patron lxxxvi liceum ogólnokształcącego w warszawie

Transkrypt

patron lxxxvi liceum ogólnokształcącego w warszawie
PATRON LXXXVI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO
W WARSZAWIE
Krótka historia Oddziału
Zanim 1 sierpnia 1944 roku batalion "Zośka" stanął na Woli jako
silny, dobrze uzbrojony, zorganizowany i wyszkolony oddział Powstania
Warszawskiego, miał już za sobą długą drogę. Wiodła ona nie tylko
poprzez żmudne przygotowania ludzi, organizacji i sprzętu, lecz także
poprzez walkę toczoną na różny sposób przez miesiące i lata okupacji.
Batalion formalnie powstał w ostatniej dekadzie sierpnia 1943 roku,
lecz faktycznie istniał już na długo przedtem. Formacje konspiracyjne,
które stały się podstawą batalionu "Zośka", rozpoczęły swą podziemną
działalność jeszcze za murami oblężonej Warszawy. 27 września 1939
roku utworzony został konspiracyjny Związek Harcerstwa Polskiego,
noszący odtąd kryptonim "Szare Szeregi". W jego ramach od razu
rozpoczęło pracę harcerstwo Warszawy. Na przełomie 1941 i 1942 roku
w organizacji pracowało około 840 młodych ludzi w wieku powyżej 16 lat.
Zorganizowani w zastępy, drużyny; hufce i okręgi, pełnili służbę m.in.
w takich strukturach jak: wywiad ("Wiss"), mały sabotaż ("Wawer Palmiry") czy propaganda antyniemiecka ("N").
W listopadzie 1942 r. harcerze, wchodzący
Szeregów, zostali podzieleni na trzy piony wiekowe :
w
skład
Szarych
najmłodsi - do lat 16 - "Zawisza" (Z), zajmowali się kolportażem
prasy podziemnej, służbą w łączności i wywiadem;
drugą grupę wiekową - "Bojowe Szkoły" (BS) stanowili chłopcy
w wieku 16-18 lat. Wykonywali trudniejsze zadania wywiadowcze
i łączności. Byli szkoleni na kursach kierowców i podstawowych
kursach wojskowych (wyszkolenie strzelca piechoty);
najstarsi, w wieku powyżej 18 lat, weszli do "Grup Szturmowych"
(GS). Ich zadaniem była walka bieżąca w ramach tworzonego
właśnie Kedywu.
W sierpniu 1943, z rozbudowanego i przekształconego Oddziału
Specjalnego "Jerzy", został utworzony Batalion Szarych Szeregów,
który we wrześniu tego roku, dla upamiętnienia postaci dowódcy
warszawskich Grup Szturmowych, Tadeusza Zawadzkiego "Zośki"
(poległego w akcji na posterunek graniczny w Sieczychach) przyjął nazwę
"Zośka".
Tadeusz Zawadzki ps. "Zośka"
(1921 -1943)
podporucznik AK, instruktor harcerski,
bohater polskiego harcerstwa - Szarych Szeregów
Tuż przed powstaniem batalion uzupełniono do pełnego stanu trzech
kompanii (ok. 366 osób). W olbrzymiej większości składał się on
z podchorążych. Żołnierze Batalionu "Zośka" brali udział w akcjach
dywersyjno-sabotażowych,
m.in.
mających
na
celu
niszczenie
hitlerowskiego transportu kolejowego zaopatrującego front wschodni.
W momencie wybuchu powstania
przedstawiał się następująco:
stan
organizacyjny
batalionu
1) Dowództwo.
Dowódcą batalionu był hm. por. ,,Jerzy'' (Ryszard Białous).
2) Trzy kompanie.
Dowódcą 1 kompanii był ,,Maciek" - phm. sierż. pchor. ,,Blondyn'' (Andrzej
Łukoski), dowódcą 2 kompanii ,,Rudy" - phm. plut. pchor. ,,Morro'' (Andrzej
Romocki), 3 kompanii - phm. ppor. ,,Giewont'' (Miłosław Cieplak).
3) Pluton kobiecy służby łączności i służby sanitarnej.
4) Wydzielona grupa sanitarna z lekarzem baonu na czele.
1 sierpnia 1944 roku o godz. 16.45, „Zośka” zaczyna akcję
powstańczą.
Po
63-dniach
walk,
toczonych
w warunkach druzgocącej przewagi niemieckiej,
Batalion stracił łącznie ponad 300 ludzi
poległych i zaginionych wraz z grupą
pęcicką
i
przyłączonym
do
baonu
oddziałem ,,Kedywu Kolegium A". Zginęli
dowódcy wszystkich trzech kompanii,
prawie wszyscy dowódcy plutonów. Wśród poległych było 48
instruktorów harcerskich.
Opracowała: mgr Urszula Karolewska
Bibliografia:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Borkiewicz-Celińska A.: Batalion Zośka. W-wa 1990
Stachiewicz P.: Parasol. W-wa 1991
Kopf S.: 63 dni. Warszawa 1994
http://pl.wikipedia.org/wiki/Strona_główna
http://www.zgapa.pl/zgapedia/Batalion_Zośka.html
http://powstanie-warszawskie-1944.pl/baon_zoska.htm