- w sprawie uczczenia pamięci ofiar Obławy Augustowskiej z lipca

Na podstawie art. 33 regulaminu Sejmu niżej podpisani posłowie wnoszą
projekt uchwały:
- w sprawie uczczenia pamięci ofiar
Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku
Uchwała
Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia ……… 2014 roku
w sprawie uczczenia pamięci ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku
W 69. rocznicę zbrodni dokonanej w czasie Obławy Augustowskiej Sejm
Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd jej ofiarom, wyraża współczucie rodzinom
pomordowanych oraz składa podziękowanie tym, którzy wkładają wysiłek w poszukiwanie
prawdy o tym tragicznym wydarzeniu.
Ponad dwa miesiące po zakończeniu działań wojennych w Europie i podpisaniu aktu
kapitulacji hitlerowskich Niemiec, w lipcu 1945 roku oddziały Armii Czerwonej i sowieckie
służby specjalne, przy wsparciu Ludowego Wojska Polskiego, Urzędu Bezpieczeństwa
i Milicji Obywatelskiej przeprowadziły w powiatach augustowskim, suwalskim, sejneńskim
oraz sokólskim wielką operację pacyfikacyjną, nazywaną dzisiaj Obławą Augustowską.
Jej celem była likwidacja konspiracji niepodległościowej w północno – wschodniej Polsce
i podporządkowanie tego terenu komunistycznej władzy. Od 10 do 25 lipca aresztowano kilka
tysięcy
osób,
spośród
których
co
najmniej
592
osoby
zostały
zamordowane.
Z szyfrogramu Naczelnika Głównego Wydziału Kontrwywiadu Smiersz gen. Wiktora
Abakumowa do szefa NKWD Ławrentija Berii wynika, że liczba ofiar tej akcji mogła sięgać
nawet 2000 osób.
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do Rządu o podjęcie zdecydowanych
działań zmierzających do pełnego wyjaśnienia okoliczności pacyfikacji z lipca 1945 roku
wymierzonej w naszych Rodaków, którzy wykazali się niezłomną postawą w dążeniu do
prawdziwej niepodległości Polski.
Pamięć o tych wydarzeniach powinna być ważnym elementem polskiej świadomości
narodowej, dlatego też należy podjąć inicjatywy, by ta część naszej historii została
uwzględniona w szkolnych programach nauczania.
UZASADNIENIE
Mimo upływu prawie 70 lat okoliczności Obławy Augustowskiej, określanej również
mianem „Małego Katynia”, nie zostały w pełni wyjaśnione, jej sprawcy nie ponieśli żadnych
konsekwencji, a miejsce pochówku ofiar jest wciąż nieznane.
W okresie PRL Obława Augustowska była skazana na milczenie i niepamięć.
W drugiej połowie lat 80 XX wieku, a więc u schyłku okresu komunizmu w Polsce,
inicjatywę przywracania pamięci i poszukiwania prawdy o tych wydarzeniach podjął
Obywatelski Komitet Poszukiwania Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945
roku. Dzięki jego działalności, mimo przeszkód ze strony komunistycznej władzy, sprawa
masowego mordu żołnierzy poakowskiego podziemia niepodległościowego i mieszkańców
Suwalszczyzny,
Augustowszczyzny,
Sejneńszczyzny
i
Sokólszczyzny
dołączyła
w świadomości zbiorowej do listy spraw trudnych w najnowszej historii Polski. Prace w celu
dotarcia do prawdy i zachowania pamięci o tych wydarzeniach prowadzone są przez Instytut
Pamięci Narodowej. Niestety napotykają one na barierę w postaci braku dostępu
do rosyjskich dokumentów źródłowych. Polscy historycy i prawnicy mają utrudniony wgląd
do dokumentów dotyczących Obławy Augustowskiej zgromadzonych w archiwach Federacji
Rosyjskiej.
Dlatego też powinnością władz Rzeczypospolitej Polskiej i wszystkich Polaków jest
podejmowanie działań mających za zadanie pozyskanie jak najszerszych informacji
o tej zbrodni, odkrycie miejsca spoczynku tych, których bestialsko zamordowano. Uczyniono
to w czasie zagwarantowanego umowami międzynarodowymi pokoju. Powodem morderstw
była postawa naszych Rodaków, którzy nie chcieli poddać się nowemu zniewoleniu oraz fakt,
że byli mieszkańcami terenów, gdzie stawiano niezłomny opór przed podporządkowaniem
Polski obcemu mocarstwu.
Niepodległa Rzeczpospolita Polska musi uczynić wszystko, co możliwe na rzecz
prawdy i pamięci o Obławie Augustowskiej i jej ofiarach.