Sprawozdanie z działalności Miejsko

Sprawozdanie z działalności
Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Gniewkowie
za 2013 rok
Gniewkowo, 14 maj 2014 r.
1
Spis treści
Wstęp ……………………………………………………………………….……….……… 3
1. Działalność M-GOPS …………………………………………………….…………….. 4
1.1. Budżet Ośrodka …………………………………………………….……………….. 4
1.2. Kadra M-GOPS ……………………………………………………….…………….. 6
2. Realizacja zadań z pomocy społecznej …………………………………….……………. 6
2.1. Struktura wydatków na pomoc społeczną …………………………….…………….. 8
2.2. Zasiłki stałe ………………………………………………………………………….10
2.3. Zasiłki okresowe ………………………………………...………………………… 10
2.4. Program rządowy ,,Pomoc państwa w zakresie dożywiania’’ ………..……………. 11
2.5. Zasiłki celowe ……………………………………………………………………… 12
2.6. Sporządzenie pogrzebu …………………………………………………………….. 13
2.7. Wynagrodzenie dla opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej ………………..……… 13
2.8. Usługi opiekuńcze ………………………………………………………………….. 13
2.9. Usługi specjalistyczne ……………………………………………………..……….. 13
2.10. Domy Pomocy Społecznej …………………………………………………...…… 13
3. Realizacja zadań z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej …….…… 14
3.1. Asystent rodziny …………………………………………………………….……… 14
3.2. Piecza zastępcza …………………………………………………………….………. 14
4. Realizacja zadań z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ……………………. 15
5. Zadania Gminy realizowane przez M-GOPS ……………………………………..……… 16
5.1. Dodatki mieszkaniowe ………………………………………………………...……. 16
5.2. Świadczenia rodzinne ………………………………………………………………. 17
5.3. Fundusz alimentacyjny ………………………………………………………...…… 20
6. Inne zadania realizowane przez M-GOPS w 2013 roku …………………………………. 22
7. Potrzeby w zakresie pomocy społecznej …………………………………………………. 24
8. Wykaz wykresów i tabel zawartych w opracowaniu .……………………………………. 25
2
Wstęp
Podstawowym aktem prawnym, w oparciu, o który Ośrodek realizuje swoje zadania, jest
ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej /tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku,
poz. 182/. Innymi obowiązującymi aktami prawnymi są:
 ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych /Dz.
U. z 2009 roku nr 205, poz. 1585 z późn. zm./,
 ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych /Dz. U. z 2008 roku nr 164, poz. 1027, z
późn. zm./,
 ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie /Dz. U. z
2005 roku, nr 180, poz. 1493 późn. zm./,
 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej /
Dz. U. z 2011 r. Nr 149, poz. 887 z późn. zm./,
 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego /Dz. U. 2011 r. nr
231 poz. 1375/.
Poza realizacją zadań z zakresu pomocy społecznej Ośrodek na zlecenie Gminy realizuje
dodatkowe, poza pomocowe zadania, wynikające z następujących ustaw:
 ustawa z dnia 21 czerwca 2001 roku o dodatkach mieszkaniowych /Dz. U. z 2001
roku nr 71, poz. 734 z późn. zm./,
 ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych /Dz. U. z 2006
roku nr 139, poz. 992 z późn. zm./,
 ustawa z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
/ Dz. U. z 2012 roku, poz. 1228 z późn. zm./,
 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy /Dz. U. z 2008 roku nr 69, poz.415 z późn. zm./.
3
1. Działalność M-GOPS
Realizacja zadań z zakresu pomocy społecznej na terenie Gminy Gniewkowo
zajmuje się Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Ośrodek
jest samodzielną
jednostką organizacyjną powołaną uchwałą Rady Narodowej Miasta i Gminy w Gniewkowie
Nr X/47/90 z dnia 07 kwietnia 1990 roku.
Działania wykonywane przez Ośrodek mają na celu umożliwienie osobom i
rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one same w stanie
pokonać wykorzystując własne możliwości.
1.1. Budżet M-GOPS
W 2013 r. planowany budżet Ośrodka wynosił 8.436.796,38 zł, a wydatkowano kwotę
8.149.709,27 zł. Z powyższej kwoty były realizowane zadania własne oraz zadanie zlecone
Gminie. Środki na te zadania pochodziły z następujących źródeł:
- dotacja z budżetu państwa - 6.212.836,75 zł
- dotacja z budżetu gminy – 1.725.052,63 zł
- dotacja z EFS – 211.819,89 zł
Poniżej procentowo w formie wykresu przedstawiono źródła finansowania budżetu
M-GOPS w 2013 roku.
Wykres nr1. Źródła finansowania wydatków w M-GOPS w Gniewkowie.
Źródła finansowania wydatków MGOPS
w Gniewkowie za 2013 rok
76,23%
Dotacja z budżetu
państwa 76,23%
Dotacja z budżetu gminy
21,17%
Dotacja w ramach EFS
2,60%
21,17%
2,6%
Źródło: Opracowania własne
Na sfinansowanie zadań własnych złożyła się dotacja otrzymana z budżetu państwa
w kwocie 1.510.462,02 oraz środki z budżetu gminy – 1.725.052,63 zł. Łącznie na zadania
4
własne wydatkowano kwotę 3.235.514,65 zł. Natomiast zadania zlecone były w całości
realizowane ze środków finansowych otrzymanych z budżetu państwa. Na te zadania
wydatkowano kwotę 4.702.374,73 zł. Pozyskano również środki finansowe na realizację
Projektu systemowego z Funduszy Europejskich w wysokości 211.819,89 zł.
Koszty utrzymania M-GOPS
Utrzymanie Ośrodka, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników jest
zadaniem gminy wynikającym z art. 17 ust. 18 ustawy o pomocy społecznej.
Tabela nr 1. Struktura wydatków na działalność ośrodka.
Struktura wydatków na działalność ośrodka
Rok
Utrzymania Ośrodka
Wynagrodzenia i pochodne
pracowników
2011
93 659,19
665 387,44
2012
107 066,29
717 321,38
2013
134 896,19
671 499,73
Z analizy danych wynika, że w okresie ostatnich trzech lat wzrastają koszty utrzymania
Ośrodka, a w szczególności koszty usług medialnych tj. opłaty za energię elektryczną, wywóz
nieczystości, koszty za wynajem i utrzymanie lokalu. W ostatnim okresie 2 lat Ośrodek
pozyskał dla swojej działalności dwa dodatkowe pomieszczenia. Jedno z pomieszczeń
znajdujące się na parterze budynku przeznaczone jest na Biuro Obsługi Klienta. Będzie to
stanowisko pracy dla osoby niepełnosprawnej. Ośrodek obecnie oczekuje na rozpatrzenie
wniosku o przyznanie refundacji kosztów wyposażenia stanowiska pracy dla osoby
niepełnosprawnej ze środków PFRON. Te zmiany organizacyjne w dużej mierze wpłyną, na
jakość organizacji pracy w Ośrodku, a również zadowolenie klientów korzystających z
pomocy.
Jednocześnie można zauważyć, że koszty przeznaczone na wynagrodzenia pracowników
utrzymują się na stałym poziomie.
5
1.2. Kadra M-GOPS
Poniżej w tabeli przedstawiono stan zatrudnienia w Ośrodku w poszczególnych
działach organizacyjnych.
Tabela nr 2. Zatrudnienie w M – GOPS.
Miejsko – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Gniewkowie
Kierownik
Dział Administracyjno-Finansowy
Dział Pomocy Środowiskowej
w tym:
Pracownicy
Socjalni
Zespół ds. Usług
Opiekuńczych
Starszy specjalista pracy
socjalnej
Specjalista pracy socjalnej
Starszy pracownik socjalny
Pracownik socjalny
Opiekunka środowiskowa
Opiekunka specjalistyczna
Dział Świadczeń Rodzinnych
Stanowisko ds. realizacji dodatków
mieszkaniowych
2013 r.
1
1 ¾ etatu
14, w tym 9 pracowników socjalnych
i 5 opiekunek
(1 pracownik socjalny finansowany ze
środków UE proj. syst. POKL i 1
opiekunka finansowana jest z budżetu
państwa)
3
4
1
1
4
1
3
1
1 (ponadto 2 asystentów
zatrudnionych na umowę o pracę –
wszyscy finansowani w większości z
budżetu państwa)
3
24 ¾ etatu
Asystenci rodziny
Pozostali pracownicy
Ogółem
2. Realizacja zadań z pomocy społecznej
W 2013 roku z pomocy skorzystało 670 rodzin, w których łącznie przebywało 1.837
osób. Gminę Gniewkowo według stanu na dzień 31.12.2013 roku (dane Urzędu Miejskiego Ewidencji Ludności) zamieszkiwało 15.050 osób (zameldowanych na pobyt stały i czasowy).
W związku z powyższym można wnioskować, że
objętych pomocą społeczną.
6
12,21% ogółu mieszkańców zostało
Wykres nr 2. Liczba osób korzystających z pomocy w stosunku do ogółu mieszkańców.
Liczba osób korzystających z pomocy w
stosunku do ogółu mieszkańców
12,2%
Osoby korzystające z
pomocy
Ogół mieszkańców
Gminy
87,8%
Źródło: Opracowanie własne
Osoby oczekujące wsparcia składają w Ośrodku wniosek o pomoc. Formy udzielonej
pomocy są uzależnione od indywidualnej sytuacji każdej osoby lub rodziny. Ocena sytuacji
klienta odbywa się na podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego i
wyodrębnienia wiodących problemów w rodzinie, zgodnie z wytycznymi wymienionymi w
art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2014 roku o pomocy społecznej. Najczęstsze powody ubiegania
się o pomoc w tut. Ośrodku zawiera poniższa tabela.
Tabela nr 3. Powody udzielenia pomocy w 2013 roku.
Lp.
Rodzaje dysfunkcji
Liczba rodzin
1.
Bezrobocie
2.
Ubóstwo
3.
Niepełnosprawność
4.
Długotrwała lub ciężka choroba
5.
Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych
6.
Potrzeba ochrony macierzyństwa
7.
Przemoc w rodzinie
8.
Bezdomność
Źródło: Sprawozdanie MPiPS-03 R za 2013 roku.
472
295
192
140
59
52
14
12
Z przedstawionych danych wynika, że w 2013 roku główną przyczyną ubiegania się o
pomoc było bezrobocie, następnie ubóstwo, które z pewnością jest w bardzo dużej mierze
efektem występowania w tych rodzinach bezrobocia. Kolejną najczęściej występującą
7
dysfunkcją była długotrwała choroba oraz niepełnosprawność. Te dwa zjawiska najczęściej
traktowane są nie tylko jako problem zdrowotny, ale także problem społeczny.
W 2013 roku do tut. Ośrodka wpłynęło 3 071 wniosków z prośbą o udzielnie pomocy
społecznej. Rozpatrywane sprawy zostały zakończone wydaniem decyzji administracyjnej.
W 2013 roku wydano 4 396 decyzji dotyczących pomocy społecznej.
2.1. Struktura wydatków na pomoc społeczną
Jednym
z
podstawowych
instrumentów
pomocy
społecznej,
pozwalającym
zabezpieczyć interesy osób potrzebujących wsparcia, są środki finansowe przeznaczone na
realizację świadczeń. Ustawa o pomocy społecznej dzieli zadania gminy na własne
i zlecone. Pomoc może być świadczona w formie pieniężnej i niepieniężnej. Środki na
realizację tych zadań pochodzą ze środków budżetu gminy i dotacji rządowych.
Tabela nr 4. Struktura wydatków poszczególnych rodzajów świadczeń zrealizowanych w 2013
roku.
Lp.
Świadczenie
Liczba osób
Kwota wypłaconych
świadczeń w złotych
Zadania własne
1
Zasiłki stałe
76
313.916
2
Zasiłki okresowe
400
583.893
3.
Program Dożywianie ogółem
1. zasiłki celowe na dożywianie w
ramach rządowego programu
„Pomoc państwa w zakresie
dożywiania”
1315
261.200
335
111.317
425
112.770
5
5
12
22.271
6.238
306.826
8.
2. Dożywianie dzieci w szkołach
Zasiłki celowe i specjalne celowe z
przeznaczeniem na : zakup odzieży,
obuwia, opału, żywność, artykułów
szkolnych, drobne remonty, częściowe
pokrycie kosztów zakupu leków i
leczenia
Schronienie
Sprawienie pogrzebu
Odpłatność Gminy za pobyt w domach
pomocy społecznej
Usługi opiekuńcze
34
111.801
9.
Zadanie zlecone gminie
Specjalistyczne usługi opiekuńcze w
15
62.681
4.
5.
6.
7.
8
10.
miejscu zamieszkania dla osób z
zaburzeniami psychicznymi
Wynagrodzenie należne prawnemu
opiekunowi z tyt. sprawowania opieki
przyznane przez sąd
1
2.839
Źródło: Sprawozdanie MPiPS – 03R za 2013 rok
Poniżej w formie wykresu zostały przedstawione środki wydatkowane na wybrane
świadczenia w ramach zadań własnych i zleconych w 2013 roku z podziałem na środki
finansowe przekazane z Gminy i otrzymane z budżetu Państwa.
Wykres nr 3. Środki finansowe wydatkowane na realizację świadczeń.
specj. usługi opiekuńcze
62 681 zł
111 801 zł
usługi opiekuńcze
306 826 zł
odpłatność DPS
zasiłki celowe
112 770 zł
298 017 zł
program Dożywianie
Dotacja
Budżet Gminy
74 500 zł
583 893 zł
zasiłek okresowy
313 916 zł
zasiłek stały
Źródło: Opracowania własne
Jak wynika z powyższych zestawień największy udział wśród wydatków stanowią
zasiłki okresowe i zasiłki stałe. Są to zadania własne gminy realizowane ze środków budżetu
państwa. Również realizacja zasiłków celowych z przeznaczeniem na przygotowanie
gorącego posiłku w ramach programu rządowego oraz posiłków dla uczniów w szkołach w
80% była w 2013 roku dotowana z dotacji z Urzędu Wojewódzkiego w Bydgoszczy, a 20%
stanowiło wkład własny Gminy. Natomiast odpłatność za pobyt mieszkańców gminy w
Domach Pomocy Społecznej stanowi duży wydatek dla Gminy (bo 306.826 zł za 12 osób) i
w całości jest opłacany ze środków gminnych.
9
2.2. Zasiłki stałe
W 2013 roku na zasiłki stałe został przyznany budżet w wysokości 313.924 zł. Z tej
kwoty wydatkowano 313.916 zł przeznaczone na realizację zasiłków dla 76 osób w tym 60
osób samotnych i 16 osób prowadzących wspólne gospodarstwo z rodziną. Średnia wysokość
zasiłku w miesiącu wynosiła 425,36 zł. W całości środki finansowe zostały wypłacone
z dotacji otrzymanej w budżetu Państwa.
2.3. Zasiłki okresowe
Z pomocy w formie zasiłku okresowego skorzystało 400 rodzin. Na ten cel wydatkowano
kwotę 583.893 zł. Średni zasiłek w miesiącu wynosił 294,89 zł . Pomoc ta przeznaczona była
na bieżące potrzeby rodziny, ponoszenie opłat medialnych, zakup leków i żywności itp.
W całości środki finansowe zostały wypłacone z dotacji otrzymanej w budżetu państwa.
Należy zaznaczyć, że dzięki staraniom tut. Ośrodka i dobrej współpracy z Urzędem
Wojewódzkim w Bydgoszczy od 2012 roku systematycznie wzrasta kwota otrzymywanej
datacji na realizację powyższy świadczeń.
Wykres nr 4. Dynamika realizacji świadczenia w formie zasiłku okresowego w latach 2012-2013.
Kwota wypłaconych zasiłków okresowych
583 893 zł
zł600 000
zł500 000
zł400 000
243 664 zł
zł300 000
zł200 000
zł100 000
zł0
2012
2013
Źródło: Sprawozdanie MPiPS-03 za 2012 i 2013 rok
10
2.4. Programu rządowy „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”
Ośrodek realizuje wieloletni program rządowy „Pomoc państwa w zakresie
dożywiania’’, którego celem jest ograniczenie zjawiska niedożywienia poprzez wsparcie
finansowe gmin w realizacji zadania własnego. W roku 2013 objęto programem ogółem 1364
osób na kwotę 372.517 zł.
Pomocą w formie posiłku było objętych 335 uczniów ze szkół podstawowych,
gimnazjalnych i przedszkoli z terenu gminy oraz w ponadgimnazjalnej szkole specjalnej. Na
ten cel wydatkowana była kwota 111.317 zł., (plan budżetu wynosił 111.700 zł). Szkoły
objęte programem:






Szkoła Podstawowa nr 1 w Gniewkowie,
Gimnazjum Nr 1 w Gniewkowie,
Szkoła Podstawowa w Wierzchosławicach,
Szkoła Podstawowa w Szadłowicach,
Szkołą Podstawowa w Kijewie,
Samorządowe przedszkole w Gniewkowie.
Ponadto Ośrodek zwraca koszty za posiłek dwóm placówkom szkolnym wymienionym
poniżej. Są to placówki do których uczęszczają dzieci lub przebywają czasowo.
 Zespół Szkół im. M. Kotańskiego w Inowrocławiu,
 Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1 w Bydgoszczy.
W ramach programu została również doposażona stołówka w Szkole Podstawowej Nr 1
w Gniewkowie. Na kwotę 5.999 zł został zakupiony sprzęt do wyposażenia kuchni, taki jak:
sztućce, talerze, garnki, obieraczka do warzyw itp.
W roku 2013 uzyskano zgodę Wojewody na zwiększenie udziału środków z budżetu
państwa z obligatoryjnych 60 % do 80%, co pozwoliło zaoszczędzić środki gminy.
Porównanie udziału środków własnych gminy i środków budżetu państwa ciągu ostatnich
3 lat.
11
Wykres nr 5. Wysokość środków finansowych wydatkowanych na realizację ,,Pomoc państwa
w zakresie dożywiania”.
75.700 zł
350000
Środki Gminy
60.738 zł
400000
53.951 zł
Dotacja z Budżetu
Państwa
300000
250000
200000
215.804zł
150000
242.952zł
298.017 zł
100000
50000
0
2011
2012
2013
Źródło: Sprawozdanie z Programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” za lata 20112013
2.5. Zasiłki celowe
Wypłata zasiłków celowych jest zadaniem własnym gminy. Na ten cel w roku 2013
wydatkowano kwotę 112.770 zł. Jest to uznaniowa forma pomocy przyznawana w zależności
od potrzeb rodziny i możliwości finansowych Ośrodka. Pomoc w ramach tego świadczenia w
2013 roku przyznawana była na częściowe opłaty medialne, zakup leków, zakup żywności,
opału, odzieży, schronienie. Pomoc przyznawana była również w sytuacjach losowych
i okolicznościach występowania trudnej sytuacji życiowej. W ramach tych środków dokonano
wsparcia finansowego przy:
zakupie schodołazu dla osoby niepełnosprawnej ruchowo,
zakupie maszyny brajlowskiej dla dziecka niewidomego,
zakupie 1 roweru dla dziecka z rodziny wielodzietnej,
jedna rodzina została objęta pomocą finansową ze względu na zdarzenie losowe tj.
pożar lokalu mieszkalnego.
12
2.6. Sporządzenie pogrzebów
W 2013 roku dla 5 osób samotnych, nie objętych świadczeniem z ZUS, którym nie
przysługiwał zasiłek pogrzebowy, zostały pokryte koszty pogrzebu. Łączna kwota
wydatkowana z budżetu gminy na ten cel wynosiła 6.238,00 zł.
2.7. Wynagrodzenie dla opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej
W roku 2013 roku Ośrodek wypłacał wynagrodzenie dla opiekuna prawnego osoby
ubezwłasnowolnionej w kwocie 200 zł m-cznie. Ogółem w 2013 roku wypłacono kwotę
2.839 zł. Środki na ten cel w całości zostały przekazane z budżetu państwa - jest to zadanie
zlecone gminie.
2.8. Usługi opiekuńcze dla osób starszych i schorowanych
Usługi opiekuńcze są świadczone przez cztery opiekunki środowiskowe. W 2013 roku
tą formą pomocy były objęte 34 osoby. Łącznie wykonano 5594 godzin usług. Gmina na ten
cel wydatkowała kwotę 111.801,00 zł.
2.9. Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi w
miejscu zamieszkania.
W 2013 roku zatrudnione były dwie opiekunki. Pomoc świadczona była dla 15 osób w
tym dla 5 - ga dzieci z zaburzeniami psychicznymi. Terapeuci pracowali z dziećmi w formie
zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. Zatrudnione do realizacji tego zadania były dwie
osoby z odpowiednimi kwalifikacjami. Środki finansowe wydatkowane na świadczenie
powyższej pomocy wyniosły 62.681 zł. Koszty świadczenia w całości zostały uregulowane
z dotacji Wojewody, gdyż jest to zadanie zlecone gminie.
2.10. Odpłatność za Domy Pomocy Społecznej
Do zadań gminy o charakterze obowiązkowym należy m.in. kierowanie do DPS i
ponoszenie odpłatności za pobyt osób w domu. W 2013 roku Ośrodek wydatkował na ten cel
kwotę 306.826 zł. Środki finansowe w całości pochodzą z budżetu gminnego. Średni
miesięczny koszt odpłatności za jednego mieszkańca DPS to kwota 2.596,95 zł.
13
3. REALIZACJA ZADAŃ Z USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE
PIECZY ZASTĘPCZEJ
3.1. Asystent rodziny
W roku 2013 Ośrodek uczestniczył w konkursie Ministerstwa Pracy i Polityki
Społecznej ,,Asystent Rodziny 2013”. Dzięki pozyskanym z konkursu środkom, utworzono
trzy stanowiska pracy. Wysokość otrzymanych środków to kwota 45.906,38 zł.
Asystenci rodziny pracowali z 36 rodzinami, w których występują problemy
opiekuńczo - wychowawcze . W rodzinach tych przebywa łącznie 110 dzieci w różnym wieku.
Tabela nr 5. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny.
Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny
Lp.
Rodzina
pełna
Rodzina
niepełna
Dominujące problemy w rodzinie
Liczba
dzieci
1.
23
13
110
Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych, bezrobocie, przemoc,
nadużywanie alkoholu. Trudna sytuacja
materialno-bytowa. Zagrożenie wykluczeniem
społecznym.
Źródło: Opracowanie własne
3.2. Piecza zastępcza
W 2013 roku postanowieniem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu, 9 dzieci z 4 rodzin
zostało umieszczonych w pieczy zastępczej.
 5-ro dzieci – placówka opiekuńczo – wychowawcza,
 3-je dzieci - rodzina zastępcza zawodowa,
 1 dziecko - rodzina zastępcza spokrewniona.
Dzieci zostały umieszczone w placówkach opiekuńczo – wychowawczych na terenie
powiatu inowrocławskiego, powiatu toruńskiego oraz powiatu gnieźnieńskiego.
Poniżej w formie wykresu zostały przedstawione kwoty wydatkowane na realizację
zadań z pieczy zastępczej.
Całkowity koszt gminy w roku 2013 związany z odpłatnością za 10-ro dzieci
przebywających w pieczy zastępczej to kwota 21.426,77 zł .
Koszt zatrudnienia asystentów rodziny to kwota 45 906,38 zł (dotacja z budżetu
państwa, 2 249,22 zł środki własne gminy).
14
Wykres nr 6. Zestawienie kosztów wydatkowanych na realizacje zadań z pieczy zastępczej.
Dotacja - 45.906,38 zł
- asystent rodziny
Wkład własny gminy 23.676,10 zł - piecza
zastępcza i asystenci
rodziny
Należy zaznaczyć, że w roku 2014 odpłatność ponoszona przez gminę za pobyt
dziecka w pieczy zastępczej wzrośnie z 10 % do 30 % całkowitych kosztów, co również
zwiększy wydatki gminy na ten cel w 2014 r.
4. REALIZACJA ZADAŃ Z USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY W
RODZINIE
W 2013 roku do Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 31 Niebieskich Kart.
Przewodniczący zespołu powołał 31 grup roboczych. Odbyły się 4 spotkania Zespołu
Interdyscyplinarnego. Grupy robocze odbyły 187 spotkań. W każdym spotkaniu grupy
uczestniczył pracownik socjalny oraz dzielnicowy. W zależności od złożoności problematyki
danej rodziny, do pracy w grupie roboczej powoływany był: pedagog szkolny, przedstawiciel
M-GKRPA, nauczyciel, kurator zawodowy, psycholog czy też przedstawiciel służby zdrowia.
Działania dotyczące prowadzenia procedury Niebieskiej Karty prowadzone były
wobec każdej rodziny przez co najmniej pół roku. Rodziny wizytowane były raz w miesiącu
przez pracownika socjalnego oraz dzielnicowego.
Z dalszej analizy danych wynika, iż w większości przypadków prowadzonych
procedur Niebieskich Kart, bezpośrednią przyczyną problemów związanych z przemocą
w rodzinie jest nadużywanie alkoholu. Problem ten ma tendencję wzrostową. W roku 2012
grupy robocze skierowały do M-GKRPA w Gniewkowie celem poddania leczeniu
15
odwykowemu 22 osoby z problemem alkoholowym, a w roku 2013 skierowanych było 28
osób.
W dwóch przypadkach związanych z prowadzeniem procedury Niebieskiej Karty Zespół Interdyscyplinarny kierował sprawy do prokuratury z powodu podejrzenia popełnienia
przestępstwa znęcania się nad osobą najbliższą.
W ramach prowadzonych działań na rzecz osób dotkniętych przemocą w
rodzinie, w miesiącach od września 2013 roku do końca listopada 2013 roku prowadzone
były przez specjalistę ds. przemocy grupy wsparcia.
Tabela nr 6. Dane za 2013 rok.
Wyszczególnienie
Rok 2013
1.
Liczba wszczętych procedur ,,Niebieskiej karty’’
31
2.
Liczba osób w rodzinie
167
5.
Liczba dzieci
73
6.
Liczba rodzin w których występuje problem
alkoholowy
31
Źródło: Opracowanie własne
5. ZADANIA GMINY REALIZOWANE PRZEZ M-GOPS
5.1. Dodatki mieszkaniowe
Ośrodek realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o
dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71, poz. 734 z późn. zm.). O dodatek mieszkaniowy
ubiegają się przede wszystkim osoby samotne, starsze, rodzice samotnie wychowujący dzieci
i rodziny w gospodarstwach wieloosobowych, bardzo często korzystające z innych form
pomocy społecznej. Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na okresy 6 – miesięczne.
Poniższa tabela przedstawia wydatki na dodatki mieszkaniowe w ostatnich 3 latach.
Tabela nr 7. Wydatki na dodatki mieszkaniowe.
Rok
Liczba
złożonych
wniosków
Wartość wypłaconych
dodatków mieszkaniowych
2011
460
393.228,17 zł
2012
2013
507
529
479.859,36 zł
543.253,26 zł
Źródło: Opracowanie własne
16
Średnia miesięczna wysokość dodatku mieszkaniowego w 2013 roku wyniosła 171 zł.
Poniżej przedstawiono wykres obrazujący wzrost kosztów na realizację dodatków
mieszkaniowych w latach 2011 - 2013
Wykres nr 7. Wydatki na dodatki mieszkaniowe.
543.253 zł
2013
479.859 zł
2012
393.228 zł
2011
Dodatek mieszkaniowy
Źródło: Opracowanie własne
Z przedstawionego wykresu wynika, że systematycznie wzrasta kwota wypłacanych
dodatków mieszkaniowych. Szczególny wpływ na zwiększenie wypłaconych dodatków
mieszkaniowych miały zarówno niskie dochody gospodarstw domowych wnioskodawców,
jak również wzrost wydatków związanych z utrzymaniem lokalu.
5.2. Świadczenia rodzinne
Ośrodek
realizuje zgodnie z ustawa o zasiłkach rodzinnych
wypłaty świadczeń
rodzinnych. W roku 2013 ww. świadczenia zostały wypłacone w łącznej kwocie:
3 643 064,60 zł. Z tej formy pomocy korzystały 1 254 osoby.
W ramach tych świadczeń wypłacono zasiłki rodzinne z dodatkami dla 519 osób,
zasiłki pielęgnacyjne dla 499 osób, świadczenia pielęgnacyjne dla 95 osób oraz dodatki do
świadczeń pielęgnacyjnych dla 32 osób. W roku 2013 wypłacano także specjalne zasiłki
opiekuńcze dla 6 osób.
W ramach świadczeń rodzinnych zrealizowane zostały następujące liczby świadczeń:
1. zasiłki rodzinne - 13750 świadczeń;
2.dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu:
17
urodzenia dziecka – 64 świadczenia,
opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 351
świadczeń,
samotnego wychowywania dziecka – 890 świadczeń,
kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – 897 świadczeń,
rozpoczęcia roku szkolnego – 769 świadczeń,
podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (dojazdy do
szkoły i internat) – 1621 świadczeń.
3. zasiłki pielęgnacyjne – 5998 świadczeń;
4. świadczenia pielęgnacyjne -813 świadczeń;
5. dodatki do świadczenia pielęgnacyjnego – 225 świadczeń;
6. specjalne zasiłki opiekuńcze – 28 świadczeń.
Wykres nr 8. Liczba wypłaconych świadczeń rodzinnych.
specjalne zasiłki opiekuńcze
dodatki do świadczenia pielęgnacyjnego
świadczenia pielęgnacyjne
zasiłki pielęgnacyjne
dodatki do zasiłków rodzinnych
zasiłki rodzinne
0
5000
10000
15000
Źródło: Opracowanie własne
Ponadto w 2013 roku Ośrodek w ramach pomocy osobom uprawnionym do
świadczenia pielęgnacyjnego realizował programy rządowe wpierające w/w osoby. Z tego
tytułu wypłacono 324 świadczenia w łącznej kwocie 64 800,00 zł. Ponadto w 2013 roku
wypłacono 124 jednorazowe zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka na łączną kwotę
124.000,00 zł.
Poniżej w tabeli przedstawiono dane dotyczące ilości
świadczenia rodzinne.
18
wystawionych decyzji na
Wykres nr 9. Liczba wydanych decyzji.
zasiłki rodzinne - 938
zasiłki pielęgnacyjne - 202
świadczenia pielęgnacyjne - 299
specjalne zasiłki opiekuńcze - 45
jednorazowa zapomoga z tytułu
urodzenia się dziecka - 131
Źródło: Opracowanie własne
Składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne
Ośrodek odprowadza od świadczeń opiekuńczych (tj. świadczeń pielęgnacyjnych i
specjalnych zasiłków opiekuńczych) oraz zasiłków stałych składki na ubezpieczenie
społeczne oraz zdrowotne. W 2013 roku zrealizowano z tytułu składki zdrowotnej przy
świadczeniach opiekuńczych 421 świadczeń na łączną kwotę 20 432,00 zł, przy zasiłkach
stałych 648 świadczeń na łączną kwotę 25 861 zł. W ramach składek na ubezpieczenie
społeczne, tj. emerytalno – rentowych wypłacono 1105 świadczeń na łączną kwotę
161.598,00 zł. (w tym spłaty za lata ubiegłe w związku ze zmianą ustawy o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Świadczenia nienależnie pobrane
M-GOPS prowadzi postępowania w sprawie odzyskiwania świadczeń nienależnie
pobranych. Na dzień 31 grudnia 2013 kwota świadczeń nienależnie pobranych wynosiła
17 411,58 zł. Z tytułu nienależnie pobranych świadczeń na koniec zeszłego roku
zobowiązanych do zwrotu było 13 osób, w tym:
- sprawy odzyskania należności prowadzone przez Marszałka Województwa – 4 osoby,
- wystawione tytuły wykonawcze dla osób uchylających się od spłaty – 4 osoby,
19
- spłaty w ratach - 1 osoba,
- potrącenia z bieżących wypłat – 4 osoby.
Świadczenia nienależnie pobrane
egzekwowane są poprzez wydawanie decyzji
przypisujących do zwrotu.
5.3. Fundusz alimentacyjny
Na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do
alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.) przyznawanie i wypłata świadczeń
z funduszu alimentacyjnego oraz podejmowanie działań wobec dłużników alimentacyjnych
jest zadaniem zleconym gminie z zakresu administracji rządowej finansowanym w formie
dotacji celowej z budżetu państwa.
W 2013 roku dla 114 wnioskodawców przyznano świadczenia z funduszu
alimentacyjnego. Na ww. świadczenia wypłacono kwotę 610.283 złotych (tj. 1853 wypłacone
świadczenia). W porównaniu z rokiem 2012 wypłacono więcej świadczeń o kwotę
100.513,00 złotych. Większe wydatki w roku 2013 spowodowane są wzrostem liczby osób
uprawnionych do świadczenia alimentacyjnego oraz wzrost wartości świadczenia
wypłaconego na podstawie podwyższonych sądownie alimentów.
Wykres nr 10. Wydatki na świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Kwoty wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego
2013
2012
2011
0
200
400
600
800
Źródło: Opracowanie na podstawie: Sprawozdanie z realizacji zadań przewidzianych w Ustawie o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów
20
Tabela nr 8. Struktura wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Wyszczególnienie
Kwota (zł)
Liczba
świadczeń
Wypłacone świadczenia z funduszu
610 283
1853
Średni
koszt
świadczenia
329,35
0-17 lat
544 693
1644
331,32
18 – 24 lat
65 590
209
313,83
0
0
0
alimentacyjnego
z tego na osobę uprawnioną w wieku
25 lat i więcej
Źródło: Opracowanie na podstawie: Sprawozdanie z realizacji zadań przewidzianych w Ustawie o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów
Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi wierzyciela należności
w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej
łącznie z ustawowymi odsetkami. Na podstawie przepisów ustawy, tut. Ośrodek, jako organ
właściwy dłużnika zobowiązany jest do podjęcia działań zmierzających do odzyskania
świadczeń wypłaconych osobie uprawnionej. W ramach działań wobec dłużników
alimentacyjnych wysłano ok. 900 pism do różnych instytucji. W 2013 roku na terenie miasta i
gminy Gniewkowo zamieszkiwało miesięcznie około 46 dłużników alimentacyjnych.
W roku 2013 zarejestrowano wpłaty od dłużników alimentacyjnych w kwocie
84.669,12 zł (zwrot wypłaconych zaliczek alimentacyjnych na kwotę: 8.917,40 zł oraz zwrot
wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na kwotę: 75.751,72 zł).
21
Wykres nr 11. Świadczenia wypłacone i zwrócone przez dłużników alimentacyjnych.
świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłacone w 2013
roku
wpłaty od dłużników alimentacyjnych
11%
89%
Źródło: Opracowanie własne
6. INNE ZADANIA REALIZOWANE PRZEZ M-GOPS
6.1. Prace społecznie użyteczne
W ramach współpracy z Urzędem Miejskim w Gniewkowie i Powiatowym Urzędem
Pracy w Inowrocławiu w 2013 roku realizowane były przez M-GOPS prace społecznie
użyteczne. Ośrodek skierował do powyższych prac 40 osób. Na realizację prac wydatkowano
kwotę 71.816,40 zł. Były to środki w 60% z funduszu PUP w kwocie 43.089,84 zł a 40%
stanowiło wkład własny Gminy w kwocie 28.726,56 zł.
6.2. Program PEAD 2013
Ośrodek pozyskuje dla podopiecznych nieodpłatnie artykuły spożywcze w ramach
programu „PEAD 2013 – Dostarczanie Nadwyżek Żywności Najuboższej Ludności Unii
Europejskiej”.
Do Ośrodka dostarczono 21 ton żywności, która została wydana podopiecznym.
Z tej formy pomocy w postaci artykułów spożywczych w 2013 roku skorzystało
1.357 osób.
22
6.3. Akcja ,,Uśmiechnięty senior pomagamy potrzebującym ’’
Ośrodek od 2 lat organizuje akcję „Uśmiechnięty senior, pomagamy potrzebującym”. Ma
ona na celu pomoc osobom starszym, schorowanym, samotnym, niepełnosprawnym. Akcja
została wsparta przez darczyńców – Cykoria S.A. Wierzchosławice oraz firmę VERGO
„Warzywa Groblewskich”, którzy przekazali bezpłatnie dary przeznaczone na paczki świąteczne.
Z przekazanych darów przygotowano 50 paczek świątecznych. Do akcji włączyli się
wolontariusze z Gimnazjum nr 1 w Gniewkowie.
6.4. Wakacje dla dzieci w Białym Dunajcu
Ośrodek przy współpracy Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy pozyskał 7 kart na
kolonie letnie dla dzieci. Organizatorem wyjazdu był Zachodniopomorski Związek Towarzystw
Krzewienia Kultury Fizycznej w Szczecinie. Kolonie organizowane były w terminie 15.07.2013
r. do 29.07.2013 r. w Białym Dunajcu.
6.5. ,,Szlachetna Paczka”
W roku 2013 asystenci rodziny przy współpracy z pracownikami socjalnymi i
wolontariuszami brali czynny udział w ogólnopolskim projekcie „Szlachetna Paczka”. W
ramach tej akcji pomoc w formie szlachetnej paczki otrzymało 11 rodzin z gminy
Gniewkowo.
6.6. Realizacja projektu systemowego ze środków EFS
W
roku 2013 Ośrodek
realizował
projekt systemowy pod tytułem: „Program
aktywizacji społecznej dla gminy Gniewkowo”. Projekt finansowany był ze środków Unii
Europejskiej, Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 w ramach: Priorytetu:
VII Promocja integracji społecznej.
Koszt
projektu w 2013 roku wynosił 245.901 zł. Środki finansowe na ten cel
przyznawane były na podstawie
zatwierdzonego
wniosku o dofinansowanie realizacji
projektu przez Regionalny Ośrodek Pomocy Społecznej w Toruniu. W projekcie
uczestniczyło ogółem 57 beneficjentów, mieszkańców miasta i gminy Gniewkowo. Podczas
trwania projektu zrealizowano następujące działania:
23
Tabela nr 9. Rodzaje szkoleń przeprowadzonych w ramach projektu systemowego.
Lp.
Szkolenia społeczne
Szkolenia zawodowe
1.
Warsztaty z zakresu poradnictwa
Warsztaty doradztwa zawodowego
prawnego
2.
Warsztaty wizerunku w domu i w pracy
Kurs komputerowy ABC Komputera
3.
Warsztaty z zakresu gospodarowania
Kurs prawa jazdy kat B wraz z
budżetem
opłaconym egzaminem wewnętrznym i
państwowym
4.
Warsztaty wspierające rodzinę
5.
Indywidualna rozmowa z pielęgniarką
środowiskową
Kurs prawa jazdy kat. B w części teoretycznej zaliczyło 11 osób a w części
praktycznej 5 osób. Kurs ABC Komputera zaliczyły wszystkie wytypowane osoby, ogółem 8.
W trakcie trwania projektu 10 rodzin zostało objętych świadczeniem usługi polegającej na
pełnieniu funkcji asystenta rodzinnego. W Programie Aktywności Lokalnej uczestniczyło 8
rodzin, z czego 5 rodzin zostało objętych świadczeniem usługi polegającej na pracy z rodziną
z zastosowaniem nowatorskiej metody pracy z rodziną. W ramach projektu zorganizowano
również działania o charakterze środowiskowym, w których uczestniczyli beneficjenci
zorganizowano wyjazdu do teatru im. W. Horzycy w Toruniu.
7. Potrzeby w zakresie pomocy społecznej.
Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej kierownik M- GOPS składa Radzie Gminy coroczne
sprawozdanie z działalności Ośrodka oraz przedstawia wykaz potrzeb w zakresie pomocy
społeczne. Kierunki działań wynikające z diagnozy i analizy problemów społecznych w
Gminie Gniewkowo na lata następne przedstawione zostały poniżej:
zwiększenie dostępu bezpłatnego dla mieszkańców gminy w zakresie poradnictwa
specjalistycznego;
poszerzanie działań służących aktywizacji – społecznej, zdrowotnej, edukacyjnej oraz
zawodowej – rodzin długotrwale korzystających z pomocy społecznej, w których
występuje zjawisko wielopokoleniowego korzystania z pomocy społecznej;
potrzeba
dalszego
pozyskiwania
fundusz
europejskich
celem
zapobiegania
wykluczeniu społecznemu osób o bardzo niskich kwalifikacjach zawodowych;
poszerzenie pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi poprzez utworzenie
Środowiskowego Domu Samopomocy;
realizacja ustawy o pieczy zastępczej – zatrudnienie w Ośrodku asystenta rodziny;
24
tworzenie warunków do powstawania i funkcjonowanie rodzin wspierających;
tworzenie systemu lokali socjalnych dla rodzin najuboższych;
utworzenie punktu konsultacyjnego dla osób dotkniętych przemocą fizyczną;
doskonalenie wdrażania procedur współpracy służb i instytucji zajmujących się
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie;
zwiększenie środków finansowych na realizacje zadań Ośrodka w celu poprawy,
jakości świadczonych usług;
tworzenie warunków do wsparcia osób starszych poprzez utworzenie Dziennego
Domu Pomocy;
podnoszenie kwalifikacji i kompetencji kadry pomocy społecznej;
8. Wykaz wykresów i tabel zawartych w opracowaniu:
Wykres nr 1. Budżet M-GOPS.
Wykres nr 2. Liczba osób korzystających z pomocy w stosunku do ogółu mieszkańców.
Wykres nr 3. Środki finansowe wydatkowane na realizację świadczeń.
Wykres nr 4. Dynamika realizacji świadczenia w formie zasiłku okresowego w latach 20122013.
Wykres nr 5. Wysokość środków finansowych wydatkowanych na realizację ,,Pomoc państwa
w zakresie dożywiania’’
Wykres nr 6. Zestawienie kosztów wydatkowanych na realizacje zadań z pieczy zastępczej.
Wykres nr 7. Wydatki na dodatki mieszkaniowe.
Wykres nr 8. Liczba wypłaconych świadczeń rodzinnych.
Wykres nr 9. Liczba wydanych decyzji.
Wykres nr 10. Wydatki na świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Wykres nr 11. Świadczenia wypłacone i zwrócone przez dłużników alimentacyjnych.
Tabela nr 1. Struktura wydatków na działalność ośrodka
Tabela nr 2. Zatrudnienie w M - GOPS
Tabela nr 3. Powody udzielania pomocy w 2013 r.
Tabela nr 4. Struktura wydatków poszczególnych rodzajów świadczeń zrealizowanych w 2013
roku.
Tabela nr 5. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny.
25
Tabela nr 6. Dane za 2013 rok.
Tabela nr 7. Wydatki na dodatki mieszkaniowe.
Tabela nr 8. Struktura wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Tabela nr 9. Rodzaje szkoleń przeprowadzonych w ramach projektu systemowego.
Sprawozdanie przygotował
kierownik Elżbieta Zajonz przy współpracy
pracowników M-GOPS
26