geowłókniny w drogownictwie
Transkrypt
geowłókniny w drogownictwie
? Artykuł sponsorowany GEOWŁÓKNINY W DROGOWNICTWIE Typar® SF Rys. 1a. Bez Typaru® SF Rys. 1b. Z Typarem® SF Dlaczego termozgrzewalne? Typar® jest to cienka, łączona termicznie i przepusz− czalna geowłóknina wykonana w 100% z ciągłych włó− kien polipropylenowych. W celu osiągnięcia najwyż− szej jakości zaprojektowana jest jako połączenie wysokiego modułu początkowego, du− żej rozciągliwości (zwykle ponad 50%) i znakomitej jednorodności, dzięki czemu jest odporna na uszkodzenia i posiada doskonałe właściwości filtrujące. Waga czy charakterystyka geow óknin? Co jest wa niejsze? Napr enie (kN/m) Poniższy wykres przedstawia typowe zachowanie kilku geowłóknin poddanych ob− ciążeniu, o tej samej wadze. Typar® SF posiada wysoką wytrzymałość na rozciąganie, dużą zdolność wydłużania, jak również wysoki moduł początkowy, co stanowi idealne połączenie własności koniecznych podczas stosowania geosyntetyków. inne geow ókniny termoutwardzalne Energia geow ókniny ig owane Deformacja (mm) Wykres 1. 100 0 Wysoki pocz tkowy modu sztywno ci −100 −200 Geow ókniny ig owane (z w ókien ci g ych) −400 Geow ókniny ig owane (z w ókien ci tych) −500 −600 −90 −75 −60 −45 −30 −15 0 15 30 45 −60 75 90 Pozycja (cm) Nieznaczna deformacja pod obciążeniem to nieznaczne koleinowanie. Z powyższego wynika, że waga geowłóknin nie informuje o jej charakterystyce, lecz tylko świadczy o ciężarze na jednostkę powierzchni. Typar SF Energia Wytrzymałość na rozciąganie Moduł początkowy Zdolność do wydłużenia wysoka wysoka wysoki wysoka Tkane niska bardzo wysoka wysoki niska Inne ³¹czone termicznie średnia średnia bardzo niski wysoka średnia wysoka niski wysoka bardzo niska wysoka wysoki niska W zależności od zastosowania, główne zadanie geowłókniny zmienia się od separacji po− przez filtrowanie, wzmocnienie, ochronę, aż do stabilizacji. Wielokrotnie wymagane jest połą− czenie kilku funkcji. Dalszym wymogiem jest odporność na uszkodzenia podczas montażu. 48 str_48.p65 Wytrzyma o – we wszystkich kierunkach taka sama Typar® składa się z włókien rozmiesz− czonych we wszystkich kierunkach, co przyczynia się do jednorodności mate− riału, niezależnie od kierunku. Geowłókniny igłowane np. mają w większości wytrzymałość podawa− ną w kierunku podłużnym i po− przecznym (znacznie różniące się od siebie). W kierunku przekątnym wy− trzymałość mają bardzo słabą. Grunt Typar® SF Kruszywo filtruj c e Osadzaj ce si cz stki gruntu Cz stki gruntu Rys. 4. −−10–5 −−10–6 −−10–7 −10–8 −10–9 Inne zalety Typar® • • • Łatwy montaż ręczny dzięki wysokiej wytrzymałości przy niskiej wadze. Proste cięcie materiału dzięki dużej ściśliwości (nawet piłą do drewna). Łatwy montaż dzięki nikłemu na− siąkaniu materiału wodą i niezama− rzaniu zimą. Tani i łatwy transport dzięki niskiej wadze i ściśliwości materiału. Dzięki temu geowłóknina Typar® zyskała tak wielu zwolenników – od indywidualnych użytkowników ale− jek przydomowych do firm wykonu− jących autostrady. Magazyn Autostrady 6/2003 48 Typar® SF przep ywu Tabela 1. W³asnoœci krzywych obci¹¿eniowych kilku typów geow³óknin Funkcje i wymagania geow óknin Strefa styku Tylko Typar® umożliwia powstawanie na− turalnego filtra, tworząc przy tym efektywny Rys. 2. system filtracyjny. Struktura Typar® jest tak zwarta, że nie jest możliwe osadzanie się cząsteczek gruntu Grunt w strukturze materiału. Zupełnie inaczej przedstawia się to w geow− łókninach igłowanych. Tu cząstecz− ki wnikają w przestrzenie między Gruba włóknami i powodują blokowanie geow óknina przepływu wody, a w konsekwen− Warstwa cji niedrożność całego systemu. drena owa W przeciwieństwie do innych geowłóknin wodoprzepuszczalność Rys. 3. Typar® pod obciążeniem (czyli w warunkach normalnych po wbudowa− Kierunek niu geowłóknin) pozostaje niezmienna. • Ig³owane ci¹g³e Strefa filtracyjna Filtracja i drena Wykres 2. Ig³owane w³ókna ³¹czone Naturalny grunt Funkcja stabilizująca geowłókniny polega na zapewnieniu gruntom wytrzymałości na roz− ciąganie, której brak im pod wpływem naci− sku. Im większy moduł początkowy geowłók− niny, tym mechanizmy te są efektywniejsze. Geowłókniny o niskim module początkowym będą ulegać większym deformacjom i słabo ograniczają swobodę ruchu, jak również nie zapewniają dobrego mechanizmu membrano− wego ani miejscowego wzmocnienia. Kombinacja wysokiego początkowego modułu sztywności i siły to odporność na uszkodzenia przy wbudowaniu. Zjawisko pochłaniania energii przedstawio− ne jest w znacznym obszarze poniżej linii wy− kresu. Wielkość tej powierzchni jest wprost proporcjonalna do stopnia wytrzymałości geo− włókniny na ewentualne uszkodzenia wystę− pujące podczas montażu. Prawidłowość ta to standard ogólnoeuropejski, dlatego już dziś większość instytutów badawczych, w tym pol− skich, przechodzi na takie rozwiązania. Wyd u enie (%) −300 Stabilizacja i wzmocnienie Co to jest dok adnie Typar® SF? Fot. 1. Rów drena¿owy – geow³óknina TYPAR® SF 37. Autostrada A2 w okolicach Poznania. geotkaniny Separacja to zapobieganie wzajemnemu mieszaniu się sąsiednich, różnych od siebie warstw gruntu i/lub materiałów wypełniających dzięki użyciu geowłókniny lub produktów pokrew− nych. Geowłóknina zapobiega wnikaniu żwiru w miękką warstwę podbudowy. Pewne inży− nieryjne powiedzenie opisuje to w bardzo dobry sposób: „10 kg kamieni położone na 10 kg błota daje 20 kg błota”. Geowłóknina ogranicza podłoże żwirowe, a tym samym zwiększa stopień spoistości i wytrzymałość podłoża. Przepuszczalno (m/s) Od blisko 200 lat firma Du Pont przyczynia się do postępu technologicznego dzięki swoim oryginalnym produktom, takim jak: Teflon®, Lycra®, Kevlar® czy Typar®. Geowłóknina Typar® to przykład najwyższych standardów jakościowych, jakie proponuje firma dla bu− downictwa inżynieryjnego. Ze sprzedażą ponad 1 miliar− da m2 na całym świecie, geowłóknina Typar® jest używa− na przy budowie dróg, torowisk kolejowych i autostrad. Separacja 2007-09-20, 19:54 −10–10 0 100 200 300 400 500 500 700 800 900 Czas (dni) Wykres 3. Wspó czynnik przepuszczalno ci (m/s) Stosowanie geosyntetyków w budownictwie jest od dawna uznanym rozwiązaniem w konstrukcjach inży− nierskich. Od kilku lat również w Polsce rosnącym za− interesowaniem cieszą się geowłókniny – cienkie ma− teriały produkowane z włókien polimerowych – w więk− szości z polipropylenu. Swobodnie ułożone włókna po− zwalają na przenikanie wody w obie strony, materiał zaś uniemożliwia mieszanie się lub przemieszczanie warstw gruntu. Dlatego podstawową sferą zastosowa− nia geowłóknin jest drogownictwo. 0,006− 0,005 0,004 0,003 0,002 0,001 0 0 2 20 40 60 80 0 m 0,1 m 1 m 2 m 3 m 4 m 100 120 140 160 180 200 220 5 m 6 m 7 m 8 m 9 m 10 m 11 m Obci enie (kPa), Grubo warstwy nasypu (m) Wykres 4. Przepuszczalnoœæ pod obci¹¿eniem