Moralny niepokój

Jastarnickó Kleka, Nr 7 (15 maja 2004 r.)
_.
f
..
j.
.'."
I
'\,"",'"-'C~"""'"
PlanJastarnia
:
Moralny niepokój
Ju¿ niebawem morœwiny bêd¹jednymi z najwa¿niejszych i najbardziej chronionych ssaków ¿yj¹cych w obrêbie basenu
Morza Ba³tyckiego. Naukowcy z organizacji ASCOBANS planuj¹ odtworzyæ tutaj stado morœwinów, zwanych inaczej
delfinem ba³tyckim. G³ównym instrumentem w osi¹gniêciu tego celu jest ograniczenie po³owu ryb siatkami skrzelowymi
(nety, p³awnice). Je¿eli wierzyæ doniesieniom prasowym, naukowcy szacuj¹, ¿e zmniejszenie przy³owu morœwina z obecnych
7 sztuk rocznie do 2 pozwoli osi¹gn¹æ cel projektu. I tutaj pada najczêœciej zadawane przez rybaków pytanie, czy dla
uratowania siedmiu waleni mo¿na wprowadzaæ tak restrykcyjne obostrzenia? Czy w tak biednym pañstwie warto i czy
mo¿na ze wzglêdów moralnych realizowaæ projekt, którego skutki gospodarcze mo¿na ju¿ dzisiaj przewidzieæ?!
Prowadzenie po³owów siatkami skrzelowymi w obecnej skali zaczê³o siê na pocz¹tku lat dziewiêædziesi¹tych. W latach
wczeœniejszych, od zakoñczenia II wojny œwiatowej polskie rybo³ówstwo opiera³o siê g³ównie na prowadzeniu po³owów
sprzêtem tra³owym. I tutaj pada drugie najczêœciej zadawane pytanie, dlaczego przez tak d³ugi okres czasu nie uda³o siê
odtworzyæ populacji morœwina w Ba³tyku? Starsi rybacy przyznaj¹, ¿e widzieli i s³yszeli od swoich ojców o ¿yj¹cych w
morzu delfinach ba³tyckich zwanych morœwinami. S¹ na to dowody w muzealnych zbiorach i zapiskach historycznych.
Jaka bêdzie przysz³oœæi bilans wprowadzenia Planu Odtworzenia Morœwinów Ba³tyckich ASCOBANS nazwany Planem
Jastarnia(?), komu przyniesie rozg³os, a komu podetnie skrzyd³a - poka¿e czas? Zarówno rybacy, jak i naukowcy pragn¹z
przyrody i z przyrod¹ ¿yæ,dzieli ich tylko punkt widzenia.
Swoimi uwagami na temat projektu dzieli siê dzisiaj z czytelnikami Micha³ Kohnke, rybak i w³aœciciel kutra, uczestnik
obrad naukowców z ASCOBANS w Jastrzêbiej Górze. Zainteresowanych poszerzeniem swoich wiadomoœci na ten temat
odsy³amy do internetu.
J.K¹kel
Jak o³ e ~ oki to mOr s' Wl8o y
8
³'
,
Chcia³bympodzieliæ
siê zWami (czytelnikami),
delfinów morœwinóww wodach europejskich. Ci
W³adys³awowa,
przecie¿
to jest chore.
I tak
oto
doszlibyœmy
dogranicy
absurdu,
gdzie
za
siedem
udokumentowanych w roku przypadkówœmierci
morœwina(zaznaczam,
¿enie wszystkiez nich by³y
jak s¹dzê,najjaskrawszym
przyk³adem
kompro- wszyscy,którzymaj¹ w¹tpliwoœci,
co do roli,jak¹
spowodowaneprzezrybo³ówstwo)wydajesiê
mitacjiWspólnejPolitykiRybackiej
w wydaniuUnii odegra³a
administracja
rybackapañstwba³tyckich, wyrok œmiercina rybo³ówstwo,stosuj¹cesieci
Europejskiej
przyogromnymudzialeludzi,którzy w tym administracjapolska,powinniporównaæ skrzelowe(nety,mance,p³awnice).
siêmieni¹przyjació³mi
rybaków,a którychdzia³al- dwiewersjetegorozporz¹dzenia,
wczeœniejsz¹
z
Jakiekolwiek
t³umaczenia
zestronypanaSkóry
noϾ
(po¯al siê Bo¿e)naukowaprzynosinaszej roku2002i przyjêt¹w 2004roku.Niestety,
wynik czy paniKulik,¿eoni tak drastycznych
œrodków
spo³ecznoœci,
od seteklat rybackiej,katastrofalne tej bataliiby³dlarybakówz góryprzes¹dzony.
Nie niechcielijestob³ud¹.Tuodsy³amwszystkichdo
skutki.
pomog³yg³osyDanii,Szwecji,Finlandii,£otwy i
lekturyos³awionegoPlanuJastarnia( a'propos
Wdniach27-29.04.wJastrzêbiejGórzeodbyio
Polski.Uniazrêczniewykorzysta³a
g³osypañstw, jego nazwy,osobiœcie
uwa¿amto za skandali
siêsympozjum
naukowe,
naktóre,¿ebysiêdostaæ które wczeœniejdgœwiadczy³ypodobnych perfidiê,abyplanwyrugowania
rybakówz morza
choæby
w roliobserwatora
bezprawag³osu,nale¿a³o ograniczeñ
naMorzuSródziemnym
i przyjê³a
nieco nazywaæ
nazw¹ miasta, gdzieto rybo³ówstwo
uzyskaæ
akceptacjê
w Bonnw siedzibie
organizacji z³agodzon¹ pod wzglêdem sposobu i czasu istnieje od niepamiêtnychczasów).W planie
Askobans.Mojaskromnaosobareprezentowa³a wdra¿aniawersjê rozporz¹dzenia.I tak w imiê Jastarniajestzapisanycel- odtworzenie
populacji
ca³estowarzyszeni
RybakówBa³tyckich
z siedzib¹ wy¿szejsprawy odtworzeniapopulacji morœ- morœwina
w MorzuBa³tyckim.Jakto osi¹gn¹æ?
w Kopenhadze,
któreto za³atwi³o
mi wejœciówkê
u winów na Ba³tyku,ssaków, które wiêkszoœæ Przezredukcjênak³adu
po³owowego
w wybranych
wy¿ejwymienionych.
Có¿to jestAscobans?
rybakówwidzia³o
jedynienaokolicznoœciowej
mo- rodzajachrybo³ówstwa.Co to znaczy,ka¿dy
, Ascobans
(Porozumienie
o OchronieMa³ych neciedwuz³otowejlub na plakatachsponsoro- doskonale
wie.
WaleniUzêbionych
w Ba³tyku
i MorzuPó³nocnym),
ratyfikowane
przezPolskê,
zaproponowa³o
w 2002
rokuprogramzwany"JastarniaPlan",maj¹cyna
celu odtworzeniepopulacjimorœwinów
w Ba³tyku(...).
"DepartamentRybo³ówstwaMinisterstwa
rolnictwaRozwojuWsi,wspomagany
przezMorski InstytutRybackiw Gdyniwielokrotniesygnalizowa³zagro¿enie
dla polskiegorybo³ówstwa,
jakie stwarzaprzyjêciei wdro¿enieProgramu
Jastarnia,
jak równie¿s³abepodstawynaukowe
tego planu.Niestety,naszeargumentynie by³y
~rzyjmowane
do wiadomoœci
przezMinisterstwo
Srodowiskareprezentuj¹ceP?I.skêw Poro~umieniuAscobans,a tym bardziejprzezpolskich
delegatów
doKomitetuDoradczego
tej organi~cji,
którzy na has³acho.chro~yssaków morsklc~
wanych przez przemys³paliwowy, bêdziemy
Tojestskandali ca³kowita
kompromitacja
tych
œwiadkami
drakoñskichograniczeñmo¿liwoœci wszystkichpseudoautorytetów,
któresiêpodtym
wykonywania
zawodu.Cogorsza,proponowane planempodpisa³y.Jeœlidojdziedo, jak nazywa
ograniczeniadotkn¹ przewa¿nierybaków ze plan Jastarnia,odejœcia
od metodpo³owowych
wschodniego wybrze¿a, którzy zawód ten
wykorzystuj¹cych
sprzêt,o którymwiadomo,¿e
uprawiaj¹od pokoleñ.'"
wi¹¿esiêz wysokimryzykiemprzy³owumorœwina
Reasumuj¹c,pan Skóra podpisa³siê pod (np. p³awnicei dennesieci skrzelowe),to na
planemAscobans
o ochroniemorswinów
w Morzu miejscutych,którzysiêdotegoprzyczynili
i stracili
Pó³nocnym,gdzie rzeczywiœcie
œmiertelnoœænadtym kontrolê,boto ich przeros³o
w skutkachi
morœwinów
spowodowana
przezrybo³ówstwo
jest zasiêgu,zacz¹³bymsiê baæ.Z ca³¹ pewnoœci¹
du¿a,lecznienatyleniebezpieczna,
byzagroziæ
w
spo³eczny
aspekttejsprawybêdziekatastrofalny
w
niebezpieczny
sposóbtej populacji.Oficjalne
dane skutkachi to nie tylko na wybrze¿uPolski,ale
mówi~o od³°'llach7-10 tys. sztukmorœw!nó~ ca³egoMorzaBa³tyckiego.
rOCZnie,
natomiaststad~p,odstawowe
szacujeS!ê
Koñcz¹c,bojêsiêtylkojednego,¿ew tymkraju
naoko³o300tys. osobnIkowo
Wszystkoto maS!ê rz¹dzonymprzezaferzystów
i nieudaczników
nadal
~ijakdosytuacj!w naszymI!l°rzu,.gdzie
morœwl~ decydowaæ
o kluczowychdlanassprawachbêd¹
jest tylko goœcl.em
wrazz Innymiegzotycznym! ludzieniemaj¹cypojêciao tym czymzarz¹dzaj¹.
najbardziej
znanejplacówkiochronyprzyrodyw
Polsce(...)
Poog³oszeniu
Programu
Jastarniaprzezpañstwazrze.szo~e
w Ascobans
ua~ni³a siêznowu
KE,przyjmUj¹cw roku 2002 projektrozporz¹dzenia EC88/98 maj¹cy zapewniæochronê
z Morza Pó³nocnegoodwiedzaj¹naszewody. ObymSiêmyli³.
A dlaczegochroniæ
tylko morœwiny
(BA£TYCKI),
dlaczegonie marlina(BA£TYCKIEGO),
nomen
z powa¿aniemMicha³Kohnke
omenz³owionego
przeznaszego.kolegê
Jurge~a
. cytaty pochodz¹ z "Wiadomoœci rybacKohnke200mod kaszycyJastarnia.Dlaczego
~Ie kich"Nr 3-4(138)marzec-kwiecieñ
2004r.pisma
bia³egowielorybka(BA£TYCKIEGO)
z okolicy StowarzyszeniaRozwoju Rybo³ówstwa.
Ba³tyku
wypromowali
StaCjê
UGnaHeludorangI gatunkami
rybI stworzeñ,
którewrazz wiewami
..
'