Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na

DOLNOŚLĄSKI ZESPÓŁ POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA
ODMIANOWEGO
Wyniki
Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych
na Dolnym Śląsku
ŻYTO OZIME
2016 (2014-2016)
Zeszyt 3 ( 18 )
Bukówka. październik 2016.
Dolnośląski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego
przewodniczący: mgr inż. Tomasz Kulon
z-ca: prof. dr hab. Andrzej Kotecki
z-ca: dr inż. Paweł Dopierała
sekretarz: mgr inż. Regina Karkoszka
Stacja Koordynująca PDO na Dolnym Śląsku
COBORU Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie
55-080 Kąty Wrocławskie
Dyrektor: mgr inż. Anna Kamińska
e-mail [email protected]
www.zybiszow.coboru.pl
tel. 71 334 20 10
fax 71 334 20 17
Opracował:
mgr inż. Tomasz Kulon
Rozpowszechnianie danych zawartych w
publikacji wyłącznie z podaniem COBORU
jako źródła informacji
Wydawca: SDOO Zybiszów
I. WSTĘP.
W opracowaniu zestawiono wyniki 12 doświadczeń wykonanych na Dolnym Śląsku w latach
2014 – 2016, w tym 4 przeprowadzonych w roku 2016.
Opracowanie zawiera głównie wyniki doświadczeń realizowanych w 2016 roku, jedynie średnie
wyniki plonowania odmian w roku 2016 przedstawiono na tle wyników z dwóch lat wcześniejszych.
W sezonie 2015/2016 badano 9 wybranych odmian spośród 47 znajdujących się w krajowym
rejestrze.
Doświadczenia prowadzono na dwóch poziomach agrotechnicznych:
a1 – przeciętnym,
a2 – wysokim (zwiększone o 40 kg nawożenie azotowe, zwalczanie chorób grzybowych,
stosowanie antywylegacza i dolistne dokarmianie mikronawozami).
II. ANALIZA WYNIKÓW DOŚWIADCZEŃ.
Plonowanie żyta ozimego osiągnęło nieznacznie niższy poziom w porównaniu do roku
poprzedniego.
W roku 2016 zanotowano średnie porażenie Rdzą brunatną (2 doświadczenia) Septoriozą liści i
Rynchosporiozą ( w 3 doświadczeniach). Różnice w porażeniu odmian nie były znaczne.
Wyleganie w okresie dojrzałości mlecznej wystąpiło w niewielkim stopmiu we wszystkich
doświadczeniach . Przed zbiorem żyto wyległo we wszystkich doświadczeniach na poziomie a 1 ze
średnią 3,0 a na poziomie a 2 ze średnią 4,4 w skali 9.
Masa 1000 nasion była nieco mniejsza niż w roku poprzednim na obu poziomach intensywności
uprawy.
W roku 2016 najwyższe plony na obu poziomach agrotechnicznych uzyskano u odmian
mieszańcowych z których wyróżnić należy KWS Daniello oraz KWS Livado i SU Performer.
Przyrost plonu w miarę zwiększania intensywności agrotechniki wyniósł w 2016 r. 8,7 dt/ha.
III. CHARAKTERYSTYKA ODMIAN.
(Poniższa charakterystyka odmian została sporządzona w oparciu o wieloletnie wyniki doświadczeń
przeprowadzonych na terenie całego kraju). Kolejność odmian według lat rejestracji.
Odmiany populacyjne
DAŃKOWSKIE DIAMENT. Odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Zimotrwałość
dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, septoriozę liści i rynchosporiozę - przeciętna, na
mączniaka i choroby podstawy źdźbła - dość mała. Rośliny średniej wysokości, o dość dużej odporności
na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziarn przeciętna, wyrównanie średnie,
gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosach średnia, liczba opadania
dość duża. Zawartość białka dość duża. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego dość duża, końcowa
temperatura kleikowania wysoka. Plenność przeciętna w stosunku do wszystkich zarejestrowanych
odmian, natomiast najlepsza wśród populacyjnych. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
ANTONIŃSKIE.Odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność na poziomie
najlepiej plonujących odmian populacyjnych.Odporność na pleśń śniegową, rdzę brunatną i źdźbłową –
dość duża, na mączniaka prawdziwego i septoriozę liści – średnia, na rynchosporiozę i choroby podstawy
źdźbła – dość mała. Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym średnia.
Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania średnia, zawartość białka dość duża.
Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego dość mała, końcowa temperatura kleikowania niska.
Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Zachowujący: Poznańska Hodowla Roślin sp. z o. o.
DAŃKOWSKIE GRANAT (d. DC 200)
Odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność powyżej najlepiej plonujących
odmian populacyjnych. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową – dość
duża, na pleśń śniegową, septoriozy liści i choroby podstawy źdźbła – średnia, na rynchosporiozę – dość
mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża.
Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość duża. Lepkość
maksymalna kleiku skrobiowego średnia, końcowa temperatura kleikowania wysoka. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. Hodowca: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o.
Odmiany mieszańcowe
.
SU STAKKATO Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy na ziarno.
Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę i
septoriozę liści – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową – średnia; nieco
większa podatność na porażenie sporyszem. Rośliny dość niskie, o średniej odporności na wyleganie.
Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre,
gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania dość duże,
zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego duża, końcowa temperatura
kleikowania wysoka do bardzo wysokiej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
BRANDIE Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność
bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę brunatną – duża, na pleśń śniegową,
septoriozy liści, rynchosporiozę i rdzę źdźbłową – dość duża, na choroby podstawy źdźbła – średnia.
Rośliny dość wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni.
Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża do bardzo dużej.
Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość duża. Lepkość
maksymalna kleiku skrobiowego mała, końcowa temperatura kleikowania wysoka. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. Reprezentant zachowującego: Monsanto Polska sp. z o.o.
KWS BONO Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność
bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową i choroby podstawy źdźbła – dość duża, na mączniaka
prawdziwego, rdzę brunatną i źdźbłową, septoriozy liści i rynchosporiozę – średnia. Rośliny dość niskie,
o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość póżny, dojrzewania średni. Masa 1000
ziaren mała, wyrównanie dość słabe, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie
ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku
skrobiowego duża, końcowa temperatura kleikowania wysoka do bardzo wysokiej. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. Reprezentant zachowującego: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
SU PERFORMER (d. HYH257) Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy
na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną
i źdźbłową, septoriozy liści, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła – średnia. Rośliny dość niskie, o
przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość
mała, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w
kłosie średnia, liczba opadania duża, zawartość białka mała do bardzo małej. Lepkość maksymalna kleiku
skrobiowego bardzo duża, końcowa temperatura kleikowania bardzo wysoka. Tolerancja na zakwaszenie
gleby średnia. Reprezentant zachowującego: Saaten-Union Polska sp. z o.o
KWS DANIELLO (d. KWS-H140)
Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”), przeznaczona do uprawy na
ziarno.Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę źdźbłową,
septoriozy liści i rynchosporiozę – dośc duża, na pleśń śniegową i choroby podstawy źdźbła – średnia.
Rośliny dość niskie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa
1000 ziaren dość mała, wyrównanie i gęstość ziarna w stanie zsypnym średnie. Odporność na porastanie
ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku
skrobiowego duża do bardzo dużej, końcowa temperatura kleikowania bardzo wysoka.
Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Reprezentant hodowcy: KWS Lochow Polska sp. z o.o.
KWS LIVADO (d. KWS-H141)
Odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”), przeznaczona do uprawy na
ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną – duża, na rdzę źdźbłową, septoriozy liści i
rynchosporiozę – dość duża, na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego i choroby podstawy źdźbła –
średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dośc późny,
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym
dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka
dość mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego duża, końcowa temperatura kleikowania bardzo
wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. Reprezentant hodowcy: KWS Lochow Polska sp. z
o.o.
IV. WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
Tabela 1. Żyto ozime. Odmiany badane. Rok zbioru 2016.
Lp.
1
2
Odmiana
Dańkowskie
Diament
Dańkowskie
Granat
3
Brandie
4
Antonińskie
5
6
7
8
9
KWS Bono
Rok wpisania
do Krajowego
Rejestru w
Polsce
2005
2015
F1
2014
2013
F1
KWS Livado F1
KWS Daniello F1
SU Stakkato F1
SU Performer F1
2014
2015
2015
2012
2014
Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmian zagranicznych
dodatkowo pełnomocnika w Polsce
Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o.
Choryń, 64-005 Racot, tel. 65/5134888
Monsanto Polska sp. z o.o.
ul. Domaniewska 49
Poznańska Hodowla Roślin
PL - 02-672 Warszawa
ul. Kasztanowa 5, 63-004 Tulce
KWS -Lochow
KWS - Lochow Polska, 57-150 Kondratowice, ul. Słowiańska 5
Saaten-Union Polska Sp. z o.o.
ul. Straszewsaka 70, 62-100 Wągrowiec
Tabela 2. Żyto ozime. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru 2016.
Wyszczególnienie
Kompleks gleb
Klasa bonitacyjna gleby
Zasobność gleby P2O5
Zasobność gleby K2O
Zasobność gleby Mg
PH gleby w KCl
Przedplon
Nawożenie N na poziomie a1
Nawożenie N na poziomie a2
Nawożenie P2O5 (kg/ha)
Nawożenie K2O (kg/ha)
Data siewu
Obsada nasion na 1m2
Zaprawa nasienna
Herbicyd
Fungicyd a2 (pierwszy zabieg)
Fungicyd a2 (drugi zabieg)
Regulator wzrostu na a2
Nawóz dolistny na a2
Krościna Mała
Kondratowice
Tarnów Śląski
Tomaszów
5
IVa
niska
b. wysoka
średnia
6,3
Rzepak ozimy
109
149
70
105
01.10.2015
250-300
Oxafun
Legato Plus 1,5l
Glean 8g
Wirtuoz 1,2l
Duet Star 1,0 l
1
II
średnia
średnia
średnia
2
IIIa
wysoka
średnia
wysoka
6,6
Rzepak ozimy
60
100
60
90
29.09.15
200-250
Funaben Plus 150 g
4
IVb
średnia
średnia
bardzo wysoka
5,7
Rzepak ozimy
100
140
40
60
30.09.15
250-300
Orius Extra 150 g
Glean 6 g Mustang 0,6l
Tern Premium 1,0l
Legato Plus 1,5 l
Legato Plus 0,8l Glean 75 15
g Puma 1,0 + Sekator 0,5l
Tilt Turbo 1,0 l
Wirtuoz 1,0l
Syrius 0,6l+ Matador 1,0l
Menara 0,5l
Artea 0,5 l
Moddus 0,3l
Moddus 0,45l
Basfoliar 2 l
Basfoliar 8 l
Stabilan 2l
Zboże Efekt 3,0 kg
7,1
Rzepak ozimy
60
100
40
60
22.09.15
250-300
Celeset Trio 0,2 l
Komplet 0,5l
Stabilan 1,0l+Moddus
0,3 l
OSD Zboże 2 l
Tabela 3. Żyto ozime. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru 2016.
Miejscowość
Krościna Mała
Kondratowice
Tarnów Śląski
a1
a1
a2
a1
a2
a2
Tomaszów
a1
a2
Zahamowanie wegetacji
(data)
26.11.2015
-
-
25.11.2015
27.11.15
Ruszenie wegetacji
(data)
21.03.2016
-
-
25.03.2016
30.03.2016
Termin krzewienia
(data)
21.11.2015
-
-
20.11.2015
23.10.15
Termin kłoszenia
(data)
11.05
13.05
15.05
16.05
16.05
17.05
16.05
16.05
Mączniak prawdziwy
(skala 90)
-
-
-
-
7,6
8,5
9,0
9,0
Rdza brunatna
(skala 90)
5,9
8,0
9,0
9,0
7,6
8,4
9,0
9,0
Rynchosporioza
(skala 90)
6,6
7,9
5,8
7,9
8,5
8,7
6,1
7,1
Wyleganie-dojrz. mleczna (skala90)
9
9
7,8
Wyleganie przed zbiorem (skala 90)
4,1
4,9
Wysokość roślin
172
165
Septorioza liści
Zbiór – omłot
0
(skala 9 )
(cm)
(data)
Masa 1000 ziaren
Plon ziarna
(dt z ha)
6,8
7,9
8,3
8,7
8,6
5,6
6,8
7,9
9,0
3,1
3,2
2,4
2,8
2,3
6,5
165
155
161
151
169
155
31.07
31.07
9.08
25.07
27,6
29,1
27,7
28,3
31,2
33,2
34,0
33,7
85,5
95,4
92,9
99,2
77,0
87,6
92,5
100,6
Wyniki średnie z wszystkich odmian badanych we wszystkich doświadczeniach.
„-„ – brak danych
Tabela 4.
Żyto ozime. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru 2016.
Poziom a1
Lp.
Odmiana
Plon średni, dt z ha
1
2
3
4
5
6
7
8
9
ANTONIŃSKIE
DAŃKOWSKIE
GRANAT
SU STAKKATO
F1
KWS BONO
F1
DAŃKOWSKIE
DIAMENT
BRANDIE
F1
SU PERFORMER
F1
KWS DANIELLO
F1
KWS LIVADO
F1
Poziom a2
Tomaszów
Bol.
Krościna Mała
Tarnów
Kondratowice
Tomaszów
Bol.
Krościna Mała
Tarnów
Kondratowice
92,5
85,5
77,0
92,9
100,6
95,4
87,6
99,2
85
87
94
80
87
88
94
89
83
94
93
78
86
87
92
79
111
98
90
108
110
107
102
108
106
110
104
112
107
106
97
107
82
88
92
80
81
90
93
84
95
109
98
95
92
100
100
94
110
97
108
112
111
99
104
111
112
106
112
115
115
109
108
112
116
111
108
120
111
114
109
115
Wzorzec – średnie z odmian badanych w doświadczeniach K
F1 - odmiana mieszańcowa
Tabela 5. Żyto ozime. Plon względny ziarna. Lata zbioru: 2014 – 2016.
Plon ziarna
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Poziom a1
Odmiana
Poziom a2
2014
2015
2016
20152016
20142016
2014
2015
2016
20152016
20142016
wzorzec, dt z ha
75,3
89,3
87,0
88,2
83,9
91,8
102,5
95,7
99,1
96,7
ANTONIŃSKIE
84
103
86
-
88
112
103
83
101
112
-
87
87
102
108
86
99
107
111
114
88
107
106
85
100
110
-
86
106
85
-
87
108
90
-
88
108
104
89
101
111
-
90
86
107
104
87
97
106
111
112
89
86
108
104
88
99
109
-
88
86
108
104
89
-
4
4
4
8
12
4
4
4
8
12
DAŃKOWSKIE GRANAT
SU STAKKATO
F1
KWS BONO
F1
DAŃKOWSKIE DIAMENT
BRANDIE
F1
SU PERFORMER F1
KWS DANIELLO
F1
KWS LIVADO
F1
Liczba doświadczeń
Wzorzec – średnie z odmian badanych w doświadczeniach K
F1 - odmiana mieszańcowa
Tabela 6. Żyto ozime. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenie od wzorca). Rok zbioru 2016.
Lp.
Odmiana
wzorzec, skala 90
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Mączniak
prawdziwy
a1
a2
Rdza
brunatna
a1
a2
a1
a2
a1
a2
7,6
6,8
8,2
7,0
8,2
7,0
7,9
8,5
Rynchosporioza
Septorioza liści
ANTONIŃSKIE
0,4
0,5
0,3
0,3
-0,3
-0,3
0,0
-0,1
DAŃKOWSKIE GRANAT
0,4
0,5
0,0
-0,2
-0,7
-0,8
0,0
-0,1
SU STAKKATO
F1
-0,6
0,0
-1,8
-0,7
-0,2
0,1
-1,0
-0,2
KWS BONO
F1
0,4
0,0
0,3
0,3
-0,2
-0,2
0,0
-0,1
-0,6
-0,5
-1,3
-0,2
-1,2
-0,2
-0,5
-0,4
F1
0,4
0,0
1,3
0,3
-0,2
0,3
0,8
0,1
SU PERFORMER F1
-1,6
-1,0
-0,5
0,1
0,7
0,3
-0,4
0,3
DAŃKOWSKIE DIAMENT
BRANDIE
KWS DANIELLO
F1
0,4
0,0
1,0
-0,2
0,5
0,2
0,1
0,1
KWS LIVADO
F1
0,4
0,5
0,8
0,3
0,9
0,3
0,3
-0,1
Liczba doświadczeń
1
2
W tabeli zamieszczono jedynie średnią z tych doświadczeń w których choroba wystąpiła.
Wzorzec – średnie z wszystkich odmian badanych w doświadczeniach K.
3
3
Tabela 7. Żyto ozime. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe (odchylenia od wzorca). Rok zbioru 2016
Lp.
Odmiana
wzorzec
1
2
3
4
5
6
7
8
9
ANTONIŃSKIE
DAŃKOWSKIE GRANAT
Wyleganie (skala 90)
w fazie
dojrzałości przed zbiorem
mlecznej
a1
a2
A1
a2
Wysokość
roślin
(cm)
a1
a2
a1
a2
a1
a2
a1
A2
7,1
167
156
134
136
190
191
30,1
31,1
8,1
3,0
4,4
Kłoszenie
(liczba dni od 1.01)
Dojrzałość
woskowa
(liczba dni od 1.01)
Masa 1000
ziarn
(g)
-0,1
0,2
-0,1
0,0
14
14
0
0
-2
-2
2,1
1,9
1,3
0,6
0,3
-0,1
2
2
-1
-1
0
0
-1,6
-1,7
SU STAKKATO
F1
-1,3
-0,4
-0,1
-0,9
-9
-7
0
-1
3
5
-2,7
-2,2
KWS BONO
F1
0,1
0,1
0,7
0,1
-9
-8
1
1
-1
-1
-1,7
-1,6
0,4
-0,3
-0,2
0,5
7
6
-1
-1
2
2
1,4
1,4
F1
-0,6
-0,1
0,2
-0,6
9
8
-1
0
-1
-2
1,1
1,9
SU PERFORMER F1
0,4
0,1
-0,3
-0,5
-7
-8
0
0
-1
-1
-0,5
-0,8
DAŃKOWSKIE DIAMENT
BRANDIE
KWS DANIELLO
F1
-0,1
-0,3
-0,1
0,1
-6
-6
1
1
-1
-1
1,0
0,3
KWS LIVADO
F1
-0,8
-0,3
-0,2
0,5
-5
-2
1
1
2
2
-0,8
-0,4
Liczba doświadczeń
4
4
4
Wyniki wylegania w tabeli zamieszczono jedynie z tych doświadczeń w których zjawis12ko to wystąpiło.
Wzorzec – średnie z odmian badanych we wszystkich doświadczeniach.
4
3
4