docSuper dodatek
download 
Reklamacja Transkrypt
Super dodatek
HOMEOPATIA Kwartalnik 1(17) 2010 Magazyn bezpłatny oferowany w Twojej aptece Wiosna 2010 Blaski i cienie wiosennych klimatów W trosce o oczy Kilkanaście minut dla oczu Gdy dziecku dokucza kaszel Śpij, kochanie, śpij… Krzyżówka Super dodatek – test na podrażnienie oczu Drodzy Czytelnicy Wiosna sprawia, że pragniemy stać się lepszymi i piękniejszymi. Gdy słupek rtęci jest coraz wyżej i ogrzewają nas promienie słońca, czujemy pozytywną energię, by coś zmienić: w sobie, w najbliższych, w otoczeniu. Najbardziej optymistyczną porę roku witamy dziś z tym większym entuzjazmem, że ostatnia zima mocno dała nam się we znaki. Teraz siarczyste mrozy i obfite opady śniegu to przeszłość. Wierzymy, że siła oraz chęć działania wstępują w nas na dobre. Wszystko, co jeszcze do niedawna, czy to ze względów zupełnie od nas niezależnych, czy też – trzeba przyznać – subiektywnych, było niemożliwe, obecnie wydaje się osiągalne. Zastanawiamy się, na jaki kolor pomalować ściany w mieszkaniu, bierzemy się za porządki na działce, planujemy sobotnio-niedzielne wypady za miasto. Oczywiście czynimy też liczne postanowienia dotyczące naszego zdrowia, wyglądu i stylu życia. Dobrze byłoby zrzucić kilka kilogramów, odżywić włosy, które dopiero co wydostały się spod grubych czapek, zadbać o skórę i paznokcie, zmienić dietę. W tym wszystkim pomogą specjaliści, dzięki którym możemy wybierać wśród licznych metod i środków. Jednak wiosna to nie tylko radość, ale także utrapienie dla alergików. Podstępne alergeny nie wiadomo kiedy i którą część ciała zaatakują: skórę, oczy, uszy, nos, przewód pokarmowy… Wówczas o urodzie należy zapomnieć, plany odłożyć na bliżej nieokreśloną przyszłość; a w takiej sytuacji trudno cieszyć się życiem. Jednak jest też inne rozwiązanie – istnieją przecież sposoby skutecznie łagodzące objawy alergii. Polecamy sprawdzone i całkowicie bezpieczne leki homeopatyczne. Prezentujemy je w aktualnym wydaniu naszego magazynu. Z pewnością każdy, kto nam zaufa, sam się przekona, że warto było. Zresztą alergie to jeden z tematów naszej rozmowy z farmaceutką, która również podzieliła się z nami swoimi doświadczeniami związanymi z tzw. przesileniem wiosennym. Większość informacji o otaczającym świecie dociera do nas przez bardzo delikatny narząd wzroku. Większość z tego co pamiętamy, widzieliśmy. Nie bez znaczenia jest też fakt, że oczy zdradzają nasz wiek i samopoczucie. Wymagają więc szczególnej troski, a nieraz bywa, że również pomocy. Specjalnie dla Was rozmawiamy na naszych łamach o tych problemach z lekarzem okulistą. W wiosennym wydaniu Homeopatii znajdziecie również porady związane z kaszlem u dzieci na wiosnę oraz artykuł dotyczący bezsenności i stresu przedegzaminacyjnego. Maj to czas matur, jednak tekst adresujemy do wszystkich, których czeka sprawdzian wiadomości i umiejętności. Takie sytuacje wymagają równowagi psychicznej. Jak ją osiągnąć – dowiecie się z lektury. I wreszcie tradycyjnie przygotowaliśmy dla Was wiosenną krzyżówkę z hasłem i nagrodami. Redakcja Homeopatia Kwartalnik nr 1(17)2010 Redakcja: zespół Boiron Sp. z o.o. Adres: ul. Raszyńska 13, 05-500 Piaseczno tel.: 0 22 702 66 70, fax: 0 22 702 66 71, e-mail: [email protected], www.boiron.pl. Opracowanie graficzne i skład: Paweł Krzywda (idee.pl). Homeopatia 1(17)2010 1 Blaski i cienie wiosennych klimatów Rozmowa z magister farmacji, Agatą Pieczlewiecz, farmaceutką – pracownikiem apteki „Koniczynka” w Poznaniu. – W długie, zimowe wieczory, często właściwie jest alergia? wybiegałam myślami w najbliższą – Jest to jakościowo zmieniona odprzyszłość, snując rozliczne plany, powiedź tkanek na alergen, poleczego to ja wiosną nie dokonam. gająca na reakcji immunologicznej A gdy wymarzona pora roku „za paz powstaniem swoistych przeciwciał, sem”, nic mi się nie chce… które po związaniu z antygenem do– Przesilenie wiosenne to normalne prowadzają do uwolnienia różnych zjawisko. Niestety – w czasie zimy substancji stanu zapalnego. Może się jesteśmy zaprogramowani na „słabobjawiać łagodnie, jak w przypadku sze obroty”. Przede wszystkim brak kataru, łzawienia, świądu skóry, posłońca wpływa na nasze „uśpienie” przez dermatozy i opuchlizny aż po fizyczne i psychiczne. Poza tym zimą zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny i śmierć. – mieliśmy do tego prawo zwłaszcza w tym roku – potrzeby żywieniowe – Czyli, innymi słowy, nasz układ odwzrastają. Organizm domaga się pornościowy zostaje zaatakowany większej ilości energii, więc dostarprzez coś nowego, zwanego alergeczamy jej, co nie zawsze idzie w panem – np. pyłki, i nie może dać sobie z tym rady, mimo że wcześniej nie rze z właściwą, racjonalną dietą. Ale ten stan zmęczenia szybko mija; wraz miał takich problemów. Czy alergie z pierwszymi promieniami słońca zanie leczone mogą powodować komplikacje? czynamy myśleć o ciele i duszy. Skupiamy się na działaniu, realizujemy plany, jesteśmy uśmiech- – Oczywiście, że tak. I to daleko idące komplikacje, któnięci – a to wszystko za sprawą słońca, które jest cennym rych należy się ustrzec za wszelką cenę. Nie leczone alergie wziewne mogą doprowadzić na przykład do astmy. Nie i niezastąpionym źródłem energii. można bagatelizować żadnego objawu ze strony układu od– Jednak wiosna to przecież również czas kichania, swędze- dechowego, pokarmowego, dermatoz itp. Jak już wspomniania, pieczenia. Mam oczywiście na myśli alergię, na którą łam przy definicji alergii, objawy są różne. Toteż mając do według szacunku specjalistów cierpi ok. 25 proc. społeczeń- dyspozycji fachowców – farmaceutów homeopatów, dobrze skorzystać z ich pomocy i szeroko idącej porady. stwa. Czy ta liczba może się zwiększyć? – Każdy z nas jest potencjalnym alergikiem. Musimy być przygotowani na to, że w każdej chwili naszego życia może – A więc jakie leki homeopatyczne łagodzące objawy alergii spotkać nas „niespodzianka” związana z objawami alergii. uważa Pani za najskuteczniejsze? Będziemy wtedy dziwnie zaskoczeni, bo nie znaliśmy wcze- – Przy alergiach wziewnych mam wiele dobrych doświadczeń z Poumon histamine w różnych potencjach, które są śniej takich reakcji naszego organizmu. uzależnione od stanu zaawansowania alergii pacjenta. - Światowa Organizacja Zdrowia uznała alergię za chorobę Przy cieknących łzach i katarze równie cenne i skuteczne cywilizacyjną, bowiem część jej odmian jest wynikiem dzia- jest Rhinallergy®. Ostatnio miałam również pozytywne dołań człowieka, rozbudowy przemysłu, sztucznie przetwarza- świadczenie z maścią Homeoplasmine®. Przyszedł pacjent nej żywności, chemii w kosmetykach itd. Jednak najbardziej z objawami łuszczycy na palcach. Dokładnie skarżył się na daje się we znaki właśnie wiosną, w porze kwitnienia drzew, pękającą skórę na opuszkach palców. Przeszkadzało mu to traw i krzewów. W naszym kraju pylenie zaczyna się zwykle tym dotkliwiej, że jest zapalonym nurkiem. Po kilku dniach na początku marca albo nawet pod koniec lutego, w kwiet- stosowania maści skóra na palcach stała się wręcz idealna. niu dokuczają pyłki brzozy, do połowy maja pylą drzewa Natomiast mojemu synowi przez około pięć lat podawałam liściaste, a czerwiec i lipiec to okres pylenia traw i zbóż. Sytu- właśnie Poumon histamine w różnych potencjach, Mercurius acja alergików jest wówczas nie do pozazdroszczenia. Czym solubilis, a w niektórych momentach lek Arnica montana. 2 Homeopatia 1(17)2010 Dzięki tej kuracji pozbyliśmy się ciągłych katarów, chrypek doświadczenia – i pragną ją poszerzać. Są zainteresowani oraz zapalenia gardła, które nękały Kajetana od dłuższego radą oraz pomocą przy wyborze leków homeopatycznych. czasu. Mój 12-letni teraz syn, wspaniale reaguje na leki homeopatyczne, a poza tym zdobył odporność, którą dzięki – Na zakończenie naszej rozmowy proszę o kilka słów o apnim wypracowaliśmy. tece, w której Pani pracuje, np. czy od początku swojego istnienia posiada w swoim asortymencie leki homeopatyczne, – Ale na wiosnę pacjenci cierpią także na dolegliwości, które skąd się wziął pomysł na nazwę „Koniczynka”? można określić jako całoroczne. – Apteka, w której pracuję istnieje od 10 lat i od początku – Zgadza się. Obecnie mam dużo pacjentów, którzy cier- oferuje leki homeopatyczne. Gdy podjęłam tu zatrudnienie pią na dolegliwości spojówek wywołane zmęczeniem oczu, byłam zadowolona, że mogę rekomendować te wypróbospowodowane długim czasem spędzonym na pracy przed wane leki i będę mieć pacjentów, którzy chętnie leczą się komputerem lub oglądaniem TV. Tym pacjentom polecam homeopatycznie. Natomiast nazwa placówki pochodzi od moje ulubione krople Homeoptic®. Są w postaci jałowych mi- koniczyny polnej – Trifolium arvense, tematu pracy maginimsów, które można zakroplić w każdej sytuacji np. w biu- sterskiej właściciela apteki. Jak się okazało, była to bardzo rze, będąc na spacerze lub w samochodzie. Dlatego, zachę- niedoceniona roślina, która stała się wdzięcznym materiacam do ich stosowania także osoby łem w pracy badawczej. Wiele sentyużywające soczewek kontaktowych. mentów z nią samą związanych było Co ważne, nie szczypią w oczy podm.in. powodem nazwania apteki „Koczas zakraplania. Mam też pacjentów niczynka”. z chrypką. Na wiosnę głównie spowodowaną mechanicznym nadwyręRozmawiała: Joanna Biniecka żeniem strun głosowych. Pacjentom tym rekomenduję Homeovox®, który jest lekiem o unikalnej formule. Polecam go również profilaktycznie przed wystąpieniem chrypki. Lek jest ekonomiczny ponieważ w opakowaniu jest aż 60 tabletek. – Jasno z tego wynika, jest Pani zdecydowaną zwolenniczką homeopatii. Kiedy po raz pierwszy zetknęła się Pani z lekami homeopatycznymi? – Po raz pierwszy z homeopatią zetknęłam się, gdy byłam w szkole podstawowej. Pochodzę z rodziny farmaceutycznej, moi rodzice i dwie siostry mamy to także farmaceutki. Jedna z nich pasjonowała się od dawien dawna tą dziedziną wiedzy. W pewnym momencie moja mama „zarażona” tematem homeopatii – mało jeszcze wtedy popularnym w naszym kraju – postanowiła poznać szerzej i zagłębić się w tę ciekawą wiedzę. Ja idąc w jej ślady, zaczęłam uczęszczać na pierwsze kursy organizowane przez firmę farmaceutyczną BOIRON. Byłam szczęśliwa, że pojawiła się możliwość zrozumienia tematu, który był dla mnie bardzo intrygujący. Zaczęłam się systematycznie rozwijać w tym kierunku, studiując jednocześnie na Wydziale Farmacji w Poznaniu. Nikt nie musiał przekonywać mnie do tej metody – wręcz odwrotnie, nie mogłam doczekać się, kiedy po raz pierwszy będę mogła podjąć próbę leczenia tymi lekami. Postanowiłam sobie wtedy, że pierwszym moim pacjentem będzie mój syn Kajetan, który cierpiał na alergię. – A jak ocenia Pani zainteresowanie pacjentów homeopatią oraz ich wiedzę na ten temat? – W naszych czasach wielu pacjentów sięga do natury. Są chłonni poznania innych leków, działających inaczej niż substancje chemiczne. Stąd ich chęć poznania preparatów homeopatycznych. Spore grono moich pacjentów posiada dużą wiedzę na ten temat – co mówię na podstawie własnego Homeopatia 1(17)2010 3 W trosce o oczy Współczesne warunki życia, pracy i spędzania wolnego czasu nie są łaskawe dla naszych oczu. Narząd wzroku musi zmagać się z obecnymi w środowisku zanieczyszczeniami, czy szkodliwym promieniowaniem komputerów i telewizorów. Ostatnie wyniki badań przeprowadzonych w ramach kampanii Ergotest pokazują, że u blisko 80 proc. osób aktywnych zawodowo występują dolegliwości związane z przemęczeniem oczu lub zespołem suchego oka. Aby ich uniknąć, warto zmodyfikować forsowny dla oczu tryb życia, łagodzić nieprzyjemne objawy dostępnymi preparatami, a w niektórych przypadkach odwiedzić okulistę. Najbardziej pracowity ze zmysłów Wzrok jest jednym z najbardziej pracowitych zmysłów człowieka. Jego aktywność trwa niemal 24 godziny na dobę. Gałki oczne poruszają się nawet podczas snu. Ich szczególna intensywność występuje w tzw. fazie REM (z ang. Rapid Eye Movement). Podczas codziennej aktywności narząd wzroku pozwala nam odbierać wszelkie bodźce wizualne, rozpoznawać kształty, barwy i oceniać odległości przedmiotów względem siebie. To właśnie oko jest rejestratorem otaczającej nas rzeczywistości. Nie tylko utrwala ono komunikat wizualny, ale także przesyła informację do mózgu, który ją analizuje i interpretuje. Oprócz tego pełni bardzo ważną funkcję ochronną. W oku znajdują się gruczoły łzowe, które podczas mrugania rozprowadzają wilgoć po powierzchni rogówki i zapewniają oczom nawilżenie. Oko w naturalny sposób radzi sobie też z zanieczyszczeniami. Dzięki tzw. filmowi łzowemu są one przesuwane do kącika oka, z którego wędrują specjalnym kanałem do przegrody nosowej. Urlop – przyjemność nie dla oka Często wracając do domu ogłaszamy – także dla oczu – stan odpoczynku. Jednak tego narządu nie da się oszukać. Oglądanie telewizji, surfowanie po Internecie, czytanie książki przy zapalonej lampce, drobne robótki czy majsterkowanie – wszystkie te czynności wymagają koncentracji i uwagi ze strony oczu. W dobie powszechnego dostępu do mediów elektronicznych praca narządu wzroku jest szczególnie intensywna. Wytężamy wzrok podczas czytania czy wielogodzinnego przebywania przed komputerem. Także jazda samochodem, przebywanie w zadymionych pomieszczeniach czy oglądanie telewizji męczy oczy. Negatywny wpływ ma na nie zbyt duży kontrast i bliskość odbiornika oraz jaskrawe kolory pojawiające się na ekranie. Czynnikiem podrażniającym jest też zanieczyszczenie środowiska. Dym i substancje pochodzące z metali ciężkich dostają się do oka bez naszej wiedzy i świadomości. Nawet w wakacje – w czasie relaksu i odpoczynku – oczy po- 4 Homeopatia 1(17)2010 zostają zagrożone. Podrażnia je wysuszające film łzowy słońce, gorące powietrze, ciepły wiatr, a także woda (zarówno słona, jak i chlorowana). Wszystkie te czynniki upośledzają funkcje oka i narażają nas na pogorszenie stanu jego zdrowia. Wróg numer jeden: komputer Największym wrogiem oczu jest komputer. Podczas pracy przy nim wytężamy wzrok i zmniejszamy częstotliwość mrugania nawet o połowę (średnio jest to 12 razy na minutę ), skutkiem czego jest szybsze wysychanie oka. Niekorzystnie na wzrok wpływa także skupianie się na jednym obiekcie, co blokuje zdolność akomodacyjną i ruch mięśni oka, które są dynamiczne podczas normalnego procesu patrzenia. Negatywny wpływ ma także sztuczne oświetlenie i coraz bardziej powszechna w miejscach pracy klimatyzacja, która pozbawia powietrze wilgotności. Konsekwencją wielu z tych czynników jest zespół dolegliwości, który został nazwany Syndromem Widzenia Komputerowego. Amerykańskie Stowarzyszenie Optyków szacuje, że cierpi na niego blisko 75% fanów elektronicznych mediów. Wprawdzie dziś nie sposób uniknąć korzystania z komputera, jednak rozsądny limit czasowy oraz troska o nawilżenie i odpoczynek dla oczu pozwalają na utrzymanie wzroku w dobrej kondycji. Jeżeli komputer potrzebny nam jest do pracy, powinniśmy zadbać o ustawienie sprzętu i zachowanie odpowiednich parametrów. Monitor powinien być umiejscowiony tak, by patrzeć na niego z góry, należy unikać odblasków (zarówno światła dziennego, jak i sztucznego) poprzez siedzenie tyłem bądź bokiem do okna, tekst powinien być czytelny i widoczny z odległości ok. 70 cm od monitora. Piasek pod oczami Nie tylko komputer męczy oczy. Uczucie piasku pod oczami, zaczerwienienia i podrażnienia może wywoływać także szereg innych czynników, jak choćby makijaż czy stosowane podczas sprzątania domu środki czystości. Suchość rogówki i spojówek może prowadzić do zespołu suchego oka. Wówczas narząd wzroku nie wytwarza wystarczającej ilości filmu łzowego i zaburzeniu ulega naturalny skład łez. Może również nastąpić złuszczanie się pokrywającego gałkę oczną nabłonka, a w konsekwencji niedotlenienie rogówki. Przyczyną tego mogą być wprawdzie choroby ogólnoustrojowe czy uwarunkowania genetyczne, ale najczęściej jest nią tryb życia forsowny dla narządu wzroku. Jak radzić sobie z suchością oczu wywołaną czynnikami zewnętrznymi? Przede wszystkim nie należy pocierać piekących i zaczerwienionych oczu dłońmi. Na rękach czy chusteczkach higienicznych znajduje się wiele niewidocznych drobnoustrojów, które po przedostaniu się na wrażliwe i podatne na infekcje oko szybko prowadzą do zapalenia bądź zakażenia. Receptą na suchość oczu jest odpowiednia higiena i profilaktyka, a także preparaty typu „sztuczne łzy” i nawilżające krople do oczu. Kiedy ból spędza sen z powiek… Dbać o oczy można na wiele sposobów. Po pierwsze, gimnastykujmy narząd wzroku. Wykonujmy krótkie ćwiczenia, jak kilkukrotne, szybkie mruganie, odrywanie się od monitora czy książki co kilka minut i wpatrywanie się w najdalszy kąt pomieszczenia, poziome, pionowe i skośne ruchy gałek ocznych. Nie zajmują one wiele czasu i można je wykonywać w każdych okolicznościach. Po drugie, zadbajmy o warunki pracy. Zwykle nie uświadamiamy sobie, że wystarczą drobne poprawki w układzie otaczających nas przedmiotów, by polepszyć samopoczucie – także naszych oczu. Częste wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywamy, ozdobienie go zielonymi elementa- mi (kwiaty, przedmioty, podkładka pod myszkę do komputera), unikanie lamp jarzeniowych oraz dymu papierosowego czy zmiana kąta patrzenia na ekran komputera (pozycja z góry) pomogą oczom dłużej zachować dobrą kondycję. Po trzecie, pamiętajmy o ukojeniu i nawilżeniu narządu wzroku. W domowych warunkach dobrze jest od czasu do czasu zrobić okłady z plastrów ogórka, rumianku lub esencji herbacianej. W pracy z kolei zawsze warto mieć pod ręką odpowiedni preparat, który uzupełni niedobór wilgotności. Ekspresowa ulga Wybierając preparat, który pozwoli nam na co dzień radzić sobie z podrażnieniem spojówek i przemęczeniem oczu, warto kierować się jego składem i działaniem. Krople do oczu nie powinny zawierać środków konserwujących, które są szczególnie niebezpieczne dla użytkowników soczewek kontaktowych. Odpowiednio dobrane krople powinny wyeliminować lub złagodzić nieprzyjemne objawy na dłużej niż kilkanaście minut i nie wywoływać uczucia szczypania. Ponadto dobrze gdy są one pakowane w mniejsze, a tym samym mniej podatne na wyjałowienie, opakowania. Wszystkie te warunki spełniają krople do oczu Homeoptic®, które są produkowane na bazie naturalnych komponentów. Krople Homeoptic® łagodzą stany podrażnienia spojówek i przemęczenia oczu. Posiadają unikalną formułę 7 składników, dzięki której szybko łagodzą ww. dolegliwości. Są bezpieczne, nie zawierają konserwantów – mogą być polecane osobom używającym soczewki kontaktowe. Dzięki postaci jałowych minimsów, są wygodne w stosowaniu. Agnieszka Minecka Homeopatia 1(17)2010 5 Kilkanaście minut dla oczu Rozmowa z dr n med. specjalistą chorób oczu, dr Agnieszką Kamińską – Współczesny człowiek, który dba o swoje zdrowie i wygląd, suchego oka. Homeoptic® to skuteczny lek w łagodzeniu stama z pewnością wiele do powiedzenia na temat pielęgnacji nów podrażnień spojówek oraz przemęczenia oczu spowodowłosów, zębów, rąk, paznokci, skóry, stóp i całego ciała. Na- wanych m.in.: niekorzystnym promieniowaniem monitorów tomiast wiedza o higienie oczu na ogół sprowadza się do komputerowych. kilku zaleceń. A więc należy często wietrzyć pomieszczenia, unikać dymu tytoniowego oraz pracować przy komputerze – Czym jest zespół suchego oka? maksimum osiem godzin, robiąc kilkuminutowe przerwy na – Zespół suchego oka polega na niedostatecznym wydzielaniu łez, co jest przyczyną złuszczania się nabłonka pokrywającezamykanie oczu. Czy to wyczerpuje problem? – Nie, bowiem należy również pamiętać o higienie brzegów go rogówkę i spojówkę. Struktury te pozbawione nabłonka, powiek, która polega na regularnym myciu okolic oczu dwa będącego ich naturalną barierą ochronną, to otwarte wrota dla wnikania różnych mikroorganizmów i rozwoju zakażeń. razy dziennie szamponem dla dzieci lub mydłem. Zespół suchego oka może przebiegać w sposób ostry, kiedy objawy pojawią się nagle i są silnie wyrażone, lub przewlekły, – W jaki sposób należy wykonywać w domu te zabiegi? – Przede wszystkim przed każdym zabiegiem higienicznym gdy przebieg schorzenia jest dłuższy, a objawy słabiej wyrakonieczne jest dokładne umycie rąk wodą z mydłem i osusze- żone lub występują tylko okresowo. nie ich papierowym ręcznikiem. Ciepłe okłady z tamponów zmoczonych w gorącej wodzie i maksymalnie wyciśniętych – A na czym polega gimnastyka oczu? należy nałożyć na zamknięte powieki i pozostawić na 15 mi- – Gimnastyka oczu to po prostu ćwiczenie akomodacji i konnut. W celu utrzymania ciepła można je dodatkowo przykryć wergencji oka. Polega to na naprzemiennym patrzeniu na folią i złożonym czystym ręcznikiem. Następnie zalecane jest punkt bliży wzrokowej, a następnie w dal. wykonanie masażu powiek na poziomie nasady rzęs dostępnymi w drogeriach pałeczkami higienicznymi. Wacik pałeczki – Jednak przestrzeganie tych wskazówek nie uchroni alergika moczy się w kieliszku z gorącą wodą z dodatkiem kilku kropel przed przykrymi dolegliwościami, które m.in. często odczuniedrażniącego oczu szamponu dla dzieci. Powieki zamknię- walne są wiosną ze względu na pyłki roślin. tego oka przeciera się pod kontrolą wzroku drugiego oka tak, – Do objawów alergii ocznych należy: łzawienie, swędzenie aby usunąć znajdujące się przy rzęsach strupki, a równocze- powiek, przekrwienie i obrzęk spojówek, a także lepka, biała śnie wymasować zalegającą wydzielinę z głębokich gruczo- wydzielina w worku spojówkowym, pojawiająca się po przełów Meiboma. Po masażu zamknięte powieki obu oczu należy budzeniu. staranie spłukać czystą, ciepłą wodą i osuszyć. – Przy okazji wiosennych zagrożeń dla oczu, nie sposób po– Czy na co dzień, w ramach dbałości o narząd wzroku, zale- minąć problemu ich ochrony przed słońcem. Jakie okulary słoneczne by Pani poleciła? cane jest stosowanie jakichś maści i kropli? – Do codziennych zabiegów pielęgnacyjnych oczu należy też – Najlepiej używać okulary słoneczne z filtrem UV w celu zaregularne stosowanie kropli nawilżających w celu ochrony ro- pobiegania rozwojowi zaćmy oraz AMD, czyli zwyrodnieniu gówki przed wysychaniem. Powinny być wkraplane do worka plamki żółtej związanemu z wiekiem. spojówkowego każdorazowo w przypadku rozpoczynającego się pieczenia czy uczucia piasku pod powiekami. Tutaj bardzo – A propos – jakie zmiany w zachodzą w narządzie wzroku skutecznie działa Homeoptic®, czyli krople homeopatyczne w miarę upływu lat? do oczu. Jest to lek nie zawierający konserwantów, dostęp- – Z wiekiem następuje „wyczerpanie” się właściwie wszystny w wygodnej, higienicznej postaci, bo w jednorazowych, kich organów, dotyczy to także oczu. Spojówki ulegają wysyjałowych pojemniczkach, tzw. minimsach, które bardzo ła- chaniu, stają się matowe i szorstkie, w rogówce na obrzeżach two użyć w każdej sytuacji. Może być stosowany przez oso- tworzy się pierścieniowate zmętnienie, soczewka staje się by noszące szkła kontaktowe, co w przypadku wielu innych nieprzezierna, we wspomnianej już plamce żółtej zachodzą kropli stanowi przeciwwskazanie. Homeoptic® uważam też procesy degeneracyjne, naczynia tętnicze na dnie oka są za wyjątkowo udany preparat do zapobiegania zespołowi stwardniałe i wąskie. 6 Homeopatia 1(17)2010 – No cóż, wieku oszukać się nie da, ale czy można opóźnić niektóre procesy, np. poprzez odpowiednią dietę? – Owszem, dieta ma ogromny wpływ na stan naszego wzroku. Dotyczy to zwłaszcza chorób plamki żółtej, wysokiej krótkowzroczności czy też innych degeneracyjnych chorób oczu. Prace naukowe sugerują, że należy spożywać następujące pokarmy: szpinak, brokuły, marchew, paprykę, pomarańcze oraz ryby morskie. – Panuje również powszechne przekonanie, że należy organizmowi dostarczać odpowiedniej ilości witaminy A występującej m.in. w pomidorach, marchwi, papryce, maśle, żółtkach jaj i wątrobie, aby uniknąć tzw. kurzej ślepoty. Na czym właściwie polega to schorzenie? – Najważniejszą zdolnością ludzkiego oka jest umiejętność dostosowania się do różnych stopni natężenia światła. Odpowiedzialne są za to komórki siatkówki: czopki i pręciki. Czopki odpowiadają za widzenie w świetle dziennym i zawierają trzy rodzaje pigmentów wzrokowych, natomiast pręciki tylko jeden – rodopsynę. Substancja ta umożliwia widzenie o zmroku i w ciemności. Jeżeli oko nie dysponuje odpowiednią ilością rodopsyny, to o zmierzchu i w ciemności zaczynamy widzieć gorzej. Jest to tzw. kurza ślepota, czyli zaburzenia widzenia zmierzchowego. Jeśli występuje brak witaminy A lub jej ilość jest niewystarczająca, synteza rodopsyny zostaje zahamowana. Dochodzi wtedy do ślepoty zmierzchowej. Jednak przyczyny niedoboru witaminy A są bardzo różne. Ślepota zmierzchowa jest też uwarunkowana genetycznie, może być także następstwem niewłaściwego odżywiania. Dochodzi do niej również wtedy, kiedy przyswajanie witaminy A jest zakłócone i gdy ma miejsce przewlekły nieżyt żołądka lub przewlekle schorzenia wątroby. Przytrafia się też przy okazji wielu innych chorób oczu, jak retinitis pigmentowa, zaćma, wysoka krótkowzroczność. Pierwszym z objawów jest złe widzenie o zmroku i w ciemności, później pełna ślepota, wysychanie skóry i jej rogowacenie w niektórych częściach ciała, np.: na ramionach, udach i pośladkach, plecach czy brzuchu oraz skłonność do biegunek. Ogólnie rzecz biorąc leczenie polega na dostarczaniu organizmowi odpowiedniej dawki witaminy A. – Na zakończenie naszej rozmowy mam jeszcze jedno pytanie: czy osoba świadoma, jak ważny jest narząd wzroku, powinna przeprowadzać badania profilaktyczne? – Badania profilaktyczne wzroku należy przeprowadzać zwłaszcza po czterdziestym roku życia w celu określenia ewentualnej wady wzroku, dobrania korekcji okularowej do czytania, oceny dna oka, stanu naczyń krwionośnych i siatkówki pod kątem potencjalnego nadciśnienia tętniczego i cukrzycy oraz badania w kierunku chorób plamki poprzez test Amslera. Należy też ocenić stan filmu łzowego, jego ilość i jakość. Rozmawiała: Joanna Biniecka Gdy dziecku dokucza kaszel Kaszel jest odruchem obronnym dróg oddechowych. Jednak zwykle budzi on niepokój, który jest uzasadniony, gdy objawy utrzymują się dłużej niż kilka dni. Szczególne obawy wzbudza kaszel u dzieci, które nie potrafią jeszcze samodzielnie radzić sobie z tą dokuczliwą dolegliwością. Jak rozpoznać, czy kaszel u malucha jest wynikiem zwykłego zakrztuszenia, a kiedy świadczy on o alergii lub jest zwiastunem choroby? Jak radzić sobie z nim domowymi środkami, a kiedy konieczna jest wizyta u lekarza? Tropimy winowajcę Kaszel to skurcz mięśni wydechowych, wywoływany przez podrażnienie wyściełającej oskrzela śluzówki. Zwykle kojarzony jest on z uciążliwą infekcją, natomiast o jego pozytywnych właściwościach mówi się niewiele. Tymczasem kaszel stanowi mechanizm obronny przed wszelkimi zarazkami i ciałami obcymi, które usiłują dostać się do dróg oddechowych lub podrażniają wrażliwą błonę śluzową oskrzeli. Może więc pojawiać się nawet u osób całkowicie zdrowych jako oznaka właściwej pracy układu oddechowego. Szczególnie często kaszel występuje u dzieci. Dzieje się tak z prostej przyczyny. Ich organizm nie radzi sobie jeszcze z wieloma rodzajami wirusów, na które dorosły człowiek uodparnia się wraz z wiekiem. Ponadto oddychają one szybciej niż dorośli i tym samym wdychają więcej zanieczyszczeń. Codzienny i bezpośredni kontakt z rówieśnikami w przedszkolu sprzyja przyswajaniu zarazków. Czasami dziecko nie kaszle, lecz pokasłuje. Zdarza się to najczęściej, gdy jego śluzówka zostaje delikatnie podrażniona. Przyczyn kaszlu u dzieci może być więc wiele. – Do najczęstszych należą sezonowe infekcje górnych dróg oddechowych. Jednak równie powszechną przyczyną kaszlu są alergie, czyli uczulenia na różne czynniki zewnętrzne, np. kurz, roztocza, pleśnie, sierść zwierząt, pyłki drzew i krzewów. Drogi oddechowe najmłodszych może też podrażnić dym tytoniowy, a nawet cząstka pokarmu, np. okruch chleba – wyjaśnia lek. med. Izabela Bachniak, lekarz pediatra. Zdarza się i tak, że maluszek pokasłuje w wyniku naśladowania rodziców lub w celu zwrócenia na siebie uwagi. Kaszel pod kontrolą Kaszlu u dzieci nie można jednak bagatelizować. Może być on zwiastunem poważnych chorób, takich jak zapalenie oskrzeli ( jego 8 Homeopatia 1(17)2010 symptomem jest kaszel mokry z wydzieliną ), zapalenie płuc (charakteryzujące się suchym rodzajem kaszlu, któremu towarzyszy ból w klatce piersowiej, trudności w oddychaniu i wysoka gorączka), krztuśca (kokluszu) czy błonicy. Jeżeli kaszel pojawia się sporadycznie i towarzyszy mu uczucie zatkanego nosa oraz kichanie, może być objawem alergii. Wówczas należy obserwować, w jakich sytuacjach kaszel się pojawia i nasila, a następnie przeprowadzić odpowiednie testy alergologiczne. Jest to wskazane, aby zapobiec przekształceniu się niegroźnej alergii w astmę. Warto dodać, że u najmłodszych dzieci kaszel pojawia się także czasem podczas ząbkowania. Nadmiar śliny, który gromadzi się w jamie ustnej wywołuje pokasływanie, nie stanowi jednak zagrożenia dla zdrowia. Nie tylko mokry i suchy Dziecięcy kaszel – podobnie jak u dorosłych – występuje w kilku odmianach. Najczęstsze jego rodzaje to kaszel suchy (występujący na początku wirusowych infekcji, zapalenia oskrzeli oraz krtani i tchawicy, ale będący także reakcją na zakrztuszenie jedzeniem, brak odpowiedniej wilgotności wdychanego Mini-słownik kaszlu suchy mokry napadowy spazmatyczny świszczący szczekający infekcja górnych dróg oddechowych, podrażnienie, zakrztuszenie, alergia, zapalenie oskrzeli, krtani i tchawicy końcowy etap infekcji górnych dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli. astma, koklusz, mukowiscydoza zapalenie oskrzeli, tchawicy i płuc połknięcie ciała obcego, astma, zapalenie krtani zapalenie krtani i tchawicy, błonica powietrza czy intensywny zapach) oraz mokry ( pojawiający Poszczególne środki mają bowiem zupełnie odmienne spososię często po suchym, jako końcowy etap zapalenia dróg od- by działania. Leki mukolityczne stosowane w leczeniu kaszlu dechowych). Istnieją również inne odmiany kaszlu, świadczące mokrego nie nadają się do leczenia kaszlu suchego. I odwroto poważniejszych schorzeniach: kaszel napadowy, który może nie – leki blokujące odruch kaszlowy przy kaszlu suchym, nie towarzyszyć astmie, kokluszowi czy mukowiscydozie; kaszel powinny być stosowane do leczenia napadów kaszlu mokrego spazmatyczny, który może być związany z zapaleniem oskrze- – ostrzega doktor Izabela Bachniak. li, tchawicy bądź płuc; kaszel świszczący, który pojawia się Niezwykle ważne jest więc, aby odpowiednio dobrać syrop dla przy połknięciu ciała obcego (np. fragmentu zabawki), ale też dziecka do rodzaju kaszlu. W przypadku uporczywego kaszlu podczas astmy i zapalenia krtani; kaszel szczekający, będący suchego ulgę skutecznie przynosi syrop Drosetux®, który łaobjawem błonicy oraz chorób tchawicy i krtani. Kaszel utrzy- godzi nieprzyjemne objawy i przyspiesza ustępowanie kaszlu. mujący się dłużej niż 6 tygodni to kaszel przewlekły, sygnali- Zawiera on wiele cennych składników naturalnych, m.in. rozujący poważniejsze zmiany w układzie oddechowym. W celu siczkę okrągłolistną, arnikę górską i wymiotnicę lekarską. Drowłaściwej diagnozy, wskazane jest wówczas wykonanie badań setux® nie zawiera sztucznych barwników, alkoholu i środków diagnostycznych. zapachowych, dzięki czemu jest lekiem bezpiecznym, dlatego można go stosować od najwcześniejszych lat życia. Na kaszel mokry stosuje się natomiast specjalne syropy wyWojna domowa krztuśne, rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej odkrztuszanie. Przy aplikowaniu tych preparatów należy pamiętać, Walkę z kaszlem domowymi sposobami należy podejmować by nie podawać ich po godzinie 17:00, nie popijać ich, a po tylko w przypadkach, gdy mamy do czynienia ze zwykłym przyjęciu umyć zęby. przeziębieniem, a dziecko ma przynajmniej 3 lata. Skuteczne w zmaganiach z tym nieprzyjemnym objawem są inhalacje z pary wodnej z dodatkiem olejku eukaliptusowego, o ile SOS: lekarz pilnie potrzebny! dziecko nie jest na niego uczulone. Pomocne może być także utrzymywanie odpowiedniego stopnia wilgotności w pomiesz- Jednak w wielu przypadkach szczególnie u dzieci poniżej 3-go czeniu, w którym śpi i przebywa dziecko (stosowanie nawil- roku życia domowe sposoby walki z kaszlem nie wystarczażacza powietrza lub rozwieszenie na kaloryferach mokrych ją i konieczna jest wizyta u lekarza. – Specjalista powinien ręczników), dzięki czemu śluzówka nosa i gardła utrzymują zobaczyć dziecko w każdym przypadku kaszlu przewlekłeodpowiedni stopień nawilżenia. Warto pamiętać także o re- go, który nie ustępuje po zastosowaniu ogólnodostępnych gularnym podawaniu maluchowi napojów, aby nie dopuścić syropów. Sygnałem do konsultacji lekarskiej powinno być do odwodnienia organizmu. także pojawienie się innych, niepokojących objawów, takich Na kaszel mokry pomaga z kolei oklepywanie plecków dziec- jak gorączka, nasilająca się duszność bądź odkrztuszanie ka, które pobudza odkrztuszanie wydzieliny. W przypadku obfitej, ropnej wydzieliny – podsumowuje lek. med. Izabela mniejszych dzieci skuteczne jest też pochylenie łóżeczka (np. Bachniak. Natychmiastowej interwencji wymagają przypadki poprzez podstawienie książek pod dwie nogi łóżka) pod kątem kaszlu wywołanego ciałem obcym, np. połknięciem fragmen30 stopni. Wówczas śluz nie będzie spływał do gardła i nie tu zabawki. będzie wywoływał odkrztuszania spowodowanego podraż- Odpowiednio leczony kaszel towarzyszący infekcjom ustępunieniem śluzówki. Naturalnym inhalatorem są spacery. Jeżeli je zwykle po tygodniu (czasem dwóch, gdy infekcja jest potylko oprócz kaszlu nie występują inne objawy przeziębienia ważna). Warto jednak pamiętać, że objaw ten może czasami sporadycznie pojawiać się także po wyleczeniu z choroby. Jest i pogoda dopisuje, warto wybrać się na krótki spacer. to naturalna konsekwencja osłabienia znajdujących się w śluzówce oskrzeli rzęsek oraz nadwrażliwości tego organu na Najlepszy sprzymierzeniec substancje o intensywnym zapachu. Kaszlu takiego nie należy więc traktować jako objawu nowego zakażenia. Powinien on Kaszel u dzieci najskuteczniej łagodzą syropy. – Trzeba jednak ustąpić przed upływem 6 tygodni od początku infekcji. pamiętać, że nie każdy syrop nadaje się do obu typów kaszlu. Agnieszka Minecka Homeopatia 1(17)2010 9 Śpij, kochanie, śpij… Mówi się: jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz. Ja powiedziałabym więcej: jak się wyśpisz, tak będziesz czuć się i wyglądać nazajutrz. Do tej głębokiej refleksji skłoniły mnie moje dwie ostatnie koszmarne służbowe eskapady do stolicy. I one właśnie przypomniały mi o podobnej podróży sprzed kilku lat. Jestem nocnym Markiem. Najlepiej funkcjonuję od godziny 23. Im później, tym lepiej. I nagle następuje potrzeba chwilowej zmiany. Na przykład jakieś targi farmaceutyczne w odległej Warszawie. Wyjazd z Zielonej Góry (nadmienię, że Zielona Góra jest raczej bliżej Berlina, niż Warszawy) o godzinie 2:30. Kładę się do łóżka ok. 22, żeby trochę pospać. Liczę barany, przewracam się z boku na bok i… nici ze spanka. W końcu, zdeterminowana, zwlekam się z posłania przed 2:00 i szykuję się do podróży. W autokarze jest wesoło, więc o spaniu nie ma mowy. Rano wyglądam jak upiór z czerwonymi oczami. Trudno. Na miejscu wpadam w szał szkoleń, spotkań, zakupów targowych itp., a czasu tak mało… Tuż przed umówioną godziną zbiórki na wyjazd przypominam sobie, że dzisiaj nic jeszcze nie jadłam. Pędzę do baru. Wiem, że targowy bar oferuje ciepłe dania, jakieś kanapki, desery, napoje i większość uczestników już posilała się tam z powodzeniem. Dopadam lady i widzę Panią z obsługi oraz… nic poza nią. Pani wygląda dokładnie tak, jak ja. Jest umęczona. Mówi, że nie ma już niczego, nawet kawy i herbaty. Jestem zdruzgotana. I nagle zauważam na najwyższej półce takiego wózka z metalowymi tacami 3 wyschnięte ciastka z brzegami filuternie wygiętymi do góry, co oznacza, iż długo leżały w cieple. Składam zamówienie na te smakowite wypieki. Pani zaczyna wspinać się nieudolnie na wózek i… dwa ciasteczka spadają na podłogę w beznadziejnym rozbryzgu. Buuuu… Prawdziwa tragedia! Zjadam pośpiesznie jedyne z ocalałych ciastek, tekturowy talerzyk, na którym zostało podane oraz ostatniego tic-tac’a z torebki. Biegnę do autokaru i zapadam się w fotel. Jestem zła. Zła, głodna i zmęczona. Najchętniej zasnęłabym natychmiast ale nie mogę. Mój mąż twierdzi, że strasznie chrapię, więc nigdy nie śpię przy ludziach. Zakładam słuchawki i próbuję odprężyć się słuchając muzyki. Muzykę lubię smętną i taką sobie wgrywam w odtwarzacz mp3. I za to spotyka mnie kara. Przy płycie Sade – zasypiam. Zgroza! Po przebudzeniu rozglądam się rozpaczliwie po autokarze. Wszystkie oczy wpatrzone są we mnie. Wielkie, zdziwione, przerażone oczy. Chrapałam? – pytam z nadzieją, że może jednak nie. Cisza. W końcu ktoś odzywa się nieśmiało: trochę. Jaaaasne… – mówię. A jednak. Chrapałam. Chrapałam, jak trąba jerychońska, jak batalion wojska po tygodniowym poligonie w Wędrzynie, jak pies mojej koleżanki po zjedzeniu wisienek z butli wina domowej roboty. Taki wstyd… Wtedy obiecałam sobie, że już nigdy, przenigdy nie zasnę publicznie i zmienię swój zegar biologiczny. Bardzo staram się dotrzymać słowa. Z tym pierwszym założeniem jest ciężko, z drugim – zupełna porażka. 10 Homeopatia 1(17)2010 Zaburzenia snu definiuje się jako zakłócenie prawidłowego rytmu, głębokości i czasu trwania snu. Objawami tych zaburzeń są: trudności z zasypianiem, przebudzenia nocne, przebudzenia nad ranem. Kto nie miał z tym problemu nawet przez krótki czas, ten jest szczęściarzem. Bezsenność może dotyczyć kobiet i mężczyzn, osób w podeszłym wieku, dorosłych, nastolatków i dzieci. Przyczyny mogą być bardzo różne. Począwszy od chorób, mogących wpływać na sen (schorzenia układu krążenia, neurologiczne, urologiczne, zaburzenia trawienia i inne), poprzez kłopoty osobiste (np. śmierć bliskiej osoby, problemy finansowe), życie w przewlekłym stresie, zaburzenia rytmu snu i czuwania (np. u osób pracujących w trybie zmianowym lub często zmieniających strefy czasowe), aż po przejściowe, krótkotrwałe zaburzenia snu o podłożu psychofizjologicznym (np. przed ważnym spotkaniem, egzaminem, podróżą), kończąc na bezsenności spowodowanej nadmiarem używek (alkoholu, nikotyny, środków odurzających). U dzieci problemy ze snem związane są przeważnie z labilnością wynikającą z niedojrzałości fizjologicznej ośrodkowego układu nerwowego w różnych fazach rozwoju lub prozaicznymi przejściowymi dolegliwościami typu: ząbkowanie. Sen z powiek uczniów i studentów spędza najczęściej stres związany z egzaminami. Nastolatek na miesiąc przed maturą jest przerażony jej perspektywą do tego stopnia, ze cierpi na tym jego sprawność intelektualna. Ma trudności z koncentracją i zapamiętywaniem, dokuczliwe bóle głowy przeszkadzają mu w nauce, nie może zasnąć, a lęk przed niewyspaniem i złą formą następnego dnia pogłębia bezsenność. Wywołany do odpowiedzi, czuje pustkę w głowie, drży na całym ciele i ma ataki bólów brzucha z obfitą biegunką. Jest to klasyczny przypadek bardzo dobrze poddający się leczeniu homeopatycznemu (Gelsemium sempervirens 15CH). Bezsenność przewlekła, trwająca kilka miesięcy, pojawienie się stanów lękowych i depresyjnych wymaga konsultacji lekarskiej. Takiego stanu nie należy lekceważyć. W przypadku okresowych zaburzeń snu, trwających od kilku dni do 3–4 tygodni skuteczne powinny okazać się leki ziołowe lub home- opatyczne zaproponowane przez farmaceutę w aptece oraz odpowiednia higiena snu. Na początek zaproponuję 3 popularne preparaty homeopatyczne: Homeogene 46® (Boiron) – tabletki • wspomagająco w zaburzeniach snu, m.in. w trudnościach w zasypianiu, stanach wzmożonego napięcia nerwowego • dawkowanie: 2 tabletki 3 razy dziennie między posiłkami Sedatif PC® (Boiron) – tabletki • wspomagająco w stanach nadmiernej pobudliwości nerwowej, nadmiernej nerwowości spowodowanej codziennymi stresami, drażliwości, objawach nerwicy wegetatywnej, zaburzeniach snu • dawkowanie: dorośli i dzieci powyżej 6 roku życia: 1 tabletka rano, 1 tabletka po południu; przy trudnościach w zasypianiu: 2 tabletki przed snem • stosowanie u dzieci poniżej 6 roku życia wg wskazań lekarza Sedalia® (Boiron) – syrop dla dzieci • wspomagająco w stanach niepokoju, trudnościach w zasypianiu, zaburzeniach snu • dawkowanie: dzieci od 6 roku życia – 5 ml syropu rano i wieczorem; dzieci do 6 roku życia – wg wskazań lekarza stosowania jest nadwrażliwość na substancje czynne lub którąkolwiek z substancji pomocniczych. W przypadku, kiedy zastosowane leki kompleksowe nie przyniosą zadowalających efektów polecam wizytę w gabinecie homeopatycznym. Lekarz homeopata dobór leków opiera na precyzyjnej analizie zarówno objawów i odczuć pacjenta, jak i okoliczności wybijających go ze snu. Leczenie homeopatyczne jako metoda pierwszego rzutu może mieć znaczenie profilaktyczne. W większości przypadków pozwala uniknąć utrwalania się zaburzeń i konieczności bardziej agresywnego leczenia. A nawet w przypadku takiej konieczności, dawki leków alopatycznych mogą zostać zredukowane dzięki współudziałowi homeopatii. Homeopaci mają do dyspozycji bardzo szeroki asortyment leków. Jako przykład podam klika z nich mających zastosowanie w okresowych trudnościach z zasypianiem: Kalium phosphoricum 15CH (z powodu przemęczenia psychicznego), Coffea 15CH (z powodu radosnych emocji), Gelsemium sempervirens 15CH (z powodu zdenerwowania, tremy), Nux vomica 15CH (z powodu nadmiaru pracy lub/i nadużycia środków pobudzających), Ignatia amara 15CH (u osoby uczuciowej, przygnębionej), Arnica montana 15CH (w związku z wysiłkiem fizycznym). Z kolei u dzieci może to być: Arsenicum album 15CH (w razie lęku przed ciemnością), Chamomilla 15CH (w razie ząbkowania), Stramonium 15CH (w razie koszmarnych snów i napadów lęku). Odpowiednie leki zleca homeopata po zebraniu szczegółowego wywiadu. Na zakończenie chciałabym Państwu przypomnieć o zaletach dobrego snu. Sen jest jednym z najważniejszych elementów wpływających na równowagę naszego organizmu. Jest niezbędny zarówno dla ciała, jak i umysłu. Brak snu prowadzi do obniżenia sprawności intelektualnej, powoduje drażliwość, zmęczenie, upośledzenie pamięci i koncentracji, a nawet osłabienie fizyczne, co w konsekwencji może skutkować zmniejszeniem odporności organizmu (zwiększeniem podatności na infekcje). Żaden z dostępnych środków ułatwiających zasypianie nie likwiduje przyczyn bezsenności (leki działają objawowo). Z problemami życiowymi musimy uporać się sami. Dobrej nocy życzę. Dodam jeszcze, że leki nie wywołują działań ubocznych, nie wchodzą w interakcje z innymi lekami, ich używanie nie prowadzi do lekozależności ani nie powoduje senności oraz osłabienia koncentracji w ciągu dnia. Jedynym przeciwwskazaniem do Autorką artykułu jest mgr farmacji Danuta Biernacka. Od ponad dziesięciu lat, wspólnie z koleżanką, prowadzi w Zielonej Górze aptekę, w której dostępny jest szeroki asortyment leków homeopatycznych. Pani Danuta interesuje się fotografią. Zdjęcia w przy jej artykułach są również jej autorstwa. Danuta Biernacka Homeopatia 1(17)2010 11 Krzyżówka nr 17 A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Znaczenie wyrazów. Poziomo: Pionowo: 1A. 1G. Wiosną i latem lecą z drzew i krzewów ku utrapieniu alergików. Maść firmy BOIRON stosowana m.in. w przypadkach podrażnień skóry (np. pęknięcia, zadrapania, skaleczenia). 2C. 100 m kw. Drugi dźwięk gamy C-dur. 2F. 2K. Zdrobnienie imienia tragicznie zmarłej angielskiej księżny Diany. 3A. Małe, ustronne pomieszczenie, zakątek. 3K. Mylne, pozorne wrażenie, płonna nadzieja, bezzasadne oczekiwanie. 4K. Symbol sodu. 5A. Pudełko pełne czekoladek. 5N. Miasto nad Odrą słynące z festiwalu polskiej piosenki. Obowiązkowe ubezpieczenie samochodu. 6J. 6Ł. Broń wyrzucająca strzały. 7G. Do kawy zamiast śmietanki. 7N. Jednostka oporu elektrycznego. 7R. Symbol żelaza. 8A. Subtelna różnica. 8H. Symbol pierwiastka chemicznego irydu. 8P. Taniec po staropolsku. 9G. Ugasić je można m.in. wodą. 9R. Na temat w skrócie. 10P. Wszystko w porządku. 11A. W mitologii starożytnej skrzydlaty lew z głową i szponami orła. 11F. Pomieszczenie do gry w kręgle. 11P. Na konia, np. żeby ruszył z kopyta. A1. C1. D1. E3. F2. G1. G9. H7. I1. I7. J5. K1. L1. Ł5. M1. Kwitnie wczesną wiosną, ma białe kwiaty. Lubią jeść nawet jak nie odczuwają głodu. Kawałek lodu np. na morzu. Zamrożone produkty spożywcze. W mitologii egipskiej ubóstwione Słońce, stwórca świata. Bohaterstwo. Podłużne warzywo smakiem przypominające cebulę. Waluta włoska przed wprowadzeniem euro. Siała go baba, ale nie wiedziała jak. Nasza od narodzin Chrystusa. Trzeba go wziąć na piknik, by mieć na czym usiąść. Za zasługi. Miasto, ryba lub narzędzie. Bardzo jasne włosy to włosy… Góry w Ameryce Południowej, znajdują się w nich słynne ruiny miasta Macchu Picchu. N5. Wódka, gorzałka. P3. Reklama świetlna. P10. Odczyn Biernackiego, opadanie krwinek. R7. Wielbicielka np. zespołu muzycznego. S1. Osobliwe wydarzenie. Po wpisaniu liter w oznakowane miejsca odczytasz hasło: 2S 10E 4G 1N 8A 11H 8D 7H 1S 5I 6G 8Ł 2C 5R 12 9J 8N 5G 10N 5K 3E 1B 1P 7S 7J 3A 4L 7O 11C Homeopatia 1(17)2010 Pierwszych dziesięć osób, które nadeślą do 17 maja 2010 r. na adres redakcji prawidłowe rozwiązanie z dopiskiem „Krzyżówka nr 17” otrzyma atrakcyjne nagrody, które zostaną wysłane pocztą. Rozwiązaniem „Krzyżówki nr 16” jest hasło: Niech Nowy Rok podpowie że homeopatia to zdrowie. Laureatami „Krzyżówki nr 15” są następujące osoby: Zdzisław Adamczewski, Danuta Szalińska, Danuta Hebal, Krystyna Kubasek, Bolesław Nachowicz, Barbara Kosiń, Jerzy Salworowski, Urszula Kędziora, Ewa Borowska, Jolanta Modrowska.
