Szkolny Program Profilaktyki

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY
DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR18
w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 18
WE WROCŁAWIU
NA LATA 2014/2018
„Działania profilaktyczne to te,
które stwarzają człowiekowi okazję
do aktywnego uczestnictwa
w gromadzeniu doświadczeń
powodujących wzrost
jego zdolności do radzenia sobie
w potencjalnie trudnych
sytuacjach życiowych.”
POJĘCIE I ZAKRES PROFILAKTYKI
Jednym z głównych zadań naszej szkoły jest profilaktyka. Ma ona na celu wychowanie ucznia, który dobrze
znając swoją wartość i walory, potrafi skutecznie eliminować własne „słabe strony”, nie ulega negatywnym
wpływom, broni stanowiska, bez naruszania praw innych, jest wolny od ulegania używkom.
Program profilaktyki szkolnej powstał jako kontynuacja poprzedniego programu obowiązującego w placówce przez
wielu latach funkcjonowania. W niektórych punktach jest ono kontynuacją poprzednich programów realizowanych
dotychczas, ale uwzględnione są także w nim doświadczenia wynikające z dotychczasowej praktyki.
WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
Szkolny Program Profilaktyki, Program Wychowawczy oraz Programy Nauczania tworzą spójną całość.
Realizatorami programu są wszyscy wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog szkolny, zaproszeni profilaktycy.
Koordynatorem programu jest pedagog szkolny. Program profilaktyczny przed wprowadzeniem uzyskuje akceptację
Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców oraz uczniów.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI:
1. Działania wychowawcze powinny mieć pierwszeństwo przed restrykcyjnymi, co nie oznacza rezygnacji z
mądrych oddziaływań prewencyjnych i korygujących – polegających na stawianiu granic, ustanawianiu zasad,
norm i reguł współżycia społecznego w szkole i konsekwentnego ich przestrzegania/egzekwowania.
2. Program profilaktyki powinien być realizowany przez wszystkie podmioty zaangażowane w życie szkoły –
przede wszystkim pedagog szkolny jako koordynator programu, jak również wychowawcy klas, nauczyciele,
rodzice.
3. Podejmowane działania wychowawcze w szkole powinny obejmować promocję zdrowia,w tym zdrowia
psychicznego, profilaktykę, interwencje kryzysowe, terapię, korektę zachowań oraz przeciwdziałanie, a także
redukcję agresji i przemocy;
4. Program profilaktyki szkoły powinien uwzględniać aktualny stan wiedzy, diagnozę problemów i trudności
występujących w szkole, a także specyfikę lokalnych warunków i właściwości środowiska szkolnego;
OGÓLNE CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
W wyniku diagnozy środowiska szkolnego w zakresie potrzeb rozwojowych dzieci oraz zagrożeń, na jakie
narażony
jest współczesny młody człowiek, wytyczono następujące obszary oddziaływań wychowawczych i
profilaktycznych:
1.Ochrona dziecka –ucznia przed agresją, uzależnieniami (kontaktem z używkami), które hamują bądź zakłócają jego
rozwój.
2.Zapobieganie patologiom tj. agresja, przemoc, uzależnienia i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie
naszej szkoły w środowisku lokalnym.
3.Promowanie zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu.
4.Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel –uczeń, nauczyciel-rodzic, uczeń –rodzic, uczeń –uczeń.
5. BEZPIECZEŃSTWO w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych.
Program profilaktyki w szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli i
rodziców.
W ramach programu profilaktyki szkolnej są realizowane :
-rządowy program „RADOSNA SZKOŁA”
- program MEN „ BEZPIECZNA SZKOŁA”
-program MEN „WYPRAWKA SZKOLNA”
-miejski program prewencyjno „ KISZONE OGÓRKI”
-program „OWOCE W SZKOLE”
-program „SZKLANKA MLEKA DLA KAŻDEGO”
-program profilaktyczny „MIĘDZY NAMI KOBIETKAMI”
STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH
DYREKTOR SZKOŁY:
1.
2.
3.
4.
5.
Monitoruje pracę wychowawców klas, nauczycieli i pedagoga szkoły.
Diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki
Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole
Włącza rodziców do współpracy przy realizacji programu.
Współpracuje z instytucjami wspomagającymi działania profilaktyczne.
PEDAGOG SZKOLNY
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Diagnozuje problemy wychowawcze szkoły.
Koordynuje i monitoruje przebieg realizacji programu profilaktyki
Wspiera wychowawców i pozostałych pracowników szkoły w realizacji zadań profilaktyczno-wychowawczych
Pracuje indywidualnie lub grupowo z uczniami i ich rodzicami
Rozpoznaje potrzeby ekonomiczne uczniów i ich rodzin
Inicjuje szkolenia Rady Pedagogicznej w zakresie profilaktyki
Współpracuje z instytucjami wspomagającymi realizację programu
WYCHOWAWCY KLAS (INNI NAUCZYCIELE)
1. Podejmują działania integrujące zespół klasowy
2. Dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie
3. Dostrzega indywidualność dziecka i indywidualizuje działania
4.
5.
6.
7.
Utrzymuje pozytywne relacje z uczniami
Konstruktywnie współpracuje z gronem pedagogicznym i pracownikami szkoły w zakresie realizacji programu
Nawiązuje pozytywne relacje z rodzicami, pozyskuje ich do współpracy
Systematycznie doskonali się w zakresie wychowania i profilaktyki.
RODZICE
1. Aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie oddziaływania
profilaktyczno-wychowawcze i opiekuńcze
2. Korzystają z pomocy i wsparcia dyrekcji, pedagoga, nauczycieli oraz pielęgniarki w zakresie profilaktyki
3. Zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń i sposobów przeciwdziałania im
4. Stanowią wzór osobowy – model dla dziecka
5. Monitorują i opiniują działania profilaktyczne szkoły
FORMY REALIZACJI
W trakcie realizacji działań profilaktycznych wykorzystane będą:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Godziny do dyspozycji wychowawcy klasy – lekcje tematyczne
Pogadanki, prelekcje, warsztaty
Apele, konkursy, akcje tematyczne, akcje plakatowe, projekcje filmów
Gazetki ścienne, broszury
Dyskusje, quizy, prace z tekstem i ilustracją
Cykle spotkań z pedagogiem szkolnym, pielęgniarką szkolną, specjalistami, policją
Zebrania i rozmowy indywidualne z rodzicami
OCZEKIWANE EFEKTY
Efektem realizacji programu powinny być:
1.
2.
3.
4.
Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole
Zmniejszenie ilości sytuacji konfliktowych
Wzrost wiedzy wśród uczniów i rodziców na temat uzależnień
Większa świadomość dzieci dotycząca potrzeby czynnego wypoczynku jako stymulatora zdrowia
psychicznego
5. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów
6. Umiejętność odreagowania złych emocji
7. Wzmocnienie poczucia własnej wartości
8. Obserwacja pozytywnych zachowań, właściwego postrzegania ludzi i rozumienia ich
9. Podniesienie poziomu świadomego i umiejętnego korzystania z komputerów, Internetu
10. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych
EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI
Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki odbędzie się raz w roku na plenarnym posiedzeniu
Rady Pedagogicznej. Ocenie poddane będą następujące elementy:
1. Funkcjonowanie pomocy pedagogicznej
2. Zachowanie uczniów
3. Realizacja problematyki prozdrowotnej
Ocenę realizacji Programu Profilaktyki Szkolnej dokonuje się za pomocą narzędzi stosowanych w ramach
wewnętrznego mierzenia jakości pracy szkoły:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Analiza dokumentacji: sprawozdania, zapisy w dziennikach lekcyjnych, hospitacje
Analiza dzienników zajęć pozalekcyjnych
Badania ankietowe, wywiady, rozmowy indywidualne
Obserwacje zachowań uczniów
Dyskusje na posiedzeniach RP oraz zebraniach z rodzicami
Analiza wytworów uczniowskich: gazetki, plakaty, prezentacje
Ewaluacja pozwoli zorientować się czy pracujemy zgodnie z założonymi celami. Wyciągnięte wnioski
pozwolą zmodyfikować program podnosząc jego efektywność podczas dalszej realizacji.
ZAGADNIENIA TEMATYCZNE REALIZOWANE W RAMACH PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOLNEJ
BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE I POZA NIĄ
ZAGADNIENIA
- Wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa
w szkole i poza nią
- Kształtowanie nawyków dbania o własne życie i
bezpieczeństwo
- Kształtowanie postawy odpowiedzialności za
bezpieczeństwo swoje i innych
- Wdrażanie do kierowania się zasadą ograniczonego
zaufania wobec nieznajomych
- Uwrażliwienie na niebezpieczeństwa wynikające z
nieostrożności w czasie zabaw i wykonywania różnych
czynności domowych
DZIAŁANIA
- Akcja “Bezpieczna droga do szkoły” - pogadanki
w klasach, spotkania z przedstawicielami policji,
dyrektorem szkoły, udział w konkursach plastycznych,
zapamiętywanie alarmowych numerów telefonów.
- Poznawanie regulaminów i norm postępowania w szkole
i poza nią: egzekwowanie ich, ponoszenia konsekwencji za
nie przestrzeganie ustalonych zasad, rzetelne dyżury
w czasie przerw, lekcje tematyczne – jak bezpiecznie
spędzać przerwę i czas wolny.
- Wychowanie komunikacyjne – pogadanki na temat
zachowania się podczas wyjść, wycieczek, przejazdów
środkami komunikacji miejskiej.
- Uwrażliwienie dzieci na kontakty z obcymi
-Pogadanki na temat najważniejszych zasad bezpiecznej
zabawy i korzystania z najczęstszych urządzeń domowych
PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY I AGRESJI
ZAGADNIENIA
- Ugruntowanie nawyku powszechnego przestrzegania
norm moralnych, norm postępowania
- Tworzenie klimatu dezaprobaty dla wszelkich
przejawów przemocy, agresji oraz łamania prawa
- Kształtowanie postawy odpowiedzialności za swoje
DZIAŁANIA
- Głoszenie hasła” Żyj inaczej – nie ulegaj żadnej
presji, baw się, działaj bez agresji”
- Pogadanki na temat norm postępowania; utworzenie
Dekalogu Przeciw Przemocy, wskazywanie sposobów na
pokojowe rozwiązywanie konfliktów,
- Integracja środowiska uczniowskiego
- Propagowanie różnych form aktywności ruchowej pozalekcyjne zajęcia sportowe i rekreacyjne; wyrabianie
nawyku czynnego wypoczynku
- Kształtowanie umiejętności porozumiewania się i
- Stwarzanie atmosfery życzliwości i wzajemnego szacunku
czyny
rozwiązywania konfliktów bez uciekania się do agresji
- Propagowanie aktywności ruchowej jako stymulatora
prawidłowego rozwoju psychicznego
- Stosowanie przerw śródlekcyjnych
- Rozmowy interwencyjne z pedagogiem szkolnym,
ćwiczenia w opanowaniu agresji i pozytywnym wyrażaniu
swojej złości, poszukiwanie źródeł agresji i sposobów jej
przezwyciężania
ROZWIJANIE WAŻNYCH UMIEJĘTNOŚCI ŻYCIOWYCH: WZMACNIANIE W UCZNIACH POSTAW
I ZACHOWAŃ POŻĄDANYCH SPOŁECZNIE I POWSZECHNIE AKCEPTOWANYCH
ZAGADNIENIA
DZIAŁANIA
- Doskonalenie umiejętności prawidłowego komunikowania - Uczenie aktywnego słuchania, prowadzenia dialogu,
zasad asertywności, właściwego wyrażania swoich emocji i
się
potrzeb
- Kształtowanie u ucznia pozytywnego obrazu własnej
osoby
- kształtowanie umiejętności wartościowania postaw i
zachowań
- kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji
- kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem
- Wpajanie postaw poszanowania i tolerancji wobec
drugiego człowieka i jego poglądów
- Wskazywanie na mocne i słabe strony ucznia,
wskazywanie wad i zalet – udział w kołach zainteresowań,
organizowanie zajęć kompensacyjno-wyrównawczych
- Udział uczniów w konkursach, pełnienie funkcji
społecznych, angażowanie w życie szkoły
- Lekcje tematyczne - jak radzić sobie z presją,
wymuszaniem, poniżaniem, wyśmiewaniem, porażką
- Zajęcia integracyjne i adaptacyjne w klasach I i IV
PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ
ZAGADNIENIA
- Propagowanie zdrowego trybu życia bez nałogów
- Tworzenie kultury pozytywnych wzorców
- Uświadamianie zagrożeń wynikających z uzależnienia
DZIAŁANIA
-Realizacja programów profilaktycznych: „Narkotykom
mówię – NIE”, „Kiszone ogórki”
-Poruszanie zagadnień związanych z dopalaczami
- Projekcja filmów tematycznych, spotkania z terapeutami
uzależnień
- Akcje plakatowe, broszury
- Poradnictwo indywidualne i grupowe
- Dzień Wzajemnej Życzliwości – 21listopad
- Wskazywanie miejsc, gdzie można znaleźć pomoc
specjalistyczną
WYKSZTAŁCANIE UMIEJĘTNOŚCI I ZACHOWAŃ UMOŻLIWIAJĄCYCH ZDROWY STYL ŻYCIA
ZAGADNIENIA
- Propagowanie czynnego wypoczynku
- Wdrażanie do przestrzegania zasad higieny
- Promowanie wśród uczniów racjonalnego odżywiania
- Wdrażanie do zachowań proekologicznych
DZIAŁANIA
- Wskazywanie właściwych form spędzania czasu wolnego
- Kształtowanie pożądanych nawyków higienicznych
estetyka ubioru i ciała – prowadzenie pogadanek, lekcji
tematycznych.
-Realizacja programu „Wychowanie do życia w rodzinie”
-Zapewnienie uczniom możliwości korzystania z posiłków
na stołówce szkolnej. Pozyskiwanie środków na
dofinansowanie obiadów dla dzieci z rodzin ubogich.
Akcja „Pij mleko!”, Akcje „ Jemy zdrowo i kolorowo”
- Akcje proekologiczne - „ Sprzątanie świata”, „ Dzień
Ziemi”
WSPIERANIE I WSPÓŁDZIAŁANIE Z RODZICAMI W ZAKRESIE WYCHOWANIA
ZAGADNIENIA
 Współpraca rodziców w zakresie realizacji działań
profilaktycznych
DZIAŁANIA
- Prowadzenie konsultacji dla rodziców w zakresie
wychowania, wspólne szukanie przyczyn niepowodzeń
szkolnych i zaburzeń w zachowaniu
-Organizowanie terapii rodzin z problemami
wychowawczymi
-Organizowanie prelekcji i spotkań nt. wychowania,
uzależnień, organizacji wspólnego spędzania czasu
wolnego.
Ustawy i rozporządzenia dające podstawę prawną do działań profilaktycznych
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r.
- Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r.
- Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
- Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.