ZAPOMNIANE PERLICE
Transkrypt
ZAPOMNIANE PERLICE
OID (275) 8/2014 ZAPOMNIANE PERLICE Jeszcze kilka kolejnych artykułów będzie dotyczyć drobiu utrzymywanego w gospodarstwie. Dziś o mało docenianych perlicach. Perlice są chowane w wielu krajach, szczególnie docenia się je we Francji, Włoszech, Grecji, Belgii, Rosji, USA. W Polsce duże pogłowie tych ptaków odnotowano w latach 1965-1975 i szybko się zwiększało. Już w 1964 roku Polska mogła wyeksportować pierwsze tuszki perlicze do Włoch. W następnym roku w kraju skupiono około 50 ton perliczek, co umożliwiło zwiększenie eksportu oraz przeznaczenie pewnej liczby tuszek perliczych na rynek krajowy. Z biegiem lat liczba tych ptaków zaczynała stopniowo maleć. W naszym kraju najczęściej hodowano odmianę perłowoszarą oraz srebrzystoniebieską. Perlice szare są bardziej odporne na choroby i mniej wymagające jeśli chodzi o warunki środowiskowe. Ptaki odmiany niebieskiej są większe oraz spokojniejsze. Nie powinno się krzyżować ze sobą różnych odmian perlic. Rozróżniamy dwa typy perlic: nieśny, o tułowiu cylindrycznym oraz mięsny, o tułowiu szerokim. Samce i samice nie różnią się między sobą upierzeniem, lecz jedynie kształtem hełmu na głowie. Samice mają mniejszy hełm, prawie prosty, natomiast u samców jest on większy i pochylony ku przodowi. Ponadto perlik ma dłuższe i większe dzwonki niż perlica. Warto byłoby przystąpić do rozszerzenia chowu tych cennych ptaków. Dostarczają one bowiem nie tylko wartościowych pod względem odżywczym jaj, ale również dobrego mięsa. Jajo perlicy jest bogate w witaminy, głównie w witaminę A oraz witaminy z grupy B. Jest 40 ono cenne szczególnie w diecie dzieci i rekonwalescentów. Masa jaj mieści się w granicach od 35 do 52g. Najwyższa jest w maju, czerwcu i lipcu, najniższa natomiast w kwietniu. Warto także podkreślić, że jajo tego ptaka ma bardzo mocną skorupę. Jest ono bardziej okrągłe niż jajo kurze, lekko białawe oraz błyszczące. Jaja mogą być przechowywane prawie przez cały rok w temperaturze od 10 do 15°C. Perlica składa jaja nieprzerwanie przez kilkanaście dni, później następuje krótki okres przerwy w nieśności, trwający około 5 dni. Średnia nieśność tego ptaka wynosi od 70 do 100 jaj, a w dobrych warunkach można osiągnąć 180, a nawet więcej jaj w roku. Cenne walory ma również mięso perlicze. Jest ono kruche, zawiera więcej białka niż mięso kurze oraz mniej tłuszczu i wody, zasobne jest w związki mineralne, posiada dużo sodu, wapnia, fosforu, magnezu, żelaza, krzemu i siarki. Tuszkę perliczą cechuje wysoka wydajność dochodząca do 78% i więcej. Mięso perlicze piecze się znacznie szybciej niż kurze. Wszystkie te walory jaj oraz mięsa powinny zachęcać producentów drobiu zarówno tych większych, jak i mniejszych do zwrócenia większej uwagi na perliczki. Chów ich jest bowiem łatwy i tani, zwłaszcza gdy mogą one przebywać dłuższy czas na wybiegu. Naturalny wyląg tych ptaków odbywa się od marca do czerwca. Czas wylęgu trwa od 25 do 27 dni. Jaja perlicze może wysiadywać nie tylko perlica (robi to bardzo niechętnie), ale również indyczka czy kura. Młode perliczęta zdążą się już opierzyć do jesieni. OID (275) 8/2014 W pomieszczeniu, w którym przebywają dorosłe osobniki, na 4-6 ptaków trzeba przeznaczyć 1m² podłogi. Należy również zachować właściwą obsadę ptaków na wybiegu, która powinna wynosić 20-30m² na 1 sztukę. Sprzęt stosowany w chowie tych ptaków jest taki sam jak dla kur. Na perlicę przeznacza się 15-20 cm grzędy, ponadto powinna być ona umieszczona wyżej niż dla kur, a mianowicie na wysokości około 1m od podłogi. Na ściółkę nadają się wióry, cięta słoma zbożowa lub słoma roślin motylkowych. Perlice nie rozgrzebują ściółki, co znacznie ułatwia ich chów oraz zmniejsza zapylenie w pomieszczeniu. Ptaki wymagają dużo światła, dlatego też stosunek powierzchni okien do podłogi nie może być mniejszy jak 1:11. Z uwagi na dużą płochliwość perlic zarówno w pomieszczeniu, jak również w jego otoczeniu powinno się zachować spokój. Wszelkie bowiem hałasy wpływają bardzo niekorzystnie na ich samopoczucie oraz stan zdrowia. W przypadku korzystania tych ptaków z wybiegu należy obsiać go lucerną, koniczyną lub cykorią. Można również wysiewać mieszanki roślin wieloletnich. Wybieg dobrze jest urządzić w sadzie. Jednak w tym wypadku trzeba bezwzględnie przestrzegać, aby w okresie opryskiwania drzew i krzewów owocowych perlice nie korzystały z niego. Perlice lubią także żerować na przestrzeni otwartej, gdzie mogą zbierać wiele cennej paszy. Należy jednak uważać, aby nie przebywały one na tych terenach w czasie zwalczania szkodników roślin lub chwastów za pomocą środków chemicznych. Młode ptaki można wypuszczać na wybieg już od czwartego tygodnia życia. Żywienie wiosenne oraz letnie nie sprawia kłopotów, jeśli ptaki mają dostęp do dobrego wybiegu. Wieczorem daje się im przede wszyst42 kim pasze węglowodanowe, a więc ziarno lub śruty. Najchętniej zjadają one jęczmień, natomiast nie lubią żyta. Cennymi paszami są ziarno kukurydzy, grochu, bobiku oraz nasiona rzepaku i lnu w postaci śruty oraz świeże młode zielonki, a także pokrzywa, którą bardzo lubią zarówno młode, jak i dorosłe osobniki. Z pasz pochodzenia zwierzęcego zaleca się twaróg, mleko chude, mączkę rybną. Ptaki też chętnie zjadają owoce, które oddziaływają korzystnie na ich kondycję oraz podnoszą walory smakowe mięsa. W żywieniu dorosłej perlicy można zastosować następujący skład dawki pokarmowej: • ziarno lub śruta - 45 do 55 g • ziemniaki parowane albo inne okopowe - 30 g • mączka rybna - 8 g • zielonka - 20 do 30 g • pasza mineralna - 3 g • sól kuchenna - 0,5 g Dorosły ptak w diecie powinien otrzymać dziennie około 17% białka ogólnego i do 4% włókna, gdyż jego nadmiar obniża nieśność. W pomieszczeniu, w którym przebywają perlice oraz na wybiegach zawsze musi być w poidłach świeża, odpowiedniej jakości pitna woda. Woda nie może zawierać zanieczyszczeń ani drobnoustrojów chorobotwórczych. Jednym z warunków powodzenia chowu perlic jest utrzymanie czystości w pomieszczeniach. Dlatego też należy przeprowadzać często ich dezynfekcję oraz tępić gryzonie. Szkodliwe są również pasożyty zewnętrzne, jak ptaszyńce, kleszcze, wszoły lub roztocze podskórne. U perlic może czasem wystąpić kokcydioza - stan zapalny jelita cienkiego i prostnicy. Leczenie tej choroby trzeba powierzać lekarzom weterynarii, gdyż tylko badania kliniczne i sekcyjne są w stanie potwierdzić pojawienie się kokcydiozy. Perlice mogą także czasem zachorować na cholerę ptaków, która objawia się: zmianą za- OID (275) 8/2014 barwienia dzwonków, które wówczas stają się granatowe, chwiejnym chodem, biegunką i zwiększonym pragnieniem. W tym przypadku również niezbędna okazuje się pomoc lekarza weterynarii. Perlice są wrażliwe na wszelkie zatrucia spowodowane złą jakością pasz. Dlatego nie wolno skarmiać pasz nadpsutych, stęchłych, nadmarzniętych. Są też wrażliwe na niedobór witamin, co szczególnie może występować u ptaków utrzymywanych w pomieszczeniu. Niedostateczna ilość witaminy A w diecie objawia się wyciekiem z nosa oraz opuchnięciem worków spojówkowych. Aby zapobiec tej awitaminozie, należy ptakom dawać więcej zielonek, marchwi lub kapusty pastewnej, a także preparaty zawierające witaminę A. W przypadku braku witaminy B następują zaburzenia w systemie nerwowym i trudności w poruszaniu się. Tutaj również skarmianie pasz zasobnych w witaminy z grupy B poprawia stan zdrowotny pta- 44 ków. Do pasz tych zalicza się przede wszystkim drożdże, mleko i zielonki. Przy niedoborze witaminy E u perlic obserwuje się niedowład skrzydeł. Można temu zapobiec wprowadzając do diety ptaków takie pasze jak kiełki zbożowe, jęczmień, lucernę względnie preparat z tą witaminą. dr inż. Alina Rachwał