projekt 5. w/s utworzenia Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w

PROJEKT
UCHWAŁA NR ............/07
RADY GMINY WIĄZOWNA
z dnia ...............................
w sprawie utworzenia Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. „h” w związku z art 7 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 08 marca 1990
roku o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z 2001 roku ze zmianami), Rada Gminy
Wiązowna uchwala, co następuje :
§ 1.
Tworzy się z dniem 1 lipca 2007 roku Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie.
§ 2.
Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie działa w formie zakładu budżetowego.
§ 3.
Cel i zadania Zakładu, gospodarkę finansową, strukturę organizacyjną oraz zakres działania określa
statut stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
§ 4.
1. Zakład otrzyma dotację z budżetu gminy na pierwsze wyposażenie w środki obrotowe,
w wysokości 150.000 zł (słownie stu pięćdziesięciu tysięcy złotych).
2. Dotacja zostanie przekazana jednorazowo na konto Zakładu w terminie do 10 lipca 2007 r.
3. Dotacja zostanie sfinansowana z dochodów z działu 400 rozdział 40002 dostarczanie wody.
§ 5.
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy.
§ 6.
1. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym
Województwa Mazowieckiego.
2. Uchwała wymaga opublikowania w sposób zwyczajowo przyjęty na terenie Gminy,
w szczególności na stronie internetowej Urzędu, BIP oraz tablicy ogłoszeń w budynku Urzędu.
Załącznik do Uchwały Nr ................
Rady Gminy Wiązowna
z dnia ............................
STATUT
ZAKŁADU WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI
W WIĄZOWNIE
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 1.
Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie zwana dalej „Zakładem” działa na podstawie:
1. Ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. Nr 249, poz.2104 ze
zmianami),
2. Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591
ze zmianami),
3. Ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U.Nr 9 z 1997 r poz.43 ze
zmianami),
4. Niniejszego statutu,
5. Innych przepisów obowiązujących w zakresie działania Zakładu.
§ 2.
1. Zakład powołuje do działania, przekształca w inną formę organizacyjno - prawną i likwiduje
Rada Gminy Wiązowna.
2. Zakład powołany jest do realizacji zadań o charakterze gospodarczym z zakresu użyteczności
publicznej. Zakład realizuje zadania w zakresie określonym niniejszym Statutem.
3. Zakład jest zakładem budżetowym Gminy Wiązowna. Prowadząc odpłatną działalność usługową
lub inną gospodarczą Zakład pokrywa koszty swojej działalności z uzyskanych wpływów
własnych.
§ 3.
Terenem działania Zakładu jest obszar Gminy Wiązowna. Zakład może świadczyć usługi poza
terenem gminy Wiązowna.
§ 4.
Siedziba Zakładu mieści się w Wiązownie, Powiat Otwocki, Województwo Mazowieckie.
PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI I ZADANIA ZAKŁADU
§ 5.
1. Przedmiotem działalności Zakładu jest realizacja zadań Gminy Wiązowna odnoszących się do
bieżącego i nieprzerwanego zaspakajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie zbiorowego
zaopatrzenia w wodę oraz zbiorowego odprowadzania ścieków.
2. Zakład realizuje określony w ust.1 przedmiot działalności poprzez odpłatne świadczenie usług
powszechnie dostępnych,obejmujących:
1) Zbiorowe zaopatrzenie w wodę, a w szczególności:
– ujmowanie, uzdatnianie i dostarczanie wody,
– bieżącą eksploatację, naprawę i konserwację sieci i urządzeń wodociągowych,
– remonty kapitalne i modernizację sieci i urządzeń wodociągowych,
– rozbudową sieci i urządzeń wodociągowych,
– wykonywanie podłączeń odbiorców do sieci i urządzeń wodociągowych,
– świadczenie usług instalatorstwa wodnego.
2) Zbiorowy odbiór ścieków, a w szczególności:
– odbiór ścieków i ich odprowadzanie do oczyszczalni ścieków,
bieżącą eksploatację, naprawę i konserwację sieci i urządzeń kanalizacyjnych,
remonty kapitalne i modernizację sieci i urządzeń kanalizacyjnych,
bieżąca eksploatacja, naprawa i konserwacja oczyszczalni ścieków,
remonty kapitalne i modernizację oczyszczalni ścieków,
rozbudowę sieci i urządzeń kanalizacyjnych,
wykonywanie podłączeń odbiorców do sieci i urządzeń kanalizacyjnych,
świadczenie usług instalatorstwa kanalizacyjnego.
3) Prowadzenie działalności pomocniczej, a w szczególności:
– usługowa instalację wodomierzy,
– usługowe czyszczenie sieci kanalizacyjnej,
– usługi w zakresie eksploatacji przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych,
– usługi w zakresie budowy i remontów przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych,
– działalność pomocnicza na rzecz administracji publicznej i jednostek samorządowych
w zakresie robót budowlano – montażowych i sanitarnych,
– prowadzenie nadzoru inwestorskiego nad inwestycjami realizowanymi przez podmioty
prawa publicznego (np. skarb państwa, spółki skarbu państwa, państwowe osoby prawne,
jednostki samorządu terytorialnego).
3. Podjęcie nowej działalności usługowej lub produkcyjnej wymaga rozszerzenia przedmiotu
działalności Zakładu określonego w ust. 1 i 2 w drodze uchwały Rady Gminy w sprawie zmiany
Statutu.
§ 6.
1. Szczegółowe określenie zadań realizowanych przez Zakład dokonywane jest w rocznym planie
finansowym.
2. Przy opracowywaniu rocznego planu finansowego Zakład związany jest wielkością dotacji
budżetowej określonej uchwałą Rady Gminy.
–
–
–
–
–
–
–
ORGANIZACJA ZAKŁADU
§ 7.
1. Zakładem kieruje, zarządza i reprezentuje go na zewnątrz Dyrektor.
2. Dyrektor działa jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Wójta Gminy.
3. Dyrektora Zakładu zatrudnia i zwalnia Wójt Gminy. Wybór Dyrektora odbywa się w drodze
konkursu.
4. Dyrektor Zakładu działa zgodnie z przepisami prawa, podejmuje jednoosobowo decyzje
w ramach udzielonego pełnomocnictwa i ponosi odpowiedzialność za realizację zadań, o których
mowa w § 5 Statutu.
5. Zakres działania, kompetencje oraz zakres odpowiedzialności Dyrektora określa Wójt Gminy.
6. Zwierzchnikiem służbowym Dyrektora jest Wójt Gminy.
7. W czasie nieobecności lub czasowej niezdolności do pracy, Dyrektora zastępuje osoba wskazana
przez niego, a w przypadku nie wskazania zastępcy przez Dyrektora, wskazuje go Wójt Gminy.
§8
1. Wykonując zadania służbowe Dyrektor Zakładu:
1) organizuje całość prac Zakładu, którym zarządza,
2) zapewnia realizację rocznych planów finansowych,
3) wprowadza i realizuje regulaminy pracy,
4) wprowadza i realizuje regulaminy wynagrodzeń,
5) wykonuje funkcje, przewidywane w przepisach prawa pracy dla kierownika zakładu pracy,
6) reprezentuje na zewnątrz Zakład,
7) zatrudnia i zwalnia pracowników.
2. Dyrektor reprezentuje Zakład wobec organów samorządowych, organów państwowych,
instytucji, organizacji oraz osób trzecich w granicach pełnomocnictwa udzielonego przez Wójta
Gminy,
3. Dyrektor składa w imieniu Zakładu oświadczenia woli w zakresie praw i obowiązków
majątkowych oraz zawiera umowy w obrocie gospodarczym, do wysokości kwot określonych w
planie finansowym Zakładu, w ramach udzielonego pełnomocnictwa z zachowaniem
obowiązujących przepisów oraz wymogów Statutu.
4. Dyrektor działa w imieniu Gminy Wiązowna w zakresie postępowań podatkowych i kontroli
podatkowej Zakładu toczących się przed organami podatkowymi.
5. Do pracowników Zakładu stosuje się przepisy ustawy o pracownikach samorządowych.
§ 9.
Do wykonywania czynności prawnych w imieniu Zakładu upoważniony jest Dyrektor Zakładu.
Dalsi pełnomocnicy działają w granicach ich umocowania. Pełnomocników tych ustanawia
Dyrektor w formie pisemnej pod rygorem nieważności, o ile udzielone Dyrektorowi umocowanie
przyznaje prawo do ustanowienia dalszych pełnomocników.
§ 10.
Zakład realizuje swoje zadania poprzez administrowanie i zarządzanie mieniem komunalnym
wskazanym przez Gminę oraz przekazanym protokólarnie przez odpowiednie Referaty Urzędu
Gminy.
§ 11.
1. Szczegółową strukturę organizacyjną Zakładu wraz z zakresem zadań i obowiązków, system
kontroli i nadzoru określa regulamin organizacyjny Zakładu, zatwierdzony przez Wójta Gminy.
2. Dyrektor Zakładu prowadzi samodzielną gospodarkę kadrową i wykonuje wszystkie czynności
wynikające ze stosunku pracy względem pracowników Zakładu.
3. Dyrektor zakładu prowadzi samodzielną gospodarkę płacową względem pracowników Zakładu,
zgodnie z regulaminem wynagradzania i premiowania zatwierdzonym przez Wójta Gminy.
4. Szczegółowe kompetencje Dyrektora oraz szczegółowe warunki płacowe określa Regulamin
organizacyjny Zakładu i Regulamin wynagradzania i premiowania załogi.
GOSPODARKA FINANSOWA
§ 12.
1. Zakład prowadzi samodzielną gospodarkę finansową zgodnie z obowiązującymi przepisami dla
zakładów budżetowych.
2. Podstawą gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy zatwierdzany przez Dyrektora.
Dyrektor zapewnia zgodność planu finansowego z ustawą o finansach publicznych i uchwałą
budżetową.
3. Dyrektor może dokonywać zmian w planie wydatków w ciągu roku w przypadku realizowania
wyższych od planowanych przychodów i wydatków pod warunkiem, że nie spowoduje to
zmniejszenia wpłat do budżetu ani zwiększenia dotacji z budżetu.
4. Zadania Zakładu uchwala Rada Gminy, natomiast sposoby ich realizacji ustala Dyrektor Zakładu
w porozumieniu z Wójtem Gminy.
5. Zakład dla realizacji zadań statutowych może korzystać z dotacji z budżetu gminy w wysokości
uchwalonej przez Radę Gminy.
§ 13.
1. Przychodami Zakładu są:
1) wpływy z działalności podstawowej i pomocniczej,
2) wpływy z innej działalności usługowej,
3) dotacje z budżetu Gminy,
4) wpływy z darowizn od osób fizycznych i prawnych,
5) inne wpływy dopuszczone obowiązującymi przepisami.
2. Przychody Zakładu przeznaczone są na pokrycie kosztów działalności.
§ 14.
1. Rachunkowość Zakładu prowadzona jest zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości
z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych.
2. Zakład stosuje w planowaniu, ewidencji finansowej i sprawozdawczości dla poszczególnych
rodzajów przychodów i kosztów, podziałki przewidziane w klasyfikacji dochodów i wydatków
budżetowych.
3. Zakład posiada odrębny rachunek bankowy.
§ 15.
1. Kontrolę nad działalnością Zakładu sprawuje Rada Gminy za pośrednictwem Komisji
Rewizyjnej.
2. Kontrolę finansową i nadzór nad działalnością Zakładu sprawuje Wójt Gminy.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
§ 16.
1. Zakład jest wyposażony w środki majątkowe niezbędne do prowadzenia działalności określonej
w uchwale Rady Gminy i niniejszym Statucie. Mienie to stanowi mienie komunalne.
2. Zakład gospodaruje wydzielonym mu mieniem i zapewnia jego ochronę.
3. Zakład wykonuje wszelkie uprawnienia w stosunku do wydzielonego mu mienia
komunalnego, będącego w jego dyspozycji.
§ 17.
1. Wójt Gminy może nałożyć na Zakład obowiązek realizacji dodatkowych zadań, jeżeli jest to
niezbędne dla zaspokojenia potrzeb ludności lub innych jednostek, zapewniając mu środki na
realizację tego dodatkowego zadania. W przypadku, gdy zadanie dodatkowe ma charakter stały
(ciągły), wymagane jest dokonanie rozszerzenia przedmiotu działalności Zakładu określonego w
§ 5 ust.1 i 2, w terminie trzech miesięcy od daty nałożenia obowiązku.
2. Z uprawnienia, o którym mowa w ust.1, Wójt Gminy może skorzystać także dla potrzeb ochrony
kraju lub w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych.
3. Zakład wykonuje dodatkowe zadania odpłatnie.
§ 18.
Zmiany statutu mogą być dokonywane w trybie właściwym dla jego uchwalenia.
§ 19.
Statut wchodzi w życie z dniem jego uchwalenia przez Radę Gminy.
UZASADNIENIE
Stwierdzone podczas prac nad budżetem 2007 r nieprawidłowości i niedociągnięcia w zarządzaniu
zarówno finansowym jak i organizacyjnym w Zakładzie Usług Komunalnych – jednostce budżetowej Gminy
Wiązowna, skłoniły Radę Gminy do podjęcia działań w kierunku przekształcenia ZUK w inną jednostkę
organizacyjną, której forma pozwoliłaby na sprawne i efektywne realizowanie zadań z zakresu gospodarki
komunalnej.
Po analizie przepisów prawnych oraz w oparciu o doświadczenia z ponad trzech lat kierowania
Gospodarką Komunalną w Celestynowie (zakładem budżetowym) oraz informacjach uzyskane podczas
szkoleń dotyczących gospodarki komunalnej, przedstawiam Radzie Gminy Wiązowna, w porozumieniu
z Wójtem Gminy Wiązowna, poniższą propozycję przekształcenia Zakładu Usług Komunalnych – jednostki
budżetowej Gminy Wiązowna.
Na wstępie krótkie wyjaśnienie, czym jest zakład budżetowy, a czym jednostka budżetowa.
Jednostka budżetowa i zakład budżetowy są jednostkami organizacyjnymi, nie posiadającymi osobowości
prawnej, którym jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa) mogą powierzyć
wykonywanie zadań własnych w tym z zakresu gospodarki komunalnej.
Jednostki budżetowe pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu gminy, a pobrane dochody
odprowadzają na rachunek dochodów gminy, zatem nie posiadają samodzielności finansowej. Gospodarkę
finansową jednostka budżetowa powadzi w oparciu o plan dochodów i wydatków. Jednostka budżetowa
może gromadzić na odrębnym rachunku dochody własne, którymi są dochody z opłat za udostępnienie
dokumentacji przetargowej; spadki, darowizny i zapisy w postaci pieniężnej; odszkodowania i wpłaty za
utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie lub użytkowaniu jednostki. Jednostki budżetowe
tworzy, łączy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje Rada Gminy. Przekształcenie
jednostki budżetowej w inną formę organizacyjno – prawną wymaga uprzednio jej likwidacji.
Zakłady budżetowe odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania i pokrywają koszty swojej
działalności z przychodów własnych. Zakłady budżetowa posiadają samodzielność finansową, gromadzą
środki finansowe z przychodów z prowadzonej działalności na własnym koncie.
Zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu gminy dotacje przedmiotowe na realizację zadań oraz
dotację podmiotową lub dotację celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji. Dotacje dla
zakładu budżetowego nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności, co oznacza, że zakładem
budżetowym nie może być jednostka prowadząca działalność, która nie przynosi przychodów np.
eksploatacja i utrzymanie dróg publicznych. Zasadą jest, że przychody muszą pokrywać więcej niż 50%
kosztów. Gospodarkę finansową zakład budżetowy powadzi w oparciu o plan przychodów i kosztów.
Nowo tworzonemu zakładowi budżetowemu rada gminy może przyznać jednorazową dotację na pierwsze
wyposażenie w środki obrotowe.
Zakład budżetowy tworzy, przekształca w inną formę organizacyjno – prawną i likwiduje rada gminy.
Tworząc zakład budżetowy rada gminy określa:
1)
nazwę i siedzibę;
2)
przedmiot działalności;
3)
właściwą część budżetu, z którą zakład będzie się rozliczał;
4)
źródła przychodów własnych;
5)
stan wyposażenia w środki obrotowe oraz składniki majątkowe przekazane w użytkowanie
zakładowi.
Przekształcenie zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga uprzednio jego
likwidacji.
Gospodarka komunalna obejmuje zadania o charakterze użyteczności publicznej polegające na
bieżącym i nieprzerwanym zaspakajaniu zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług
powszechnie dostępnych. I do takich zadań należy między innymi zbiorowe zaopatrzenie w wodę, zbiorowe
odprowadzanie ścieków, komunikacja publiczna, budowa i eksploatacja dróg publicznych.
Ustawa z dnia 20 grudnia 1996r o gospodarce komunalnej (Dz. U .Nr 9 z 1997 r., poz.43 z późn.zm.)
w art. 2 i 3 wskazuje, że gospodarka komunalna może być poprowadzona w szczególności w formach
zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.
W gospodarce komunalnej, tak jak w innych dziedzinach działalności, gospodarczej obowiązują
zasady zarządzania i organizacji oparte o rachunek ekonomiczny i efektywną i racjonalną gospodarkę
posiadanymi zasobami, przy czym obowiązuje tu zasada non profit (bez zysku po kosztach). Jednostki
budżetowe, które nie posiadają samodzielności finansowej są w tym zakresie ułomne, mają sztywno ustalone
w budżecie gminy dochody i wydatki, nie mogą elastycznie reagować w sytuacjach nieprzewidywalnych
zmian uwarunkowań zewnętrznych czy awarii, gdyż każdy dodatkowy wydatek czy dochód musi zostać
wprowadzony do budżetu gminy w trybie zmiany budżetu. Ogranicza to w istotny sposób swobodę
w zarządzaniu jednostką, prowokuje organy stanowiące i zarządzające gminy do ingerowania w zarządzanie
jednostką, co może prowadzić do podejmowania błędnych decyzji, a w efekcie może narazić jednostkę na
straty.
Generalnie jednostki budżetowe powoływane są do realizacji zadań, które nie przynoszą dochodu,
a wydatki związane ze swoją działalnością w całości lub w przeważającej części finansują z budżetu gminy,
np. utrzymanie i eksploatacja dróg i oświetlenia, utrzymanie zieleni, utrzymanie porządku i czystości
terenów publicznych, działalność kulturalna, oświata itp.
Natomiast zakłady budżetowe tworzone są do realizacji głównie zadań z zakresu zbiorowego
zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, gdyż przy sprawnym i efektywnym zarządzaniu
przychody z tej działalności pokrywają koszty, a gminy tylko w niektórych sytuacjach decydują się na
dotacje prowadzonej przez zakłady działalności.
Biorąc powyższe pod uwagę po analizie działalności Zakładu Usług Komunalnych jednostki
budżetowej gminy Wiązowna, proponujemy podjęcie przez Radę Gminy Wiązowna decyzji
o przekształceniu organizacyjno – prawnemu ZUK. Przekształcenie to powinno polegać na likwidacji ZUK
oraz utworzeniu dwóch jednostek:
– zakładu budżetowego Gminy Wiązowna o nazwie Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie
(oczywiście nazwa do dyskusji), który realizowałby wyłącznie zadania z zakresu zbiorowego
zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków,
– Referatu Gospodarki Komunalnej w Urzędzie Gminy Wiązowna, którzy prowadziłby pozostałe sprawy
z zakresu gospodarki komunalnej, zlecając realizację poszczególnych zadań firmom zewnętrznym w
trybie zamówień publicznych, nadzorując realizację zleconych zadań, rozliczając finansowo zlecenia oraz
wydając decyzje administracyjne; zakres działania referatu obejmowałby sprawy dotyczące: zarządzania i
eksploatacji dróg gminnych, oświetlenia dróg gminnych, komunikacji publicznej, melioracji,
administrowania zasobem mieszkaniowym Gminy, utrzymania czystości i porządku miejsc publicznych,
utrzymania zieleni w miejscach publicznych, wyłapywania bezdomnych zwierząt i opieki nad nimi,
organizowania akcji sprzątania świata i zbiórki odpadów gabarytowych itp.
Proponowane przekształcenie ZUK pozwoli na sprawne i racjonalne zarządzanie sprawami z zakresu
gospodarki komunalnej.
Załącznikiem do uchwały w sprawie utworzenia Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Wiązownie
(oczywiście nazwa jest do dyskusji) jest statut zakładu, który opracowano w oparciu o statuty podobnych
zakładów budżetowych oraz własne doświadczenie związane z prowadzeniem i zarządzanie takim zakładem.
W statucie dokładnie wyszczególniony został zakres działania zakładu, wynika to z faktu, że przepisy
podatkowe wyraźnie określają, że zakład budżetowy może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie
w zakresie wyszczególnionym w statucie zakładu. Dlatego powstała konieczność bardzo szczegółowego
określenia (w § 5) zakresu działania zakładu oraz określenia (w § 17) zasad wykonywania przez Zakład
dodatkowych zadań.
Wagę szczegółowego wyszczególnienia w statucie zadań realizowanych przez Zakład podkreślali
wykładowcy na wszystkich szkoleniach dotyczących zakładu budżetowego oraz kontrolerzy z Urzędu
Skarbowego. Ponadto kontrolerzy Urzędu Skarbowego zwrócili również uwagę na konieczność
umieszczenia w statucie upoważnienia Dyrektora Zakładu do działania w imieniu Gminy w zakresie
postępowań podatkowych i kontroli podatkowej toczących się przed organami podatkowymi oraz brak
zapisu upoważniającego (zgodnie z obowiązującymi przepisami) Dyrektora do dokonywania zmian w planie
finansowym w ciągu roku. Wszystkie wyżej opisane uwagi uwzględnione zostały w projekcie statutu.
Przewodnicząca Rady Gminy Wiązowna
Magdalena Łukomska