Szkolna lista tematów z języka polskiego

Szkolna lista tematów z języka polskiego na ustną część egzaminu maturalnego – sesja wiosenna 2013
LITERATURA
NR
1.
TEMAT
Wpływ doświadczenia totalitaryzmu na człowieka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z literatury polskiej i obcej.
2.
Relacje między człowiekiem a Bogiem w literaturze różnych epok. Dokonaj pod tym kątem 3.
analizy i interpretacji wybranych utworów.
Satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w wybranych utworach literackich. Przeanalizuj 4.
sposoby tworzenia takiego obrazu.
Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje 5.
w wybranych utworach.
Tatry i kultura góralska. Omów sposób przedstawiania tematu i przeanalizuj jego funkcje 6.
w wybranych utworach.
Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich 7.
bohaterów w utworach z różnych epok.
„Wojna to przeżycie, o którym nie da się zapomnieć”. Przedstaw różnorodność literackich 8.
obrazów II wojny światowej.
Idea pokrzepiania serc w literaturze polskiej. Dokonaj analizy wpływu tej idei na kształt 9.
artystyczny wybranych utworów.
Groteska jako sposób wyrażania w literaturze tragiczności świata. Omów zagadnienie na podstawie analizy wybranych utworów. 10. Świat po zagładzie – wizje postapokaliptyczne w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie analizy wybranych przykładów.
11. Omów sposoby kreowania obrazu miasta na podstawie analizy wybranych przykładów literackich.
12. Polaków portret własny w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie na podstawie analizy wybranych przykładów.
13. Różne sposoby ujęcia motywu władzy w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie analizy wybranych przykładów.
14. List jako forma komunikacji międzyludzkiej i forma literacka. Omów zagadnienie, analizując 1
wybrane przykłady.
15. Motyw snu w literaturze. Omów różne jego funkcje, interpretując wybrane utwory.
16. Na podstawie analizy wybranych utworów przedstaw kreacje kobiet – emancypantek w literaturze XIX i/lub XX wieku.
17. Wielcy twórcy – wielbicielami małej ojczyzny. Omów na przykładzie analizy utworów wybranych pisarzy.
18. Motywy baśniowe w literaturze. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów.
19. Omów na wybranych przykładach różne sposoby funkcjonowania motywu ogrodu w literaturze.
20. Rodzinny konflikt pokoleń w ujęciu twórców różnych epok. Rozważ problem na podstawie analizy wybranych przykładów.
21. Ostatnia scena utworu. Zinterpretuj zakończenia wybranych tekstów literackich.
22. Różne koncepcje dramatu na przestrzeni dziejów. Porównaj wybrane przykłady utworów dramatycznych.
23. Literackie obrazy katastrofizmu. Porównaj wybrane utwory ujmujące ten problem.
24. Sposób kreowania portretu kobiety w literaturze. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów.
25. Sposób kreowania portretu dziecka w literaturze. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów.
26. Sposób kreowania portretu mężczyzny w literaturze. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów.
27. Wzorce osobowe w literaturze. Omów sposób ich ujęcia, odwołując się do twórczości pisarzy różnych epok.
28. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj na wybranych przykładach cele tego literackiego zjawiska.
29. Funkcje odwołań do postaci i symboli antycznych oraz/lub biblijnych w poezji wybranego twórcy XX wieku. Rozważ temat na wybranych przykładach.
30. Etos rycerski w literaturze. Przedstaw różne jego ujęcia, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
31. Biografia jako klucz do interpretacji dzieła literackiego. Omów zagadnienie, wykorzystując analizę wybranych utworów.
2
32. Różnorodne sposoby przedstawienia polskiego dworu szlacheckiego. Dokonaj analizy wybranych tekstów literackich.
33. Wątki hamletyczne w literaturze różnych epok. Dokonaj analizy sposobu funkcjonowania nawiązań do sztuki Williama Szekspira w wybranych tekstach literackich.
34. Zinterpretuj sposoby wykorzystywania motywów franciszkańskich w poezji różnych epok literackich. 35. Różne sposoby ujęcia miłości do ojczyzny. Dokonaj analizy wybranych utworów literackich o tematyce patriotycznej.
36. Modlitwa jako motyw literacki. Przedstaw różne jej ujęcia na podstawie analizy wybranych przykładów.
37. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich. Omów na podstawie wybranych przykładów.
ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI
NR
38.
39.
TEMAT
Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane teksty kultury.
Różne ujęcia toposu rozstania w literaturze i w filmie. Przedstaw zagadnienie 40.
na podstawie analizy wybranych przykładów.
Literackie i fotograficzne świadectwa czasu II wojny światowej. Porównaj wartości 41.
poznawcze interpretowanych przykładów literatury faktu i zdjęć reportażowych
Malarstwo i architektura jako inspiracje dla literatury. Omów temat, analizując celowo 42.
dobrane utwory.
Polacy w Rosji, Rosjanie w Polsce. Dokonaj analizy sposobu przedstawiania tematu 43.
w utworach literackich i dziełach sztuki z różnych epok.
Inspiracje kulturą średniowiecza w literaturze i sztuce innych epok. Dokonaj analizy 44.
i interpretacji wybranych dzieł.
Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przeanalizuj pod tym kątem 45.
wybrane dzieła.
Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy 46.
porównawczej wybranych dzieł.
Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
3
47.
Katastroficzne wizje i obrazy zagłady w dziełach literackich i filmowych. Dokonaj analizy 48.
49.
wybranych dzieł.
Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady.
Problemy adaptacji filmowej. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem, oceń 50.
51.
adaptację.
Analizując wybrane przykłady z literatury i innych dziedzin sztuki, omów zjawisko kiczu.
Bohater historyczny – jego literackie i plastyczne ujęcie. Rozważ problem 52.
na przykładzie wybranych tekstów kultury.
Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw zróżnicowanie tematyki podejmowanej 53.
54.
przez twórców polskiej poezji śpiewanej.
Rola karykatury w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, prezentując różne teksty kultury.
Impresjonistyczne pejzaże w poezji młodopolskiej i malarstwie. Porównaj wybrane teksty 55.
kultury.
Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj ujęcie i wymowę różnych wizerunków 56.
polskiego szlachcica, odwołując się do wybranych dzieł.
Ogród jako motyw w literaturze i innych tekstach kultury. Dokonaj analizy sposobu jego 57.
przedstawienia i funkcji w wybranych dziełach.
Omów sposoby funkcjonowania wątków i symboli biblijnych w literaturze i sztuce 58.
wybranych epok. Odwołaj się do przykładów.
Porównaj różne ujęcia motywu domu w literaturze i sztuce, odwołując się do wybranych 59.
przykładów. Literackie i malarskie inspiracje w filmach Andrzeja Wajdy. Omów na podstawie analizy 60.
wybranych przykładów
Motywy kwiatów i roślin w literaturze i sztuce. Omów ich funkcje, odwołując się 61.
do wybranych przykładów.
Hagiografia pędzlem i piórem malowana, czyli ideał świętego w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, uwzględniając specyfikę form artystycznego wyrazu różnych dzieł 62.
sztuki.
Dialog literatury i muzyki. Omów wzajemne inspiracje, odwołując się do wybranych 63.
przykładów.
Różne ujęcia postaci anioła w literaturze i innych tekstach kultury. Omów zagadnienie, 64.
analizując wybrane przykłady.
Motyw tańca i jego funkcje w dziele sztuki. Omów zagadnienie, odwołując się do różnych 65.
tekstów kultury.
Miasto jako motyw w różnych tekstach kultury. Omów zagadnienie, analizując wybrane 4
66.
przykłady.
Różnorodne konwencje przedstawiania miłości w literaturze i filmie. Omów wybrane 67.
przykłady.
Różne sposoby przedstawiania motywu Mater Dolorosa w literaturze i sztuce. Omów 68.
69.
zagadnienie na wybranych przykładach.
Porównaj literackie i filmowe horrory i/lub thrillery, analizując wybrane przykłady.
Totalitaryzm w literaturze i malarstwie. Przeanalizuj sposoby jego przedstawiania 70.
71.
w wybranych tekstach kultury.
Porównaj sposoby ujęcia postaci matki w wybranych utworach literackich i dziełach sztuki.
Portrety Żydów. Przedstaw i zinterpretuj sposób prezentowania tych postaci w różnych 72.
tekstach kultury.
Różne ujęcia tematu powstania styczniowego w literaturze i sztukach plastycznych. 73.
Dokonaj analizy wybranych przykładów.
Współczesne interpretacje dramatów Szekspira – teatr żywego planu, teatr telewizji, 74.
adaptacje filmowe. Omów zagadnienie, dokonując analizy wybranych przykładów.
Polaków portret własny w literaturze i innych tekstach kultury. Omów na podstawie analizy 75.
wybranych przykładów.
Rzeczywistość PRL­u w literaturze i filmie. Porównaj sposoby jej przedstawienia, 76.
odwołując się do wybranych tekstów kultury.
Polska rzeczywistość początku XXI wieku w literaturze i filmie. Omów i oceń 77.
sposób jej przedstawiania. Motyw „matki Polki” w różnych tekstach kultury ­ od romantyzmu do czasów 78.
współczesnych. Porównaj sposoby jego funkcjonowania.
Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje wydarzeń z historii Polski od II wojny światowej do 79.
80.
dzisiaj. Zinterpretuj i oceń wybrane przykłady.
Socrealizm ­ upadek sztuki? Zinterpretuj i oceń wybrane przykłady tekstów kultury.
Telenowela to składnik kultury masowej czy wytwór kultury wysokiej? Dokonaj prezentacji 81.
i oceny wybranych telenowel.
Zanalizuj i przedstaw różne ujęcia relacji nauczyciel – uczeń w wybranych dziełach 82.
literackich i filmowych.
Wizje zaświatów w różnych tekstach kultury. Dokonaj analizy wybranych przykładów.
JĘZYK
5
NR
83.
TEMAT
Indywidualizacja językowa jako element kreacji bohatera literackiego. Rozwiń temat, 84.
sięgając do wybranych przykładów.
Ezopowy język w utworach XIX i XX wieku. Rozważ jego funkcjonowanie, odwołując się 85.
do wybranych przykładów
Język prasy młodzieżowej. Zbadaj jego poprawność, omów wykorzystane kryteria.
86.
O dawnej sztuce pisania listów. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady języka 87.
epistolografii danej epoki.
Estetyka i poprawność językowa reklam i szyldów krakowskich. Omów na wybranych 88.
przykładach.
Na przykładzie przysłów o wybranej tematyce dokonaj analizy językowej 89.
i kulturowej przysłów polskich.
Na podstawie wybranych przykładów omów funkcję języka i innych środków wyrazu satyry 90.
w kabarecie polskim XX i XXI wieku. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich 91.
przynależność środowiskową i charakter.
Język w domu, w pracy, w szkole – ta sama czy inna polszczyzna? Omów jej odmiany na 92.
wybranych przykładach.
Retoryka jako sztuka pięknego przemawiania dawniej i dziś. Dokonaj analizy stylistycznej 93.
wybranych tekstów z różnych epok i zaprezentuj swoje wnioski.
Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Dokonaj analizy przykładów (np. listów A. Mickiewicza, J. Słowackiego, Z. Krasińskiego, C. 94.
K. Norwida, F. Chopina).
Stylizacja biblijna i jej funkcje w utworach różnych epok. Omów zagadnienie, 95.
odwołując się do wybranych przykładów.
Język Twoich rówieśników – scharakteryzuj go na podstawie analizy zgromadzonego 96.
materiału językowego.
Jak w polszczyźnie odzwierciedla się kultura naszych przodków? Zanalizuj zgromadzony pod tym kątem materiał językowy.
97. Omów funkcje komizmu językowego w wybranych utworach różnych epok. 98. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa. Porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych.
99. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze.
100. Nowomowa jako zjawisko językowe. Dokonaj jego prezentacji i oceny na podstawie wybranych przykładów.
101. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia 6
102.
103.
104.
105.
we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość.
Zapożyczenia w polszczyźnie na przestrzeni wieków. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów.
Językowe i pozawerbalne środki perswazji w reklamie. Zaprezentuj i zanalizuj wybrane przykłady z radia, telewizji, prasy.
Język jako narzędzie manipulowania społeczeństwem. Omów problem, odwołując się do analizy wybranych tekstów propagandowych. Teksty hip ­ hopowe rzeką pustych słów, czy liryka wyrażająca myśli i słowa? Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładach.
7