Rozwijanie inteligencji emocjonalnej zespołów
Transkrypt
Rozwijanie inteligencji emocjonalnej zespołów
Strategiczne zarządzanie personelem Twórca psychologii tłumu Gustaw Le Bon zauważył, że charakterystyczną cechą tłumu jest obniżenie inteligencji tłumu jako całości dużo poniżej średniej inteligencji osób go tworzących. W budowaniu zespołów chodzi o rzecz zupełnie przeciwną: stworzenie zespołu, którego potencjał będzie znacznie większy niż jedynie suma potencjałów jego członków. Najnowsze wyniki badań wskazują, że kluczowym warunkiem dla pojawienia się takiej synergii jest wysoki poziom emocjonalnej inteligencji zespołu. W nowej ekonomii firmy działają w warunkach coraz większej i coraz trudniejszej konkurencji na rynku. Rynek ten nie dość, że jest coraz bardziej wymagający, to jeszcze, dzięki rozwojowi elektronicznych form przekazu, staje się coraz bardziej transparentny. Dlatego najważniejszym źródłem przewagi staje się innowacyjność i umiejętność szybkiego reagowania na potrzeby klienta, a nawet ich uprzedzania. Jednocześnie duża złożoność wiedzy i procesów powoduje, że szczególnie w firmach bazujących na wiedzy i kreatywności, większość zadań wykonywana jest przez zespoły. Struktura zespołowa będzie jednak rozprzestrzeniać się we wszystkich dziedzinach. Stąd numer 7 Rozwijanie inteligencji emocjonalnej zespołów największą potrzebą kierownictwa jest obecnie znalezienie sposobów, by rozwijać pełen potencjał zespołów tzn. uczynić je bardziej wydajnymi, bardziej kreatywnymi i podejmującymi lepsze decyzje. indywidualna, posiada swój grupowy odpowiednik – grupową inteligencję emocjonalną i że umiejętności zespołu w tym zakresie są kluczowe dla jego efektywności. Zespoły są Jak inteligencja Stąd największą bardziej emocjonalna efektywne, potrzebą wpływa na jeżeli osiągają kierownictwa jest efektywność wysoki poziom obecnie znalezienie zespołu zaangażowania, sposobów, by W tym celu współdziałania rozwijać pełen przeprowadzono i współpracy. potencjał zespołów badania, w których Nie jest to poddano tzn. uczynić je łatwe do obserwacji osiągnięcia. bardziej wydajnymi, najbardziej Warunkiem jest bardziej skuteczne zespoły. istnienie kreatywnymi Najważniejszym wzajemnego i podejmującymi wnioskiem z nich zaufania lepsze decyzje. płynącym jest to, między że inteligencja członkami emocjonalna, postrzegana do tej zespołu, poczucie tożsamości pory wyłącznie jako kompetencja grupowej i poczucie strona 1 www.gfmp.com.pl Strategiczne zarządzanie personelem skuteczności, czyli przekonanie, Trzy poziomy interakcji że zespół jest dobry i razem w zespołach może osiągnąć więcej niż każdy W koncepcji indywidualnej z jego członków inteligencji Inteligencja z osobna. emocjonalnej Tego typu emocjonalna, Daniel Goleman przekonania wprowadza postrzegana do tej powstają rozróżnienie na pory wyłącznie jako w zespołach, które kompetencje kompetencja dobrze radzą sobie osobiste indywidualna, z emocjami (zdolność posiada swój (indywidualnymi rozpoznawania, grupowy i zbiorowymi). Takie brania pod zespoły potrafią odpowiednik – uwagę rozpoznawać emocje i regulowania grupową inteligencję i rozumieć, w jaki własnych emocjonalną i że sposób wpływają emocji) umiejętności zespołu one na pracę i kompetencje w tym zakresie są zespołu. Potrafią też społeczne kluczowe dla jego budować dobre (zdolność efektywności. relacje wewnątrz rozpoznawania, zespołu jak brania pod i w otoczeniu. Są inteligentne uwagę i wpływania na emocje emocjonalnie, to znaczy innych). rozpoznają emocje swoje Grupowa inteligencja i innych, potrafią je regulować emocjonalna natomiast odnosi i na nie wpływać oraz się do interakcji na trzech wykorzystywać w codziennej poziomach: pracy. numer 7 strona 2 • • • indywidualnym (zespół wobec członka zespołu), grupowym (zespół wobec samego siebie), związanym z otoczeniem (zespół wobec innych grup). Po pierwsze zespół powinien rozumieć i regulować emocje swoich członków. Po drugie zespół powinien rozpoznawać to, jaka panuje w nim atmosfera i wiedzieć, jak można ją poprawić. Po trzecie zespół powinien rozumieć osoby spoza zespołu i wpływać na ich emocje. Nie zawsze to, co robi zespół odnosi się do wszystkich trzech poziomów. Oznacza to, że zespół z inteligentnymi emocjonalnie członkami jeszcze nie koniecznie musi być inteligentny emocjonalnie – może zaniedbać relacje na dwóch pozostałych poziomach. www.gfmp.com.pl Strategiczne zarządzanie personelem Normy grupowe rozwijające inteligencję emocjonalną Rozwijanie grupowej inteligencji emocjonalnej polega na tworzeniu umiejętności i chęci rozpoznawania i brania pod uwagę, jak również regulowania emocji na wszystkich trzech poziomach. Sprzyja temu tworzenie odpowiednich norm grupowych. Zachowania zespołów, jak wszystkich grup społecznych, regulowane są przez normy. Normy powstają najczęściej w sposób nieświadomy, kiedy pewne działania regularnie powtarzają się w grupie i członkowie uznają je za skuteczne sposoby osiągania celów, kiedy pewne zachowania są naśladowane, lub są wynikiem norm istniejących w szerszym otoczeniu. Normy mogą również być świadomie kształtowane i propagowane przez kierowników poprzez konsekwentne przejawianie pewnych zachowań, chwalenie, ganienie, egzekwowanie określonych zachowań u pracowników, wprowadzanie pewnych zasad. Szkolenia i treningi są również dobrymi sposobami na rozwijanie określonych umiejętności, nastawień i wrażliwości na emocje innych. Wyróżnić zatem można pięć głównych źródeł, skąd pochodzą normy: • od formalnych liderów zespołu, • od liderów nieformalnych, • od ich odważnych naśladowców, • przez treningi, numer 7 • z szerszej kultury organizacyjnej. Rozwinął on normę nakazującą członkom zespołu zwracać uwagę i rozumieć uczucia Istnieje kilka łatwych do innych. Aby doprowadzić do wprowadzenia norm sytuacji, w której każdy uwrażliwiających członków pracownik jest w stanie zespołu na emocje: pracować na każdym • Przed spotkaniem zapytaj stanowisku, firma stosuje każdego z członków, jak się rotacje i treningi on-the-job. ma. Jeden z pracowników czuł się • Zakładaj, że negatywne bardzo nieswojo w sytuacji zachowanie członka zespołu kiedy ktoś inny go szkolił, bo zawsze ma jakąś przyczynę. przyzwyczajony był, że Poszukuj tej przyczyny. w swojej dziedzinie był Zadawaj pytania i słuchaj bez najlepszy. Wściekał się, kiedy wyrażania ocen. nie potrafił zrobić czegoś • Przekazuj innym swoje doskonale. Zespół wyczulony odczucia na temat tego, co na emocje innych dostrzegł dzieje się w zespole. skąd bierze się dyskomfort • Stwórz zabawne sposoby tego pracownika i zamiast wyrażania i rozładowywania reagować na złość złością, napięć. podwoił swoje wysiłki w celu • Poznawaj troski i potrzeby przekazania mu odpowiednich innych osób i grup umiejętności. Już samo w organizacji. dostrzeżenie, że inni • Na spotkania zespołu członkowie podejmują wysiłki zapraszaj osoby spoza dla zrozumienia go było dla tej zespołu. osoby ważnym sygnałem przyczyniającym Praca nad rozwojem To, w jaki się do rozwoju norm wpływających na sposób wzajemnego odpowiednio zaufania lepsze odczytywanie wykształcone i pozwalającym na i skuteczne wpływanie normy efektywniejszą na emocje innych rozwijają współpracę. przyczynia się do tego, grupową Praca nad że zespół jako całość inteligencję rozwojem norm staje się inteligentny emocjonalną wpływających na jeśli chodzi o uczucia. i przez to lepsze wpływają na odczytywanie Dzięki temu w zespole wzrost i skuteczne wzrasta wzajemne wydajności wpływanie na zaufanie, ma miejsce zespołu emocje innych grupowa identyfikacja ilustruje przyczynia się do i współdziałanie. przypadek tego, że zespół jednego jako całość staje z zespołów w Hewlett–Packard. się inteligentny jeśli chodzi strona 3 www.gfmp.com.pl Strategiczne zarządzanie personelem o uczucia. Dzięki temu w zespole wzrasta wzajemne zaufanie, ma miejsce grupowa identyfikacja i współdziałanie. Wszystko to zaś prowadzi do wzrostu wydajności i jakości pracy zespołu, dużo powyżej poziomu możliwego do osiągnięcia przez każdego z członków z osobna. Warto zapamiętać, że inteligencja emocjonalna grupy przejawia się w wielu drobnych z pozoru zachowaniach. Nie chodzi o to by pracownik pracował całą noc by zdążyć w terminie, ale o to by ktoś podziękował mu za to. Nie chodzi o głębokie dyskusje, ale o to by w trakcie niej zapytać osobę, która się nie odzywa, co myśli. Nie polega to na harmonii, braku tarć i tym, że wszyscy szalenie się lubią, ale na tym, że ktoś zwraca uwagę, że harmonia jest pozorna a konflikty ukryte. A przede wszystkim inteligencja emocjonalna w grupie polega po prostu na okazywaniu sobie szacunku. Opracowanie: Wojciech Kurda, na podstawie artykułu Vanessy Urch Druskat i Stevena B. Wolffa „Building the Emotional Intelligence of Groups”, Harvard Business Review, nr 3/2001 numer 7 strona 4 www.gfmp.com.pl