lokalny program rewitalizacji miasta pułtusk

Transkrypt

lokalny program rewitalizacji miasta pułtusk
Załącznik do uchwały nr XXIX/321/2005
Rady Miejskiej w Pułtusk z dnia 11 marca 2005 r.
RADA MIEJSKA W PUŁTUSKU
BURMISTRZ MIASTA PUŁTUSK
__________________________________________________________
LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI
MIASTA PUŁTUSK
powiat pułtuski
województwo mazowieckie
PUŁTUSK, STYCZEŃ 2005
SPIS TREŚCI
I.
POLITYKA REWITALIZACJI OBSZARÓW MIEJSKICH
1. Lokalny Program Rewitalizacji
str. 3
str. 5
II.
PROCEDURA OPRACOWYWANIA LOKALNEGO PROGRAMU
REWITALIZACJI
str. 7
III.
OBSZAR I CZAS REALIZACJI LOKALNEGO PROGRAMU
REWITALIZACJI
str. 8
IV.
AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE
OBJĘTYM PROGRAMEM REWITALIZACJI
str. 9
V.
NAWIĄZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW
DOTYCZĄCYCH ROZWOJU PRZESTRZENNO-SPOŁECZNOGOSPODARCZEGO MIASTA I REGIONU
str. 75
VI.
PODOKRESY PROGRAMOWANIA
str. 78
VII. ZASIĘG TERYTORIALNY REWITALIZOWANEGO OBSZARU
I UZASADNIENIE
str. 79
VIII. PODZIAŁ NA ZADANIA I PROJEKTY INWESTYCYJNE NA
POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH OBJĘTYCH LOKALNYM
PROGRAMEM REWIALIZACJI
str. 92
IX.
PLAN FINANSOWY REALIZACJI REWITALIZACJI NA LATA 2005- 2013
str. 122
X.
SYSTEM WDRAŻANIA
str. 132
XI.
SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY, AKTUALIZACJI
I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
str. 133
OPRACOWANIE:
Poniższy dokument opracowany został w oparciu o informacje gromadzone przez Urząd
Miejski w Pułtusku oraz gminne jednostki organizacyjne, Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i
Gminy Pułtusk, Strategię Zrównoważonego Rozwoju Miasta i Gminy Pułtusk do roku 2020,
Wieloletni Plan Finansowy oraz Raport o stanie gminy.
Autor opracowania: Warszawskie Centrum Demokracji Lokalnej FRDL, przy współudziale
ekspertów: dr Michała Bitnera – Uniwersytet Warszawski oraz Remigiusza Górniaka i
Wiktorii Gogacz
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2
I. POLITYKA REWITALIZACJI OBSZARÓW MIEJSKICH
Rewitalizacja jest procesem przemian przestrzennych, społecznych i
ekonomicznych w zdegradowanych dzielnicach miast, przyczyniającym się do
poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego oraz
do ożywienia gospodarczego i odbudowy więzi społecznych. Obejmuje ona
kompleksowe działania techniczne, społeczne i ekonomiczne mające na celu
przywrócenie dawnej świetności oraz zapewnienie rozwoju określonego
obszaru:
dawnych
powojskowych
oraz
wyznaczników
dzielnic
tzw.
koncepcji
miejskich,
"blokowisk".
terenów
Do
rozwiązywania
poprzemysłowych,
istotnych
sytuacji
pozytywnych
kryzysowych
poprzez
rewitalizację należą: zachowanie walorów historycznych danego obszaru,
podkreślenie jego unikalności i kolorytu lokalnego, działanie w zgodzie z
potrzebami i wartościami danej społeczności przy jej aktywnym udziale w
przygotowaniu i realizacji programów rewitalizacji.
Wsparcie
i
dokumentach
dynamizacja
rządowych
programów
rewitalizacji
określających
strategię
ma
rozwoju
podłoże
i
w
politykę
zagospodarowania przestrzennego. Jednym z celów Narodowej Strategii
Rozwoju Regionalnego jest "tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności
regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki
sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego
spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią
Europejską". Jednym z priorytetów polityki rozwoju regionalnego do 2006 r.
jest
wsparcie
obszarów
wymagających
aktywizacji
i
zagrożonych
marginalizacją. Do tematyki rewitalizacji odnoszą się również strategie
rozwoju województw i programy Unii Europejskiej tak przedakcesyjne, jak
i strukturalne,
zwłaszcza
Zintegrowany
Program
Operacyjny
Rozwoju
Regionalnego (ZPORR).
Celem poddziałania 3.3.1 ZPORR jest pobudzenie aktywności środowisk
lokalnych
i
stymulowanie
współpracy
na
rzecz
rozwoju
społeczno-
gospodarczego oraz przeciwdziałanie zjawiskom wykluczenia społecznego w
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
3
zagrożonych patologiami społecznymi obszarach miast. W tym wypadku
niezbędna jest identyfikacja tych rejonów miasta, które pod względem
społecznym bądź gospodarczym napotykają na bariery rozwojowe wskutek
niedorozwoju określonych funkcji lub też ze względu na niekorzystną
strukturę społeczną.
Rewitalizacja
ma
na
celu
poprawę
wszystkich
aspektów
życia
mieszkańców miast, poprzez rewaloryzację stanu środowiska zamieszkania
oraz wsparcie rozwoju gospodarczego i społecznego. To właśnie powiązanie
spraw społecznych, gospodarczych i technicznych jest istotą zagadnienia,
które odnosi się do całości życia miasta.
Program rewitalizacji należy realizować w sferach:
•
gospodarczej,
•
społecznej,
•
przestrzennej.
W sferze gospodarczej - należy doprowadzić do:
- wzrostu aktywności regionu, atrakcyjności dla turystów, inwestorów i
mieszkańców zwiększenia potencjału turystycznego, kulturalnego,
- rozwoju nowych funkcji zdegradowanych obszarów,
- wzrostu potencjału turystycznego,
- wsparcia wyznaczonych obszarów, które w znaczący sposób wpływają na
ekonomiczną i społeczną aktywność otoczenia,
- tworzenia przyjaznego środowiska dla rozwoju małej i średniej
przedsiębiorczości,
- wykorzystania możliwości związanych z realizacją inwestycji
infrastrukturalnych i wsparcia dla zasobów ludzkich oraz przedsięwzięć
realizowanych w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego, jak również działań realizowanych w ramach Sektorowych
Programów Operacyjnych.
W sferze społecznej należy doprowadzić do zapobiegania i przeciwdziałania
niepożądanym zjawiskom w tym:
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
4
- przeciwdziałanie patologiom społecznym
- poprawy stanu bezpieczeństwa – tworzenie stref bezpieczeństwa
i zapobiegania przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi
obszarach miast,
- przeciwdziałania zjawisku wykluczenia społecznego,
- podniesienia kwalifikacji mieszkańców terenów zagrożonych wykluczeniem
społecznym,
- zwiększenia możliwości zatrudnienia, m.in. poprzez intensyfikację funkcji
usługowych i handlowych w obsłudze mieszkańców oraz ruchu
turystycznego,
- poprawy jakości środowiska.
W sferze przestrzennej należy doprowadzić do:
- poprawy jakości i atrakcyjności przestrzeni miejskiej ( place, ulice, skwery,
wnętrza posesji),
- stworzenia wizerunku miasta atrakcyjnego turystycznie i generującego
dochody,
- zwiększenia konkurencyjności przestrzeni miejskich
- stworzenia społecznie i wizualnie atrakcyjnego środowiska o silnej
tożsamości miejsca.
1. Lokalny program Rewitalizacji
Lokalny
Program
Rewitalizacji
jest
dokumentem
planistycznym,
stanowiącym narzędzie sprawnej kontroli i koordynowania realizacji zadań
kluczowych z punktu widzenia interesu lokalnej społeczności i włączonych
w zakres Programu.
Przedstawia
wyszczególnieniem
on
sytuację
obszarów
ekonomiczną
wymagających
na
terenie
rewitalizacji.
miasta,
Program
z
ten
zawiera opis niezbędnych działań potrzebnych dla rozwoju gospodarczego
rewitalizowanych terenów, sposób rozwiązywania problemów społecznych, a
także odnoszące się do tego kilkuletnie plany finansowe . Od uwarunkowań
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
5
gospodarczo-społecznych gminy zależeć będzie, jakie elementy znajdą się w
takim programie.
Program rewitalizacji opracowany zgodnie z wymogami europejskimi
zawiera
więc
założenia
lokalnej
polityki
przestrzennej
i
społeczno-
gospodarczej, takiej, która zapewni miastu zrównoważony rozwój. Polityka ta
ukierunkowana
powinna
być
między
innymi
na
niwelowanie
różnic
przestrzennych zidentyfikowanych na objętym programem terenie.
Zadania ujęte w Lokalnym Programie Rewitalizacji uwzględniają różne
kryteria. Nacisk położony został na zgodność z istniejącymi miejscowymi
planami
zagospodarowania
przestrzennego
oraz
ochrony
zabytków
i
dziedzictwa kulturowego na terenie miasta. Wzięto pod uwagę potencjał
finansowy miasta, możliwości finansowania projektów z funduszy UE oraz
włączenia w proces rewitalizacji kapitału prywatnego. Duże znaczenie ma
wreszcie uwzględnienie potrzeb i możliwości rozwoju, warunków i jakości
życia mieszkańców.
Zasięg opracowanego Programu Rewitalizacji w części ogólnej dotyczy
całego obszaru miasta Pułtusk. Ujęcie tak szerokie wydaje się zasadne ze
względu na ścisłe powiązanie funkcji pełnionych przez poszczególne obszary
miasta. Część szczegółowa opracowania wyznacza mniejsze jednostki, na
których przewidziane są w pierwszej kolejności konkretne działania mające
na
celu
rewitalizację
specyficznych
tych
obszarów
terenów.
Ponadto,
wymagających
poza
wydzieleniem
kompleksowych
działań
rewitalizacyjnych, dla zachowania spójności Programu określono szereg
priorytetowych zadań w poszczególnych trwałych elementach życia miasta –
infrastrukturze technicznej i społecznej.
Przewidziane do realizacji w pierwszej kolejności zadania zgodne są z
priorytetami wynikającymi z uwzględnienia różnych kryteriów i preferencji
mieszkańców.
Zadania ujęte w poniższym opracowaniu stanowią pierwszy etap
złożonego procesu rewitalizacji miasta. Przewiduje się więc systematyczne
uzupełnianie Programu o kolejne bieżące zadania wynikające z rzeczywistych
potrzeb miasta oraz jego aktualnych możliwości finansowych.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
6
II. PROCEDURA OPRACOWYWANIA LOKALNEGO PROGRAMU
REWITALIZACJI
Inicjatorem i koordynatorem działań mających na celu opracowanie
Lokalnego Programu Rewitalizacji był Urząd Miasta i Gminy Pułtusk pod
przewodnictwem Burmistrza p. Wojciecha Dębskiego oraz kierowników
odpowiednich wydziałów funkcjonujących w ramach Urzędu Miejskiego.
Opracowanie
Lokalnego
Programu
Rewitalizacji
dla
miasta
poprzedzone było szerokimi konsultacjami społecznymi
Pułtusk
oraz analizą
kluczowych problemów rozwojowych miasta. W szczególny sposób udział w
opracowanie
dokumentu
wnieśli
pracownicy
Wydziału
Rozwoju
Gospodarczego Urzędu Miejskiego w Pułtusku pod kierownictwem p.
Marianny Bochenek, zapewniając kompletne informacje oraz aranżując
współpracę
stanowiących
różnych
istotne
podmiotów
centra
istniejących
rozwoju
i
na
terenie
aktywizacji
sfery
miasta,
a
społecznej,
gospodarczej i kulturalnej miasta.
Zapewnienie
odpowiedniej
komunikacji
pomiędzy
podmiotami
włączonymi w przygotowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji oraz aktywna
ich partycypacja były możliwe dzięki wyznaczeniu w tym celu zespołu
zadaniowego pracowników Urzędu Miejskiego, a także organizacji spotkań
roboczych z przedstawicielami zainteresowanych podmiotów usługowych
działających na terenie miasta.
Do prac nad programem rewitalizacji Pułtuska aktywnie włączyli się
przedstawiciele miejskich jednostek organizacyjnych. Odpowiednie raporty
na potrzeby opracowania kompletnego programu zostały przedstawione
przez: Spółdzielnie Mieszkaniowe, TBS, Wydział Ochrony Ludności i
Zarządzania
Kryzysowego,
Miejski
Ośrodek
Pomocy
Społecznej,
przedszkola, szkoły działające na terenie obszarów przewidzianych do
rewitalizacji, Powiatowy Urząd Pracy, Miejskie Centrum Kultury i Sztuki,
Muzeum Regionalne, Pułtuską Bibliotekę Publiczną a także odpowiednie
wydziały Urzędu Miasta i Gminy Pułtusk. Nawiązano także współpracę z
Wyższą Szkołą Humanistyczną im. A. Gieysztora. W proces przygotowania
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
7
Programu aktywnie włączyli się także Radni miasta, proponując własne
koncepcje odnośnie sporządzanego dokumentu. W wyniku rozpoznania
potrzeb związanych z bieżącym funkcjonowaniem wymienionych podmiotów
oraz ich planów inwestycyjnych możliwe było opracowanie kompletnego
zestawu działań wchodzących w skład procesu rewitalizacji wybranych
obszarów miasta.
Lokalny Program Rewitalizacji zawiera także podstawowe informacje
dotyczące strony realizacyjnej poszczególnych działań.
Zidentyfikowane na terenie miasta problemy występujące w różnych
sferach życia społeczno-gospodarczego ujęte zostały w Programie wraz z
proponowanymi rozwiązaniami. Rozwiązania te mają formę konkretnych
działań inwestycyjnych, modernizacyjnych bądź prewencyjnych w wymiarze
społecznym.
Zapoczątkowany
rewitalizacji
opracowaniem
zaniedbanych
obszarów
poniższego
miasta
dokumentu
będzie
proces
kontynuowany
w
przyszłości przy aktywnym udziale podmiotów publicznych i oraz partnerów
społeczno-gospodarczych miasta.
Planowane przedsięwzięcia objęte Lokalnym Programem Rewitalizacji
stanowić będą formalną podstawę ubiegania się o środki finansowe UE
pochodzące z różnych programów i funduszy pomocowych.
III. OBSZAR I CZAS REALIZACJI LOKALNEGO PROGRAMU
REWITALIZACJI
Obszar: MIASTO PUŁTUSK
Czas realizacji: lata 2004-2013
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
8
IV. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA
OBSZARZE OBJĘTYM PROGRAMEM REWITALIZACJI
1. Charakterystyka miasta i gminy
GMINA PUŁTUSK jest gminą miejsko – wiejską położoną w powiecie
pułtuskim w północnej części województwa mazowieckiego na pograniczu
Wysoczyzny Ciechanowskiej i Niziny Kurpiowskiej oraz na zachodnim skraju
Puszczy Białej.
GMINA PUŁTUSK graniczy z gminami powiatu pułtuskiego: Gzy, Obryte,
Pokrzywnice, Winnica, Zatory oraz z gminami powiatu makowskiego:
Szelków oraz Karniewo.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
9
MIASTO PUŁTUSK jest położone w środkowej części powiatu pułtuskiego w
odległości około 60 km na północ od Warszawy.
Ogólna powierzchnia GMINY PUŁTUSK wynosi 13372 ha tj. 133,7 km2.
Łączna liczba ludności Gminy wynosi ok. 23,5 tys., przy czym ok. 18 tys.
przypada na miasto zaś tylko ok. 5,5 tys. na obszary wiejskie gminy. W skład
gminy wchodzą następujące miejscowości: Białowieża, Boby, Chmielewo,
Głodowo, Gnojno, Jeżewo, Grabowiec, Gromin, Kleszego, Kacice, Kokoszka,
Lipa, Lipniki Nowe, Lipniki Stare, Moszyn, Olszak, Pawłówek, Płocochowo,
Ponikiew, Przemiarowo, Szygówek, Trzciniec oraz Zakręt.1
Na charakter gminy i miasta oraz możliwości ich zainwestowania istotny
wpływ mają powiązania z sieciami komunikacyjnymi, a także potencjał
gospodarczy położonych w pobliżu ośrodków miejskich. Uwarunkowania te w
istotny sposób wpływają na koszty i możliwe do uzyskania rezultaty
poszczególnych inwestycji.
Korzystne powiązania komunikacyjne gminy pozytywnie wpływają na
współpracę i możliwość rozwoju gospodarczego w oparciu o bardziej odległe,
lepiej rozwinięte ośrodki. Rośnie oddziaływanie głównego ośrodka miejskiego
1
Szczegółowy opis i specyfikę położenia geograficznego Gminy oraz Miasta Pułtusk znajduję się w
opracowanym w 2003 roku Raporcie o stanie Gminy Pułtusk
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
10
w regionie – Warszawy. Coraz więcej mieszkańców Pułtuska dostrzega
jednocześnie potencjał tkwiący w korzystnym położeniu geograficznym i
transportowym
oraz
unikalnych
walorach
turystycznych
miasta.
Długookresowym celem władz miasta winno być promowanie turystyki
wewnątrz zabytkowego centrum miast i stopniowe lub nawet całkowite
przeniesienie
ruchu
tranzytowego
poza
tereny
potencjalnej
turystyki.
Dziewięć głównych dróg prowadzących ruch tranzytowy przechodzi przez
centrum miasta i włączone jest w system dróg miejskich stanowiąc znaczną
uciążliwość zarówno dla mieszkańców jak i użytkowników dróg. W Urzędzie
Miejskim powstała idea budowy obwodnicy prowadzącej ruch transportowy
na zachód od istniejących powiązań komunikacyjnych, która byłaby
włączona w ul. Warszawską na południu i ul. Kościuszki na północy (droga
krajowa nr 61). Ponadto planuje się przeniesienie obecnego terminalu PKS
poza centrum miasta. Zmiana i ograniczenie ruchu tranzytowego są
pożądane także ze względu na konieczność podniesienia bezpieczeństwa
mieszkańców.
W ostatnim czasie uwidaczniają się tendencje w realokacji ludności
polegające na stopniowym przemieszczaniu się ludności wiejskiej do miast
lub obszarów podmiejskich. W dłuższym okresie oznacza to zmiany w
przestrzennym
rozmieszczeniu
ludności
i
jej
koncentrację
przy
pozarolniczych ośrodkach pracy, a w szczególności na obszarach podmiejskich. Wzrośnie liczba zatrudnionych w obsłudze ludności i rolnictwa.
Z uwagi na unikalny zabytkowy charakter miasta, które określane jest
jako „Wenecja Północy” i jest jednym z najstarszych miast Mazowsza2 oraz
jego malownicze położenie wzdłuż rzeki Narew zasadnym wydaje się być
stwierdzenie, iż główną osią rozwoju miasta w najbliższych latach powinna
być szeroko rozumiana turystyka i rekreacja. Potencjał Pułtuska nie wynika
wyłącznie z jego funkcji ośrodka przemysłowego, lecz w przeważającej mierze
z endogennych walorów środowiskowych i turystycznych. Miasto jest także
liczącym się ośrodkiem życia oświatowego i kulturalnego. Znajdujące się na
terenie miasta Dom Polonii, Wyższa Szkoła Humanistyczna im. A.Gieysztora,
2
Pułtusk uzyskał prawa miejskie w 1339 roku
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
11
Muzeum Regionalne, Państwowa Szkoła Muzyczna oraz wiele innych
instytucji kultury stanowiących o potencjale Pułtuska będzie w niedalekiej
przyszłości określało główne kierunki rozwojowe miasta i gminy. Specyficzny
charakter miasta wymusza na władzach miasta działania mające na celu nie
tylko
rewaloryzację
podtrzymujących
ich
i
utrzymanie
bieżące
istniejących
obiektów
funkcjonowanie,
ale
zabytkowych
również
działania
zmierzające do uruchomienia kapitału społecznego Pułtuska oraz włączenia
jak największej grupy mieszkańców w procesy społeczne i gospodarcze
zachodzące
w
mieście.
Rosnące
bezrobocie
na
terenach
miejskich,
poszerzające się zjawisko wykluczenia społecznego oraz nasilające się
zjawiska patologii społecznych stanowią wyraźny impuls dla władz miasta. Z
tego
punktu
społecznych
widzenia
i
identyfikacja
gospodarczych
stanowi
podstawowych
podstawę
do
problemów
określenia
kierunków i zasięgu polityki rewitalizacji miasta.
2. Uwarunkowania środowiska naturalnego na terenie miasta
Środowisko naturalne miasta oraz jego położenie geograficzne stanowi
w
dużej
mierze
podstawę
jego
rozwoju.
Mając
na
uwadze
rozwój
zrównoważony miasta i aspekt ekologiczny jego funkcjonowania jako
skupiska ludzi i miejsca ich działalności gospodarczej konstrukcja planu
rewitalizacji uwzględniać musi podstawowe wymogi środowiskowe.
Zwłaszcza
w
wypadku
przywracania
dawnych
funkcji
poszczególnym
obszarom oraz planowania nowego typu działalności na terenie miasta plany
te nie mogą w fazie realizacji ani funkcjonowania powodować zakłóceń w
funkcjonowaniu lokalnego ekosystemu. Podobnie wszystkie planowane
inwestycje oparte powinny być o nowoczesne technologie, które kładą nacisk
na ochronę środowiska. Szczególne znaczenie mają w tym zakresie stosunki
wodne na terenie miasta. Pułtusk leży w dorzeczu rzeki Narwi, w szerokiej (2
– 4 km) dolinie, w jej dolnym biegu (267 km rzeki). Narew stanowi naturalny
szlak wodny na Wielkie Jeziora Mazurskie i Pojezierze Augustowskie. Rzeka
pełni też istotne funkcje komunikacyjne w rejonie a ponadto bardzo ważnym
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
12
elementem przestrzennym terenu Gminy Pułtusk jest rozległa dolina rzeki
Narew, atrakcyjna z uwagi na bazę wodną, tereny zielone i malowniczą
skarpę.
Najstarsza część miasta, gdzie położona jest większość zabytków
przeszłości, znajduje się na wyspie utworzonej przez rozwidloną odnogę
Narwi. Przecina ona miasto w postaci dwóch malowniczych kanałów,
zwanych Rybitwą i Duszkiem, które mieszkańcy porównują do kanałów
weneckich. Z racji takiego położenia Pułtusk nazywany bywa często „Wenecją
Mazowsza” lub „Wenecją Północy”.
Większa część miasta leży na prawym brzegu rzeki Narwi, na lewym
brzegu rozciąga się część Pułtuska zwana Popławami. Nazwa pochodzi od
nazwy wsi przyłączonej do miast w okresie międzywojennym. Popławy z
Pułtuskiem połączone są dwoma mostami, z których jeden przeznaczony jest
tylko dla ruchu pieszego, natomiast drugi został gruntownie zmodernizowany
i odnowiony.
Wykorzystując wynikające z uwarunkowań środowiska walory miasta,
jego malownicze tereny położone w nad rzeką oraz występujące na tym
terenie wody geotermalne możliwe jest ukierunkowanie rozwoju miasta jako
kurortu wraz z pełnionymi na tego typu terenach funkcjami turystycznorekreacyjnymi. Zasoby wód geotermalnych mogą być także wykorzystane w
produkcji energii na potrzeby ośrodka miejskiego, co dodatkowo przyczynia
się do realizacji koncepcji rozwoju zrównoważonego miasta i gminy Pułtusk.
Aktualny stan środowiska naturalnego w gminie jest stosunkowo dobry.
Uwarunkowania naturalne nie stanowią trudnej bariery rozwojowej dla
dalszego rozwoju funkcji miasta jako ośrodka życia społeczno-gospodarczego.
Zachowane muszą być jednak podstawowe wymogi umożliwiające
bieżącą ochronę zasobów naturalnych a także utrzymanie ich obecnego
stanu w przyszłości. Zachowanie wymogów ochrony środowiska w tym
zakresie ma także wymiar czysto społeczny przez istotny wpływ na poziom
życia mieszkańców miasta. Szczególną uwagę zwrócić należy w procesie
planowania rozwoju miasta na działania wpływające na obecnie zagrożone
elementy środowiska naturalnego. W chwili obecnej zagrożeniem dla walorów
środowiska przyrodniczego jest zanieczyszczenie rzeki Narew przez dopływy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
13
rzek i cieków usytuowanych na terenie gminy i miasta Pułtuska. Na terenie
miasta są to kanały zanieczyszczone ściekami komunalnymi; na terenach
wiejskich – ścieki sanitarne z gospodarstw domowych. Ścieki komunalne są
zagrożeniem dla czystości wód cieków wodnych spływających do Narwi i dla
jakości wód wgłębnych pierwszego poziomu wodonośnego.
Poważnym zagrożeniem dla jakości życia mieszkańców Pułtuska jest
nadmierny ruch tranzytowy i miejscowy w centrum miasta, a szczególnie
baza transportowa PKS usytuowana w centrum miasta.
Uregulowania wymaga też gospodarka odpadami na terenie miasta, co
jest przedmiotem opracowywanej koncepcji powołania Związku Gmin z
terenu powiatu Pułtuskiego, które prowadzą samodzielną gospodarkę
odpadami. Budowa zakładu utylizacji odpadów komunalnych lub centrów
recyklingu jest nie opłacalna przy zbyt małym rejonie obsługi.
Odpowiednie wytyczne i zasady realizacji programowanych inwestycji,
tak w sferze mieszkaniowej, gospodarczej, społecznej wynikają między
innymi z opracowanego w gminie „Raportu o stanie gminy” oraz ze „Studium
Uwarunkowań i Kierunków rozwoju Miasta i Gminy Pułtusk”.
Władze gminy powinny przede wszystkim dołożyć starań, aby nie
dopuścić do pogorszenia stanu środowiska naturalnego. Konieczne jednak są
inwestycje, które mogą ten stan poprawić – gazyfikacja, modernizacja sieci
elektroenergetycznej,
budowa
systemu
odprowadzania
i
oczyszczania
ścieków komunalnych, utylizacja odpadów w tym także z produkcji
zwierzęcej, a także poprawa estetyki gminy poprzez likwidację „dzikich”
wysypisk śmieci.
Istotnym elementem działań na rzecz ochrony środowiska jest edukacja
ekologiczna społeczności lokalnej.
3. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego
Zagospodarowanie
przestrzenne
miasta
i
kierunki,
w
jakich
prowadzony powinien być dalszy rozwój urbanistyczny miasta są wynikiem
oddziaływania wielu różnych czynników lokalnych i ponadlokalnych. Ma tu
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
14
znaczenie tradycja historyczna i wynikła z niej zabudowa architektoniczna,
ale też uwarunkowania środowiskowe, ukształtowanie powierzchni, jakość
gleb itp. Czynnikiem kształtującym przestrzenne zagospodarowanie na
terenie
miasta
jest
wreszcie
dostępność
komunikacyjna
a
także
rozmieszczenie skupisk o charakterze mieszkaniowym, przemysłowym i
rolniczym. W fazie programowania rozwoju miasta szczególna troską objęte
są obszary pozostające pod nadzorem konserwatorskim ze względu na ich
wartość historyczną.
Specyficzny układ urbanistyczny Pułtuska, zachowany od czasów
średniowiecza, stanowi unikalne bogactwo gospodarcze i kulturowe również
dla jednoczącej się Europy, co podnosi rangę działań mających na celu
przywrócenie
miastu
jego
dawnych
funkcji
i
rewitalizacja
obszarów
zagrożonych marginalizacją.
Specjalnym problemem w mieście jest uporządkowanie całego układu
przestrzennego starego miasta. Na obszarze objętym strefą ścisłej ochrony
konserwatorskiej
wprowadzane
są
rygorystyczne
ustalenia
dotyczące
ochrony obiektów zabytkowych oraz realizacji nowego zagospodarowania.
Szczególnie ważne są ustalenia dotyczące realizacji nowej zabudowy, które
muszą zapobiec zmianie charakteru tej części miasta. Dotyczy to zwłaszcza
tej części starego miasta, na obszarze której znajduje się prywatna zabudowa
jednorodzinna.
Rewaloryzacja
tej
zabudowy
odbywa
się
w
sposób
sukcesywny, poprzez indywidualną wymianę zamortyzowanych budynków.
Zatrzymanie zachodzących zmian jest niemożliwe, ale powinny one być
wprowadzane w sposób kontrolowany, aby zostały zachowane walory
dawnego układu, a nowe realizacje nie stanowiły rażącego dysonansu.
Dlatego ważne jest prowadzenie takiej polityki przestrzennej, która nie
naruszy i nie zniszczy starego układu miejskiego.
Na szczególne wyróżnienie zasługuje zatem obszar starego miasta, o
zabudowie niskiej małomiasteczkowej i jednorodzinnej. Ta część miasta pełni
istotne funkcje usługowo-administracyjne. Znaczenie tych funkcji wzrosło w
wyniku uzyskania przez miasto statusu stolicy powiatu.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
15
Według założeń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego miasta i gminy Pułtusk problemem, na obszarze starego
miasta, jest zachowanie zabudowy zabytkowej, charakterystycznej dla
minionego etapu rozwoju miasta. W tej części Pułtuska dominuje zabudowa
o architekturze charakterystycznej dla małych miast na przełomie XIX i XX
wieku. Perspektywiczne kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy
stwarzają ramy przestrzenne dla jej zrównoważonego rozwoju. Planowane
jest także przeobrażenie struktury gospodarczej gminy z typowo rolniczej na
wielofunkcyjną., co zgodne jest z centralnymi zamierzeniami polityki
państwa. Integrowanie polityki przestrzennej państwa z interesami gminy a
także
wpływanie
na
formułowanie
priorytetów
rozwojowych
gminy
uwzględnia zaś rozwój nowych dziedzin, jak np. wszelkie usługi turystyczne,
które potencjalnie świadczone mogą być na terenie Gminy Pułtusk. W
ramach tych przekształceń mieści się rozwój turystyki i usług związanych z
tym sektorem.
Rozpoznawanie stanu przestrzeni gminy wraz z oceną jej przydatności
w poszczególnych działach gospodarki ułatwia zaś faktyczną identyfikację
gminy jako terenu o rzadkich walorach środowiska naturalnego i cechach
klimatu
korzystnie
wpływającego
na
zdrowie
ludzkie.
Stwarza
to
jednocześnie warunki dla marketingu przestrzennych walorów gminy w celu
lokowania tu działalności związanej z preferowanymi formami aktywności
gospodarczej i społecznej.
4. Infrastruktura techniczna
Realizacja inwestycji wyposażających miasto i gminę w kompleksową
infrastrukturę techniczną jest podstawowym czynnikiem mającym wpływ na
jej rozwój. Szczegółowe plany powinny dotyczyć:
•
modernizacji ujęć wody;
•
modernizacji i rozbudowy miejskiej sieci drogowej
•
modernizacji i rozbudowy systemu odprowadzania i oczyszczania
ścieków komunalnych;
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
16
•
modernizacji i rozbudowy miejskich sieci elektroenergetycznych;
•
modernizacji i rozbudowy systemu gazociągowego;
•
gospodarki odpadami stałymi i płynnymi z produkcji rolnej i
pozarolniczej.
Odpowiedni poziom rozwoju systemu komunikacyjnego jest kolejnym
istotnym czynnikiem rozwoju lokalnego. Sieć dróg w mieście wymaga
usprawnień i modernizacji, duże zastrzeżenia budzą stan nawierzchni i
parametry techniczne dróg. Konieczne jest opracowanie koncepcji układu
komunikacyjnego
w
gminie
i
opracowanie
harmonogramów
działań,
niezbędnych do jego wdrożenia. Poza samymi drogami uwagę należy zwrócić
na urządzenia infrastruktury drogowej, czyli chodniki, parkingi, oświetlenie
uliczne, tablice informacyjne oraz ścieżki rowerowe.
Stan systemu komunikacji
Położenie miasta na komunikacyjnej mapie Polski i województwa jest
dość korzystne. Jednakże stan rozwoju infrastruktury komunikacyjnej na
terenie miasta należy uznać za niewystarczający, biorąc pod uwagę ogromny
potencjał
położenia
geograficznego
oraz
rosnące
potrzeby
społeczno-
gospodarcze wewnątrz miasta. Układ komunikacyjny w gminie i mieście
Pułtusk składa się z dróg o różnym znaczeniu a także zróżnicowanym
natężeniu ruchu.
Układ sieci drogowej na terenie Gminy Pułtusk tworzą: drogi publiczne
krajowe, wojewódzkie, drogi powiatowe, miejskie i gminne oraz drogi
niepubliczne wewnętrzne, które nie posiadają uregulowanego statusu
prawnego.
Pułtusk jest ośrodkiem, w którym zbiegają się drogi krajowe i wojewódzkie:
•
droga krajowa międzyregionalna nr 61 prowadząca z Warszawy do
Pułtuska poprzez Legionowo, Serock i z Pułtuska do Suwałk przez
Różan, Ostrołękę, Łomżę, Augustów, która w mieście od południa
włącza się w ulicę Warszawską, a od północy w ulicę Kościuszki,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
17
•
droga krajowa regionalna nr 618, łącząca Pułtusk z Ciechanowem i
dalej prowadząca ruch do Płocka,
•
droga krajowa regionalna 619 łącząca Pułtusk z Nasielskiem i dalej z
drogą międzynarodową E-7,
Drogi wg nawierzchni w gminie Pułtusk
24%
nawierzchnia żwirowa
nawierzchnia twarda
76%
W gminie Pułtusk spośród dróg będących w jej władaniu, aż 76%
stanowią drogi o nawierzchni żwirowej, tylko 24% ogólnej długości dróg
gminnych posiada nawierzchnię twardą. Należy więc dążyć do przebudowy
nawierzchni żwirowej, przy jej wykorzystaniu jako podbudowy tworzyć drogi
o wyższym standardzie (nawierzchnia bitumiczna).
Rzeczywista długość lokalnych ulic miejskich wynosi 37 173mb w tym3:
3
kostka kamienna
243mb/2684 m2
Asfaltobeton
15293mb/91154 m2
asfalt lany
3mb/13 m2
Płyty kamienno-betonowe
1485mb/6770 m2
Żwir
8533mb/53023 m2
kamień polny
478mb/2131 m2
gruntowa
11138mb/62180 m2
Źródło: Zakład Usług Komunalnych i Gospodarki Mieszkaniowej
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
18
Ogółem nawierzchnia chodników 45678mb/126971 m2 w tym:4
Płyty kamienne
54mb/192 m2
Płyty betonowe
8099mb/20635 m2
kostka kamienna
908mb/1966 m2
bitumiczna
4618mb/13463 m2
kamień polny łamany
205mb/438 m2
Gruntowa
31485mb/88962 m2
Żwir
336mb/1315 m2
Wjazdy
4294 m2
Zieleń
21877 m2
Pobocza
9397 m2
Miejsca postoju
1621 m2
razem
37189 m2
Z wyżej przedstawionych tabel wynika konieczność zaplanowania i
przebudowy znacznej ilości chodników. Należy również zwrócić uwagę na
niewielki w stosunku do obszaru miasta Pułtusk (ok. 25 000km2) obszar
miejsc postoju.
Drogi gminne realizują lokalne powiązania zewnętrzne bliskiego zasięgu,
wewnątrzgminne oraz obsługują przyległe zagospodarowanie.
Opisując stan komunikacji w gminie Pułtusk nie sposób pominąć rzeki
Narew w aspekcie szlaku żeglownego, który stanowi naturalną drogę wodną
łączącą Wisłę z Wielkimi Jeziorami Mazurskimi. Droga wodna otwarta jest od
15 kwietnia do 30 października każdego roku. W przypadku niskich stanów
wód szlak żeglowny jest zamknięty, ale jest wytyczany tzn., że armatorzy
pływają na własną odpowiedzialność. Istnienie szlaku żeglownego na rzece
4
Źródło: Zakład Usług Komunalnych i Gospodarki Mieszkaniowej, stan na dzień 31.12.2001r.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
19
Narew bez wątpienia jest ogromnym turystyczno-rekreacyjnym atutem
regionu, który należy jak najlepiej wykorzystać.
Drogi powiatowe w części nie spełniają wymaganych warunków
technicznych
m.in.
odnośnie
szerokości
pasów
drogowych
w
liniach
rozgraniczających, stanu technicznego nawierzchni, szerokości poboczy i
odwodnień. Drogi gminne wymagają modernizacji, część z nich wymaga
położenia nawierzchni bitumicznej. W większości są to drogi gruntowe lub o
nawierzchni żwirowej. Ruch na drogach powiatowych i gminnych jest
obecnie wyraźnie niższy od ich możliwości przepustowych po wymaganych
modernizacjach, natomiast znaczne zwiększenie natężenia ruchu obserwuje
się na drogach łączących gminę i miasto z siecią dróg krajowych oraz siecią
dróg
wojewódzkich.
Stanowiąc
dużą
uciążliwość
dla
środowiska
przyrodniczego (zanieczyszczenia komunikacyjne i hałas) trasy te są dla
gminy
szansą
rozwoju
gospodarczego.
W
ich
sąsiedztwie
następuje
aktywizacja gospodarcza (rozwój handlu, obsługa podróżnych, usługi).
Znalezienie kompromisu między ww. funkcjami to jedno z najważniejszych
zadań stojących przed gminą i miastem Pułtusk.
Elektroenergetyka
Zakład Energetyczny Płock Dystrybucja Wschód Spółka z o. o. Zakład
obsługuje następujące linie przesyłowe:
1. Linie 110 kV
-teren gminy Pułtusk - 1,5 km,
-teren miasta Pułtusk - 0,3 km linii.
2. Linie 15 kV
-teren gminy Pułtusk - 104, l km linii napowietrznych,
-teren miasta Pułtusk - 81,8 km linii napowietrznych i 40,3 km linii
kablowych.
3. Linie 0,4 kV bez przyłączy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
20
-teren gminy Pułtusk - 90, l km linii napowietrznych i 0,6 km linii
kablowych,
-teren miasta Pułtusk - 189,6 km linii napowietrznych i 84,9 km linii
kablowych.
Całkowite zużycie energii na terenie gminy Pułtusk w roku 2002 wyniosło
40.800.000 kWh.
Stan techniczny urządzeń posiadanych przez Zakład określany jako
dobry.
Systematycznie,
w
miarę
posiadanych
środków
oraz
potrzeb
następuje modernizacja oraz budowa nowych urządzeń. Na terenie miasta i
gminy Pułtusk wszystkie budynki mieszkalne posiadają podłączenie do sieci
energetycznej. Budynki nowobudowane podłączane są do sieci energetycznej
systematycznie po załatwieniu odpowiednich spraw formalnych.
Z
uwagi
na
zróżnicowany
stan
techniczny
lokalnych
urządzeń
elektroenergetycznych w poszczególnych rejonach gminy i miasta, bilans
potrzeb i możliwości jest dość trudny do oszacowania.
Dalsze zapotrzebowanie gminy i miasta na energię elektryczną na
planowane w przyszłości i uwzględnione w niniejszym opracowaniu zadania
inwestycyjne na lata 2004-2013, kształtować się będzie przede wszystkim
pod wpływem ekonomicznego oddziaływania poziomu cen energii, a także
tendencji do zastępowania dotychczasowych często mało ekonomicznych
urządzeń przez nowsze, energooszczędne. Budowa nowych linii i stacji
elektroenergetycznych dla zasilania nowych terenów budowlanych winna
zostać uwzględniona na etapie sporządzania planu miejscowego. Zakłady
energetyczne obsługujące gminę i miasto Pułtusk po otrzymaniu od gminy
informacji na temat przewidywanych inwestycji winny dokonać stosownego
bilansu.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
21
Sieć wodno-kanalizacyjna5
Sieć wodociągowa i kanalizacja sanitarna na terenie miasta i gminy
Pułtusk jest eksploatowana przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
Spółkę Z O.O. w Pułtusku , której jedynym właścicielem jest Gmina Pułtusk.
Długość sieci wodociągowej w granicach gminy wynosi 192,8 km, w tym:
•
131,8 km to sieć rozdzielcza
•
6,2 km magistrale wodociągowe
•
54,9 km przyłącza wodociągowe
W samym Pułtusku rozdzielcza sieć wodociągowa posiada długość 46,4 km
przewodów wodociągowych o średnicach od φ 80 do φ 250 mm zbudowanych
z różnych materiałów. Są to rury żeliwne, stalowe, azbestocementowe do
obecnie stosowanych rur PCV
W Pułtusku jest eksploatowana sieć, która została wykonana przed 1945
rokiem , około 10 km. Dotyczy to ulic Świętojańskiej, Benedyktyńskiej , 3-go
Maja, Wojska Polskiego.
Stan techniczny sieci jest zróżnicowany zależny od wieku sieci jak i
zastosowanych materiałów. Najbardziej nietrwałe okazały się przyłącza
wykonywane z rur stalowych, które przy niestaranności wykonanych izolacji
ulegają szybkiej korozji. Są one systematycznie wymieniane.
W ostatnich dziesięciu latach zostały zwodociągowane dzielnice
Pułtuska leżące na lewym brzegu Narwi: Osiedle Popławy i osiedle
Wyszkowskie. Układ sieci jest przede wszystkim pierścieniowy. Woda dla
mieszkańców Pułtuska i kilku okolicznych wsi (Płocochowo, Jeżewo, Kacice,
Lipniki i Grabówiec) czerpana jest z ujęcia zlokalizowanego w północnowschodniej części miasta na obszarze tarasu zalewowego rzeki Narwi. Od
wschodu teren jest ograniczony korytem rzeki, od zachodu jej odnogą –
kanałem. Obecnie ujęcie składa się z 6 studni o łącznej wydajności ok.260
m3/h. Woda czerpana jest z utworów czwartorzędowych, średnia głębokość
studni wynosi 38 m. Ujęcie istnieje od 1934 roku, a do chwili obecnej
odwiercono 24 studnie. Wykonanie takiej ilości otworów wiąże się z jakością
5
Dane UM Pułtusk, 2005
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
22
ujmowanej wody, która charakteryzuje się dużą zawartością związków
żelaza, manganu, wysoką utlenialnością i barwą. W 90 % czerpana woda
pochodzi z infiltracji wód powierzchniowych. W 2005 r planujemy wykonanie
2 odwiertów zastępczych dla studni o małej wydajności. Ujmowana woda
wymaga uzdatnienia w Stacji Uzdatniania Wody zlokalizowanej przy ul.
Kościuszki. Po zmianie przepisów stanowiących o jakości wody nie spełniane
były normy w zakresie utlenialności i barwy. Obecnie po zastosowaniu
nowych złóż są pierwsze rezultaty i woda spełnia wymagania.
Po likwidacji hydroforni w Lipie obsługujemy jedno lokalne ujęcie w
Trzcińcu zaopatrujące w wodę mieszkańców okolicznych wsi. Z tego
wodociągu korzystają następujące wsie: Lipa, Chmielewo, Boby, Kleszewo,
Trzciniec, Zakręt , Białowieża,
Moszyn, Gromin, Lipniki
Nowe, Głodowo,
Przemiarowo i ostatnio wykonany wodociąg Olszak-Kleszewo.
W zakresie infrastruktury związanej z wodociągami rozbudowa będzie
ukierunkowana potrzebami mieszkańców gminy Pułtusk. Na terenie miasta
brak odcinków sieci wodociągowej w ulicach, w które podlegają zabudowie
indywidualnej jednorodzinnej.
Należy tu wymienić rozbudowę dzielnicy Popławy, osiedla Wyszkowskiego,
osiedla
Nowaka.
Należy
również
poprawić
i
modernizować
istniejące
rurociągi. Wybudowanie wodociągu dla wsi Płocochowo i Kacice wraz z
pompownią w Jeżewie spowodowało okresowe spadki ciśnienia u odbiorców
w ul. Nasielskiej. Ten problem powinien być rozwiązany w 2005 r. Obecnie
trwają prace projektowe.
Gorzej przedstawia się uzbrojenie terenów Pułtuska w sieć kanalizacji
sanitarnej. Pułtusk posiada oczyszczalnię ścieków opartą na procesach
mechanicznych, biologicznych i chemicznych. Jest ona zlokalizowana na
lewym brzegu Narwi. Jej przepustowość zaprojektowano na 19500 RLM.
Obecnie w zakresie przepływu wykorzystywana jest w ok. 50% (projekt 5400
m3/d , obecnie przepływ wynosi 2650 m3/d) natomiast w zakresie ładunku
prawie w 80 %. Wiąże się to z dużą ilością ścieków dowożonych 140 m3/d,
których
ładunki
są
kilkukrotnie
większe
od
ładunków
w
ściekach
dopływających do oczyszczalni.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
23
Oczyszczone ścieki spełniają wymogi ochrony środowiska, a redukcja
zanieczyszczeń wynosi ponad 90%. Od czasu oddania do eksploatacji
oczyszczalni powstający osad ściekowy jest wykorzystywany na terenie
oczyszczalni do utrwalania szaty roślinnej. Jednak świadomość ograniczenia
terenu do tego celu nakazuje dokończenie rozwiązań technologicznych w
zakresie gospodarki osadowej.
Długość
istniejącej
kanalizacji
sanitarnej
wynosi
35,5
km,
z
czego
przykanaliki posiadają długość 10,3 km. Od 2000 roku systematycznie
rozbudowywana jest sieć kanalizacji sanitarnej.
Proces rewitalizacji w zakresie infrastruktury wodno – kanalizacyjnej w
Pułtusku został już zapoczątkowany. Zadaniem takim w 2004r. było
wykonanie
sieci
kanalizacji
sanitarnej
w
obrębie
centrum
miasta
podlegającego ochronie konserwatorskiej w ul. Świętojańskiej, Staszica, Al.
Polonii i ul. Kotlarskiej.
Opracowana Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Pułtusk zawiera projekty
i zadania związane z rewitalizacją i rozwojem infrastruktury technicznej w
tym i wodno – kanalizacyjnej.
Rozwój obszaru gminy oraz wymogi stawiane przez Unię Europejską
wskazują na konieczność jak najszybszego skanalizowania obszaru gminy.
Mieszkańcy
gminy
odprowadzają
ścieki
do
szamb,
które
są
często
nieszczelne, co powoduje przenikanie dużych ilości zanieczyszczeń do
gruntu, a w konsekwencji do wód powierzchniowych i podziemnych. Istotne
zagrożenie dla środowiska naturalnego stanowią zbiorniki z gnojowicą.
Z gospodarstw indywidualnych i mniejszych obiektów usługowohandlowych nie przyłączonych do sieci kanalizacyjnej, ścieki powinny być
odprowadzane do zbiorników bezodpływowych, a następnie wywożone do
oczyszczalni ścieków. Zgodnie z art. 37 i 122 ustawy z dnia 18.07.2001 r.
Prawo wodne (Dz.U.Nr.115, poz 1229) wprowadzenie ścieków do wód
powierzchniowych lub gruntu wymaga pozwolenia wodnoprawnego. Istotna
jest
identyfikacja
przypadków
nie
spełniających
tych
warunków,
w
szczególności nieszczelnych zbiorników.
Podstawy prawne i organizacyjne odprowadzania i oczyszczania ścieków
komunalnych, przetransponowujące unijne akty prawne niezbędne do
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
24
realizacji zapisów Traktatu Akcesyjnego w tym zakresie, w szczególności
dyrektywę 91/271/EWG z dnia 21.05.1991 r. w sprawie oczyszczania
ścieków komunalnych, stanowią m.in.:
• ustawa z dnia 08.03.1990 r. o samorządzie gminny, która zobowiązuje
gminy do odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych jako
zadania własne gminy
• ustawa z dnia 18.07.2001 r. Prawo wodne (Dz.U.Nr 115, poz. 1229),
która określa m.in. zasady ochrony wód, a w szczególności zobowiązuje
do:
wyposażenia
aglomeracji
w
zbiorcze
sieci
kanalizacyjne
i
oczyszczalnie ścieków (art. 43, 208) w terminach do 31.12.2010
dla aglomeracji o RLM powyżej 15 000 oraz do 31.12.2015 dla
aglomeracji o RLM od 2 000 do 15 000
zapewnienia 75% redukcji całkowitego ładunku zanieczyszczeń
tlenkami azotu i fosforu w ściekach komunalnych (art. 45)
realizacji
zadań
własnych
gminy
w
zakresie
usuwania
i
oczyszczania ścieków (art. 208)
Konieczne do osiągnięcia standardy jakości dla ścieków oczyszczonych
przedstawione zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia
29.11.2002
roku
w
sprawie
warunków,
jakie
należy
spełnić
przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 212, poz. 1799).
Dopuszczalna masa substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach
przemysłowych
zawiera
Rozporządzenie
Ministra
Środowiska
z
dnia
31.01.2003 roku (Dz. U. Nr 212, poz. 1799).
W terminie do 2006 roku należy ograniczyć lub wyeliminować
wprowadzania do środowiska substancji niebezpiecznych, pochodzących z
obiektów przemysłowych. Zapis ten zobowiązuje zakłady przemysłowe do
dotrzymania obowiązujących standardów jakości oczyszczonych ścieków oraz
do konsekwentnego wdrażania najlepszy dostępnych technik (BAT) w
instalacjach produkujących ścieki:
•
ustawa z dnia 27.04.2001 roku o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628), w
której określone zostały zasady gospodarowania osadami ściekowymi
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
25
wraz z rozporządzeniem wykonawczym, a w tym Rozporządzenie
Ministra Środowiska z dnia 1.08.2002 roku w sprawie komunalnych
osadów ściekowych (Dz. U. Nr 134, poz. 1140 i Dz. U. Nr 1555 poz.
1299)
•
ustawa z dnia 7.06.20021 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i
zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747), na
podstawie których gmina posiada obowiązek określenia kierunku
rozwoju
sieci
wodnokanalizacyjnej
w
miejscowych
dokumentach
planistycznych.
•
ustawa z dnia 27.04.2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr
62, poz. 627)
Obecny system kanalizacji gminy, w szczególności na terenach wiejskich
oraz w dzielnicy Popławy, wiąże się z wieloma uciążliwościami dla
mieszkańców. Do najważniejszych z nich należą:
•
wciąż zbyt niski stopień skanalizowania osiedli;
•
konieczność uciążliwego oraz drogiego dla mieszkańców dowozu
ścieków poprzez system beczkowozów;
•
zagrożenie dla środowiska naturalnego wynikające z beczkowozowego
systemu dowozu ścieków – część ścieków dostaje się nie do
oczyszczalni lecz bezpośrednio do gruntu;
•
nieszczelne przydomowe szamba stanowiące zagrożenie dla wód
gruntowych oraz ryzyko przepełniania się przydomowych szamb;
• dyskomfort aerosanitarny
Przyszłe zagospodarowanie terenu gminy pod inwestycje wymagać
będzie działań ukierunkowanych na kompleksowe uzbrojenie terenów
inwestycyjnych w urządzenia infrastruktury technicznej. Dalsza rozbudowa
systemu kanalizacji będzie krokiem naprzód w kierunku przyciągnięcia
inwestorów oraz nowych mieszkańców do gminy, bez których dalszy rozwój
byłby niemożliwy.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
26
Zaopatrzenie gminy w gaz
Miasto Pułtusk jest zgazyfikowane w około 15 % (stopień gazyfikacji
jest to stosunek liczby gospodarstw domowych, obiektów przemysłowych
oraz pozostałych innych będących odbiorcami gazu ziemnego do liczby
wszystkich tego typu obiektów na danym terenie), natomiast miejscowości
gminne nie są zgazyfikowane. Źródłem zasilania sieci gazowej średniego
ciśnienia miasta Pułtusk jest stacja gazowa redukcyjno - pomiarowa 1°
zlokalizowana w Pułtusku o wydajności nominalnej 6000 nm3 (stacja
wykorzystana w około 11%). Stacja ta jest zasilana poprzez gazociąg
wysokiego ciśnienia 0100 mm relacji Budy Siennickie - Pułtusk. Istniejąca w
mieście Pułtusk sieć gazociągów rozdzielczych średniego ciśnienia posiada
obecnie bardzo duże rezerwy przepustowości i w miarę zwiększonego poboru
gazu istnieją techniczne możliwości rozbudowy tych gazociągów zarówno na
terenie miasta jak i miejscowości gminnych.
Obecnie jest planowana rozbudowa sieci rozdzielczej związana z
przyłączaniem nowych odbiorców. W tym celu będą budowane następujące
gazociągi:
- 090 mm długości 130 metrów w ul. Kombatantów,
- 063 mm długości 110 metrów w ulicach: Tysiąclecia i Kombatantów,
- 063 mm długości 150 metrów w ul. l- go Maja.
Realizacja
wszystkich
inwestycji
związanych
z
rozbudową
sieci
gazowych, będzie odbywała się w miarę zgłaszania się nowych odbiorców i
będzie
możliwa
pod
warunkiem
spełnienia
kryteriów
ekonomicznej
opłacalności dostaw gazu dla Przedsiębiorstwa Gazowniczego oraz zawarcia
porozumienia pomiędzy dostawcą gazu i odbiorcą.
Obecny stan techniczny gazociągów sieci rozdzielczej jest dobry.
Poniżej przedstawione są dane dotyczące liczby odbiorców, wielkości
sprzedaży gazu jak również długości sieci rozdzielczych i ilości przyłączy w
mieście Pułtusk.
Wszystkie poniżej przedstawione dane odzwierciedlają stan gazyfikacji na
dzień 31 grudnia lat: 1999-2002.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
27
Struktura odbiorców i sprzedaży gazu w roku 2002:
Odbiorcy indywidualni
Rodzaj
odbiorców
z
bez
Razem
ogrzewaniem ogrzewania
Ilość
Odbiorcy
Pozostali Razem
przemysłow odbiorcy
365
543
908
0
35
943
589
60
649
0
984
1633
odbiorców
Sprzedaż
gazu
[tyś. mn3]
Struktura odbiorców i sprzedaży gazu w roku 2001:
Odbiorcy indywidualni
Rodzaj
odbiorców
z
bez
Razem
ogrzewaniem ogrzewania
Ilość
Odbiorcy
PozostaliRazem
przemysłow odbiorcy
329
539
868
0
32
900
562
135
697
0
807
1504
Odbiorców
Sprzedaż
gazu
[tyś. mn3]
Gazyfikacja
przewodowa
gminy
jest
elementem
infrastruktury
technicznej, który w znacznym stopniu poprawiłby możliwości rozwoju
gospodarczego i warunki życia mieszkańców (możliwość wykorzystania gazu
dla potrzeb socjalnych i bytowych) przy jednoczesnej ochronie środowiska
naturalnego. Zgodnie z „Prawem energetycznym” jako element prawa
lokalnego, w celu poprawy gospodarki cieplnej na terenie gminy powinny
zostać opracowane „Założenia i plan zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe”.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
28
Gospodarka odpadami
Realizacja zaproponowanych działań nie przyczyni się do powstania
nowych zagrożeń środowiska, natomiast w sposób wyraźny zwiększy poziom
ochrony ziemi, wód podziemnych i atmosfery. Monitoring i ocena wdrażania
planu opierać się będzie na wskaźnikach odnoszących się m.in. do ilości
odpadów wytwarzanych przez statystycznego mieszkańca gminy, stopnia
odzysku surowców wtórnych, udziału społeczeństwa w działaniach na rzecz
poprawy gospodarki odpadami i inne.
Ciepłownictwo
Gospodarka cieplna w gminie Pułtusk opiera się na sześciu źródłach
ciepła, (wyłączając gospodarstwa domowe posiadające własne źródła ciepła)
które eksploatowane są przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w
Pułtusku Spółka z o.o.
Do źródeł tych należą:
1. Ciepłownia przy ul. Kolejowej 8, wyposażona jest w trzy kotły opalane
miałem węglowym. Moc zainstalowana 18,4 MW, zamówiona przez odbiorców
16,445 MW.
2. Kotłownia ul. Panny Marii 2 o zainstalowanej mocy wynoszącej 4,7 MW
oraz mocy eksploatacyjnej 3,7 MW. Kotłownia ta opalana jest miałem
węglowym.
3. Kotłownia węglowa przy ulicy KEN o mocy zainstalowanej 1,63 MW przy
mocy zamówionej przez odbiorców 1,46 MW. Wyposażenie- 3 kotły Es - ka 45
po 0,445 MW oraz 1 kocioł Es - ka 30 o wydajności 0,297 MW. Materiałem
opałowym wykorzystywanym w tej kotłowni jest węgiel gruby. Zużycie opału
419,82 t.
4. Kotłownia węglowa przy ul. 3 Maja 7
Moc zainstalowana 0,12 MW, moc zamówiona przez odbiorców 0,108 MW.
Wyposażenie kotłowni to 1 kocioł Kz -5 opalany koksem.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
29
5. Kotłownia gazowa przy ul. Warszawskiej 27, moc zainstalowana wynosi
0,2 MW , zamówiona przez odbiorców 0,187 MW Kotłownia wyposażona jest
w 1 kocioł Buderus opalony gazem ziemnym - zużycie 57 379 m3.
6. Kotłownia olejowa przy ulicy Wojska Polskiego o zainstalowanej mocy
0,295 MW przy czym moc zamówiona przez odbiorców wynosi 0,269 MW,
wyposażenie kotłowni to 1 kocioł Buderus opalany olejem opałowym lekkim.
Kotłownia gazowa i olejowa to obiekty nowe, eksploatowane 2-3 lata.
Ciepłownia przy ulicy Kolejowej to obiekt eksploatowany od 1975r, kotłownia
kontenerowa przy ulicy Panny Marii działa od 1989r, kotłownia koksowa
przy osiedlu KEN powstała w 1995r, a kotłownia koksowa przy ulicy 3 Maja
w roku 1972. Przedsiębiorstwo prowadzi własne brygady remontowe, co
pozwala utrzymać źródła ciepła w dość dobrym stanie technicznym.
Od 3 lat kontynuowana jest wymiana sieci cieplnej tradycyjnej na sieć
preizolowaną z głównego źródła ciepła - ciepłowni miejskiej. Wymiana
dotyczy najbardziej wyeksploatowanych odcinków sieci.
Telekomunikacja
Na terenie miasta i gminy Pułtusk istnieje nowo wybudowana centrala
telefoniczna, która prawie w całości (99%) zaspakaja potrzeby związane z
posiadaniem przez mieszkańców gminy podłączenia do telefonicznej sieci
stacjonarnej. Duża część abonentów korzysta z usług sieci telefonii
komórkowej.
LP
Miejscowość
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Pułtusk
Białowieża
Boby
Chmielewo
Głodowo
Gnojno
Grabówiec
Gromin
Ogólna liczba
podłączeń do
stacjonarnej sieci
telefonicznej
6809
28
40
46
50
78
93
44
Podłączenia do
stacjonarnej sieci
telefonicznej w
mieszkaniach
5372
26
35
41
49
78
86
43
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
Podłączenia
pozostałe
1437
2
5
5
1
0
7
1
30
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Jeżewo
Kleszewo
Kacice
Kokoszka
Lipa
Lipniki Nowe
Lipniki Stare
Moszyn
Olszak
Pawłówek
Płocochowo
Ponikiew
Przemiarowo
Szygówek
Trzciniec
Zakręt
Razem
27
61
109
25
32
14
61
47
15
5
115
24
56
2
54
7
7847
20
56
100
25
29
14
54
46
15
5
113
23
52
2
49
7
6345
7
5
9
0
3
0
7
1
0
0
2
1
4
0
5
0
1502
Źródło: Telekomunikacja Polska S.A., Pion Obsługi Klientów, Obszar w Płocku.
Mieszkalnictwo
Na terenie Miasta Pułtusk znajduje się 6 368 mieszkań (w tym 5 844
zamieszkane stale oraz 5 973 zamieszkane oraz 21 917 izb) z czego stanowią
one własność:
- osób fizycznych
:
2 918
- spółdzielni mieszkaniowych
:
2 422
- Gminy
:
811
- Skarbu Państwa
:
-
- zakładów pracy
:
19
- pozostałych podmiotów
:
-
Przeciętna liczba osób przypadająca na mieszkania zamieszkane stale
wynosi w mieście Pułtusk 3,27, natomiast na jednego mieszkańca przypada
1,15 izb.
Ogólne
dane
mieszkaniowych
o
według
zamieszkanych
rodzaju
mieszkaniach
podmiotów
będących
i
warunkach
właścicielami
mieszkań prezentuje poniższa tabela:
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
31
Wyszczególnienie
Ogółem
Mieszkania stanowiące własność:
Osób
fizycznych
Spółdzielni
mieszkaniowych
Gminy
Skarbu
Państwa
Zakładów
pracy
Pozostałych
podmiotów
3,67
411
3,53
2,66
x
3,37
x
63,7
80,4
52,3
44,5
x
55,5
x
Przeciętna:
-liczba izb w 1
mieszkaniu
-powierzchnia
użytkowa
mieszkania w m2
Źródło: Dane GUS
Na przestrzeni ostatnich kilku lat sytuacja mieszkaniowa w mieście
znacznie się poprawiła. W dalszym ciągu jednak oddaje się zbyt mało nowych
budynków i mieszkań. Dalszy rozwój miasta wymagać będzie działań
zmierzających do zwiększenia istniejącej bazy mieszkaniowej, gdyż jest to
jeden z najważniejszych czynników wpływających na dodatnie saldo migracji
lokalnej. Atrakcyjna baza mieszkaniowa stanie się elementem trwale
kształtującym potencjał społeczny i gospodarczy Miasta Pułtusk.
Na terenach wiejskich Gminy Pułtusk dominuje zabudowa zagrodowa i
jednorodzinna.
Warunki
Mazowieckiego.
Typowe
mieszkaniowe
jest
także
są
typowe
wyposażenie
dla
Województwa
mieszkań
w
sprzęt
gospodarstwa domowego.
Administratorem
komunalnych
zasobów
mieszkaniowych
jest
Towarzystwo Budownictwa Społecznego6. Ponad to na terenie gminy działa ją
dwie spółdzielnie mieszkaniowe. Pewną część zasobów mieszkaniowych,
przeznaczonych na wynajem, posiadają również prywatni właściciele.
Zasoby mieszkaniowe gminy Pułtusk obejmują:
•
465 mieszkań w 36 budynkach będących własnością gminy,
•
701 mieszkań w 43 budynkach będących współwłasnością gminy,
•
129 mieszkań w 11 budynkach będących w administracji zleconej,
W budynkach komunalnych i w administracji zleconej znajduje się 57
lokali użytkowych o łącznej powierzchni 3870 m2.
W opracowaniu uwzględniono dane UM Pułtusk oraz Raport o stanie miasta i gminy
Pułtusk
6
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
32
Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wynosi około 40 m2,
przeciętna powierzchnia użytkowa na 1 osobę wynosi 15 m2. Właściciele
wykupionych mieszkań opłacają zaliczkę na utrzymanie nieruchomości
wspólnej i fundusz remontowy. W zasobach stanowiących własność gminy
czynsz ustala Rada Miejska, podejmując stosowną uchwałę. Aktualna
stawka czynszu lokalu o pełnym standardzie wynosi 2,13 za 1 m2
miesięcznie. Średnia stawka czynszu wynosi 1,58 za m2. Czynsz ten pozwala
na pokrycie jedynie eksploatacji bieżącej. Na koszt remontów przeznaczone
są wpływy z lokali użytkowych.
Zasoby budynków komunalnych obejmują:
•
23 budynki wybudowane przed 1900r.
•
16 budynków wybudowanych w latach 1900-1945
•
40 budynków wybudowanych w latach 1945-1980
•
11 budynków wybudowanych po 1980r.
Jednym z ważniejszych i najpilniejszych problemów do rozwiązania w
dziedzinie gospodarki mieszkaniowej gminy Pułtusk jest zły stan techniczny
budynków o konstrukcji mieszanej. W złym stanie technicznym są również
inne obiekty na posesjach jak mała architektura i urządzenia komunalne,
które dla prawidłowego utrzymania stanu sanitarno- epidemiologicznego oraz
utrzymania ładu i porządku wymagają całkowitej odbudowy.
Stan techniczny ilustruje poniższa tabela
Lp.
Liczba budynków
Stan techniczny
1
3
Zły stan techniczny- remont nieopłacalny
2
16
Zły stan techniczny- wymagany remont
3
37
Stan średni
4
34
Stan dobry
Źródło: Dane uzyskane z Zakładu Usług Komunalnych i Gospodarki Mieszkaniowej w
Pułtusku
Pełny zakres prac remontowych i modernizacyjnych gminnego zasobu
komunalnego przewyższa aktualnie możliwości finansowe gminy.
W
celu
zapobieżenia
dalszej
dekapitalizacji
administrowanych
budynków należy opracować racjonalny plan remontów ze szczególnym
uwzględnieniem
wymiany
stolarki
okiennej,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
drzwiowej
i
ocieplenia
33
budynków. Na ten cel należy pozyskać preferencyjne kredyty z Krajowego
Funduszu Mieszkaniowego.
Największym problemem w prowadzeniu działalności w zakresie usług
mieszkaniowych jest zadłużenie lokatorów, które na 30.06.2003 stanowi
czterokrotne obciążenie miesięczne. W tym przypadku należy podejmować
działania mające na celu poprawę wykorzystania zasobów mieszkaniowych
np. zamianę na lokal mniejszy przez osoby posiadające zadłużenie.
Na terenie Pułtuska działa także TBS. Towarzystwo Budownictwa
Społecznego jest spółką, która prowadzi działalność w zakresie budowy
mieszkań na wynajem i ich eksploatacji.
W zasobach TBS znajduje się 40 lokali mieszkalnych. Przeciętna
powierzchnia użytkowa mieszkania wynosi 46 m2, przeciętna powierzchnia
na jedną osobę wynosi 15 m2. Stawka czynszu wynosi 7 zł za m2
(eksploatacja + spłata kredytu).
Na terenie gminy Pułtusk działają dwie spółdzielnie mieszkaniowe.
Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa posiada 68 budynków
mieszkalnych obejmujących 2.296 lokali o powierzchni użytkowej 118.914,6
m2 w tym 6 budynków z ogrzewaniem piecowym obejmujących 231 lokali.
Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania wynosi 51,8 m2, co na jedną
osobę zamieszkałą w Spółdzielni daje 16,5 m2. Stan techniczny budynków
jest dobry. Wszystkie budynki wykonane do 1980 roku zostały częściowo lub
całkowicie docieplone. Stawka czynszu wynosi 1,72 zł/m2.
W zasobach Międzyzakładowej Spółdzielni Lokatorsko-Własnościowej
znajduje
się
7
budynków
obejmujących
147
mieszkań.
Przeciętna
powierzchnia mieszkania wynosi 54,52 m2, przeciętna powierzchnia na 1
osobę wynosi 15,15 m2. Średnia stawka czynszu za 1 m2 wynosi 1,75
złotych.
W ostatnich latach spółdzielnie z powodu braku zainteresowania
nowymi mieszkaniami nie prowadziły inwestycji.
Największym
problemem
spółdzielni
jest
długotrwałe
zaleganie
niektórych członków z zapłatą należności za czynsz.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
34
Należy podjąć działania zmierzające do poprawy sytuacji ekonomicznej
mieszkańców - utworzyć więcej miejsc pracy, aby mieszkańcy byli w stanie
ponosić koszty utrzymania swoich lokali.
Analizując zasoby mieszkaniowe w gminie Pułtusk zaobserwować
można wciąż wzrastającą liczbę indywidualnych budynków mieszkalnych. Na
dzień 01.08.2003 liczba budynków mieszkalnych wynosi 3.156.
Gmina Pułtusk, mając dogodne położenie w niewielkiej odległości od
aglomeracji warszawskiej, ma duże szanse na rozwój mieszkalnictwa.
Decydujące znaczenie ma tu cena gruntu pod budowę oraz cena budowy
domu, która jest dużo niższa niż w Warszawie. Głównym problemem jest
jednak brak niezbędnej infrastruktury.
Atrakcyjne położenie gminy Pułtusk nad rzeką Narew sprzyja również
mieszkalnictwu
okresowemu
(domy
letniskowe).
Najwięcej
domów
letniskowych jest w miejscowościach Szygówek, Gnojno, Chmielewo i
Pawłówek. Dość znaczne utrudnienie, ograniczające rozwój budownictwa
letniskowego na terenie gminy Pułtusk, stanowi zasięg oddziaływania
Nadbużańskiego
Parku
Krajobrazowego.
Obostrzenia
wynikające
z
regulaminy Parku powodują ograniczenie praw w swobodnym władaniu
gruntami
przez
indywidualnych
właścicieli
jak
też
uniemożliwiają
wprowadzenie polityki intensywnego rozwoju turystyki indywidualnej i
zbiorowej. Większość działek niezabudowanych
sezonie letnim jest
w pobliżu rzeki Narew w
zajęta przez turystów z przyczepami kempingowymi i
namiotami.
Obecny stan i rozmieszczenie zasobów mieszkaniowych w Polsce jest
odbiciem polityki mieszkaniowej prowadzonej w latach 1946 – 1989.
Podobnie jak w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej, około 25%
zasobów mieszkaniowych pochodzi jeszcze sprzed 1945 roku. Generalnym
założeniem powojennej polityki była idea mieszkania jako dobra socjalnego,
dostępnego dla wszystkich. Obecnie średnio w Polsce na 1 mieszkanie
przypadają ponad 3 osoby, w krajach Europy Zachodniej wskaźnik ten
oscyluje w granicach 2 – 2,2 osoby. W Mieście Pułtusk na 1000 mieszkań
przypada około 3270 osób (wyłącznie zamieszkane mieszkania).
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
35
Miasto może oddziaływać dwutorowo na sytuację mieszkaniową na
swoim obszarze:
•
poprzez
działania
w
istniejących
zasobach,
czy
to
poprzez
redystrybucję mieszkań i realokację mieszkańców, czy też poprzez
gospodarkę remontową i modernizacyjną, a jednocześnie wyburzeniom
substancji
substandardowej,
nie
nadającej
się
do
odnowy
i
rehabilitacji
•
budowę nowych mieszkań
Obecnie w Polsce występuje tendencja do stosowania zbyt niskich
czynszów w stosunku do wartości odtworzeniowej mieszkań7. Zbyt niskie
czynsze z jednej strony blokują wchodzenie kapitału prywatnego w
inwestycje mieszkaniowe przeznaczone na wynajem, z drugiej strony
powodują poważne konsekwencje finansowe, praktycznie uniemożliwiając
sprawne gospodarowanie istniejącymi zasobami. Istotną barierą rozwoju
sektora mieszkaniowego w polskich gminach jest też zbyt wysoki poziom cen
mieszkań
w
stosunku
do
ogólnych
dochodów
mieszkańców8.
Jeśli
uwzględnimy fakt, że system kredytowy nie jest w Polsce rozwinięty, a oferta
kredytowa banków nie znajduje masowej akceptacji (powszechne jest
gotówkowe finansowanie inwestycji), to zrozumiałe staje się gwałtowne
obniżenie rozmiarów budownictwa mieszkaniowego i spadek popytu na
mieszkania.
Olbrzymie zaległości w nakładach na utrzymanie zasobów9 mają swoje
odbicie w deprecjacji zasobów mieszkaniowych – ich fizycznym i moralnym
wyeksploatowaniu i zużyciu. W Polsce po dziś dzień rozpowszechnione jest
zjawisko użytkowania budynków zniszczonych, zagrażających zdrowiu a
nawet życiu mieszkańców. Występujące w polskich samorządach, których
statutowym celem jest prowadzenie gospodarki mieszkaniowej, finansowanie
Stawka czynszu w Polsce, która oscyluje wokół 1-2% wartości odtworzeniowej. Tymczasem
w krajach Europy Zachodniej pokrywa ona około 6-8% wartości odtworzeniowej. Tak niskie
czynsze w Polsce nie pozwalają nie tylko na bieżące administrowanie zasobami, lecz, co
gorsze, nawet na jakiekolwiek remonty i modernizację substancji mieszkaniowej.
8 W Polsce stosunek średniego rocznego dochodu do wartości nieruchomości oscyluje w
granicach 10-15%. W rozwiniętych krajach Europy Zachodniej roczny dochód pozwala
pokryć 25 a nawet do 35% wartości nieruchomości.
7
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
36
gotówkowe w trakcie realizacji inwestycji oznacza w praktyce konieczność
zgromadzenia znacznych środków w krótkim okresie, co w naturalny sposób
ogranicza możliwości angażowania w budownictwo mieszkaniowe bieżących
nadwyżek dochodowych. Nadwyżki te są ograniczone kwotowo, jednak w
długim okresie mają charakter stały i są pewne.
Doświadczenia międzynarodowe wskazują, iż wzrost liczby ludności na
terenie gminy lub miasta musi zostać zaabsorbowany w ramach obecnej
struktury urbanistycznej dzięki „korygującej” realokacji istniejących
zasobów przestrzennych, zarówno mieszkaniowych jak i gospodarczych.
Dalszy rozwój gminy i miasta będzie wymagał zwiększenia istniejącego
kapitału
infrastrukturalnego,
poprzez
wyższą
intensywność
zagospodarowania przestrzeni, a wreszcie jej ekspansję. Obecnie w krajach
rozwiniętych, także coraz silniej w naszym kraju, zarysowuje się tendencja
przesuwania
zasobów
przestrzennych
z
przeludnionego
i
nadmierne
rozbudowanego rolnictwa, oraz przemysłu w kierunku lekkich usług i małej
wytwórczości.
Z uwagi na brak możliwości finansowych polskich samorządów oraz
słabe perspektywy kredytowe w bankach, konieczne jest postawienie na
maksymalnie racjonalne gospodarowanie istniejącymi zasobami poprzez ich
realokację w kierunku najbardziej wydajnych i pożądanych społecznie
funkcji. Sprawnie działający rynek nieruchomości mieszkaniowych musi
umożliwić najbardziej efektywnemu użytkownikowi pozyskanie odpowiedniej
przestrzeni
we
właściwym
miejscu
w
drodze
zakupu
lub
dzierżawy
nieruchomości, pozyskując je od mniej efektywnych użytkowników. W
praktyce samorządowej jednak, taka sytuacja praktycznie nie występuje.
Miasto, zarządzające zasobami komunalnymi, często nie potrafi poradzić
sobie z niedoborem lokalowym na własnym rynku. Wiele ubogich rodzin
„blokuje” duże mieszkania, znajdujące się w atrakcyjnych lokalizacjach.
Mieszkania te mogłyby stać się przedmiotem obrotu na rynku wtórnym,
ewentualnie zostać wynajęte w celach komercyjnych. Miasto powinno, zatem
przeprowadzić gruntowną analizę sytuacji mieszkaniowej, uwzględniając
atrakcyjność poszczególnych lokali oraz możliwości budowy mieszkań, np.: w
9
tzw. luka remontowa
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
37
systemie
TBS10.
Często
środki
pozyskane
ze
sprzedaży/wynajmu
atrakcyjnych lokali w centrum znacznie przewyższają ostateczne koszty
budowy nowych mieszkań dla ubogich, wysiedlonych rodzin. Niestety w
dalszym
ciągu
w
Polsce
występuje
nietrafne
dopasowanie
funkcji
mieszkaniowej w układzie przestrzennym oraz nietrafne dopasowanie
użytkowników do zajmowanych przez nich lokali.
Miasto powinno wspomagać procesy rynkowe, a nie je zastępować.
Większe angażowanie rynku w sektor mieszkalnictwa gmina może osiągnąć
na poziomie lokalnym poprzez:
•
Przyspieszenie urealnienia czynszów w istniejących zasobach;
•
Zmniejszenie
niepewności
planistycznych
w
odniesieniu
do
zagospodarowania gruntów;
•
Większą czytelność i sprawność budowlanych uzgodnień i pozwoleń;
•
Regulację stanów prawnych gruntów i sprawności ksiąg wieczystych;
•
Redukcję kosztów transakcyjnych obrotu nieruchomościami;
•
Większą dostępność terenów uzbrojonych dla inwestorów;
•
Przechodzenie od dotacji podmiotowych do bardziej efektywnych
przedmiotowych;
•
Lepszą i bardziej dostępną informację rynkową.
Otoczenie
bezpośrednio
instytucjonalno-prawne
na
sprawność
jego
rynku
nieruchomości
funkcjonowania.
Rola
wpływa
samorządów,
terytorialnych w tworzeniu należytego otoczenia jest ogromna. Gmina tworzy
znaczną część regulacji wpływających na funkcjonowanie lokalnego rynku
mieszkaniowego, m.in.: poprzez udostępnianie niezbędnych i wiarygodnych
informacji społeczno-ekonomicznych, oraz rynkowych (obrót, ceny, stawka
czynszu), jak również informacji planistycznych i przestrzennych (strategia
rozwoju, plan zagospodarowania przestrzennego). Gmina egzekwuje też,
szereg wymagań niezbędnych do uzyskania, przez inwestorów, pozwoleń na
Towarzystwa Budownictwa Społecznego to samodzielne, posiadające osobowość prawną
podmioty gospodarcze, których specyfika działania polega na budowie, nabywaniu oraz
eksploatacji mieszkań na wynajem o umiarkowanych czynszach, co należy rozumieć jako
obowiązek stosowania czynszu ekonomicznego, tj. pokrywającego wszystkie koszty
10
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
38
zasiedlenie ukończonych inwestycji, co także silnie wpływa na decyzje
lokalizacyjne inwestorów.
5. Identyfikacja problemów
Największym
problemem
miasta
jest
niedorozwój
infrastruktury
technicznej i drogowych połączeń komunikacyjnych. Potrzeby w tym zakresie
znacznie przekraczają możliwości finansowe, dlatego też, konieczne będzie
ubieganie się o środki zewnętrzne – z budżetu państwa i Unii Europejskiej.
Najpilniejsze potrzeby to:
•
Rozbudowa systemu dróg;
•
Budowa kanalizacji;
•
Modernizacja i rozbudowa systemu wodociągowego;
•
Modernizacja systemu elektroenergetycznego;
•
Rozbudowa i modernizacja sieci gazowej w mieście;
•
Poprawa jakości sieci komunikacyjnej.
Potrzeby te są następstwem występujących na terenie gminy problemów
wśród, których można wymienić:
Problemy przyrodnicze i ekologiczne:
•
Zanieczyszczone powietrze wzdłuż głównych tras komunikacyjnych;
•
Zanieczyszczone wody powierzchniowe;
•
Dzikie wysypiska odpadów;
•
Hałas i zanieczyszczenia związane z transportem
•
Bezdomne zwierzęta;
•
Spalanie odpadów na terenie posesji przez właścicieli;
•
Składowanie osadów ścieków i popiołów.
eksploatacji i remontów oraz spłatę wraz z odsetkami kredytu wykorzystanego na
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
39
Problemy związane z infrastrukturą techniczną:
•
Niska przepustowość dróg ponadlokalnych i częściowo lokalnych;
•
Zły stan techniczny części dróg (utwardzonych i nieutwardzonych);
•
Brak infrastruktury kanalizacyjnej na terenach podmiejskich oraz na
gęsto zaludnionym osiedlu na Popławach w południowo-wschodniej
części miasta.
Zgodnie z przyjętymi programami strategicznymi, działania władz Gminy
i Miasta Pułtusk, będą zmierzały do stopniowej likwidacji istniejącej
jakościowej i ilościowej luki w zakresie stopnia wyposażenia w sieci,
urządzenia, oraz obiekty infrastruktury technicznej i społecznej.
6. Gospodarka
Struktura funkcjonalna.
Gmina Pułtusk zaliczana jest do gmin, o silnej funkcji pozarolniczej.
Jedynie około 19% mieszkańców gminy Pułtusk, żyje na terenach wiejskich.
Duża
koncentracja
ludności
w
samym
mieście
oraz
na
terenach
podmiejskich, a także stosunkowo słabe warunki do rozwoju rolnictwa
mierzone słabą klasą bonitacyjną gleb, oraz wysokim poziomem wód
gruntowych
w
dolinach
rzecznych,
decydują
o
dominującej
funkcji
pozarolniczej całej gminy. Sąsiedztwo dużej aglomeracji miejskiej Warszawy
sprawia, że wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych silnie rozwinęła się
działalność gospodarcza. Tendencja ta uwidacznia się szczególnie wyraźnie
wzdłuż drogi krajowej międzyregionalnej nr 61 prowadzącej do Warszawy,
drogi krajowej nr 618 łączącej Pułtusk z Ciechanowem, krajowej nr 619
łączącej Pułtusk z Nasielskiem i drogą międzynarodową E-7 oraz wzdłuż dróg
wojewódzkich, łączących pośrednio gminę z aglomeracją warszawską oraz
innymi miastami powiatowymi. Silnie rozwinął się handel, usługi a także,
finansowanie przedsięwzięć inwestycyjno-budowlanych
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
40
niewielkie zakłady produkcyjno-usługowe i gastronomiczne. Na obszarze wsi
najpowszechniej używane połączenia komunikacyjne ( drogi gminne i
lokalne), wykorzystywane są głównie przez gospodarstwa, oraz rolników
korzystających z maszyn rolniczych.
Miasto
Pułtusk,
znajdujące
się
w
stosunkowo
lepiej
rozwiniętej
gospodarczo centralnej części gminy, stanowi silny ośrodek koncentrujący
wszelkie
funkcje
usługowo-gospodarcze
służące
całej
jednostce
administracyjnej. Rozwój gospodarczy nie tylko samej gminy, ale również
powiatu należy rozpatrywać w kontekście potencjału ekonomicznego miasta
Pułtusk. Silną stroną miasta jest funkcjonowanie na jego obszarze ok. 2300
przedsiębiorstw11, głównie handlowych i budowlanych. W ostatnim czasie
odnotowano, pogłębiającą się dekoniunkturę w całej gospodarce krajowej,
która ma swoje odbicie także na terenach lokalnych. Pozarolniczy charakter
gminy determinuje zadania priorytetowe w zakresie promocji i wsparcie
rozwoju przedsiębiorczości lokalnej. Dalszy jej rozwój na terenie miasta
wymaga w pierwszej kolejności natychmiastowej poprawy sytuacji tzw.
otoczenia biznesu. Rozwój placówek szkolno-wychowawczych, bibliotek,
ośrodków sportowych, w długim okresie sprzyjać będzie zrównoważonemu
rozwojowi gospodarczemu miasta. Przedsiębiorstwa uzyskują w rezultacie,
coraz lepiej wykształconą kadrę pracowników, którzy we własnym mieście
mogą realizować swoje zawodowe aspiracje, bez potrzeby szukania pracy w
innych ośrodkach. Planowane przedsięwzięcia infrastrukturalne zawarte w
Programie Rewitalizacji, również podniosą jakość warunków funkcjonowania
lokalnych przedsiębiorców. Łatwiejszy dostęp do urządzeń infrastruktury
technicznej oznacza w końcowym rozrachunku niższe koszty funkcjonowania
przedsiębiorstwa. Niższe koszty automatycznie wygenerują tzw. wyższy
potencjał inwestycyjny lokalnych firm. Ponadto działania rewitalizacyjne na
terenach osiedli mieszkaniowych w znacznym stopniu poprawią komfort i
jakość życia, co może zdecydować o poprawie wizerunku miasta w oczach
mieszkańców i w konsekwencji zdecydować o zmniejszeniu ujemnego salda
migracji ludzi poszukujących lepszych warunków egzystencjalnych.
11
Stan na rok 2003
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
41
Ważną sferą działalności gospodarczej na terenie Miasta i Gminy
Pułtusk jest turystyka. Rozwój turystyki na terenie gminy i miasta Pułtusk
wymaga zaplanowanych działań ukierunkowanych na zagospodarowanie
terenów położonych nad rzeką Narew (infrastruktura dla żeglarzy – baza
noclegowa, ośrodek żeglarski). Rewaloryzacja zabytkowej Wyspy w zakresie
opisanym
w
Studium
Uwarunkowań
i
Kierunków
Zagospodarowania
Przestrzennego Miasta i Gminy Pułtusk, oraz rozbudowa infrastruktury
towarzyszącej w postaci terenów rekreacyjnych, parków, miejsc postojowych
czy
punktów
gastronomicznych,
poprzez
swój
wpływ
na
wzrost
zainteresowania samym miastem, a przez to do wzrostu dochodów
mieszkańców przyczynią się do trwałego i zrównoważonego rozwoju całego
obszaru miasta. Rewitalizacja objętych Programem Rewitalizacji obszarów
miasta przyczyni się w szczególności w sferze gospodarczej do wzrostu
potencjału społeczno-ekonomicznego służącego aktywizacji gospodarczej i
wzrostu mobilności ekonomicznej lokalnej społeczności.
Gmina Pułtusk wchodzi w skład
obejmującego
Ostrowski,
następujące
Przasnyski,
PODREGIONU OSTROŁĘCKO-SIEDLECKIEGO,
powiaty:
Pułtuski,
Łosicki,
Siedlecki
Makowski,
Ostrołęcki,
Sokołowski,
Węgrowski
Wyszkowski, Miasto Ostrołęka, Miasto Siedlce12. Podregion ostrołęckosiedlecki
obejmuje
obszar
bezpośrednio
graniczący
z
aglomeracją
warszawską charakteryzującą się silnymi i różnokierunkowymi powiązaniami
funkcjonalno-przestrzennymi. Wprowadzenie podziału kraju na jednostki
statystyczne NTS), zgodnego z wymogami prawa Unii Europejskiej i
utworzenie w jego ramach
PODREGIONU OSTROŁĘCKO-SIEDLECKIEGO,
stwarza
przesłanki do nawiązywania partnerskiej współpracy władz samorządowych
12
Zgodnie z ustawą z dnia 29 czerwca 1995 roku o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz.
439) wprowadzono rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2000 roku (Dz. U. Nr
58, poz. 685) NOMENKLATURĘ JEDNOSTEK TERYTORIALNYCH DO CELÓW STATYSTYCZNYCH (NTS),
która została opracowana na podstawie, obowiązującej nomenklatury NUTS w krajach Unii
Europejskiej. NTS dzieli Polskę na terytorialne, hierarchicznie powiązane jednostki na pięciu
poziomach: poziom 1 – obszar całego kraju (NTS 1), poziom 2 – województwa (NTS 2), POZIOM
3 (GRUPY POWIATÓW) – PODREGIONY (NTS 3). Poziom lokalny obejmuje swym zasięgiem:
poziom 4 – powiaty (NTS 4), poziom 5 – gminy (NTS 5). Konieczność wprowadzenia podziału
kraju na jednostki terytorialne (NTS) do celów statystycznych wynika z potrzeby
dostosowania do wymogów prawa Unii Europejskiej w obszarze statystyki regionalnej i
funduszy strukturalnych. W województwie mazowieckim wyróżniono 5 podregionów –
grup powiatów (NTS 3), a mianowicie: ciechanowsko-płocki, ostrołęcko-siedlecki, radomski,
warszawski i miasto Warszawa.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
42
powiatów i gmin wchodzących w jego skład, aby zwiększać szanse na
uzyskanie środków pomocowych ze środków Unii Europejskiej (fundusze
strukturalne, Fundusz Spójności). Większe szanse na pomoc unijną będą
mieć projekty, obejmujące swym zasięgiem przestrzennym oraz efektami
społecznymi, gospodarczymi i ekologicznymi jak największą liczbę ludności.
W strukturze podmiotów gospodarki narodowej dominują podmioty sfery
usługowej
oraz
handlu.
Położenie
gminy
w
obszarze
bezpośredniego
oddziaływania dużego miasta, jakim jest Warszawa oraz fakt, iż bardzo duża
część mieszkańców Pułtuska utrzymuje się z pracy w Warszawie, stwarza
korzystne warunki dla rozwoju właśnie tych gałęzi gospodarki. W związku z
tym działalność typowo produkcyjna ma ograniczony zasięg i nie stanowi
ważnej osi rozwojowej miasta. Działalność typowo rolnicza jest stosunkowo
słabo rozwinięta i stanowi główne źródło utrzymania jedynie niewielkiej
części mieszkańców gminy. Gmina znajduje się w najbliższym zapleczu
usługowo-produkcyjnym Warszawy, co jednocześnie wymusza organizację
takich usług, które nie mogą być bezpośrednio wytwarzane w samej stolicy z
uwagi na brak wystarczającej przestrzeni produkcyjnej. Rosnąca presja na
obsługę rozrastającej się aglomeracji miejskiej determinuje dosyć silny
rozwój usług budowlanych, handlowych oraz transportowych. Istnieje jednak
konieczność pogodzenia tendencji zabudowy z ochroną walorów środowiska,
szczególnie w zakresie gospodarki wodno-ściekowej i energetycznej.
Na koniec czerwca 2003 r. na terenie Miasta i Gminy Pułtusk
zarejestrowanych było 2309 podmiotów gospodarczych. W poniższej tabeli
dokonano zestawienia podmiotów gospodarczych według sekcji PKD.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
43
LP
Rodzaj działalności
1.
2.
Handel i naprawy
Obsługa nieruchomości i
firm
Działalność produkcyjna
Budownictwo
Transport
Pozostała działalność
usługowa
Ochrona zdrowia
Pośrednictwo finansowe
Hotele, restauracje,
gastronomia
Rolnictwo, łowiectwo,
leśnictwo
Edukacja
Ogółem
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Liczba podmiotów
gospodarczych
1026
29
Udział procentowy
125
321
193
465
5,4
13,9
8,5
20,1
39
16
64
1,7
0,7
2,7
3
0,1
28
2309
1,2
100,0
44,4
1,3
Źródło: Rejestr ewidencji działalności gospodarczej prowadzony przez Wydział Rozwoju
Gospodarczego Urzędu Miejskiego w Pułtusku
Struktura działalności gospodarczej Gminy Pułtusk 2003 rok
Działalność
produkcyjna
Pozostałe podmioty
Transport
Handel i naprawy
Budownictwo
Pozostała działalność
usługowa
Zgodnie z danymi przedstawionymi w tabeli największy odsetek
prowadzących działalność gospodarczą stanowią podmioty zajmujące się
handlem i naprawami (44,4%). Tendencja ta utrzymuje się również na
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
44
terenie województwa mazowieckiego oraz na poziomie całego kraju. Podmioty
gospodarcze prowadzące działalność związaną z budownictwem stanowiły
13,9% ogólnej liczby zarejestrowanych przedsiębiorców. Firmy produkcyjne
na
terenie
Gminy
Pułtusk
stanowiły
5,4
%
ogólnego
zestawienia.
Organizacją, która reprezentuje „pułtuskich przedsiębiorców” jest Cech
Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości. Organizacja zrzesza aktualnie ponad
80 podmiotów gospodarczych działających w sferze usług i wytwórczości w
branżach takich jak: piekarstwo, mechanika pojazdowa, mechanika maszyn
i urządzeń rolniczych, instalatorstwo elektryczne, stolarstwo, itd. Cech
Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości w Pułtusku działa w oparciu o Statut
oraz ustawę o rzemiośle z dnia 22 marca 1989r. – tekst jednolity ogłoszony
25 czerwca 2002r. w Dz. U. Nr 112 poz. 979.
W ostatnich latach widoczna jest intensyfikacja obrotu ziemią i
procesów budowlanych, związana z lokalizacją różnych obiektów działalności
gospodarczej, szczególnie wzdłuż drogi krajowej nr 61, która realizuje
powiązania gminy z miastem stołecznym Warszawą.
Obszar gminy charakteryzuje się dość wysokim udziałem użytków
rolnych, których łączna powierzchnia 9 525 ha (stan na koniec 2002 roku)
stanowi 71,3% powierzchni gminy. W strukturze użytków rolnych grunty
orne stanowią ok. 81 %, sady 1,8% natomiast pastwiska i łąki zajmują ok.
17%. Lasy zajmują 10,7% powierzchni gminy (1 437 ha).
Pozostałe grunty i
nieuzytki
Struktura powierzchni Gminy Pułtusk
Lasy i grunty leśne
Użytki rolne
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
45
Gmina Pułtusk charakteryzuje się niskim udziałem sadów, których
łączna powierzchnia stanowi zaledwie 1,8% ogólnej powierzchni użytków
rolnych. Stosunkowo niski udział lesistości w strukturze powierzchni jest
zjawiskiem
niekorzystnym
ze
względu
na
znaczenie
przyrodnicze,
glebochronne i gospodarcze lasów. Lasy są rozproszone i nie stanowią
zwartych kompleksów. Istniejące kompleksy leśne mają wysoką przydatność
rekreacyjną, ze względu na umiarkowane zwarcie, dobrze rozwinięte
podszycie i runo. Konieczne jest zalesienie gruntów o słabych klasach
bonitacyjnych tj. V i VI, nieużytków, enklaw przylegających do większych
obszarów leśnych oraz wprowadzenie pasów zadrzewień przydrożnych i
śródpolnych.
Produkcja rolnicza.
W
roku
2002
ogółem
zarejestrowano
na
terenie
gminy
1
264
gospodarstwa rolne, które ogółem zajmowały obszar 9 527,55 ha13. Na
terenie
miasta
zarejestrowano
360
gospodarstw
rolnych
o
łącznej
powierzchni 1 578,47 ha. Gmina posiada przeciętną na tle kraju i
województwa strukturę obszarową indywidualnych gospodarstw rolnych. Na
1 gospodarstwo rolne przypada 7,53 ha powierzchni ogólnej, w tym około
6,79 ha użytków rolnych. Na 1 gospodarstwo rolne na terenie wsi przypada
zaś 8,79 ha powierzchni ogólnej, w tym około 7,91 ha użytków rolnych.
Większość osób zatrudnionych w rolnictwie, których odsetek w całości
ludności gminy jest niski, ok. 1530 osób wg Spisu Powszechnego 2002
utrzymuje się z pracy we własnym gospodarstwie rolnym przy ok. 11 700
osobach utrzymujących się z pracy najemnej). Jedynie 236 osób na terenie
miasta utrzymuje się z pracy we własnym gospodarstwie rolnym, zaś 10 229
osób w mieście, tj aż 53% ludności gminy i 70% ludności w wieku
produkcyjnym.
787 gospodarstw rolnych z ogólnej liczby 1 264 gospodarstw w gminie
prowadzi wyłącznie działalność rolniczą, co stanowi blisko 62% ogółu.
Niewielka cześć gospodarstw rolnych (204) prowadzi jednocześnie działalność
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
46
rolniczą i pozarolniczą. 215 gospodarstw rolnych, co stanowi 17% ogółu, nie
prowadzi rolniczej i pozarolniczej działalności. Na obszarze wsi występuje
tzw. „dwuzawodowość” rolników, którzy często łączą prowadzenie własnego
gospodarstwa z pracą poza terenem zamieszkania, głównie w mieście.
Struktura gospodarstw rolnych
Grupy
Gospodarstwa
W tym
obszarowe
w liczbach
miasto:
użytków
bezwzględnych
Powierzchnia
Ogólna w
ha
w tym użytków
rolnych
rolnych
Ogółem
1 264
360
9 527,55
8 584,76
do 1 ha
240
122
133,31
104,35
1-5
442
142
1 24131
1 069,13
5-10
266
56
2 202,40
1 940,39
10-15
175
20
2 346,18
2 131,79
141
20
3 60435
3 339,10
15 ha i więcej
Źródło: Dane GUS 2002
Średnia wielkość gospodarstwa rolnego w gminie Pułtusk wynosi 7,53
ha gruntów i jest na poziomie przeciętnej krajowej. Nie stwarza to jednak
możliwości rozwoju wysokotowarowego i efektywnego rolnictwa na terenach
wiejskich gminy w przyszłości, gdyż w dalszym ciągu przeciętna wielkość
gospodarstwa w gminie jest zbyt mała. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż
zdecydowana większość gospodarstw na terenie gminy posiada poniżej 10
ha, a blisko połowa z nich poniżej 5 ha. Gospodarstwa są zbyt małe i
przeludnione w porównaniu z krajami rozwiniętymi Europy Zachodniej,
ukryte bezrobocie w rolnictwie jest zbyt wysokie.
W przyszłości należy stworzyć warunki dla rozwoju małej i średniej
przedsiębiorczości dla pełnego wykorzystania siły roboczej dotychczas
zaangażowanej w małych, przydomowych i niskotowarowych gospodarstwach
rolnych. Tylko działania mające na celu zwiększenie średniej powierzchni
13
Na podstawie Spisu powszechnego 2002
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
47
gospodarstw rolnych wraz z ograniczaniem ukrytego bezrobocia na wsi mogą
zwiększyć szanse skutecznego konkurowania na rynku Unii Europejskiej.
Liczba gospodarstw rolnych względem głównych grup obszarowych w
Gminie Pułtusk
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
do 1 ha
1 - 5 ha
5 - 10 ha
10 -15 ha
15 ha i więcej
Wśród gospodarstw rolnych prowadzących działalność pozarolniczą na
uwagę
zasługuje
fakt
prawie
całkowitego
braku
gospodarstw
agroturystycznych. Agroturystyka w ostatnim czasie staje coraz bardziej
dochodową formą działalności gospodarczej i jest wykorzystywana w wielu
już gminach na terenie Polski dla zasilenia budżetów domowych. Szacuje się,
iż tempo rozwoju tej branży oraz stopień zainteresowania potencjalnych
klientów
gospodarstw
agroturystycznych
znacząco
wzrośnie.
Walory
przyrodnicze oraz bardzo dobry stan środowiska naturalnego są niewątpliwie
silną stroną gminy i miasta. Jednak bez należycie rozwiniętej infrastruktury
agroturystycznej oraz infrastruktury towarzyszącej (np. bary, restauracje,
punkty informacji turystycznej itp.) nie ma możliwości rozwoju tej branży.
Dlatego tez Gmina Pułtusk, mając na uwadze przyszłość wielu, już dziś
nierentownych, niskotowarowych i rozdrobnionych gospodarstw powinna
prowadzić
bardzo
aktywną
politykę
informacyjno-promocyjną
w
tym
zakresie, prowadząc m.in. szkolenia, zebrania informacyjne dla rolników oraz
przedstawiając
rolnikom
szacunkowe
koszty
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
i
korzyści
inwestycji
w
48
agroturystykę. Rozwój właśnie tej branży gospodarki lokalnej, to nie tylko
zwiększone dochody indywidualnych gospodarstw, ale także szereg korzyści
dla samej gminy, która poza zwiększenie własnych dochodów podatkowych,
poprawi także własny wizerunek na zewnątrz i z pewnością przyczyni się do
aktywizacji społeczno-gospodarczej swojego obszaru. Niewątpliwie silną
stroną gminy jest szereg dokumentów planistycznych, bardzo szczegółowo
obrazujących istniejącą sytuację w zakresie środowiska naturalnego. Władze
gminy powinny dostrzec konieczność podniesienia świadomości społecznej z
zakresu małej, drobnej przedsiębiorczości i aktywizacji osób bezrobotnych.
Inwestycje
agroturystyczne
charakteryzują
się
dosyć
niską
kapitałochłonnością i z pewnością mogą w niedalekiej przyszłości stanowić o
sile
lokalnej
gospodarki.
W
przyszłości
rozwinięta
sieć
gospodarstw
agroturystycznych na terenach wiejskich stanowić będzie bazę, głównie dla
turystów odwiedzających zabytkowe miasto.
Powierzchnia zasiewów zbóż podstawowych
Wyszczególnienie
Ogółem
W ha
w odsetkach
Ogółem
4 002,43
100,0
Pszenica
1 319,51
33,0
Żyto
808,11
20,2
Jęczmień
763,72
19,1
Owies
211,88
5,3
Pszenżyto
899,21
22,4
Źródło: Dane GUS.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
49
Struktura zasiewów zbóż podstawowych
Pszenżyto
Owies
Pszenica
Jęczmień
Żyto
W strukturze zasiewów zbóż podstawowych dominuje pszenica (33,0%
ogólnej powierzchni zasiewów), zboże wymagające dobrych gleb oraz
warunków klimatycznych. Na uwagę zasługuje porównywalny areał zasiewów
żyta, jęczmienia oraz pszenżyta – kolejno 20,0%, 19,0% i 22,5% ogólnej
powierzchni zasiewów. W strukturze upraw przeważają rośliny o przeciętnym
lub niskim zapotrzebowaniu na składniki pokarmowe, szczególną rolę pełnią
zasiewy zbóż, zajmujące aż 82,5% ogólnej powierzchni zasiewów wszystkich
ziemiopłodów.
Produkcja zwierzęca
W chowie zwierząt obserwuje się zmiany uzależnione zapotrzebowaniem
rynku na mleko, mięso i inne surowce, a także kształtowaniem się cen zbytu.
W ostatnich latach drastycznie spada obsada bydła. Jest to bardzo
niekorzystna sytuacja w hodowli, gdyż odbudowa stada podstawowego
wymaga znacznych nakładów finansowych i dłuższego okresu.
Hodowla drobiu i pozostałych zwierząt gospodarskich nie odgrywa większego
znaczenia w gospodarce gminy i służy głównie indywidualnym potrzebom
rolników.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
50
Do najważniejszych negatywnych zjawisk w sektorze rolniczym Gminy
Pułtusk należą m.in.:
•
niska opłacalność produkcji rolnej wynikająca z niekorzystnej relacji
cen skupu w stosunku do cen żywności;
•
nadwyżka podaży produktów rolnych nad popytem wynikające z
załamania się eksportu, głównie na rynki wschodnie;
•
systematyczne zmniejszanie się w budżecie państwa nakładów na
rolnictwo;
•
rosnąca pauperyzacja ludności wiejskiej spowodowana upadkiem lub
likwidacją zakładów przemysłowych i usługowych;
•
rosnąca konkurencja towarów unijnych na wspólnym rynku;
•
brak bazy przetwórczej i magazynowej
Potencjał produkcyjny obszarów wiejskich gminy stanowi przydatna do
przekształceń rolnicza przestrzeń produkcyjna oraz zasoby pracy ludności
rolniczej.
Poziom rolnictwa obliczany na podstawie najważniejszych wskaźników
charakteryzujących produkcję rolną (m.in. jakość rolniczej produkcji,
rozdrobnienie gospodarstw, mechanizacja rolnictwa, zatrudnienie, plony
głównych ziemiopłodów, obsada zwierząt gospodarskich) uznać należy za
niski. Z niskim poziomem rozwoju rolnictwa wiąże się niska towarowość
produkcji rolnej, która praktycznie decyduje o słabej kondycji ekonomicznej
ludności rolniczej. Nieopłacalność produkcji, przeludnienie agrarne oraz zbyt
duże rozdrobnienie gospodarstw decydują o minimalnych możliwościach
inwestowania w gospodarstwach rolnych. Słaba koniunktura na rynku
rolniczym oraz brak perspektyw rozwoju dla rolników indywidualnych
ograniczają popyt na wszelkiego rodzaju maszyny i urządzenia rolnicze,
nawozy oraz materiały budowlane. W naturalny sposób ogranicza to także
rozwój sektora pozarolniczego na rynku lokalnym, szczególnie małych,
zakładów
usługowych,
banków
i
kas
spółdzielczych
oraz
zakładów
przetwórstwa spożywczego. Z drugiej jednak strony, znaczna część obszaru
gminy, znajduje się na obszarach o atrakcyjnych walorach przyrodniczych i
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
51
właśnie w rozwoju agroturystyki powinna upatrywać swoją najbliższą
przyszłość.
7. Rynek pracy - Bezrobocie
Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w powiecie pułtuskim na
koniec stycznia 2005 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Pułtusku
zarejestrowane były 4957 osoby bezrobotne ( w tym 2343 kobiet).
Stopa bezrobocia w powiecie pułtuskim za miesiąc grudzień 2004 r.
wynosiła 24,7%, w województwie mazowieckim 15,0%, w kraju 19,1 %.
Strukturę bezrobocia w powiecie, podobnie jak w całym kraju cechują:
•
Wysoki wskaźnik bezrobocia wśród młodzieży (18-25 lat) – 1294
bezrobotnych
•
Wysoki wskaźnik bezrobocia wśród ludności zamieszkałej na wsi –
2656 bezrobotnych.
•
Wysoki wskaźnik bezrobocia wśród bezrobotnych zarejestrowanych
powyżej 12 m-cy (długotrwale bezrobotnych) - 3511 bezrobotnych.
Długotrwałym bezrobociem dotknięte są przede wszystkim osoby młode
w przedziale wieku 24-34 lata, kobiety, bezrobotni bez stażu pracy,
bezrobotni o niskich kwalifikacjach zawodowych i bezrobotni zamieszkali na
wsi.
Prawo
do
zasiłku
na
koniec
stycznia
2005
r.
posiadało
564
bezrobotnych ( w tym 245 kobiet).
Gmina i Miasto Pułtusk posiada korzystne warunki dla rozwoju
drobnego i średniego przemysłu oraz rzemiosła. Decyduje o tym bliskość
aglomeracji warszawskiej, sąsiednich miast powiatowych, dobre połączenia
komunikacyjne, które zwiększają mobilność zawodową ludności. Do pilnych
zadań wymagających kompleksowego rozwiązania należy zagospodarowanie i
przetwórstwo płodów rolnych, co jednocześnie da możliwość stworzenia
nowych
miejsc
pracy.
W
gminie
występuje
tzw.
ukryte
bezrobocie,
szczególnie na obszarach wiejskich w rolnictwie. Wiele osób żyje w
przeludnionych gospodarstwach rolnych bez większych perspektyw rozwoju
zawodowego i podniesienia poziomu życia. Gmina powinna stworzyć jak
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
52
najlepsze warunki wyjścia z ubóstwa, m.in. poprzez organizowanie szkoleń,
spotkań z mieszkańcami oraz promowaniu drobnej przedsiębiorczości,
szczególnie wśród ludzi młodych w wieku poniżej 25 lat, czyli grupy osób
obecnie najbardziej zagrożonej długotrwałym bezrobociem.
W Gminie Pułtusk bezrobocie utrzymuje się na poziomie 2 745 osób14.
Jest ono o tyle niekorzystne, że prawie połowa – 44% - ogółu bezrobotnych
pozostaje bez pracy więcej niż 12 miesięcy.
Bezrobotni według okresu poszukiwania pracy w Gminie Pułtusk15
Wyszczególnienie Ogółem
Według okresu poszukiwania pracy
Do
3 4-12
13
nieustalony
miesięcy
miesięcy
włącznie
i więcej
Ogółem
2 745
299
1 209
1 229
8
Mężczyźni
1 456
180
683
587
6
Kobiety
1 289
119
526
642
2
Źródło: Dane GUS
Bezrobotni wg okresu poszukiwania pracy w Gminie Pułtusk
13 m-cy i więcej
4-12
do 3 m-cy
0%
10%
20%
30%
40%
Mężczyźni
14
15
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Kobiety
Dane GUS, 2003 r.
Dane GUS, 2003 r.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
53
Lustrzanym odbiciem sytuacji w gminie jest samo miasto – Pułtusk.
Podobnie jak na obszarze całej gminy aż 44% ogółu bezrobotnych pozostaje
bez pracy dłużej niż 13 miesięcy i nic nie wskazuje na to, że w najbliższym
czasie ta sytuacja ulegnie poprawie. Dodatkowym elementem pogarszającym
sytuację na rynku pracy jest ujemne saldo migracji, szczególnie ludzi
młodych i przedsiębiorczych, którzy wyjeżdżają z Pułtuska w poszukiwaniu
pracy i lepszych możliwości zarobkowych. Sprawia to, iż większość
bezrobotnych stanowią osoby powyżej 30 roku życia, których mobilność
zawodowa oraz zdolności do przekwalifikowania są niższe. Największą grupę
wśród bezrobotnych stanowią młodzi ludzie w wieku 18 – 24 lat,
stanowiąc 28,1%16 ogółu bezrobotnych przewyższają bezrobotnych z
przedziału wiekowego 25 – 34 lata, których udział wynosi 27,5% ogółu
pozostających bez pracy. Osoby w wieku 35 – 44 lata stanowią 21,7%
ogółu bezrobotnych zaś osoby powyżej 55 roku życia - 2%.
Bezrobotni wg okresu poszukiwania pracy w Mieście Pułtusk
13 m-cy i więcej
4-12
do 3 m-cy
0%
10%
20%
30%
40%
Mężczyźni
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Kobiety
Zarówno w gminie jak i w samym mieście kobiety stanowią blisko 50%
ogółu osób pozostających bez pracy. Wśród kobiet zarysowuje się tendencja
większego bezrobocia, w stosunku do ogólnej ilości bezrobotnych, w miarę
wydłużania się okresu poszukiwania pracy.
16
Źródło: Raport o stanie Gminy i Miasta Pułtusk
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
54
W ostatniej dekadzie utrzymuje się w mieście tendencja dodatnia
przyrostu naturalnego, jednak można zaobserwować wyraźny schyłek
eksplozji demograficznej. Miasto, podobnie jak cały kraj, znajduje się obecnie
w czwartej fazie transformacji demograficznych. W tej fazie pojawiają się
wyraźne symptomy procesów starzenia się społeczeństwa oraz zmiany
obyczajów, stopa urodzeń stopniowo się zmniejsza, dochodząc do poziomu
ustabilizowanej stopy zgonów.
Szacunkowa prognoza demograficzna Miasta i Gminy Pułtusk do roku
2015.17
25000
20000
23623
23498
23373
23248
19103
18978
18853
18728
15000
10000
ludność
gminy
5000
ludność
miasta
0
2000r.
2005r.
2010r.
2015r.
Jak wynika z wykresu, szacunkowa liczba ludności Miasta i Gminy
Pułtusk wykazuje tendencje spadkowe, o około 25 osób w skali roku.
Szacuje się, że w roku 2015 liczba ludności Miasta Pułtusk wynosić będzie
18 728 osób, zaś Gminy 23 248 osób.
Decydujący
wpływ
na
regresywny
charakter
krzywej
zmian
ludnościowych mają głównie czynniki ekonomiczne. Wysokie bezrobocie,
brak ofert pracy oraz niskie wynagrodzenia za pracę determinują młodzież do
wyjazdu na studia do dużych miast, a żywicieli rodzin do poszukiwania pracy
poza obszarem gminy. Jednakże stosunkowo chłonny w drugiej dekadzie lat
90’ warszawski rynek pracy stopniowo utracił swą dynamikę, poddając się
wpływowi ogólnopolskiej stagnacji gospodarczej. Coraz częściej poszukuje się
jedynie wysoko wykształconych i wykwalifikowanych kadr.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
55
Stopa bezrobocia jako % aktywnych zawodowo w powiatach
subregionu ostrołęcko-siedleckiego 2004 rok
30
25
20
15
10
5
0
Łosice
Maków
Ostrołęka
Ostrów Przasnysz Pułtusk
Siedlce
Sokołów Węgrów Wyszków
M.
M. Siedlce
Ostrołęka
W powiecie pułtuskim stopa bezrobocia liczona jako % aktywnych
zawodowo na dzień 31.10.2004 wynosiła 27,4 i była znacznie wyższa niż
przeciętnie w województwie mazowieckim (14,8%) oraz wyższa niż w
podregionie ostrołęcko-siedleckim (20,4%).
Ludność wg ekonomicznych grup wieku w 2002 roku
Wyszczególnienie
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
Razem
23 551
11 339
12 212
w wieku:
5 838
2 985
2 853
Produkcyjnym (18-59/64 lata)
14 633
7 413
7 220
-
mobilnym (18-44 lata)
9 707
4 826
4 881
-
niemobilnym (45-59/64 lat
4 926
2 587
2 339
3 080
941
2 139
przedprodukcyjnym(0-17 lat)
Poprodukcyjnym
(60-/65 lat i więcej)
Źródło: Dane GUS
17
Źródło: Raport o stanie Gminy i Miasta Pułtusk
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
56
Struktura ekonomiczna wieku ludności Gminy Pułtusk
25000
20000
15000
ogółem
mężczyźni
10000
kobiety
5000
0
ra
ze
m
pr
pr
ze
od
dp
uk
ro
cy
du
jny
kc
yjn
y
m
ob
i ln
y
nie
m
ob
i
ln y
po
pr
od
uk
cy
jny
Ok. 62% ludności stanowi ludność w wieku produkcyjnym, co na tle
województwa
pozytywnie
wyróżnia
gminę.
Ludność
w
wieku
przedprodukcyjnym stanowi aż 24,7% ogółu i w związku z tym w przyszłości
należy się liczyć z faktem wystąpienia wzmożonego zapotrzebowania na
miejsca pracy w samej gminie lub nadwyżki podaży siły roboczej ponad
potrzeby gminy i możliwość wyjazdów do pracy np. do Warszawy. W samym
mieście sytuacja przedstawia się w bardzo podobnym świetle. Ok. 63,5%
ludności stanowi ludność w wieku produkcyjnym. Porównywalna jest także
ilość osób w wieku przedprodukcyjnym, stanowiących 24% ludności miasta
Pułtusk.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
57
Struktura ekonomiczna wieku ludności Miasta Pułtusk
20000
18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
ogółem
mężczyźni
kobiety
ra
ze
m
Konieczne
jest
pr
pr
ze
od
dp
uk
ro
cy
du
jny
kc
yjn
y
stworzenie
m
nie
m
ob
i ln
y
dogodnych
ob
i
po
pr
od
uk
cy
jny
ln y
warunków
dla
procesów
rozwojowych w sektorze prywatnym, głównie poprzez prowadzenie inwestycji
infrastrukturalnych sprzyjających korzystnym warunkom inwestowania
(dodatkowe
miejsca
pracy,
wykorzystanie
potencjału
społecznego
i
intelektualnego Pułtuska). W celu wykorzystanie walorów turystycznych i
przyrodniczych
niezbędne
są
inwestycje
mające
na
celu
poprawę
komunikacji gminnej (budowa parkingów, modernizacja ulic i dróg gminnych
oraz inwestycje proekologiczne).
Identyfikacja problemów
Problemy natury gospodarczej występujące w Gminie PułtuSK to:
1.
brak większych zakładów pracy oraz niski potencjał gospodarczy
Pułtuska
2.
brak terenów pod większe inwestycje;
3.
niedostatecznie rozwinięty układ komunikacyjny;
4.
brak systemu zachęt inwestycyjnych;
5.
słaba rozwinięta infrastruktura turystyczna;
6.
słaba motywacja mieszkańców w zakresie prowadzenia własnej
działalności gospodarczej;
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
58
7.
mała aktywność przedsiębiorców w poszukiwaniu zewnętrznej
pomocy finansowej;
8.
brak współpracy z instytucjami otoczenia biznesu;
9.
emigracja ludzi młodych i przedsiębiorczych w poszukiwaniu
pracy
10. niespójne prawo podatkowe i gospodarcze w Polsce;
11. niedorozwój urządzeń infrastruktury technicznej na terenie
miasta znacznie ograniczający możliwości inwestowania kapitału
przez inwestorów zewnętrznych
Istotnym problemem gospodarczym gminy i miasta jest bezrobocie.
Działania samorządu powinny koncentrować się na tworzeniu sprzyjających
warunków dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż to one w
największym stopniu są w stanie tworzyć nowe miejsca pracy. Dlatego też
tak istotna jest poprawa infrastruktury technicznej i rozbudowa sieci dróg.
Istotne też jest wykorzystanie potencjału rozwoju turystyki i agroturystyki.
Są to kolejne dziedziny, w których możliwe jest powstanie nowych miejsc
pracy.
8. Sfera społeczna
Sytuacja demograficzna i społeczna terenu objętego Programem Rewitalizacji
Gmina Pułtusk należy do jednych z większych pod względem liczby
mieszkańców i powierzchni gmin województwa mazowieckiego.
Sieć osadnicza jest stosunkowo mocno rozdrobniona, przy czym silnie
zaznacza się polaryzacja gęstości zaludnienia w kierunku występowania
głównych szlaków komunikacyjnych, łączących gminę z sąsiednimi miastami
powiatowymi i Warszawą. Fakt bardzo dużego przestrzennego skupienia
mieszkańców w mieście oraz występujące duże różnice w nasileniu procesów
urbanizacyjnych w poszczególnych częściach gminy są o tyle niekorzystne,
gdyż
utrudniają
wyposażenie
w
obiekty
infrastruktury
społecznej
i
technicznej wszystkich terenów gminnych. Niekiedy podłączenie do sieci
infrastruktury technicznej odległych, lecz słabo zaludnionych części gminy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
59
wiąże się ze znacznie większymi nakładami finansowymi, aniżeli podłączenie
znacznie większej liczby użytkowników w innej części. Wszystko to wpływa
niekorzystnie na podnoszenie jakości życia mieszkańców obszarów wiejskich
i stanowi istotną barierę rozwojową terenów położonych poza miastem.
W gminie na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadają 61 osoby w
wieku nieprodukcyjnym, zaś w samym mieście na 100 osób w wieku
produkcyjnym przypada 57 osób.
Struktura ludności wg wieku w 2002 roku w Mieście Pułtusk:
Wiek
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24 25-29 30-39 40-49 50-59 >60
Liczba
970
1 190 1 435
1 829
1 885
1 480 2 384 3 144
2 203
Razem
2 590 19 110
Źródło: Na podstawie danych GUS (Spis powszechny z 2002 roku)
Struktura wieku ludności Miasta Pułtusk
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
0-4 lata
5-9 lat
10-14 lat
15-19 lat
20-24 lat
25-29 lat
30-39 lat
40-49 lat
50-59 lat
>60 lat
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS (Spis powszechny z 2002 roku)
Ludność w wieku 13 lat i więcej według poziomu wykształcenia i grup wieku
w Mieście Pułtusk
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
60
Wykształcenie
Wyższe
Policealne
Średnie
Zasadnicz
e
zawodowe
Podstaw.
ukończone
Podstaw.
nieukom.
i bez
wykształcenia
szkolnego
16 116
2 032
652
5 361
3 375
4 262
437
-
13-19
2 433
-
-
241
143
1 827
218
-
20-29
3 365
695
100
1 511
810
240
18
-
30-39
2 384
450
135
789
812
190
8
-
40-49
3 144
406
239
1 157
943
386
13
-
50-59
2 203
266
133
891
480
420
13
-
60-64
696
87
25
255
80
237
12
-
Pow. 65
1 894
128
20
517
112
962
155
-
Mężczyźni
7 567
761
153
2 464
2 014
1 993
182
-
499
2 897
1 361
2 269
255
-
Grupy
wieku
Ogółem
Ogółem
Kobiety
8 552
1 271
Źródło: Dane GUS
Nieustalon
y poziom
Struktura wykształcenia ludności Miasta Pułtusk
5000
4000
Ogółem
Mężczyźni
3000
Kobiety
2000
ie
us
ta
lo
ne
N
e
Śr
ed
Za
ni
sa
e
dn
ic
ze
za
wo
do
w
Po
lic
ea
ln
e
W
yż
sz
e
0
Po
ds
Po
ta
ds
wo
ta
w
wo
e
w
e
ni
eu
ko
ńc
zo
n
1000
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS (Spis powszechny z 2002 roku)
Edukacja, ochrona zdrowia, sport i kultura.
Wymienione powyżej aspekty życia społecznego miasta stanowią w dużej
mierze o jakości życia mieszkańców, a także ich poczuciu bezpieczeństwa. Z
tego względu są to jedne z priorytetów lokalnej polityki społecznej.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
61
Placówki oświatowe powinny zapewnić młodzieży poziom kształcenia,
który pomoże im w dalszej edukacji na poziomie średnim i wyższym.
Istotnym elementami poprawiającymi jakość kształcenia są baza lokalowa,
wyposażenie w pomoce naukowe oraz kwalifikacje kadry pedagogicznej. To
samo dotyczy placówek świadczących usługi medyczne.
Na poziomie miasta i gminy konieczne jest opracowanie planu działań,
które stanowiłyby dla młodzieży alternatywę dla ucieczki do większych miast
lub bezproduktywnego spędzania czasu.
Należy wykorzystać istniejącą bazę sportowo – rekreacyjną oraz dążyć do
jej rozbudowy. Istotna dla osiągnięcia zamierzonych celów jest ścisła
współpraca samorządu, placówek oświatowych, kulturalnych, sportowych i
instytucji zajmujących się pracą z młodzieżą.
Tradycje miasta i obecnie identyfikowane kierunki rozwoju wskazują
na istotną rolę odgrywaną przez bazę edukacyjną regionu. Poprzez
zapewnienie odpowiedniego kierunku kształcenia kształtowana jest lokalna
polityka społeczna, między innymi w zakresie zapewniania odpowiednich
zasobów siły roboczej.
Na sieć przedszkolno-szkolną w Gminie Pułtusk składają się 4
przedszkola, 7 szkół podstawowych, 5 gimnazjów, 3 szkoły ponadgimnzjalne
oraz 1 uczelnia wyższa.
Edukacja przedszkolna
Na terenie Gminy Pułtusk istnieją 4 przedszkola w tym 3 w mieście
oraz 1 przedszkole w Przemiarowie. Średnio na 1 odział przedszkolny
przypada 23 dzieci.
Poniższe zestawienie przedstawia kierunki rozwoju przedszkoli na terenie
gminy Pułtusk:
•
Doskonalenia i podnoszenie efektów pracy wychowawczo- dydaktycznej
poprzez wzbogacenie metod i form pracy, uściślanie współpracy z
rodzicami i środowiskiem,
•
Doskonalenie zawodowe nauczycieli,
•
Promocja przedszkoli w środowisku lokalnym,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
62
•
Kontynuowanie
działań
na
rzecz
wzbogacenia
bazy
przedszkola-
pozyskiwanie środków pozabudżetowych,
•
Pomoc dzieciom znajdujących się w „trudnych” rodzinach poprzez
kontynuację współpracy z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej,
Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Kuratorami Sądu Rejonowego.
Szkoły podstawowe i gimnazja
Na
terenie
Gminy
Pułtusk
funkcjonuje
6
Publicznych
Szkół
Podstawowych, 1 Społeczna Szkoła Podstawowa, 4 Publiczne Gimnazja oraz
Społeczne Gimnazjum tworzące ze Społeczną Szkołą Podstawową Zespół
Szkół Społecznych STO.
W niżej zamieszonej tabeli zestawiono dane dotyczące szkolnictwa,
którego organem prowadzącym jest Gmina Pułtusk.
Lp.
1
2
Publiczna Szkoła Podstawowa nr2
F. Grabówiec
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3
3
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4
4
7
Publiczna Szkoła Podstawowa
Płocochowie
Publiczna Szkoła Podstawowa
w Bobach
Zespół Szkolno-Przedszkolny
w Przemiarowie
• Publiczna Szkoła Podstawowa
• Publiczne Gimnazjum
Publiczne Gimnazjum nr 1
8
9
5
6
Liczba
Liczba
Uczniów oddziałów
327
13+2”0”
7
2
716
26+2”0”
Szkoła
Liczba
nauczycieli
29
51
788
27+3”0”
55
99
6+1”0”
9
67
6+1”0”
8
104
49
385
6
3
15
10
8
34
Publiczne Gimnazjum nr 2
171
6
15
Publiczne Gimnazjum nr 3
510
17
42
w
Źródło: Dane uzyskane z Wydziału Organizacji i Nadzoru Urzędu Miejskiego w Pułtusku
Polityka
oświatowa
wobec
szkół
podstawowych
i
gimnazjaLnych w Gminie Pułtusk
•
Stworzenie młodzieży atrakcyjnych warunków bezpiecznego i aktywnego
spędzania czasu wolnego poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
63
•
Przeciwdziałanie patologiom społecznym,
•
Wzmocnienie funkcji wychowawczych szkoły,
•
Rozszerzenie oferty nauki języków obcych dla uczniów,
•
Wyposażanie pracowni w sprzęt i pomoce dydaktyczne,
•
Podnoszenie kwalifikacji kadry pedagogicznej,
•
Nawiązania kontaktu ze szkołami z zagranicy,
•
Wspomaganie wdrażania programów autorskich realizowanych przez
szkoły.
Szkolnictwo ponadgimnazjalne
Szkolnictwo ponadgimnazjalne odgrywa bardzo istotną rolę z punktu
widzenia rozwoju miasta. Przy wyborze szkoły i kierunku należy brać pod
uwagę miedzy innymi możliwości rynku pracy i oczekiwania pracodawców. W
związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa organem prowadzącym
dla szkolnictwa ponadgimnazjalnego stał się powiat. Na terenie Pułtuska
istnieją następujące szkoły ponadgimnazjalne:
Zespół Szkół Zawodowych im. Jana Ruszkowskiego
Zespół Szkół im. Bolesława Prusa
Liceum Ogólnokształcące im. Piotra Skargi
Zespół Szkół Rolniczych im. Jadwigi Dziubińskiej
Polityka oświatowa wobec szkół ponadgimnazjalnych w
Gminie Pułtusk
•
Rozszerzenie oferty nauczania języków obcych,
•
Stosowanie nowoczesnych, aktywnych metod pracy z uczniem,
•
Kształtowanie postaw przedsiębiorczych u uczniów,
•
Rozwój bazy sportowej szkół,
•
Udział w edukacyjnych projektach europejskich,
•
Doskonalenie zawodowe kadry pedagogicznej,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
64
•
Współpraca
ze
środowiskiem
lokalnym
przy
realizacji
programów
dydaktycznych, wychowawczych i profilaktyki,
•
Współpraca z uczelniami,
•
Rozszerzenie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy.
Szkolnictwo wyższe
Na terenie miasta Pułtusk funkcjonuje Wyższa Szkoła Humanistyczna
im. Aleksandra Gieysztora. Szkoła jest członkiem Konferencji Rektorów
Akademickich
Szkół
Polskich,
należy
także
to
European
University
Association oraz Compostela Grupo De Universidades.
WSH uznana jest za najlepszą niepaństwową uczelnię uniwersytecką oraz za
najlepszą niepaństwową szkołę wyższą w kategorii szkół niebiznesowych.
Szkoła kształci studentów na pięciu wydziałach:
•
Filologia polska
•
Historia
•
Nauki Polityczne
•
Pedagogika
•
Administracja
Każdy wydział oferuje do wyboru wiele specjalności zarówno na studiach
licencjackich, magisterskich, jak i podyplomowych. Dodatkowo na Wydziale
Historycznym od 2001 roku i na Wydziale Nauk Politycznych od 2002 WSH
posiada uprawnienia do nadawania stopnia doktora nauk humanistycznych.
W
2000
r.
Wyższa
Szkoła
Humanistyczna
imienia
Aleksandra
Gieysztora utworzyła Ośrodek Studiów Epoki Napoleońskiej. Zadaniem
Ośrodka jest połączenie prac badawczych z promocją tradycji napoleońskiej i
przypomnieniem miejsc związanych z pobytem Napoleona na Mazowszu,
Mazurach i Warmii.
Wychodząc naprzeciw zainteresowaniom i oczekiwaniom studentów WSH
utworzyła Instytut Archeologii i Antropologii. Dzięki Instytutowi prowadzone
są liczne badania wykopaliskowe, teoretyczne i praktyczne zajęcia, podczas
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
65
których studenci poznają techniki rekonstrukcji i wstępnej konserwacji
wykopalisk.
Międzynarodowa
współpraca
uczelni
na
polu
naukowym
i
dydaktycznym stwarza ogromne możliwości aktywizacji Pułtuska. Sprzyja to
długotrwałemu wzrostowi gospodarczemu i podniesieniu poziomu życia
mieszkańców.
Pomoc społeczna
Pomoc społeczna jest integralną częścią polityki państwa, mającej na
celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji
życiowych, z którymi nie są w stanie sobie poradzić wykorzystując własne
środki
oraz
możliwości.
Celem
pomocy
społecznej
jest
zaspokojenie
niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania
w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc społeczna
powinna w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia
oraz trwałej integracji ze środowiskiem.
Zadania z zakresu pomocy społecznej obejmują w szczególności:
•
pomoc
finansową
(zasiłki
stałe,
stałe
wyrównawcze,
okresowe,
okresowe gwarantowane, okresowe specjalne, macierzyńskie zasiłki
okresowe i jednorazowe, zasiłki celowe, celowe specjalne, renty
socjalne, zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne)
•
usługi (usługi opiekuńcze, pomoce sąsiedzkie)
•
pomoc
rzeczową
(odzież,
wyprawki
szkolne,
posiłki,
udzielanie
schronienia)
•
pracę socjalną, rozumianą jako działalność zawodową, nakierowaną na
pomoc osobom i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności
do funkcjonowania w społeczeństwie oraz na tworzeniu warunków
sprzyjających temu celowi)
Cechy
charakterystyczne
jednostek
organizacyjnych
realizujących
zadania z zakresu pomocy społecznej to dobre przygotowanie zawodowe
zatrudnionej kadry, odpowiednia baza techniczna w wystarczającej ilości i
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
66
dobrym stanie technicznym. W ostatnim czasie zauważyć można duże
rozwarstwienie w poziomie życia ludności. Gwałtownie narasta i nasila się
proces pauperyzacji całych środowisk, zwłaszcza na terenach wiejskich. To
właśnie ludność z terenów wiejskich powinna zostać objęta szczególną
opieką ze strony państwa. Jednak charakter i zakres tej pomocy nie
powinien ograniczać się wyłącznie do transferu świadczeń rzeczowych lub
innych usług pomocowych, lecz obejmować szeroko rozumiany rozwój
lokalnych zasobów ludzkich. Gmina powinna opracować programy wyjścia z
ubóstwa, alkoholizmu oraz innych patologii społecznych organizując np.
spotkania informacyjne, kluby lokalne, koła zainteresowań, szkolenia i
praktyki zawodowe, różnego rodzaju odpłatne roboty publiczne na jej terenie.
Świadczeniem pomocy społecznej w gminie Pułtusk zajmuje się Miejski
Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
którego działalność leży w gestii Starostwa Powiatowego.
W 2002 r. z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej skorzystało:
•
1166 rodzin w formie zasiłków i pomocy w naturze oraz składek
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne,
•
62 rodziny w formie zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych,
•
75 rodzin w formie usług opiekuńczych oraz specjalistycznych
usług opiekuńczych,
•
576 rodzin w formie dożywiania uczniów w szkołach.
Ochrona zdrowia
System
ochrony
zdrowia
jest
jednym
z
kluczowych
elementów
wpływających na poziom życia i ogólne warunki bytowe mieszkańców miasta.
Mieszkańcy Gminy Pułtusk są objęci opieką zdrowotną świadczoną przez
publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, które świadczą usługi w
zakresie
lecznictwa
zamkniętego
i
podstawowej
opieki
zdrowotnej,
specjalistyki oraz pomocy doraźnej.
Na terenie miasta funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej oraz Przychodnia Medycyny Rodzinnej.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
67
Dział pomocy doraźnej zabezpiecza wyjazdy do nagłych zachorowań i
wypadków na obszarze działania lecznictwa podstawowego dla rejonu
operacyjnego nr 29 (powiat pułtuski bez gminy Świercze).
Personel medyczny SP ZOZ w Pułtusku liczy 33 lekarzy, 173 pielęgniarki i
położne oraz 42 techników medycznych.
Placówka boryka się jednak z licznymi problemami, często natury
finansowej, ale też problemem w działalności placówki jest zdekapitalizowana
baza techniczna oraz brak nowoczesnego sprzętu medycznego.
Ze względu na zły stan techniczny budynku obecnego szpitala istnieje
pilna potrzeba dokończenia budowy szpitala na osiedlu Popławy. Niezbędne
jest podjecie stosownych działań zmierzających do pozyskania środków
finansowych na kontynuację rozpoczętej inwestycji.
Po wprowadzeniu nowego systemu opieki zdrowotnej na terenie gminy
Pułtusk powstały niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. Porady w zakresie
podstawowej opieki zdrowotnej i porady specjalistyczne udzielane są również
przez lekarzy posiadających gabinety prywatne. Niepubliczne zakłady opieki
zdrowotnej funkcjonujące na tereni miasta to:
L.p.
Nazwa
1
Caritas Diecezji Płockiej
2
Centrum Medyczne "Gajda- Med."
3
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Nowa- Med."
4
Zespół Przychodni Specjalistycznych "Al-Med."
5
Zespół Lekarzy Specjalistów "Medyk"
6
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Eskulap"
Na terenie miasta istnieje 14 gabinetów stomatologicznych oraz 8 aptek.
Zadania ochrony zdrowia to przede wszystkim dostępność do usług
medycznych, doposażenie w sprzęt medyczny, działania w zakresie promocji
zdrowia i oświaty zdrowotnej, pozyskiwanie kadry lekarskiej a także poprawa
stanu technicznego obiektów- szpitala i przychodni.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
68
Kultura, dziedzictwo i tradycja intelektualna Miasta
Pułtusk
Jednym z warunków racjonalnego rozwoju miasta i gminy jest
równoważenie procesów zachodzących w sferze gospodarczej jak i społecznej
miasta, wraz z dbałością o zachowanie tradycyjnych, typowych dla regionu
funkcji. Wymaga to znajomości tak historii, jak i tradycji dominujących w
regionie a także umiejętności włączenia pozostałości dawnego układu
przestrzennego miasta w dzisiejsze życie gospodarcze i kulturalne. Trwałym
elementem zagospodarowania terenu są zasoby dziedzictwa kulturowego
świadczące o ciągłości dorobku wielu pokoleń. Zasoby te w przypadku
Pułtuska związane są silnie z tradycjami edukacji i szkolnictwa na terenie
miasta. Zlokalizowane tu w przeszłości szkoły i kolegia prowadzone zwykle
przez zgromadzenia zakonne dały początek tradycjom miasta, które i dziś
kontynuowane są dzięki działającym na tym terenie placówkom.
Pułtusk jest jednym z najstarszych miast na Mazowszu. Przypuszcza
się, iż pierwsza nietrwała lokacja w 1257r. związana była z tzw. Starym
Miastem. Na wyspie miasto na prawie chełmińskim lokował miasto bp
Klemens Pierzchała w 1339r.
Dynamiczny rozwój Pułtuska nastąpił w XV w., gdy miasto stało się
rezydencją biskupów płockich. W poł. XV w. w mieście wybudowano
kolegiatę, w XVI w.: kościoły, szpital, łaźnię miejską, apteki i przytułki dla
ubogich. W XV – XVI w. Pułtusk stał się ważnym ośrodkiem produkcji
rzemieślniczej i eksportu zboża, który był możliwy dzięki położeniu nad rzeką
Narwią.
Pomyślny
rozwój
gospodarczy
Pułtuska
sprzyjał
rozwojowi
szkolnictwa oraz życia kulturalnego. W pułtuskiej kolegiacie przechowywany
był najstarszy, zachowany do naszych czasów, relikt średniowiecznej sztuki
rękopiśmienniczej z XI w., tzw. „Złoty Kodeks Pułtuski”. W Pułtusku działała
pierwsza na Mazowszu drukarnia (1530r.).
W 1565r. bp Andrzej Noskowski sprowadził do Pułtuska jezuitów
z Braniewa, którzy utworzyli jedno z najsławniejszych kolegiów na ziemiach
polskich. W kolegium nauczali m.in. Jakub Wujek – tłumacz pierwszego
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
69
polskiego przekładu Biblii, Piotr Skarga wybitny kaznodzieja, Bernard Herbst
– wydawca listów i biografii Cycerona. Od połowy XVI w. przy jezuickiej
szkole działał pierwszy w Rzeczpospolitej teatr publiczny. W 1781r. szkołę
przejęli benedyktyni i prowadzili do 1832r.
Po pożarze budynku w 1826r. zbudowano 4 - klasowe progimnazjum
męskie. Wiek XVII to okres wojen i powolnego upadku Rzeczpospolitej.
Upadek miasta w II połowie XVII w. spowodowany był głównie wydarzeniami
potopu szwedzkiego i na początku XVIII w. wielkiej wojny północnej. W maju
1703 r. miasto stało się miejscem wielkiej bitwy między wojskami saskimi i
armią szwedzką Karola XII.
W powojennej historii ważnym wydarzeniem było otwarcie w 1989r. w
pułtuskim zamku Domu Polonii. Wielką szansę na dynamiczny rozwój
Pułtuska przyniosło utworzenie w 1994r. Wyższej Szkoły Humanistycznej w
Pułtusku.
Kontynuacją tradycji kulturalnych Pułtuska a także popularyzacją
miasta jako ośrodka o bogatej historii i wciąż dużych możliwościach
rozwojowych
zajmują
kulturalno-oświatowe.
się
liczne
Poprzez
funkcjonujące
zapewnienie
w
regionie
dostępu
do
placówki
informacji
dotyczących miasta a także organizowanie imprez o charakterze kulturalnym
placówki te istotnie przyczyniają się do popularyzacji tradycji i historii
miasta.
Prężnie działające instytucje kultury w Pułtusku to:
•
Miejskie Centrum Kultury i Sztuki - Jest jedną z najstarszych
instytucji tego typu na terenie województwa mazowieckiego. Od 1915
r. mieści się tu również kino stanowiące integralną część Miejskiego
Domu Kultury i wspierające jego działalność merytoryczną.
•
Pułtuska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela- Głównym
zadaniem
biblioteki
jest
zagwarantowanie
podstawowej
obsługi
bibliotecznej mieszkańcom Gminy Pułtusk zgodnie z ich potrzebami.
Dostosowanie oferty do aktualnych oczekiwań osób korzystających z
biblioteki i jej filii wymaga kontynuowania działań zmierzających do
komputeryzacji
placówki,
zapewnienia
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
dostępu
do
internetu,
70
zwiększenia zakupu nowości wydawniczych, w tym również materiałów
audiowizualnych i dokumentów elektronicznych.
•
Muzeum Regionalne- Znajduje się w gotycko - renesansowej wieży
dawnego ratusza. Największym i najcenniejszym zbiorem są zabytki
archeologiczne pozyskane w trakcie prac wykopaliskowych w grodzie
na Wzgórzu Zamkowym. Kolekcja liczy ok. 6.tys. obiektów datowanych
na lata 1232-1368. Z wczesnego okresu działalności muzeum
pochodzą zabytki rzemiosła artystycznego: tkaniny, pasy szlacheckie.
Ozdobą zbiorów są dwa rękopisy na pergaminie: statut cechu szewców
z 1540r. i potwierdzenie tegoż dokumentu z 1644r.
•
Archiwum Państwowe m.st. Warszawy Oddział w Pułtusku- W
powstanie archiwum angażowało się wielu ludzi kultury, m.in. prof. dr
hab. A. Gieysztor i prof. dr hab. S. Herbst - ówczesny prezes Polskiego
Towarzystwa
Historycznego.
Działa
ono
do
chwili
obecnej
w
poewangelickim kościele, który znajduje się na terenie tzw. Starego
Miasta.
Placówka
gromadzi
wiele
cennych
zbiorów
dotyczących
Pułtuska i regionu mazowieckiego. Placówka działa na rzecz rozwoju
nauki i kultury.
•
Dom Polonii- Jest on miejscem spotkań, zjazdów, konferencji i
sympozjów naukowych, domem pracy twórczej pisarzy, malarzy i
kompozytorów polskiego pochodzenia podczas pobytu ich w kraju.
Dom Polonii propaguje model turystyki i dlatego oferuje gościom
zagranicznym różnego rodzaju kursy: staropolskich tańców, wiedzy o
folklorze, polskiej kuchni. Dziedziniec i zabytkowe wnętrza zamku są
miejscem organizowania nastrojowych koncertów, wieczorów poezji,
spektakli, a także imprez o tematyce historycznej (turniejów, balów w
strojach ludowych, widowisk).
•
Ośrodek Studiów Epoki Napoleońskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej
im. A. Gieysztora.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
71
• Pułtuskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne- instytucja naukowokulturalna; prowadzi badania naukowe, organizuje bazę naukową oraz
wystawy, konferencje, spotkania. Wydaje wiele pozycji książkowych o
historii i sławnych ludziach regionu Mazowsza (popularyzuje wiedzę o
regionie).
Dziedzictwo kulturowe miasta to także znajdujące się na jego terenie
zabytki i obiekty o znaczeniu historycznym. Do najważniejszych zalicza się:
•
Zespół urbanistyczno–architektoniczny na Rynku ( kamienice z XVIII
i XIXw.),
•
Bazylika kolegiacka p.w. Zwiastowania N.P. Marii - 1551r.,
•
dzwonnica przy kolegiacie – 1507 r., przebudowana w II poł. XVIII w.,
•
plebania przy parafii rzymskokatolickiej p.w. św. Mateusza
•
Kościół filialny p.w. św. Piotra i Pawła – XVII/XVIII w.,
•
Kościół p.w. św. Józefa – z I poł. XVII w.,
•
Kościół p.w. NP. Marii -XVI w., (obecnie Archiwum Państwowe),
•
Kościół p.w. św. Krzyża - XVI w., (1531-1539),
•
Kościół p.w. św. Marii Magdaleny, 1538r. (obecnie rekonstrukcja),
•
Zespół koszar, 1880-1890,
•
dawny Pałac Biskupi - XIV, XVI, XVII – obecnie Dom Polonii wraz z
parkiem zamkowym - XVIII-XIX w.,
•
dawna synagoga przy ul. Kotlarskiej
•
most arkadowy- XVIIw
•
Park zamkowy- XVIII-XIXw.
•
Seminarium duchowne -XIXw.
•
Dawna kanonia -XIXw.
•
budynek sądu (dawny Dom księży emerytów) - XVIII w.,
•
Szpital XVII-XIX w.,
•
Wieża ratuszowa – XV-XVI w.,
•
Baszta obronna - XVI w. wraz z otoczeniem w promieniu 100 m,
•
Baszta przy szpitalu - XVI w.,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
72
•
Piwnice magazynowe wewnątrz tzw. Wzgórze Abrahama , XVII – XVIII
w.,
•
Liceum Ogólnokształcące im. Piotra Skargi – I Ćw. XIX w.
•
Domy mieszkalne przy ul. Kotlarskiej oraz liczne przy ul. Rynek
•
Obszar dawnego fortu Lipniki
Infrastruktura sportowa na terenie miasta
Podstawowym celem kultury fizycznej jest dbałość o prawidłowy rozwój
psychofizyczny i zdrowie obywateli, realizowany jest przede wszystkim przez
wychowanie fizyczne, czyli proces kształtowania harmonijnego rozwoju
psychofizycznego dzieci i młodzieży.
Szczególnie istotną funkcję w procesie kultury fizycznej spełniają szkoły.
Wynika to przede wszystkim z ciążącego na nich obowiązku prowadzenia
zajęć
wychowania
fizycznego.
Niezależnie
od
obowiązków
w
zakresie
wychowania fizycznego nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego
ustawami należy podkreślić, że w nowoczesnych społeczeństwach ery
globalizacji sport obejmujący przede wszystkim wychowanie fizyczne oraz
sport
dla
wszystkich
jest
jedną
z
ważnych
wartości
kulturowych,
wpływających na rozwój człowieka, jego zdrowie i jakość życia. Obok wartości
kulturowych i społecznych sport stymuluje rozwój wielu gałęzi gospodarki..
W rozwiniętych społeczeństwach sport stał się dobrem powszechnym,
dostępnym w różnych formach - stosownie do możliwości i zainteresowań
świadomego tego dobrodziejstwa obywatela.
Tymczasem badania wskazują na pogarszający się stan wydolności i
sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Jedna z przyczyn to niedostatek
aktywności ruchowej, zaniedbania szkolnego wychowania fizycznego18.
Poważny odsetek dzieci i młodzieży jest kierowany na zajęcia korektywnorehabilitacyjne. W społeczności dorosłych wciąż przeważa styl życia daleki od
prozdrowotnego. Oznacza to, że w świadomości przeważającej części
18
Jak wynika z badań WHO, 60% Polaków nie uprawia żadnych sportów.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
73
polskiego społeczeństwa nie nastąpiła dotąd zasadnicza przemiana. Walory
aktywności fizycznej i sportu, uprawianego w różnych, dostępnych dla
każdego
formach,
wciąż
pozostają
nieznane
lub
niedoceniane.
Przy
wydłużaniu się wieku życia Polaków niesie to poważne zagrożenie dla
zdrowia i jakości życia. Podobna konstatacja wiąże się z wysokim
wskaźnikiem bezrobocia, które obok skutków ekonomicznych podnosi ryzyko
zachorowalności.
Wyniki
badań
jednoznacznie
wskazują,
że
dobrze
biologicznie rozwinięte młode pokolenie Polaków charakteryzuje się niskim
(obniżającym się w ostatniej dekadzie) poziomem wydolności i sprawności
fizycznej. Jest to równocześnie pośredni dowód zmian zachodzących w trybie
życia dzieci i młodzieży – a także sygnał o nierówności dostępu do sportu,
przede
wszystkim
społecznym.
w
Wiąże
patologicznych,
środowiskach
się
wzrost
z
tym
wiejskich
sytuacja
narkomanii,
i
o
niższym
narastających
alkoholizmu
i
statusie
zagrożeń
przestępczości
młodocianych – a także brak atrakcyjnej, wartościowej oferty wychowawczoedukacyjnej. O takim stanie w znacznym stopniu decyduje nieodpowiadająca
standardom europejskim - ani liczebnie, ani pod względem jakości - baza
obiektów i urządzeń sportowych, w większości przestarzałych, zaniedbanych,
wymagających
kapitalnych
remontów,
trudno
dostępnych
dla
niepełnosprawnych. W związku z tym jednym z najważniejszych celów
strategicznych miasta powinien być rozwój infrastruktury sportowej.
Nawiązaniem do tej strategii jest też planowana, ujęta w Lokalnym Programie
Rewitalizacji inwestycja w budowę krytej pływalni, która spełniać będzie
istotne funkcje w procesie popularyzacji sportu, ale też wychowania dzieci i
młodzieży
i
zapewnienia
im
odpowiednich
warunków
rozwoju
psychofizycznego.
Zwiększanie atrakcyjności turystycznej gminy w oparciu o istniejące
zasoby oraz programy modernizacji i uzupełniania lokalnego zaplecza
infrastrukturalnego.
Rozwój turystyczno-rekreacyjnych funkcji gminy nie może opierać się
wyłącznie o istniejące zasoby i walory. Konieczne jest podjęcie długofalowych
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
74
działań, które podniosą atrakcyjność gminy – zarówno dla turystów, jak i
osób
poszukujących
terenów
pod
domki
letniskowe.
Aby
skutecznie
realizować te cele należy opracować i wdrożyć programy: zalesiania gleb
nieprzydatnych rolniczo, małej retencji, rozbudowy bazy turystycznorekreacyjnej i rozwoju agroturystyki.
Promocja gminy i współpraca z samorządami i instytucjami
Należy opracować gminny program promocji, który pomoże w dotarciu z
odpowiednią ofertą do potencjalnego odbiorcy. Plan ten musi uwzględniać
specyfikę oferowanych produktów i usług (produkty rolnicze, zdrowa
żywność, usługi agroturystyczne, tereny pod inwestycje, budownictwo
mieszkaniowe, rekreację) oraz grup docelowych. Dla realizacji wszelkiego
rodzaju działań umożliwiających gminie rozwój konieczne jest pozyskanie
środków
ze źródeł zewnętrznych. Ułatwić to może powołanie grupy
pracowników umiejących przygotowywać wnioski o środki pomocowe oraz
zarządzać wieloletnim procesem inwestycyjnym.
Pozytywne efekty dla rozwoju gminy może przynieść również nawiązanie
współpracy z innymi samorządami, zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi.
Współpraca między jednostkami samorządowymi może polegać na wymianie
doświadczeń, kontaktów gospodarczych, wymianie kulturalnej i wymianie
młodzieży.
V. NAWIĄZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW
DOTYCZĄCYCH ROZWOJU PRZESTRZENNOSPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO MIASTA I REGIONU
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
75
Lokalny Program Rewitalizacji jest jednym z kilku dokumentów o
charakterze planistycznym, opracowanych na potrzeby programowania
rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i regionu.
Podstawowym warunkiem skuteczności i realności założeń zawartych w
programie jest ich zgodność z pozostałymi dokumentami dotyczącymi
zagadnień planowania rozwoju miasta. Z tego względu podstawą dla
poniższego opracowania były gotowe już plany dotyczące zagospodarowania
przestrzennego oraz sytuacji społeczno-gospodarczej. Kompleksowe ujęcie
zadań do realizacji w różnych tego typu zestawieniach stanowi zarys
prowadzonej przez władze miasta polityki rozwoju.
Jednocześnie lokalna polityka społeczno-gospodarcza prowadzona na
poziomie miasta przez władze powinna być zgodna co do swoich założeń z
polityka prowadzoną na wyższym szczeblu-wojewódzkim i krajowym.
W chwili obecnej podstawowym dokumentem i strategią określającą kierunki
rozwoju kraju na nadchodzące lata jest Narodowy Plan Rozwoju.
Dokładnie
zdefiniowanym
celem
strategicznym
Narodowego
Planu
Rozwoju jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i
przedsiębiorczości, zdolnej do długofalowego, harmonijnego rozwoju,
zapewniającej wzrost zatrudnienia i poprawę spójności społecznej,
ekonomicznej
i
przestrzennej
z
Unią
Europejską
na
poziomie
regionalnym i krajowym.
Dokument ten pełni rozmaite funkcje a poprzez swoją zgodność z
europejskimi standardami prognozowania i planowania jest kluczowym
elementem na drodze pozyskiwania funduszy unijnych.
Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006 (NPR), jako dokument
integrujący polityki sektorowe oraz uwzględniający potrzeby rozwojowe
poszczególnych regionów jest zgodny z:
•
Wstępnym Narodowym Planem Rozwoju;
•
strategią gospodarczą rządu „Przedsiębiorczość – Rozwój – Praca”;
•
strategiami długookresowymi i średniookresowymi, które zostały
przyjęte w latach 1999-2001;
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
76
•
postanowieniami Traktatu oraz politykami i działaniami Wspólnoty
(zgodnie z przepisami art. 12 rozporządzenia 1260/99/WE dotyczącego
funduszy strukturalnych).
W
kontekście
wykorzystania
środków
pochodzących
z
funduszy
strukturalnych kluczowym dokumentem o znaczeniu ogólnopolskim jest
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego.
W
zgodzie
opracowane
z
wytycznymi
zostały
zawartymi
dokumenty
o
w
Narodowym
większym
stopniu
Planie
Rozwoju
szczegółowości,
odnoszące się do konkretnych, mniejszych obszarów kraju. Na terenie
województwa mazowieckiego dokumentem takim jest „Strategia Rozwoju
Województwa Mazowieckiego” a także, „Regionalny Program Operacyjny
Województwa Mazowieckiego w części dotyczącej ZPORR 2004-2006”19.
Na poziomie miasta i gminy opracowano Strategię zrównoważonego
rozwoju Miasta i Gminy Pułtusk do 2020 roku oraz Plan Rozwoju
Lokalnego, które stanowią charakterystykę obcej sytuacji na terenie miasta
a także zestaw koniecznych działań i zadań inwestycyjnych, które mają na
celu przyspieszenie i odpowiednie ukierunkowane rozwoju miasta i gminy.
Niezwykle istotnym dokumentem na poziomie lokalnym jest w przypadku
miasta
jak
i
całej
gminy
Studium
Uwarunkowań
i
Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Pułtusk.
W zakresie zagadnień gospodarki finansami gminy zbiorem wytycznych a
także priorytetów inwestycyjnych, przede wszystkim zaś możliwości realizacji
poszczególnych zadań jest Wieloletni Plan Finansowy Miasta i Gminy
Pułtusk. Z dokumentu tego wynikają założenia polityki finansowej gminy,
metody finansowania zadań stawianych gminie a także prognozowany stan
zadłużenia, płynności finansowej oraz możliwości inwestycyjne na bazie
projekcji sytuacji finansowej miasta i gminy w latach przyszłych.
Poniższy
Lokalny
Program
Rewitalizacji
w
swych
założeniach
odpowiada treści wspomnianych dokumentów planistycznych. Zawarte w
programie zadania inwestycyjne ujęte są także we wspomnianych powyżej
19
Wersja robocza 2.0, kwiecień 2004.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
77
dokumentach i planach. Jest to wyrazem konsekwentnego planowania i
przygotowywania inwestycji w gminie. Odpowiednie zapisy w strategiach i
programach operacyjnych pociągają za sobą odpowiednie decyzje w sferze
finansowej oraz w zakresie rozkładu terminów poszczególnych działań.
Wzajemne powiązanie działań planowanych w różnych sferach życia
społeczno-gospodarczego
miasta
oaz
ich
udokumentowanie
stanowi
gwarancję instytucjonalnej i formalnej wykonalności projektów. Jest to też
podstawą do określenia trwałości planowanych inwestycji raz wstępnych
oczekiwań odnośnie ich rezultatów.
Lokalny Program Realizacji zakłada szereg różnego typu działań, nie
ograniczających się do fizycznej i technicznej rewaloryzacji i rekonstrukcji
części miasta.
Planowany efekt wszystkich działań o charakterze organizatorskim oraz
inwestycyjnym wynikających z Programu Rewitalizacji ujmuje całokształt
przemian na rewitalizowanym obszarze. Istotne jest więc zwłaszcza nadanie
odpowiedniego kierunku przemianom w sferze społecznej miasta. Pobudzenie
aktywności
gospodarczej
oraz
stworzenie
mieszkańcom
odpowiednich
warunków do rozwoju przedsiębiorczości a także poprawa standardu życia w
oparciu o wyższą jakość usług publicznych i dostępnej infrastruktury
stanowić będą kluczowy cel programu w skali całego miasta. Rezultaty tego
typu polityki samorządowej obliczone są na przyszłe lata funkcjonowania
miasta i gminy. Długofalowość oddziaływania programu zapewniona będzie
zwłaszcza poprzez nacisk na rewitalizację i stworzenie odpowiedniego
zaplecza społecznego mieście. Sytuacja społeczno-demograficzna jest jednym
z
głównych determinantów kondycji ekonomicznej regionu. Stąd też
pobudzenie przemian w tej sferze przekłada się w istotny sposób na
planowane w wyniku realizacji Programu Rewitalizacji rezultaty.
VI. PODOKRESY PROGRAMOWANIA
Ramy
czasowe
określone
w
Lokalnym
Programie
Rewitalizacji
odpowiadają okresom programowania i budżetowania przestrzeganym przez
Unię Europejską.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
78
Przygotowany dokument przewiduje, więc realizację kolejnych działań w
latach 2005 a także w kolejnym okresie programowania 2006-2013.
Jednocześnie opracowany program zakłada wprowadzanie bieżących zmian i
poprawek zaplanowanych na kolejne lata tak, aby proces rewitalizacji był
przeprowadzony możliwie kompleksowo i zaowocował wyrównaniem poziomu
rozwoju wszystkich obszarów miasta.
Zakrojony na szeroką skalę program rewitalizacji wymaga wieloletniego
cyklu
przemian
i
inwestycji
w
różnych
sferach
życia
społeczno-
gospodarczego. W tym kontekście program powinien być konstruowany w
układzie kroczącym, z możliwością dokonywania zmian, planowania nowych
inwestycji wynikłych z bieżących potrzeb. Zadania inwestycyjne ujęte w
programie w chwili obecnej stanowią pierwszy etap procesu rewitalizacji.
Wyznaczone obszary podlegające rewitalizacji w pierwsze kolejności nie
stanową ostatecznego celu całego procesu. W kolejnych latach zakłada się
ujęcie w Programie pozostałych terenów wymagających rewitalizacji i
przywrócenia utraconych funkcji.
VII. ZASIĘG TERYTORIALNY REWITALIZOWANEGO OBSZARU
I UZASADNIENIE
Obszary
miejskie
objęte
Lokalnym
Programem
Rewitalizacji
wyodrębnione są na podstawie analizy sfery społecznej i ekonomicznej, a
także uzupełniającego je stanu urządzeń infrastruktury technicznej.
Identyfikacja głównych problemów i barier rozwojowych utrudniających
zrównoważony rozwój całego obszaru miasta pozwoliła na wyodrębnienie na
terenie
Pułtuska
3-ech
obszarów
stanowiących
główną
oś
procesu
rewitalizacji Pułtuska.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
79
Obszar I
Obszar ten obejmuje teren Wyspy oraz Starego Miasta. Granice obszaru
wyznaczają ulice: Wyszkowska od strony południowej, Bulwar Brygady
Saperów od strony nadbrzeża rzeki Narwi, Daszyńskiego od strony
zachodniej.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
80
Teren Wyspy ograniczają naturalne granice kanałów A i B. W centrum
obszaru znajduje się Rynek i większość zabytków architektury, jak również
placówek kulturalnych miasta. Zabudowę osiedla w obrębie Rynku stanowi
staromiejski
zespół
urbanistyczny
kamienic
z
XVIII
i
XIX
wieku
z
zachowanymi elementami murów podziemi sięgających XIV, XV i XVI wieku
oraz
współczesne
historycznej.
uzupełnienia
Infrastruktura
zabudowy
techniczna
zrealizowane
osiedla
w
stylistyce
charakteryzuje
się
dostępnością do sieci zasilania energetycznego, zaopatrzenia w wodę z
wodociągu miejskiego, do sieci kanalizacji sanitarnej, w części terenu sieci
gazowej średniego ciśnienia, układem dróg wewnętrznych o nawierzchni
utwardzonej, wymagającym modernizacji i rozbudowy miejsc parkingowych i
postojowych. Stan techniczny i wygląd zewnętrzny budynków wymaga
odnowienia zgodnie z zasadami ochrony konserwatorskiej zabytków, w której
strefie się znajdują. Renowacji wymagają także kanały wyznaczające granice
Wyspy, A, B i C. Przeobrażenia ustrojowo gospodarcze mogą sprzyjać
przekształceniu tej części miasta w celu lepszego wykorzystania jego walorów
przestrzennych
kulturowego.
charakterze
i
historycznych
Specyficznym
społecznym
dla
jest
dla
turystyki
osiedla,
i
ochrony
niekorzystnym
występowanie
zagrożeń
dziedzictwa
zjawiskiem
o
bezpieczeństwa,
nieposzanowanie mienia i elementów małej architektury stwarzanych przez
zubożałą ludność zamieszkałą w prywatnych budynkach na podstawie
przydziału administracyjnego.
Na
osiedlu
Stare
Miasto
dominuje
jednorodzinne
budownictwo
mieszkaniowe z lat 70 z zabudową szeregową. Infrastruktura techniczna
osiedla charakteryzuje się dostępnością do sieci zasilania energetycznego,
zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego, do sieci kanalizacji sanitarnej,
sieci gazowej średniego ciśnienia, układem dróg wewnętrznych o nawierzchni
utwardzonej, wymagającym modernizacji i rozbudowy miejsc parkingowych i
postojowych oraz usprawnienia połączeń z siecią dróg gminnych i wyższych
kategorii.
Uzasadnieniem objęcia tego obszaru Lokalnym Programem Rewitalizacji
jest w głównej mierze zanikanie aktywności gospodarczej tego obszaru,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
81
niezgodne i kontrastujące z jego potencjałem rozwojowym. Teren Starego
Miasta oraz Skarpy skupia większość zabytkowych obiektów miasta, co
stwarza naturalną podstawę promocji miasta jako miejsca atrakcyjnego
turystycznie.
Centralny
obszar
miasta
dzięki
walorom
zabudowy
architektonicznej oraz możliwości organizacji wielu imprez kulturalnych
może
stanowić
miejsce
spotkań
towarzyskich
oraz
swoiste
centrum
kulturalno-rozrywkowe miasta. W chwili obecnej potencjał ten nie jest
jednak wykorzystywany. Mimo niewątpliwych walorów obszaru obecnie
obserwuje
się
liczne
zjawiska
patologii,
bezrobocie
oraz
narastające
zaniedbanie zabytkowych budowli zlokalizowanych na opisywanym terenie.
Biorąc pod uwagę zarówno aspekty społeczne, jak i ekonomiczne dalsze
zaniedbanie obszaru zabytkowej części miasta przyczyni się do narastania
zjawisk negatywnych wśród społeczności lokalnej, zwłaszcza ludności biernej
zawodowo, która przeważa wśród mieszkańców obszaru rewitalizowanego.
Obszar II
Obszar ten obejmuje prawobrzeżną cześć miasta położoną na zachód od
zabytkowej
Wyspy
mieszkaniowe,
z
oraz
Starego
przewagą
Miasta.
zabudowy
Teren
obejmuje
wielorodzinnej.
W
dzielnice
osiedlach
mieszkaniowych obszar II zamieszkuje większa część populacji Pułtuska.
Osiedla zlokalizowane na tym obszarze to:
Osiedle Kościuszki, Osiedle Nowaka, Osiedle Tysiąclecia, Osiedle Pana
Tadeusza
oraz
Osiedla
Skarpa
Górna
i
Skarpa
Dolna.
Osiedla
te
zlokalizowane są pomiędzy głównymi trasami wylotowymi z prawobrzeżnej
części miasta. Są to ulice: Kościuszki prowadząca w stronę Ostrołęki, ulica
Wojska Polskiego prowadząca w kierunku Ciechanowa, ulica Mickiewicza
prowadząca w stronę Nowego Miasta oraz ulice Nasielska i Warszawska
prowadzące do Nasielska i Warszawy.
W zasięgu ww. obszaru znajdują się tereny dawnej jednostki wojskowej
obejmujące obszar ok. 8 ha oraz 12 488 m2 powierzchni użytkowej. Obecnie
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
82
tereny zarządzane są przez Agencję Mienia Wojskowego. W planach miasta
znajduje
się
odkupienie
ww.
teren
oraz
zagospodarowanie
dwóch
niszczejących budynków koszarowych znajdujących się na terenie jednostki.
W zabudowie Osiedla Skarpa Dolna i Skarpa Górna dominuje
wielorodzinne budownictwo mieszkaniowe z lat 80, w sąsiedztwie którego
znajdują się niewielkie ilości jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej,
budynki
wielorodzinne
są
własnością
spółdzielni
Mieszkaniowej,
jednorodzinne własnością osób prywatnych. Infrastruktura techniczna
osiedla charakteryzuje się pełnym uzbrojeniem z dostępem do sieci zasilania
energetycznego, zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego, do sieci
kanalizacji sanitarnej, sieci cieplnej, sieci gazowej średniego ciśnienia,
układem dróg wewnętrznych o nawierzchni utwardzonej, wymagającym
modernizacji
o
rozbudowę
miejsc
parkingowych
i
postojowych
oraz
usprawnienia połączeń z siecią dróg gminnych i wyższych kategorii.
Specyficznym dla osiedla, niekorzystnym zjawiskiem o charakterze
społecznym jest występowanie zagrożeń bezpieczeństwa, nieposzanowanie
mienia w częściach wspólnych budynku niszczenie elementów małej
architektury i dóbr wspólnych
W zabudowie osiedla Tysiąclecia dominuje wielorodzinne budownictwo
mieszkaniowe z lat 70, w sąsiedztwie którego znajdują się niewielkie ilości
jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej oraz 4 wielorodzinne budynki z
czasów
wojny.
Budynki
wielorodzinne
są
własnością
spółdzielni
Mieszkaniowej, gminy, wspólnot mieszkaniowych, jednorodzinne własnością
osób prywatnych. Stan techniczny budynków wielorodzinnych wymaga
termomodernizacji
realizowanej sukcesywnie w budynkach spółdzielni
mieszkaniowej w zakresie docieplenia ścian i dofinansowania wymiany okien,
u pozostałych zarządców dotychczas nie podjętej, najgorszy stan techniczny
występuje w budynkach wielorodzinnych powstałych w latach 40-tych.
Infrastruktura techniczna osiedla charakteryzuje się dostępnością do sieci
zasilania energetycznego, zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego, do
sieci kanalizacji sanitarnej, układem dróg wewnętrznych o nawierzchni
utwardzonej, wymagającym modernizacji i rozbudowy miejsc parkingowych
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
83
i postojowych oraz usprawnienia połączeń z siecią dróg gminnych i wyższych
kategorii. Brakującymi elementami jest sieć gazowa średniego ciśnienia dla
budynków przy ul. Traugutta.
Niekorzystnym zjawiskiem o charakterze społecznym jest występowanie
zagrożeń bezpieczeństwa na tle innych osiedli w zwiększonym stopniu,
zjawiska
marginalizacji
wychowawczo
grup
zagrożonych
społecznych,
uzależnieniami
rodzin
alkoholizmu
niewydolnych
i
narkomanii,
nieposzanowanie mienia w częściach wspólnych budynku i elementów małej
architektury, niszczenie dóbr wspólnych. Kumulacja problemów dotyczy
zwłaszcza mieszkańców budynków komunalnych przy Al. Wojska Polskiego i
ul. Traugutta.
W
zabudowie
osiedla
Pana
Tadeusza
dominuje
wielorodzinne
budownictwo mieszkaniowe z lat 90 w sąsiedztwie którego znajdują się
niewielkie ilości jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej. Infrastruktura
techniczna osiedla charakteryzuje się dostępnością do sieci zasilania
energetycznego,
zaopatrzenia
w
wodę
z
wodociągu
miejskiego,
sieci
kanalizacji sanitarnej, sieci gazowej średniego ciśnienia, układem dróg
wewnętrznych o nawierzchni utwardzonej, wymagającym rozbudowy miejsc
parkingowych i postojowych oraz usprawnienia połączeń z siecią dróg
gminnych i wyższych kategorii.
W
zabudowie
osiedla
Osiedle
Nowaka
dominuje
jednorodzinne
budownictwo mieszkaniowe z lat 80-tych,oraz budownictwo jednorodzinne z
lat 2000 na terenie udostępnionym do zabudowy po roku 1994 oraz nieliczne
budynki wielorodzinne z lat 90-tych przy ul. Komisji Edukacji Narodowej.
Infrastruktura techniczna osiedla charakteryzuje się dostępnością do sieci
zasilania energetycznego, zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego, do
sieci kanalizacji sanitarnej, układem dróg wewnętrznych o nawierzchni
utwardzonej oraz częściowo nieutwardzonej, wymagającym usprawnienia
połączeń z siecią dróg gminnych i wyższych kategorii. Brakującymi
elementami
uzbrojenia
technicznego
terenu
istniejącej
zabudowy
mieszkaniowej są: urządzenie utwardzonej nawierzchni dróg publicznych, na
terenie udostępnionym sieci gazowej średniego ciśnienia
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
84
Uzasadnieniem rewitalizacji tego obszaru są występujące ze szczególną
intensywnością zjawiska wskazujące wykluczenie społeczne oraz patologie,
zwłaszcza wśród młodego pokolenia mieszkańców wymienionych osiedli.
Rosnące
wartości
wskaźników
przestępczości
oraz
brak
poczucia
bezpieczeństwa na tym terenie wskazują na istotne, negatywne przemiany w
strukturze społecznej tego obszaru.
W dużej mierze jest to wynikiem bezrobocia powstałego w wyniku likwidacji
głównych ośrodków przemysłowych Pułtuska.
Mieszkańcy osiedli w znacznej części związani byli ze zlikwidowanymi
zakładami
pracy.
W
chwili
obecnej
mieszkańców
obszaru
dotyka
ekonomiczna
a
ograniczona
także
marginalizacja
także
pokoleń
baza
i
wykluczenie
młodszych.
Sytuacja
sportowo-kulturalna
osiedli
uniemożliwiają zapewnienie młodzieży odpowiednich możliwości rozwoju oraz
aktywnej
formy
spędzania
czasu
wolnego.
Postępują
więc
zjawiska
wandalizmu, przestępczości a także alkoholizmu i narkomanii. Uzasadnione
są
więc
wszelkiego
obejmujące
typu
społeczność
inwestycje
obszaru,
o
które
charakterze
stanowią
rewitalizacyjnym
podstawę
trwałości
możliwych do osiągnięcia rezultatów.
Obszar III
Obszar ten obejmuje tereny położone w lewobrzeżnej części miasta
znajdujące się w granicach osiedli: Popławy Północne, Popławy Zachodnie,
oraz osiedle Wyszkowska. Od strony wschodniej sąsiaduje z Nadbużańskim
Parkiem Krajobrazowym, od południa zaś granica przebiega wzdłuż ulicy
Wyszkowskiej.
Zabudowę osiedli stanowi jednorodzinne budownictwo mieszkaniowe z
lat 1980-2000 typu rozproszonego. Infrastruktura
charakteryzuje
się
dostępnością
do
sieci
techniczna osiedla
zasilania
energetycznego,
zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego, układem dróg wewnętrznych o
nawierzchni nieutwardzonej, wymagającym usprawnienia połączeń z siecią
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
85
dróg gminnych i wyższych kategorii. Brakującymi elementami uzbrojenia
technicznego terenu istniejącej zabudowy mieszkaniowej są: sieć kanalizacji
sanitarnej,
urządzenie
utwardzonej
nawierzchni
dróg
dojazdowych do osiedla i komunikacji z centrum miasta
publicznych,
sieci gazowej
średniego ciśnienia
Tereny Obszaru III wskazanego w Lokalnym Programie Rewitalizacji są
znacznie oddalone od centrum miasta co utrudnia mieszkańcom dostęp do
usług oraz funkcji spełnianych tradycyjnie przez centrum miasta.
Obecnie
dzielnice
te
nie
zapewniają
wielu
zbiorowych
potrzeb
społecznych, ze względu zaś na braki powiązań komunikacyjnych terenu z
centrum miasta utrudnione są procesy integracyjne pomiędzy mieszkańcami
poszczególnych obszarów Pułtuska.
Na Osiedlu Wyszkowska znajduje się także
wyrobisko pożwirowe
wymagające odpowiedniej rekultywacji.
Na III obszarze wskazanym jako obszar rewitalizowany znajduje się też
teren dawnej strzelnicy wojskowej, również wymagający odpowiedniego
zagospodarowania
przestrzennego.
Na
niezagospodarowanych
terenach
położonych na dawnych obszarach wojskowych planowane jest osiedle
domków jednorodzinnych i wielorodzinnych wraz z obiektami handlowousługowymi. Wobec przewidywanego zwiększenia zaludnienia obszaru tym
bardziej zasadne jest uzupełnienie braków infrastruktury społecznej ale też
technicznej na tym terenie. Rewitalizacja obszaru przebiegać powinna więc w
oparciu o koncepcje zagospodarowania przestrzennego opracowane w
Urzędzie Miejskim ale też inwestycje prywatnego przedsiębiorcy w zakresie
budowy osiedla mieszkaniowego.
Rewitalizacja zidentyfikowanych obszarów problemowych na terenie
miasta jest działaniem komplementarnym do programów wytyczonych
uprzednio w Planie Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Pułtusk.
Zgodnie z nimi kierunek jaki powinna przyjąć rewitalizacja miasta to
promocja i wspieranie przedsiębiorczości lokalnej, rozwoju turystyki a
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
86
także
ochrony
dziedzictwa
kulturowego,
które
powinno
stanowić
fundament promocji miasta i aktywizacji zawodowej różnych grup
społecznych,
zwłaszcza
tych
długotrwałym
bezrobociem.
zagrożonych
Rewitalizacja
wykluczeniem
zakreślonych
oraz
obszarów
skierowana jest na wyrównywanie szans różnych grup społecznych, w
tym młodzieży z rodzin patologicznych, osób niepełnosprawnych, a
także ma na celu stworzenie odpowiedniego zaplecza dla potencjalnych
inwestorów. Tym priorytetom rozwojowym sprzyjają działania mające na
celu aktywizacje zawodową bezrobotnych, wsparcie dla tworzących nowe
miejsca pracy oraz zapewnienie odpowiedniego zaplecza infrastrukturalnego
zwłaszcza na terenach zagrożonych w celu podniesienia ich atrakcyjności
inwestycyjnej.
Wymienić należy tu w zakresie wspierania przedsiębiorczości powołanie
Pułtuskiego Centrum Przedsiębiorczości i Informacji jako gminnego ośrodka
aktywizacji
zawodowej
i
podnoszenia
kwalifikacji
zawodowych
przede
wszystkim rolników, gromadzenie, udostępnianie aktualnych informacji o
gruntach, lokalach, rynku pracy, przetargach. – jako przedsięwzięcia
publiczno-prywatnego.
Przywrócenie obszarom zabytkowym miasta dawnej świetności oraz
koncentracja w nich ruchu turystycznego i życia kulturalnego wymaga
kompleksowych działań na rzecz restauracji oraz ożywienia gospodarczego
Starego Miasta oraz Wyspy.
Opracowane już plany w zakresie odbudowy zabytkowego układu
architektonicznego Starego Miasta stanowić będą podstawę tego typu działań
rewitalizacyjnych.
Uzupełnieniem
będą
wszystkie
działania
korzystnie
wpływające na wizerunek miasta, w tym np. modernizacja zieleni miejskiej,
objęcie przez Urząd Miejski patronatu nad licznymi imprezami kulturalnymi
oraz zorganizowanie Klubu Integracji Społecznej jako forum otwartej
wymiany poglądów na temat funkcjonowania i rozwoju Gminy.
Promocja Pułtuska jako miejsca atrakcyjnego turystycznie opierać
powinna się o odpowiednie wykorzystanie i wyeksponowanie bogactwa
kulturowego miasta, a także zapewnienie niezbędnej infrastruktury w
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
87
odpowiednim standardzie. Służyć temu mają liczna działania o charakterze
inwestycyjnym i organizacyjnym jak np. Program promujący atrakcyjność
osadniczą, inwestycyjną i turystyczną gminy Pułtusk w kraju i zagranicą,
Program
rozwoju
rzemiosła
artystycznego
i
tradycyjnego
rękodzieła
ludowego, Program „Związek sławnych ludzi z Pułtuskiem” (Piotr Skarga,
Wiktor Gomulicki, Napoleon Bonaparte). Istotną rolę pełnić będzie też
popularyzacja, promocja oraz organizacja już istniejących oraz nowych
imprez kulturalno-rozrywkowych podkreślających lokalny koloryt i tradycje
miasta, jak również jego walory środowiskowe związane z położeniem nad
Narwią.
Miasto prowadzi też aktywną współpracę z zagranicą, która także
nawiązuje do historycznych tradycji Pułtuska. Jest to także czynnikiem
wzbogacającym życie kulturalne Pułtuska. W ramach programu „Rozwijanie
międzynarodowej współpracy Pułtuska w Europejskiej Federacji Miast
Napoleońskich ramach Działania programu<Culture 2000>przewidziane jest:
•
wyodrębnienie i wspieranie na poziomie europejskim wspólnego
dziedzictwa
kulturowego,
o
znaczeniu
ogólnoeuropejskim.
Rozpowszechnianie umiejętności i promocja właściwych praktyk w
dziedzinie konserwacji i zachowania tego dziedzictwa,
•
promowanie dialogu kulturowego i wzajemnego poznawania kultury i
historii ludów Europy;
Wzbogacanie oferty turystycznej miasta polegać będzie m. in. na
urządzeniu szlaku wodnego „Narew Pułtusk i starorzecza” oraz kontynuacji
urządzania i organizacji tras rowerowych i pieszych – długość 55,3 km – w
nawiązaniu do szlaków krajowych i międzynarodowych. W ramach tworzenia
nowoczesnej
sportowej
bazy
ale
też
turystycznej
wsparcie
planuje
dla
się
rozbudowę
inwestujących
w
infrastruktury
gospodarstwa
agroturystyczne na terenie nadnarwiańskim.
Odpowiednia promocja i komunikacja dotycząca
turystycznego
stanowić
będzie
jedno
z
zadań
organizacji ruchu
projektowanego
Biura
Informacji Turystycznej.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
88
Proces rewitalizacji w swej istocie opiera się o programowanie zmian w
sferze
społecznej
miasta,
zwłaszcza
regionów
miast
zagrożonych
marginalizacją, zjawiskami patologicznymi czy bezrobociem. Dlatego też w
Programie Rewitalizacji obszarów wyznaczonych na terenie miasta Pułtusk
kluczowe znaczenie mają działania adresowane wprost do mieszkańców
miasta a ukierunkowane na edukację, przekwalifikowanie zawodowe, czy też
inicjowanie współpracy pracodawców, pracobiorców i szkół w znajdowaniu
rozwiązań
problemów
społecznych
z
zakresu:
niwelowania
podłoża
przestępczości, kształtowania i propagowania zdrowego stylu życia, łączenia
interesów sektora publicznego i prywatnego w rozwijaniu działalności
kulturalnej, sportowej, naukowej.
Władze Miasta w szczególny sposób doceniają rolę odpowiedniego
wykształcenia i zapewnienia równego startu życiowego dla młodzieży
pochodzącej z różnych środowisk.
Wyrazem tego są skierowane specjalnie do młodzieży programy: Program
aktywizacji i integracji społecznej „Dialog – kształtowanie rzeczywistości” oraz
Program „Talent” wspierania młodych aktywnych mieszkańców miasta.
Istotną rolę w procesie rewitalizacji pod względem społecznym pełni
działalność
Jednostka
bezrobociem
Powiatowego
posiadając
i
Urzędu
pełną
sytuacją
Pracy
informację
ekonomiczną
zlokalizowanego
o
problemach
miasta
w
Pułtusku.
związanych
prowadzi
z
działalność
ukierunkowaną na aktywizację osób bezrobotnych, przystosowanie ich do
warunków rynkowych poprzez odpowiednie szkolenia oraz doradztwo.
Planowane
działania
podejmowane
przez
Powiatowy
Urząd
Pracy
zmierzające do poprawy sytuacji na lokalnym rynku pracy obejmują
następujące programy:
•
Szkolenia zawodowe
•
Prace interwencyjne
•
Roboty publiczne
•
Staże zawodowe
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
89
•
Przygotowanie zawodowe
•
Środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej
•
Wyposażenie i doposażenie stanowiska pracy
W obecnej sytuacji finansowej samorządów tylko wsparcie z funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej gwarantuje realizację ambitnych inicjatyw.
W 2005 r. Powiatowy Urząd Pracy, oprócz działań ustawowych
związanych z aktywizacją zawodową osób bezrobotnych finansowanych ze
środków Funduszu Pracy, planuje realizację następujących programów:
•
Projekt
współfinansowany
z
EFS,
z
Działania
1.2
SPO
RZL:
z
EFS,
z
Działania
1.3
SPO
RZL:
Perspektywy dla młodzieży
•
Projekt
współfinansowany
Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia
•
Projekt współfinansowany z EFS, z Działania 2.3 ZPORR: Reorientacja
zawodowa osób odchodzących z rolnictwa
•
Projekt współfinansowany z EFS, z Działania 2.5 ZPORR: Promocja
przedsiębiorczości
Powiatowy
Urząd
Pracy
realizuje
działania
zmierzające
do
przeciwdziałania i zwalczania bezrobocia na terenie powiatu, ale to
samorządy lokalne posiadają realne możliwości wpływania na kształtowanie
warunków ograniczających bezrobocie. Najważniejsze z nich to:
•
Promowanie zatrudnienia poprzez wzrost inwestycji i lepsze
wykorzystanie zdolności wytwórczych
Służyć temu ma lokalna polityka podatkowa i infrastruktura sprzyjająca
inwestycjom, rozwój i przebudowa publicznej infrastruktury technicznej (w
tym infrastruktury społeczeństwa informacyjnego), turystycznej, kulturowej,
rekreacyjnej,
infrastruktury
służącej
działalności
gospodarczej,
infrastruktury społecznej i ochrony zdrowia.
•
Promowanie zatrudnienia przez rozwój małych i średnich
przedsiębiorstw
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
90
Zwiększenie dostępności firm do kapitału poprzez współpracę z Polską
Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości i stowarzyszeniem lokalnych
pracodawców, lokalna polityka podatkowa sprzyjająca rozwojowi małych i
średnich firm, eliminacja barier biurokratycznych rozwoju firm, promowanie
lokalnych firm i przedsiębiorców, inwestycje w rozwój personelu małych i
średnich przedsiębiorstw, systematyczne, specjalistyczne usługi doradcze dla
przedsiębiorców zwiększające konkurencyjność przedsiębiorstw.
•
Promowanie zatrudnienia przez rozwój budownictwa
Identyfikacja i eliminacja lokalnych barier rozwoju budownictwa,
promowanie działalności lokalnych firm budowlanych, zakładanie spółdzielni
mieszkaniowych, rozwój budownictwa społecznego, rewitalizacja
przestrzenna i funkcjonalna zdegradowanych dzielnic mieszkaniowych.
•
Aktywna polityka rynku pracy
Zwiększenie efektywności prac interwencyjnych, robót publicznych, staży i
szkoleń zawodowych, poprzez upowszechnianie informacji nt. instrumentów
rynku pracy, zwiększenie aktywności urzędu pracy w poszukiwaniu wolnych
miejsc pracy, stworzenie wspólnego systemu informacji o osobach
bezrobotnych (PUP, PCPR, MOPS)
•
Modernizacja i restrukturyzacja obszarów wiejskich
Stworzenie warunków sprzyjających procesowi modernizacji i
restrukturyzacji obszarów wiejskich, rozwój usług agroturystycznych,
promowanie eko-rozwoju wsi, rolnictwa ekologicznego, produkcja zdrowej
żywności, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich powiatu pułtuskiego.
•
Inwestowanie w edukację
Dostosowanie
kształcenia
zawodowego
do
wymagań
kwalifikacyjnych
lokalnego rynku pracy, opracowanie katalogu zawodów deficytowych i
nadwyżkowych w powiecie i okolicach, opracowanie zasad współpracy
pomiędzy urzędem pracy, szkołami i pracodawcami, zrównanie możliwości
dostępu
do
ustawicznego,
edukacji
w
mieście
inwestowanie
w
i
na
rozwój
wsi,
promowanie
zawodowy
kadr,
kształcenia
mogących
konkurować na rynku pracy poza terenem powiatu pułtuskiego.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
91
Reforma urzędów pracy z 2000 r. uczyniła z polityki zatrudnienia
centralny priorytet polityki regionalnej i lokalnej. Odpowiedzialność za
realizację tej polityki spoczywa nie tylko na urzędach pracy, ale przede
wszystkim na samorządzie i administracji regionalnej i lokalnej, które
powinny prowadzić politykę społeczno - gospodarczą przyjazną tworzeniu
miejsc pracy i przeciwdziałaniu bezrobociu, promując i popierając odważne
inicjatywy i działania finansowane ze środków krajowych i funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej.
VIII. PODZIAŁ NA ZADANIA I PROJEKTY INWESTYCYJNE NA
POSZCZEGÓLNYCH
OBSZARACH
OBJĘTYCH
LOKALNYM
PROGAMEM REWIALIZACJI
Podział na projekty i zadania inwestycyjne
Poz.
Zadanie
1.
Rewitalizacja terenu zabytkowej „Wyspy” oraz terenu Starego
Miasta
1.1
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury ciepłowniczej
1.1.1
Budowa kotłowni gazowej zastępującej kotłownię węglową przy ul.
Panny Marii – Stare Miasto.
1.2
Budowa systemu monitoringu wizyjnego w Pułtusku
1.3
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno – kanalizacyjnej
1.3.1
Remont budynku pompowni przy ul. Benedyktyńskiej
1.4
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznej, w tym
przedszkoli, bibliotek, szkół, muzeów oraz infrastruktury sportowej
Pułtuska Biblioteka Publiczna im. J. Lelewela
1.Renowacja zabytkowego budynku biblioteki
1.4.1
2.Dostosowanie budynku dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich
3.Zorganizowanie „Letniej czytelni”
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
92
4.Poprawa warunków lokalowych Filii Bibliotecznej Nr 1 na Popławach
5.Zorganizowanie komputerowego ośrodka informacji
6.Wzbogacenie księgozbioru
7.Organizowanie cyklicznych, kwartalnych spotkań z kreatorami
kultury w ramach cyklu „Pułtuskie Spotkania Kulturalne”
1.4.2
1.4.3
1.5
1.5.1.
1.5.2
1.5.3
1.5.4
1.5.5
1.5.6
1.5.7
Rozbudowa i modernizacja stanicy wodnej PTTK (realizacja w dwóch
etapach – I etap budynek stanicy, II etap urządzenie nabrzeży).
Urządzenie szlaku wodnego „Narew Pułtusk i starorzecza”.
Zagospodarowanie Parku Solna. Rozwijanie funkcji miasta – Pułtusk
Wenecją Mazowsza Północnego.
Program zachowania dziedzictwa kulturowego Pułtuska
Renowacja obiektów związanych z historią miasta.
Zmiana zagospodarowania terenu Rynku przed Kaplicą Św. Marii
Magdaleny i wjazdem do Zamku z modernizacją fontanny miejskiej.
Odrestaurowanie reliktów XVI w. murów obronnych oraz baszty
Rewaloryzacja podziemi składów jezuickich (magazynowych) z XVI
wieku, pod parkiem G. Narutowicza.
Odrestaurowanie zabytkowych gotycko – renesansowych piwnic pod
budynkiem Ratusza i kamienicami w Rynku
Budowa skansenu archeologicznego.
Utworzenie wschodnio – europejskiej sieci i szlaku twierdz realizacja w
ramach programu BSR INTERREG
III B
1.5.8
Waloryzacja konserwatorska staromiejskiej zabudowy przyrynkowej z
renowacją, odtworzeniem detali architektonicznych oraz przebudową
budynków współczesnych o obcych stylistycznie elewacjach
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
93
1.6
Promocja i zwiększenie atrakcyjności turystycznej miasta
1.6.1
Rozbudowa tras rowerowych i szlaków turystycznych
1.7
Renowacja kanałów B i C
2.
Rewitalizacja terenów prawobrzeżnej części miasta
położonych na zachód od zabytkowej „Wyspy” oraz Starego
Miasta
2.1.
Budowa systemu monitoringu wizyjnego w Pułtusku
2.2
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego KEN
2.2.1
Termomodernizacja 3 budynków Międzyzakładowej Spółdzielni
Mieszkaniowej L-W wraz z odnową układu komunikacyjnego
2.2.2
Program „Wstawione szyby” i ostrzeganie o zagrożeniach
2.2.3
Program „Zielone Osiedle”
2.3
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego przy ul. Warszawskiej
2.3.1
Termomodernizacja 3 budynków Międzyzakładowej Spółdzielni
Mieszkaniowej L-W wraz z odnową układu komunikacyjnego
2.3.2
Program „Wstawione szyby” wraz z ostrzeganiem o zagrożeniach
2.3.3
Program „Zielone Osiedle”
2.4
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego przy ul. Wojska Polskiego
2.4.1
Termomodernizacja budynku przy ulicy Al. Wojska Polskiego 13
należącego do Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej L-W wraz z
odnową układu komunikacyjnego
2.4.2
Program „Zielone Osiedle” wraz z ostrzeganiem o zagrożeniach
2.5
Rewitalizacja terenów osiedli Tysiąclecia oraz osiedla Traugutta
należących do Spółdzielni Mieszkaniowej
2.5.1
1. Docieplenie ścian budynków
2.5.2
2. Wymiana okien
2.5.3
3. Naprawa pokryć dachowych wraz z obróbkami blacharskimi
2.5.4
4. Przebudowa nawierzchni drogowych i chodników
2.6
Rewitalizacja osiedli zarządzanych przez Towarzystwo
Budownictwa Społecznego w Pułtusku
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
94
2.6.1
Remont obiektów mieszkalnych
ul. 17 Sierpnia 58
ul. 17 Sierpnia 60
ul. Traugutta 23
ul. Traugutta 26
- wymiana pokryć dachowych,
- wymiana instalacji wod-kan.
- wymiana stolarki drzwiowej i okiennej,
remont elewacji budynku.
Zagospodarowanie terenu osiedla
- chodnika,
- zieleń
2.6.2
Modernizacja budynków Wspólnot Mieszkaniowych
ul. Mickiewicza 24
ul. Mickiewicza 28
ul. Mickiewicza 30
ul. Mickiewicza 32
ul. Kombatantów 1
ul. Kombatantów 3
ul. Kombatantów 5
ul. Kombatantów 7
ul. Kombatantów 10
ul. Tysiąclecia 31
ul. Aleja Wojska Polskiego 38A
ul. Aleja Wojska Polskiego 38B
ul. Aleja Wojska Polskiego 38C
- termomodernizacja obiektów,
- ocieplenie ścian,
- wymiana okien i drzwi w częściach wspólnych nieruchomości.
2.6.3
Remont budynków „KOSZAROWYCH”
ul. Aleja Wojska Polskiego 36
ul. Aleja Wojska Polskiego 36A
ul. Aleja Wojska Polskiego 36B
- wykonanie izolacji pionowych,
- osuszenie ścian,
- wymiana instalacji wod-kan.,
- wymiana stolarki okiennej i drzwiowej.
2.7
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej
2.7.1
Budowa krytej pływalni wraz z zapleczem o powierzchni całkowitej 4
845,58 m2 jako adaptacja hali sportowej istniejącej w stanie surowym
przy ulicy Harcerskiej
2.8
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
2.8.1
Modernizacja ulicy Harcerskiej / od strony Szkoły Podst. Nr 3 / - 388,5
mb oraz / od strony koszar / - 320 mb
2.8.2
Modernizacja ulicy Strzeleckiej – dł. 373 mb
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
95
2.8.3
Modernizacja ulic: Podkomorzego, Horeszki, Zosi,Telimeny na osiedlu
Pana Tadeusza - 385 mb
2.8.4
Modernizacja ulic os. Nowaka:
Al. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 502 m
Al. Solidarności 660 m
Al. Marszałka Rydza – Śmigłego 300 m
Ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 138 m
Ul. gen. Władysława Andersa 161 m
Ul. gen. Stanisława Maczka 161 m
Ul. gen. Kazimierza Sosnkowskiego 258 m
Ul. gen. Józefa Hallera 85 m
Ul. gen. Franciszka Kleeberga 93 m
Ul. gen. Bohusza – Szyszko 124 m
2.9
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno – kanalizacyjnej
2.9.1
Przebudowa sieci wodociągowej ul. Nasielska
2.9.2
Rozdział kanalizacji ogólnospławnej w Al. Wojska Polskiego
2.9.3
Przebudowa sieci wodociągowej 2500 w poszczególnych ulicach
2.9.4
Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody
2.9.5
2.9.6
Rozwiązanie gospodarki osadowej w ramach funkcjonującej
oczyszczalni ściek. i hermetyzacja punktu zlewnego
Budowa kanalizacji sanitarnej os. Pisarzy 560 mb
2.9.7
Budowa kanalizacji sanitarnej 1000 mb ul. Warszawska
2.9.8
Budowa kanalizacji sanitarnej os. Nowaka, G. Maczka, ul. Solidarności
290 mb
Budowa kanalizacji sanitarnej 290 mb ul. Brzoskwiniowa
2.9.9
2.9.10
2.9.11
Kanalizacja w pozostałych nieskanalizowanych ulicach prawobrzeżnej
części miasta ok. 4 km
Rozbudowa wodociągów ok. 10 km
2.10
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury ciepłowniczej
2.10.1
Budowa przyłącza do Zespołu Szkół Nr.4 w Pułtusku od ul. Traugutta
12 do ul. New Britain 1
2.10.2
Likwidacja niskoparametrowej kotłowni węglowej i budowa kotłowni
gazowej wraz z przyłączem gazowym. Lokalizacja: Pułtusk oś. KEN,
przyłącze od ul. Wojska Polskiego do ul. KEN1
2.10.3
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do środowiska, poprawa procesu
spalania i modernizacja kotłów oraz układów odpylających w Ciepłowni
Miejskiej w Pułtusku ul. Kolejowa 8
2.10.4
Rozbudowa komory rozdzielczej i wykonanie przyłącza cieplnego do
nowobudowanego budynku wielorodzinnego przy ul. Traugutta 10.
2.11
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznej, w tym
przedszkoli, bibliotek, szkół, muzeów.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
96
2.11.1
Przedszkole miejskie nr 5 w Pułtusku
1. Termomodernizacja budynku: docieplenie ścian budynku i wymiana
okien i drzwi zewnętrznych
2. Wymiana instalacji grzewczej c.o.
3. Zagospodarowanie placu zabaw w sprzęt ekologiczny
4. Wyposażenie pomieszczeń – sal zabaw, szatni, Sali gimnastycznej
2.11.2
Szkoła Podstawowa nr 3 w Pułtusku
1. Wymiana instalacji grzewczej, elektrycznej i kanalizacyjnej
2. Wymiana wyposażenia klas
3. Przebudowa węzła kuchennego
4. Wymiana stolarki okiennej
5. Wymiana wyposażenia biblioteki szkolnej
6. Naprawa ogrodzenia wokół szkoły
2.11.3
Zespół Szkół nr 4
Termomodernizacja budynku
Monitoring zewnętrzny i wewnętrzny
Oświetlenie nowo wybudowanych boisk przyszkolnych i terenu przed
budynkiem szkoły
Przebudowa części budynku szkoły pod kątem rozwoju bazy
turystycznej dla młodzieży
Wybudowanie Skate Parku przy boisku szkolnym
Zadaszenie patio
Dostosowanie budynku dla potrzeb osób niepełnosprawnych
Budowa ścianki wspinaczkowej przy hali sportowej
Zajęcia dodatkowe dla uczniów z rodzin dysfunkcyjnych oraz zajęcia
rozwijające szczególne zdolności u dzieci
Zorganizowanie „szkoły dla rodziców” oraz kursów i szkoleń dla
rodziców
2.11.4
Przedszkole miejskie nr 4
Wymiana stolarki okiennej oraz instalacji grzewczej w budynku przy ul.
Krajewskiego 3
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
97
Wymiana stolarki okiennej oraz tynków zewnętrznych w budynku przy
ul. M. Konopnickiej 7
Wyposażenie placów zabaw w ekologiczny sprzęt terenowy
Utworzenie oddziału integracyjnego – przystosowanie pomieszczeń
przedszkolnych
2.12
Rewitalizacja poprzez wyrównywanie szans zagrożonych
wykluczeniem grup społecznych
2.12.1
Likwidacja barier architektonicznych
Przystosowanie budynków MOPS dla potrzeb osób niepełnosprawnych
2.12.2
Pomoc dla osób dotkniętych ubóstwem
Zakup opału,
Paczki świąteczne dla 300 rodzin
Prewencja skierowana na likwidację patologii i uzależnień u osób
dorosłych
Uczestnictwo w spotkaniach grup wsparcia
2.12.3
Humanizacja życia w środowiskach zagrożonych patologią poprzez
organizowanie i uczestnictwo w imprezach kulturalno-oświatowych
2.12.4
Świetlice środowiskowe dla dzieci i młodzieży z rodzin
dysfunkcyjnych jako alternatywa spędzania czasu wolnego
Komputeryzacja świetlic,
Tworzenie podręcznego księgozbioru,
Zapewnienie gorącego posiłku,
Rozwijanie zainteresowań,
Organizacja i uczestnictwo w imprezach kulturalno-oświatowych,
Prenumerata czasopism młodzieżowych i tematycznych,
Wspieranie i pomoc w trudnościach w nauce
(zajęcia wyrównawcze),
Prowadzenie programów motywujących do niwelacji zachowań
negatywnych społecznie (paczki świąteczne, wyprawki, nagrody)
Podnoszenie kwalifikacji
konferencjach i kursach
wychowawców
poprzez
uczestnictwo
w
Zapobieganie wykluczeniom i marginalizacji grup społecznych
3.
Rewitalizacja terenu dzielnicy Popławy oraz osiedla
Wyszkowska
3.1
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno – kanalizacyjnej
3.1.1
Budowa kanalizacji sanitarnej z przyłączami Pułtusk-Popławy
3.1.2
Budowa wodociągu rozdzielczego ul. Chabrowa, Jaśminowa 355 mb
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
98
3.1.3
Rozbudowa wodociągu dz. Popławy (łącznik ul. Wyszkowska –Polna)
600 mb
3.1.4
Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w dz. Popławy
3.2
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
3.2.1
Osiedle Popławy
Modernizacja ulicy Brzozowej – dł. 306 mb
Modernizacja ulicy Uzdrowiskowej – dł. 434 mb
Modernizacja ulicy Spacerowej – dł. 481 mb
Modernizacja ulicy Wrzosowej – dł. 224 mb
Modernizacja ulicy Konwaliowej – dł. 160 mb
Modernizacja ulicy Poziomkowej – dł.190 mb
Modernizacja ulicy Letniskowej – dł. 271 mb
Modernizacja ulicy Leśnej – dł. 160 mb
Modernizacja ulicy Sosnowej – dł. 436,5mb
Modernizacja ulicy Modrzewiowej – dł.160 mb
Modernizacja ulicy Nadnarwiańskiej – dł.643 mb
Modernizacja ulicy Traczy – dł.105 mb
Modernizacja ulicy Wędkarskiej – dł.403 mb
Modernizacja ulicy Wiklinowej – dł.161 mb
Modernizacja ulicy Łąkowej – dł.235 mb
Modernizacja ulicy Zalewowej – dł. 220 mb
Modernizacja ulicy Łabędziej – dł.80 mb
Modernizacja ulicy Wąskiej –dł.525 mb
Modernizacja ulicy Żabiej – dł.336 mb
Modernizacja ulicy Kryształowej – dł.127 mb
Modernizacja ulicy Ustronnej – dł.153 mb
Modernizacja ulicy Wesołej – dł. 57 mb
3.2.2
Osiedle Wyszkowska
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
99
Modernizacja ulicy K. Sarbiewskiego – dł. 350 mb
Modernizacja ulicy Batorego – dł. 530 mb
Modernizacja ulicy Butrymowicza – dł. 120 mb
Modernizacja ulicy Hornowskiego – dł. 210 mb
Modernizacja ulicy Sikorskiego – dł. 140 mb
Modernizacja ulicy Wujka – dł. 754 mb
Modernizacja ulicy Erazma Ciołka – dł. 252 mb
Modernizacja ulicy J. Tarnowskiego – dł. 883 mb
Modernizacja ulicy Piotra Koczary – dł. 202 mb
Modernizacja ulicy Pawła Giżyckiego – dł. 255 mb
Modernizacja ulicy Józefa Ossolińskiego – dł. 331 mb
Modernizacja ulicy Andrzeja Noskowskiego 411 mb
Modernizacja ulicy Andrzeja Madalińskiego 141 mb
Modernizacja ulicy Stanisława Suleja dł. 176 mb
Modernizacja ulicy Aleksandra Konopki – dł. 71 mb
Modernizacja ulicy Granicznej – dł. 960 mb
3.3
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury społecznej, w tym
przedszkoli, bibliotek, szkół, muzeów.
3.3.1
Zespół Szkół nr 2 w Pułtusku
1. Budowa hali sportowej
2. Zagospodarowanie terenu przyległego do szkoły
3. Modernizacja dachu budynku szkoły
3.3.2
Przedszkole miejskie nr 3
Dobudowa i wyposażenie skrzydła przedszkolnego
Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego dla dzieci w wieku
przedszkolnym
3.4
Rekultywacja wyrobiska pożwirowego na osiedlu Wyszkowska
3.5
Rewitalizacja terenów powojsokowych w tym terenu byłej
strzelnicy wojskowej z kierunkiem zagospodarowania na osiedle
domów jedno i wielorodzinnych wraz z obiektami handlowousługowymi.
Kryteria wyboru i kolejność realizacji
Kryteriami wyboru są:
1/ likwidacja bezrobocia,
2/ poprawa funkcjonalności ruchu kołowego i pieszego oraz estetyki
przestrzeni publicznych,
4/ tworzenie w tzw. „blokowiskach” miejsc do działalności kulturalnej i
edukacyjnej mającej na celu zagospodarowanie czasu dzieci i młodzieży,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
100
4/ poprawa i modernizacja infrastruktury terenów rewitalizowanych,
5/ renowacja zabudowy budynków.
Analiza
problemowa
zakresu
realizowanych
przedsięwzięć
rewitalizacyjnych na terenie Pułtuska
Poniższa
analiza
obejmuje
obok
charakterystyki
problemów
rozwojowych miasta także wnioskowane inwestycje mające na celu niwelację
skutków negatywnych zjawisk na terenie miasta wraz z podstawowymi
informacjami dotyczącymi technicznej i realizacyjnej strony poszczególnych
przedsięwzięć.
Podstawowe zidentyfikowane zadania rewitalizacyjne wynikające z
analizy problemów Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej L-W
w Pułtusku przy ul. Krajewskiego 3A.
Budynki stanowiące zasoby Spółdzielni położone są w trzech rejonach
miasta:
•
3 budynki na działkach o łącznej powierzchni 3615 m2 przy ul.
Warszawskiej będącej częścią drogi krajowej E 61, wybudowane w
latach
1956.
Teren
Spółdzielni
graniczy
z
terenem
zakładu
przemysłowego do 1992 r Państwowego Ośrodka Maszynowego,
obecnie „Agra-Plast” o profilu produkcji okien plastikowych. Dostawy
energii cieplnej i ciepłej wody pochodzą z lokalnej kotłowni gazowej
Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej. Mieszkańcy nie mają możliwości
korzystania z sieci kanalizacji sanitarnej wobec braku takiej w ulicy
Warszawskiej. Budynki w starej technologii o małej izolacji ścian w
energochłonnej technologii, stolarka okienna drewniana.
•
Na osiedlu Komisji Edukacji Narodowej – 3 budynki na działkach o
powierzchni
9661
m2.Teren
osiedla
budynków
wielorodzinnych
znajduje się w otoczeniu jednorodzinnej zabudowy mieszkaniowej.
Dostawy
energii
cieplnej
i
ciepłej
wody
z
kotłowni
miejskiej
Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej.
•
budynek przy ulicy Al. Wojska Polskiego 13 na działce o powierzchni
4800 m2, wybudowany w latach 1956 ,dostawy energii cieplnej i ciepłej
wody
z
lokalnej
kotłowni
miejskiej
Przedsiębiorstwa
Energetyki
Cieplnej.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
101
Program
termomodernizacji
budynków
mieszkalnych
i
odnowy
infrastruktury drogowej osiedli spółdzielczych.
Zasoby wymagają podjęcia działań technicznych zmierzających do
oszczędnego
gospodarowania
wielorodzinnych.
Powinny
ciepłem
one
objąć
we
wszystkich
termorenowację
budynkach
w
zakresie
zróżnicowanym do stanu technicznego poszczególnych budynków obejmujące
ocieplenia, uszczelnienia stolarki okiennej, remonty balkonów. Niezbędne są
również modernizacje węzłów cieplnych i instalacji grzewczych w budynkach
a także zainstalowanie urządzeń regulacyjnych i pomiarowych,
W celu zachęcenia właścicieli i najemców mieszkań do wdrażania działań
termorenowacyjnych należy upowszechnić wyniki projektu m.in., uzyskane
efekty oszczędnościowe i okres zwrotu nakładów poniesionych dla ich
uzyskania. Poza pracami termomodernizacyjnymi potrzebna jest odnowa
układu
komunikacyjnego
połączeń
z
ulicami
miejskimi
połączona
z
przebudową i modernizacją miejsc postojowych i parkingowych. Niedostatki w
tym
zakresie
wynikają
z
niedoskonałych
rozwiązań
projektowych
stosowanych w latach budowy osiedli spółdzielczych w latach 50-tych i
początku lat 90-tych.
Potrzeby w zakresie nakładów wynikające ze stanu technicznego i wielkości
obliczone dla grup budynków kształtują się następująco: dla budynków przy
ul. Komisji Edukacji Narodowej 1 042 931 zł, dla budynków przy ul.
Warszawskiej 321 217 zł i dla budynku przy ul. Al. Wojska Polskiego 1 360
048 zł. Zestawienie bardziej szczegółowe zakresu prac i nakładów zawiera
tablica 1 stanowiąca załącznik do pisma.
Program utrzymania bezpieczeństwa na mieszkaniowych osiedlach
spółdzielczych.
Zidentyfikowane na terenie osiedli przewidzianych do objęcia Programem
Rewitalizacji negatywne zjawiska społeczne pokrywają się z analizami
przeprowadzonymi na terenie miasta przez inne podmioty. Wynika z nich
konieczność poprawy bezpieczeństwa na terenie miasta a także zapobiegania
narastającym zjawiskom dewastacji
wyniku
trudnej
sytuacji
na terenach mieszkalnych miasta. W
materialnej
i
społecznej
osiedla
występują
niekorzystne zjawiska w zakresie porządku i bezpieczeństwa. Zarząd
Spółdzielni wielokrotnie występował do Policji z prośbą o wzmożone patrole
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
102
terenu osiedla oraz podjęcie innych działań, które doprowadziłyby do
zaprowadzenia spokoju na terenie osiedla..
Program
działań
na
rzecz
poprawy
bezpieczeństwa
na
osiedlach
spółdzielczych obejmuje:
•
W przypadkach ustalonych sprawców zniszczeń lub niewłaściwego
zachowania typu picie alkoholu przez niepełnoletnich mieszkańców
wymaganie odpowiedzialności od rodziców i wpływania na zmianę
zachowań
•
Działania likwidacji skutków zniszczeń chuligańskich „Wstawione
szyby”, zamalowywanie napisów w klatkach schodowych,
•
Informowanie
mieszkańców o
występujących
zagrożeniach:
ulotki
ostrzegające przed kradzieżami
•
Zapobieganie poprzez stałe imprezy integracyjne, w tym organizowany
od 5 lat w dniu 1 czerwca Osiedlowy dzień dziecka, nagrody w
konkursach i mini zawodach, turniejach pochodzą w dużej części od
mieszkańców oraz wykonywana jest praca społeczna mieszkańców
przy ich organizacji, wspieranie drużyn osiedlowych w miejskich
zespołowych turniejach piłkarskich poprzez zakup strojów sportowych
lub nagrody za udział
•
Program „Zielone osiedle” obejmujący urządzanie placu zabaw dla
małych dzieci i zagospodarowanie osiedlowych terenów zieleni. Wokół
placu zabaw drzewa i krzewy. Zestawy zabawowe drewniane i
plastikowe
posiadające
atest,
piaskownice
osłonięte
płotkami
uniemożliwiającymi wchodzenie zwierząt.
Powyższe zadania obejmujące swym zakresem poprawę bezpieczeństwa
na terenach rewitalizowanych osiedli korespondują z programem monitoringu
miasta przewidzianym do realizacji w pierwszym etapie rewitalizacji miasta.
W opracowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji miasta Pułtusk wkład
wniosło też miejscowe Towarzystwo Budownictwa Społecznego.
Priorytetowe zadania zidentyfikowane przez TBS a mające istotny
wpływa
na
proces
rewitalizacji
obszaru
funkcjonowania
TBS
obejmują:
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
103
•
Remont obiektów mieszkalnych zlokalizowanych przy ul. 17 Sierpnia
58, ul. 17 Sierpnia 60, ul. Traugutta 23, ul. Traugutta 26. w ramach
tego działania przewidziano: wymianę pokryć dachowych, instalacji
wod-kan., wymiana stolarki drzwiowej i okiennej oraz remont elewacji
budynku. Uzupełnieniem działania będzie zagospodarowanie terenu
osiedla i uzupełnienie go o chodniki i zieleńce.
•
Modernizację budynków Wspólnot Mieszkaniowych zlokalizowanych
przy ul.Mickiewicza 24, ul. Mickiewicza 28, ul. Mickiewicza 30, ul.
Mickiewicza
32,
ul.
Kombatantów
1,
Kombatantów 5,
ul.
Kombatantów 7,
ul.
ul.
Kombatantów
3,
ul.
Kombatantów 10,
ul.
Tysiąclecia 31, ul. Aleja Wojska Polskiego 38A, ul. Aleja Wojska
Polskiego
38B,
ul.
Aleja
Wojska
Polskiego
38C
obejmująca:
termomodernizację obiektów, ocieplenie ścian, wymianę okien i drzwi w
częściach wspólnych nieruchomości. Inwestycje te wynikają z faktu, że
budynki około 50-cio letnie nie spełniają norm cieplnych a także
konieczności oszczędności oleju i gazu na ogrzewanie.
•
Remont budynków „KOSZAROWYCH” zlokalizowanych przy ul. Aleja
Wojska Polskiego 36, ul. Aleja Wojska Polskiego 36A, ul. Aleja Wojska
Polskiego 36B poprzez: wykonanie izolacji pionowych, osuszenie ścian,
wymianę instalacji wod-kan., wymianę stolarki okiennej i drzwiowej z
uwzględnieniem działań mających na celu zachowanie zabytkowego
charakteru tej dzielnicy miasta.
•
Budowa obiektów mieszkalnych zlokalizowanych przy ul. Jana Pawła
II, co podyktowane jest potrzebą rewitalizacji pełnionych przez ten
obszar funkcji mieszkalnych. W chwili obecnej dzielnice tą cechuje brak
odpowiedniej bazy mieszkaniowej zwłaszcza dla klasy średniej.
Wszystkie
przedstawione
działania
mające
na
celu
rewitalizację
poszczególnych część miasta łącznie z przywróceniem ich dawnych funkcji,
obejmują swym zakresem nie tylko modernizację i poprawę infrastruktury
technicznej objętych Programem obszarów, ale też aktywizację zmian w sferze
społecznej, tak aby zapewnić trwałość osiągniętym rezultatom.
Uzupełnieniem strategii podnoszenia standardu życia mieszkańców na
terenie miasta jest także szereg inwestycji i modernizacji w zakresie
dostarczania energii cieplnej. Tego typu działania mają znaczenie także pod
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
104
względem ekologicznym oraz technologicznym w zakresie stosowania nowych
technologii.
Projekty wnioskowane do realizacji w dziedzinie ciepłownictwa przez
PEC PUŁTUSK sp. z o.o. w Pułtusku:
•
Budowa przyłącza do Zespołu Szkół Nr.4 w Pułtusku- Nowobudowane
przyłącze z rur preizolowanych 2xDN80 o długości 261mb.Planowane
przyłącze ma za zadanie zasilanie w co i cw Zespół Szkół Nr.4. Zostanie
zlikwidowana kotłownia węglowa o niskiej emisji i bardzo małej
sprawności, opalana węglem grubym.
•
Budowa kotłowni gazowej zastępującej kotłownię węglową ul. Panny
Marii – Stare Miasto.- Ze względu na zły stan techniczny tymczasowej
kotłowni kontenerowj ( 18 letnia ). Planuje się likwidację w/w kotłowni
zlokalizowanej w zabytkowej części miasta. Kotłownia ta jest obiektem
o niskiej sprawności, a wysokich kosztach eksploatacji. Wybudowanie
zamiennej kotłowni gazowej o mocy 2 MW usprawni i zmniejszy koszty
eksploatacji oraz będzie miało pozytywny wpływ na realizację polityki
ochrony
środowiska
poprzez
ograniczenie
emisji
zanieczyszczeń
pyłowych i gazowych.
•
Likwidacja niskoparametrowej kotłowni węglowej i budowa kotłowni
gazowej wraz z przyłączem gazowym.- Niskoparametrowa kotłownia
węglowa, opalana węglem grubym istnieje ok. 15 lat, o bardzo niskiej
sprawności i wysokich kosztach eksploatacji, awaryjna, bez żadnych
urządzeń
redukujących
emisję
zanieczyszczeń.
Planuje
się
wybudowanie kotłowni gazowej automatycznej. Realizacja projektu
poprawi standardy jakościowe obsługi odbiorców. Zmniejszy koszty
wytwarzania energii cieplnej, a także będzie miała pozytywny wpływ
na politykę ochrony środowiska poprzez znaczne ograniczenie emisji
zanieczyszczeń pyłowych i gazowych o około 90%.
•
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do środowiska, poprawa procesu
spalania i modernizacja kotłów oraz układów odpylających.- Remont
kapitalny kotła WLM 5.1/KW3 połączony z modernizacją ( zwiększenie
mocy o 2,1 MW ). Modernizacja polega na zwiększeniu powierzchni
grzewczej kotła, wymianie skrzyni powietrznej i optymalizacji procesu
spalania. Montaż odpylania odśrodkowego MOSS przy kotle KW1.
•
Rozbudowa komory rozdzielczej i wykonanie przyłącza cieplnego do
nowobudowanego budynku wielorodzinnego przy ul. Traugutta 10-
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
105
Wymiana istniejącej sieci cieplnej tradycyjnej DN 80 na preizolowaną
2xDN125
–
86mb.
Rozbudowa
istniejącej
komory
ciepłowniczej
Traugutta 12 z rozgałęzieniem trójstronnym. Wykonanie przyłącza
cieplnego 2xDN59 – 18mb do nowoprojektowanego budynku.
Projektowane
inwestycje
w
zakresie
usług
wodno-
kanalizacyjnych
Proces rewitalizacji w zakresie infrastruktury wodno – kanalizacyjnej w
Pułtusku został już zapoczątkowany. Zadaniem takim w 2004r. było
wykonanie
sieci
kanalizacji
sanitarnej
w
obrębie
centrum
miasta
podlegającego ochronie konserwatorskiej w ul. Świętojańskiej, Staszica, Al.
Polonii i ul. Kotlarskiej.
Opracowana Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Pułtusk zawiera projekty i
zadania związane z rewitalizacją i rozwojem infrastruktury technicznej w tym
i wodno – kanalizacyjnej.
Spośród wymienionych tam zamierzeń można wyodrębnić III grupy zadań:
I Grupa zadań związanych z modernizacją i przebudową
już istniejącej sieci wodociągowo – kanalizacyjnej:
1. Przebudowa sieci wodo-ciągowej w ul. Nasielskiej
2. Rozdział kanalizacji ogólnospławnej w Al. Wojska Polskiego
3. Przebudowa sieci wodociągowej 2500 m ,w poszczególnych ulicach
II Grupa zadań związanych z modernizacją istniejących
obiektów gospodarki wodno – ściekowej
1. Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody
2. Remont budynku pompowni przy ulicy Benedyktyńskiej
3. Rozwiązanie gospodarki osadowej w ramach funkcjonującej oczyszczalni
ścieków i hermetyzacja punktu zlewnego
III Grupa zadań - rozbudowa infrastruktury
1. Budowa kanalizacji dla dzielnicy Popławy w Pułtusku
2. Budowa kanalizacji sanitarnej os. Pisarzy 560 mb
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
106
3. Budowa kanalizacji sanitarnej 1000 mb ul. Warszawska
4. Budowa kanalizacji sanitarnej os. Nowaka, G. Maczka, ul. Solidarności
290 mb
4. Budowa kanalizacji sanitarnej 290 mb ul. Brzoskwiniowa
5. Budowa wodociągu rozdzielczego ul. Chabrowa, Jaśminowa 355 mb
6. Rozbudowa wodociągu dz. Popławy (łącznik ul. Wyszkowska –Polna)
600 mb
7. Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w dz. Popławy
8. Kanalizacja w pozostałych nieskanalizowanych ulicach prawobrzeżnej
części miasta ok. 4 km
9.Rozbudowa wodociągów ok. 10 km.
Analiza
zagrożeń
bezpieczeństwa
publicznego
w
kontekście
planowanej instalacji systemu monitoringu w mieście Pułtusk:
Dokumentem szczegółowo określającym zadania i problematykę na rzecz
bezpieczeństwa stanowią wytyczne Starosty Pułtuskiego Szefa Obrony
Cywilnej Powiatu oraz plan zasadniczych przedsięwzięć do działalności w
dziedzinie ochrony ludności i zarządzania kryzysowego, które zostały
przekazane do realizacji pismem WOL5224-1/05 z dnia 20 stycznia br.
Ponadto swoistą strategię bezpieczeństwa m.in. dla Miasta Pułtuska
stanowi
„Program
bezpieczeństwa
zapobiegania
obywateli
i
przestępczości
porządku
publicznego
oraz
dla
ochrony
powiatu
pułtuskiego do roku 2007”, wprowadzony uchwałą Rady Powiatu nr
16/122/04 z dnia 28 czerwca 2004 r., przekazany pismem WOL 5120/61/04 z dnia 6 lipca 2004 r., również na nośniku informatycznym.
W 2004 roku według danych Komendy Powiatowej Policji w Pułtusku na
terenie całego powiatu pułtuskiego zanotowano ogółem 889 przestępstw o
charakterze kryminalnym, co w porównaniu z rokiem 2003 – 887 przestępstw
– oznacza dynamikę na poziomie 100,2%. Dominujące kategorie przestępstw
w roku 2004 według danych Komendy Powiatowej Policji w Pułtusku
przedstawiają się następująco:
kradzież z włamaniem /bez pojazdów/ - 263 przestępstwa
kradzież cudzej rzeczy – 250 przestępstw
rozboje - 42 przestępstwa
włamania do pojazdu – 39 przestępstw
bójki i pobicia – 22 przestępstwa
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
107
Struktura przestępstw na terenie powiatu pułtuskiego w 2004 roku
22
39
42
263
kradzież z włamaniem /bez
pojazdów/
kradzież cudzej rzeczy
rozboje
włamania do pojazdu
bójki i pobicia
250
Na terenie powiatu dominuje tzw. przestępczość pospolita. Wśród kradzieży
przeciw mieniu dominują kradzieże telefonów komórkowych, torebek. W 2004
roku zatrzymano 240 nietrzeźwych kierowców. Według szacunków Komendy
Powiatowej aż 90% przestępstw narkotykowych i 70% kryminalnych w
powiecie przypada na miasto Pułtusk. Problem narkomanii na terenie miasta
Pułtusk jest o tyle trudny do jednoznacznego zidentyfikowania gdyż dotyczy
nie tylko dzieci i młodzieży z tzw. marginesu społecznego, lec również osób
pochodzących z tzw. dobrych domów.
Blisko 80% przypadków niszczenia i dewastacji mienia zaistniało w 2004
roku na terenie miasta Pułtuska. Z obserwacji Komendy Powiatowej wynika,
iż z roku na rok rośnie ilość wybryków chuligańskich w postaci zakłóceń
porządku publicznego oraz ciszy nocnej. Rośnie również ilość wszelkiego
rodzaju
dewastacji
mieszkalnych,
mienia.
piwnice,
znaki
Niszczone
są
drogowe,
klatki
punkty
schodowe
bloków
oświetleniowe,
budki
telefoniczne i inne mienie. Często wywracane są kosze na śmieci, a ich
zawartość
wyrzucana
na
jezdnię.
Wybijane
są
szyby
w
obiektach
handlowych i mieszkalnych. Tego typu przestępstw i wykroczeń o charakterze
chuligańskim dokonują najczęściej młodzi mieszkańcy miasta, będący pod
wpływem alkoholu lub środków odurzających.
Wśród założeń naprawczych Komendy Powiatowej Policji w Pułtusku na
pierwszy
plan
monitorującego
wysuwany
miasto.
jest
Monitoring
postulat
przyczyni
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
zainstalowania
się
do
systemu
zdecydowanego
108
zmniejszenia liczby popełnianych przestępstw i wykroczeń, nie tylko na
terenie objętym pracą kamer. Rejestr kamer monitoringu przyczyni się w
szczególności do:
•
zatrzymania sprawców łamania prawa na tzw. gorącym uczynku
•
podejmowania szybkich interwencji przez służby porządkowe
•
wykrycia
sprawców
przestępstw
i
wykroczeń
zaistniałych
poza
obszarem pracy kamer /droga oddalenia się sprawcy z miejsca
przestępstwa/
•
zwiększenia poczucia bezpieczeństwa mieszkańców
Aktualna sytuacja w zakresie bezpieczeństwa publicznego w mieście stanowi
podstawę do zakwalifikowania przez władze miasta instalacji systemu
monitoringu do zadań priorytetowych w najbliższym okresie.
Projektowana inwestycja wyposażenia miasta w system monitoringowy
obejmuje: system 23 kamer, linie transmisyjne, urządzenia centrum obsługi
monitoringu. Monitoring umożliwi obserwacje wyznaczonych rejonów miasta
w szerokim zakresie warunków oświetlenia oraz zapewni obraz telewizyjny o
parametrach niezbędnych do jego analizy, obróbki i rejestracji.
Projekt techniczny systemu zakłada takie rozmieszczenie kamer, które
zapewni szerokie pole widzenia i istotnie pozwoli na kontrolę i szybkie
reagowanie w obszarach gdzie nasilają się przestępstwa i wykroczenia.
Rewitalizacja obszaru miasta Pułtusk poprzez rozwiązanie problemów
komunikacyjnych.
Istotny wpływ na rozwój społeczno-ekonomiczny miasta ma stan i
rozmieszczenie
infrastruktury
drogowej.
Na
terenie
osiedli
będących
przedmiotem projektowanej rewitalizacji, ale też w pozostałych częściach
miasta występują liczne niedogodności oraz bariery rozwojowe w zakresie
funkcjonowania lokalnych układów transportowych. Istotne wydaje się wiec
ujęcia zadań mających na celu poprawę obecnej sytuacji w opracowanym
Lokalnym Programie Rewitalizacji.
Szkoła Podstawowa Nr 3 w Pułtusku
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
109
Wykaz zadań realizacyjnych postulowanych do uwzględnienia w Programie
Rewitalizacji Pułtuska przez dyrekcję SP nr 3 w Pułtusku przedstawia się
następująco:
•
wymiana instalacji grzewczej, elektrycznej i kanalizacyjnej, które nie
były wymieniane od początku istnienia szkoły,
•
wymiana wyposażenia klas (ławki, krzesła, meble) oraz polepszenie
bazy dydaktycznej,
•
przebudowa węzła kuchennego, w celu poprawy warunków do
przygotowywania posiłków dla dzieci,
•
wymiana stolarki okiennej dla lepszej termoizolacji budynku,
•
wymiana wyposażenia biblioteki szkolnej celem łatwiejszego dostępu
do księgozbiorów dla uczniów i nauczycieli,
•
naprawa ogrodzenia wokół szkoły co poprawi poziom bezpieczeństwa
dzieci na ternie szkoły oraz korzystnie wpłynie na estetykę obszaru,
•
spowodowanie ograniczenia ruchu co wpłynie na rozwiązanie problemu
bezpiecznego dojścia uczniów do szkoły
Zespół Szkół Nr 2 w Pułtusku
Zespół Szkół nr 2 jest jedyna placówką edukacyjną kształcącą na
poziomie podstawowym i gimnazjalnym w dzielnicy Popławy. Jest oddalona
od centrum miasta, jednakże poprzez oczekiwany napływ ludności do tej
części
miasta
przewiduje
się
znaczne
zwiększenie
ilości
uczniów
w
najbliższych latach. W sąsiedztwie szkoły znajduje się duży (24 ha) teren
przeznaczony pod budownictwo jednorodzinne. Dlatego też koniecznym
wydaje się być natychmiastowe rozbudowanie bazy dydaktycznej szkoły, a
także jej zaplecza (obiektów sportowych, kół zainteresowań, świetlic, klubów
młodzieżowych). Obecny brak infrastruktury sportowej na terenie Popław
niekorzystnie wpływa na aktywizację społeczną oraz nasila zjawiska
patologii społecznych (alkoholizm, narkomania, wandalizm) wśród młodzieży
szkolnej. Na terenie Popław występuje wysokie bezrobocie. Ponadto znaczny
odsetek rodzin wymaga stałego wsparcia socjalnego. Duże oddalenie od
centrum
oraz
słabo
rozwinięta
infrastruktura
ograniczają
możliwości
aktywnego organizowania czasu dzieciom i młodzieży, a także w znacznym
stopniu osłabiają wsparcie programów walki z bezrobociem i patologiami
społecznymi. Dzielnica Popławy nie posiada także komunikacji podmiejskiej,
co utrudnia korzystanie z oferty kulturalnej, edukacyjnej i sportowej miasta.
W zasadzie nie posiada także ośrodka sportowego kulturalnego oraz
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
110
kawiarni, gdzie mogłaby spędzać czas młodzież i osoby dorosłe. Budowa sali
sportowej rozwiąże dużą część problemów dzielnicy oraz uniezależniłaby
Popławy od ośrodków w centrum miasta. Sala gimnastyczna służyłaby
promowaniu sportu, zdrowego stylu życia nie tylko wśród uczniów, ale i całej
społeczności Popław. Będzie także miejscem integracji środowiska lokalnego
oraz służyć będzie rozwojowi pozalekcyjnych form kultury fizycznej.
Na potrzeby opracowania Lokalnego Programu rewitalizacji placówka
dokonała analizy słabych i silnych stron szkoły. Wynikające z analizy
potrzeby szkoły oraz jej potencjał są podstawą do określenia dalszego
kierunku rozwoju w trosce o zapewnienie młodzieży wysokiego poziomu
edukacji.
Wśród silnych stron szkoły znalazły się między innymi cechy:
Jest to jedyna szkoła znajdująca się w rozbudowanej części
miasta.
Istnieje szansa na zwiększenie liczby uczniów poprzez migracje do
cichej i spokojnej dzielnicy
Teren wokół szkoły gwarantuje szansę aktywnego wypoczynku
Ze względu na mały ruch istnieje małe zagrożenie zdrowia i
bezpieczeństwa dzieci
Szkołą posiada wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną
Placówkę cechują wysokie wyniki nauczania
Jest to jedyna w powiecie placówka z klasami integracyjnymi
Wśród słabych stron szkoły ujęte zostały między innymi:
Brak hali i bazy sportowej
Boiska wymagające modernizacji
Niewystarczająca baza lokalowa
Wysoki procent patologii i bezrobocia w rodzinach uczniów
Duże oddalenie szkoły od centrum miasta i liczne utrudnienia z
tego tytułu
Na tej podstawie Dyrekcja Zespołu Szkół nr 2 w Pułtusku określiła
orientacyjny wykaz zadań realizacyjnych postulowanych do uwzględnienia w
Programie
Rewitalizacji
Pułtuska.
Zadania
te
stanowią
program
przeciwdziałania marginalizacji obszaru, który zamieszkują uczniowie szkoły.
Poprzez uatrakcyjnienie bazy sportowej i lokalowej a także poszerzenie oferty
zajęć o zajęcia sportowe uczniowie będą mieli możliwość aktywnego
spędzania czasu.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
111
•
Budowa sali sportowej – poza wyżej wymienionymi czynnikami
budowa
przyczyni
się
do
ruchowego
rozwoju
uczniów
niepełnosprawnych uczących się w klasach integracyjnych (brak takich
klas w cały powiecie pułtuskim),realizacja zajęć wf odbywać się będzie
w warunkach służących bezpiecznej i higienicznej pracy uczniów i
pracowników. Sala sportowa służyłaby promowaniu sportu nie tylko
wśród uczniów ale też całego społeczeństwa stanowiąc tym samym
miejsce integracji mieszkańców.
•
Zagospodarowanie terenu wokół szkoły – modernizacja boisk do piłki
nożnej i ręcznej, budowa boiska lekkoatletycznego, modernizacja
przyszkolnego placu zabaw. Potrzeby te wynikają z faktu, iż boisko i
wjazd do szkoły nie są utwardzone, co zagraża bezpieczeństwu
uczniów w myśl Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z
dnia
26
września
1997r.
W
sprawie
ogólnych
przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy. W wyniku realizacji inwestycji spadnie
wypadkowość wśród uczniów. Boiska sportowe byłyby miejscem
służącym krzewieniu sportu i rekreacji dla całego osiedla, co przyczyni
się do walki z szerzeniem się patologii i przestępczości.
•
Modernizacja przestarzałego 50 letniego dachu szkolnego w celu
poprawienia bezpieczeństwa i higieny pracy uczniów. W chwili obecnej
dach pokryty jest papą kładzioną 50 lat temu. Powstają przecieki na
część
kuchenną
a
także
klasy.
Wymiana
dachu
poprawi
bezpieczeństwo i higienę pracy, estetykę budynku a także pozwoli
oszczędzić finanse przeznaczone na malowanie klas i pomieszczeń.
Zespół Szkół Nr 4 w Pułtusku
Dyrekcja Zespołu Szkół nr 4 w Pułtusku określiła orientacyjny wykaz
zadań
realizacyjnych
postulowanych
do
uwzględnienia
w
Programie
Rewitalizacji Pułtuska:
•
Termomodernizacja budynku (wymiana stolarki okiennej docieplenie),
•
Monitoring
zewnętrzny
wszystkich
obiektów,
szczególnie
przed
budynkiem szkoły i w obrębie boiska oraz monitoring wewnętrzny,
•
Oświetlenie nowo wybudowanych boisk przyszkolnych i doświetlenie
terenu przed budynkiem szkoły,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
112
•
Z uwagi na zwiększającą się liczbę dzieci w obwodzie szkoły w
perspektywie przebudowa części obiektu pod kątem rozwoju bazy
turystycznej dla młodzieży,
•
Wybudowanie Skate Parku przy boisku szkolnym,
•
Zadaszenie patio,
•
Dostosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych (łazienki,
podjazdy, windy),
•
Zbudowanie ścianki wspinaczkowej przy hali sportowej.
•
Wyrównanie braków uczniów pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych
(zajęcia dodatkowe i specjalistyczne),
•
Zajęcia rozwijające szczególne zdolności u dzieci, np. sportowe,
informatyczne, językowe, koła zainteresowań i inne,
•
Zatrudnienie psychologa i kwalifikatora w celu rozwiązywania sytuacji
trudnych włącznie ze zorganizowaniem „szkoły dla rodziców”,
•
Pozyskiwanie
rodziców mających
status
trwale
bezrobotnych
do
realizacji zadań wynikających ze specyficznych potrzeb szkoły,
•
Uruchomienie zajęć podnoszących kwalifikacje rodziców wykorzystując
bazę techniczną i merytoryczną szkoły (kursy komputerowe, językowe i
inne).
Przedszkole Miejskie nr 4 w Pułtusku:
Obecnie przedszkole funkcjonuje w dwóch budynkach
-
przy ul. Krajewskiego 3, do którego uczęszcza 121 dzieci
-
przy ul. Konopnickiej 7 uczęszcza 40 dzieci.
Dzieci uczęszczające do przedszkola pochodzą najczęściej z rodzin
pełnych o średnim statusie materialnym. Niewielki procent dzieci pochodzi z
rodzin biednych, dotkniętych problemem alkoholowym czy inną patologią.
Są to dzieci głównie z obszaru Rynku.
W związku z zapotrzebowaniem na edukację przedszkolną dzieci
niepełnosprawnych, planuje się utworzenie oddziału integracyjnego. Inne
problemy przedszkola to: ubogie wyposażenie placów zabaw w ekologiczny
sprzęt terenowy, oraz stale zmniejszająca się liczba dzieci (zwłaszcza w
Rynku) ze względu na niż demograficzny, ubożenie rodzin wychowanków,
tworzenie oddziałów „0” w szkołach podstawowych, co może spowodować,
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
113
iż wystarczy jeden budynek, aby spełnić zapotrzebowanie rodziców na
opiekę przedszkolną.
Ze względu na wysokie opłaty za ogrzewanie budynku (elektryczne)
konieczna jest zmiana sposobu ogrzewania tj. wymiana instalacji i grzejników
wewnątrz budynku oraz podłączenia do ciepłowni miejskiej.
Na tej podstawie Dyrekcja Przedszkola Miejskiego Nr 4 w Pułtusku
określiła
orientacyjny
wykaz
zadań
realizacyjnych
postulowanych
do
uwzględnienia w Programie Rewitalizacji Pułtuska:
•
Adaptacja
pomieszczeń
przedszkola
nr
4
na
potrzeby
dzieci
niepełnosprawnych (utworzenie oddziału integracyjnego)
•
Wymiana instalacji i grzejników wewnątrz budynku oraz podłączenia
do ciepłowni miejskiej
•
Remont
elewacji
zewnętrznej,
wymiana
stolarki
okiennej
oraz
odnowienie dachu budynku przedszkola przy ul. Konopnickiej
Przedszkole Miejskie nr 3 w Pułtusku
Przedszkole Miejskie Nr 3 w Pułtusku, jest usytuowane w dzielnicy
Popławy, oddalonej od centrum miasta o około 3 km. Siedzibą przedszkola
jest budynek jednorodzinny wraz z przyległym terenem, który znajduje się
przy ul. Uzdrowiskowej 17. Przedszkole obejmuje opieką dzieci w wieku od 3
do 6 lat, w uzasadnionych przypadkach dzieci 2,5 letnie. Ze względu na
warunki lokalowe i organizacyjne funkcjonuje jedna grupa mieszana, która
liczy 28 dzieci. Zaproponowana oferta opieki przedszkolnej w tym rejonie
miasta,
w
niedługim
mieszkańców
na
czasie
tego
typu
może
nie
usługę,
zaspokajać
ponieważ
zapotrzebowania
przybywa
domów
jednorodzinnych zaś w sąsiedztwie jest budowany szpital. W związku z
powyższym rozwiązaniem mogłoby być przyłączenie przedszkola do struktur
organizacyjnych
Zespołu
Szkół
Nr
2
przedszkolnego.
Aby powyższy projekt,
i
stworzenie
zespołu
szkolno-
przyniósł oczekiwany rezultat,
należałoby w Zespole Szkół Nr 2 dobudować zaplecze przedszkolne i stworzyć
docelową siedzibę przedszkola. Biorąc pod uwagę taką możliwość, trzeba
również
wyznaczyć
i
wyposażyć
teren
rekreacyjny
dla najmłodszych
mieszkańców, tej części miasta. Usytuowanie siedziby przedszkola przy ul.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
114
Polnej 7 być może pozwoli również mieszkańcom osiedla Wyszkowska i
Grabówiec na pełniejszej korzystanie z opieki przedszkolnej bliżej miejsca
zamieszkania.
Na tej podstawie dyrektor Przedszkola nr 3 w Pułtusku określił
orientacyjny wykaz zadań realizacyjnych postulowanych do uwzględnienia w
Programie Rewitalizacji Pułtuska:
•
Utworzenie zespołu szkolno-przedszkolnego z Zespołem Szkół nr 2,
•
Dobudowa i wyposażenie skrzydła przedszkolnego,
•
Zagospodarowanie
terenu
rekreacyjnego
dla
dzieci
w
wieku
przedszkolnym.
Przedszkole Miejskie nr 5 w Pułtusku
Przedszkole Miejskie nr 5 w Pułtusku zlokalizowane przy ulicy 17
Stycznia znajduje się w centrum osiedla zamieszkałego przez młode pokolenie
pułtuszczan.
Dyrektor Przedszkola nr 5 w Pułtusku określił orientacyjny wykaz zadań
realizacyjnych postulowanych do uwzględnienia w Programie Rewitalizacji
Pułtuska:
a. Wymiana otworów okiennych (38 okien o wymiarach 2x2 m) i drzwi
wejściowych,
b.
Renowacja elewacji – około 625 m2
c. Przebudowa instalacji grzewczej i kanalizacyjnej,
d. Zagospodarowanie placu zabaw w urządzenia ekologiczne.
Pułtuska Biblioteka Publiczna im. J. Lelewela
Priorytetowym celem Pułtuskiej Biblioteki Publicznej na najbliższe lata
jest stworzenie nowoczesnego ośrodka multimedialnego skorelowanego z
potrzebami środowiska lokalnego ze szczególnym uwzględnieniem takich grup
społecznych jak dzieci i młodzież, przedsiębiorcy, rolnicy, bezrobotni i osoby
niepełnosprawne. Misją biblioteki jest ochrona dziedzictwa narodowego oraz
nieustanne
upowszechnianie
kultury i edukacji poprzez
organizowanie
atrakcyjnych zajęć i imprez, będących alternatywną ofertą spędzania wolnego
czasu. Proponowane działania odnoszą się w szczególności do poprawy bazy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
115
lokalowej
biblioteki,
jej
wyposażenia,
rozszerzenia
usług
i
poprawy
jakościowej księgozbioru. Działania te przyczynią się nie tylko do poprawy
warunków funkcjonowania samej biblioteki, ale w znacznym stopniu ułatwią i
urozmaicą korzystanie z niej czytelnikom.
•
Renowacja zabytkowego budynku biblioteki poprzez remont elewacji,
dachu, wymianę okien.
•
Stworzenie wizerunku biblioteki przyjaznej osobom niepełnosprawnym
poprzez dostosowanie budynku dla osób poruszających się na wózkach
inwalidzkich.
•
Zagospodarowanie terenu przyległego na zewnątrz biblioteki poprzez
zorganizowanie „Letniej czytelni”, z której mogliby korzystać również
turyści i osoby niepełnosprawne.
•
Poprawa warunków lokalowych Filii Bibliotecznej Nr 1 na Popławach w
związku
z
rozwojem
tamtejszego
osiedla
mieszkaniowego
Duża
odległość dzieci i młodzieży uczęszczającej do Zespołu Szkół nr 2 od
najbliższej biblioteki.
•
Zorganizowanie komputerowego ośrodka informacji w bibliotece poprzez
zakup odpowiedniej ilości komputerów i opracowanie baz danych.
Stworzenie przy współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy banku
informacji o lokalnym rynku pracy na potrzeby osób bezrobotnych.
Pomoc
małym
uzyskiwaniu
i
średnim
danych
na
przedsiębiorcom
temat
norm,
w
komputerowym
przepisów,
standardów
niezbędnych w prowadzeniu biznesu. Promocji turystyki służyłoby
stworzenie bazy adresowej atrakcyjnych miejsc wypoczynku na terenie
powiatu pułtuskiego i okolic oraz informacji o walorach turystycznych
tychże miejsc.
•
Przeciwdziałanie
materiałów
patologiom
audiowizualnych
społecznym
z
dziedziny
poprzez
zakup
profilaktyki
książek,
uzależnień,
udostępnienie czytelni na organizowane odczyty, prelekcje, warsztaty
dla młodzieży, organizowanie konkursów ( plastycznych i wiedzy) dla
dzieci i młodzieży z zakresu profilaktyki uzależnień.
•
Poprawa
stanu
księgozbioru
poprzez
zakup
literatury
popularnonaukowej i beletrystycznej w celu zaspokojenia potrzeb
czytelniczych środowiska lokalnego.
•
Organizowanie cyklicznych, kwartalnych spotkań z kreatorami kultury
w ramach cyklu „Pułtuskie Spotkania Kulturalne”.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
116
Z analiz przekazanych przez Muzeum Regionalne w Pułtusku wynika
kilka priorytetów inwestycyjnych, których realizacja przyczyni się w
istotny sposób do rewitalizacji zwłaszcza zabytkowej części miasta.
•
Piwnice dawnego ratusza- zachowana część zabytkowych piwnic
dostępna jest od wieży ratuszowej, pozostała część została zasypana i
zabudowana
od
wnętrza
użytkowego.
Niszczejące
piwnice
pod
zasypem tracą spójność i mogą utracić funkcję stabilizacji posadowienia
wieży. Odbudowa piwnic ma trojaki cel: przywrócenie mieszkańcom
Pułtuska i turystom dobra kultury, jakim są gotycko-renesansowe
piwnice ratusza, konstrukcyjne usztywnienie i ustabilizowanie strefy
przyziemia i posadowienie zagrożonej wyboczeniem wieży ratusza,
oddanie dla potrzeb muzeum regionalnego dodatkowej przestrzeni
ekspozycyjnej
•
Jezuickie składy magazynowe na Wzgórzu Abrahama. W XVI w Jezuici
rozpoczęli budowę piwnic do przechowywania żywności. Piwnice
zachowane
są
w
dobrym
stanie.
Stanowią
je
trzy
korytarze,
obmurowane, przykryte sklepieniem kolebkowym, z posadzką cegłową
lub glinianą. Piwnice ze względu na niepowtarzalność i atrakcyjność
powinny być udostępnione publiczności.
•
Relikty murów obronnych- odsłonięcie murów w partiach ziemnych i
wyeksponowanie ich jako ruiny trwałej w sąsiedztwie baszty obronnej
pokaże fragment umocowań niespotykanych na Mazowszu, poza
rekonstrukcją murów w Warszawie.
•
Inwentaryzacja
piwnic
pod
kamienicami
w
Rynku-
piwnice
po
wykonaniu prac remontowych mogą być użytkowane jako kawiarnie i
winiarnie.
Wykonanie
inwentaryzacji
będzie
propozycją
ich
wykorzystania przez właścicieli czy przyszłych inwestorów.
•
Skansen
archeologiczny-
największym
i
najciekawszym
zbiorem
zgromadzonym w muzeum są zabytki archeologiczne pozyskane w
trakcie prac wykopaliskowych w grodzie na Wzgórzu Zamkowym.
Kolekcja liczy ok. 6000 obiektów datowanych na lata 1232-1368. W
magazynach
przechowywane
są również
elementy
chat XIII/XIV
wiecznych, z których można zrekonstruować dwie chaty z okresu
funkcjonowania pułtuskiego grodu.
Na
dzień
dzisiejszy
Muzeum
Regionalne
w
Pułtusku
dysponuje
opracowaniami i projektami dotyczącymi poszczególnych koncepcji odnowy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
117
zabytkowych obiektów miasta. W posiadaniu Muzeum jest między innymi
projekt
architektoniczno-konserwatorski
adaptacji
i
odbudowy
piwnic
dawnego ratusza na cele muzealno-wystawnicze, wizualizacja graficzna do
projektu, badania wraz z oceną możliwości adaptacyjnych i opracowaniem
koncepcji zabezpieczenia podziemnej części dawnego ratusza.
Muzeum posiada także wstępny projekt skansenu archeologicznego w
Pułtusku.
Skansen Archeologiczny zaprojektowany jest jako pełna rekonstrukcja
części
zabudowań
badań
na
wczesnośredniowiecznego
dziedzińcu
Zamku
grodu,
Pułtuskiego.
odkrytego
Doskonałe
podczas
zachowanie
się
znacznych części drewnianej zabudowy oraz moszczonych drewnem ulic
pozwala na odtworzenie zabudowy mieszkaniowej z dużą dozą precyzji
naukowej. Służyć temu będą dotychczasowe opracowania naukowe, a w
szczególności
rekonstrukcja
kierownictwem
mgr
Doroty
komputerowa
Stabrowskiej.
dokonana
przez
Rekonstrukcja
zespół
pod
powinna
być
zlokalizowana jak najbliżej Wzgórza Zamkowego, w pobliżu Narwi. Grozi to,
co prawda zlokalizowaniem jej na terenie zagrożonym powodziami, ale na
obszarze Starego Miasta niewiele jest miejsc wolnych od takiego zagrożenia.
W wersji minimalnej powinna ona prezentować zrekonstruowaną ulicę,
moszczoną
drewnem,
przy
której
zlokalizowane
byłoby
kilka
chat
drewnianych o różnym przeznaczeniu. Jedna z chat winna być czynna jako
karczma,
w
której
byłyby
serwowane
typowe
potrawy
i
smakołyki
kurpiowskie. Ewentualny wyszynk powinien być ograniczony do miodów i
piw własnego wyrobu według tradycyjnych przepisów. Karczma wymieniona
jest jako ważny element samofinansowania się akcji.
Projekty wnioskowane przez Miejskie Centrum Kultury i Sztuki:
Głównym problemem jest zły stan techniczny wewnątrz budynku
Miejskiego Centrum Kultury i Sztuki w Pułtusku.
Do pilnych potrzeb należą:
•
Remont i przebudowa instalacji grzewczych i wodno-kanalizacyjnych,
•
Remont
wewnętrzny
budynku
(ściany,
posadzki,
drzwi,
klatki
schodowe, kapitalny remont sceny w sali kina),
•
Adaptacja pomieszczeń związanych z rozwojem pracowni.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
118
Odnośnie działań sprzyjających poprawie sytuacji i rozwojowi miasta w
dziedzinie kultury obok potrzeb remontowych budynku niezbędna jest
regeneracja i odbudowa amfiteatru miejskiego.
Kolejnym elementem wchodzącym w skład Programu Rewitalizacji
jest proponowana przez Urząd Miejski inwestycja polegająca na
budowie krytej pływalni.
Bezpośrednim
materialnym
efektem
realizowanej
inwestycji
będzie
budynek krytej pływalni z zapleczem o powierzchni całkowitej 4 845,58 m2 i
kubaturze 20 350,00 m3)
Nowy obiekt – basen powstały wskutek realizacji inwestycji umożliwi
realizację stawianych przez inwestora – Miasto Pułtusk - celów:
Umożliwienie nauki pływania młodzieży szkolnej i akademickiej z
terenu gminy Pułtusk oraz gmin sąsiednich
Rehabilitacja osób niepełnosprawnych
Aktywne spędzanie wolnego czasu przez młodzież i dorosłych
Podniesienie atrakcyjności turystycznej (pobytowej) Pułtuska
Spełnienie oczekiwań społeczności lokalnej i władz gmin sąsiednich
związanych z funkcjonowaniem obiektu tego typu w Pułtusku (ok. 55
tyś mieszkańców)
Możliwość poszerzenia wachlarza dyscyplin sportowych uprawianych
w ramach zajęć szkolnych (szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły
średnie, studenci Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Aleksandra
Gieysztora w Pułtusku)
Wypełnienie
luki
w
infrastrukturze
sportowej
województwa
mazowieckiego
Organizacja imprez sportowych na szczeblu międzyszkolnym, gminnym,
powiatowym, wojewódzkim
Z analizy oceny zagrożenia można wywnioskować, że negatywny
wpływ na rewitalizację ziemi pułtuskiej mają następujące czynniki:
•
Bezrobocie, które obniża poczucie bezpieczeństwa oraz powoduje
różnice w poziomach życia mieszkańców, a tym samym wzrost
przestępczości.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
119
•
Kryzys rodziny i wzrost agresji w społeczeństwie;
•
Szerząca się narkomania i alkoholizm wśród młodego pokolenia
mieszkańców, które nie widząc perspektyw i swojego miejsca w
społeczności lokalnej coraz częściej sięga po środki odurzające,
•
Brak możliwość spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież,
•
Brak nowoczesnej, kreującej atrakcyjność miasta, bazy sportoworekreacyjnej,
basenu,
wypożyczalni
sprzętu
sportowego,
motorowodnego i turystycznego, pozwalających na integrację młodzieży
ze sportem i odciągnięcie nieletnich od zachowań przestępczych i
demoralizacji.
•
Brak monitoringu wizyjnego miasta oraz profesjonalnego, spełniającego
określone standardy, wyposażenia centrów reagowania (miasta i
powiatu) w systemy koordynacji służb interwencyjnych oraz lokalizacji i
naprowadzania pojazdów ratowniczych(GPS) na miejsce zdarzenia,
jako skutecznych narzędzi do przeciwdziałania zagrożeniom, udzielania
pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych oraz walki z
przestępczością. Funkcjonowanie nowoczesnych systemów łączności i
koordynacji służb jest nieodzownym czynnikiem rozwoju
i
konkurencyjności Pułtuska w przyciąganiu inwestycji i lokalizacji
instytucji publicznych, jak również elementem wspierającym sprawne
zarządzanie miastem.
•
Niedobór środków finansowych na dokończenie budowy szpitala, a w
szczególności
szpitalnego
oddziału
ratunkowego
jako
czynnika
mającego istotne znaczenie dla rangi i rozwoju lokalnego miasta i
powiatu pułtuskiego w sferze bezpieczeństwa publicznego.
•
Niedostateczne rozwiązania w inżynierii drogowej tj. brak parkingów,
odpowiedniej ilości sygnalizacji świetlnej, rond oraz obwodnicy, która w
znacznym
stopniu
odciążyłaby
miasto
od
ruchu
samochodów
ciężarowych (a w szczególności przewożących materiały niebezpieczne i
ropopochodne)
powodując
wzrost
bezpieczeństwa
oraz
walorów
turystycznych i środowiskowych miasta Pułtuska.
•
Brak środków finansowych na wzmocnienie budowli technicznych
chroniących
niedostateczne
tereny
miasta
wyposażenie
przeciwpowodziowego
ratowniczych
oraz
w
Pułtuska
miejskiego
sprzęt
i
przed
i
środki
niesienia pomocy
powodzią
powiatowego
do
magazynu
prowadzenia
poszkodowanym
oraz
akcji
w wyniku
katastrof naturalnych. Jest to zadanie priorytetowe, gdyż zagrożenie
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
120
powodziowe dla miasta Pułtuska w dobie anomalii pogodowych jest
realne.
•
Nieuwzględnianie w planach zagospodarowania przestrzennego, przy
wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy, zakazu budowy obiektów
na terenach przewidywanego zatopienia powodziowego. Sytuacja ta
potęguje skalę zniszczeń wywołanych przez powódź i naraża system
ratowniczy na koszty związane z prowadzeniem akcji w rejonach gdzie
nie powinno się budować.
•
Niedobór
środków
przestrzennego
finansowych
m.in.
w
na
zakresie
kreowanie
tworzenia
stref
bezpieczeństwa
zapobiegania
przestępczości w zagrożonych patologiami społecznymi obszarami
wspólnoty
samorządowej.
Istnieje
konieczność
projektowania
bezpiecznych przestrzeni i ich oświetlenia, w tym uwzględnienia w
planach zagospodarowania przestrzennego problematyki zapobiegania
przestępczości oraz ochrony przeciwpożarowej.
•
Niedostateczne
wyposażenie
szkół
gimnazjalnych
i
ponadgimnazjalnych w środki dydaktyczne do edukacji na rzecz
bezpieczeństwa, profilaktyki prozdrowotnej tj. fantomów do nauki
resuscytacji
krążeniowo
oddechowej,
środków
audiowizualnych
i
informatycznych. Braki w tym zakresie powodują obniżają poziomu
kształcenia i świadomości w sferze bezpieczeństwa.
•
Zanik świadomości społecznej na rzecz konieczności przygotowania się
do klęsk żywiołowych, które po zaistnieniu uczą człowieka pokory wobec sił natury i czynników, które je wywołują oraz wymuszają na
organach władzy publicznej, a przede wszystkim samorządowej,
podejmowanie działań związanych z zapobieganiem i usuwaniem ich
skutków. Każde zdarzenie kryzysowe, w tym powódź, przynosi
niepowetowane straty, które są niewspółmierne do tych, jakie dana
społeczność
poniesie
z
tytułu
kosztów
przygotowania
się
do
przeciwdziałania im.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
121
IX. PLAN FINANSOWY REALIZACJI REWITALIZACJI NA LATA
2005- 2013
Poz.
Zadanie
Lata
Nakłady
[zł]
1.
Rewitalizacja terenu zabytkowej „Wyspy” oraz 2005terenu Starego Miasta
2013
1.1
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury
ciepłowniczej
2005-
1.1.1
Budowa kotłowni gazowej zastępującej kotłownię
węglową ul. Panny Marii – Stare Miasto.
2005 2006
400.000
1.2
Budowa systemu monitoringu wizyjnego w
Pułtusku
2005 2007
1.076.491
1.3
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno - 2005 kanalizacyjnej
2010
1.3.1
Remont budynku pompowni przy ul. Benedyktyńskiej 2007
100.000
1.4
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury
społecznej, w tym przedszkoli, bibliotek, szkół,
muzeów oraz infrastruktury sportowej
Pułtuska Biblioteka Publiczna im. J. Lelewela
1.Renowacja zabytkowego budynku biblioteki
20052010
400.000
20052006
6.000
1.4.1
2.Dostosowanie budynku dla osób poruszających się
na wózkach inwalidzkich
3.Zorganizowanie „Letniej czytelni”
4.Poprawa warunków lokalowych Filii Bibliotecznej
Nr 1 na Popławach
2006
20052008
50.000
2005
5.000
5.Zorganizowanie komputerowego ośrodka informacji
20052006
15.000
6.Wzbogacenie księgozbioru
20052006
30.000
20052006
5.000
7.Organizowanie cyklicznych, kwartalnych spotkań z
kreatorami kultury w ramach cyklu „Pułtuskie
Spotkania Kulturalne”
1.4.2
400.000
2005Rozbudowa i modernizacja stanicy wodnej PTTK
2013
(realizacja w dwóch etapach – I etap budynek stanicy,
II etap urządzenie nabrzeży).
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
800 000
(I etap)
600 000
(II etap)
122
1.4.3
1.5
1.5.1.
1.5.2
1.5.3
1.5.4
1.5.5
1.5.6
1.5.7
Urządzenie szlaku wodnego „Narew Pułtusk i
starorzecza”. Zagospodarowanie Parku Solna.
Rozwijanie funkcji miasta – Pułtusk Wenecją
Mazowsza Północnego.
20052013
2004-
Program zachowania dziedzictwa kulturowego
2006
Pułtuska
Renowacja obiektów związanych z historią miasta.
Zmiana zagospodarowania terenu Rynku przed
Kaplicą Św. Marii Magdaleny i wjazdem do Zamku z
modernizacją fontanny miejskiej.
Odrestaurowanie reliktów XVI w. murów obronnych
oraz baszty
Rewaloryzacja podziemi składów jezuickich
(magazynowych) z XVI wieku, pod parkiem G.
Narutowicza.
Odrestaurowanie zabytkowych gotycko –
renesansowych piwnic pod budynkiem Ratusza i
kamienicami w Rynku
Budowa skansenu archeologicznego.
Utworzenie wschodnio – europejskiej sieci i szlaku
twierdz realizacja w ramach programu BSR
INTERREG
20052013
50 000
(rocznie)
20052013
100 000
20052006
20 000
dokumenta
cja
techniczna
20052013
30 000
dokumenta
cja
techniczna
20052013
50 000
dokumenta
cja
techniczna
20052006
20 000
koncepcja
20052007
172 000,
w tym
129 000
Program
BSR
INTERREG
III B
2005 2013
200.000
III B
1.5.8
1.6
500 000
Waloryzacja konserwatorska staromiejskiej zabudowy
przyrynkowej z renowacją, odtworzeniem detali
architektonicznych oraz przebudową budynków
współczesnych o obcych stylistycznie elewacjach prace
projektowe,
realizacja
przez
właścicieli
budynków
Promocja i zwiększenie atrakcyjności
turystycznej miasta
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2005 2013
123
1.6.1
Rozbudowa tras rowerowych i szlaków turystycznych
2005 2013
100.000
1.7
Renowacja kanałów B i C
2005 –
2013
300.000
2.
Rewitalizacja terenów prawobrzeżnej części
miasta położonych na zachód od zabytkowej
„Wyspy” oraz Starego Miasta
2005-
2.1.
Budowa systemu monitoringu wizyjnego w
Pułtusku
2005 2007
1.076.491
2.2
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego KEN
2005-
1.090.931
2013
2013
2.2.1
Termomodernizacja 3 budynków Międzyzakładowej
2005Spółdzielni Mieszkaniowej L-W wraz z odnową układu
2013
komunikacyjnego
1.042.931
2.2.2
Program „Wstawione szyby” i ostrzeganie o
zagrożeniach
2005-
40.800
Program „Zielone Osiedle”
2005-
2.2.3
2013
7.200
2013
2.3
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego przy ul.
Warszawskiej
2005-
328.617
2013
2.3.1
Termomodernizacja 3 budynków Międzyzakładowej
2005Spółdzielni Mieszkaniowej L-W wraz z odnową układu
2013
komunikacyjnego
321.217
2.3.2
Program „Wstawione szyby” wraz z ostrzeganiem o
zagrożeniach
2005-
4.700
Program „Zielone Osiedle”
2005-
2.3.3
2013
2.700
2013
2.4
Rewitalizacja osiedla mieszkaniowego przy ul.
Wojska Polskiego
2005-
61.048
2013
2.4.1
Termomodernizacja budynku przy ulicy Al. Wojska
2005Polskiego 13 należącego do Międzyzakładowej
2013
Spółdzielni Mieszkaniowej L-W wraz z odnową układu
komunikacyjnego
60.048
2.4.2
Program „Zielone Osiedle” wraz z ostrzeganiem o
zagrożeniach
2005-
1.000
Rewitalizacja terenów osiedli Tysiąclecia oraz
osiedla Traugutta należących do Spółdzielni
Mieszkaniowej
2005-
2.5
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2013
9.250.000
2013
124
2.5.1
2.5.2
2.5.3
2.5.4
1. Docieplenie ścian budynków
2. Wymiana okien
3. Naprawa pokryć dachowych wraz z obróbkami
blacharskimi
4. Przebudowa nawierzchni drogowych i chodników
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2005
200.000
2006
280.000
2007
280.000
2008
280.000
2009
280.000
2010
280.000
2011
280.000
2012
280.000
2013
340.000
2005
600.000
2006
700.000
2007
700.000
2008
700.000
2009
700.000
2010
700.000
2011
700.000
2012
700.000
2013
500.000
2005
70.000
2006
70.000
2007
70.000
2008
70.000
2009
70.000
2010
70.000
2011
70.000
2012
70.000
2013
90.000
2005
11.000
2006
11.000
2007
11.000
2008
11.000
2009
11.000
2010
11.000
2011
11.000
2012
11.000
2013
12.000
125
2.6
Rewitalizacja osiedli zarządzanych przez
Towarzystwo Budownictwa Społecznego w
Pułtusku
2.6.1
Remont obiektów mieszkalnych
ul. 17 Sierpnia 58
ul. 17 Sierpnia 60
ul. Traugutta 23
ul. Traugutta 26
- wymiana pokryć dachowych,
- wymiana instalacji wod-kan.
- wymiana stolarki drzwiowej i okiennej,
remont elewacji budynku.
2006 2010
5.500.000
2006 2010
3.000.000
2006 2010
1.500.000
2006 2010
1.000.000
2005-
9.463.488
Zagospodarowanie terenu osiedla
- chodnika,
- zieleń
2.6.2
2.6.3
2.7
2.7.1
Modernizacja budynków Wspólnot Mieszkaniowych
ul. Mickiewicza 24
ul. Mickiewicza 28
ul. Mickiewicza 30
ul. Mickiewicza 32
ul. Kombatantów 1
ul. Kombatantów 3
ul. Kombatantów 5
ul. Kombatantów 7
ul. Kombatantów 10
ul. Tysiąclecia 31
ul. Aleja Wojska Polskiego 38A
ul. Aleja Wojska Polskiego 38B
ul. Aleja Wojska Polskiego 38C
- termomodernizacja obiektów,
- ocieplenie ścian,
- wymiana okien i drzwi w częściach wspólnych
nieruchomości
Remont budynków „KOSZAROWYCH”
ul. Aleja Wojska Polskiego 36
ul. Aleja Wojska Polskiego 36A
ul. Aleja Wojska Polskiego 36B
- wykonanie izolacji pionowych,
- osuszenie ścian,
- wymiana instalacji wod-kan.,
- wymiana stolarki okiennej i drzwiowej.
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury
sportowo-rekreacyjnej
2013
Budowa krytej pływalni wraz z zapleczem o
2005
2
powierzchni całkowitej 4 845,58 m jako adaptacja
2006
hali sportowej istniejącej w stanie surowym przy ulicy
Harcerskiej
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2.462.500
7.000.988
126
2.8
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej 2005 2013
3.771.123
2.8.1
Modernizacja ulicy Harcerskiej / od strony Szkoły
Podst. Nr 3 / - 388,5 mb oraz / od strony koszar / 320 mb
394.000
2.8.2
Modernizacja ulicy Strzeleckiej – dł. 373 mb
179.000
2.8.3
Modernizacja ulic: Podkomorzego, Horeszki,
Zosi,Telimeny na osiedlu Pana Tadeusza - 385 mb
176.000
2.8.4
Modernizacja ulic os. Nowaka:
Al. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 502 m
Al. Solidarności 660 m
Al. Marszałka Rydza – Śmigłego 300 m
Ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 138 m
Ul. gen. Władysława Andersa 161 m
Ul. gen. Stanisława Maczka 161 m
Ul. gen. Kazimierza Sosnkowskiego 258 m
Ul. gen. Józefa Hallera 85 m
Ul. gen. Franciszka Kleeberga 93 m
Ul. gen. Bohusza – Szyszko 124 m
2.9
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno - 2005 kanalizacyjnej
2010
2.9.1
Przebudowa sieci wodociągowej ul. Nasielska
2005
80.000
2.9.2
Rozdział kanalizacji ogólnospławnej w Al. Wojska
Polskiego
20072008
546.000
2.9.3
Przebudowa sieci wodociągowej 2500 w
poszczególnych ulicach
20072010
500.000
2.9.4
Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody
2006 –
2010
900.000
2.9.5
Rozwiązanie gospodarki osadowej w ramach
funkcjonującej oczyszczalni ścieków. i hermetyzacja
punktu zlewnego
Budowa kanalizacji sanitarnej os. Pisarzy 560 mb
2006 –
2010
620.000
2005
300.000
2005
800.000
2005
105.000
2005
73.000
Po 2006
2.500.000
Po 2006
988.000
2.9.6
2.9.7
2.9.8
2.9.9
2.9.10
2.9.11
2.10
Budowa kanalizacji sanitarnej 1000 mb ul.
Warszawska
Budowa kanalizacji sanitarnej os. Nowaka, G.
Maczka, ul. Solidarności 290 mb
Budowa kanalizacji sanitarnej 290 mb ul.
Brzoskwiniowa
Kanalizacja w pozostałych nieskanalizowanych
ulicach prawobrzeżnej części miasta ok. 4 km
Rozbudowa wodociągów ok. 10 km
2006 2007
3.023.000
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury
ciepłowniczej
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
127
2.10.1
Budowa przyłącza do Zespołu Szkół Nr.4 w Pułtusku
od ul. Traugutta 12 do ul. New Britain 1
2005
130.000
2.10.2
Likwidacja niskoparametrowej kotłowni węglowej i
budowa kotłowni gazowej wraz z przyłączem
gazowym. Lokalizacja: Pułtusk oś. KEN, przyłącze od
ul. Wojska Polskiego do ul. KEN1
2006
300.000
2.10.3
Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do środowiska,
2007
poprawa procesu spalania i modernizacja kotłów oraz
układów odpylających w Ciepłowni Miejskiej w
Pułtusku ul. Kolejowa 8
500.000
2.10.4
Rozbudowa komory rozdzielczej i wykonanie
przyłącza cieplnego do nowobudowanego budynku
wielorodzinnego przy ul. Traugutta 10.
2005 2006
38.000
2.11
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury
społecznej, w tym przedszkoli, bibliotek, szkół,
muzeów.
Przedszkole Miejskie Nr 5 w Pułtusku
1. Termomodernizacja budynku: docieplenie ścian
budynku i wymiana okien i drzwi zewnętrznych
2006 2007
110.500
2. Wymiana instalacji grzewczej c.o.
2008
55.000
3. Zagospodarowanie placu zabaw w sprzęt
ekologiczny
2009
19.000
4. Wyposażenie pomieszczeń – sal zabaw, szatni, sali
gimnastycznej
2010
65.000
1. Wymiana instalacji grzewczej, elektrycznej i
kanalizacyjnej
20052007
150.000
2. Wymiana wyposażenia klas
20052007
30.000
3. Przebudowa węzła kuchennego
20052007
100.000
4. Wymiana stolarki okiennej
20052006
100.000
5. Wymiana wyposażenia biblioteki szkolnej
20052006
20.000
6. Naprawa ogrodzenia wokół szkoły
20052006
15.000
20052006
700.000
2.11.1
2.11.2
2.11.3
Szkoła Podstawowa Nr 3 w Pułtusku
Zespół Szkół nr 4
Termomodernizacja budynku
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
128
Monitoring zewnętrzny i wewnętrzny
2005
12.000
Oświetlenie nowo wybudowanych boisk
przyszkolnych i terenu przed budynkiem szkoły
2005
15.000
Przebudowa części budynku szkoły pod kątem
rozwoju bazy turystycznej dla młodzieży
2008
40.000
Wybudowanie Skate Parku przy boisku szkolnym
2005
80.000
Zadaszenie patio
2009
300.000
Dostosowanie budynku dla potrzeb osób
niepełnosprawnych
2008
80.000
Budowa ścianki wspinaczkowej przy hali sportowej
2009
100.000
Zajęcia dodatkowe dla uczniów z rodzin
dysfunkcyjnych oraz zajęcia rozwijające szczególne
zdolności u dzieci
od 2005
50.000/rok
Zorganizowanie „szkoły dla rodziców” oraz kursów i
szkoleń dla rodziców
od 2005
38.000/rok
Wymiana stolarki okiennej (42 okna) oraz instalacji
grzewczej w budynku przy ul. Krajewskiego 3
2006 –
2009
51.000
Wymiana stolarki okiennej (30 okien) oraz tynków
zewnętrznych (249m2) w budynku przy ul. M.
Konopnickiej 7
2006 –
2009
40.000
Wyposażenie placów zabaw w ekologiczny sprzęt
terenowy
2005 –
2007
15.000
Utworzenie oddziału integracyjnego – przystosowanie
pomieszczeń przedszkolnych
2006 2007
10.000
2.12
Rewitalizacja poprzez wyrównywanie szans
zagrożonych wykluczeniem grup społecznych
20052013
2.12.1
Likwidacja barier architektonicznych
Przystosowanie budynków MOPS dla potrzeb osób
niepełnosprawnych
Pomoc dla osób dotkniętych ubóstwem
Zakup opału,
Paczki świąteczne dla 300 rodzin
100.000
Prewencja skierowana na likwidację patologii i
uzależnień u osób dorosłych
Uczestnictwo w spotkaniach grup wsparcia
648.000
Humanizacja życia w środowiskach zagrożonych
patologią poprzez organizowanie i uczestnictwo w
imprezach kulturalno-oświatowych
648.000,00
2.11.4
2.12.2
2.12.3
Przedszkole Miejskie Nr 4
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
1.620.000
810.000,00
810.000,00
0
129
2.12.4
Świetlice środowiskowe dla dzieci i młodzieży z
rodzin dysfunkcyjnych jako alternatywa
spędzania czasu wolnego
Komputeryzacja świetlic,
1.308.000
30.000,00
Tworzenie podręcznego księgozbioru,
10.000,00
Zapewnienie gorącego posiłku,
891.000,00
Rozwijanie zainteresowań,
100.000,00
Organizacja i uczestnictwo w imprezach kulturalnooświatowych,
100.000,00
Prenumerata
tematycznych,
czasopism
młodzieżowych
i
9.000,00
Wspieranie i pomoc w trudnościach szkolnych
0
(korepetycje),
50.000,00
Prowadzenie programów motywujących do niwelacji
zachowań negatywnych społecznie(paczki świąteczne,
wyprawki, nagrody)
Podnoszenie kwalifikacji wychowawców
uczestnictwo w konferencjach i kursach
poprzez
18.000,00
Zapobieganie wykluczeniom i marginalizacji grup
społecznych nakłady
100.000
3.
Rewitalizacja terenu dzielnicy Popławy oraz
osiedla Wyszkowska
3.1
Przebudowa i modernizacja infrastruktury wodno - 2005 kanalizacyjnej
2010
3.1.1
Budowa kanalizacji dla dzielnicy Popławy
2005
2.800.000
3.1.2
Budowa wodociągu rozdzielczego ul. Chabrowa,
Jaśminowa 355 mb
2005
25.000
3.1.3
Rozbudowa wodociągu dz. Popławy (łącznik ul.
Wyszkowska –Polna) 600 mb
2006
54.000
3.1.4
Rozbudowa kanalizacji sanitarnej w dz. Popławy
Od 2006
4.000.000
3.2
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej 2005 2013
3.2.1
Osiedle Popławy
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
2005 2013
3.712.000
130
3.2.2
Modernizacja ulicy Brzozowej – dł. 306 mb
165.200
Modernizacja ulicy Uzdrowiskowej – dł. 434 mb
155.000
Modernizacja ulicy Spacerowej – dł. 481 mb
132.000
Modernizacja ulicy Wrzosowej – dł. 224 mb
166.000
Modernizacja ulicy Konwaliowej – dł. 160 mb
103.000
Modernizacja ulicy Poziomkowej – dł.190 mb
102.000
Modernizacja ulicy Letniskowej – dł. 271 mb
156.000
Modernizacja ulicy Leśnej – dł. 160 mb
88.000
Modernizacja ulicy Sosnowej – dł. 436,5mb
204.000
Modernizacja ulicy Modrzewiowej – dł.160 mb
91.000
Modernizacja ulicy Nadnarwiańskiej – dł.643 mb
471.000
Modernizacja ulicy Traczy – dł.105 mb
71.000
Modernizacja ulicy Wędkarskiej – dł.403 mb
269.000
Modernizacja ulicy Wiklinowej – dł.161 mb
88.000
Modernizacja ulicy Łąkowej – dł.235 mb
131.000
Modernizacja ulicy Zalewowej – dł. 220 mb
130.000
Modernizacja ulicy Łabędziej – dł.80 mb
52.000
Modernizacja ulicy Wąskiej –dł.525 mb
495.000
Modernizacja ulicy Żabiej – dł.336 mb
393.000
Modernizacja ulicy Kryształowej – dł.127 mb
73.000
Modernizacja ulicy Ustronnej – dł.153 mb
125.000
Modernizacja ulicy Wesołej – dł. 57 mb
49.000
Osiedle Wyszkowska
2005 2013
4.940.000
Modernizacja ulicy K. Sarbiewskiego – dł. 350 mb
425.000
Modernizacja ulicy Batorego – dł. 530 mb
510.000
Modernizacja ulicy Butrymowicza – dł. 120 mb
99.000
Modernizacja ulicy Hornowskiego – dł. 210 mb
119.000
Modernizacja ulicy Sikorskiego – dł. 140 mb
71.000
Modernizacja ulicy Wujka – dł. 754 mb
802.000
Modernizacja ulicy Erazma Ciołka – dł. 252 mb
147.000
Modernizacja ulicy J. Tarnowskiego – dł. 883 mb
957.000
Modernizacja ulicy Piotra Koczary – dł. 202 mb
112.000
Modernizacja ulicy Pawła Giżyckiego – dł. 255 mb
276.000
Modernizacja ulicy Józefa Ossolińskiego – dł. 331 mb
215.000
Modernizacja ulicy Andrzeja Noskowskiego 411 mb
234.000
Modernizacja ulicy Andrzeja Madalińskiego 141 mb
81.000
Modernizacja ulicy Stanisława Suleja dł. 176 mb
114.000
Modernizacja ulicy Aleksandra Konopki – dł. 71 mb
51.000
Modernizacja ulicy Granicznej – dł. 960 mb
729.000
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
131
3.3
Rozbudowa i modernizacja infrastruktury
społecznej, w tym przedszkoli, bibliotek, szkół,
muzeów.
3.3.1
Zespół Szkół Nr 2 w Pułtusku
1. Budowa hali sportowej
20052007
1.600.00
2. Zagospodarowanie terenu przyległego do szkoły
20052006
300.000
3. Modernizacja dachu budynku szkoły
20052006
250.000
Dobudowa i wyposażenie skrzydła przedszkolnego
20072010
200.000
Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego dla dzieci w
wieku przedszkolnym
20072010
20.000
3.4
Rekultywacja wyrobiska pożwirowego na osiedlu
Wyszkowska
2005 –
2013
500.000
3.5
Rewitalizacja terenów powojsokowych w tym
terenu byłej strzelnicy wojskowej z kierunkiem
zagospodarowania na osiedle domów jedno i
wielorodzinnych wraz z obiektami handlowousługowymi.
2005 2013
5.000. 000
3.3.2
Przedszkole Miejskie Nr 3
X. SYSTEM WDRAŻANIA
System wdrażania Programu rewitalizacji oparty jest o terytorialny
zasięg i lokalizacje planowanych działań a przede wszystkim o ich znaczenie i
lokalny charakter. W zależności od tego, w jakiej sferze, społecznej,
gospodarczej czy infrastrukturalnej planowane są poszczególne działania
odpowiedzialne za ich wdrożenie będą kompetentne i uprawnione organy.
Obok udziału Urzędu Miejskiego w Pułtusku przewiduje się więc także
aktywne
włączenie
w
proces
rewitalizacji
instytucji
związanych
z
poszczególnymi usługami publicznymi świadczonymi na terenie miasta. Będą
to
także
podmioty
działające
w
sferze
mieszkaniowej,
oświatowej,
odpowiedzialne za realizację zadań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
132
oraz energetycznej i cieplnej. Przewiduje się powierzenie wdrożenia części
działań objętych Programem Rewitalizacji jednostkom takim jak spółdzielnie
mieszkaniowe, TBS, szkoły, przedszkola, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
oraz Powiatowy Urząd Pracy. Wdrażanie zadań związanych z życiem
kulturalnym miasta również objęte będzie nadzorem odpowiednich placówek,
takich jak funkcjonujące na terenie miasta muzea i biblioteki.
XI. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY, AKTUALIZACJI
I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ
Zadania przewidziane do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji
objęte zostaną nadzorem Urzędu Miejskiego w Pułtusku a ponadto nad ich
wykonaniem czuwać będą stale jednostki wdrażające poszczególne działania.
Monitorowanie zadań i ocena stopnia ich wykonania możliwe będzie na bazie
porównania stanu faktycznego po zakończeniu prac z założeniami zawartymi
w Lokalnym Programie Rewitalizacji. Przedmiotem monitoringu będzie
zarówno sposób techniczny wykonania inwestycji oraz ich jakość, ale też
ponoszone w fazie realizacji nakłady inwestycyjne. Kontrola obejmować
będzie też ramy czasowe nakreślone w Programie, z założeniem bieżącej
aktualizacji i urealnienia poszczególnych, szacowanych w chwili obecnej
terminów. Realizację zadań rewitalizacyjnych ocenia Rada Miejska.
W
dostępny
zakresie
dla
komunikacji
mieszkańców
społecznej
wraz
ze
opracowany
wszystkimi
dokument
jest
uaktualnieniami
wprowadzanymi w przyszłym okresie. Ponadto wykonane zadania ujęte są w
pozostałych dokumentach planistycznych miasta, co ułatwia przekazanie
społeczności lokalnej pełnego obrazu planowanych działań.
Bieżące
informacje
dotyczące
inwestycji
i
stopnia
jej
realizacji
publikowane będą w lokalnej prasie oraz na internetowych stronach
informacyjnych miasta i gminy. O nakładach poniesionych na realizację
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
133
kolejnych punktów Lokalnego Programu Rewitalizacji informację zawiera
również sprawozdanie z wykonania budżetu publikowane po upływie
każdego roku budżetowego.
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Pułtusk
134

Podobne dokumenty