również obowiązki jeliciarzy. Należy podkreślić bowiem, że praca jeliciarza w dalszym ciągu stanowiła pracę uznawaną
za pracę w warunkach szczególnych.
Oceniając wszystkie złożone w toku postępowania zeznania Sąd miał na uwadze także treść dokumentów
zgromadzonych w aktach osobowych. Sąd zważył zatem, że istotnie w dwóch pierwszych angażach z 1972 r. i 1973 r.
stanowisko wnioskodawcy określono jako rzeźnik-ubojowiec, niemniej zwrócić należało uwagę, że zakład pracy, czyli
(...) w L. zatrudniający wnioskodawcę, zajmował się tylko i wyłącznie ubojem zwierząt. Nie wykonywano tam czynności
związanych z rozbiorem mięsa oraz dalszym jego przetwórstwem, zaś praca wnioskodawcy kończyła się załadunkiem
wstępnie obrobionych po uboju tusz na samochody transportowe. Tym samym tak wskazane stanowisko nie mogło
mieć wpływu na ustalenie, że wnioskodawca faktycznie pracował w charakterze ubojowca, co potwierdza dodatkowo
adnotacja o wyrażeniu zgody na przyjęcie wnioskodawcy do pracy na to stanowisko, umieszczona na podaniu o pracę
z dnia 03.10.1972 r.
Odnosząc się natomiast do kolejnego kwestionowanego przez organ rentowy okresu, tj. od 01.10.1980 r. do
30.06.1984 r. Sąd zważył, że wprawdzie w angażu z dnia 01.10.1980 r. podano, iż wnioskodawca miał zajmować
wówczas stanowisko ubojowca pomocnika, jednakże, co wynika z zakresu czynności i obowiązków, z tym samym
dniem powierzono wnioskodawcy obowiązki brygadzisty hali uboju. W ocenie Sądu, w świetle zasad doświadczenia
życiowego, nielogicznym byłoby jednak powierzanie takich obowiązków osobie, której stanowisko po wielu latach
pracy uległoby nagle swoistej degradacji. Zdaniem Sądu skoro wnioskodawca miał pracować jako brygadzista, to nie
mógł jednocześnie zajmować stanowiska jedynie pomocnika ubojowca, które to stanowisko, zdaniem Sądu przeczy
ponadto długoletniemu doświadczeniu wnioskodawcy w pracy ubojowca. Z tych względów przedmiotowy angaż
winien był być oceniany z dużą ostrożnością, i jako taki nie mógł stanowić w sprawie wiarygodnego dowodu. Oceniając
zaś zakres czynności z 1982 r. zauważyć można, że dotyczy on tak czynności i obowiązków pomocnika ubojowca,
jak i samego ubojowca. Tym samym także ten dokument nie może być dowodem jednoznacznie przemawiającym za
uznaniem, że w spornym okresie wnioskodawca nie pracował w warunkach szczególnych.
Reasumując, zdaniem Sądu, praca wykonywana przez wnioskodawcę pokrywała się z pracą określoną w wykazie
A dziale X poz.8 wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. pracą
wykonywaną bezpośrednio przy uboju zwierząt. Powoływanie się na dalsze przepisy branżowe należało uznać za
zbędne. Sąd zważył bowiem, że są to przepisy już nieobowiązujące, mające obecnie jedynie charakter pomocniczy,
istotny dla celów interpretacyjnych, a nie prawny. O pracy w szczególnych warunkach decyduje przede wszystkim jej
charakter, a nie nazewnictwo oraz restrykcyjne podejście do wykazujących ją środków dowodowych.
Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że wnioskodawca spełnił przesłankę co najmniej 15 lat pracy w szczególnych
warunkach i na podstawie art. 47714 § 2 kpc orzekł jak w sentencji.
Określając początek nabycia prawa do emerytury Sąd miał na uwadze treść art.129 ust.1 ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia
powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano
decyzję z urzędu. Ponieważ wnioskodawca urodził się w dniu (...) Sąd za datę początkową powstania uprawnienia
przyjął dzień ukończenia przez wnioskodawcę 60 roku życia.