Strasburg, 21 września 2012 r. Przemówienie marszałek Sejmu Ewy

Strasburg, 21 września 2012 r.
Przemówienie marszałek Sejmu Ewy Kopacz podczas Europejskiej Konferencji
Przewodniczących Parlamentów
Temat wystąpienia:
„Czy demokracja reprezentatywna jest w kryzysie? Wyzwania dla parlamentów
narodowych.”
Panie Przewodniczący,
Panie, Panowie Przewodniczący parlamentów narodowych,
Drodzy Koledzy,
Demokracja przedstawicielska jest jednym z najcenniejszych skarbów naszej cywilizacji.
O demokrację, tak jak o kaŜdy skarb, trzeba dbać, trzeba ją pielęgnować, bo jest
doświadczeniem Ŝywym i zmiennym, inaczej odczytywanym przez kolejne pokolenia, choć w
swojej istocie pozostaje tą samą niezmienną ideą. Powtórzę jeszcze raz, trzeba ją pielęgnować
bowiem niepielęgnowana moŜe przerodzić się albo w populizm albo w tyranię, tylko
zamaskowaną przez fasadowe pozory demokracji. My, z naszej części Europy,
doświadczyliśmy, jak szpetna i okrutna potrafi być taka karykatura demokracji.
Aby nie zgubić istoty demokracji, jej reguły i zasady trzeba odczytywać wciąŜ na nowo, w
kontekście zmieniających się doświadczeń kolejnych pokoleń. Dziś takim doświadczeniem są
nowoczesne technologie Internetowe i społeczny dialog prowadzony przez portale
społecznościowe. Siłę nowej technologii doświadczyliśmy w Północnej Afryce. Jak wpłynie
ona na uprawianie demokracji, czy powrócą czasy ateńskiej Agory i demokracji
bezpośredniej – to są pytania, na które odpowiedź przyniesie przyszłość.
Dziś w Europie stajemy wobec innych wyzwań. Faktem jest bowiem, iŜ zmniejsza się
zainteresowanie uczestnictwem w Ŝyciu publicznym, zwłaszcza w młodym pokoleniu, spada
frekwencja wyborcza, upada społeczny prestiŜ polityka, dość znaczna część społeczeństwa
1
nie utoŜsamia się z wybranymi demokratycznie przedstawicielami, mówiąc o nich „oni”, nie
„my”.
Nie nazywam tego kryzysem demokracji reprezentatywnej. Myślę raczej, Ŝe jest to kolejne
wyzwanie, jakie stawia przed nami historia idei.
NaleŜy cierpliwie szukać nowych sposobów i dobrych praktyk uprawiania Ŝycia publicznego.
Pamiętajmy bowiem, Ŝe ustrój demokratyczny i jego instytucje są od wielu pokoleń
środowiskiem naturalnym, naturalną rzeczywistością taką jaką jest powietrze, którym
oddychamy.
Przedmiotem krytyki nie są reguły, przedmiotem krytyki jest praktyka. I właśnie w sferze
społecznej praktyki trzeba szukać najlepszych rozwiązań.
Chcę tu powiedzieć o polskiej próbie kształtowania nawyków uprawiania demokracji od
młodości.
Takim przykładem jest Sejm Dzieci i MłodzieŜy, juŜ od 18-tu lat obradujący corocznie w sali
„dorosłego” Sejmu”. Dla przykładu, obrady Sejmu Dzieci i MłodzieŜy w ostatnich latach były
poświęcone promowaniu samorządności uczniowskiej i działań wolontariackich w
społeczności lokalnej.
Jesteśmy dumni, iŜ polski Sejm Dzieci i MłodzieŜy to pierwsze tego typu przedsięwzięcie i
inicjatywa w Europie, wiem, Ŝe tego rodzaju dziecięco-młodzieŜowe parlamenty zostały
zainicjowane takŜe we Francji, Portugalii, Wielkiej Brytanii, Finlandii i Czechach.
Szanowny Panie Przewodniczący,
Szanowni Państwo!
Tym co uwaŜam za istotniejsze, jest wytworzenie pomiędzy naszymi krajami swoistego
„sprzęŜenia zwrotnego”, gdzie najlepsze wzorce, najlepsze pomysły, te dobre, ale i trudne, te
trudne doświadczenia pozwolą nam na wzajemne inspirowanie i wspieranie się. Ten dialog
musi trwać w sposób ciągły.
2
Sercem demokracji są narodowe parlamenty i to w duŜej mierze od naszej odpowiedzialności
zaleŜy przyszłość demokracji – nie tylko tej przedstawicielskiej.
Zakończę stwierdzeniem: Nie poprawiajmy zasad demokracji, ale szukajmy sposobów
najlepszego jej urzeczywistnienia.
Dziękuję bardzo.
3