Roczny plan dydaktyczny przedmiotu Historia i społeczeństwo dla
Transkrypt
Roczny plan dydaktyczny przedmiotu Historia i społeczeństwo dla
Roczny plan dydaktyczny przedmiotu Historia i społeczeństwo dla klasy Vas, Vbi, Vc i Vd 2014/2015 Temat (rozumiany jako lekcja) 1. Treści podstawy program owej Cele ogólne Uczeń: Cele szczegółowe Uczeń: Kształcone umiejętności Uczeń: Propozycje metod nauczania Propozycje Uwa środków gi dydaktycznych PSO Lekcja organizacyjna 2. 2Jak poznawać .historię? 8.1 8.3 – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – posługuje się podstawowymi określeniami czasu historycznego – oblicza upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej – posługuje się poznanymi pojęciami – posługuje się pojęciami: źródło historyczne, chronologia, kalendarz księżycowy, kalendarz słoneczny, Kalendarz juliański, kalendarz gregoriański, – dokonuje podziału źródeł na pisane i niepisane (materialne i niematerialne) – wymienia przykłady źródeł historycznych obu typów – wyjaśnia znaczenie pomiaru czasu – wyjaśnia znaczenie chronologii w badaniach historycznych – na podstawie daty rocznej zdarzenia, określa wiek, w którym miało ono miejsce – posługuje się osią czasową – potrafi prawidłowo umiejscowić na osi czasowej wydarzenia mające miejsce w okresie przed narodzinami Chrystusa i po nich – przedstawia ogólnie genezę kalendarza – wyjaśnia znaczenie narodzin Chrystusa dla współczesnej rachuby lat – posługuje się terminami dotyczącymi chronologii − uczy się samodzielnego myślenia − praca z podręcznikiem − rozmowa nauczająca – metoda aktywizująca − podręcznik − zeszyt – przykłady różnych źródeł historycznych 3. 3Najstarsze .cywilizacje 5.2 9.1 materiał wykracza jący poza podstawę programo – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – charakteryzuje pierwsze cywilizacje – posługuje się poznanymi pojęciami – posługuje się pojęciami: cywilizacja, Bliski Wschód, Daleki Wschód, faraon, monarchia despotyczna, mumifikacja, piramida, hieroglify, zwoje papirusu – wymienia najstarsze starożytne cywilizacje – wskazuje na mapie starożytne cywilizacje: Mezopotamię, Egipt, Indie, Chiny – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – wykorzystu- − rozmowa nauczająca – praca w grupach – praca z podręcznikiem – prezentacja – podręcznik – zeszyt – ilustracje wą 4. 4Antyczna Grecja 9.2 .i jej mieszkańcy 5. W świecie 9.2 greckich bogów – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – wskazuje zależność pomiędzy położeniem je zdobytą geograficznym a powstaniem cywilizacji wiedzę w – wymienia charakterystyczne cechy pierwszych praktyce cywilizacji – wyjaśnia rolę Nilu w rozwoju cywilizacji – opisuje organizację państwa egipskiego – opowiada o wierzeniach Egipcjan – przedstawia wyobrażenia Egipcjan o życiu pozagrobowym – wyjaśnia znaczenie wynalazku pisma dla badań nad przeszłością człowieka – odpowiada na proste pytania odnoszące się do tekstu źródłowego, mapy, ilustracji – posługuje się poznanymi pojęciami – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – posługuje się pojęciami: Hellada, polis, kolonia, wielka kolonizacja – wskazuje na mapie i określa położenie geograficzne Grecji – opowiada o warunkach życia mieszkańców Hellady – dostrzega związki między warunkami naturalnymi Grecji a wykształceniem się polis i życiem mieszkańców – wymienia czynniki jednoczące Greków – opowiada o zajęciach Greków – wskazuje przyczyny i następstwa kolonizacji greckiej – posługuje się pojęciami: demokracja, agora, akropol, arystokracja, Zgromadzenie Ludowe – wie skąd wywodzi się pojęcie demokracja – wymienia główne zasady, na których opierała się demokracja ateńska – wie, komu przysługiwała pełnia praw w Atenach – wykorzystuje zdobytą wiedzę w praktyce – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje z nich – posługuje się – posługuje się pojęciami: mitologia, mit, heros, Olimp – opowiada, w jaki sposób Grecy wyobrażali sobie bogów – wymienia głównych bogów olimpijskich – opowiada o życiu bogów na Olimpie – przypisuje bogom ich atrybuty i dziedziny życia, którymi się opiekowali – uczy się − wykład samodzielne– – rozmowa go myślenia nauczająca – praca z podręcznikiem – praca z materiałem ilustracyjnym – rozmowa – podręcznik nauczająca – zeszyt – praca z – ilustracje podręcznikiem – praca z materiałem ikonograficznym – drzewo decyzyjne – podręcznik – zeszyt – ilustracje 6. Kultura grecka 9.2 poznanymi pojęciami – pozyskuje informacje z różnych źródeł oraz selekcjonuje je i porządkuje – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić – opowiada w jaki sposób Grecy czcili bogów – opisuje obrzędy religijne Greków –przedstawia różnice między bogami i herosami – opowiada wybrany mit – wyszukuje w mitach wartości uniwersalne – ocenia rolę religii w umacnianiu wspólnoty greckiej – rozumie rolę mitów w kulturze antycznej i współczesnej – posługuje się zwrotami: syzyfowa praca, pięta Achillesa, męki Tantala, jabłko niezgody – ocenia wkład Greków w kształtowanie się kultury śródziemnomorskiej – określa wpływ kultury greckiej na współczesność – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – odpowiada na proste pytania odnoszące się do tekstu źródłowego i ilustracji – posługuje się poznanymi pojęciami – tworzy wypowiedź o postaci – przyporządkowuje fakty historyczne datom – umieszcza wydarzenia historyczne na osi czasu – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić – posługuje się pojęciami: igrzyska, barbarzyńcy, złoty wiek, koturny, akropol, styl dorycki, joński, koryncki – pamięta postaci: Sokrates, Platon, Arystoteles, Perykles – pamięta datę 776 r. p.n.e. – umieszcza na osi czasu datę pierwszych igrzysk olimpijskich – wie jak wyglądał teatr grecki – opowiada o aktorach i rodzajach sztuk w teatrze greckim – rozumie rolę teatru igrzysk w życiu Greków – wymienia dyscypliny wchodzące w skład pięcioboju i pozostałe konkurencje sportowe – wie kto mógł brać udział w igrzyskach olimpijskich – opowiada o przebiegu igrzysk olimpijskich w starożytności – potrafi przedstawić podobieństwa i różnice w organizacji igrzysk starożytnych i współczesnych – rozpoznaje porządki architektoniczne: dorycki, joński, koryncki – opisuje złoty wiek w Atenach – drama – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – dokonuje publicznej prezentacji – burza mózgów – rozmowa nauczająca – praca z podręcznikiem – praca z materiałem ikonograficznym – prezentacja – podręcznik – zeszyt – materiał ikonograficzny – ocenia rolę Peryklesa w rozkwicie kulturalnym Grecji – pamięta główne osiągnięcia dorobku materialnego i nauki starożytnych Greków 7. Powstanie i upadek Imperium Rzymskiego materiał wykracza jący poza podstawę programo wą – przyporządkowuje fakty historyczne datom – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – posługuje się poznanymi pojęciami – przyporządkowuje wydarzenia historyczne datom – odpowiada na pytania postawione do mapy – tworzy wypowiedź o postaci – posługuje się pojęciami: republika rzymska, – uczy się cesarstwo, senat, konsul, dyktator, prowincje, legiony samodzielne– – wskazuje na mapie i opisuje położenie geograficzne go myślenia Rzymu –wyjaśnia jakie znaczenie mają daty:753 r. p.n.e., 509 r. p.n.e., 476 r. n.e. – opowiada legendę o powstaniu Rzymu – wie jak doszło do powstania republiki rzymskiej – opowiada jak funkcjonowała republika – wie w jaki sposób powstało Imperium Rzymskie – wskazuje na mapie kierunki i zasięg podboju Rzymian – zna przyczyny upadku republiki – wie kim był Juliusz Cezar i Oktawian August – umie dokonać oceny postaci Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta – wie jak powstało Cesarstwo Rzymskie – umie wymienić przyczyny upadku Imperium Rzymskiego – wyjaśnia jakie czynniki decydują o trwałości i potędze państwa − wykład – rozmowa nauczająca – praca z podręcznikiem – praca z mapą – podręcznik – zeszyt – karty pracy 8. Życie Rzymian 9.3 – tworzy krótką wypowiedź zawierającą fakty historyczne, posługując się poznanymi pojęciami – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – posługuje się poznanymi pojęciami – posługuje się pojęciami: forum, termy, Koloseum, atrium – opisuje życie i zwyczaje w rodzinie rzymskiej – wyjaśnia jaka była rola rodziny w starożytnym Rzymie – określa rolę i pozycję poszczególnych członków rodziny – wie czym różniło się życie biednych i bogatych w starożytnym Rzymie – opowiada o życiu codziennym Rzymian – wie jak przebiegały walki gladiatorów – umie opisać dom bogatego Rzymianina – metoda aktywizująca portfolio – praca z podręcznikiem – praca z wykorzystaniem materiału ikonograficznego i filmowego – podręcznik – zeszyt– fragmenty filmów: „Gladiator”, „Rzym” – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – opowiada, w jaki sposób mieszkańcy Rzymu spędzali wolny czas – wyjaśnia znaczenie powiedzenia „Otia post negotia” – opowiada o nauczaniu w Rzymie, – wskazuje różnice między nauczaniem i rozrywkami w starożytnym Rzymie i współcześnie 9. Wierzenia ludów 9.3 Cesarstwa Rzymskiego 10. Dziedzictwo Rzymian 9.3 – odpowiada na proste pytania odnoszące się do mapy – pozyskuje informacje z różnych źródeł oraz selekcjonuje je i porządkuje – posługuje się poznanymi pojęciami – tworzy wypowiedź o postaci – posługuje się pojęciami: wróżbiarstwo, judaizm, Ewangelia, Stary Testament, Nowy Testament, apostołowie, biskup – wskazuje na mapie Palestynę – umie wymienić trzech najważniejszych bogów rzymskich – wie w jaki sposób Rzymianie czcili swoich bogów – opowiada o religii żydowskiej – wie, gdzie i kiedy narodziła się religia chrześcijańska – wymienia najważniejsze wydarzenia z życia Jezusa – zna postaci Jezusa, św. Pawła z Tarsu, Nerona, Konstantyna Wielkiego – opowiada o prześladowaniach chrześcijan – opowiada, jak na przestrzeni wieków zmieniał się stosunek Rzymian do chrześcijan – wyjaśnia, dlaczego religia chrześcijańska zdobywała coraz więcej zwolenników – określa rolę chrześcijaństwa w starożytności – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – dokonuje publicznej prezentacji − wykład – praca z podręcznikiem – praca z mapą – praca w grupach – podręcznik – zeszyt – ilustracje – Biblia – mapa konturowa – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – współpracuje z innymi – planuje, dzieli się zadaniami i wywiązuje się z nich – posługuje się poznanymi pojęciami – odpowiada na pytania – posługuje się pojęciami: forum, prawo rzymskie, drogi, wodociągi, romanizacja –przedstawia osiągnięcia kulturalne i cywilizacyjne Rzymian – wymienia cechy charakterystyczne architektury rzymskiej – podaje typy i przykłady budowli charakterystycznych dla architektury rzymskiej – opowiada o wyglądzie rzymskiego miasta – wymienia najważniejsze osiągnięcia Rzymian w – pracuje w zespole − rozmowa nauczająca – praca z podręcznikiem – praca ze źródłami ikonograficznymi – mapa mentalna – podręcznik – zeszyt – schemat mapy mentalnej do materiału ikonograficznego – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić dziedzinie prawa, literatury i inżynierii – wie na czym polegała romanizacja – wyjaśnia znaczenie powiedzenia: „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” – dostrzega obecność osiągnięć cywilizacyjnych Rzymu we współczesnym świecie 11. W kręgu j. w. cywilizacji śródziemnomorskich – powtórzenie wiadomości j. w. j. w. – dokonuje samooceny 12. W kręgu cywilizacji śródziemnomorskich – sprawdzian wiadomości j. w. – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić j.w. − stosuje – praca pisemna nabytą wiedzę w praktyce – oblicza upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych i współczesnych – posługuje się poznanymi pojęciami – odpowiada na pytania postawione do materiału ikonograficznego – przyporządkowuje fakty historyczne datom – odpowiada na pytania – posługuje się pojęciami: patriarcha, prawosławie, katolicyzm, islam, muzułmanie, Allach, Koran, kalifowie, meczet – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 476 r., 622 r., 800 r., 962 r., 1054 r., 1453 r. – wie, w którym roku rozpoczyna się era muzułmańska – umie obliczyć, który jest obecnie rok według kalendarza muzułmańskiego – wskazuje na mapie terytorium Arabów i zasięg ich podbojów – pamięta postaci: Karol Wielki – pokazuje na mapie obszar Cesarstwa Bizantyńskiego i Konstantynopol – opowiada o działalności Justyniana Wielkiego – charakteryzuje kulturę bizantyjską – wie, dlaczego doszło do podziału chrześcijaństwa na odrębne wyznania – uczy się samodzielnego myślenia 13. Świat śródziemnomorski po upadku Rzymu materiał wykraczaj ący poza podstawę programo wą – quiz historyczny − praca z podręcznikiem – podręcznik – zeszyt – test – dyskusja – podręcznik − wykład – zeszyt – praca z – karta pracy podręcznikiem – praca z materiałem ikonograficznym postawione do mapy – tworzy wypowiedź o postaci – opowiada jak powstało państwo Karola Wielkiego – wymienia główne osiągnięcia Karola Wielkiego – rozumie znaczenie chrztu władcy w średniowieczu dla jego państwa – rozumie, dlaczego koronacja cesarska Karola Wielkiego była wznowieniem idei Cesarstwa Rzymskiego – ocenia rolę Karola Wielkiego w kształtowaniu się średniowiecznej Europy 14. Kościół w średniowieczu 11.1 treści wykraczaj ące poza podstawę programo wą − dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – posługuje się pojęciami – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić – prawidłowo posługuje się pojęciami: uniwersalizm, parafia, diecezja, archidiecezja, opactwo, zakon, reguła, ubóstwo – wie, jak doszło do rozprzestrzenienia się chrześcijaństwa w Europie Zachodniej – rozumie na czym polegał uniwersalizm – wie, jak zorganizowany był kościół w średniowieczu – rozumie na czym polegał sakralny charakter architektury średniowiecznej – umie ocenić rolę Kościoła w kształtowaniu średniowiecznej kultury – wymienia zakony w średniowiecznej Europie – opowiada o życiu w zakonach w średniowiecznej Europie – wie jaką rolę odgrywały zakony w średniowieczu – opowiada o rywalizacji kościoła i cesarstwa − poszukuje, − wykład porządkuje i – …….. przedstawia informacje z różnych źródeł − uczy się samodzielne– go myślenia − podręcznik − zeszyt 15. 4. Kultura średniowiecza materiał wykraczaj ący poza podstawę programo wą – posługuje się poznanymi pojęciami – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – prawidłowo posługuje się pojęciami: styl romański, styl gotycki, portal, półkolisty łuk, miniatura, witraże, łuk ostry – wymienia najważniejsze cechy stylów architektury średniowiecznej – potrafi rozpoznać budowle romańskie i gotyckie – wie jaką rolę odgrywała w średniowieczu sztuka – wie dlaczego w kulturze średniowiecza dominowała tematyka religijna – pracuje w zespole, grupie, klasie – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł − praca z − podręcznik podręcznikiem i − zeszyt– albumy materiałem – ilustracje ikonograficznym – praca w grupach – prezentacja 16. Powstanie 10.1 – odpowiada na proste – prawidłowo posługuje się pojęciami: roczniki, − uczy się – wykład, – podręcznik państwa polskiego 17. Organizacja państwa w czasach pierwszych Piastów 10.2 10.3 10.4 pytania odnoszące się do mapy – oblicza upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej – posługuje się pojęciami – przyporządkowuje wydarzenia historyczne datom – tworzy wypowiedź o postaci kronikarz, ród, wiec, wspólnota plemienna, dynastia, samodzielne– – rozmowa poseł, diadem go myślenia nauczająca – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: – drama 966 r., 1000 r.,1018 r., 1025 r. – umieszcza w/w daty na osi czasu – zna postaci: Gall Anonim, Mieszko I, biskup Wojciech, Bolesław Chrobry – opowiada o legendarnych przodkach Mieszka I – wymienia główne plemiona zamieszkujące w średniowieczu ziemie polskie – wskazuje na mapie obszary zamieszkujące przez te plemiona – opowiada o życiu Słowian na ziemiach polskich – wie, jakie znaczenie miało przyjęcie chrztu przez Mieszka I – korzystając z mapy, przedstawia zmiany terytorialne w czasie panowania Bolesława Chrobrego – omawia stosunki z sąsiadami podczas panowania pierwszych Piastów – wie, jakie znaczenie miał zjazd w Gnieźnie – opowiada o kształtowaniu się organizacji kościelnej na ziemiach polskich – zeszyt – karta pracy 10.3 10.4 – posługuje się poznanymi pojęciami – prawidłowo posługuje się pojęciami: plemię, gród, drużyna, książę, możni, dostojnicy duchowni, podgrodzia, pospolite ruszenie, ludność służebna – wymienia grupy społeczne, które wykształciły się w epoce wczesnopiastowskiej – umie opowiedzieć o roli władcy w państwie Piastów – charakteryzuje społeczeństwo w epoce wczesnopiastowskiej – umie opisać wygląd grodu – opowiada o organizacji wojska w czasach Bolesława Chrobrego – opisuje uzbrojenie tarczownika i pancernego – wie, jaką rolę w organizacji państwa odgrywały – podręcznik – zeszyt – materiał ikonograficzny – arkusze papieru – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – dokonuje publicznej prezentacji – wykład – rozmowa nauczająca – praca w grupach osady służebne – wie, jakie obciążenia spoczywały na poddanych władcy 18. Od rozbicia do zjednoczenia materiał wykraczaj ący poza podstawę programo wą 19. Kazimierz 10.5 Wielki – 10.6 dyplomata i dobry gospodarz – odpowiada na proste pytania odnoszące się do mapy – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – posługuje się poznanymi pojęciami – przyporządkowuje fakty historyczne datom – umieszcza wydarzenia historyczne na linii chronologicznej – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – prawidłowo posługuje się pojęciami: zasada senioratu, senior – wyjaśnia z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1138 r., 1226 r., 1320 r. – zaznacza w/w wydarzenia na osi czasu – opisuje najważniejsze wydarzenia z okresu panowania Bolesława Krzywoustego i Władysława Łokietka – przedstawia główne zasady statutu Bolesława Krzywoustego – wie, co działo się w Polsce w okresie rozbicia dzielnicowego – rozpoznaje na ilustracji wojownika tatarskiego i rycerza krzyżackiego – omawia przyczyny i skutki rozbicia dzielnicowego – opowiada o początkach państwa krzyżackiego – wymienia czynniki jednoczące kraj – opowiada o konflikcie polsko -krzyżackim w czasach Władysława Łokietka – ocenia rolę Władysława Łokietka w procesie jednoczenia państwa – stosuje – wykład nabytą wiedzę – rozmowa – uczy się nauczająca samodzielne– go myślenia – podręcznik – zeszyt – przedstawia własne stanowisko i próbuje je uzasadnić – posługuje się poznanymi pojęciami – przyporządkowuje fakty historyczne datom – umieszcza wydarzenia historyczne na linii chronologicznej – prawidłowo posługuje się pojęciami: dyplomata, Orle Gniazda – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1343 r., 1364 r. – zaznacza na osi czasu lata panowania Kazimierza Wielkiego, datę założenia Akademii Krakowskiej – wskazuje na mapie Kraków oraz zasięg terytorialny państwa polskiego w momencie śmierci Kazimierza Wielkiego – wymienia dokonania Kazimierza Wielkiego – przedstawia sukcesy polityki wewnętrznej i zagranicznej Kazimierza Wielkiego – określa, jaką rolę odegrała pierwsza wyższa – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – podręcznik – zeszyt – materiał ikonograficzny – Internet – wykład, – rozmowa nauczająca – praca w grupach uczelnia w Krakowie – wyjaśnia znaczenie powiedzenia: „Zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną” – umie wyjaśnić dlaczego ostatni z rodu Piastów otrzymał przydomek „Wielki” – ocenia rolę Kazimierza Wielkiego w umacnianiu pozycji Polski w Europie 20. 5. Kształtowanie 12.1 się stanów w 12.2 Polsce 13.1 13.2 14.1 14.2 – posługuje się poznanymi pojęciami – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – prawidłowo posługuje się pojęciami: monarchia stanowa, duchowieństwo, rycerstwo, mieszczaństwo, chłopstwo, możnowładcy, herb, patrycjat, pospólstwo, plebs, cechy, gildie – opisuje wszystkie cztery stany średniowiecza – opowiada jak wyglądała droga edukacji rzemieślniczej od ucznia do mistrza – porównuje życie chłopa z życiem rycerza i mieszczanina – wie, co decydowało o przynależności do określonego stanu – wie, jaką rolę w życiu średniowiecznych miast odgrywały cechy i gildie – porównuje warunki życia w mieście średniowiecznym i współczesnym – wskazuje różnicę między organizacją społeczeństwa w średniowieczu a współczesnym polskim społeczeństwie – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – rozmowa nauczająca – metoda aktywizująca – podręcznik – zeszyt – prezentacja 21. Polska pod rządami Piastów– powtórzenie wiadomości. j. w. j. w. j. w. – dokonuje samooceny – gra edukacyjna – podręcznik – zeszyt 22. Polska pod j. w. rządami Piastów –sprawdzian wiadomości j. w. j. w. − stosuje – praca pisemna nabytą wiedzę – test 23. 1. Unia polsko– 17.1 litewska 17.2 – stawia pytania dotyczące przyczyn i – prawidłowo posługuje się pojęciami: unia personalna, przywilej, dostojnik, sojusz – uczy się – rozmowa samodzielne– nauczająca – podręcznik – zeszyt 24. Wielka wojna z zakonem krzyżackim 17.3 skutków analizowanych wydarzeń historycznych – przyporządkowuje fakty historyczne datom – posługuje się poznanymi pojęciami – tworzy krótką wypowiedź o postaci historycznej –wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1374 r., go myślenia 1385 r. – umieszcza no osi czasu w/w daty – zna postaci: Ludwik Węgierski, Jadwiga, Jagiełło – wie, jakie były przyczyny podpisania unii polsko– litewskiej w Krewie – wymienia główne, postanowienia unii zawartej między Polską a Litwą – wskazuje na mapie obszar Polski i Litwy po unii w Krewie – umie odczytać wiadomości z drzewa genealogicznego Jagiellonów – zna genezę dynastii Jagiellonów w Polsce – praca z podręcznikiem – praca z mapą i materiałem źródłowym 17.4 – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – przyporządkowuje fakty historyczne datom – tworzy wypowiedź o postaci – odpowiada na pytania postawione do mapy – wie z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 15 lipca – uczy się 1410 r., 1411 r. samodzielne– omawia przyczyny konfliktu polsko–krzyżackiego go myślenia za panowania Władysława Jagiełły – zna postaci: Władysław Jagiełło, Witold, Ulryk von Jungingen – opisuje przebieg walk na polach Grunwaldu – omawia postanowienia pokoju toruńskiego – wskazuje na mapie ziemie odzyskane przez Polskę i Litwę oraz te, które pozostały w rękach zakonu – wie, co dało Polsce i Litwie zwycięstwo w bitwie pod Grunwaldem – charakteryzuje sposób dowodzenia i strategię wojskową w bitwie pod Grunwaldem – wykład – drama – praca z materiałem ikonograficznym i filmowym – przyporządkowuje fakty historyczne datom – odpowiada na proste pytania postawione do tekstu źródłowego, planu, mapy, ilustracji – posługuje się poznanymi pojęciami – prawidłowo posługuje się pojęciami: wojska – pracuje w zaciężne, hołd lenny, akt inkorporacji zespole, – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1454 r., grupie, klasie 1466 r. – wymienia przyczyny wybuchu wojny trzynastoletniej – omawia przebieg wojny trzynastoletniej – wskazuje na mapie miejsca bitew stoczonych w wojnie trzynastoletniej – wyjaśnia znaczenie odzyskania Pomorza – rozmowa – podręcznik nauczająca – zeszyt – gra strategiczna 25. Polska materiał odzyskuje wykraczaj dostęp do morza ący poza podstawę programo wą – podręcznik – zeszyt – fragment filmu „Krzyżacy” – materiał ikonograficzny Gdańskiego i ujścia Wisły dla Polski – wskazuje na mapie tereny odzyskane przez Polskę w wyniku wojny trzynastoletniej i tereny pozostałe w rękach Krzyżaków – wie, co oznaczają nazwy: Prusy Królewskie i Prusy Zakonne 26. Pod rządami ostatnich Jagiellonów 18 20.1 – posługuje się poznanymi pojęciami – przyporządkowuje fakty historyczne datom – umieszcza wydarzenia na linii chronologicznej – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – odpowiada na pytania postawione do mapy – prawidłowo posługuje się pojęciami: hołd pruski, – uczy się unia realna samodzielne– wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: go myślenia 1519 r., 1525 r., 1569 r. – zaznacza w/w daty na osi czasu – wymienia państwa, w których na początku XVI wieku rządziła dynastia Jagiellonów – wie jak doszło do hołdu pruskiego – wymienia postaci związane z w/w wydarzeniem – ocenia znaczenie hołdu pruskiego – wie, dlaczego Polska i Litwa podpisały unię realną w Lublinie – wskazuje na mapie terytoria obu połączonych państw – opisuje Rzeczpospolitą Obojga Narodów – wymienia konsekwencje unii lubelskiej dla Polski i Litwy – wykład – metody aktywizujące: wywiad, – podręcznik – zeszyt 27. Szlachta rządzi państwem 19.1 19.2 – uczeń przedstawia własne stanowisko i próbuje je udowodnić – posługuje się poznanymi pojęciami – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – prawidłowo posługuje się pojęciami: demokracja szlachecka, sejmiki ziemskie, sejm walny, marszałek, starosta, kanclerz, podkanclerz – wyjaśnia jak ukształtowała się demokracja szlachecka – opisuje wygląd i zajęcia polskiego szlachcica – opowiada jak zorganizowany był sejm walny – wie, jakie uprawnienia miał sejm walny – wie, jakie miały zadania i jak funkcjonowały sejmiki ziemskie – opowiada o życiu i pozycji szlachty w XVI wieku – wie, czym różniło się życie szlachty od pozostałych stanów – wymienia działania szlachty ograniczające prawa – wykład – praca w grupach – metoda aktywizująca – drama – mapa mentalna – podręcznik – zeszyt – schemat mapy mentalnej – pracuje w zespole, grupie, klasie – uczy się samodzielnego myślenia mieszczan i chłopów – wskazuje różnice między sejmem XVI-wiecznej Rzeczpospolitej a współczesnym 28. Polska pod rządami Jagiellonów – powtórzenie wiadomości j. w. j. w. j. w. – dokonuje samooceny – quiz – podręcznik – zeszyt – karty pracy 29. Polska pod rządami Jagiellonów – sprawdzian wiadomości j. w. j. w. j. w. − stosuje – praca pisemna nabytą wiedzę – test 30. Wielkie odkrycia geograficzne 15.1 15.2 – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – posługuje się prawidłowo poznanymi pojęciami – przyporządkowuje fakty historyczne datom – umieszcza wydarzenia historyczne na linii chronologicznej – tworzy krótką wypowiedź o postaci historycznej – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – prawidłowo posługuje się pojęciami: kryzys gospodarczy, karawela – wie, z jakimi wydarzeniami wiążą się daty: 1492 r., 1519–22 – zaznacza na osi czasu w/w daty – wymienia przyczyny odkryć geograficznych – wymienia najważniejszych XVI-wiecznych podróżników – wskazuje na mapie trasy wypraw Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana i objaśnia ich dokonania – analizuje teksty źródłowe i na ich podstawie opowiada o warunkach podróży dalekomorskich – rozumie znaczenie wpływu rozwoju nauki i nowości nawigacyjnych dla rozwoju żeglarstwa − poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – rozmowa nauczająca – praca w grupach – podręcznik – zeszyt – materiał ikonograficzny i materiał źródłowy – karty pracy 31. Świat po wielkich odkryciach 15.3 – pozyskuje informacje z – prawidłowo posługuje się pojęciami: kolonia, różnych źródeł oraz plantacja, handel trójkątny selekcjonuje je i – wymienia towary przywożone do Europy z kolonii − poszukuje, porządkuje i przedstawia – wykład – rozmowa nauczająca – podręcznik – zeszyt –mapa geograficznych 32. Nowe horyzonty materiał wykraczaj ący poza podstawę programo wą porządkuje – posługuje się poznanymi pojęciami – tworzy krótką wypowiedź o wydarzeniu historycznym – odpowiada na proste pytania postawione do mapy – stawia pytania dotyczące przyczyn i skutków analizowanych wydarzeń historycznych – wie, z jakimi ludami zetknęli się Europejczycy po informacje z zajęciu obszarów Ameryki różnych – opowiada w jaki sposób zdobywcy traktowali źródeł ludność podbitą i jak organizowali zajęte tereny – wykorzystując mapę wyjaśnia na czy polegał handel trójkątny – opowiada o cywilizacjach Ameryki przed przybyciem Europejczyków – wskazuje na mapie tereny zamieszkałe przez Azteków, Majów i Inków – wskazuje skutki odkryć geograficznych dla Starego i Nowego Świata – rozumie wpływ odkryć na zmiany gospodarcze w Europie – debata za i przeciw – materiał ikonograficzny – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – prawidłowo posługuje się poznanymi pojęciami – umieszcza wydarzenie chronologiczne na osi czasu – tworzy krótką wypowiedź o postaci historycznej – odpowiada na proste pytania odnoszące się do tekstu źródłowego, planu, mapy, ilustracji – posługuje się poznanymi pojęciami – umieszcza wydarzenia historyczne na osi czasu – stawia pytania – prawidłowo posługuje się pojęciami: renesans, – uczy się odrodzenie, humanizm, mecenat, perspektywa, samodzielneindywidualność, krzyż grecki, arkada go myślenia – wskazuje na Włochy jako kolebkę renesansu – zaznacza na osi czasu okres epoki renesansu – zna postaci: Jan Gutenberg, Erazm z Rotterdamu, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi – wymienia głównych twórców renesansu i ich dzieła – przedstawia poglądy humanistów na temat życia i człowieka – wie, jakie znaczenie miało wynalezienie druku dla rozpowszechnienia myśli humanistycznej prawidłowo posługuje się pojęciami: odpusty, celibat, ekskomunika, banicja, protestanci, ewangelicy, luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, reformacja, sobór, heretycy, kontrreformacja – zaznacza na osi czasu datę wystąpienia Marcina Lutra – wymienia przyczyny reformacji – wymienia wyznania protestanckie powstałe w XVI wieku – wykład – prezentacja – podręcznik – zeszyt – prezentacja multimedialna 33. Renesans w Polsce 18 – dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością – posługuje się poznanymi pojęciami – tworzy krótką wypowiedź o postaci – prawidłowo posługuje się pojęciami: złoty wiek, krużganki, hetman – wyjaśnia jaką rolę w rozwoju kultury renesansowej w Polsce odegrali: królowa Bona, Zygmunt Stary i Zygmunt August – wie, dlaczego XVI wiek w Polsce nazywano złotym wiekiem – wymienia najwybitniejsze dzieła architektury renesansowej w Polsce (Wawel, kaplica Zygmuntowska, krakowskie Sukiennice, Zamość), – wymienia twórców literatury renesansu w Polsce – opowiada o dokonaniach Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego – wyjaśnia dlaczego Mikołaj Rej jest uznawany za ojca literatury polskiej – wymienia nazwy kilku miejscowości, w których znajdują się renesansowe budowle – opowiada o XVI –wiecznym Wawelu – poszukuje, porządkuje i przedstawia informacje z różnych źródeł – rozmowa nauczająca – praca z mapą i materiałem ikonograficznym – praca w grupach – podręcznik – zeszyt – albumy – ilustracje – zdjęcia i pocztówki 34. Nowe horyzonty– powtórzenie wiadomości j. w. j. w. j. w. – dokonuje samooceny …. ….