Oscylator Stochastyczny

Oscylator Stochastyczny
Wprowadzenie
Oscylator stochastyczny jest jednym z bardziej znanych narzędzi analizy technicznej. Został
skonstruowany w latach 50. przez George’a Lane’a prezesa Investment Educators Inc. Wskaźnik ten
opiera się na spostrzeżeniu, że podczas trendów wzrostowych kursy zamknięcia kształtują się na ogół
blisko górnej granicy zakresu swych wahao, natomiast w trendach spadkowych zbliżają się do dolnej
granicy tego zakresu.
Istnieją trzy odmiany tego wskaźnika:
1. szybki (Stochastic Fast),
2. wolny (Stochastic Slow),
3. pełny (Stochastic Full).
Pierwszy z nich wykazuje najlepszą skutecznośd w prognozach o krótkoterminowych. Drugi rodzaj
wskaźnika lepiej sprawuje się w prognozach o dłuższym horyzoncie czasowym. Trzeci z nich cechuje
się dowolnością w wyborze okresu obserwacji i sposobu wygładzenia linii %K i %D. Większośd
praktyków posługuje się wersją wolną oscylatora ponieważ jego wskazania są dokładniejsze i bardziej
wiarygodne.
Konstrukcja
Stosowanie oscylatora stochastycznego ma na celu określenie relacji pomiędzy ostatnim kursem
zamknięcia do zakresu jego wahao z danego okresu. Najczęściej stosuje się tu 14 – dniowy okres
periodyzacji.
Do składowych elementów wskaźnika należą:
linia K%, czyli szybsza średnia ruchoma bądź linia kursu;
linia D%, czyli wolniejsza 3-okresowa średnia z linii K%;
strefa wyprzedania, która mieści się zazwyczaj między wartościami 0-20;
strefa wykupienia, którą jest zazwyczaj obszar wartości 80-100.
Konstrukcja linii %K i %D
Gdzie:
C – ostatni kurs zamknięcia
L14 – najniższy kurs z ostatnich 14 okresów
H14 – najwyższy kurs z ostatnich 14 okresów
Z dwóch linii, których używa się w konstrukcji oscylatora stochastycznego, to właśnie %D jest
istotniejsza ponieważ to ona generuje sygnały wykupienia oraz wyprzedania.
Wskaźnik Stochastic przyjmuje wartości od 0 do 100. Należy pamiętad także o określeniu zakresów
dla rynku wykupionego/wyprzedanego, np. 80/20 ewentualnie 70/30 lub 90/10.
Przyjętą konwencją jest podawanie parametrów wskaźnika w postaci Stochastic (14,3) (Slow/Fast)
oraz Stochastic (14,3,3) dla Full . W przypadku postaci oscylatora Slow/Fast pierwsza cyfra oznacza
okres czasowy dla którego określa się stosunek pomiędzy ceną zamknięcia, a jej zakresem cenowym
(w tym wypadku to 14 dni). Z kolei druga cyfra informuje o tym jakie wygładzenie zastosowano przy
konstrukcji linii %D (3 okresowa prosta średnia krocząca z %K) . W przypadku oscylatora Full pierwsza
cyfra ma identyczne znaczenie. Natomiast druga i trzecia cyfra mówi o tym jak wygładzone zostały
kolejno linie %K i %D. (Linia %K jest średnią kroczącą z 3 ostatnich cen zamknięcia, %D jest 3
okresową średnią kroczącą z wygładzonej linii %K).
Zastosowanie
Oscylator stochastyczny najlepiej sprawdza się, gdy rynek przebywa w szerokim przedziale cenowym,
ewentualnie w niewielkim trendzie wzrostowym albo spadkowym. Stosując odpowiednio wersję
wolną albo szybką, oscylator stochastyczny może pomóc w poszukiwaniu długo- jak i
krótkoterminowych tendencji, trzeba jednak podkreślid iż wersja szybsza będzie generowała sygnały
o wiele częściej, będą one jednak mniej trafne. Podczas pracy na oscylatorze stochastycznym warto
zweryfikowad jego wskazania posługując się innymi narzędziami analizy technicznej np. wskaźnikami
RSI czy MACD.
Sygnały
W przypadku wyraźnego trendu, większe znaczenie ma analiza relacji pomiędzy szybszą linią %K z
wolniejszą linią %D. W powyższym układzie sygnały są generowane, gdy następuje przecięcie obu
linii. Gdy linia K% przetnie linię %D o góry, dostajemy wstępny sygnał sprzedaży. W odwrotnej
sytuacji otrzymujemy wstępny sygnał kupna. Dla ograniczenia ilości sygnałów kupna/sprzedaży
zalecane jest potwierdzenie powyższych sygnałów przy użyciu drugiej metody gdzie impulsy
generowane są poprzez opuszczenie przez linie %K strefy wykupienia lub wyprzedania.
Wykres 1. Sygnały kupna i sprzedaż generowane przez przecięcia linii %D przez %K (Agora S.A)
Źródło: Bloomberg
W przypadku trendu bocznego sygnały wykupienia/wyprzedania mają dużo większe znaczenie.
Sygnał kupna generowany jest przez oscylator, gdy po początkowym spadku obu linii, %K i jej średniej
kroczącej %D poniżej określonego poziomu wyprzedania (np. 20), linie przebiją ten poziom od dołu.
Odwrotnie jest w przypadku sygnału sprzedaży, kiedy linie %K i %D przebiją poziom wykupienia (np.
80) od góry.
Wykres 2. Sygnały kupna i sprzedaż generowane przez przebicie linii wyprzedania/wykupienia (20/80) na PKN
ORLEN S.A.
Źródło: Bloomberg
Mniej popularną ale równie użyteczną może byd metoda strzału stochastycznego opracowana przez
Bernsteina. Ten sposób wykorzystania wskaźnika sprawdza się, gdy mamy do czynienia z
dynamicznymi ruchami cenowymi i ma za zadanie wykorzystad do kooca panujący, silny trend. Strzał
stochastyczny polega na otwieraniu pozycji krótkiej, gdy %D przetnie poziom wyprzedania (20%) i
zamykaniu jej, gdy w tym obszarze dojdzie do przecięcia od dołu linii %D przez %K. Z kolei sygnał dla
otwarcia pozycji długiej jest generowany gdy %D znajdzie się w strefie wykupienia (powyżej 80%) i
następuje cross (przecięcie od góry) linii %D przez linię %K.
Na przedstawionym na poniżej wykresie, zielone pełne kółko to sygnał do otwarcia długiej pozycji, z
kolei czerwone jest sygnałem zamknięcia pozycji długiej. Analogicznie kółka o przerywanej linii są
sygnałami otwarcia i zamknięcia pozycji krótkich. Oznaczenia kolorów są podobne.
Wykres 3. Sygnał kupna i sprzedaży w metodzie strzału stochastycznego na akcjach LOTOS S.A
Źródło: Bloomberg
Ostatnim sposobem analizy jest dywergencja. Jeśli kurs na rynku osiąga swoje maksimum, a linia
sygnalna nie osiąga swojego maksimum to występuje dywergencja. Oznacza to słabnący trend i
możliwe odwrócenie się tendencji rynkowych.
Wykres 4. Dywergencja wskaźnika Stochastic na akcjach Millenium Banku
Źródło: Bloomberg
Podsumowanie
Oscylator stochastyczny może służyd jako przydatne narzędzie podczas podejmowania decyzji.
Najlepsze korzyści niesie ze sobą zastosowanie wszystkich metod naraz, ale jest to w praktyce trudne
ponieważ niezmiernie rzadko pojawia się sytuacja, gdy sygnały generowane są w każdej metodzie w
tym samym czasie. Mimo dużej użyteczności Stochastic, nie należy jednak przeceniad jego
możliwości i z ostrożnością podchodząc do wyników jego prognozy.