Nowa dyrektywa ATEX dla urządzeń budowy

NORMY I PRZEPISY
Nowa dyrektywa ATEX
dla urządzeń budowy
przeciwwybuchowej
26 lutego 2014 r. Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej w Strasburgu
przyjęły dyrektywę nr 2014/34/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw
państw członkowskich odnoszących się do urządzeń i systemów ochronnych
przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej. Zgodnie
z artykułem 43 wyżej wymienionej dyrektywy z dniem 20 kwietnia 2016 r. traci
moc wcześniej obowiązująca dyrektywa 94/9/WE.
Jakie istotne zmiany z punktu
widzenia producentów urządzeń
budowy przeciwwybuchowej
niesie wprowadzenie nowych
przepisów?
Pierwszym i chyba najbardziej istotnym punktem nowej dyrektywy ATEX zarówno dla
producentów, jak i użytkowników jest artykuł 41 (Przepisy przejściowe). Jego treść
ma następującą postać:
1. Państwa członkowskie nie mogą utrudniać udostępniania na rynku ani oddawania
do użytku produktów objętych dyrektywą
94/9/WE, które są zgodne z tą dyrektywą
i które zostały wprowadzone do obrotu
przed dniem 20 kwietnia 2016 r.
2. Certyfikaty wydane na podstawie dyrektywy 94/9/WE są ważne na mocy
niniejszej dyrektywy.
Biorąc pod uwagę powyższe zapisy artykułu 41 należy stwierdzić zgodnie z pkt. 1,
że „nie można utrudniać udostępniania
ani oddawania do użytku produktów”,
które już zostały wprowadzone do obrotu przed 20. 04. 2016 r. i były zgodne
z dyrektywą 94/9/WE. Dla przypomnienia „wprowadzenie do obrotu” oznacza
pierwsze udostępnienie produktu na rynku Unii, natomiast „udostępnienie na rynku” oznacza dostarczenie produktu do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania
na rynku Unii w ramach działalności han-
Rys. 3. Przeciwwybuchowy łącznik
krzywkowy typu PŁK-10
Rys. 1. Przeciwwybuchowe zestawy kaset typu KS
70
Elektroinstalator 8/2015
dlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie. Innymi
słowy wyroby, które przed 20. 04. 2016 r.
były już wprowadzone przez producenta,
dystrybutora lub importera na rynek UE
i były w tym czasie zgodne z wymaganiami dyrektywy 94/9/WE − nadal mogą być
przedmiotem obrotu i użytkowania na terenie Unii Europejskiej.
Dodatkowo bardzo istotnym zapisem
w artykule 41 jest punkt 2, w myśl którego
potwierdzone zostaje, że certyfikaty wy-
dane na podstawie dyrektywy 94/9/WE są
ważne i zgodne z dyrektywą 2014/34/UE.
Jest to bardzo ważna informacja zarówno dla użytkowników jak i producentów,
gdyż ci drudzy nie będą musieli przeprowadzać procesu ponownej oceny bezpieczeństwa przeciwwybuchowego w jednostkach notyfi kowanych. Tym samym
producenci nie będą ponosić dodatkowych kosztów w zakresie certyfikacji dotychczas produkowanych wyrobów, które były zgodne z dyrektywą 94/9/ WE.
Ustawodawca tym samym nie wprowadził niepotrzebnego chaosu, który mógł
być wynikiem masowego zgłaszania się
producentów do jednostek notyfikowanych w celu uzyskania nowych certyfikatów. Jednocześnie potwierdził, że przyjęte
w dyrektywie 94/9/WE systemy i procedury oceny zgodności są zbieżne z dyrektywą 2014/34/UE.
sowych deklaracji zgodności CE), odnoszące się do zasadniczych wymagań zawartych
w nowej dyrektywie ATEX. Także producenci chcąc nadal sprzedawać swoje wyroby
po wygaśnięciu obowiązywania dyrektywy
94/9/WE muszą wystawić nowe deklaracje
zgodności UE dla swoich produktów.
Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A. jako producent z ponad
70-letnim doświadczeniem w zakresie produkcji urządzeń przeciwwybuchowych czynnie
uczestniczy w konsultacjach i szkoleniach organizowanych przez Jednostki Notyfikowane.
W przygotowanych przez spółkę pracach,
Rys. 4. Przeciwwybuchowy termostat z kapilarą typu PTK
Rys. 2. Skrzynka przeciwwybuchowa
zaciskowa typu SPZ
Co w takim razie musi zrobić
producent po 20 kwietnia 2016 r.,
kiedy przestanie obowiązywać
dyrektywa 94/9/WE?
W przypadku produktów, które były przedmiotem oceny na zgodność z dyrektywą
94/9/WE i uzyskały certyfikat badania typu
WE, producent nadal może się posługiwać tym certyfikatem. Musi natomiast po
20 kwietnia 2016 r. wystawić nowe deklaracje zgodności UE (w miejsce dotychcza-
W przypadku, kiedy producent tworzy
nowy produkt, który nie uzyskał wcześniej
certyfikatu badania typu WE, musi przejść
pełen proces oceny bezpieczeństwa przeciwwybuchowego. Na szczęście dla producentów zarówno lista norm zharmonizowanych jak i procedury oceny zgodności
nie ulegają zmianie w nowej dyrektywie
w stosunku do jej poprzedniej edycji. Producent urządzeń budowy przeciwwybuchowej nadal musi wykazać poprzez systemy oceny zgodności, że projektowane
i produkowane urządzenia spełniają zasadnicze wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. W nowej dyrektywie ma, podobnie jak w jej poprzedniej
edycji, 7 modułów oceny zgodności (Badanie typu UE, Zgodność z typem w oparciu
o zapewnienie jakości procesu produkcji,
Zgodność z typem w oparciu o weryfikację produktu, Zgodność z typem w oparciu o wewnętrzną kontrolę produkcji oraz
badanie produktów pod nadzorem, Zgodność z typem w oparciu o zapewnienie jakości produktu, Wewnętrzna kontrola produkcji, Zgodność w oparciu o weryfikację
jednostkową), które są szczegółowo zapisane w załącznikach od III do IX dyrektywy 2014/34/UE.
w pierwszej kolejności jest opracowywana dokumentacja do istniejących wyrobów.
Szczególną uwagę firma przykłada do nowej linii produktów opartej na obudowach
z tworzyw sztucznych. Są to:
 kasety sterownicze (z przyciskami sterowniczymi i lampkami sygnalizacyjnymi)
KS-1, KS-2 i KS-3;
 puszki rozgałęźne SPZ, PSZC-4 i PSZC-6;
 łącznik ręczny PŁK-10;
 termostat z kapilarą PTK (najnowszy
produkt spółki).
Jednocześnie BZE „BELMA” S.A. zabiega, aby produkty były zgodne z najnowszymi wymaganiami norm zharmonizowanych, wymaganiami prawnymi stawianymi
przez ustawodawców oraz rynek i jej klientów. W chwili obecnej można z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że Bydgoskie
Zakłady Elektromechaniczne „BELMA” S.A.
są w pełni przygotowane do obowiązków
spoczywających na producencie, jakie niesie
za sobą wycofanie od 20 kwietnia 2016 r.
dyrektywy 94/9/WE.
■
Adam Potapenko,
szef Działu Rozwoju
Wyrobów Elektrycznych
BZE „BELMA” S.A.
www.elektroinstalator.com.pl
71