Pobierz pdf - Śląska Izba Aptekarska

Transkrypt

ISSN 1232-7220
Nr 27, Rok XVII (ŚFF23)
18 grudnia 2009
XIV Zjazd
str. 6
Sprawozdawczo
- Wyborczy ŚIA
str. 16
Niech
żyje Rząd
dr Tadeusz J. Szuba
str. 21
70.
lat temu
prof. Dionizy Moska
Opinia
str. 58
prawna
mec. Krystian Szulc
Prawomocne
wyroki
OROZ i OSA
II Wielki Aptekarski
Charytatywny
Koncert Noworoczny
Śląskiej Izby Aptekarskiej
Dom Muzyki i Tańca w Zabrzu
ul. Gen. de Gaulle’a 17
9 stycznia 2010r. - godz. 19.00
www.koncert.oia.pl
str.
68
STANOWISKA, OPINIE, INFORMACJE ..................................
Życzenia - Stanisław Piechula ...................................................................
Listy do redakcji ....................................................................................
XIV Zjazd Sprawozdawczo - Wyborczy ŚIA ........................................
Niech żyje Rząd - Tadeusz J. Szuba .......................................................
Wystąpienie do szefa Rządu - Tadeusz J. Szuba ....................................
70. lat temu - Dionizy Moska ....................................................................
Nieoczekiwane dokumenty - Dionizy Moska ..........................................
Franciszek Krause - Dionizy Moska .........................................................
Szukamy wybitnych farmaceutów - Krzysztof Kmieć ............................
Wspomnienia cz. II - Lidia Czajka ........................................................
Przedsiębiorczość w aptece - Krzysztof Majka ......................................
Dni Federalne FIPC - Piotr Klima ..........................................................
Gluconorm - Marcin Krotkiewski .........................................................
2
2
3
6
16
20
21
33
34
38
40
43
45
50
APOTHECARIUS - BIULETYN ŚIA W KATOWICACH .........
Teleinformator .....................................................................................
Komisja ds. Nauki i Szkoleń - Piotr Brukiewicz ...................................
Exopharm - największe w Europie targi farmaceutyczne .........................
Opinia prawna - Krystian Szulc .................................................................
OROZ i OSA - Stanisław Piechula ........................................................
Najlepsze jeszcze przed Nami - J. S. Sienkiewicz .................................
Pisma .....................................................................................................
Protokoły ...............................................................................................
Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne - Kazimiera Klementys .............
OGŁOSZENIA .....................................................................................
52
52
54
57
58
68
72
74
89
97
99
Na okładce:
Plakat dot. Protestu w obronie praw pacjenta w aptece dr farm. Stanisława Piechuli
w Mikołowie oraz plakat II Wielkiego Aptekarskiego Charytatywnego Koncertu
Noworocznego w Zabrzu.
Wydawca: Rada Śląskiej Izby Aptekarskiej
ul. Kryniczna 15, 40-637 Katowice
tel.: (32) 608 97 60
kom.: 668 220 478
fax: (032) 608 97 69
www.katowice.oia.pl
Kolegium:
Dionizy Moska - Redaktor Naczelny
Damian Nowak - Zastępca Redaktora Naczelnego
Stanisław Piechula - Prezes Rady ŚIA w Katowicach
Lech Wróblewski - Redaktor prowadzący, opracowanie graficzne, korekta
Redakcja czeka na korespondencję dotyczącą
problemów środowiska farmaceutycznego.
Druk: Navia Designs, www.navia.pl
Nakład: 2800 egz.
Redakcja nie identyfikuje się ze wszystkimi
przedstawionymi poglądami autorów, niektóre
z nich traktujemy jako zaproszenie do dyskusji.
e-mial: [email protected]
www.katowice.oia.pl
1
oleżanki
zanowne K
i Koledzy
m, co
tanawiałe
s
a
z
ię
s
dyż
rok i już
cariusa, g
y
e
h
jn
t
le
o
o
p
k
A
ię
u
ej
mer
Kończy s
przy obecn
o tego nu
,
d
o
g
e
ie
c
p
ą
ę
z
t
s
c
a
zn
e w
yć.
napisać w
można licz
o i na nic
ł
a
ie
k
n
t
,
o
a
p
k
s
is
nie
dow
aszego śro
obrego nas
n
d
ie
ic
w
n
a
t
u
s
o
k
ej p
ym
ym ro
zej, chciałb
tychczasow
r
o
w mijając
o
d
g
i
ć
j
y
e
b
n
o
z
ł
r
ań
mog
wnęt
nych dział
k źle by nie
a
a
sytuacji ze
t
w
t
o
s
d
je
y
c
ie
e
d
n
dy
zz
na
isku, że nig
ostawy ora
spojrzenia
p
w
j
o
o
e
g
n
e
n
a
z
ż
t
s
a
js
a
w
ie
n
d
ln
ak
rea
ej i o
ym,
Stojąc jedn
yć aktywn
czyć także
że apteczn
y
z
k
c
ż
a
y
t
ż
m
,
y
u
ie
b
s
k
ł
e
is
n
ia
biz
odow
. Chc
aptek, że w ążenie do celu.
naszemu śr ich praw i interesów
ji
c
a
z
y
t
a
ryw
ed
swo
latach od p ania, upór i odważn
9
w obronie
1
o
p
ia
n
ł
ać
zia
zumie
nie, powit
a własne d
o
n
świat i zro
r
g
le
a
m
,
y
a
d
n
u
i
zin
na c
ięta w rod ymi i zdecydowanym
w
nie liczy się
ś
e
jn
o
k
o
sp
ażn
nie
zić miłe i
wymi, odw znych sprawach, a
d
o
ę
n
p
s
z
ę
k
z
o
s
r
o
pr
010
łus
Tak więc
jść w ten 2 ażnie walczący w s
e
w
ie
n
p
obi.
ę
t
a nas
la nich zr
euci odw
d
c
a
ś
o
m
c
r
a
ś
f
nowy rok,
o
t
o
k
żk
ist
ieniami, ja
ekający, a
z
c
i
k
oniższy l
e
s
p
postanow
a
i
e
p
i
z
w
d
ę
ę
b
ń
głow
przemyśle
h
chowający
c
i
o
m
i
tu
tego tema
m
e
i
c
ę
i
n
i
w
niem
Niech roz
uszanowa
Z
ź.
i odpowied
S
y ŚIA
Prezes Rad
la
aw Piechu
ł
is
n
a
t
S
.
m
r far
d
.oia.pl
wice
www.kato
2
STANOWISKA, OPINIE, INFORMACJE
Szanowny Panie Prezesie
26 listopada 2009r.
Piszę do Pana ten list bo nasuwa się wiele pytań typu
fachowego. Jestem aptekarką z wieloletnim stażem. W dzisiejszych
„bałaganiarskich” czasach jest wiele nieprawidłowości w naszej branży.
W prosty sposób przedstawię sprawę, o której piszę.
Co Pan na to ...? Przychodzą do mnie pacjenci i konkretnie przedstawiają sytuację.
Chwalę się, że w aptece, która kiedyś funkcjonowała na dworcu w Katowicach, obecnie
przeniesiona do Szopienic, prowadzona jest sprzedaż leków na receptę w tym m.in.
Singulairy (wszystkie dawki), Foradil, paski dla cukrzyków, insuliny i wiele, wiele innych
drogich leków za 1 grosz. Jak to możliwe, że leki, które kosztują ponad 100.00 zł, maja
określone limity, odpłatność, ceny urzędowe mogą być sprzedawane za 1 grosz? Jest to
sytuacją, którą można łatwo przecież sprawdzić! (Może trzeba by powołać organ z ramienia
np. OIA który by się tym zajął.) Jak Pan sądzi po co nam wykazy leków urzędowych, czy
one mają obowiązywać tylko niektóre apteki. Czy to bezprawie i niezdrowa konkurencja
będzie długo jeszcze trwała? Mamy przecież swoje organy kontroli i Urząd Skarbowy,
Nadzór Farmacji, OIA, NFZ, pracownicy OIA.
Kolejny problem - chora sytuacja z bzdurnym wydawaniem zezwoleń na otwieranie
trzech, czterech aptek obok siebie na jednej ulicy. Czy w ogóle ktoś myśli, co robi? Może
już czas zająć się tym i zrobić coś w tej dziedzinie.
Kolejny paradoks w naszej branży ...
Przychodzi pacjent do apteki i mówi, że w aptece (tu określa której) otrzymał glukometr
za darmo, ale musi załatwić dwie recepty po dwa opakowania pasków do konkretnego
glukometru bo ma taką umowę z lekarzem i z apteką.
Jest to nic innego, jak sztuczne wyłudzanie przepisywania czterech opakowań drogich
pasków na recepty. Czy wiedział Pan o takiej sytuacji ...
Następny paradoks
Przychodzi do apteki przedstawicielka firmy farmaceutycznej i praktycznie wymusza
zakup pakietu danego leku, oczywiście z odpowiednim rabatem. Po czym informuje, że jest
w kontakcie z lekarzem, który wie, w której aptece jest tańszy do nabycia lek i tam kieruje
pacjentów.
Natomiast apteka, która nie zakupi odpowiedniego pakietu, będzie miała lek w droższej
cenie i będzie pomijana przez pacjentów, których lekarz w zmowie z przedstawicielem,
będzie kierować do konkretnej apteki (która wykupiła pakiet). Czy Pan toleruje taką
niezdrową sytuację jako prezes?
Czy jako nasza władza państwo - OIA nie widzą, czy nie chcą widzieć dotkliwych
problemów niezdrowej konkurencji, którą można zauważyć na porządku dziennym.
Tłumaczenie prawnika z OIA, że to my jako aptekarze mamy się tym zająć i przedstawić
konkretne dowody (paragony, nazwiska, apteki) nie jest tu na miejscu, jest to tylko
spychoterapia.
Przedstawione przeze mnie problemy są ogólnokrajowe. Nie ma co
uciekać, trzeba się tym zająć jak najszybciej.
Proszę o komentarz w Apothecariusie.
Z poważaniem - Janina farmaceutka z Katowic
www.katowice.oia.pl
3
Szanowna Pani Janino - anonimowa farmaceutko z Katowic
27 listopada 2009r.
Zazwyczaj nie odpowiadam na anonimy, ale Pani list jest bardzo dobrym pretekstem,
by odpowiedzieć dlaczego tak jest jak Pani opisuje.
Po pierwsze tak jest, gdyż nasze środowisko to w większości wystraszone strusie
chowające głowę w piasek, co Pani potwierdza wysyłając anonimowo ten list. Więc
jak mamy walczyć o nasze sprawy, jak farmaceuta nawet boi się podpisać swój list?
Każdy, jak często złośliwie mówią farmaceuci, „badylarz” otwierający aptekę ma więcej
odwagi, niż aptekarska grupa zawodowa z wyższym wykształceniem i jeszcze wyższymi
aspiracjami, która zamiast razem działać i się wspierać przynajmniej w zakresie
wspólnych interesów, potrafi w większości jedynie narzekać i oczekiwać na cud lub
zmiłowanie.
Po drugie mamy taką sytuację, gdyż także w naszym środowisku są i tacy, którzy by
wszystkich pozostałych puścili z torbami i od nich mogłyby się uczyć najagresywniejsze
sieci. Gdyby w Polsce zrobić przegląd najgorszych pomysłów aptecznych w niszczeniu
konkurencji, to gwarantuję, że na pierwszym miejscu byliby sami farmaceuci.
Po trzecie ze smutkiem przyznam, że Polska nie należy do nielicznych rejonów
spokojnego i rozsądnego kapitalizmu, tylko do jednych z agresywniejszych, co Pani
skutecznie zauważa i wymienia.
Co do Pani uwag, to nasza izba aptekarska zna te problemy i większością z nich się
zajmowała, a w niektórych przypadkach oczekiwała na bardzo potrzebne zaangażowanie
środowiska. Niestety to środowisko jest w większości tylko roszczeniowe, a zarazem
pasywne, leniwe i tchórzliwe. Oczywiście poza tymi, którzy dbają o swój interes i drenują
wszystkich innych w koło.
Prosty przykład i pytanie - ogłosiliśmy protest przeciwko łamaniu prawa w zakresie
obciążania pacjentów i aptek konsekwencjami źle wypisywanych recept - jedna
z najdotkliwszych i najważniejszych dla nas spraw. Ile Pani apteka przesłała do izby
podpisanych przez pacjentów recept z protestem? Ile aptek się oplakatowało i pomogło
w proteście i tej jednej z najważniejszych dla nas spraw? Do każdej apteki przesłaliśmy
plakaty i 60 recept do zbierania podpisów. Gdyby apteki odesłały tylko tych 60 recept,
to mielibyśmy ich ponad 60.000, a mamy w izbie około 6.000. O czym to świadczy?
Dla mnie o tym, że większość aptek chciałaby, by wszystko było piękne i dobre ale ktoś
to powinien dla nich załatwić. Jak Ministerstwo Zdrowia nie zmieni rozporządzenia
to w nowym roku podejmiemy protest jeszcze raz, a recepty będziemy zbierać nie dla
Minister Kopacz ale dla Premiera Tuska i efekt będzie proporcjonalny do angażowania
się aptek.
Co do konkretnych problemów z Pani listu, to dlaczego nie podaje Pani konkretów
(adres apteki, dane lekarza), z którymi można by wystąpić do inspekcji farmaceutycznej,
czy Ministerstwa Zdrowia?
4
www.katowice.oia.pl
Leki za 1 grosz lub udzielanie bonifikat - pełna informacja w tym biuletynie i od dawna
na stronie internetowej izby. Nie można zabronić w obecnym systemie ich udzielania,
a nasza izba spróbowała wszystkich możliwości, od inspekcji farmaceutycznej (już nikt
nie powinien reklamować leków za 1 grosz), poprzez izby i urzędy skarbowe, niektórzy
kierownicy trafili do Rzecznika i utracą możliwość kierowania apteką. Ministerstwo
ponownie podjęło temat stałych cen, więc zobaczymy, gdyż media działają przeciwko, nie
rozumiejąc istoty problemu, a patrząc na chwilowy zyska pacjenta w aptece.
Sprawą geografii, demografii i jednej apteki dla jednego aptekarza zajmowali się
wszyscy i od lat. Choć jest to marzenie każdego z nas, kto ma swoją jedną aptekę, to
chyba już tylko niepoprawni marzyciele mają jakieś nadzieje. Ja też je miewam ale wiem,
że farmaceuci, którzy o nich marzą nie rozumieją do końca, co by się stało z ich aptekami
gdyby nagle takie zapisy wprowadzono.
Gleukometry za darmo może rozdawać każda apteka i nawet nie musi kierować po paski
do lekarza, gdyż takie możliwości dają aptekom konkurujące firmy farmaceutyczne.
Pakiety towaru i rabaty były i będą, gdyż nie da się nawet z aptek usunąć wszelkich
zasad panujących w ekonomii.
Wszystkie te sprawy, jak i wiele innych widzę i zawsze podejmuję ale nie mam,
często koniecznej, pomocy farmaceutów i aptek, do których piszę i od których oczekuję
niewielkiej pomoc, takiej jak m. in.:
•
informowania izby i inspekcji o łamaniu prawa na rynku aptecznym w konkretnych
aptekach z konkretnymi danymi (niedozwolona reklama, brak magistra, itp.),
•
czy przez konkretne firmy (sprawy: Astra Zeneca, Sanofi, itp.),
•
podejmowanie wspólnych protestów medialnych (obciążanie aptek i pacjentów
odpowiedzialnością za źle wystawiane recepty, drenowanie aptek przez NFZ, itd…),
•
poświęcenia jednego dnia w ciągu 4 lat i wybrania przez 25 tysięcy farmaceutów
przynajmniej jednego przedstawiciela do sejmu, itd., itd…
Ja Państwa reprezentuję tak, jak najlepiej potrafię, osiągam tyle, ile z taką
biernością, nieudolnością i tchórzostwem większej części tego środowiska potrafię
osiągnąć. Wiem, że można by osiągnąć o wiele więcej, jednak te możliwości są już
niezależne ode mnie, a leżą wyłącznie po Państwa stronie. Ponadto proszę pamiętać,
że ja jestem prezesem rady izby okręgowej, a nie naczelnej.
Życzę wszystkim na nowy rok głębszych przemyśleń swojej postawy zawodowej
i oczekiwań od tej postawy zależnych. W kolejnym roku osiągniemy tyle, ile swoją
pracą i działalnością będziemy w stanie osiągnąć.
Spróbujmy pomóc sobie wzajemnie i udowodnić, że nieprawdziwe jest powiedzenie:
„dla aptekarzy można zrobić wszystko, ale z aptekarzami nic” !
Z uszanowaniem
Prezes Rady
arskiej
Śląskiej Izby Aptek
Piechula
dr farm. Stanisław
www.katowice.oia.pl
5
Protokół obrad
XIV Okręgowego Zjazdu Sprawozdawczo - Wyborczego
24 października 2009r.
O godz. 15.00 Prezes ŚIA dr farm. Stanisław Piechula stwierdził brak quorum na sali
i zgodnie z regulaminem oraz zawiadomieniem oraz porządkiem obrad wskazał, że drugi termin rozpoczęcia zjazdu to g. 15.30.
O godzinie 15.30 obrady otworzył Prezes
Okręgowej Rady Aptekarskiej, dr farm. Stanisław Piechula. Przystąpiono do wyboru Przewodniczącego Zjazdu, Zastępcy Przewodniczącego Zjazdu i dwóch Sekretarzy Zjazdu.
Pan dr farm. Stanisław Piechula przedstawił kandydaturę Pana mgr farm. Ryszarda Jasińskiego na Przewodniczącego
Zjazdu. Kandydat wyraziła zgodę. Wobec
braku innych kandydatur, przystąpiono do
głosowania jawnego:
• za: 83 głosów
• przeciw: 0 głosów
• wstrzymujących się: 0 głosów.
Przewodniczącym Zjazdu został wybrany
jednogłośnie Pan mgr farm. Ryszard Jasiński.
Następie za sugestią mec. Krystiana Szulca Przewodniczący poddał pod głosowanie
uchwalę dotyczącą 3-osobowego składu komisji zjazdowych.
Pan Prezes dr farm. Stanisław Piechula
przedstawił kandydatury mgr farm. Jana Stasiczka i mgr farm. Michała Rzepczyka na Sekretarzy Zjazdu. Kandydaci wyrazili zgodę.
6
Wobec braku innych kandydatów przystąpiono do głosowania jawnego:
• za: 83 głosów
• przeciw: 0 głosów
• wstrzymujących się: 0 głosów.
Przewodniczący Zjazdu stwierdził, iż Sekretarzami Zjazdu zostali wybrani Pan mgr
farm. Jan Stasiczek i Pan mgr farm. Michał
Rzepczyk.
Następnie przystąpiono do głosowań na wyborem składu poszczególnych komisji zjazdowych.
Wybrano przez głosowanie jednogłośnie
członków Komisji Skrutacyjnej
• mgr farm. Andrzej Bednarz
• mgr farm. Tomasz Kloc
• mgr farm. Małgorzata Sokół
Kolejno wybrano członków komisji
uchwał i wniosków.
Na członków komisji wybrano jednogłośnie:
• mgr farm. Jolanta Dominek
• mgr farm. Bożena Kwaśniak
• mgr farm. Piotr Klima
Przystąpiono do wyborów członków komisji mandatowej. Jednogłośnie na członków
komisji wybrano:
• mgr farm. Wiesława Stronczak
• mgr farm. Justyna Kiedrowska
• mgr farm. Krzysztof Grzesik
Wybory komisji Regulaminowej przebiegły również jednogłośnie zaś na członków
wybrano:
• mgr farm. Halina Jeszka
• mgr farm. Ewa Ochota
• mgr farm. Joanna Sar
Do ostatniej komisji wyborczej wybrano
następujące osoby:
• mgr farm. Damian Nowak
• mgr farm. Grzegorz Zagórny
• mgr farm. Włodzimierz Wdowski
Wyboru dokonano jednogłośnie
Następnie Prezes Piechula przedstawił
sprawozdanie z działalności Rady Śląskiej Izby
Aptekarskiej IV kadencji za lata 2008/2009.
Poruszone tematy:
www.katowice.oia.pl
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
współpracy z organami państwowymi,
protestu wobec projektu Ministerstwa Zdrowia,
współpracy z hurtowniami nierozwijającymi sieci aptek,
niebezpieczeństwa rozwoju rynku hurtowego,
wzrost rangi Izby Rzecznika i Sądu poprzez
wypracowanie standardów współpracy i postępowania,
modelowy w skali kraju sposób współpracy
z Nadzorem Farmaceutycznym,
wypracowania standardów orzecznictwa
o udzieleniu rękojmi dotyczącej prowadzenia apteki,
periodyk ŚIA Apothecarius i witryna www
ŚIA jako media doceniane przez farmaceutów, organy państwowe (WIF, NFZ, MZ)
oraz dziennikarzy,
współpraca z mediami oraz archiwum
w serwisie YouTube założone przez Damiana Nowaka - farmaceuci w mediach,
zaangażowanie w wybory do parlamentu EU
oraz jego konsekwencje dla farmaceutów,
dzięki docenianiu prac Rady i Prezydium
SIA notuje izba dobrą ściągalność składek,
zakończenie remontu Izby ŚIA,
pochwała i podziękowania dla biura i pracowników Izby,
konieczność aktywizacji i działania we wspólnym interesie wszystkich członków ŚIA.
Kolejno wystąpienie swe rozpoczął
radca prawny ŚIA mec. Krystian Szulc.
Poruszone tematy:
• problem rozbieżności interesów np. pracodawcy i pracownika w tych samych sprawach kierowanych do mecenasa ŚIA,
• skarga do RPO,
• kierowanie pism do organów wyższego
szczebla bezpośrednio z OIA nie przez NIA,
• Niemieckie i Włoskie sprawy wygrane
w parlamencie europejskim; aptekę najlepiej poprowadzi aptekarz i jest to zgodne
z prawodawstwem europejskim,
• wyrok ETS na temat ograniczenia zaopatrywania szpitali przez apteki,
• wyrok Sądu Najwyższego o nierefundowaniu recept uznanych przez NFZ jako nieczytelne, nie będący wiążącym dla innych
aptek,
• zachęcanie aptek do występowania na drogę sądową przeciw NFZ jako geneza do
www.katowice.oia.pl
•
ugruntowania się wykładni prawa dla NFZ
w oparciu o SN,
wystąpienie pana Twardowskiego o dyscyplinowaniu okręgowych Izb,
Przewodniczący poprosił wiceprezesa do
spraw szkoleń dr n. farm. Piotra Brukiewicza o zdanie sprawozdania ze swej działalności 2008-2009. Poruszane tematy:
• przebieg pierwszego okresu szkoleniowego,
• statystyka aktywności punktowej farmaceutów,
• 2008 - 35 szkoleń i 2 kursy,
• 2009 - 29 szkoleń 1 kurs,
• pytania i wątpliwości w stosunku do osób,
które nie zaliczyły szkoleń szczególnie
w przypadku kierowników aptek,
• podziękowania dla ŚUM Pani prof. dr hab.
Krystyny Olczyk, Pani dr farm Lucyny Bułaś oraz pracownikom Izby za prowadzenie
ewidencji szkolących się farmaceutów.
Wystąpienie wiceprezesa Piotra Klimy
przewodniczącego komisji bioetycznej.
Poruszane tematy:
• opis działania komisji bioetycznej, składu,
przebiegu prac,
• odznaczenia państwowe i honory dla członków zawodu,
• prośba o sugestie kandydatów do odznaczeń środowiskowych i państwowych.
7
•
•
•
Wystąpienie Pani wiceprezes ds. aptek
szpitalnych mgr farm. Beatrycze Radlańskiej:
• problem aptecznych baz danych,
• tematyka spotkań sekcji aptek szpitalnych,
• postępy prac w zatwierdzeniu konsultanta
wojewódzkiego do spraw aptek szpitalnych,
• sprawozdanie ze spotkań.
Podjęcie uchwały o przyjęciu rocznych
sprawozdań wygłaszanych wcześniej.
Przyjęto jednogłośnie dwoma uchwałami.
Przewodniczący mgr farm Ryszard Jasiński
zgłosił wniosek o podjęcie uchwały o zmianie
regulaminu zjazdu oraz dopisanie punktu dotyczącego przyjęcia nowego członka Rady.
Uchwałę przyjęto jednogłośnie.
Zmarłego członka Rady mgr farm Marię
Bilińska uczczono minutą ciszy na wiosek
Przewodniczącego Zjazdu.
Następuje zgłaszanie kandydatów na
członka Rady ŚIA. Zgłoszono:
• mgr farm. Marek Świdergoł,
• mgr farm. Zdzisław Gawroński,
• mgr farm. Iwona Wójcik,
• mgr farm. Elżbieta Lasoń-Bednarczuk,
• mgr farm. Alina Wilczek.
Kolejno podjęto uchwałę o zamknięciu listy.
Następnie głos zabrała i sprawozdanie
finansowe przedstawiła mgr Ewa Kłoda
- doradca podatkowy ŚIA.
Po wysłuchaniu podjęto uchwalę jednogłośnie dotycząca przyjęcia sprawozdania.
Pani mgr farm. Aniela Polc przedstawiła sprawozdanie z prac komis rewizyjnej za
okres 2008 - 2009.
Komisja zebrała się 2 razy w obecności skarbnika OIA, dokumentacja prowadzona rzetelnie
i przejrzyście, pochwalono wysoka ściągalność.
Po wysłuchaniu zagłosowano w sprawie
przyjęcia sprawozdania. Uchwało podjęto jednogłośnie .
Przewodniczący Zjazdu poprosił delegatów
by ewentualne wolne wnioski zgłaszać do Przewodniczącej Komisji Wniosków Pani mgr farm.
Jolanty Dominek najpóźniej do godz. 19:00.
W następnym punkcie zjazdu delegaci
wysłuchali sprawozdania z prac Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodo8
wej mgr farm Ryszarda Breguły. Poruszane
kwestie:
• statystyka spraw prowadzonych przez
OROZ,
• najczęstsze problemy zgłaszane do OROZm.in. brak w miejscu pracy mgr farmacji,
niewłaściwa działalność marketingowa aptek, źle wdany lek ( też po upłynięciu daty
ważności), błędy popełniane przy prowadzeniu książki narkotycznej (zgłaszane do
OROZ przez WIF).
Po wysłuchaniu sprawozdania przystąpiono do
uchwalenia przyjęcia sprawozdania. Przy 1 glosie wstrzymującym się, podjęto ją jednogłośnie.
Kolejno Przewodniczący Zjazdu udzielił
głos Przewodniczącej Sądu Aptekarskiego
w Katowicach dr. farm. Jadwidze Zdąbłasz,
by zaprezentowała sprawozdanie przewodniczącej Sądu z prac sądu z lat 2008-2009.
Poruszane kwestie:
• statystyka obrad sąd
• z pośród 41 spraw zakończono 35, wydano: 1 wyrok w sprawie zawieszenie prawa
wykonywania zawodu aptekarza na okres 3
miesięcy, 2 wyroki z karą nagany, 23 upomnienia, 9 spraw zakończyło się uniewinnieniem, 1 sprawa umorzono gdyż aptekarz
na własny wniosek został skreślony z izby
ŚIA i nie wpisał się do innej izby.
• poruszenie tematyki prac sądu, najczęstsze
przewinienia popełniane w aptece - najpoważniejsza sprawa związana z uzależnieniem farmaceutów od środków uzależniających, psychotropowych, zakup przez magistrów dla siebie w/w środków.
• przewodnicząca zorganizowała 5 plenarnych posiedzeń dla sędziów.
Po wysłuchaniu sprawozdania przystąpiono
do glosowania nad uchwała. Zjazd jednogłośnie uchwałę przyjął.
Kolejnym punktem zjazdu było zapoznanie delegatów z preliminarzem wydatków
finansowych na rok 10.2009/09.2010 w oparciu o toczący się rok finansowy. Przedstawiła
to zebranym mgr Ewa Kloda
Po nakreśleniu planu wydatków Przewodniczący zarządził głosowanie nad przyjęciem w/w
preliminarza. Podjęto uchwalę jednogłośnie.
Przed głosowaniem dotyczącym włączenia
nowego członka do Rady nastąpiło krótkie wystąpienie przewodniczącego komisji Mandatowww.katowice.oia.pl
Przewodnicząca komisji wniosków przestawia złożone wnioski przez delegatów.
Dr Piechula składa wniosek o upoważnienie
obciążenia obwinionego 1% kwoty ustalonej na
podstawie innych przepisów.
www.katowice.oia.pl
Trwa dyskusja otwarta przez Prezesa Piechulę. Sentencja jest taka, by OROZ i jego
działalność nie była deficytowa w przypadku
ukarania. Dalsze wyjaśnienia w temacie składa
mec. Barbara Jendryczko w sprawie ryczałtowego rozliczania kosztów umorzonych spraw.
Minister dopłaca do określonych typów spraw,
lecz ukaranie wyrokiem powoduje iż nie ma
dotacji na pracę sądu z ministerstwa. Wynagrodzenie za prowadzone sprawy zakończone
umorzeniem lub uniewinnione otrzymuje sąd
z puli ministerstwa.
Mec. Jendryczko apeluje o rozróżnienie
przy opiniowaniu na kierownika przyczyny
ukarania farmaceutów.
Przewodniczący poprosił o pytania i podjął głosowanie w sprawie opłaty za sprawy gdzie
orzeczono winę i jest obwiniony. Zagłosowano
w następujący sposób 1 głos przeciw, 4 wstrzymujące oraz 78 osób za. Uchwała została przyjęta.
Kolejno zgłaszane są wolne wnioski i pytania do sprawozdań:
• Pytanie o możliwość sprzedaży leków pozostałych w aptece po jej zamknięciu/zakończeniu działalności.
• Pytanie o ceny stałe/urzędowe.
Dr Piechula określił stanowisko ŚIA i NIA
w temacie pytań.
Podziękowania dla sponsorów: ITERO,
SALUS INTERNATIONAL, MDM.
• Pytanie z Sali o działalność prezesa NRA
i Naczelnej Izby Aptekarskiej. Farmaceutka
nie zgadza się z płaceniem składek na NIA
i ilością Izb jako partnerów dla organów
władzy państwowej.
Prezes Piechula odpowiadał na zapytanie. Określił termin dwudniowego spotkania NIA, gdzie ma
być poruszane wiele kontrowersyjnych tematów.
• Apel Piotra Klimy o prośbę o poparcie do
biskupa.
Propozycje przewodniczącego o przesunięciu tematu na posiedzenie Rady ŚIA.
Ustalono wysłanie poparcia przez uchwałę
ŚIA dot. propozycji mgr Danieli Cwała - Olszewska o wotum nieufności dla NIA za brak
obserwowalnych działań, wyrażającego niezadowolenie z działania jej prezydium.
Zredagowano treść uchwały i poddano pod
głosowanie. Uchwałę przyjęto przy 4 głosach
wstrzymujących.
Przewodniczący zamknął obrady o godzinie
19:40. Na tym Zjazd zakończono.
9
wej dotyczący stwierdzenia ważności przeprowadzanego glosowania i stwierdzenia quorum.
Protokół załączono do sprawozdania.
Kolejno Przewodniczący poprosił kandydatów o krótkie przedstawienie się delegatom w porządku alfabetycznym. Po zakończeniu nastąpiło
rozdanie kart do glosowania oraz krótka instrukcja jak poprawnie głosować, by głos był ważny.
Po zebraniu kart i ogłoszeniu zakończenia
glosowania, zarządzono 15 min. przerwę w obradach o godz 18:20.
Po przerwie przewodniczący komisji skrutacyjnej, mgr farm. Andrzej Bednarz odczytał
wyniki wyborów 83 oddanych - 6 głosów nie
ważnych. Odczytano wyniki:
1. Mgr farm. Zdzisław Gawronski 25
głosów
2. Mgr farm. Elżbieta Lasoń-Bednarczuk 4
3. Mgr farm Marek Świdergoł 18
4. Mgr farm. Alina Wilczek 13
5. Mgr farm. Iwona Wójcik 17
Oddano 83 głosy w tym 6 głosów nieważnych.
Protokół komisji skrutacyjnej oraz karty
głosowań załączono do sprawozdania z głosowania.
Na członka Rady OIA wybrano mgr
Zdzisława Gawrońskiego.
Sprawozdanie
z działalności ﬁnansowej Śląskiej Izby Aptekarskiej
za okres 1.01.2008 - 30.09.2009
Preliminarz budżetowy Śląskiej Izby Aptekarskiej
na okres 10/2009 - 09/2010
Przychody
Składki członkowskie
Pozostałe z działalności
Pozostałe finansowe
1 465.000,00
1 300.000,00
150.000,00
15.000,00
Koszty
W tym:
Zużycie materiałów i energii
Usługi obce
Wynagrodzenia z narzutami
Pozostałe
Opis NRA
1 335.000,00
Spłata kredytów z odsetkami
80.000,00
100.000,00
530.000,00
440.000,00
10.000,00
160.000,00
Wydatki
Remont i wyposażenie pomieszczeń piwnicznych
Przychody Śląskiej Izby Aptekarskiej
w okresie 01.01.2008 - 30.09.2009
Przychody razem
2 736 952,90
dotacje MZiOS
zwrot kosztów postępowania sądowego
przychody ze szkoleń
przychody z organizacji szkoleń, usługi
sprzedaż towarów
mgr Ewa Kłoda
Koszty utrzymania Śląskiej Izby Aptekarskiej
za okres 01.01.2008 - 30.09.2009
Koszty razem
655 288,51
Koszty finansowe
w tym
przychody ze składek członkowskich
15.000,00
2 335 329,82
54 624,00
4 050,89
50 670,00
25 744,41
w tym
odsetki zapłacone
25 744,41
Koszty operacyjne
12 271,60
w tym
213 708,21
zapomogi
2500,00
6 668,92
darowizny
7 200,00
przychody z reklam w biuletynach
45 200,00
Odpis składek NRA
333 585,60
uzyskane odsetki
16 301,14
Spłaty kredytów
150 000,00
koncert charytatywny
4 934,92
Inwestycje/budynek/
67 773,02
zwrot kosztów upomnień
5 465,00
Zakup środków trwałych i wyposażenia
65 913,88
w tym
Przygotowała
mgr Ewa Kłoda
Doradca podatkowy Śląskiej Izby Aptekarskiej
10
komputery
10 817,32
meble
43 971,41
kamera
5 999,00
chłodziarka
ekspres do kawy
577,15
4 549,00
www.katowice.oia.pl
Koszty utrzymania Śląskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej
za okres 01.01.2008 - 30.09.2009
Koszty razem
Amortyzacja
Zużycie materiałów
2 275 415,51
288 587,76
174 058,54
w tym
materiały biurowe
gaz
woda
energia
obsługa budynku
środki czystości
akcesoria komputerowe
zakup literatury, prasy
pozostałe
Usługi obce
39 770,74
11 195,15
1 242,58
17 521,01
7 330,66
3 670,57
6 690,03
20 221,79
66 416,01
1 023 834,45
w tym
usługi telekomunikacyjne
usługi pocztowe
prowizje bankowe
usługi informatyczne
usługi prawnicze
usługi księgowe
prawnicy-sądy
prawnicy-rzecznicy
usługi dotyczące szkoleń
usługi dotyczące wydania biuletynu
pozostałe usługi
Podatki i opłaty
Wynagrodzenia
52 884,38
77 214,07
5 590,23
7 365,07
111 232,20
86 060,00
24 400,00
57 645,00
99 226,55
108 849,62
393 367,33
9 116,00
693 553,53
w tym
pracownicy etatowi
członkowie Prezydium
zwrot za udział w posiedzeniach Rady
zwrot sądy
zwrot rzecznicy
wynagrodzenia za szkolenia
wynagrodzenia biuletyn
pozostałe zlecenia
Świadczenia na rzecz pracowników
510 576,19
110 640,00
9 920,00
1 740,00
1 312,00
14 141,00
21 248,34
23 976,00
73 367,00
w tym
składki ZUS
Koszty reprezentacji
73 367,00
2 122,26
w tym
kwiaty
Pozostałe koszty rodzajowe
www.katowice.oia.pl
2 122,26
10 775,97
11
Protokół
mgr farm. Aniela Polc
z posiedzenia Komisji Rewizyjnej
w dniu 15.10.2009r.
Komisja rewizyjna w składzie:
Aniela Polc - Przewodnicząca
Jadwiga Dudzik - Sekretarz
Eliza Skiba - Członek Komisji
Zdzisław Gawroński - Członek Komisji
W dniu 15.10.2009r. w obecności Doradcy podatkowego ŚIA Pani Ewy Kłoda, Komisja Rewizyjna skontrolowała dokumentację finansową Izby. Sprawdzono raporty kasowe oraz otrzymane faktury VAT pod względem celowości wydatków i zgodności z uchwałami Rady ŚIA.
Po wnikliwej analizie Komisja stwierdziła, że dokumentacja prowadzona jest bardzo rzetelnie
i przejrzyście. Wszystkie dokumenty finansowe są zatwierdzane przez Prezesa i Skarbnika Izby.
Składki należne NIA na dzień bilansowy 30.09.2009r. odprowadzone w całości.
Założona lokata bankowa w wysokości 100.000,00 zł została odnowiona do lutego
2010r., a odsetki w wysokości 16253,57 zł wpłynęły na konto Izby.
Główne wydatki Izby w 2008/2009r. to:
• inwestycja na rozbudowę budynku ŚIA. Na ten cel wydano 67774,02 zł.
• zakup środków trwałych 65913,88 zł.
Głównym przychodem Izby są składki członkowskie. Komisja stwierdziła, że ok. 30 członków Izby ma kilkuletnie zaległości w opłacaniu składek, mimo wielokrotnych upomnień. Komisja stwierdza, że od czasu ostatniego zjazdu znacznie poprawiła się skuteczność ściągania należnych składek. W przypadkach notorycznego uchylania się od opłacania składek członkowskich
sprawy kierowane są do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej oraz Sądu Aptekarskiego.
Sprawozdanie Wiceprezesa do spraw szkoleń
dr n. farm. Piotra Brukiewicza
za okres 2008 - 2009
Podsumowanie pierwszego okresu edukacyjnego farmaceutów ŚIA
w okresie 01.01.2004 - 01.01.2009 - na dzień 22.10.2009:
•
•
•
•
•
1833 - farmaceutów powinno uregulować 1 okres edukacyjny
764 (41,68 %) - farmaceutów zaliczyło 1 okres edukacyjny
530 (29%) - przedłużyło 1 okres edukacyjny (o 1 rok bądź o 2 lata)
W tym 62 farmaceutów zaliczyło przedłużony okres edukacyjny.
1232 (67,21%) - farmaceutów w sumie zaliczyło lub przedłużyło I okres edukacyjny
601 (32,78%) - farmaceutów nie uregulowało 1 okresu edukacyjnego.
Podsumowanie ilości zrealizowanych szkoleń i kursów:
• 2008 - ok. 35 powiedzeń naukowo - szkoleniowych i 2 kursy
• 2008 - 29 szkoleń i 1 kurs
12
www.katowice.oia.pl
Sprawozdanie
Przewodniczącej Okręgowego Sądu Aptekarskiego
z działalności
za okres 1.01.2008 - 30.09.2009
Skład Okręgowego Sądu Aptekarskiego w Katowicach:
Przewodnicząca: dr farm. Jadwiga Zdąbłasz
Członkowie: mgr farm. Jolanta Dominek, mgr farm. Grażyna Chamerska - Świdergoł,
dr farm. Józef Frydrych, mgr farm. Marek Koclęga, mgr farm. Monika Kosmala (nie
orzekała w żadnej sprawie), mgr farm. Mariusz Langer, mgr farm. Małgorzata Lisok,
mgr farm. Anna Margoś, mgr farm. Danuta Szydłak, mgr farm. Włodzimierz Wdowski.
Statystyka
W okresie sprawozdawczym przed Okręgowym Sądem Aptekarskim Śląskiej Izby Aptekarskiej w Katowicach toczyło się postępowanie w 41 sprawach, z czego cztery - to
sprawy, w których wniosek o ukaranie wpłynął jeszcze w 2007 roku, a 20 (dwadzieścia)
spraw, to sprawy tegoroczne, w których wniosek o ukaranie skierowany został do Sądu
przez Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej po 1 stycznia 2009 roku.
Spośród wszystkich wyżej wymienionych spraw, do 30 września 2009 roku zakończono postępowanie sądowe w 35 (trzydziestu pięciu) sprawach, przez wydanie następujących orzeczeń:
• w jednej (1) sprawie orzeczono karę zawieszenia prawa wykonywania zawodu aptekarza
na okres trzech miesięcy;
• w jednej (1) sprawie orzeczono karę nagany,
• w dwudziestu trzech (23) sprawach orzeczono karę upomnienia,
• dziewięć (9) spraw zakończyło się wydaniem orzeczenia uniewinniającego.
Jedna sprawa został umorzona, gdyż obwiniony w trakcie toczącego się postępowania przed
Okręgowym Sądem Aptekarskim na własny wniosek został skreślony z listy członków Śląskiej
Okręgowej Izby Aptekarskiej w Katowicach, a nie wpisał się na członka innej izby aptekarskiej.
Należy podkreślić, że już po zakończeniu okresu sprawozdawczego (a więc po 1 października 2009 roku) udało zakończyć się dwie kolejne sprawy toczące się przed Okręgowym Sądem Aptekarskim, w tym jedną o sygn. akt 10/07, a więc toczącą się od prawie
dwóch lat. Jednocześnie należy spodziewać się wpływu kilku nowych wniosków o ukaranie.
Tym samym, rok 2009 będzie rekordowym, jeżeli chodzi o ilość postępowań dyscyplinarnych rozpatrywanych przez sąd aptekarski nie tylko naszej Izby, ale i w skali całego kraju.
Rodzaje spraw
Znaczna część postępowań dotyczyła uporczywego uchylania się od płacenia składek,
przy czym przyjęto taką linię orzecznictwa, że jeżeli do czasu zakończenia postępowania przed
sądem aptekarskim w I instancji cała zaległość została uregulowana, wówczas wydawano orzeczenie o uniewinnieniu, w przeciwnym przypadku orzekano karę upomnienia. Należy podkreślić, że Naczelny Sąd Aptekarski, który rozpatrywał odwołanie jednego z ukaranych, utrzymał w mocy skazujące orzeczenie naszego sądu w sprawie o uporczywe niepłacenie składek.
Druga pokaźna grupa spraw, to sprawy o naruszenie przepisów dotyczących reklamy
leków (tzw. listy cenowe).
Kolejnym problemem, którym zajmował się Sąd Aptekarski w Katowicach to nieobecność farmaceuty w godzinach czynności apteki, zorganizowanie działalności w sposób
zakładający nieobecność farmaceuty, nienależyte pełnienie funkcji kierownika apteki lub
hurtowni farmaceutycznej oraz pomyłki lub uchybienia przy wydawaniu leków oraz innych
produktów (nieraz przeterminowanych).
Jednak najpoważniejsze sprawy, spośród tych które w minionym okresie sprawozdawczym trafiły na wokandę, związane były z uzależnieniem aptekarzy od narkotyków.
www.katowice.oia.pl
13
Sprawozdanie
Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej
z działalności
za okres 1.10.2008 - 30.09.2009
W okresie sprawozdawczym do rzecznika wpłynęło łącznie 69 spraw, z czego 46 zostało
zakończonych. Spośród spraw zakończonych do dnia 30 września 2009 roku, znaczna większość, bo 30 spraw zakończyło się umorzeniem postępowania wyjaśniającego, a więc nie
był w tych sprawach kierowany wniosek o ukaranie. Przyczyny umorzenia było zazwyczaj
dwojakie, w części spraw przeprowadzone postępowanie wyjaśniające nie dostarczyło wystarczających dowodów do skierowania wniosku o ukaranie, a w pozostałej części na etapie
postępowania przed rzecznikiem oczywistym było, że farmaceuta nie naruszył swoim działaniem ani przepisów prawa ani Kodeksu Etyki Aptekarza RP. Podkreślić należy, że rzecznik
w sytuacjach, w których można było mieć wątpliwości, czy zasadne jest umorzenie postępowania czy raczej kierowanie wniosku o ukaranie, rzecznik raczej decydował się kierować
wniosek o ukaranie aby poddać sprawę pod rozstrzygnięcie sądu aptekarskiego - zgodnie
z sugestiami przekazanymi podczas szkolenia rzeczników i członków sądów aptekarskich.
Spośród spraw zakończonych w okresie sprawozdawczym kolejną grupę stanowią sprawy, w których wniesiony został wniosek o ukaranie do Okręgowego Sądu Aptekarskiego.
Rodzaje spraw rozpoznawanych przez sąd aptekarski oraz wyniki postępowań omówione
zostaną w sprawozdaniu Przewodniczącej Sądu Aptekarskiego, w tym miejscu należy zaznaczyć, że w okresie sprawozdawczym Rzecznik skierował do sądu aptekarskiego 24 wnioski
o ukaranie, z czego 10 wniosków dotyczyło spraw wszczętych w poprzednim okresie sprawozdawczym. Wśród pozostałych zakończonych spraw jedna została połączona z inną sprawą, a w jednej postępowanie jest zamknięte i przygotowywany jest wniosek o ukaranie.
Wśród spraw, w których rzecznik prowadził postępowanie wyjaśniające, 13 było zainicjowanych skargą. Skargę tę w 7 (siedmiu) przypadkach wnosili pacjenci, a w pozostałych
przypadkach inny pokrzywdzony - w szczególności pracodawca magistra farmacji.
Spośród spraw zainicjowanych skargą
pacjenta w dwóch sprawach skierowano
wniosek o ukaranie, a w pozostałych sprawach skarga albo było bezzasadna, albo
też w toku postępowania wyjaśniającego
udało się osiągnąć konsensus pomiędzy
pacjentem a magistrem farmacji. W sprawach, w których naruszenie ze strony farmaceuty jest niewielkie, a pokrzywdzony
doszedł do porozumienia z magistrem farmacji (zazwyczaj pokrzywdzony chce zostać przeproszony rzadziej chce uzyskać
zwrot pieniędzy) rzecznik jest skłonny zakończyć postępowanie umorzeniem.
Zdarzały się również skargi anonimowe. Skargi te rzecznik oczywiście również rozpatruje, jednakże w postępowaniu bierze pod uwagę małą wiarygodność
14
www.katowice.oia.pl
twierdzeń zawartych w anonimach i opiera się głównie na zeznaniach magistra farmacji,
którego skarga dotyczy. W okresie sprawozdawczym do rzecznika trafiła jedna skarga anonimowa, która okazała się zupełnie bezzasadna.
W licznych, bo 16 (szesnastu) przypadkach postępowanie zostało wszczęte wskutek
zawiadomienia złożonego przez Śląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego, zazwyczaj złożonego po przeprowadzeniu kontroli doraźnej lub planowej. W okresie
sprawozdawczym zawiadomienia najczęściej dotyczyły nieobecności magistra farmacji
w godzinach czynności apteki, nieprawidłowości w prowadzeniu książki narkotycznej oraz
ewidencji wymaganych przepisami, braku nadzoru nad obrotem, prowadzenia przez apteki
obrotu hurtowego, nienależytego pełnienia funkcji kierownika, wydania leku którego termin
ważności upłynął. Najpoważniejsze sprawy dotyczyły pełnienia funkcji kierownika dla pozoru, a także magistrów farmacji dotkniętych uzależnieniem.
Jednakże najliczniejsza grupa spraw dotyczyła uporczywego uchylania się od płacenia
składek członkowskich. Zawiadomienie co do tych spraw złożyła Okręgowa Rada Śląskiej Izby Aptekarskiej. Spraw tych do rzecznika wpłynęło w okresie sprawozdawczym 29
(dwadzieścia dziewięć), z czego w 3 sprawach wniesiono wnioski o ukaranie. Jednocześnie
wykształciła się praktyka, zgodnie z którą, jeżeli w toku postępowania przed rzecznikiem
zaległe składki zostaną dobrowolnie zapłacone, rzecznik umarza postępowanie gdyż cele
postępowania de facto zostały osiągnięte.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sprawy rozpoznawane przez rzecznika w okresie sprawozdawczym dotyczyły:
obecności magistra farmacji w czasie godzin czynności apteki w stanie odurzenia lub po
spożyciu alkoholu: 2,
nieprawidłowości w ewidencjonowaniu i obrocie środkami zawierającymi substancje
odurzające lub psychotropowe: 3
braku należytej organizacji pracy w aptece: 5
reklamy sprzecznej z prawem lub zasadami etyki: 11
pełnienia funkcji kierownika dla pozoru: 2
działania na szkodę pracodawcy: 3
uchylania się od płacenia składek członkowskich: 29
nieobecności magistra farmacji w godzinach czynności apteki: 3
niewłaściwego traktowania pacjenta: 5
przy czym w niektórych sprawach wyżej wskazane zagadnienia występowały łącznie.
Delegaci podczas głosowania
- 2009.10.24
www.katowice.oia.pl
15
Aptekarz Vol 17 Nr 11, 204-207 (2009) - Towarzystwo Farmaceutyczno - Ekonomiczne
Niech żyje Rząd (G.I.F.),
na pohybel Rząd (U.O.K.iK.)
Cała Polska farmaceutyczna i zdroworozsądkowa jest wzburzona tupetem monopolistycznej firmy AstraZeneca (firmą monopolistyczną jest firma posiadająca wyłączność
sprzedaży niektórych wyrobów), która odmówiła sprzedaży leków hurtowniom i postanowiła robić dostawy D-T-P (direct to pharmacy), bezpośrednio do aptek.
Przypomnijmy, że w farmacji wyłączność praw do produktu jest szczególnie brzemienna w skutki. Wszyscy użytkownicy leków i uczestnicy obrotu lekami muszą potulnie
słuchać monopolisty. Nie tylko płacić wyznaczoną monopolistyczną cenę, lecz też pozwalać się szykanować w materii warunków dostaw, zwłaszcza gdy lek monopolistyczny
ratuje życie.
Obecnie apteka nie może kupować 19 leków AstraZeneca w „swojej” hurtowni razem
z 10.000 innych produktów. Musi je kupować wprost z firmy AstraZeneca zawarłszy
stosowną umowę. Apteki są przerażone. Co będzie, jak pomysł AstraZeneca zostanie skopiowany przez 100 innych monopolistów? Małe przedsiębiorstwo apteczne będzie musiało założyć duże biuro prawno-finansowe obsługujące wielu dostawców, zamiast 2-3,
i rozliczać tysiące faktur zamiast setek.
Rządy krajów rozwiniętych mają utalentowanych prawników, którzy potrafią formułować przepisy przeszkadzające przesadnym praktykom monopolistycznym. Np. w USA,
w tym roku, tylko jedna firma (Pfizer) za „wpuszczanie w maliny” hurtowników, aptekarzy, lekarzy i pacjentów tylko przy jednym leku (Bextra - valdecoxib), płaci 2,3 mld
dolarów! Niewiele więcej płaci rocznie nasz Narodowy Fundusz Zdrowia za wszystkie
leki wszystkich firm dla 38 mln obywateli.
W Polsce prawo antymonopolowe może nie dorównuje temu w USA, ale istnieje.
Problem polega na jego stosowaniu. Na jego niestosowaniu w Polsce. Patrz casus sprzedaży leków D-T-P przez AstraZeneca.
Obrót lekami od swego zarania jest ustawiony przez państwo (europejskie - na pewno)
frontem do pacjenta. Apteka nie może powiedzieć, że chory jej się nie podoba i mu nie
wydać lekarstwa. Hurtownik nie może tej aptece dostarczać leki, a tamtej nie dostarczać
(chyba, że ona nie chce płacić). Fabrykant nie może odmówić sprzedaży hurtownikowi.
Nigdy nie odmawiał. W jego interesie było zawsze jak najlepsze zaopatrzenie rynku.
Sprawa jest tak oczywista, że nawet w niektórych krajach nie ma ustaw, które by zniewalały dostawców do pracy. Bez rygorów ustawowych wszyscy dostawcy: producent,
hurtownik, aptekarz są ustawieni frontem do „klienta”. Taki stan rzeczy jest zgodny z ich
interesem. Jest zgodny także z interesem producenta, którego wyroby są każdej chwili
dostępne w setkach hurtowni i tysiącach aptek.
Taki wolny rynek zaczął nie podobać się niektórym producentom monopolistycznym.
Zwłaszcza po zniesieniu barier celnych, po wprowadzeniu wolnego przepływu towarów
na obszarze Unii Europejskiej i zaistnieniu tzw. „importu równoległego”, przewożeniu
leków z krajów z niższą ceną do krajów z ceną wyższą.
Jak wiemy, monopolista może dyktować cenę nowego leku dowolnie wyznaczoną.
Jest to zgodne z prawem. My to prawo pochwalamy. Ono pozwala na bardzo duże zarobki, umożliwiające finansowanie prac poszukiwawczych nowych leków, i inwentowanie
coraz lepszych środków leczniczych.
To prawo jest międzynarodowe i ważne 20 lat, przez okres ochrony patentowej wynalazku. Po upływie tego okresu prawo pozwala każdemu na produkowanie niegdysiejszego
wynalazku. Konkurencja sprawia, że cena danej rzeczy staje się 2-5-10 razy mniejsza.
16
www.katowice.oia.pl
Państwo wręcz hołubi konkurencję, bo więcej milionów ludzi
ma łatwiejszy dostęp do leczenia.
Monstrualne zło polega na tym, że firmy farmaceutyczne robią wszystko, co w ich mocy,
by po okresie wyłączności (usankcjonowanego
monopolu), po nastaniu konkurencji, nadal pobierać wysokie ceny monopolistyczne. To jest ułatwione
powszechnie stosowanymi w farmacji nazwami
zastrzeżonymi produktów. Chorzy i ich lekarze
przywykli przez 20 lat do danej nazwy drogiego leku, nie sądzą, że to samo tanie z inną nazwą, może być tym samym. Niektórym nawet
wydaje się, że Aspirina pomaga, a Polopiryna
wręcz szkodzi.
Państwo zainteresowane obfitością środków leczniczych i ich dostępnością stanowi
prawo sprzyjające wolnemu rynkowi i konkurencji. Każdemu wolno, po okresie wyłączności praw do leku, robić dany lek i go sprzedawać. Aby to prawo było skuteczne, każdy
musi sprzedawać swój wyrób każdemu legalnemu klientowi (pacjentowi z receptą, aptekarzowi, hurtownikowi). W taki sam sposób. Po takiej samej cenie. Bez cwaniactwa: ja
ci dam lek jeszcze legalnie monopolistyczny, jeśli będziesz także kupował po wysokiej
monopolistycznej cenie moje leki już nie-monopolistyczne.
W Polsce, niestety, obok analfabetyzmu farmaceutycznego ludności, który jest zrozumiały, jest sporo analfabetyzmu funkcjonariuszy państwa. Urzędnicy, nawet wysokiego
szczebla, padają ofiarą politykierstwa wolnościowego. Po prawie półwieczu zniewolenia (1944 - 1989) mają niemal obłędne pożądanie wolności. Każdemu wszystko ma być
wolno. Nawet urząd antymonopolowy (Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów) nie
rozumie, że inicjatywa firmy AstraZeneca godzi w ludność, na straży której ma urząd
antymonopolowy stać.
Po co AstraZeneca chce robić fatygującą sprzedaż swych wyrobów bezpośrednio do
aptek, z pominięciem sieci dystrybucji, konkurencyjnej, kontrolowanej, działającej jawnie?
Dlaczego woli nawiązywać współpracę z kilkunastu tysiącami aptek separatnie? By żaden
nadzór finansowy, farmaceutyczny, antymonopolowy, nie był zdolny śledzić obrotu lekami.
AstraZeneca będzie mogła pokrętnie wciskać w klientów, co zechce, bez ograniczeń.
Dlaczego Polpharma, Adamed, Biofarm i Bioton, zacne firmy farmaceutyczne, nie chcą
robić sprzedaży bezpośredniej do aptek? Bo nie mają nic do wciskania. Po to, by jak najwięcej sprzedać i zarobić, firmy te starają się być konkurencyjne. Jawnie konkurencyjne.
AstraZeneca ma interes w potęgowaniu sprzedaży produktów niezasłużenie drogich.
Aż nieprzyzwoicie drogich.
Patrz sztandarowy produkt AstraZeneca - Losec (omeprazol), wynalazek z 1979 r.
nie Astry i nie Zeneki. Prawi konkurenci AstraZeneki sprzedają identyczny omeprazol
(z innymi nazwami firmowymi) po zł 1,00 za dawkę 20 mg. AstraZeneca wciska Losec
po zł 3,00/20 mg.
Patrz - Plendil (felodipina) zrobiony na wzór nifedipiny z 1968 r. jest wciskany po zł
1,14 za dawkę 5 mg, gdy dużo lepszy kongener nifedipiny, amlodipina, jest dostępny po
zł 0,25/5 mg. Taniej 4,5 raza.
Patrz - Betaloc (metoprolol), „wynalazek” 1971 r., na wzór propranololu. Już robiony
przez wiele firm, z różnymi nazwami. Dostępny po zł 7,00/30 tabl. 100 mg. To samo z nazwą Betaloc AstraZeneki kosztuje zł 33,89 czyli prawie 5 razy więcej.
www.katowice.oia.pl
17
AstraZeneca uprawia wyzysk szczególnie cyniczny. Inne wielkie firmy mają wynalazki
nowe z ważnymi patentami, mogące legalnie być drogie. AstraZeneca nie ma takich wyrobów
(nie licząc esomeprazolu, niepotrzebnego z punktu widzenia zdrowia, izomera omeprazolu).
Ma leki bez praw wyłączności i żadnego moralnego tytułu do niekonkurencyjnych cen.
Po zdymisjonowaniu przez AstraZeneca kilkuset hurtowni napisaliśmy do niej w maju
b.r. list z uwagą, że polskie prawo antymonopolowe nie zezwala na dyskryminowanie
legalnych hurtowni, że poszukujemy motywów wprowadzenia systemu sprzedaży leków D-T-P (direct to pharmacy). Dołączyliśmy krytyczny przegląd wszystkich 19 leków
AstraZeneca ukazując ich ekonomiczny charakter („Aptekarz” Nr 7/8, 2009, 128-134),
i brak tytułu do ich „uprzywilejowanego” traktowania.
Nie otrzymaliśmy sprostowania do dziś. To znaczy, że nasza krytyczna ocena leków firmy AstraZeneca jest prawidłowa.
Uznaliśmy sprawę za bardzo groźną dla interesu ludności. Już teraz przy jawnym systemie dostaw leków do aptek nieuzasadnione zyski firm farmaceutycznych są kolosalne.
Patrz „Analiza spożycia leków” („Aptekarz” Nr 10, 2009, 166-189). AstraZeneca pragnie
je zwiększyć. Jeśli jej się to uda, pójdą tym śladem inne firmy monopolistyczne. Biada
chorym i Narodowemu Funduszowi Zdrowia.
Więc wystąpiliśmy do instytucji rządowych władnych stawić temu czoło, do urzędu
antymonopolowego i ministerstwa zdrowia.
Ministerstwo w ogóle nie zareagowało. Urząd antymonopolowy (U.O.K.iK.) zareagował i nic nie zrobił. Wyzyskiem monopolowym zupełnie się nie zainteresował. Ciekawił
się, czy leków AstraZeneki, potrzebnych dla zdrowia, w aptekach nie zabraknie. Infantylizm do kwadratu. Jak AstraZeneca mogłaby dopuścić do tego, by towarów za drogich
3-5 krotnie przynoszących jej zawrotne zyski, zabrakło?
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien raczej zabiegać o to, by leków AstraZeneca zabrakło. By konkurencyjne firmy generyczne bez żadnych pokrętnych
umizgów docierały bez przerwy do chorych ze swymi tanimi lekami.
Jedyną instytucją rządową z rozumem „propacjentowym” okazał się być Główny Inspektorat Farmaceutyczny.
Tam bardzo szybko uznano wyczyny AstraZeneca za naruszające prawo. 16 lipca
2009 r. nakazano firmie dostosować prowadzoną działalność gospodarczą do wymagań określonych w ustawie „Prawo farmaceutyczne”.
AstraZeneca zaskarżyła w/w decyzję, co nie na wiele się zdało. 9 października 2009 r.
zapadła decyzja „apelacyjna” utrzymująca w mocy decyzję z 16 lipca 2009 r., zakazująca
sprzedaży systemem D-T-P.
Stanowisko G.I.F. opiera się na ustawie „Prawo farmaceutyczne”, Art. 24 ust. 3 c
brzmiący:
Podmiot odpowiedzialny (czytaj AstraZeneca) oraz przedsiębiorcy zajmujący się obrotem
hurtowym produktami leczniczymi są obowiązani zapewnić, w celu zaspokajania potrzeb
pacjentów, odpowiednie i nieprzerwane zaspokojenie zapotrzebowania podmiotów uprawnionych do obrotu detalicznego produktami leczniczymi i przedsiębiorców zajmujących się
obrotem hurtowym produktami leczniczymi. (Dz.U. Nr 45/2008, poz. 271, str. 2606).
Ustawa stanowi jasno, że fabrykant musi dostarczać leki wszystkim hurtownikom.
18
www.katowice.oia.pl
G.I.F. pomny triku AstraZeneca, polegającego na tym, że powołała ona do życia własną hurtownię i niby nie dostarcza leków jako producent, lecz jako hurtownik, powołał
jeszcze w decyzji oparte o ustawę rozporządzenie Ministra Zdrowia z 12 grudnia 2002
r. w sprawie podmiotów uprawnionych do zakupu produktów leczniczych w hurtowni
farmaceutycznej, Par 1 ust. 1 pkt 1) brzmiący:
Podmiotami uprawnionymi do zakupu produktów leczniczych w hurtowni farmaceutycznej są: 1) hurtownie farmaceutyczne; (Dz.U. 216/2002, poz. 1831, str. 13611).
A więc prawo polskie dobitnie stanowi, że fabrykant AstraZeneca, nawet przebrany
w hurtownię, musi sprzedawać leki innym hurtowniom, które tego chcą. Zgodnie z tym
prawem postąpił G.I.F. Finis coronat opus. Nie ma tematu.
Dlaczego więc my, Towarzystwo powołane do robienia i promowania prac naukowych, maglujemy ten „nienaukowy” temat? Dlatego, że w wolnorynkowej Polsce, ze
skłonnościami do indywidualnego warcholstwa, możemy być pewni, że szefowie Astra
Zeneca, zarabiający dziesiątki tysięcy złotych miesięcznie, zechcą się podlizywać swym
pryncypałom walecznością o zyski koncernu i wniosą skargę na decyzje G.I.F. do Sądu.
W kraju, w którym nawet Urząd Antymonopolowy nie rozumie gierek monopolistów,
są podstawy do obaw, że Sąd nie uświadomi sobie ogromu nieszczęść grożących zezwoleniem na obrót lekami D-T-P (direct to pharmacy).
Przecież AstraZeneca może sugerować, że prawo stanowiące, iż wszystkie hurtownie
są uprawnione do zakupu leków, można interpretować, iż wszystkim hurtowniom wolno
kupować. Co nie znaczy, iż musi się im sprzedawać.
By dobrze wydawać wyroki gospodarcze, trzeba znać ducha biznesu. Naszym zadaniem
jest krzewienie tego ducha. Wyjaśnianie zła płynącego ze zgody na rządzenie Polską przez
koncerny farmaceutyczne, a nie przez Rząd, zobowiązany Konstytucją do troski o zdrowie
obywateli.
Warto też krzewić wiedzę, że nie ma potrzeby bać się zarazy D-T-P zainicjowanej w jakimkolwiek kraju Unii Europejskiej. Trybunał Sprawiedliwości unijny honoruje w pełni
prawo prozdrowotne poszczególnych krajów - członków Unii. Jeśli nasze prawo prozdrowotne jest kontra systemowi D-T-P, możemy spać spokojnie zakazawszy wybryków
D-T-P firmie AstraZeneca.
Można przypomnieć, że kiedy inna firma monopolistyczna, Glaxo Smith Kline, nadużyła pozycji dominującej w Grecji wobec hurtowników (szło
o import równoległy w Unii dozwolony), Europejski Trybunał
Sprawiedliwości stanął po stronie hurtowników, patrz wyrok ETS z 10 września
2008 r. w sprawach 468/06-478/06.
dr Tadeusz J. Szuba
Prezes Zarządu
www.katowice.oia.pl
19
Aptekarz Vol 17 Nr 11, 210 (2009) - Towarzystwo Farmaceutyczno - Ekonomiczne
Wystąpienie do szefa Rządu
o ufarmaceutycznienie gospodarki lekami
Warszawa, 26 października 2009r.
Prezes Rady Ministrów
Donald Tusk
Warszawa
Bardzo Drogi Panie Premierze,
Już niejednokrotnie zwracaliśmy uwagę na nieprawidłowości w gospodarce lekami. Walka
z tym jest bardzo utrudniona od lat, od czasu rządów SLD z ministrem zdrowia M. Łapińskim.
Zło się zakorzeniło, trwa przy wszystkich następnych rządach, łącznie z Pańskim. Zło polega
na niefachowości rządu farmaceutycznego. Jest on powierzony lekarzom nie mającym wiedzy
o gospodarce. Ani farmaceutycznej. Ani ekonomicznej.
Od czasów min. Łapińskiego zawsze wiceministrem zdrowia ds. farmacji jest lekarz, zawsze
dyrektorem departamentu farmacji jest lekarz. To są bodaj „kryształowi” ludzie, ale przez brak
kompetencji wyrządzający miliardowe szkody. Patrz „Aptekarz” Nr 10/2009 - „Analiza spożycia leków” i „Aptekarz” Nr 11/2009 - „O leki dla Polaków”.
Puchar goryczy się przelał teraz, kiedy zaświtała możliwość ufarmaceutycznienia Agencji
Oceny Technologii Medycznych (głównie oceny leków). Świetny jej dyrektor (lekarz) zażądał
wyznaczenia w skład Rady Konsultacyjnej AOTM-u rozgarniętego farmaceuty. Naczelna Izba
Aptekarska desygnowała do prac w tej radzie najlepszego fachowca, jakiego miała do dyspozycji, dr. Stanisława Piechulę. Wiceminister Zdrowia ds. Farmacji (lekarz) nie akceptował wniosku NIA. Bez podania uzasadnienia.
To jest skandal. Nie da się ukryć, że dr Stanisław Piechula jest oddanym społecznikiem,
a więc walczy aktywnie i fachowo o dostępność dobrych leków w Polsce i nie może nie krytykować (oględnie) ministrów i wiceministrów zdrowia. Jego obecność we „władzach” byłaby im
niewygodna.
Panie Premierze, takie rządy w Polsce nie mogą trwać. Prosimy o wydanie Ministrowi Zdrowia polecenia, by ministerstwo zostało natychmiast ufarmaceutycznione kadrowo, fachowo,
mentalnie. By uzdrawianie gospodarki lekami mogło być prowadzone właściwie.
Z poważaniem,
dr Tadeusz J. Szuba - Prezes Zarządu
20
www.katowice.oia.pl
Wojna obronna 1939r.
Z wybranych wspomnień
farmaceutów i lekarzy woj. śląskiego
oraz Zagłębia Dąbrowskiego
Śląsk w swej bogatej i jakże złożonej,
a może i tragicznej historii był tą dzielnicą kraju
naszego, która mimo wielu dziesiątek lat walki
o prawo przynależności do Polski i stuleci niewoli nie utracił polskości.
Lud śląski nigdy do końca nie zerwał swej
łączności duchowej, językowej, religijnej i obyczajowej ze swą macierzystą ojczyzną Polską.
Wiekowy, germanizacyjny ucisk skłonił tę społeczność do podejmowania różnych form walki i obrony, celem przetrwania swego istnienia
i uzyskania całkowitego i ostatecznego wyzwolenia narodowego.
„Nie ma innego rejonu w Polsce, wokół którego - obok ogromnego zainteresowania - narósłby
w świadomości społecznej taki gąszcz sprzecznych, namiętnych opinii, sporów, a nierzadko
i nieporozumień, jak wokół Śląska (...). Przeszłość historyczna nie była ani prosta, ani łatwa,
droga Śląska ku Polsce bardziej zwichrzona i wyboista od drogi i rozwoju innych dzielnic Polski”.1
Wśród patriotów śląskich, którzy współdziałali w budzeniu patriotyzmu polskiego poczesne miejsca zajmują m.in. lekarze, aptekarze, drogerzyści, prawnicy i inne zawody. Śląsk
nie miał swej rodzimej, polskiej inteligencji.
Zaborca dbał o to, by lud śląski trzymać z daleka od nauki. Większość lekarzy i aptekarzy
Polaków na Śląsku pochodziła z Wielkopolski,
Pomorza i Galicji. Nieliczni, rodzimi ślązacy
studiowali przeważnie na uniwersytetach niemieckich. Na Uniwersytecie Wrocławskim od
1924r. działał Związek Akademików Górnoślązaków Silesia Superior, zrzeszający studentów
polskich. Organizacja ta została przekształcona
w 1935 roku na oddział zjednoczonego ruchu
akademickiego w Niemczech - Związek Akademików Polski.
prof. Dionizy Moska
Na Pruskim Górnym Śląsku po I. wojnie
światowej historia mówi nam o takich wydarzeniach jak: kampania plebiscytowa (1921r.)
i trzy powstania śląskie w latach 1919 - 1921.
Te wydarzenia spowodowały podział w 1922r.
niemieckiej prowincji górnośląskiej (Provinz
Oberschlesien) na niemiecki Górny Śląsk (Westoberschlesien) i polski Górny Śląsk.3
Na polskim Śląsku, którego ludność liczyła
ok. 996,5 tys., zaraz po jego podziale w 192lr.
mieszkało ok. 260 tys. Niemców. Po niemieckiej zaś stronie granicy pozostało ok. 530 tys.
(na 1116,5 tys. ogółu ludności) polskojęzycznej lub mówiących gwarą Ślązaków. Po 1922r.
z polskiej części Górnego Śląska wyemigrowało w ciągu 2. lat, ponad 100 tys. Niemców, natomiast do polskiej części przybyło do ok. 100
tys. Polaków.
Dla wiadomości najmłodszej generacji
Polaków przytoczę najważniejsze daty historyczne:
• 30 października 1918r. Rada Narodowa
dla Księstwa Cieszyńskiego ogłosiła przynależność Śląska Cieszyńskiego do Polski.
• 11 listopada 1918r. I. wojna światowa dobiegła końca. Piłsudski objął zwierzchnictwo nad polskimi siłami zbrojnymi.
• Styczeń 1919r. Rozpoczęły się obrady konferencji w Paryżu. Polska zażądała przyznania jej Śląska Górnego i Cieszyńskiego.
• Styczeń 1919r. Czechosłowacka próba
zbrojnego opanowania Śląska Cieszyńskiego, zakończyła się rozejmem 3 lutego.
• 28 czerwca 1919r. Podpisanie Traktatu Wersalskiego. Mocarstwa postanowiły przeprowadzić na Górnym Śląsku plebiscyt.
• 17-24 sierpnia 1919r. I. Powstanie Śląskie.
21
70. lat temu
•
•
•
•
•
•
•
•
15 lipca l920r. Uchwalenie przez polski
Sejm Ustawodawczy „Statutu organicznego dla województwa śląskiego” zapewniającego mu autonomię.
28 lipca 1920r. Rada Ambasadorów Konferencji Pokojowej dzieli Śląsk Cieszyński na
część polską i czechosłowacką.
19-25 sierpnia l920r. II. Powstanie Śląskie.
20 marca 1921r. Plebiscyt na Górnym Śląsku. Za Polską głosowało 40,35 procent, za
Niemcami ok. 59,65 proc.
3 maja 1921r. III. Powstanie Śląskie.
5 lipca 1921r. Wycofanie wojsk niemieckich i powstańczych z Górnego Śląska.
20 października 1921r. Rada Ambasadorów
zadecydowała o podziale Górnego Śląska.
Polska otrzymała 29 proc. obszaru plebiscytowego, zamieszkane przez 46 proc. ludności,
z większą częścią zakładów przemysłowych.
20 czerwca 1922r. Do Katowic wkroczyło
Wojsko Polskie.5
Autonomiczne województwo śląskie od
roku 1922 miało wiele poważnych problemów
gospodarczych, społecznych i politycznych.
Swego czasu wojewoda Michał Grażyński
stwierdził, że autonomia Śląska jest hańbiąca
dla ludu śląskiego i dla Polski, gdyż wyzyskują
ją Niemcy dla osłabienia polskości na Śląsku,
do wyzysku gospodarczego ludu śląskiego i do
potęgowania apetytu Berlina na polski Śląsk.
Na Górnym Śląsku zawód aptekarza był
opanowany przez Niemców, natomiast drogerzyści najczęściej byli Polakami. Nieliczne
drogerie prowadzili aptekarze Polacy. Jeszcze w 1921r. na 80 aptek niemieckich było na
Górnym Śląsku zaledwie 8 aptek polskich i 60
drogerii. Na Śląsku Cieszyńskim tylko 4 apteki
do roku 1921 na ogólną liczbę 14. należało do
Polaków. Pozostałe były w rękach właścicieli
Niemców.
Aptekarze wraz z drogerzystami byli zrzeszeni w Polskim Towarzystwie Drogerzystów
na Śląsku. Powstałe w 1922r. Towarzystwo
Aptekarzy Polaków na Śląsku liczyło ok. 30.
członków - aptekarzy. Aptekarzy Niemców
w tym czasie było ok. 100. Proces polonizacji
aptekarstwa trwał 17. lat (do 1939r.).
Warto przypomnieć, że jeszcze w roku 1931
na 3593 osoby zatrudnione w administracji
przemysłu polskiej części Górnego Śląska tyl22
ko 779 było Polakami (21,7 proc.). Na ogólną
liczbę 172 dyrektorów tylko 30. było Polakami,
natomiast aż 48 obywatelami Rzeszy. Z chwilą przejęcia Śląska przez Polskę, praktykowało
w woj. śląskim 257 lekarzy Niemców i zaledwie 25 Polaków. Wszystkie szpitale śląskie
miały dyrektorów Niemców i prawie wyłącznie niemiecki personel. Dokładne liczby Niemców w woj. śląskim trudno było ustalić. Dane
licznych autorów podają liczby w granicach od
170 000 do 340 000 tys. Niemców.
Rządy polskie na Śląsku były wobec powyższych faktów niezwykle złożone i trudne. Na straży własności niemieckiej i obcokrajowców stała
Konwencja Genewska. Gwarantowała im piętnastoletni okres nietykalności stanu posiadania.
Okres międzywojenny, był to czas walki
z niemczyzną oraz walka zawodowa o ekonomiczną egzystencję aptek polskich.6
Dla przeciwwagi prężnie działających stowarzyszeń niemieckich, Polacy wyrażali swoją
obecność i aktywność w organizacjach państwowych, zawodowych, sportowych, humanitarnych i innych. Aptekarze, Polacy uczestniczyli we wszystkich akcjach państwowych
i społecznych, które służyły rozwojowi polskości ziem śląskich oraz rozwojowi bezpieczeństwa i obronności Polski.
Obronność kraju opiera się na trzech podstawach: 1 - armii, 2 - przemyśle, 3 - najważniejszym, niematerialnym czynniku, jakim jest
postawa duchowa narodu. Problem obrony
przeciwlotniczej i przeciwgazowej państwa
polskiego powstał od pierwszych lat istnienia
II. Rzeczypospolitej.
Apteki zostały przygotowane jako ośrodki
sporządzania i rozdziału środków leczniczych
i ochronnych, mających na celu złagodzenie
i osłabienie skutków ewentualnego napadu lotniczego. Farmaceuci z racji tych dodatkowych
obowiązków musieli być przygotowani, zaznajomieni z zasadami obrony oplg, w szczególności zaś ze sposobami wykrywania gazów bojowych i elementami ratownictwa sanitarnego.
W obronie przeciwlotniczej i przeciwgazowej wypowiedziano się w Ustawie z dn. 15
marca 1934r. (Dz. U.R.P. nr 80 z dn. 11 września 1934r. poz. 742). Natomiast okólnik Ministerstwa Opieki Społecznej nr 18/34 z 7 maja
1934r. przewidywał, że wyszkolenie w ratownictwie sanitarnym OPLG lekarzy i farmaceutów winno być ukończone do 3 grudnia 1935r.
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
zacy. Hitleryzm postawił problem ostatecznego
zniemczenia Śląska.
Jako podstawa posłużyła teza, że Śląsk jest
niemiecki, ludność tego obszaru, terenu, zwłaszcza młodzież, uległa zbałamuceniu i częściowej polonizacji. Wprowadzona niemiecka lista
narodowościowa (Deutsche Volksliste) miała
sprawę narodowości automatycznie rozwiązać,, Najbardziej aktywnych Polaków wymordowano lub wysłano do hitlerowskich obozów
koncentracyjnych.
Obrona Górnego Śląska przypadła Armii
„Kraków” - jej dowódcą był gen. bryg. Antoni
Szyling. Kluczową, podstawową rolę w obronie Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego
odegrała Grupa Operacyjna „Śląsk” i inne jednostki operacyjne Armii „Kraków”. Konkretnym zadaniem Armii „Kraków”, była brona
rejonu przemysłowego Górnego Śląska, osłona kierunku na Kraków, zabezpieczenie jak
najdłuższej odcinka linii kolejowej Ząbkowice
- Częstochowa. Ostateczna pozycja obrony to
obszar umocniony, warowny „Górny Śląsk - na
linii Mikołów - Pszczyna - Biała - Żywiec.10
Przeważające siły wroga przerwały obronę
południowo - zachodnich ziem polskich. Odcinka obrony długości ok. 260 km., a więc od
Częstochowy poprzez Śląsk aż po Tatry, Armia
„Kraków” nie była w stanie obronić.
Zagadnienie zabezpieczenia działań wojennych pod względem służby sanitarnej było zasadniczo poprawne, albowiem większość lekarzy, farmaceutów i sanitariuszy została zmobilizowana. Jednak nie zawsze ranny żołnierz na
linii frontu mógł otrzymać pomoc lekarską ze
względu na szybką ewakuację wojsk. Pozostawionym rannym udzielała pomocy sanitarnej
służba czerwonokrzyska. Drużyny sanitarne
PCK i kolumny sanitarne PCK ze Śląska pracowały z pełnym oddaniem humanitarnym.
Pociąg sanitarny Kolejowego Przysposobienia Wojskowego służby zdrowia PCK w Katowicach z dr Kopczakiem i komendantem Wypichem udzielał pomocy medycznej na linii
Śląsk-Kielce. Pociąg sanitarny miał oddzielny
wagon - aptekę, która w drodze zaopatrywała
placówki z rannymi w leki i opatrunki.
Drużyna PCK z Katowic-Załęża pod dowództwem komendanta drużyny sanitarno-ratowniczej wspólnie z dr Stanisławem Komorowskim zorganizowała w czasie ewakuacji doraźny
szpital polowy w Kozłowie na 50 rannych.
23
Wojewoda woj. śląskiego dr M. Grażyński
skierował odezwę do wszystkich farmaceutów
(1932r.), w której powiedział m.in.: władze
administracji ogólnej, ponosząc odpowiedzialność za zorganizowanie obrony przeciwlotniczej i gazowej ludności cywilnej przystąpiły
do przygotowania obrony biernej na obszarze
państwa. Oczekuję, że wszyscy panowie aptekarze bez wyjątku wezmą udział w kursach. We
wrześniu 1935r. odbyły się w Katowicach trzy
kursy instruktorskie ratownictwa sanitarnego
OPLG dla dyplomowanych farmaceutów (liczba przeszkolonych ok. 200 osób). Akcja ogólnopolska przeszkolenia farmaceutów w obronie przeciwlotniczo-gazowej trwała przez kilka
lat, właściwie do samego wybuchu II. wojny
światowej.7
Farmacja polska, aptekarstwo miała swoje
zasadnicze problemy zawodowe, społeczne,
ekonomiczne, socjologiczne, niemniej udział
w przygotowaniu do obrony, do zbliżającej się
wojny, tej nielicznej grupy zawodowej był politycznie zauważalny i powszechnie akceptowany. Ta karta przedwojennej historii farmacji jest
godna należytego akcentu i pamięci.
Na wiele tygodni przed 1. września 1939r.
granic polskich broniły jednostki Obrony Narodowej. „Wojna na Górnym Śląsku rozpoczęła się wcześniej niż 1 września o godzinie
4.45 rankiem wyznaczonej przez sztabowców
niemieckich. Poprzedziły ją bowiem przeprowadzone na szeroką skalę działania dywersyjne
na pograniczu polsko - niemieckim.”8 W szeregach ówczesnych obrońców znajdowali się
także członkowie Organizacji Młodzieży Powstańczej, Związku Powstańców Śląskich,
młodzież Chorągwi Śląskiej Związku Harcerstwa Polskiego, członkowie związku strzeleckiego, byłej samodzielnej Polskiej Organizacji
Wojskowej Górnego Śląska, rezerwiści i inni.
Zbrojna samoobrona społeczeństwa polskiego
objęła ponad 160 miejscowości woj. śląskiego.
Polskie społeczeństwo, w tym lekarze, farmaceuci, sanitariusze, siostry sanitarne, członkowie organizacji PCK i inni związani ze służbą zdrowia dali dowody odwagi, bohaterstwa,
pełnego zintegrowania woli walki z hitlerowskim najeźcą, w wojnie obronnej we wrześniu
1939r.9
Wybuch II wojny światowej dał początek
nowej tragedii narodu polskiego. W tej pisanej
walką historii znaczącą rolę odegrał Śląsk i ślą-
24
Fot. prof. Dionizy Moska
Grupa ratowników sanitarnych PCK z Cieszyna na całej trasie odwrotu aż do Tomaszowa
Lubelskiego udzielała pomocy sanitarnej zarówno na polu walki jak i w szpitalach.
Kolumny Sanitarne z Rudy Śląskiej, Świętochłowic również udzielały pomocy rannym
w okolicach Jaworzna, Pińczowa, Olkusza, Annopola, Żarnościa i Tomaszowa.11
Na terenie Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego
apteki stały się punktami sanitarno-opiekuńczymi. Udzielały rozległej pomocy dla uchodźców,
chorych i rannych cywilów i żołnierzy polskich.
Farmaceutka Eugenia Buczkowa w Zagórzu
zorganizowała przed apteką kuchnię polową,
gdzie herbatę rozdzielano chleb, chorym bezpłatnie leki, rannym zmieniano opatrunki.
Zagłębie Dąbrowskie staje się na krótko
bazą, zapleczem frontu do spraw sanitarnych
oraz opieki i ochrony licznych uchodźców
z Górnego Śląska. W miesiącu sierpniu 1939r.,
w związku z napaściami i zbrojnymi prowokacjami niemieckiego Freikorpsu, część społeczeństwa polskiego ewakuowała się z terenów
przygranicznych Śląska. Opiekę nad uchodźcami przejęły terenowe koła PCK w Sosnowcu,
Czeladzi i w Będzinie.
Na główną bazę czerwonokrzyskiej pomocy medyczno-sanitarnej wyznaczona została
wieś Łagisza, gdzie stacjonował również Sztab
Pogotowia Wojskowej Żeńskiej Chorągwi Harcerskiej w Katowicach, którzy wspólnie z władzami lokalnymi zorganizował i zaopatrzył
punkt sanitarno-odżywczy (polowe kuchnie
dla dorosłych, kuchnia mleczna dla dzieci oraz
punkt sanitarny. Wśród wielu pomagających
byli: dr Kazimierz Sieradzki, położna Zofia
Lassota, przeszkolone sanitariuszki PCK z komendantką Weroniką Pawełczyk.12
Dr Jan Zenneg był lekarzem zakładowym
kopalni „Śląsk” w Chropaczowi. W nocy z 31
na 1 września o godz. 1.00 uzbrojone bandy
Freikorpsu dokonały napadu w celu opanowania kopalni „Śląsk”. Dr Zenneg z drużyną sani
tarną PCK udzielił pomocy medyczno-sanitarnej ok. 12-14 rannym Polakom i Niemcom.
Ciężko rannych odtransportowano do szpitala
w Piaśnikach.
Następnie dr Zenneg ewakuował się. Zgłosił się 4 września w Przemyślu gdzie otrzymał
przydział do Szpitala Wojennego nr 113.13
Od połowy lipca 1939r. odcinek granicy
Brzeziny Śląskie - Łagiewniki był strzeżony
Dr W. Stein - jeniec polski, podopieczny
„mateczki” - farmaceutki E. Buczkowej
z Zagórza k. Dąbrowy Górniczej
przez Oddziały Cywilnej Obrony Narodowej.
W strukturze Obrony Narodowej dr J. Marcinek
był szefem służby sanitarnej w sile 200 osób.
Pod Brzezinami Śląskimi II. wojna światowa
zaczęła się o godz. 1.00 w nocy napadem Freikorpsu, Lżej rannym udzielały pomocy sanitariuszki - harcerki na miejscu. Ciężko rannych
transportowano do punktu opatrunkowego, który się znajdował w Zakładzie św. Antoniego,
w którym to służbę pełnił dr Marcinek.14
„(...) Uważam, że Śląsk jest polski, jest
nasz i stąd nie ruszę się, nie odejdę dobrowolnie. Nie należy stąd uciekać, trzeba pozostać,
choćby dlatego, by pokazać najeźdźcom, że tu
nasze prawo. Nie można odjeżdżać od tych ludzi, z którymi się tyle lat żyło i pracowało, nie
można ich porzucać w tej ciężkiej godzinie”.
Te piękne, polskie historyczno - społeczne myśli napisała dr Jadwiga Gabszewicz, okulistka.
Pozostała jedyna z lekarzy w dużym szpitalu
pod wezwaniem SS Elżbietanek w Katowicach. Uratowała niejednego rannego żołnierza,
powstańca i harcerza, którzy walczyli o polski
Śląsk. Udzielała rannym pomocy medycznej
i ukrywała przed Niemcami.15
W działaniach wojennych od 1 do 2 września 1939r. pod Wyrami, Mikołowem i Tychami szacunkowa ilość rannych wynosiła 380.,
z tego 290. było ewakuowanych do krakowskich szpitali specjalnymi autobusami przywww.katowice.oia.pl
przydział mobilizacyjny do Krzyża, a następnie do Szpitala Wojennego nr 504 w Tarnopolu,
zginął w obozie jenieckim.
Z innych lekarzy, którzy powołani zostali do
służby wojskowej to: dr Albin Garbień ze Szpitala Śląskiego z Cieszyna, Stanisław Mazurek,
Adam Ręzacz, Michał Jurow, Leonard Lisiecki
z Czerwionki, Eryk Winkler jako podchorąży
sanitarny, zgłosił się do kolumny sanitarnej
w Przemyślu, Stanisław Sokół odbył kampanię
wrześniową jako lekarz dywizjonu 21 pułku artylerii lekkiej.18
Z rozkazu ppłk, lek. dr Władysława Gergovicha, szefa sanitarnego Armii „Kraków”, (23
września 1939r.) został utworzony w Zamościu
Szpital Wojenny „Zamość”. Szpital powstał za
zgodą władz niemieckich i miał otoczyć opieką chorych i rannych żołnierzy polskich, rozmieszczonych w okolicach Zamościa, Tomaszowa i Biłgoraja. Komendantem Szpitala wojennego został mianowany ppłk. lek dr Adam
Szebesta, szef sanitarny grupy operacyjnej
„Śląsk”. Przez Centrum Szpitalne „Zamość”
(nazwa Szpital Wojennego „Zamość” obowiązywała do 30 września 1939r.) do czasu swego istnienia tzn. do 20 grudnia 1939r. przeszło
3300 ranych (w tym 315 niemieckich żołnierzy,
50 radzieckich i 318 osób cywilnych). W skład
Wojskowego Centrum Szpitalnego „Zamość” weszła także cywilna drużyna ratownicza PCK
z Katowic, którą doprowadził
do Zamościa dr Stefan Żelawski.
34 osobowa drużyna sanitarnoratownicza wykazała znaczącą
postawę patriotyczną.
W Centrum Szpitalnym „Zamość” wojskową służbę pełnili
oficerowie sanitarni, lekarze,
farmaceuci, lekarze dentyści,
także kapelani (ok. 100 osób),
oraz 150 sióstr PCK, siostry
zakonne, nadto 350 sanitariuszy. Z dostępnych rozkazów,
wykazów obsady personalnej
wynikało, iż lekarze i aptekarze
z terenu Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego stanowili poważną
liczbę ok. 25 osób.19
Rozkaz organizacyjny
- Szpital Wojenny „Zamość”
w Zamościu (1939r.)
25
stosowanymi do transportu rannych na leżąco.
Ewakuacja pociągami sanitarnymi była bardzo
ciężka i niebezpieczna ze względu na liczne
ataki lotnictwa niemieckiego. Stacją ewakuacyjną dla pociągów sanitarnych był dworzec
w Mysłowicach. Około 100 rannych (ciężko)
nie nadawało się do ewakuacji. Umieszczono
ich w szpitalach w Mikołowie, Tychach, Murckach i Mysłowicach.16
Były komisarz plebiscytowy dla miasta Zabrza, dr Bronisław Hager, został zmobilizowany do Szpitala Garnizonowego w Krakowie.
Z kadrą zapasową tegoż szpitala ewakuował się
do Tarnopola, gdzie od 13 września do 3 października 1939r. pełnił służbę lekarza w tamtejszym Szpitalu Wojennym.
W kampanii wrześniowej m.in. zginęli: por.
dr Zdzisław Mromliński pod Gdowem, dr Józef
Gargas z Tychów w Przemyślu w trakcie bombardowania, dr Władysław Galasiński zginął
w nieznanych okolicznościach, dr Franciszek
Zbroja, służył 75 pp - umarł, po zakończeniu
kampanii wrześniowej na skutek ciężkich przeżyć wojennych. Major dr Jan Hlond, ewakuowany ze szpitalem do Lwowa, zmarł w 1942r.
w obozie jenieckim. Również dr Stanisław
Mirecki, okulista z Chorzowa, zginął w obozie
jenieckim. Dr Wincenty Pietrykowski otrzymał
Przepustki ppłk. dr.
Adama Szebesty z Katowic
Komendant Centrum
Szpitalnego „Zamość”
w otoczeniu służby
medyczno - sanitarnej.
Postać centralna
ppłk. dr Adam Szebesta
26
www.katowice.oia.pl
Zdjęcie mgr farm. Stefana Ganszera z
faszystowskiego obozu koncentracyjnego
Auschwitz.
Mgr farm. Stefan Ganszer, patriota Ziemi
Cieszyńskiej powołany został do służby wojskowej w ostatnich dniach sierpnia 1939r. W działaniach wojennych w miejscowości Robczyce,
podczas bombardowania przez niemieckie samoloty został ciężko ranny. W wyniku powikłań, poddany operacji stracił (amputowano)
mu nogę. Stefan Ganszer z Bielska-Białej był
więźniem mysłowickiego więzienia śledczego
- aresztowany w 1942r. za działalność w ruchu
oporu. Był więźniem hitlerowskiego koncentracyjnego obozu w Auschwitz - zamordowany
w maju 1943r.21
Mgr Jerzy Tyrała z Bielszowic odbył kampanię wrześniową jako kierownik Składnicy Sanitarnej 5. Okręgowego Szpitala Wojskowego
w Krakowie. Dnia 4 września 1939r. po ewakuwww.katowice.oia.pl
acji komendantury szpitala, wraz z grupą oficerów zorganizował ostatni transport lekko rannych oraz materiałów sanitarnych do Lwowa.
W tymże samym szpitalu w wyniku mobilizacji
znaleźli się z woj. śląskiego ppor. mgr Hieronim Latanowicz i ppor. mgr Jerzy Szeweczński.
Otrzymali stanowiska zastępców komendanta
zespołu przeciwgazowego (ratowanie zagazowanych, niezdolnych do dalszego transportu
- jednostka operująca na linii frontu). Butle tlenowe, leki i opatrunki transportowano samochodem, a później z braku paliwa, furmankami,
z Krakowa aż do Brodów za Lwowem. 22
Jesienią 1938r. mgr farm. Wincenty, Czesław Sikora został powołany do szkoły podhorążych służby zdrowia w Warszawie. Staż wojskowy odbywał w Głównej Składnicy Sanitarnej
nr 1 w Warszawie na Powązkach pod kierunkiem
mjr. Butlera i dr farm. Sikorskiego. W dniu 25
sierpnia 1939r. przydzielony został do 5. Okręgowego Szpitala Wojskowego w Krakowie. Jeszcze na kilka
dni przed wybuchem
II. wojny światowej
do szpitala skierowywano rannych spod
Tatr, ze Śląska Górnego i Zaolzia. Dnia
4 września szpital był
ewakuowany.
Aptekarz Sikora pełnił funkcję zastępcy dowódcy kompanii gospodarczej w Szpitalu Wojskowym nr 505.25
20 sierpnia 1939r. zaczęła się alarmowa mobilizacja w woj. śląskim. Wielu lekarzy i farmaceutów otrzymało telegraficzne wezwania do
natychmiastowego stawienia się w jednostkach
wojskowych. Aptekarz Eugeniusz Kruza z Katowic 26 sierpnia 1939r. otrzymał wezwanie do
stawienia się w kadrze zapasowej 1. Szpitala
Okręgowego w Warszawie przy ul. Powązkowskiej nr 44. Na katowickim dworcu E. Kruza
spotkał znajomych cywilów i wojskowych.
Jedni byli wezwani do wojska, inni opuszczali Katowice, Śląsk w obawie przed Niemcami.
E. Kruza został przydzielony do Szpitala Polowego nr 163. Kampanię wrześniową zakończył
w Brześciu nad Bugiem.25
Mgr Franciszek Nowak z Katowic został
zmobilizowany w ostatnich dniach sierpnia
1939r. Wybuch wojny, 1 września zastał Nowa27
Na podstawie udostępnionych mi rozkazów dziennych odtworzyłem listę farmaceutów spełniających w tym okresie
różne funkcje służbowe w Centrum Szpitalnym
„Zamość”. Na liście tej figurują magistrowie farmacji z funkcją aptekarza: por. Białek Ryszard
(kier. apteki szpitalnej, rozk. dz. z 17 września
1939r,); ppor. Bielański Jan z Krakowa; por. Faściszewski Tadeusz (kier. apt., rozk. dz. 88 z 20
grudnia 1939r.); ppor. Hoch Zygmmnt z Warszawy, ppr. Kabziński Marian z Zawiercia (kier.
apt. rozk. dz. nr 1 z 23 września 1939r); ppor.
apt. mgr Krawiecki Wacław; ppor. Nowakowski
Zbigniew z Nowego Sącza, ppor. Pelc Tadeusz
z Wieliczki, ppor. Pileki Adam ze Szczawnicy,
ppor. Rudy Edward z Michałkowic Śląskich,
ppor. Śleszyński Stanisław (kier. apt. rozk. dz. nr
7. z 30 września 1939r.); ppor Schimmer Ludwik
ze Lwowa, ppor. Taubner Artus z Koła, por. Wojdacki Janusz z Jaworzna.20
ka w koszarach V. Baonu Sanitarnego w Krakowie. W grupie mojej (jak podaje F. Nowak
znajdował się także kierownik apteki Ubezpieczalni Społecznej w Bielsku mgr Wiktor Dziedzic, brat sekretarza generalnego Związku Zawodowego Farmaceutów Pracowników RP. 4
września o świcie nadszedł rozkaz, by jednostki
rezerwowe służby sanitarnej opuściły Kraków
i udały się na Wschód. Dalsza droga prowadziła
przez Rzeszów, Przeworsk, Rawę Ruską, Brody, Tarnopol. Dnia 19. września w okolicach
miasta Podhajce mgr F. Nowak i jego towarzysze broni zostali internowani.26
Ppor. mgr Edward Łukaszewicz z Katowic był zmobilizowany w Polowym Szpitalu
Weterynaryjnym w Chełmie. Mgr Marian Caputa, mgr Franciszek Szulc z Czerwionki, zostali powołani do V Baonu Sanitarnego w Krakowie. Mgr Wincenty Grzymała, działacz PPS
i związkowy oraz mgr Stefan Szymała i mgr Józef Lissowski w mundurach żołnierzy polskich
walczyli w wojnie obronnej 1939r.27
Mgr Alfons Kwade z Chorzowa zgłosił się
z kartą mobilizacyjną w Przemyślu, skąd kadra zapasowa ewakuowana została ze sprzętem
medycznym, lekami i materiałami opatrunkowymi (transport - chłopskie wozy) do Gródka
Jagiellońskiego celem zorganizowania szpitala
wojskowego.28 Mgr Florian Jankowiak z Chorzowa zmobilizowany brał udział w walkach,
w obronie miasta Warszawy.29
Wielu żołnierzy, farmaceutów i lekarzy
w wyniku działań wojennych znalazło się w obozach jenieckich. W połowie września 1939r.
mgr Rafał Polaczek z Małej Dąbrówki przekroczył granicę polsko - rumuńską z cofającymi się
oddziałami polskimi. Po zakończeniu kampanii
wrześniowej nie wrócił na Śląsk. Był tu znany
z akcji repolonizacyjnej śląskiej służby zdrowia.
W 1936r. został wybrany na prezesa przysposobienia wojskowego i obrony przeciwlotniczej
kraju. Funkcję tę sprawował do wybuchu wojny. Wszelkie poczynania społeczne, polityczne
i patriotyczne były znane niemieckiej organizacji Volksbund. Po zajęciu Śląska przez Niemców
Freikorps poszukiwał polskiego aptekarza.30
Mgr Władysław, Feliks Masibrodzki ostatnie lata przed drugą wojną światową przepracował w aptekach w Pszczynie i w Rybniku.
Zmobilizowany i wcielony do szpitala wojskowego nr 501, a następnie szpitala wojennego nr
101 w Zaleszczykach. Dnia 17 września 1939r.
28
przekroczył granicę rumuńską i wraz z całym
szpitalem został internowany. W listopadzie
ucieka, przedostaje się do Francji. Zgłasza się
do Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich. W jej szeregach bierze udział w walkach
o Narwik.31 Również mgr Jerzy Starzyński po
odbyciu kampanii wrześniowej przedziera się do
Francji, na terenie której służy w Armii Polskiej
gen. Sikorskiego. Po klęsce Francji w 1940r.
przedostaje się do Anglii. W Szkocji kierował
apteką wojskową i składnicą sanitarną.32
Roman, Aleksander Bethge urodził się 8
lutego 1884r. w Lesznie Wlkp. Studnia farmaceutyczne rozpoczął we Wrocławiu, a ukończył
w 19l2r. w Brunszwiku. Gdy w 1922r. państwo
polskie przejęło Górny Śląsk, zaczęło przybywać tam wielu farmaceutów z innych regionów
kraju, wśród nich także z Wielkopolski. Urząd
Wojewódzki Śląski przyznał R. Bethge koncesję w dniu 8 kwietnia 1926r. (ZP./369/19). Uruchomił aptekę „św. Jana” w Chorzowie przy ul.
Katowickiej 14 (później - ul. M. Grażyńskiego).
W ostatnich dnia sierpnia 1939r. mgr R. Bethge
otrzymał wezwanie mobilizacyjne z poleceniem
stawienia się w Szpitalu Okręgowym w Krakowie. Swoją kampanię wrześniową zakończył
w Równym, gdzie dostał się do niewoli sowieckiej. Znajduje się w spisie ofiar katyńskich.33
Przygotowania do wojny niemiecko-polskiej w 1939r. poprzedzała intensywna akcja
wywiadowcza. Wywiad niemiecki (Abwehra),
jak i służba bezpieczeństwa Sicherheitsdienst
(SD) uprawiały dywersję w Polsce, a szczególnie na Śląsku, gdzie miały ułatwioną działalność ze strony tzw. „piątej kolumny”. W maju
1939r. Główny Zarząd Służby Bezpieczeństwa
(Hauptamt Sicherheitsdienst) powołał specjalną komórkę o nazwie Centralna Placówka II/P
(Zentralstelle II/P. Skrót „P” oznacza Polen Polska). Zadania, które powzięto do wykonania
polegały między innymi na sporządzaniu wykazów osób znanych „z wrogiej postawy wobec
narodu niemieckiego i państwa III Rzeszy”.34
Urząd Policji Kryminalnej w Berlinie na
krótko przed wybuchem II. i wojny światowej
wydał niezwykły dokument zbrodni - specjalną księgę gończą - Sonderfahndungsbuch
Polen. Książka ta została przygotowana przy
pomocy piątej kolumny, pracowników ambasad i konsulatów. Księga gończa zawiera ponad
8700 nazwisk z całej Polski, w tym z terenów
byłego woj. śląskiego ponad 1000 osób.
www.katowice.oia.pl
Wkraczające do Polski za armią niemiecką
grupy operacyjne policji bezpieczeństwa były
dodatkowo wyposażone w Sonderfahndungsbuch. Księga zawiera nazwiska osób zasłużonych dla Polski, działaczy politycznych, społecznych, wojskowych z okresu powstań śląskich, plebiscytu, jak i wszelkich znaczących
działaczy międzywojennego dwudziestolecia.
Gestapo i Sicherheitsdienst we Wrocławiu
(Breslau) opracowało szczegółowe listy osób
„niebezpiecznych” dla Niemiec hitlerowskich.
Wykazy te obejmowały 1500 nazwisk z terenu
Śląska. Organizacje niemieckie działające w ramach Piątej Kolumny przygotowały na przykład w Chorzowie „regionalną” księgę gończą,
obejmującą ponad 700 osób. W Świętochłowicach opracowano podobną listę, zawierającą
ponad 200 nazwisk Polaków.35
www.katowice.oia.pl
Sonderfahndungsbuch Polen i pozostałe
bliźniacze wykazy ułatwiły wkraczającym
w 1939r. i miejscowym hitlerowcom dokonanie pierwszych zbrodniczych egzekucji,
aresztowań i wprowadzenie innych przejawów nienawiści wobec patriotycznej części
społeczeństwa śląskiego-polskiego. Niektórzy autorzy twierdzą, iż zostały wydane dwie
nadzwyczajne księgi gończe. Druga posiadała
alfabetyczny wykaz nazwisk przeszło 61 tys.
obywateli polskich z całego obszaru Polski.36
Według moich obliczeń, dokonanych na
podstawie posiadanego egzemplarza księgi gończej, zamieszczonej w niej nazwiska
ponad 8400 osób z całej Polski. Z lekarzy
i farmaceutów (aptekarzy) pochodzących
z Górnego Śląska między innymi ujęci
w niej zostali:
29
1. dr Adamczewski Stefan Nikolai (Mikołów)
II J Gestapa Berlin
2. Baldyk Apoth. Schau Kr Rybnik III J Gestapa Berlin
3. dr Borger /Jude/ Arzt Wo Oderberg
4. Herger Anton Arzt geb. 27. 4. 06 Gleiwitz
Wo Rybnik Zamkowa 7
5. Jagalski Arzt Neustadt III J Gestapa Berlin
6. dr Jarczyk Heinrich Laz. Dir. Kattowitz III j
Gestapa Berlin
7. Klar Josef Arzt 16.10.93 Markowitz Wo
Kattowitz
8. Condzik (Gondzik - D.M.) Johann Zahnarzt
14.4.90 Lazisk EK Koningshutte
9. dr Kubica /Paweł, Bogumił Nowy - D.M./
Arzt III C g Gestapa Berlin
10. dr Lytkowki Schrau /Żory/ III J Gestapa
Berlin
11. Mihleniewicz Apoth. Neustadt III J Gestapa
Berlin
12. dr Nowak Ignatz Artz Kattowitz Strzelców
Bytomska 5 III J Gestapa
13. dr Pawelec Alois Arzt Loslau Braka 5 III J
Gestapa Berlin
14. dr Piechaczek Aloizy Arzt 4.4.96 Schimnitz
EK Katowitz
15. dr Prokop Ernst Arzt Loslau Plac Zamkowy
4 III J Gestapa Berlin
16. dr Rostek Arzt Rybnik Antoniego 1 III J
Gestapa Berlin
17. dr Senczyk Kar. Arzt. Kattowitz Pilsudskiego 6 III J Gestapa Berlin
18. dr Tumulka Josef Arzt Loslau Walowa 49
III J Gestapa Berlin
19. dr Wilimowski Max. Arzt Kattowitz III J
Gestapa Berlin
20. dr Cyran Emil Lublinitz III J Gestapa Berlin
21. Jagodziński Tierarzt Neustadt III J Gestapa
Berlin.
Celowo zachowałem oryginalny sposób
podania, wydrukowania treści, by uświadomić pośpiech i niechlujny sposób opracowania
księgi gończej (błędy w pisowni nazwisk, brak
imion, nazwy miejscowości w języku polskim
lub niemieckim itd.).
Po zajęciu Śląska przystąpiono do szeroko zakrojonej akcji eksterminacyjnej części polskiej ludności Śląska, mordując lub wywożąc do więzień
i obozów koncentracyjnych. Grupy operacyjne
Streckebacha i von Woyrscha, działając na terenie
Śląska miały do pomocy Freikorps oraz oddziały
30
niemieckiej tzw. samoobrony /Selbstschutz/ uformowane
z miejscowych Niemców.37
Oddział Freikorpsu w dniu
4 września I939r. rozstrzelał w katowicach w okolicach
Rynku i ulicy Zamkowej /dziś
nieistniejącej/ 80. powstańców, harcerzy i innych, którzy
stanęli w obronie miasta Katowic i innych miast. Wśród rozstrzelanych ustalono między
innymi nazwisko aptekarza
Edmunda Baranowskiego z Chorzowa, wielkiego Polaka, powstańca wielkopolskiego, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, działacza
zawodowego, społecznego i politycznego.38
Prochy aptekarza Edmunda Baranowskiego znajdują się na cmentarzu w Panewnikach
(dzielnica Katowic). Na granitowej płycie napis
głosi: („... Tu spoczywają prochy 100 powstańców śląskich, harcerek i harcerzy, pomordowanych przez zbirów hitlerowskich na ulicach
Katowic i w lasach panewnickich”).39
W „Kalendarium najważniejszych wydarzeń 1939-1945” (Ryszard Kaczmarek) podaje się, że niemieckie jednostki wojskowe zamordowały do 4 września w Katowicach ok.
250 osób, w Imielinie ok. 28, w gm. Gostyń
16 (w tym 9 powstańców śląskich); członkowie Freikorpsu rozstrzelali w Orzeszu - 29
osób, w Pszczynie - 7.40 Pod datą 10.09.1939
podano „rozstrzelane w Katowicach ok. 80
obrońców Katowic i Chorzowa z 4 września
1939r.41 Według danych polskich zamordowano do dnia 30 września 1939r. 700 powstańców śląskich.42
www.katowice.oia.pl
Aptekarz Kazimierz Burzyński z Koszęcina, były powstaniec śląski działacz plebiscytowy
i Związku Obrony Kresów Zachodnich, gorący
patriota oraz społecznik, został po wkroczeniu
wojsk hitlerowskich natychmiast aresztowany.
Jako „Grosspole” - wielki Polak szedł swą ostatnią drogą przez więzienia i obozy: Lublińca,
Łambierzyc, Rawicza, Buchenwaldu, Dachau
i powtórnie wraca do Buchenwaldu, gdzie ginie
śmiercią Polaka 31 grudnia 1940 roku.44
Na Górnym Śląsku przez okres dwóch miesięcy - września i października 1939r. hitlerowcy wspólnie z Freikorpsem dokonali 58 egzekucji.45 Polacy, w tym lekarze i farmaceuci,
siostry sanitarne, członkowie organizacji PCK
i inni związani ze służbą zdrowia (ochroną zdrowia), na całym obszarze woj. śląskiego i Zagłębia Dąbrowskiego w granicach roku 1939
dali dowody pełnego zintegrowania woli walki
z hitlerowskim najeźdźcą, w wojnie obronnej
we wrześniu 1939r.
Mało nowoczesna organizacja wojskowej
służby zdrowia, nie przystosowana do dynamicznego prowadzenia wojny, jaką narzuciła
armia niemiecka, nie pozwoliła na spełnianie
w pełnym zakresie potrzeb sanitarnych, medycznych wynikających z działań kampanii
wrześniowej 1939r. Niemniej ofiarność polskiej służby zdrowia, jak i cywilnych jednostek
organizacyjnych (szpitali, aptek, drużyn PCK)
pokryły częściowo niedostatki organizacyjne
i materiałowe, zasługując tym na wysoką ocenę
patriotycznej postawy.
Niemcy od pierwszych godzin okupacji na
Górnym Śląsku z całą nienawiścią i pedantycznością likwidowali inteligencję polską, wśród
niej lekarzy i farmaceutów, czołowych działaczy
politycznych, związkowych, czerwonokrzyskich.
Sonderfahndungsbuch Polen, oraz dodatkowe
listy, wykazy Ślązaków - Polaków, opracowane
przez hitlerowskich przywódców mniejszości
niemieckiej stały się wytycznymi do wprowadzanej polityki terroru wobec narodu polskiego.
www.katowice.oia.pl
Farmaceuci i lekarze brali aktywny udział
w podziemnym ruchu oporu w Prowincji Górnośląskiej, w Generalnej Guberni oraz walczyli
na różnych frontach poza granicami kraju.
Mamy dostateczne i poważne powody polityczne, historyczne, zawodowe, społeczne,
jak i moralne, aby o roku 1939 pamiętać, aby
przypominać o wrześniowej wojnie obronnej
- mija 70. rocznica tragedii wojennej. Naszą
powinnością starszego pokolenia jest przekazywanie młodzieży medycznej, farmaceutycznej
faktów, dowodów patriotyzmu polskiego ojców
i dziadków. Historia winna oddać hołd i sprawiedliwość narodowej przeszłości śląskiej i zagłębiowskiej służby zdrowia.
Podjęty temat referatu jest pretekstem, by
odejść na chwilę od rzeczywistości i spojrzeć
wstecz na karty historii.
„Eksponatami muzealnymi” do tematu
związanego z 70. rocznicą wybuchu II. wojny
światowej są m.in.: pola bitew pod Wyrami na
Śląsku, nad Bzurą, pod Torukiem, Monte Cassino, pod Lenino, Narwikiem w Normandii, to
miejsca ludobójstwa w Ostaszkowie i w Katyniu, to obozy koncentracyjne, krematoria,
komory gazowe, więzienia, to cmentarze żołnierskie i cywilne, to pomniki, grobowce, muzea Holocaustu i bezimienne krzyże. II Wojna
światowa to także polskie groby w Kazachstanie, w kopalniach na Kołymie, w Gułagach
i w tajdze syberyjskiej.
My Polacy (i nie tylko) młodzi i starzy
o tych miejscach, wydarzeniach, zbrodniach i grobach zapomnieć nie możemy.
Nie wolno nam udawać że tej przeszłości
nie było, że ta przeszłość nas nie dotyczy.
My farmaceuci, lekarze i inni pracownicy
ochrony zdrowia, miłośnicy historii musimy dbać o pamięć, szanować przeszłość
i honor tych co odeszli.
prof. Dionizy Moska
Przypisy:
1. W. Janiurek, W. Szewczyk: O Śląsku i Ślązakach.
Śląsk, 1958, s. 13.
2. D. Moska: Działalność społeczna i narodowa
lekarzy i farmaceutów w latach okupacji na
Górnym Śląsku. Archiwum Historii Medycyny,
1972, XXXV, 159.
31
Bonifacy Bałdyk - aptekarz z Żor był zarejestrowany w Sonderfahndunsbuch Polen.
Były powstaniec śląski, działacz plebiscytowy
i społeczny został aresztowany w październiku
1939r. Hitlerowcy zamordowali Bałdyka 30
kwietnia 1940r. w ciężkim więzieniu w Strzelcach Opolskich.43
3. R. Kaczmarek: Górny Śląsk podczas II wojny światowej. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego,
Katowice, 2006.
4. T. Borówka: Czekając na Polskę. Dziennik Zachodni nr 263 (12-13 listopada 2003), s. 13.
5. M. Krężel, Sprzedam maciejówkę. Polska
Dziennik Zachodni (7 listopada 2008), s. 24.
6. D. Moska: Wkład farmaceutów w bezpieczeństwo i obronność Górnego Śląska w latach II
Rzeczypospolitej Polskiej (maszynopis wykładu
hablitacyjnego - 1992).
7. D. Moska: Apteki i aptekarstwo w autonomicznym
województwie śląskim w II Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1922 - 1939. Rozprawa habilitacyjna, Sosnowiec 1992. Śląska Akademia Medyczna.
8. R. Kaczmarek: Górny Śląsk podczas II wojny
światowej... s. 42.
9. D. Moska: Służba Zdrowia w wojnie obronnej 1939r.
/w:/ Służba Zdrowia nr 38 (18 września 1983r.).
10. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna: Ten jest z ojczyzny mojej. Kraków 196
11. D. Moska: Działalność społeczna i narodowa lekarzy i farmaceutów w latach okupacji ... s. 161
12. M. Łyszczarz: 50-letnia działalność PCK w Zagłębiu Dąbrowskim (maszynopis).
13. J. Zenneg: relacja ustna spisana przez autora.
14. F. Szczęśniewski: Obrona Brzezin Śląskich 1
września 1939r. Archiwum Zarządu Okręgu
ZBOWiD, Katowice, sygn. IV/109.
15. J. Gabszewicz: Burza się zbliża (pamiętnik). Archiwum Hist. Medycyny T. XXIII, 1960, z. 4, s.
489-4980
16. A. Szebesta: Odpis listu do mjra dyplo rez. Władysława Steblika (u autora).
17. B. Hager, Życiorys, odpis u autora.
18. Do Moska: Działalność narodowa i społeczna farmaceutów i lekarzy polskich na Górnym Śląsku w latach 1939-1945. Poznań, 1972, (maszynopis) s. 18.
19. Tamże, s. 41-42.
20. Do Moska: Farmaceuci w Wojskowym Centrum
Szpitalnym „Zamość” podczas wojny 1939r.
Farm. Pol. T. XXVII, nr 6, s. 451-453.
21. F. Nowak: Stefan Ganszer - bojownik o sprawę
polską. Farm. Pol. 1960, nr 21-22, s. 453. Także
relacja ustna syna mgr Władysława Ganszera
spisana przez autora.
22. J. Tyrała: życiorys Jerzego Tyrały opracowany
przez syna Jana (u autora).; D. Moska: Jerzy
Tyrała (1892-1952). /biogram/ w: Apothecarius
nr 16, r. XVI, 26 luty 2007, s. 24-26.
23. H. Latanowicz: Informacja z listu do autora.
24. W.C. Sikora: Z listu do autora; także: Wspomnienia farmaceutów z lat 1939-1945 pod red. W.W.
Głowacki, Wyd. Literackie, Kraków, 1975, s. 318.
25. E. Kruza: W trybach hitlerowskiej machiny. /w:/
Wspomnienia Farmaceutów ... s. 109-114.
32
26. Nowak: Trudna droga do wolności /w:/
Wspomnienia Farmaceutów ... s. 11-13.
farmaceutów i lekarzy polskich... s. 19.
28. A. Kwade: Relacja ustna spisana przez autora.
także: D. Moska: Alfons Kwade (1910-1981)
- biogram. Apothecarius nr 23, R. XVII, (ŚFF19), 20 grudnia 2008, s. 3-17,
29. J. Jankowiak: Relacja ustna spisana przez autora, także: D. Moska: mgr farm. Florian Jankowiak (1907-1988). Apothecarius nr 15, R.XV,
(20 grudnia 2006, s. 7-11).
farmaceutów i lekarzy polskich ... s. 311.
31. Tamże s. 330
32. Tamże s. 330
33. D. Moska: Pamięci mgra farm. Romana, Aleksandra Bethgego (1884-1946) Farm. Pol. R. 46,
nr 7-8, 1990, s. 274-275.
34. M. Wrzosek: Niemieckie siły policyjne na Górnym Śląsku w rejencji katowickiej w okresie od
września do grudnia 1939r. /w:/ Biuletyn Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich
w Polsce. T. XVII, 1967, s. 103.
35. A. Szefer: Piąta Kolumna na Śląsku. Trybuna
Robotnicza, nr 242, z 11-12 października 1969.
36. P. Dubiel: Wrzesień l939r. na Śląsku, Katowice
1963, s. 34.
lekarzy i farmaceutów polskich na Górnym Śląsku w latach 1939-1945. Poznań, 1972. (maszynopis - doktorat), s. 48.
38. A. Szefer: Miejsca straceń ludności cywilnej województwa katowickiego (1939-1945), Katowice
1969, s. 13; F. Nowak: Materiały do historii aptekarzy śląskich i ich udział w walkach narodowo-wyzwoleńczych. PZWL, Warszawa, 1964.
39. „Wiarus”, W obronie Katowic, „WTK” nr 39,
z 29 września 1968.
40. R. Kaczmarek: Górny Śląsk podczas II wojny
światowej... s. 429.
41. Tamże s. 430
42. Tamże s. 432
43. P. Nowak: Materiały do historii aptekarzy śląskich... s. 20, 25, 43.
44. F. Nowak: Kazimierz Burzyński - polski aptekarz z Koszęcina,, Farm. Pol. 1960, nr 10, s.
197.; D. Moska: Kazimierz Burzyński( 18801940), biogram. Apothecarius nr 14, R. XV, 23
października 2006r., s. 12-15.
45. A. Szefer: Miejsca straceń ludności cywilnej
województwa katowickiego... s. 14. także: A.
Szefer: Piąta kolumna na Śląsku, nr 242, 1969
- Trybuna Robotnicza.
prof. Dionizy Moska
www.katowice.oia.pl
dokumenty
prof. Dionizy Moska
Do druku podał: prof. Dionizy Moska
Tak rodziła się „socjalistyczna demokracja” w 1954r.
w Katowickiej i Krakowskiej Izbie Aptekarskiej.
Nieoczekiwane
www.katowice.oia.pl
33
Franciszek Krause
- działacz pelbiscytowy
Przedruk z Farmacji Polskiej rok 1967, nr 11-12, s. 882-883.
Autor: mgr farm. Franciszek Nowak
Franciszek Krause (1885 - 1954) należał
do ludzi, których , którym los nie szczędził zawodów i rozczarowań. Urodził się 10.X. w Polskiej Wiśniówce na Pomorzu, jako syn rolnika
i 13 dziecko z rzędu.
Po ukończeniu szkoły Krause wyjechał do
Wiednia, gdzie wstąpił na praktykę do apteki. Po zdaniu egzaminu zwanego „tirocinium”
i uzyskaniu lepszych warunków materialnych
ożenił się. W 1909r. zapisał się na farmację
w Uniwersytecie Wiedeńskim, a w marcu 1910r.
urodził mu się syn, dzisiejszy kierownik apteki
w Zawadzkiem, woj. opolskie. Dyplom magistra farmacji otrzymał w 1911r.
W latach 1911 - 1915 mgr Krause pracował
w różnych aptekach wiedeńskich. W Wiedniu
przebywało w owych czasach wielu Polaków,
którzy utrzymywali ze sobą towarzyskie stosunki. Byli tam również farmaceuci, a między innymi: mgr Franciszek Herod, późniejszy redaktor
„Wiadomości Farmaceutycznych” oraz poseł do
parlamentu wiedeńskiego, Tadeusz Reger.
W połowie 1915r. Krause jako pruski poddany powołany został do niemieckiego wojska. Dostał przydział do apteki szpitala wojskowego w Koźlu, w którym odbywał służbę
także farmaceuta węgierski. Obaj farmaceuci
znaleźli z czasem wspólny język i rozpoczęli pracę konspiracyjną. W szpitalu przebywali
ranni Polacy i Węgrzy, będący w mundurach
niemieckich względnie austriackich. Polacy
wraz z lekarstwami otrzymywali od farmaceuty węgierskiego polskie ulotki i mapę Polski,
Węgrzy natomiast otrzymywali od Krausego
mapę wolnych Węgier. Wymiana ról i duża
ostrożność nie uratowała ich jednak od wsypy, w rezultacie czego Krause został dyscyplinarnie przeniesiony do VI Korpusu Armii we
Wrocławiu.
34
prof. Dionizy Moska
Brak fachowców w owych czasach był jednak tak duży, że po pewnym czasie Krause znalazł się na wolności i dostał przydział do jednej
z katowickich aptek. W lutym 1917r. przeniesiony został do apteki w Opolu i tam pracował
do zakończenia pierwszej wojny światowej.
W początkach 1919r. nabył w Opolu drogerię,
gdyż, jak wiemy, koncesji na otwarcie apteki
Polakom z reguły odmawiano. Również kolega Krausego, aptekarz Wicherski, uruchomił
w tym czasie w Opolu drogerię.
Lata pobytu Krausego w Opolu łączą się
z wielkim zrywem tamtejszej Polonii w akcjach
propagandowo - uświadamiających. Zarówno
sam Krause, jak i jego żona Matylda zaangażowali się czynnie do prac plebiscytowych, a w mieszkaniu ich utworzony został jeden z ośrodków
agitacyjnych i miejsce spotkań z francuskimi oficerami, przychylnymi sprawie polskiej.
Matylda Krause jeździła po wsiach i wygłaszała na zebraniach płomienne przemówienia oraz nawoływała do głosowania na rzecz
Polski, zakładała Towarzystwa Polek. Gdy
wybuchło III powstanie, Niemcy wyznaczyli
wysoką nagrodę za wskazanie miejsca jej pobytu. Prasa niemiecka, podjudzająca ludność
przeciwko polskim działaczom, nazywała p.
Krause „die polnische Hexe” „Polska czarownica”, uprzedzona w porę o grożącym jej
niebezpieczeństwie, w przebraniu chłopki,
opuściła Opolszczyznę. Mąż jej, mgr Krause,
również opuścił Opole i przeniósł się do Mysłowic, gdzie wspólnie z dr Maksymilianem
Wilimowskim zorganizowali Główny Szpital
Powstańczy wraz z apteką, którą kierował do
jej likwidacji.
W kilka dni po przejęciu władzy na Górnym Śląsku przez Rzeczpospolitą Polską, tj.
29 czerwca 1922r. mgr Franciszek Krause brał
www.katowice.oia.pl
Zaświadczenie prawa wykonywania zawodu F. Krause.
udział jako delegat farmaceutów śląskich w V
Zjeździe Związku Zawodowego Farmaceutów
Pracowników w Krakowie. Na zjeździe wygłosił przemówienie, deklarując w imieniu pracowników aptek górnośląskich współpracę z narodem polskim i Zarządem Głównym ZZFP.
Pod koniec 1922r. mgr Krause otrzymał
koncesję na nową aptekę w Brzezinach Śląskich. Tak, jak w czasach niewoli, brał i teraz
udział w akcjach społecznych. Był zastępcą
burmistrza, prezesem Straży Pożarnej, wiceprezesem Związku Uchodźców w Brzezinach
Śląskich. W 1930r. przeniósł się do Katowic,
www.katowice.oia.pl
gdzie odkupił z rąk Niemca (Erwina Bauera)
aptekę „Św. Barbary”.
Na lata 1930 - 39 przypada jego najintensywniejsza praca w Związku Aptekarzy Województwa Śląskiego, który był Oddziałem PPTF. W latach tych pełnił obowiązki sekretarza Związku
oraz inne funkcje w Komisjach PPTF, jak np.:
Komisja Bezrobocia, Komisja Cennikowa itp.
Niebawem nadszedł wrzesień 1939 i okres
niewoli. W styczniu 1940r. mgr Krause wyrzucony został z własnej apteki przez niemieckiego
treuhandera. W 1943r. został aresztowany pod
zarzutem współpracy z ruchem oporu. Osadzo35
no go w więzieniu katowickim, a następnie przeniesiono do Bytomia, gdzie przebywał do końca
1944r. W grudniu tegoż roku wypuszczony został na wolność w stanie ciężkiej choroby. Wyzwolenia doczekał się w szpitalu mysłowickim.
Mgr Krause utracił w czasie okupacji żonę
i dwóch braci. W 3 dni po pogrzebie Matyldy
Krause zjawiło się gestapo, aby aresztować
dawną polską „czarownicę” z Opola. Przedwczesna śmierć na żółtaczkę zakaźną uchroniła
ją przed obozem koncentracyjnym. Jeden z braci Krausego zamordowany został w Dachau,
a drugi w Oranienburgu. Również syn jego
Eugeniusz (wspomniany uprzednio - kierownik apteki w Zawadzkiem) przesiedział w więzieniach gestapowskich półtora roku. Wysoką
cenę płacić musiała rodzina Krausów za akcentowanie polskiej narodowości.
Mgr Franciszek Krause już po wyzwoleniu
przeszedł wstrząsające przeżycie. Kiedy w lutym 1945r. po przeprowadzeniu generalnego
remontu, miał uruchomić aptekę w Katowicach, przy ul. 1 Maja 46, z niewyjaśnionych
przyczyn nastąpił silny wybuch amunicji, znaj-
dującej się w wagonach, stojących w bliskiej
odległości. Skutki wybuchu były fatalne - wyleciały wszystkie szyby i drzwi z futrynami,
zawaliły się regały i szafy. Apteka wyglądała
jak śmietnik, na którym rozsiane były zioła
i chemikalia. Należało zaczynać od nowa.
W Odrodzonej Polsce Ludowej Franciszek
Krause brał również udział w pracach społecznych. Należał do współzałożycieli Izby Aptekarskiej i był członkiem Rady w pierwszej kadencji.
Był czynnym w Związku Powstańców Śląskich
oraz w innych organizacjach. Ale oto zbliżał się
koniec jego pracowitego życia, dnia 3 maja 1954
roku po długich cierpieniach zmarł na raka.
Mgr Franciszek Krause, jak również jego
żona, Matylda, posiadali wszystkie śląskie odznaczenia.
Piśmiennictwo:
1. Kronika Farmaceutyczna 1922, s. 43
2. Herod F.: Kalendarze Farmaceutyczne 1931-39.
3. Krause E.: Życiorys ojca (rękopis u autora).
mgr farm. Franciszek Nowak
Poświadczenie obywatelstwa Franciszka Krause - 18.10.1950r.
36
www.katowice.oia.pl
Pismo Sądu Powiatowego z Katowic ze stycznia 1951r.
Pismo mgr farm. Eugeniusza Krause - syna aptekarza Franciszka Krause.
www.katowice.oia.pl
37
Kmieć Krzysztof
Szukamy
wybitnych farmaceutów
Szanowni Państwo,
Artyści sceny, ekranu i estrady bawią nas
i wzruszają, zmuszają do myślenia i poprawiają nam humor, podpowiadają jak żyć, a czasem
grożą palcem. Zdarza im się prowokować i zaskakiwać. To aktorzy teatralni i filmowi, pieśniarze i piosenkarze, muzycy, satyrycy, reżyserzy,
konferansjerzy i prezenterzy muzyki. To także
kompozytorzy, pisarze, poeci i scenarzyści, którzy dzięki tym wymienionym wcześniej, mogą
zaistnieć na scenie. Wielu aktorów śpiewa na
estradach i scenach i występuje w kabaretach.
Widzimy ich najczęściej z nagrodami w ręku,
z koszami kwiatów, w blasku światła rampy, kiedy udzielają wywiadów i rozdają autografy. Ale
pamiętajmy także o paraliżującej niemal tremie
przed występem - niezależnie od wieku i scenicznego stażu. O ostrych słowach krytyka i spo-
dr farm. Krzysztof Kmieć
rach z reżyserem o interpretację roli i pokazanie
swojego kunsztu. To wszystko prawda, ale i tak
co roku sale egzaminacyjne szkół teatralnych
i filmowych zapełniają się setkami młodych ludzi chcących służyć 10-tej muzie.
W ciągu ponad 20 lat wykonałem około 170
ekslibrisów dla artystów. W treści nawiązują do
ich zawodu, specjalności czy charakteru, a towarzyszy temu naturalny atrybut jakim są teatralne maski. Ale wielokrotnie są to ekslibrisy
obrazujące ich pasje i zajęcia pozazawodowe,
jakże dalekie od ich aktorskiego czy muzycznego kunsztu.
Do wystawy wybrałem około 100 ekslibrisów. A dlaczego pokazuję je w „Piwnicy u Inez” w szwajcarskim Baden? Ta mała
miejscowość koło Zurichu to jednak miejsce
znaczące i ważne dla szwajcarskiej Polonii.
To tutaj w nastrojowej piwnicy pojawiają się
piosenkarze, muzycy, aktorzy, filozofowie,
naukowcy, którzy chętnie przyjeżdżają z Polski, aby spotkać się z tymi, którzy rzadko bywają w kraju. A Inez Naglicka, kiedyś także
artystka sceny, w ciągu ponad 15 lat zaprosiła
do „Piwnicy” ponad 70 osób świata sztuki.
Pomaga jej w tym mąż Feliks Naglicki, kiedyś współzałożyciel zespołu „Skaldowie”.
Wśród gości było kilku, dla których wykonałem ekslibrisy - Zygmunt Konieczny, Jacek
Zieliński, Jan Nowicki, Andrzej Sikorowski,
Leszek Długosz, Piotr „Kuba” Kubowicz,
Alosza Awdiejew, Aleksander Kobyliński
„Makino” oraz filozof profesor Józef Lipiec.
Czy można się zatem dziwić, że Inez za całość swych działań dla promocji i popularyzowania polskiej kultury i działalności na rzecz
Polonii została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Do gratulacji przyłączam się także ja, dziękując jednocześnie za zaproszenie i możliwość
pokazania mojej ekslibrisowej pasji.
dr farm. Krzysztof Kmieć
38
www.katowice.oia.pl
Andrzej „Oscar” Jeziorek
1997, 105x60 mm
X3, op. 726
Podróżnik, dotarł w latach 70-tych i 80-tych do
ponad 30 krajów, głównie egzotycznych, a także na Spitsbergen. Pierwszy ekslibris wykonał
jako upominek imieninowy w 1985 roku techniką cynkotypii. Od tej pory stworzył ponad 2600
ekslibrisów o różnorodnej tematyce, przede
wszystkim farmaceutycznej, medycznej, przyrodniczej, religijnej, orientalnej, muzycznej,
górskiej. Zdecydowaną większość ekslibrisów
wykonał techniką linorytniczą, ale ma w swoim dorobku cynkoryty, cynkotypię kreskową,
a także pojedyncze prace takie jak drzeworyt,
ołowioryt, akwaforta oraz na tak nietypowych
materiałach jak płyta kompaktowa czy analogowa oraz jedyny w świecie sołoryt na oryginalnej płytce soli wielickiej. Drukuje tylko
czarnym kolorem.
Artur Dziurman
2006, 98x59 mm
X3, op. 2108
Do druku podał prof. Dionizy Moska
Soni Bohosiewicz
2008, 54x36 mm
X3, op. 2521
Karol Strasburger
2002, 67x60 mm
X3, op. 1543
www.katowice.oia.pl
Andrzej Buszewicz
2006, 92x40 mm
X3, op. 2005
39
Krzysztof Kmieć urodził się w 1950 roku w Cieplicach Śląskich Zdroju,
ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Kazimierza
Brodzińskiego w Tarnowie.
Ale całe dorosłe życie - zawodowe i twórcze związał
z Krakowem. Jest doktorem farmacji, pracownikiem Katedry Farmakognozji Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W latach 2002-2005 był członkiem Senatu tej
uczelni. W pracy zawodowej zajmuje się roślinami leczniczymi, a zwłaszcza ich historią w rozwoju terapii. Szczególnie interesuje
się właściwościami leczniczymi kasztanowca
oraz jego znaczeniem w sztuce i architekturze.
1953 rok
cz. II
dr farm. Lidia Czajka
Zdecydowana większość aptek w kraju była
własnością PZF Cefarmów. Wyjątek stanowiły
apteki szpitalne oraz kolejowe. Generalnie aptek
było mało. Efektem były ustawicznie w nich kolejki chorych po lekarstwa. Sytuację miała zmienić nowelizacja „Ustawy o działalności gospodarczej z 23.12.1988r. Dz.U. 411 poz. 324, która
umożliwiałaby powstanie prywatnych aptek poprzez wykupywanie ich z PZF Cefarmów przez
aptekarzy, a następnie powstawanie nowych prywatnych placówek dzięki farmaceutom. W poszczególnych Cefarmach powstawały komisje,
które wyrażały zgodę na odsprzedaż konkretnej
apteki konkretnemu aptekarzowi. Jednocześnie
PZ Cefarm odstępował lokal apteczny nowemu
właścicielowi. Kupujący musiał uzyskać koncesję z Min. Zdrowia. Sprzedaż dotyczyła leków,
wyposażenia oraz mebli. Prywatna apteka podlegała Min. Zdrowia, a lokalnie Wydziałowi
Zdrowia.
Pierwszym właścicielem został dr Stefan
Skrzypczak. Ja także zostałam właścicielką apteki, której byłam kierownikiem od początku
jej istnienia i nazwałam ją „Teriak” modyfikując ją ze starych aptekarskich nazw i uzyskałam
świadectwo ochronne na znak towarowy. Jakież
było moje zdziwienie, kiedy dowiedziałam się,
że dwie apteki w kraju w tym jedna w Gliwicach, przywłaszczyły sobie moją nazwę i to bez
porozumienia ze mną. A przecież jest to przywłaszczenie sobie czyjegoś dobra. Podpisałam
umowę najmu ze Spółdzielnią „Górnik”. W jej
treści znalazło się zobowiązanie do spłaty kredytu budowlanego, odsetek oraz wartości nieruchomości na której stoi apteka
Dla nas aptekarzy właścicieli aptek, powstała
rzeczywistość, niosła ze sobą inny status prawny
oraz uprawnienia i obowiązki. Będąc kierownikami aptek, byliśmy pracownikami PZF Cefarmu i odpowiadaliśmy za powierzone mienie oraz
40
prowadzenie apteki zgodnie z obowiązującym
prawem, kierowaliśmy zespołem, ustalaliśmy
normy na leki oraz je zamawialiśmy. Cała zatem
sfera ekonomiczno-finansowa, czy też podejmowanie decyzji, kontaktów z urzędami była nam
obca i nie znana.
Powstała myśl stworzenia własnej organizacji, która zajęłaby się załatwianiem najistotniejszych dla wszystkich spraw. Tak powstało
Zrzeszenie Farmaceutów Właścicieli Aptek. Powołano Zarząd - Prezesem zostałam ja, zaś ZASTĘPCĄ dr farm. Jadwiga Zdąbłasz.
Struktura organizacyjna była bardzo prosta.
Powołani zostali przedstawiciele miast. Raz
w miesiącu zbieraliśmy się w celu omówienia
ważnych problemów oraz sposobów ich załatwienia. Początkowo zebrania odbywały się u
mnie w aptece. Dzięki pomocy działacza Pana
Switonia otrzymaliśmy pokój w narożnym budynku przy ul. Młyńskiej na pierwszym piętrze.
Odkupiliśmy jego umeblowanie. Byliśmy trochę anonimowi i jako tacy staraliśmy się zainteresować naszymi problemami społeczeństwo,
władze oraz dziennikarzy. O naszych sprawach
rozmawialiśmy w radio czy telewizji oraz
udzielaliśmy informacji w wielu publikatorach.
Uzyskanie zrozumienia naszych problemów
było dla nas najważniejszym zadaniem, od którego zależał efekt naszej pracy.
O aptekach społeczeństwo wiedziało niewiele. Po prostu przychodziło z plikiem recept
i otrzymywało leki za darmo lub za niedużą
odpłatnością. Teraz sytuacja się zmieniła. Byliśmy zakładami prywatnymi, do tego samofinansującymi się. Kiedy nie otrzymywaliśmy w
terminie refundacji powstawały duże problemy.
Porady prawne dużo nam wówczas pomogły.
Były sytuacje, w których przez kilka miesięcy
pozbawiani byliśmy wpływów refundacyjnych.
Każdy z właścicieli aptek zawierał umowę tzw.
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
zostałam odznaczona „Medalem im. Edmunda
Baranowskiego”. Brała udział w wielu Zjazdach
Pol. Tow. Farm. w Katowicach i w Warszawie
oraz Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny i Filozofii w Gorlitz oraz Dusseldorfie, gdzie
przedstawiałam swoje prace z dziedziny historii
farmacji. Te wspomnienia dają mi dużo satysfakcji i zadowolenia. Przez pewien krótki okres
prowadziłam wykłady i ćwiczenia z organizacji
służby farmaceutycznej na Wydziale Farmaceutycznym oraz Lekarskim w Katowicach.
Coraz częściej właścicielami aptek zostawali ludzie, spoza Zawodu Aptekarskiego, a jeżeli
byli to farmaceuci to niektórzy z nich rozpoczęli swoją działalność od walki z sąsiadującymi
aptekami o tzw. społeczne wpływy. Z czasem
przybierały one coraz bardziej wyrafinowane
metody. Wysyłano zatem mieszkańcom z innych
osiedli oferty cenowe, rabatowe, propozycje negocjacji, oferowano prezenty - kubki lub talerze
pozyskiwane z tzw. odpadów produkcyjnych.
Liczba właścicieli z tzw. pomysłem nie była
duża, ale efekt był duży szczególnie wówczas,
kiedy oferowano leki za grosz lub karty stałego
pacjenta. Sposoby przyciągania pacjentów były
i są stale unowocześnianie. Jest to reklamowanie
w gazetkach osiedlowych propozycji realizacji
telefonicznych zamówień leków i realizacja zamówienia przez aptekę do domu chorego i bezpłatnie. Po osiedlach jeździ samochód z przyczepą z nagraniem reklamującym aptekę.
Czy próbuje się z tym walczyć myślę, że
tak, ale mało skutecznie. Ci ludzie przecież, nie
tylko kompromitują nasz Zawód, ale sieją w
aptekach ferment.
Myślę, że popełniliśmy błąd, że nie kontynuowaliśmy współpracy z dziennikarzami, kiedy
zlikwidowano Zrzeszenie Farmaceutów Właścicieli Aptek. Być w ich kręgu zainteresowań to
duży atut dla Zawodu, możliwość dotarcia do
mieszkańców. Mamy przecież ogromne trudności dotyczące przepisów prawnych, takich jak
sieć aptek, koślawe prawo farmaceutyczne, w
którym degraduje się społecznie aptekarza, który jest zmuszony zawiesić działalność gospodarczą. Prawo farmaceutyczne zezwala na pół roku,
prawo dotyczące innych obywateli do 2 lat.
To samo dotyczy ograniczenia wiekowego farmaceutów właścicieli aptek. Czy ktoś
zna przypadki, żeby lekarzowi uniemożliwić
prowadzenie prywatnego gabinetu z uwagi na
wiek, jak to się stosuje w aptekach. Miałam to
41
Cesji Wierzytelności, na mocy której aptekarz
otrzymywał z banku całą wartość refundacji
bez tzw. odsetek, które otrzymywał bank. Początkowo wydział zdrowia nie był zachwycony
naszym pomysłem i miał do nas duże pretensje.
Jednak, po rozmowie z nami zrozumiał złożoność wartości refundacyjnej. Sądził bowiem, że
cała refundacja jest własnością aptekarzy. Niestety tylko część, reszta, to wartość zakupionych leków z hurtowni.
Wreszcie doczekaliśmy się Ustawy o Izbach
Aptekarskich. Na tej podstawie zostały ogłoszone pierwsze powojenne wybory do Władz.
Zostałam wytypowana na stanowisko prezesa. Jednak zrezygnowałam na korzyść Pana
Prof. Dionizego Moski. Uważałam bowiem, że
sprawy aptekarstwa były od lat zaniedbywane.
Współpraca Izby ze Zrzeszeniem może zdziałać wiele dobrego dla Zawodu.
Jaka była współpraca Izby Aptekarskiej ze
Zrzeszeniem. Patrząc z perspektywy lat - myślę, że poprawna. Organizowaliśmy wspólne
spotkania z dziennikarzami, wypowiedzi radiowe na temat problemów zawodowych, nie
występowaliśmy razem w telewizji. W sumie,
cieszyliśmy się poparciem mediów.
Następne wybory do władz Okręgowej Izby
Aptekarskiej rozpoczęły się, zgodnie ze statutem
od wyboru delegatów. Będąc Prezesem Zrzeszenia Farmaceutów Właścicieli Aptek, zostałam
na to spotkanie zaproszona. Rozpoczęło się ono
zgłaszania kandydatów na wspomnianych delegatów. Zaskoczyła mnie od razu pewna prawidłowość. Jedna osoba podawała nazwisko kandydata, a już druga wymieniała inne. I tak powstał
łańcuszek zgłoszeń. Zastanawiałam się o co tu
naprawdę chodzi. Pomyślałam o sobie, ktoś nie
chce by umieszczono moje nazwisko tylko, że ja
nie miałam takiego zamiaru, zatem, żeby przerwać tą naiwną grę wyszłam z sali. Postanowiłam przestać działać społecznie. W związku z
tym napisałam rezygnację z funkcji i zostawiłam
ją w Zrzeszeniu. Od tej pory, przez całe lata, nie
brałam udziału w żadnym aptekarskim spotkaniu. Więcej czasu poświęcałam aptece, praktykom studenckim, pisaniem artykułów naukowych, popularnonaukowych oraz popularnych,
umieszczając je w „Archiwum Historii Medycyny i Filozofii” oraz w Czasopiśmie Aptekarskim.
To ostatnie w 2004r. wyróżniło mnie „Dyplomem
Czasopisma Aptekarskiego za wzorową realizację Zasad dobrej praktyki aptecznej”. W 2008r.
szczęście, że zwiedziłam kraje europejskie i
dlatego wiem, że te problemy rozwiązują badania lekarskie. Reklamy leków są nie do zaakceptownia przez nasze środowisko obniżające
tak prestiż leku, jak i jego działanie terapeutyczne. Prawo farmaceutyczne nie wprowadziło sieci aptecznej, zakazu powstawania aptek
jednej obok drugiej, a to doprowadza do tragedii, szczególnie na osiedlach. W efekcie nasze
prawo tworzy sytuację patową, a więc taką, w
której apteka działająca od kilkunastu lat traci
prawo do samodzielnego decydowania o teraźniejszości i przyszłości swojej placówki, a przy
aktywności powstającej traci wcześniej czy
później dorobek swego życia, a co to znaczy
wie doskonale moja rodzina i ja. Nie potrafię
zrozumieć jak można było nie przewidzieć tego
zjawiska. Jak można ocenić degradację prawną
aptekarzy. Nazwaniem przeoczeniem, zaniedbaniem czy lekceważeniem tej grupy zawodowej. Zatrudniamy przecież w kraju osoby, które
z racji pełnionych funkcji winne interesować
się treścią uchwalanych praw związanych z
farmacją apteczną i ich niuansami odbiegającymi od innych zawodów lub uprawnień innych
obywateli, np. prawo dotyczące działalności
gospodarczej daje wszystkim ludziom prawo
do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczącej prowadzonego przez siebie zakładu. Tylko apteki nie mogą korzystać z tego uprawnienia gdyż w sytuacji w jakiej ja się znajduję nie
działa. Kto rozsądny odkupi aptekę zagrożoną.
Odwoływanie się do jakichkolwiek władz
miejskich czy wojewódzkich, jak w moim wypadku, nie powoduje „czy może ona ma rację”
i należałoby jej pomóc tylko przypomnienie,
że ograniczam prawo władzy do samodzielnego podejmowania decyzji. Co się zatem dzieje
w takiej aptece jak moja, w której zagrożony
jest dalszy byt. Spadek obrotów, a tym samym
powstanie zadłużeń w hurtowniach farmaceutycznych, w których apteka współpracowała
od pierwszych dni ich powstania. One zresztą
wiedzą, powiadomione przez aptekę o sytuacji
w jakiej się znalazła. Wysyłają monity z terminami spłat - zaczynają się sądy, postanowienia
prawne, odsetki oraz koszty procesowe. Poznajemy specyficzną pracę komorniczą. Otrzymujemy pisma od radców prawnych niektórych
hurtowni z groźbami kar krajowych - to po
prostu szantaż. Cały czas spłacamy zadłużenia,
może nie w takiej wysokości jak sobie hur42
townie życzą ale są to systematyczne wpłaty.
Z uwagi na wiek, kredyt zaciągają córka i zięć.
Nowelizacja ustawy o Spółdzielniach
Mieszkaniowych umożliwiła w 2007r. przeniesienie prawa własności do lokalu na jego użytkownika, jeżeli był on następcą prawnym PZF
Cefarmu, spłacił kredyt budowlany i odsetki od
kredytu, podatki od nieruchomości, na której
stoi apteka.
Tak buło w moim przypadku. Mam na to
dokumenty. Napisałam zatem wniosek do Spółdzielni Mieszkaniowej (październik 2007r.).
Niestety - Zarząd Spółdzielni mi odmówił
twierdząc, że nie jestem następcą prawnym
PZF Cefarm, nie spłaciłam kredytu w całości,
odsetek, podatku od nieruchomości oraz mam
zaległości płatnicze. Oddałam zatem pozew do
sądu 5 lutego 2008r. Ten jednak, początkowo
zwrócił się o uzupełnienie danych, po czym, po
ich przesłaniu otrzymaliśmy z sądu pismo, w
którym informowano nas, że stwierdzając swą
niewłaściwość miejscową, nasz pozew przekazano innemu sądowi, podając jego adres. Ten
postąpił identycznie - następny podobnie. Po
naszej interwencji - nasz pozew znalazł się w
sądzie innym, w którym odbywają się rozprawy
w naszej sprawie.
Nadal spłacamy długi, chociaż kiedy zablokowano nam konto apteczne wytrzymaliśmy tylko parę miesięcy. Doprowadzono nas do takiej
sytuacji, w której nie mieliśmy za co kupić leków. Zostaliśmy zmuszeni do zawieszenia działalności gospodarczej na 1 rok. Niestety prawo
farmaceutyczne „mówi” o 6 - ciu miesiącach.
Unieważnienie koncesji to już zwykła formalność. To jednak koniec apteki działającej od
września 1990r. Tymczasem istniejąca apteka
na terenie przychodni powiększyła się o połowę placówki medycznej. Podobno całość jest
własnością jednej z hurtowni farmaceutycznej.
Po przesło 50 - ciu latach pracy straciłam
wszystko, a z emerytury spłacam hurtowniane
długi i nie tylko. Moja rodzina spłaca apteczny kredyt. Kiedy widzę i odczuwam na tzw.
własnej skórze efekty poczynań właścicieli niektórych aptek, to zastanawiam się do czego to
wszystko zmierza. Nie jest nam obca zawiść i
znieczulica - tylko zapominamy o bardzo ważnej sprawie - o solidarności zawodowej i jedności wspólnych działań. Szkoda !
dr farm. Lidia Czajka
www.katowice.oia.pl
w aptece
mgr farm. Krzysztof Majka
Przedsiębiorczość - choć jest ważną kategorią ekonomiczną - bywa różnie definiowana. Wydaje się, że trafna jest następująca jej
definicja: przedsiębiorczość jest cechą (lub
- jak mówi P.F. Drucker - sposobem zachowania się) przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa,
przez którą rozumie się gotowość i zdolność
do podejmowania oraz rozwiązywania w sposób twórczy i nowatorski nowych problemów,
przy świadomości związanego z tym ryzyka,
umiejętności wykorzystywania pojawiających
się szans i okazji oraz elastycznego przystosowania się do zmieniających się warunków.
Cechy uznawane za przedsiębiorcze, korzystnie wpływają na działalność przedsiębiorstwa, dynamizując je i wydatnie wpływając
na osiągnięcie jego celów. Przedsiębiorczość
ma - jak podkreśla M. Bratnicki - kluczowe
znaczenie dla rozwoju ekonomicznego. Przedsiębiorczym można być w każdej dziadzinie
i w każdej sytuacji, a więc nie tylko w małym
i dużym przedsiębiorstwie, ale także w szkole
czy aptece.
Przedsiębiorczość może być stopniowa od
niskiej do bardzo wysokiej, określanej nieraz jako ekspansywność. Należy przez nią
rozumieć stawianie sobie ambitnych zadań,
których realizacja prowadzi w krótkim czasie do szybkiego rozwoju i znacznej poprawy
sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Ekspansywność to silne dążenie do dorównania
najlepszym firmom, a nawet wysunięcie się
przed nie. Jest więc przedsiębiorczością „do
kwadratu”, choć wiąże się z podwyższonym
ryzykiem.
Niektórzy autorzy wyodrębniają z przedsiębiorczości innowacyjność, traktując ją jako
samodzielną cechę przedsiębiorstwa i przedsiębiorcy.
U podstaw innowacyjności leży kreatywność. Jest ona zdolnością człowieka do tworzenia, na podstawie kojarzenia, przy wykorzystaniu dotychczasowej wiedzy i doświadczeń,
pomysłów i rozwiązań. Słusznie stwierdza
się, że kreatywność jest potężnym ogniwem
ludzkiego doświadczenia, źródłem postępu
i przedsiębiorczości. Kreatywność wiążę się
często z destrukcją dotychczasowego stanu
przedsiębiorstwa, dotychczas stosowanych
rozwiązań technicznych, ekonomicznych lub
organizacyjnych.
Zastosujmy te definicje w aptece, w której
za wiele czynności odpowiada kierownik i za
www.katowice.oia.pl
43
Przedsiębiorczość
niektóre „kreatywny” właściciel przedsiębiorca (jeszcze gorzej jak jest to jedna osoba).
Niektóre apteki wydają preparat Singular 4 mg tabletki do żucia x 28 w następujący sposób: preparat ten można zakupić (średnia cena zakupu z 3 hurtowni
z odpowiednim rabatem od przedstawiciela) za 69.00 zł. Limit 126.76, cena urzędowa 126.76, lek w przypadku astmy wydawany jest z 30% odpłatnością czyli pacjent powinien zapłacić 38.03 natomiast
co się dzieje u ekspansywnego właściciela
apteki - pacjent płaci np. 9,50 jak to jest
możliwe? Właściciel udziela pacjentowi
rabatu (bonifikaty) w wysokości 28.53
- „wspaniały człowiek” - otóż nie, właściciel i kierownik apteki działają niezgodnie
z prawem, łamiąc go. Apteka jest nietypowym przedsiębiorstwem gdzie w kosztach
uczestniczy Narodowy Fundusz Zdrowia.
Bonifikata (darowizna) jest udzielana tylko
od kwoty do zapłaty, kwota do refundacji
jest nie zmieniona. „Kreatywny” aptekarz
zachowuje bardzo przyzwoitą marżę ale zarówno kierownik apteki jak i jej właściciel
poświadczają nieprawdę gdyż na zestawieniu refundacyjnym istnieje rubryka „odpłatność pacjenta” w której wpisana jest
kwota 38.03 nie zaś 9.50. U kreatywnego
44
aptekarza cena detaliczna leku powinna
wynosić 86.25 (20% marża), a odpłatność
pacjenta 25,88 (to jest uczciwe).
Poświadczanie nieprawdy w POLSCE
JEST KARANE. Podobnie dzieje się z lekami za 1 grosz. Można temu zapobiec w prosty
sposób.
Wystarczy aby ustawodawca wprowadził
zapis proporcjonalnego udzielania bonifikaty
w stosunku od kwoty do zapłaty jak również
kwoty do refundacji. Na przykład: kierownik
apteki chce wydać lek na receptę za jeden grosz,
odpłatność dla pacjenta wynosi 3,20 (mogą to
być paski do glucometru) - udziela wówczas
bonifikaty w wysokości 3.19 zł co stanowi 99%
kwoty do zapłaty. Według reguły, którą proponuje zastosować, aptekarz w zestawieniu refundacyjnym powinien wykazać kwotę do refundacji nie 46,80 tylko 0,47. Jest to prosta reguła
na wprowadzenie stałych cen w aptekach na
leki refundowane. Na dzień dzisiejszy wystarczy egzekwować istniejące prawo, choć warto
je też uszczelnić czego Państwu gorąco życzę
przed zbliżającymi się Świętami.
Z poważaniem
mgr farm. Krzysztof Majka
[email protected]
www.katowice.oia.pl
Dni Federalne FIPC
Międzynarodowej Federacji Farmaceutów Katolickich
Poznań 11 - 14 września 2009
Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich
Polski było organizatorem Dni Federacji FIPC
- Federation Internationale Pharmaciens Catholiqes - Międzynarodowej Federacji Farmaceutów Katolickich (International Federation of
Catholic Pfarmacists), które odbyły się w Poznaniu w dniach 11-14 września br.
Pracami Komitetu Organizacyjnego Dni
Federacji kierowała mgr farm. Barbara Fiklewicz-Dreszczyk, prezes SFKP, którą dzielnie
wspomagał Małżonek. Państwo Dreszczyk są
niezwykle miłymi i uczynnymi ludźmi. Potrafili stworzyć wspaniałą rodzinną atmosferę.
Cały zespół organizatorów zasługuje na wielkie
uznanie i wdzięczność oraz życzliwą pamięć
o wielkich Dniach Federalnych jakie przyszło
nam spędzić w pięknej stolicy Wielkopolski,
skąd wyrasta historia naszej Ojczyzny
Składy Komitetów:
1. Honorowy Komitet Organizacyjny: J. M.
prof. dr hab. Jacek Wysoki, dr farm .Tadeusz
Bąbelek, prof. dr hab. Kazimierz Głowniak,
prof. dr hab. Ryszard Kaliszan, prof. dr hab.
Ryszard Piękoś
2. Komitet Programowy: prof. Alain Lejeune - przewodniczący, mgr farm. Barbara
Fiklewicz-Dreszczyk, prof. dr hab. Edmund
Grześkowiak, dr hab. Przemysław Mikołajczyk, dr Irena Okulicz-Kozaryn, prof. dr
hab. Zyta Płotkowiak, ks. dr Adam Sikora
3. Komitet Organizacyjny: mgr farm. Barbara Fiklewicz-Dreszczyk - przewodnicząca,
dr Irena Okulicz-Kozaryn - sekretarz, prof.
dr hab. Edward Dreszczyk, prof. dr hab. Edmund Grześkowiak, mgr farm. Izabela Kaźmierczyk, mgr farm. Danuta Lewińska, dr
hab. n. farm. Anita Magowska, mgr farm.
Mariusz Michalak, dr hab. Przemysław Miwww.katowice.oia.pl
mgr farm. Piotr Klima
kołajczyk, prof. dr hab. Zyta Płotkowiak,
mgr farm. i mgr teol. Małgorzata Prusak,
mgr farm. Jolanta Radecka, ks. dr Adam Sikora, mgr farm. Sylwia Sobala, dr Elżbieta
Styp-Rekowska, mgr Alina Pacesz.
Miałem zaszczyt i szczęście reprezentować
na Dniach Federalnych Koło SFKP Diecezji Katowickiej, którym kieruje dr Leokadia WielochDepta. Niech mi wolno będzie z tego powodu
przedstawić Koleżankom i Kolegom Farmaceutom krótkie sprawozdanie z tego pięknego,
wielce pouczającego, niezwykle potrzebnego
i świetnie zorganizowanego Kongresu.
Kongres odbywał się w nowo wybudowanym
w 2000r. Seminarium Duchownym. Tam były sale
obrad, nasze zakwaterowanie i posiłki. W dniu
przyjazdu wieczorem uczestniczyliśmy we Mszy
św. w jednej z kaplic w gmachu Seminarium Duchownego. Mszę św. odprawił ksiądz włoski.
Dni Federacji rozpoczęły się Mszą Św. w Bazylice Archikatedralnej pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła. Mszę św. odprawił i homilię
wygłosił Ks. Abp. Stanisław Gądecki - Metropolita Poznański. W swojej homilii Ksiądz Arcybiskup przypomniał, że pierwsze wzmianki
o pracy aptekarzy znajdują się w Biblii w Eklezjastyku, Mądrości Syracha. Przypomina on, że
„wszelkie leki pochodzą od Boga, Pan stworzył
z ziemi lekarstwa, a człowiek mądry nie będzie
nimi gardził. On dał ludziom wiedzę, aby się
wsławili dzięki Jego dziwnym dziełom. Dzięki
nim się leczy i ból usuwa, z nich aptekarz sporządza leki, aby się nie kończyło Jego działanie
i pokój od Niego był na całej Ziemi.”. W późnym średniowieczu przysięgi składane Bogu
przez chrześcijańskich farmaceutów stały się
źródłem prawa (jakość leków, wierność recepturom, odpowiednia substytucja, nie podawanie
45
Klima Piotr
Ks. Abp. Zygmunt Zimowski
trucizn), deontologii (braterstwo, pomoc, szacunek) i etyki (środki poronne, etc.) oraz poszanowanie sumienia. Pochodzące z V-IX w.
dokumenty stanowią wytyczne dla dzisiejszych
farmaceutów z uwagi na swe znaczenie i aktualność.
Mszę św. koncelebrowali księża zaangażowani w duszpasterstwo FIPC z kraju
i zagranicy na czele z Ks. Abp. Zygmuntem
Zimowskim, Przewodniczącym Papieskiej
Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia,
z nominacji Ojca Świętego Benedykta XVI.
(po włosku tytuł ten brzmi: PRESIDENTE
DEL PONTIFICIO CONSIGLIO PER GLI
OPERATORI SANITARI (PER LA PASTORALE DELLA SALUTE).
Przez ostatnie sześć lat Ks. Arcybiskup był
Ordynariuszem Diecezji Radomskiej. Dla Ks.
Arcybiskupa było to pierwsze na nowym stanowisku (od czerwca br.) spotkanie z tak dużą reprezentacją jednego z zawodów w służbie zdrowia. Mieliśmy szczęście, że był to nasz zawód.
Do tego tak udany Kongres, możemy więc liczyć, że miło zapadnie Księdzu Arcybiskupowi
na długo w pamięci. Arcybiskupowi towarzyszył Ks. prałat Dariusz Giers z Watykanu.
Podczas Mszy św. wysłuchaliśmy niezwykle
mądrej i pięknej homilii skierowanej specjalnie
do farmaceutów. Aktualnie zabiegamy o jej tekst,
który pragniemy opublikować na tej stronie. Miałem niezwykłą satysfakcję i doznałem ogromnego
wzruszenia, gdy Ks. Arcybiskup podczas homilii
cytował Modlitwę Farmaceuty, która jest owocem
zorganizowanej przez nas w Roku Jubileuszowym
Pielgrzymki farmaceutów do Rzymu, w czasie
której dostąpiliśmy niezwykłego daru przyjęcia
na audiencji prywatnej w Sali Klementyńskiej
przez naszego ukochanego Ojca Świętego Jana
Pawła II. Autorem słów Modlitwy Farmaceutów
jest ks. dr hab. Konrad Glombik, duszpasterz naszych pielgrzymek do Rzymu.
Mszę św. w pięknej poznańskiej Katedrze
wzbogacił artyzm Chóru Poznańskich Słowików.
Po Mszy św. jej uczestnicy zwiedzili katedrę
i Muzeum Archidiecezjalne. Następnie udaliśmy
się na Rynek Starego Miasta, gdzie o godzinie
dwunastej powitały nas poznańskie koziołki zamieszkałe na ostatnim piętrze Ratusza. Po chwili
zeszły do nas na ratuszowe schody.
Dalszy spacer objął poznańską farę - piękny
kościół pw. NMP, w którym akurat odbywał się
koncert muzyki organowej.
46
Uroczyste otwarcie Dni Federalnych miało miejsce w auli Seminarium Duchownego,
w pobliżu Katedry na Ostrowie Tumskim. Dokonali go: mgr farm. Barbara Fiklewicz-Dreszczyk, przewodnicząca SKFP, dr Piero Uroda,
przewodniczący FIPC oraz prof. Alain Lejeune,
przewodniczący obrad i były przewodniczący
FIPC. Pani Przewodnicząca bardzo serdecznie
powitała Ks. Abpa Stanisława Gądeckiego i Ks.
Abpa Zygmunta Zimowskiego, władze FIPC na
czele z Prezydentem FIPC dr. Piero Uroda oraz
Ks. Pierre Welsch, opiekunem FIPC i księży kapelanów narodowych organizacji farmaceutycznych i Kół SFKP, władze Województwa Wielkopolskiego i Miasta Poznania, przedstawiciela
Ministerstwa Zdrowia, przedstawiciela Rektora
Uniwersytetu Medycznego, Członków Komitetu Honorowego i Komitetu Programowego, dr
farm. Grzegorza Kucharewicza, prezesa NRA
i dr farm. Tadeusza Bąbelka, prezesa Wielkopolskiej Izby Aptekarskiej, wykładowców i uczestników Dni Federalnych, ich sponsorów i pomagających w organizacji Kongresu.
Wśród uczestników Dni Federalnych była
jedna siostra zakonna - farmaceutka pracująca
w jednym ze szpitali wiedeńskich na stanowisku
zastępcy kierownika apteki (Hartmannspital Franziskanerinnen von der christlichen Liebe):
mgr farm. s. M. Rut SFCC, Joanna Trzeciak
(Mag. pharm. Joanna Trzeciak, Sr.Rut).
W pierwszym dniu obrad wysłuchaliśmy
następujących wykładów plenarnych:
• „Historia i perspektywy rozwoju aptekarstwa w Polsce” - dr hab. Anita Magowska
(Poznań)
• „Rola kultury wartości w zarządzaniu apteka” - prof. Jacek Ławicki (Szczecin)
• „Sprzeciw sumienia farmaceutów” mgr farm., mgr teol. Małgorzata Prusak
(Gdańsk)
www.katowice.oia.pl
„Introduction to safety of medicines and to
the themes of the Federal Days”
• prof. Alain Lejeune (Bruksela, Belgia)
• „The correct use of medicament: Responsibility and information”
• prof. J.Lopez Guzman (Navarra, Hiszpania).
W niedzielę uczestniczyliśmy we Mszy św.
w dużej kaplicy Seminarium, którą celebrował ks.
abp. Zygmunt Zimowski, a koncelebrowali wszyscy
księża z kraju i zagranicy uczestniczący w Kongresie. Ks. Arcybiskup wygłosił homilię, którą poświęcił ważnym zadaniom służby zdrowia w dzisiejszej dobie trudnych pod wieloma względami
czasów. Podczas Mszy św. farmaceuci uczestniczyli
w procesji darów, Czytaniach i Modlitwie Wiernych.
Drugi dzień obrad zaszczycił swoją obecnością Metropolita Poznański ks. abp Stanisław
Gądecki, który złożył gratulacje i życzenia,
podkreślając doniosłą rolę jaką pełnią FIPC
oraz Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich
w poszczególnych krajach.
Wykład plenarny wygłosił ks. abp Zygmunt
Zimowski z Watykanu, pt.: „Światowy kryzys
ekonomiczny, a dostęp do leków dla osób najuboższych, szczególnie dzieci”.
Wykład ten zamieszczamy na stronie Śląskiej
Izby Aptekarskiej. Ukazał się on również w „Naszym Dzienniku” z dn. 26 - 27 września 2009r.
Tekst ten, niezwykle głęboki i ważny warto by
rozpowszechnić w naszym środowisku zawodowym, wśród kolegów lekarzy i innych pracowników służby zdrowia oraz udostępnić go pacjentom w naszych aptekach. Bardzo o to prosimy.
Kolejny wykład plenarny pt.: „Pharmacist
and drug vigilance: a new web network for reporting on adverse reactions to drugs and vaccines in Italy” zaprezentował dr Francesco Carlo
Gamaleri (Mediolan, Włochy).
Ostatni wykład w tym dniu objął temat: „System zapewnienia bezpieczeństwa farmakoterapii w firmie farmaceutycznej”, który przedstawiły dr Magdalena Borkowska i dr Małgorzata
Domżal-Bocheńska.
Po południu pracowaliśmy w grupach tematycznych, a wieczorem uczestniczyliśmy w spotkaniu integracyjnym w restauracji „Młyńskie
Koło”. W lokalu tym urządzonym w stylu starej
gospody przywitał nas zespół ludowy. Wspaniała atmosfera i nastrój wspólnej międzynarodowej biesiady zbliżyły jeszcze bardziej uczestników spotkania. Na parkiecie tańczyli z nami
księża i siostra zakonna.
mgr farm.
s. M. Rut SFCC
www.katowice.oia.pl
Joanna Trzeciak
W niedzielę w bloku „Opieka paliatywna”
wysłuchaliśmy wykład pt.: „Hospicjum Palium” - prof. Jacka Łuczaka (Poznań). Działalność Hospicjum z Bydgoszczy przedstawiła
mgr farm. Felicja Goc-Pietras, a seminarium
poprowadzili: dr Jolanta Ruszkowska, mgr
farm. Wiesława Wnękowska, mgr farm. Katarzyna Karczmarek z Hospicjum Domowego św.
Jana Kantego w Poznaniu prowadzonego przez
ks. Ryszarda Mikołajczyka.
Drugi blok dotyczący Opieki farmaceutycznej prowadziła prof. Małgorzata Sznitowska (Gdańsk), która wygłosiła wykład pt.: Nauczanie opieki farmaceutycznej na Wydziale
Farmaceutycznym Gdańskiego Uniwersytetu
Medycznego. Kolejny wykład dotyczył opieki
farmaceutycznej nad osobami uzależnionymi
w Wielkiej Brytanii, a prof. Kazimierz Głowniak (Lublin) zaprezentował działalność Forum
Polskiej Farmacji.
W ostatnim dniu zjazdu zorganizowano
wycieczkę do Gniezna i Ostrowa Legnickiego,
gdzie zaplanowano spotkanie z O. Janem Górą
oraz spacer po Poznaniu.
Dni Federacyjne należy uznać za bardzo
udane, zarówno pod względem merytorycznym, organizacyjnym jak i towarzyskim. Bardzo istotnym był też wymiar duchowy spotkania farmaceutów z różnych kontynentów. Była
to świetna okazja do wymiany wiedzy, poglądów i doświadczeń. Nawiązano wiele nowych
kontaktów, zrodziły się nowe przyjaźnie, a stare
się pogłębiły. Poznałem wielu fantastycznych
ludzi, niezwykle zaangażowanych i mądrych.
Wiele się nauczyłem. Postaram się tym niezwy-
47
•
kłym doświadczeniem podzielić z innymi. Na
Kongresie przeważali ludzie starsi. Zachęcamy
młodych farmaceutów do zainteresowania się
Stowarzyszeniem Farmaceutów Katolickich
Polski. Dla wielu uczestników Zjazdu dużym
problemem było porozumienie się w obcym
języku. Organizatorzy zadbali o tłumaczenie
symultaniczne w czasie obrad, jednak kontakt
osobisty był bardzo utrudniony. To kolejna
okazja aby zdopingować się do przypomnienia
sobie zapomnianego przez brak potrzeby posługiwania się nim na co dzień języka obcego.
Byliśmy pod wielkim wrażeniem znajomości
języków obcych przez Ks. Abpa Zimowskiego.
Swobodnie wygłaszał homilie i wykład w językach uczestników spotkania. Mówił z nimi
w językach: angielskim, hiszpańskim, niemieckim, włoskim. Był najbardziej obleganą osobą
na Kongresie. Niezwykle sympatyczny, ujmujący i życzliwy. Emanowała z Niego wielka radość, mądrość i spokój. Powiedziałem Księdzu
Arcybiskupowi o planowanej przez nas kolejnej pielgrzymce do Rzymu i śladami św. O. Pio
w przyszłym roku. Ks. Abp. Zimowski odpowiedział, że bardzo chętnie się z nami spotka
w Rzymie. Tak więc z radością skorzystamy
z zaproszenia Ekscelencji. We Włoszech będziemy mieli okazję spotkać wielu przyjaciół
farmaceutów, którzy byli w Poznaniu. Mam
również od nich zaproszenia do odwiedzenia.
Przedstawiciele władz FIPC wyrażali swoją wdzięczność Ks. Arcybiskupowi
za dwudniową aktywną i twórczą obecność
na Kongresie. Podkreślali, że do tej pory
na wcześniejszych Dniach Federalnych poprzednicy Ks. Arcybiskupa na stanowisku
Przewodniczących Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia delegowali jedynie swoich przedstawicieli nie uczestnicząc
w nich osobiście. Obecnie władze FIPC oraz
narodowe organizacje farmaceutów katolickich mogą liczyć na szczególne zainteresowanie Ks. Arcybiskupa naszą działalnością.
Warto również wspomnieć o bardzo ciekawych, rzetelnie przygotowanych materiałach
kongresowych, w których były zamieszczone
streszczenia wykładów i wystąpień. Otrzymaliśmy również pięknie wydaną w pięciu językach książkę zawierającą wszystkie części odprawionych na Kongresie Mszy Św. Autorem
tego dzieła jest Ks. dr Adam Sikora z Poznania,
kapelan SFKP, który walnie przyczynił się do
48
sukcesu Dni Federalnych, w czasie których był
prawdziwym gospodarzem, przewodnikiem
i tłumaczem.
Od Organizatorów otrzymaliśmy również
wiele innych materiałów, w tym obrazek przedstawiający Bł. S. Marię Sagrario od św. Alojzego
Gonzagi, Karmelitankę Bosą (1881-1936) wraz
z modlitwą. Imię Błogosławionej Siostry nosi
Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich Polski. Bł. S. Maria studiowała farmację, uzyskując
dyplom doktorski jako jedna z pierwszych kobiet
w Hiszpanii. Jako przeorysza swego klasztoru
została rozstrzelana przez komunistów w 1936r.,
oddając swe życie za Chrystusa. Papież Jan Paweł II beatyfikował ją w 1998r.
Zostałem zaproszony do wygłoszenia obszernego sprawozdania na spotkaniu Koła
SFKP Diecezji Katowickiej w dniu 6 października br. Przedstawię tam materiały z Kongresu
oraz zaprezentuję pokaz multimedialny kilkuset zdjęć jakie wykonałem w czasie tych cudownych dni. Uczestnikom spotkania przekażę
materiały kongresowe i drobne upominki od
Przewodniczącej SFKP Pani mgr farm. Barbary
Fiklewicz-Dreszczyk.
Zachęcam wszystkich zainteresowanych do
zapoznania się z materiałami kongresowymi,
treścią ww. wykładów oraz Rezolucją F.I.P.C.,
którą podpisali farmaceuci, należący do wielu
różnych Organizacji Farmaceutów Katolickich
zrzeszonych w F.I.P.C., którzy spotkali się podczas Dni Federalnych w Poznaniu, aby pochylić
się nad problemem: „Bezpieczeństwo leku, Etyka i Świadomość Farmaceuty” podtytuł „Bezpieczeństwo Leku, Prawem pacjenta, Zadaniem
Farmaceuty i Odpowiedzialnością Państwa”.
Proponuję również zaglądnąć na stronę internetową Wielkopolskiej Izby Aptekarskiej
www.woia.pl współorganizatora Dni Federalnych FIPC w Poznaniu, która również zamieści
obszerne sprawozdanie.
Zachęcam Szanownych Państwa do lektury
bardzo ciekawego periodyku, wydawanego w Poznaniu pt.: „Biuletyn Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich Polski”, który ukazuje się od 11
lat. Ukazało się już 35 numerów, a numer z br.
zawiera interesujące materiały dotyczące FIPC.
Kolejny numer, który ukaże się jesienią br.
będzie poświęcony Dniom Federalnym w Poznaniu. Biuletyny te dostępne są w naszej Izbie
Aptekarskiej, w Kole SFKP Diecezji Katowickiej oraz u autora powyższego artykułu.
www.katowice.oia.pl
podejmowanych na Kongresie w Poznaniu i bieżącej działalności Stowarzyszenia Farmaceutów
Katolickich Polski. Chętnie zamieścimy Państwa
wypowiedzi na tej stronie www.katowice.oia.pl
W załączeniu do tego tekstu umieszczamy
na stronie internetowej naszej Izby Aptekarskiej kilkaset zdjęć. Liczymy, że chętnie przypomnicie sobie Państwu te miłe chwile spędzone razem w Poznaniu, a interesujące Was fotki
ściągniecie sobie do prywatnych albumów.
Prosimy również o przysłanie swoich zdjęć
lub krótkich filmików, które zrobiliście Państwo w Poznaniu, drogą elektroniczną: e-mail:
[email protected] lub na płytce oraz pocztą na
adres: Śląska Izba Aptekarska, 40-637 Katowice, ul. Kryniczna 15. ZAPRASZAMY.
O możliwości włączenia się w działalność
SKFP i warunków przyjęcia do Stowarzyszenia
można informować się w Zarządzie SKFP oraz
w Kołach SFKP działających przy Diecezjach
Wiceprezes Rady ŚIA ds. organizacyjnych
mgr farm. Piotr Klima
kom. 501088491
e-mail: [email protected]
Apteka św. Mikołaja 47-400 Racibórz
ul. ks. Londzina 34
tel/faks.: (32) 415 89 38
Uczestnicy Międzynarodowej Federacji Farmaceutów Katolickich na tle Katedry w Poznaniu.
www.katowice.oia.pl
49
Miałem okazję przemawiać na sesji plenarnej. Odniosłem się do niektórych wypowiedzi, złożyłem gratulacje i podziękowania
organizatorom i przekazałem pozdrowienia dla
wszystkich ze Śląska. Wspomniałem również
o niezwykłym międzynarodowym charakterze
naszego zawodu. Mówiłem m.in. jak miło odwiedza się apteki za granicą, gdzie po przedstawieniu się, że jesteśmy farmaceutami z Polski,
tamtejsi aptekarze witają nas bardzo serdecznie
zapraszając do zwiedzenia swoich aptek. Zawsze poświęcają nam swój czas, a bywa nierzadko, że te nowe znajomości są w różnej formie kontynuowane.
Z dużym zainteresowaniem spotkały się
materiały, które przywiozłem do Poznania
i rozdałem uczestnikom Kongresu, m.in. obrazek świętych Kosmy i Damiana, patronów farmaceutów i lekarzy, „Modlitwę Farmaceuty”,
„Akt Zawierzenia Farmaceutów Polskich Matce
Bożej Jasnogórskiej”, dokonany w 2001r.w Kaplicy Cudownego Obrazu podczas Pielgrzymki
Farmaceutów na Jasną Górę, w obecności Ks.
Abpa Stanisława Nowaka, Metropolity Częstochowskiego.
Serdecznie prosimy uczestników Dni Federalnych o przekazanie nam swoich wrażeń
i podzielenia się swoimi opiniami, uwagami, doświadczeniem i propozycjami w zakresie spraw
GLUCONORM®
- sposób na nadwagę, otyłość
i wysoki poziom cukru we krwi
prof. dr hab. n. med. Marcin Krotkiewski
Od początku lat 80. do połowy pierwszego dziesięciolecia obecnego wieku występowanie nadwagi i otyłości uległo podwojeniu
w większości krajów rozwiniętych. Szacuje
się, że w 2015 roku ilość osób z nadwagą
i otyłością osiągnie 75% populacji w USA,
podczas gdy w chwili obecnej sięga 60% podobnie jest w Polsce i w większości krajów europejskich. Szybki rozwój nadwagi
i otyłości upoważnia do ogłoszenia epidemii
otyłości jako jednego z najpoważniejszych
problemów zdrowotnych XXI wieku. Obok
epidemii otyłości rozpoczęła się również epidemia cukrzycy z setkami tysięcy nowych
zachorowań każdego roku, włączając dzieci
i młodzież. Wynika to z faktu, iż otyłość wisceralna (brzuszna - typu jabłkowego) związana jest bezpośrednio z rozwojem zespołu
metabolicznego (cukrzyca, nadciśnienie,
choroby układu sercowo - naczyniowego,
stłuszczenie wątroby). Mechanizm rozwoju
tych towarzyszących schorzeń związany jest
z nadmierną produkcją prozapalnych cytokin,
które upośledzają drogę sygnałową insuliny
prowadząc do rozwoju niewrażliwości na insulinę i hiperglikemii. Cytokiny prozapalne
upośledzają również funkcje śródbłonka naczyń prowadząc do nadciśnienia, a przy równoczesnej nadprodukcji reaktywnych form
tlenu i azotu prowadzą do rozwoju miażdżycy i konsekwencji w postaci zawałów serca
i udarów mózgu. Na dzień dzisiejszy szacuje
się, że 80% osób z cukrzycą typu 2 jest otyła
lub wykazuje nadwagę.
Czy mamy możliwość profilaktyki i terapii tych chorób? W USA obliczono, że zastąpienie leków stosowanych w cukrzycy przez
równie efektywne w swoim działaniu dodatki
żywieniowe, pozwoliłoby zaoszczędzić od
1 636 do 5 435 dolarów w przeliczeniu na pacjenta lub 42 mld dolarów w przeliczeniu na
koszty leczenia w ciągu całego okresu życia
pacjentów.
Wśród dodatków żywieniowych na rynku
polskim wyróżnia się preparat Gluconorm®.
Gluconorm® to optymalna kombinacja trzech
składników: kwasu alfa-liponowego, ekstraktu z kory cynamonowca oraz ekstraktu z liści
morwy białej (Morus alba).
Kwas alfa-liponowy, znany od dawna jako antyoksydant wewnątrzkomórkowych antyoksydantów, nie dopuszcza do
tzw. stresu retikulum endoplazmatycznego
i apoptozy komórek trzustki. W badaniach
klinicznych, kwas ten prowadził do wyraźnej poprawy zaawansowanej neuropatii cukrzycowej, obniżał poziom cukru i poprawiał
wrażliwość na insulinę. Kwas alfa-liponowy
hamuje CAMPK - specyficzną kinazę, która
w podwzgórzu wywołuje nadmierne wydzielanie neurohormonów odpowiedzialnych za
uczucie głodu (NPY, AgRP, MCH). Podawanie kwasu alfa-liponowego hamuje więc
nadmierny apetyt obniżając równocześnie
poziom glukozy we krwi.
Ekstrakt z cynamonu, znany w medycynie ludowej jako środek w leczeniu cukrzycy,
hamuje specyficzną fosfatazę, która przerywa
aktywację receptora insulinowego i dalej drogę sygnałową insuliny. W badaniach klinicznych cynamon obniżał poziom glukozy i poziom lipidów. Cynamon zmniejszał również
szybkość opróżniania żołądka zwiększając
uczucie sytości.
Ekstrakt z liści morwy białej, dzięki
zawartości iminocukrów (takich jak analog
50
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
miotem intensywnych badań w poszukiwaniu
leków zmniejszających apetyt [5].
Ekstrakty z Morus alba stosowane są jako
dodatki żywieniowe w wielu krajach oraz jako
dodatki do żywności o wysokim współczynniku glikemicznym. W Japonii morwę białą
stosuje się jako dodatek do różnego rodzaju
słodyczy uzyskując obniżenie poposiłkowego wzrostu glukozy i insuliny (efektywny
stosunek 1 : 10 na ilość ekstraktu w stosunku
do ilości gramów sacharozy).
Gluconorm® to preparat o kompleksowym składzie. Zawarte w nim kwas alfa-liponowy, ekstrakt z kory cynamonowca oraz
wyciąg z liści morwy białej obniżają poziom
cukru we krwi wykazując pozytywny wpływ
na gospodarkę węglowodanową organizmu
oraz hamują apetyt prowadząc do zmniejszenia wagi ciała. Gluconorm® wskazany jest
szczególnie dla osób z nadwagą lub otyłością
oraz z zaburzoną gospodarką węglowodanową organizmu.
Literatura u autora.
prof. dr hab. n. med. Marcin Krotkiewski
51
D-glukozy 1-dezoksynojirimycin), wykazuje zdolność hamowania sacharazy, maltazy, izomaltazy i alfa-glukozydaz (jelitowej
i trzustkowej). Dzięki temu, niestrawione i niezaabsorbowane sacharoza i skrobia
przechodzą do jelita grubego dając efekt
prebiotyczny (sprzyjając rozwojowi bakterii kwasu mlekowego) [1]. W eksperymentach na zwierzętach z cukrzycą wykazano,
że ekstrakt z liści morwy białej zmniejsza
zwiększoną glukoneogenezę i normuje glikemię bardziej efektywnie niż lek antycukrzycowy - glibenclamidum [2].
Morwa biała hamuje również apetyt poprzez wpływ na MCH (ang. Melanin Concentrating Hormone) - jeden z najważniejszych neurohormonów odpowiedzialnych za
powstawanie uczucia głodu. MCH wywiera
swoje działanie za pośrednictwem receptora MCH-1, który odgrywa niezwykle ważną
rolę w homeostazie energetycznej organizmu
[3]. Badania wykazały, że wyciąg z Morus
alba poprzez hamowanie receptora MCH-1,
bardzo wyraźnie obniża wagę ciała i stłuszczenie wątroby [4]. MCH jest obecnie przed-
APOTHECARIUS - BIULETYN ŚIA W KATOWICACH
Prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
Wiceprezes ds. nauki i szkolenia
Kontakt przez biuro Izby lub w sprawach
pilnych:
Tel.: (32) 738 10 10
Fax: (32) 738 10 11
E-mail: [email protected]
lub kontakt przez biuro Izby.
- dr farm. Stanisław PIECHULA
- dr farm. Piotr BRUKIEWICZ
Kierownik Biura ŚIA
Wiceprezes ds. prawnych
- mgr farm. Anna ŚLIWIŃSKA
Wiceprezes ds. aptek szpitalnych
- mgr farm. Beatrycze
RADLAŃSKA-PIĄTEK
Wiceprezes ds. organizacyjnych
- mgr farm. Piotr KLIMA
Kontakt przez biuro Izby.
52
- Barbara WASIAK
Prowadzi w szczególności: komputerowy
rejestr członków i aptek, rejestracje członków, prawa wykonywania zawodu oraz
kontakt w sprawach bieżących.
Tel.: (32) 608 97 62
Gadu-Gadu: 7588393
Tlen: [email protected]
Skype: wasiak-barbara
Zastępca Kierownika Biura ŚIA
- Katarzyna SZYMAŁA
Prowadzi w szczególności: składki, przyjmowanie i wysyłanie korespondencji oraz
kontakt w sprawach bieżących.
Tel.: (32) 608 97 61
Gadu-Gadu: 8527268
Skype: szymala-katarzyna
www.katowice.oia.pl
Prowadzi w szczególności: sprawy Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności
Zawodowej i Okręgowego Sądu Aptekarskiego, kontakt z firmami farmaceutycznymi, szkolenia farmaceutów.
Tel.: (32) 608 97 63
Gadu-Gadu: 7593545
Skype: bialozorska-krystyna
Współpracownicy:
Kierownik działu Informacji i Szkoleń
mgr inż. Lech WRÓBLEWSKI
Prowadzi w szczególności: szkolenia farmaceutów, biuletyn Apothecarius, grafika,
kontakty z firmami, zakładanie kont
e-mailowych, konserwacja komputerów
i oprogramowania w Izbie, sprawy techniczne, aktualizacja strony WWW.
Tel.: (32) 608 97 67, kom. 668 220 478
Gadu-Gadu: 1855885
Skype: wroblewski-lech
Prawnik ŚIA
- mec. Krystian SZULC
Prowadzi sprawy Izby i udziela porad prawno - podatkowych dla Członków Izby, dotyczących tematyki farmaceutycznej oraz
problemów związanych z prowadzeniem
aptek. Przyjmuje Członków w czwartki
od 10.00 do 14.00. Porady telefoniczne
wyłącznie przy braku osób umówionych w Izbie. Proszę o
wcześniejsze ustalanie spotkań.
Tel.: (32) 608 97 65
Gadu-Gadu: 6490601
Skype: szulc-krystian
A
Doradca podatkowy
- mgr Ewa KŁODA
Prowadzi księgi rachunkowe Izby.
Udziela porad dla Członków Izby z tematyki prawa podatkowego związanego z prowadzeniem aptek. Przyjmuje
Członków Izby oraz udziela porad telefonicznych w czwartki od 9.00 do 12.00.
Tel.: (32) 608 97 64 lub przez biuro Izby.
KORPORACJA
PTEKI POLSKIE
przy Śląskiej Izbie Aptekarskiej
Osoby prowadzące naszą Korporację w Śląskiej Izbie Aptekarskiej:
Beata KONIECZNY
Kom.: 668 220 317
Tel.: (32) 608 97 57
Fax: (32) 608 97 69
Krzysztof
Skype: konieczny-beata
Zastępca Kierownika
działu Ekonomicznego
www.katowice.oia.pl
Kierownik
działu Ekonomicznego
MAŃKA
Kom.: 668 220 318
Tel.: (32) 608 97 58
Fax: (32) 608 97 69
Skype: manka-krzysztof
53
Krystyna BIAŁOZORSKA
Sprawozdanie Komisji
ds. Nauki i Szkoleń
za październik - grudzień 2009 rok
dr farm. Piotr Brukiewicz
01.10.2009r. - KATOWICE - godz. 10:00
Śląska Izba Aptekarska w Katowicach, ul. Kryniczna 15
Temat: „Profilaktyka zakażeń krwiopochodnych wśród pracowników służby zdrowia.
Profilaktyka poekspozycyjna, wytyczne, ustawa, postępowanie lecznicze”
Wykładowca: dr n. med. Adam Witor
Za szkolenie można było uzyskać 2 punkty edukacyjne „miękkie”
Sponsor: GSK Commercial Sp. z o.o
Organizator: Śląska Izba Aptekarska - mgr farm. Beatrycze Radlańska - Piątek
20.10.2009r. - KATOWICE - godz. 16:00
Dom Lekarza, ul. Grażyńskiego 49a
Temat: „Znaczenie kwasów Omega-3 w problemach sercowo-naczyniowych w odniesieniu
do najnowszych doniesień oraz rekomendacji”
Wykładowca: dr n. med. Maciej Haberka
Sponsor: Holbex
Organizator: Śląska Izba Aptekarska - dr farm. Piotr Brukiewicz
29.10.2009r. - KATOWICE - godz. 18:30
Kino „Rialto”, ul. Św. Jana 24
Temat: „Zastosowanie preparatów magnezu w suplementacji diety w aspekcie opieki
farmaceutycznej”
Wykładowca: dr n. farm. Piotr Kowalowski
Sponsor: Sanofi-Aventis Sp. z o.o.
05.12.2009r. - USTROŃ - godz. 11:00
Ośrodek Wypoczynkowo - Szkoleniowy JUHAS, ul. Stroma 18
Temat: „Prawne aspekty zawodu farmaceuty, prowadzenia apteki i realizacji recept”
Wykładowca: mec. Krystian Szulc - Radca Prawny ŚIA
Za szkolenie można było uzyskać 5 punktów edukacyjnych „twardych”
54
www.katowice.oia.pl
dr farm.
Piotr Brukiewicz
dr farm.
Paweł
Olczyk
dr med.
Mariusz
Wilk
Przedstawiciele firmy HOLBEX
Katowice - 1.10.2009r.
dr med.
Maciej
Haberka
Farmaceuci
podczas
szkolenia
Krystyna
Białozorska
- pracownik ŚIA
Katowice - 20.10.2009r.
Co dzieje się z poziomem witaminy C w organizmie,
kiedy palimy papierosa?
Osoby palące papierosy mają o wiele niższy poziom witaminy C, aniżeli osoby niepalące,
nawet jeśli dostarczają w diecie wystarczające dawki. Pala-Vit to suplement specjalnie
stworzony dla osób palących papierosy, w celu uzupełnienia potrzebnej dawki witaminy C.
Osoby, które wypalają około paczki papierosów dziennie, potrzebują zwiększonych dawek
witaminy C. Nasz organizm zużywa za każdym wdychanym „dymkiem” pewne ilości
witaminy C. Dlatego też, osoby palące papierosy mają zwiększone ryzyko niedoboru tej
witaminy, nawet jeśli dostarczają ją z produktów żywnościowych.
Palenie papierosów niszczy witaminę C
Od około 1950 roku naukowcom znane jest wyjaśnienie niedoborów witaminy C u osób
palących papierosy. Większość przyczyn zbyt małej ilości witaminy C w organizmie osób
palących papierosy wynika z nieprawidłowej diety. Dodajmy do tego jeszcze inne czynniki,
takie jak: wiek, nieprawidłowa dieta, choroby, płeć oraz masa ciała pogłębiają ten niedobór.
Dym papierosowy zawiera szkodliwe i toksyczne substancje, które powodują procesy
utleniania i niszczenia komórek. W mechanizmie obronnym przed tymi uszkodzeniami bierze
udział witamina E. Witamina C regeneruje straty witaminy E.
Niezbędna witamina
Zużywana witamina C podczas palenia papierosów, musi być uzupełniania. Jednakże organizm
ludzki nie jest w stanie sam wyprodukować tej witaminy, dlatego musi my dostarczać ją
w diecie lub poprzez suplementy diety.
Witamina C odgrywa istotną rolę w wielu mechanizmach zachodzących w naszym
organizmie. Bierze ona udział następujących w procesach:
• chroni DNA, proteiny i tłuszcze przed stresem oksydacyjnym
• bierze udział w produkcji i ochronie kolagenu, istotnego składnika skóry i tkanki łącznej
• jest niezbędna dla systemu immunologicznego
• wiąże żelazo
• odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie systemu nerwowego
Suplement dla osób palących papierosy
Pala-Vit to suplement specjalnie stworzony
dla osób palących papierosy, w celu
dostarczenia dużej dawki witaminy C.
Każda tabletka zawiera 750 mg witaminy C
w formie askorbinianu wapnia, o najlepszej
przyswajalności i nie drażniącej żołądka.
Dawkowanie:
Przyjmować 1 tabletkę dziennie.
największe w Europie targi farmaceutyczne
Targi farmaceutyczne Expopharm, które odbyły się w dniach 24 - 27 września br.
przyciągnęły ponad 25000 uczestników z kilkudziesięciu krajów. Gospodarzem tegorocznych, międzynarodowych targów farmaceutycznych EXPOPHARM 2009 była stolica
Nadrenii Północnej - Westfalii - Düsseldorf.
Targi odbyły się z inicjatywy Niemieckiej
Izby Aptekarskiej. Firma Salus International była odpowiedzialna za zorganizowanie
wyjazdu dla farmaceutów z Polski.
W targach uczestniczyli zarówno farmaceuci z aptek otwartych, szpitalnych, jak i przedstawiciele firm i hurtowni farmaceutycznych.
Te kilka dni było okazją do zapoznania się
z najnowszymi trendami w farmacji Europy
Zachodniej.
Targi odbywały się w czterech potężnych
halach, gdzie firmy związane z branżą farmaceutyczną przedstawiały swoje rozwiązania.
- W targach Expopharm uczestniczyłem po
raz pierwszy. Początkowo nie odpowiadało
mi rozmieszczenie wystawców na poszczególnych halach, gdyż asortyment przeznaczony
dla aptek szpitalnych i otwartych nie został
podzielony na hale. Później jednak się przekonałem, że takie rozmieszczenie wystawców
było całkiem logiczne i pozwala na szersze
www.katowice.oia.pl
spojrzenie na rynek farmaceutyczny - stwierdza mgr farm. Dariusz Smoliński ze Szpitala
Powiatowego w Oleśnie.
Na uwagę zasłużyły szczególnie wystawy
ze zautomatyzowanymi systemami dystrybucji leków unit dose oraz z liniami do produkcji
leków cytostatycznych czy preparatów do żywienia pozajelitowego. Tego typu urządzenia
cieszą się coraz większą popularnością na zachodzie i według uczestników targów z zachodu są przyszłością dla szpitali.
Równolegle do targów, odbywały się
profesjonalne seminaria prowadzone przez
wystawców, na których była możliwość uzyskania 8 punktów szkoleniowych. Seminaria
poświęcone były przede wszystkim zagadnieniom naukowym związanym z nowymi trendami w dziedzinie farmacji.
- Zarówno wyjazd, jak i targi były profesjonalnie przygotowane. Dzięki uczestnictwu
w targach Expopharm mogłem poszerzyć swoją wiedzę dotyczącą różnych sposobów dystrybucji leków i funkcjonowania aptek szpitalnych w Europie Zachodniej, a także zapoznać
się z nowościami nie tylko dotyczącymi aptek szpitalnych, lecz całej branży. Zachęcam
wszystkich farmaceutów zarówno tych z aptek
otwartych, jak i szpitalnych do uczestniczenia w tego typu przedsięwzięciach, gdyż dają
nowe możliwości poszerzenia wiedzy i horyzontów zawodowych - podsumowuje wyjazd
mgr farm. Smoliński.
57
Expopharm
Opinia Prawna
Brak jednolitego stanowiska sądów
w sporach aptek z NFZ
Poniżej wyrok ostateczny Sądu Okręgowego w Katowicach w sprawie z powództwa
NFZ przeciwko aptece. Sąd Okręgowy zmienił korzystny dla apteki wyrok Sądu Rejonowego, który w całości oddalił roszczenie NFZ
i w części nakazał aptece zapłatę za część recept, w uzasadnieniu zajmując niekorzystne dla
apteki stanowisko. Sąd Okręgowy uznał, że apteka poprawiła część recept po kontroli (podpis
lekarza przy poprawkach) i tym samym przyznała, że były one wadliwe co uzasadnia, zdaniem SO, żądanie przez NFZ zwrotu refundacji
i w tym zakresie zmienił wyrok sądu rejonowego i nakazał zwrot.
mec. Krystian Szulc
Należy wskazać, że to stanowisko Sądów
w Warszawie jest prawidłowe i zgodne z celem ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
i prawami pacjenta. Niestety nie ma innej możliwości ujednolicenia przepisów jak uzyskanie
w tej sprawie wykładni Sądu Najwyższego.
W dalszej części uzasadnienia SO w Katowicach wskazał, że złożenie protokołu kontroli
podpisanego przez obie strony dopiero w apelacji jest niedopuszczalne z powodów formalnych i nie może kwestionować ustaleń sądu
pierwszej instancji. Ergo gdyby był ten protokół przedstawiony, zostałby uznany za dowód
przeciwko aptece bo podpisała protokół kontroTakie restrykcyjne stanowisko Sądu Okręgo- li. Z tego wynika dla aptek jedna nauka - Nigdy
wego w Katowicach nie rokuje dobrze dla apte- nie podpisywać protokołu kontroli NFZ jeżekarzy w przyszłych sporach toczonym przed tym li zakwestionowano recepty, bo może to zoSądem. Wyrok jest ostateczny i nie ma w Polsce stać uznane za przyznanie nieprawidłowości
prawa precedensu ale i tak w danym sądzie wy- określonych w protokole przez aptekę i może
dane wyroki w podobnych sprawach mają wpływ być przyczyną przegranego procesu.
na rozstrzygnięcia następnych. Nie oznacza to,
że spory te są z góry skazane na niepowodzenie,
Niestety SO w Katowicach stanął wyraźnie
jak wynika z informacji uzyskanych od kolegi po stronie NFZ i uznał, że jakikolwiek błąd na
Sylwestra Majewskiego z Warszawskiej OIA. recepcie powoduje jej nieważność i może być
Sądy w Warszawie mają w tej sprawie w części podstawą żądania przez NFZ zwrotu refundaorzeczeń zupełnie inne zdanie i uznają, że brak cji na podstawie art. 410 kc (nienależne świadpodpisu lekarza można uzupełnić po kontroli lub czenie). Podobne stanowisko często zajmują
w jej trakcie i takie stanowisko należy uznać za Sądy we Wrocławiu oddalając pozwy aptek.
prawidłowe np.: Sąd Rejonowy w Warszawie
w sprawie IC 421/08 uzasadniał ...
Powyższe nie oznacza, że nalenie można pomijać faktu, że lekarz
ży odpuścić i nie spierać się z NFZ.
następnie uzupełnił ten brak składaNależy się spierać i kierować pojąc swój podpis na duplikacie recepty.
zwy do Warszawy gdyż tam jest
Mimo, że nie wspominają o możliwowiększe prawdopod o ści takiej konwalidacji należy ją uznać za
bieństwo obrony intedopuszczalną ... Sąd Okręgowy w Warszaresu pacjenta i apteki
wie utrzymał ten wyrok w mocy, czyli zgoniż w innych rejonach
dził się ze stanowiskiem sądu rejonowego.
kraju.
58
www.katowice.oia.pl
Wyrok
w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
22 października 2009 r.
Sad Okręgowy w Katowicach IV Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie ... po rozpoznaniu w dniu 13 października 2009r. w Katowicach na rozprawie sprawy z powództwa
Narodowego Funduszu Zdrowia w Warszawie przeciwko .... o zapłatę na skutek apelacji
powoda od wyroku Sądu Rejonowego Katowice - Zachód w Katowicach z dnia 24 czerwca
2009r. sygn. akt ...
1. zmienia zaskarżony wyrok:
• w punkcie 1 w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 16 255,80 zł
(szesnaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć złotych osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2008r., a w pozostałym zakresie powództwo oddala;
• w punkcie 2 w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 381,38 zł (trzysta osiemdziesiąt jeden złotych trzydzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy Katowice-Zachód w Katowicach wyrokiem z dnia 24 czerwca 2009r.,
sygn... oddalił powództwo Narodowego Funduszu Zdrowia przeciwko ... o zasądzenie kwoty 39 661,41 zł z ustawowymi odsetkami od wymienionych w pozwie kwot i dat.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód przeprowadził kontrolę realizacji recept dotyczącą okresu od 1 maja 2006r. do 31 grudnia 2007r. W jej wyniku powód stwierdził nieprawidłowości w 69 receptach, w związku z czym zażądał zwrotu kwoty 61 700,03 zł. Pozwana
uznała częściowo należność i przelała na konto powoda kwotę 21 886,87 zł.
W świetle tych ustaleń Sąd pierwszej instancji wskazał, że rozkład ciężaru dowodu
w sprawie wyznacza art. 6 k.c. Pozwana zaprzeczyła wadliwości recept przez nią zrealizowanych, co spowodowało, że powódka winna była wykazać za pomocą dowodów uchybienia przepisom przy wystawieniu recept, co wymagało w szczególności przedstawienia
dokumentów źródłowych w postaci spornych recept. Powódka złożyła jedynie dokumenty
prywatne, z którymi można wiązać skutek dowodowy przewidziany w art. 245 k.p.c. Stwierdził nadto, że dokonanie refundacji przez powoda mieści się w ramach stosunku prawnego
ukształtowanego przepisami (art. 62, 63 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), zaś każda refundacja ma charakter świadczenia w rozumieniu art. 410 k.c. Strona powodowa nie wykazała jednak, aby świadczenie wypłacone
powódce było nienależne, albowiem recepty zostały zrealizowane niezgodnie z przepisami, nadto nie wskazała nawet, z jakich przyczyn nie mogła przed wypłaceniem refundacji
sprawdzić zaistniałych nieprawidłowości (art. 411 pkt. 1 k.c).
W apelacji powódka zaskarżyła powyższy wyrok w całości. Zarzuciła:
1. naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 6 k.c. w związku z art. 3
i 245 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że jedynie na stronie powodowej spoczywa ciężar
udowodnienia faktów, z których wywodzi skutki prawne;
2. naruszenie przepisów prawa procesowego poprzez sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, faktów notoryjnych oraz przyznanych;
3. naruszenie przepisów prawa procesowego poprzez wyprowadzenie logicznie błędnego
wniosku, że powód miał możliwość przeprowadzenia u pozwanej kontroli recept przed
dokonaniem refundacji i przekroczenie tym samym zakresu swobodnej oceny dowodów.
www.katowice.oia.pl
59
Wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uwzględnienie powództwa (po sprostowaniu omyłki pisarskiej w tym przedmiocie na rozprawie) oraz zasądzenie kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do
ponownego rozpoznania.
Wniosła również o przeprowadzenie dowodu z dodatkowego dokumentu - protokołu kontroli podpisanego przez obie strony sporu.
W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest w części zasadna. Ocena zarzutów apelacji wymaga poczynienia rozważań
na dwóch płaszczyznach: procesowej oraz materialnoprawnej.
Na pierwszej płaszczyźnie istota zagadnienia sprowadza się do oceny rozkładu ciężaru dowodowego i mocy dowodowej dokumentów złożonych przez strony w sprawie. Zasadnie Sąd
pierwszej instancji w tej mierze wskazał, że zgodnie z art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.
Oświadczenia te mogą być oświadczeniami wiedzy lub woli. Zaprzeczenie prawdziwości tego
dokumentu spoczywa na osobie zaprzeczającej chyba, że dokument nie pochodzi od osoby
zaprzeczającej (art. 253 k.p.c).
W niniejszej sprawie strony złożyły wyłącznie dokumenty prywatne, w szczególności zalecenia pokontrolne oraz dalszą korespondencję, w której przedstawiały swoje stanowiska
w związku z przeprowadzoną kontrolą, czyli dokumenty podpisywane jednostronnie przez stronę sporządzającą dokument. W toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji powódka
nie złożyła natomiast protokołu kontroli podpisanego przez obie strony. Dokument ten został
dołączony dopiero do apelacji, co było działaniem spóźnionym, skoro dokument ten był znany powódce na etapie postępowania przed Sądem pierwszej instancji i mógł zostać wówczas
złożony celem przeprowadzenia z niego dowodu. Dowód ten należało więc uznać za spóźniony (art. 381 k.p.c), a tym samym jego złożenie w postępowaniu apelacyjnym nie może prowadzić do zakwestionowania ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji.
Zgodnie z zasadami wskazanymi wyżej (tak jak na to wskazuje również apelacja) ponownej
analizie podlegają natomiast dokumenty, które zostały złożone przed Sądem pierwszej instancji,
w tym dokumenty pochodzące od pozwanej. Jakkolwiek przede wszystkim zawierają one w stanowisko pozwanej odnośnie przeprowadzonej kontroli i polemikę z ustaleniami kontroli to w pewnym zakresie zawierają również oświadczenie wiedzy pozwanej o uchybieniach stwierdzonych
w części recept. Pismo pozwanej z dnia 17 lipca 2008r. zawiera bowiem stwierdzenie, że recepty
wymienione w punkcie 4 pisma (99, 195, 212, 318, 323, 436, 441, 464) posiadały braki w zakresie
podpisu przy poprawkach poczynionych na receptach, jednak zostały one usunięte po przeprowadzeniu kontroli (k. 25), Z powyższego jednoznacznie wynika przyznanie faktu istnienia i charakteru uchybienia, które zostało zakwestionowane przez powódkę w trakcie kontroli.
Daje to wystarczającą podstawę do uznania za udowodnione istnienia
tego rodzaju uchybienia w przypadku tych recept.
Zasadnym jest tym samym uzupełnienie ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji poprzez
przyjęcie, że recepty te w chwili realizacji posiadały braki wymienione w § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
28 września 2004r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U, Nr 213,
poz. 2164) i rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja
2007r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. Nr 97, poz. 646). Natomiast wartość refundacji dokonanej na podstawie tych recept
odpowiada kwocie 16 255,80 zł, co wynika ze specyfikacji skutków finansowych kontroli, której pozwana nie kwestionowała.
60
www.katowice.oia.pl
Poczynienie powyższego ustalenia wymaga przejścia na drugą płaszczyznę rozważań,
czyli stwierdzenia, czy powyższe uchybienia czynią nienależnym świadczenie, które już
zostało spełnione przez powódkę w związku z refundacją tych recept.
W tej mierze Sąd Okręgowy podziela stanowisko powódki, że uchybienia powyższe
dyskwalifikują powyższe recepty jako uzasadniające dokonanie refundacji przez powódkę. Podnieść należy, że w art. 36 ustawy z dnia 27 czerwca 2004r. o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135
ze zm.) określona została podstawowa przesłanka wydania świadczeniobiorcy leków
podstawowych, uzupełniających i recepturowych z odpłatnością ryczałtową lub częściową poprzez wskazanie, że ich wydanie następuje na podstawie recepty. Zatem warunkiem wydania leku na tych zasadach jest przedstawienie przez świadczeniobiorcę
recepty, która spełnia wymagania określone w przytoczonych wyżej rozporządzeniach
w sprawie recept lekarskich. Jednocześnie stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 6
września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U. Nr 126, poz. 1381 ze zm.) i przepisów
wykonawczych - § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 18 października 2002r. w sprawie
wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz.U. Nr 183,
poz. 1531) - osoba realizująca receptę jest między innymi obowiązana przed wydaniem
produktu leczniczego do sprawdzenia prawidłowości wystawienia recepty, sprawdzenia
szczególnych uprawnień osoby, dla której została wystawiona recepta sprawdzenia rodzaju odpłatności za wydawany produkt leczniczy lub wyrób medyczny, poinformowania osoby odbierającej produkt leczniczy lub wyrób medyczny o wysokości wnoszonej
przez nią opłaty, pobrania opłaty za wydawaną ilość produktu leczniczego lub wyrobu
medycznego (pkt. 1, 3, 5, 6, 7). Z przepisu tego jasno wynika, że obowiązek ten winien zostać wypełniony przed realizacją recepty, a od wyników tej kontroli uzależniona
jest dopuszczalność wydania leku i ustalenie odpłatności. Powyższe prowadzi
również do konstatacji, że chociaż recepta jest wystawiana przez lekarza to do osoby wydającej lek należy sprawdzenie prawidłowości recepty oraz określenie odpłatności za wydawany lek.
Oznacza to, że w chwili wydania leku i pobrania odpłatności
recepta musi odpowiadać wymogom określonym we wskazanych wyżej rozporządzeniach w sprawie recept lekarskich, aby
świadczeniobiorca mógł uzyskać świadczenie opieki zdrowotnej
przewidziane w art. 36 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Tylko w przypadku
właściwego wypełnienia tych obowiązków zasadnym jest dokonanie przez Narodowy Fundusz Zdrowia refundacji zgodnie z art. 63
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Przewidziane w art. 63 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zasady refundacji nie
przewidują kontroli prawidłowości realizacji recept, które mają zostać
zrefundowane aptece. Refundacja ta dokonywana jest jedynie na podstawie zbiorczych zestawień oraz informacji określonych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie delegacji zawartej w art. 190
ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Nadto obowiązek dokonania refundacji po przedłożeniu
tych dokumentów obarczono 15 dniowym terminem. W takim wypadku
nie można twierdzić, że Narodowy Fundusz Zdrowia w chwili
spełnienia tego świadczenia wie, że nie jest do niego zobowiązany, a tym samym zachodzą okoliczności wyłączające
www.katowice.oia.pl
61
roszczenie o zwrot świadczenia (art. 411 pkt. 1 k.c). Wiedzę tą może posiąść dopiero
z chwilą przeprowadzenia kontroli, do czego jest uprawniony zgodnie z art. 189 ust. 1
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
W konsekwencji w przypadku zrealizowania recepty na podstawie, której świadczeniobiorca uzyskał świadczenie opieki zdrowotnej określonego w art. 36 ustawy o świadczeniach
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pomimo tego, że recepta ta nie
spełnia wymagań formalnych określonych w rozporządzeniach w sprawie recept lekarskich
oraz uzyskania z tego tytułu refundacji stosownie do art. 63 ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, refundacja ta jest świadczeniem nienależnym (art. 410 § 2 k.c). Podstawa zwrotu tego świadczenia wynika więc z art. 405 k.c.
w związku z art. 410 § 1 k.c.
W świetle powyższego uznać należy, że uzasadnione jest roszczenie powódki o zasądzenie kwoty 16 255,80 zł, stosownie do poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń
faktycznych.
Zasądzenie odsetek od tej kwoty następuje stosownie do dyspozycji art. 455 k.c, skoro
termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. Dopiero w zaleceniach pokontrolnych, doręczonych pozwanej w dniu 10 lipca 2008r.,
powódka zakreśliła 14 dniowy termin do zwrotu nienależnego świadczenia. Zasądzenie odsetek ustawowych mogło więc nastąpić od dnia następnego po upływie zakreślonego przez
powódkę terminu. O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 100 k.p.c, stosując zasadę
stosunkowego podziału kosztów., wobec wygrania przez powódkę sprawy w 41%. Koszty
postępowania przed Sądem pierwszej instancji wyniosły 6 825,32 zł, z czego po stronie powodowej - 4 408,32 zł (opłata - 1 984 zł, wynagrodzenie pełnomocnika - 2 400 zł, opłata od
pełnomocnictwa - 17 zł, uwierzytelnienie KRS - 7,32 zł), a po stronie pozwanej - 2 417 zł
(wynagrodzenie pełnomocnika - 2 400 zł, opłata od pełnomocnictwa - 17 zł). Tym samym
pozwana winna ponieść koszty postępowania w kwocie 2 798,38 zł, co w stosunku do kosztów poniesionych daje różnicę w kwocie 381,38 zł.
Z tych względów, na mocy art. 386 § 1 k.p.c, orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.
W punkcie 2 wyroku orzeczono o kosztach postępowania apelacyjnego, przyjmując analogiczną zasadę z art. 100 k.p.c. oraz stosunek wygranej powódki.
Sąd Okręgowy w Katowicach
62
www.katowice.oia.pl
w sprawie projektu rozporządzenia
Ministerstwa Zdrowia
z dnia 03.09.2009r.
w sprawie recept lekarskich
Przedmiot Opinii: projekt rozporządzenia
Ministra Zdrowia z 03.09.2009r. w sprawie recept lekarskich w kwestii jego zgodności z:
1. obowiązującym prawem;
2. zasadami etyki i deontologii aptekarzy;
3. z prawami pacjenta;
4. zasadami współżycia społecznego.
W uzasadnieniu projektu podano, że nie
musi być on zgodny z prawem UE. Pogląd taki
wydaje się nietrafny choćby tylko ze względu
na konieczność realizacji recept obywateli UE
w ramach koordynacji.
Analizę zgodności z prawem należy rozpocząć od przepisów konstytucji RP i przepisów
ustawowych, w tym szczególnym przypadku stosując w pierwszej kolejności w określonych przypadkach wykładnię celowościową jako wiodącą.
Należy wskazać na fakt, że materia zdrowia
i życia ludzkiego wymaga szczególnej troski
i ostrożności w formułowaniu przepisów prawnych, gdyż skutki błędnych przepisów mogą
spowodować nieodwracalne szkody na zdrowiu,
a w przypadkach skrajnych życiu człowieka.
W takich sytuacjach oprócz odpowiedzialności odszkodowawczej zawsze należy pamiętać o odpowiedzialności moralnej i etycznej
W centrum całego systemu opieki zdrowia
jest, a przynajmniej powinien być, chory (pacjent). Dbałość o pacjenta, jego prawa, komfort
życia i zasada primum non nocere, muszą być brane pod uwagę w każdym stadium wprowadzania
przepisów regulujących opiekę zdrowotną.
Jak wykażemy poniżej, w centrum uwagi
projektu rozporządzenia o receptach jest błędnie
pojęty interes NFZ oraz środowisko lekarskie.
Dobro i interes chorego, ubezpieczonego w NFZ
znajduje się na dalszym planie, a ciężar odpowiedzialności za wydanie lub nie wydanie pacjentowi leku na receptę refundowana przez NFZ oraz
skutki z tego wynikające, złożono na barki aptewww.katowice.oia.pl
mec. Krystian Szulc
karzy, co jest sprzeczne z prawem oraz zasadami ich etyki i deontologii zawodowej, a przede
wszystkim z przepisem art. 32 Konstytucji RP,
który mówi o równości wobec prawa.
Ponadto należy wskazać, że ścisłe przestrzeganie niektórych przepisów projektu rozporządzenia o receptach przez apteki, może
narazić aptekarza na odpowiedzialność karną.
Jest oczywiste, że przepisy mogące powodować
takie skutki są złe i sprzeczne z prawem w tym
z przepisami Konstytucji RP i ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (zwana dalej ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej), która gwarantuje
pacjentowi bezproblemowy dostęp do leków
jako świadczenia gwarantowanego.
Zgodnie z art. 68 Konstytucji RP, każdy ma
prawo do ochrony zdrowia, z czym wiąże się
zapewnienie przez władzę równego dostępu do
świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych. Przepis Konstytucji
stanowi wprost, iż warunki i zakres udzielania
świadczeń określa ustawa.
Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia,
a tym samym finansowania leczenia ze środków
publicznych może zostać ograniczone wyłącznie
regulacją rangi ustawowej, przy istotnym założeniu, iż ograniczenia te nie mogą naruszać istoty
tegoż prawa (vide art. 31 ust. 3 Konstytucji RP).
Ustawą konkretyzującą konstytucyjne prawo
do ochrony zdrowia jest ustawa o świadczeniach
opieki zdrowotnej. Ustawa ta reguluje kto jest
osobą ubezpieczoną, uprawnioną do otrzymywania świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Są to osoby fizyczne, podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu (vide
art. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
Jednym ze świadczeń finansowanych ze środków publicznych jest w świetle art. 36, 36a i nast.
ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej gwaran63
Opinia i uwagi
towane prawo do otrzymania przez ubezpieczonego leków częściowo lub w całości finansowanych
ze środków publicznych. Podstawą otrzymania
takiego świadczenia jest otrzymanie przez ubezpieczonego imiennej recepty, wystawionej przez
uprawnionego świadczeniodawcę, tj. lekarza.
Otrzymanie recepty przez ubezpieczonego stanowi gwarancję realizacji jego konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia. Z prawem tym ściśle powiązany jest obowiązek
apteki, która musi zrealizować każdą otrzymaną receptę (vide art. 62 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
Obowiązek apteki do wydania ubezpieczonemu leku na podstawie recepty nie jest oczywiście obowiązkiem bezwzględnym. Skonkretyzowany został on wyłącznie w art. 96 prawa
farmaceutycznego, oraz w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie wydawania z apteki
produktów leczniczych i wyrobów medycznych (zwane dalej rozporządzeniem w sprawie
wydawania leków).
Ustawa prawo farmaceutyczne przewiduje wyłącznie jeden przypadek, gdy farmaceuta
może odmówić wydania leku pacjentowi (w tym
leku wydawanego na podstawie recepty), mianowicie gdy wydanie tegoż leku może zagrażać
życiu lub zdrowiu pacjenta (vide art. 96 ust. 4
prawa farmaceutycznego). Ponadto ustawa
udziela delegacji Ministrowi Zdrowia do skonkretyzowania innych przypadków, kiedy można odmówić wydania produktu leczniczego lub
wyrobu medycznego (vide art. 96 ust. 7 pkt 2
prawa farmaceutycznego). Przedmiotowa delegacja ustawowa została skonsumowana poprzez
wydanie rozporządzenia w sprawie wydawania
leków, o którym mowa była już powyżej.
W § 5 rozporządzenia w sprawie wydawania
leków zostały wyliczone enumeratywnie sytuacje, w których może nastąpić odmowa wydania
produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.
Są to następujące sytuacje: 1 - zachodzi uzasadnione podejrzenie co do autentyczności recepty
lub zapotrzebowania, 2 - konieczne jest dokonanie zmian w leku recepturowym, przy braku
możliwości porozumienia z osobą, która jest
uprawniona do wystawiania recept, 3 - od dnia
sporządzenia leku upłynęło co najmniej 6 dni
w przypadku leku recepturowego lub leku sporządzonego na podstawie etykiety aptecznej, 4
- osoba, która przedstawiła receptę do realizacji, nie ukończyła 13 roku życia, 5 - zachodzi
64
uzasadnione podejrzenie co do wieku osoby,
dla której została wystawiona recepta.
Ponieważ, jak podniesiono powyżej, otrzymanie przez ubezpieczonego recepty jest urzeczywistnieniem konstytucyjnego prawa do
ochrony zdrowia, odmowa realizacji recepty
przez farmaceutę stanowi ograniczenie tegoż
konstytucyjnego i ustawowo gwarantowanego uprawnienia. Odmowa realizacji recepty
może zatem nastąpić wyłącznie w przypadkach ustawowo przewidzianych.
Zarówno wykładnia językowa, jak i wykładnia systemowa wskazanych powyżej przepisów
nie pozostawia wątpliwości, iż intencją ustawodawcy było ograniczenie konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia poprzez enumeratywne
wyliczenie sytuacji, w których farmaceuta może
odmówić realizacji recepty przedstawionej mu
przez ubezpieczonego. Należy zatem udzielić
jednoznacznej odpowiedzi, iż wyłącznie wystąpienie jednej z przesłanek wskazanych powyżej, może powodować odmowę realizacji
recepty i wydania leku.
Z kolei ustawodawca przewiduje względem
świadczeniodawców wystawiających recepty
konkretne wymogi formalne. W przypadku ich
niedochowania, recepta może zostać uznana
za wadliwą w świetle tych właśnie przepisów
(ustawa z dnia 5 grudnia 1996r. o zawodach
lekarza i lekarza dentysty oraz rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007r. w sprawie recept lekarskich). Powstaje natomiast pytanie, czy wadliwość recepty w świetle wskazanych przepisów, czyli wystawienie recepty
przez lekarza niezgodnie z obowiązującymi go
wymogami, może stanowić podstawę odmowy
realizacji recepty przez farmaceutę.
Odpowiedź na tak postawione pytanie jest
jednoznaczna w świetle przytoczonych dotychczas przepisów obowiązującego prawa. Wadliwość wystawienia recepty może skutkować
odmową wydania leku, lecz tylko pośrednio.
Wadliwość wystawienia recepty musi bowiem
pociągać za sobą zaistnienie jednej z przesłanek ustawowych, skutkujących możliwością
i równocześnie obowiązkiem odmowy realizacji recepty przez farmaceutę. Przykładowo,
jeżeli wadliwość wystawienia recepty powodować będzie uzasadnioną wątpliwość co do jej
autentyczności lub co do zapotrzebowania, farmaceuta będzie zmuszony odmówić wydania
leku na podstawie takiej wadliwej recepty.
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
po studiach i powinien wiedzieć, że taki lek ma
pacjentowi wydać, gdyż te 100 zł refundacji nie
może mu przysłaniać interesu chorego pacjenta.
Czy autor rozporządzenia weźmie odpowiedzialność na siebie ?
6. sprzeczny z zasadami etyki i deontologii aptekarza, za naruszenie których może zostać
pozbawiony prawa wykonywania zawodu,
7. sprzeczny z zasadami współżycia społecznego
art. 5 kodeksu cywilnego poprzez karanie za
błędy lekarza wypisującego receptę w pierwszej kolejności pacjenta uprawnionego do nabycia leku a w drugiej kolejności aptekarza, który
musi odmówić wydania leku ze zniżką, choć
tak naprawdę chory ma do niego uprawnienie.
Ponadto analiza par. 34 projektu w związku z par. 26 p.1 pp. 2 prowadzi do wniosku, że
jest on zbędny. Jeżeli aptekarz musi wydać lek
na 100% gdy lekarz błędnie wystawił receptę,
to co będzie kontrolował u lekarza NFZ i jakie
będą skutki tej kontroli, na pewno nie finansowe. A aptekarz odpowie finansowo za zrealizowanie błędnej recepty, pomimo, że z ustawy
i rozporządzenia to osoba wystawiająca receptę
odpowiada za jej prawidłowe wystawienie.
Logika ani zdrowy rozsądek nie pasuje do
tych przepisów i do dotychczasowego wyłudzania pieniędzy z aptek przez NFZ i przyzwalaniu
na to przez Ministerstwo Zdrowia.
Z uwagi na powyższe, jako priorytet w nowelizowanym rozporządzeniu, domagamy się
zagwarantowania praw pacjentom do bezproblemowej realizacji recept i rezygnacji
z wszelkich pomysłów przerzucania na pacjenta odpowiedzialności finansowej za niedbale wypisywane recepty przez lekarzy. Należy
bezwzględnie wprowadzić proponowany zapis gwarantujący pacjentom realizację recept
w aptece zgodnie z obowiązującym prawem:
§26a. Apteka lub punkt apteczny zgodnie z art. 34.1. i 34a ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych, a także art. 96
ust. 7 pkt. 2 Prawa farmaceutycznego, ma
obowiązek zrealizować receptę z wyjątkiem przypadków określonych w §5 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych.
Jako inne uwagi do rozporządzenia wskazujemy:
65
Jeżeli jednak ubezpieczony przedstawi do realizacji wadliwie wystawioną receptę, jednakże
wadliwość recepty nie będzie pociągać za sobą
zaistnienia ustawowych przesłanek do odmowy
wydania leku, farmaceuta nie będzie miał prawnej możliwości aby odmówić wydania leku. Innymi słowy, pomimo wadliwości wystawienia
recepty, farmaceuta będzie zobowiązany do wydania leku ubezpieczonemu. Będzie tak przykładowo np. w sytuacji, gdy lekarz wystawiający receptę dokona jej zmiany, podpisując zmianę, lecz
nie przystawiając obok podpisu swojej pieczątki
(przy czym pierwotnie recepta została opatrzona zarówno pieczątką jak i podpisem). Innym
przykładem jest skrótowe oznaczenie miejsca
zamieszkania ubezpieczonego, przy dokładnym
oznaczeniu osoby ubezpieczonego, pozwalającym na dokładne ustalenie jego tożsamości.
Wskazując na powyższe proponowany zapis
par. 34 p. 2 projektu rozporządzenia o receptach
uznać należy za :
1. wychodzący poza zakres upoważnienia
ustawowego, na podstawie którego wydane
zostanie rozporządzenie,
2. Sprzeczny z Konstytucją RP oraz ustawą
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych a w szczególności z art. 34, 36 w związku z art.40 i 41
powołanej ustawy,
3. sprzeczny z ustawą prawo farmaceutyczne,
a w szczególności z art. 96 ust 4 powołanej
ustawy,
4. sprzeczny z ustawą o prawach pacjenta
...a w szczególności z art. 2 , 6. 1 ,20 p. 2
powołanej ustawy,
5. może narazić aptekarza na odpowiedzialność karną z art. 157 kodeksu karnego, na
co wskazują przykłady, które miały już
miejsce, vide nie przyjęcie dziecka do szpitala bez skierowania i zgon dziecka - odpowiedzialnością obciążono pielęgniarkę.
Należałoby zapytać, czy w sytuacji gdy recepta ma błąd w postaci np: braku pieczęci lekarza przy zmianie na recepcie i jest tylko podpis
lekarza, aptekarz ma odmówić wydania insuliny
pacjentowi, który nie ma przy sobie 100 zł? Gdy
pacjent zapadnie w śpiączkę cukrzycową mającą dalsze konsekwencje i sprawę zacznie badać prokurator na wniosek chorego lub rodziny,
kto odpowie za następstwa nie wydania leku?
Czy wtedy nie usłyszymy tłumaczenia, ale
przecież farmaceuta jest rozsądnym człowiekiem
§ 2. 2. Na recepcie mogą być dokonywane
poprawki wyłącznie przez osobę wystawiającą
receptę, z zastrzeżeniem § 16 ust. 1 pkt 1 lit. a,
f i g (usunąć literę „g”, zgodnie z uwagą do §
16 - farmaceutów nie należy obciążać poprawianiem lekarzy a recepta bez X powinna być
traktowana jako recepta maksymalnie na 90
dniową kurację, która jest ważna w terminie
30 dniowym od daty jej wystawienia) …
wiona, a wielkości opakowań jakie mamy
wydać i tak wynikają z pozostałych zapisów.
§ 8.
Analizując ilości, które można wydawać
warto przemyśleć możliwość stałego odbierania leków w aptece na podstawie jakiejś
książeczki czy karty, co w innych państwach
wprowadzono, by oszczędzić na ciągłym chodzeniu do lekarza tylko po receptę. Można
by takie leki przepisywać także w ilościach
większych i na dłuższy okres czasu, a w aptece wydawać na odpisy ale refundowane dla
leków z list refundowanych.
Propozycja daje duże oszczędności na
niepotrzebnych wizytach lekarskich.
3. Osoba, o której mowa w ust. 1, może wystawić recepty na łączny okres stosowania nie
dłuższy niż 90 dni, określając na każdej z nich
dzień, od którego może nastąpić realizacja.
Proszę wyjaśnić! Ile można wystawić
w sumie recept - czy dowolną ilość recept
z dowolnymi datami realizacji mieszczącymi się w 90 dniach od wystawienia i na jaką
ilość leku każda. Jak długo jest ważna recepta z datą realizacji np. na 88 dzień? Ile leku
może wypisać lekarz i ile wydać apteka na
receptę z datą realizacji np. w dniu 88.
Przemyśleć też dodanie zapisu w celu jednoznacznej interpretacji zapisu w całej Polsce:
Nie dotyczy to recept, na których przepisano preparaty zawierające środki odurzające
grupy I-N lub substancje psychotropowe grupy
II-P, antybiotyków oraz recept wystawionych
w ramach pomocy doraźnej.
§ 3.
1. Należy wpisać w odpowiednim miejscu
dane (poprawić brzmienie) …:
1) dane dotyczące podmiotu, (usunąć - o którym mowa) - dodać - określone w § 4;
2) c) wiek - w przypadku pacjenta do lat 18,
(zapis ten zamienić na - wiek w przypadkach
istotnych dla terapii - wynika to z faktu, że
lekarz powinien zwracać farmaceucie szczególną uwagę na wiek, gdy uzna to za konieczne
a bywa to ważne zarówno u dzieci jak i osób
w wieku podeszłym, natomiast brak wieku nie
powinien być uchybieniem i podstawą dla NFZ
do odbierania refundacji).
6) termin realizacji recepty liczony od dnia,
o którym mowa w § 8 ust. 3, a jeżeli nie dotyczy - znak „X”(usunąć od słów - a jeżeli
nie dotyczy - znak „X”, gdyż recepta bez X
powinna być automatycznie receptą na na 3
miesiące);
7. Dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 7,
nanoszone są w sposób czytelny za pomocą:
1) nadruku, lub
2) pieczątki, lub 3) naklejki przymocowanej
do recepty w sposób uniemożliwiający jej usunięcie bez zniszczenia druku recepty.
§ 10.2.
Ministerstwo zapewniało zabezpieczyć
Czy popełniono błąd zmniejszając długość
recepty, gdyż obecnie każdy może sobie drukować recepty jak chce. Na Śląsku recepty recepty o 6 cm ? To wprowadza całkiem nowe
wydawane przez NFZ i zabezpieczone świet- wymiary recept, na których nie ma możliwości
nie funkcjonowały, nim Ministerstwo kolej- naniesienia informacji o wydaniu 5 leków !
ną nowelą tego nie zepsuło.
§ 12.
1. Na jednej recepcie, o której mowa w § 1 pkt
§ 7.
1. Ilość leku lub wyrobu medycznego okre- 2 i § 10, można przepisać (WYŁACZNIE do 5
leków - nie ma możliwości druku tylu danych
śla się cyframi arabskimi przez podanie:
dla tylu leków na odwrocie jednej recepty) je1) liczby opakowań oznaczanych adnotaden lub więcej leków gotowych lub wyrobów mecją „op.” lub „lag.” ( usunąć - oraz wielkości
dycznych albo jeden lek recepturowy.
opakowania jednostkowego poprzedzonej
2. Na jednej recepcie można przepisać (TYLsłowem „po” lub „á” )
Lekarze ciągle mylą wielkości opakowań KO do 5 leków) więcej niż jeden lek znajdująco powoduje, że recepta jest błędnie wysta- cy się w wykazie leków wydanych na podsta66
www.katowice.oia.pl
2) Prawidłowość ilości wydawanych leków i wyrobów medycznych, w tym również
wielkości wydawanych opakowań;
3) Przestrzeganie terminów realizacji recept.
§ 16.
NFZ i MZ argumentują, że recepta jest
czekiem, więc należy usunąć WSZELKIE
możliwości poprawek, gdyż na czeku się nic
nie poprawia, a z pewnością nie może wnosić
poprawek osoba, która czeku nie wystawiała.
Apteka powinna realizować receptę tak
jak została dla ubezpieczonego wystawiona,
a błędy powinien poprawiać lekarz, także po
realizacji błędnie wypisanej recepty.
1.1) g. USUNĄĆ - danych wskazanych w § 3
ust. 1 pkt 6, osoba wydająca lek wpisuje znak „X”;
§ 34.
Apteka albo punkt apteczny realizuje za pełną odpłatnością recepty:
1) wystawione w innych państwach niż
Rzeczpospolita Polska;
BEZWZGLĘDNIE USUNĄĆ !
2) nie spełniające wymogów formalnych
określonych w § 2-4, z zastrzeżeniem § 16.
§ 26.
1. Kontrola wystawiania recept na refundowane leki i wyroby medyczne obejmuje badanie i ocenę prawidłowości działań osób wystawiających recepty, a w szczególności: (usunąć
sowa - , a w szczególności - gdyż to u lekarza
dokładnie to powinno się kontrolować !)
1) zgodność danych umieszczonych na receptach z prowadzoną dokumentacją medyczną;
2) Prawidłowość i zasadność wystawienia
recepty oraz zgodność jej wystawienia z przepisami ustawy i rozporządzenia.
2. Kontrola realizacji recept na refundowane leki i wyroby medyczne obejmuje badanie
prawidłowości działań osób wydających leki,
w tym: (usunąć słowa - , w tym - gdyż w aptece dokładnie to należy kontrolować a nie np.
prawidłowość wystawiania recept, za co odpowiada lekarz)
1) Prawidłowość zrealizowania i otaksowania recept;
www.katowice.oia.pl
BEZWZGLĘDNIE DODAĆ:
§26a. Apteka lub punkt apteczny zgodnie z art. 34.1. i 34a ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych, a także art. 96
ust. 7 pkt. 2 Prawa farmaceutycznego, ma
obowiązek zrealizować receptę z wyjątkiem przypadków określonych w §5 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie
wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych.
§ 36.
Recepty wystawiane na kuponie wydawanym na podstawie dokumentu potwierdzającego
uprawnienia do świadczeń opieki zdrowotnej są
realizowane na dotychczasowych zasadach.
KONIECZNIE Dostosować kupony do
jednego wzoru zgodnym ze wzorem recepty
określonego w rozporządzeniu. W jednym
województwie żółte w innym białe, itd…
Dodać
2. Wzór kuponu musi odpowiadać wzorowi
recepty. Dotychczasowe wzory kuponów mogą
być używane do wyczerpania zapasów, jednak
nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2010r.
Dodać:
§ 39
Wiążące interpretacje do przepisów niniejszego rozporządzenia wydawać może Ministerstwo Zdrowia.
Prezes Rady ŚIA - dr farm. Stanisław Piechula
Radca Prawny ŚIA - Krystian Szulc
67
wie art. 37 ust. 2 ustawy, umieszczając na niej
kod uprawnień, o którym mowa w § 3 ust. 1
pkt 2 lit. e, tylko wtedy, gdy na każdy z tych leków pacjentowi przysługują te uprawnienia.
Nawet warto by przemyśleć powrót do wypisywania jednego leku na jednej recepcie, gdyż pacjenci mają coraz większe trudności z realizacją
wszystkich pozycji z recepty w jednej aptece.
dodać ust 2a:
Na recepcie określonej w ust.2. można także przepisać leki z listy podstawowej
i uzupełniającej wydawane na podstawie
art.36 ustawy o świadczeniach.
3. Na receptach, o których mowa w § 11,
można przepisać więcej niż jeden lek. (Pozostawić TYLKO jeden lek - ustawa w sprawie
narkomani).
dr farm. Stanisław Piechula
S zanowni C złonkowie Ś ląskiej I zby A ptekarskiej
Decyzją Rady naszej Izby, jak i za zgodą Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej (OROZ) oraz Przewodniczącej Okręgowego Sądu Aptekarskiego
(OSA), postanowiliśmy informacyjnie, jak
i ku przestrodze, prezentować Członkom
naszej Izby prawomocne wyroki Okręgowego Sądu Aptekarskiego w różnych
sprawach.
Sprawy takie są wnoszone do Rzecznika przez Radę Izby na wniosek osób, które
przysyłają do Izby różne dowody łamania prawa, przez pacjentów aptek, Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego,
jak i inne osoby, gdyż sprawę do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej może
wnieść każdy.
Każda taka sprawa po rozpatrzeniu
przez Rzecznika (jeżeli nie zostanie umorzona) trafia do Okręgowego Sądu Aptekarskiego w celu orzeczenia wnioskowanej kary, którą może być upomnienie (na
68
1 rok), nagana (na 2 lata), zawieszenie prawa
wykonywania zawodu lub jego odebranie.
Ukaranemu przysługuje odwołanie
się do Naczelnego Sądu Aptekarskiego,
a w sprawach o zawieszenie lub odebranie
prawa wykonywania zawodu także dalej
do sądu powszechnego.
Przybliżając Państwu prace OROZ
i OSA, prezentujemy wybrane orzeczenia
OSA.
Zwracam jednak szczególną uwagę na
fakt, że z prezentowanych wyroków zostały usunięte dane personalne, jak i inne
szczegóły, które mogłyby personalizować
sprawę. Zostały one także skrócone oraz
częściowo zmienione, jednak starałem się,
by pozostało w nich to, z czym moim zdaniem powinni Państwo się zapoznać.
Prezes Rady ŚIA
www.katowice.oia.pl
podejrzenie, że produkt ten będzie wykorzystany przez nabywcę w celu innym niż leczniczy,
co stanowi naruszenie art. 68 ust. 1 w związku
z art. 99 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne,
Po ukaraniu karą upomnienia kierowni- art. 96 ust. 4 w związku z art. 88 ust. 5 ustaka apteki, Rada ŚIA cofnęła rękojmię i far- wy Prawo farmaceutyczne, a także art. 7, 9
maceuta utracił możliwość kierowania apte- ust. 4, 34 i 35 Kodeksu Etyki Aptekarza RP.
ką na okres kary - jednego roku.
W toku postępowania Okręgowy Sąd
Aptekarski
ustalił następujący stan faktyczny:
ORZECZENIE
Okręgowy Sąd Aptekarski w Katowicach
po rozpoznaniu w dniu … w Katowicach na rozprawie przy udziale Zastępcy Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej sprawy
przeciwko farmaceucie … obwinionej o to, że:
dopuściła do jednorazowej sprzedaży wysyłkowej z Apteki … 500 opakowań produktu leczniczego Sudafed, w warunkach uzasadniających
podejrzenie, że produkt ten będzie wykorzystany przez nabywcę w celu innym niż leczniczy,
co stanowi naruszenie art. 68 ust. 1 w związku
z art. 99 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne,
art. 96 ust. 4 w związku z art. 88 ust. 5 ustawy
Prawo farmaceutyczne, a także art. 7, 9 ust. 4,
34 i 35 Kodeksu Etyki Aptekarza RP.
orzeka:
1. uznaje obwinioną mgr farm. … za winną
zarzucanego jej czynu to jest winną naruszenia art. 68 ust. 1 w związku z art. 99 ust.
1 ustawy Prawo farmaceutyczne, art. 96 ust.
4 w związku z art. 88 ust. 5 ustawy Prawo
farmaceutyczne, a także art. 7, 9 ust. 4, 34
i 35 Kodeksu Etyki Aptekarza RP i za to
z mocy art. 46 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia
19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich
wymierza jej karę upomnienia,
2. obciąża obwinioną kosztami postępowania.
UZASADNIENIE
W dniu … do Okręgowego Sądu Aptekarskiego w Katowicach wpłynął wniosek Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej o ukaranie
mgr farm. …, obwinionej o to, że dopuściła do
jednorazowej sprzedaży wysyłkowej z Apteki
… w dniach … 500 opakowań produktu leczniczego Sudafed, w warunkach uzasadniających
www.katowice.oia.pl
Pismem z dnia … Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny w Katowicach powiadomił o wynikach kontroli doraźnej apteki …,
przeprowadzonej w dniu …. W wyniku kontroli ustalono, że w dniu … dokonano zakupu
600 opakowań produktu leczniczego Sudafed,
a w dniu … 500 opakowań produktu leczniczego Sudafed zostało sprzedanych w drodze
sprzedaży wysyłkowej nabywcy - … zamieszkałemu w ….
Na podstawie wyjaśnień kierownika apteki
oraz mgr farm. … zajmującemu się w aptece
… stroną internetową ustalono, że lek został
sprzedany na podstawie telefonicznego zamówienia. Wcześniej większą partię tego leku
zakupiono na podstawie korzystnej oferty
przedstawionej przez przedstawiciela. Po dokonaniu zakupu w aptece dostępny był Sudafed na zapas na około pół roku, gdyż aptece
… rozchód Sudafedu przeciętnie miesięcznie
kształtował się na poziomie 100 opakowań.
Krótko potem zadzwonił do apteki człowiek
który przedstawił się jako … i powiedział że
jest zainteresowany nabyciem większej ilości
Sudafedu w takiej cenie. Cena ujawniona była
na stronie internetowej apteki. Pieczę nad stroną internetową sprawuje …, pracownik apteki. Zostały dopełnione wszystkie formalności
związane z prowadzeniem apteki internetowej.
Pan .. z którym Obwiniona rozmawiała przez
telefon przedstawił swoją prośbę tak, że zamierza zawieźć lek Sudafed Polakom pracującym za granicą. Obwiniona uległa namowom
tej osoby, gdyż przedstawiony został argument, że pacjent będzie zamawiać po 5 opakowań. Wówczas zdecydowano się jednorazowo sprzedać 500 opakowań Sudafedu. Pacjent
z którym rozmawiała kierownik apteki był
bardzo przekonywujący. Zamówienie Sudafedu zostało skompletowane i wysłane pod nieobecność mgr farm. …, nie pakował on ani nie
69
S prawa ASFF S - 12/09
wysyłał produktu leczniczego i w wysyłkowej
sprzedaży nie uczestniczył. Decyzja o sprzedaży Sudafedu została podjęta przez Obwinioną,
która przyjęła telefoniczne zamówienie i wydała polecenie spakowania zamówienia i wysłania. O całym zdarzeniu mgr farm. … odpowiedzialny za sprzedaż wysyłkową w aptece
dowiedział się po wysyłce produktu Sudafed.
Pacjent nigdy więcej nie kontaktował się ani
nie składał dodatkowych zamówień.
W toku postępowania wyjaśniającego Rzecznik przedstawił także zarzuty mgr farm. …, jednakże postanowieniem z dnia 18 marca 2009
roku umorzył postępowanie w stosunku do mgr
farm. …, z braku wystarczających dowodów.
W toku postępowania przed Sądem Aptekarskim Obwiniona mgr farm. … złożyła obszerne wyjaśnienia i zaznaczyła, że przyznaje
się do winy i potwierdza okoliczności ustalone w postępowaniu wyjaśniającym. Podkreśliła, że obecnie nie potrafi wyjaśnić dlaczego zdecydowała się na jednorazową sprzedaż
Sudafedu, nie jest w stanie powiedzieć co nią
kierowało. Jednocześnie zaznaczyła, że nie ma
pretensji do przedstawiciela, gdyż jego praca
polega na tym aby sprzedawać jak największą
ilość leków. Zapas Sudafedu w ogóle nie był
przygotowywany specjalnie, po prostu taka
ilość Sudafedu była oferowana na korzystnych
warunkach. Obwiniona zaznaczyła, że w chwili podejmowania decyzji o sprzedaży znajdowała się w trudnej sytuacji życiowej. Do ludzi
Obwiniona zawsze podchodziła z ufnością, tak
również było w przypadku zamówienia na Sudafed. Jednocześnie Obwiniona przyznała, że
wyrażenie zgody na sprzedaż produktu leczniczego w takiej ilości było nierozsądne i wyraziła szczere ubolewanie z powodu swojego
działania, jednakże podkreśliła, że to była jedyna tego typu sytuacja. Zapewniła także, że
w przyszłości już nigdy nie dopuści do analogicznej sytuacji.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów przeprowadzonych w postępowaniu wyjaśniającym oraz przed Sądem. Sąd
dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionej gdyż były
one wiarygodne i spójne z pozostałymi dowodami z dokumentów zgromadzonych w sprawie. Sąd podkreśla, że w niniejszej sprawie nie
było sporu co do stanu faktycznego, gdyż ten
wynika z dokumentacji zgromadzonej w toku
kontroli doraźnej. Kwestią kluczową w niniej70
szej sprawie była ocena, czy kierownik apteki
dopuszczając do jednorazowej sprzedaży 500
opakowań produktu leczniczego Sudafed narusza przepisy prawa i zasady etyki.
W ocenie Okręgowego Sądu Aptekarskiego
Obwiniona jest winna zarzucanego jej czynu
Działanie polegające na jednorazowej wysyłkowej sprzedaży 500 opakowań Sudafedu, jest
naruszeniem zasad określonych w art. 7, 9 ust.
4, 34 i 35 Kodeksu Etyki Aptekarza RP, a także
naruszeniem art. 68 ust. 1 w związku z art. 99
ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne i art. 96 ust.
4 w związku z art. 88 ust. 5 ustawy Prawo farmaceutyczne. Zaznaczyć należy, że niezależnie
od faktu, że Sudafed dostępny jest w sprzedaży
odręcznej, w ocenie Sądu przy sprzedaży tego
produktu powinna brana być pod uwagę okoliczność, że produkt ten zawiera w swym składzie
chlorowodorek pseudoefedryny.
Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, apteki ogólnodostępne prowadzą
obrót detaliczny produktami leczniczymi, na
podstawie zezwolenia na prowadzenie apteki.
Zezwolenie na prowadzenie apteki obejmuje
zezwolenie na sprzedaż detaliczną produktów
leczniczych pacjentom. Sprzedaż detaliczna to
sprzedaż na indywidualne potrzeby konkretnego pacjenta. Sprzedaż jednej osobie 500 opakowań leku nie może być uznane za sprzedaż
detaliczną. Również analizując wskazany przez
producenta sposób dawkowania leku Sudafed
(jedna tabletka 3-4 razy na dobę) oraz fakt, że
opakowanie zawiera 12 tabletek, a każda tabletka tabletka Sudafedu zawiera 60 mg chlorowodorku pseudoefedryny, magister farmacji powinien z wyjątkową ostrożnością podchodzić do
zamówień większej ilości leku.
Obwiniona wiedziała, że zakup nie jest dokonywany w celach leczniczych, lecz jest dokonywany zapewne w celu dalszej odsprzedaży
- tak przynajmniej zapewniał składający zamówienie. Jednakże Owbiniona powinna była
przewidzieć także inne możliwości nielegalnego wykorzystania zakupionego leku.
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom Obwinionej, że
zakup większej ilości Sudafedu do apteki nie
był w żaden sposób związany z zamówieniem
leku przez p. …. Brak jest jakichkolwiek przesłanek aby zaprzeczać wyjaśnieniom Obwinionej w tym zakresie.
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
71
przedmiot obrotu handlowego. Obwiniona nie
powinna była zezwalać na sprzedaż większej
ilości leku OTC także wówczas, gdy była przekonana że zamawiający zamierza ten lek odsprzedawać osobom trzecim. Obwiniona naruszyła także art. 35 Kodeksu Etyki Aptekarza RP,
zgodnie z którym aptekarz powinien szerzyć
oświatę zdrowotną, brać udział w zwalczaniu
uzależnień lekowych, toksykomanii, alkoholizmu i dopingu farmakologicznego w sporcie.
Obwiniona zlekceważyła niebezpieczeństwa
związane ze skutkami obrotu lekiem zawierającym w swym składzie pseudoefedrynę.
Sąd Aptekarski powinien brać pod uwagę
zarówno okoliczności świadczące na korzyść
jak i niekorzyść Obwinionej. Okoliczności
obciążające zostały wyżej przytoczone, jednak okolicznością niewątpliwie świadczącą
na korzyść Obwinionej jest jej szczere ubolewanie wyrażone w toku postępowania.
W ocenie Sądu wnioski Obwinionej przedstawione w toku rozprawy przed sądem, a także
zobowiązanie się do zwracania w przyszłości szczególnej uwagi na tego typu problematykę świadczą o tym, że Obwiniona zdała sobie sprawę z powagi swoich naruszeń.
W ocenie Sądu Aptekarskiego ma to istotny wpływ na wymiar kary i Sąd postanowił
ukarać Obwinioną najłagodniejszą karą upomnienia. Sąd podkreśla, że funkcja wychowawcza postępowania została już w świetle
oświadczeń Obwinionej zrealizowana. Zarówno fakt popełnienia przewinienia jak również wina Obwinionej jest oczywista i została udowodniona w postępowaniu. W ocenie
Sądu Obwiniona naruszyła wyżej powołane
przepisy działając z zamiarem bezpośrednim, to znaczy świadoma była niewłaściwości swojego postępowania, zwłaszcza, że
zastanawiała się czy zrealizować zamówienie. W efekcie jednak zamówienie przyjęła
i zrealizowała. Obwiniona, jak każdy farmaceuta, w toku wykonywania obowiązków zawodowych powinna
była zachować szczególną rozwagę i ostrożność.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 56 § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 marca 2003 r. w sprawie postępowania w sprawach odpowiedzialności zawodowej farmaceutów
(Dz. U. Nr 65, poz. 612) obciążając nimi obwinioną. Szczegółowa
wysokość kosztów zostanie na podstawie § 55 rozporządzenia określona w osobnym zarządzeniu wydanym przez Przewodniczącą Sądu,
z uwagi na konieczność dokładnego wyliczenia kosztów wysyłki zawiadomień oraz dojazdu członków Sądu i Rzecznika.
Obwiniona powinna była odmówić wydania
produktu leczniczego na podstawie art. 96 ust.
4 Prawa farmaceutycznego, zgodnie z którym
farmaceuta może odmówić wydania produktu
leczniczego, jeżeli jego wydanie może zagrażać
życiu lub zdrowiu pacjenta, a także na podstawie art. 9 ust. 4 Kodeksu Etyki Aptekarza RP,
który nakazuje aptekarzowi odmówić wydania
leku, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie,
że nabywca lub osoba trzecia wykorzysta lek
w celu innym niż leczniczy lub z zamiarem zaszkodzenia zdrowiu.
Zgodnie z art. 88 ust. 5 pkt 1 ustawy Prawo farmaceutyczne, do zadań kierownika apteki należy organizacja pracy w aptece, w tym
nadzór nad prawidłowym wydawaniem z apteki produktów leczniczych. Zdaniem Sądu pod
pojęciem „prawidłowość wydania” nie należy
rozumieć tylko i wyłącznie zgodności wydanego leku z przepisaną receptą, ale także dbałość o to, aby prowadzić sprzedaż detaliczną,
a nie dokonywać sprzedaży hurtowej, która nie
jest objęta zezwoleniem na prowadzenie apteki. Okoliczności niniejszej sprawy pozwalają
przyjąć, że 500 opakowań Sudafedu nie było
przez … zakupione w celach leczniczych. Naruszony został art. 7 Kodeksu Etyki Aptekarza
RP, zgodnie z którym Aptekarz w swej praktyce
zawodowej uwzględnia fakt, że środki farmaceutyczne i materiały medyczne stanowią niezbędny element opieki zdrowotnej i nie mogą
być traktowane jak zwykły
Najlepsze
jeszcze
przed Nami
Jolanta i Sebastian Sienkiewicz
Każdego dnia ciężko pracujemy licząc, że
odpoczniemy na emeryturze.
Bez obowiązków, pośpiechu, bez szefa (jeśli go
mamy ☺). Wreszcie będziemy mieć czas dla siebie i bliskich - tak wyobrażamy sobie jesień życia.
Może zwiedzisz świat, znajdziesz nowy
dom albo zajmiesz się swoim hobby? Zaczniesz
żyć. Teraz liczysz każdą złotówkę - masz kredyty lub inne zobowiązania.
A może jest zupełnie odwrotnie? Bierzesz z
życia wszystko na co Cię stać, a czasem i więcej, ale czy pomyślałeś co będzie jutro, za kilka
lat, jak przejdziesz na emeryturę?
O problemie związanym z wysokością przyszłych emerytów mówi się mało albo w ogóle
się nie mówi. Często ulegamy wyobrażeniom, iż
nasza emerytura będzie prawie taka sama jak nasze wynagrodzenie, bowiem mamy porównanie,
ile otrzymują nasi rodzice, dziadkowie. Niestety, tak już nie będzie nigdy. Odkąd zmienił się
system emerytalny oraz sytuacja demograficzna
i społeczna, musimy mieć na uwadze, iż nasze
emerytury z ZUS i II Filaru (OFE) nie będą
wyższe niż 50% ostatniego wynagrodzenia !
Aby to sprawdzić, wystarczy wejść na
stronę www.mojaemerytura.zus.pl, gdzie na
dzień dzisiejszy wyliczymy sobie wysokość
przyszłej emerytury.
Możemy się przeliczyć jeżeli uznamy, że obowiązkowymi wpłatami na składki emerytalne zapewnimy sobie wystarczające dochody w przyszłości.
Weźmy przykład:
Ile procent ostatniej pensji wyniesie emerytura osób urodzonych w 1963 roku w zależności od przejścia na emeryturę ?
Z rządowych kalkulacji wynika, że mężczyzna, który urodził się w 1963 roku, przechodząc
na emeryturę w wieku 65 lat, otrzyma świadczenie wynoszące około 56% ostatniej pensji.
Kobieta, przechodząc na emeryturę w wieku
60 lat będzie mogła liczyć tylko na 44% ostatniej pensji ! Czy to wystarczy ?
Historia Tomka
Tomek ma własną firmę handlową, skończył
w tym roku 35 lat. Zarządza 3 pracownikami, a
jego przeciętny dochód to 7 000,00 zł miesięcznie.
W tym roku wziął 300 000,00 zł kredytu na
dom, na emeryturze chce zrealizować swoje turystyczne pasje. Słyszał, że emerytury nie będą
wysokie, ale przecież on nie oczekuje zbyt wiele.
Tomek nie oszczędza, bo pieniądze „rozchodzą
się” na spłatę kredytu i bieżące wydatki.
Przyszłość Tomka (bez dodatkowego planu emerytalnego). Tomek wiele lat później - w 2039 roku
jest już na emeryturze. Wciąż ma swoje miesięczne
wydatki, otrzymuje również emeryturę z I i II filaru.
Przykładowe miesięczne wydatki Tomka
Tomek nie oszczędzał dodatkowo na emeryturę
Utrzymanie domu
1 500,00 zł
Emerytura Tomka z I i II filaru
Wyżywienie
700,00 zł
Lekarstwa
200,00 zł
Samochód
500,00 zł
Inne koszty
300,00 zł
Razem wydatki:
3 200,00 zł
72
930,00 zł
Wydatki przewyższają oszczędności emerytalne
Tomkowi zabrakło:
2 270,00 zł
www.katowice.oia.pl
turę z I i II filaru oraz korzysta z pieniędzy,
które systematycznie odkładał, a które były
pomnażane w różnych instrumentach finansowych.
Przykładowe miesięczne wydatki Tomka
Tomek nie oszczędzał dodatkowo na emeryturę
Utrzymanie domu
1 500,00 zł
Emerytura Tomka z I i II filaru
930,00 zł
Wyżywienie
700,00 zł
Lekarstwa
200,00 zł
Miesięczna kwota uzyskana z planu
emerytalnego
3 670,00 zł*
Samochód
500,00 zł
Inne koszty
300,00 zł
Razem wydatki:
3 200,00 zł
Oszczędności emerytalne przewyższają wydatki
Wolne środki Tomka:
1 400,00 zł
* przykładowy plan emerytalny przy założeniu: składka regularna 7 200,00 zł rocznie, okres inwestycji: 30 lat;
stopa zwrotu z inwestycji - 8% w skali roku; okres korzystania ze środków zgromadzonych w ramach programu
- 20 lat (nie uwzględnia możliwości ich dalszego inwestowania w tym okresie)
Czy wiesz, że ….
•
„W Irlandii, kraju bogatszym niż Polska, 87% respondentów uczestniczących w badaniu Rady
ds. Emerytur stwierdziło, że państwowa emerytura nie wystarczy, aby zaspokoić ich potrzeby
po przejściu na emeryturę?” Źródło: www.pensionsboard.ie
•
„45-letnia dziś lekarka, jeśli zarabia 5 000,00 zł brutto, w starym systemie emerytalnym
dostałaby 3 500,00 zł; dostanie - 2 200,00 zł brutto” Źródło: Gazeta Wyborcza 22.07.2008r.
•
„Dzisiejsze dwudziesto-, trzydziestolatki zamiast emerytur dostaną od państwa zasiłek socjalny.
Krach ZUS zbliża się wielkimi krokami” Źródło: Życie Warszawy 16.04.2006r.
•
„Eksperci miażdżą rząd: Emerytury będą niższe. Rząd planuje rewolucję w emeryturach. Od
lipca 2010r. więcej pieniędzy ma traﬁać do ZUS-u. Mniej do Otwartych Funduszy Emerytalnych. Rząd łata dziurę w kasie ZUS-u i uspokaja: emeryci zyskają. Eksperci i pracodawcy
alarmują: emerytury będą niższe!” Źródło: www.money.pl 05.11.2009r.
Pomyśl o przyszłości
Z czego zrezygnujesz mając tylko 50%
ostatniej pensji? Nie będziesz wyjeżdżał na
wczasy, odmówisz sobie drobnych przyjemności, nie będziesz kupował prezentów dla wnuków, a może … nie będziesz płacił niektórych
rachunków ? A może warto zorganizować to
zupełnie inaczej ?
Już dziś warto zadbać o swoją emeryturę
Budowanie kapitału na emeryturę trwa tak długo, jak nasza
kariera zawodowa. Każdy
rok pracy pozwala na gromadzenie wkładu, który
wypełni lukę finansową pomiędzy emeryturą,
a realnymi wydatkami na życie. Warto zadbać
o to już wcześniej, wówczas mniejszymi kwotami możemy zbudować duży kapitał, który
pozwoli nam cieszyć się wolnym czasem na
emeryturze.
Należy pamiętać, iż każdy dzień zwlekania
to utrata szansy na powiększenie dodatkowego
kapitału. Wystarczą nawet niewielkie wpłaty,
by najlepsze było jeszcze przed nami !
Jolanta Sienkiewicz
Doradca ds. finansów i inwestycji
kom.: 505 796 775
Niech zbliżające się Święta Bożego Narodzenia spędzone w gronie
najbliższych przyniosą Państwu wiele radości, ciepła i optymizmu.
Niech w nadchodzącym Nowym 2010 roku szczęście i pomyślność nigdy Państwa nie opuszczą, a wiara codziennie dodaje sił
i energii do tworzenia i realizacji nowych pomysłów życzą Jolanta i Sebastian Sienkiewicz ADVISER Finanse & Ubezpieczenia.
www.katowice.oia.pl
73
Przyszłość Tomka (z dodatkowym planem
emerytalnym). Tomek wiele lat później w 2039 roku jest już na emeryturze. Wciąż ma
swoje miesięczne wydatki, otrzymuje emery-
Ministerstwo Zdrowia
Warszawa 2009-10-21
Pan Stanisław Piechula
Nasz znak: SIAKat-0195-2009
Katowice 2009-09-18
Sz. P.
Minister Zdrowia - Ewa Kopacz
Dotyczy zapewnienia szczepionek
przeciw grypie pracownikom aptek.
Szanowny Panie Prezesie,
Nawiązując do pisma z dnia 18 września 2009 r.
(znak: SIAKat-0195-2009) skierowanego do Pani Ewy
Kopacz - Minister Zdrowia, dotyczącego zapewnienia
szczepionek przeciwko grypie pracownikom aptek, Departament Zdrowia Publicznego Ministerstwa Zdrowia
uprzejmie informuje, że pismo zostało przekazane do Sekretarza Krajowego Komitetu do spraw Pandemii Grypy
z prośbą o postawienie przedmiotowego wniosku pod
obrady Komitetu. Stanowisko w przedmiotowej kwestii
zostanie przekazane niezwłocznie po jego wypracowaniu
przez Krajowy Komitet do spraw Pandemii Grypy.
Zastępca Dyrektora
Departamentu Zdrowia Publicznego
Piotr Dąbrowski
Szanowna Pani Minister,
W ślad za informacją Ministerstwa Zdrowia, która dotyczy rekomendacji Krajowego Komitetu ds. Pandemii Grypy
w sprawie szczepień przeciwko grypie typu A/H1N1 oraz
szczepień przeciwko grypie sezonowej, przypominam, że
pracownicy aptek należą do pracowników ochrony zdrowia
(Ustawa Prawo farmaceutyczne Art. 86. 1. Apteka jest placówką ochrony zdrowia publicznego, … ) i proszę o szczegółowe informacje o ilości szczepionek i szczepieniach przewidzianych dla pracowników aptek.
Należy pamiętać, że to pracownicy aptek są najczęściej
w pierwszym kontakcie z największą ilością chorych okresu
grypowego, gdyż chorzy najczęściej w aptekach szukają pomocy przy pierwszych objawach grypy.
Zapewnienie szczepionek pracownikom aptek jest też
gwarancją funkcjonowania naszych placówek, gdy chorzy
będą chcieli zaopatrzyć się w leki.
Podpowiadam także, że fakt trafiania do aptek największej ilości chorych warto wykorzystać w celu przekazywania pacjentom fachowych i szczegółowych informacji, które
farmaceuci dzięki swojej wiedzy mogą w zrozumiały sposób
przekazywać.
Oczekując na odpowiedź w sprawie zapewnienia pracownikom aptek w/w szczepionek,
Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA
74
Katowice 2009-09-23
Sz. Pan
Jacek Paszkiewicz
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia
Dotyczy dowolnych praktyk i interpretacji prawa
w poszczególnych oddziałach NFZ.
Jak to jest możliwe, że kierując Centralą NFZ i podległymi oddziałami, nie zadba Pan o to, by w jednym kraju o
jednolitym systemie prawnym wszystkie oddziały NFZ nie
funkcjonowały w sposób jednolity, stosując to samo prawo i
egzekwując jego stosowanie w identyczny sposób.
Proszę się zastanowić, czy jest to NORMALNE ? , że:
1. jedne oddziały po kontrolach aptek bez pardonu zagarniają kwestionowane refundacje, gdy inne rozumieją, że sprawy sporne przy braku akceptacji obu
stron musi rozstrzygnąć sąd;
2. w jednych oddziałach niezgodnie z rozporządzeniem można dzielić opakowania refundowane, gdy
inne za dzielenie zagarniają aptekom pieniądze;
3. brak „X” w polu „Data realizacji od dnia” w jednych
NFZtach skutkuje zawsze zagarnięciem refundacji,
tymczasem inne za to uchybienie lekarskie nie obciążają aptek;
4. część oddziałów liczy termin ważności recept od dnia
wystawienia recepty, a część od dnia następnego, co
też skutkuje zagarnianiem refundacji, a przede wszystkim skracaniem pacjentowi możliwego terminu realizacji recepty (pomimo interpretacji Centrali NFZ);
5. jeden oddział potrafi być w miarę rozsądny, gdy inne
szukają wszelkich haczyków, by się wykazać w wyłudzaniu pieniędzy z aptek
www.katowice.oia.pl
dr n. farm. Stanisław Piechula
*********************************
Minister Zdrowia
Warszawa 2009-10-08
Pan dr n. med. Jacek Paszkiewicz
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia
Szanowny Panie Prezesie,
W związku z wystąpieniem Śląskiej Izby Aptekarskiej z siedzibą w Katowicach (pismo z dnia 23 września 2009r., znak: SIA Kat-0196-2009) w sprawie niejednolitości w stosowaniu obowiązujących przepisów
prawa przez oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia, zwracam się do Pana Prezesa z prośbą
o zapewnienie jednolitego stosowania przepisów prawa
przez wszystkie oddziały wojewódzkie Funduszu, zajęcie stanowiska w powyższej sprawie oraz przekazanie
odpowiedzi do wiadomości Ministra Zdrowia.
Z upoważnienia Ministra Zdrowia
Sekretarz Stanu Jakub Szulc
www.katowice.oia.pl
2009-10-12
ZAKAZ pseudobezpośredniego
zaopatrywania aptek !
Główny Inspektor Farmaceutyczny wydał w lipcu
decyzję zakazującą obecnego zaopatrywania aptek w
produkty Astra Zeneca z natychmiastową wykonalnością, którą teraz utrzymał w mocy. Zgodnie z prawem
zaopatrzenie w produkty Astra Zeneca powinno wrócić
do starych zasad poprzez wszystkie hurtownie farmaceutyczne. W załączniku do tej informacji na stronach
ŚIA decyzje GIF.
www.katowice.oia.pl
Katowice 2009-10-12
Informacja w sprawie anonimowego komunikatu
zamieszczonego na stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia, zawierającego treści nieprawdziwe,
niezgodne ze stanem faktycznym oraz prawem.
W związku z zamieszczeniem na stronach internetowych MZ anonimowego komunikatu dotyczącego prywatnie mojej osoby i zawierającego nieścisłe oraz i nieprawdziwe informacje, informuję, że występuję do MZ z żądaniem
przeprosin i sprostowania, natomiast dla Państwa wiadomości ustosunkowuję się do treści komunikatu MZ, pomimo,
że autor nie miał odwagi się pod komunikatem podpisać.
Moje uwagi zamieszczam w treści komunikatu MZ.
MZ:
http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=q101&ms=&
ml=pl&mi=&mx=0&mt=&my=0&ma=013738
Warszawa, 1 października 2009 r.
Komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich
W związku z publikacjami prasowymi, przytaczającymi opinię Pana Stanisława Piechuli, jakoby nowe rozporządzenia Ministra Zdrowia wprowadzało regulacje
łamiące prawa pacjenta informujemy, że istotą projektu
rozporządzenia w sprawie recept lekarskich, nad którym
pracuje obecnie Ministerstwo Zdrowia jest zwiększenie
przejrzystości i ułatwienie stosowania prawa. Zdecydowanie podkreślamy, że projekt ten nie jest wymierzony
przeciwko prawom pacjenta. Projekt został przekazany
do konsultacji społecznych, jako propozycja wprowadzenia pewnych rozwiązań, a nie obowiązujące już prawo.
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula: Stanisław Piechula nie występuje w tej sprawie prywatnie,
a reprezentuje Radę Śląskiej Izby Aptekarskiej jako prezes
Rady, który realizuje uchwałę Rady o prowadzeniu protestu w obronie gwarantowanego ustawą prawa pacjentów do bezproblemowego otrzymania leku na podstawie
posiadanej recepty. Protest Śląskiej Izby Aptekarskiej ma
konkretnie na celu usunięcia z projektu rozporządzenia
w sprawie recept lekarskich zapisów (paragraf 34.2.) prowadzących do łamania praw pacjentów poprzez odbieranie zniżki na leki, gdy lek jest wypisany na recepcie nie
spełniającej wymogów formalnych. Domagamy się także
wprowadzenia do rozporządzenia zapisu potwierdzającego prawa pacjenta, który by nakładał na apteki obowiązek
realizacji recept, niezależnie od ich poprawności formalnej za co odpowiada lekarz a nie pacjent.
MZ: Uprawnienie pacjenta do zaopatrzenia w leki
refundowane jest niezbywalnym prawem ustawowym i nie
75
Proszę zwrócić uwagę na Pana pismo NFZ/CF/DGL/
MBR/2008/075/0728/W/22794 i zastanowić się dlaczego zabieranie aptekom refundacji jest statystycznie tak
zróżnicowane w zależności od oddziału. Do tabeli z Pana
opracowania dołożyłem kolumnę, która wskazuje średnią w przeliczeniu na jedną kontrolowaną receptę.
Jak to jest możliwe, że w jednym województwie
NFZ zagarnia z aptek średnio prawie 19 zł od kontrolowanej recepty, gdy w innym 0,047 zł.
Nawet gdyby w kilku województwach wynikało to
ze szczególnych zdarzeń to rozbieżność jest i tak niesamowita i świadczy o skrajnie rozbieżnym podejściu.
Zwracam także uwagę, że nawet w swoim opracowaniu wyraźnie zwraca Pan uwagę na „Kryteria klasyfikacji
błędów” różnicując błędy lekarskie i aptekarskie, a rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie recept różnicuje
wyraźnie miejsce kontroli tych błędów na te kontrolowane
u lekarzy i w aptekach. Niestety oddziały NFZ zgodnie z
Pana niezgodnym z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w
sprawie recept lekarskich, wyłudzają pieniądze za błędy
lekarskie, co znacząco podnosi te statystyki.
może być w żadnym razie odebrane aktem niższej rangi,
jakim jest rozporządzenie. Realizacja prawa do leku refundowanego wymaga jednak spełnienia szeregu warunków,
a jednym z nich jest poprawnie wystawiona recepta lekarska. Projekt wcale nie wskazuje pacjenta jako osoby odpowiedzialnej za prawidłowe wystawienie recepty lekarskiej.
Osobą uprawnioną do wystawienia recepty jest lekarz i tylko lekarz może naprawić swój błąd, a sposób jego naprawy
nie jest przedmiotem regulacji niniejszego projektu.
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula: Anonimowy autor komunikatu sam sobie zaprzecza, pisząc
w jednym zdaniu, że ustawowe prawo pacjenta jest
niezbywalne i rozporządzenie nie może go odbierać,
a w drugim już sugeruje, że realizacja tego prawa wymaga spełnienia szeregu warunków, które by to prawo miały odbierać, jak np. projekt rozporządzenia dokładnie to
proponuje w paragrafie 34.2. wprowadzając propozycję
realizacji recept źle wystawionych wyłącznie pełnopłatnie czyli bez przysługującej pacjentowi zniżki. Czy to
nie oznacza, że rozporządzeniem niższego rzędu odbiera
pacjentowi prawo do otrzymania leku refundowanego
i to za niedbalstwo od pacjenta niezależne? Czy to nie
oznacza, że osoba chora, która niejednokrotnie czekała
na wizytę u lekarza kilka tygodni, następnie wystała się
w przychodni kilka godzin i ostatecznie dotarła do apteki
z błędnie wypisaną receptą, będzie musiała podjąć decyzję, czy zapłacić za lek zdecydowanie więcej tracąc zniżkę, czy wracać do lekarza w celu poprawienia recepty?
A jeżeli jest piątek, sobota lub inny dzień, gdy lekarz już
nie przyjmuje, to jak ma wykupić lek ratujący zdrowie,
a często życie? Może anonimowy autor odpowie osobie
potrzebującej np. insulinę, że powinna wykupić wtedy
lek za 120 zł zamiast 3,2zł!
Dlaczego rękami aptek próbuje się krzywdzić pacjentów, odbierając im możliwość bezproblemowego otrzymania przysługującego leku gwarantowanego ustawą?
Dlaczego za błędy wystawiających recepty mają ponosić
odpowiedzialność, czyli być karani finansowo lub zmuszani do biegania z receptą do poprawy chorzy pacjenci?
Rada Śląskiej Izby Aptekarskiej w celu zagwarantowania ustawowych praw pacjentów rozpoczęła protest po
długotrwałej bezczynności MZ, a ostatecznie zaproponowania wręcz przeciwnych do oczekiwanych propozycji.
Opisywanie problemu przez aptekarzy, izby aptekarskie,
posłów, senatorów w listach do Ministra Zdrowia i Premiera nic nie dały!
ŻĄDAMY ! Usunięcia z projektu wszelkich zapisów,
które by mogły utrudniać pacjentowi realizację recept na
leki refundowane i wprowadzenia zapisu potwierdzającego i gwarantującego pacjentowi bezdyskusyjne prawo
do realizacji recept, w szczególności ich realizacji niezależnie od formalnego jej wystawienia, za co odpowiada
osoba wystawiająca i jej obowiązkiem powinno być zabieganie o poprawienie błędów.
Jak słusznie anonim zauważył, lekarz odpowiedzialny za błąd powinien ten błąd naprawić! Chory pacjent
ma otrzymać lek, a nie być w swej chorobie goniony i odpowiedzialny za poprawianie recepty.
Niech lekarze z MZ staną za chorym pacjentem
i bronią jego praw, a nie szukają pomysłów na uniezależnienie lekarza od odpowiedzialności za swoje błędy!
76
Anonim nawet nie wie, że rozporządzenie także
określa jak błędy należy poprawiać i że apteki też część
tych błędów mogą poprawiać i je poprawiają, jednak nie
ma możliwości poprawiania wszystkiego.
MZ: Warunek poprawności formalnej recepty jest
niezwykle istotny z punktu widzenia przepływów finansowych pomiędzy płatnikiem publicznym, a apteką. Recepta, jako uwalniająca nieraz kwotę kilku tysięcy złotych,
jest dokumentem finansowym, który podlega kontroli.
Tym samym nie może zawierać błędów, czego doświadczają aptekarze w rozliczeniach z płatnikiem. Kwestia
braków formalnych recept lekarskich jest stałym problemem, jednak chciałbym zaznaczyć, że dotyczy jednak
niewielkiego odsetka wystawianych recept.
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula: - Rozporządzenie dokładnie określa gdzie i jakie błędy ma
kontrolować NFZ, z czego wynika odpowiedzialność
za własne błędy wystawiającego i realizującego receptę. Zgodnie z rozporządzeniem lekarz ma odpowiadać
za prawidłowe wystawienie recepty, a apteka ze jej realizację, a NFZ ma je kontrolować zgodnie z rozporządzeniem. Niestety lekarze z Ministerstwa nie chcą doprowadzić do przestrzegania prawa przez NFZ, by ten
prowadził kontrole dokładnie tak jak wskazuje na to
rozporządzenie. Problem niedbałych recept mógłby się
szybko zakończyć, a pacjent nie ponosiłby skutków niedbałego ich wystawiania.
Nie jest prawdą, że problem dotyczy niewielkiego
odsetka recept, gdyż gdyby dokładnie przestrzegać chociażby zapisu rozporządzenia o konieczności wypisywania recept czytelnie, to nieomal każda, a z pewnością
co druga, recepta jest wadliwa. Zarówno farmaceuci jak
i pacjenci doskonale wiedzą, że ilość wadliwych recept
jest znacząca a przy ciągłym komplikowaniu i dokładaniu kolejnych wymagań do wystawiania recept, ilość
wadliwie wypełnionych wzrasta. Fakt ten powoduje coraz większe kwoty ściągane z aptek przez NFZ i coraz
większą ilość pacjentów wracających z receptą do lekarza lub zmuszaną do rezygnacji z ustawowego prawa do
otrzymania leku refundowanego.
MZ: Retoryka wypowiedzi Pana Stanisława Piechuli pozostawia wiele do życzenia zarówno pod względem
formy, jak i zawartych w niej treści. Pan Piechula bezpodstawnie zarzuca złą wolę Ministrowi. Tymczasem to
jego działania, mające charakter manipulacji, prowadzą
do łamania powszechnie przyjętych zasad w relacjach
pomiędzy administracją rządową, a Samorządem Aptekarskim.
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula: Obecne Ministerstwo Zdrowia odpowiadając na wiele
pism zbywa przedstawiane problemy i nie podejmuje
stosownych działań w celu zapewnienia ustawowo gwarantowanych praw pacjentów do bezproblemowej realizacji recept, chroniąc jednocześnie lekarzy wystawiających recepty niedbale. Ministerstwo nie zareagowało
na wskazywane przez nas fakty łamania prawa przez
Prezesa NFZ i doprowadzania tym samym do łamania
praw pacjentów przez apteki obawiające się odbierania
www.katowice.oia.pl
MZ: Próbę włączenia do protestu pacjentów, podjętą
przez Pana Piechulę, oceniamy jako wysoce niewłaściwą.
Do dnia 2 października 2009 r. projekt rozporządzenia
jest konsultowany społecznie i można zgłaszać do niego
pisemne uwagi. Wyrażamy nadzieję, iż z tej możliwości
skorzysta również Naczelna Izba Aptekarska. Wszelkie
uwagi, przekazane w ramach procedury konsultacji, zostaną poddane wnikliwej analizie. Istnieje możliwość, że
uwagi, przekazywane przez zainteresowane środowiska,
będą ze sobą w sprzeczności - jeśli taka sytuacja zaistnieje w tym przypadku, Minister Zdrowia, określając ostateczny kształt regulacji, będzie kierował się interesem
ogółu pacjentów.
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula: - Uwagi przekazywaliśmy już od początku Ministrowi a nawet
Premierowi! O tym samym pisali posłowie i senatorowie
w swoich interpelacjach. Obecnie także przekazaliśmy,
natomiast jako farmaceuci, których rękami łamie się
prawa pacjentów, a także pacjenci, protestujemy w celu
zapewnienia poszanowania obowiązującego prawa i nie
obarczania pacjentów skutkami niedbalstwa innych.
Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA dr farm. Stanisław Piechula
(nie Stanisław Piechula osobiście i nie anonim !)
Katowice 2009-09-10
Sz. P. Sekretarz Stanu - Jakub Szulc
Szanowny Panie Ministrze,
Dziękuję za przesłanie do wiadomości pisma MZUZ-OPK-71-15111-13/MS/09 adresowanego do Prezes
OIA w Kielcach Bożeny Śliwy, z którego treści nadal
jednoznacznie wynika, że Ministerstwo Zdrowia chce
nie tylko pogłębić problemy wynikające z długoletniego łamania obowiązującego prawa, ale także proponuje legalizację bezprawia.
Cytuję fragment Pana pisma: „… zaproponowane
przez Ministra Zdrowia rozwiązanie polegające na propozycji wprowadzenia zmiany do rozporządzenia w sprawie recept lekarskich, która jednoznacznie przesądzi o
skutkach przedstawienia do realizacji w aptece recepty
naruszającej wymogi formalne. Zgodnie z zaproponowanym w § 34 rozporządzenia recepty niespełniające
wymogów formalnych określonych w rozporządzeniu
będą realizowane za pełną odpłatnością. Niekwestionowanym walorem tej nowelizacji jest jednolite rozstrzygnięcie o obowiązkach osób realizujących recepty
w sytuacji konfliktowej, związanej z przedstawieniem
przez pacjenta wadliwie wystawionej recepty na produkt leczniczy refundowany ze środków publicznych”.
www.katowice.oia.pl
Czy Szanowny Pan Minister nie zauważa, że Państwa
propozycja przede wszystkim jest sprzeczna z Konstytucją RP oraz legalizuje łamanie dwóch ustaw, z których ustawa o świadczeniach zapewnia pacjentowi lek
jako świadczenie gwarantowane, zaś prawo farmaceutyczne upoważnia farmaceutę do odmówienia realizacji recepty wyłącznie w przypadkach zagrożenia życia
lub zdrowia, a nie przy formalnych brakach?
Czy Pan Minister nie rozumie, że takie zapisy mogą
skutkować pogorszeniem stanu zdrowia pacjentów,
a w skrajnych przypadkach ich zgonem. Kto wtedy
weźmie odpowiedzialność za te sytuacje, czy tym razem
o farmaceutach, jak wcześniej o pielęgniarce, Rzecznik
MZ powie, że powinni rozsądnie stosować obowiązujące
prawo. Rozsądnie czyli jak ?
Czy Pan Minister weźmie na siebie konflikty z pacjentami, którym farmaceuci będą odbierali ustawowo gwarantowane prawo do realizacji recepty i otrzymania leku refundowanego? Dlaczego ciężko chory
pacjent, który często czekał kilka tygodni na wizytę, nastał się kilka godzin przed gabinetem, często mając problemy z poruszaniem się dotarł do apteki, ma się tam dowiedzieć, że z powodu niedbałego wystawienia recepty
przez lekarza, utraci swoje ustawowe gwarancje lub musi
za lekarza zabiegać o poprawienie recepty? A co ma zrobić pacjent, gdy lekarz nie jest już osiągalny, gdy jest piątek i lekarz będzie dopiero w poniedziałek? A skąd wziąć
lek, gdy schorowanego nie stać na lek pełnopłatny, a jest
to lek ratujący życie, który musi być zastosowany?
Zza ministerialnego biurka nie widać tych chorych
pacjentów oraz problemów, z którymi my się stykamy codziennie! Czytając Pana pismo z przerażeniem zauważam,
że dokładnie tak jak Pan pisze, jest to propozycja która
jednoznacznie i w sposób niekwestionowany przesądzi,
ale o obciążeniu pacjentów skutkami niedbałego wypisywania recept i przerzuceniu na farmaceutów odpowiedzialności za łamanie praw pacjentów oraz skutków odpowiedzialności cywilnej i prawno karnej z tym
związanej. To pacjent zostanie obciążony finansowo
tracąc ustawowe prawo do leków refundowanych lub
zostanie zmuszony do zabiegania o poprawienie czyjegoś niedbalstwa, ewentualnie z braku obu tych możliwości zostanie narażone jego życie lub zdrowie, gdyż
całkowicie utraci szansę na zastosowanie leku.
Ja natomiast zauważam, że w tej propozycji
niekwestionowanym beneficjentem tego zapisu będzie NFZ nie ponoszący kosztów refundacji na rzecz
bardzo wielu pacjentów trafiających do aptek z błędnie wystawionymi receptami, który także przestanie
przegrywać w sądach z okradanymi aptekami, a także lekarze całkowicie zwolnieni z odpowiedzialności
za niepoprawnie wystawiane recepty.
Przypominam i zwracam uwagę, że jako Ministrowie w Rządzie RP jesteście reprezentantami społeczeństwa w tym chorych, których praw powinniście
bronić i przestrzegać, a nie korporacyjnych interesów
jednego zawodu medycznego i NFZ.
Załączam Panu Ministrowi szczegółowo rozpisane
obowiązujące przepisy i argumenty przeciwko proponowanemu zapisowi, a także propozycje koniecznych
zapisów, które potwierdzają i zapewniają poszanowanie
obowiązującego prawa.
77
pieniędzy za wydane leki. Nawet nie zwrócono Prezesowi NFZ uwagi na wprowadzanie własnych zarządzeń
sprzecznych z rozporządzeniem Ministra.
W swoich anonimowych komunikatach (na stronach
internetowych MZ) i pismach Ministra Twardowskiego
piszecie Państwo, że podaję nieprawdę, więc proszę o
konkretne wskazanie, gdzie podaję tą nieprawdę lub popełniam błąd w interpretacji obowiązującego prawa.
Załączam także i polecam pracę pt. „Realizacja recept lekarskich w świetle zasad odpowiedzialności cywilnej ze szczególnym uwzględnieniem recept na leki
refundowane”, która powstała na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu i która dokładnie wskazuje na te
same problemy, o których piszę.
Dodatkowo i zgodnie z zasadą vox populi vox Dei
załączam list pacjentki w tej sprawie.
Z uszanowaniem
Katowice 2009-09-10
Podsekretarz Stanu - Cezary Rzemek
Dotyczy przesłanej „Instrukcji dotyczącej warunków
przechowywania i transportu szczepionek”.
Szanowny Panie Ministrze,
Otrzymałem z Naczelnej Izby Aptekarskiej Pana
pismo nr MZ-MD-634-255-4/JK/09 z dnia 25.09.2009r.
w sprawie „Instrukcji dotyczącej warunków przechowywania i transportu szczepionek”, w którym prosi Pan
o rozpowszechnienie przesłanego materiału.
Z przykrością muszę odmówić pomocy w rozpowszechnianiu tych materiałów, gdyż nie wszystko w nich
jest jasne i zgodne z obowiązującymi przepisami, zaś
charakter informacji trochę zakrawa na działania mające
na celu wyprowadzenie szczepionek z aptek.
Pomijając fakty, że pisze Pan o nieistniejących procedurach, które by miała weryfikować pielęgniarka lub
lekarz, decydując o jakości szczepionek przy zastosowaniu metody „na oko”, to przesyła Pan podręcznikowe ulotowe informacje, nadmiernie i jednostronnie rozdmuchane w sposób zakrawający na próby doprowadzenia do
sprzedaży szczepionek tylko jednym kanałem.
Jednak skoro poruszył Pan ten ważny problem, to
pozwolę sobie zauważyć, że pacjenci od lat zaopatrywali się w szczepionki w aptekach. Ponadto transport
do aptek i sprzedaż szczepionek przez apteki jest od
lat kontrolowana przez inspekcję farmaceutyczną, co
gwarantuje odpowiednie standardy i bezpieczeństwo.
Opakowania termoizolacyjne mogły by zwiększyć bezpieczeństwo, jednak o to powinien zadbać producent,
jeżeli uzna, że dotychczas stosowany obieg jego preparatu zagraża pacjentowi jakości i zdrowiu pacjenta.
Natomiast najniebezpieczniejsza dla pacjentów
zmiana w ostatnich latach, to dopuszczenie do handlu szczepionkami (lekami) przez osoby lub jednostki
mające wpływ na ordynację leku.
78
I tutaj, gdyby się znalazł Minister chcący zadbać
o dobro pacjenta, jest wielkie pole do popisu, gdyż
POWSTAJE NAJBARDZIEJ NIEBEZPIECZNA
SYTUACJA!.
Nie bez powodu bardzo dawno temu rozdzielono
profesję lekarza od aptekarza. Kiedyś też mądry ustawodawca wprowadził przepis zakazujący praktykującemu
lekarzowi prowadzenia apteki, jak i wszelkiej sprzedaży
leków. Jest to konieczne, by jak najlepiej chronić pacjenta przed jakimikolwiek innymi przesłankami ordynacji
lekarskiej niż zdrowie pacjenta.
Jeżeli Pan Minister rozumie i podziela taki pogląd,
który stosowali wszyscy tworzący prawo i dbających
o chorych na przestrzeni wieków, to powinien Pan stać
na straży obowiązującego prawa a także dążyć do tego,
by także w polskiej ochronie zdrowia nie omijano tych
zasad, prowadząc reklamę i masowy handel szczepionkami poprzez usługę.
Gdy szczepionkę sprzedaje apteka, to należy zadbać,
by jej sprzedaż podlegała najwyższym standardom (przechowywania, transportu i informowania pacjentów), nad
czym czuwa inspekcja farmaceutyczna. Kolejnym zabezpieczeniem dla pacjenta są lekarze i pielęgniarki, którzy
mogą zapytać pacjenta jak szczepionkę przechowywał
lub transportował i zwrócą uwagę czy lek nie jest przeterminowany (m.in. jak w Pana piśmie).
Gdy sprzedażą leków (w tym szczepionek) para
się osoba lub jednostka, która ma wpływ na ich ordynację, zostaje przerwany najważniejszy łańcuch, i to
nie ten zimny w transporcie, ale łańcuch bezpieczeństwa, czyli bezinteresowności finansowej w ordynowaniu i podawaniu leków.
Złamanie tej zasady rodzi jeszcze większe niebezpieczeństwa niż często opisywany w mediach wpływ
firm farmaceutycznych na lekarzy i ordynowanie wybranych leków.
Myślę, że argumentacja ta nie pozostawia żadnej
wątpliwości i wskazuje na konieczność przerwania
handlu szczepionkami przez przychodnie pod przykrywką usługi.
Proszę, by jako Minister podjął Pan odpowiednie
kroki, gdyż łańcuch bezpieczeństwa został już przerwany,
a artykuły w mediach (w załączeniu) wyraźnie wskazują
na konsekwencje braku kontroli nad tym procederem.
Tym pismem jednocześnie wnoszę do Pana Ministra oficjalny wniosek o wyjaśnienie, czy masowy
handel szczepionkami poprzez gabinety i przychodnie (połączony z reklamą możliwości zaszczepienia
się np. przeciwko grypie), gdzie cena szczepionki
jest wliczana w usługę (szczepienie) jest dopuszczalny w polskim prawnie. Zaznaczam, że nie piszę
o doraźnym podaniu szczepionki np. przez lekarza
rodzinnego.
Z uszanowaniem
www.katowice.oia.pl
Minister Zdrowia - Ewa Kopacz
Dodatek do zmian rozporządzenia w sprawie recept
lekarskich w związku z wyrokiem Sądu Najwyższego
w sprawie nieczytelności recept.
Szanowna Pani Minister
W związku z naszym problemem dotyczącym recept,
chciałem zwrócić uwagę na główną przyczynę konfliktu,
którego pomimo podobnego ich wystawiania przez lekarzy w przeszłości, nie było.
Do zaognienia sytuacji doprowadziły długoletnie
działania NFZ, który wykorzystuje nieznaczące uchybienia na receptach do generowania oszczędności (załączam
wyrok sądu w sprawie Diphereliny, który wzorcowo
wskazał na pobudki postępowania NFZ).
Gdyby tylko NFZ dochodził swoich roszczeń w sytuacjach gdy rzeczywiście ponosi szkody, o czym pisałem
w propozycjach zmian do rozporządzenia, to problem
błędnego i niedbałego wystawiania recept przez lekarzy
by nawet by nie zaistniał, gdyż farmaceuci już się nauczyli je odczytywać i realizować, choć zawsze stwarza
to niebezpieczeństwo pomyłki.
Natomiast w związku z wyrokiem Sądu Najwyższego (V CSK 103/09), który stwierdził, że NFZ ma prawo
odmówić aptece przekazania pieniędzy za refundowane
leki, które sprzedano na podstawie nieczytelnych recept
i faktem, że zdecydowana większość recept lekarskich
jest nieczytelna, a apteki będą musiały uznać je za wystawione niezgodnie z rozporządzeniem, wnoszę dodatkowo o wprowadzenie do rozporządzenia w sprawie recept
lekarskich następujących zmian:
- w § 2.1. określić dla kogo ta recepta powinna być
czytelna, gdyż nieznaczący odsetek wszystkich recept
w Polsce jest czytelny np. dla sędziego sądu, zaś zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem powinny one być
czytelne dla wszystkich, w tym także dla pacjenta, który
tą receptę otrzymuje. Warto także wprowadzić konieczność wypełniania recept pismem drukowanym.
§ 2. 1. Wystawienie recepty polega na czytelnym DLA
REALIZUJĄCEGO RECEPTĘ oraz trwałym naniesieniu PISMEM DRUKOWANYM na awersie recepty
treści obejmującej dane określone w rozporządzeniu oraz
złożeniu własnoręcznego podpisu przez osobę uprawnioną
na podstawie odrębnych przepisów do wystawiania recept
zwaną dalej „osobą wystawiającą receptę”.
Gdyby natomiast takie zapisy nie mogły się pojawić,
należy bezwzględnie wesprzeć apel i prośbę Wiceministra Twardowskiego o prawidłowe wypisywanie recept,
wprowadzając błagania, a najlepiej znaczące zachęty finansowe i nagrody za każdą prawidłową receptę :-).
Jednak z uwagi, że nawet najstarsi farmaceuci pamiętają, że pomimo poruszania problemu, próśb i apeli
o właściwe wystawianie recept, zawsze był z tym probwww.katowice.oia.pl
Katowice 2009-10-19
Jacek Paszkiewicz Prezes NFZ
Dotyczy zbójeckich działań Podlaskiego OW NFZ,
które doprowadziły do bankructwa apteki i zmierzają
do zrujnowania byłego jej właściciela.
Byłem świadkiem w procesie Podlaskiego OW NFZ
przeciwko byłemu właścicielowi zrujnowanej apteki
w Białymstoku.
Szczegóły tej sprawy, w której brałem udział wyjaśniając od kilku lat absurdalne praktyki niektórych
oddziałów NFZ, przerastają wszelki zdrowy rozsądek
i możliwe wyobrażenia o urzędniczym wykorzystywaniu
władzy do niszczenia dorobku życia innych ludzi.
Nie mogąc znieść faktu, że takie praktyki mają miejsce w Polsce, postanowiłem skierować do Pana Prezesa
niniejszy list i przedstawić sprawę Premierowi, Ministrowi Zdrowia i Radzie NFZ, jako dowód zbójeckich praktyk NFZ, o których już kiedyś pisałem.
Proszę Pana Prezesa, by czym prędzej zainteresował się sprawą i jako Prezes NFZ przerwał te działania
Podlaskiego OW NFZ, a także doprowadził do zadośćuczynienia poszkodowanemu, gdyż to Pan odpowiada za
działania całego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Fakty w skrócie:
1 - Apteka Pana Kazimierza Poleckiego, niegdyś
mieszcząca się przy przychodni leczenia bólu w Białymstoku ul. Mickiewicza 14, realizuje od 2003r. większe
ilości wystawianych w tej przychodni różowych recept
na lek Durogesic, który jest jedną z nowszych postaci leków uwalniających z plastra przyklejonego do skóry pacjenta (Transdermalny System Terapeutyczny) określoną
79
Katowice 2009-10-15
lem, proponuję najpewniejsze wyjście z sytuacji, a mianowicie przestrzeganie i egzekwowanie obowiązujących
od dawna przepisów, a w tym:
1. egzekwowanie zapisów rozporządzenia w sprawie
recept, które wyraźnie określa, że NFZ powinien kontrolować sposób wystawiania recept u lekarzy, a nie
ściągać pieniądze z aptek za ich realizację lub odbierać pacjentom prawo do leków refundowanych;
2. egzekwowanie zapisów umów lekarzy z NFZ, w których lekarze są zobowiązani zwracać refundację za
leki wydane na podstawie źle wypisanych recept.
Jestem pewien, że przestrzeganie i egzekwowanie
tych zapisów doprowadziłoby w krótkim czasie do prawidłowego wystawiania recept lub konieczność zabiegania lekarzy o ich poprawienie (np. w aptece) w miejsce
przerzucania odpowiedzialności na pacjentów, czyli odbierania im prawa do leków refundowanych, obciążania
pełną odpłatnością, czy zmuszania do poprawiania nie
swoich błędów.
dawkę substancji leczniczej (Fentanyl), która poprzez
skórę chorego trafia do organizmu.
2 - Rozporządzenie w sprawie warunków przechowywania przez apteki środków odurzających, substancji
psychotropowych i prekursorów grupy I-R oraz warunków przechowywania i wydawania z aptek preparatów
zawierających te środki lub substancje, wymagało, by
lekarz ordynując lek, dodatkowo zapisał słownie ilość
środka odurzającego zawartego w leku. W tym przypadku Podlaski OW NFZ uważa, że powinien to być słowny zapis ilości Fentanylu zawartego w plastrze (np. sto
sześćdziesiąt osiem miligramów Fentanylu), tak jak np.
lekarze wypisywali ilość morfiny zawartej w tabletkach
(np. dwa gramy morfiny).
3 - Plastry te były nową postacią leku na polskim
rynku, a firma rejestrująca je w 2003r. nie podała ilości
tej substancji zawartej w samym plastrze (tak jak była np.
znana ilość substancji leczniczej zawartej w tabletkach),
gdyż nie miało to przy tym leku znaczenia, a było tylko
informacją techniczną związaną z jego budową (załącznik nr 1). Ważna w procesie leczenia była tylko informacja o ilości substancji leczniczej, która przedostawała
się z plastra do organizmu chorego w jednostce czasu.
By substancja ta mogła dyfundować z plastra, jej ilość
musi być w nim większa niż w rzeczywistości jest wykorzystywana, a jaj część pozostaje w plastrze, co można
porównać do zbiornika z benzyną, z którego nie można
przez ujście paliwa usunąć benzyny do ostatniej kropli,
gdyż zawsze coś pozostanie na dnie.
4 - Tak więc ilość środka odurzającego Fentanyl zawarta w plastrze i przepisywana przez lekarza na recepcie nie była nikomu znana w Polsce do maja 2005r., kiedy to firma zmieniając rejestracje swoich leków podała te
dane wpisując je w decyzję dopuszczającą (załącznik nr
2). Poza tym, dokumenty te nawet po maju 2005r. i tak
nie były znane ani lekarzom ani farmaceutom, gdyż nie
są one nigdzie publikowane. Problem jeszcze bardziej
komplikował fakt, że w obrocie były jeszcze dostępne
plastry wykonane w starej technologii o nieznanej ilości Fentanylu i już te w nowej technologii o ujawnionej
przez producenta w decyzji ilości Fentanylu.
5 - By ciężko chorzy pacjenci mogli w ogóle otrzymać ten lek, lekarze od 2003r. stosowali przeróżne
zapisy słownej ilości leku wpisując słownie ilość
wypisywanych plastrów (np. dziesięć plastrów),
co zawsze musiało być niezgodne z rozporzą-
dzeniem, jednak nie tylko całkowicie spełniało potrzeby
zabezpieczenia recept przed fałszowaniem w zakresie
ilości ordynowanego leku ale było jedynym możliwym
sposobem spełnienia zapisu słownego, gdyż jak opisałem
wyżej, ilość Fentanylu w plastrze nie była nikomu znana.
6 - Faktem jest więc, że wszystkie recepty wystawiane chorym na ten lek w Polsce w okresie od rejestracji
w 2003r. przynajmniej do zmian w rejestracji w maju
2005r., a nawet długo później, były niezgodne z rozporządzeniem, gdyż lekarze nie mogli wypisać ich prawidłowo nie znając ilości Fentanylu w plastrze.
7 - Widząc problem z wypisywaniem recept przez
lekarzy (nie tylko z plastrami) i chcąc ustrzec apteki
przed restrykcyjnymi działaniami NFZ, na przełomie
2004/2005r. zadałem pytanie Wojewódzkiemu Inspektorowi Farmaceutycznemu w Katowicach, czy zapis słowny podający ilość jednostek dawkowania leku (tabletek,
ampułek, plastrów) zamiast ilości substancji może być
uznany za prawidłowy. Inspekcja potwierdziła, że zapis
słowny określający ilość jednostek dawkowania jest prawidłowy (załącznik nr 3 i 3a).
8 - taki sposób łatwiejszego dla lekarzy wypisywania
recept tak się przyjął w całej Polsce, że po mojej interwencji był ponownie wyjaśniany w 2007r. przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego i zaakceptowany
przez ówczesnego Prezesa NFZ (załączniki 4,5).
9 - od tego czasu, chociaż nadal niezgodnie z obowiązującym rozporządzeniem, zapis ten jest stosowany
i chyba akceptowany przez wszystkie oddziały NFZ.
10 - niestety nie wiadomo dlaczego w 2008r. Podlaski OW NFZ postanowił skontrolować właśnie pod
tym względem recepty na Durogesic od 2004r. właśnie
w aptece Pana Kazimierza Poleckiego, kwestionując ich
refundację na sumę ponad 135 tys. zł. głównie w oparciu
o brak właściwego zapisu słownego substancji czynnej,
gdy wszystkim zainteresowanym wiadomo, że wcześniej
nie można było inaczej tych recept wystawić, natomiast
później Prezes NFZ poznając problem uznał taki zapis,
choć niezgodny z rozporządzeniem w każdej jego wersji,
za dopuszczalny.
11 - Podlaski OW NFZ zagarnął aptece bieżące refundacje na ponad 26 tys. zł doprowadzając aptekę do bankructwa, a teraz próbuje ściągnąć sądownie ponad 109 tys. zł.,
co doprowadzi byłego właściciela apteki do ruiny.
Czy Szanowny Pan Prezes może uwierzyć w takie działania podległego Panu Podlaskiego OW NFZ?
Przecież w taki sposób można ograbić wszystkie apteki
w Polsce za recepty na Durogesic realizowane od 2003
roku na sumę idącą w setki milionów złotych.
Pozostaje tylko pytanie, na które powinni rządzący,
czyli Pan jako Prezes NFZ, a także Minister Zdrowia
i Premier jako kolejni zwierzchnicy, odpowiedzieć - czy
my rzeczywiście żyjemy w Polsce ? A może teraz taka
ma być ta Polska ?
Kończąc, jeszcze raz zachęcam by zainteresować
się tą sprawą i mam nadzieję, że podejmie Pan decyzje,
które zaczną zmieniać nie tylko wizerunek Narodowego
Funduszu Zdrowia ale także sposób jego działania.
Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA - dr n. farm. Stanisław Piechula
80
www.katowice.oia.pl
Zofia Ulz
Warszawa 2009-08-12
Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
Do Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego napływają pisma przedsiębiorców prowadzących apteki,
samorządu aptekarskiego oraz od stowarzyszeń producentów leków dotyczące wymogów stawianych przez
inspektorów farmaceutycznych aptekom w zakresie
przechowywania i wydawania produktów leczniczych
zawierających w swoim składzie substancje określone w
Farmakopei VIII jako bardzo silnie działające.
Mając na uwadze powyższe, dokonano oceny obowiązujących przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne
oraz aktów wykonawczych. Poniżej przedstawiam wyniki analizy wraz z wnioskami.
Przepis artykułu 91 ust 1. stanowi, iż technik farmaceutyczny, posiadający dwuletnią praktykę w aptece
w pełnym wymiarze czasu pracy, może wykonywać w
aptece czynności fachowe polegające na sporządzaniu,
wytwarzaniu, wydawaniu produktów leczniczych i wyrobów medycznych, z wyjątkiem produktów leczniczych
mających w swoim składzie:
1. substancje bardzo silnie działające określone w
Urzędowym Wykazie Produktów Leczniczych dopuszczonych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Powyższy przepis nie jest w żaden sposób związany z Farmakopeą i jej zapisy nie odnoszą się do uprawnień technika, co zostało potwierdzone pismem z dnia
25.06.2009 r. znak MZ-PLE-460-7392-7/BRB/09 skierowanym przez Departament Polityki Lekowej Ministerstwa Zdrowia do Prezesa Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
(kopia w załączeniu).
Analizując zapis § 4 ust 2 wskazanego rozporządzenia, który stanowi, iż oddzielnie przechowuje się w
szczególności:
2. środki odurzające grupy l-N i ll-N. substancje psychotropowe grupy ll-P, lll-P i IV-P, prekursory grupy
l-R oraz środki bardzo silnie działające:
należy stwierdzić, iż oddzielne przechowywanie środków bardzo silnie działających powinno zostać zapewnione przez prowadzącego aptekę - kierownika. Jako, że
ustawodawca nie określił sposobu wydzielenia działania
podjęte przez kierownika są każdorazowo i indywidualnie oceniane przez inspektorów farmaceutycznych w
ramach prowadzonych czynności kontrolnych. Inspekcja
farmaceutyczna nie posiada uprawnień do doprecyzowywania bądź interpretowania zapisów obowiązujących
aktów prawnych, a tym samym nie możne ona wskazać
jednego standardu przechowywania.
Ponadto, w ocenie Głównego Inspektora Farmaceutycznego, postępowanie wif polegająca na nakazywaniu
przedsiębiorcom prowadzącym apteki, przechowywania
środków bardzo silnie działających w warunkach zabezpieczonych na zasadach określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, jest działaniem nie znajdującym odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach.
Główny Inspektor Farmaceutyczny - Zofia Ulz
www.katowice.oia.pl
Katowice 2009-10-26
Główny Inspektor Farmaceutyczny
Zofia ULZ
Dotyczy działalności „Kardiotele” prowadzonej na
terenie aptek.
Szanowna Pani Inspektor
W nawiązaniu do Pani pisma GIF-P-L-076-144/
MW/09, które dotyczy bardzo podobnej działalności,
a w nim punktu 2, czyli prowadzenia na terenie apteki
działalności przez inną firmę, zwracam się z prośbą o
jednoznaczne zajęcie stanowiska w sprawie proponowania aptekom usług „Kardiotele”, o wyjaśnienie których
proszę już od maja tego roku.
W załączeniu wcześniejsza korespondencja w sprawie.
Prezes Rady SIA w Katowicach
*********************************
Zofia Ulz
Warszawa 2009-11-26
Pan Stanisław Piechula
Prezes Rady ŚIA
W odpowiedzi na pismo z dnia 26 października
2009r. znak SIAKat-0226-2009 w sprawie prowadzenia
na terenie apteki działalności przez inną firmę, uprzejmie
przedstawiam stanowisko Głównego Inspektora Farmaceutycznego.
Jak wskazano w piśmie Głównego Inspektora Farmaceutycznego znak GIF-P-L-076-144/MW/09, na
terenie apteki nie może być prowadzona działalność
przez innego przedsiębiorcę niż zezwoleniobiorca,
gdyż takiej możliwości nie przewiduje zezwolenie
wydawane przez wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych.
Z Pana pisma wynika, iż usługa kardiotele jest
świadczona przez zewnętrzną firmę zajmującą się świadczeniem takich usług, w związku z czym działalność taka
jest na terenie apteki niedozwolona.
Brak jest także podstaw do podpisywania przez apteki umów, w których zobowiązują się do świadczenia takich usług na rzecz przedsiębiorców zewnętrznych, gdyż
przepisy prawa nie przewidują takiej formy prowadzenia
działalności w aptece.
Z up. Głównego Inspektora Farmaceutycznego
Zbigniew Niewójt
Zastępca Głównego Inspektora Farmaceutycznego
81
www.katowice.oia.pl
2009-10-15
Sprawa Diphereline WAŻNE ARGUMENT SĄDU !
Aptekarz musi mieć świadomość, iż jeżeli nie zrealizuje recepty weźmie na siebie odpowiedzialność za stan
zdrowia pacjenta, który to pacjent zgodnie z wiedzą medyczną lekarza potrzebuje określonej dawki leku wskazanej na recepcie.
NAJWAŻNIEJSZE FRAGMENTY!!!
…Aptekarz musi mieć świadomość, iż jeżeli nie zrealizuje recepty weźmie na siebie odpowiedzialność za
stan zdrowia pacjenta, który to pacjent zgodnie z wiedzą medyczną lekarza potrzebuje określonej dawki leku
wskazanej na recepcie.
… należy z całą stanowczością stwierdzić, iż apteki mają
nie tylko prawo, ale obowiązek te recepty realizować…
W tym miejscu podnieść należy, że o ile rozsądne
dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi
na ten cel jest w pełni zrozumiałe o tyle niedopuszczalne
jest szukanie oszczędności w taki sposób, w jaki czyni
to pozwany. Pozwany z góry - w sposób biurokratyczny,
oderwany od konkretnych przypadków konkretnych pacjentów - zakłada bowiem, że pacjentowi będzie potrzebne tylko jedno opakowanie danego preparatu leczniczego, próbując przerzucić obowiązek zrefundowania ceny
pozostałych opakowań na apteki. Tymczasem podmioty
te nie są w jakikolwiek sposób zobowiązane do współfinansowania kosztów leczenia. Próba obciążenia aptek
kosztami leczenia jest zjawiskiem bardzo niepożądanym
społecznie, gdyż w efekcie prowadziłoby do sytuacji,
w których apteki nic chciałyby sprzedawać pacjentom
leków podlegających refundacji, często niezbędnych
w procesie leczenia. W ocenie Sądu, działania pozwanego są jedynie próbą szukania oszczędności i nie mają
nic wspólnego z dobrem pacjenta. Działania pozwanego
nie mają na celu ochrony pacjentów przed ewentualnymi
błędami, gdyż w przedmiotowej sprawie nie ma żadnych
błędów lekarskich.
CAŁOŚĆ:
Sąd zauważył co następuje
Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.
Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy powódka - prowadząca ogólnodostępną aptekę
- mogła wydać pacjentowi na podstawie recepty lekarskiej więcej niż jedno opakowanie preparatu leczniczego Dipherelinc SR inj. im. 11,25 mg.
Kwestionując prawo powódki do realizacji recept pozwany powołał się na rozporządzenia Ministra
Zdrowia w sprawie recept lekarskich, które określają
obowiązki lekarzy wysławiających recepty oraz obowiązki aptek, które je realizują. Jak wskazał pozwany
przepisy te mają za zadanie chronić pacjenta przed
ewentualnymi błędami, a ochrona ta jest dwuetapowa, pierwszy etap dotyczy momentu wypisania leku
przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach - lekarza,
82
a drugi na kontroli wystawionego dokumentu -. przez
farmaceutę.(sprzeciw k. 39).
Na wstępie należy podkreślić, iż prawidłowość wystawienia recept przez lekarzy nie była przez pozwanego
kwestionowana, recepty były prawidłowe, a pozwany
kwestionował jedynie prawo farmaceutów do realizacji
tych recept, czyli kwestionował prawo do wydania pacjentom zapisanych przez lekarzy leków.
Kwestionując prawo do wydania leków zgodnie
z dawką zapisaną przez lekarzy na receptach, pozwany
powołał się na Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia
18 października 2002 r. w sprawie wydawania z apteki
produktów leczniczych i wyrobów medycznych. Zgodnie z § 2 ust. 2 pkt 4 wskazanego Rozporządzenia, osoba realizująca receptę jest obowiązana przed wydaniem
produktu leczniczego lub wyrobu medycznego do przeliczenia przepisanej na recepcie ilości produktu leczniczego lub wyrobu medycznego i sprawdzenia, czy ilość
ta odpowiada ilości, którą osoba realizująca receptę
może wydać zgodnie z odrębnymi przepisami,
Z kolei w myśl § 18 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja 2007 r. w sprawie recept
lekarskich, jeżeli na recepcie podano sposób dawkowania, a ilość leku wydanego przekraczałaby ilość
leku przeznaczoną na trzymiesięczną kurację, lek wydaje się w ilości maksymalnie zbliżonej, jednak mniejszej niż ilość określona na recepcie, chyba że należy
wydać jedno najmniejsze opakowanie leku określone
w/w wykazach.
W ocenie Sądu powyższe przepisy nie uprawniały
aptek do wydania mniejszej ilości preparatu leczniczego Diphereline SR inj. im. 11,25 mg niż zapisane na
recepcie. Cytowane Rozporządzenia nie wskazują jaka
to ilość leku jest potrzebna na trzymiesięczną kurację.
Tym bardziej wskazane przepisy nie dają podstawy dla farmaceutów do określania właściwej ilości leku
potrzebnej konkretnemu pacjentowi na okres trzymiesięcznej kuracji. O tym jaka ilość leku jest potrzebna na
trzymiesięczną kurację może decydować jedynie lekarz
wysławiający recepty. Jedynie bowiem lekarz ma pełną
wiedzę o stanie zdrowia pacjenta i niezbędne kwalifikacje medyczne oraz doświadczenie zawodowe, które
umożliwia mu podjęcie najbardziej optymalnego dla
danego pacjenta sposobu leczenia. Jeżeli zatem lekarz
decyduje, ze właściwą dawką leku są 2 ampułko-strzykawki to taką dawkę aptekarz ma nie tylko prawo, ale
i obowiązek wydać. Aptekarz nie ma prawa odmówić
realizacji recepty, nawet w części, gdyż nie podanie
leku - zwłaszcza przy leczeniu chorób nowotworowych
(a takie były leczone preparatem leczniczym Dipherdine SR inj, im. 11,25 mg) - może narazić życie i zdrowie
pacjenta. Za skuteczność leczenia odpowiedzialność
ponosi lekarz, nie można więc wymagać od aptek, aby
to one decydowały o tym jaką kurację należy stosować
wobec danego pacjenta.
Aptekarz musi mieć świadomość, iż jeżeli nie zrealizuje recepty weźmie na siebie odpowiedzialność za
stan zdrowia pacjenta, który to pacjent zgodnie z wiedzą medyczną lekarza potrzebuje określonej dawki leku
wskazanej na recepcie.
Powoływanie się przez pozwanego na charakterystykę produktu Diphereline SR inj. im. 11,25 mg (k.
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
2009-10-27
Recepty pro auctore i pro familia
Realizacja recept, a konieczność zamieszczania informacji o powiązaniach rodzinnych lekarza z pacjentem.
PROBLEM:
Pisałam już raz w sprawie recept rp wystawianych
przez lekarzy dla siebie samych i ich rodzin, a konieczności umieszczania odpowiedniej adnotacji pro familie,
pro auctore ale ze względu, że napotykam straszny opór
ze strony lekarzy w tej kwestii postanowiłam poruszyć
temat raz jeszcze. Może przytoczę kilka sytuacji z którymi się zetknęłam i argumentami lekarzy.
Poprosiłam pana doktora, który przyjmuje w szpitalu i wystawił tam rp dla swojej mamy o adnotację pro familie, lekarz nie chciał spełnić mojej prośby tłumacząc to
w ten sposób, że jest to dodatkowa identyfikacja pacjenta
i tę adnotację wpisują tylko osoby, które mają podpisaną
umowę z NFZ na wystawianie tego typu recept i w jego
przypadku jest to niekonieczne.
Dzisiaj była u nas w aptece pani doktor, która wystawiła rp dla siebie (z pieczątką swojego gabinetu) też bez
adnotacji pro auctore, nie chciała jej dopisać twierdząc,
że podpisała umowę z NFZ na całość usług i wpisała
w odpowiednie miejsce swoje wszystkie dane i przecież
to widać ,że jest to recepta dla niej.
Czy Ci lekarze mają rację czy ich argumenty są
zgodne z obowiązującym prawem?
Czytałam kilkakrotnie ustawę ale wobec takiego
sprzeciwu nie wiem czy moje prośby pod ich kierunkiem
są właściwe i nie łamię nieświadomie prawa?
Czy można założyć, ze lekarz wystawiając receptę
dla siebie nieważne jakie ma umowę z NFZ i gdzie pracuje musi napisać tę adnotację?
Przepraszam, że poruszam temat raz jeszcze ale
przyjmuję bardzo dużo recept tego typu od lekarzy i jest
to dla mnie ważny temat. Proszę o odpowiedź.
ODPOWIEDŹ:
Szanowna Pani. Odpowiem na te pytania używając
takiej argumentacji, jaka najlepiej pozwoli zrozumieć
i rozwiązać ten problem, choć jak Pani wie, uważam
i dążę do tego by zgodnie z obowiązującym prawem lekarz odpowiadał za receptę, a nie apteka, która powinna
pacjentowi zapewnić otrzymanie leku, niezależnie od
sposobu i poprawności jej wystawienia.
Niestety z uwagi na dzisiejsze łamanie prawa przez
NFZ, wyłudzanie z aptek pieniędzy za źle wystawione
recepty i zmuszanie aptek do odbierania pacjentom ich
ustawowych gwarancji, proszę zauważyć, że:
1 - osoba realizująca receptę nie ma żadnego obowiązku interesować się dla kogo ta recepta jest wystawiona i jaka jest zgodność danych osobowych pacjenta z peselem, czy jakie mogą mieć miejsce powiązania
rodzinne pomiędzy pacjentem, a lekarzem. Rozporządzenie nakłada na nas taki obowiązek i daje nam takie
prawo jedynie przy pacjentach posiadających dodatkowe
uprawnienia, jak IB, IW, itd.
83
56), zgodnie z którą jeden implant tego leku podaje
się co 3 miesiące jest bez znaczenia. „Charakterystyka
produktu nie stanowi bowiem źródła obowiązującego
prawa. Zawiera jedynie ogólne informacje o produkcie leczniczym i co najważniejsze nie jest wiążąca dla
lekarzy, co oznacza, iż lekarz ma prawo w stosunku
do swoich pacjentów zapisywać taką dawkę leku, która jest potrzebna dla zapewnienia właściwej kuracji,
a nie taką która jest określona w „charakterystyce produktu 11.
Podsumowując powyższe, należy stwierdzić, iż
skoro nie kwestionuje się uprawnień lekarza do wystawienia recept, to należy z całą stanowczością stwierdzić, iż apteki mają nie tylko prawo, ale obowiązek te
recepty realizować. Powódka zatem słusznie wydała 18
opakowań preparatu leczniczego Diphereline SR inj.
im. 11,25 mg, których cena powinna być w całości zrefundowana.
W tym miejscu podnieść należy, że o ile rozsądne
dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi
na ten cel jest w pełni zrozumiałe o tyle niedopuszczalne
jest szukanie oszczędności w taki sposób, w jaki czyni
to pozwany. Pozwany z góry - w sposób biurokratyczny, oderwany od konkretnych przypadków konkretnych
pacjentów - zakłada bowiem, że pacjentowi będzie potrzebne tylko jedno opakowanie danego preparatu leczniczego, próbując przerzucić obowiązek zrefundowania
ceny pozostałych opakowań na apteki.
Tymczasem podmioty te nie są w jakikolwiek sposób zobowiązane do współfinansowania kosztów leczenia. Próba obciążenia aptek kosztami leczenia jest
zjawiskiem bardzo niepożądanym społecznie, gdyż
w efekcie prowadziłoby do sytuacji, w których apteki
nic chciałyby sprzedawać pacjentom leków podlegających refundacji, często niezbędnych w procesie leczenia. W ocenie Sądu, działania pozwanego są jedynie
próbą szukania oszczędności i nie mają nic wspólnego
z dobrem pacjenta. Działania pozwanego nie mają na
celu ochrony pacjentów przed ewentualnymi błędami,
gdyż w przedmiotowej sprawie nie ma żadnych błędów
lekarskich.
Wobec powyższego należy stwierdzić, iż odmowa
zrefundowania ceny połowy opakowań przedmiotowego preparatu leczniczego była bezzasadna, a zatem
pozwany nie miał wierzytelności wobec powódki nadającej się do potrącenia. Tym samym należy uznać,
że powódka powinna uzyskać refundację ceny wszystkich wydanych opakowań spornego preparatu leczniczego i zasadnie domaga się zapłaty potrąconej przez
pozwanego kwoty.
W tym stanie rzeczy Sąd zasądził od pozwanego
Narodowego Funduszu Zdrowia z siedzibą w … na
rzecz powódki kwotę 10933,29 zł wraz z ustawowymi
odsetkami od dnia 26 lutego 2009 r. (…) do dnia zapłaty, jednocześnie oddalając powództwo w zakresie
odsetek w pozostałej części. Podstawę rozstrzygnięcia
stanowił art. 63 ust. 1-2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004
r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych. O odsetkach orzeczono zaś na
podstawie art. 4SI § 1 kc. Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 547 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
2 - Pani w żadnym wypadku nie ma obowiązku czytać imienia i nazwiska pacjenta, a nawet nie ma prawa
dochodzić jakie są jego powiązania z lekarzem i danymi
na pieczątce lekarskiej. Pani ma tylko zauważyć, że są
wszystkie wymagane elementy - dane pacjenta i recepty,
w tym pieczątki, zgodnie z rozporządzeniem.
3 - To obowiązkiem lekarza jest wypełnić receptę
prawidłowo i wskazać na takie powiązania rodzinne,
jeżeli one występują i jeżeli taka konieczność wynika
z umowy lekarza z funduszem, której to umowy apteka
w żadnym wypadku nie zna.
KONIEC DYSKUSJI I INFORMACJI WYSTARCZAJĄCYCH DLA APTEKI !
Jeżeli ktoś chciałby dokładniej drążyć zapisy rozporządzenia i OBOWIĄZKI LEKARZA w tym zakresie (których apteka nie ma możliwości sprawdzać, a ani
prawa dochodzić), to rzeczywiście wymóg wskazania
powiązań rodzinnych lekarza z pacjentem znalazł się
pomiędzy wszystkimi danymi wymaganymi na recepcie, jednak byłby to wymóg bezsensowny, gdyby lekarz
przyjmował swoją matkę jako pacjentkę szpitala czy
ZOZu, w którym pracuje. Natomiast możliwe, że jest to
wymóg konieczny przy umowie lekarza z funduszem na
wypisywanie recept tylko dla siebie i rodziny, jednak apteka nie zna tych umów, a nasza wiedza wynika jedynie
z tego, że większość lekarzy tak postępuje.
Tak więc z uwagi na nieznajomość umów lekarzy
z NFZ, a jedynie w oparciu o obserwacje postępowania
lekarzy, uważam, że:
4 - jeżeli pieczątką nagłówkową jest pieczątką gabinetu, szpitala, przychodni, itd…, to taki zapis nie ma uzasadnienia i wydaje mi się, że nie jest konieczny i jeszcze
raz podkreślam, że apteka nie ma żadnych podstaw, by
zwracać na to uwagę, a już w żadnym wypadku dochodzić konieczności adnotacji wskazującej na powiązania
rodzinne lekarza z pacjentem.
5 - natomiast jeżeli jest to sytuacja inna i nie ma
w nagłówku pieczątki ZOZu, gabinetu, praktyki lekarskiej, itd…, a figuruje tam zgodnie z rozporządzeniem:
1) imię i nazwisko osoby, która zawarła z funduszem
umowę upoważniającą do wystawiania recept na refundowane leki i wyroby medyczne;
2) adres i numer telefonu tej osoby;
3) dziewięciocyfrowy numer identyfikacyjny określony w tej umowie rozpoczynający się od 98,
to większość lekarzy dopisuje wtedy adnotację wskazującą na swoje powiązania z pacjentem i prawdopodobnie wynika to z ich umowy z funduszem.
Często lekarze w nagłówku dublują swoją pieczątkę
imienną i jeżeli nie ma w niej telefonu to powinni go dopisać, oraz ten wymieniony numer umowy z funduszem.
Można przy takiej recepcie grzecznościowo wskazać lekarzowi na konieczność wpisania odpowiedniej
adnotacji wskazującej na rodzinne powiązania,
jednak nie widzę podstaw by apteka mogła tego
żądać lub od tego uzależniać realizację
recepty.
Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA
84
Sz. P.
Ewa Kopacz
Minister Zdrowia
Katowice 2009-11-03
Szanowna Pani Minister,
Śląska Izba Aptekarska otrzymała odpowiedź, jakiej udzielił Zastępca Dyrektora Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia Wojciech
Giermaziak Pani Annie Szulc w związku z Jej protestem
w sprawie planowanych zmian w rozporządzeniu dotyczącym recept lekarskich (w załączeniu oba pisma).
Pani Szulc prosi naszą izbę o ustosunkowanie się do
tej odpowiedzi, co niniejszym czynię pismem do Pani
Minister, które przekazuje Pani Szulc do wiadomości.
Gorąco proszę Panią Minister o zwrócenie uwagę
Urzędnikom Ministerstwa Zdrowia, by odpowiadając
na pisma obywateli podawali najważniejsze i zrozumiałe dla nich fakty w sprawie, a przede wszystkim ich nie
okłamywali.
Pomijając przemilczane przez Zastępcę Dyrektora
fakty o konstytucyjnych i ustawowych (ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych - art. 34.1. i 34a) gwarancjach otrzymania
przez pacjenta leku na podstawie recepty lekarskiej, podawane są z premedytacją ewidentne kłamstwa, jakoby pomyłki uniemożliwiające zrealizowanie recepty
z ulgową odpłatnością zdarzały się rzadko i w dodatku w większości mogły być korygowane przez farmaceutów. Pisze to w dodatku farmaceuta, który powinien doskonale znać fakty.
W dodatku jak można podawać obywatelom takie informacje, przy jednoczesnym zamieszczaniu na
stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia wyroku Sądu Najwyższego o odbieraniu aptekom refundacji za realizację nieczytelnych recept, a tym samym
konieczności odmawiania pacjentom realizacji takich
recept przez apteki?
Jeżeli Pani Minister i Zastępca Dyrektora nie są świadomi sytuacji związanej z receptami, to informuję z pełną
odpowiedzialnością, że biorąc pod uwagę tylko nieczytelność recept, apteki powinny odmówić realizacji minimum
90% wszystkich recept w Polsce, gdyż zgodnie z rozporządzeniem są one wystawione błędnie – nieczytelnie, a farmaceuta nie ma możliwości poprawy czytelności recepty,
co potwierdził w swoim negatywnym dla apteki wyroku
Sąd Najwyższy i sędzia, który recept przeczytać nie potrafił, pomimo, że farmaceuta je przeczytał
i właściwie zrealizował.
Prezes Rady ŚIA
Pełna treść pisma na www.katowice.oia.pl
www.katowice.oia.pl
2009-10-27
Automaty do sprzedaży leków
Informacje GIF w sprawie prowadzenia sprzedaży
leków poprzez automaty do leków.
Z posiadanych informacji wnioskuję:
1. automat do sprzedaży leków musi być własnością
posiadającego zezwolenie na prowadzenie detalicznej sprzedaży leków;
2. automat taki musi się znajdować na terenie placówki, która posiada zezwolenie na sprzedaż leków i na
jego ustawienie zgodę musi wyrazić właściwy WIF.
Pełna informacja dostępna na stronie
www.katowice.oia.pl/wpisy-act-more-id-3015.html
www.katowice.oia.pl
2009-11-20
Bonifikaty w części niefiskalnej paragonu fiskalnego.
Z uwagi na fakt, że temat ten rozpatrywaliśmy na
wszelkie sposoby, pisaliśmy do różnych instytucji i ukazały się już interpretacje urzędów skarbowych na zapytania aptek, podajemy ostatecznie informację, która
wskazuje, że nie jest zabroniona taka działalność.
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie:
czy paragony fiskalne z udzieloną bonifikatą na końcu transakcji poza częścią fiskalną paragonu są prawidłowe w świetle obowiązujących przepisów podatkowych.
Rozpatrzmy to pod kątem podatku dochodowego
i podatku VAT.
Zgodnie z zapisami ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej jest kwota należna po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jeżeli
podatnik jest płatnikiem podatku VAT, przychód należy dodatkowo obniżyć o należny podatek od towarów
i usług. Przepisy dotyczące podatku dochodowego nie
definiują sposobu dokumentowania bonifikat, co sugerowałoby, że paragony z bonifikatą mogą być podstawą
dokonywania zapisów w księdze przychodów i rozchodów lub księgach rachunkowych w kwocie pomniejszonej o bonifikatę.
Rozporządzenie MF dotyczące prowadzenia podatkowej książki przychodów i rozchodów w § 20 ust. 1
zobowiązuje podatników ewidencjonujących obrót za
pomocą kas fiskalnych do dokonywania zapisów w księdze na podstawie raportów dobowych lub w ust. 2 na
podstawie miesięcznych zestawień raportów dobowych.
W jednym i drugim zestawieniu nie ma już niestety
wzmianki o bonifikatach.
www.katowice.oia.pl
Moglibyśmy zrobić zestawienie bonifikat, ale ust. 3
w/w paragrafu pozwala nam na obniżenie obrotu tylko
i wyłącznie o wartość zwróconych towarów wynikającą
z odrębnej ewidencji.
Tak więc prowadząc księgę przychodów i rozchodów nie mamy możliwości obniżenia obrotu o dokonane
bonifikaty.
Prowadząc księgi rachunkowe również nie mamy
takiej możliwości, ale prowadzenie raportu kasowego
zmusza nas do wykazania kwot udzielonych „obniżek”.
W przypadku osób fizycznych można zaksięgować je na
koncie właściciela, w przypadku osób prawnych stanowią one jedynie koszty bilansowe.
Odnośnie podatku VAT:
Pojedyncze paragony z bonifikatą nie spełniają zasad zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów
z 28 listopada 2008r. w sprawie kryteriów i warunków
technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz.U. z 2008r. Nr
212,poz. 1338), bo jeżeli bonifikata udzielana jest w trakcie sprzedaży, to trzeba pomniejszyć cenę leku i od tej
ceny naliczyć podatek VAT.
To z kolei oznacza, że do rejestrów VAT również
wprowadzamy dokumenty bez uwzględnienia dokonanych bonifikat.
Podsumowując:
Nie stanowią takie paragony, ani też uzupełniające
je zestawienia sporządzane przy pomocy programu komputerowego, podstawy do obniżenia opodatkowania podatkiem dochodowym oraz podatkiem VAT osiągniętego
przez nas obrotu.
A to oznacza tylko tyle, że podatnik pokrywa wartość udzielonych bonifikat z opodatkowanego dochodu
czyli z własnej kieszeni.
Nie widzę jednak podstawy do zarzutów ze strony
fiskusa, gdyż nigdzie nie występuje uszczuplenie zobowiązań podatkowych. W § 11 rozporządzenia MF dotyczącego prowadzenia podatkowej książki przychodów
i rozchodów widnieje zapis: „Księgę uznaje się za rzetelną, gdy błędy spowodowały podwyższenie kwoty opodatkowania”.
Wydajemy paragony z nieprawidłowo ujętą bonifikatą, ale odzwierciedlają one rzeczywiste transakcje gospodarcze, więc trudno o zarzut nierzetelności.
Uwidaczniamy na wydawanych paragonach fakt
„podarowania pacjentowi pewnej kwoty pieniędzy, ale
§ 5 ust.1 rozporządzenia MF w sprawie kryteriów dotyczących kas fiskalnych wskazuje elementy, które muszą
być zawarte na paragonie natomiast w stopce możemy
zamieścić dowolną informację - zgodnie z naszymi potrzebami i możliwościami technicznymi urządzenia.
Z punktu widzenia pacjenta otrzymane bonifikaty
są zwolnione z podatku dochodowego, ponieważ otrzymuje je w związku z promocją naszej apteki i jednorazowa ich wartość nie przekracza kwoty 100,00 PLN
(art. 21 pkt 1 ust 68a Ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych).
mgr Ewa Kłoda
85
www.katowice.oia.pl
Katowice 2009-11-03
Rzecznik Praw Obywatelskich
Janusz Kochanowski
Szanowny Panie,
Śląska Izba Aptekarska otrzymała od Pani Anny
Szulc odpowiedź jakiej udzielił Przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich, informując o nie podjęciu działań, z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie.
Z uwagi na powyższe, a także coraz niekorzystniejszą dla obywateli sytuację, prowadzącą do odmawiania
realizacji recept przez zastraszone apteki, co jest łamaniem konstytucyjnych i ustawowych praw pacjenta do
świadczeń gwarantowanych, występuję do Szanownego
Rzecznika o podjęcie zdecydowanych działań w obronie
praw obywatelskich.
W najbliższym czasie powinno zostać znowelizowane rozporządzenie w sprawie recept lekarskich,
jednak dotychczasowe propozycje Ministerstwa Zdrowia nie wskazują na zagwarantowanie pacjentom ich
konstytucyjnych i ustawowych praw, a wręcz wskazują na dążenie do przerzucenia odpowiedzialności za
źle wystawione recepty na pacjenta lub obciążenia go
koniecznością zabiegania o poprawianie niewłaściwie
wystawianych recept.
Ministerstwo Zdrowia także w pismach swoich
przedstawicieli stara się bagatelizować, a nawet okłamywać obywateli o wadze i rozmiarze problemu, co dokładnie wskazuję w załączonych materiałach.
Uważam, że Rzecznik Praw Obywatelskich powinien się włączyć w proces powstawiania ostatecznej wersji rozporządzenia w sprawie recept, by konstytucyjne
i ustawowe prawa obywateli do bezproblemowej realizacji recepty na leki jako świadczenia gwarantowane były
jednoznacznie zagwarantowane, zaś problemy z wystawianiem recept pozostały po stronie lekarza, a z ich realizacją po stronie apteki.
Proszę o informację jakie działania podejmie Rzecznik Praw Obywatelskich, by zadbać o prawa obywateli
w tym zakresie.
Katowice 2009-11-17
Sz. P.
Wojciech GIERMAZIAK
Zastępca Dyrektora
Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji MZ
Szanowny Panie Dyrektorze
Wczoraj otrzymaliśmy z Naczelnej Izby Aptekarskiej pismo MZ-PLO-460-7158-254/GR/09 w sprawie
przekazywania informacji o zmianach kategorii dostępności produktów leczniczych, które jak każde ważne pismo trafiające do naszej izby zostało automatycznie przekazane pocztą elektroniczną wszystkim Członkom.
Analizując jednak, na dzisiejszym posiedzeniu Rady
ŚIA, zawartą w nim informację, byliśmy bardzo zaskoczeni opisywaną możliwością zapoznania się z porejestracyjnymi zmianami kategorii dostępności produktów
leczniczych na stronach BIP URPLWMiPB.
Pomimo usilnych poszukiwań tych informacji we
wskazanym miejscu, nie udało się nam ich znaleźć.
Dotychczas ciężko wypracowaną praktyką (nawet
w oparciu o procesy sądowe), potwierdzoną przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego oraz Prezesa NFZ, jest
obowiązywanie Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jako jedynego publikowanego, ogólnie
dostępnego i obowiązującego nas źródła informacji, między innymi o zmianach porejestracyjnych leków.
Z uwagi na powyższe proszę o dokładne wskazanie gdzie opisywane informacje, jako urzędowo
obowiązujące, może znaleźć każda apteka lub jednoznaczne zdementowanie przesłanego pisma, gdyż
może ono rodzić znaczące konsekwencje finansowe
dla kontrolowanych przez NFZ aptek.
Z uszanowaniem
Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA
86
www.katowice.oia.pl
2009-12-08
WAŻNE ! Do końca 2009r. aktualizacja PKD.
Przypominamy, że do końca 2009r. jest czas na aktualizację symboli PKD. W rejestrach działalności
gospodarczej oznaczenie rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej musi być zgodne z PKD 2007.
I tak:
- osoby prowadzące działalność gospodarczą jako
osoby fizyczne na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej muszą wypełnić wniosek EDG-1 (do
pobraniavna stronach Urzędów Miasta np. http://www.
edg.ustron.pl/pliki/wniosek-druk.pdf) i złożyć go we
właściwym ze względu na miejsce zamieszkania Urzędzie Miasta lub Gminy. Urząd uaktualni wpis i zgodnie
z zasadą „jednego okienka” prześle aktualne dane do
GUS-u i Urzędu Skarbowego. Przedsiębiorące otrzyma
oryginały wpisu i regonu pocztą.
- osoby prowadzące działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej wypełniają również druk EDG-1
(każdy z przedsiębiorców odrębnie). I również każdy
otrzyma wpis i (uwaga!) nowy regon. Urząd nie zaktualizuje niestety regonu spółki, bo nie figuruje ona w rejestrze działalności gospodarczej.
Ta aktualizacja przebiega dwutorowo:
Katowice 2009-11-26
Dr farm. Izabela MAJEWSKA
Śląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny
40-074 Katowice, ul. Raciborska 15
Szanowna Pani Inspektor
Do aptek zgłaszają się pacjenci z chęcią oddania nieużywanych lub uszkodzonych termometrów rtęciowych.
Apteki tych termometrów nie przyjmują, co najprawdopodobniej kończy się ich wyrzuceniem do śmieci
komunalnych, a to chyba nie jest najlepsze rozwiązanie.
Wydaje mi się, że sytuacja taka ma miejsce, gdyż
nikt nie rozwiązał tego problemu lub nienależycie o nim
poinformował społeczeństwo.
Proszę o pomoc i udzielenie informacji, gdzie apteki
mają kierować takich pacjentów lub jak moglibyśmy w
tym problemie pomóc?
www.katowice.oia.pl
2009-12-04
Sprawa reklamy apteki rozdającej 100 i 10 zł
1 - GUS wysyłał ankiety aktualizacyjne, kto je wypełnił i odesłał, ma już zapewne nowy regon,
Korespondencja w związku z reklamą apteki w Białymstoku:
2 - spółki, które nie otrzymały lub nie odesłały ankiety muszą wypełnić RG-1 i przesłać do GUS-u.
www.tvn24.pl/28377,1631904,0,1,chorakonkurencja,fakty_wiadomosc.html
- spółki jawne i spółki z o.o. winny zaktualizować
wpis w KRS w zakresie zmiany PKD.
Wymaga to uchwały wspólników zmieniającej umowę spółki (w przypadku spółki z o.o. konieczna będzie
wizyta u notariusza) oraz złożenia do sądu rejestrowego
odpowiednich druków wraz z załącznikami. Opłata od
wniosku wynosi 650,00 zł, warto więc zastanowić się,
czy nie ma potrzeby zgłoszenia zmiany innych danych
w ramach tej samej opłaty.
Witam !!!
Chciałabym, aby nasze środowisko zareagowało na
te paszkwile.
Nie może tak być, aby Minister Zdrowia nie stawał
w naszej obronie. Jakie kilkudziesięcio procentowe są
marże w aptekach ? Jak można wyemitować taki spot ?
Jednym z załączników jest druk RG-1, który wysyłany jest przez sąd rejestrowy do Urzędu Statystycznego. W większości przypadków będzie to już zbędne, ponieważ GUS wysyłał ankiety do spółek z o.o.
w pierwszej kolejności i po otrzymaniu odpowiedzi
aktualizował regony.
Poszukującym aktualnych PKD polecamy stronę:
www.stat.gov.pl/Klasyfikacje/www/com.gus.Search/
mgr Ewa Kłoda
www.katowice.oia.pl
Pozdrawiam
mgr farm do wiadomości OIA
Kierownik Apteki w Siemianowicach Śląskich
*************
Witam !
Właśnie obejrzałam materiał wyemitowany
w TVN fakty 03.12.2009 godz. 19.20 skomentowany przez pana red. Pawła Nowickiego nt. aptek, skorumpowanych FARMACEUTÓW, KIEROWNIKÓW
APTEK.
Wmontowana była także wypowiedź Pana Twardowskiego i Pana Fałka nie pozostawiająca żadnych
wątpliwości co do tego, że apteki i farmaceuci z firmami
producenckimi są w zmowie korupcyjnej etc.
87
www.katowice.oia.pl
Materiał powstał w związku z otwarciem nowej apteki w Białymstoku , która dla pierwszych pacjentów
prowadziła rozdawnictwo 100 zł i 10 zł.
Uważam, że brak jakiejkolwiek wypowiedzi kogokolwiek z Izby aptekarskiej z tamtego obszaru czy
z Naczelnej Izby Aptekarskiej świadczy o braku chęci zachowania należytej staranności i obiektywizmu
w przygotowaniu materiału przez dziennikarza. Myślę,
że warto zareagować.
Pozdrawiam serdecznie mgr farm. dane do wiadomości OIA
***************
Szanowna Pani
Oczywiście ma Pani rację ale Minister Zdrowia nie
jest naszym przedstawicielem, więc nic go to nie obchodzi od strony aptek, a jedynie może zainteresować tematem od strony wielkich zapasów finansowych, które
otrzymują od producentów takie sieciowe apteki jak ta
rozdająca pacjentom po 100 czy 10 zł i żerująca na ludzkiej biedzie.
Naszym reprezentantem na arenie ogólnopolskiej
jest Prezes NRA Grzegorz Kucharewicz, który jest ponadto Prezesem Rady Okręgowej w Białymstoku, więc
jest to bezdyskusyjnie Jego sprawa.
Gdyby to było na Śląsku już bym był z tą firmą w sądzie ale to nie nasze podwórko.
Proszę wszelkie żale dotyczące braku właściwej reprezentacji na tarenie ogólnopolskiej kierować do Naczelnej Izby Aptekarskiej - [email protected]
Z uszanowaniem
www.katowice.oia.pl
2009-12-04
Od 1 grudnia TP zablokowało port 25
Przypominamy, że od 1 grudnia - ruch na porcie 25
u wszystkich użytkowników Neostrady będzie blokowany.
Telekomunikacja Polska do tego kroku przygotowuje
się już od kilku miesięcy. Jak możemy przeczytać na stronach operatora, użytkownikom zaleca się zmianę portu w
ustawieniach klientów pocztowych na 587 lub 465. Zmiany
podyktowane są koniecznością walki ze spamem, który w
dużej części rozsyłany jest przez boty i trojany z zainfekowanych komputerów.
Wszystkim administratorom serwerów pocztowych,
którzy jeszcze nie przygotowali się do blokady portu 25 zalecamy szybkie zmiany w konfiguracji. Jeśli do Waszych
serwerów SMTP nie będzie można połączyć się na porcie
587 lub 465, po 1 grudnia użytkownicy Neostrady nie będą
mogli wysłać żadnych wiadomości.
Źródło informacji:
www.techit.pl/Aktualnosci/View.aspx?4810.1
mgr inż. Lech Wróblewski
Kierownik Działu Informacji i Szkoleń
88
Katowice 2009-12-11
Sz.P. Prezes Rady Ministrów
Donald Tusk
Skarga na działania Ministerstwa Zdrowia
Szanowny Panie Premierze
Nie trzeba specjalisty, by zauważyć, że w Państwie Polskim nie istnieje planowana i rozsądna polityka lekowa, zaś działania odpowiedzialnego Wiceministra Zdrowia M. Twardowskiego zakrawają na próby
uczenia się farmacji na żywym organizmie naszego
społeczeństwa.
Proszę zwrócić uwagę na jeden z aspektów - zestaw rozporządzeń kształtujących ceny i dostęp do leków refundowanych. Zgodnie z ustawą powinny być
aktualizowane nie rzadziej niż co 90 dni, tymczasem
podległe Panu Premierowi Ministerstwo Zdrowia zapowiadało drugą aktualizację na lipiec tego roku, by
dopiero 11 grudnia ogłosić ją medialnie i wskazać
termin obowiązywania od 16 grudnia. Aż się chce napisać o wprowadzaniu rozporządzeń „na wariackich
papierach” w ciągu 5 dni, ale nie od ukazania się jedynej obowiązującej wersji drukowanej w dziennikach urzędowych, tylko od przekazywanej medialnie
i internetem informacji bez żadnego obowiązującego
znaczenia.
Apteki by wprowadzić te zmiany w sposób odpowiedzialny i dokładny (nie tak jak działa obecne Ministerstwo Zdrowia) muszą dysponować rozsądnym
zapasem czasu od ukazania się obowiązujących dzienników ustaw.
Prosiłem już o to Minister Zdrowia, a nawet Poseł
Platformy Obywatelskiej Marek Wójcik wniósł w tej
sprawie zapytanie. Minister Zdrowia nie odpowiedziała, zaś Wiceminister Twardowski w sposób bezczelny
zbył Posła Wójcika bezsensowną odpowiedzią, pisząc
o ważnym interesie publicznym i konieczności szybkiego wprowadzania rozporządzeń, jakby 14 dni na
ich wprowadzenie miało jakiekolwiek znaczenie przy
wielomiesięcznych opóźnieniach w ich przygotowaniu
(polecam korespondencję w załączeniu).
Wnosząc skargę na łamanie prawa przez Ministerstwo Zdrowia, w tym ustawy o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
i ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych, życzliwie
sugeruję, by na stanowisku Wiceministra odpowiedzialnego za politykę lekową naszego całego Państwa
znalazła się osoba rzeczywiście znająca się na farmacji, a nie ktoś kto się dopiero tego uczy.
Z uszanowaniem
www.katowice.oia.pl
Wyciąg z Protokołu 21 posiedzenia
Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej V kadencji,
z dnia 25 sierpnia 2009r.
1. Otwarcia posiedzenia dokonał Prezes RŚIA
prowadzący spotkanie.
2. Po stwierdzeniu kworum jednogłośnie przyjęto porządek obrad i przystąpiono do jego realizacji.
Jednogłośnie przyjęto protokół z 19 posiedzenia
Rady ŚIA z 02.06.2009 roku i 20 posiedzenia Rady
z 07.07.2009 roku.
3. Opiniowano:
3a. Kandydatury na stanowisko kierownika apteki - stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia
apteki - w związku ze zmianą na stanowisku kierownika apteki dla:
• mgr farm. Josz Grażyny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Malwa” w 43-150 Bieruń, ul.
Chemików 3;
Jednogłośnie podjęto uchwałę o stwierdzeniu
rękojmi.
• dr farm. Nogaja Pawła w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Magiczna” w 41-205 Sosnowiec,
ul. Żytnia 17;
Jednogłośnie podjęto uchwałę stwierdzeniu rękojmi do końca roku
• mgr farm. Łoś Agnieszki w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Europharm” w 40-596 Katowice, ul. W. Pola 9;
rękojmi.
• mgr farm. Galińskiej Arlety w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Śląska” w 41-100 Siemianowice Śląskie, ul. Powstańców 16;
rękojmi
• mgr farm. Sajdak-Lenart Renaty w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Asklepios” w 41-300
Dąbrowa Górnicza, ul. Krasickiego 1;
rękojmi do końca roku, z zastrzeżeniem konieczności sprawdzenia stanu kadrowego w aptece, którą
opuszcza pani magister.
www.katowice.oia.pl
89
wybrane fragmenty
z protokołów: 21, 22, 23 i 24
posiedzenia Rady ŚIA
oraz protokołu: 28 i 29
posiedzenia Prezydium Rady ŚIA
3b. Opiniowano wnioski w sprawie udzielenia
zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej - wydanie opinii zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki przez
kandydata na funkcję kierownika apteki ogólnodostępnej dla:
• mgr farm. Gruchlik Arkadiusza w aptece ogólnodostępnej w 40-018 Katowice, ul. Graniczna 57a
w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia
na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez BIOTREX-POL sp. z o.o. z siedzibą
w 42-584 Dobieszowice, ul. Kościuszki 97;
• mgr farm. Kołkowskiej-Prostak Joanny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Bracka II” w 44-194 Knurów, ul. Wł. Łokietka 3,
w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej
złożonym przez Pana Wojciecha Namysłowski
zam. 44-190 Knurów, ul. Dymka 6;
W obydwu przypadkach w związku z brakiem
zastrzeżeń jednogłośnie podjęto uchwały o stwierdzeniu rękojmi.
3c. Pozytywnie opiniowano Projekt Uchwały
Rady Miejskiej w Gliwicach w sprawie ustalenia
rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych
działających na terenie Miasta Gliwice. Jednogłośnie podjęto uchwałę w tej sprawie.
4. Inne sprawy bieżące:
• Jednogłośnie uchylono uchwałę 061-V-2009
z dn. 05.05.09r w sprawie zwołania Okręgowego Zjazdu Aptekarzy w 2009r. ze względu
na zakończenie roku obrotowego izby z dn.
30.09.2009;
• Jednogłośnie uchwalono nowy termin nie późniejszy niż 30 listopada 2009 i zobowiązano prezydium do wyznaczenia dokładnej daty i miejsca Zjazdu sprawozdawczego za rok 2008;
• Prezes przedstawił zebranym przesuniętą na
obrady Rady - prośbę ŚlWIF w Katowicach
o wydanie opinii w sprawie rękojmi należytego prowadzenia apteki dla farmaceutów, którzy
zostali ukarani przez OSA w Katowicach;
Wśród ukaranych były dwie osoby - kierownicy aptek, których kontrola Inspekcji Farmaceutycznej nie zastała w aptece, które pozostawiły
aptekę bez obecności magistra. Inspekcja skierowała sprawę do Rzecznika OZ - a ten do OSA.
Zgodnie ze stosowaną procedurą Wojewódzki Inspektor może na bieżącym etapie zasięgnąć opinii Rady o podtrzymaniu rękojmi, co uczynił.
W spotkaniu Rady uczestniczyły osobiście zainteresowane osoby. Miały możliwość przedstawienia
Radzie „usprawiedliwienia” i wyjaśnień. Przedstawiły okoliczności nieobecności jako spóźnienie do pracy wynikłe z nieprzewidzianych, losowych sytuacji.
Prosiły o wyrozumiałość i szanse zrehabilitowania się
w dalszej pracy na kierowniczym stanowisku. Po wy-
słuchaniu argumentów głos zabrał Prezes OIA. Wywiązała się dyskusja, w której brało udział wielu członków
rady oraz radca prawny Mec. Szulc. Zabierający głos
prezentowali własne, często różne stanowiska. Członkom Rady brakowało wiedzy na temat szczegółów
sytuacji i mogli opierać się wyłącznie na słowach ukaranych magistrów lub wyroku sądu. Częstym argumentem w dyskusji było złamanie prawa przez nieobecność
magistra w miejscu pracy. Zwracano uwagę na praktyki
sieci aptek z prowadzeniem fikcyjnego lub niewystarczającego zatrudnienia magistrów i stosowaną metodą
przemieszczania magistra w razie kontroli apteki, a na
co dzień jego losową obecnością w poszczególnych
aptekach sieci. Były też zdania wskazujące na nie normalną sytuację w środowisku aptekarskim w zakresie
dyscyplinowania i karania. Przy stosowanych procedurach dla kierownika apteki najniższą karą za przewinienie jest utrata stanowiska kierowniczego gdyż wymierzona przez OSA najniższa kara - upomnienia skutkuje
odebraniem rękojmi czyli utratą kierownictwa apteki.
W tym kontekście były też głosy o uwzględnieniu, wyjątkowości sytuacji.
Po długiej dyskusji Przystąpiono do głosowania
nad cofnięciem rękojmi. W wypadku obydwu magistrów uchwały podjęto proporcją głosów : za - 6,
wstrzymujących się - 8, przeciwnych - 1.
Głosowano również nad podjęciem uchwały
o podtrzymaniu cofnięcie rękojmi dla magistra farmacji, który dokonał jednorazowej sprzedaży 500op
leku Sudafed i został ukarany przez OSA karą upomnienia. Uchwałę podjęto proporcją głosów : za - 7
głosów, wstrzymujących się - 5, przeciwnych - 0.
Podtrzymanie cofnięcia rękojmi głosowano
również w sprawie kierownika apteki uchylającego
się od płacenia składek. Po ukaraniu przez OSA karą
upomnienia osoba ta zobowiązała się do spłacania
w ratach składek i przystąpiła do niego. Glosowano
nad utrzymaniem rękojmi na rok.
Uchwałę w tej sprawie podjęto proporcją
głosów : za - 12, wstrzymujących się 2, przeciwnych - 1.
Jednogłośnie podjęto uchwałę upoważnieniu
Członków Izby do zawarcia umowy na przekazanie dotacji ze środków publicznych i środków ich
rozliczenia.
Na prośbę Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Katowicach zaopiniowano kandydaturę dr n. farm.
Barbary Uniejewskiej do pełnienia funkcji konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie farmacji szpitalnej. Uchwałę w tej sprawie podjęto jednogłośnie.
Wpłynęła prośba dr inż. Zygmunta Kamińskiego o objęcie przez SIA Patronatu Honorowego nad śląską edycją Konferencji Ogólnopolski
System Ochrony Zdrowia „Globalny system regionalnych rozwiązań”. Po dyskusji jednogłośnie
podjęto uchwałę o objęcie patronatem w/w konferencji.
90
Prezes przedstawił prośbę mgr farm. o przedłużenie pięcioletniego okresu edukacyjnego. Przyjęto stanowisko rady dotyczące przedłużania okresu
szkoleniowego farmaceutom w szczególnych przypadkach (pobyt za granicą, urlop macierzyński,
wychowawczy, przerwa w wykonywaniu zawodu, choroba itp.). Dopuszcza ono w wyjątkowych
wypadkach przedłużenie okresu rozliczeniowego
o czas, na jaki był przerwany. Uchwałę podjęto przy
jednym głosie wstrzymującym się.
Jednogłośnie podjęto uchwałę o zmianie charakteru świadczeń usług prawnych dla izby na umowę o pracę.
Wpłynęło podziękowanie mgr farm. za otrzymaną zapomogę finansową, które zostało odczytane;
Do biura SIA wpłynęła opinia prawna Warszawskiej OIA w sprawie stażu pracy w zawodzie farmaceuty wymaganego do pełnienia funkcji kierownika
apteki, która jest do wglądu Rady i zainteresowanych.
Prezes przedstawił wzór umowy o współpracy
handlowej z siecią aptek, jaki wpłynął do SIA.
Prezes wystąpił z propozycją stworzenia związków zawodowych w sieciach aptek; Temat przeznaczony do dyskusji i analizy.
Prezes krytycznie ocenił działalności NIA
w oparciu o przesyłane informacje i szanse na oczekiwane zmiany legislacyjne; szczegółowe informacji opublikowane na stronie Izby.
Prezes przedstawił informacje o zaistnieniu sytuacji
obecności w pracy magistra będącego pod wpływem alkoholu. Sprawa zostanie zgłoszona do Rzecznika.
5. W wolnych głosach i wnioskach
Prezes poinformował o konieczności konserwacji drewnianych paneli na pierwszym piętrze SIA.
Naczelnik działu kontroli leków mgr Zagórny
poinformował o przewidzianych zmianach w systemie elektronicznego zestawiania danych refundacyjnych. Prawdopodobnie efektem tych zmian
będzie utrata dotychczasowej możliwości uzyskania komunikatu z NFZ z informacją o wychwyconych przez system błędach. Będzie za to możliwość
wejścia na portal świadczeniodawcy i odnalezienie
tam swojej apteki i zestawienia, z ewentualnym komunikatem. Może on jednak nie być tak przystępny
i czytelny jak w dotychczasowej wersji.
6. Po wyczerpaniu porządku obrad Prezes zakończył posiedzenie i pożegnał zebranych.
Wiceprezes Rady ŚIA
mgr Anna Śliwińska
www.katowice.oia.pl
1. Otwarcia posiedzenia dokonał dr St. Piechula
prezes Rady ŚIA w Katowicach.
2. Jednogłośnie przyjęto protokołu z 21 posiedzenia Rady ŚIA z 25.08.2009 roku.
3. Opiniowano:
3a. Wnioski dotyczące możliwości pełnienia
funkcji kierownika po ukończeniu 65 roku życia dla:
• mgr farm. Skanderberg-Kalita Krystyny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Zdrowie” w 44100 Gliwice, ul. Łużycka 2 - cd. sprawy;
Nie wydano pozytywnej opinii przedłużającej możliwość kierowania apteką po ukończeniu 65 roku życia:
• mgr farm. Motyka Marianny w aptece ogólnodostępnej w 40-211 Katowice, ul. Markiewki 94;
Podjęto uchwałę o zgodzie na przedłużenie pełnienia funkcji kierownika do końca 2009 roku
3b. Kandydatury na stanowisko kierownika apteki - wydanie rękojmi należytego prowadzenia apteki - w związku ze zmianą na stanowisku kierownika apteki dla:
• mgr farm. Kowalskiej Katarzyny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka 2000” w 41-300
Dąbrowa Górnicza, ul. Legionów Polskich 72;
• mgr farm. Matura Ilony w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Ratuszowa” w 41-807 Zabrze, ul.
Tarnopolska 77;
• mgr farm. Krasnodębskiej Olgi w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Dbam o Zdrowie” w 41900 Bytom, ul. Kościelna 10B;
• mgr farm. Trzeciak-Jasica Barbary w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Salamandra” w 40020 Katowice, ul. Przemysłowa 3;
• mgr farm. Butyńskiej Ewy w aptece ogólnodostępnej o nazwie „ABC-Ocicka” w 47-400 Racibórz, ul. Ocicka 51A;
• mgr farm. Wieczorek Agaty w aptece ogólnodostępnej o nazwie „LYKOS-FARM” w 40-648
Katowice, ul. Łętowskiego 32;
• mgr farm. Targońskiej Katarzyny w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Pod Wagą” w 41506 Chorzów, ul. Gagarina 35B;
• mgr farm. Rogowska-Odrobny Adrianny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Justo-Farm w 43100 Tychy, ul. Budowlanych 49;
• mgr farm. Lekstan Sebastiana w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Dbam o Zdrowie” w 41940 Piekary Śląskie, ul. Wyszyńskiego 11;
• mgr farm. Olczyk Moniki w aptece ogólnodostępnej o
nazwie „Podwale” w 43-600 Jaworzno, ul. Nosala 5;
• mgr farm. Mentel Anny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Gallena” w 41-902 Bytom ul. Łużycka 7;
www.katowice.oia.pl
•
mgr farm. Sar Joanny w aptece ogólnodostępnej
o nazwie „Gallena” w 42-460 Mierzęcice, ul.
Wolności 125;
Dla opiniowanych wniosków jednogłośnie podjęto uchwały o stwierdzeniu rękojmi z zastrzeżeniem:
• Dla mgr Matury Ilony do końca 2009 roku
• Dla mgr Krasnodębskiej Olgi do końca 2010 roku
• Dla mgr Rogowska-Odrobny Adrianny do końca
2009 roku
• Dla mgr Lekstan Sebastiana do końca 2009 roku
3c. Opiniowanie wniosków w sprawie udzielenia
zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej wydanie opinii zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki przez kandydata
na funkcję kierownika apteki ogólnodostępnej dla:
• mgr farm. Mart-Łakomy Magdaleny w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Hallera 16”
w 41-200 Sosnowiec, ul. Generała Józefa Hallera 16 w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez Pana Mariusza Sierka zam.
Żelisławice, ul. Piastów 9, 42-470 Siewierz oraz
Pana Mieczysława Stępień zam. 44-187 Wielowieś, ul. Gliwicka 25;
• mgr farm. Badyna Janiny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Przy Elektrowni” w 44-207
Rybnik, ul. Podmiejska 48, w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej złożonym przez A&T
Zielińscy Spółka Jawna z siedzibą w 44-207
Rybnik, ul. Komisji Edukacji Narodowej 20;
• mgr farm. Jędrusik Hanny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka w C.H. Carrefour”
w 40-335 Jastrzębie Zdrój, ul. Podhalańska 26,
złożonym przez FARMEX Sp. z o.o. z siedzibą
w 41-400 Mysłowice, ul. Brzęczkowicka 6/5;
• mgr farm. Sikorskiej Wacławy w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Staropogońska” w 41-200
Sosnowiec, ul. Staropogońska 69, w związku
z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez
„Stara Apteka” Sp. z o.o. z siedzibą w 40-384
Katowice, ul. Ks. Bpa. Herbeta Bednorza 14;
• mgr farm. Filipowicz-Dyrka Katarzyny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Blisko
Ciebie” w 41-300 Dąbrowa Górnicza, ul. Korczaka 1-3, w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez Pana Leszka Jargan
zam. 41-219 Sosnowiec, ul. Południowa 25,
Panią Jolantę Jargan zam. 41-219 Sosnowiec,
ul. Południowa 25, Pana Anrzeja Szklorz zam.
41-219 Sosnowiec, ul. Południowa 23, Panią
Katarzynę Szklorz zam. 41-219 Sosnowiec, ul.
Południowa 23;
91
z dnia 22 września 2009r.
•
dr farm. Świerczek-Zięba Grażyny w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Ziko Apteka” w 40037 Katowice, ul. Plebiscytowa 39, w związku
ZIKO Apteki Sp. z o.o. z siedzibą w 31-216
Kraków, ul. Legnicka 5;
• mgr farm. Kerner Dariusza w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Zdrowit” w 41-600
Świętochłowice, ul. Katowicka 3, w związku
„ZDROWIT” Sp. z o.o. z siedzibą w 41-600
Świętochłowice, ul. Katowicka 3;
• mgr farm. Lebda-Wyborny Maji w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Rodzinna” w 41907 Bytom, ul. Tatrzańska 2, w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej złożonym przez Panią
Jadwigę Lebda-Wyborny zam. 40-156 Katowice, ul. Aleja Korfantego 111/2, Pana Pawła Lebda-Wyborny zam. 40-156 Katowice, ul. Aleja
Korfantego 133/1A;
• mgr farm. Balicka-Mimiec Jolanty w aptece
ogólnodostępnej w 44-100 Gliwice, ul. Opolska 18, w związku z wnioskiem o udzielenie
zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez „APTE-MEDICA Sp.
z o.o. z siedzibą w 05-123 Chotomów, ul. Bagienna 9;
• mgr farm. Maou Azad w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Główna” w 40-366 Katowice, ul.
Obrońców Westerplatte 1, w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej złożonym przez Farmacja Śląska Sp. z o.o. z siedzibą w 40-366 Katowice, ul. Obrońców Westerplatte 1;
Poza wnioskiem mgr Hanny Jędrusik, dla której
stwierdzono rękojmie do końca 2009 roku, pozostałe wnioski rozpatrzono jednogłośnie pozytywnie
i podjęto uchwały.
3d. Opiniowano kandydatury na stanowisko
osoby wykwalifikowanej odpowiedzialnej za prowadzenie hurtowni Farmaceutycznej dla:
• mgr farm. Bliźniak Joanny w hurtowni farmaceutycznej o nazwie „Hurtap” w 43-100 Tychy,
ul. Murarska 28;
Jednogłośnie podjęto uchwałę akceptującą kandydaturę na stanowisko osoby wykwalifikowanej
odpowiedzialnej za prowadzenie hurtowni.
3e. Opiniowano kandydaturę na stanowisko
osoby odpowiedzialnej za obrót hurtowy środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi
grupy IV-P oraz prekursorami kategorii 1 - wydanie
zaświadczenia o niekaralności z tytułu działalności
zawodowej dla:
• mgr farm. Piotra Wysockiego w hurtowni far-
92
maceutycznej o nazwie „Hurtap” w 43-100 Tychy, ul. Murarska 28;
Uchwałę opiniującą pozytywnie podjęto jednogłośnie.
• ŚlWIF w Katowicach zwrócił się z prośbą o wydanie opinii w sprawie rękojmi należytego prowadzenia apteki dla farmaceutki, która została
ukarana przez OSA w Katowicach;
Jednogłośnie podjęto uchwałę przedłużającą rękojmie do końca 2009 roku.
• - mgr farm. Agnieszki Skorys zwróciła się
z prośba w sprawie wydania opinii o opiekunie
stażysty w celu odbycia stażu (praktyki zawodowej) w aptece;
5. W wolnych głosach i wnioskach
Prezes poinformował o stanie przygotowań
Okręgowego Zjazdu Aptekarzy. Dyskutowano problem nowelizacji rozporządzenia w sprawie recept
lekarskich godzącej w interesy pacjentów i aptekarzy oraz propozycję protestu aptek z rejonu działania naszej izby.
Prezes przedstawił propozycje współpracy
„Świata Zdrowia” ze ŚIA. Po długiej dyskusji Rada
podjęła uchwałę o powołaniu komisji przy ŚRIA
do spraw współpracy z programami lojalnościowymi. Uchwałę podjęto większością głosów, przy 4
wstrzymujących się.
Prezes przedstawił również propozycję członkowstwa Prezesa w radzie programowej Świat
Zdrowia. Na wniosek jednego z członków, z uwagi
na to, że Rada nie ma wpływu na prywatne decyzje
Prezesa, Rady wyraziła jedynie swoje stanowisko,
czy akceptuje udział Prezesa w radzie ŚZ. Rozkład
głosów był następujący: wstrzymujące się - 1, za - 6,
przeciwnych - 13.
Dyskutowano również nad problemem dzielenia
opakowań leków refundowanych.
Poruszano tez sprawę wyróżniania i odznaczania zasłużonych farmaceutów.
W sprawach bieżących Prezes przedstawił aktualny stan akcji protestacyjnej.
Po wyczerpaniu porządku obrad Prezes pożegnał zebranych i zakończył obrady.
Protokół sporządziła
Anna Śliwińska
www.katowice.oia.pl
1. Otwarcia posiedzenia dokonał prezes dr Stanisław Piechula prowadzący obrady.
Po stwierdzeniu kworum jednogłośnie przyjęto
protokołu z 22 posiedzenia Rady ŚIA z 22.09.2009
roku.
3. W trakcie posiedzenia odbyło się Ślubowanie
i odbiór prawa Wykonywania Zawodu przez mgr
farm., którzy w 2009r ukończyli studia.
4. Opiniowano:
4a. Wnioski dotyczące możliwości pełnienia
funkcji kierownika po ukończeniu 65 roku życia
dla:
• mgr farm. Plebańczyk-Dębowskiej Krystyny
w aptece ogólnodostępnej o nazwie „CRATAEGUS” w 43-100 Tychy, al. Bielska 128;
• mgr farm. Maciejewskiej Ludwiki w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Hibiskus” w 41-412
Mysłowice, ul. Bernarda Wały 2;
Uchwały w sprawie pozytywnego rozpatrzenia
wniosków podjęto jednogłośnie
4b. Opiniowano kandydatury na stanowisko
kierownika apteki - stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki - w związku ze zmianą na
stanowisku kierownika apteki:dla:
• mgr farm. Kłys Jadwigi w aptece ogólnodostępnej o nazwie „FAR-MED” w 42-400 Zawiercie,
ul. J. Piłsudskiego 50;
• mgr farm. Sznura-Humienna Justyny aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Twoja”
w 41-900 Bytom, ul. Piłsudskiego 72;
• mgr farm. Skrzypiec Katarzyny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Europanaceum” w 44117 Gliwice, ul. Centaura 11;
• mgr farm. Krawczyk Małgorzaty w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Wrocławska” w 41-902
Bytom, ul. Wrocławska 78;
• mgr farm. Wilińska Joanny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Magiczna” w 4141-510 Chorzów, ul. St. Batorego 19;
W sprawie wszystkich wniosków podjęto jednogłośnie uchwały o pozytywnym rozpatrzeniu
i stwierdzeniu rękojmi.
4c. W następnej kolejności opiniowano wnioski
w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej - wydanie opinii zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki przez kandydata na funkcję kierownika apteki ogólnodostępnej dla:
• mgr farm. Reichman Ewy w aptece ogólnodostępnej 42-520 Dąbrowa Górnicza, Al. Zwycięstwa 91 w związku z wnioskiem o udzielenie
zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodowww.katowice.oia.pl
stępnej złożonym przez PHARMESSENCE
Rozwiązania dla Farmacji Sp. z o.o. z siedzibą
w 41-203 Sosnowiec, ul. Szosowa 6;
Uchwałę w sprawie wniosku dla Pani Reichman
podjęto większością głosów przy jednym wstrzymującym się.
• mgr farm. Pasierbek Anety w aptece ogólnodostępnej w 32-329 Bolesław, ul. Laskowska 4a,
złożonym przez Panią mgr farm. Anetę GrojecGąsior zam. 32-300 Olkusz, ul. Kopalniana 43;
• mgr farm. Machury Marii w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Fizjo” w 41-922 Radzionków, ul.
Knosały 61A, w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej złożonym przez Apteka Fizjo J. Koper
i Kamińska Spółka Jawna z siedzibą w 41-922
Radzionków, ul. Męczenników Oświęcimia 25;
• mgr farm. Figury Joanny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Na Parkowej” w 44-200 Rybnik, ul. Parkowa 4a, w związku z wnioskiem
o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki
ogólnodostępnej złożonym przez Panią Małgorzatę M.A. Salam, 44-373 Wodzisław Śląski, ul.
Pałacowa 2;
Uchwały w sprawie powyższych wniosków
podjęto jednogłośnie
4d. Rozpatrzono wniosek w sprawie udzielenia
zezwolenia na prowadzenie składu konsygnacyjnego. Jednogłośnie wydano pozytywną opinię zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia składu konsygnacyjnego przez kandydata
na funkcję kierownika; dla.
• mgr farm. Pałki Karoliny w składzie konsygnacyjnym w Dąbrowa Górnicza, ul. Roździeńskiego 12, prowadzenie składu konsygnacyjnego na wniosek złożonym przez Fiege Sp. z o.o.
z siedzibą w 02-070 Warszawa, ul. Solariego 4;
4e. Opiniowano także wniosek w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej w Woli gm. Miedźna, ul. Górnicza 6, udzielonego Panu mgr farm. Andrzejowi Rodak zam.
43-227 Góra, ul. Kościelna 13;
Uchwałę o pozytywnym rozpatrzeniu podjęto
jednogłośnie
4f. Jednogłośnie podjęto uchwałę pozytywnie
opiniującą listę aptek w związku z pismem Urzędu Miasta w Dąbrowie Górniczej w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych
działających na terenie Miasta Dąbrowa Górnicza.
5. Referując sprawy bieżące prezes przedstawił
przebieg akcji protestacyjnej aptek - informacje bieżące oraz dalsze przewidywane działania.
Prezes przekazał również - informacje ze spotkania z GIF i WIF, oraz propozycje na listopadowe
posiedzenie NRA.
93
z dnia 20 października 2009r.
Prezes przedstawił prośbę ŚlWIF w Katowicach o wydanie opinii w sprawie rękojmi należytego prowadzenia apteki dla farmaceutki, która została ukarana przez OSA w Katowicach za
niepłacenie składek, udzielono rękojmi do końca
2010r.
Odczytano pismo mgr farm. w sprawie otrzymania negatywnej opinii dotyczącej udzielenia rękojmi należytego prowadzenia apteki po 65 roku
życia m. in. w związku braku odpowiedniej ilości
punktów edukacyjnych i przedłużenia okresu edukacyjnego.
Dyskutowano problem reklamy - przesyłanie
informacji do farmaceutów poprzez bazę e-mail
SIA; Po dyskusji ustalono, że rada nie wyraża zgody na zmianę formuły działania strony aptekarskiej
i zamieszczanie komercyjnych ogłoszeń.
Prezes zapoznał zebranych z uchwałami NRA
utrzymującymi postanowienia (uchwały) Rady SIA
w sprawie negatywnej opinii dotyczącej udzielenia
rękojmi należytego prowadzenia apteki.
NRA przesłało do ŚIA pismo Centrum Egzaminów Medycznych w sprawie zgłaszania listy
kandydatów do Państwowej Komisji Egzaminacyjnej. Z ŚIA nie ma osób chętnych do udziału
w Komisji.
Po dyskusji w ramach wolnych głosów i wniosków oraz wyczerpaniu porządku obrad prezes ogłosił zakończenie obrad i pożegnał
zebranych.
Protokołowała
Anna Śliwińska
94
z dnia 17 listopada 2009r.
1. Posiedzenie otworzył prezes Rady SIA dr
farm. Stanisław Piechula.
2. Następnie Rada przyjęła protokół z 23 posiedzenia Rady ŚIA z 20.10.2009 roku i przyjęła postanowienie, że każdy protokół musi zostać oddany
przed następnym posiedzeniem Rady czy Prezydium, by nie było w tych sprawach zaległości.
3. Przystąpiono do opiniowania:
3a. Wniosków dotyczących możliwości pełnienia funkcji kierownika po ukończeniu 65 roku życia:
• mgr farm. Głowacka Maria w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Źródło” w 44-200 Rybnik, ul.
Wodzisławska 57
Uchwałę podjęto jednogłośnie przyznając rękojmię należytego prowadzenia apteki do 31.12.2010r.
3b. Kandydatur na stanowisko kierownika apteki - wydanie rękojmi należytego prowadzenia apteki w związku ze zmianą na stanowisku kierownika apteki:
• mgr farm. Motyka Agnieszka w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Józefowska” w 40-145
Katowice, ul. Józefowska 93;
• mgr farm. Wywiał Urszula aptece ogólnodostępnej w 40-648 Katowice, ul. Łętowskiego 32;
• mgr farm. Kończak-Łabas Magdalena w aptece ogólnodostępnej o nazwie „S&D” w 44-200
Rybnik, ul. Gliwicka 45- cd. sprawy;
• mgr farm. Kania Nina w aptece ogólnodostępnej
w 47-450 Krzyżanowice, ul. Wyzwolenia 1;
Uchwały w sprawie powyższych wniosków
podjęto jednogłośnie przyznając rękojmię należytego prowadzenia apteki.
3c. Zajęto stanowisko w temacie dostępności
usług aptekarskich na terenie Powiatu Będzińskiego odpowiadając na pismo Starostwa Powiatowego
w Będzinie.
• zapoznano się z orzeczeniem OSA w Katowicach o ukaraniu farmaceuty,
• przedłużono okres obowiązkowych szkoleń dla
farmaceutów w oparciu o wnioski uzasadniające podjęcie takiej decyzji,
• przedyskutowano wręczenie wyróżnień na
Koncercie Noworocznym dla zasłużonych farmaceutów, osób i firm,
• prezes Przedstawił obecną sytuację w NIA
i tematykę dwudniowego posiedzenia NRA.
Omówił i uzasadnił wniosek Członków NRA
o odwołanie Prezydium NRA, a także przedstawił plany rozszerzenia Prezydium NRA
oraz wprowadzenia zmian do uchwały w sprawie trybu działania NRA oraz Konwentu Prezesów ORA,
www.katowice.oia.pl
zakończono wyjaśnienia z UOKiK w sprawie leku
Clexane i działalności firmy Sanofi Aventis;
• omówiona została sytuacja w sprawie decyzji
GIF dotyczącej produktów Astra Zeneca i braku dalszego działania w tym zakresie w związku z niedostosowaniem się firmy Astra Zeneca
do decyzji GIF;
• ustalono szczegóły najbliższych szkoleń, imprezy mikołajkowej i koncertu noworocznego;
• ponownie upomniano się o odpowiedź na pisma w sprawie szczepionek przeciwko grypie
AH1N1 dla farmaceutów;
• w związku z odpowiedzią Wicedyrektora Dep.
Polityki Lekowej MZ W. Giermaziaka w sprawie
realizacji recept w aptekach, a także informacji
dotyczących kategorii dostępności produktu
leczniczych, skierowano pismo o sprostowanie
błędnych informacji udzielanych w piśmie.
• przedyskutowano
fatalne
przygotowanie
w związku z sytuacją grypową w Polsce i na
Śląsku, w tym w szczególności prowadzenia
medialnej kampanii dezinformującej społeczeństwo w tym zakresie;
• przedstawiono informację o naborze na stanowisko Dyrektora Departamentu Nadzoru GIF;
• zapoznano się ze stanowiskiem inspekcji w zakresie sprzedaży leków poprzez automaty do
sprzedaży leków;
• podsumowano pierwszy etap protestu aptek w sprawie praw pacjentów do realizacji recepty. Omówiono ilość aptek biorących udział w proteście i konieczności zaostrzenia protestu i wystąpienia do
pacjentów o wypisywanie recept do Premiera RP.
5. Wolne głosy i wnioski.
W wolnych głosach poruszono konieczność
wprowadzenia do ustawy o izbach większego wachlarza kar, z których może korzystać sąd aptekarski, w tym możliwości skierowania farmaceuty na
przymusowe leczenie w sytuacjach zawieszania
PWZ w związku z nadużywaniem leków narkotycznych czy psychotropowych.
6. Na tym zakończono posiedzenie.
Protokołował
Prezes ŚIA - dr farm. Stanisław Piechula
www.katowice.oia.pl
Prezydium Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
V kadencji, z dnia 8 września 2009r.
1. Otwarcia posiedzenia dokonał prezes Rady SIA.
2. Przyjęcie protokołów z 25, 26 i 27 posiedzenia Prezydium Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
w dniach 16 czerwca, 21 lipca i 11 sierpnia 2009r.
3. Opiniowanie:
3a. Wniosków dotyczących możliwości pełnienia funkcji kierownika po ukończeniu 65 roku życia:
• mgr farm. Skanderberg-Kalita Krystyna w aptece
ogólnodostępnej o nazwie „Zdrowie” w 44-100
Gliwice, ul. Łużycka 2; opiniowanie odroczone
do czasu odbycia rozmowy z zainteresowaną
• mgr farm. Oślizło Krystyna w aptece ogólnodostępnej
o nazwie „S&D” w 44-200 Rybnik, ul. Gliwicka 45;
Większością głosów, przy dwóch głosach
wstrzymujących się, podjęto uchwałę negatywną
3b. Opiniowano Kandydatury na stanowisko
kierownika apteki - wydanie rękojmi należytego
prowadzenia apteki - w związku ze zmianą na stanowisku kierownika apteki:
• mgr farm. Kamińska Magdalena w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apoterfarm” w 44-238 Czerwionka-Leszczyny, ul. Dr Rostka 2; Jednogłośnie.
• mgr farm. Wyparło-Wszelaki Magdalena w aptece ogólnodostępnej w 41-902 Bytom, Pl. Akademicki 3A/1;
• mgr farm. Pisula Joanna w aptece ogólnodostępnej o nazwie „ Dbam o Zdrowie” w 42-600
Tarnowskie Góry, ul. Zagórska 220;
Powyższe trzy kandydatury opiniowano pozytywnie i jednogłośnie podjęto uchwały.
Opiniowano także wnioski w sprawie udzielenia
zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej
- wydanie opinii zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki przez kandydata na funkcję kierownika apteki ogólnodostępne dla:
• mgr farm. Klain Janusza w aptece ogólnodostępnej w 41-902 Bytom, ul. Jainty 20, w związku
Panią Ewę Gromiec zam. 41-936 Bytom, ul. B.
Śmiałego 15, Pana Tomasza Gromiec zam. 44117 Gliwice, ul. Bereniki 10/1;
Jednogłośnie podjęto uchwałę opiniującą pozytywnie wniosek.
3d. Wniosku w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej o nazwie „dr Rumianka” w Katowicach, ul. Mikołowska 20A, udzielonego
ALPHA MEDICAL Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w 41-200 Sosnowiec, ul. Jaśminowa 15;
Jednogłośnie podjęto uchwałę opiniującą pozytywnie wniosek.
3e. Wpłynął projekt Uchwały Rady Miejskiej
w Bytomiu w sprawie ustalenia rozkładu godzin
95
•
pracy aptek ogólnodostępnych działających na terenie Miasta Bytom.
Projekt został przyjęty jednogłośnie.
4. W innych informacjach bieżących.
Zaproponowano terminy posiedzeń Prezydium
i Rady SIA do końca roku 2009: 06.10 -P, 20.10 -R,
03.11 -P, 17.11 -R, 01.12 -P, 15.12 -R, 29.12 -P.
Rozpatrzono pozytywnie - prośbę mgr farm.
o przedłużenie pięcioletniego okresu edukacyjnego
przerwanego z przyczyn losowych;
Dyskutowano nad zapisami projektu nowych rozporządzeń, a w szczególności w sprawie recept lekarskich;
Poddano krytyce sytuację w NIA i brak informacji o jakichkolwiek działaniach - wnioski na posiedzenie NRA.
5. W wolnych głosach i wnioskach wpłynął wniosek mgr Szydłak o przyznanie zapomogi losowej dla
mgra farmacji. Wniosek rozpatrzono pozytywnie.
Protokołował - mgr farm. Andrzej Bednarz
Prezydium Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
V kadencji, z dnia 6 października 2009r.
1. Otwarcia posiedzenia dokonał prezes dr Stanisław Piechula, a w związku z wyjazdem prezesa
prowadzenie obrad przejął mgr Andrzej Bednarz.
Po stwierdzeniu kworum jednogłośnie przyjęto
protokołu z 28 posiedzenia Prezydium Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej w dniu 08 września 2009r.
3. Prezydium opiniowało:
3a. Kandydatury na stanowisko kierownika
apteki - wydanie rękojmi należytego prowadzenia
apteki - w związku ze zmianą na stanowisku kierownika apteki dla :
• mgr farm. Kuśnierz-Pytlik Olgi w aptece ogólnodostępnej w 41-100 Siemianowice Ś., ul. Świerczewskiego 6;
• dr n. farm. Bachleda-Księdzularz Anny w aptece ogólnodostępnej o nazwie „ Dbam o Zdrowie” w 42-500 Będzin, ul. Małachowskiego 5;
• mgr farm. Szweda Judyty w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Vivax IV” w 44-280 Rydułtowy, ul. Tetmajera 150;
• mgr farm. Pełka Zbigniewa w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Farmaceutów” w 44-300
Wodzisław Śląski, ul. Kubsza 32;
W sprawie powyższych wniosków podjęto jednogłośnie pozytywnie uchwały
3b. Opiniowano również wnioski w sprawie
udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej - wydanie opinii zawierającej m.in. stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki przez
• mgr farm. Wysockiego Piotra w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Q-Pharm” w 43-100
Tychy, ul. Tołstoja 3c w związku z wnioskiem
o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apte-
96
ki ogólnodostępnej złożonym przez Q-Pharm
Skotniczy i Wspólnicy Spółka Jawna z siedzibą
w 43-100 Tychy, ul. Rolna 47;
• mgr farm. Stefańczyk Gabrieli w aptece ogólnodostępnej o nazwie „Apteka Polska” w 42-500
Będzin, ul. Modrzejowska 27 w związku z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na prowadzenie
apteki ogólnodostępnej złożonym przez Panią
Gabrielę Stefańczyk zam. 41-300 Dąbrowa G.,
ul. Długa 3/48 oraz Pana Krzysztofa Stefańczyk
zam. 41-300 Dąbrowa G., ul. Długa 3/48;
Większością głosów, z jednym wstrzymującym
się, podjęto pozytywne uchwały.
3c. Rozpatrywano kandydaturę na stanowisko osoby odpowiedzialnej za obrót hurtowy środkami odurzającymi, substancjami psychotropowymi grupy IV-P
oraz prekursorami kategorii 1 - wydanie zaświadczenia
o niekaralności z tytułu działalności zawodowej dla:
• mgr farm. Wierzbicka Moniki w hurtowni farmaceutycznej Salus International Sp. z o.o.
w 40-273 Katowice, ul. Pułaskiego 9;
Jednogłośnie podjęto uchwałę pozytywnie opiniująca. zainteresowaną.
3d. Na wniosek Dziekana Wydziału Farmaceutycznego opiniowano farmaceutów - opiekunów mających sprawować opiekę nad przeddyplomową, sześciomiesięczną praktyką zawodową studenta VI roku
kierunku farmacja W.F.
• mgr farm. Bek Barbara;
• dr n. farm. Bachleda-Księdzularz Anna;
Jednogłośnie podjęto uchwały o pozytywnej opinii.
3e. Jednogłośnie opiniowano Projekt Uchwały
Rady Powiatu Wodzisławskiego w sprawie ustalenia rozkładu godzin pracy oraz planu dyżurów aptek
ogólnodostępnych działających na terenie Powiatu
Wodzisławskiego.
4. Inne informacje bieżące.
Wpłynęła prośba apteki „Akacja” w 41-200
Sosnowiec, ul. Naftowa 35 A-E o wyrażenie zgody na odbycie 6-mies. przeszkolenia zawodowego
przez mgr farm. Marcina Gajda;
Rozpatrzono pozytywnie.
Dyskutowano nad przebiegiem i możliwością
większego zaangażowania aptekarzy w sprawy dotyczące naszego zawodu i aptek. Pasywne podejście
większości farmaceutów do swojego zawodu i brak
zrozumienia konieczności stałego dbania o przyszłość
zawodu prowadzi do jego podupadania i zrównywania z lepiej wykształconym sprzedawcą. Szczególnie
niekorzystny wpływ na zawód wywiera biznesowe
i marketingowe podejście sieci aptek, gdzie farmaceuta staje się realizatorem planów biznesowych koordynatorów dyktujących co powinno się sprzedawać.
Temat długo dyskutowano ale pozostał otwarty
i bez wniosków końcowych.
Protokołowała - mgr farm. Anna Śliwińska
www.katowice.oia.pl
POLSKIE TOWARZYSTWO FARMACEUTYCZNE
PTFarm
Polskie
Towarzystwo
Farmaceutyczne
Warto być członkiem Oddziału
Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego w Katowicach
Celem działania Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (PTFarm) jest między innymi „podnoszenie naukowego i fachowego poziomu farmaceutów, propagowanie postępów
nauki wśród farmaceutów, zachęcanie i wdrażanie farmaceutów do pracy naukowej, dopomaganie farmaceutom w pracy zawodowej, współdziałanie w doskonaleniu i specjalizacji
farmaceutów, propagowanie zasad deontologii farmaceutycznej” i in. (statut towarzystwa,
www.ptfarm.pl). Realizujemy te cele poprzez organizowanie zebrań, zjazdów i konferencji
naukowych, jak również prowadzenie wykładów i kursów szkoleniowych.
Od wielu lat, comiesięczne zebrania Towarzystwa organizowane w Domu Lekarza
w Katowicach, tradycyjnie w każdą ostatnią środę miesiąca, cieszą się dużym powodzeniem
wśród naszych członków. Uczestnicząc w nich podnosimy swoje kwalifikacje, zdobywamy punkty edukacyjne i co ważne mamy bezpośredni kontakt z osobami reprezentującymi
nasz zawód oraz nauki farmaceutyczne na ogólnopolskich i europejskich forach medycznych. Mamy też okazję wysłuchać bieżących informacji i komunikatów Wojewódzkiego
Inspektora Farmaceutycznego oraz przedstawiciela Narodowego Funduszu Zdrowia, i co
najważniejsze, poprzez możliwość zadawania bezpośrednich pytań wyjaśnić wiele wątpliwości. Mamy również żywy kontakt z wykładowcami naszej śląskiej Alma Mater, Śląskiego
Uniwersytetu Medycznego, jak również przedstawicielami innych uczelni. Nie bez znaczenia są kontakty towarzyskie, spotkania po latach koleżanek i kolegów przy kawie podczas
przerwy. To właśnie tutaj obserwujemy zaskoczenie i radość, jakie się malują na twarzach
spotkanych przyjaciół oraz emocjonujące rozmowy i wspomnienia, które nie pozwalają się
rozstać. Często słychać słowa „pamiętaj, bądź w przyszłym miesiącu”.
W tym miejscu chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim hurtowniom i firmom farmaceutycznym, które zawsze udzielały nam wydatnej pomocy przy organizacji wielu takich zebrań.
W czasach istnienia „Cefarmu” (Przedsiębiorstwo Zaopatrzenia Farmaceutycznego),
głównej i jedynej hurtowni, zaopatrującej wszystkie apteki w PRL, większość jego pracowników z wyższym wykształceniem była członkami PTFarmu. Po przekształceniach i prywatyzacji aptek sytuacja się zmieniła, ale nadal zgodnie z §11 statutu „członkiem zwyczajnym
Towarzystwa może być farmaceuta lub osoba interesująca się naukami farmaceutycznymi,
która posiada obywatelstwo polskie i posiada dyplom ukończenia szkoły wyższej”. Każdego
członka obowiązuje opłacanie składek członkowskich, które na dzień dzisiejszy wynoszą 36
złotych na rok kalendarzowy (składkami zarządza Zarząd Oddziału, a ich wysokość może
zmienić tylko Walne Zgromadzenie Delegatów).
Oddział PTFarm w Katowicach skupia w swoich szeregach członków z województwa
śląskiego, z wyłączeniem podregionu częstochowskiego, gdzie działa Oddział Częstochowski. W podregionie bielsko-bialskim i podregionie rybnicko-jastrzębskim mamy swoje koła
terenowe i tam też, w miarę możliwości, odbywają się spotkania naukowe, bowiem zgodnie
z §7 statutu „Towarzystwo opiera swą działalność na pracy społecznej ogółu członków”.
Martwi nas jednak bardzo wąskie grono osób chętnych do takiej pracy społecznej.
www.katowice.oia.pl
97
POLSKIE TOWARZYSTWO FARMACEUTYCZNE
Wydawaliśmy certyfikaty udziału w naszych konferencjach wszystkim,
którzy brali w nich udział. Tak samo postępowaliśmy w przypadku zebrań
naukowych, każdy uczestnik otrzymywał potwierdzenie wysłuchania wykładu naukowego. I do tej pory, nie egzekwowaliśmy przynależności do
PTFarm, pracowaliśmy społecznie dla całego środowiska farmaceutycznego ponosząc określone koszty. Dlatego też postanowiliśmy, że od 2009 roku
będziemy wnioskować o zaliczenie otrzymanych zaświadczeń o uczestnictwie w szkoleniach jedynie dla naszych członków mających aktualnie
opłaconą składkę.
Postanowiliśmy jednak wyróżnić, a nawet nagrodzić Członków naszego Oddziału organizując po raz pierwszy w dniu 17 października 2009 roku w Domu Lekarza w Katowicach
kurs naukowo-szkoleniowy zakończony testem, za uczestnictwo w którym była możliwość
uzyskania dziesięciu punktów edukacyjnych tzw. „twardych”. Był to kurs z farmakoterapii
o temacie „Wpływ czynników fizjologicznych i patologicznych na działanie leków - indywidualizacja farmakoterapii. Część II”. Kierownikiem i jednocześnie wykładowcą kursu była
dr Kazimiera Klementys, a pozostałymi wykładowcami były dr Ilona Kaczmarczyk-Sedlak
i dr Lucyna Bułaś - pracownicy Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Kolejny kurs, tylko dla członków oddziału katowickiego PTFarm, został zorganizowany 21 listopada 2009 roku, w budynku Wydziału Farmaceutycznego w Sosnowcu przy
ul. Kasztanowej 3A. Tematem kursu były „Współczesne problemy farmakoterapii chorób
nowotworowych”, a kierownikiem kursu i wykładowcą był prof. zw. dr hab. n. med. Zbigniew Wronkowski oraz dr Beata Ziemkiewicz i mgr Maria Florczak - psycholog kliniczny
- członkowie Polskiego Komitetu Zwalczania Raka. Za udział w tym kursie, po zaliczonym
teście, każdy uczestnik miał możliwość uzyskania ośmiu punktów edukacyjnych.
Trzeba dodać, że opłata za uczestnictwo w każdym z tych kursów, dla członków naszego
Towarzystwa, wynosiła tylko dwadzieścia złotych.
Mamy nadzieję, że przytoczone powyżej przykłady zachęcą Państwa do wstępowania
w szeregi Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, bowiem warto być członkiem Towarzystwa, które tak dba o swoich członków.
Wszelkie informacje na temat aktualności naszego Oddziału znaleźć można na stronie
www.ptfarm.pl/?pid=211
Można stamtąd wydrukować deklarację, wypełnić i przesłać na adres Oddziału. Członkiem wprowadzającym może być każdy członek PTFarm, wystarczy, że złoży na deklaracji podpis. Wpłaty składki członkowskiej można dokonać osobiście na każdym zebraniu
w Domu Lekarza lub przelewem na konto oddziału katowickiego PTFarm.:
PKO S.A. I/O Katowice 14 1020 2313 0000 3702 0174 5975.
Zachęcamy do przyłączenia się do nas. Zapraszamy!
Zarząd Oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego
w Katowicach dr Kazimiera Klementys - prezes
dr Grażyna Janikowska - wiceprezes
dr Małgorzata Dołowy - sekretarz
dr Piotr Brukiewicz - skarbnik
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego 2010 Roku wszystkim
Członkom Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego i Aptekarzom oraz Osobom
interesującym się naukami farmaceutycznymi, dużo zdrowia, pomyślności, spełnienia
wszelkich marzeń w życiu osobistym i zawodowym życzy Zarząd Oddziału Polskiego
Towarzystwa Farmaceutycznego w Katowicach.
98
www.katowice.oia.pl
OGŁOSZENIA
Szanowni Państwo,
Uprzejmie informuję, że Muzeum Farmacji
UJ opublikowało ścienny kalendarz na
rok 2010, poświęcony aptekarskiej tradycji
preparowania win leczniczych.
Zamówienia można składać
telefonicznie: (12) 422 42 84
lub internetowo: [email protected]
Cena 1 egzemplarza: 30 zł + koszt wysyłki.
Z wyrazami szacunku
dr hab. Zbigniew Bela
Dyrektor Muzeum Farmacji UJ
ŚUM - specjalistyczne kursy językowe
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach informuje, iż od roku
akademickiego 2009/2010 organizuje specjalistyczne kursy językowe.
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach informuje, iż od roku
akademickiego 2009/2010 organizuje specjalistyczne kursy językowe dla
farmaceutów, lekarzy różnych specjalności, diagnostów laboratoryjnych, pielęgniarek, biotechnologów, pracowników
naukowych i dydaktyczno - naukowych, studentów
oraz osób zainteresowanych tematyką kursów.
Szczegółowe informacje dostępne są
na stronie internetowej Uczelni:
www.sum.edu.pl
www.katowice.oia.pl
99
OGŁOSZENIA
LAB-EL ELEKTRONIKA LABORATORYJNA Sp. j.
05-816 Reguły k/Warszawy, ul. Herbaciana 9
www.label.pl
www.meteo.com.pl
[email protected]
tel.: (022) 753-61-30, fax: (022) 753-61-35
Urządzenia i systemy do monitoringu warunków środowiskowych (dla ISO, HACCP, GMP):
•
Mierniki, rejestratory i regulatory parametrów klimatu (temperatury, wilgotności,
ciśnienia powietrza i inne): higrometry, termometry, termohigrometry, higrografy,
termografy, barometry, logery.
•
Oprogramowanie do monitoringu warunków środowiskowych.
Wzorcowanie - Akredytowane Laboratorium LAB-EL świadczy usługi w zakresie wzorcowania
termometrów, higrometrów, barometrów, komór klimatycznych i termostatycznych (lodówek
i cieplarek) (akredytacja PCA - AP067) oraz badania mikroklimatu pomieszczeń (akredytacja
PCA - AB679).
Na stronie http://www.label.pl/po/news.html informacja o wzorcowaniu
lodówek i opomiarowaniu aptek.
100
www.katowice.oia.pl
Szukam magistra farmacji na 1/4 lub 1/2 etatu do pracy
w aptece w Katowicach.
tel. (32) 252 46 92, kom. 601 407 829
Zatrudnię magistra farmacji w Piasku na 1 lub 1/2
etatu. Praca spokojna, warunki doskonałe.
kom. 697 995 453
Apteka w Rybniku zatrudni mgr farmacji, także zaraz
po stażu.
tel. 602 786 146
Apteka w Katowicach zatrudni magistra farmacji na
godziny lub niepełny etat.
kom. (32) 28 00 987
Zatrudnię dyspozycyjnego mgr farmacji do apteki
w Siemianowicach Śląskich. Może być emerytowany.
kom. 660 431 191
Apteka w Katowicach zatrudni mgr farm. (po stażu) na
godziny lub niepełny etat.
kom. 601 416 392
Zatrudnimy magistra farmacji na stanowisko kierownika oraz magistra farmacji na niepełny wymiar godzin
do aptek w pobliżu Jastrzębia Zdroju i Wodzisławia Śl.
kom. 515 416 863
Apteka w Katowicach - Ligocie zatrudni magistra na
godziny. Zapewniamy elastyczność w dopasowaniu
czasu pracy.
kom. 509 593 003
Zatrudnię magistra do pracy na pełny etat w aptece na
południu Katowic. System pracy dwuzmianowy. Oferta
skierowana jest do osób z doświadczeniem jak również
do magistrów kończących staż.
kom. 515 149 777
email: [email protected]
Pilnie zatrudnimy magistra farmacji na stanowisko
nauczyciela Technologii Postaci Leku w szkole policealnej. Kontakt w sprawie pracy: Szkoła Policealna Województwa Śląskiego nr 2 w Katowicach
ul. Gliwicka 267.
tel. (32) 254 67 25
Zatrudnię dyspozycyjnego mgr farmacji do apteki
w Siemianowicach Śląskich. Może być emerytowany.
kom. 660 431 191
Apteka w Rybniku zatrudni mgr farmacji także zaraz
po stażu.
kom. 602 786 146
Apteka w Zabrzu zatrudni Technika Farmacji. Proszę
o kontakt pod numerem
kom. 696 128 438
Apteka w Katowicach zatrudni mgr farmacji na stanowisku kierownika apteki.
kom. 660 681 435
Zatrudnię technika farmacji do nowo otwartej apteki
w Sosnowcu. Praca w młodym zespole.
kom. 508 066 158
Apteka w Czechowicach Dziedzicach zatrudni w pełnym wymiarze godzin magistra farmacji.
kom. 607 668 974
Sprzedaż - Kupno - Prowadzenie aptek !
Pomoc w kontaktowaniu zainteresowanych.
Szanowni Państwo
Posiadamy już w Izbie bazę danych, w której znajduje się znaczące grono farmaceutów zainteresowanych
zakupem aptek i pojedyncze oferty sprzedaży aptek. Zachęcam Państwa do korzystania z kontaktów oferowanych
przez Izbę, chociażby z uwagi na możliwość uzyskania lepszej oferty przy większym gronie zainteresowanych
kupnem apteki.
W kontaktach zapewniamy dyskrecję i udostępniamy takie informacje jakie Państwo uznacie za stosowne.
Osoby do kontaktu: Krzysztof Mańka - 668 220 318, Beata Konieczny - 668 220 317.
Jeżeli Państwo uznacie za najlepszy kontakt ze mną w tej sprawie: Stanisław Piechula - 601 55 44 11.
Z uszanowaniem
dr n. farm. Stanisław Piechula - Prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
www.katowice.oia.pl
101
OGŁOSZENIA
Pracodawcy
OGŁOSZENIA
PRACOWNICY
Magister farmacji poszukuje pracy na terenie aglomeracji
śląskiej (najchętniej Katowic) od marca 2010 (po zakończeniu praktyki zawodowej).
Magister farmacji z 2 letnim doświadczeniem podejmie pracę w niepełnym wymiarze lub na godziny na
terenie Sosnowca.
Pilnie poszukuję pracy w aptece na terenie Jastrzębia
Zdroju, Rybnika, Wodzisławia, Żor jako technik farmacji - stażysta. Jestem osobą sumienną, obowiązkową, uczciwą.
kom. 695 332 257
Magister farmacji (kobieta) podejmie pracę na terenie
całej Polski od kwietnia 2010r. (po zakończeniu praktyki zawodowej).
kom. 691 123 958
Technik farm. podejmę pracę na terenie Rybnika
i w okolicach, posiadam 2-letni staż.
kom. 509 256 454
Technik farmacji poszukuje pracy dodatkowej w okolicy Woli, Pszczyny, Tychów, Brzeszcz i Oświęcimia.
kom. 502 915 441
Mgr farmacji z wieloletnim stażem, posiadający specjalizację, dobry kontakt z pacjentem, duża kultura
osobista podejmie pracę na godziny (popołudnia) lub
dyżury nocne na terenie Rudy Śląskiej, Chorzowa,
Świętochłowic, Bytomia.
Technik farmacji z rocznym stażem poszukuje pracy
na teranie Katowic i okolic. Mieszkam w Czeladzi.
Jestem osobą odpowiedzialną, sumienną, ceniącą
kontakty z pacjentami. Bardzo dobra znajomość
programu Kamsoft.
kom. 502 128 774
Jestem zainteresowana podjęciem pracy jako mgr farmacji w aptece na terenie Będzina, Sosnowca, Dąbrowy
Górniczej i okolicach, od kwietnia 2010 roku. Obecnie
odbywam półroczną praktykę zawodową.
kom. 504 596 722
Magister farmacji z 6-letnim stażem szuka pracy na
terenie Katowic, Mysłowic lub w najbliższej okolicy.
Mile widziane stanowisko kierownika. Nie interesują
mnie apteki czynne w niedziele i święta.
kom. 501 374 856
Magister farmacji z 2-letnim stażem podejmie pracę na
terenie Katowic lub okolic. Jestem młodą, dynamiczną osobą chętną do podejmowania nowych wyzwań jak
i podnoszenia kwalifikacji. Dobra znajomość Kamsoft,
szerokiego asortymentu leków gotowych i recepturowych.
kom. 784 535 942
Farmaceutka z dziesięcioletnim stażem, specjalizacją
poszukuje pracy na stanowisku kierownika apteki na
terenie całego kraju. Posiadam duże doświadczenie
w dziedzinie marketingu oraz cechuje mnie bardzo dobry kontakt z pacjentem.
Technik farmacji z dwuletnim stażem poszukuje pracy
w Tychach.
kom. 519 615 549
Mgr farm. - praca popołudniu, na dyżury, okolice Katowic i Sosnowca.
Magister farmacji poszukuje pracy na stanowisku
kierownika apteki na terenie Śląska lub Zagłębia.
kom. 728 569 299
Szukam apteki która przyjmie na staż technika farm.
kom. 607 966 671
Mgr farmacji po stażu szuka pracy na cały etat lub dodatkowe godziny (z szansą przejścia na cały etat w ciągu
pół roku) na terenie Katowic lub okolic od stycznia 2010.
Mgr farmacji z 6-letnim stażem podejmie pracę w niepełnym wymiarze godzin w Jaworznie, Mysłowicach,
Sosnowcu lub okolicach.
kom. 607 876 195
Szukam apteki do odbycia stażu lub jako pomoc apteczna z okolic Tychów, Katowic i Mikołowa. Jestem
osobą sumienną, pracowitą i odpowiedzialną za każde
powierzone zadanie.
kom. 504 145 304
Technik farmacji z 2,5 stażem pracy podejmie pracę w
Aptece na terenie Żor, Rybnika, Wodzisławia, Jastrzębia i wszystkich okolic. Interesuje mnie praca na cały
etat. Bardzo dobra znajomość programu Kamsoft i bardzo dobry kontakt z pacjentem.
102
www.katowice.oia.pl

Pobierz pdf - Śląska Izba Aptekarska

Transkrypt

Podobne dokumenty

Ogólny plan spotkania ze studentami VI

Oświadczenie kierownika apteki w sprawie wysokości składek w

zał. nr 2 Wykaz Farmaceutów 2016

zgłoszenie zmian ewidencji osób zatrudnionych w

Sprawozdanie z kwartalnych spotkań Aptekarzy w miesiącu

"Jurajska Wiosna Farmaceutów" - Częstochowska Izba Aptekarska

4 osoby podejrzane o fałszowanie dokumentów i wyłudzenie blisko