sprawozdanie-departamentu-spraw-zagr-nra
Transkrypt
sprawozdanie-departamentu-spraw-zagr-nra
Wroc aw 21.10.2010r. Sprawozdanie Koordynatora Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr. farm. Piotra Bohatera z udzia u w Zje dzie Niemieckich Aptekarzy w dniach 07-09.10.2010r. W dniach 7-9 pa dziernika 2010r. Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA - mgr Piotr Bohater uczestniczy w dorocznym Zje dzie Niemieckich Aptekarzy (Deutscher Apothekertag 2010) w Monachium, na zaproszenie Prezesa Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich (ABDA) Heinza-Günthera Wolfa. Zgodnie z wieloletni tradycj w trakcie Zjazdu Niemieckich Aptekarzy odbywa y si równie mi dzynarodowe targi farmaceutyczne EXPOPHARM 2010, które uznawane s za najwi ksze targi farmaceutyczne w Europie (w tym roku na powierzchni 22 tysi cy m2 stoiska przygotowa o oko o 500 wystawców z 21 krajów, targi odwiedzi o ponad 22 tysi ce osób). Tegoroczny Zjazd odbywa si w ca kowicie innej atmosferze, ni Deutscher Apothekertag 2009 w Düsseldorfie. W ubieg ym roku dominowa a ogromna rado spowodowana korzystnym wyrokiem Europejskiego Trybuna u Sprawiedliwo ci dotycz cym zgodno ci z prawem unijnym ograniczenia posiadania aptek tylko przez aptekarzy. W tym roku najwa niejszym tematem wyst pie i dyskusji by a nowelizacja ustawy dotycz cej obrotu produktami leczniczymi (Arzneimittelmarktneuordnungsgesetz – AMNOG), której wej cie w ycie zaplanowano na 1 stycznia 2011r. Nowelizacja ta jest jednym z elementów planu oszcz dno ciowego Niemieckiego Ministerstwa Zdrowia spowodowanego rekordowym deficytem w systemie ochrony zdrowia na poziomie 11 miliardów Euro. Nowelizacja wy ej wymienionej ustawy zak ada m.in. znaczn obni mar y hurtowej. Jednak hurtownie farmaceutyczne w Niemczech zapowiedzia y, e nie s w stanie pokry strat wynikaj cych z obni ki mar y i b musia y zrezygnowa z udzielania rabatów aptekom i rozwa aj nawet mo liwo wprowadzenia dodatkowych op at dla aptek za dostawy leków. Zgodnie z przedstawionymi obliczeniami przeci tna niemiecka apteka mo e straci po wej ciu w ycie nowelizacji nawet do 30% swoich przychodów. Dla bardzo wielu aptek stanowi oby to ogromne zagro enie dla ich dalszej egzystencji, a dla pozosta ych konieczno wprowadzenia drastycznych oszcz dno ci. Nale oby si zastanowi , czy analogiczne rozwi zania proponowane w naszym kraju nie stanowi y zagro enia dla egzystencji znacznej ilo ci polskich aptek. Uroczyste otwarcie Zjazdu nast pi o w dniu 7 pa dziernika o godzinie 1300. Prezes Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich Heinz-Günther Wolf przywita zaproszonych go ci (w tym równie przedstawicieli zagranicznych izb aptekarskich) oraz wszystkich uczestników Zjazdu, a nast pnie - w swoim wst pnym wyst pieniu przedstawi najwa niejsze problemy i wyzwania stoj ce przed niemieckimi aptekarzami: utrzymanie stabilno ci ekonomicznej aptek, dokonanie korzystnych dla aptekarzy zmian w projekcie nowelizacji ustawy dotycz cej obrotu produktami leczniczymi, wprowadzenie zakazu sprzeda y internetowej leków wydawanych z przepisu lekarza, likwidacja punktów sprzeda y leków „Pick-up-Stellen” (mo liwo funkcjonowania tych punktów oznacza, e sprzeda leków, równie wydawanych z przepisu lekarza, mo e by prowadzona w supermarketach drogeryjnych lub w innych sklepach, czy te nawet na stacjach benzynowych), popraw jako ci opieki farmaceutycznej poprzez wprowadzenie nowego modelu wypisywania recept przez lekarzy. Prezes Wolf zaapelowa do obecnych na sali polityków o jednakowe traktowanie ró nych grup zawodowych w systemie ochrony zdrowia. Podkre li , e proponowane przez rz d zmiany maj cechy gospodarki rabunkowej i odbij si negatywnie na dost pno ci us ug farmaceutycznych dla pacjentów. Samorz d aptekarski nie mo e biernie przygl da si tak niekorzystnym dla aptekarzy propozycjom zmian. Po przywitaniu i s owie wst pnym Heinza-Günthera Wolfa g os zabrali zaproszeni politycy, w ród których byli: - Wolfgang Heubisch - Stefan Kapferer Johannes Singhammer Erwin Lotter Martina Bunge - Minister Nauki, Prac Badawczych i Sztuki Kraju Zwi zkowego Bawarii - Sekretarz Stanu Federalnego Ministerstwa Zdrowia - parlamentarzysta frakcji CDU/CSU Bundestagu - parlamentarzysta frakcji FDP Bundestagu - parlamentarzystka frakcji lewicowej Bundestagu Przemówienia zaproszonych polityków by y bardzo merytoryczne, odnosi y si do najwa niejszych dla niemieckich aptekarzy kwestii i zawiera y wiele elementów poparcia niemieckich polityków i rz du dla utrzymania niezale nej pozycji niemieckich aptek i aptekarzy, w celu zapewnienia wysokiego poziomu bezpiecze stwa dystrybucji leków oraz ciwej opieki farmaceutycznej. Jak e brakuje nam takiego merytorycznego odniesienia si polskich polityków do problemów aptekarzy w naszym kraju. Wolfgang Heubisch podkre li w swoim wyst pieniu, e niezale ne apteki, których cicielami s aptekarze, s najkorzystniejszym rozwi zaniem. Stwierdzi te , e likwidacja Pick-up-Stellen wydawa a si by na pocz tku zadaniem prostym, jednak teraz napotyka na wiele trudno ci. Obieca , e do y wszelkich stara , aby ten problem rozwi za poniewa polityka zdrowotna jest bardzo bliska jego sercu. Uczestnicy Zjazdu oczekiwali od Stefana Kapferera zapowiedzi zmian systemu naliczania mar y hurtowej, które nie obci yby w tak powa ny sposób aptek. Sekretarz Stanu Federalnego Ministerstwa Zdrowia zapowiedzia dalsze konsultacje w tym zakresie i zwróci uwag , e w obliczu tak du ego deficytu w systemie ochrony zdrowia, konieczne jest wprowadzenie planu oszcz dno ciowego. Przypomnia spotkanie z przedstawicielami samorz du aptekarskiego po wi cone temu problemowi, które odby o si w ubieg ym tygodniu. Johannes Singhammer podkre li w swoim wyst pieniu, e leki s szczególnymi produktami i podej cie do ich dystrybucji musi by inne, ni do sprzeda y np. p yt CD czy produktów AGD. Stwierdzi , e frakcja parlamentarna CDU/CSU nie chce „amerykanizacji” niemieckiego systemu ochrony zdrowia. Erwin Lotter wyrazi swoje poparcie dla niezale nych aptek prowadzonych przez aptekarzy i podkre li konieczno zmniejszenia biurokratycznych obci aptek. Martina Bunge wyrazi a pogl d, e wprowadzenie w Niemczech zakazu sprzeda y internetowej leków wydawanych z przepisu lekarza spowodowa oby znaczne ograniczenie ilo ci punktów „Pick-up-Stellen”. O wprowadzenie tego zakazu Niemiecka Izba Aptekarska stara si ju od kilku lat. Po wyst pieniach zaproszonych polityków Prezes Heinz-Günther Wolf wyg osi obszerne sprawozdanie na temat aktualnej sytuacji niemieckiego aptekarstwa oraz najwa niejszych celów do osi gni cia. Najwi cej czasu w swoim wyst pieniu po wi ci bardzo kontrowersyjnej nowelizacji ustawy dotycz cej obrotu produktami leczniczymi. Zmiana systemu naliczania mar y hurtowej przyniesie wprawdzie kasom chorych oszcz dno ci rz du 500 milionów Euro, jednak hurtownie zapowiedzia y, e przenios to obci enie bezpo rednio na apteki (w Niemczech jest 5 najwi kszych hurtowni farmaceutycznych – Anzag, Gehe, Phoenix, Sanacorp i Noweda – które pokrywaj w sumie 90% rynku). Oznacza to zmniejszenie rocznego przychodu przeci tnej niemieckiej apteki o oko o 23 tysi ce Euro (z 76 tysi cy Euro do 53 tysi cy Euro). Tak powa ne obci enie dla aptek b dzie skutkowa o ograniczeniami dost pno ci us ug farmaceutycznych w aptekach, co jest oczywi cie bardzo niekorzystne dla pacjentów. Prezes Wolf zaapelowa do obecnych na sali polityków, aby traktowali aptekarzy w taki sam sposób, jak inne grupy zawodowe w systemie ochrony zdrowia. Zwróci uwag , e w ci gu ostatnich kilku lat rodki przeznaczane na finansowanie praktyk lekarskich, praktyk dentystycznych oraz szpitali by y stale zwi kszane, natomiast przychody aptek stale si zmniejsza y. Domaga si sprawiedliwego traktowania aptekarzy. Szczególnie, e wydatki na refundacj leków stanowi w Niemczech zaledwie 2,6% ca kowitych wydatków kas chorych i w aptekach pracuje prawie 150 tysi cy osób. Jest to du o wi cej, ni we wszystkich hurtowniach i zak adach farmaceutycznych w Niemczech razem wzi tych. Ogromne znaczenie dla polityków powinien mie te fakt, e niemieckie apteki odwiedza codziennie oko o 4 milionów pacjentów. Wa nym punktem wyst pienia Prezesa Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich by te nadal nierozwi zany problem punktów wydawania leków (Pick-up-Stellen), które funkcjonuj najcz ciej w supermarketach drogeryjnych, ale mog te powstawa nawet na stacjach benzynowych. W punktach tych mog by równie odbierane leki wydawane z przepisu lekarza - po wcze niejszym zostawieniu recepty. Poniewa zamówienia w tych punktach realizowane s g ównie przez zagraniczne apteki internetowe, dane o pacjentach, zamawianych przez nich lekach i realizowanych receptach wysy ane s za granic . Nie s one wówczas chronione przez niemieckie prawo dotycz ce ochrony danych osobowych. Jest to realne zagro enie, poniewa w tygodniu poprzedzaj cym zjazd niemieckich aptekarzy „wyciek y” dane stu kilkudziesi ciu tysi cy klientów pewnej sieci drogeryjnej. Prezes Wolf apelowa o jak najszybsze wprowadzenie zakazu funkcjonowania punktów „Pick-up-Stellen”. W swoim wyst pieniu Prezes Heinz-Günther Wolf zwróci te uwag na pozytywne efekty wspó pracy Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich ze Zwi zkiem Niemieckich Kas Chorych w zakresie w ciwego stosowania leków przez pacjentów. Opracowywany jest obecnie nowy model przepisywania leków, w którym lekarz przepisywa by nazw mi dzynarodow leku, dawk oraz czas trwania terapii. Aptekarz wybiera by odpowiedni produkt leczniczy, wyja nia pacjentowi sposób stosowania leków i okre la tzw. plan leczenia (Medikationsplan). Zdaniem wielu ekspertów wp yn oby to bardzo pozytywnie na w ciwe stosowanie przez pacjentów przepisanych leków (compliance). Wdra anie tego modelu wymaga oby te okre lenia na nowo kompetencji lekarzy i aptekarzy, co umo liwi oby poprawienie jako ci prowadzonej farmakoterapii. Ko cz c swoje wyst pienie Prezes Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich podkre li , e niemieccy aptekarze s zawsze gotowi do niesienia pomocy, musz jednak by sprawiedliwie traktowani i odpowiednio wynagradzani. Po uroczystym otwarciu Zjazdu, które trwa o oko o dwóch godzin, rozpocz y si obrady, W pierwszej kolejno ci sprawozdanie przedstawi Dyrektor Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich dr Sebastian Schmitz. Oprócz zagadnie poruszanych przez Prezesa Wolfa omówi równie wyrok Niemieckiego Trybuna u Federalnego, który zabrania stosowania przez apteki systemów bonusowych dla pacjentów na leki refundowane. Wyrok ten jest bardzo wa nym osi gni ciem w pracach legislacyjnych niemieckiego samorz du aptekarskiego. Sebastian Schmitz zwróci te uwag na nowe wyzwania dla aptekarzy zwi zane m.in. z coraz wi ksz ilo ci rejestrowanych przypadków leków podrobionych oraz podniesieniem poziomu i skuteczno ci rejestracji dzia ubocznych i interakcji leków przez pacjentów. Rozwi zania w tym zakresie b wymaga y dostosowania poszczególnych krajów cz onkowskich UE do odpowiednich dyrektyw unijnych. Wyst pienie Dyrektora Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich zainicjowa o o ywion dyskusj , a nast pnie g osowane by y uchwa y zjazdowe. G osowania przebiega y bardzo sprawnie, poniewa praktycznie wszystkie uchwa y dostarczone zosta y uczestnikom Zjazdu w postaci wydrukowanej „ksi ki” formatu A4. Uchwa y zosta y tematycznie podzielone na rozdzia y, na ka dej stronie by a jedna propozycja uchwa y, a poszczególne rozdzia y wydrukowane zosta y na papierze innego koloru. Tylko kilka uchwa „z ostatniej chwili” przedstawianych by o z komputera na du ym ekranie. Na ka dej stronie oprócz tre ci proponowanej uchwa y podane by y m.in.: - okr gowa izba, która wnioskuje uchwalenie danej uchwa y - temat uchwa y, data propozycji - uzasadnienie propozycji uchwa y Prowadz cy Zjazd po odczytaniu tre ci uchwa y pyta , czy delegaci chc zabra g os w tej sprawie (na sali by o ustawionych kilka atwo dost pnych mikrofonów), i - najcz ciej po krótkiej dyskusji - delegaci g osowali za pomoc swoich mandatów. Tylko jedna uchwa a zg oszona przez Okr gow Izb Aptekarsk Hesji wywo a du o kontrowersji. Dotyczy a ona zwi kszenia obecno ci przedstawicieli w adz samorz du aptekarskiego w mediach. Jednak w trakcie dyskusji wyja nione zosta y mechanizmy i mo liwo ci wyst powania prezesów oraz cz onków prezydium niemieckiego samorz du aptekarskiego w mediach. Zarz d ABDA robi wszystko, co mo liwe, aby stanowisko aptekarzy by o w jak najwi kszym stopniu prezentowane w mediach. Uchwa a ta zosta a ostatecznie odrzucona zdecydowan wi kszo ci g osów. W drugim dniu Zjazdu przedstawione zosta y trzy wyj tkowo interesuj ce wyk ady. Pierwszy wyk ad prowadzi profesor Ulrich Laufs, lekarz kieruj cy Uniwersyteck Klinik Chorób Wewn trznych w Homburgu. Przedstawi on bardzo ciekawe wyniki bada dotycz ce stosowania si pacjentów do zalecanych im terapii. Zwróci uwag na bardzo wa ny fakt, e nawet najlepszy lek nie pomo e, je li pacjent nie b dzie go w ciwie stosowa . Tymczasem np. tylko 60-80 procent pacjentów cierpi cych na choroby uk adu kr enia stosuje leki zgodnie z zaleceniami. W ciwa wspó praca lekarzy i aptekarzy, w warunkach odpowiednich przepisów prawa, mo e znacznie poprawi sytuacj w tym zakresie. B dzie to równie przynosi o korzy ci ekonomiczne dla systemu ochrony zdrowia. Badania pokaza y te , e poprawa stosowania si pacjentów do zalecanej terapii jest bardzo cz sto o wiele wa niejsza, ni zastosowanie nowego leku! Drug prezentacj przedstawi profesor Martin Schulz, Kierownik Departamentu Leków Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich. Zwróci on uwag na cz sto niedostrzegany fakt, e stosowanie nowoczesnych form leków wymaga od pacjentów odpowiedniej wiedzy i umiej tno ci – tego nie zapewni pacjentom ani apteka internetowa, ani punkty wydawania leków „Pick-up-Stellen”. Stwierdzi , e niemiecki system ochrony zdrowia jest bardzo efektywny, poniewa przy kosztach 10-11% dochodu narodowego brutto jest o wiele lepiej oceniany, ni system ameryka ski, którego koszty funkcjonowania wynosz oko o 17% dochodu narodowego brutto Stanów Zjednoczonych. W cz ci popo udniowej trzeci , bardzo ciekaw , prezentacj przedstawi dr Harald Michel, Kierownik Instytutu Demografii Stosowanej w Berlinie. Wyja ni , e zmiany demograficzne spo ecze stwa niemieckiego i innych spo ecze stw europejskich s nieuniknione i cz sto w zbyt ma ym stopniu dostrzegane i rozumiane przez polityków. Na terenach wschodnich Niemiec s ju regiony, gdzie g sto zaludnienia jest zbli ona do sto ci zaludnienia w Finlandii. Jednak zachodz ce zmiany demograficzne stanowi wprawdzie du e wyzwanie dla aptekarzy, ale równocze nie w odpowiednich warunkach mog si te przyczyni do znacznego podniesienia rangi i presti u aptekarzy. Przedstawianym prezentacjom towarzyszy y dyskusje, w których brali udzia wyk adowcy i przedstawiciele samorz du aptekarskiego. Po krótkim wprowadzeniu pytania zadawali równie obecni na obradach delegaci. W trzecim dniu Zjazdu najwi kszym zainteresowaniem cieszy si panel dyskusyjny, w którym wzi li udzia przedstawiciele samorz du aptekarskiego oraz parlamentarzy ci z ró nych partii zaanga owani w prace legislacyjne dotycz ce systemu ochrony zdrowia. W dyskusji na podium wzi li udzia (na zdj ciu poni ej w kolejno ci od lewej strony): Birgitt Bender (Zieloni), Jens Spahn (CDU), Ulrike Flach (FDP), Albrecht Kloepfer (moderator), Friedemann Schmidt (Wiceprezes ABDA - Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich), Marlies Volkmer (SPD), Fritz Becker (Prezes DAV – Niemieckiego Zrzeszenia Aptekarzy). Jens Spahn i Ulrike Flach wyra ali opini , e proponowana przez rz d reforma roz y obci enie na pacjentów, pracodawców, przemys farmaceutyczny, lekarzy, aptekarzy, hurtownie i kasy chorych. Jest ona konieczna ze wzgl du na rekordowy deficyt w systemie ochrony zdrowia na poziomie 9 miliardów Euro. Dlatego rz d nie wycofa si z obni enia mar y hurtowej. Jednak przedstawiciele opozycji parlamentarnej Birgitt Bender i Marlies Volkmer nie byli ju tak przekonani, e zapowiadane obci enia b równomiernie roz one. Marlies Volkmer przyzna a, e wzrost bud etu na wynagrodzenia lekarzy o oko o 1 miliard Euro nie jest dobrym posuni ciem i jest wyrazem szczególnej ochrony tej grupy zawodowej. Friedemann Schmidt zwróci si z pytaniem do polityków: dlaczego ka da reforma systemu ochrony zdrowia w ostatnich latach uderza najsilniej w aptekarzy? Tak jest i tym razem, poniewa patrz c na za enia bud etowe – proponowana jest obni ka przychodów dla aptekarzy i równocze nie podwy ka wynagrodze dla lekarzy. Fritz Becker apelowa o sprawiedliwe rozwi zania i w ciwe wyliczenia przewidywanych skutków wprowadzanych zmian – ministerstwo zdrowia przedstawi o wyliczenia, zgodnie z którymi obni ka mar y hurtowej przyniesie oszcz dno ci 400 milionów Euro, natomiast samorz d aptekarski dysponuje symulacjami, które wskazuj , e straty hurtowni osi gn 630 milionów Euro i - co najwa niejsze - straty te hurtownie przenios na apteki. Tymczasem wi kszo uczestników dyskusji na podium potwierdzi a pogl d Fritza Beckera, e o dziwo media przedstawiaj aptekarzy jako grup zawodow , która bardzo skorzysta na wprowadzanej reformie. Jens Spahn stara si kierowa dyskusj na temat koniecznej reformy systemu ochrony zdrowia z uwzgl dnieniem szerokiego aspektu problemów, które nale y rozwi za . Wed ug niego jednym z najwa niejszych celów reformy powinno by jak najlepsze wykorzystanie potencja u aptekarzy, aby po wielu latach studiów i szkolenia podyplomowego ich praca nie ogranicza a si jedynie do wydawania leków. Friedemann Schmidt podkre li , e reformy ostatnich lat bardzo przyczyni y si do zmniejszenia stopnia zaufania pacjentów do aptekarzy - równie w wyniku licznych przypadków obowi zkowej wymiany przepisanych na recepcie leków na preparaty innych producentów (wynika to z umów rabatowych podpisywanych przez kasy chorych z producentami leków). Stwierdzi , e pracuj c w swojej aptece cz sto widzi w oczach swoich pacjentów pytanie: „dlaczego robicie to ze mn ?”. Marlies Volkmer wyrazi a pogl d, e nale y zmieni system w taki sposób, aby apteki nie by y zale ne od rabatów udzielanych przez hurtownie farmaceutyczne. Fritz Becker podkre li , e aptekarze chc zapewni wysok jako us ug, jednak wymagaj one ponoszenia niema ych kosztów. Konieczne s odpowiednie regulacje zapewniaj ce stabilno finansow aptek. Chocia w trakcie ponad dwugodzinnej dyskusji nie jest mo liwe omówienie wszystkich problemów niemieckich aptekarzy bardzo wa na jest deklaracja uczestnicz cych w dyskusji polityków, e s gotowi do dalszych konsultacji i szukania rozwi za akceptowanych przez aptekarzy. Jens Spahn zapowiedzia , e kolejne spotkanie z przedstawicielami samorz du aptekarskiego odb dzie si kilka dni po zje dzie. Na gotowo polityków do szukania kompromisu wp ywa te z pewno ci nacisk wywierany przez niemiecki samorz d aptekarski. Rzecznik prasowy Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich Thomas Bellartz zapowiedzia , e w razie konieczno ci w kolejnych tygodniach b dzie nast powa eskalacja protestu aptekarzy w ca ym kraju. Do wszystkich aptek rozes ane zosta y plakaty, materia y z informacjami dla aptekarzy oraz ulotki dla pacjentów – kampania b dzie prowadzona pod has em „Zako czcie gospodark rabunkow na aptekach”. Do aptek wys ane zosta y równie kartki pocztowe, które aptekarze mog wysy do parlamentarzystów swojego regionu. Ze strony internetowej Zwi zku Niemieckich Izb Aptekarskich mo na te wysy maile protestacyjne do polityków. Kampanii protestacyjnej prowadzonej przez niemieckich aptekarzy towarzysz te liczne konferencje prasowe organizowane przez samorz d aptekarski. W prasie i mediach pojawia si te coraz wi cej artyku ów i programów pokazuj cych rzeczywiste konsekwencje proponowanej reformy. Udzia w Zje dzie Niemieckich Aptekarzy by tak e doskona okazj do bezpo rednich rozmów z przedstawicielami samorz dów aptekarskich, nie tylko z Niemiec, ale równie Austrii, W gier i nawet W och. By te okazj do rozmów z zaproszonymi ekspertami, którzy specjalizuj si w ekonomicznej analizie rynku aptecznego. Zdobyta wiedza i kolejne do wiadczenia b jeszcze wielokrotnie wykorzystywane w pracach naszego samorz du. Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA mgr farm. Piotr Bohater [email protected]