wersja w formacie pdf - Stowarzyszenie Sathya Sai

Rama Nawami
Dyskurs Bhagawana Śri Sathya Sai Baby wygłoszony 11.04.2003 r.
z okazji święta Rama Nawami w Brindawanie
Ptaki i zwierzęta, które nie mają żadnego wykształcenia,
nauczyły się żyć w dyscyplinie.,
Lecz człowiek, który jest obdarzony wszelką inteligencją,
nie prowadzi, niestety, zdyscyplinowanego życia.
Cóż więcej można powiedzieć
ludziom z czcigodnego zgromadzenia!
Pan promienieje we wszechświecie,
Podobnie wszechświat roztacza blask w Panu.
Związek pomiędzy Panem a wszechświatem
jest bliski i nierozerwalny.
Święty epos Ramajana to zaprawdę Wedy zesłane z nieba na ziemię. Wedy dzielą się na
cztery części: Rigwedę, Jadżurwedę, Samawedę i Atharwawedę. Rigweda wspiera, podtrzymuje i
chroni jadżnie oraz jagi. W Ramajanie Rama jest uosobieniem Rigwedy. Lakszmana ucieleśnia
Jadżurwedę, która zawiera mantry intonowane podczas jadżni i jag. Gdy Rama był daleko w lesie,
Bharata pozostał w [wiosce] Nandigramie, codziennie wyśpiewując jego boskie imię. Dlatego jest on
uosobieniem Samawedy. Śatrughna był tym, który zgładził satrów (wrogów) i chronił pobożnych. Był
posłuszny swoim braciom. Ucieleśnia Atharwawedę. Istota Atharwawedy leży w niszczeniu
niegodziwości oraz pielęgnowaniu świętych uczuć i działań. Ramajana to zaiste Wedy; nie różnią się
one od Ramajany. Prawdziwe człowieczeństwo leży w uświadomieniu sobie tego faktu.
Rama, Lakszmana, Bharata i Śatrughna to czterej synowie Daśarathy. Znajomość tego faktu to
za mało. Trzeba zgłębiać i pojąć jego wewnętrzne znaczenie. Kim jest Daśaratha? Uosobieniem
ludzkiego ciała składającego się z dziesięciu zmysłów (pięciu zmysłów poznania oraz pięciu zmysłów
działania). Ściśle mówiąc, Rama, Lakszmana, Bharata i Śatrughna nie są synami Daśarathy ani jego
trzech żon. Nie powinniśmy uważać, że przyszli na świat jak zwykli śmiertelnicy. Są czajtanja
swarupami (ucieleśnieniami boskiej świadomości), które powstały ze świętego ognia. Stanowią
doskonały przykład dla rodziców, braci i sióstr w każdej rodzinie oraz dla całej ludzkości.
Obecnie, z powodu wpływu epoki kali, nie ma jedności i miłości pomiędzy braćmi w rodzinie.
Istnieją między nimi konflikty prowadzące do nieporozumień. Z drugiej strony, Rama, Lakszmana,
Bharata i Śatrughna stworzyli całkowitą jedność między sobą. Uszczęśliwiali innych swoją jednością.
Nawet podczas zabaw w dzieciństwie, każdy z braci starał się, aby zwyciężył drugi. Pewnego razu
czterej bracia jako młodzi chłopcy grali w jakąś grę. Wkrótce potem Bharata przyszedł do matki
Kausalji, usiadł jej na kolanach i zaczął płaać. Zapytała go: „Bharato, dlaczego jesteś smutny?
Przegrałeś w grze?”. Bharata odrzekł: „Matko, byłbym szczęśliwy, gdyby tak się stało, ale wtedy, gdy
byłem o krok od przegranej, to Rama przegrał i uczynił mnie zwycięzcą. Jestem zmartwiony porażką
mojego starszego brata”. Cóż za przykład braterskiej miłości!
Kiedy Lakszmana stracił przytomność na polu bitwy, Rama załamał się. Lakszmana był dla
niego całym życiem. „Gdybym miał szukać, być może znalazłbym na świecie taką matkę jak Kausalja i
taką żonę jak Sita, ale na pewno nie znalazłbym tak szlachetnego brata jak Lakszmana. Jaki sens ma
życie bez Lakszmany?” – rozpaczał. Taka była jedność, harmonia i miłość między czterema braćmi.
Kiedy Bharata powrócił z królestwa Kekaji, dowiedział się od mędrca Wasiszty, że Rama udał
się na wygnanie i nie wróci przez 14 długich lat. Był niepocieszony. Poszedł do mędrca, złożył
pokłony i powiedział: „Czcigodny nauczycielu, nie chcę tego królestwa, mój brat Rama został
wygnany. Jedynie Rama, jako najstarszy syn, ma prawo nim rządzić. Dlatego w tej właśnie chwili
pójdę do lasu, padnę u stóp Ramy i będę błagał go, by wrócił i objął władzę w Ajodhji”. Tak oto każdy
z braci był gotowy na wszelkie poświęcenia dla drugiego.
Aby dotrzymać słowa danego ojcu, Rama był szykował się na wygnanie. Przywdział ubranie
zrobione z kory drzewa i poszedł do domu matki Kausalji, żeby uzyskać jej zgodę. Matka Kausalja,
nieświadoma nagłego zwrotu wydarzeń, niecierpliwie oczekiwała przybycia Ramy. Była zachwycona
myśląc o koronacji Ramy i spodziewała się, że przybędzie do niej w królewskich szatach. Zaniepokoiła
się bardzo widząc Ramę i Sitę w ubraniach z kory. „Ramo, czy to jest strój, jaki powinieneś nosić w
dniu swojej koronacji?” - zapytała.
Rama odparł z uśmiechem: „Matko, ojciec ukoronował mnie na króla Aranja Radżji (królestwa
lasu). Idę tam więc, by chronić mędrców i świętych, którzy cierpią z powodu demonów. Dlatego
łaskawie nie sprzeciwiaj się mojej świętej misji. Muszę przestrzegać nakazów mojego ojca”.
Wypowiadając te słowa, padł na twarz przed matką i zabiegał o jej zgodę, aby mógł udać się do lasu.
Słysząc słowa Ramy, matkę Kausalję ogarnął smutek. Błagała go: „Synu, mówisz jedynie o
przestrzeganiu nakazów ojca. A co z nakazami twojej matki? Jestem ardhangi (lepszą połową)
twojego ojca. Dlatego twoim świętym obowiązkiem jest przestrzeganie również moich poleceń. Nie
powstrzymam twojej wyprawy do lasu, lecz pozwól, abym ci towarzyszyła. Urodziłam cię dzięki wielu
rytuałom i ciężkim umartwieniom podejmowanym przez lata. Nie mogę żyć bez ciebie nawet przez
chwilę”.
Rama uspokoił ją mówiąc: „Matko, nie jest właściwe z twojej strony, abyś zostawiła swego
męża w podeszłym wieku. Spłonie on w ogniu rozłąki ze mną. W tej sytuacji powinnaś dodawać mu
otuchy i pocieszać kojącymi słowami. Jest to twój najważniejszy obowiązek. Dla żony mąż jest
Bogiem. Jest dla niej jedyną ostoją”.
Sita, która stała z boku, słyszała tę rozmowę. Od razu zapytała: „Ramo, czy dharma nie jest
taka sama dla wszystkich kobiet? Czy jedna dharma nie może być przeznaczona dla twojej matki, a
druga dla mnie? Poprosiłeś mnie, abym została i opiekowała się twoimi rodzicami. A teraz mówisz
swojej matce, że służenie mężowi jest najważniejszym obowiązkiem żony. Czy ta zasada mnie nie
obowiązuje?”.
2
© Organizacja Sathya Sai w Polsce
Matka Kausalja była poruszona argumentami Sity. Powiedziała Ramie: „Synu, ta sama dharma
dotyczy każdej kobiety. Moim przeznaczeniem jest cierpieć w ten sposób. Ale dlaczego miałbyś
narażać Sitę na cierpienie pozostawiając ją w Ajodhji? Porzuciła wszystko i postanowiła pójść z tobą
do lasu. Nie zawiedź jej. Zabierz ją ze sobą. Twoim obowiązkiem jest opiekować się nią”. Z tego
wydarzenia można bardzo łatwo wywnioskować o szlachetności i otwartości matki Kausalji.
Obchodzimy urodziny Ramy, aby pamiętać o ideałach, jakie ucieleśniał. Musimy rozmyślać
nad ideałami, które dano nam jako wzór przez Ramę, Lakszmanę, Bharatę i Śatrughnę, a także przez
Kausalję, Sumitrę i Kajkeji. Mędrzec Wasiszta głosił: Ramo wighrahawan dharma – Rama jest
ucieleśnieniem dharmy. Opisywał boską postać Ramy: Pumsam mohana rupaja - ten, który wzbudza
zachwyt u wszystkich. „Ramo, piękno i wdzięk, którymi jesteś obdarzony, nie ograniczają się jedynie
do twojej fizycznej formy. Nawet mężczyzn urzeka twoja pełna błogości postać. Jesteś prawdziwym
ucieleśnieniem sat-ćit-anandy (istnienia-świadomości-błogości)”. W ten sposób mędrzec Wasiszta
opiewał chwałę i majestat Ramy. Macie szczęście, że możecie słuchać świętej opowieści o Ramie i
wyśpiewywać jego chwałę.
Jak mówiłem na początku, Bóg promienieje we wszechświecie, a wszechświat roztacza blask
w Bogu. Związek między Bogiem a kosmosem jest bliski i nierozłączny. Kosmos jest pełen istot
żywych. Każda istota jest ucieleśnieniem Ramy. Nie ograniczajcie Ramy do konkretnego imienia i
postaci. Wszystkie istoty to jego formy. Rama oznacza tego, który zachwyca. Jest on obecny we
wszystkich. Iśwara sarwa bhutanam – Bóg mieszka we wszystkich istotach. Iśawasjam idam dżagat –
Bóg przenika cały wszechświat. Świat jest prawdziwą formą Boga. Sahasra sirsza purusza sahasraksza
sahasra pad – Bóg ma tysiące głów, oczu i stóp.
W tamtych czasach liczba ludzi na świecie wynosiła zaledwie kilka tysięcy. Uważając każdego
z nich za formę Boga głoszono: Sahasra sirsza purusza. W miarę upływu czasu populacja zwiększyła
się z kilku tysięcy do kilkuset tysięcy, a z kilkuset tysięcy do kilkudziesięciu milionów. Wówczas
mówiło się, że Bóg jest mukoti dewata swarupą, co oznaczało, że występuje on w formie 30 milionów
istot. Obecnie liczba ludności na świecie wzrosła niemal do 6 miliardów. Wszyscy są formami Boga.
Zwykle ludzie ograniczają Ramę do konkretnej postaci z łukiem i kołczanem ze strzałami. W
rzeczywistości, każdy człowiek jest Rama swarupą (ucieleśnieniem Ramy). Dlatego ludzie noszą
imiona po Ramie, Lakszmanie, Krisznie, Gowindzie, itd.
Nie tylko czterej bracia, ale nawet ich małżonki przejawiały wielkie ideały. Sita i Urmila były
córkami króla Dżanaki. Mandawi i Śrutakirti były córkami jego młodszego brata. Były to kobiety o
niezłomnym charakterze, obdarzone najwyższym poczuciem nieprzywiązania. Traktowały szczęście
innych jak własne. Kiedy Rama odchodził do lasu, Sita upierała się, że powinna mu towarzyszyć.
Powiedziała: „Swami, przybyłeś, aby zbawić ludzkość. Ja również mam w tym swoją rolę do
odegrania. Jak mogę zostać tutaj, kiedy ty idziesz do lasu wyrzekając się wszystkiego?”. Zdjęła
wszystkie swoje ozdoby, włożyła ubranie z kory i poszła za Ramą.
Żona Lakszmany, Urmila, była bardzo dobrą malarką. Nieświadoma biegu wydarzeń malowała
obraz na koronację Ramy. Gdy była całkowicie pochłonięta pracą, Lakszmana wpadł do pokoju i
zawołał ją podniesionym głosem. Przestraszyła się i szybko wstała. W trakcie tej czynności,
przypadkowo rozlała farbę na obraz, który malowała. Posmutniała, ponieważ zniszczyła obraz. Wtedy
3
© Organizacja Sathya Sai w Polsce
Lakszmana stwierdził: „Koronacja Ramy, która miała obdarzyć ludzkość spokojem i dobrobytem, nie
doszła do skutku z powodu Kajkeji, a obraz, który malujesz na koronację Ramy, został zniszczony
przeze mnie”. Poinformował ją, że będzie towarzyszył Ramie i Sicie w lesie, aby im służyć i powiedział,
że wróci dopiero po czternastu latach. Urmila nie była zaniepokojona jego decyzją. Właściwie była
szczęśliwa i błagała go o służenie Sicie i Ramie z najwyższym oddaniem. Ból i przyjemność, smutek i
radość podążają za sobą, jeden za drugim. Należy przyjmować je ze spokojem.
Przyjemność i ból, dobro i zło współistnieją,
nikt nie może ich rozdzielić.
Nie spotkacie przyjemności ani bólu, dobra ani zła,
bez towarzyszącego mu przeciwieństwa.
Przyjemność pojawia się jako owoc trudności.
Lakszmana pożegnał się z żoną i poszedł do matki Sumitry, aby zabiegać o jej łaski. ‘Su-mitra’
znaczy dobry przyjaciel. Jej charakter był godny jej imienia. Kiedy Lakszmana powiedział jej o swojej
decyzji towarzyszenia Sicie i Ramie w lesie, Sumitra jako szlachetna matka była bardzo szczęśliwa.
Zupełnie nie martwiła się, że żaden z jej dwóch synów nie będzie miał władzy nad królestwem.
Gdy orzeł porwał jej kubek z budyniem, zarówno Kausalja, jak i Kajkeji współczuły jej i
podzieliły się z nią swoimi porcjami. Lakszmana przyszedł na świat dzięki porcji budyniu Kausalji, a
Śatrughna – dzięki porcji otrzymanej od Kajkeji. Dlatego Lakszmana i Śatrughna są odpowiednio
przejawami Ramy i Bharaty. Lakszmana służył Ramie, a Śatrughna Bharacie. Sumitra uważała to za
swoje szczęście, że jej synowie służyli Ramie i Bharacie. Takie miała szlachetne uczucia. Tam gdzie jest
Bóg, tam też jest Jego wielbiciel. Tam gdzie Bóg i wielbiciel są razem, tam zwycięstwo jest pewne.
Sumitra powiedziała Lakszmanie: „Synu, przebywanie w towarzystwie Boga to największe bogactwo”.
Dlatego szybko wyraziła zgodę, aby Lakszmana towarzyszył Ramie i Sicie.
Gdy Rama poszedł pożegnać się z Kausalją, ta rozpaczała mówiąc: „Synu, zostawiasz mnie w
Ajodhji ze wszystkimi królewskimi wygodami i idziesz do aranji (lasu), aby prowadzić życie pełne
trudności”. Na te słowa Lakszmana, który stał u boku Ramy, powiedział: „Matko, Ajodhja bez Ramy i
Sity jest w rzeczywistości lasem. Las z Ramą i Sitą to w istocie Ajodhja. Sita i Rama są moimi
rodzicami. Będę im służył i spędzę czas w błogości”.
Wielka jedność i zrozumienie panowały nie tylko między czterema braćmi, ale także
pomiędzy ich małżonkami. Są oni ideałami dla każdej rodziny. Czy istnieje rodzina, w której synowe
żyją w przyjaźni? Czy istnieje rodzina, w której bracia żyją w harmonii bez wdawania się w spory o
majątek? Nigdzie nie znajdziemy takiej idealnej rodziny. Ten wiek kali stał się wiekiem kalahy
(konfliktu). W tej sytuacji Ramajana jest światłem przewodnim dla każdej rodziny.
Jak powinni zachowywać się bracia i siostry? Ramajana ukazuje nam te wielkie ideały. Samo
przejście przez święty tekst Ramajany nie wystarczy - musicie naśladować ideały. Ramajana
przekracza granice czasu, przestrzeni, kasty i religii. We wszystkich krajach, zawsze i w każdych
okolicznościach, jedność jest bardzo ważna, aby odnaleźć spełnienie w życiu. Nawet ptaki i zwierzęta
stworzyły między sobą jedność. Nie mają w sobie egoistycznego poczucia gromadzenia rzeczy.
Obecnie w człowieku odkrywamy niegodziwe skłonności, których nie znajdziemy nawet w ptakach i
zwierzętach.
4
© Organizacja Sathya Sai w Polsce
Nie ma ani jednego przykładu sporu w rodzinie Daśarathy. Możecie postawić pytanie: „Czy to
nie Kajkeji była odpowiedzialna za rodzinny konflikt, który doprowadził do wygnania Ramy?”. Nie, nie
był to w ogóle konflikt. W istocie, Kajkeji darzyła Ramę wielkim uczuciem. Kochała go bardziej niż
swojego jedynego syna Bharatę. Lecz jej umysł był skażony z powodu złego towarzystwa Manthary.
Dlatego mówi się: „Opowiedz mi o swoim towarzystwie, a powiem ci kim jesteś”.
Nawet Manthara była osobą o dobrej reputacji. Działała jedynie pod wpływem wydarzenia,
które miało miejsce w jej poprzednim żywocie. Była wówczas łanią. Pewnego dnia bawiła się ze
swoim mężem w lesie. Władca królestwa Kekaja przybył do lasu na polowanie. Zobaczył bawiące się
ze sobą jelenie. Podczas próby ich schwytania zabił męża łani strzałem z łuku. Łania pogrążyła się w
smutku. Poszła do swojej matki i narzekała na okrutny czyn króla. Matka pocieszała ją, mówiąc:
„Moje drogie dziecko, ból i przyjemność, dobro i zło współistnieją na tym świecie. Musimy znosić
trudności życiowe ze spokojem. Możesz udać się do króla, aby poszukać sprawiedliwości”.
Zatem łania poszła do króla i tak oto uzewnętrzniła swoje cierpienie: „Królu! Wiedliśmy
spokojne i szczęśliwe życie. Zabijając mojego męża wywołałeś u mnie nieopisany smutek. Zniszczyłeś
mi życie”. Król powiedział z żalem: „Nikt nie może uciec od skutków swoich czynów. Opłakujesz
śmierć swojego męża. Mogę również zrozumieć cierpienie twojej matki, która straciła swojego zięcia.
W rezultacie, pewnego dnia także będę cierpiał po stracie mojego zięcia”. Łania urodziła się jako
Manthara i spowodowała śmierć Daśarathy, który był zięciem króla Kekaji.
Życie jest niczym innym, jak tylko oceanem pełnym fal łączenia i rozłączania. Każdy musi
doświadczyć przeciwności losu. Na tym polega istota prawritti (zewnętrznej ścieżki). Istnieje również
inny aspekt życia, tj. niwritti (wewnętrzna ścieżka). Dziecko idzie do swojej matki i mówi: „Jestem
głodny”. Matka, która podąża zewnętrzną ścieżką mówi: „Dziecko, idź i zjedz coś. Zaspokoisz swój
głód”. Jest to prawritti dharma. Jednak matka, która kroczy wewnętrzną ścieżką nie powie po prostu:
„Idź i coś zjedz”. Doradzi dziecku, co, kiedy i jak powinno jeść. Gdy jesteście głodni, nie możecie jeść,
co tylko chcecie nie zastanawiając się, czy jest to dobre dla waszego zdrowia. Matka podążająca
ścieżką niwritti doradzi wam spożyć taki posiłek, który obdarzy was dobrym zdrowiem.
Nawet Wedy omawiają zasady prawritti i niwritti. Można mieć pragnienia, ale powinny być
ograniczone. Muszą opierać się na prawdzie i prawości. Nie jedzcie wszystkiego, co tylko wpadnie
wam w ręce. Nie mówcie wszystkiego, co przyjdzie wam do głowy. Powinniście wypowiadać się po
stosownym namyśle. Są to pewne lekcje, których Ramajana naucza ludzkość. Właśnie dlatego
Ramajanę porównuje się z Wedami. W piękny sposób uczy ona aspektów życia prawritti i niwritti.
Prawritti jest swabhawą (istotą) prakriti. Niwritti jest swarupą (manifestacją) atmy. Niwritti poszerza
nasze spojrzenie, natomiast prawritti ogranicza je. Dlatego wszelkie nasze działania musimy opierać
na niwritti.
Ramajana uczy każdego człowieka zasad dharmy oraz podążania ścieżką obowiązku. Mimo
upływu wieków i eonów, Ramajana pozostaje zawsze aktualna prowadząc ludzkość ścieżką prawdy i
prawości. Nawet dziś myślimy o postaciach z Ramajany z szacunkiem i uwielbieniem. Bardzo dobrze
możecie zrozumieć jej wielkość. Nie ma wyższej moralności ponad tę opisaną w Ramajanie. Ramajana
powinna być przedmiotem naszej parajany (uwielbienia). Powinniście zaszczepić zasady Ramy w
swoim sercu i doświadczać błogości.
5
© Organizacja Sathya Sai w Polsce
Ucieleśnienia miłości!
Praktykujcie nauki Ramajany w swoim codziennym życiu. Przestrzegajcie nakazów Ramy.
Obchodzimy dziś święto Rama Nawami, aby pojąć i przyswoić sobie zasady z Ramajany. Nie
wystarczy, jeżeli świętowanie ogranicza się wyłącznie do pokrzepiania się słodkim budyniem i innymi
pysznościami.
Mędrzec Walmiki ogłosił, że Ramajana będzie tutaj tak długo, jak długo góry i rzeki istnieją na
ziemi. Możecie zastanawiać się, jaki jest związek pomiędzy Ramajaną a górami i rzekami. Góry
symbolizują mężczyzn, a rzeki kobiety. Dopóki mężczyźni i kobiety są na tym świecie, chwała
Ramajany będzie nadal go rozświetlać. Kobiety porównuje się do rzek, ponieważ są one uosobieniem
poświęcenia. Płyną bezustannie gasząc pragnienie wszystkich.
Ramajana ustanowiła wzniosłe ideały dla ludzi. Powinni oni rozmyślać o tak świętej
opowieści i podążać za jej ideałami. Ślub Ramy i Sity świętowano w Mithili z całą okazałością i
radością. Śpiewano pieśni zapraszając innych, aby zobaczyli boski ślub Ramy i Sity.
Chodźcie i zobaczcie ślub Ramy i Sity.
Ten widok obdarzy was wielką zasługą.
Życie tych, którzy zobaczą ten ślub, będzie uświęcone.
Chodźcie wszyscy, aby zobaczyć święty ślub.
Rama, który jedzie na słoniu, promieniuje jasnością.
Matka Sita jest u jego boku.
Służą im bracia.
Sita i Rama z uśmiechem pytaja o nasze dobre samopoczucie;
Czego jeszcze możemy pragnąć!
Chodźmy wszyscy zaraz,
Aby zobaczyć święty ślub Ramy i Sity.
Ludzie śpiewali pieśni podobne do tej, radując się ze ślubu Ramy i Sity. Mieszkańcy Ajodhji i
Mithili byli bardzo szczęśliwi. Całe miasto Mithilapura cieszyło się wspaniałą uroczystością. Boski ślub
obdarzył wszystkich ogromną radością. Opowieść o Ramie jest tajemnicza, święta i pełna błogości.
Ucieleśnienia miłości!
Opowieść o Ramie nie jest starożytną historą. Jest wieczna i zawsze aktualna. Jest pełna
pomyślności. Wypełnijcie swoje serca świętymi ideałami z Ramajany! Porzućcie nienawiść i wszelkie
nieporozumienia! Żyjcie w pokoju i harmonii! Gdy nieustannie rozmyślacie o Ramie, czerpiecie z tego
wielkie szczęście i radość.
Bhagawan zakończył swój dyskurs bhadżanem Rama Rama Rama Sita.
Tłum. Dawid Kozioł
Red. Jacek Rzeźnikowski
Źródło: www.sathyasai.org
(is)
6
© Organizacja Sathya Sai w Polsce