Pobierz plik

wymieniona w punkcie 2.1 Art. 10. niniejszej
Ustawy, podejmuje Prezydent Federacji Rosyjskiej na podstawie odpowiedniej uchwały
Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego
Rosyjskiej Federacji2. (2) Całkowitą liczebność formacji Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, obszary ich działania, stojące przed
nimi zadania oraz długość trwania misji
tych formacji określa Prezydent Federacji Rosyjskiej. (3) Uzupełnianie formacji Sił
Zbrojnych Federacji Rosyjskiej przez [rekrutację] wojskowych i personel cywilny, zaopatrzenie w środki materialno-techniczne
oraz zapewnienie wchodzącym w ich skład
192
wojskowym i członkom personelu świadczeń medycznych i innego rodzaju realizuje
Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej.
(4) Decyzję o przedterminowym wycofaniu
formacji Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej
podejmuje Prezydent Federacji Rosyjskiej
bądź, na podstawie jego polecenia, Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej”.
DOKTRYNA WOJENNA
FEDERACJI ROSYJSKIEJ1
Zatwierdzona Dekretem
Prezydenta Federacji Rosyjskiej Dmitrija Miedwiediewa
z 5 lutego 2010 roku
Prezydent Federacji Rosyjskiej
Dmitrij Miedwiediew
Moskwa, Kreml, 9 listopada 2009 r.
Przełożyła Julia Żylina-Chudzik
Przypisy:
1. Źródło: http://www.mchs.gov.ru/law/index.php?ID=29146 [13 stycznia 2010 r. ].
2. Dwuizbowy Parlament, czyli Zgromadzenie Federalne, jest organem władzy ustawodawczej
w Federacji Rosyjskiej. Składa się on z izby wyższej – Rady Federacji (178 członków, po 2 przedstawicieli z każdego z 89 podmiotów federacji: po 1 reprezentancie władzy ustawodawczej i wykonawczej) oraz izby niższej – Dumy Państwowej (450 deputowanych, wybieranych na 5-letnią
kadencję w wyborach powszechnych) (przyp. tłum.).
Co dalej?
Tuż obok są dwa inne niepokojące dokumenty z Kremla.
Wyzwania i zagrożenia wojenne dla
Federacji Rosyjskiej
7. Obecny etap rozwoju światowego
charakteryzuje się osłabieniem konfrontacji
ideologicznej, obniżeniem poziomu gospodarczych, politycznych i wojskowych wpływów jednych państw (zespołów państw)
i sojuszy oraz zwiększeniem wpływów innych
państw, pretendujących do powszechnej dominacji, oraz wielobiegunowością i globalizacją różnorodnych procesów.
Wiele konfliktów lokalnych wciąż pozostaje nieuregulowanych. Utrzymują się tendencje do ich zbrojnego rozwiązywania, również w regionach, które graniczą z Federacją
Rosyjską. Istniejąca architektura bezpieczeństwa międzynarodowego, biorąc pod uwagę
jej mechanizmy prawne, nie gwarantuje równego bezpieczeństwa wszystkim państwom.
Choć znacznie zmalało prawdopodobieństwo wypowiedzenia Rosji wojny na dużą skalę,
z użyciem konwencjonalnych środków rażenia
oraz broni nuklearnej, na wielu odcinkach wzrosło zagrożenie wojenne dla Federacji Rosyjskiej.
8. Podstawowe zewnętrzne wyzwania
wojenne: (a) dążenie do przyznania siłom So-
juszu Północnoatlantyckiego (NATO) globalnych funkcji, realizowanych z naruszeniem
norm prawa międzynarodowego oraz przybliżenie wojskowej infrastruktury państw
członkowskich NATO do granic Federacji Rosyjskiej, w szczególności na drodze rozszerzania Sojuszu; (b) próby destabilizowania
sytuacji w poszczególnych państwach i regionach oraz podważania stabilności strate-
Podstawowe zewnętrzne wyzwanie wojenne: dążenie do
przyznania siłom NATO globalnych funkcji, oraz przybliżenie
infrastruktury wojskowej do granic Federacji Rosyjskiej.
gicznej; (c) gromadzenie kontyngentów wojskowych obcych państw (zespołów państw)
na terenach graniczących z Federacją Rosyjską bądź z jej państwami sojuszniczymi,
a także na pobliskich akwenach; (d) tworzenie
i rozbudowa systemów strategicznej obrony antyrakietowej, podważających globalną
stabilność i zaburzających aktualny stosunek
sił w dziedzinie broni rakietowej i nuklearnej,
Pressja ze Wschodu
193
194
a także militaryzacja przestrzeni kosmicznej
i rozbudowa strategicznych systemów konwencjonalnej broni precyzyjnego rażenia;
(e) roszczenia terytorialne pod adresem Federacji Rosyjskiej i jej sojuszników, wtrącanie
się w ich wewnętrzne sprawy; (f) rozprzestrzenianie broni masowego rażenia, rakiet
i technologii rakietowych, zwiększenie liczby państw dysponujących bronią atomową;
(g) łamanie przez poszczególne państwa
umów międzynarodowych, a także nieprzestrzeganie postanowień uprzednio zawartych umów międzynarodowych w dziedzinie
ograniczenia i redukcji zbrojeń; (h) użycie siły
zbrojnej na terytorium państw graniczących
z Federacją Rosyjską naruszające postanowienia Karty Narodów Zjednoczonych oraz inne
normy prawa międzynarodowego; (i) obecność i pojawianie się nowych ognisk konfliktów
zbrojnych oraz ich eskalacja na terenach graniczących z Federacją Rosyjską bądź z jej państwami sojuszniczymi; (j) rozprzestrzenianie
się międzynarodowego terroryzmu; (k) pojawianie się ognisk napięcia międzynarodowego
(międzykonfesyjnego), aktywność radykalnych
międzynarodowych zbrojnych ugrupowań
w rejonach, które przylegają do granicy Federacji Rosyjskiej bądź do granic jej państw sojuszniczych, a także konflikty terytorialne, eskalacja
separatyzmu i ekstremizmu religijnego w poszczególnych częściach świata.
9. Podstawowe wewnętrzne wyzwania
wojenne: (a) próby wymuszenia wprowadzenia zmian do Konstytucji Federacji Rosyjskiej;
(b) podważanie suwerenności, naruszenie
jedności i integralności terytorialnej Federacji Rosyjskiej; (c) dezorganizowanie funkcjonowania organów władzy państwowej, ważnych obiektów o znaczeniu państwowym
i wojskowym oraz infrastruktury informacyjnej Federacji Rosyjskiej.
10. Podstawowe zagrożenia wojenne:
(a) nagłe pogorszenie się sytuacji militarnopolitycznej (stosunków międzynarodowych)
i stworzenie warunków dla użycia siły zbrojnej; (b) uniemożliwianie pracy systemom
kierownictwa państwowego i wojskowego
Federacji Rosyjskiej, naruszanie funkcjonowania jej strategicznych sił nuklearnych, systemów wczesnego ostrzegania o ataku rakietowym, kontroli przestrzeni kosmicznej,
miejsc przechowywania amunicji, ośrodków
energetyki atomowej, przemysłu atomowego i chemicznego oraz innych, potencjalnie
niebezpiecznych obiektów; (c) utworzenie
i szkolenie nielegalnych formacji zbrojnych, ich
aktywność na terytorium Federacji Rosyjskiej
bądź jej sojuszników; (d) demonstrowanie siły
wojskowej poprzez organizowanie prowokacyjnych manewrów na terenach graniczących
z Federacją Rosyjską bądź z jej państwami sojuszniczymi; (e) aktywizacja sił zbrojnych poszczególnych państw (zespołów państw), podczas której przeprowadzona zostaje częściowa
bądź pełna mobilizacja, zaś organy sprawowa-
Szczególna cecha współczesnych
konfliktów zbrojnych: wcześniejsze prowadzenie działań o charakterze walki informacyjnej, zorganizowanych w celu realizacji
interesów politycznych bez użycia
siły wojskowej, następnie zaś –
w celu wywołania pozytywnej reakcji światowej społeczności na
wiadomość o użyciu sił zbrojnych.
nia władzy państwowej i wojskowej przechodzą na pracę w trybie stanu wojennego. [...]
12. Charakterystyczne cechy współczesnych konfliktów wojennych: (a) kompleksowe użycie sił zbrojnych jak również sił
i środków o charakterze innym niż wojenny; (b) zmasowane użycie systemów zbrojnych i techniki wojskowej, skonstruowanych
według nowych zasad i porównywalnych pod
względem efektywności do broni atomowej;
(c) poszerzenie zakresu zastosowania wojsk
(sił) i środków, działających w przestrzeni powietrznej i kosmicznej; (d) wzmacnianie roli
walki informacyjnej; (e) skrócenie czasowych
parametrów przygotowań do prowadzenia
działań wojennych; (f) zwiększenie operatywności dowodzenia na skutek przejścia od starego, wertykalnego systemu dowodzenia do
zautomatyzowanych globalnych sieciowych
systemów kierowania wojskami (siłami) i bronią; (g) tworzenie na terytorium walczących
państw strefy aktywnych działań wojennych.
13. Szczególne cechy współczesnych konfliktów zbrojnych: (a) nieprzewidywalność wybuchu; (b) szerokie spektrum celów militarnopolitycznych, gospodarczych, strategicznych i
innych; (c) rosnąca rola wysoce efektywnych,
nowoczesnych systemów zbrojnych, jak również modyfikacja znaczenia poszczególnych
aspektów walki zbrojnej; (d) wcześniejsze
prowadzenie działań o charakterze walki informacyjnej, zorganizowanych w celu realizacji interesów politycznych bez użycia siły
wojskowej, następnie zaś – w celu wywołania
pozytywnej reakcji światowej społeczności na
wiadomość o użyciu sił zbrojnych.
14. Konflikty wojenne będą odznaczać
się momentalnością, selektywnością, wysokim poziomem zniszczeń, szybkością manewrów wojskowych, użyciem różnorodnych
mobilnych ugrupowań wojskowych (sił).
Czynnikami, które rozstrzygają o osiągnięciu wyznaczonych celów będą: opanowanie
inicjatywy strategicznej, zachowanie stabilności funkcjonowania państwa i dowodzenia siłami zbrojnymi, zapewnienie przewagi
na ziemi, morzu, w przestrzeni powietrznej
i kosmicznej.
15. Działania wojenne będzie charakteryzować wzrastające znaczenie broni precyzyjnego rażenia, broni elektromagnetycznej,
laserowej i psychotronicznej, systemów in-
formacyjno-naprowadzających, bezzałogowych maszyn lotniczych i automatycznych
pojazdów nawodnych i podwodnych, stero-
Działania wojenne będzie charakteryzować wzrastające znaczenie broni precyzyjnego rażenia, broni elektromagnetycznej,
laserowej i psychotronicznej.
wanych i w pełni zautomatyzowanych środków uzbrojenia i techniki wojennej.
16. Broń jądrowa pozostanie ważnym
elementem zapobiegania wybuchom wojen
atomowych oraz konfliktów zbrojnych z zastosowaniem konwencjonalnych środków
rażenia (wojnom na wielką skalę oraz regionalnym). W wypadku agresji konwencjonalnej (wojny na wielką skalę bądź regionalnej),
która stwarza zagrożenie dla istnienia państwa, dysponowanie bronią jądrową może
doprowadzić do przekształcenia się konfliktu zbrojnego w wojnę atomową.
Polityka wojenna Federacji Rosyjskiej
20. Federacja Rosyjska uznaje za uzasadnione użycie Sił Zbrojnych oraz innych
wojsk w celu odparcia agresji skierowanej
przeciwko niej i/lub jej sojusznikom, podtrzymania (ustanawiania) pokoju zgodnie
z postanowieniami Rady Bezpieczeństwa
ONZ bądź innych systemów zbiorowego bezpieczeństwa, a także w celu ochrony swoich
obywateli, przebywających poza granicami
Rosyjskiej Federacji, zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami i normami prawa międzynarodowego oraz zawartymi przez Federację
Rosyjską umowami międzynarodowymi.
Użycie Sił Zbrojnych oraz innych wojsk
w czasie pokoju dokonuje się na mocy decyzji
Prezydenta Federacji Rosyjskiej w trybie wyznaczonym przez prawodawstwo Federacji.
Pressja ze Wschodu
195
21. Federacja Rosyjska uznaje zbrojny
atak na państwo będące jej sojusznikiem,
jak również wszelkie skierowane przeciwko
niemu działania przy użyciu siły wojskowej,
za akt przemocy skierowanej przeciwko państwu sojuszniczemu, wobec którego to aktu
wyciągnie stosowne konsekwencje.
Federacja Rosyjska uznaje zbrojny atak na
państwo będące członkiem OUBZ2 za agresję
przeciwko wszystkim państwom członkowskim OUBZ i wyciągnie wobec takiego
działania konsekwencje zgodnie z Układem
o Bezpieczeństwie Zbiorowym.
22. Federacja Rosyjska zastrzega sobie możliwość użycia konwencjonalnej broni precyzyj-
nego rażenia w ramach realizacji przedsięwzięć
mających na celu strategiczne wstrzymywanie się przed użyciem siły.
Federacja Rosyjska zastrzega sobie prawo do użycia broni jądrowej w odpowiedzi
na skierowaną przeciwko niej i/lub jej sojusznikom agresji z zastosowaniem broni jądrowej i innych rodzajów broni masowego
rażenia, jak również w wypadku agresji konwencjonalnej, gdy zagrożone jest istnienie
państwa.
Decyzję o użyciu broni jądrowej podejmuje Prezydent Federacji Rosyjskiej.
ZBIERANIE ZIEM
RADZIECKICH
POLITYCZNE ŚRODKI NACISKU
W ODBUDOWIE ROSYJSKICH
STREF WPŁYWU
Przełożyła Julia Żylina-Chudzik
Mateusz Tobiczyk
196
Przypisy:
1. Są to fragmenty drugiej i trzeciej części dokumentu. Źródło: http://news.kremlin.ru/ref_notes/461 [9 maja 2010 r.]
2. Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ros. Организация Договора
о Коллективной Безопасности – ОДКБ) – układ zbiorowego bezpieczeństwa niektórych członków Wspólnoty Niepodległych Państw, którego architektem jest Rosja. Do OUBZ należą: Rosja,
Białoruś, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan, Armenia i Uzbekistan. Układ opuściły Azerbejdżan
i Gruzja (przyp. tłum.).
Co dalej?
Przeczytaj komentarz Mateusza Tobiczyka
do tych dokumentów.
P
rzyjęta przez prezydenta Dmitrija Miedwiediewa 12 maja 2009 roku Strategia
bezpieczeństwa narodowego Federacji
Rosyjskiej do 2020 roku to kolejna wersja powstałej w 2000 roku w czasie prezydentury
Władimira Putina Koncepcji bezpieczeństwa
narodowego. Nowy dokument nie znamionuje
zasadniczych zmian i przełomu ani w polityce
zagranicznej i bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej, ani w sposobie myślenia rosyjskich elit
politycznych. W dokumencie wyraźnie widać
istniejące od dawna przeświadczenie o konieczności odzyskania utraconej pozycji światowego mocarstwa i determinacji w utrzymaniu stref wpływów przy pomocy wszelkich dostępnych środków. Odzyskanie roli mocarstwa
zostało zresztą wymienione w dokumencie
wprost, jako jeden z interesów narodowych Rosji o perspektywie długoterminowej. Pewnym
novum w odniesieniu do poprzedniej koncepcji
jest kwestia surowców energetycznych, a dokładniej − zapis dopuszczający użycie siły militarnej w dla uregulowania problemów związanych
z dostępem do surowców naturalnych, które
mogłyby naruszyć ukształtowaną równowagę sił w pobliżu rosyjskich granic1. Można więc
przypuszczać, że Rosja będzie konsekwentnie
dążyła do odzyskania silnej pozycji na Ukrainie
i w innych państwach tranzytowych dla rosyjskiego gazu i ropy, a także do przejęcia kontroli nad surowcami energetycznymi w Azji
Centralnej i Arktyce. Strategia bezpieczeństwa
W dokumencie wyraźnie widać
istniejące od dawna przeświadczenie o konieczności odzyskania
utraconej pozycji światowego mocarstwa i determinacji w utrzymaniu stref wpływów przy pomocy
wszelkich dostępnych środków.
narodowego stanowi kolejny przykład anachronicznego myślenia środowisk rządowych
w Moskwie i przedstawicieli poszczególnych
resortów, głównie dominujących resortów siłowych, pragnących powrotu Rosji na pozycję
globalnego mocarstwa.
Pressja ze Wschodu
197