Protokół z prac Kapituły oraz ogłoszenie wyników II edycji

Kielce 5.11.2014
Protokół z prac Kapituły
oraz ogłoszenie wyników
II edycji
Regionalnej Nagrody Ekologicznej „Bartki Świętokrzyskie”
2014
Zgodnie z regulaminem i wcześniejszymi ustaleniami Kapituła Regionalnej Nagrody
Ekologicznej „Bartki Świętokrzyskie” podjęła się przeprowadzenia II edycji RNE „BŚ” 2014. Skład
Kapituły pozostał ten sam. Zmiany regulaminu w stosunku do regulaminu obowiązującego w 2013
ogłoszono na stronie www.bartkiswietokrzyskie.pl. Zmiany zostały przedyskutowane i przyjęte w
procedurze wymiany poczty elektronicznej co jest zgodne z regulaminem RNE „BŚ”.
W regulaminowym terminie II edycji do Kapituły wpłynęło 12 zgłoszeń.
W kategorii 1. Projekt ochrony przyrody/środowiska roku zgłoszono:
- Projekt ochrony bioróżnorodności Polan Wierzejskich (Stowarzyszenie M.O.S.T.)
- Program „Adoptuj pszczołę” (Greenpeace Polska)
- Projekt „Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych na Ponidziu” (Świętokrzyskie i Nadnidziańskie
Parki Krajobrazowe).
W kategorii 2. Publikacje naukowe z zakresu nauk przyrodniczych roku zgłoszono:
- „Funkcjonowanie wybranych geoekosystemów Polski w warunkach zróżnicowanej antropopresji na
przykładzie gór niskich i pogórza” Rafał Kozłowski (Kielce), Landform Analysis, vol. 23, 2013 Publikacja Stowarzyszenia Geomorfologów Polskich, Poznań
W kategorii 3. Prośrodowiskowa inwestycja roku zgłoszono:
- Geopark Kielce
- Ogród botaniczny w Kielcach
1
W kategorii 4. Popularyzacja wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych oraz edukacja
przyrodnicza roku zgłoszono:
- "Wiatraki świętokrzyskie" album, Anna Benicewicz-Miazga
- „Przyroda Gór Świętokrzyskich, album, Krzysztof Ptak, Bogusław Sępioł, Sławomir Wąsik
- Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Muzeum archeologiczne i rezerwat przyrodniczy „Krzemionki”
- Projekty edukacji przyrodniczej Świętokrzyskiego Urzędu Marszałkowskiego
- „Kamień w architekturze regionu świętokrzyskiego” książka, Jerzy Jędrychowski.
Zgłoszenia nie spełniające regulaminu to:
- Ogród botaniczny w Kielcach
- Projekt „Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych na Ponidziu” (Świętokrzyskie i Nadnidziańskie
Parki Krajobrazowe).
Oba te przedsięwzięcia są w fazie wdrażania. Nagroda może być przyznana jedynie wówczas, gdy
przedsięwzięcie istnieje lub już się wydarzyło. Nie mniej oba przedsięwzięcia zasługują na uwagę
zgłoszenie w ramach kolejnych edycji RNE „BŚ”.
W kategorii 3. Prośrodowiskowa inwestycja roku nagrody nie przyznano.
Nagrody w poszczególnych kategoriach otrzymują:
1. PROJEKT OCHRONY PRZYRODY/ŚRODOWISKA ROKU
„Czynna ochrona bioróżnorodności polan wierzejskich”
Projekt jest realizowany od 2010 roku. Obejmuje kilku-kilkunastoarowe śródleśne polanki i
torfowiska zlokalizowane wzdłuż naturalnych cieków. Polanki są miejscem występowania wielu
rzadkich i zagrożonych wymarciem gatunków roślin i zwierząt. Polany nie zostały włączone do
obszaru Natura 2000 „Ostoja Wierzejska” mimo bardzo wysokich walorów przyrodniczych i pełnienia
ważnej funkcji (korytarz ekologiczny, zimowisko, żerowisko, rezerwuar wody) w ramach całego
systemu lasów wierzejskich. Ochrona bioróżnorodności polega na wykaszaniu i karczowaniu polan,
które zarastają na skutek zmieniających się stosunków wodnych. Odwonienie północnych stoków
Góry Wierzejskiej następuje w związku z wybudowaniem trasy S7. Projekt realizuje w porozumieniu z
RDOŚ i Nadleśnictwem Kielce Stowarzyszenie M.O.S.T.
2. PUBLIKACJE NAUKOWE z zakresu nauk przyrodniczych
„Funkcjonowanie wybranych geoekosystemów Polski w warunkach zróżnicowanej antropopresji na
przykładzie gór niskich i pogórza” Rafał Kozłowski (Kielce), Landform Analysis, vol. 23, 2013 Publikacja Stowarzyszenia Geomorfologów Polskich, Poznań.
2
Autor wykorzystując podejście zgodne z ogólną teorią systemów wykazuje dzięki przeprowadzonym
badaniom (często z użyciem nowoczesnych i nowatorskich technik i narzędzi) w jaki sposób
funkcjonują powiązania między: rzeźbą terenu, warunkami glebowymi, strukturą i składem
roślinności a działalnością człowieka. Zgodnie z założeniami autora elementy biotyczne i abiotyczne
na obszarze niskich gór w tym Gór Świętokrzyskich, tworzą złożoną sieć zależności znacznie
wykraczająca poza dotychczasowe wyobrażenia. Praca odpowiada na pytania o związek pomiędzy
składem gatunkowym drzewostanów, budową geologiczną, intensywnością opadów i kierunkiem
wiatrów oraz identyfikuje w jaki sposób zależności te mają wpływ na stan środowiska przyrodniczego
Gór Świętokrzyskich. Systemowe podejście w badaniach i praktyce ochroniarskiej wciąż jest rzadkie i
wymaga promowania jako powszechne i obowiązujące. Ustalenia autora zasługują na
upowszechnianie i włączanie do praktyki działań na rzecz ochrony górskich drzewostanów nie tylko w
województwie świętokrzyskim.
3. PROŚRODOWISKOWA INWESTYCJA ROKU
Nie przyznano. Zgłoszono dwie kandydatury z czego żadnej nie przyznano ani jednego głosu.
4. POPULARYZACJA WIEDZY Z ZAKRESU NAUK PRZYRODNICZYCH ROKU oraz edukacja przyrodnicza
-Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego
Wieloletnie działania Świętokrzyskiego Parku Narodowego i jego Muzeum Przyrodniczego stanowią
być może najważniejszy wkład w stan świadomości i tożsamości regionalnej oraz przyrodniczej
mieszkańców województwa świętokrzyskiego. Oddziaływanie Muzeum wykracza poza zwykłe
deponowanie i udostępnianie eksponatów muzealnych. Muzeum Przyrodnicze jest nie tylko
miejscem, które można zwiedzić. Dzięki swojej lokalizacji pokazuje siłę związków człowieka i jego
kultury z otaczającą go przyrodą i środowiskiem. Stanowi bramę do największych atrakcji
przyrodniczych regionu ale też jest bramą do najwcześniejszej historii człowieka na tych terenach i
Państwa oraz kultury regionu świętokrzyskiego.
-Wyróżnienie: „Przyroda Gór Świętokrzyskich, album, Krzysztof Ptak, Bogusław Sępioł, Sławomir
Wąsik.
3