SAGiK-IPP-001.2 - Wymagania wobec dokumentacji geodezyjnej

INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA
Wymagania wobec
dokumentacji geodezyjnej
IPP-001
v.2
14.11.2012
Ustalenia
w sprawie interpretacji rozporządzenia „o standardach”
oraz
wymagań wobec dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej
Przesłanki i kontekst powstania ustaleń
Administracja geodezyjna i kartograficzna oraz wykonawcy prac geodezyjnych potrzebują
jednoznacznych reguł dotyczących kompletowania i składania dokumentacji geodezyjnej
w ośrodkach dokumentacji. Od dnia 22 grudnia 2011 roku obowiązuje rozporządzenie MSWiA
w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych
i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego
zasobu geodezyjnego i kartograficznego (w skrócie R-ST). Niestety, zapisy rozporządzenia okazały się
niedostatecznie precyzyjne dla określenia jednoznacznych reguł i wytycznych dla wykonawców prac
geodezyjnych. W związku z tym pojawiła się potrzeba dokonania interpretacji zapisów tego
rozporządzenia w celu określenia bardziej precyzyjnych zasad dla wykonawców prac geodezyjnych.
W dniach 17-18 maja 2012 r. w Łapinie odbyło się szkolenie dotyczące zapisów R-ST, w którym
uczestniczyli przedstawiciele powiatów Programu SAGiK, poprowadzone przez inż. Stanisława
Zarembę. Na szkoleniu tym sformułowane zostały wstępne propozycje interpretacji poszczególnych
zapisów rozporządzenia.
W następstwie przeprowadzonego szkolenia 19 czerwca 2012 r. w Wejherowie odbyło się spotkanie
warsztatowe z udziałem przedstawicieli powiatów Programu SAGiK, na których szeroko
przedyskutowane zostały wszelkie kwestie wątpliwe i sporne dotyczące przyjmowania do zasobu
operatów geodezyjnych. Wynikiem tych warsztatów są ustalenia, których treść jest zaprezentowana
w niniejszym materiale.
Przepisy prawa
W niniejszym opracowaniu wykorzystano wymienione niżej przepisy prawa i informacje pochodzące
z GUGiK oraz zastosowano następujące skróty:
Skrót
Nazwa
Dz.U./Nr/Poz.
U-PGiK
Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne
2010/193/1287
R-ST
Rozporządzenie MSWiA w sprawie standardów technicznych
wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych
oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów
do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
2011/263/1572
R-EGiB
Rozporządzenie MRRiB w sprawie ewidencji gruntów i budynków
2004/37/333
R-ZP
Rozporządzenie MRRiB w sprawie zgłaszania prac geodezyjnych
i kartograficznych, ewidencjonowania systemów i przechowywania kopii
zabezpieczających bazy danych, a także ogólnych warunków umów
o udostępnianie tych baz
2001/78/837
R-MAT
Rozporządzenie MRRiB w sprawie określenia rodzajów materiałów
stanowiących państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, sposobu i
trybu ich gromadzenia i wyłączania z zasobu oraz udostępniania zasobu
1999/49/493
W-GUGiK
Wyjaśnienia GUGiK dot. przepisów R-ST, zamieszczone w Internecie pod adresem:
http://www.gugik.gov.pl/informacje/komunikaty/web/wyjasnienia-do-przepisowrozporzadzenia-ministra-spraw-wewnetrznych-i-administracji-z-dnia-9-listopad-2011
strona 1/5
INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA
Wymagania wobec
dokumentacji geodezyjnej
IPP-001
v.2
14.11.2012
Zakres opracowania
W zakres niniejszego opracowania wchodzą:
• wymagania i zalecenia wobec dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej przekazywanej
ośrodkom dokumentacji; należy przy tym podkreślić, że wykaz ten nie stanowi kompletu
wymagań, a jedynie listę tych zagadnień, które zostały poruszone i uzgodnione na warsztatach
dyskusyjnych;
• inne sprawy, wynikłe w trakcie dyskusji.
Wymagania i zalecenia wobec dokumentacji
Przedstawione niżej zasady są wymaganiami i zaleceniami dla wykonawców prac geodezyjnych
składających dokumentację geodezyjną i kartograficzną w ośrodkach dokumentacji. Dla każdego
wymagania podane zostało uzasadnienie.
Dopiski w nawiasach kwadratowych stanowią odniesienie do właściwego przepisu prawa.
Skład operatu
1. Dokumenty w operacie zamieszcza się w układzie chronologicznym (jako pierwsze – zgłoszenie
pracy) za wyjątkiem sprawozdania technicznego, umieszczanego za zgłoszeniem.
Ustalenie o charakterze porządkującym, uzgodnione wspólnie przez uczestników szkolenia/warsztatów.
2. Do operatu nie włącza się tych dokumentów uzyskanych z PZGiK, które nie były uzupełniane
w trakcie pracy geodezyjnej (opisy topograficzne punktów osnowy, mapa do notatnika zmian,
itp.), ani też nie stanowiły podstawy ustalenia granic.
Ustalenie o charakterze porządkującym, uzgodnione wspólnie przez uczestników szkolenia/warsztatów.
3. W operacie załącza się – w zależności od rodzaju prac – kopie map do celów prawnych, do celów
projektowych oraz pomiaru powykonawczego. Kopie te muszą być podpisane przez wykonawcę
[R-ST §71].
Obowiązek załączania kopii mapy do celów prawnych oraz do celów projektowych wynika wprost
z R-ST §71.2.5). Obowiązek załączania kopii mapy pomiaru powykonawczego wynika natomiast
pośrednio z R-ST §71.1: przyjmuje się, że kopia mapy pomiaru powykonawczego jest opracowaniem
wyników pomiaru powykonawczego, a wyniki każdego pomiaru wchodzą w skład operatu.
4. W protokołach sporządzanych na gruncie, na wszystkich stronach muszą znajdować się podpisy
osób stawających [R-ST §30.4]. W przypadku odmowy złożenia podpisu geodeta zamieszcza
w protokole adnotację o odmowie podpisu.
Obowiązek zamieszczenia podpisów na wszystkich stronach wynika wprost z R-ST §30.4.15). Adnotacja
geodety jest poświadczeniem dopełnienia przez niego obowiązku zebrania oświadczeń, o których
mowa w R-ST §30.4.11).
strona 2/5
INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA
Wymagania wobec
dokumentacji geodezyjnej
IPP-001
v.2
14.11.2012
Pomiary
5. Dla wyników pomiarów, które mieszczą się w odchyłce określonej w R-ST §67.6, w operacie
przyjmuje się współrzędne na podstawie pomiaru aktualnego, jeśli:
a) pozyskane z PZGK współrzędne nie pochodzą z bezpośredniego pomiaru (np. z digitalizacji
mapy – z pomiaru kartometrycznego); LUB
b) pomiar punktów granicznych poprzedzony został ustaleniem ich położenia w trybie
rozgraniczenia, bądź w trybie modernizacji kompleksowej ewidencji gruntów; LUB
c) pomiar oznaczonych na gruncie punktów granicznych został wykonany z większą
dokładnością, a w operacie umieszczony został dowód tego faktu (ocena dokładności) oparty
na porównaniu dokładności pomiaru wyjściowego i pomiaru aktualnego (o ocenie
dokładności nie może rozstrzygać zastosowany do pomiaru sprzęt czy technika pomiarowa).
Taki sposób przyjmowania współrzędnych punktów wynika z R-ST §67.2:
• zastosowanie §67.2.2) jest możliwe wówczas, jeśli pomiar punktów granicznych poprzedzony
został ustaleniem ich położenia w trybie rozgraniczenia (rozdział 6 ustawy), bądź w trybie
modernizacji kompleksowej ewidencji gruntów (przepisy art.26 ust.2 ustawy – rozporządzenie
w sprawie ewidencji gruntów i budynków);
• zastosowanie §67.2.1) jest możliwe wówczas, jeśli pomiar punktów został dokonany z większą
dokładnością niż pomiar będący źródłem danych pozyskanych z PZGiK; można przyjąć, że
dowodu tego faktu nie trzeba przeprowadzać w przypadku, gdy dane z PZGiK nie pochodzą
z bezpośredniego pomiaru.
6. Dla wyników pomiarów, dla których różnice obliczonej powierzchni działki nie przekraczają
wartości dPMax [R-ST §68.2], zmiana powierzchni może zostać dokonana o ile:
a) pomiar oznaczonych na gruncie punktów granicznych został wykonany z większą dokładnością
niż pomiar będący źródłem danych z PZGiK, a w operacie umieszczony został dowód tego
faktu, zgodnie z zasadą określoną w p. 5c) powyżej; LUB.
b) w materiałach PZGK brak jest dowodów wskazujących, że położenie wszystkich punktów
granicznych działki zostało ustalone w ramach prac dotyczących wznawiania znaków,
wyznaczania punktów granicznych bądź ustalania granic.
Warunki dopuszczające zmianę powierzchni mieszczącej się w odchyłce określone są w R-ST §68.1.
Przyjmuje się, że ustalenie położenia punktów granicznych, o którym mowa w §68.1.2, oznacza
ustalenie położenia wszystkich punktów granicznych działki w trybie wynikającym z przepisów prawa
dotyczących wznawiania znaków, wyznaczania punktów granicznych lub ustalania granic.
7. W zestawieniu współrzędnych punktów granicznych obok współrzędnych podaje się następujące
atrybuty:
a) błąd średni położenia punktu (mp) – wartość liczbowa błędu
b) oznaczenie stabilizacji:
- 0 – niestabilizowany
- 1 – stabilizowany znakiem naziemnym (brak podziemnego, albo nie wiadomo, czy jest)
- 2 – stabilizowany znakiem naziemnym i podziemnym
Atrybuty wykazuje się dla wszystkich pomierzonych (obliczonych) punktów granicznych. Atrybuty
przy współrzędnych otrzymanych z PZGK wykazuje się tylko wtedy, jeśli były one zawarte
w udostępnionych przez ośrodek dokumentach [R-ST §65.1].
strona 3/5
INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA
Wymagania wobec
dokumentacji geodezyjnej
IPP-001
v.2
14.11.2012
Obowiązek zamieszczania atrybutów w zestawieniu punktów wynika wprost z R-ST §65.1).a-b). Ilość
i rodzaj atrybutów punktów można przyjąć na podstawie R-EGiB, zał 4. p.28, przy czym w zestawieniu
punktów należy zamieszczać wyłącznie te, które zależą bezpośrednio od punktu (na przykład atrybutem
„źródło danych o położeniu” będzie KERG operatu, jednakowy dla wszystkich punktów; nie ma zatem
potrzeby zamieszczania tego atrybutu w zestawieniu punktów).
8. Przy wznawianiu lub wyznaczaniu znaków granicznych, w przypadku określonym w R-ST §30.2,
wykorzystuje się szkice polowe lub szkice graniczne.
Przyjmuje się, że przez opisy topograficzne punktów granicznych, o których mowa w R-ST §30.2.1)
rozumie się miary jakie zawiera szkic polowy, określające położenie punktów granicznych w stosunku
do trwałych szczegółów terenowych. Jest to zgodne z W-GUGiK §30p.2.
9. Przy jakichkolwiek pomiarach punktów granicznych na szkicu wykazuje się miary do trwałych
szczegółów terenowych (znajdujących się na objętej pomiarem działce lub w bezpośrednim jej
sąsiedztwie) – zwłaszcza do budynków [R-ST §30.4.12].
Obowiązek ten wynika wprost z R-ST §30.4.12. Niniejsze wymaganie zamieszcza się w celu
podkreślenia wagi tego zapisu.
10. Przy zakładaniu jednego stanowiska pomiarowego dopuszcza się jego wyznaczenie techniką RTK
[R-ST §9].
Możliwość taka wynika z R-ST §9.
11. Pomiar kontrolny i pomiar zasadniczy wykonuje się w ramach jednej sesji pomiarowej, przy czym
przez sesję pomiarową w metodach RTK i RTN należy rozumieć pomiary wykonywane w ciągu
jednego dnia, jednym (tym samym) odbiornikiem i przy korzystaniu z danych korekcyjnych
jednego typu [R-ST §12.1].
W R-ST §12.1 występuje nieokreślone bliżej pojęcie „sesji pomiarowej”. Przyjęto powyższą ścisłą
definicję takiej sesji, jako najbardziej przydatną z punktu widzenia uzyskania odpowiedniej jakości
pomiarów. Jest ona zgodna z W-GUGiK §12p.2.
12. W przypadku pomiaru metodą RTK, raport z pomiaru uznaje się za dziennik pomiarowy
(zamieszczenie w operacie raportu z pomiaru stanowi dopełnienie obowiązku wynikającego
z zapisu R-ST §71.2.1).
R-ST §71.2.1) nakłada obowiązek zamieszczenia w operacie dziennika pomiarowego, którego
zawartość jest określona w R-ST §71.6. A zatem każdy dokument – w tym także raport z pomiaru
dokonanego metodą RTK, który zawiera treść określoną w R-ST §71.6, należy uznać za dziennik
pomiarowy.
13. Dane przestrzenne zawarte w operatach przekazywanych do PZGiK nie mogą pochodzić
z harmonizacji, o której mowa w R-ST §69. Harmonizacja ta dotyczy wyłącznie mapy
opracowywanej dla zamawiającego, nie zaś danych przekazywanych do zasobu.
Przyjęcie innej interpretacji, że harmonizacja może dotyczyć danych przestrzennych zawartych
w operatach przekazywanych do PZGiK, stałoby w sprzeczności z zapisami R-ST §§67 i 68. Przyjęto
zatem, iż harmonizacja dotyczy wyłącznie mapy opracowywanej dla zamawiającego. Jest to zgodne
z W-GUGiK §69p.1.
14. W opisie do wzoru zamieszczonym w R-ST §68.2 występują błędy:
Jest: „d2i-1,i+1 –najkrótszą przekątną znajdującą się naprzeciw punktu o numerze i-tym.”
Powinno być: „di-1,i+1 – przekątną znajdującą się naprzeciw punktu o numerze i-tym.”
strona 4/5
INTERPRETACJA PRZEPISÓW PRAWA
Wymagania wobec
dokumentacji geodezyjnej
IPP-001
v.2
14.11.2012
Mapy przeznaczone dla zamawiającego
15. Załączone do operatu kopie map do celów prawnych, do celów projektowych i pomiaru
powykonawczego nie są kontrolowane przez ODGK, a klauzula przystawiana na tych mapach
poświadcza jedynie dopełnienie przez wykonawcę obowiązku przekazania do PZGiK materiałów
będących podstawą sporządzenia tej mapy.
Zgodnie z R-ZP §9.1 kontroli podlega dokumentacja przekazana do zasobu. Do dokumentów
podlegających kontroli nie zalicza się kopii dokumentów sporządzonych przez wykonawcę na rzecz
podmiotu, z którym zawarł on umowę na ich wykonanie. Mapy są wynikiem usługi wykonanej przez
wykonawcę prac geodezyjnych na rzecz zleceniodawcy w ramach umowy cywilno-prawnej. Obowiązują
tu zatem zapisy Kodeksu Cywilnego, w tym o odpowiedzialności za jakość przekazanego wyrobu jakim
jest mapa.
Ponadto z zapisów zamieszczonych w R-MAT zał. nr 2 klauzula 8 jednoznacznie wynika, że
poświadczenie organu dokonywane jest wyłącznie w zakresie dopełnienia przez wykonawcę obowiązku
wynikającego z U-PGiK art.12.
16. W celu wdrożenia zasady wyrażonej w p.15 ośrodki będą przystawiać na mapach przeznaczonych
dla zamawiającego pieczątkę o następującej treści:
„Poniższą klauzulą poświadcza się dopełnienie przez wykonawcę obowiązku przekazania
do PZGiK materiałów będących podstawą sporządzenia niniejszej mapy.
Treść klauzuli nr 8, 10 lub 11”.
Inne sprawy
Ponadto na warsztatach dyskusyjnych dokonano poniższych uzgodnień, nie stanowiących wymagań
i zaleceń w stosunku do dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.
Włączanie stacji referencyjnych do PZGiK
Dane określające położenie stacji referencyjnych nie objętych systemem ASG-EUPOS można włączać
do PZGiK, traktując te stacje jako punkty osnowy szczegółowej [R-ST §10].
Wzory dokumentów w operatach
Należy opracować następujące wzory formularzy do stosowania przez geodetów w czynnościach
wznawiania znaków granicznych oraz przyjmowania granic (do podziału):
• protokół wznowienia znaków granicznych;
• protokół przyjęcia granic.
Powierzchnie w arach
Powierzchnie działek obliczone z dokładnością do jednego ara wpisane są systemach komputerowych
z dokładnością do 1m2 (do czwartego miejsca po przecinku). Nie zaistnieje zatem przypadek
niezgodności obu stron wykazu zmian danych ewidencyjnych przy stosowaniu zasady opisanej w R-ST
§77.7.2.
strona 5/5