3HU DZ UyG ZLH - Kierunek Chemia

historia
!"#$%&'"()%&*!+
Ryszard Lidzbarski
Zakład Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Tczewie
W ponad 160-letniej historii tczewskiego węzła kolejowego wybudowano sześć
wież ciśnień. Obecnie istnieją już tylko dwie, nieczynne. Perłą wśród nich była wieża
wybudowana w pobliżu pierwszego, nieistniejącego już dworca osobowego.
Rys.1.
Architektura i konstrukcja wieży ciśnień.
Dokumentacja, maj
1913 rok [3]
68
5/2012 BMP Ochrona Środowiska
www.ochrona.e-bmp.pl
historia
Rys. 2.
Lokalizacja kolejowej
wieży ciśnień w pobliżu
dawnej parowozowni
Nr III. Dokumentacja z
24.10.1930 roku [5]
S
!" #$%&'($)%#)* " +, " %-." /" 01$%/)%" 2!$3!1$45,"
#)4"%2,"6!+%78)1 /,9":;"+)31,":<=>"2!6."(!"-),# ,"
$" ?@(A!#$1$@" /7%1B,5" 3)%2/#$@" 3!1)*A" C:DE" 0@-"
#,-@-" 2%/!+.17," 32$%-@#5!/," /" FGF" /)%6." (! ,25,"
(!"=" @#)41$8%A!"/H/1$,#"-),# ,9"# @-.+.7*1"7%A!"(@I
8,-)1$8@"2!$/H7E
Tab.1.
Wymiary wewnętrzne
wieży ciśnień
www.ochrona.e-bmp.pl
$,.2!1$%8)%"-)8)!8*"%3!6*9"!62%#%-"-,#$@8"3,2!/@1B9"
/)%K"1)&8)%O")"K.2,/)"/!(8@1B9"8)%$L4(8@1B"(!"P.8617!I
8!/,8),"6!+%)"/" ,- @-"1$,#)%E
Na terenie miasta
M%25*"/&2H("6!+%7!/@1B"/)%K"1)&8)%O"L@5,"$,3%/8%"
/)%K," /@L.(!/,8," /" 3!L+)K." 3)%2/#$%A!9" !L%18)%"
8)%)# 8)%7*1%A!"(/!21,"!#!L!/%A!9"/"2%7!8)%"2H/8)%K"
Maksymalna średnica
Numer
Wysokość
wewnętrzna
8)%)#
8)%7*1%7"3,2!/!$!/8)"N2"GGGE"Q$)#),7"7%# " !"3!#%#7,"
kondygnacji
[m]
[m]
8,+%K*1,"(!"MRM9"32$@".+)1@":"S,7,9"3!("8.-%2%-">TE
I
9,18
5,40
M)%2/#$*")8P!2-,174"+!6,+)$,1@78*" %7"/)%K@"!(8,7I
II
8,77
5,40
(.7%-@"8,"(!6.-%8 ,17)" %1B8)1$8%7"$"(8),">UEV:E:;V<"
III
8,25
5,30
2!6.9"32$%(# ,/),7*1%7"!L)%6 @")"#)%1)"/4$5,"6!+%7!/%A!"
IV
7,74
1,72
01$%/"C>DE
Podpiwniczenie
2,18
W21B) %6 .249" 6!8# 2.6174" !2,$" #)%1)" /%/84 2$8%"
/)%K@" 1)&8)%O" 32$%(# ,/)!8!" 8," (!6.-%8 ,17)" $" -,7,"
J, ," &/)% 8!&1)" )" 2!$/!7." 01$%/," 7,6!" /,K8%A!" :;:X"2!6."Y"2@#E":E
Z)%K,"1)&8)%O"3!#,(!/)!8,"$!# ,5,"8,"2$4(8%7" %2%8."
/4$5," 6!+%7!/%A!" !L%18)%" 8,+%K*" (!" 32$%#$5!&1)E" M!I
$!# ,5@" /#3!-8)%8)," )" 8!# ,+A),E" N)%" 32$%-)7," 7%(8,6" ["U9=X"-"NNE"Z"# !#.86."(!"["X:9>V"-"NN9"2$4(8%7"
5/2012 BMP Ochrona Środowiska
69
historia
Fot.1.
Kolejowa wieża ciśnień
w rejonie dawnej
parowozowni Nr
III (niewidocznej) i
budynku administracyjnego PKP, rok 1942.
Ze zbiorów Stanisława
Zaczyńskiego
_/" !6!+)1@" ! /!2." (2$/)!/%A!aE" d2%(8)1," $%/84 2$8,"
/)%K@" 8," 3!$)!-)%" 3)%2/#$%7" 6!8(@A8,17)" Y" :V9c>" -9"
,"/"! !1$%8)."(2$/)"Y":V9;<"-E"N,"!# , 8)%7"6!8(@A8,I
17)" 3!(" $L)!28)6)%-" /!(@" &2%(8)1," $%/84 2$8," /)%K@"
/@8!#)5,"<9=:-E
Ceglana z czterema kondygnacjami
Z%7&1)%"(!"/)%K@"3!#),(,5!"!$(!L8%"!L2,-!/,8)%E"
\3)#@/,8," /" 8)8)%7#$@-" ,2 @6.+%" /)%K," 1)&8)%O" Z"AH28%7"1$4&1)"3!2 ,+.9"8,("8,(32!K%-"$8,7(!/,5"#)4"
L@5," (2.A*9" 6!+%78*" /@L.(!/,8*" /" 1$%/#6)-" /4]+%" 3H56.+)# @" @-3,8!8"$%"# @+)$!/,8@-"(,#$6)%-E
6!+%7!/@-E" ^%7" 32$%$8,1$%8)%-" L@5!" $,!3, 2@/,8)%"
Parametr
Wartość
/"/!(4"# ,17)"2!$2$*(!/%7"_8)%-E"`,8A)%2L,B8B!Pa9"/@I
500
L.(!/,8%7"/"-)%7#1."/#3H51$%&8)%")# 8)%7*1%A!"(/!21," Pojemność zbiornika wody
Średnica zbiornika
11,00
!#!L!/%A!"MRME
5,50
bL.(!/,8,"L@5,"$"1%A5@"8,"3+,8)%"6!5,"$" 2$!8%-" Promień kopuły dna zbiornika
5,25
$/4K,7*1@-"#)4"6."AH2$%E"b,/)%2,5,"1$ %2@"6!8(@A8,17%" Wysokość efektywnej pojemności zbiornika
Średnica rurociągu dopływowego
200
)"3!(3)/8)1$%8)%"Y" ,LE:E
Średnica
rurociągu
odpływowego
300
R!-.8)6,174"3!-)4($@"6!8(@A8,17,-)"$,3%/8),5@"
Średnica rurociągu wody odpadowej
200
#1B!(@9","$"3!(3)/8)1$%8)%-")"6!8(@A8,17*"$%"$L)!28)I
6)%-"Y"(2,L)8@E"\# , 8)"%+%-%8 "/)%K@"-),5"6#$ ,5 "/,+1,"
M,2,-% 2@" %1B8)1$8%")8# ,+,17)"/!(8%7"/)%K@"1)&8)%O"
!"&2%(8)1@"$%/84 2$8%7":>9=V"-")"/@#!6!&1)"$%/84 2$8%7"
U9c="-"$"!68,-)"!"/@#!6!&1)":9="-E"Z)%K,"32$@62@ ," 32$%(# ,/)!8!"/" ,LE>E
Z" /)%K@")# 8),5" 2.2!1)*A"/!(@"!(3,(!/%7" #5.K*1@"
L@5,"# !K6!/@-"(,1B%-"$"/)%K@1$6*"$,6!O1$!8*")A+)1*E"
d2%(8)1," /%/84 2$8," /)%K@1$6)9" 6 H2," #3%58),5," 2!+4" 7%(8!1$%&8)%" (!" !(32!/,($,8)," /!(@" $,L2.($!8%7"
/@/)% 2$8)6,"."3!(# ,/@"/@8!#)5,">9=V"-E"Z" 2$!8)%" $"1$@#$1$%8),"$L)!28)6,"_/!(@"3!35.1$8%a")"/!(@"(%#$I
/)%K@" /@# 43!/,5@" (/," 2!($,7%" !6)%89" /@#!6!&1)" 1$!/%79"!(32!/,($,8%7"$"2@8)%8"(,1B."/)%K@E
Z" /)%K@" $,# !#!/,8!" $L)!28)6" /!(@" #@# %-."
:9=V"-")":9cV"-E
e2.L!&'" -.2." /)%K@" 3!(" $L)!28)6)%-" /@8!#)5," G8 $%A!CTDE" fB,2,6 %2@$.7%" #)4" !8" 6!3.+,# @-" (8%-9"
V9=:-9"8, !-),# "32$@"3!(5!K." %2%8."Y"V9cc"-"(!":9VX"-" 6!2$@# 8)%" !(($),5@/.7*1@-" 8," !L1)*K%8)," # , @1$8%"
%2%8."3!#,(!/)%8),"6!-.8,+8%7"/)%K@"1)&8)%O"L@5," !"
)# ! 8,"2HK8)1,E"Q.K%"/,B,8),"2$4(8@1B" %2%8."-),# ,"
/@8)6,5@"$"/@6!8,8@1B"8)/%+,17)" %2%8."-),# ,"3!(1$,#"
L.(!/@"6!+%7!/@1B"1)*AH/"6!-.8)6,1@78@1BE
70
5/2012 BMP Ochrona Środowiska
Tab.2.
Dane techniczne
instalacji wodnej wieży
ciśnień
Jednostka
m3
m
m
m
mm
mm
mm
www.ochrona.e-bmp.pl
historia
Fot. 2.
Na pierwszym planie,
po stronie prawej
miejsce, na którym
wybudowana była
wieża ciśnień.
Fot. autora, grudzień
2011 roku
Tab.3.
Dane wysokościowe,
odniesione do rzędnej
terenu posadowienia
wieży
/)%K@E" 0%A!" 2!($,7." 2!$/)*$,8)%" $-8)%7#$,5!" 6!#$ @"
6!8# 2.617)"8!&8%7"/)%K@E
b,+%1%8),"6!8# 2.61@78%" %A!" @3."$L)!28)6H/"/@I
-,A,5@9",L@"&2%(8)1,"$L)!28)6,"L@5,"(/.62! 8)%"/)46#$,"
!("32!-)%8),"(8,"6!3.5@"$L)!28)6,CTDE"bL)!28)6" %7"/)%K@"
#3%58),5" %8"/,2.8%6"_">"g"=9=V"-"h"::9VV"-aE"R!+%78@-"
$,+%1%8)%-" 6!8# 2.61@78@-" L@5," $,+%K8!&'" 3!-)4($@"
!(+%A5!&1)*"3.86 H/"3!(3,21),"$L)!28)6,9","32!-)%8)%-"
6!3.5@"(8,"$L)!28)6,9"3!/)88,"L@'":9T"2,$,"/)46#$,CTDE"
bL.(!/,8," /)%K," -),5," %8" /@-),2" 2H/8@" <9VV" -9"
/!L%1"$,+%1,8%A!":9T"g"=9=V"-"h"c9cV"-E
Wysokość
Punkt podparcia dna zbiornika
Dolny poziom spustu wody ze zbiornika
Górna krawędź zbiornika
Punkt podparcia więźby dachowej
Wierzchołek zadaszenia wieżyczki na dachu
Wartość [m]
19,35
20,50
25,75
26,10
35,10
i%82@6"M, %2-,88"Y"?).2!"G8K@8)%2#6)%"$"e2.($)*I
($,"3)#-%-"$"(8),">TE:VE:;XV"2!6."/@# *3)5!"(!"\(I
($),5."Q2!A!/%A!"M!+#6)%7"R!+%)"M,O# /!/%7"_3)#!/8),"
/A"!2@A)8,5.a"/"01$%/)%"$"32!&L*"(!6!8,8),".$A!(8)%O"
$"b,2$*(%-"Z!(!1)*AH/")"R,8,+)$,17)"S)%7#6)%7"3!(5*I
1$%8),"(!"#)%1)"6,8,+)$,1@78%7")"/!(!1)*A!/%7"L.(!/,8%I
A!"(!-.",(-)8)# 2,1@78%A!"MRM"/"01$%/)%E"Q!"3)#-,"
(!5*1$!8@"L@5"3+,8"#@ .,1@78@"L.(@86H/9"$"$,$8,1$!8*"
/)%K*"1)&8)%O9"/"3!L+)K."3,2!/!$!/8)"N2"GGGE"Y"2@#E">E
Z)(!6"/)%K@"1)&8)%O"$"2%7!8."3,2!/!$!/8)"N2"GGG"
_8)%/)(!1$8%7a")"L.(@86.",(-)8)# 2,1@78%A!"MRM"Y"8,"
3)%2/#$@-" 3+,8)%" $" 32,/%7" # 2!8@9" $" !62%#." (2.A)%7"
/!78@" &/), !/%7" 32$%(# ,/)!8!" 8," 2%32!(.617)" 3!1$I
H/6)"Y"P! E":E
R!8)%1"(2.A)%7"/!78@"&/), !/%7"3!(1$,#"/@$/,+,I
8),"01$%/,"32$@8)H#5"/"(8)."<EVXE:;T="2!6."1,56!/) %"
$8)#$1$%8)%" %7"3)468%7"/)%K@"1)&8)%OE
Z" -)%7#1." (,/8%7" /)%K@" /#3H51$%&8)%" $8,7(.7%" #)4"
L.(@8%6" 3,2 %2!/@9" -)%#$6,+8@9" 8,+%K*1@" (!" $,#!LH/"
MRM"Y"P! E">E"
M2$%# 2$%O"8,"6!8# 2.6174"/#3!21$*"$L)!28)6,"3!I
-)4($@"&1),8*"!#5,8),7*1*","$L)!28)6)%-"/@8!#)5,"V9="-E"
Literatura
Q,8%" /@#!6!&1)!/%" /)%K@" 1)&8)%O" 32$%(# ,/)!8!"
C:D" jE"`!$%862,8$9"kQ$)%7%"01$%/,l9"Z@(E"MZE"S)#1%++,8%,9"R!#$,+)8"
/" ,LEXE
Z okresu drugiej wojny światowej
M! /)%2($%8),")# 8)%8)," %7"/)%K@"1)&8)%O"/"+, ,1B"XVE"
.L)%A5%A!"/)%6."!(8,7(.7%-@"/"(!6.-%8 ,1B",21B)/,+I
8@1B"b,65,(."Z!(!1)*AH/")"R,8,+)$,17)"/"01$%/)%C=DE"
www.ochrona.e-bmp.pl
C>D"
CXD"
CTD"
C=D"
:;;;"2E
Q!6.-%8 ,17,9"W21B)/.-"m2$4(."S),# ,"/"01$%/)%E
Q!6.-%8 ,17,9"W21B)/.-"R!+%7!/%A!"/"01$%/)%E
0E"e,L2@#$%/#6)9"kZ!(!1)*A)l9"Z@(E"W26,(@9"Z,2#$,/,":;<X"2E
Q!6.-%8 ,17,9" W21B)/.-" b,65,(." Z!(!1)*AH/" )" R,8,+)$,17)"
/"01$%/)%E
5/2012 BMP Ochrona Środowiska
71