Jeruzal, 2008 rok - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

Transkrypt

Załącznik do Uchwały Nr 1/08
Zebrania Wiejskiego Sołectwa Jeruzal
z dnia 20 sierpnia 2008 r.
Jeruzal, 2008 rok
- Plan odnowy miejscowości Jeruzal na lata 2008-2015 -
Spis treści
Wstęp _____________________________________________________________________ 2
1. Charakterystyka miejscowości _____________________________________________ 3
1.1. Infrastruktura społeczna: ______________________________________________ 4
2.
3.
4.
5.
1.2.
Infrastruktura techniczna ______________________________________________ 4
1.3.
Walory przyrodnicze _________________________________________________ 5
1.4.
Historia ___________________________________________________________ 6
1.5.
Zabytki____________________________________________________________ 7
Analiza zasobów miejscowości ____________________________________________ 10
Analiza SWAT ________________________________________________________ 14
Nasza wizja odnowy miejscowości Jeruzal___________________________________ 16
Opis planowanych zadań w latach 2008 – 2015 _______________________________ 18
1
Wstęp
Wieś Jeruzal, to
malownicza miejscowość, ze średniowiecznym, miejskim
rodowodem. Obecnie stanowi centrum życia społeczno-gospodarczego mieszkańców
południowej części gminy Mrozy (powiat miński, woj. mazowieckie). Liczy 333
mieszkańców, ale ze względów funkcjonalnych związanych jest z nią blisko 1600
okolicznych mieszkańców. Na jej terenie bowiem funkcjonuje zespół szkół, kościół
parafialny, ośrodek zdrowia, biblioteka oraz placówki handlowe. Posiada liczne walory
przyrodniczo-kulturowe, które czynią z niej atrakcyjne miejsce turystyczno-rekreacyjne.
Mieszkańcy wsi są dumni ze swojej miejscowości, z jej historii, kultury i bogactwa
przyrodniczego. Równie dobrze zdają sobie sprawę z licznych problemów, które wspólnie
chcą rozwiązywać, by krok po kroku poprawiać warunki zamieszkania tak dla siebie jak i dla
nowych mieszkańców.
W poszukiwaniu skutecznych dróg rozwiązywania zidentyfikowanych problemów
kwestią zasadniczą pozostają środki finansowe, od zasobności których zależy realizacja
potrzebnych przedsięwzięć. Wieś Jeruzal to niewielka, niezbyt bogata miejscowość, która o
własnych siłach nie jest w stanie sprostać wszystkim potrzebom. Szansą dla niej staje się
pozyskanie środków z zewnątrz, w tym środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej.
W związku z powyższym mieszkańcy opracowali plan odnowy miejscowości.
Plan odnowy miejscowości jest dokumentem strategicznym, stworzonym przy udziale
mieszkańców. Przedstawia aktualną sytuację społeczno-gospodarczą miejscowości, analizuje
zasoby oraz diagnozuje bariery i szanse jej rozwoju. W rezultacie określając wizję
miejscowości wyznacza konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz sposoby finansowania.
Plan odnowy miejscowości ma uświadamiać mieszkańcom ich rolę w tworzeniu
pomysłów na własny rozwój i poprawę warunków życia a w konsekwencji tego motywować
do wspólnego działania. Plan powstał więc w wyniku dyskusji mieszkańców i dzięki
konsultacjom przeprowadzonym przez Radę Sołecką.
Plan odnowy miejscowości ma być między innymi załącznikiem do projektów
zgłaszanych w celu uzyskania pomocy finansowej w ramach działania „Odnowa i rozwój
wsi” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Plan odnowy
miejscowości dotyczy najbliższych 7 lat. W okresie tym podejmowane będą określone – z
uwagi na zaplanowane cele i priorytety rozwojowe – działania inwestycyjne a także inne o
charakterze szkoleniowym czy rekreacyjno-wypoczynkowym (np. imprezy).
2
1. Charakterystyka miejscowości
Wieś Jeruzal położona jest w południowo-zachodniej części gminy Mrozy, w
powiecie mińskim, w województwie mazowieckim. Zajmuje powierzchnię 694,47 ha.
Obecnie liczy 333 mieszkańców1. Nie posiada istotnych połączeń komunikacyjnych o
znaczeniu regionalnym a tym bardziej krajowym. Najbliższa trasa o znaczeniu krajowym
znajduję
się
w
odległości 20
km.
Najważniejszymi
szlakami
komunikacyjnymi
przebiegającymi przez wieś są krzyżujące się w jej centrum dwie drogi powiatowe, KuflewJeruzal-Seroczyn oraz Jeruzal-Dębowce-Wodynie. Jeruzal oddalony jest od najbliższych
miast: od Mińska Mazowieckiego ok. 25 km a od Siedlec ok. 40 km. Od centrum gminy – wsi
Mrozy - oddalona jest o 13 km.
Jeruzal, gmina Mrozy
Rys. 1. Położenie miejscowości Jeruzal na tle województwa mazowieckiego
Ze względu na specyficzny układ funkcjonalno-przestrzenny gminy Mrozy, którego
cechą charakterystyczną jest peryferyjne położenie siedziby gminy, wieś Jeruzal pełni rolę
dopełniającą dla ośrodka gminnego przejmując jego niektóre funkcje. Dla południowej części
gminy, a dokładniej dla wsi: Borki, Dębowce, Kołacz, Lipiny Łukówiec, Płomieniec, stanowi
miejsce koncentracji najpotrzebniejszej infrastruktury społecznej obsługującej mieszkańców.
1
Dane Urzędu Gminy Mrozy, na dzień 31.12.2007 r.
3
Infrastruktura społeczna:
Na terenie wsi funkcjonuje zespół
szkół
publicznych,
kościół
parafialny,
ośrodek zdrowia, filia gminnej biblioteki
publicznej,
centrum
kształcenia
na
odległość, ochotnicza straż pożarna oraz
placówki
handlowe
wielobranżowe,
punkt
(3
sklepy
pocztowy,
kwiaciarnia, apteka).
Infrastruktura techniczna
Połączenia komunikacyjne z innymi miejscowościami realizowane są poprzez sieć
dróg powiatowych i gminnych o średniej i niskiej jakości technicznej, sklasyfikowanej jako V
klasa techniczna.
Wieś oraz przyległe do niej miejscowości jest zwodociągowana i ma stały dostęp do
wody pochodzącej z wodociągu „Piaseczno”. Wyjątki stanowią gospodarstwa położone w
zabudowie rozproszonej, na tzw. koloniach, gdzie woda pochodzi z własnych studni
kopanych. Dostarczana wodociągiem woda posiada jakość odpowiadającą normom, a jej ilość
pokrywa zapotrzebowanie na cele bytowo–gospodarcze i przeciwpożarowe.
Ścieki komunalne odprowadzane są do przydomowych zbiorników. Obecnie
rozpoczęły się prace planistyczne nad budową oczyszczalni ścieków w Jeruzalu. Inwestycja
ma zostać zrealizowana w ciągu najbliższych lat.
Od 01.06.1999 r. na terenie całej gminy Mrozy, w tym Jeruzala, działa system
gospodarowania odpadami oparty o ich selektywną zbiórkę. Segregacja odbywa się u źródła.
Posegregowane odpady są odbierane przez wyspecjalizowany w tym kierunku podmiot.
Obecnie jest to Zakład Gospodarki Komunalnej w Mrozach.
Gospodarstwa zaopatrywane są w ciepło z lokalnych kotłowni opalanych przeważnie
węglem kamiennym, rzadziej olejem lub gazem płynnym.
Wieś Jeruzal posiada własną sieć telefoniczną z centralą. W samym Jeruzalu 70
prywatnych abonentów korzysta z telefonów stacjonarnych. Mieszkańcy Jeruzala mają
możliwość korzystania z usług stałego dostępu do Internetu. Posiadają również dostęp do
wszystkich podstawowych sieci telefonii komórkowej funkcjonujących w Polsce.
Jeruzal jest w całości zelektryfikowany. Jednak ogólnie stwierdza się, że w gminie
Mrozy, zwłaszcza w jej południowej części, gdzie położony jest Jeruzal, jest zły stan
4
techniczny lokalnych urządzeń elektroenergetycznych, około 29% wsi wymaga pełnej i
szybkiej reelektryfikacji, natomiast około 40% wymaga obecnie lub będzie wymagać w
okresie najbliższych kilku lat reelektryfikacji częściowej połączonej z rozbudową systemu
urządzeń lokalnych.
Walory przyrodnicze
Wieś Jeruzal wraz z okalającymi ją terenami posiada atrakcyjne walory przyrodnicze.
Geograficznie należy do makroregionu Wysoczyzna Siedlecka i położona jest na granicy
dwóch
mezoregionów:
Węgrowskiego
i
Obniżenia
Wysoczyzny
Kałuszyńskiej. W porównaniu z terenami
wschodniego Mazowsza, tutejsza rzeźba
terenu jest dobrze zróżnicowana. Taka
rzeźba terenu zawdzięcza swój kształt
obecności i dosyć aktywnej działalności na
tym terenie lądolodu. Dzięki niemu możemy
dostrzec wysoczyzny morenowe, wzgórza i
pagóry
moreny
czołowej
o
zróżnicowanym
urzeźbieniu,
ozy,
kemy,
obniżenia
powytopiskowe. Ponadto mamy tu do czynienia z bardzo ciekawymi formami eolicznymi (tj.
wydmami w postaci parabolicznych i wydłużonych wałów), chronionymi w pobliskim
rezerwacie przyrody „Florianów”.
Pomimo występowania na tym obszarze średnio korzystnych gleb dla produkcji rolnej,
to znaczy przeważnie gleb bielicowych, pseudobielicowych, brunatnych wyługowanych,
dominującym typem krajobrazu jest krajobraz rolniczy, w którym przeważają pola uprawne.
Cechą charakterystyczną tego krajobrazu jest silne rozdrobnienie pól, bardzo duża liczba
zadrzewień, pojedynczych drzew lub kęp siedzących na miedzach, dróg dojazdowych do pól i
łąk, często ze szpalerami drzew oraz rozproszona zabudowa wiejska. Wszystko to sprawia, że
Jeruzal może szczycić się atrakcyjnym,
urozmaiconym krajobrazem wiejskim.
W pobliżu Jeruzala znajdują się trzy
największe uroczyska gminy Mrozy a w
nich dwa rezerwaty przyrody: Uroczysko
Jeziorek, który łącznie z przylegającymi
fragmentami lasów prywatnych zajmuje
5
ponad 1100 ha. W części południowo-wschodniej tego kompleksu znajduje się rezerwat
przyrody „Rogoźnica”, powstały dla ochrony torfowisk. Na południowy zachód Uroczyska
Jeziorek znajduje się Uroczysko Florianów wraz z rezerwatem przyrody o tej samej nazwie,
który łącząc się poprzez lasy chłopskie z niewielkim Uroczyskiem Płomieniec tworzy
następny kompleks o powierzchni 700 ha.
Występują tu liczne gatunki zwierząt. Wśród nich na uwagę zasługują gatunki rzadkie
takie, jak: bekas kszyk, rycyk, cyranka, derkacz, przepiórka i inne. W krajobrazie wiejskim w
dużej liczbie zadomowiły się bociany białe, spotkać można także bociany czarne oraz
żurawie. W obwodach łowieckich pozyskuje się sarny, dziki, zające, bażanty, kuropatwy, w
mniejszych ilościach, ale też czasem pozyskuje się lisy, łosie, jelenie, borsuki, piżmaki czy
też kaczki.
Historia
Obecna rola wsi Jeruzal bezpośrednio wynika z długiej i bogatej historii tej
miejscowości. W 1533 r. we wsi Żeliszew (w XVIII w. nazwa zmieniona na Jeruzalem,
skrócona do Jeruzal), z inicjatywy Serafina i Zygmunta Oborskich, zostało lokowane miasto
na prawie magdeburskim2. W celu uzyskania praw miejskich, wcześniej utworzono parafię i
postawiono kościół. Erekcja parafii Żeliszew miała miejsce w 1532 r. Wtedy też
wybudowano pierwszy kościół. Osadzenie
miasteczka wymagało wytyczenia rynku.
Do tej pory zachował się prostokątny rynek,
który jest dosyć obszerny, ma wymiary 100
m x 120 m. Swój wylot na rynku znajdował
stary gościniec z Warszawy do Siedlec,
przebiegający przez miasteczko. Miało to
duże znaczenie lokalizacyjne, ale tylko do
roku 1820, kiedy to wybudowano szosę
Warszawa – Mińsk – Siedlce (obecnie Warszawa – Terespol). W pobliżu zostały
zlokalizowane inne miasta: w Kuflewie, w odległości 5 km, w 1521 r. oraz w Latowiczu w
1423 r., także w odległości ok. 5 km.
Jeruzal cechowała więc karłowatość, to znaczy
niewielkie uposażenie w gruntach, zaledwie po 3 łany. Ludność miejska nie miała szans
zajmować się rolnictwem, pozostał jej jedynie handel i rzemiosło, co w powiązaniu z małym
zasięgiem targowym Żeliszewa (Jeruzala), nie dawało szans rozwoju. Walka szlachty z
2
Drzewiecki Zbigniew, Jeruzal Miński: Dzieje Prafii, Apostolicum, Ząbki 2002, s. 29;
6
mieszczaństwem o przywileje, liczne wojny, w tym przede wszystkim najazd Szwedów,
rozbiory przyspieszyły tylko upadek tego i jemu podobnych na Mazowszu miast. Jeruzal
prawdopodobnie utracił prawa miejskie około 1820 r., po wybudowaniu wspomnianej
wcześniej szosy Warszawa – Mińsk – Siedlce. Jeruzal po utracie praw miejskich nadal
zachowywał dużą rangę, pełniąc funkcję m.in. ośrodka kulturowego, oświatowego i
administracyjnego. W Jeruzalu do 1922 r. mieściła się przeniesiona z Latowicza siedziba
gminy Łukówiec a od 1922 r., po likwidacji gminy Łukówiec siedziba gminy Jeruzal. W
polskiej rzeczywistości gminy funkcjonowały do 1953 r., kiedy to je zniesiono i utworzono
Gromadzkie Rady Narodowe. Gminy znów pojawiły się w 1973 r. i wtedy gromada w
Jeruzalu weszła w skład dzisiejszej gminy Mrozy. Jeruzal jednak nie przestał pełnić znaczącej
roli dla miejscowości, wcześniej z nim związanych, do których trzeba zaliczyć: Borki,
Dębowce, Kołacz, Lipiny, Łukówiec, Płomieniec (mniej więcej obszar zasięgu dzisiejszej
parafii Jeruzal).
Z historią Jeruzala bardzo mocno
związany jest ród Cieszkowskich, z którego
wywodził
się
między
innymi
Florian
Cieszkowski (właścicielem dóbr Łukówiec i
Jeruzal w latach 1786-1798, poseł ziemi
liwskiej
na
Sejm Czteroletni,
kleszczelewski,
kawaler
starosta
orderu
św.
Stanisława, dobry gospodarz i prawowity
człowiek)
i
jego
wnuk
-
August
Cieszkowski (znany polski filozof, ekonomista, działacz społeczny, który ożenił się ze swoją
stryjeczną siostrą mieszkającą w Łukówcu). Nawet jedna z hipotez głosi, że zmiana nazwy
miejscowości z Żeliszewa na Jeruzal wiąże się z osobą Floriana Cieszkowskiego, który będąc
miłośnikiem pielgrzymek do Ziemi Świętej, przyczynił się do nazwania w XVIII w.
Żeliszewa Jeruzalem, później w skrócie Jeruzal.
Zabytki
Na terenie Jeruzala i związanego z nim Łukówca zlokalizowane są liczne obiekty
zabytkowe związane z długą i interesującą historią tych terenów. Do najciekawszych należą
obiekty:
1) Zespół kościoła parafialnego p.w. śś. Wojciecha i Mikołaja w Jeruzalu, w skład
którego wchodzi:
§
Kościół - wzniesiony w latach 1757-1758r., przebudowany w XIX w.. Jego
7
fundatorem był ówczesny wojewoda
mazowiecki Kazimierz Rudziński.
Kościół drewniany, rozmieszczony
na planie krzyża z dobudowaną
zakrystią. Dach dwuspadowy, kryty
gontem.
Wyposażenie
przede
wszystkim barokowe z elementami
pochodzącymi z XVI w.
§
Dzwonnica - z XVIII w. drewniana,
konstrukcji słupowej, oszalowana.
W
górnej
części
ażurowa,
zwieńczona daszkiem namiotowym,
kryta gontem.
§
Mauzoleum
Floriana
Cieszkowskiego, obok kościoła, w
mauzoleum znajduje się też płyta
nagrobna średniowiecznego rycerza.
§
Plebania – murowana z przełomu
XIX/XX w.
2) Zabytkowy układ urbanistyczny w centrum wsi – rynek z XVI w. o wymiarach 100 na
120 m. Przy nim usytuowany jest budynek z ok. 1920 r., stanowiący niegdyś siedzibę Urzędu
Gminy, później Gromadzkiej Rady Narodowej a obecnie mieści się w nim biblioteka oraz
centrum kształcenia na odległość.
3) Dworek w Łukówcu - wzniesiony na
pocz.
XIX
przebudowywany
w.,
kilkakrotnie
(wpisany
do
rejestru
zabytków). Siedziba rodu Cieszkowskich.
W starszej części o konstrukcji drewnianej
zrębowej,
w
Otynkowany,
piwnicach
nowszej
parterowy,
sklepionych
murowany.
częściowo
na
kolebkowo.
Na
planie wydłużonego prostokąta z dwoma
8
symetrycznie rozmieszczonymi gankami od frontu, z kolumienkami podtrzymujące trójkątne
szczyty. Układ wnętrz dwutraktowy, przebudowywany. Dach dwuspadowy, dawniej kryty
gontem. Obecnie stanowi własność prywatną. Do dziś zachowały się pozostałości dawnego
zespołu, w skład którego wchodził między innymi neogotycki spichlerz z początku XIX w.,
którego ruiny usytuowane są przy dawnym trakcie wiodącym do Siedlec.
4) Leśniczówka – murowany dworek z
przełomu XIX i XX w. (nie wpisana do
rejestru
zabytków,
zainteresowaniu
pozostająca
w
konserwatorskim),
na
terenie obecnego rezerwatu „Florianów”
oraz w odległości od niej ok. 1 kilometra
ceglana kolumna, upamiętniająca miejsce
nagłej
śmierci
Cieszkowskiego
w
1798
(wpisana
r.
do
Floriana
rejestru
zabytków), popularnie zwana przez miejscową ludność „Białym słupem”.
9
2. Analiza zasobów miejscowości
Analiza zasobów zawiera wykaz elementów materialnych oraz niematerialnych
miejscowości, które mogą być wykorzystywane w określaniu działań podejmowanych w celu
odnowy i rozwoju wsi.
RODZAJ ZASOBU
Środowisko
przyrodnicze
Walory krajobrazu
OPIS ZASOBU
Urozmaicona rzeźba terenu z licznymi, ciekawymi formami
polodowcowymi. Zróżnicowany krajobraz rolniczy, wzbogacony
o malownicze zadrzewienia śródpolne.
Walory flory i fauny
Bliskie sąsiedztwo rezerwatów przyrody (bezpośrednio rezerwat
przyrody „Florianów”, w bliskiej odległości rezerwat przyrody
„Rogoźnica”). Liczne siedliska zwierząt chronionych oraz liczne
okazy roślin chronionych.
Wody podziemne i
powierzchniowe
Zbiornik wodny powstały na dnie wyrobiska pożwirowego,
dotychczas niezagospodarowany na cele rekreacyjne. Stawy w
pobliskim Łukówcu wchodzące w skład zabytkowego zespołu
dworsko-parkowego.
Gleby, kopaliny,
budowa geologiczna
Gleby o warunkach średnio korzystnych dla produkcji rolnej,
przeważnie
gleby
bielicowe,
pseudobielicowe,
brunatne,
wyługowane. Liczne złoża kopalin – żwiru i piasku.
Środowisko kulturowe
Walory architektury
wiejskiej
Zachowana zabudowa drewniana, zawierająca zarówno elementy
wsi mazowieckiej jak i podlaskiej; zabudowa siedliskowa według
powtarzalnego schematu na planie prostokąta (chata wiejska
frontem do ulicy, z tyłu zabudowa gospodarska), występujące
ciekawe zdobienia, przedogródki i niskie, drewniane ogrodzenia.
Dominujący w krajobrazie zabytkowy, drewniany kościół,
położony na wzgórzu, usytuowany na przecięciu czterech osi
widokowych, biegnących wzdłuż krzyżujących się w centrum
Jeruzala ciągów komunikacyjnych. W krajobrazie wsi liczne
kapliczki i krzyże przydrożne.
Walory
zagospodarowania
przestrzennego
Obowiązujący dla miejscowości Jeruzal, aktualny miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego, wyznaczający liczne tereny
10
zabudowy siedliskowej oraz zabudowy letniskowej. Brak terenów
przemysłowych, dysharmonizujących krajobraz wiejski.
Zabytki
Liczne
zabytkowe
elementy
nadające
miejscowości
niepowtarzalny charakter.
Zabytkowy zespół sakralny kościoła parafialnego z XVIII w. (z
elementami średniowiecznymi) – wymaga gruntownego remontu.
Zabytkowy układ przestrzenny wraz ze średniowiecznym
rynkiem i jego zagospodarowaniem. Sąsiedztwo zabytkowego
zespołu dworsko-parkowego w Łukówcu. Zabytkowe obiekty w
rezerwacie przyrody „Florianów”. Domy drewniane pozostające
w
zainteresowaniu
konserwatorskim.
Obiekty
zabytkowe
wymagają podjęcia działań mających na celu ich rewitalizację
oraz promocję.
Walory ukształtowania
przestrzeni publicznej
Wyraziście ukształtowane centrum wsi w oparciu o zabytkowy
rynek i usytuowane przy nim obiekty publiczne: kościół,
biblioteka z centrum kształcenia na odległość, poczta, świetlica
przy remizie OSP, sklepy. Rynek wymaga rewitalizacji.
Dziedzictwo religijne i
historyczne
Ważne miejsca
Liczne miejsca z ciekawą historią, popularyzowaną wśród
miejscowej społeczności.
Cała miejscowość Jeruzal, znana widzom serialu telewizyjnego
„Ranczo” jako Wilkowyje.
Święta, odpusty, ważne
imprezy
Uroczystości religijne powiązane z festynami (festyn z okazji św.
Legendy, podania
Miejscowe legendy, głównie związane ze średniowiecznym
Wojciecha w kwietniu; uroczystości dożynkowe w sierpniu)
rycerzem, którego grób znajduje się pod ołtarzem w kościele
parafialnym.
Ważne postacie
historyczne
Ród Cieszkowskich, z którego wywodzi się między innymi
Florian Cieszkowski (właścicielem dóbr Łukówiec i Jeruzal w
latach 1786-1798, poseł ziemi liwskiej na Sejm Czteroletni,
starosta kleszczelewski, kawaler orderu św. Stanisława, dobry
gospodarz i prawowity człowiek) i jego wnuk - August
Cieszkowski (znany
11
polski
filozof,
ekonomista,
działacz
społeczny, który ożenił się ze swoją stryjeczną siostrą
mieszkającą w Łukówcu – ślub odbył się w Jeruzalu).
Specyficzne nazwy
Ciekawa nazwa miejscowości.
Nazwa miejscowości została zmieniona w XVIII w. z Żeliszewa
na Jeruzalem, nawiązując do nazwy Ziemi Świętej. Nazwa
została skrócona w XIX w., otrzymując brzmienie „Jeruzal”.
Obiekty i tereny
Działki pod zabudowę
mieszkaniową
Możliwość lokalizacji zabudowy mieszkaniowej w strefie
mieszkaniowo-siedliskowej
oraz
w
strefie
mieszkaniowo-
letniskowej.
Działki pod zakłady
usługowe i przemysł
Brak wyznaczonej strefy przemysłowej. Lokalizacja usług oraz
innych forma działalności gospodarczej dopuszczona w strefach
mieszkaniowych pod warunkiem ograniczenia uciążliwości do
granic użytkowanego terenu oraz nie kolidowania funkcji
usługowej z zabudową mieszkaniową.
Drogi, dostępność
komunikacyjna
Mała
liczba
połączeń
komunikacyjnych
(zbiorowych)
z
miejscowością gminną. Zły stan dróg gminnych i powiatowych
(niszczenie nawierzchni przez samochody ciężkie, obsługujące
kopalnie złóż).
Infrastruktura
komunalna
Wieś zwodociągowania, zelektryfikowana, posiadająca dobrze
rozwiniętą sieć telefoniczną. Brakuje zorganizowanej kanalizacji
zbiorowej
i
oczyszczalni
ścieków.
Potrzeba
częściowej
reelektryfikacji połączonej z rozbudową systemu urządzeń
lokalnych.
Ścieżki turystyczne,
rowerowe,
przyrodnicze
Koncepcja ścieżek rowerowych w gminie Mrozy w ramach
Zielonego Szlaku Rowerowego Mazowsza: w Jeruzalu punkt
węzłowy tras o znaczeniu lokalnym. Bogactwo przyrodnicze i
kulturowe Jeruzala stanowi podstawę wytyczania atrakcyjnych
ścieżek turystycznych i przyrodniczych.
Miejsca spotkań
Świetlica wiejska - wymagająca remontu.
Rynek w centrum miejscowości – wymagający rewitalizacji,
urządzenia okalających go terenów zieleni, parkingów.
Zabytkowy zespól sakralny – wymagający remontu.
Miejsca sportu i
Dostępne tereny pod zagospodarowanie na cele sportu i rekreacji,
12
rekreacji
ale brak urządzonych obiektów, w tym brak urządzonego,
wielofunkcyjnego boiska.
Infrastruktura
turystyczna
Mieszkańcy, kapitał
społeczny
Wykształcenie
Brak miejsc noclegowych i obiektów małej gastronomii.
Podnoszący się,
ale
wciąż
niski
poziom wykształcenia.
Konieczność stwarzanie warunków dających takie same szanse
edukacyjne dzieciom i młodzieży z Jeruzala, co mieszkańcom
dużych ośrodków miejskich. Szczególnie potrzebne kształcenia
wczesnoedukacyjne
–
przedszkole.
Potrzeba
kształcenia
ustawicznego i rozwój e-lerningu w oparciu o istniejące już
Centrum kształcenia na odległość.
Praca
Gospodarstwo rolne wciąż głównym, choć nie jedynym, źródłem
utrzymania mieszkańców. Konieczność poszukiwania miejsc
pracy poza rolnictwem (najlepiej na miejscu – rozwój usług) oraz
tworzenia korzystnych powiązań komunikacyjnych z ośrodkami
zasobnymi
w
miejsca
pracy.
Potrzeba
mikroprzedsiębiorczości, dającej lokalnie zatrudnienie.
13
rozwoju
3. Analiza SWAT
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
§
liczne walory przyrodnicze i zabytkowe
§
długa i bogata historia
§
położenie
w
§
ludności
interesującym
pod
§
względem przyrodniczym i kulturowym
§
§
trudne
warunki
dla
prowadzenia
stosunkowo bliskie położenie względem
opłacalnej produkcji rolnej, w tym duże
dużych
rozdrobnienie gospodarstw
ośrodków
miejskich
§
(szczególnie Warszawy)
§
rolnictwo wciąż podstawowym źródłem
dochodów
§
regionie
§
trudna sytuacja materialna miejscowej
spadek liczby stałych mieszkańców,
wyposażenie w niezbędną infrastrukturę
niski przyrost naturalny i emigrowanie
społeczną
do sąsiednich miejscowości
wystarczająco dobry stan infrastruktury
§
liczne problemy społeczne, grożące
technicznej
marginalizacją społeczną dużej części
duża rola funkcjonalna dla sąsiednich
rodzin
§
miejscowości
mała liczba połączeń z miejscowością
§
położenie w rozwijającej się gminie
gminną i niewystarczające połączenia
§
polityka
komunikacyjne z sąsiednim miastami
samorządu
nastawiona
na
gminnego
rozwój
ośrodka
§
administracyjno-funkcjonalnego w tej
§
techniczny
miejscowych
miejscowości
§
zły stan dróg powiatowych i gminnych,
podnoszenie się poziomu wykształcenia
§
brak urządzonych terenów sportu i
atrakcyjne
tereny
rekreacji
pod
zabudowę
§
mieszkaniową i letniskową
§
stan
zabytków
społeczności lokalnej
§
zły
wzrost
liczby
letników,
brak bazy gastronomicznej i noclegowej
dla turystów
w
tym
zamożnych i wpływowych osób
§
rosnące
zainteresowanie
tą
miejscowością na skutek zrealizowania
w niej serialu telewizyjnego
SZANSE
ZAGROŻENIA
§
emigrowanie ludności z miast do wsi
§
rosnące
zainteresowanie
§
formami
14
wzrost bezrobocia na wsi związany z
restrukturyzacją rolnictwa
§
wypoczynku na wsi,
niska mobilność społeczności wiejskiej
§
rozwój zabudowy letniskowej
w poszukiwaniu alternatywnych źródeł
§
rosnące zainteresowanie dziedzictwem
dochodów
§
kulturowym wsi
§
istniejących
warunków
Europejskiej
gospodarstwach do stale rosnących i
nastawiona
na
rozwój
poprawa
stanu
panujących
na
wsi
i
zmieniających się wymogów (m.in.
gospodarstw
ochrony środowiska, sanitarnych)
dzięki
§
środkom pochodzącym z budżetu UE
§
dostosowanie
polityka regionalna, krajowa oraz Unii
obszarów wiejskich
§
nie
za duża biurokracja w stosunku do
dostępność środków na odnowę wsi z
poziomu wykształcenia mieszkańców
funduszy
wsi, przyczyniająca się do pojawiania
strukturalnych
i
budżetu
krajowego
się obaw przed tym, co nowe
§
mała
otwartość
społeczeństwa
15
na
zmiany
4. Nasza wizja odnowy miejscowości Jeruzal
Mieszkańcy chcą odnowy swojej miejscowości, gdyż:
•
są świadomi przemian społeczno-gospodarczych, jakie zachodziły i zachodzą na
przestrzeni lat, stawiających wymagania poszukiwania innych niż rolnictwo źródeł
utrzymania,
•
zdają sobie sprawę z posiadanego bogactwa przyrodniczego i kulturowego, które
czyni ich miejscowość atrakcyjnym miejscem zamieszkania i weekendowego
odpoczynku,
•
są dumni, że ich miejscowość jest znana całej Polsce za sprawą zrealizowanego w niej
serialu telewizyjnego „Ranczo” i chcą wykorzystać tę niecodzienną promocję do
rozwoju funkcji wypoczynkowej i rekreacyjnej swojej wsi,
•
chcą poprawy codziennych warunków życia poprzez rozwój infrastruktury technicznej
i porządkowanie przestrzeni publicznej,
•
chcą żyć w czystym, estetycznym otoczeniu,
•
chcą zapewnić swoim dzieciom warunki rozwoju takie same, jak mają dzieci z
większych ośrodków miejskich,
•
chcą zachować otrzymane od przodków dziedzictwo kulturowe dla przyszłych
pokoleń,
•
chcą skorzystać z możliwości uzyskania pomocy w realizacji marzeń, jakie stwarzają
środki pochodzące z Unii Europejskiej.
Mieszkańcy wsi Jeruzal, myśląc o przyszłości, pomysły na rozwój swojej
miejscowości czerpią z jej bogatej historii. Niegdyś zmieniono nazwę średniowiecznego
miasteczka z Żeliszewa na Jeruzalem, aby uczynić z niego miejsce, które się ceni i do którego
pielgrzymuje jak do ziemi obiecanej. Po latach spełniły się oczekiwania przodków - dla wielu
mieszkańców miast, zauroczonych nie tyle nazwą, co bogactwem przyrodniczym i
kulturowym, Jeruzal stał się „ziemią obiecaną” – miejscem odpoczynku i regeneracji sił.
Zainspirowani więc ideami przodków mieszkańcy formułują następującą wizję odnowy
miejscowości Jeruzal:
16
JERUZAL - „ZIEMIĄ OBIECANĄ”, POSIADAJĄCĄ WARUNKI SPOŁECZNE,
PRZYRODNICZE I GOSPODARCZE, UMOŻLIWIAJĄCE SWOIM
MIESZKAŃCOM HARMONIJNY ORAZ WSZECHSTRONNY ROZWÓJ.
Jeruzal będzie miejscowością:
•
zintegrowaną, aktywną i współdziałającą na rzecz swojego rozwoju,
•
wyposażoną w zbiorczą sieć kanalizacyjną wraz z oczyszczalnią, z dobrym stanem
dróg, z uporządkowaną przestrzenią publiczną i urządzonymi terenami sportu i
rekreacji,
•
z odnowionymi i zabezpieczonymi obiektami zabytkowymi,
•
chroniącą wartości przyrodnicze i kulturowe,
•
gościnną i zapewniającą atrakcyjną bazę noclegową dla turystów,
•
ze społecznością wykształconą, dostosowaną do potrzeb rynku pracy, stale
podnoszącą swoje kwalifikacje,
•
otwartą na nowości, korzystającą w pełni z usług teleinformatycznych,
•
pamiętającą historię i kultywującą tradycję.
17
5. Opis planowanych zadań w latach 2008 – 2015
Lp.
1.
Opis planowanego zadania
Koszt zadania
Odnowa przestrzeni publicznej centrum miejscowości
Jeruzal
- budowa chodników, parkingów i skweru
- remont elewacji budynków użyteczności publicznej
- budowa oświetlenia ulicznego
Budowa oczyszczalni ścieków oraz kanalizacji
sanitarnej w Jeruzalu
1 500 tys. PLN
3.
Budowa ogólnodostępnych boisk sportowych
1 000 tys. PLN
4.
Budowa placu zabaw dla dzieci
50 tys. PLN
5.
Renowacja zabytkowego zespołu sakralnego w
Jeruzalu
1 000 tys. PLN
2.
18
4 000 tys. PLN

Jeruzal, 2008 rok - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

Transkrypt

Podobne dokumenty

koło łowieckie

Jeruzal - Urząd Miasta i Gminy Mrozy

Dzienny program odnowy biologicznej dla mężczyzn

Urząd Marszałkowski w ramach realizacji programu Odnowa Wsi

Odnowa biologiczna

Rok IX