QMS® Zonisamide (ZNS) - Thermo Fisher Scientific

QMS® Zonisamide (ZNS)
Wyłącznie do stosowania w diagnostyce in vitro
0373571
10017230
Przed użyciem należy uważnie przeczytać niniejszą ulotkę informacyjną dołączoną do opakowania systemu mikrosfer
do oznaczania ilościowego (Quantitative Microsphere System, QMS). Należy przestrzegać instrukcji zawartych
w ulotce. W przypadku nieprzestrzegania instrukcji zawartych w niniejszej ulotce dołączonej do opakowania nie można
zagwarantować wiarygodności wyników testów.
Przeznaczenie
Test QMS Zonisamide służy do ilościowego oznaczania stężenia zonisamidu w surowicy lub osoczu krwi ludzkiej przy użyciu
automatycznych analizatorów do chemii klinicznej.
Stężenia zonisamidu mogą stanowić pomoc w postępowaniu z pacjentami leczonymi zonisamidem.
Podstawowe informacje i wyjaśnienie działania testu
Zonisamid (1,2-benzizoksazolo-3-metanosulfonamid) to lek przeciwdrgawkowy dopuszczony do stosowania jako środek
wspomagający leczenie napadów częściowych u osób dorosłych w wieku powyżej 16 lat chorych na padaczkę.1–4 Wykazano
skuteczność zonisamidu w leczeniu wielu pacjentów, u których bez tego leku stwierdzono oporność na inne terapie
przeciwdrgawkowe.2,3
Zasady postępowania
QMS Zonisamide to test immunologiczny wykorzystujący homogeniczną metodę immunoturbidymetryczną (particle-enhanced
turbidimetric immunoassay, PETIA). Działanie testu jest oparte na współzawodnictwie pomiędzy lekiem obecnym w próbce
a lekiem naniesionym na mikrocząstkę o miejsca wiążące przeciwciał w odczynniku zawierającym przeciwciała przeciwko
zonisamidowi. Przy braku współzawodniczącego leku w próbce odczynnik zawierający mikrocząstki pokryte zonisamidem
ulega szybkiej aglutynacji w obecności odczynnika zawierającego przeciwciała przeciwko zonisamidowi. Szybkość zmiany
absorbancji jest mierzona metodą fotometryczną i jest wprost proporcjonalna do szybkości aglutynacji cząstek. Po dodaniu
próbki zawierającej zonisamid następuje częściowe zahamowanie aglutynacji, zmniejszające szybkość zmian absorbancji.
Klasyczną krzywą inhibicji aglutynacji w zależności od stężenia można wyznaczyć na podstawie maksymalnej szybkości
aglutynacji przy najniższym stężeniu zonisamidu oraz najniższej szybkości aglutynacji przy najwyższym stężeniu zonisamidu.
Odczynniki
Zestaw odczynników
Test QMS Zonisamide,
odczynników zawierający:
0373571, 10017230, jest dostarczany w postaci płynnej jako gotowy do użycia zestaw dwóch
0373571
Odczynnik 1 2 × 22 ml
Odczynnik 2 2 × 8 ml
10017230
Odczynnik 1 1 × 19 ml
Odczynnik 2 1 × 8 ml
Składniki biorące udział w reakcji
Składnik Przeciwciało poliklonalne skierowane przeciwko zonisamidowi (królicze)
Azydek sodu
Mikrocząstki pokryte zonisamidem
Azydek sodu
Stężenie
< 5,0%
≤ 0,05%
< 0,5%
≤ 0,05%
Postępowanie z odczynnikami i warunki ich przechowywania
•
•
•
•
•
•
i — gotowe do użycia.
Przed użyciem kilkakrotnie odwrócić, nie dopuszczając do wytworzenia się pęcherzyków powietrza.
Jeśli we wkładzie zawierającym odczynnik znajdują się pęcherzyki powietrza, należy je usunąć, używając
nowego aplikatora. Ewentualnie można pozostawić odczynnik w zalecanej temperaturze i odczekać aż
pęcherzyki znikną. Aby ograniczyć do minimum ilość utraconego płynu, do usuwania pęcherzyków powietrza
nie należy używać pipety jednomiarowej.
W przypadku opróżnienia wkładu zawierającego odczynnik
lub
należy wymienić oba wkłady,
a następnie sprawdzić kalibrację, używając co najmniej dwóch poziomów materiałów kontrolnych zgodnie
z obowiązującymi w laboratorium wymaganiami dotyczącymi kontroli jakości. Jeśli uzyskane wyniki nie
mieszczą się w akceptowalnych zakresach, konieczne może być przeprowadzenie ponownej kalibracji.
W razie przypadkowego rozlania należy posprzątać i zutylizować materiał zgodnie ze standardową procedurą
operacyjną obowiązującą w danym laboratorium oraz przepisami lokalnymi i krajowymi, z uwzględnieniem
faktu, że materiał zawiera czynniki potencjalnie zakaźne.
W przypadku otrzymania uszkodzonego opakowania należy skontaktować się z lokalnym przedstawicielem pomocy
technicznej (szczegółowe dane kontaktowe można znaleźć na końcu niniejszej ulotki dołączonej do opakowania).
PRZESTROGA: Obecne w odczynniku pęcherzyki powietrza mogą zakłócać prawidłowe wykrywanie poziomu
odczynnika znajdującego się we wkładzie, powodując pobieranie niewystarczającej objętości odczynnika, co z kolei może
przekładać się na wyniki testu.
Odczynniki w nieotwartych fiolkach zachowują stabilność do daty ważności określonej na opakowaniu, jeśli
są przechowywane w temperaturze od 2°C do 8°C.
Nie wolno zamrażać odczynników ani wystawiać ich na działanie temperatur przekraczających 32°C.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Środki ostrożności dla użytkowników
• Do stosowania w diagnostyce in vitro.
• Nie należy mieszać materiałów o różnych numerach partii.
NIEBEZPIECZEŃSTWO: QMS Zonisamide (ZNS) zawiera ≤5,0% przeciwciał swoistych dla leku oraz ≤2,0% albuminy
surowicy ludzkiej (HSA).
H317 – Może powodować reakcję alergiczną skóry.
H334 – Może powodować objawy alergii lub astmy lub trudności w oddychaniu w następstwie wdychania.
Unikać wdychania mgły lub par. Zanieczyszczonej odzieży ochronnej nie wynosić poza miejsce pracy. Stosować rękawice
ochronne/ochronę oczu/ochronę twarzy. W przypadku niedostatecznej wentylacji stosować indywidualne środki ochrony dróg
oddechowych. W przypadku kontaktu ze skórą: Umyć dużą ilością wody z mydłem. W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG
ODDECHOWYCH: W przypadku trudności z oddychaniem, wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i
zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie. W przypadku wystąpienia podrażnienia
skóry lub wysypki: Zasięgnąć porady/zgłosić się pod opiekę lekarza. W przypadku wystąpienia objawów ze strony układu
oddechowego: Skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem. Wyprać zanieczyszczoną odzież przed ponownym
użyciem. Zawartość/pojemnik usuwać zgodnie z przepisami lokalnymi/regionalnymi/krajowymi/międzynarodowymi.
PRZESTROGA: Niniejszy produkt zawiera składniki uzyskane z materiału ludzkiego i/lub potencjalnie zakaźne.
Składniki pozyskiwane z ludzkiej krwi zostały przebadane. Wykazano brak reaktywności dla antygenu HBsAg oraz
przeciwciał przeciwko wirusom HIV 1/2 i HCV. Żadna znana metoda badawcza nie może dać całkowitej pewności, że
produkty uzyskane z materiału ludzkiego lub nieaktywnych mikroorganizmów nie spowodują przeniesienia zakażenia.
Dlatego zaleca się traktować wszystkie produkty uzyskane z materiału ludzkiego jako potencjalnie zakaźne. Podczas ich
stosowania należy przestrzegać odpowiednich praktyk w zakresie zapewniania bezpieczeństwa biologicznego.
Pobieranie próbek i postępowanie z nimi
Do pobierania próbek na potrzeby przeprowadzenia testu QMS Zonisamide można używać następujących probówek:
Surowica
Osocze
Szklane
Plastikowe
• Bez dodatków
• Probówka do oddzielania surowicy z aktywatorami
krzepnięcia
• Z heparyną litową
• Z heparyną sodową
• Z EDTA
• Nie przebadano
• Z EDTA
Użyteczność innych probówek do pobierania próbek na potrzeby testu QMS Zonisamide nie została potwierdzona. W przypadku probówek do
pobierania surowicy lub osocza należy przestrzegać instrukcji dostarczonych przez producenta.
• Niewłaściwe odwirowanie próbki może być przyczyną uzyskania błędnych wyników.
• Należy zapewnić, aby w próbkach nie było fibryny, czerwonych krwinek ani innych substancji nierozpuszczonych.
• Osocze lub surowicę należy jak najszybciej po pobraniu oddzielić od komórek, skrzepu lub żelu. Niektóre probówki
z separatorem żelowym mogą nie być odpowiednie do stosowania w testach monitorujących terapeutyczne
stężenia leków. Należy sprawdzić informacje podane przez producenta probówki.5
• Próbki oddzielone od komórek, skrzepu i żelu mogą być przechowywane w temperaturze 2–8°C przez okres
do jednego tygodnia. Jeśli test ma być przeprowadzony po upływie tygodnia, próbki przed badaniem należy
przechowywać w stanie zamrożonym (≤ -10°C). Próbki zamrożone na okres do 4 tygodni nie wykazują żadnych
różnic we właściwościach w porównaniu z próbkami świeżymi. Należy zadbać o to, by ograniczyć liczbę cykli
zamrażania i rozmrażania.
• Zaleca się, by próbki przeznaczone do przeprowadzenia testu QMS Zonisamide pobrać bezpośrednio przed
podaniem dawki (poziom minimalny). Najniższe stężenie pozwala uzyskać najbardziej odpowiednie informacje
na temat terapeutycznego poziomu zonisamidu.6,7
Procedura
Materiały dostarczone
• Odczynniki QMS Zonisamide,
0373571, 10017230
Materiały wymagane, ale niedostarczone
• Kalibratory QMS Zonisamide,
0373381
CAL A–F: A (1 × 2,5 ml); B–F (po 1 × 1,0 ml)
• Materiały kontrolne QMS Zonisamide,
0373373
Poziom 1–3: po 1 × 2,5 ml
Procedura wykonania testu
Szczegółowy opis przeprowadzania i kalibrowania testu zamieszczono w podręczniku obsługi danego urządzenia.
Procedury rozcieńczania próbek
Użyć kalibratora QMS Zonisamide CAL A (0,0 µg/ml) do ręcznego rozcieńczenia próbek wykraczających poza zakres
pomiarowy testu.
Protokół ręcznego rozcieńczania
Ręczne rozcieńczanie można przeprowadzić w przypadku próbek, w których stwierdzono stężenie zonisamidu powyżej
50,0 µg/ml. W tym celu należy rozcieńczyć próbkę kalibratorem QMS Zonisamide CAL A (0,0 µg/ml) przed jej przeniesieniem
pipetą do pojemnika na próbkę. Rozcieńczenie musi być tak przeprowadzone, aby uzyskane wyniki były większe niż
funkcjonalna czułość testu (3,0 µg/ml). Aby otrzymać ostateczną wartość stężenia, uzyskaną wartość stężenia należy
pomnożyć przez współczynnik rozcieńczenia ręcznego.
ostateczne stężenie w próbce = wykazane stężenie x współczynnik ręcznego rozcieńczenia
współczynnik ręcznego rozcieńczenia = (objętość próbki + objętość kalibratora CAL A)
objętość próbki
Kalibracja
Test QMS Zonisamide należy kalibrować, używając pełnej (sześciopunktowej) procedury kalibracji. Aby przeprowadzić pełną
kalibrację, należy wykonać test z użyciem kalibratorów QMS Zonisamide A, B, C, D, E i F w dwóch powtórzeniach.
Kalibracja jest konieczna w przypadku każdego nowego numeru partii. Należy zweryfikować krzywą kalibracji, używając
co najmniej dwóch poziomów materiałów kontrolnych zgodnie z obowiązującymi w danym laboratorium wymaganiami
dotyczącymi kontroli jakości. Jeśli uzyskane wyniki nie mieszczą się w akceptowalnych zakresach, konieczne może być
przeprowadzenie ponownej kalibracji.
Uwaga: Zonisamide CAL A jest kalibratorem próby ślepej dla omawianego testu.
Kontrola jakości
Jeśli ma to zastosowanie, należy sprawdzić dodatkowe wymagania dotyczące kontroli jakości i opis ewentualnych
działań korygujących w standardowych procedurach operacyjnych i/lub planach zapewnienia jakości sporządzonych dla
danego laboratorium. Wszystkie wymagania z zakresu kontroli jakości należy spełnić zgodnie z wytycznymi lokalnymi
i/lub krajowymi oraz z wymogami akredytacyjnymi.
Zalecane wymagania dotyczące kontroli dla testu QMS Zonisamide:
• Przy każdym przebiegu należy zastosować co najmniej dwa poziomy materiałów kontrolnych obejmujące zakres
zalecanego stężenia.
• Jeśli konieczne jest częstsze monitorowanie materiałów kontrolnych, należy przestrzegać procedur kontroli
jakości obowiązujących w danym laboratorium.
• Jeśli wyniki przeprowadzonej kontroli jakości nie mieszczą się w zakresie akceptowalnym w danym laboratorium,
można podejrzewać uzyskanie nieprawidłowych wyników pacjentów. W takiej sytuacji należy podjąć działania
korygujące.
Stężenie
teoretyczne (µg/ml)
Średnie stężenie
odzyskane (µg/ml)
Odzysk (%)
2,5
2,87
115
4
4,41
110
8
7,86
98
16
15,30
96
32
30,25
95
48
45,49
95
Wyniki
Wyniki testu QMS Zonisamide mogą być podawane w µg/ml lub w µmol/l. Aby przeliczyć wyniki oznaczenia zonisamidu
podane w µg/ml na µmol/l, należy pomnożyć wartość wyrażoną w µg/ml przez 4,71.4
Średni procent odzysku: 102
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku oznaczania wszystkich analitów, wartość dla zonisamidu należy rozpatrywać
w połączeniu z wynikami przeprowadzonej oceny klinicznej i innych procedur diagnostycznych.
Dane wraz z wartością docelową umieszczono na osi X wykresu, natomiast stwierdzony odzysk — na osi Y. Wyznaczono
równania regresji dla wielomianu stopnia pierwszego i drugiego oraz wygenerowano wartości przewidywane,
podstawiając odzyskane stężenia jako wartość y w każdym wzorze. Liniowość dla wybranych rozcieńczeń uznawano za
akceptowalną, jeśli procentowe odchylenie między przewidywanymi wartościami dla równań I i II stopnia wynosiło ±10%.
Wyniki — kody błędów
Niektóre wyniki mogą zawierać kody błędów. Opisy kodów można znaleźć w podręczniku obsługi określonego urządzenia.
Ograniczenia przeprowadzanej procedury
Porównanie metod
W populacji ogólnej występuje niewielka ilość przeciwciał heterofilnych wpływających na wynik testu. Mogą one powodować
samoistną aglutynację odczynnika zawierającego mikrocząstki, dając błędnie niskie wyniki, które nie są wykrywane.
Badania korelacji przeprowadzono z zastosowaniem jako wytycznych protokołu EP9-A wg NCCLS.20 Wyniki uzyskane
w teście QMS Zonisamide porównano z walidowaną referencyjną metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej
(HPLC) w trzech osobnych badaniach. W każdym badaniu próbki surowicy lub osocza pochodzące od pacjentów leczonych
zonisamidem oznaczano w teście QMS Zonisamide oraz metodą HPLC. Badanie 1 przeprowadzono w zewnętrznej placówce.
W badaniach 2 i 3 oznaczenia metodą HPLC przeprowadzono w zewnętrznej placówce, natomiast testy QMS wykonano
wewnątrz firmy.
Na potrzeby diagnostyki wyniki testów należy zawsze analizować w połączeniu z wywiadem chorobowym pacjenta,
wynikami badań klinicznych oraz innymi posiadanymi informacjami.
Więcej informacji można znaleźć w częściach POBIERANIE PRÓBEK I POSTĘPOWANIE Z NIMI oraz SZCZEGÓŁOWA
CHARAKTERYSTYKA DZIAŁANIA w niniejszej ulotce informacyjnej.
Badanie 1
W pierwszym badaniu zakres stężeń zonisamidu w przypadku testu QMS Zonisamide wyniósł 2,71–43,60 µg/ml przy
stężeniu średnim równym 20,50 µg/ml. Zakres stężeń zonisamidu w przypadku metody HPLC wyniósł 2,30–44,70 µg/ml
przy stężeniu średnim równym 21,42 µg/ml.
Zakres wartości oczekiwanych
Surowica/osocze
Zakres terapeutycznych stężeń zonisamidu nie został odpowiednio ustalony. Okres połowicznej eliminacji zonisamidu
wynosi 63 godziny. Czas od osiągnięcia stabilnej dawki do stanu stacjonarnego wynosi 14 dni.1 Zgłaszane stężenia
w stanie stacjonarnym wynosiły od 20 do 30 µg/ml.8–12 W niektórych badaniach zgłaszano stężenia w stanie stacjonarnym
u pacjentów z kontrolowanymi napadami na poziomie 10–20 µg/ml3 oraz 10–30 µg/ml.13 Zgłaszano też terapeutyczne
zakresy stężeń od 7 do 40 µg/ml8,14,15 i od 17 do 50 µg/ml.16
Poniżej przedstawiono wyniki analizy regresji metodą Passinga-Babloka dla tego badania.
Nie ma wyraźnej zależności między stężeniem zonisamidu w surowicy a odpowiedzią kliniczną.1–4 Ze względu na różnice
między poszczególnymi pacjentami obserwowano znaczne nakładanie się zakresów stężeń zonisamidu między grupami
osób z widoczną odpowiedzią w surowicy a grupami osób bez takiej odpowiedzi, jak również między grupami z poziomami
leku w surowicy związanymi z kontrolowanymi napadami i działaniami niepożądanymi.8,9,12,17,18 Działania niepożądane
o nasileniu łagodnym do umiarkowanego częściej występują przy stężeniach zonisamidu powyżej 30 µg/ml.3,9,10,17
Nachylenie krzywej (95% przedział ufności)
0,92 (0,81–0,99)
Punkt przecięcia z osią Y (95% przedział ufności)
1,67 (0,33–2,72)
Współczynnik korelacji (r)
0,91
Błąd standardowy estymaty
4,17
Liczba próbek
83
Stężenia zonisamidu nie powinny być jedynym wyznacznikiem podczas określania postępowania w odniesieniu do
leku w ramach terapii. Klinicyści powinni skrupulatnie monitorować pacjentów na etapie rozpoczynania leczenia oraz
dostosowywania dawkowania. Konieczne może być pobranie wielu próbek, aby określić oczekiwane zróżnicowanie
optymalnych stężeń (tj. w stanie stacjonarnym) u poszczególnych pacjentów.
Szczegółowa charakterystyka działania
Poniżej przedstawiono reprezentatywne wyniki działania uzyskane w dostępnym na rynku automatycznym analizatorze
chemicznym na potrzeby kliniczne wykorzystującym turbidymetryczną analizę ilościową.
Czułość
Granica oznaczalności (Limit of Quantitation, LOQ)
Granicę oznaczalności (LOQ) dla testu QMS Zonisamide zdefiniowano jako najniższe stężenie leku, dla którego stwierdzono
akceptowalne poziomy precyzji pomiędzy testami oraz odzysku (często przyjmuje się współczynnik zmienności (CV) < 20%
przy odzysku ±15%). Próbkę surowicy o znanym stężeniu zonisamidu rozcieńczono i oznaczono w 10 powtórzeniach.
Następnie przeanalizowano teoretyczne stężenia zonisamidu.
Badanie 2
W drugim badaniu zakres stężeń zonisamidu w przypadku testu QMS Zonisamide wyniósł 5,39–49,63 µg/ml przy stężeniu
średnim równym 21,53 µg/ml. Zakres stężeń zonisamidu w przypadku metody HPLC wyniósł 5–58 µg/ml przy stężeniu
średnim równym 22,29 µg/ml. Pacjenci byli w wieku od 2 do 80 lat, przy czym średni wiek wyniósł 41 lat. Mężczyźni
stanowili 43% badanych, natomiast kobiety — 53%.
Poniżej przedstawiono podsumowanie uzyskanych danych.
Wartość docelowa testu
(µg/ml)
1,0
2,0
3,0
4,0
Wartość średnia
1,01
2,00
3,20
4,25
n
60
60
59
60
SD
0,22
0,42
0,54
0,37
CV (%)
22
21
17
9
Odzysk (%)
101
100
107
106
Poniżej przedstawiono wyniki analizy regresji metodą Passinga-Babloka dla tego badania.
Wyznaczona wartość LOQ to 3,0 µg/ml.
0,93 (0,88–0,98)
Punkt przecięcia z osią Y (95% przedział ufności)
1,29 (0,43–2,24)
Współczynnik korelacji (r)
0,93 (0,91*)
Błąd standardowy estymaty
3,49 (4,70*)
Liczba próbek
145 (148*)
* W analizie uwzględniono wartości odstające
Zakres wyników uzyskiwanych przy użyciu testu
Zakres wyników uzyskiwanych przy użyciu testu wynosi od 3,0 do 50,0 µg/ml. Wyniki poniżej tego zakresu należy zgłaszać
jako < 3,0 µg/ml.
Dokładność i liniowość
Dokładność i liniowość oznaczano metodą rozcieńczeń z zastosowaniem wskazówek ujętych w wytycznych EP6-A
opracowanych przez National Committee for Clinical Laboratory Standards (NCCLS; Państwowa Komisja ds. Standardów
Laboratoriów Klinicznych).19 Pula surowicy o stężeniu zonisamidu ok. 80,0 µg/ml została rozcieńczona ludzką surowicą
niezawierającą zonisamidu, tak by uzyskać kilka stężeń. Rozcieńczone próbki surowicy analizowano w 5 powtórzeniach
za pomocą testu QMS Zonisamide. Wyznaczono średnią wartość dla powtórzeń każdej z próbek. Procentowy odzysk dla
każdego poziomu obliczono z następującego wzoru:
Nachylenie krzywej (95% przedział ufności)
odzysk (%) = średnie stężenie odzyskane x 100
stężenie teoretyczne
2
Badanie 3
W trzecim badaniu zakres stężeń zonisamidu w przypadku testu QMS Zonisamide wyniósł 2,59–49,49 µg/ml przy stężeniu
średnim równym 20,69 µg/ml. Zakres stężeń zonisamidu w przypadku metody HPLC wyniósł 2,30–50,70 µg/ml przy
stężeniu średnim równym 19,27 µg/ml.
Metabolity
Zonisamid ulega acetylacji do N-acetylozonisamidu (NAZ) oraz redukcji do 2-sulfamoiloacetylofenolu (SMAP) będącego
metabolitem z otwartym pierścieniem. 35% wydalanej dawki było odzyskiwane w postaci zonisamidu, 15% w postaci NAZ,
a 50% jako glukuronid SMAP. Redukcja zonisamidu do SMAP zachodzi za pośrednictwem izozymu 3A4 cytochromu
P450 (CYP3A4).1,23
Poniżej przedstawiono wyniki analizy regresji metodą Passinga-Babloka dla tego badania.
Nachylenie krzywej (95% przedział ufności)
Przeprowadzono badania w celu przeanalizowania reakcji krzyżowych pomiędzy antysurowicą w teście QMS Zonisamide
a dwoma najważniejszymi metabolitami. Do prawidłowej surowicy ludzkiej zawierającej znane stężenia zonisamidu
(ok. 12 i 36 µg/ml) dodawano różne stężenia NAZ i SMAP, a następnie wykonywano oznaczenie z użyciem testu QMS
Zonisamide.
1,06 (1,02–1,12)
Punkt przecięcia z osią Y (95% przedział ufności)
0,18 (od -0,37 do 0,74)
Współczynnik korelacji (r)
0,98
Błąd standardowy estymaty
2,67
Liczba próbek
97
Metabolit
Bez
zonisamidu
Niskie stężenie
zonisamidu
Wysokie stężenie
zonisamidu
500
0,20
0,20
0,20
100
NW
NW
NW
50
NW
NW
NW
25
NW
NW
NW
NAZ
Precyzja
Precyzję oznaczono zgodnie z protokołem NCCLS EP5-A.21 Przeprowadzono dwa osobne badania precyzji. W każdym z tych
badań zastosowano trzy poziomy dostępnego na rynku materiału kontrolnego wyprodukowanego na bazie surowicy
ludzkiej i zawierającego zonisamid, jak również pule próbek pochodzących od pacjentów, odpowiadające niskim, średnim
i wysokim wartościom terapeutycznym. W pierwszym badaniu każdy poziom materiału kontrolnego oraz próbki od
pacjentów analizowano w dwóch powtórzeniach 2 razy na dobę przez 20 dni niekoniecznie następujących bezpośrednio po
sobie. W drugim badaniu materiały kontrolne były badane w dwóch powtórzeniach, natomiast pule próbek od pacjentów
— w jednym. Odstęp pomiędzy poszczególnymi testami wykonywanymi w jednym dniu wynosił co najmniej 2 godziny.
Obliczono wartości średnie oraz odchylenie standardowe (SD) i procentowe współczynniki zmienności (CV) w ramach
pojedynczych testów i w ujęciu łącznym.
Reaktywność krzyżowa (%)
Stężenie
metabolitu
(µg/ml)
SMAP
5
NW
NW
NW
500
2,60
2,30
NW
100
11,30
1,30
NW
50
2,90
NW
4,40
25
3,70
NW
5,70
5
9,30
NW
4,20
NW = nie wykryto
Wpływ leków
Przeprowadzono badania z zastosowaniem testu QMS Zonisamide w celu stwierdzenia, czy którekolwiek ze związków
powszechnie podawanych wraz z zonisamidem lub mających podobną budowę mają wpływ na odzysk stężenia zonisamidu.
Poniżej przedstawiono reprezentatywne wyniki dla danych zebranych.
Badanie 1
W ramach testu
Całkowite
Próbka
n
Wartość średnia
(μg/ml)
SD
CV (%)
SD
CV (%)
Pula próbek pacjentów —
wartości niskie
80
10,42
0,59
5,7
0,86
8,3
Pula próbek pacjentów —
wartości średnie
80
27,74
1,38
5,0
2,19
7,9
Pula próbek pacjentów —
wartości wysokie
80
40,74
2,45
6,0
3,06
7,5
Materiał kontrolny —
poziom 1
80
8,90
0,37
4,2
0,61
6,8
Materiał kontrolny —
poziom 2
80
27,39
1,50
5,5
1,80
6,6
Materiał kontrolny —
poziom 3
80
52,30
2,17
4,1
3,00
5,7
Do prawidłowej surowicy ludzkiej zawierającej znane stężenia zonisamidu (ok. 12 i 36 µg/ml) dodawano znane wysokie
stężenia każdego związku, a następnie badano wraz z surowicą stanowiącą materiał kontrolny dla zonisamidu. Dla wszystkich
związków błąd wykrywania zonisamidu wynosił < 5%. W tabeli poniżej wymieniono te związki oraz przebadane stężenia.
Substancja
wpływająca na wynik
testu
Stężenie
substancji
wpływającej na
wynik testu*
Substancja
wpływająca na wynik
testu
Stężenie
substancji
wpływającej na wynik
testu*
10-hydroksykarbamazepina
100
Ibuprofen
400
Diamid kwasu 2-etylo-2fenylomalonowego
1000
Lamotrygina
300
Acetaminofen
200
Lewetiracetam
100
Kofeina
100
Fenobarbital
400
Karbamazepina
120
Fenytoina
200
Badanie 2
W ramach testu
Całkowite
Próbka
n
Wartość średnia
(μg/ml)
SD
CV (%)
SD
CV (%)
10,11-epoksykarbamazepina
120
Prymidon
100
Pula próbek pacjentów
— wartości niskie
*24
7,30
nie
dotyczy
nie
dotyczy
0,84
11,5
Klonazepam
0,5
Kwas salicylowy
500
Pula próbek pacjentów
— wartości średnie
*24
26,22
nie
dotyczy
nie
dotyczy
2,09
8,0
Cyklosporyna A
40
Sulfametoksazol
400
Pula próbek pacjentów
— wartości wysokie
*24
48,92
nie
dotyczy
nie
dotyczy
5,56
11,4
Diazepam
10
Sulfafurazol
1000
Materiał kontrolny —
poziom 1
80
8,07
0,65
8,0
0,73
9,0
Erytromycyna
200
Teofilina
250
Materiał kontrolny —
poziom 2
80
26,14
1,48
5,7
1,88
7,2
Etosuksymid
1000
Topiramat
250
Materiał kontrolny —
poziom 3
80
50,52
3,05
6,0
4,45
8,8
Felbamat
1000
Trimetoprim
20
Heparyna
8500/j./l
Kwas walproinowy
1000
* Pule próbek pacjentów były analizowane w trakcie badania przez 12 dni niekoniecznie następujących po sobie.
Swoistość
Badania czynników wpływających na wynik testu przeprowadzono, stosując jako wytyczne protokół NCCLS EP7-A.22 Reakcje
krzyżowe przebadano dla najważniejszych metabolitów zonisamidu. Przebadano również inne leki rutynowo podawane
wraz z zonisamidem oraz substancje endogenne w celu ustalenia, czy związki te mają wpływ na ilościowe oznaczanie
stężeń zonisamidu w teście QMS Zonisamide. Do pul surowicy (materiału kontrolnego) zawierających niskie i wysokie
stężenia terapeutyczne zonisamidu wprowadzono wysokie stężenia tych związków oraz substancji endogennych. Próbki
zostały przebadane, a stężenia zonisamidu w próbkach zawierających substancję wpływającą na wynik testu porównano
z surowicą kontrolną.
* µg/ml, chyba że wskazano inaczej
3
Piśmiennictwo
Substancje endogenne
Do surowicy zawierającej znane stężenia zonisamidu (ok. 12 i 36 µg/ml) dodawano klinicznie wysokie stężenia
potencjalnych endogennych substancji wpływających na wynik testu. Każdą próbkę przebadano za pomocą testu QMS
Zonisamide wraz z surowicą stanowiącą materiał kontrolny dla zonisamidu. Dla wszystkich substancji błąd wykrywania
zonisamidu wynosił < 10%. Poniżej wymieniono te substancje endogenne oraz przebadane stężenia.
Substancja wpływająca na wynik testu
1. NDA 20-789: Zonegran (zonisamide) Capsules 25, 50, 100 mg. FDA Approved Labeling,
Eisai Inc., Teaneck, NJ 07666.
2. Mimaki T. Clinical pharmacology and therapeutic drug monitoring of zonisamide. Ther
Drug Monit 1998;20:593-7.
3. Oommen KJ, Mathews S. Zonisamide: A new antiepileptic drug. Neuropharmacol
1999;22(4): 192-200.
4. Johannessen SI, Battino D, Berry DJ, Bailer M, Kramer G, et al. Therapeutic drug
monitoring of the newer antiepileptic drugs. Ther Drug Monit 2003; 25:347-63.
5. Dasgupta A, Dean R, Saldana S, et al. Absorption of therapeutic drugs by barrier gels
in serum separator blood collection tubes. Am J Clin Path 1994;101:456-61.
6. Patsalos PN, Froscher W, Pisani F and M van Rijn C. The importance of drug
interactions in epilepsy therapy. Epilepsia 2002;43(4):365-85.
7. Moyer TP, Pippenger CE. Therapeutic Drug Monitoring. In: Burtis AC, Ashwood ER,
editors. Tietz Textbook of Clinical Chemistry, Second Edition. Philadelphia, PA. WB
Saunders, 1994;1094 110.
8. Tomson T, Johannessen SI. Therapeutic monitoring of the new antiepileptic drugs.
Eur J Clin Pharmacol 2000; 55:667-705.
9. Yamauchi T, Aikawa H. Efficacy of zonisamide: our experience. Seizure 2004;
13S:S41-8.
10. Perruca E. Is there a role for therapeutic drug monitoring of new anticonvulsants?
Clin Pharmakinet 2000; 38(3):191-204.
11. Kochak GM, et al. Steady-state pharmacokinetics of zonisamide, an antiepileptic agent
for treatment of refractory complex partial seizures. J Clin Pharmacol 1998; 38:166-71.
12. Sackellares JC, et al. Randomized, Controlled clinical trial of zonisamide as adjunctive
treatment for refractory partial seizures. Epilepsia 45;45(6):610-7.
13. Shimoyana R, Ohkubo T, and Sugawara K. Monitoring of zonisamide in human breast
milk and maternal plasma by solid-phase extraction HPLC method. Biomed Chromatogr
1999;13:370-2.
14. Berry DJ. Determination of zonisamide (3-sulphamoylmethy-1,2-benzioxazole)
in plasma at therapeutic concentrations by high-performance liquid chromatography.
J Chromatogr Biomed App 1990;534:173-81.
15. Perruca E. The Clinical Pharmacokinetics of the new antiepileptic drugs. Epilepsia
1999; 40(S9):713.
16. Nakamura M, Hirade K, Sugiyama T, and Katagiri, Y. High-performance liquid
chromatographic assay of zonisamide in human plasma using a non-porous silica
column. J Chromatogr Biomed Sci and App 2001; 755:337-41.
17. Faught E, et al. Randomized controlled trial of zonisamide for the treatment of
refractory partial onset seizures. Neurology 2001; 57:1774-9.
18. Faught E. Review of United States and European clinical trials of zonisamide in the
treatment of refractory partial onset seizures. Seizure 2004; 13S; S59-65.
19. Passey RB, Bee DE, Caffo A, et al. Evaluation of the Linearity of Quantitative Analytical
Methods; Approved Guideline- Second Edition (EP6-A). Villanova, PA: The National
Committee for Clinical Laboratory Standards, 1986.
20. Kennedy JW, Carey RN, Coolen RB, et al. Method Comparison and Bias Estimation Using
Patient Samples; Approved Guideline (EP9-A). Wayne, PA: The National Committee
for Clinical Laboratory Standards, 1995.
21. Kennedy JW, Carey RN, Coolen RB, et al. Evaluation of Precision Performance
of Clinical Chemistry Devices (EP5-A). Villanova, PA: The National Committee for
Clinical Laboratory Standards,1992.
22. Powers DM, Boyd JC, Glick MR, et al. Interference Testing in Clinical Chemistry
(EP7-A). Villanova, PA. The National Committee for Clinical Laboratory Standards, 1986.
23. Kaibe K, et al. Competitive binding enzyme immunoassay for zonisamide, a new
antiepileptic drug, with selected paired-enzyme labeled antigen and antibody.
Clin Chem 1990; 36:24-7.
Stężenie substancji wpływającej na wynik testu
Albumina
12 g/dl
Bilirubina
20 mg/dl
Cholesterol
500 mg/dl
Hemoglobina
1150 mg/dl
Gamma-globulina
12 g/dl
Czynnik reumatoidalny*
500 j.m./ml
Trójglicerydy*
1500 mg/dl
Kwas moczowy*
20 mg/dl
* Przygotowane poprzez rozcieńczenie naturalnej próbki od pacjenta za pomocą pul surowicy ludzkiej o znanym stężeniu zonisamidu
Microgenics Corporation
46500 Kato Road
Fremont, CA 94538 USA
USA — Wsparcie dla klientów i
pomoc techniczna:
1-800-232-3342
Microgenics GmbH
Spitalhofstrasse 94
D-94032 Passau, Germany
Tel: +49 (0) 851 886 89 0
Fax: +49 (0) 851 886 89 10
Aktualną wersję ulotki można pobrać z witryny:
www.thermoscientific.com/diagnostics
Inne kraje:
Należy skontaktować się z lokalnym przedstawicielem firmy Thermo Fisher Scientific.
© 2015 Thermo Fisher Scientific Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Wszystkie znaki towarowe stanowią własność firmy Thermo Fisher Scientific i spółek od niej zależnych.
0155276-G-PL
2015 09
4