Słowo Biskupa Kaliskiego podczas Mszy świętej w Katedrze na

NASZ SYNOD DIECEZJALNY
Słowo Biskupa Kaliskiego podczas Mszy świętej w Katedrze
na rozpoczęcie drugiej sesji plenarnej Synodu,
18 października 2008 roku
_________________________________________________________
I
Co to jest synod diecezjalny? Jakie jest jego zadanie?
Słowa „synod”, po łacinie „synodus” używa się na określenie
zebrań bądź zgromadzeń w sprawach dotyczących życia i działalności
Kościoła.
Rozróżnia
się
synody:
powszechne,
plenarne,
prowincjonalne, diecezjalne.
Synod powszechny to taki, który odbywa się w całym Kościele i
dotyczy życia oraz działalności Kościoła na całym świecie. Synod
powszechny nazywamy najczęściej soborem – soborem powszechnym.
Na określenie soboru powszechnego używa się łacińskiego terminu
„concilium” – concilium oecumenicum.
Trzeba zauważyć, że prawo kanoniczne używa terminu
„concilium” na określenie także synodów plenarnych, odbywających
się w poszczególnych krajach (w Polsce przed dziewięciu laty
zakończył obrady II Synod Plenarny), oraz na określenie synodów
prowincjalnych, odbywających się w prowincjach kościelnych lub
metropoliach.
Prawo kanoniczne nie używa natomiast łacińskiego terminu
„concilium” na określenie synodu diecezjalnego. Nie używa tego
terminu także na określenie Synodu Biskupów, jaki w tym miesiącu
odbywa się w Rzymie. Zarówno do Synodu diecezjalnego, jak i do
Synodu Biskupów używa się łacińskiego określenia „synodus”
odpowiednio: „synodus dioecesana” i „synodus Episcoporum”.
II
Istnieje istotna różnica między kościelnymi zgromadzeniami
nazywanymi „concilium” i zgromadzeniami nazywanymi „synodus”.
Zgromadzenia, do których stosowane jest określenie „concilium”
posiadają władzę ustawodawczą. Natomiast zgromadzenia, do których
stosowane jest określenie „synodus” mają głos doradczy.
Synod diecezjalny posiada głos doradczy. Co to znaczy? Głos
doradczy oznacza pomoc świadczoną w podejmowaniu decyzji
ustawodawczej, a więc decyzji wielkiej wagi dla życia i działalności tej
cząstki Ludu Bożego, jaką jest diecezja. Pomoc ta wyraża się w formie
rady.
Wspomaganie
Biskupa
radą
w
podejmowaniu
decyzji
ustawodawczej na synodzie diecezjalnym to użyczanie mu przez
członków synodu ich wiedzy o warunkach życia i kondycji ludzi;
użyczenie mu umiejętności i fachowych kompetencji w rozmaitych
dziedzinach życia. Rady, którymi członkowie synodu służą Biskupowi,
inspirowane są wiarą, miłością i troską o Kościół.
Rady członków synodu mogą być i zapewne są, wzbogacane
konsultacjami członków z innymi diecezjanami, którzy chociaż nie
zostali wezwani na Synod, to w życiu Kościoła są bardzo zaangażowani
i aktywni.
2
Pomoc doradcza nie jest czymś marginalnym, ale ma znaczenie
niezastąpione. Bez niej Biskup nie mógłby należycie pełnić swojej
misji, zwłaszcza we współczesnym świecie.
III
Kim są członkowie, owi doradcy, tworzący zgromadzenie
Synodu diecezjalnego? Przypomnijmy raz jeszcze: są to wierni,
duchowni i świeccy, których Biskup jest zobowiązany zgodnie z
normami prawa kanonicznego, „wezwać jako członków” synodu, a oni
mają obowiązek w synodzie uczestniczyć (kan. 463).
Oprócz nich Biskup może zaprosić na synod w charakterze
członków innych jeszcze duchownych i świeckich.
W naszym synodzie około 90% członków stanowią ci, których
prawo poleca wezwać.
IV
W jaki sposób członkowie naszego Synodu pełnią swoje
zaszczytne zadanie? Zgodnie z Regulaminem Synodu winni być obecni
na wszystkich i poszczególnych sesjach Synodu. „Członek Synodu, jeśli
byłby powstrzymany od udziału prawnie uzasadnioną przeszkodą, nie
może wysłać pełnomocnika, który by w jego imieniu w nim uczestniczył.
Powinien jednak powiadomić Biskupa diecezjalnego o tej przeszkodzie”
(kan. 464).
Każdy
członek
winien
zapoznać
się
z
tematami,
zaproponowanymi przez Biskupa diecezjalnego jako przedmiot obrad
Synodu. Członkowie pierwszego Synodu Diecezji Kaliskiej otrzymali
3
pod koniec czerwca 2008 roku pełny zestaw schematów tematycznych
w wersji roboczej, ale już dość precyzyjnie określonej. W połowie
sierpnia otrzymali „uzupełnienia i zmiany” do przesłanych im pod
koniec czerwca schematów. Uzupełnienia i zmiany zostały dokonane
pod wpływem uwag zgłoszonych także przez nich.
Oczywiście, lektura przygotowanych dokumentów roboczych
wymaga od członków Synodu pracy oraz dodatkowego studium
literatury pomocniczej, aby móc dokonać analizy materiałów, jakie im
zostały dostarczone i zgłosić do nich ewentualne propozycje zmian.
Każdy członek został zaproszony i zachęcony, aby twórczo
włączył się w prace Synodu. Twórczość oznacza tu dwa zadania:
 Zauważenie ewentualnych braków, niedokładności, a może
nawet błędnych sformułowań.
 Zaproponowanie nowej wersji, podania jej brzmienia na
piśmie wraz z uzasadnieniem.
Taka
twórcza
obecność
na
Synodzie
to
wspólne
wypracowywanie aspektów schematów, które mogą nie do końca
podobać się w zaproponowanej ich wersji roboczej, czyli, jak mówimy
językiem synodalnych głosowań „placent iuxta modum”, to jest
podobają się, ale pod pewnym względem wymagają jeszcze
poprawienia i zmiany.
Główną pracę nad udoskonalaniem otrzymanych schematów
członkowie Synodu wykonują u siebie w domu. Na Synod przybywają
już przygotowani. Nie można bowiem pojmować Synodu jako miejsca,
4
gdzie będzie dopiero odbywać się lektura poszczególnych statutów
i dyskusja nad każdym z nich. Synod wówczas mógłby się nie
skończyć.
V
Spróbujmy teraz spojrzeć na odbywający się nasz Synod
w świetle słowa Bożego, czytanego dziś w Kościele na całym świecie w
święto św. Łukasza Ewangelisty.
Słowo Boże skupia naszą uwagę na Królestwie Bożym.
„Przybliżyło się do was Królestwo Boże”. W tych słowach zostało
zawarte orędzie, którym Pan Jezus rozpoczął swoją publiczną
działalność. Przybliżyło się Królestwo Boże, nawracajcie się i wierzcie
w Ewangelię (por. Łk 10,9).
Jezus głoszenie orędzia o nadejściu Królestwa Bożego
powierzył najpierw Apostołom, a potem jeszcze innym, których
wyznaczył do tego zadania. Dzisiejsza Ewangelia mówi o 72.
Wyznaczył i „posłał ich po dwóch przed sobą do każdego miasta
i miejscowości, dokąd sam przyjść zamierzał” (Łk 10,1). „Idźcie, oto
was posyłam … uzdrawiajcie chorych, którzy tam są i mówcie im:
Przybliżyło się do was Królestwo Boże” (Łk 10,9).
Chcielibyśmy, aby nasz Synod określił dobre i potrzebne normy
prawne, pomocne w układaniu jak najlepszych relacji każdego
diecezjanina z Bogiem i wszystkich diecezjan wzajemnie między sobą.
Chcielibyśmy, aby prawo diecezjalne pomagało w porządkowaniu
naszego życia w rodzinach, w parafiach, w dekanatach, w Kurii
5
diecezjalnej, w Seminarium Duchownym, w domach formacji, w całej
Diecezji. Chcielibyśmy w ten sposób torować drogę do wszystkich
miejsc w Diecezji dokąd Jezus – nasz Bóg i Zbawiciel sam przyjść
zamierza.
6