tom ii plan gospodarki odpadami
Transkrypt
tom ii plan gospodarki odpadami
STAROSTWO POWIATOWE W Ł CZNEJ 21 – 010 Ł czna Al. Jana Pawła II 95a PROGRAM OCHRONY RODOWISKA I PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU Ł CZY SKIEGO TOM II PLAN GOSPODARKI ODPADAMI Ł CZNA 2004 Wykonawca: Przedsi biorstwo Geologiczne POLGEOL” S.A. ZAKŁAD W LUBLINIE “ ul. Budowlana 26, 20-469 Lublin Tel.: (0-81) 744-18-08; Fax: 744-32-09 Autorzy planu Dyrektor Anna Janik Krystyna Dziewa Jan Wilgat Konsultacja naukowa Andrzej Skalmowski Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego SPIS TRE CI STRESZCZENIE.....................................................................................................................9 1. WPROWADZENIE ...........................................................................................................17 1.1 Cel i zakres opracowania .............................................................................................17 1.2 Powiatowy plan gospodarki odpadami a inne dokumenty planistyczne .....................18 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU Ł CZNA.............................................19 2.1 Podział administracyjny...............................................................................................19 2.2 Struktura u ytkowania gruntów...................................................................................20 2.3 Demografia ..................................................................................................................21 2.4 Struktura zatrudnienia..................................................................................................22 2.5 Gospodarka wodno ciekowa .......................................................................................24 2.6 Zaopatrzenie w ciepło, zabudowa mieszkaniowa........................................................25 2.7 Przemysł, komunikacja ................................................................................................27 3. AKTUALNY STAN GOSPODARKI ODPADAMI.........................................................31 SEKTOR KOMUNALNY.....................................................................................................33 3.1. Odpady powstaj ce w sektorze komunalnym i ich wła ciwo ci ................................33 3.2. Struktura organizacyjna gospodarki odpadami w powiecie, wykaz podmiotów realizuj cych zadania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, opłaty. .................34 3.3. Ilo odpadów w sektorze komunalnym.....................................................................36 3.4. System zbierania odpadów .........................................................................................38 3.5. Rodzaj i rozmieszczenie instalacji do unieszkodliwiania odpadów komunalnych ....39 3.7. Dzikie wysypiska odpadów ........................................................................................45 3.8. Osady ciekowe ..........................................................................................................46 SEKTOR GOSPODARCZY .................................................................................................47 3.9. Odpady powstaj ce w sektorze gospodarczym...........................................................47 3.9.1.Odpady medyczne.....................................................................................................52 3.9.2.Odpady weterynaryjne ..............................................................................................53 3.9.3.Odpady pochodzenia zwierz cego............................................................................54 3.9.4.Odpady zawieraj ce azbest i PCB ............................................................................54 3.9.5.Odpady górnicze .......................................................................................................55 3.9.6. Składowisko przemysłowe.......................................................................................57 3.10. System zbierania odpadów w sektorze gospodarczym .............................................58 3.11. Wykaz podmiotów prowadz cych działalno w zakresie zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych ....................................................................58 3.12. Diagnoza dotychczasowej gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim oraz identyfikacja jej głównych problemów..............................................................................60 4. PROGNOZA ZMIAN........................................................................................................62 4.1 Sektor komunalny ........................................................................................................62 4.2 Sektor gospodarczy......................................................................................................70 5. ZAŁO ENIA I CELE PRZYJ TEGO SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI.........72 SEKTOR KOMUNALNY.....................................................................................................72 5.1 Zakładane cele i kierunki działa ................................................................................72 5.2. Plan działa w gospodarce odpadami komunalnymi..................................................77 5.2.1. Monitoring wła ciwo ci technologicznych wytwarzanych odpadów......................81 5.2.2. Zapobieganie i minimalizacja ilo ci wytwarzanych odpadów ................................82 5.2.3. Zbiórka i transport odpadów....................................................................................82 5.2.4. Potrzeby w zakresie zagospodarowania odpadów ulegaj cych biodegradacji ........86 5.3. Potrzeby w zakresie składowania odpadów i plan zamykania składowisk odpadów komunalnych......................................................................................................................87 3 4 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 5.4. Likwidacja tzw. dzikich wysypisk..............................................................................89 5.5. Plan działa w gospodarce osadami ciekowymi .......................................................89 SEKTOR GOSPODARCZY .................................................................................................92 6. HARMONOGRAM I KOSZTY WDRO ENIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI95 6.1.Wytyczne do oblicze z KPGO i PGO woj. lubelskiego.............................................95 6.2. Niezb dne koszty zwi zane z realizacj przedsi wzi w gospodarce odpadami komunalnymi .....................................................................................................................98 6.2.1. Koszty inwestycyjne.............................................................................................98 6.2.2. Koszty działa nieinwestycyjnych.......................................................................99 6.2.3. Sumaryczne koszty w sektorze komunalnym.....................................................100 6.2.4. Koszty eksploatacyjne zbiórki, transportu i unieszkodliwiania odpadów..........100 6.3. Zasady finansowania.................................................................................................106 7 ANALIZA ODDZIAŁYWANIA PLANU .......................................................................107 7.1. Oddziaływanie planu na przepływ odpadów ............................................................107 7.2. Oddziaływanie planu na rodowisko ........................................................................109 7.3 Analiza kosztów i ocena opłat ...................................................................................110 7.4. Wybrane ródła finansowania przedsi wzi w gospodarce odpadami ...................111 8 ORGANIZACJA I ZASADY MONITOROWANIA PLANU ........................................116 8.1. Wdra anie planu .......................................................................................................116 8.2. Monitoring Planu ......................................................................................................118 8.3. Program edukacji w zakresie gospodarki odpadami.................................................120 9. SPIS WYKORZYSTANYCH OPRACOWA ..............................................................124 10. WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH DOTYCZ CYCH GOSPODARKI ODPADAMI 125 SPIS RYSUNKÓW ZAWARTYCH W TEK CIE Rysunek 1. Podział administracyjny powiatu ł czy skiego ..................................................19 Rysunek 2. Struktura u ytkowania gruntów w powiecie ł czy skim ...................................20 Rysunek 3. Struktura u ytkowania gruntów w poszczególnych gminach powiatu ł czy skiego 21 Rysunek.4. Struktura zatrudnienia w powiecie ł czy skim ..................................................23 Rysunek 5. Struktura zatrudnienia w gminach powiatu ł czy skiego ..................................23 Rysunek 6. Drogi powiatu ł czy skiego ...............................................................................30 Rysunek 7. Schemat przepływu strumienia odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w 2002 r. ....................................................................................................................................37 Rysunek 8. Lokalizacja instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w powiecie ł czy skim .............................................................................................................................40 Rysunek.9. Zagospodarowanie odpadów z sektora gospodarczego ......................................50 Rysunek 10. Odpady z sektora gospodarczego według głównych działów gospodarki powiatu ł czy skiego...........................................................................................................................51 Rysunek 11. Prognozowana masa odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w latach 2003 – 20015..........................................................................................................................65 Rysunek 12. Schemat przepływu odpadów komunalnych w nowym systemie gospodarki odpadami................................................................................................................................76 Rysunek 13. Proces technologiczny ZUOK w Kolonii Stara Wie ......................................79 Rysunek 14. Schemat hali sortowni ZUOK w Kol. Stara Wie ............................................80 Rysunek 15. Schemat punktu gromadzenia odpadów ...........................................................84 Rysunek 16. Przepływ odpadów w latach 2002-2015. ........................................................109 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 5 SPIS TABEL ZAWARTYCH W TEK CIE Tabela 1 Podział administracyjny powiatu ł czy skiego ......................................................20 Tabela 2 Struktura u ytkowania gruntów w powiecie ł czy skim (w ha) ............................20 Tabela 3 Liczba ludno ci powiatu z prognoz na lata 2010 i 2020 .......................................22 Tabela 4 Struktura zatrudnienia powiatu ł czy skiego .........................................................22 Tabela 5 Gospodarka wodna w powiecie ł czy skim ...........................................................24 Tabela 6 Gospodarka ciekowa powiatu ł czy skiego..........................................................25 Tabela 7 Zaopatrzenie w ciepło w powiecie ł czy skim.......................................................26 Tabela 8 Zabudowa mieszkaniowa w powiecie ł czy skim. ................................................26 Tabela 9 Zestawienie zakładów przemysłowych i obiektów hodowlanych (wg danych uzyskanych z gmin) ...............................................................................................................28 Tabela 10. Sie dróg powiatu ł czy skiego...........................................................................30 Tabela 11 Rodzaje i ilo ci odpadów dla których nie ma obowi zku prowadzenia ewidencji odpadów.................................................................................................................................32 Tabela 12 Skład morfologiczny odpadów domowych i z obiektów infrastruktury...............33 Tabela 13 Wła ciwo ci paliwowe i nawozowe odpadów......................................................33 Tabela 14 Zestawienie firm prowadz cych na terenie powiatu ł czy skiego działalno z zakresu zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych...............35 Tabela 15 Jednostkowe stawki opłat dla głównych rodzajów odpadów i głównych posiadaczy odpadów w 2002r wg danych z bazy Urz du Marszałkowskiego w Lublinie ......................35 Tabela 16 Główni posiadacze odpadów komunalnych w 2002 r. (według Urz du Marszałkowskiego) ................................................................................................................36 Tabela 17 Ilo zebranych odpadów komunalnych wg PGKiM w Ł cznej i danych z ankietyzacji gmin za 2002r. ...................................................................................................36 Tabela 18 Strumie odpadów komunalnych..........................................................................38 Tabela 19 Pojemniki do gromadzenia odpadów....................................................................39 Tabela 20 Wykaz składowisk odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim wg Raportu WIO Lublin 2003 r. .............................................................................................................40 Tabela 21 „Dzikie” wysypiska odpadów...............................................................................46 Tabela 22 Ilo i sposób zagospodarowania osadów ciekowych.........................................47 Tabela 23 Ilo odpadów w sektorze gospodarczym (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) ....................................................................................................................................48 Tabela.24 Masa odpadów wytworzonych na obszarze pow. ł czy skiego w roku 2002 według grup głównych (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet)...................................50 Tabela 25 Sposób zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego na terenie powiatu ł czy skiego wg poszczególnych gał zi przemysłu (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) ....................................................................................................................................51 Tabela 26 Sposób zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego wg gmin (2002 r.)51 Tabela. 27 Gospodarka odpadami niebezpiecznymi głównych producentów odpadów przemysłowych w roku 2002 (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) .........................52 Tabela 28 Ilo odpadów wytworzonych w jednostkach usług medycznych (wg WIO , Zakł. Usług Niemedycznych PSK 4) ..............................................................................................53 Tabela 29 Orientacyjna masa odpadów medycznych z pozostałych placówek medycznych53 Tabela 30 Sposób zagospodarowania odpadów pochodzenia zwierz cego wg głównych wytwórców.............................................................................................................................54 Tabela 31 Ilo wytworzonych oraz sposób zagospodarowanie odpadów górniczych .........56 Tabela. 32 Charakterystyka składowiska odpadów KWK „Bogdanka” (WIO 2002 r, PGO w LW Bogdanka 2003 r) ...........................................................................................................57 Tabela 33 Wykaz podmiotów gospodarczych prowadz cych w powiecie ł czy skim działalno w zakresie zbierania i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych w 2002 r. .58 6 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 34 rednie procentowe zmiany warto ci wska nika emisji odpadów obliczone na podstawie KPGO (M.P. z 2003 r. nr 11, poz. 159)................................................................63 Tabela 35. Prognoza ilo ci odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w latach 20032015........................................................................................................................................64 Tabela 36. Prognoza zmiany strumienia odpadów komunalnych .........................................65 Tabela 37 Prognoza ilo ci odpadów organicznych wyst puj cych w odpadach komunalnych ................................................................................................................................................66 Tabela 38 Prognoza ilo ci wytworzonych w powiecie ł czy skim odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych do 2015 r. .......................................67 Tabela 39 Prognoza ilo ci odpadów opakowaniowych wytwarzanych w Ł cznej [Mg/rok]67 Tabela 40 Prognoza ilo ci odpadów opakowaniowych wytwarzanych w obszarach wiejskich powiatu ł czy skiego [Mg/rok] .............................................................................................68 Tabela 41. Zakładane poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (wg Rozporz dzenia RM z dn. 29.05.2003 r.) ..............................................................................68 Tabela 42 Ilo odpadów opakowaniowych przewidzianych do odzysku w mie cie Ł czna [Mg/rok].................................................................................................................................68 Tabela 43 Ilo odpadów opakowaniowych przewidzianych do odzysku w terenach wiejskich [Mg/rok].................................................................................................................................69 Tabela 44 Plany inwestycyjne zwi zane z gospodark ciekow , prognoza ilo ci osadów ciekowych.............................................................................................................................69 Tabela 45 Opcje zagospodarowania odpadów biodegradowalnych poza składowaniem (wg KPGO) ...................................................................................................................................86 Tabela 46 Przewidywany czas u ytkowania składowisk gminnych......................................88 Tabela 47. Szacunkowe ilo ci odpadów przewidzianych do składowania oraz niezb dn pojemno składowania przy zastosowaniu ró nych sposobów zag szczenia......................88 Tabela 48 Dopuszczalna ilo ci odpadów biodegradowalnych (wg KPGO)..........................95 Tabela 49 Zakładany odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w stosunku do 2002 r. (wg KPGO)........................................................................................96 Tabela 50 Koszty zbiórki (wg KPGO)...................................................................................96 Tabela 51 Jednostkowe koszty transportu (wg KPGO).........................................................97 Tabela 52 Koszty odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w ró nych technologiach (wg KPGO) ...................................................................................................................................97 Tabela 53 Nakłady inwestycyjne wybranych obiektów (wg KPGO)....................................97 Tabela 54 Koszty odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych (wg KPGO) ................................................................................................98 Tabela 55 Przybli one koszty inwestycyjne i harmonogram realizacji przedsi wzi .........99 Tabela 56 Przybli one koszty działa nieinwestycyjnych i harmonogram realizacji przedsi wzi .........................................................................................................................99 Tabela 57 rednie koszty eksploatacyjne zbiórki odpadów niesegregowanych oraz frakcji organicznej i frakcji „suchej”(zł/rok)...................................................................................100 Tabela 58 rednie koszty transportu odpadów niesegregowanych oraz frakcji organicznej i frakcji „suchej”(zł/rok) ........................................................................................................101 Tabela 59 rednie koszty odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w ró nych technologiach ..............................................................................................................................................102 Tabela 60 Porównanie kosztów zbiórki, transportu i sortowania odpadów niesegregowanych oraz odpadów ze zbiórki selektywnej dwupojemnikowej ...................................................103 Tabela 61 rednie szacunkowe koszty eksploatacyjne odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych.......................................................104 Tabela 62 rednie koszty eksploatacyjne zbiorki, transportu odzysku lub unieszkodliwiania odpadów frakcji organicznej i frakcji „suchej” (w zł/rok)...................................................105 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 7 Tabela 63 rednie szacunkowe koszty eksploatacyjne systemu uwzgl dniaj cego wszystkie wytwarzane na terenie powiatu ł czy skiego odpady (zł/rok) ............................................106 Tabela 64 Zmiany przepływu odpadów w powiecie ł czy skim w latach 2002-2015 .......108 Tabela 65 Zestawienie kosztów działa przewidzianych w planie .....................................110 Tabela 66 Wska niki monitorowania planu gospodarki odpadami.....................................119 Tabela 67 Tematy szkole dla mieszka ców powiatu.........................................................121 Tabela 68 Instytucje i jednostki współpracuj ce z CEE......................................................123 DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA Składowiska odpadów 1. Składowisko w m. Dratów Kolonia (gm. Ludwin) 2. Składowisko w Wólce Cycowskiej (gm. Cyców) 3. Składowisko w Kolonii Stara Wie (gm. Ł czna i Puchaczów) a) niecka I - przeznaczona do rekultywacji obiektu b) niecka II - nowa niecka przeznaczona na odpady balastowe, składowa cz ZUOK w Kol. Stara Wie „Dzikie” wysypiska 1. W miejscowo ci wierszczów o powierzchni ok. 0,3 ha (gm. Cyców) 2. W miejscowo ci Kol. Ostrówek o powierzchni ok. 0,05 ha (gm. Milejów) 3. W miejscowo ci Jasieniec o powierzchni ok. 0,05 ha (gm. Puchaczów) Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie 1. Uzbrojenie terenu pod budow ZUOK 2. Widok zewn trzny hali w okresie budowy 3. Monta sita b bnowego 4. Boksy na pojemniki z surowcami wtórnymi i problemowymi Lubelski W giel „BOGDANKA”S.A. w Bogdance gm. Puchaczów - najwi kszy zakład regionu, wytwórca najwi kszej ilo ci odpadów z sektora gospodarczego 1. Widok ogólny zakładu 2. Składowisko odpadów przemysłowych - hałda odpadów przeróbczych z produkcji w gla kamiennego Zakład Ceramiki Budowlanej „Ekoklinkier” S.A. w Bogdance gm. Puchaczów - zakład wykorzystuj cy odpady górnicze do produkcji cegły klinkierowej Obszar cz ciowo zrekultywowany po składowisku odpadów w Jawidzu (gm. Spiczyn) o powierzchni ok. 18ha. ZAŁ CZNIK GRAFICZNY Mapa dokumentacyjna w skali 1:25 000 (do wgl du w Starostwie Powiatowym w Ł cznej) OBJA NIENIA U YTYCH W TEK CIE SKRÓTÓW CEE – Centrum Edukacji Ekologicznej, GZWP – Główny Zbiornik Wód Podziemnych. IUNiG – Instytut Uprawy Nawo enia i Gleboznawstwa w Puławach, KP7 – kontenery na odpady o pojemno ci 7 m3, KPGO – Krajowy Plan Gospodarki Odpadami, MB – oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna, NFO iGW - Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej PET – opakowania z politereftalenu etylenu, 8 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego PGO – Plan Gospodarki Odpadami, PKB – produkt krajowy brutto, SGO – System Gospodarki Odpadami SIGOP – System Informatyczny Gospodarki Odpadami w Polsce, US – Urz d Statystyczny, WIO – Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska ZZO – Zakład Zagospodarowania Odpadów 9 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego STRESZCZENIE Konieczno opracowania Planu gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego wynika z ustawy o odpadach z dnia 27.04.2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z pó n. zm.). Ustawa w rozdziale 3, art.14-16 nakłada obowi zek opracowania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Powiat ł czy ski poło ony jest w centralnej cz ci województwa lubelskiego i graniczy z powiatami: lubartowskim, parczewskim, włodawskim, chełmskim, widnickim i lubelskim. Powierzchnia powiatu wynosi 633,6 km2 co stanowi 2,5% powierzchni województwa lubelskiego. Z ogólnej powierzchni powiatu około 87 % zajmuj u ytki rolne i lasy. Pozostałe 13 % stanowi tereny zabudowy wiejskiej i miejskiej, tereny przemysłowe, drogi, wody oraz nieu ytki i obszary zdegradowane. W powiecie ł czy skim w 2002 r. zamieszkiwało 57 681 osób. Liczba ludno ci powiatu stanowi 2,6 % ludno ci województwa. G sto zaludnienia wynosi około 91 M/km2. Główny o rodek stanowi miasto Ł czna. Wg Raportu….. (9) w powiecie ł czy skim w 2002 r. zło ono na składowiskach 8 941,2 Mg odpadów komunalnych. Przeprowadzona analiza gospodarki odpadami w poszczególnych gminach wykazała, e nie wszystkie wytwarzane odpady komunalne s odbierane od mieszka ców, ponadto cz odpadów trafia do rodowiska na tzw. „dzikie” wysypiska. W oparciu o informacje z gmin oraz zało enia z Krajowego Planu Gospodarki Odpadami obliczono, e ilo odpadów wytworzonych w powiecie ł czy skim w 2002 r. wynosi ok. 10 432 Mg odpadów, co w przeliczeniu na jednego mieszka ca daje ok. 181 kg/rok. W oparciu o dane prognostyczne liczby mieszka ców oraz prognoz zmian wska nika emisji odpadów zamieszczon w KPGO obliczono prognozowan ilo odpadów komunalnych wytworzonych w powiecie ł czy skim do 2015 r. Ilo odpadów komunalnych wytworzonych w 2002 i prognozowan na lata 2007 i 2015 przedstawia tabela A. Zdecydowana wi kszo odpadów powstaje w mie cie Ł czna (w kolejnych latach ok.65 – 69%). Tabela A. Ilo ł czy skim wszystkich odpadów komunalnych wytwarzanych w 2002, 2007 i 2015 r. w powiecie Wyszczególnienie Ł czna Gminy wiejskie Razem 2002 r. 2007 r. Mg/r. (%) 2015 r. 6 825,98 (65,4%) 3 606,00 (34,6%) 10 431,98 (100%) 7 830,51 (66,74%) 3.901,95 (33,26%) 11 732,46 (100%) 9 212,26 (69,28%) 4 084,66 (30,72%) 13 296,92( 100%) 10 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela B. Prognoza zmiany strumienia odpadów komunalnych wytwarzanych w 2002, 2007 i 2015 r. w powiecie ł czy skim Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Strumie odpadów Domowe organiczne Odpady zielone Papier i karton nieopakowaniowy Opakowania papierowe Opakowania kompozytowe Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe Opakowania z tworzyw sztucznych Odpady tekstylne Szkło nieopakowaniowe Opakowania szklane Metal Opakowania stalowe Opakowania aluminiowe Odpady mineralne Drobna frakcja popiołowa Odpady wielkogabarytowe Odpady budowlane Odpady niebezpieczne Razem Ilo odpadów wytworzonych w powiecie w 2002 r. [Mg] 1627,45 216,99 596,73 943,92 108,50 1041,57 368,89 254,97 48,82 786,60 254,97 97,65 27,12 433,99 1269,41 656,41 1611,18 86,80 10431,98 Prognozowana ilo odpadów [Mg] 2007r. 2015 r. 1744,16 238,33 639,16 1175,41 130,00 1088,75 449,58 276,25 54,17 915,41 265,42 108,33 32,50 455,00 1159,16 763,75 2139,58 97,50 11732,46 1752,39 257,56 641,36 1661,48 186,85 974,67 616,11 287,86 60,60 1116,07 257,56 131,30 35,35 484,81 893,87 732,26 3120,96 90,90 13301,97 Gospodarka odpadami komunalnymi w powiecie ł czy skim jest na wst pnym etapie jej organizacji. Aktualnie prowadzona jest w sposób typowy dla tego typu jednostek administracyjnych. Odpady komunalne gromadzone s w miejscu powstawania a nast pnie wywo one na składowiska odpadów. Cz mieszka ców ma podpisane umowy na odbiór odpadów bezpo rednio z posesji, na przewa aj cym obszarze gmin odpady s gromadzone w du ych kontenerach, sk d odbierane s przez specjalistyczne firmy i wywo one na składowiska. Zorganizowan zbiórk odpadów komunalnych od mieszka ców w powiecie ł czy skim obj tych jest około 76 % mieszka ców powiatu. W powiecie nie ma zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych. W gminie Spiczyn pozyskano około 50 Mg (2002 r.) surowców wtórnych; poza tym nie prowadzi si zorganizowanego odzysku surowców. Niewielkie ilo ci odpadów z tworzyw sztucznych (butelek PET), makulatury, szkła, aluminium - zbierane na terenie gmin, nie s ewidencjonowane. Wytworzone odpady deponowane s na składowiskach zlokalizowanych w Kol. Stara Wie (2 niecki), Dratów Kolonia i Wólka Cycowska. Składowisko w Wólce Cycowskiej nie spełnia wymogów ochrony rodowiska, jego modernizacja byłaby kosztowna i nieopłacalna; natomiast niecka I w Kol. Stara Wie jest przepełniona. Oba te składowiska przeznaczone s do zamkni cia i rekultywacji. Składowisko w miejscowo ci Dratów Kolonia (gm. Ludwin) spełnia wymogi stawiane tego typu obiektom, jego okres ekspolatacji okre lono na 21 lat (do 2017 r. - przy obecnej ilo ci odpadów kierowanych na składowisko), natomiast nowa II niecka w Kol. Stara Wie b dzie funkcjonowała jako składowisko odpadów balastowych przy ZUOK Stara Wie . Jego pojemno wyczerpie si około 2008 r., w przypadku kierowania do ZUOK a nast pnie na to 11 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego składowisko wszystkich odpadów z terenu powiatu. Aby wydłu y okres eksploatacji składowiska nale y wykorzysta pras do zgniatania odpadów balastowych przed zło eniem ich na składowisko. Tabela C. Wykaz czynnych składowisk komunalnych powiatu ł czy skiego Gmina Lp. Miejscowo Ł czna Kol. 1 Stara Wie 2 3 Cyców Wólka Cycowska Ludwin Dratów Kolonia Nazwa przedsi b. eksploatuj cego Pojemno składowiska (m3) PGKiM w Ł cznej 33 000 (I niecka) 50 460 (II niecka) Urz d Gminy w Cycowie Urz d Gminy w Ludwinie Razem Powierz chnia składowi ska (ha) Ilo Przewidywany nagromadzonyc okres eksploatacji h odpadów składowiska do ko ca roku 2002 Mg Ilo zło ona w roku 2002 Mg Stopie wypełnienia (%) 2002 r. 2,9 I niecka do 2003r., II niecka do 2008r. * 35 801,0 7 540,0 100-I niecka, II w trakcie budowy 22 500 0,75 do 2004r. 5 262,4 291,2 90 47 700 2,61 43 019,5** (m3) 1 110,0 45 153 660 6,26 I niecka do 2008r., II niecka do 2017r. *Okres eksploatacji w przypadku składowania wszystkich odpadów z terenu powiatu **Dane z UG Ludwin 8941,2 Obecny system gospodarki odpadami w nie spełnia potrzeb regionu, o czym wiadcz wci powstaj ce nowe „dzikie” wysypiska. Nie spełnia te wymogów prawnych i technologicznych. W wyniku działalno ci gospodarczej, powstaj ró norodne rodzaje odpadów. Za sektor gospodarczy uwa a si poszczególne bran e przemysłu, rolnictwo, rzemiosło i usługi. Z danych otrzymanych z Urz du Marszałkowskiego, WIO Lublin i informacji uzyskanych bezpo rednio od wytwórców wynika, e w 2002 r. w powiecie ł czy skim w sektorze gospodarczym wytworzono 1 871 182,068 Mg odpadów. Tabela D. Masa odpadów wytworzonych na obszarze pow. ł czy skiego w roku 2002 według grup głównych Grupa Nazwa odpadu Mg 09 Odpady powstaj ce przy poszukiwaniu wydobyciu fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, le nictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa ywno ci Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz wysokotemperaturowej przeróbki w gla Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania zwi zków nieorganicznych Odpady z produkcji , przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich Odpady z przemysłu fotograficznego 10 Odpady nieorganiczne z procesów termicznych 12 Odpady z kształtowania i powierzchniowej obróbki metali i tworzyw sztucznych oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wył czeniem olejów jadalnych oraz grup 05 ,12, 19 Odpady opakowa , sorbentów, tkanin, materiałów filtracyjnych i ochronnych nie uj te w innych grupach Odpady ró ne nie uj te w innych grupach 01 02 05 06 08 13 15 16 17 18 19 20 Odpady z budowy, remontów i demonta u obiektów budowlanych oraz drogowych Odpady z działalno ci słu b medycznych i weterynaryjnych oraz zwi zanych z nimi bada Odpady z urz dze do likwidacji i neutralizacji odpadów oraz oczyszczenia cieków i gospodarki wodnej Odpady komunalne Razem 1 808 447,0 40 301,42 5,0 1,120 1,00 0,936 12 921,50 90,50 34,731 85,217 1,736 8 887,16 7,938 148,81 248,0 1 871 182,068 12 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego W tej ilo ci jest 248,0 Mg odpadów o charakterze komunalnych (z grupy 20). Dominuj cym wytwórc odpadów przemysłowych w powiecie jest kopalnia Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. w Bogdance .W 2002 r. kopalnia wytworzyła 1 808 447,00 Mg odpadów pow glowych (nr kodu 010412). Stanowi to ok. 97% wszystkich odpadów z sektora gospodarczego wytworzonych w powiecie ł czy skim. W masie odpadów przemysłowych znajduje si 69,752 Mg odpadów niebezpiecznych, co stanowi ok. 0,004 %. Najwi cej odpadów niebezpiecznych wytwarza kopalnia Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. w Bogdance – 31,70 Mg Nie wszystkie jednostki usług medycznych z terenu powiatu składaj do Marszałka Województwa informacje o ilo ci wytwarzanych odpadów medycznych. W wykazie Urz du Marszałkowskiego i WIO Lublin znajduj si jedynie dane z ZOZ w Ł cznej (8,874 Mg – odpady z grupy 09 i 18). Odpady z Zakładów Opieki Zdrowotnej oraz o rodków zdrowia i gabinetów lekarskich, które nie s odzyskiwane, wywo one s do Zakładu Usług Niemedycznych (spalarni) przy PSK 4 w Lublinie. W ewidencji Marszałka Województwa nie ma te danych o ilo ci padłych zwierz t hodowlanych. Według Powiatowej Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa w Ł cznej, która prowadzi spis zwierz t (prze uwaczy) w 2003 r. w powiecie ł czy skim, mieszka cy zgłosili ok.100 „zdarze ” zwierz t padłych i ubitych. Padłe zwierz ta wywo one s do zakładu utylizacji w Zastawiu (powiat puławski). Brak jest ewidencji innych zwierz t (trzoda, drób) padłych w gospodarstwach rolnych oraz rozwi za dotycz cych ich unieszkodliwiania. Gospodarka odpadami przemysłowymi prowadzona jest indywidualnie przez wytwórców odpadów. Odpady w zakładach i obiektach przemysłowych zbierane s selektywnie. Odpady przemysłowe gromadzone s w pojemnikach stoj cych w wyznaczonych miejscach na terenie zakładów. Zebrane selektywnie odpady przemysłowe, je eli nie s wykorzystywane w zakładach lub sprzedawane na terenie powiatu, s odbierane przez specjalistyczne firmy i wywo one poza granice powiatu w celu przeróbki b d unieszkodliwiania. Niesegregowane odpady komunalne powstaj ce w zakładach s gromadzone w kontenerach i pojemnikach, a nast pnie wywo one na składowiska odpadów komunalnych. Tabela E przedstawia sposoby zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego powiatu ł czy skiego według gmin. Tabela E. Sposób zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego wg. gmin w 2002 r. Ilo Gmina miasto i gmina Ł czna gmina Milejów gmina Puchaczów gmina Cyców gmina Ludwin Razem odpadów( Mg) wytworzonych magazynowa nych odzyskanych 30 582,28 12508,30 1 827 915,49 150,0 26,0 130,9 6,0 1 194,166 - 30 195,393 12 480,20 1 826 718,8 120,0 25,0 1871182,068 1331,066 1869539,393 unieszkodli wionych poza składowaniem 255,989 0,1 2,52 30,0 1,0 289,609 składowa nych 22,0 - 22,0 Na terenie powiatu funkcjonuje 1 składowisko odpadów przemysłowych kopalni Lubelski W giel „Bogdanka” zlokalizowane na terenie zakładu. Gromadzone na nim odpady pochodz z wydobywania i uszlachetniania w gla kamiennego. 13 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela. F. Charakterystyka składowiska odpadów kopalni LW „Bogdanka” (WIO 2003 r., PGO LW „Bogdanka” 2003 r.) Lokalizacja składowiska Bogdanka Jednostka eksploatuj ca składowisko Ilo odpadów Ilo odpadów składowanych w roku nagromadzonych na (Mg) koniec 2002 r. (Mg) 2001 2002 Lubelski W giel 17 880 „Bogdanka” S.A. - 7 806 727 Typ składowi ska Powierzchnia obecna docelowa (ha) Pojemno (tys. m3) nadpozio mowe 55,4 87,95 16 900,0 Zmiany w ilo ci i jako ci odpadów wytwarzanych w sektorze gospodarczym w perspektywie do 2015 roku b d zale ały od trudnego do przewidzenia rozwoju gospodarczego, wprowadzania coraz nowszych technologii niskoodpadowych i bezodpadowych. KPGO zakłada, e w najbli szych latach, do 2007 r. utrzyma si lub nieznacznie wzro nie poziom wytwarzania odpadów. W dalszej przyszło ci, w latach 2008 – 2015 przy braku du ych nakładów kapitałowych, w wyniku wprowadzania zasad minimalizacji odpadów w sektorze gospodarczym mo e nast pi 5 %– 25% spadek ilo ci wytwarzanych odpadów. Na ilo odpadów przemysłowych w powiecie ł czy skim rzutuj głównie odpady górnicze kopalni w gla Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. w Bogdance, które stanowi ponad 97 % wszystkich wytwarzanych odpadów. Według Planu Gospodarki Odpadami kopalni obejmuj cego okres do 2015 roku przewidywany uzysk odpadów górniczych wynosi około 1,8 – 2,3 mln Mg rocznie, z których składowanych b dzie do 10 %. Według planu rocznie zagospodarowanych b dzie około 1 800 000 Mg odpadów wydobywczych, które przeznaczone b d do produkcji materiałów budowlanych, remontu (podbudowy) dróg lokalnych i niwelacji terenu (rekultywacja wyrobisk po surowcach mineralnych). Podstawowym celem modernizacji gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim jest wdro enie funkcjonowania na terenie całego powiatu prawidłowych zasad gospodarowania odpadami oraz zapewnianie samowystarczalno ci w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i dostosowanie jej do obecnych wymogów prawnych i technologicznych. Modernizacja gospodarki odpadami jest procesem trudnym, wymagaj cym du ych nakładów finansowych oraz akceptacji społecznej dla rozwi za przyj tych w planie, dlatego realizacja nowego systemu przebiega b dzie etapowo. Aby zrealizowa podstawowe zało enie planu wyznaczono nast puj ce cele zgrupowane w dwa przedziały czasowe. Cele krótkoterminowe 2004 - 2007 1. uruchomienie i pełne wyposa enie Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie , 2. wdro enie na terenie wszystkich gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego funkcjonowania Art. 6 Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 roku o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz. 622– tekst ost. zm. Dz. U. Nr 7, poz. 78 z 2003r.), 3. wyeliminowanie niekontrolowanego wprowadzania odpadów komunalnych do rodowiska dzi ki obj ciu wszystkich mieszka ców zorganizowan zbiórk odpadów, 4. wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów ulegaj cych biodegradacji i odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych, 5. zorganizowanie zbiórki odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, 14 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 6. osi gni cie zakładanych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych oraz odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych (ze strumienia odpadów komunalnych), 7. redukcja ilo ci kierowanych na składowiska odpadów ulegaj cych biodegradacji do limitów okre lonych w KPGO, 8. podniesienie wiadomo ci ekologicznej obywateli i uzyskanie społecznej akceptacji dla procesów budowy wła ciwego systemu gospodarki odpadami, Cele długoterminowe 2008 - 2015 1. dalsza organizacja i udoskonalanie ponadlokalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, 2. dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów, 3. intensyfikacja odzysku i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w grupie odpadów komunalnych. 4. kontynuacja akcji szkole i podnoszenia wiadomo ci ekologicznej społecze stwa. Podstawowe cele gospodarki odpadami przemysłowymi na lata 2004 - 2015 to: 1. zmniejszenie ilo ci wytwarzanych odpadów, 2. zwi kszenie stopnia ich wykorzystania, 3. osi gni cie wymaganych rozporz dzeniem poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych, 4. unieszkodliwienie odpadów zawieraj cych azbest i PCB w sposób bezpieczny dla rodowiska, 5. eliminacja zagro e ze strony odpadów zwierz cych (rozwi zanie problemu padłych zwierz t). Realizacj zało onych celów zapewni nast puj ce działania: 1. Wdro enie na terenie wszystkich gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego funkcjonowania Art.6 Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 roku o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz.U. Nr 132, poz. 622– tekst ost. zm. Dz. U. Nr 7, poz. 78 z r.2003) okre laj cego obowi zek wła ciciela nieruchomo ci korzystania z usług zakładu lub przedsi biorcy posiadaj cego zezwolenie na prowadzenie działalno ci w zakresie odbierania odpadów komunalnych od wła cicieli nieruchomo ci oraz udokumentowania ich posiadaniem umów i dowodów płacenia rachunków. 2. Wprowadzenie odpowiednich zapisów wynikaj cych z planu gospodarki odpadami do regulaminów utrzymania czysto ci i porz dku w gminach. 3. Wprowadzenie w całym powiecie zró nicowanych opłat za odpady zmieszane i posegregowane. 4. Wprowadzanie i rozwijanie selektywnej zbiórki odpadów w tym odpadów biodegradowalnych i niebezpiecznych. 5. Zapewnienie odbioru odpadów od wszystkich mieszka ców powiatu bezpo rednio z posesji. 6. Zorganizowanie usług odbioru odpadów budowlanych i wielkogabarytowych z gospodarstw domowych i placów budowy. 7. Uruchomienie w pełni wyposa onego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie . 8. Zorganizowanie Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów. 9. Budowa kompostowni. 10. Przeprowadzanie monitoringowych bada wła ciwo ci technologicznych odpadów w całym powiecie. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 15 11. Inwentaryzacja i likwidacja „dzikich” wysypisk. 12. Zamkni cie i rekultywacja le urz dzonego i niewła ciwie zlokalizowanego składowiska w Wólce Cycowskiej oraz składowisk w Kolonii Stara Wie i Dratowie Kolonii po ich wypełnieniu. 13. Rozwi zanie problemu padłych zwierz t (innych ni prze uwacze) – odbiór przez specjalistyczne firmy po uprzednim zgłoszeniu, ewentualnie urz dzenie grzebowiska na terenie powiatu. 14. Inwentaryzacja urz dze technicznych zawieraj cych PCB i rozwi zanie problemu usuwania odpadów zawieraj cymi azbest. 15. Działania edukacyjne i gospodarcze maj ce na celu redukcj ilo ci powstaj cych odpadów oraz zapewnienie społecznej akceptacji dla form planu gospodarowania odpadami. Na terenie powiatu ł czy skiego organizacj prawidłowego systemu gospodarowania odpadami rozpocz to od budowy Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie , której uruchomienie planowane jest na pocz tek 2004 r. Wydajno zakładu została ustalona na poziomie - 14 000 Mg/rok (na jedn zmian ). Produktami finalnymi po segregacji b d : 1. produkty do zagospodarowania (surowce wtórne, frakcja organiczna do kompostowania, frakcja drobna na warstwy izolacyjne lub do dalszego przerobu), 2. produkty odpadowe do składowania (odpady balastowe), 3. produkty do utylizacji (odpady problemowe w tym niebezpieczne wysegregowane ze strumienia odpadów komunalnych skierowane do czasowego gromadzenia a nast pnie do utylizacji w specjalistycznych firmach). W I etapie budowy tego obiektu powstaje sortownia i nowa niecka składowiska na odpady balastowe, natomiast w II etapie po uzyskaniu rodków finansowych przewiduje si budow kompostowni pryzmowej (2005 - 2006 r.). termicznego unieszkodliwiania W perspektywie rozwa ana jest tak e mo liwo odpadów komunalnych w procesie pirolizy z mo liwo ci odzysku energii. Zamierzenie to byłoby realizowane przez Ł czy sk Energetyk S.A. w Bogdance. Realizacja i funkcjonowanie przewidzianych w PGO dla powiatu ł czy skiego inwestycji i przedsi wzi wi e si ze znacznymi nakładami finansowymi. Koszt budowy sortowni ZUOK i II niecki składowiska w Kolonii Stara Wie w 2003 r. wyniósł 3,5 mln zł (wg danych z UM Ł czna). Przewidywane koszty - inwestycyjne niezb dne, aby realizowa zaplanowane przedsi wzi cia to 13,01 mln. zł. W latach 2004-2007 niezb dne b dzie zarezerwowanie rodków finansowych w ilo ci 10,93 mln. zł. Oszacowane koszty inwestycyjne na jednego mieszka ca powiatu ł czy skiego to ok. 67 zł/mieszka ca/rok – dla lat 2004-2007. Sumaryczne koszty nieinwestycyjne w latach 2004-2007 wynios ok. 154,5 tys. zł. W przeliczeniu na jednego mieszka ca powiatu ł czy skiego jest to 0,57 zł/mieszka ca/rok - w latach 2004-2007. W tabeli G przedstawiono szacunkowe koszty eksploatacyjne, (zbiórka, transport, odzysk / unieszkodliwianie) uwzgl dniaj ce wszystkie wytwarzane na terenie powiatu ł czy skiego odpady komunalne (zł/rok), a w tabeli H zestawienie wszystkich kosztów jakie nale y ponie w zwi zku z wprowadzeniem planu gospodarki odpadami . 16 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela G Szacunkowe koszty eksploatacyjne systemu uwzgl dniaj cego wszystkie odpady wytwarzane na terenie powiatu ł czy skiego w latach 2004, 2007 i 2015 Koszty ogółem Na 1 mieszka ca Rok (zł) (zł) 2004 2007 2015 1072053,51 1133839,88 1263954,25 18,59 19,70 21,87 Tabela H Zestawienie kosztów działa przewidzianych w planie 2004 – 2007 r. 2008 – 2015 r. Koszty (zł) (zł) Koszty inwestycyjne Koszty pozainwestycyjne Koszty eksploatacyjne Razem 10,93 mln 154,5 tys. 5,38mln 16,46 mln. 2,08 mln 120 tys. 13,38 mln 15,58 mln. Suma 13,01 mln 274,5 tys. 18,76 mln 32,04 mln Jednostk odpowiedzialn za wdro enie i monitorowanie powiatowego planu gospodarki odpadami jest organ wykonawczy, czyli Zarz d Powiatu Ł czy skiego. W PGO woj. lubelskiego jak i KPGO zakłada si bardzo intensywne działanie informacyjno-edukacyjne, aby zach ci mieszka ców do zagospodarowania odpadów organicznych we własnym zakresie (kompostowanie) i selektywnej zbiórki do worków lub pojemników. Akceptacja społeczna dla rozwi za koniecznych do budowy nowego systemu gospodarki odpadami jest niezb dnym warunkiem osi gni cia oczekiwanych rezultatów. Zasadniczym zało eniem programu edukacji ekologicznej jest wyzwolenie w społecze stwie aktywno ci w godzeniu wymogów współczesnej cywilizacji i ochrony rodowiska naturalnego. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 17 1. WPROWADZENIE 1.1 Cel i zakres opracowania Konieczno opracowania Planu gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego wynika z ustawy z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628). Ustawa w rozdziale 3, art.14-16 nakłada obowi zek opracowania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim powiatowym i gminnym. Zgodnie z art. 5 ustawy o odpadach ka dy, kto podejmuje działania powoduj ce lub mog ce powodowa powstawanie odpadów powinien takie działania planowa , projektowa i prowadzi tak, aby: 1. zapobiega powstawaniu odpadów lub ogranicza ilo odpadów i ich negatywne oddziaływanie na rodowisko przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zako czeniu ich u ytkowania, 2. zapewni zgodny z zasadami ochrony rodowiska odzysk, je eli nie udało si zapobiec ich powstawaniu, 3. zapewni zgodne z zasadami ochrony rodowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało si zapobiec lub których nie udało si podda odzyskowi. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego, zgodnie z art. 14.1 ustawy o odpadach okre la: 1. aktualny stan gospodarki odpadami, 2. prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami w okresie 2004 - 2015, 3. działania zmierzaj ce do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami, cele i przewidywane zadania (na lata 2004 – 2007 i 2008 – 2015) 4. instrumenty finansowe słu ce realizacji zamierzonych celów, 5. system monitoringu i realizacji zamierzonych celów. Zgodnie z art. 15.3 ustawy o odpadach powiatowy plan gospodarki odpadami zawiera w szczególno ci: 1. rodzaj ilo i ródła pochodzenia odpadów, które maj by poddane procesom odzysku lub unieszkodliwiania, 2. rozmieszczenie istniej cych instalacji i urz dze do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, wraz z wykazem podmiotów prowadz cych działalno w tym zakresie, 3. działania zmierzaj ce do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczenia ilo ci odpadów i ich negatywnego oddziaływania na rodowisko oraz prawidłowego post powania z nimi, w tym ograniczenia ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowisko, 4. projektowany system gospodarowania odpadami. Szczegółowy zakres, sposób oraz form sporz dzania powiatowego planu gospodarki odpadami okre la Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie sporz dzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620. z dnia 9.04.2003 r) Projekt planu powiatowego jest opracowany przez zarz d powiatu i podlega zaopiniowaniu przez zarz d województwa oraz organy wykonawcze gmin z terenu powiatu (art. 14 ust. 7 ustawy o odpadach). Organy te udzielaj opinii w terminie nie dłu szym ni 2 miesi ce od dnia otrzymania projektu. Nieudzielanie opinii w tym terminie uznaje si za 18 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego opinie pozytywn (art. 14, ust. 8). Po zaopiniowaniu projektu planu Rada Powiatu Ł czy skiego przyjmie uchwał Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego. Zarz d powiatu składa co 2 lata radzie powiatu sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami. Plan winien by aktualizowany nie rzadziej ni co 4 lata (art. 14 ust.13 i 14). Plan Gospodarki Odpadami dla powiatu ł czy skiego opracowano zgodnie z wytycznymi zawartymi w Rozporz dzeniu Ministra rodowiska. w sprawie sporz dzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz. 620. z dnia 9.04.2003 r). W planie uwzgl dniono równie yczenia Zleceniodawcy zawarte w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, która to stanowiła zał cznik do umowy zawartej z Zarz dem Powiatu Ł czy skiego. Niniejszy plan jest integraln cz ci Programu Ochrony rodowiska dla powiatu ł czy skiego. 1.2 Powiatowy plan gospodarki odpadami a inne dokumenty planistyczne Plan Gospodarki Odpadami dla powiatu ł czy skiego powi zany jest z nast puj cymi dokumentami planistycznymi: 1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (M.P. z 2003 r. Nr 11, poz.159), 2. Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego (przyj ty uchwał Nr IX/134/03 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 16 czerwca 2003 r.), 3. Plany zagospodarowania przestrzennego gmin powiatu ł czy skiego, 4. Strategia rozwoju województwa lubelskiego, 5. Strategia rozwoju powiatu ł czy skiego. W niniejszym planie uwzgl dniono obowi zuj ce cele ochrony rodowiska przed odpadami wyznaczone przez dyrektywy UE oraz okre lone w dokumentach strategicznych opracowanych na szczeblu krajowym: KPGO, Strategia Zrównowa onego Rozwoju Polski do 2025r (II polityka Ekologiczna Pa stwa), Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest stosowanych na terytorium Polski. Dokumentami nadrz dnym wobec powiatowego planu gospodarki odpadami s wojewódzki i krajowy plan gospodarki odpadami. Wszelkie ustalenia i zalecenia w nich zawarte s dla niniejszego planu wi ce. Ustawa – Prawo ochrony rodowiska i ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym nie okre laj bezpo redniego obowi zku przeniesienia ustale planu gospodarki odpadami do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Plan gospodarki odpadami okre la jednak wytyczne dla tre ci miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku wyznaczonego obszaru dla obiektów gospodarki odpadami w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego realizacja obiektu wymaga wprowadzenia zmiany w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Warunkiem realizacji zada samorz dowych jest wprowadzenie ich do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Realizacja obiektu inwestycyjnego odbywa si na podstawie istniej cego planu zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o pozwoleniu na budow . Lokalizacja nowych inwestycji nast puje na drodze negocjacji z gmin . Władze powiatowe mog prowadzi negocjacje zarówno z władzami gminy jak i z lokaln społeczno ci w sprawie wprowadzenia projektowanych obiektów do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Poszczególne gminy najcz ciej nie chc lokalizowania u siebie obiektów gospodarki odpadami. Powiat ma szans spojrzenia na problem z perspektywy niezale no ci od społeczno ci lokalnej danej gminy. 19 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU Ł CZNA 2.1 Podział administracyjny Powiat ł czy ski znajduje si w centralnej cz ci województwa lubelskiego i graniczy z powiatami: lubartowskim, parczewskim, włodawskim, chełmskim, widnickim i lubelskim. Powierzchnia powiatu wynosi 633,6 km2 co stanowi 2,5% powierzchni województwa lubelskiego. Spo ród 20 powiatów województwa lubelskiego, pod wzgl dem wielko ci powierzchni powiat ł czy ski zajmuje 18 miejsce. Podział administracyjny powiatu ł czy skiego powia t parcze wski jez.Zagł bocze powiat lubartowski jez.Mytycze jez.Łukie jez.Krzcze j.Piaseczno j .Bikcze j. U ciwierz pow iat wło daw ski Ludwin Spiczyn j.Dratów po wi at Puchaczów lub els k Cyców Ł czna i t wia po k nic wid t wia po Milejów i 0 ski ełm h c 5 km granica powiatu granice gmin Ł czna granice administracyjne miasta Lublin , Zamo Chełm PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU Ł CZY SKIEGO Rysunek. 1 Podział administracyjny powiatu ł czy skiego W obr bie powiatu ł czy skiego wyst puje 6 gmin. Nale do nich gminy wiejskie: Cyców, Ludwin, Milejów, Puchaczów, Spiczyn oraz gmina miejsko - wiejska Ł czna. W powiecie ł czy skim znajduje si 1 miasto oraz 123 wsie, w obr bie których wyró niono 113 sołectw. Poni sza tabela przedstawia podział administracyjny powiatu ł czy skiego. 20 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 1 Podział administracyjny powiatu ł czy skiego Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Gmina Powierzchnia(ha) Liczba sołectw 14787 12051 11566 9170 8309 5579 1901 63 363 21 21 24 17 13 17 113 gm. Cyców gm. Ludwin gm. Milejów gm. Puchaczów gm. Spiczyn gm. Ł czna w tym m. Ł czna Powierzchnia powiatu Liczba miejscowo ci 30 21 24 16 13 18 1 123 Z przedstawionej tabeli wynika, e najwi ksz gmin w powiecie jest gmina Cyców, najmniejsz za gmina Ł czna. 2.2 Struktura u ytkowania gruntów Z ogólnej powierzchni powiatu około 87 % zajmuj u ytki rolne i lasy. Pozostałe 13 % stanowi tereny zabudowy wiejskiej i miejskiej, tereny przemysłowe, drogi, wody oraz nieu ytki i obszary zdegradowane. Struktur u ytkowania gruntu w powiecie przedstawia poni sza tabela 2. Tabela 2. Struktura u ytkowania gruntów w powiecie ł czy skim (w ha) Lp. 1. 2. 3. 4. 5. U ytkowanie gruntów Powiat ł czy ski U ytki rolne Lasy Tereny przemysłowe Tereny zdegradowane, nieu ytki Inne (zabudowa, drogi, wody) Powierzchnia ogółem 47399 8306 668 685 6305 63363 Procentowy udział u ytkowanych gruntów w powiecie oraz w obr bie gmin przedstawiono na wykresach (ryc.2 i 3). Struktura u ytkowania gruntów w powiecie ł czy skim 1% 1% 10% 13% 75% u ytki rolne tereny przemysłow e pozostałe grunty i nieu ytki lasy zdegradow ane Rysunek.2 Struktura u ytkowania gruntów w powiecie ł czy skim Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 21 Struktura u ytkowania gruntu w gminach powiatu ł czy skiego 100% 80% 0% powiat m. Ł czna gm. Ł czna gm. Spiczyn gm. Milejów gm. Ludwin 20% gm. Cyców 40% gm. Puchaczów 60% u ytki rolne lasy tereny przemysłowe zdegradowane i nieu ytki pozostałe grunty ( zabudowa, drogi, wody) Rysunek. 3. Struktura u ytkowania gruntów w poszczególnych gminach powiatu ł czy skiego 2.3 Demografia W powiecie ł czy skim w 2002 r. zamieszkiwało 57 681 osób, co pod wzgl dem liczby ludno ci umieszcza go na 17. miejscu w województwie. Liczba ludno ci powiatu stanowi 2,6 % ludno ci województwa. G sto zaludnienia wynosi około 91 M/km2 a przyrost naturalny na 1000 ludno ci 1,17 (US dane za 2001r.). Liczba ludno ci w gminach waha si od około 4800 do 9300 w ci gu roku, jednak w przypadku gminy Ludwin liczba ta wzrasta do około 20 000 w sezonie letnim ze wzgl du na atrakcyjno turystyczn obszaru. Liczba ludno ci jedynego w powiecie miasta Ł czna stanowi blisko 40% całej liczby ludno ci powiatu. Od roku 1995 wzrosła ona o około 430 osób (roczniki US w Lublinie), wykazuj c ostatnio niewielk tendencj spadkow . Z prognozy demograficznej na lata 2010r. i 2020r. wynika, e liczba ludno ci miasta nie zmieni si w istotny sposób, natomiast w gminach Cyców, Ludwin i Milejów nast pi wzrost liczby mieszka ców, za w gminach Spiczyn nast pi jej spadek w stosunku do liczby ludno ci w 2002r. W gminie Puchaczów po znacznym (15%) spadku w latach 2003 - 2010 przewidywany jest wzrost liczby ludno ci około 2020r. do poziomu z roku 2002. W skali całego powiatu ł czy skiego liczba ludno ci równie nie ulegnie istotnym zmianom, do roku 2010 nieznacznie spadnie a nast pnie wzro nie około 2%. 22 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 3 Liczba ludno ci powiatu z prognoz na lata 2010 i 2020 Przyrost liczby ludno ci w stosunku do 2002 r. (%) Ludno Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Gmina gm. Cyców gm. Ludwin gm. Milejów* gm. Puchaczów gm. Spiczyn gm. Ł czna w tym m. Ł czna Ogółem *dane z roku 2003 (UG w Milejowie) 1 dane szacunkowe 2002 r. 2010 r. 2020 r. 2010 r. 2020 r. 7730 5028 9334* 4799 5198 25592 22231 57681 8200 5078 ok. 94801 4079 5000 ok.256001 ok.222401 57437 8500 5129 ok.97501 4800 5000 ok.256001 ok.222401 58779 +6,1 +1,0 +1,6 -15,0 -3,8 0 0 -0,4 +10,0 +2,0 +4,5 0 -3,8 0 0 +1,9 2.4 Struktura zatrudnienia Według danych US w Lublinie w 2001 r. 59,6 % ludno ci powiatu ł czy skiego znajdowało si w wieku produkcyjnym. W skali województwa liczba zatrudnionych w powiecie stanowiła 2,6 % ogólnej liczby zatrudnionych w województwie. Tabela 4 Struktura zatrudnienia powiatu ł czy skiego Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 1 Struktura zatrudnienia w gminach Gmina gm. Cyców gm. Ludwin gm. Milejów gm. Puchaczów gm. Spiczyn gm. Ł czna1 w tym m. Ł czna1 Ogółem pracuj cy ogółem 3244 4041 7534** 2387 2400 2663 2531 18 632 rolnictwo, le nictwo* 2800 61 ok. 6670** 1500 2000 19 6 12 995 przemysł usługi, handel bezrobotni 59 1211 3621 350 50 786 740 1 728 385 2771 5021 537 350 1858 1785 3 909 800 431 837*** 338 414 4626 b.d. 7 446 Dane US w Lublinie 2001r. *Dane z ankietyzacji gmin obejmuj ludno zatrudnion w gospodarstwach indywidualnych **Dane szacunkowe ***Dane z Wojewódzkiego Urz du Pracy w Lublinie IV kwartał 2002r. Procentowy udział zatrudnionych w najwa niejszych działach gospodarki w powiecie i poszczególnych gminach przedstawiaj poni sze wykresy (rysunek 4 i 5) 23 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Struktura zatrudnienia 9% 21% 70% zatrudnieni w rolnictw ie i gospodarce le nej zatrudnieni w przemy le zatrudnieni w sektorze usług i handlu Rysunek.4 Struktura zatrudnienia w powiecie ł czy skim Z zamieszczonego wykresu kołowego wynika, i najwi ksza grupa spo ród zatrudnionych w powiecie ł czy skim pracuje w rolnictwie i gospodarce le nej (70%). Du grup stanowi te zatrudnieni w sektorze usług i handlu (21%), skupionego głównie wokół du ych jednostek osadniczych. W powiecie ł czy skim rol tak pełni : miasto Ł czna i siedziby gmin. Na stosunkowo znaczny udział zatrudnionych w przemy le wpływa obecno na terenie powiatu jednego z najwi kszych na Lubelszczy nie zakładów pracy - kopalni w gla kamiennego Lubelski W giel „Bogdanka” w Bogdance, zakładu przetwórstwa owocowo-warzywnego Fructo-Maj sp. z o.o. w Milejowie i kilku przedsi biorstw o znaczeniu lokalnym. Struktura zatrudnienia w gminach powiatu ł czy skiego 100% 80% powiat gm. Ł czna gm. Spiczyn gm. Puchaczów gm. Milejów 20% gm. Ludwin 40% gm. Cyców 60% 0% zatrudnieni w sektorze usług i handlu zatrudnieni w przemy le zatrudnieni w rolnictwie i gospodarce le nej Rysunek 5 Struktura zatrudnienia w gminach powiatu ł czy skiego Z wykresu wynika i 4 gminy powiatu ma charakter typowo rolniczy (gmina Cyców, Milejow, Puchaczów i Spiczyn). W pozostałych dominuj usługi i handel (w tym turystyka) oraz przemysł. 24 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 2.5 Gospodarka wodno ciekowa Ludno powiatu ł czy skiego zaopatruje si w wod z 19 uj wody składaj cych si z 1 – 7 studni, z których pobór wody w roku 2002 wyniósł ponad 1,6 mln m3. Gmina Ludwin planuje w 2005 r. budow nowego uj cia wody wraz ze stacja uzdatniania w miejscowo ci Jagodno. Ł cznie w powiecie ł czy skim istnieje obecnie około 490 km sieci wodoci gowej. Stopie zwodoci gowania poszczególnych gmin w powiecie jest ró ny. Gminy Puchaczów i Spiczyn zwodoci gowane s w 100%. Pozostałe projektuj rozbudow sieci wodoci gowej o ł czn długo 186,3 km. W gminie Ludwin w miejscowo ci Jogodno przewiduje si budow uj cia wody wraz ze stacj uzdatniania wody. Dane dotycz ce gospodarki wodnej na terenie powiatu zawarte s w poni szej tabeli 5. Tabela 5. Gospodarka wodna w powiecie ł czy skim Gospodarka wodna Komunalne uj cia wody Lp. Gmina 1. gm. Cyców Ilo uj 3 Ogółem w gminie 2. gm. Ludwin 5 Ogółem w gminie 3. gm. Milejów 2 Ogółem w gminie 4. gm. Puchaczów 3 Ogółem w gminie 5. gm. Spiczyn 5 Ogółem w gminie 6. gm. Ł czna 1 Ogółem w gminie Ogółem w powiecie 19 Stopie zwodociago wania (% ludno ci) Lokalizacja uj cia wierszczów ok. 75,0 Cyców Ludwinów Razem Piaseczno D browa 89,4 Zezulin Ludwin (2 uj cia współpracuj ce ze sob ) Razem Wólka Ła cuchowska 40,0 Jaszczów PKP Razem Puchaczów 100,0 Wesołówka Jasieniec Razem Kijany Jawidz 100,0 Charl Januszówka Zawieprzyce Razem Ł czna, ul. 90 Krasnystawska Razem Razem w powiecie Pobór w 2002r. (m3) Sie wodoci gowa istniej ca projektowana (km) (km) 4000 87 33 4000 87 33 70 998 46 837 57 680 36 713 26,7 33,6 39,1 6,5 14,1 9,0 4,2 212 228 13 300 18 700 32 000 27,3 14,0 14,0 182 800 29 000 30 000 14 000 11 000 14 000 98 000 105,9 9,6 29,2 38,8 23,5 31,8 10,3 75,6 10,1 23,6 11,4 8,1 8,8 62,0 1 071 300 122,0 112,0 1 071 300 122,0 112,0 1 600 328 491,3 186,3 182 800 - Na terenie powiatu ł czy skiego istnieje 10 mechaniczno-biologicznych (MB) oczyszczalni cieków o ł cznej przepustowo ci 18 017 m3/d. Oczyszczaj one ponad 1,3 mln m3 cieków rocznie. Ponadto na terenie powiatu funkcjonuj 4 oczyszczalnie zakładowe, które oczyszczaj cieki socjalne z obiektów własnych oraz okolicznych budynków mieszkalnych poprzez lokalne sieci kanalizacyjne. Dane o gospodarce ciekowej i odbiornikach cieków w powiecie ł czy skim przedstawia poni sza tabela 6. 25 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 6 Gospodarka ciekowa powiatu ł czy skiego Lp 1. 2. 3. Gmina gm. Cyców gm. Ludwin gm. Puchaczów Numer obiektu na mapie 8 Oczyszczalnie przepusto wo (m3/d) ilo cieków (m3/2002r.) Kanalizacja istniej ca (km) Odbiornik cieków oczyszczonych 100 25 000 2,8 rzeka winka 59 21 535 sie lokalna rzeka winka MB 200 10 000 15,6 lokalizacja typ Cyców MB typ PS 100 Gł bokie O . MB Wychwawczy 9 Gospodarka ciekowa 2 Ludwin 3 Kaniwola MB typ BIOPAK 150 8 607 4,2 6 Bogdanka kopalnia MB 1100 ok.188 000 sie lokalna 7 Nadrybie kopalnia MB -BIOBLOK 400 ok.52 000 4. 5. gm. Milejów gm. Spiczyn 10 1 MB typ Puchaczów BIOBLOK PS-200 Milejów osada MB Kijany Szkoła MB 6. gm. Ł czna 4 Kol. Stara Wie MB 5 Ogółem rów melioracyjny A do rzeki winki rów melioracyjny B do rzeki Piwonii rów elazny do rzeki winki siec lokalna rów melioracyjny do rzeki winki rzeka winka 26,3 180 34 500 7 260 68 61 017 ok.25 000 3,3 sie lokalna 8 500 886 780 26,3 18 017 1 312 439 78,5 rzeka Wieprz rzeka Wieprz rów melioracyjny do rzeki winki 2.6 Zaopatrzenie w ciepło, zabudowa mieszkaniowa Ludno powiatu ł czy skiego, a w szczególno ci gmin wiejskich, w wi kszo ci zaopatruje si w ciepło w sposób indywidualny. Głównym ródłem energii dla wi kszo ci grup odbiorców jest w giel, w znacznie mniejszym zakresie - olej opałowy i gaz ziemny. Lokalnie w gospodarstwach indywidualnych pali si równie drewnem lub torfem. W gminach wiejskich powiatu ł czy skiego ogrzewanie w glem stosowane jest w 80 – 95% w stosunku do liczby mieszka ców gminy. Pozostałe 5 – 20% przypadaj na inne ródła ciepła. Stosunkowo du y procent (18%) przypada na ogrzewanie gazowe w gminie Puchaczów. W gminie Cyców funkcjonuje kotłownia olejowa zaopatruj ca w ciepło Szkoł Podstawowa w Cycowie, Spółdzielni Mieszkaniow , Bank Spółdzielczy i Zakład Wychowawczy w Gł bokiem. Niewielkie, lokalne kotłownie zaopatruj równie w ciepło pojedyncze budynki w siedzibach gmin tj. obiekty u yteczno ci publicznej, szkoły, o rodki zdrowia itp. W Ł cznej natomiast około 90% mieszka ców korzysta z ciepła dostarczanego sieci ciepłownicz przez Energetyk Ł czy sk S.A. w Bogdance. Dotyczy to głównie budownictwa wielomieszkaniowego w 3 najliczniej zamieszkałych osiedlach i obiektów u yteczno ci publicznej w mie cie. Na terenie miasta i gminy istnieje równie sie gazowa, jednak e cz sto niewykorzystywana, poniewa ludno wybiera ta szy w giel. Zestawienie uzyskanych od gmin informacji na temat ródeł energii cieplnej przedstawia poni sza tabela 7. 26 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 7 Zaopatrzenie w ciepło w powiecie ł czy skim Zaopatrzenie w ciepło Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Gmina Ogrzewanie w glem gm. Cyców gm. Ludwin gm. Milejów gm. Puchaczów gm. Spiczyn gm.miejsko - wiejska Ł czna w tym miasto Ł czna 89% 95% 96% 80% 90% Ogrzewanie Ogrzewanie paliwem gazem płynnym 10% 1% 0% 5% 0,5% 3,5% 1,5% 18% 10% 95% 0,2% 4,8% Sie ciepłownicza 15% 0% 15% 0,5% 4% 15% 90% Dane uzyskane z ankiet gminnych, dotycz ce zabudowy mieszkalnej powiatu s niejednorodne i niepełne. Z zebranych danych wynika, e w powiecie ł czy skim dominuje zabudowa zagrodowa charakterystyczna dla obszarów wiejskich. Zabudowa wielomieszkaniowa i jednorodzinna wyst puje głównie w Ł cznej i w obr bie siedzib gmin. Tabela 8 Zabudowa mieszkaniowa w powiecie ł czy skim. Lp Gmina 1. gm. Cyców 2. gm. Ludwin 3. gm. Milejów 4. gm. Puchaczów 5. 6. gm. Spiczyn gm. wiejsko – miejska Ł czna w tym Ł czna wielomieszkaniowa jednorodzinna Zabudowa zagrodowa niemieszkalna budownictwo budynki 3Urz d Gminy, 8 szkół rozproszone, 2110 5000 osób – kondygnacyjne, 620 podstawowych, osób – 27,3% 64,7% ludno ci osób –8% ludno ci 2 gimnazja, 1o rodek zdrowia, ludno ci Urz d Gminy, 1o rodek zdrowia, Bank Spółdzielczy, 5 budynków 3GS, posterunek policji, urz d kondygnacyjnych, ok.1148 budynków 85,6%ludno ci. pocztowy, 4 szkoły podstawowe, 220 osób – 4,4% mieszkalnychgimnazjum, 12 obiektów ludno ci 10% ludno ci turystycznej bazy noclegowej, zakłady przemysłowe i sklepy ok. 2000 12 budynków Urz d Gminy, 6 szkół gospodarstw, kondygnacyjnych, podstawowych, ok.600 osóbblisko 7000 1200 osób-ok.13% 2 gimnazja, 1 LO, 2 szpitale, 7% ludno ci osób – 80% ludno ci 1o rodek zdrowia, ludno ci 2 budynki 1 i 2Urz d Gminy, 7 szkół kondygnacyjne, podstawowych, 4770 osób – 99,4% ludno ci 28 osób – 0,6% gimnazjum, 1 o rodek zdrowia, ludno ci zakłady przemysłowe i sklepy budownictwo rozproszone, ok. 90 gospodarstw, z których ok. 20 ok.1000 Urz d Gminy 5 szkół 5 budynków 3zamieszkałych gospodarstw, podstawowych kondygnacyjnych, całorocznie, 3300 osób – gimnazjum, LO, o rodek 100 osób – 1,9% 63,5% zdrowia, 1 obiekt turystycznej pozostałe to domki ludno ci ludno ci bazy noclegowej letniskowe zamieszkałe sezonowo - 34,6% ludno ci 5 szkół podstawowych, 80% ludno ci 6% ludno ci 14 % ludno ci 2 gimnazja, 2 LO, 6 szkół zawodowych, urz dy, banki, 91,9% ludno ci 6,9% ludno ci 1,2% ludno ci zakłady przemysłowe, sklepy Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 27 2.7 Przemysł, komunikacja Przemysł Charakterystyka przemysłu poszczególnych gmin przedstawiona została na podstawie informacji uzyskanych w ankietach. Najcz ciej podane były nazwy firm i rodzaj produkcji. W wi kszo ci przypadków brak jest danych o liczbie zatrudnionych pracowników lub s to warto ci orientacyjne. Otrzymane dane pozwalaj jednak w sposób ogólny scharakteryzowa gospodark powiatu. W obr bie gmin dominuj niedu e zakłady przemysłowe i rzemie lnicze opieraj ce produkcj na surowcach lokalnych pochodz cych z sektora rolniczego (płody rolne, hodowla) takie jak: wytwórnia makaronu, gorzelnia, zakłady przetwórstwa mi snego, zakłady cukiernicze i piekarnie. Produkcja rzemie lnicza oparta jest o surowce mineralne i drewno. S to: tartak, zakłady produkcji mebli, zakłady kamieniarskie, zakłady produkcji betonu. Nieliczne s te zakłady wiadcz ce usługi w zakresie transportu, robót drogowych, diagnostyki i naprawy pojazdów, stacje paliw oraz usługi dla ludno ci (fryzjer, szewc). Na terenie powiatu działa kilka hurtowni spo ywczych i materiałów budowlanych. Gminy Ludwin, Cyców i Spiczyn nie posiadaj rozwini tego przemysłu. Wi ksze zakłady skupione s w gminach: Puchaczów, Ł czna i Milejów. Na terenie gminy Puchaczów (cz ciowo gm. Cyców) zlokalizowany jeden z najwi kszych zakładów w skali województwa – Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. i zakłady z nim współpracuj ce: Korporacja Gwarecka S.A. - roboty górnicze, WAR-BO sp. z o.o.warsztaty mechaniczne, SKB sp. z o.o. - usługowe prace szybowe, COBUD sp. z o.o.- roboty górnicze i budowlane, SIGMA S.A.- handel maszynami i urz dzeniami górniczymi, INTERTEG sp. z o.o.- usługi w zakresie gospodarki maszynami górniczymi, PAG sp. z o.o.ochrona mienia i usługi socjalno-bytowe, Ekoklinkier – zakład produkcji materiałów ceramicznych, Ł czy ska Energetyka S.A.- zakład ciepłowniczy. Działalno kopalni i jej dobre wyniki ekonomiczne maj bezpo redni wpływ na poziom ycia mieszka ców powiatu, rozwój kultury i sportu. Z wi kszych zakładów działaj cych na terenie powiatu nale y wymieni ponadto Fabryk Maszyn Rolniczych „Lechia” w Puchaczowie, Zakład produkcji podzespołów i elementów elektronicznych „Tewa Termiko” Sp. z o.o. w Nadrybiu, zakład przetwórstwa owocowo warzywnego Fructo – Maj Granice Sp. z o.o. Zakład w Milejowie. Wokół miasta Ł czna skupiona jest wi ksza liczba zakładów. Jednak e jak w całym powiecie, nie s to du e firmy, wiele z nich jest z stanie upadło ci i likwidacji. Do najwi kszych w gminie nale : Zakład Krawiecki Guest Company Sp. z o.o. w Ł cznej, Huta Szkła Gospodarczego „Edwanex” w Rossoszu, Coalbud S.A. w Ł cznej - produkcja betonu, WAMEX - dyskont spo ywczy i hurtownia, Market Biedronka. W sektorze rolniczym w obr bie powiatu oprócz uprawy ziemi hoduje si równie trzod chlewn , bydło mleczne, bydło opasowe, a sporadycznie tak e drób (kury i g si). Liczba gospodarstw (ferm) o liczebno ci stada dla bydła 20 szt., trzody chlewnej 50 szt. i drobiu powy ej 5000 szt., w obr bie powiatu ł czy skiego wynosi 33. Najwi cej ferm wyst puje w gminie Puchaczów (21), w pozostałych gminach istnieje 1 do 4 obiektów. W gminach: Ł czna i Ludwin brak jest du ych gospodarstw hodowlanych. W gminach: Milejów i Ł czna na du ych powierzchniach uprawia si równie warzywa (pomidory, marchew, ogórki, buraki wikłowe) i prowadzi sady. 28 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 9 Zestawienie zakładów przemysłowych i obiektów hodowlanych (wg danych uzyskanych z gmin) Gmina i miasto Ł czna Zakłady przemysłowe Rodzaj produkcji Guest Company Sp. z o.o. w Ł cznej produkcja odzie y TRANS-POL Ł czna ul. Lubelska 8 transport materiałów budowlanych TRANS-POL Ł czna gorzelnia w Stasinieprodukcja spirytusu Huta Szkła Gospodarczego „Edwanex” Rossosz 2 produkcja szkła gospodarczego 21-017 Ł czna Coalbud S.A. Ł czna ul. Przemysłowa produkcja betonu Montech S.A. Ł czna ul. Przemysłowa zakład produkcyjno - monta owy MONSUN Zakład Kamieniarski Os . Kol. Tr baczów kamieniarstwo Zakład Produkcji Ogrodze Betonowych Os. Kol. Tr baczów betoniarnia Zakład Produkcji Mebli Ł czna os. Pasternik produkcja mebli Zakład stolarski Ciechanki Krzesimowskie produkcja boazerii okien i drzwi PARKO Ł czna os. Pasternik wydobywanie piasku ,sprzeda i transport Zakład Przetwórstwa Owocowego Rossosz produkcja soków owocowych „Ekojanbud”„Zofiówka produkcja granulatu z odpadów z tworzyw sztucznych Usługi i handel WAMEX Ł czna dyskont spo ywczy i hurtownia Market BIEDRONKA Ł czna ul. Armii Krajowej dyskont spo ywczy LIDER PRICE Ł czna os. Samsonowicza dyskont spo ywczy STOKROTKA Ł czna dyskont spo ywczy CHIL sp. z o.o. Ł czna ul. Przemysłowa hurtownia materiałów budowlanych Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa Ł czna os. Pasternik prowadzi sie sklepów oraz sprzeda materiałów budowlanych i nawozów AUTOMIK Ł czna i Stasin zakłady naprawy samochodów Rodex - 21-017 Ł czna, ul. Pasternik 8 zakład naprawy samochodów,(do 2003 r.tak e złomowanie i kasacja pojazdów) Usługi komunikacyjne Ł czna przewóz osób Sygocki s.c. Ł czna, ul. Przemysłowa skup i sprzeda oraz przetwórstwo zbo a LOTOS stacja paliw Ł czna ul. Jana Pawła II sprzeda paliw diagnostyka i obsługa samochodów PKN ORLEN os. Trembaczów sprzeda paliw i diagnostyka i obsługa samochodów Stacja paliw Bracia Gumieniak sprzeda , diagnostyka i obsługa samochodów Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej obsługa ludno ci m. in. w zakresie gospodarki odpadami sp. z o.o. Ł czna ul. Krasnystawska 54 Skup surowców wtórnych Ł czna os. Pasternik Skup surowców wtórnych Instytucje publiczne Urz d Miasta Pl. Ko ciuszki 5 , Starostwo Powiatowe AL. Jana Pawła II 95. Urz d Pocztowy 1 AL. Jana Pawła II 89, Urz d Pocztowy ul. Wiosenna 4. ,Gimnazjum nr 2 ul. Bogdanowicza 9 , Szkoła Podstawowa nr 2 ul Szkolna 3 Szkoła Podstawowa nr 4 ul. Ja minowa 6 , Policealne Studium Agrobiznesu dla Dorosłych ul. Litewska 16 , Zespół Szkół Ogrodniczych ul. Litewska 16 , Przychodnia Rejonowa nr1 Rynek II 8 , Przychodnia Specjalistyczna ul. Górnicza ,.Komenda Powiatowa Pa stwowej Stra y Po arnej ul. Przemysłowa 18 , ZUS Biuro Terenowe ul Górnicza 3 , KRUS Placówka Terenowa ul. Staszica 7 , S d Rejonowy Zamiejscowy Wydział Grodzki ul Obro ców Pokoju 13 Zakłady przemysłowe Prywatny Zakład Betoniarsko -Sprz towy- Spiczyn Prywatny Zakład Cukierniczo - Piekarniczy- Kijany GS Gmina Spiczyn Rodzaj produkcji produkcja betonu wypiek pieczywa i wyrobów cukierniczych Handel i Usługi Instytucje publiczne Urz d Gminy, Gimnazjum ., Szkoły podstawowe.,. ZOZ-Kijany Obiekty rolnicze-fermy Ziółków , Spiczyn , Charl ., Zawieprzyce , Januszówka , bydło mleczne Jawidz Rodzaj produkcji Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Zakłady przemysłowe „Jakol” ZPH -masarnia w Kopinie Zakład produkcji folii w Gł bokiem Tartak w Gł bokiem Gmina Cyców produkcja w dlin produkcja folii obróbka drewna Handel Sklep z materiałami budowlanymi –Wólka Cycowska Sklepy spo ywcze i przemysłowe Instytucje publiczne Urz d Gminy, O rodek Zdrowia, Szkoły podstawowe 29 Rodzaj produkcji Gmina Ludwin Zakłady przemysłowe Rodzaj produkcji Wytwórnia Makaronu Domowego POL-MAK– Ludwin produkcja makaronu domowego i opakowa foliowych Kolonia Zakład Przetwórstwa Mi snego - Kaniwola ubojnia, wyrób w dlin Instytucje publiczne Urz d Gminy, Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska ,O rodek Zdrowia , Bank Spółdzielczy , Posterunek Policji , Urz d Pocztowy Gmina Puchaczów Zakłady przemysłowe Lubelski W giel ”Bogdanka”S. A. w Bogdance „Ekoklinkier” Bogdanka Ł czy ska Energetyka S.A. Bogdanka Zakład „Lechia”- Puchaczów „Tewa -Termiko”- Nadrybie „Stolmel” - Stara Wie „Agro-Tur”- hurtownia Stara Wie „Trans-Kop”-Brzeziny „Agrol”-Turowola sklepy spo ywczo- przemysłowe Urz d Gminy , szkoły Rodzaj produkcji wydobycie w gla produkcja ceramiki budowlanej ciepłownia produkcja maszyn rolniczych produkcja podzespołów elektronicznych produkcja mebli Handel i usługi handel transport i roboty drogowe handel Instytucje publiczne Obiekty rolnicze-fermy Nadrybie Dwór , Nadrybie Wie , Bogdanka., Turowola. Jasieniec Zawadów Szpica Nadrybie Dwór , Nadrybie Wie , Nadrybie Ukazowe., Bogdanka , Turowola , Jasieniec , Zawadów Szpica Puchaczów Rodzaj produkcji bydło mleczne krowy kurczaki ,g si Gmina Milejów Zakłady przemysłowe Fructo-Maj Sp. z o.o. ZPOW-Milejów Gospodarstwo Ogrodnicze EKO-VIT_Łysołaje Wytwórnia Mas Bitumicznych w Wólce Ła cuchowskiej Wytwórnia Wód Gazowanych w Jaszczowie Wytwórnia Mas Bitumicznych w Jaszczowie Stacja paliw - Kajetanówka Sklepy Rodzaj produkcji przetwórstwo owoców i warzyw produkcja warzyw i owoców produkcja bituminów produkcja napojów produkcja bituminów Handel i Usługi sprzeda paliw Instytucje publiczne Urz d Gminy , Posterunek Policji , Gminna Bibloteka Publiczna , Gminny O rodek Kultury ,. Spółdzielczy Bank Powiatowy , Zespół Szkół nr 1 i 2 , Niepubliczny ZOZ , Szkoły Podstawowe , Przedszkole Samorz dowe.,. Szpital Neuropsychiatryczny w Łysołajach , Szpital w Jaszczowie , Zespół Szkół nr 2 w Jaszczowie. Obiekty rolnicze-fermy Rodzaj produkcji Górne bydło, krowy mleczne, trzoda chlewna 30 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Komunikacja Długo dróg publicznych o twardej nawierzchni w powiecie ł czy skim obliczona na podstawie danych otrzymanych z urz dów gmin oraz danych US w Lublinie (10) wynosi 1045,7 km. Na 100 km2 w powiecie przypada około 165 km dróg publicznych. Tabela 10. Sie dróg powiatu ł czy skiego Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Drogi (km) Gmina gm. Cyców gm. Ludwin gm. Milejów* gm. Puchaczów gm. Spiczyn gm. Ł czna Ogółem krajowe wojewódzkie powiatowe gminne 11,5 9,5 12,3 33,3 19,5 b.d. 11,8. 13,8 9,4 54,5 52 48,8 51,8 37 32,8 3,3 225,7 350 69,3 112,2 55 58,3 86,9 731,7 Ogółem w gminie 433,0 118,6 175,8 101,5 104,9 111,9 1045,7 W ród istniej cych dróg dominuj drogi gminne i powiatowe, stanowi ce ponad 90% ogółu dróg powiatu. Najdłu sz sie dróg w powiecie (ponad 40%) posiada gmina Cyców. Udział poszczególnych rodzajów dróg w sieci komunikacyjnej powiatu przedstawia poni szy wykres (rys.6). Drogi w powiecie ł czy skim 3% 5% 22% 70% krajow e Rysunek 6 Drogi powiatu ł czy skiego w ojew ódzkie pow iatow e gminne Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 31 3. AKTUALNY STAN GOSPODARKI ODPADAMI Obowi zki wytwórców i posiadaczy odpadów wynikaj ce z prawa polskiego w zakresie gospodarki odpadami. D enie Polski do wst pienia do Unii Europejskiej wymusiło dostosowanie polskiego ustawodawstwa do szeregu dyrektyw UE, opracowania strategii zarz dzania odpadami i dostosowania do niej gospodarki odpadami W szczególno ci nast piła transpozycja do prawa polskiego nast puj cych aktów prawnych UE: 1.Dyrektywa 75/442/EWG –a wyznacza ramy dla polityki UE w zakresie gospodarowania odpadami. 2.Dyrektywa 75/439/EWG dotycz ca usuwania olejów odpadowych a w szczególno ci dopuszczalne sposoby ich wykorzystywania oraz unieszkodliwiania. 3.Dyrektywy 96/59/WE której celem jest całkowita eliminacja PCB. 4.Dyrektywy 86/278/EWG okre laj ca zasady i warunki stosowania osadów ciekowych w rolnictwie. 5.Dyrektywy 94/62/WE dotycz cej odpadów z opakowa . 6.Dyrektywa 99/31/WE wprowadza standardy techniczne składowania odpadów zapewniaj ce odpowiedni poziom ochrony rodowiska przed odpadami deponowanymi na składowiskach Dzi ki wydaniu ustaw i szczegółowych rozporz dze wykonawczych, krajowe przepisy s niemal całkowicie spójne z ustawodawstwem UE. Przestrzeganie zapisów prawa polskiego oznacza zatem dostosowanie si do wymogów unijnych. W my l ustawy o odpadach (Dz. U Nr 62,poz.628 z pó niejszymi zmianami) przez: „wytwórc odpadów”- rozumie si ka dego, którego działalno lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz ka dego, kto przeprowadza wst pne przetwarzanie, mieszanie lub inne działanie powoduj ce zmian charakteru lub składu tych odpadów ( art.3. ust.1 punkt 22). „posiadacza odpadów”- rozumie si ka dego, kto faktycznie włada odpadami (wytwórc odpadów, inn osob fizyczn , osob prawn lub jednostk organizacyjn ); domniemywa si , e władaj cy powierzchni jest posiadaczem odpadów znajduj cych si na nieruchomo ci (art.3.ust.1 punkt 13). Wytwórca odpadów jest obowi zany do stosowania takich sposobów produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, które zapobiegaj powstawaniu odpadów lub pozwalaj utrzyma na najni szym poziomie ich ilo , a tak e ograniczaj negatywne oddziaływanie na rodowisko lub zagro enie ycia lub zdrowia ludzi. (art.6) Posiadacz odpadów obowi zany jest do post powania z odpadami w sposób zgodny z zasadami gospodarowania, wymaganiami ochrony rodowiska oraz planami gospodarki odpadami. Jest obowi zany do poddania odpadów odzyskowi lub unieszkodliwieniu. (art.7.ust.1 punkt 2, 3) Wytwórca odpadów prowadz cy instalacj zobowi zany jest do : uzyskania pozwolenie na wytwarzanie odpadów (je eli wytwarza powy ej 1t odpadów niebezpiecznych /rok lub innych ni niebezpieczne powy ej 5 tys./rok) 32 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Wytwórca odpadów nieprowadz cy instalacji zobowi zany jest do : 1. uzyskania decyzji zatwierdzaj cej program gospodarki odpadami, je eli wytwarza powy ej 100kg rocznie odpadów niebezpiecznych. 2. przedło enia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami je eli wytwarza odpady niebezpieczne w ilo ci do 100 kg rocznie albo powy ej 5 ton rocznie innych ni niebezpieczne. Informacje o wytwarzanych odpadach przedkłada si wła ciwemu organowi (wg miejsca wytwarzania odpadów) na dwa miesi ce przed rozpocz ciem działalno ci tj: 1.wojewodzie- dla przedsi wzi mog cych znacz co oddziaływa na rodowisko 2.staro cie – dla pozostałych przedsi wzi Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001r.(Dz. U. Nr 152, poz.1735) okre la rodzaje odpadów lub ich ilo ci, dla których nie ma obowi zku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorie małych i rednich przedsi biorstw, które mog prowadzi uproszczon ewidencj odpadów Tabela 11 Rodzaje i ilo ci odpadów dla których nie ma obowi zku prowadzenia ewidencji odpadów lp Rodzaje odpadów Kod Ilo odpadów odpadów (Mg) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Odpadowa masa ro linna Odchody zwierz ce Odpady kory i korka Trociny ,wióry cinki, drewno płyta wiórowa i fornir inne ni wymienione w 03 010 04 Odpadowy toner drukarski inny ni wymieniony w 08 03 17 Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, cierki ) i ubrania ochronne inne ni wymienione w 15 02 02 Zu yte urz dzenia zawieraj ce niebezpieczne elementy inne ni wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów Gruz ceglany Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposa enia Drewno Szkło Tworzywa sztuczne Gleba i ziemia , w tym kamienie, inne ni wymienione Materiały konstrukcyjne zawieraj ce gips inne ni wymienione w 17 08 01 02 01 03 02 01 06 03 01 01 03 01 05 bez ogranicze bez ogranicze do 10 do 10 08 03 18 13 02 08 * 15 02 03 do0,1 do0,01 do 0,1 16 02 03* do 0,005 17 01 01 17 01 02 17 01 03 17 02 01 17 02 02 17 02 03 17 05 04 17 08 02 do 5 do 5 do 5 do 5 do 5 do 5 do 5 do 5 Uproszczon ewidencj odpadów mog prowadzi małe i rednie przedsi biorstwa, które spełniaj nast puj ce warunki: • wytwarzaj odpady niebezpieczne w ilo ci do 100 kg rocznie • wytwarzaj odpady inne ni niebezpieczne, nie b d ce odpadami komunalnymi, w ilo ci do 5 ton rocznie Małe i rednie przedsi biorstwa , prowadz ewidencj odpadów z zastosowaniem wył cznie karty przekazania odpadu Obowi zek prowadzenia ilo ciowej i jako ciowej ewidencji zgodnie z przyj tym katalogiem odpadów i list odpadów niebezpiecznych ci y na posiadaczach odpadów i podmiotach gospodarczych (z wyj tkiem powy szych). 33 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego SEKTOR KOMUNALNY 3.1. Odpady powstaj ce w sektorze komunalnym i ich wła ciwo ci Zgodnie z art.3 ustawy o odpadach, odpady komunalne to takie, które powstaj w gospodarstwach domowych, a tak e odpady niezawieraj ce odpadów niebezpiecznych pochodz ce od innych wytwórców, które ze wzgl du na swój charakter lub skład s podobne do odpadów powstaj cych w gospodarstwach domowych. Odpady komunalne powstaj zatem: 1. w gospodarstwach domowych, 2. w punktach usługowych, handlowych, szkolnictwie, obiektach turystycznych itp. Wła ciwo ci i skład odpadów komunalnych s zró nicowane w zale no ci od miejsca w jakim powstaj . Istniej du e ró nice w składzie, morfologii, warto ci paliwowej i nawozowej pomi dzy odpadami pochodz cymi z du ych aglomeracji miejskich i terenów wiejskich. Dot d na terenie powiatu ł czy skiego nie prowadzono bada morfologicznego składu odpadów i ich własno ci. Jedynie za Krajowym Planem Gospodarki Odpadami mo na poda poni sze dane. Tabela 12 Skład morfologiczny odpadów domowych i z obiektów infrastruktury Odpady domowe Odpady z obiektów Lp. Frakcje odpadów infrastruktury miasto [%] wie [%] [%] 1 Odpady organiczne pochodzenia 32 13 10 ro linnego 2 Odpady organiczne pochodzenia 2 1 0 zwierz cego 3 Inne odpady organiczne 2 2 0 4 Papier i tektura 19 13 30 5 Tworzywa sztuczne 14 13 30 6 Materiały tekstylne 4 3 3 7 Szkło 8 8 10 8 Metale 4 4 5 9 Odpady mineralne 5 10 5 10 Frakcja drobna (<10 mm) 10 33 7 Razem 100 100 100 Tabela 13 Wła ciwo ci paliwowe i nawozowe odpadów Lp. Wska nik Jednostka Miasta du e małe Wska niki okre laj ce wła ciwo ci paliwowe 1 Wilgotno % 26,5-55,5 28,0-48,0 2 Cz ci palne % 18,5-42,7 10,0-20,0 3 Cz ci niepalne % 21,4-39,4 30,0-65,0 4 Ciepło spalania kJ/kg 7437-12850 2010-4000 Wska niki okre laj ce wła ciwo ci nawozowe 1 Substancja organiczna % s.m. 33,1-56,9 115,0-35,0 2 W giel organiczny % s.m. 15,5-22,9 6,0-18,0 3 Azot organiczny % s.m. 0,18-1,5 0,1-0,7 4 Fosfor ogólny (P2O5) % s.m. 0,6-1,36 0,2-0,8 5 Potas ogólny (K2O) % s.m. 0,1-0,7 do 0,3 Tereny wiejskie 25,0-39,0 8,0-20,0 40,0-70,0 1200-2700 6,0-28,0 4,5-16,0 0,1-0,5 0,1-0,7 do 0,2 34 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Odpady pochodz ce z terenów wiejskich zawieraj najcz ciej nie wi cej ni 10 % cz ci organicznych, a ich wła ciwo ci energetyczne i nawozowe s najsłabsze. Najwi ksze ilo ci substancji organicznej mo na pozyska z odpadów pochodz cych z du ych miast, gdzie resztki organiczne to najcz ciej ponad 50 %. Z takich odpadów mo na pozyska mas organiczn o du ej warto ci energetycznej i nawozowej. 3.2. Struktura organizacyjna gospodarki odpadami w powiecie, wykaz podmiotów realizuj cych zadania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, opłaty. Ustawa o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz.U. 96.132.622 z pó n. zm.) i ustawa o odpadach (Dz.U. 01.62.628 z pó n. zm.) nakładaj na gminy obowi zek zapewnienia czysto ci i porz dku na swoim terenie, organizacji gospodarki odpadami, budowy i eksploatacji obiektów do wykorzystania lub unieszkodliwiania odpadów. Nadzór nad realizacj obowi zków sprawuje wójt lub burmistrz miasta. Podstawowym narz dziem słu cym gospodarowaniu odpadami jest plan gospodarki odpadami wymagany ustaw o odpadach. Plany te zgodnie z ustaw powinny by sporz dzone w nast puj cych terminach: powiatowe do dnia 31 grudnia 2003r. a gminne do dnia 30 czerwca 2004r. Zadania z zakresu gospodarki odpadami na terenie gmin realizuj gminne jednostki organizacyjne a usługi s cz ciowo dofinansowane z bud etu gminy (gm. Cyców, Ludwin) lub poprzez podpisane umowy gminy zlecaj wykonywanie czynno ci zwi zanych z gospodark odpadami odr bnym zakładom. Gminy współpracuj ze sob w zakresie zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Odpady z terenu powiatu b d kierowane do budowanego obecnie Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie , który ma by uruchomiony z pocz tkiem 2004 r. W tabeli 14 zestawiono firmy, które obecnie na terenie powiatu ł czy skiego prowadz działalno w zakresie: 1. zbiórki odpadów komunalnych, 2. transportu odpadów komunalnych, 3. unieszkodliwiania odpadów komunalnych, 4. odzysku odpadów komunalnych. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 14 Zestawienie firm prowadz cych na terenie powiatu ł czy skiego działalno zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych Nazwa firmy kod Siedziba Rodzaj działalno ci Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej Sp.z o.o 20-010 Zakład Gospodarki Komunalnej Sp.z o.o 21-013 Puchaczów Zakład Gospodarki Komunalnej sp. z o.o 21-020 Milejów MPO - SITA-Lublin 20-718 Lublin Al. Kra nicka 114 Lublin ul. Mełgiewska 7 - 9 Ludwin SAL – POL sp. z o.o. Ł czna ul. Krasnystawska 54 Urz d Gminy 21 - 075 Urz d Gminy 21 -070 Cyców ul. Chełmska 42 EKOJANBUD Jan Grzywaczewski 21 - 012 Zofiówka 35 z zakresu na terenie gmin: Ł czna, Puchaczów, Milejów, Cyców i Ludwin transport i unieszkodliwianie odpadów komunalnych na składowisku w Kol. Stara Wie na terenie gminy Puchaczów gromadzenie i transport odpadów na składowisko w Kol. Stara Wie na terenie gminy Milejów gromadzenie i transport odpadów na składowisko w Kol. Stara Wie transport odpadów z terenu gminy Spiczyn na składowisko w Rokitnie zbiórka i transport odpadów segregowanych na terenie gminy Spiczyn na terenie gminy Ludwin transport i unieszkodliwianie odpadów komunalnych na składowisku w Dratowie Kolonii gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów komunalnych na składowisku w Wólce Cycowskiej utylizacja odpadów z tworzyw sztucznych (butelki PET, wiadra, pojemniki itp.) Na podstawie przeprowadzonej ankietyzacji uzyskano informacje, e cz mieszka ców powiatu ł czy skiego nie ponosi opłat za odbiór odpadów (dotyczy to mieszka ców wsi). W Ł cznej za wywóz mieci wła ciciele nieruchomo ci płac 13 zł plus vat/miesi c a lokatorzy spółdzielni 2,8 zł plus vat od osoby/miesi c. Na składowiskach aktualnie obowi zuj zró nicowane ceny za przyj cie odpadów, w zale no ci od rodzaju odpadów. Tabela 15 Jednostkowe stawki opłat dla głównych rodzajów odpadów i głównych posiadaczy odpadów w 2002r wg danych z bazy Urz du Marszałkowskiego w Lublinie Jednostkowa kod Lp Posiadacz odpadów rodzaj odpadów stawka odpadów zł/1Mg 1 PGKiM w Ł cznej 200301 niesegregowane odpady komunalne 13,80 2 UG Cyców 3 UG Ludwin 4 PGKiM w Ł cznej 190801 skratki 40,70 5 PGKiM w Ł cznej 020380 wytłoki ,osady ,inne odpady z 8,90 produktów ro linnych Obowi zuj ce na składowiskach ceny za przyj cie odpadów nie odzwierciedlaj w pełni kosztów zwi zanych z eksploatacj składowisk, bowiem zgodnie z zapisami obowi zuj cej ustawy. o odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628. z pó n. zm.) koszt powinien obejmowa , poza kosztami jego eksploatacji równie : 1. opłat za korzystanie ze rodowiska. 2. koszt monitoringu składowiska (w fazie eksploatacyjnej i poeksploatacyjnej). 3. koszt jego zamkni cia i rekultywacji. 36 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 3.3. Ilo odpadów w sektorze komunalnym Wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami w Polsce wytwarza si rocznie 13,5 mln Mg odpadów komunalnych, co w przeliczeniu na jednego mieszka ca wynosi 350 kg/rok. Wg Raportu….. (9) w województwie lubelskim w 2002 r na składowiskach zdeponowano 334 885 Mg stałych odpadów komunalnych, co w przeliczeniu na jednego mieszka ca daje 152 kg/rok, natomiast w powiecie ł czy skim - 8 941,2 Mg odpadów, a w przeliczeniu na jednego mieszka ca jest to ok. 155 kg/M/rok – liczba nieco wy sza od redniej z województwa. Wg danych uzyskanych z Urz du Marszałkowskiego w 2002 r. na składowiska odpadów komunalnych na terenie powiatu trafiło 8659,84 Mg odpadów (Tab. 16) Tabela 16 Główni posiadacze odpadów komunalnych w 2002 r. (według Urz du Marszałkowskiego) Posiadacz odpadów Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp z o.o. 21-010 Ł czna. ul. Krasnystawska 54 Urz d Gminy Cyców Urz d Gminy Ludwin kod odpadów (Mg) rodzaj odpadów odpady komunalne niesegregowane skratki wytłoki, osady,inne odpady z produktów ro linnych odpady komunalne niesegregowane odpady komunalne niesegregowane Ogółem Ilo zdeponowanych odpadów w Mg 200301 190801 7 419,84 10,25 020380 99,75 200301 20,00 200301 1 110,0 8659,64 Według informacji zawartych w ankietach - zebranych odpadów komunalnych w powiecie było 8731,4 Mg (tab. 17). W przeliczeniu na 1 mieszka ca daje to liczb 151 kg/M/rok, przy czym statystyczny mieszkaniec Ł cznej wytworzył 265kg odpadów, a mieszkaniec gmin wiejskich 80kg. W tabeli 17 podano ilo ci zebranych odpadów komunalnych w poszczególnych gminach wg danych z ankietyzacji gmin i informacji PGKiM w Ł cznej - 2002 r. Tabela 17 Ilo zebranych odpadów komunalnych wg PGKiM w Ł cznej i danych z ankietyzacji gmin za 2002r. Gmina Ilo odpadów Ilo zdeponowanych na powstaj cych trenie powiatu odpadów ł czy skiego Mg Mg Ilo odpadów odzyskanych Mg miasto Ł czna 5895,0 5895,0 gmina Ł czna (poza miastem) 105,0 105,0 gmina Cyców 291,2 291,2 gmina Ludwin 1246,0 1246,0 450,0 450,0 144,2 144,2 gmina Spiczyn 600,0 - 50,0 Razem 8731,4 8131,4 50,0 gmina Milejów gmina Puchaczów Sposób post powania z odpadami odpady składane na składowisku w Kol. Stara Wie (gm. Ł czna) odpady składane na składowisku w Kol. Stara Wie (gm. Ł czna) odpady składane na składowisku w Wólce Cycowskiej (gm. Cyców) odpady składane na składowisku w Dratowie Kolonii (gm. Ludwin) i na składowisko Kol. Stara Wie (gm. Ł czna) odpady składane na składowisku w Kol. Stara Wie (gm. Ł czna) odpady składane na składowisku w Kol. Stara Wie (gm. Ł czna) odpady deponowane s poza obr bem pow. ł czy skiego (na składowisku w Rokitnie gm. Lubartów) 37 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Bior c pod uwag fakt, e w powiecie ł czy skim zorganizowan zbiórk odpadów obj tych jest ok.76% ludno ci oraz zało enie z KPGO, w my l którego do rodowiska w sposób niekontrolowany trafia około 10% ogólnej masy wytworzonych odpadów, szacuje si , e w powiecie ł czy skim w 2002 r. wytworzonych zostało około 10 432 Mg. Na rysunku 7 przedstawiono schemat obecnego przepływu odpadów w powiecie ł czy skim. MIASTO I GMINA Ł CZNA ODPADY KOMUNALNE (ZMIESZANE) Z GOSPODARSTW DOMOWYCH GMINA PUCHACZÓW SPEŁNIAJ CE WYMOGI TECHNICZNE ODPADY ZIELONE Z PARKÓW I OGRODÓW ODPADY Z OBIEKTÓW HANDLOWYCH, USŁUGOWYCH I INSTYTUCJI GMINA MILEJÓW GMINA LUDWIN SPEŁNIAJ CE WYMOGI TECHNICZNE GMINA CYCÓW NIESPEŁNIAJ CE WYMOGÓW TECHNICZNYCH ODPADY KOMUNALNE Z ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH GMINA SPICZYN RECYKLING WYTWARZANIE ODPADÓW ODZYSK EKSPORT UNIESZKODLIWIANIE EKSPORT Rysunek 7 Schemat przepływu strumienia odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w 2002 r. 38 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Poni sza tabela obrazuje ilo poszczególnych grup odpadów w strumieniu odpadów komunalnych oszacowan według wska ników z KPGO i PGO dla województwa lubelskiego. Tabela 18 Strumie odpadów komunalnych. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Strumie odpadów Domowe organiczne Odpady zielone Papier i karton nieopakowaniowy Opakowania papierowe Opakowania kompozytowe Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe Opakowania z tworzyw sztucznych Odpady tekstylne Szkło nieopakowaniowe Opakowania szklane Metal Opakowania stalowe Opakowania aluminiowe Odpady mineralne Drobna frakcja popiołowa Odpady wielkogabarytowe Odpady budowlane Odpady niebezpieczne Razem Ilo odpadów wytworzonych w powiecie [Mg] w 2002 r. 1625,299 216,985 598,794 944,092 108,492 1041,109 369,291 254,540 49,030 786,570 254,540 98,060 27,123 433,969 1269,569 656,170 1611,738 86,585 10431,958 3.4. System zbierania odpadów Wg danych uzyskanych w gminach, w 2002 r. selektywn zbiórk odpadów prowadzono cz ciowo w gminie Spiczyn. Selekcji podlegaj : makulatura, opakowania szklane ,opakowania PET i puszki metalowe. W wyniku selektywnej zbiórki w gminie Spiczyn w 2002 r. odzyskano około 50 Mg surowców wtórnych. Na obszarze miasta i gminy Ł czna oraz gminy Cyców i Spiczyn oddzielane s jedynie butelki z tworzyw sztucznych PET i odbierane przez prywatnego przedsi biorc . W powiecie nie ma zorganizowanej zbiórki odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, nie oddziela si te odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych . Pozostałe odpady zbierane s jako odpady niesegregowane (zmieszane). W terenach wiejskich s wrzucane do kontenerów KP 7, które s rozstawione w wi kszych skupiskach gospodarstw indywidualnych. Kontenery stoj w miejscach dost pnych dla transportu, ale nie zawsze dogodnych dla mieszka ców. W mie cie odpady zbierane s zarówno do kontenerów KP 7 jak i mniejszych 1100 l (spółdzielnie mieszkaniowe) oraz 240 i 110 l (budownictwo jednorodzinne).Na ulicach rozstawione s kosze uliczne a w obszarach rekreacji turystycznej u ywane s równie stela e na worki plastikowe. W tabeli 19 podano rodzaj i ilo pojemników do zbiórki odpadów komunalnych w poszczególnych gminach. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 39 Tabela 19 Pojemniki do gromadzenia odpadów Gmina % mieszka ców obj tych zbiórk odpadów 1. miasto i gmina Ł czna 95 2. Cyców 40 3. Ludwin 100 4. Milejów 20 5. Puchaczów 100 6. Spiczyn. 100 Lp Typ i ilo pojemników na odpady kontenery KP 7 – 56 szt. pojemniki na mieci 1100 i 110 l– 550 szt. pojemniki siatkowe–37szt. kontenery KP 7 – 17szt. pojemniki 1100 l – 50 szt. kontenery KP 7 – 68 szt. kosze na miecie – 30szt. stela e na worki– 25szt. pojemniki 110l, 240l, 1100l, kontenery KP 7 (przy szkołach) – 16 sztuk pojemniki na miecie 0,9 m3 – 12 szt.(przy instytucjach) pojemniki małe kontenery KP 7 – 12 szt. pojemniki na mieci 1100l –20szt. 3.5. Rodzaj i rozmieszczenie instalacji do unieszkodliwiania odpadów komunalnych Głównym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim jest ich składowanie na komunalnych składowiskach odpadów. Niewielka ilo butelek PET wysegregowana z odpadów komunalnych jest poddawana odzyskowi w zakładzie EKOJANBUD w Zofiówce. Budowany obecnie mi dzygminny Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie rozpocznie działalno z pocz tkiem 2004 roku. W pierwszym etapie wybudowana została sortownia odpadów komunalnych oraz składowisko odpadów balastowych. Dzi ki tej instalacji mo liwa b dzie realizacja racjonalnej gospodarki odpadami komunalnymi. SKŁADOWISKA ODPADÓW KOMUNALNYCH Na terenie powiatu Ł czna funkcjonuj 3 składowiska odpadów komunalnych: w Kolonii Stara Wie , Dratowie Kolonii i Wólce Cycowskiej. Najnowsze akty prawne reguluj sprawy dotycz ce zakresu, czasu i sposobu prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9.12.2002 r. Dz. U. Nr 220 poz.1858) oraz szczegółowych wymaga dotycz cych lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamykania poszczególnych typów składowisk odpadów (Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24.06.2003 r. Dz. U. Nr 61 poz.549). Opracowane w 2002 r. dla wszystkich składowisk odpadów w powiecie. Przegl dy ekologiczne …(5,6,7) 2002 r. nie odnosz si do tych najnowszych regulacji prawnych. 40 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Instalacje do odzysku I unieszkodliwiania odpadów w powiecie ł czy skim na tle obszarów chronionych jez.Zagł bocze jez.Łukie jez.Mytycze PARK KRAJOBRAZOWY POJEZIERZE Ł CZY SKIE jez.Krzcze jez.Piaseczno rz rezerwat Jezioro wierszczów jez.Dratów rz. zna By str zy ca iep Spiczyn Ludwin Kr rziep .W W kan OTULINA KOZŁOWIECKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO r z. 3 1 Puchaczów 4 lasy jez.U ciwierz rezerwat jez.Bikcze Jezioro Brzeziczno wink rz. Ł czna obszary chronione: parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, otuliny a CHEŁMSKI OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU Cyców NADWIEPRZA SKI PARK KRAJOBRAZOWY składowiska odpadów komunalnych składowiska odpadów komunalnych przeznaczone do rekultywacji w 2004r. 2 Milejów składowisko odpadów przemysłowych 0 5 km Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych (ZUOK) w Kolonii Stara Wie Zakłady odzysku i recyklingu odpadów (stan na rok 2002) 1 -ZCB “Ekoklinkier” S.A. w Bogdance 2 - Proaktive Inwestment Sp.z o.o. w Milejowie 3 - EKOJANBUD - Jan Grzywaczewski w Zofiówce 4 - “Rodex” w Ł cznej Lubli n ,Z Ch ełm amo PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA POWIATU Ł CZY SKIEGO Rysunek 8 Lokalizacja instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w powiecie ł czy skim W tabeli 20 podaje si podstawowe informacje o składowiskach zamieszczone w Raporcie ostanie rodowiska….(9) oraz uzyskane od zarz dzaj cych składowiskami. Tabela 20 Wykaz czynnych składowisk odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim wg Raportu WIO Lublin 2003 r. i informacji od zarz dzaj cych składowiskami Lp. Gmina Miejscowo Ł czna 1 Kol. Stara Wie Nazwa przedsi b. eksploatuj cego Pojemno składowiska (m3) PGKiM w Ł cznej 33 000 (I niecka) 50 460 (II niecka) Cyców Urz d Gminy Wólka w Cycowie Cycowska Ludwin Urz d Gminy 3 Dratów w Ludwinie Kolonia Razem 2 Powierz chnia składowi ska (ha) Ilo Przewidywany nagromadzonyc okres eksploatacji h odpadów składowiska do ko ca roku 2002 Mg Ilo zło ona w roku 2002 Mg Stopie wypełnienia (%) 2002 r. 2,9 I niecka do 2003r., II niecka do 2008r. * 35 801,0 7 540,0 100-I niecka, II w trakcie budowy 22 500 0,75 do 2004r. 5 262,4 291,2 90 47 700 2,61 1 110,0 45 153 660 6,26 I niecka do 43 019,5** 2008r., II niecka (m3) do 2017r. *Okres eksploatacji w przypadku składowania wszystkich odpadów z terenu powiatu **Dane z UG Ludwin 8941,2 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 41 Krótk charakterystyk składowisk zaczerpni to z opracowa Przegl dy ekologiczne...(5,6,7). Składowisko Dratów Kolonia, gm. Ludwin Składowisko zlokalizowane jest ok. 500 m od drogi utwardzonej prowadz cej od Kolonii Dratów II do miejscowo ci Dratów Kolonia, w odległo ci około 3,5 km na N od Ludwina. Najbli sze zabudowania gospodarskie znajduja si około 300 m na S od granicy obiektu. W s siedztwie składowiska znajduj si pola uprawne i ł ki. Składowisko poło one jest w otulinie Parku Krajobrazowego „Pojezierze Ł czynskie” w odległo ci 2 km od granicy parku. W odległo ci ok. 1,7 km na E od składowiska przebiega Kanał Wieprz – Krzna a w odległo ci około 1,6 km na N znajduje si zbiornik Krzcze . Rz dna lustra wody w kanale (wg mapy topograficznej 1:50 000) wynosi ok. 164,5 m n.p.m. Teren składowiska znajduje si na rz dnych ok. 172 – 173 m n.p.m. W rejonie składowiska wyst puj dwa poziomy wodono ne zwi zane z utworami czwartorz dowymi rozdzielone kompleksem mułków lub iłów zastoiskowych. Pierwszy, swobodny poziom wodono ny, b d cy w bezpo rednim kontakcie z wodami powierzchniowymi, ujmowany przez studnie kopane okolicznych gospodarstw wiejskich, wyst puje na gł boko ci 5,6 m p.p.t. Drugi poziom, o charakterze napi tym, zwi zany jest z wyst powaniem piasków ró noziarnistych na gł boko ci 25 – 45 m p.p.t. Oba poziomy stabilizuj si na podobnych rz dnych. Spływ wód powierzchniowych i podziemnych odbywa si zgodnie z nachyleniem terenu ku N, w stron zbiornika Krzcze a spadek hydrauliczny wynosi 1,6 %. W uj ciu regionalnym rejon składowiska znajduje si w obszarze kredowego zbiornika wód podziemnych GZWP 407. Składowisko odpadów w miejscowo ci Dratów Kolonia jest podpoziomowym składowiskiem odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne. Wieczystym u ytkownikiem obszaru składowiska i zarz dzaj cym jest Gmina Ludwin. Składowisko zostało wykonane według projektu technicznego wykonanego w 1995 r. Eksploatacja składowiska przewidziana jest na 21 lat. Teren omawianego obiektu ma powierzchni 2,61ha z czego niecka składowiska wraz obwałowaniem zajmuje około 2,25 ha. Całkowit pojemno obiektu okre lono na 51 200m3 z czego 47 700 m3 to pojemno przeznaczona na składowanie odpadów. Obecnie eksploatowana jest pierwsza kwatera o pojemno ci około 25 800 m3.(jej zapełnienie odpadami przewidywane jest do 2008 r.). Druga kwatera składowiska wykonana została w grudniu 2002 r. W projekcie, u ytkowanie drugiej kwatery o pojemno ci około 21 900 m3, planowane jest do 2017 r. (w przypadku składowania odpadów tylko z gminy Ludwin). Na składowisko s przywo one niesegregowane odpady komunalne z terenu gminy Ludwin, rednio około 4000 m3 rocznie. Do roku 2002 na składowisku zdeponowano 43 019,5 m3 odpadów w 4 warstwach oddzielonych warstwami izolacyjnymi (razem około 3,0 m mi szo ci). Odpady stałe, składowane s w niecce uszczelnionej foli PEHD o grubo ci 1,5 mm (dno i skarpy). Odcieki s zbierane s w 2 studzienkach odciekowych. Odcieki ze składowiska wywo one s wozem asenizacyjnym do oczyszczalni cieków w Ludwinie. Eksploatowane zło e składowiska wyposa one jest w 2 kominki odgazowuj ce. Wokół składowiska wykonano rów opaskowy do zbierania wód spływowych i opadowych. Składowisko jest ogrodzone i otoczone pasem zieleni izolacyjnej. Urz dzenia infrastruktury technicznej w obr bie składowiska to: 1. budynek socjalny i ust p, 2. magazyn na rodki dezynfekcyjne i podr czny sprz t, 3. brodzik do dezynfekcji kół samochodów opuszczaj cych składowisko, 4. plac postojowy sprz tu technicznego 5. wewn trzne drogi dojazdowe do aktualnie eksploatowanej cz ci składowiska i plac rozładunkowy wyło ony płytami betonowymi, 6. hydrant. 42 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Na składowisku brak jest wagi do wa enia przyjmowanych odpadów. Składowisko wyposa one jest w spychacz g sienicowy DT-25 który wykorzystywany jest do zag szczania i przemieszczania odpadów oraz do rozprowadzania piasku warstwy izolacyjnej. Do roku 2002r na składowisku zdeponowano 43 019,5m3 odpadów w 4 warstwach oddzielonych warstwami izolacyjnymi ( razem około 3,0m mi szo ci). W 1996 r. wykonano 3 piezometry do obserwacji jako ci wód gruntowych. Jeden z nich usytuowany na dopływie wód gruntowych do składowiska, dwa – na drodze odpływu. Pierwsze analizy wody gruntowej wykonano w 1996 r. przed rozpocz ciem eksploatacji nast pne - w 2002 r. podczas wykonywania przegl du ekologicznego składowiska. Analizy z obydwu okresów wykazały kwa ny odczyn wody oraz podwy szon zawarto elaza i manganu. Metale ci kie wyst puj w ilo ciach normatywnych. Wg Przegl du ekologicznego (4) obiekt eksploatowany jest prawidłowo. Ogólny widok składowiska przedstawia dokumentacja fotograficzna. Składowisko odpadów w Wólce Cycowskiej gm. Cyców Składowisko odpadów innych ni niebezpieczne i oboj tne wraz z wylewiskiem w Wólce Cycowskiej funkcjonuj ce od około 1980r., urz dzone jest na działce o powierzchni 0,75 ha b d cej własno ci gminy Cyców. Zlokalizowane jest na wzniesieniu przy drodze utwardzonej u lem, na skraju lasu (od północy), w otoczeniu ł k (od wschodu) i pól (od zachodu).Oddalone jest około 1 km na N od Cycowa i około 300 m na E od najbli szych zabudowa . Teren ten le y w obr bie Chełmskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, około 400 m na N od koryta rzeki winki, której dolina jest korytarzem ekologicznym. Teren składowiska poło ony jest na rz dnej ok. 170 - 172 m n.p.m. w zlewni winki. Rz dna lustra wody w rzece (wg mapy topograficznej 1:50 000) wynosi ok. 168 m n.p.m. W rejonie składowiska poziom wód gruntowych wyst puje na gł boko ci poni ej 2 m p.p.t. Spływ wód powierzchniowych i wód podziemnych głównego u ytkowego, kredowego poziomu wodono nego odbywa si zgodnie z nachyleniem terenu ku SW w stron koryta rzeki winki i doliny Wieprza, który jest baz drena u dla wszystkich wyst puj cych tu poziomów wodono nych. Składowisko znajduje si w obszarze kredowego zbiornika wód podziemnych GZWP 407. W podło u składowiska do gł boko ci 1,0 m wyst puj piaski, a pod nimi - glina pylasta lub piaszczysta o nieznanej mi szo ci. W roku 1985 decyzj Naczelnika Gminy Cyców ustalono lokalizacj składowiska, nast pnie obiekt ogrodzono, otoczono rowem odwadniaj cym, wyposa ono w brodzik dezynfekcyjny i budynek socjalno - gospodarczy. Wykopano tak e rów do przyjmowania nieczysto ci płynnych z szamb i cieków ze zlewni mleka. Decyzja „eksploatacyjna” Naczelnika Gminy Cyców na przyjmowanie odpadów stałych wydana została dn. 30.06.1989 r., wylewisko funkcjonowało nieformalnie. Od 1993 r. decyzj Wydziału. Ochrony rodowiska UW w Chełmie nakazano zaprzesta u ytkowania wylewiska i przeprowadzi jego rekultywacj . Pocz tkowo odpady składowano w nieuszczelnionych rowach i przysypywano ziemi . Były to odpady bytowo – gospodarcze, a tak e odpady poubojowe z rze ni. Wydzielone były równie miejsca do gromadzenia złomu. Nast pnie zacz to je składa w pryzmach powy ej powierzchni terenu. Pryzmy zajmuj niewielki obszar wzdłu zachodniej granicy wysypiska i s cz ciowo przysypane ziemi oraz poro ni te traw . W cz ci wschodniej znajduje si rów o szeroko ci 3 m i długo ci 40 – 50 m (nieuszczelniony), w którym gromadzone s odpady płynne. Według informacji z Urz du Gminy Cyców obecnie na składowisko przywo one s niesegregowane odpady komunalne z terenu gminy Cyców. Na wypełnionym w 85% obiekcie, dotychczas zgromadzono około 20 000 m3 odpadów stałych, rocznie przyjmowanych jest około 1000 m3. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 43 Teren składowiska jest ogrodzony siatk z bram wjazdow otwieran w wyznaczone dni. Pas zieleni izolacyjnej urz dzony jest od strony wschodniej. Na składowisku brak jest wagi do wa enia przyjmowanych odpadów i punktu wodnego. Nie ma równie drena u ani studzienek na odcieki, odpady nie s odgazowywane. Składowisko nie posiada piezometrów do pobierania i badania jako ci wód gruntowych. Nie jest prowadzony monitoring rodowiska wokół obiektu. Aktualny stan składowiska ilustruj zdj cia zamieszczone w dokumentacji fotograficznej. Składowisko Kolonia Stara Wie , gmina Ł czna Składowisko odpadów komunalnych w Kol. Stara Wie obsługuje obecnie teren trzech gmin: Ł czna, Puchaczów i Milejów. Zarz dzaj cym jest Przedsi biorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o. o. w Ł cznej. Poło one jest na gruntach Starej Wsi, w odległo ci około 3,5 km od Ł cznej. Składowisko funkcjonuje od 1996 r. Działka o powierzchni 2,9 ha jest własno ci miasta. Lokalizacja zgodna jest z planem Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Ł czna (uchwała Nr XVIII/120/99 z dnia 24.10.1999 r.). Najbli sza zabudowa mieszkalna znajduje si w odległo ci około 400 m na NW. Ze składowiskiem s siaduj pola uprawne i ł ki wsi Turowola i Stara Wie (od wschodu i północy) i oczyszczalnia cieków (od zachodu). Teren składowiska znajduje si na rz dnej ok. 172 m n.p.m. W podło u (otwory geotechniczne do gł boko ci 12m) wyst puj gliny pylaste i piaszczyste, mułki i pyły o mi szo ci 3,6 –7,5 m oraz warstwa piasku rednio lub drobnoziarnistego o mi szo ci 1,01,5 m. Zalegaj ca pod nimi zwietrzelina margla nie została przewiercona. W odległo ci ok. 200 m na NW od składowiska przebiega rów maj cy poł czenie z rzek wink (prawobrze ny dopływ Wieprza), która przepływa w odległo ci ok. 2 km na S. Głównym u ytkowym poziomem wodono nym s wody podziemne w utworach kredowych, nawiercone na gł boko ci 5,2 - 10,2 m p.p.t., o zwierciadle stabilizuj cym si około 2,5 – 4,8 m p.p.t. i maj ce kontakt z wodami w utworach czwartorz dowych wyst puj cymi na gł boko ci 3,2 do 6,0 m p.p.t. W rejonie działki wysypiska zaznacza si niewielki, lokalny dział wodny. Spływ wód powierzchniowych i podziemnych odbywa si w kierunku SW i NE. Obszar znajduje si w obr bie GZWP – 407. Składowisko jest ogrodzone płotem z siatki. Wokół posadzono drzewa formowanego pasa zieleni ochronnej. Infrastruktura w obr bie składowiska to: 1. uszczelniona foli PEHD 1,5mm (dno i skarpy) oraz bentomat (nadbudowane powierzchnie skarp) niecka na odpady z systemem drena u, zbierania i monitorowania odcieków, 2. bezkolizyjny układ dróg wewn trznych, utwardzonych, 3. waga samochodowa, 4. budynek socjalno - gospodarczy z pełnym w złem sanitarnym, 5. wiata na sprz t i maszyny, 6. brodzik do dezynfekcji kół samochodów opuszczaj cych składowisko, 7. otwory obserwacyjne do monitoringu wód podziemnych. Teren składowiska jest zelektryfikowany, zwodoci gowany, posiada ł czno telefoniczn . Obecnie na składowisko s przywo one niesegregowane odpady komunalne z gmin: Ł czna, Puchaczów i Milejów. Gromadzone s one w niecce o wymiarach 100x100m, cz ciowo zagł bionej i obwałowanej na wysoko około 6 m. W roku 2002 na składowisko przyj to 6 720 Mg odpadów, a ł cznie dotychczas zdeponowano tu 35 801 Mg. Składowisko było 44 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego modernizowane w roku 2002 (podniesienie obwałowania o 2m), dzi ki czemu pojemno niecki wzrosła do 33 000 m3. Aktualnie ta cz składowiska jest wypełniona w 95%. Odpady b d składowane do czasu oddania do u ytku drugiej niecki. Zako czenie eksploatacji niecki I przewidziano na koniec 2003r. Na składowisku pracuje spychacz T 130, który u ytkowany jest do zag szczania i przemieszczania odpadów oraz do rozprowadzania materiału warstwy izolacyjnej. Wokół składowiska prowadzony jest monitoring rodowiska przyrodniczego. Pierwsze analizy wody gruntowej wykonano w 1996 r. tu po odwierceniu piezometrów, nast pne w 2000 i 2002 r. Wi kszo badanych wska ników odpowiada warto ciom dopuszczalnym dla wód pitnych, tylko zawarto niektórych metali (Mn, Cr, Ni) przekracza te granice. Wszystkie badane wska niki mieszcz si w przedziałach okre lonych dla miejsc składowania odpadów. Zwraca uwag fakt, e w porównaniu z analizami wykonanymi w latach ubiegłych wzrasta wyra nie zawarto wi kszo ci metali ci kich (chocia nie przekracza warto ci dopuszczalnych). W ramach rozbudowy składowiska obecnie wykonywana jest druga niecka na odpady inne ni niebezpieczne i oboj tne. Jej pojemno u ytkowa wynosi 50 460 m3. Powierzchnia dna niecki składowiska wynosi 0,45 ha natomiast korony 0,85 ha. Odpady b d deponowane zarówno podpoziomowo jak i powy ej poziomu przyległego terenu. Kwatera otoczona jest grobl o wys. ok. 2,0 m nad poziom terenu otaczaj cego. Maksymalna rz dna wypełnienia składowiska wynosi ma 180,90 m. n. p. m. Zabezpieczenie drugiej niecki składowiska stanowi: • -uszczelnienie dna kwatery składaj ce si z 7. warstw ( w tym foli PEHD gładk gr. 2 mm i mat hydroizolacyjn BENTOMAT 5000 g/m2) • -uszczelnienie skarp kwatery składaj ce si z 5. warstw (w tym foli PEHD fakturowan grubo ci 2 mm i mat hydroizolacyjn BENTOMAT 5000 g/m2) • -system drena u odcieków umo liwiaj cy odprowadzenie wód odciekowych do przepompowni odcieków na terenie oczyszczalni ( dreny rurowe o rednicy 110/97 i kolektor zbiorczy o rednicy 315/272 ) • -odgazowanie kwatery wysypiska ( 2 studzienki odgazowuj ce) Do obsługi nowej kwatery składowania b dzie słu y ten sam sprz t , który jest obecnie wykorzystywany do obsługi pierwszej kwatery Widok nowowykonanej kwatery oraz stan zaawansowania budowy ZUOK przedstawia dokumentacja fotograficzna. Charakterystyka Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie Problem unieszkodliwiania odpadów w powiecie ł czy skim b dzie rozwi zany dzi ki budowie Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych w Starej Wsi. Obiekt ten zlokalizowany został na terenie istniej cego składowiska odpadów komunalnych, w obr bie którego wydzielony został obszar przeznaczony pod budow ZUOK. Teren ten jest własno ci gminy Ł czna. Decyzja o Warunkach Zabudowy i Zagospodarowania terenu wydana została przez Urz d Miasta w Ł cznej w dniu 17.04.03r. (znak IRG.VI.7331/34/03). Uchwał Rady Miejskiej w Ł cznej NR VII/41/2003r z dnia 25.05.2003r. obiekt został umieszczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy Ł czna. Do ZUOK zwo one b d odpady komunalne z całego pow. ł czy skiego (miasta i gminy Ł czna i 5 gmin wiejskich). Realizacja inwestycji ma przebiega dwuetapowo. W I etapie wykonanych b dzie 9 obiektów budowlanych i in ynierskich. S to: 1. sortownia odpadów z wiat 2. boksy zadaszone na wysegregowane surowce wtórne(luzem) Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 45 3. wiata na zbelowane surowce wtórne 4. kwatera składowania odpadów nr II 5. platforma wyładunkowa z płyt drogowych 6. brodzik dezynfekcyjny 7. drogi i place z kostki brukowej 8. pas zieleni 9. chodniki Inwestycja zajmuje powierzchni 2,36 ha. Pod budow sortowni przeznaczono 0,64 ha, II niecki składowiska – 1,28 ha natomiast obiektów towarzysz cych - dróg i placów komunikacyjnych - pozoztałe. W II etapie po uzyskaniu rodków finansowych przewiduje si budow kompostowni. Obecnie inwestycja jest w fazie I etapu budowy. Uruchomienie zakładu przewidziane jest na pocz tek 2004 r. Wydajno projektowanego zakładu została ustalona na poziomie 14 000 Mg/rok (na 1 zmian przez 315 dni w ci gu roku ) Do zakładu mog by przyjmowane dwojakiego rodzaju strumienie odpadowe tj odpady komunalne „zmieszane” oraz odpady pochodz ce z selektywnej zbiórki skierowane do doczyszczania na linii sortowniczej. Produktami finalnymi po segregacji b d : 1. produkty do zagospodarowania – surowce wtórne (papier, szkło, metale, tworzywa, tekstylia) 2. odpady do składowania (odpady balastowe - niekompostowalne, niesurowcowe) 3. odpady problemowe do utylizacji (baterie, lekarstwa, farby, opakowania po rodkach chemicznych) Surowce wtórne b d konfekcjonowane, belowane i prasowane a nast pnie wywo one na rynek surowcowy. Odpady wielkogabarytowe zbierane w hali przyj b d demontowane i sortowane (złom, plastiki, drewno) gromadzone w boksach a nast pnie kierowane do odbioru przez zainteresowane firmy. Odpady niebezpieczne b d wybierane: - na platformie przyj - na linii sortowniczej przez pracowników „sortowaczy” Odpady te gromadzone b d w hermetycznych pojemnikach przeznaczonych na zbiórk odpadów niebezpiecznych a nast pnie odbierane przez specjalistyczne firmy. Okres budowy ZUOK ilustruje dokumentacja fotograficzna. 3.7. Dzikie wysypiska odpadów Na terenie powiatu ł czy skiego podobnie jak w wi kszo ci obszarów wiejskich notuje si powstawanie tzw. „dzikich” wysypisk odpadów. Wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami ok. 10 % wytworzonych odpadów komunalnych trafia do rodowiska w sposób niekontrolowany. Mo na zatem zało y , e odpady te znajduj si na tzw. „dzikich” wysypiskach. S to miejsca nielegalnego składowania zmieszanych odpadów komunalnych. Do gromadzenia odpadów wykorzystywane s najcz ciej wyrobiska po piasku, wirze lub torfie, naturalne w wozy i wci cia morfologiczne lub brzegi lasów, które zasypywane s mieciami. Powstaj one tam, gdzie mieszka cy maj utrudniony dost p do pojemników na odpady. Innym powodem ich powstawania jest niewła ciwa postawa mieszka ców. Wg Planu Gospodarki Odpadami dla województwa lubelskiego ł czna kubatura „dzikich” wysypisk odpadów, oszacowana na podstawie dost pnych danych w woj. lubelskim w 2002 r. wynosiła 80,83 tys m3, za ich powierzchnia ok. 14,73 ha. 46 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Informacje o „dzikich” wysypiskach w powiecie ł czy skim uzyskano z ankiet gminnych. Zdaniem urz dów gmin „dzikie” wysypiska istniej ce na ich obszarach, maj niewielkie powierzchnie i w miar posiadanych rodków finansowych, s na bie co przez gminy likwidowane. Najwi kszymi obecnie istniej cymi na terenie powiatu s wysypiska podane w tabeli 21. Tabela 21 „Dzikie” wysypiska odpadów Gmina Cyców Puchaczów Milejów Ogółem Miejscowo wierszczów Turowola Jasieniec Kol. Ostrówek Powierzchnia (ha) ok. 0,3 ok. 0,15-0,2 ok. 0,05 ok. 0,05 około 0,6 Zwa ywszy wag problemu nale y przyj , e dane te nie s wyczerpuj ce. Szczegółowe inwentaryzacje „dzikich” wysypisk przeprowadzone b d przy sporz dzaniu gminnych planów gospodarki odpadami. 3.8. Osady ciekowe Osady z biologicznego oczyszczania cieków bytowo - gospodarczych i przemysłowych (zwłaszcza przetwórstwa rolno-spo ywczego) s bogate, w glebotwórcz (próchniczotwórcz ) substancj organiczn i mineralne składniki pokarmowe ro lin. Stosunek w gla do azotu w ustabilizowanych osadach ciekowych jest analogiczny jak w próchnicy gleb uprawnych i w dojrzałych kompostach. Osady ciekowe zawieraj te du e ilo ci łatwo przyswajalnych dla ro lin mineralnych zwi zków azotu i fosforu oraz łatwo rozkładalnej (mineralizowanej) substancji organicznej. Sucha masa osadów stabilizowanych zawiera przewa nie 40-60% substancji organicznej oraz 2,5-4,0% azotu; 1,5-2,5% fosforu (P2O5); 1,5-4,0% wapnia CaO; 0,5-1,2% magnezu (MgO); ok. 0,5% potasu (K2O). Wymienione wła ciwo ci stanowi o bardzo du ej u yteczno ci osadów ciekowych do rekultywacji bezglebowych gruntów, melioracyjnego u y niania gleb, nawo enia gleb i ro lin. Wprowadzenie odpowiednio du ej dawki osadu ciekowego do powierzchniowej warstwy bezglebowego gruntu nadaje mu biologiczn aktywno wła ciw dla urodzajnej gleby. Tak e sam osad, bez wymieszania go z mineralnym gruntem, zapewnia korzystne warunki do intensywnego wzrostu ro lin zdolnych do pobierania bardzo du ych ilo ci składników pokarmowych i produkowania obfitej masy zielonej. Gospodarka osadami ciekowymi nie jest w Polsce w pełni monitorowana. Najcz ciej znana jest ilo powstaj cych odpadów, natomiast nie jest znany ich skład chemiczny i stopie zanieczyszczenia bakteriologicznego. W powiecie ł czy skim funkcjonuje 10 obiektów, w których oczyszczane s cieki o charakterze komunalnym. Wg danych z ankietyzacji w 2002 r. na terenie powiatu ł czy skiego wytworzonych było 1943,7 Mg osadów ciekowych. Wytworzone odpady w powiecie ł czy skim stanowi około 10% ogólnej masy odpadów ciekowych woj. lubelskiego. Ilo i sposób zagospodarowania osadów ciekowych w powiecie ł czy skim podaje tabela 22. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 22 Ilo 47 i sposób zagospodarowania osadów ciekowych Rodzaj osadów Kod odpadów Ilo (Mg s.m.) Sposób zagospodarowania Gmina Ł czna – oczyszczalnia komunalna w Starej Wsi osad 190805 402,0 gromadzone w pryzmach na terenie oczyszczalni w Kol. Stara Wie Gmina Milejów - oczyszczalnia przemysłowo - komunalna w Milejowie skratki 190801 12,0 składowane piasek 190802 12,0 składowane osad 190805 1140,0 po odwodnieniu wykorzystane rolniczo Gmina Puchaczów – oczyszczalnia komunalna wPuchaczowie skratki 190801 2,0 wywo one na składowisko Kol. Stara Wie piasek 190802 33,7 wywo one na składowisko Kol. Stara Wie osad 190805 300,0 gromadzone na poletku osadowym (uwodniony osad ) Ł czy ska Energetyka S.A. „Bogdanka” osad 190805 osad 190805 15 - 40 gromadzone w osadniku Gmina Cyców – oczyszczalnia komunalna w Cycowie 2,0 po odwodnieniu wykorzystane rolniczo Gmina Ludwin – oczyszczalnie komunalne w Kaniwoli i Ludwinie osad 190805 - Razem 1943,7 osad z 2 oczyszczalni nie był jeszcze wybierany Najwi cej osadów ciekowych powstaje w gminie Milejów w oczyszczalni komunalno – przemysłowej przy zakładzie przetwórstwa owocowo –warzywnego Frukto-Maj 1140 Mg, które podobnie jak wi kszo wytworzonych w powiecie osadów (ponad 57 %) jest po odwodnieniu wykorzystywana rolniczo. Pozostałe osady składowane s w pryzmach na terenach oczyszczalni lub pozostaj w osadnikach. SEKTOR GOSPODARCZY 3.9. Odpady powstaj ce w sektorze gospodarczym Dane o odpadach przemysłowych przedstawiono wykorzystuj c: 1. Baz danych Urz du Marszałkowskiego w Lublinie - Departament Rozwoju Wsi i Ochrony rodowiska 2. Baz danych SIGOP prowadzonej przez WIO Lublin. 3. Tre decyzji na wytwarzanie, zbieranie i unieszkodliwianie odpadów wydawanych przez Starost powiatu ł czy skiego 4. Wyniki kontroli przeprowadzonych przez WIO Lublin 5. Dane literaturowe (Raport o stanie rodowiska woj. lubelskiego w roku 2001 i 2002 WIO ), 6. Dane z ankiet poszczególnych urz dów gmin powiatu ł czy skiego 7. Dane uzyskane od producentów odpadów. 48 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego W tabeli 23 zestawiono ilo ci odpadów wytworzonych w powiecie ł czy skim w sektorze gospodarczym w roku 2002. Pochodz one z bazy prowadzonej przez Urz d Marszałkowski Województwa Lubelskiego, danych WIO Lublin oraz informacji uzyskanych od wytwórców odpadów. Tabela 23 Ilo Lp Wytwórca odpadów odpadów w sektorze gospodarczym (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) Adres Kod odpadów MIASTO I GMINA Ł CZNA roztwory utrwalaczy błony i papier fotograficzny 090107 zawieraj ce srebro i zwi zki 090104* Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej 21-010 Ł czna ul. Górnicza 3 2. P.W. ”TRANS-POL” 21-010 Ł czna ul Lubelska 8 21-017 Ł czna Rossosz 2 150101 3. Huta Szkła Gospodarczego „EDWANEX” 21-010 Ł czna ul Armii Krajowej 1 150101 4 JERONIMO MARTINS Sp. z o.o. Pozna Market Biedronka 1. 13 14 „JAKOL” Z.P.H. „Przybylski” PPUH Kopina Kaniwola 0,051 100101 u le, popioły paleniskowe i pyły z kotłów 130,9 020780 pofermentacyjne wywary 30168,22 200304 150102 020202 020280* 020202 020280* 100102 130208* 150101 150102 150103 150107 160213* 170405 21-020 Łysołaje 0,885 7,938 100101 „EKO_VIT” Sp z o. o. 12 Gospodarstwo Ogrodnicze odpadów (Mg) inne odpady 020399 Milejów Ilo 180104 020380 10 FRUCTO-MAJ . .Sp z o.o. GRANICE Rodzaj odpadów 020399 odpady opakowaniowe, papier i tektura szlamy ze zbiorników bezodpływowych odpady opakowaniowe, papier i tektura Uwagi odzyskane unieszkodliwiane poza składowaniem tymczasowo magazynowane wykorzystywane rolniczo 14,9 odzyskane 248,0 unieszkodliwiane poza składowaniem 10,065 odzyskane odpady opakowa z tworzyw sztucznych 1,323 odzyskane Razem 30 582,28 GMINA CYCÓW odpadowa tkanka zwierz ca odpadowa tkanka zwierz ca wykazujaca własno ci niebezpieczne Razem GMINA LUDWIN odpadowa tkanka zwierz ca odpadowa tkanka zwierz ca wykazuj ca własno ci niebezpieczne Razem GMINA MILEJÓW wytłoki, osady, i inne odpady z przetwórstwa produktów ro linnych (z wył czeniem 120380) inne niewymienione odpady u le, popioły paleniskowe i pyły z kotłów popioły lotne z w gla inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe opakowania z papieru i tektury opakowania z tworzyw sztucznych opakowania z drewna opakowania ze szkła zu yte urz dzenia zawieraj ce niebezpieczne elementy inne ni wymienione w 160209 do 160212 elazo i stal 120,0 30,0 odzyskane unieszkodliwiane poza składowaniem 150,0 25,0 1,0 odzyskane unieszkodliwiane poza składowaniem 26,0 9 929,200 odzyskane 22,000 składowane 2 354,000 107,000 2,800 7,700 14,500 25,000 3,300 odzyskane 0,100 unieszkodliwiane poza składowaniem 36,70 odzyskane odpady pochodzenia ro linnego- inne niewymienione odpady 6,000 magazynowane Razem 12 508,30 49 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 170201 GMINA PUCHACZÓW odpady powstaj ce przy płukaniu i czyszczeniu kopalin tworzywa sztuczne odpady zawieraj ce siark inne niewymienione odpady odpady olejowe nieuj te w innych podgrupach odpady z mechanicznego oczyszczania wód dołowych zu yty w giel aktywny inne nie wymienione odpady opakowania z drewna sorbenty ,materiały filtracyjne ,tkaniny do wycierania i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi inne ni wymienione w 160209 do 160212 baterie i akumulatory niklowokadmowe odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów drewno 170405 elazo i stal 8 497,330 magazynowane i odzyskane 080118 odpady z usuwania farb i lakierów 1,0 magazynowane 8,6 magazynowane odzyskane 010412 170203 050702 060299 130208* 190899 6. Lubelski W giel „BOGDANKA” 21-013 Puchaczów 061302* 061399* 150103 150202* 160213* 160602* 170101 100101 120101 7 Fabryka Maszyn Rolniczych „LECHIA” Sp.o.o 21-013 Puchaczów 130110* 130205* 130899* 160213* 100101 100102 130208* 8. Ł czy ska Energetyka Sp. z o .o. Bogdanka 21-013 Puchaczów 160213* 170401 170405 190802 190805 *-odpady niebezpieczne u le, popioły paleniskowe i pyły z kotłów odpady z toczenia i piłowania elaza i jego stopów mineralne oleje hydrauliczne niezawieraj ce zwi ków chlorowcoorganicznych mineralne oleje przekładniowe i smarowe niezawieraj ce zwi zków chlorowcoorganicznych inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe inne ni wymienione w 160209 do 160212 u le, popioły paleniskowe i pyły z kotłów popioły lotne z w gla inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe inne ni wymienione w 160209 do 160212 mied , br z, mosi dz elazo i stal zawarto piaskowników ustabilizowane komunalne osady ciekowe Razem Razem powiat 1 808 447,0 41,270 5,000 0,020 29,780 125,540 odzyskane magazynowane odzyskane magazynowane magazynowane odzyskane magazynowane 0,500 0,600 8,129 unieszkodliwiane poza składowaniem odzyskane 0,300 unieszkodliwiane poza składowaniem 0,620 0,500 1,740 187,860 90,50 unieszkodliwiane poza składowaniem odzyskane odzyskane 0,4 magazynowane 0,15 0,8 magazynowane odzyskane 0,016 magazynowane 8138,000 magazynowane odzyskane 2 183,000 0,801 0,500 odzyskane 121,460 0,8 magazynowane 23,20 magazynowane 0,0695 odzyskane 1 827 915,49 1 871 182,068 W 2002 r. w sektorze gospodarczym powiatu ł czy skiego wytworzono 1 871 182,068 Mg odpadów przemysłowych. Dominuj cym wytwórc odpadów przemysłowych w powiecie jest kopalnia Lubelski W giel „Bogdanka”. W 2002 r. kopalnia 50 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego wytworzyła 1 808 447,0 Mg odpadów pow glowych (skała płonna nr kodu 010412) Stanowi to około 97% całej masy odpadów przemysłowych wytworzonych w powiecie ł czy skim. Tabela.24. Masa odpadów wytworzonych na obszarze pow. ł czy skiego w roku 2002 według grup głównych (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) Grupa 01 02 05 06 08 09 10 12 13 15 16 17 18 19 20 Nazwa odpadu Odpady powstaj ce przy poszukiwaniu wydobyciu fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, le nictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa ywno ci Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz wysokotemperaturowej przeróbki w gla Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania zwi zków nieorganicznych Odpady z produkcji , przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich Odpady z przemysłu fotograficznego Odpady nieorganiczne z procesów termicznych Odpady z kształtowania i powierzchniowej obróbki metali i tworzyw sztucznych oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wył czeniem olejów jadalnych oraz grup 05 ,12, 19 Odpady opakowa , sorbentów, tkanin, materiałów filtracyjnych i ochronnych nie uj te w innych grupach Odpady ró ne nie uj te w innych grupach Odpady z budowy, remontów i demonta u obiektów budowlanych oraz drogowych Odpady z działalno ci słu b medycznych i weterynaryjnych oraz zwi zanych z nimi bada Odpady z urz dze do likwidacji i neutralizacji odpadów oraz oczyszczenia cieków i gospodarki wodnej Odpady komunalne Razem Mg 1 808 447,0 40 301,42 5,0 1,120 1,00 0,936 12 921,50 90,50 34,731 85,217 1,736 8 887,16 7,938 148,81 248,0 1 871 182,068 Poni szy wykres przedstawia procentowo sposoby zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego w powiecie ł czy skim bez odpadów przeróbczych w gla kamiennego. Zagospodarowanie odpadów z sektora gospodarczego 97.38% 0.04% 0.46% 2.12% odzyskanych (bez odpadów przeróbczych w gla ) magazynowanych unieszkodliwionych poza składowaniem składowanych Rysunek 9. Zagospodarowanie odpadów z sektora gospodarczego 51 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Bilans odpadów z sektora gospodarczego na terenie pow. ł czy skiego wg poszczególnych gał zi przemysłu przedstawia tabela 25. Tabela 25 Sposób zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego na terenie powiatu ł czy skiego wg poszczególnych gał zi przemysłu (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) Ilo dział gospodarki przemysł wydobywczy rolno- spo ywczy przemysł energetyczny usługi i handel inne Razem odpadów( Mg) wytworzo nych magazynowa nych odzyskanych unieszkodliwio nych poza składowaniem składowanych 1817346,189 138,9 1 817 204,77 2,52 - 42 946,72 136,9 42793,42 31,1 22,0 10467,8305 1050,4 9417,4305 - - 20,262 364,366 1 871 182,068 4,866 1331,066 12,273 111,5 1 869 539,393 7,989 248,0 289,609 22,0 Udział procentowy odpadów wg głównych działów gospodarki powiatu ł czy skiego 97.06% 2.30% 0.02% wydobywczy energetyczny 0.06% 0.56% rolno-spo ywczy inne usługi i handel Rysunek 10. Odpady z sektora gospodarczego według głównych działów gospodarki powiatu ł czy skiego Ilo odpadów wytwarzanych w poszczególnych gminach oraz ich zagospodarowanie w 2002 r. ilustruje tabela: Tabela 26. Sposób zagospodarowania odpadów z sektora gospodarczego wg gmin (2002 r.) Ilo miasto i gmina Ł czna gmina Milejów gmina Puchaczów gmina Cyców gmina Ludwin Razem odpadów( Mg) wytworzonych magazynowa nych odzyskanych unieszkodliwio nych poza składowaniem 30 582,28 130,9 30 195,393 255,989 12508,30 1 827 915,49 150,0 26,0 1871182,068 6,0 1 194,166 12 480,20 1 826 718,8 120,0 25,0 1869539,393 0,1 2,52 30,0 1,0 289,609 1331,066 składowanych 22,0 22,0 52 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego W ogólnej ilo ci odpadów przemysłowych znajduje si 69,752 Mg odpadów niebezpiecznych co stanowi ok.0,004 % masy odpadów przemysłowych. System zbiórki odpadów niebezpiecznych funkcjonuje w zakresie gromadzenia olejów oraz baterii i akumulatorów. Przepracowane oleje zbierane s u wytwórców i nast pnie gromadzone do czasu wysłania ich do ponownego przerobu w rafinerii nafty „Jedlicze” k/Krosna. Akumulatory i baterie wymieniane s na bie co w punktach sprzeda y detalicznej. Na terenie powiatu działa 11 punktów zbiórki zu ytych baterii akumulatorów. Firmy te prowadz działalno na mocy zezwole wydanych od 2000 do 2002 r. przez Starost Powiatu Ł czy skiego. Na terenie województwa lubelskego odbiorcami baterii i akumulatorów s m.in. -Lub. Eko –Plus z Lublina -Rethmann - widnik Sp. z o.o. Tabela. 27 Gospodarka odpadami niebezpiecznymi głównych producentów odpadów przemysłowych w roku 2002 (wg WIO , Urz. Marszałkowskiego, ankiet) Ilo Lp Nazwa producenta 1 Kopalnia W gla Kamiennego "BOGDANKA" S.A. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Ł cznej FRUCTO MAJ - Milejów Fabryka Maszyn Rolniczych "LECHIA" Sp. z o.o. Ł czy ska Energetyka Sp. z o.o. w Bogdance „JAKOL” Z.P.H. Kopina Ogółem 2 3 4 5 6 odpadów (Mg) wytworzonych magazyno wanych odzyska nych 31,700 0,600 29,180 unieszkodliwio nych poza składowaniem 1,920 0,885 - 0,885 - 2,900 0,400 2,800 0,400 - 0,100 - 1,301 - 1,301 - 30,0 67,186 3,8 31,366 30,0 32,02 3.9.1. Odpady medyczne Odpady medyczne powstaj w procesach diagnozowania, leczenia oraz profilaktyki medycznej i weterynaryjnej prowadzonych w sieci lecznictwa otwartego i zamkni tego. wiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, e 75% do 90% odpadów medycznych nie niesie ze sob zagro enia dla zdrowia i ycia człowieka. Zaledwie 10% do 25% odpadów uznaje si za niebezpieczne, wymagaj ce specjalnych metod unieszkodliwiania. W powiecie ł czy skim w strumieniu odpadów medycznych wyst puj odpady z grupy 09 i 18 (s to odpady z bada rentgenowskich, oraz odpady mieszane medyczne, co do których istnieje podejrzenie, e s zainfekowane oraz przeterminowane i wycofane ze stosowania chemikalia i leki). Odpady z grupy 09 powstaj głównie w szpitalach i placówkach opieki zdrowotnej posiadaj cych pracownie rentgenowskie. W strumieniu odpadów fotograficznych głównymi s roztwory utrwalaczy oraz wodne roztwory wywoływaczy i aktywatorów. Wytwórcami odpadów medycznych z grupy 18 s placówki medyczne otwarte (Zakłady Opieki Zdrowotnej) placówki medyczne zamkni te (szpitale) a tak e apteki i gabinety prywatne. Spo ród 13 placówek ZOZ (publicznych i niepublicznych) i 2 szpitali (Szpital Neuropsychiatryczny w Łysołajach i Szpital Rejonowy w Jaszczowie) funkcjonuj cych na 53 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego terenie pow. ł czy skiego obydwie grupy odpadów wytwarzane s tylko w Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Ł cznej. Dane o ilo ci odpadów wytworzonych w tych jednostkach w 2002 r. wg ewidencji WIO i informacji zakładu Usług Niemedycznych przy PSK 4 w Lublinie podaje tabela 28. Tabela 28 Ilo odpadów wytworzonych w jednostkach usług medycznych (wg WIO , Zakł. Usług Niemedycznych PSK 4) Ilo Lp. 1. 2 Nazwa wytwórcy odpadów Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Ł cznej i Szpital w Jaszczowie Caritas Archidiecezji Lubelskiej Okr g nr 10 w Ł cznej Razem odpadów (Mg) unieszkodliwia odzyska nych poza nych składowaniem 0,885 0,051 7,938 kod odpadów wytworzo nych 090104 090107 180104 0,885 0,051 7,938 180103 0,003 - 0,003 8,877 0,936 7,941 Odpady placówek medycznych (z grupy 18) kierowane s do spalarni odpadów Zakładu Usług Niemedycznych przy Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym ul. Jaczewskiego 4 w Lublinie. Ze wzgl du na brak pełnej bazy danych, ilo odpadów medycznych w pozostałych jednostkach medycznych oszacowano na podstawie wska ników literaturowych, decyzji na wytwarzanie odpadów oraz wywiadów w niektórych placówkach. Tabela 29 Orientacyjna masa odpadów medycznych z pozostałych placówek medycznych Ilo odpadów Lp. Nazwa wytwórcy odpadów Liczba placówek (Mg) 1 Szpital w Łysołajach 1 0,2 2 Publiczne i Niepubliczne ZOZ i gabinety lekarskie 14 4,2 3 Gabinety Stomatologiczne 7 0,035 4 Apteki 12 0,060 Razem 34 4,495 W Starostwie Powiatowym w Ł cznej wydano pozwolenia na wytwarzanie 7,839 Mg odpadów medycznych. 3.9.2. Odpady weterynaryjne Odpady weterynaryjne powstaj we wszystkich placówkach zajmuj cych si badaniem, leczeniem zwierz t lub wiadczeniem usług weterynaryjnych. Wg wykazu Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Ł cznej na terenie pow. ł czy skiego usługi weterynaryjne wiadczy 18 lekarzy w 11 placówkach weterynaryjnych. W powiecie ł czy skim jak dot d nie oszacowano ilo ci odpadów powstaj cych w gabinetach i lecznicach weterynaryjnych. Z informacji uzyskanej w Powiatowym Inspektoracie Weterynarii w Ł cznej oraz wywiadu w niektórych lecznicach zwierz t z terenu powiatu wynika, e ilo odpadów weterynaryjnych jaka powstaje w tego typu jednostkach jest niewielka (ok. 2,0 do 3,0 kg rocznie na 1 gabinet) i wynosi ł cznie ok. 0,054 Mg. S to odpady zmieszane o kodzie 180104 i nie s traktowane jako niebezpieczne. 54 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 3.9.3. Odpady pochodzenia zwierz cego Odpady zwierz ce poubojowe powstaj w ubojniach i zakładach przetwórstwa mi snego. Stopie odzysku odpadów pochodzenia zwierz cego wynosi około 95%. Z odpadów tych dotychczas wytwarzane były m czki mi sno-kostne oraz tłuszcze. Dominuj cym rodzajem odpadu jest odpadowa tkanka zwierz ca. Zakłady bran y mi snej w powiecie ł czy skim działaj na podstawie uzyskanych zezwole w Starostwie Powiatowym w Ł cznej. Jednak w bazie danych Urz du Marszałkowskiego w Lublinie brak jest informacji o tego rodzaju odpadach. Podane w tabeli 30 warto ci oraz sposób zagospodarowania odpadów uzyskano bezpo rednio od wła cicieli zakładów. Tabela 30 Sposób zagospodarowania odpadów pochodzenia zwierz cego wg głównych wytwórców Lp. 1. 2 Nazwa zakładu „JAKOL” Z.P.H. w Kopinie „Przybylski” PPUH Kaniwola Ogółem Sposób zagospodarowania odzyskane (Mg) spalane (Mg) gmina ilo (Mg) Cyców 150,0 120,0 30,0 Ludwin 26,0 25,0 1,0 176,0 145,0 31,0 W powiecie ł czy skim nie ma zakładów z bran y utylizacyjnej, w których unieszkodliwiane s odpady pochodzenia zwierz cego. Powstaj ce w zakładach przeróbki mi sa odpady sprzedawane s do Zakładu Przetwórczego P.P.H. POLUTIL w Dorohuczy i BACUTIL w Trawnikach (odzysk) oraz przekazywane do utylizacji poprzez spalenie do P.P.P. BACUTIL Zakład w Zastawiu koło Puław. Odpadem powstaj cym w całym powiecie, ale nie uj tym w ewidencji odpadów Marszałka Województwa s padłe zwierz ta hodowlane. Jak w całej Polsce, dopiero w 2003 r., rozwi zany został w powiecie problem padłych zwierz t – prze uwaczy. Wszystkie zwierz ta s ewidencjonowane. W pierwszej kolejno ci wła ciciel padłego zwierz cia powiadamia Pa stwowy Inspektorat Weterynarii w Ł cznej. Ten z kolei zawiadamia zakład utylizacji w Zastawiu (pow. Puławy). Zwłoki padłych zwierz t gospodarskich odbierane s własnym transportem firm utylizacyjnych. Wg Powiatowej Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa w Ł cznej w 2003 r. mieszka cy powiatu zgłosili ok.100 „zdarze ” zwierz t ubitych i padłych. Nie rozwi zany został problem unieszkodliwiania innych zwierz t (trzoda, drób) padłych w gospodarstwach rolnych. S one sporadycznie wywo one do zakładów utylizacyjnych. Cz ciej s zakopywane lub porzucane w lesie, przez co stanowi potencjalne zagro enie ska enia rodowiska. 3.9.4. Odpady zawieraj ce azbest i PCB Dnia 14 maja 2002 r. Rada Ministrów przyj ła Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest stosowanych na terytorium Polski. Według tego dokumentu w województwie lubelskim nagromadzonych jest 2 209 790 Mg wyrobów azbestowo cementowych zabudowanych w obiektach budowlanych (drugie po woj. mazowieckim miejsce w kraju). Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. w sprawie sposobów bezpiecznego u ytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawieraj cych azbest (Dz. U. Nr 138, poz. 895) nakłada na wła cicieli lub zarz dców obiektów budowlanych obowi zek dokonania przegl du technicznego wyrobów zawieraj cych azbest oraz sporz dzenia oceny stanu i mo liwo ci u ytkowania wyrobów zawieraj cych azbest. Według informacji uzyskanych z Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Ł cznej w II kwartale 2001 r. przeprowadzona była na terenie powiatu ł czy skiego Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 55 inwentaryzacja pokry dachowych zawieraj cych azbest z jednoczesnym okre leniem stopnia pilno ci ich usuwania. Zewidencjonowano nast puj ce liczby obiektów z pokryciami dachowymi zawieraj cymi azbest: 137 – domów jednorodzinnych, 98 – wielorodzinnych, 29 – budynków u yteczno ci publicznej, 3 – budynki zakładów przemysłowych, 212 – inne budynki. Dane te nie obejmuj z pewno ci wszystkich obiektów, zwa ywszy, e w przeszło ci był to materiał powszechnie stosowany do krycia domów i obiektów gospodarskich. W Starostwie Powiatowym w Ł cznej w okresie 1999 - 2003 r. wydane zostały pozwolenia na usuwanie materiałów zawieraj cych azbest w ilo ci około 3000 Mg. Urz d Marszałkowski dnia 17.09.2003 r. zwrócił si do wszystkich starostów, prezydentów, burmistrzów i wójtów o dokonanie ponownej inwentaryzacji materiałów zawieraj cych azbest. Dane z tej inwentaryzacji nale y wykorzysta przy sporz dzaniu gminnych planów gospodarki odpadami. Wyroby azbestowe s w Polsce unieszkodliwiane tylko poprzez składowanie na składowiskach przemysłowych. W woj. lubelskim znajduj si 2 składowiska przyjmuj ce odpady azbestowe: w Poniatowej Wsi oraz Kra niku. Zasady reguluj ce gospodark odpadami zawieraj cymi PCB zgodne z ustawodawstwem UE zawarte s w ustawie o odpadach, Prawo ochrony rodowiska, o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony rodowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw a tak e w Rozp. Min. Gospodarki z dn. 24.06.2002r. w sprawie wykorzystania i przemieszczania substancji stwarzaj cych szczególne zagro enie dla rodowiska oraz wykorzystywania i czyszczenia instalacji lub urz dze , w których były lub s wykorzystywane substancje stwarzaj ce szczególne zagro enie dla rodowiska. PCB zaliczane s do substancji stwarzaj cych szczególne zagro enie dla rodowiska. Zabronione jest wprowadzanie PCB do obrotu lub poddawanie ich procesom odzysku. Na mocy ww rozporz dzenia został wprowadzony obowi zek inwentaryzacji b d cych w eksploatacji urz dze z PCB do dn. 31.12.2002 r. Obowi zek przeprowadzenia inwentaryzacji urz dze zawieraj cych PCB spoczywa na wykorzystuj cym te urz dzenia. Według PGO woj. lubelskiego inwentaryzacja taka nie została jeszcze przeprowadzona. 3.9.5. Odpady górnicze Kopalnia Lubelski W giel „Bogdanka” w Bogdance prowadzi gospodark odpadami w oparciu o okresowo uaktualniany Program Gospodarki Odpadami do 2015 r., który okre la obowi zki przedsi biorstwa wynikaj ce z ustawy o odpadach, zasady post powania z odpadami na terenie zakładu wydobywczego, obowi zki kierowników poszczególnych działów, miejsca powstawania i sposób post powania z odpadami oraz mo liwo ci ich minimalizacji. Obowi zkiem zakładu jest w miar mo liwo ci stosowanie takich technologii i form produkcji, które zapobiegaj powstawaniu odpadów. Kopalnia w ramach Systemu Zarz dzania rodowiskowego wg PNEN ISO 14001 wprowadziła szeroko poj t segregacj odpadów przemysłowych innych ni pogórnicze. Kopalnia ma prawny obowi zek wykorzystywania odpadów jako surowców wtórnych w przypadku, gdy jest to uzasadnione technologicznie i ekonomicznie. W przypadku kopalni odpady przeznaczone do wykorzystania powinny: • stanowi surowiec produkcyjny, 56 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego • by stosowane do zmniejszenia negatywnego oddziaływania procesu produkcyjnego na rodowisko, • stanowi ródło daj cych si odzyska surowców, • by stosowane do podniesienia jako ci lub efektywno ci procesu produkcyjnego lub stanu bezpiecze stwa. Spo ród 1 817 346,19 Mg odpadów wytworzonych w 2002 r. w kopalni Lubelski W giel S.A. „Bogdanka” 99,5% stanowiły odpady przeróbcze (skała płonna – kod 010412). Jest to materiał, który w wyniku procesów wzbogacania w gla w zakładzie przeróbczym zostaje oddzielony od urobku jako odpad. Na odpady przeróbcze składaj si : - odpady górnicze (kamie ) w klasie ziarnowej 500 ÷ 200 mm - odpady gruboziarniste w klasie ziarnowej 200 ÷ 20 mm uzyskiwane ze wzbogacalników DISA - odpady drobnoziarniste w klasie ziarnowej 20÷ 0,5 mm z osadzarek - odpady bardzo drobnoziarniste - mułowe w klasie ziarnowej < 0,5÷0 mm, odzyskiwane w prasach ta mowych. Uzysk odpadów przeróbczych ze wzbogacania w gla. wynosił w 2002 roku – 1.808.447,0Mg. Cz odpadów jest wykorzystywana do celów przemysłowych i nieprzemysłowych, pozostałe odpady s składowane na zwałowisku w Bogdance. Tabela 31 Ilo wytworzonych oraz sposób zagospodarowanie odpadów górniczych 2001 Odpady ogółem ( Mg ) 1.672.113 Odpady wykorzystywane ( Mg ) 1.654.233 Odpady składowane ( Mg) 17.880 2002 1.808.447 1.808.447 - Rok Odpady przeróbcze wykorzystywane s do: • produkcji materiałów budowlanych w Zakładzie Ceramiki Budowlanej, „Ekoklinkier” w Bogdance (ok. 25 tys. ton/rocznie), • remontu (podbudowy) dróg lokalnych i innych robót in ynieryjnych ok. 10 % ilo ci uzyskanych odpadów, • do niwelacji terenu w procesie rekultywacji wyrobisk po eksploatacji kruszyw – pozostała ilo . Pozostałe odpady górnicze to: • osady z mechanicznego oczyszczania w ód dołowych • odpady bytowe • zu yte oleje hydrauliczne i smarne • wietlówki i rt ciówki • akumulatory i baterie • zu yte opony • gruz betonowy i ceglany z rozbiórek i remontów • drewno odpadowe • złom stalowy i metali kolorowych • ta my gumowe, PCV i inne • pochłaniacze górnicze • ostaryt • zu yte odczynniki chemiczne • siarczan magnezowo –amonowy 57 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego • sorbenty i czy ciwa • opakowania Dla ka dego rodzaju odpadów prowadzona jest „Karta ewidencji odpadu”. Kart tak musi prowadzi wytwarzaj cy odpad - w przypadku kopalni - kierownik oddziału wytwarzaj cego odpad. W momencie przekazywania do zagospodarowania lub utylizacji odpadu innym podmiotom - Dział Ochrony rodowiska, b d Dział Logistyki sporz dza dokument obrotu odpadami niebezpiecznymi dla ka dej jednostki transportowej. Dział Ochrony rodowiska wypełnia kart informacyjn o rodzaju i ilo ci odpadów umieszczonych na specjalnie przystosowanych miejscach w zakładzie oraz o czasie ich przetrzymywania. Roczne sprawozdanie o rodzaju i ilo ci odpadów wytwarzanych w kopalni składane jest Marszałkowi Województwa Lubelskiego i organowi gminy wła ciwemu ze wzgl du na miejsce składowania do ko ca kwartału za poprzedni rok kalendarzowy. Wytwarzane odpady s gromadzone tymczasowo przed przekazaniem ich do wykorzystania b d utylizacji. Miejsca gromadzenia odpadów s oznakowane lub opisane oraz spełniaj warunki, które zabezpieczaj rodowisko przed niekorzystnym wpływem odpadów. Poszczególne odpady gromadzi si w specjalnych metalowych pojemnikach o odpowiedniej pojemno ci. Pojemniki zbiorcze, w których gromadzi si odpady z terenu zakładu, nale do firm utylizuj cych odpady b d poddaj cych je recyklingowi. Odpady s gromadzone selektywnie ze wzgl du na ró norodno mo liwo ci przekazywania do wykorzystania lub unieszkodliwiania lub, je li to jest mo liwe, w fabrycznych opakowaniach (np. przeterminowane odczynniki, wietlówki itp.). Zakład stara si realizowa zasad minimalizacji powstawania odpadów a przede wszystkim d y do zagospodarowania jak najwi kszej ilo ci skały płonnej do produkcji materiałów budowlanych, robót in ynieryjnych, hydrotechnicznych, rekultywacji itp. 3.9.6. Składowisko przemysłowe Składowisko kopalni Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. jest jedynym składowiskiem odpadów przemysłowych w powiecie ł czy skim. Zlokalizowane jest w Bogdance, na terenie zakładu. Gromadzone s na nim niewykorzystane odpady przeróbcze powstaj ce w wyniku wzbogacania w gla w zakładzie przeróbczym. Zwałowisko skały płonnej zajmuje obecnie powierzchni 55,4 ha (stan na 31.12.2002 r.) i ma wysoko wzgl dn 26 m (196 m n.p.m.).Docelowo zwałowisko zajmie powierzchni 87,95 ha, pojemno docelowa bez podnoszenia rz dnej składowania – 16 900 000 m3. Tabela. 32 Charakterystyka składowiska odpadów KWK „Bogdanka” (WIO 2002 r, PGO w LW Bogdanka 2003 r) Lokalizacja składowiska Bogdanka Jednostka eksploatuj ca składowisko 2002 Ilo odpadów nagromadzonych na koniec 2002 r. (Mg) - 7 806 727 Ilo odpadów składowanych w roku (Mg) 2001 Lubelski W giel 17 880 „Bogdanka” S.A. Powierzch Typ nia składowi obecna ska docelowa (ha) nadpozio 55,4 mowe 87,95 Pojemno (tys, m3) 16 900,0 Transport odpadów z Zakładu Przeróbki Mechanicznej W gla na zwałowisko odbywa si przeno nikami ta mowymi PTGM. Lokowanie odpadów odbywa si przy pomocy zwałowarki ZGOT, natomiast zag szczanie – przy pomocy spycharek. 58 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 3.10. System zbierania odpadów w sektorze gospodarczym Powstaj ce w innych zakładach przemysłowych odpady s z reguły zbierane selektywnie, w zale no ci od dalszego post powania z nimi. Niesegregowane odpady komunalne s gromadzone w kontenerach i pojemnikach, a nast pnie wywo one na składowiska odpadów komunalnych. Odpady przemysłowe gromadzone s w pojemnikach stoj cych w wyznaczonych miejscach na terenie zakładów. Transport odpadów powstaj cych w zakładach przemysłowych z ich miejsc wytwarzania do miejsc ich odzysku lub unieszkodliwiania realizowany jest z wykorzystaniem rodków transportu, b d cych w gestii: • wytwórców odpadów • wła cicieli instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania • specjalistycznych firm transportowych Sposób transportu odpadów jest regulowany jest przez odpowiednie przepisy i ci le uzale niony od rodzaju odpadów. 3.11. Wykaz podmiotów prowadz cych działalno unieszkodliwiania odpadów przemysłowych w zakresie zbierania, odzysku i Unieszkodliwianie i odzysk odpadów przemysłowych prowadz zakłady –Proactive Inwestment Sp. z o.o. suszarnia w Milejowie (w 2002 r. przetworzyła ponad 9,9 Mg odpadów z owoców) oraz „Rodex” w Ł cznej, gdzie prowadzi si unieszkodliwianie wycofanych z u ytkowania samochodów. Zakład w 2002 r. przyj ł do unieszkodliwiania 100 samochodów podczas gdy w całym województwie złomowano w 2000 r. 5 084 samochody (wg PGO woj. lubelskiego). Firma EKOJANBUD J. Grzywaczewski w Zofiówce rozwin ła produkcj w oparciu o odzyskiwane surowce wtórne (opakowania z tworzyw sztucznych, makulatura), pozyskiwane jednak głównie poza terenem powiatu ł czy skiego, za Zakład Ceramiki Budowlanej „Ekoklinier S.A. w Bogdance wykorzystuje do produkcji cegły klinkierowej odpady górnicze w ilo ci około 25 tys. ton rocznie. Lokalizacj zakładów odzysku i recyklingu odpadów z sektora gospodarczego przedstawiono na Rys. 8. Pozostałe zakłady to firmy i sklepy, które zbieraj i gromadz zu yte oleje i akumulatory. Tabela 33 Wykaz podmiotów gospodarczych prowadz cych w powiecie ł czy skim działalno zakresie zbierania i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych w 2002 r. Kod pocztowy Siedziba 1 Proactive Inwestment Sp. z o.o. 21-020 Milejów ul.Partyzancka 11 2. „Rodex” Roman Wo 21-017 Ł czna ul. Pasternik 18 3 „KOBUD” Sp. z o.o. 21-013 Bogdanka 4. Zakład Utylizacji i Recyklingu Opon 21-013 Puchaczów (na terenie FMR Puchaczów Lechia”) 5. Zakład Przeróbki Złomu 21-010 Ł czna Lp. Nazwa firmy Adres ul Kapitana abi skiego w Rodzaj działalno ci suszenie mokrych wytłoków z jabłek i owoców kolorowych, zezwolenie na prowadzenie działalno ci wydane 26.03.2003 r. wa ne do 31.05.2013 r złomowisko uprawinione do kasacji pojazdów (pozwolenie wa ne do ko ca 2003 r.) zbieranie i magazynowanie odpadów niebezpiecznych (zu yte oleje ) oraz innych ni niebezpieczne ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 19.11.2002 r. wa ne do 31.10.2012 r. zezwolenie wydane 14.04.2003 r. wa ne do 31.03.2013r na prowadzenie działalno ci w zakresie utylizacji zu ytych opon z samochodów osobowych i ci arowych (działalno nie została podj ta) zbieranie odpadów niemetalowych i odpadów nie elaznych Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14 15. 16 17. 1. 2. 3. 4. 5. Przedsi biorstwo Wielobran owe „CETER” 21-010 Przedsi biorstwo Handlowo Usługowe „KOMAX” 21-010 Punkt Sprzeda y Detalicznej Zakł. ProdukcyjnoUsługowo –Handlowy 22-140 Punkt Sprzeda y Detalicznej AUTO_MOTO S.c. D.Z.i A.DUDA 21-010 Punkt Sprzeda y Detalicznej „OLMED” R. i P. Medy ski Punkt Sprzeda y Detalicznej Ł czna Ł czna ul. Jana Pawła II 81 zbieranie zu ytych akumulatorów ołowiowych i baterii ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 21.02.2002 r. wa ne do 31.12.2012 r. ul zbieranie zu ytych akumulatorów ołowiowych i baterii ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 18.02.2002 r. wa ne do 31.12.2012 r.) rednia 22 Podgł bokie zbieranie zu ytych akumulatorów ołowiowych i baterii ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 06.03.2002 r. wa ne do 31.12.2012 r. Ł czna zbieranie zu ytych akumulatorów ołowiowych i baterii ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 06.03.2002 r. wa ne do 31.12.2012 r. ul Polna 12 59 zbieranie zu ytych akumulatorów ołowiowych i baterii ,zezwolenie na działalno w tym zakresie wydane 20.03.2002 r. wa ne do 31.12.2012 r. zbieranie zu ytych akumulatorów P.P.H.U. „ABAKUS” AL. Jana Pawła II ołowiowych i baterii ,zezwolenie na Punkt Sprzeda y 21-010 Ł czna 99 działalno w tym zakresie wydane Detalicznej 12.03.2002 r. wa ne do 28.02.2012 r. AC FIRM zbieranie zu ytych akumulatorów A. Czuprym ołowiowych i baterii ,zezwolenie na 21-010 Ł czna ul. Piłsudskiego 14 Punkt Sprzeda y działalno w tym zakresie wydane Detalicznej 14.11.2002 r. wa ne do 31.10. 2012 r. P.P.H.U. zbieranie zu ytych akumulatorów „AUTO_CZ CI” ołowiowych i baterii ,zezwolenie na 21-010 Ł czna ul. Piłsudskiego 21 Punkt Sprzeda y działalno w tym zakresie wydane Detalicznej 25.02.2002 r. wa ne do 31.01. 2012 r. zbieranie zu ytych akumulatorów P.H.U.”MILEROL” ołowiowych i baterii ,zezwolenie na 21-020 Milejów ul. Partyzancka 11/3 D.M.A. Oleszek działalno w tym zakresie wydane 20.03.2002 r. wa ne do 28.02. 2012 r. zbieranie i transport elaza i stali, Spółka Jawna zezwolenie na działalno w tym 21-042 Jaszczów 377 A .D. Jabło scy zakresie wydane 14.04.2002 r. wa ne do 31.03. 2013 r. utylizacja odpadów z tworzyw EKOJANBUD-SKR sztucznych,( butelki PET, wiadra, 21-012 Zofiówka Jan Grzywaczewski skrzynki, beczki, pojemniki itp.) wydane 26.06.2003 r. wa ne do 31.05. 2013 r. LUB EKO PLUS odbiór odpadów medycznych na terenie 20-313 Lublin ul.Ł czy ska 59/62 Wiesław Łukasik powiatu Podmioty gospodarcze posiadaj ce pozwolenie na demonta materiałów budowlanych zawieraj cych azbest (stan na 1. 05. 2004 r.) Zakład Usług Wielobran owych 21-020 Milejów Jaszczów 217/8 na terenie powiatu ł czy skiego „TOR” Hanna Pawłowska INTER - TECH 20-423 Lublin ul. Pi kna 14 na terenie powiatu ł czy skiego Usługi Remontowo – Budowlane 21-100 Lubartów ul. Przemysłowa 26 na terenie powiatu ł czy skiego J. Sienkiewicz, H. Urban Zakład Remontowo – Wólka Budowlany 20-258 na terenie powiatu ł czy skiego Lubelska 32c HEN - BUD Centrum Gospodarki Odpadami, Azbestu i ul. Bohaterów 21-400 Zamo na terenie powiatu ł czy skiego recyklingu Monte Casino 4/12 CARO 21-010 Ł czna ul.Rynek II 17 60 6. 7. 8. 9. 10. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Przedsi biorstwo Usługowo – Handlowe DOM – BUD s.c. P.P.H.U. „GRAMA” Piotr Grabowski Przedsi biorstwo Usługowe WIES -BUD KRYSMARK s.c. Anna i Krzysztof Firysiuk Przedsi biorstwo „KOBUD” Sp. z o.o. 20-401 Lublin ul. Krochmalna 4 na terenie powiatu ł czy skiego 37-100 Ła cut Os. Gen. Maczka 17/5 na terenie powiatu ł czy skiego 21-010 Ł czna ul. Skarbka 2/58 na terenie Miasta i Gminy Ł czna 21-010 Ł czna ul. Staszica 7/48 na terenie Miasta i Gminy Ł czna 21-013 Puchaczów Bogdanka na terenie Miasta Ł czna 3.12. Diagnoza dotychczasowej gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim oraz identyfikacja jej głównych problemów SEKTOR KOMUNALNY Gospodarka odpadami komunalnymi w powiecie ł czy skim jest na wst pnym etapie jej organizacji. Aktualnie prowadzona jest podobnie jak wi kszo ci tego typu jednostkach administracyjnych. Odpady komunalne gromadzone s w miejscu powstawania a nast pnie wywo one na składowiska odpadów. Z 3 czynnych składowisk odpadów komunalnych składowisko w Wólce Cycowskiej jest nieprawidłowo wybudowane i nie posiada infrastruktury niezb dnej dla prawidłowego funkcjonowania tego typu obiektów. Składowisko przewidziane jest do likwidacji w pierwszej kolejno ci. Składowisko w Dratowie Kolonii spełnia wymogi stawiane tego typu obiektom. Pojemno składowiska gwarantuje deponowanie odpadów do 2017r. w przypadku dostarczania ilo ci odpadów na obecnym poziomie. Składowisko w Kolonii Stara Wie projektowane jako dwuetapowa inwestycja jest obecnie w połowie wyeksploatowane; po uruchomieniu drugiej niecki – pierwsza b dzie zamkni ta i poddana rekultywacji. Obecnie realizowana budowa mi dzygminnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie pozwoli stosowa racjonaln gospodark odpadami, wła ciw technologi unieszkodliwiania odpadów oraz realizowa zasad maksymalnego odzysku i recyklingu zgodnie z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami. Obecny system gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim nie spełnia potrzeb regionu, o czym wiadcz wci powstaj ce nowe „dzikie” wysypiska; nie spełnia równie wymogów prawnych i technologicznych Wzrastaj ce wymogi prowadzenia wła ciwej gospodarki odpadami pozwalaj na przedstawienie nast puj cych podstawowych problemów wymagaj cych rozwi zania w powiecie ł czy skim: 1. Art.6. Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 roku o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz.U. z 20 listopada 1996 roku Nr 132, poz. 622– tekst ost. zm. 2003.01.23 Dz. U. Nr 7, poz. 78) okre laj cy obowi zek wła ciciela nieruchomo ci korzystania z usług wykonywanych przez zakład b d cy gminn jednostk organizacyjn lub przedsi biorc posiadaj cego zezwolenie na prowadzenie działalno ci w zakresie Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 61 odbierania odpadów komunalnych od wła cicieli nieruchomo ci oraz udokumentowania ich posiadaniem umów i dowodów płacenia za rachunki został wdro ony tylko w ród cz ci społecze stwa powiatu ł czy skiego 2 Brak jest dostatecznie dokładnych danych dotycz cych ilo ci wytwarzanych odpadów komunalnych (wa enie odpadów stosowane jest tylko na składowisku w Kol. Stara Wie od 2003r., na pozostałych składowiskach waga odpadów okre lana jest na podstawie ich obj to ci) oraz ich wła ciwo ci technologicznych. 3 Nie wszyscy mieszka cy s obj ci zorganizowan gospodark odpadami. 4 Nie jest prowadzona powszechnie selektywna zbiórka odpadów, która pozwoliłaby ograniczy mas odpadów kierowanych na składowisko. Brak jest równie selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych mo liwych do wysegregowania ze strumienia odpadów komunalnych (przeterminowane leki, opakowania po rodkach ochrony ro lin, baterie itp.). 5 Nie podejmowano dotychczas działa maj cych na celu ograniczenie ilo ci odpadów biodegradowalncyh kierowanych na składowisko. 6 Nie wprowadzono działa pozwalaj cych na wła ciwe zagospodarowanie odpadów wielkogabarytowych, (np. zu ytego sprz tu AGD) oraz budowlanych. 7 W powiecie nie funkcjonuje program zagospodarowania osadów ciekowych. 9. Dotychczas edukacja ekologiczna społecze stwa powiatu odno nie racjonalnego post powania z odpadami prowadzona była w ograniczonym zakresie, głównie w szkołach i poprzez organizacje ekologiczne. SEKTOR GOSPODARCZY 1. Gospodarka odpadami przemysłowymi prowadzona jest indywidualnie przez wytwórców odpadów. 2. Odpady przemysłowe s zbierane selektywnie i gromadzone w wyznaczonych i oznakowanych miejscach na terenie zakładu. 3. Główni wytwórcy i posiadacze odpadów prowadz ewidencj odpadów i składaj roczne sprawozdania z ilo ci wytwarzanych odpadów . 4. Gospodarka odpadami górniczymi w kopalni Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. jest prowadzona w oparciu o Program Gospodarki Odpadami, który zakłada realizacj zasady minimalizacji wytwarzania odpadów i maksymalnego odzysku lub recyklingu odpadów, których powstania nie da si unikn . 5. Ilo i rodzaj odpadów wytwarzanych w rednich i małych zakładach przemysłowych, rzemie lniczych i usługowych jest nieznana. Rozszerzenie kontroli w zakresie gospodarki odpadami i udoskonalenie metod inspekcji przez upowa nione organy i instytucje, spowodowałoby zarejestrowanie odpadów nie ujmowanych w statystyce, wytwarzanych 62 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego dotychczas przez te zakłady (wytwórcy odpadów innych ni niebezpieczne w ilo ci <5 Mg/r). 6. Odpady medyczne z Zakładów Opieki Zdrowotnej oraz o rodków zdrowia s przekazywane do odzysku specjalistycznym firmom lub unieszkodliwiane w spalarni przy PSK 4 w Lublinie. Ilo odpadów medycznych wytwarzanych w placówkach medycznych nie jest dostatecznie znana, poniewa wbrew obowi zuj cym w tym zakresie zapisom ustawy o odpadach, najcz ciej nie wyst puj one o stosowne zezwolenia na wytwarzanie odpadów, a tak e nie składaj sprawozda o ilo ci wytworzonych odpadów. 7. Odpady zwierz ce z zakładów przeróbki mi sa s odzyskiwane i utylizowane w zakładach utylizacyjnych poza granicami powiatu. Brak informacji o rodzaju i ilo ci wytwarzanych odpadów w ewidencji Urz du Marszałkowskiego. 8. Dotychczas nie funkcjonował system zbierania padłych zwierz t (innych ni prze uwacze), które w wi kszo ci s bezpo rednio zakopywane w ziemi, co mo e spowodowa ska enie gleby i wód podziemnych. 9. Pozwolenie na prowadzenie działalno ci w zakresie złomowania zu ytych samochodów na terenie pow. ł czy skiego dla firmy „Rodex” wygasa z ko cem 2003 r. Po tym okresie, je li zakład nie b dzie spełniał wymaga stawianych tego typu obiektom, powstanie problem unieszkodliwiania zu ytych samochodów. 10. Brak inwentaryzacji urz dze technicznych zawieraj cych PCB, nie jest rozwi zany problem usuwania odpadów zawieraj cymi azbest. Obowi zek inwentaryzacji PCB i usuwania odpadów z azbestem spoczywa na wła cicielu urz dzenia lub obiektu. 4. PROGNOZA ZMIAN 4.1 Sektor komunalny Przyst pienie do planowania wymaga przeprowadzenia starannej analizy obejmuj cej: 1. Dotychczasowe funkcjonowanie Systemu Gromadzenia Odpadów (SGO). Istotne jest wykonanie diagnozy tych jego elementów, które nie funkcjonowały w sposób zadawalaj cy. 2. Okre lenie charakterystyki strumienia odpadów. Istotnym parametrem dla SGO s wła ciwo ci technologiczne strumienia odpadów. Decyduje on o systemie gromadzenia odpadów, cz sto ci ich usuwania oraz warunkuje metody ich unieszkodliwiana. Zmiany wła ciwo ci technologicznych odpadów nie zachodz w sposób nagły, warto jednak dokona analizy czy zmiany powstałe w rejonie funkcjonowania SGO odpadami mog mie wpływ na ich skład. Mog to by np. zmiana systemu zaopatrzenia w ciepło, budowa nowych obiektów handlowych lub drobnego przemysłu itp. 63 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego SGO musi w ka dym swoim elemencie by zgodny z przepisami prawnymi. Dynamika zmian przepisów prawych mog cych po rednio lub bezpo rednio dotyczy gospodarki odpadami wymaga, aby ka dorazowa ich zmiana była uwzgl dniana w systemie. Nale y pami ta , e gospodarka odpadami wzbudza jeszcze du o emocji społecznych zawłaszcza w dziedzinie ich unieszkodliwiania. Brak pełnej zgodno ci SGO z aktualnymi przepisami prawa mo e by powodem wielu konfliktów. Niezwykle istotnym punktem jest poznanie funkcjonuj cych na terenie działania SGO uwarunkowa społecznych i kulturowych. Nieznajomo ich mo e by przyczyn , e opracowany plan b dzie naruszał interesy której z grup, a co zatem idzie b dzie przyczyn konfliktu. Uwarunkowania te maj wpływ na dobór rozwi za systemowych. Odpady komunalne Na podstawie wieloletnich obserwacji, prowadzonych przez ró ne o rodki naukowe w Polsce, dotycz cych jako ci i ilo ci powstaj cych odpadów komunalnych, mo na stwierdzi , e wskutek stałego rozwoju gospodarczego kraju prowadz cego do wzrostu poziomu ycia mieszka ców, nast puje stały wzrost ilo ci wytwarzanych odpadów. Na ilo wytwarzanych odpadów wpływa liczba mieszka ców oraz zmiany wska nika emisji odpadów, którego tendencje zmian uzale nione s od przesłanek rozwoju gospodarczo – społecznego regionu. Zgodnie z wcze niej przedstawionym wyliczeniem w 2002 r. w powiecie ł czy skim wytworzono 10 432 Mg odpadów komunalnych z czego w samej Ł cznej wytworzono 6 826 Mg odpadów. Stanowi to 59 % ogółu powstałych w powiecie odpadów komunalnych. Na ludno wiejsk przypada 3606 Mg odpadów (41 % masy wytworzonych odpadów).. Obliczony na podstawie ilo ci wytworzonych odpadów i liczby mieszka ców w 2002 r. wska nik emisji odpadów dla obszaru miejskiego Ł cznej wynosi 0,307 Mg/M/r. natomiast w obszarach wiejskich 0,102 Mg/M/r. rednio na mieszka ca powiatu ł czy skiego przypada około 181 kg odpadów na rok Prognoz ilo ci wytworzonych do 2015 r. odpadów komunalnych przeprowadzono w oparciu o dane prognostyczne dotycz ce liczby mieszka ców otrzymane z gmin i dane US w Lublinie. Wska nik emisji odpadów, przeliczony został wg prognozy zmian wska nika emisji zamieszczonej w KPGO (wska nik podstawowy zwi kszony o warto redni procentow obliczon z 20 rodzajowego strumienia odpadów). Zastosowany procentowy przelicznik zmiany wska nika emisji odpadów podaje poni sza tabela 34. Tabela 34 rednie procentowe zmiany warto ci wska nika emisji odpadów obliczone na podstawie KPGO (M.P. z 2003 r. nr 11, poz. 159) Nazwa strumienia Odpady zmieszane rednie procentowe zmiany wska nika emisji odpadów dla obszarów miejskich wiejskich 2001-2005 2006-2010 2011-2014 2001-2005 2006-2010 2011-2014 3,1 2,3 1,9 2,1 0,7 0,2 Prognozowan mas odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w latach 2004 – 2007 i 2008 – 2015 przedstawia tabela 35 i rysunek 11. 64 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 35. Prognoza ilo ci odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w latach 2003-2015 Miasto Teren wiejski m. Ł czna rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Prognoza Jednostk liczby wska nik ludno ci emisji odpadów (Mg/M) 22232 0,3166 22233 0,3264 22234 0,3365 22235 0,3442 22236 0,3522 22237 0,3603 22239 0,3685 22240 0,3770 22240 0,3842 22240 0,3915 22240 0,3989 22240 0,4065 22240 0,4142 Suma gm. Ł czna Ilo Prognoza odpadów liczby (Mg) ludno ci 7037,906 7256,408 7481,693 7654,116 7830,513 8010,975 8195,964 8384,849 8544,161 8706,500 8871,923 9040,490 9212,259 106227,8 3361 3361 3361 3361 3361 3361 3361 3360 3360 3360 3360 3360 3360 Jednostk. wska nik emisji odpadów (Mg/M) 0,0369 0,0377 0,0385 0,0388 0,0390 0,0393 0,0396 0,0399 0,0399 0,0400 0,0401 0,0402 0,0403 gm.Cyców Jednostk. Ilo Prognoza wska nik odpadów liczby emisji (Mg) ludno ci odpadów (Mg/M) 124,103 7775 0,1057 126,709 7830 0,1079 129,370 7865 0,1102 130,276 7920 0,1110 131,188 7985 0,1117 132,106 8055 0,1125 133,031 8130 0,1133 133,922 8200 0,1141 134,190 8230 0,1143 134,458 8260 0,1146 134,727 8290 0,1148 134,997 8320 0,1150 135,267 8350 0,1152 1714,3 gm. Ludwin Jednostk. Ilo Prognoza wska nik odpadów liczby emisji (Mg) ludno ci odpadów (Mg/M) 821,812 5033 0,2783 845,005 5038 0,2842 866,607 5044 0,2901 878,776 5050 0,2922 892,19 5056 0,2942 906,311 5063 0,2963 921,153 5070 0,2983 935,588 5078 0,3004 940,889 5083 0,3010 946,207 5088 0,3016 951,543 5093 0,3022 956,897 5098 0,3028 962,268 5103 0,3034 11825,2 gm. Milejów gm. Puchaczów Jednostk. Jednostk. Ilo Prognoza wska nik Prognoza wska nik Ilo odpadów liczby odpadów liczby emisji emisji (Mg) (Mg) ludno ci odpadów ludno ci odpadów (Mg/M) (Mg/M) 1400,756 9334 0,0544 507,616 4729 0,0337 1431,593 9354 0,0555 519,387 4649 0,0345 1463,397 9375 0,0567 531,484 4569 0,0352 1475,394 9396 0,0571 536,404 4479 0,0354 1487,487 9417 0,0575 541,366 4389 0,0357 1499,973 9438 0,0579 546,371 4289 0,0359 1512,561 9459 0,0583 551,420 4189 0,0362 1525,553 9480 0,0587 556,512 4079 0,0364 1530,109 9507 0,0588 559,214 4129 0,0365 1534,677 9534 0,0589 561,923 4179 0,0366 1539,258 9561 0,0591 564,642 4249 0,0366 1543,850 9588 0,0592 567,369 4319 0,0367 1548,455 9615 0,0593 570,104 4399 0,0368 19493,1 7113,8 gm.Spiczyn Jednostk. Ilo Prognoza wska nik odpadów liczby emisji (Mg) ludno ci odpadów (Mg/M) 159,590 5168 0,1296 160,185 5138 0,1324 160,735 5108 0,1351 158,671 5078 0,1361 156,571 5058 0,1370 154,075 5038 0,1380 151,536 5018 0,1390 148,590 5000 0,1399 150,712 5000 0,1402 152,842 5000 0,1405 155,713 5000 0,1408 158,595 5000 0,1411 161,856 5000 0,1413 2029,7 Ilo odpadów (Mg) 669,971 680,070 690,297 691,047 693,143 695,235 697,323 699,685 701,084 702,487 703,891 705,299 706,710 9036,2 Suma odpadów (Mg) 10721,755 11019,357 11323,583 11524,683 11732,457 11945,046 12162,988 12384,698 12560,358 12739,095 12921,698 13107,496 13296,919 157440,1 65 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Prognoza ilo ci odpadów pow staj cych w pow iecie ł czy skim 10000 9000 8000 7000 Mg/rok 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Prognoza ilo ci odpadów powstaj cych w m. Ł czna Prognoza ilo ci odpadówlata powstaj cych w gm. wiejskich Rysunek.11. Prognozowana masa odpadów komunalnych w powiecie ł czy skim w latach 2003 – 2015 Tabela 36. Prognoza zmiany strumienia odpadów komunalnych Lp. Strumie odpadów Ilo odpadów wytworzonych w powiecie [Mg] w 2002 r. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Domowe organiczne Odpady zielone Papier i karton nieopakowaniowy Opakowania papierowe Opakowania kompozytowe Tworzywa sztuczne nieopakowaniowe Opakowania z tworzyw sztucznych Odpady tekstylne Szkło nieopakowaniowe Opakowania szklane Metal Opakowania stalowe Opakowania aluminiowe Odpady mineralne Drobna frakcja popiołowa Odpady wielkogabarytowe Odpady budowlane Odpady niebezpieczne Razem 1627,45 216,99 596,73 943,92 108,50 1041,57 368,89 254,97 48,82 786,60 254,97 97,65 27,12 433,99 1269,41 656,41 1611,18 86,80 10431.98 Prognozowana ilo odpadów w 2007r [Mg]. 1744,16 238,33 639,16 1175,41 130,00 1088,75 449,58 276,25 54,17 915,41 265,42 108,33 32,50 455,00 1159,16 763,75 2139,58 97,50 11732,46 Prognozowana ilo odpadów w 2015 r. [Mg] 1752,39 257,56 641,36 1661,48 186,85 974,67 616,11 287,86 60,60 1116,07 257,56 131,30 35,35 484,81 893,87 732,26 3120,96 90,90 13301,97 Odpady biodegradowalne Strumie odpadów komunalnych zawiera w swoim składzie odpady organiczne. Zawarto ich jest bardzo ró na. Za KPGO mo na przyj , i ilo odpadów biodegradowalnych w masie wytworzonych odpadów z terenów miejskich to około 36 %. W terenach wiejskich – ok.16 %. Uwzgl dniaj c jednak specyfik powiatu ł czy skiego mo na przyj , i w odpadach z terenów wiejskich jest nie wi cej ni 10 % substancji organicznych. Odpady organiczne dotychczas gromadzone były jako odpady zmieszane z innymi na składowiskach. Ze wzgl du na mo liwo ich gospodarczego wykorzystania, w trakcie wprowadzania selektywnej zbiórki odpadów w obr bie gmin, wyodr bnione powinny zosta 66 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego ze strumienia odpadów komunalnych i gromadzone na wykonanych do tego celu kompostownikach. W poni szej tabeli 37 zamieszczono orientacyjne ilo ci odpadów organicznych wyst puj ce w strumieniu wytworzonych odpadów komunalnych. Tabela 37 Prognoza ilo ci odpadów organicznych wyst puj cych w odpadach komunalnych Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma Odpady organiczne wydzielone z ogólnej masy odpadów komunalnych (Mg) Miasto Ł czna Tereny wiejskie suma 2533,646 2612,307 2693,409 2755,482 2818,985 2883,951 2950,547 3018,545 3075,898 3134,340 3193,892 3254,576 3316,413 38242,0 367,838 375,233 382,767 385,108 387,453 389,811 392,195 394,581 396,438 398,356 400,337 402,381 404,488 5077,0 2901,484 2987,540 3076,176 3140,590 3206,437 3273,762 3342,742 3413,127 3472,336 3532,696 3594,229 3656,957 3720,901 43319,0 Odpady wielkogabarytowe, budowlane i niebezpieczne Omawiaj c strumie odpadów komunalnych nie mo na pomin odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, poniewa odpady te ze wzgl du na zajmowane rozmiary najcz ciej przed zdeponowaniem na składowisku wymagaj specjalnego transportu, elementów składowych odpadów rozbiórki i rozdrobnienia. Znaczna cz wielkogabarytowych i budowlanych mo e by poddana recyklingowi. Według prognozowanej masy poszczególnych strumieni odpadów na obszarze obj tym działalno ci ZUOK Kolonia Stara Wie zamieszczon w PGO dla województwa lubelskiego w strumieniu odpadów komunalnych wyst puje ok.6,3 % odpadów wielkogabarytowych i 15,5 % odpadów budowlanych. Według danych literaturowych w odpadach komunalnych wyst puj równie odpady niebezpieczne. Zawarto ich najcz ciej wynosi od 1 % do 4 %. Zestawienie prognozy ilo ci wytwarzanych w powiecie ł czy skim omawianych odpadów z podziałem na miasto Ł czna i tereny wiejskie zawarte jest w tabeli 38. 67 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 38 Prognoza ilo ci wytworzonych w powiecie ł czy skim odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych do 2015 r. Miasto Teren wiejski m. Ł czna gm. Cyców, Ludwin, Ł czna, Milejów, Puchaczów, Spiczyn Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma (Mg) Suma odpadów wielkogabaryt owych, budowlanychn Odpady niebe iebezpie zpieczne cznych (Mg) (Mg) Odpady wielko gabarytowe (Mg) Odpady budowlane (Mg) Odpady niebezpieczne (Mg) Odpady wielko gabarytowe (Mg) Odpady budowlane (Mg) 442,84 473,32 507,48 510,27 509,74 511,72 510,45 510,23 506,14 505,33 503,69 497,86 507,32 1086,98 1176,03 1268,70 1346,26 1428,00 1509,94 1599,65 1687,67 1826,34 1898,52 2007,82 2121,92 2162,24 58,56 61,90 65,25 65,14 65,07 64,87 64,70 64,22 63,71 63,17 62,53 61,80 62,98 231,80 245,45 260,59 258,04 254,00 251,30 247,07 243,40 237,91 234,06 229,92 223,97 224,94 568,96 609,85 651,48 680,78 711,57 741,51 774,27 805,08 858,47 879,34 916,51 954,58 958,72 30,65 32,10 33,50 32,94 32,43 31,85 31,32 30,64 29,95 29,26 28,54 27,80 27,92 2419,79 2598,65 2787,00 2893,43 3000,81 3111,19 3227,46 3341,24 3522,52 3609,68 3749,01 3887,93 3944,12 6496,4 21120,1 823,9 3142,5 10111,1 398,9 42092,8 Odpady opakowaniowe Na ilo wytwarzanych odpadów opakowaniowych wpływa wiele czynników – sytuacja gospodarcza, ogólny wzrost spo ycia, zmiany demograficzne, zmiany stylu i poziomu ycia ludno ci, rozwój mi dzynarodowej wymiany towarowej. Obserwuje si stały, systematyczny wzrost ilo ci odpadów opakowaniowych. Najwi kszy wzrost obserwuje si dla opakowa z tworzyw sztucznych lub z udziałem tworzyw sztucznych. W skali kraju wzrost ten kształtuje si na poziomie 10 % rocznie i był 5 krotnie wy szy ni w krajach Europy Zachodniej. W tabeli 39 podano szacunkow ilo wytwarzanych odpadów opakowaniowych w Ł cznej. Tabela 39 Prognoza ilo ci odpadów opakowaniowych wytwarzanych w Ł cznej [Mg/rok] Rok 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Opakowania papierowe 636,931 656,705 677,093 692,697 708,661 724,993 741,735 758,829 773,247 787,938 802,909 818,164 833,709 Opakowania z tworzyw sztucznych 249,142 256,877 264,852 270,956 277,200 283,589 290,137 296,824 302,463 308,210 314,066 320,033 326,114 Opakowania szklane 530,658 547,133 564,120 577,120 590,421 604,028 617,976 632,218 644,230 656,470 668,943 681,653 694,604 Opakowania metalowe (stal i aluminium) 84,455 87,077 89,780 91,849 93,966 96,132 98,352 100,618 102,530 104,478 106,463 108,486 110,547 Opakowania kompozytowe 73,194 75,467 77,810 79,603 81,437 83,314 85,238 87,202 88,859 90,548 92,268 94,021 95,807 Suma odpadów opakowaniowych 1574,380 1623,258 1673,655 1712,226 1751,686 1792,055 1833,437 1875,691 1911,329 1947,644 1984,649 2022,358 2060,782 W mie cie Ł czna w 2002 r. na jednego mieszka ca przypada ok. 69 kg/rok odpadów opakowaniowych. W roku 2007 b dzie to ok. 79 kg/rok, a w 2015 ju ok. 93 kg/rok. 68 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Wg KPGO statystyczny mieszkaniec Polski w 2000 r. wytworzył ok. 98,2 kg/rok odpadów opakowaniowych. W tabeli 40 podano szacunkow ilo wytworzonych odpadów opakowaniowych na terenach wiejskich powiatu ł czy skiego. Tabela 40. Prognoza ilo ci odpadów opakowaniowych wytwarzanych w obszarach wiejskich powiatu ł czy skiego [Mg/rok] Rok Opakowania papierowe Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania szklane Opakowania metalowe (stal i aluminium) Opakowania kompozytowe Suma odpadów opakowaniowych 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 332,893 339,586 346,404 348,523 350,645 352,779 354,936 357,096 358,776 360,512 362,305 364,155 366,061 130,215 132,833 135,499 136,328 137,158 137,993 138,837 139,682 140,339 141,018 141,719 142,443 143,189 277,350 282,926 288,606 290,372 292,139 293,918 295,715 297,514 298,914 300,361 301,854 303,395 304,984 44,141 45,028 45,932 46,213 46,494 46,777 47,063 47,350 47,573 47,803 48,040 48,286 48,539 38,255 39,024 39,808 40,051 40,295 40,540 40,788 41,036 41,230 41,429 41,635 41,848 42,067 822,853 839,397 856,250 861,487 866,732 872,008 877,340 882,679 886,831 891,123 895,554 900,126 904,839 W obszarach wiejskich jeden mieszkaniec powiatu ł czy skiego wytwarzał w 2002 r. ok. 23 kg/rok odpadów opakowaniowych, w roku 2007 i 2015 b dzie to około 25 kg/rok. W Rozporz dzeniu RM z dnia 29.05 2003 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych (Dz.U. Nr 104, poz.982) okre lone zostały poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych przewidziane na lata 2004 – 2007. Wielko ci te przedstawiono w tabeli 41. Tabela 41. Zakładane poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (wg Rozporz dzenia RM z dn. 29.05.2003 r.) Lp. Rodzaj opakowania 1 2 3 4 Tworzywa sztuczne Papier i tektura Szkło Metale Opakowania wielomateriałowe 5 2004 [%] 14 39 22 25 2005 [%] 18 42 29 30 2006 [%] 22 45 35 35 2007 [%] 25 48 40 40 12 16 20 25 Natomiast w tabelach 42 i 43 obliczono ilo ci odpadów opakowaniowych jakie nale y odzyska w Ł cznej i w terenach wiejskich na podstawie ww. rozporz dzenia. Tabela 42 Ilo odpadów opakowaniowych przewidzianych do odzysku w mie cie Ł czna [Mg/rok] Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania szklane 2004 256,115 35,963 120,369 21,769 9,056 443,272 2005 284,379 47,673 163,595 26,934 12,450 535,031 2006 311,714 59,610 201,992 32,147 15,921 621,384 2007 340,157 69,300 236,168 37,586 20,359 703,572 Rok Opakowania Opakowania metalowe (stal i kompozytowe aluminium) Suma pozyskanych odpadów opakowaniowych Opakowania papierowe 69 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 43 Ilo [Mg/rok] odpadów opakowaniowych przewidzianych do odzysku w terenach wiejskich Opakowania z tworzyw sztucznych Opakowania szklane 2004 132,439 18,597 62,244 11,257 4,683 229,219 2005 145,490 24,390 83,696 13,780 6,369 273,724 2006 156,835 29,992 101,630 16,175 8,010 312,643 2007 168,309 34,290 116,856 18,598 10,074 348,126 Rok Po roku 2007 nale y zało y opakowaniowych. Opakowania Opakowania metalowe (stal i kompozytowe aluminium) Suma pozyskanych odpadów opakowaniowych Opakowania papierowe dalszy wzrost ilo ci odzyskiwanych odpadów Osady ciekowe W powiecie ł czy skim w 2002 r. działało 10 mechaniczno – biologicznych oczyszczalni cieków. Wytworzyły one około 1931,7 Mg osadów ciekowych w przeliczeniu na such mas . Obsługiwały one głównie ludno miejsk Ł cznej i ludno siedzib gminnych. Prognoz ilo ci wytwarzanych osadów ciekowych podano na podstawie ankietyzacji gmin. Uzyskane informacje s fragmentaryczne, pozwalaj wi c tylko szacunkowo i bardzo ogólnie okre li ilo powstaj cych w przyszło ci osadów ciekowych. Zebrane dane przedstawione zostały w poni szej tabeli 44. Tabela 44. Plany inwestycyjne zwi zane z gospodark ciekow , prognoza ilo ci osadów ciekowych Lp . Gminy 1. miasto i gm. Ł czna 2. gm. Cyców 3. gm. Ludwin 4. gm. Milejów 5. gm. Puchaczów 6. gm. Spiczyn Plany inwestycyjne zwi zane z gospodark ciekow , prognoza ilo ci osadów ciekowych (Mg/r) 2004 – 2006 rozbudowa sieci kanalizacyjnej w Ł cznej, budowa sieci kanalizacyjnej w Kol. Podzamcze, Starej Wsi do roku 2015 przewidywany wzrost ilo ci osadów ciekowych o około 20 % 2010r.-budowa 2 oczyszczalni o przepustowo ci 50,0m3/d do roku 2007 przewidywany wzrost wytwarzanych osadów ciekowych do około 4 Mg/r 2004r.-budowa kanalizacji wokół jez. Piaseczno o dł. 14,4 km 2004r.-zakup prasy komorowej 2007 r. – około 1080 Mg/r osadów ciekowych 2015 r. – około 1180 Mg/r osadów ciekowych modernizacja oczyszczalni 2004r. – budowa sieci kanalizacyjnej dla osady Milejów 2007 r. – około 353,2 Mg/r osadów ciekowych 2015 r. – około 370,7 Mg/r osadów ciekowych 2006r.-budowa oczyszczalni 2006r.-budowa sieci kanalizacyjnej dla Spiczyna i Kijan o dł.6,0 km W ci gu najbli szych lat znacznie wzro nie ilo osadów ciekowych. Wzrost ilo ci osadów ciekowych w powiecie zwi zany jest z oddawaniem do u ytku kolejnych inwestycji - oczyszczalni i modernizacj ju istniej cych, budow kolejnych przył czy sieci kanalizacyjnej a tak e wprowadzenia kontroli wywozu cieków. 70 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Na terenie powiatu w latach 2004 – 2015 projektuje si budow oczyszczalni gminnej w Spiczynie, 2 mniejszych oczyszczalni w gminie Cyców oraz modernizacj oczyszczalni w Milejowie. Planuje si równie rozbudow istniej cej sieci kanalizacyjnej o ok. 20,0 km. KPGO przewiduje i w skali kraju ilo 2 razy wi ksza ni w 2000 r. wytworzonych w 2014 r. osadów ciekowych b dzie 4.2 Sektor gospodarczy Według PGO województwa lubelskiego w 2000 r. w powiecie ł czy skim powstało 2 062 497 Mg odpadów przemysłowych. W tym 16,7 Mg stanowiły odpady niebezpieczne. Z danych otrzymanych z Urz du Marszałkowskiego, WIO w Lublinie i ankiet wynika, e w 2002 r. w powiecie ł czy skim w przemy le wytworzono 1 871 182,068 Mg opadów, w tym odpadów niebezpiecznych 69,752 Mg. Zmiany w ilo ci i jako ci wytwarzanych odpadów w powiecie, w sektorze gospodarczym w perspektywie czasowej do 2015 r. zale e b d od rozwoju poszczególnych gał zi przemysłu, rzemiosła i usług oraz od zmian demograficznych. Z do wiadcze wiatowych wynika, e na ka de 1 % wzrostu PKB przypada 2 % wzrost ilo ci wytworzonych odpadów (KPGO M.P. z 2003 r. nr 11, poz. 159). Wszelkiego rodzaju prognozy dotycz ce ilo ci i jako ci wytwarzanych odpadów przemysłowych s szacunkowe. Wpływa na to trudny do przewidzenia rozwój gospodarczy kraju i wprowadzanie coraz nowszych technologii niskoodpadowych i bezodpadowych. W powiecie ł czy skim dominuj c rol odgrywa kopalnia Lubelski W giel „Bogdanka”S.A. w Bogdance. Ilo wytwarzanych przez ni odpadów stanowi ponad 97 % wszystkich odpadów powstaj cych na terenie powiatu i głównie odpady wytworzone w tym zakładzie b d w perspektywie rzutowały na mas odpadów z sektora gospodarczego. Według Programu Gospodarki Odpadami w zakładzie Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. obejmuj cego okres do 2015 roku przewiduje si , e w kolejnych latach uzysk odpadów przeróbczych ze wzbogacania w gla b dzie utrzymywał si na podobnym poziomie i wynosił b dzie około 1,8 – 2,3 mln Mg rocznie. Tylko mniej ni 10% z tej ilo ci b dzie składowane. Planowany wywóz i zagospodarowanie odpadów wydobywczych wynosi 1 800 000 Mg/rok. Ilo ta b dzie wykorzystywana do: • produkcji materiałów budowlanych w Cementowni „Chełm” i Zakładzie Ceramiki Budowlanej „Ekoklinkier”. Odpad górniczy stanowi komponent przy produkcji cementu oraz cegły klinkierowej i kruszywa. Przewiduje si , e ł czne wykorzystanie odpadów przy produkcji materiałów budowlanych b dzie utrzymywa si na stałym poziomie ok. 80.000 - 100.000 Mg rocznie • remontu (podbudowy) dróg lokalnych i innych robót in ynieryjnych ok. 10 % ilo ci uzyskanych odpadów, • niwelacji terenu w procesie rekultywacji wyrobisk po eksploatacji kruszyw – pozostała ilo . Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 71 Inne odpady w kopalni wg PGO LW „Bogdanka”S.A. b d powstawały w nast puj cych ilo ciach: • osady z mechanicznego oczyszczania wód dołowych –15 – 40 Mg/rok • odpady bytowe – 780 Mg/rok • zu yte oleje hydrauliczne i smarne – 43 Mg/rok • wietlówki i rt ciówki – 2,25 Mg/rok • akumulatory i baterie – 3,9 Mg/rok • zu yte opony – ok. 10 sztuk/rok • gruz betonowy i ceglany z rozbiórek i remontów – 250 MG/rok • drewno odpadowe – ok. – 250Mg/rok • złom stalowy i metali kolorowych – 8 500 – 12 000 Mg/rok • ta my gumowe, PCV i inne - ok. 50 Mg/rok • pochłaniacze górnicze - 3,2mg/rok • ostaryt – 0,650 Mg/rok • zu yte odczynniki chemiczne – 0,030 Mg/rok • siarczan magnezowo –amonowy – ok. 10 Mg/rok • sorbenty i czy ciwa – 1 Mg/rok • opakowania – ok.10Mg/rok Planowana suma odpadów wytwarzanych w kopalni b dzie si kształtowa w granicach 1 810 000 – 2 315 000 Mg w ci gu roku. Poza kopalni w gla, obecnie w powiecie ł czy skim pozostałe zakłady reprezentuj głównie sektor rolno – spo ywczy, remontowo – budowlany, energetyczny oraz handel i usługi. Przewiduje si , e w przyszło ci wzrostowi gospodarczemu powiatu towarzyszy b dzie rozwój małych i rednich przedsi biorstw bazuj cych na lokalnych surowcach. Z danych ankietowych wynika, e do roku 2015 sytuacja demograficzna nie b dzie ulega wi kszym zmianom. Rozwój regionu spowoduje podniesienie poziomu ycia i wydłu enie si redniej wieku mieszka ców. Zwi kszy si zapotrzebowania na usługi medyczne. Spowoduje to wzrost ilo ci odpadów z sektora słu by zdrowia. Polityka pa stwa w zakresie ochrony rodowiska d c do wprowadzania nowoczesnych technologii mało i bezodpadowych, a tak e metody „czystej produkcji” oraz budowy własnych instalacji do odzyskiwania i unieszkodliwiania, spowoduje spadek ilo ci wytwarzanych odpadów w istniej cych zakładach, zwi kszenie odzysku i unieszkodliwiania odpadów przez ich wytwórców. Rozwój przemysłu spowoduje budow sieci dróg, rozwój komunikacji i motoryzacji. Liczba zezłomowanych w 2002 r. wraków samochodowych w powiecie ł czy skim wynosiła 100. Do 2015 r. zgodnie z tendencj krajow przedstawion w KPGO liczba ta mo e ulec podwojeniu. Z prognozy powstawania odpadów w sektorze gospodarczym przedstawionej w KPGO (M.P. z 2003 r. nr11, poz. 159) wynika, e w przemy le wydobywczym i energetycznym b dzie nast powało zmniejszenie ilo ci wytwarzanych odpadów około 0,2 do 1,2% do roku 2006 i około 5,7 do 11,3% do roku 2014 natomiast w przemy le rolno - spo ywczym i remontowo – budowlanym nast pi wzrost ilo ci odpadów o około 10% do roku 2006 i około 25% do roku 2014 w zwi zku ze spodziewanym rozwojem małych i rednich przedsi biorstw. 72 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Post puj ca restrukturyzacja rolnictwa poprzez przemiany własno ciowe i przekształcenia agrarne spowoduje spadek zatrudnienia w rolnictwie, wzrost produkcji na gruntach o wysokich klasach bonitacyjnych gleb oraz eliminacj upraw na gruntach mało produktywnych poprzez przekazywanie ich do zalesiania. Intensyfikacja rolnictwa spowoduje wzrost ilo ci opakowa po rodkach ochrony ro lin i nawozach. Post p w nauce przyczyni si do zmniejszenia toksyczno ci stosowanych rodków. Podsumowuj c, zakłada si , e w najbli szych latach, do 2007 r. utrzyma si lub nieznacznie wzro nie poziom wytwarzania odpadów. Zakładany wzrost ilo ci odpadów spowodowany b dzie: 1. powstawaniem nowych inwestycji i podmiotów gospodarczych – nowi wytwórcy odpadów, 2. zwi kszeniem produkcji lub jej asortymentu – nowe technologie i ci gi produkcyjne, 3. wzrostem ilo ci urz dze do oczyszczania cieków, gazów lub instalacj , urz dze do poprawy efektów oczyszczania, 4. pracami prowadzonymi w procesie restrukturyzacji rolnictwa, przemysłu i usług (odpady poremontowe i rozbiórkowe). W dalszej przyszło ci, w latach 2008 –2015 przy braku du ych nakładów kapitałowych, w wyniku wprowadzania zasad minimalizacji odpadów w sektorze gospodarczym mo e nast pi 5 %– 25% spadek ilo ci wytwarzanych odpadów. Przy dalszym wdra aniu technologii mało lub bezodpadowych i przyjaznych rodowisku, spadek ilo ci wytwarzanych odpadów mo e osi gn wielko nawet kilkudziesi ciu procent. 5. ZAŁO ENIA I CELE PRZYJ TEGO SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI SEKTOR KOMUNALNY 5.1 Zakładane cele i kierunki działa Podstawowym celem modernizacji gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim jest wdro enie funkcjonowania na terenie całego powiatu prawidłowych zasad gospodarowania odpadami oraz zapewnianie samowystarczalno ci w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i dostosowanie jej do obecnych wymogów prawnych i technologicznych. Realizacja wytyczonego zało enia podstawowego jest procesem trudnym i długotrwałym, wymagaj cym du ych nakładów finansowych, zaanga owania i współpracy wielu jednostek organizacyjnych oraz akceptacji społecznej dla przyj tych w planie rozwi za . Słu y temu b d nast puj ce cele zgrupowane w dwa przedziały czasowe. Cele krótkoterminowe 2004 - 2007 1. uruchomienie i pełne wyposa enie Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie , 2. wdro enie na terenie wszystkich gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego funkcjonowania Art. 6 Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 roku o utrzymaniu Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 3. 4. 5. 6. 7. 8. 73 czysto ci i porz dku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz. 622– tekst ost. zm. Dz. U. Nr 7, poz. 78 z 2003r.), wyeliminowanie niekontrolowanego wprowadzania odpadów komunalnych do rodowiska dzi ki obj ciu wszystkich mieszka ców zorganizowan zbiórk odpadów, wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów, w tym odpadów ulegaj cych biodegradacji i odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych, zorganizowanie zbiórki odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, osi gni cie zakładanych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych oraz odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych (ze strumienia odpadów komunalnych), redukcja ilo ci kierowanych na składowiska odpadów ulegaj cych biodegradacji do limitów okre lonych w KPGO, podniesienie wiadomo ci ekologicznej obywateli i uzyskanie społecznej akceptacji dla procesów budowy wła ciwego systemu gospodarki odpadami, Cele długoterminowe 2008 - 2015 1. dalsza organizacja i udoskonalanie ponadlokalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, 2. dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów, 3. intensyfikacja odzysku i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w grupie odpadów komunalnych. 4. kontynuacja akcji szkole i podnoszenia wiadomo ci ekologicznej społecze stwa. Realizacj zało onych celów zapewni nast puj ce działania: 1. Wdro enie na terenie wszystkich gmin wchodz cych w skład powiatu ł czy skiego funkcjonowania Art.6 Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 roku o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz.U. z 20 listopada 1996 roku Nr 132, poz. 622– tekst ost. zm. 2003.01.23 Dz. U. Nr 7, poz. 78) okre laj cego obowi zek wła ciciela nieruchomo ci korzystania z usług wykonywanych przez zakład b d cy gminn jednostk organizacyjn lub przedsi biorc posiadaj cego zezwolenie na prowadzenie działalno ci w zakresie odbierania odpadów komunalnych od wła cicieli nieruchomo ci oraz udokumentowania ich posiadaniem umów i dowodów płacenia za rachunki. Zapis ten szczególnie dotyczy wła cicieli budynków wolnostoj cych w tym zabudowy zagrodowej jaka przewa a w powiecie ł czy skim. Wdro enie obowi zku korzystania z usług odbierania odpadów komunalnych od przedsi biorstwa prowadz cego działalno wła cicieli nieruchomo ci implikuje likwidacj mało efektywnych rozwi za stosowanych na terenach o zabudowie wolnostoj cej polegaj cych na gromadzeniu odpadów w kontenerach o du ych pojemno ciach. Stwarza mo liwo zró nicowania opłat za odpady posegregowane i zmieszane. Likwiduje w du ym stopniu zagro enia powstawania dzikich składowisk. Zapewnia mo liwo obj cia wszystkich mieszka ców systemem gospodarki odpadami. W okresie wdra ania mo na jednak napotka na protesty społeczne przeciwko wprowadzaniu jeszcze jednej opłaty jednak e niezb dne jest zafunkcjonowanie w wiadomo ci mieszka ców przekonania, e podobnie jak za energie elektryczn , wod czy inne media za usuwanie odpadów (zapewnienie czysto ci rodowiska) równie trzeba płaci . 74 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 2. Wprowadzenie odpowiednich zapisów wynikaj cych z planu gospodarki odpadami do regulaminów utrzymania czysto ci i porz dku w gminach, które b dzie podyktowane konieczno ci weryfikacji i dostosowania uchwał gminnych w zwi zku z przyj ciem przez gmin okre lonego sposobu post powania z odpadami. 3. Wprowadzenie w całym powiecie zró nicowanych opłat za odpady zmieszane i posegregowane. Wprowadzenie zró nicowanych opłat jest istotnym sprawdzonym w praktyce elementem zach caj cym mieszka ców do segregacji odpadów 4. Wprowadzanie i rozwijanie selektywnej zbiórki odpadów w tym odpadów biodegradowalnych i niebezpiecznych. Rozwój selektywnej zbiórki odpadów oparty b dzie przede wszystkim na systemie „segregacji u ródła” z odbiorem bezpo rednim z posesji (ró nokolorowe worki) lub w przypadku zabudowy blokowej ze specjalistycznych kontenerów ustawionych w s siedztwie. Przewiduje si odbiór: opakowa szklanych, makulatury, puszek aluminiowych, opakowa typu PET, baterii i akumulatorów, przeterminowanych lub niepotrzebnych leków i opakowa po nich. 5. Zapewnienie odbioru odpadów od wszystkich mieszka ców powiatu bezpo rednio z posesji. Wi e si to z konieczno ci rozszerzenia działalno ci usługowej firm wiadcz cych usługi w zakresie transportu odpadów lub wprowadzenie lokalnych rozwi za polegaj cych na oparciu transportu odpadów przez mieszka ców wsi posiadaj cych odpowiedni sprz t (ci gnik z przyczep , ci arówk z podwy szonymi burtami itp.). W tym wariancie niezb dne jest zarz dzanie usuwaniem odpadów na poziomie gminy, i nast puje tu istotny element aktywizacji zawodowej społeczno ci lokalnej (usługi mog wiadczy wymiennie ró ne osoby). Stosowane te mog by rozwi zania mieszane. 6. Zorganizowanie usług odbioru odpadów budowlanych i wielkogabarytowych z gospodarstw domowych i placów budowy. Wykorzystanie cz ci odpadów budowlanych (gruzu) i u lu do prac budowlanych lub drogowych. 7. Uruchomienie w pełni wyposa onego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie . Jest to kluczowa i najbardziej kosztowna inwestycja, o któr oparty jest nowy system gospodarki odpadami (segregacja, doczyszczanie, konfekcjonowanie, demonta , odzysk, unieszkodliwianie). 8. Zorganizowanie Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów, stanowi cych wygodne dla mieszka ców obiekty, do których mog przywozi posegregowane surowce wtórne, odpady niebezpieczne, budowlane i wielkogabarytowe. 9. Budowa kompostowni niezb dna do racjonalnego zagospodarowania ulegaj cych biodegradacji i osadów z oczyszczalni cieków. odpadów 10. Przeprowadzanie monitoringowych bada wła ciwo ci technologicznych odpadów w całym powiecie. Znajomo własno ci technologicznych odpadów, dokładnej ilo ci i składu morfologicznego oraz ledzenie trendu zmian generowania odpadów z ró nych miejsc wytwarzania, jest potrzebne do wyboru najlepszej metody ich unieszkodliwiania, a tak e do opracowania rzetelnych prognoz niezb dnych dla prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami. Wyniki bada b d wykorzystywane do weryfikacji sytemu gospodarki odpadami Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 75 11. Inwentaryzacja i likwidacja „dzikich” wysypisk. likwidacja „dzikich wysypisk” mo liwa b dzie po wdro eniu działa polegaj cych na obj ciu wszystkich mieszka ców powiatu usługami usuwania odpadów oraz zapewnieniu odbioru lub miejsc do magazynowania odpadów wielkogabarytowych, gruzu itp. 12. Zamkni cie i rekultywacja le urz dzonego i niewła ciwie zlokalizowanego składowiska w Wólce Cycowskiej oraz składowisk w Kolonii Stara Wie i Dratowie Kolonii po ich wypełnieniu oraz monitoring składowisk. Zamkni cia składowisk stwarzaj cych zagro enie dla rodowiska, wła ciwej rekultywacji i monitoringu wymagaj przepisy prawne. 13. Działania edukacyjne i gospodarcze maj ce na celu redukcj ilo ci powstaj cych odpadów oraz zapewnienie społecznej akceptacji dla form planu gospodarowania odpadami, która jest niezb dna do osi gni cia zamierzonego celu. Po wdro eniu nowego systemu gospodarki odpadami przepływ strumienia odpadów komunalnych b dzie odbywał si w sposób przedstawiony na poni szym schemacie. 76 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Surowce wtórne Frakcja drobna sortowanie doczyszczanie Miasto i gmina Ł czna Odpady komunalne “mokre” Gm.Milejów Gm.Cyców Gm.Puchaczów Odpady wielkogabarytowe Gm. Spiczyn Odpady budowlane Niebezpieczne ze strumienia odpadów komunalnych Wiejski Punkt Gromadzenia Odpadów Odbiór wyselekcjonowanych surowców wtórnych, odpadow niebezpiecznych i materiałow z odpadów budowlanych przez specjalistyczne firmy ZUOK w Kol. Stara Wie Odpady komunalne “suche” Surowce wtórne Sprzeda Materiały z demonta u Odpady problemowe Do utylizacji w specjalistycznych firmach Odpady bio degradowalne Wiejski Punkt Gromadzenia Odpadów Odpady zielone z parków, ulic i targowisk Surowce wtórne konfekcjo nowanie belowanie Odpady balastowe Składowisko odpadów balastowych Kolonia Stara Wie KOMPOSTOWNIA Sprzeda nawozu Kompostownie przydomowe Gm. Ludwin Rysunek 12. Schemat przepływu odpadów komunalnych w nowym systemie gospodarki odpadami Składowisko w miejscowo ci Dratów Kolonia Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 77 5.2. Plan działa w gospodarce odpadami komunalnymi Planuj c sposób post powania z odpadami komunalnymi nale y wzi pod uwag nast puj ce czynniki: 1. ilo i jako odpadów pochodz cych z danego obszaru, 2. dost pno terenów pod lokalizacj obiektów zwi zanych z gospodark odpadami, 3. warunki ekonomiczne (mo liwo ci finansowe), 4. rynek zbytu na produkty powstaj ce w procesie odzysku i unieszkodliwiania odpadów (kompost, gaz, surowce wtórne itd.), 5. akceptacja społeczna. Opracowuj c plan działania w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi wzi to pod uwag przede wszystkim zało enia przyj te w wojewódzkim i krajowym planie gospodarki odpadami, według których docelowym rozwi zaniem jest skupienie gmin wokół Zakładów Zagospodarowania Odpadów (ZZO), które b d posiadały: • lini do segregacji odpadów lub urz dzenia do podczyszczania odpadów z selektywnej zbiórki, • urz dzenia do konfekcjonowania surowców wtórnych, • wiaty do czasowego przechowywania odzyskanych surowców wtórnych, • instalacje do przerobu odpadów organicznych, • pomieszczenia do magazynowania odpadów niebezpiecznych, • stanowisko do rozbiórki odpadów wielkogabarytowych, • stanowisko do obróbki gruzu budowlanego (np. kruszarki, sita itp.). • składowisko na tzw. odpady balastowe. Tak wyposa ony zakład stanowi podstaw racjonalnej gospodarki odpadami komunalnymi zgodny z wymogami prawnymi i zasadami ochrony rodowiska W powiecie ł czy skim budowany jest obecnie Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych na terenie istniej cego składowiska odpadów w Kolonii Stara Wie . Obiekt zlokalizowany został w my l zasady „blisko ci”, aby nie zwi ksza kosztów transportu. Odległo centrów poszczególnych gmin wynosi od 4 km (gmina Ł czna) do 25 km (gmina Cyców). W I etapie wybudowane zostały: sortownia i nowa niecka składowiska. Składowisko zaprojektowane zostało zgodnie z wymaganiami dotycz cymi lokalizacji i budowy nowych składowisk zawartymi w rozporz dzeniu Ministra rodowiska z dnia 24.03.2003 r. (Dz. U. Nr 61, poz. 549). Szczegółow charakterystyk ZUOK i nowego składowiska w Kolonii Stara Wie przedstawiono w rozdziale 3.5. Budowa obiektu dostosowana jest do posiadanych rodków finansowych. W 2003 r. poniesione koszty na budow sortowni wyniosły: -z Kontraktu Wojewódzkiego – 1,750 mln zł -z funduszy własnych-1,750 mln zł Powy sze wydatki dotycz stanu na dzie 4.11.2003r. Planowana na najbli sze lata (2005 - 2006 r.) budowa kompostowni (II etap) pozwoli na zagospodarowanie odpadów ulegaj cych biodegradacji ze strumienia odpadów komunalnych oraz osadów z oczyszczalni cieków. 78 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego W perspektywie rozwa ana jest tak e mo liwo termicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych w procesie pirolizy z mo liwo ci odzysku energii. Zamierzenie to byłoby realizowane przez Ł czy sk Energetyk S.A. w Bogdance. ZUOK stanowi b dzie samodzieln jednostk organizacyjn w kompleksowym systemie zagospodarowania odpadów komunalnych. W systemie tym ZUOK współpracowa b dzie z własnymi i ewentualnie innymi operatorami zbieraj cymi i dowo cymi odpady z miasta i terenu gmin a składowiskiem odpadów zarz dza b dzie PGKiM w Ł cznej. Na terenie obj tym działalno ci ZUOK b dzie odbywała si selektywna zbiórka odpadów. Do zakładu b d kierowane (w workach i pojemnikach b d w du ych kontenerach) odpady z selektywnej zbiórki „u ródła” prowadzonej w indywidualnych gospodarstwach oraz w obszarach o zabudowie wielomieszkaniowej, odpady budowlane i wielkogabarytowe odbierane bezpo rednio z posesji lub z Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów, surowce wtórne i odpady niebezpieczne ze zbiórki selektywnej (kontener w s siedztwie), odpady zielone z czyszczenia ulic, parków, targowisk. Odpady przywiezione do zakładu b d nast pnie poddawane segregacji, doczyszczaniu, demonta owi, rozdrabnianiu i konfekcjonowaniu. W sortowni w zale no ci od potrzeb pozyskiwane mog by nast puj ce surowce wtórne: makulatura, szkło, worki foliowe, butelki typu PET, opakowania po chemii gospodarczej, kartony po soku i mleku oraz inne, je eli znajdzie si na nie odbiorc . Surowce wtórne b d trafiały do prasy i po sprasowaniu składowane do odbioru przez specjalistyczne firmy i zakłady zajmuj ce si ich wykorzystywaniem. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Rysunek 13. Proces technologiczny ZUOK w Kolonii Stara Wie 79 80 Rysunek 14. Schemat hali sortowni ZUOK w Kol. Stara Wie Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 81 Nale y zało y , e w masie selektywnie zebranych odpadów komunalnych b dzie znajdowała si nadal pewna ilo frakcji organicznej, która po oddzieleniu na sicie b bnowym (frakcja 20-80 mm), skierowana zostanie do kompostowania. Czysta frakcja organiczna pozyskana z selektywnej zbiórki trafi bezpo rednio do kompostowni. Pozostałe odpady, po oddzieleniu cz ci organicznej i surowców wtórnych, b d stanowiły balast, który trafi na składowiska. W celu zmniejszenia obj to ci balastu nale y wykorzystywa pras i zgniata odpady przed zło eniem na składowisko. Wpłynie to na przedłu enie ywotno ci składowiska. W powiecie ł czy skim jedynym sposobem unieszkodliwiania odpadów balastowych pozostanie nadal składowanie. Odpady balastowe b d składowane na istniej cych składowiskach w Kolonii Stara Wie i w Dratowie Kolonii do czasu ich wypełnienia. Do czasu wybudowania kompostowni na składowisko trafia b d 2 rodzaje odpadów frakcja organiczna oraz odpady balastowe. Wykorzystaniem niektórych z odzyskanych surowców wtórnych (tworzywa sztuczne w postaci butelek PET i opakowania z chemii gospodarczej) b dzie zajmowała si firma „Ekojanbud” z Zofiówki. 5.2.1. Monitoring wła ciwo ci technologicznych wytwarzanych odpadów Technologie unieszkodliwiania odpadów podobnie jak technologie przemysłowe wymagaj dobrej znajomo ci wła ciwo ci surowców. Od nich mi dzy innymi zale y wybór metody post powania oraz zapewnienie wła ciwej ekonomiki pracy. Informacje dotycz ce wła ciwo ci technologicznych odpadów dla bie cych potrzeb wyboru racjonalnej metody ich unieszkodliwiania, a tak e ledzenie kierunku tych zmian umo liwiaj ce opracowanie prognoz niezb dnych dla prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami, mo na uzyska jedynie w oparciu o przeprowadzone w co najmniej rocznych cyklach badania monitoringowe. W tym celu zostan przeprowadzone sonda owe całoroczne badania wła ciwo ci technologicznych odpadów powstaj cych na terenie powiatu. Badania b d powtarzane co pi lat w wybranych miesi cach sezonu zimowego i letniego. Ich wyniki b d wykorzystywane do weryfikacji sytemu gospodarki odpadami. Z uwagi na to, e powiat ł czy ski obejmuje gminy o charakterze rolniczym badania b d obejmowały tylko dwie grupy wska ników: I. Wska niki okre laj ce nagromadzenie odpadów: wska nik nagromadzenia w jednostkach obj to ciowych (m3/M. rok), wska nik nagromadzenia w jednostkach wagowych (kg/M rok). II. Wska niki umownie zwane fizycznymi: g sto (kg/m3), podział frakcyjny (%) oraz skład morfologiczny (%). Wymienione wy ej wska niki oznaczane b d w próbkach pobieranych w ka dym miesi cu z tych samych tras pomiarowych. Badania s prowadzone zgodnie z ustalonymi procedurami wg przyj tej i stosowanej od wielu lat systematyki. W porozumieniu z gminami zostan wytypowane dwie reprezentatywne stałe trasy pomiarowe. W wytypowanych trasach przeprowadzona zostanie szczegółowa ich inwentaryzacja, która b dzie zawiera podstawowe informacje jak : ilo mieszka ców, rodzaj obiektów infrastruktury, rodzaj i ilo pojemników lub kontenerów do składowania odpadów czy na terenie obj tym badaniami jest stosowana selektywna zbiórka odpadów i wiele innych informacji niezb dnych do obliczania i interpretacji wyników. 82 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Pobór prób do bada oraz metody oznaczania poszczególnych wska ników s wykonywane według znormalizowanych metod uj tych w normach bran owych i pa stwowych oraz w przypadku braku normy wg metodyk stosowanych dla oznaczania podobnych wska ników w innych materiałach. Koszt trasy pomiarowej wynosi około 60 tys. zł. Na wykonanie bada w przedstawionym zakresie winien by przeprowadzony przetarg. 5.2.2. Zapobieganie i minimalizacja ilo ci wytwarzanych odpadów Priorytetem w polityce odpadowej jest zapobieganie i minimalizacja ilo ci powstaj cych odpadów. W rozwi zywaniu tego problemu winni bra udział projektanci, producenci, dystrybutorzy i konsumenci produktów. Problem ten dotyczy bezpo rednio władz lokalnych, które s odpowiedzialne za gospodark odpadami komunalnymi. Nale y zatem podj działania edukacyjno - informacyjne jak i organizacyjne w tym: • wprowadzenie selektywnej zbiórki papieru w szkołach i biurach, • wielokrotne wykorzystywanie tonerów z drukarek i kopiarek, • korzystanie z poczty elektronicznej zamiast tradycyjnego przesyłania listów, • selektywne zbieranie odpadów na budowach, • kompostowanie odpadów organicznych ulegaj cych biodegradacji na obszarach z zabudow jednorodzinn , • ograniczenie zakupu produktów jednorazowego u ytku, zakup produktów w opakowaniach wykonanych z materiału z recyklingu oraz korzystanie w trakcie zakupów z opakowa wielorazowych (toreb, koszyków) i wybór towarów w opakowaniach zwrotnych. Kształtowaniu pozytywnych zachowa ludno ci w post powaniu z odpadami b d słu yły odpowiednie zapisy wprowadzone do regulaminów utrzymania porz dku i czysto ci w gminach, jak równie w zakładach pracy, szkołach, instytucjach publicznych i in. Zach t dla mieszka ców do selektywnej zbiórki odpadów i zagospodarowywania odpadów organicznych winno by obni enie kosztów ponoszonych przez mieszka ców. Pojemniki na segregowane odpady b d rzadziej opró niane lub b d mniejsze, zatem koszt ich obsługi b dzie ni szy. Intensywne działanie informacyjno-edukacyjne w ród mieszka ców s konieczne do uzyskania akceptacji społecznej dla procesów budowy nowego systemu gospodarki odpadami, która jest niezb dnym warunkiem osi gni cia oczekiwanych rezultatów. 5.2.3. Zbiórka i transport odpadów Zbieranie odpadów w miejscu ich powstawania to pierwsze ogniwo gospodarki odpadami. Powinien to by etap krótkotrwały i przej ciowy. W nowym systemie odpady b d gromadzone w przeno nych pojemnikach, kontenerach i workach foliowych. Odpady mog by zbierane w sposób selektywny b d nieselektywny (odpady niesegregowane). Oba te systemy uwzgl dniono w projektowaniu procesu technologicznego ZUOK w Kol. Stara Wie . Zbiórka odpadów niesegregowanych to zbiórka odpadów zmieszanych (poza wielkogabarytowymi i budowlanymi) bezpo rednio z posesji lub z pojemników ustawionych w osiedlach mieszkaniowych, na parkingach, stacjach benzynowych, du ych obiektach handlowych, a tak e na terenach wiejskich, które kierowane s do sita b bnowego a po oddzieleniu frakcji mineralnej i organicznej - na ta m sortowni ZUOK w Kol. Stara Wie . Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 83 Zbiórka odpadów niesegregowanych była dotychczas stosowana na przewa aj cym obszarze powiatu. Jak dowodzi dalsza kalkulacja kosztów sposób ten, pomimo mniejszych kosztów zbiórki i transportu odpadów, w efekcie jest systemem dro szym ze wzgl du na znacznie wi ksze koszty sortowania. Ponadto materiał dostarczany do sortowania jest złej jako ci (mokry i brudny) z czym wi e si gorsza jako i zmniejszona ilo materiałów odzyskiwanych (mokry papier, zabrudzony plastik itp.) Preferowanym sposobem zbiórki odpadów komunalnych w nowym systemie jest zbiórka selektywna, która mo e by prowadzona nast puj co: Zabudowa indywidualna. Zbiórka selektywna „u ródeł” to zbiórka odpadów segregowanych bezpo rednio w ka dej posesji. Zalet tego systemu jest uzyskanie czystych i jednorodnych odpadów, natomiast wad du a ilo pojemników i worków, jakie trzeba dostarczy mieszka com oraz rozbudowany system transportu. Taki sposób zbiórki mo na wdro y jedynie w obszarach zabudowy indywidualnej, czyli tam gdzie na posesjach jest wystarczaj ca ilo miejsca na postawienie pojemników i worków. System wielopojemnikowy:- oddzielne pojemniki na szkło, papier i tworzywa sztuczne oraz odpady biodegradowalne, najkorzystniejszy z pukntu widzenia jako ci odzyskiwanych surowców wtórnych i oraz czysto ci materiału biodegradowalnego jest jednocze nie systemem najbardziej kosztownym. Wprowadzenie tego systemu zbiórki mo na rozwa a w przyszło ci. W obecnych warunkach na terenie powiatu ł czy skiego proponuje si wprowadzi system dwupojemnikowy:- jeden pojemnik (worek) przeznaczony jest na niesegregowane odpady suche natomiast drugi na odpady mokre z przewag odpadów organicznych, (odpady mokre kierowane b d do sita b bnowego w celu oddzielenia frakcji organicznej, która trafi do kompostowni, a suche do dalszej segregacji w sortowni). Zabudowa wielomieszkaniowa, kontener w s siedztwie. Du e kontenery ustawiane w centrach zbiórki to prosty sposób pozyskiwania wyselekcjonowanych odpadów. Kolorowe du e kontenery (inny kolor dla ka dego rodzaju odpadów) nale y rozstawia w osiedlach mieszkaniowych, na parkingach, stacjach benzynowych, du ych obiektach handlowych, a tak e na terenach wiejskich. Wg PGO dla woj. lubelskiego jeden zestaw kontenerów winien by przeznaczony na 500-1000 mieszka ców oraz mie zasi g nie wi kszy ni 200 m. Zakłada si nast puj c cz stotliwo opró niania pojemników i odbierania worków: 1. centra usługowo-handlowe – codziennie, 2. osiedla mieszkaniowe i zwarta zabudowa – 2 razy w tygodniu, 3. budownictwo jednorodzinne – 1 raz na 2 tygodnie, 4. budownictwo zagrodowe (rozproszone) – 1 raz w miesi cu. Wiejskie Punkty Gromadzenia Odpadów Ich organizacj , w zale no ci od potrzeb, przewiduje PGO woj. lubelskiego. S to miejsca czasowego gromadzenia odpadów i ich selekcji. Zasady funkcjonowania punktów i ich wyposa enie winny by opracowane indywidualnie wg potrzeb dla ka dej gminy w zale no ci od wielko ci i charakteru regionu. Organizacja takich punktów w dogodnych dla mieszka ców miejscach pomo e rozwi za problem tzw. „dzikich” wysypisk. WPGO to obiekty ogrodzone, strze one, wyposa one w szereg kontenerów i pojemników. Do punktów tych mieszka cy b d mogli przynosi lub dowozi , bezpłatnie lub za niewielk opłat , ró nego rodzaju odpady z gospodarstw domowych. Takie punkty b d wa nymi 84 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego centrami odzysku surowców wtórnych oraz zbiornicami odpadów niebezpiecznych, umo liwiaj cymi odbiór znacznie wi kszej gamy surowców ni system „kontener w s siedztwie”. Oprócz podstawowych odpadów u ytkowych jak szkło czy złom b d tam odbierane: • odpady niebezpieczne, • odpady budowlane, • odpady z ogrodów i terenów zielonych, • odpady wielkogabarytowe, • zu yty sprz t AGD i RTV, • inne sezonowe jak np. li cie czy choinki. Punkty b d otwarte, co najmniej po południu w tygodniu i przed południem w sobot , a w godzinach otwarcia posiada b d stał obsług . BUDYNEK SOCJALNO ADMINISTRACYJNY W W Y TO D RY PA A D B O GA O LK IE KONTENER ZAPASOWY BRODZIK DO MYCIA I DEZYNFEKCJI KÓŁ POJAZDÓW E KONTENER ZAPASOWY SZKŁO TWORZYWA SZTUCZNE ZŁOM ANEKS NA ODPADY NIEBEZPIECZNE PLAC MANEWROWY MAKULATURA ? ? Rysunek. 15. Schemat punktu gromadzenia odpadów Punkty te stanowi uzupełnienie sytemu odbioru odpadów bezpo rednio z posesji ponadto stwarzaj mo liwo odbioru tych odpadów, które nie s obj te standartowymi usługami np. odpady wielkogabarytowe sprz t AGD, RTV oraz odpady poremontowe. Zorganizowanie takich punktów wydaje si celowe w gminach najbardziej odległych od ZUOK oraz w rejonach najwi kszych skupisk ludno ci. Pod ich lokalizacj nadaj si tereny zrekultywowanych składowisk (np. na obszarze składowiska odpadów w Wólce Cycowskiej po jego rekultywacji) lub bazy upadłych Gminnych Spółdzielni i Kółek Rolniczych, które s cz ciowo przygotowane (obiekty te s najcz ciej ogrodzone, z wiatami i utwardzonym terenem). Decyzje dotycz ce lokalizacji i budowy obiektów tego typu podj te zostan na etapie konstruowania planów gospodarki odpadami dla gmin. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 85 Odpady wielkogabarytowe mog by zbierane w nast puj cy sposób: 1. odbiór od wła cicieli bezpo rednio z ich posesji lub mieszkania, usługa na telefon, 2. dostarczenie przez mieszka ca własnym transportem do wiejskich punktów gromadzenia odpadów, 3. bezpo redni odbiór przez producenta (głównie sprz t elektroniczny i gospodarstwa domowego). Odpady wielkogabarytowe b d demontowane w hali przyj w ZUOK w Starej Wsi. Zakład demonta u b dzie wyposa ony w gniazdowe punkty demonta u ze w sprz tem pneumatycznym, urz dzeniami do usuwania zu ytych chłodziw oraz olejów. Wła ciwe przygotowanie do transportu zapewni rozdrabniarka oraz prasa beluj ca. Zakład demonta u b dzie działał w oparciu o plan zawieraj cy mi dzy innymi program zagospodarowania odzyskanych surowców oraz zasady zbiórki oparte o zbiorcze punkty gromadzenia odpadów oraz porozumienia z firmami wiadcz cymi usługi wywozu odpadów Pozyskiwane z rozbiórki odpadów wielkogabarytowych surowce wtórne b d konfekcjonowane i sprzedawane, natomiast cz ci niebezpieczne składowane czasowo w wydzielonej do tego cz ci. Cz ci drewniane po rozdrobnieniu trafi na kompostownik. Zbiórk i transportem odpadów budowlanych zajmowa si b d : 1. wytwórcy odpadów tj. firmy remontowe, rozbiórkowe i osoby prywatne prowadz ce remonty, 2. specjalistyczne firmy. Zalecany system organizacyjny przy zbieraniu odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych oparty jest na zasadzie stworzenia wielu mo liwo ci: 1. odpady niebezpieczne mog by zbierane np. w aptekach, zakładach fotograficznych, sklepach chemicznych – odpady gromadzone w pojemnikach b d odbierane przez samochód b d cy na wyposa eniu ZUOK, 2. odpady niebezpieczne b d wybierane z ta moci gu przez pracowników ZUOK w czasie segregacji odpadów w sortowni 3. Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w przypadku zakupu specjalnie wyposa onego samochodu mo e kilka razy do roku odbiera (np. 1 raz na kwartał) odpady od mieszka ców i drobnych producentów, 4. PGO woj. lubelskiego zakłada, e w ka dej gminie zorganizowany b dzie punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych gdzie mieszka cy b d mogli bezpłatnie przywozi swoje odpady, a małe i rednie przedsi biorstwa zostawia je odpłatnie (oprócz przepracowanych olejów), - punkty takie mog istnie przy wiejskich punktach gromadzenia odpadów. Małe punkty zbiórki odpadów niebezpiecznych zatrudniałyby 1 osob . Podstawowym wyposa eniem takiego punktu s kontenery i beczki na ró ne typy odpadów, punkt przyj cia i rejestracji odpadów (waga i stół), punkt pakowania odpadów przed dalsz spedycj , pomieszczenie socjalne i magazynowe na rodki dezynfekcyjne. W punkcie powinny by umieszczone kontenery (beczki) na nast puj ce typy odpadów: baterie rt ciowe i kadmowo-niklowe, zu yte oleje, rozpuszczalniki, farby i lakiery, aerozole, przeterminowane lekarstwa, rodki ochrony ro lin i opakowania po nich. Wysegregowane odpady niebezpieczne b d czasowo składane w wydzielonym miejscu na terenie ZUOK lub w Wiejskich Punktach Gromadzenia Odpadów a nast pnie odbierane przez specjalistyczne firmy do unieszkodliwiania. 86 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 5.2.4. Potrzeby w zakresie zagospodarowania odpadów ulegaj cych biodegradacji W 2002 r. w powiecie ł czy skim wytworzono 2817,9 Mg odpadów biodegradowalnych. Zapotrzebowanie mocy przerobowych dla unieszkodliwiania komunalnych odpadów organicznych wyniesie w 2007 r. 3206,4 Mg a w 2015 r. – 3720,9 Mg. KPGO zakłada nast puj ce opcje zagospodarowania odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji. Tabela 45 Opcje zagospodarowania odpadów biodegradowalnych poza składowaniem (wg KPGO) * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * R czne lub mechaniczne sortowanie Recykling Fermentacja beztlenowa * Kompostowanie * Mech-biol przekształcanie odpadów Piroliza Odpady mieszane Paliwo z odpadów Odpady kuchenne ulegaj ce biodegradacji Odpady z piel gnacji terenów zielonych Odpady kuchenne ulegaj ce biodegradacji i odpady z terenów zielonych Papier Odpady tekstylne Drewno Zgazowanie Odpady komunalne ulegaj ce biodegradacji Spalanie Opcje zagospodarowania odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji (poza składowaniem) * * * * Odpady ulegaj ce biodegradacji ( po wybudowaniu kompostowni pryzmowej 2005-2006r ) b d zagospodarowane w kompostowni zlokalizowanej na terenie ZUOK w Kolonii Stara Wie Na kompostowniku składane b d nast puj ce odpady: 1. odpady z piel gnacji terenów zielonych (li cie, trawy, cz ci ro lin z piel gnacji ogrodów, szklarni i działek, rozdrobnione gał zie drzew i krzewów, kora drzewna i trociny), 2. odpady i resztki ro linne z targowisk, giełd owocowo-warzywnych, 3. przeterminowane pasze i produkty spo ywcze, 4. organiczne odpady domowe zbierane selektywnie przez mieszka ców w tym równie papier gazetowy i opakowaniowy, 5. odwodnione komunalne osady ciekowe, 6. wybrane przemysłowe odpady organiczne (np. z zakładów przetwórstwa owocowowarzywnego itp.). Wg KPGO kompostowanie jest ta sz metod przerobu odpadów organicznych ni fermentacja beztlenowa. Koszt kompostowania 1 Mg odpadów organicznych wynosi 100-130 zł, podczas gdy koszt fermentacji beztlenowej 1 Mg odpadów to ok. 120-150 zł. W trakcie procesu kompostowania nale y kontrolowa nast puj ce parametry: 1. uwodnienie mieszaniny poddawanej kompostowaniu (zalecane 50-60 %), 2. stosunek w gla organicznego C do azotu N (zalecany 26:1), 3. temperatura w pryzmach, 4. napowietrzanie, 5. jako wyprodukowanego kompostu. Realizacja zada w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów biodegradowalnych w pierwszym okresie, czyli w latach 2004 – 2007 polega b dzie przede wszystkim na: Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 87 1. Popularyzacji kompostowania odpadów organicznych przez mieszka ców we własnym zakresie. Zakłada si , e ok. 10% tej grupy odpadów zostanie w ten sposób zagospodarowana (na terenach wiejskich oraz miejskich z zabudow jednorodzinn ), 2. Budowie instalacji zapewniaj cych przyj cie odpadów organicznych z piel gnacji terenów zielonych i biodegradowalnych z gospodarstw domowych. Instalacja taka na terenie powiatu ł czy skiego jest ju realizowana w Kolonii Stara Wie . W celu ograniczenia transportu odpadów organicznych (głównie z piel gnacji terenów zielonych) mo liwe jest te urz dzanie gminnych kompostowni pryzmowych. Wybór okre lonych metod i technologii dokonywany b dzie przez inwestorów na poziomie gmin (podczas konstruowania gminnych planów gospodarki odpadami). 5.3. Potrzeby w zakresie składowania odpadów i plan zamykania składowisk odpadów komunalnych Wg zalece KPGO winno si d y do zredukowania ilo ci małych nieefektywnych składowisk lokalnych na rzecz prawidłowo zlokalizowanych i urz dzonych składowisk ponadgminnych. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 24.03.2003 r. w sprawie szczegółowych wymaga dotycz cych lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamkni cia, jakim powinny odpowiada poszczególne typy składowisk odpadów przedstawia wykaz urz dze jakie s niezb dne do prawidłowego funkcjonowania składowiska. Urz dzenia niezb dne na składowiskach to: 1. uszczelnienie podło a, 2. system drena u w dnie niecki wraz ze studzienkami na odcieki, 3. rowy opaskowe odprowadzaj ce wody spływowe i opadowe, 4. instalacja do odgazowania odpadów, 5. pas zieleni izolacyjnej (min. 10 m), 6. brodzik do dezynfekcji kół pojazdów, 7. waga, 8. ogrodzenie z systemem wyłapywania lekkich odpadów roznoszonych przez wiatr, 9. system piezometrów. Z 3 funkcjonuj cych składowisk w powiecie ł czy skim jedno nie spełnia adnego z tych wymogów. Jest to składowisko w Wólce Cycowskiej, które kwalifikuje si do zamkni cia w pierwszej kolejno ci. Składowisko w Dratowie Kolonii posiada zabezpieczenie podło a i system monitoringu wód podziemnych, jest funkcjonalne i starannie wykonane. Zapełnione jest w ok. 50%, a jego chłonno obliczono na 21 lat tj. do 2017 r. (przy obecnej ilo ci odpadów kierowanej na składowisko). Funkcjonuj ce składowisko w Kol. Stara Wie spełnia wymogi dla tego typu obiektów. Pierwsza niecka składowiska została ju niemal w cało ci wypełniona i w 2004 r. powinna by poddana rekultywacji. Druga niecka składowiska (o pojemno ci 50 460 m3) zacznie funkcjonowa w 2004 r. B dzie przyjmowała pocz tkowo (do czasu wybudowania kompostowni) odpady biodegradowalne i odpady balastowe. Docelowo na składowisku b d gromadzone jedynie komunalne odpady balastowe, które b d pozbawione frakcji organicznej i surowców wtórnych. 88 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 46 Przewidywany czas u ytkowania składowisk gminnych Gmina Lokalizacja składowiska Ł czna Kolonia Stara Wie Ludwin Cyców Dratów Kolonia Wólka Cycowska Przewidywany okres eksploatacji (rok) I niecka do ko ca 2003r. II niecka do 2008r ( w przypadku składowania wszystkich odpadów z pow. ł czy skiego ) I niecka do 2008r., II niecka do 2017r. do 2004r. Ł czna pojemno składowisk w powiecie ł czy skim wynosi 76 695 m3. Poni ej przedstawiono szacunkowe ilo ci odpadów przewidzianych do składowania oraz niezb dn pojemno składowania przy zastosowaniu ró nych sposobów zag szczenia. Tabela 47. Szacunkowe ilo ci odpadów przewidzianych do składowania oraz niezb dn pojemno składowania przy zastosowaniu ró nych sposobów zag szczenia Niezb dna pojemno Ilo Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Razem odpadów do % składowania wytworzonych (Mg) 9473,1 9420,2 9207,2 8774,7 8430,4 8145,7 7533,5 7279,2 6886,5 6492,8 6253,6 6343,6 94240,5 86,1 83,3 80,0 75,0 70,8 67,2 61,1 58,2 54,3 50,4 47,9 47,9 spychacza g sienicowego 12801,5 12730,0 12442,2 11857,7 11392,4 11007,7 10180,5 9836,7 9306,1 8774,0 8450,9 8572,4 127352,0 składowisk przy wykorzystaniu suma pojemno ci niezb dna w kolejnych latach (m3) 12801,5 25531,4 37973,6 49831,3 61223,7 72231,4 82411,9 92248,6 101554,7 110328,7 118779,6 127352,0 kompaktora 11144,8 11082,6 10832,0 10323,2 9918,1 9583,2 8863,0 8563,7 8101,8 7638,6 7357,2 7463,0 110871,1 suma pojemno ci niezb dna w kolejnych latach (m3) 11144,8 22227,4 33059,4 43382,6 53300,6 62883,8 71746,8 80310,6 88412,3 96050,9 103408,1 110871,1 Z powy szej tabeli wynika, e II niecka składowiska w Kol. Stara Wie w przypadku gromadzenia odpadów z całego powiatu ł czy skiego zostanie zapełniona do ok. 2008r. Wykorzystanie całkowitej powierzchni obu składowisk (Kol. Stara Wie i Dratów Kolonia) pozwoli na deponowanie zakładanej ilo ci odpadów na terenie powiatu do 2010-2011r. W zwi zku z tym władze gmin powinny rozwa y celowo dalszej rozbudowy tych obiektów lub znalezienia terenu pod budow perespektywicznego składowiska odpadów. Aby zwi kszy ywotno składowisk nale y wykorzysta pras do zgniatania odpadów balastowych przed zło eniem ich na składowisko Zgodnie z Rozporz dzeniem Ministra rodowiska w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitorowania składowisk odpadów (Dz.U. Nr 191, poz. 1595 z dnia 9.12.2002) składowisko winno by monitorowane w czasie eksploatacji oraz po zamkni ciu obiektu przez 30 lat. Rozporz dzenie okre la cz stotliwo i rodzaj bada koniecznych do wykonania. Zamykane składowiska przeznaczone b d do rekultywacji. Za zamykanie składowisk, ich rekultywacj , monitoring odpowiedzialni s wła ciciele obiektów. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 89 Na terenie powiatu ł czy skiego zlokalizowane jest zamkni te ju i cz ciowo zrekultywowane, składowisko odpadów komunalnych w Jawidzu (gm. Spiczyn), stanowi cy obszar zdegradowany. Problem rekultywacji tego obiektu uj ty jest w Programie Ochrony rodowiska dla powiatu ł czy skiego (tom I) jako pilne zadanie do realizacji w latach 2004 – 2005. 5.4. Likwidacja tzw. dzikich wysypisk Dzikie wysypiska odpadów powstaj tam, gdzie mieszka cy maj utrudniony dost p do pojemników na odpady. Innym powodem ich powstawania jest niewła ciwa postawa mieszka ców. Dane o miejscach nielegalnego składowania odpadów nie s wyczerpuj ce gdy gminy nie prowadz na bie co ich inwentaryzacji. Zakłada si , i w nowym systemie gospodarki odpadami, gdy wszyscy b d obj ci zorganizowan zbiórk odpadów, oraz wzro nie wiadomo ekologiczna mieszka ców i ich odpowiedzialno za rodowisko w jakim yjemy, tego typu wysypiska nie b d ju powstawały. Likwidacja istniej cych jeszcze i ewentualnie nowopowstaj cych „dzikich wysypisk” oparta b dzie o szczegółowe ich rozpoznanie w terenie oraz projekty rekultywacji. W ramach rozpoznania zostanie okre lony rodzaj odpadów. W przypadkach, kiedy istnie b d podejrzenia, e „dzikie wysypisko” mo e zawiera odpady niebezpieczne (np. pochodz ce z zakładów przemysłowych) zostan przeprowadzone badania wpływu obiektu na rodowisko wodno-gruntowe a ewentualny projekt remediacji i rekultywacji zostanie powierzony specjalistycznej firmie. Z reguły „dzikie wysypiska” zawieraj odpady typowo komunalne. W takim przypadku działania rekultywacyjne b d uzale nione od ich nagromadzenia. Niewielkie nielegalne zrzuty odpadów b d wywo one na składowiska. Wi ksze obiekty b d po uprzednim ukształtowaniu przykrywane glebotwórcz warstw rekultywacyjn oraz obsiane ro linami zadarniaj cymi. 5.5. Plan działa w gospodarce osadami ciekowymi W ci gu najbli szych lat znacznie wzro nie ilo osadów ciekowych (wskutek wprowadzenia kontroli wywozu cieków, rozbudowy istniej cych i budowy nowych systemów wodoci gowych i kanalizacyjnych oraz budowy nowych oczyszczalni). Sposób post powania z komunalnymi osadami ciekowymi zale ny jest od ich składu i uwarunkowa lokalnych. Unieszkodliwianie ich jest mo liwe poprzez: 1. 2. 3. 4. termiczne przekształcanie, kompostowanie razem z frakcj organiczn odpadów komunalnych, wykorzystanie do celów nawozowych i rekultywacyjnych deponowanie na składowiskach odpadów komunalnych (w ograniczony sposób, gdy od 2005 r. obowi zywa b dzie zakaz składowania odpadów zawieraj cych substancj organiczn ). Zgodnie z ustaw z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. nr 62, poz. 628), komunalne osady ciekowe mog by stosowane: • do celów nawozowych w rolnictwie (tak e pod uprawy przeznaczone do spo ycia dla ludzi) • do rekultywacji terenów, w tym gruntów, na cele rolne, • do dostosowania gruntów do okre lonych potrzeb wynikaj cych z planów gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, 90 • • Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego do uprawy ro lin przeznaczonych do produkcji kompostu, do uprawy ro lin nieprzeznaczonych do spo ycia i do produkcji pasz. Stosowanie osadów z komunalnych oczyszczalni cieków jest zakazane w nast puj cych miejscach: • obszary parków narodowych i rezerwatów przyrody, • wewn trzne tereny ochrony po redniej stref ochronnych uj wody, • pas gruntu o szeroko ci 50 m bezpo rednio przylegaj cy do brzegów jezior i cieków, • tereny zalewowe, czasowo podtopione i bagienne, • tereny czasowo zamarzni te i pokryte niegiem, • grunty o du ej przepuszczalno ci, je eli poziom wód gruntowych znajduje si na gł boko ci mniejszej ni 1,5 m poni ej powierzchni gruntu, • grunty rolne o spadku przekraczaj cym 10 proc., • obszary zasilania zbiorników wód podziemnych, • tereny obj te innymi formami ochrony przyrody, je eli osady ciekowe zostały wytworzone poza nimi, • tereny poło one w odległo ci mniejszej ni 100 m od uj cia wody, domu mieszkalnego lub zakładu produkcji ywno ci, • grunty z ro linami sadowniczymi i warzywami (z wyj tkiem drzew owocowych), • grunty przeznaczone pod upraw ro lin jagodowych i warzyw, których cz ci jadalne bezpo rednio stykaj si z ziemi i s spo ywane w stanie surowym – w ci gu 18 miesi cy poprzedzaj cych zbiory i w czasie zbiorów, • pastwiska i ł ki • grunty wykorzystywane do upraw pod osłonami. KPGO zaleca kompostowanie osadów z komunalnych oczyszczalni cieków. PGO województwa lubelskiego przewiduje wielokierunkowe sposoby post powania. W powiecie ł czy skim osady z oczyszczalni cieków mog by kompostowane, wykorzystywane rolniczo (po przebadaniu osadów i gruntów, na których maja by stosowane) oraz stosowane do rekultywacji składowisk i innych obszarów zdegradowanych.. Do czasu uruchomienia kompostowni w Kol. Stara Wie dopuszczalne jest składowanie tych osadów na składowisko jako materiał do przysypywania odpadów. Rekultywacyjne i nawozowe warto ci osadów ciekowych s cz sto pomniejszane lub niweczone przez: • obecno chorobotwórczych mikroorganizmów, • nadmierne zawarto ci metali ci kich, • konsystencj osadów ciekowych - płynna, mazista, bryłowata stanowi istotne utrudnienie w ich przyrodniczym u ytkowaniu. Ka dy sposób przyrodniczego zagospodarowania osadów ciekowych musi przezwyci y wymienione bariery. Osady ciekowe, które maj by wykorzystane dla celów rolniczych powinny by odpowiednio przygotowane, tzn. poza klasyczn stabilizacj beztlenow lub tlenow powinny by sanitarnie bezpieczne. Tradycyjne metody stabilizacji nie wystarczaj do poprawy cech higienicznosanitarnych osadów. Potrzebne s tu metody takie jak: kompostowanie, suszenie, pasteryzacja lub metody chemiczne. Odwodnienie osadów ciekowych do ziemistej konsystencji jest wymagane obecnie nawet wtedy, gdy maj by one usuwane na składowiska. Chorobotwórcze organizmy (głównie bakterie i jaja paso ytów przewodu pokarmowego) mog zosta cz ciowo lub całkowicie Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 91 zniszczone w procesie uzdatniania osadów do ich przyrodniczego u ytkowania. Zmiana fizycznych wła ciwo ci osadów ciekowych jest zwykle ł czona z ich biologiczn sanitacj . Trudniejszy do rozwi zania problem stanowi nadmierne (szkodliwe) zawarto ci metali ci kich, które wprowadzone do gleby pozostaj w niej na długie lata, sk d s pobierane przez ro liny lub przemieszczane do wód podziemnych. Nadmierna zawarto metali ci kich w osadzie ciekowym nie wyklucza mo liwo ci stosowania go do nawo enia, ale wielko jednorazowej lub sumarycznej dawki osadu jest limitowana przez ładunek metali ci kich dopuszczalny dla okre lonej gleby. Szczególnie składowiska odpadów innych ni niebezpieczne s wła ciwymi obiektami nie tylko do rekultywacyjnego stosowania osadów ciekowych, lecz tak e do bardzo intensywnej uprawy ro lin przerabianych na kompost. Osad mo e by stosowany (corocznie lub w wi kszych odst pach czasu) w du ych dawkach, zapewniaj cych obfito składników pokarmowych i korzystne warunki wodne. Ekologiczne funkcje intensywnego wzrostu ro lin na składowiskach odpadów innych ni niebezpieczne nie sprowadzaj si do ochrony atmosfery i przyległych terenów, lecz tak e zmniejszaj lub eliminuj wgł bn infiltracj wód opadowych, chroni c podziemne i powierzchniowe wody przed zanieczyszczeniem. Na bardzo dobrze u y nionym gruncie głównym czynnikiem ograniczaj cym produkcj masy ro linnej jest niedobór wody. Wiosenno-letnie zasoby wody opadowej s w cało ci pobierane przez korzenie ro linno ci trawiastej, zanim zd przedosta si poni ej darniowej warstwy. Mo liwo ci oraz zasady stosowania osadów ciekowych dla potrzeb rolnictwa i w rekultywacji reguluje Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 01.08.2002 r. w sprawie komunalnych osadów ciekowych (Dz.U.02.134.1140). Rozporz dzenie okre la dopuszczalne ilo ci metali ci kich w osadach ciekowych stosowanych w rekultywacji, na potrzeby rolnicze oraz do uprawy ro lin przeznaczonych do produkcji kompostu. Przed przyst pieniem do u ytkowania osadów ciekowych konieczne jest przebadanie gruntów rolnych (na których osady b d stosowane) pod wzgl dem zawarto ci metali ci kich. Ocen osadów ciekowych pod wzgl dem ich przydatno ci jako nawozy nale y zleci wyspecjalizowanym o rodkom badawczym. Instytut Uprawy Nawo enia i Gleboznawstwa w Puławach wykonywał tego typu badania osadów ciekowych z oczyszczalni w Nał czowie i Opolu Lubelskim. Osady po wysuszeniu i granulacji z wapnem przekształcaj si w pełnowarto ciowy nawóz o odczynie alkalicznym do u ytkowania w polowej uprawie ro lin. IUNiG mo e równie okre li dopuszczalne dawki nawozu oraz terminy ich stosowania w zale no ci od rodzaju gleb i typu upraw. W powiecie ł czy skim obecnie około 57 % osadów jest wykorzystywanych rolniczo. Jednak e aby osady ciekowe mogły by u ytkowane do celów nawozowych niezb dne s badania składu osadów oraz zawarto ci niektórych substancji w gruntach, na których maj one by zastosowane jako nawozy, zgodnie z ww. rozporz dzeniem. Wszystkie oczyszczalnie przerabiaj ce cieki komunalne, powinny uzyska odpowiednie atesty na rolnicze wykorzystanie osadów. Nawozy organiczne z osadów ciekowych powinny znale szerokie zastosowanie w gospodarstwach ekologicznych a w szczególno ci do odtwarzania gleb w trakcie rekultywacji terenów przemysłowych lub poeksploatacyjnych. W powiecie ł czy skim u ytki rolne i lasy stanowi ok. 88 % powierzchni – 55 705 ha a obszary zdegradowane zajmuj 685 ha (1,1%). Cały ten obszar to potencjalni odbiorcy osadów ciekowych stosowanych do u y niania gleb, z zastrze eniem jednak miejsc, gdzie osady ciekowe nie mog by stosowane. 92 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Podstawow przeszkod powoduj c niech potencjalnych odbiorców nawozów organicznych wytworzonych na bazie osadów ciekowych jest ich waga wynikaj ca z uwodnienia. Suszenie i granulowanie osadu aczkolwiek znacznie podnosi koszty unieszkodliwienia osadów sprzyja ich akceptacji przez odbiorców z uwagi na znacznie mniejsze koszty transportu. SEKTOR GOSPODARCZY Szacunkowa ilo wytwarzanych odpadów przemysłowych na terenie pow. ł czy skiego w 2002r wynosi 1 871 182,068 Mg w tym jest 69,75 Mg odpadów niebezpiecznych. Odpady pochodz ce z małych i rednich przedsi biorstw wytwarzaj cych poni ej 5 Mg odpadów rocznie nie s ewidencjonowane. Wg zalece KPGP z uwagi na rodzaj wytwarzanych odpadów i trudno ci w kontrolowaniu gospodarki odpadami w tym sektorze, mali i redni producenci winni zosta obj ci projektowanym systemem gospodarki odpadami. Wg KPGO ten sektor wytwarza ł cznie około 2-8 % całego strumienia odpadów powstaj cych w Polsce. W skali kraju obserwuje si pozytywne tendencje w gospodarowaniu odpadami przemysłowymi. W 2000 r ok. 17,8 % odpadów przemysłowych unieszkodliwiano przez składowanie, podczas gdy w 1990 r. a 46,4 % odpadów odprowadzane było na składowisko. Tendencja ta jest zgodna z wytycznymi i zadaniami okre lonymi w II Polityce Ekologicznej Pa stwa, która zakłada osi gni cie w 2010 r. dwukrotnie wy szego poziomu odzyskiwania i ponownego wykorzystania w procesach produkcyjnych odpadów przemysłowych odniesionego w stosunku do roku 1990 Podstawowe cele gospodarki odpadami przemysłowymi na lata 2004 - 2015 to: 1. zmniejszenie ilo ci wytwarzanych odpadów, 2. zwi kszenie stopnia ich wykorzystania, 3. osi gni cie wymaganych rozporz dzeniem poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych, 4. unieszkodliwienie odpadów zawieraj cych azbest i PCB w sposób bezpieczny dla rodowiska (do roku 2010 całkowite wyeliminowanie PCB ze rodowiska), 5. eliminacja zagro e ze strony odpadów zwierz cych (rozwi zanie problemu padłych zwierz t). Odpady z przemysłu wydobywczego W przemy le wydobywczym główny problem stanowi odpady z przeróbki w gla kamiennego, które s deponowane na składowiskach.. Wg KPGO w prognozach dla przemysłu wydobywczego zakłada si , e wydobycie w gla b dzie male , jednak w najbli szej przyszło ci nie jest mo liwe zmniejszenie współczynnika ilo ci odpadów przypadaj cego na 1 Mg wydobytego w gla, który wynosi 0,4 Mg. Według Programu Gospodarki Odpadami w zakładzie Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. obejmuj cego okres do 2015 roku przewiduje si , e w kolejnych latach uzysk odpadów przeróbczych ze wzbogacania w gla b dzie utrzymywał si na podobnym poziomie i wynosił b dzie około 1,8 – 2,3 mln Mg rocznie. Kopalnia opracowała szczegółowy harmonogram wywozu i zagospodarowania odpadów górniczych na lata 2004 – 2007 oraz ramowy na lata 2008 – 2014. Planowany wywóz i zagospodarowanie odpadów wydobywczych wynosi 1 800 000 Mg/rok a przeznaczony jest do produkcji materiałów budowlanych, remontu (podbudowy) dróg lokalnych, niwelacji terenu. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 93 Rekultywacja odkrywek odbywa si zgodnie z opracowanym przez Wydział Ochrony rodowiska Urz du Wojewódzkiego i zatwierdzonym przez Wojewod Lubelskiego „Programem rekultywacji wyrobisk po eksploatacji złó surowców mineralnych na terenie województwa lubelskiego” Planuje si wzrost wykorzystania odpadów do celów rekultywacyjnych odkrywek poło onych w dalszej odległo ci od kopalni. Kopalnia posiada dokumentacj wiadcz c o przydatno ci odpadów pogórniczych pochodz cych z kopalni Bogdanka do remontów oraz modernizacji dróg lokalnych ( autor: Pomiar – GIG Lublin) oraz „Wytyczne stosowania odpadów pogórniczych z kopalni Bogdanka do budowy wałów przeciwpowodziowych i innych budowli hydrotechnicznych” (autor: IMUZ Falenty). Na tej podstawie w latach 2001 – 2003 odpad stosowany był do budowy grobli stawu osadowego wód kopalnianych ( ok. 270.000 Mg). Przeprowadzono tak e w Ł czy skiej Energetyce S.A., zako czone sukcesem, próby nad mo liwo ci produkcji z odpadów kruszywa lekkiego, z przeznaczeniem na podbudowy dróg szybkiego ruchu w naszym regionie. Jednak e produkcja przemysłowa nie została podj ta. W celu minimalizacji ilo ci odpadów powstaj cych w kopalni zakład prowadzi kalkulacj zakupów poszczególnych materiałów tak, aby zostały one całkowicie wykorzystane i nie ulegały przeterminowaniu a odpad stanowi całkowicie zu yte elementy. Recykling pojazdów Celem okre lonym w KPGO na szczeblu krajowym jest dostosowanie prawa polskiego do wymogów UE, dzi ki któremu wszystkie pojazdy wycofane z eksploatacji b d trafiały do stacji demonta u oraz prowadzenie ewidencji tych e stacji. Recyklingiem pojazdów na terenie powiatu zajmowała si dotychczas firma „Rodex” w Ł cznej. W 2002 r. zakład ten unieszkodliwił ok.100 samochodów Mo liwo kontynuowania tej działalno ci, uzale nione jest od dostosowania zakładu do warunków stawianych tego typu obiektom. W przypadku ich nie spełnienia przez firm zu yte samochody b d kierowane na inne złomowiska uprawnione do kasacji pojazdów. Najbli sze znajduj si w Lublinie; s to: 1. D.U. Transport Spółka z o. o. 20-952 Lublin ul. Mełgiewska 7/9 2. JAWA PPHU Poraj Oddział Lublin 20-232 ul. Kasprowicza 12 3. Miejskie Przedsi biorstwo Sp .z o.o. 20-718 Lublin AL. Kra nicka 25 składnica ul. Grygowa 2. 4. Oszcz dno Spółdzielnia Pracy zbiornica surowców wtórnych 20-211 Lublin ul. Gospodarcza 36. 5. Poczta Polska , Zakład transportu samochodowego20-950 Lublin ul. Sierpi skiego 26 6. SCRAPENA S.A. Herby Oddział Lublin 20-329 Lublin ul. Chemiczna 11A Gotowo budowy zakładów recyklingu na terenie miasta Lublina deklaruj : -GROVIS Przedsi biorstwo Produkcyjno –Usługowe w Lublinie wspólnie z Lubelsk Agencj Ochrony rodowiska -K pa-Auto Centrum S.C. Lublin Spalanie odpadów medycznych i weterynaryjnych Na terenie powiatu nie ma spalarni odpadów medycznych. Odpady tego rodzaju s spalane w Zakładzie Usług Niemedycznych przy PSK-4 w Lublinie (rozdział 3.9.1 i 3.9.2 niniejszego planu). Zakład wiadczy usługi z s siednich terenów. Odpady medyczne i weterynaryjne odbierane s z placówek własnym transportem zakładu lub firm specjalistycznych posiadaj cych stosowne zezwolenia. 94 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego W PGO dla woj. lubelskiego zakłada si budow nowej instalacji do termicznego unieszkodliwiania odpadów medycznych, zlokalizowan w rejonie Lublina, która zast pi instalacj w PSK-4 ulegaj c cz stym awariom. Według ww. dokumentu moce przerobowe instalacji do unieszkodliwiania tego typu odpadów na terenie województwa lubelskiego nie s w pełni wykorzystywane, dlatego nie zachodzi potrzeba budowy podobnej instalacji w powiecie ł czy skim. Odpady pochodzenia zwierz cego i padlina zwierz ca Celem w gospodarce odpadami pochodzenia zwierz cego okre lonym w KPGO i w PGO woj. lubelskiego jest stworzenie systemu nadzoru weterynaryjnego nad procesem powstawania i niszczenia odpadów szczególnego ryzyka (SRM) i padłych zwierz t (HRM) oraz ich wył czenia z ła cucha pokarmowego ludzi i zwierz t. Wg PGO województwa lubelskiego potencjał przemysłu unieszkodliwiania odpadów pochodzenia zwierz cego przekracza prawie o 50 % zapotrzebowanie w tym zakresie. W powiecie ł czy skim odpady pochodzenia zwierz cego z zakładów produkcji mi sa unieszkodliwiane s w przedsi biorstwach poza terenem pow. ł czy skiego. Resztki tkanki zwierz cej nienadaj ce si do wykorzystania s utylizowane przez spalenie w P.P.P. BACUTIL Zakład w Zastawiu koło Puław. Jest to najbli ej powiatu ł czynskiego zlokalizowany zakład tego typu. Do zakładu tego trafiaj te zwłoki zwierz t gospodarskich – prze uwaczy, które od 2003 r. s ewidencjonowane. Problemem pozostaj zwierz ta padłe w gospodarstwach rolnych - inne ni prze uwacze, które s na ogół zakopywane lub porzucane w lesie. Zasadniczo unieszkodliwianie padłych zwierz t gospodarskich winno by oparte o ich odbiór przez specjalistyczne firmy. Odbiór taki odbywa si odpłatnie na zgłoszenie. Mo liwe jest cz ciowe uzyskanie refundacji kosztów z funduszu Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa. Pomimo tego rozwi zanie takie nie znajduje akceptacji na terenach zamieszkiwanych przez ludno o niewielkich dochodach. Wobec alternatywy porzucania padłych zwierz t w lasach lub zbiornikach wodnych istnieje konieczno zapewnienia alternatywnego rozwi zania mo liwego do akceptacji i funkcjonowania równie na wy ej wspomnianych terenach. W tym celu zostan podj te działania zmierzaj ce do zorganizowania na terenie powiatu grzebowiska zwierz t. Organizacja grzebowiska b dzie zadaniem wspólnym gmin powiatu. Z inicjatywy Starostwa zastan przeprowadzone spotkania konsultacyjne gmin w wyniku, których zostanie wytypowana lokalizacja, sposób finansowania i zarz dzania obiektem oraz zasady obiegu informacji o mo liwo ciach korzystania z grzebowiska. Odpady zawieraj ce azbest i PCB Usuwanie wyrobów zawieraj cych azbest b dzie procesem długotrwałym i wymagaj cym znacznych nakładów finansowych. W Programie... przyj to 30 letni okres realizacji tego przedsi wzi cia (2003 - 2032). W pocz tkowym etapie zakłada przede wszystkim inwentaryzacj obiektów zawieraj cych azbest, która zgodnie z wytycznymi Programu... (rozdział 10.2 Szczegółowy zakres zada realizowanych na poszczególnych poziomach) winna by przeprowadzona na szczeblu gminnych planów gospodarki odpadami. Zasady usuwania tych wyrobów, sposób pakowania i oznakowania powstałych odpadów zawieraj cych azbest do przewiezienia na miejsce składowania okre lono w Rozporz dzeniu Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. w sprawie sposobów bezpiecznego u ytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawieraj cych azbest (Dz. U. Nr 138, poz. 895). Wszystkie wyroby posiadaj ce g sto obj to ciow mniejsz ni 1000 kg/m3 oraz zu yte wyroby o g sto ci wi kszej ni 1000 kg/m3 (azbestowo-cementowe) powinny by usuni te na koszt wła ciciela. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 95 Pojemno istniej cych w województwie lubelskim składowisk odpadów przemysłowych przyjmuj cych wyroby azbestowe nie gwarantuje przyj cia wszystkich odpadów z województwa. PGO woj. lubelskiego (za Programem usuwania azbestu...) zakłada budow dwóch składowisk na odpady z azbestowe o pow. 5 ha i czterech obiektów o pow. 2 ha – bez wskaza lokalizacyjnych. Do czasu wybudowania odpowiedniej liczby składowisk odpadów zawieraj cych azbest dopuszczalne jest ich składowanie na wydzielonych miejscach w obr bie składowisk komunalnych. Na obecnym etapie nale y zintensyfikowa kampani informacyjn o szkodliwo ci wyrobów zawieraj cych azbest i bezpiecznym ich usuwaniu. Zniszczenie i wyeliminowanie PCB ze rodowiska do 2010 r. poprzez kontrolowane unieszkodliwianie PCB oraz dekontaminacj lub unieszkodliwianie urz dze zawieraj cych PCB jest nadrz dnym celem okre lonym w KPGO oraz PGO woj. lubelskiego (zgodnym z wytycznymi UE). Słu y temu maj utworzone na poziomie województw wiarygodne bazy informacyjne z danymi o ilo ci i miejscach wyst powania PCB w urz dzeniach, które zawieraj powy ej 0,005% wagowych PCB (zało enie KPGO). Z informacji uzyskanych w Wydziale rodowiska i Rolnictwa Urz du Wojewódzkiego w Lublinie wynika, i ewidencja urz dze zawieraj cych PCB jest niepełna. Obowi zek przeprowadzenia inwentaryzacji oraz koszty unieszkodliwiania urz dze zawieraj cych PCB spoczywa na wykorzystuj cym PCB. Przedsi biorca składa informacj o ilo ci posiadanych urz dze z PCB do wojewody natomiast osoba fizyczna nie b d ca przedsi biorc do wójta lub burmistrza . Wa nym elementem procesu eliminacji PCB jest kampania edukacyjna w zakresie prawidłowego post powania z odpadami zawieraj cymi PCB. 6. HARMONOGRAM I KOSZTY WDRO ENIA PLANU GOSPODARKI ODPADAMI 6.1.Wytyczne do oblicze z KPGO i PGO woj. lubelskiego W KPGO zakłada si redukcj ilo ci kierowanych na składowisko odpadów ulegaj cych biodegradacji. W 2007 r. na składowiska odpadów komunalnych trafi ok. 85 % (wagowo) całkowitej ilo ci odpadów ulegaj cych biodegradacji W tabeli 48 przedstawiono dopuszczalne ilo ci odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowiska (w stosunku do 1995 r.). Tabela 48 Dopuszczalna ilo ci odpadów biodegradowalnych (wg KPGO) Rok 2004 2007 2010 2015 % masy odpadów biodegradowalnych do składowania 88 85 75 50 Ponadto w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami zakłada si nast puj cy poziomy odzysku odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych kierowanych na składowisko (tabela 49). 96 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 49. Zakładany odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w stosunku do 2002 r. (wg KPGO) Rok 2005 2006 2007 2008 2010 2015 wielkogabarytowych (%) 20,0 20,0 27,5 35,0 50,0 70,0 Odzysk odpadów budowlanych (%) 15,0 15,0 21,25 27,5 40,0 60,0 niebezpiecznych (%) 15,0 15,0 23,75 32,5 50,0 80,0 Wprowadzenie w ycie planowanego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi poci ga za sob konieczno ponoszenia znacznych kosztów inwestycyjnych zwi zanych z budow i odpowiednim wyposa eniem instalacji do segregacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych (biodegradowalnych wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych) składowaniem odpadów, likwidacj starych, zapełnionych lub nieurz dzonych składowisk i ich monitoringiem, a tak e zarz dzaniem i eksploatacj prawidłowo działaj cym systemem. Koszty zwi zane ze zbiórk i transportem wyliczono na podstawie wska ników przyj tych w PGO woj. lubelskiego i KPGO. W KPGO podano koszty jednostkowe. S to wielko ci szacunkowe pozwalaj ce jedynie orientacyjnie okre li nakłady na gospodark odpadami w powiecie. Koszty rozpatrywane s w trzech fazach: 1. koszty zbiórki (odbioru) odpadów, 2. koszty transportu, 3. koszty odzysku lub unieszkodliwiania. Koszty zbiórki odpadów W tabeli 51 podano, za KPGO, jednostkowe koszty zbiórki ró nych frakcji odpadów komunalnych. Koszty zbierania odpadów z terenu zabudowy wiejskiej, rozproszonej s dwa razy wy sze ni z terenów zwartej zabudowy. Przy konstrukcji KPGO brano pod uwag kilka systemów zbiórki odpadów: 1. wszystkie odpady do jednego pojemnika, 2. system dwupojemnikowy – pojemnik na odpady suche i odpady biodegradowalne, 3. system wielopojemnikowy – oddzielne pojemniki dla wszystkich rodzajów odpadów. Przedstawione w tabeli 50 koszty zbierania obejmuj koszty zwi zane z ustawieniem pojemników (w tym ich nabyciem, lub dzier aw , a tak e konserwacj i napraw oraz regularnym opró nianiem). Tabela 50 Koszty zbiórki (wg KPGO) Typ ródła Zabudowa miejska zwarta Zabudowa wiejska rozproszona Odpady ł cznie 25 50 Frakcja organiczna [zł/Mg] 40 80 Frakcja „sucha” 45 90 97 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Koszty transportu odpadów W tabeli 51 podano, za KPGO, jednostkowe koszty transportu odpadów obrazuj ce koszt transportu 1 Mg odpadów na odległo 1 km. W przyj tym modelu symulacyjnym zało one, i przy wywozie odpadów dystans: ródło odpadów – punkt zbierania odpadów pokonywany jest dwukrotnie (tam i z powrotem do rejonu wywozu). Tabela 51 Jednostkowe koszty transportu (wg KPGO) Rodzaj transportowanych odpadów Odpady niesegregowane Frakcja organiczna Frakcja „sucha” Jednostkowe koszty transportu [zł/Mg/km] 0,5 0,4 0,6 Koszty odzysku lub unieszkodliwiania W tabeli 52 podano, za KPGO, orientacyjne jednostkowe koszty odzysku lub unieszkodliwiania odpadów które w tym przypadku nale y traktowa jako cen , jak nale ało by ui ci za ka d ton dostarczonych odpadów do danego obiektu. W tabeli 53 podane koszty inwestycyjne zawieraj ju ewentualne przychody z tytułu sprzeda y odzyskanych surowców, kompostu lub energii. Tabela 52 Koszty odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w ró nych technologiach (wg KPGO) Rodzaj technologii sortownia frakcji suchej kompostowanie odpadów ulegaj cych biodegradacji składowanie komunalnych Koszt jednostkowy [zł/ton odpadów] 60-90 100-130 30-60 Tabela 53 Nakłady inwestycyjne wybranych obiektów (wg KPGO) Przepustowo obiektu, instalacji [Mg/rok 2 000 4 000 10 000 14 000 20 000 40 000 Składowisko Sortownia [mln zł] 2,5 3,0 3,5 6,5 8,0 9,5 11,0 16,0 Kompostownia kontenerowa 2,0 3,0 5,0 7,0 9,0 16,0 W tabeli 53 wypełniono jedynie te pola, które odpowiadaj przepustowo ci spotykanych w praktyce i oferowanych na rynku. obiektom o zakresach W tabeli 54 podano koszty odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych. 98 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 54 Koszty odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych (wg KPGO) Rodzaj procesu Wska nik jednostkowych nakładów inwestycyjnych zł/Mg przepustowo ci Wska nikowy koszt odzysku i unieszkodliwiania w obiekcie Jednostkowy koszt zbiórki i wywozu Sumaryczny jednostkowy koszt odzysku i unieszkodliwiania zł/Mg zł/Mg zł/Mg 900 122 50 170 500 164 80 240 3500 636 200 800 Odzysk i unieszkodliwianie odpadów budowlanych Odzysk i unieszkodliwianie odpadów wielkogabarytowych Odzysk i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych 6.2. Niezb dne koszty zwi zane z realizacj komunalnymi przedsi wzi w gospodarce odpadami Realizacja zada wynikaj cych z niniejszego planu wymaga przeznaczenia rodków na zako czenie budowy i wyposa enie ZUOK w Kol. Stara Wie , na budow kompostowni oraz na wdro enie i utrzymanie całego systemu gospodarowania odpadami (zbiórka, transport, eksploatacja instalacji, prowadzenie składowiska, monitoring). kosztów została ju poniesiona w zwi zku z przygotowaniem projektu i budow Cz głównej instalacji całego systemu gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim, jak jest ZUOK. Koszty budowy (sortowni i składowiska) w 2003 r. wyniosły 3,5 mln zł (dane z Działu Inwestycji UMiG w Ł cznej). 6.2.1. Koszty inwestycyjne Poza poniesionymi dotychczas, koszty inwestycyjne obejmuj : 1. doko czenie budowy i wła ciwe wyposa enie Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych z lini do segregacji odpadów, 2. budow kompostowni, 3. rekultywacj obecnie u ytkowanego składowiska odpadów komunalnych w Wólce Cycowskiej i monitoring 4. rekultywacj I niecki składowiska w Kolonii Stara Wie i monitoring, 5. rekultywacj I niecki składowiska w. Dratów Kolonii i monitoring 6. zorganizowanie Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów 7. likwidacj „dzikich wysypisk”, W tabeli 55 przedstawiono koszty inwestycyjne i harmonogram realizacji przedsi wzi w latach 2004--2015. 99 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 55 Przybli one koszty inwestycyjne i harmonogram realizacji przedsi wzi Zadanie Lp Koszt inwestycji [mln. zł] 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 20082015r. Razem - - - - 6,0 1,0 - - - 1,0 1 Doko czenie budowy i wyposa enie sortowni odpadów w Kol. Stara Wie 2 Budowa kompostowni pryzmowej 3 Budowa Wiejskich Punktów Gromadzenia Odpadów (5 obiektów) 2,0 - 2,0 4 Rekultywacja składowiska w Wólce Cycowskiej, Kol. Stara Wie (niecka I) i Dratów Kolonia (niecka I) oraz ich monitoring (powierzchnia przeznaczona do rekultywacji ok. 4,36 ha) 1,76 0,08 1,84 5 Budowa perespektywicznego składowiska odpadów 2,0 - - 0,17 2,08 13,01 Likwidacja „dzikich wysypisk” (zadanie ci głe, składowiska likwidowane sukcesywnie tak jak si pojawiaj ) Suma 6 6,0 - 0,05 0,04 0,04 0,04 10,93 Potencjalne ródła finansowania fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe rodki własne, fundusze ochrony rodowiska fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe rodki własne, fundusze ochrony rodowiska Oszacowane koszty inwestycyjne na jednego mieszka ca powiatu ł czy skiego to. 47 zł/mieszka ca /rok – dla lat 2004-2007, i 4,50.- dla lat 2008-2015r. Wg PGO woj. lubelskiego jednostkowe koszty inwestycyjne przypadaj ce na 1 mieszka ca województwa to 51 zł/mieszka ca/rok – dla lat 2003-2006. 6.2.2. Koszty działa nieinwestycyjnych Oprócz kosztów inwestycyjnych oszacowano równie koszty działa nieinwestycyjnych. W tabeli 56 przedstawiono koszty działa nieinwestycyjnych oraz harmonogram ich realizacji w latach 2004-2007. Tabela 56 Przybli one koszty działa nieinwestycyjnych i harmonogram realizacji przedsi wzi Lp 1 2 3 4 5 6 7 Opis przedsi wzi cia Opracowanie gminnych planów gospodarki odpadami Monitorowanie strumienia odpadów komunalnych dla II tras ( na wykonanie bada winien by przeprowadzony przetarg) Propagowanie intensyfikacji wykorzystania kompostu w rolnictwie Propagowanie kompostowania odpadów ulegaj cych biodegradacji przez mieszka ców we własnym zakresie Promowanie systemu zbierania odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych Inwentaryzacja „dzikich wysypisk” Organizacja szkole i konferencji, przygotowanie i wspieranie oraz rozprowadzenie materiałów edukacyjnych Suma Jednostki realizuj ce Szacunkowe koszty [tys.zł] 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. Potencjalne ródła finansowania urz dy gmin 30,0 - - - rodki własne, fundusze ochrony rodowiska starostwo, urz dy gmin 60,0 - - - rodki własne, fundusze ochrony rodowiska starostwo, urz dy gminy 1,5 3,0 3,0 3,0 fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe starostwo, urz dy gmin 1,0 1,0 1,0 - fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe starostwo, urz dy gmin 6,0 6,0 6,0 6,0 urz dy gmin 7,0 7,0 7,0 - starostwo 1,5 1,5 1,5 1,5 107,0 18,5 18,5 10,5 fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe, rodki własne fundusze ochrony rodowiska, programy pomocowe, 100 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Sumaryczne koszty nieinwestycyjne w latach 2004-2007 wynios ok. 154,5 tys zł, tj. ok. 3,5 % kosztów nieinwestycyjnych przewidzianych dla całego woj. lubelskiego w PGO. W przeliczeniu na jednego mieszka ca powiatu ł czy skiego w latach 2004-2007 jest to 0,67 zł/mieszka ca/rok. 6.2.3. Sumaryczne koszty w sektorze komunalnym Sumaryczne koszty inwestycyjne i pozainwestycyjne (w latach 2004-2007) niezb dne, aby realizowa zaplanowane w powiecie ł czy skim przedsi wzi cia to 11,085 mln. zł. W PGO woj. lubelskiego zaplanowane w skali całego województwa koszty przedsi wzi na lata 20032006 to 456,225 mln. zł. 6.2.4. Koszty eksploatacyjne zbiórki, transportu i unieszkodliwiania odpadów W tabelach 57 – 61 podano obliczone szacunkowe koszty eksploatacyjne zbiórki, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niesegregowanych (zbieranych ł cznie) oraz odpadów gromadzonych selektywnie (frakcja organiczna i tzw. „sucha”) oraz koszty eksploatacyjne odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych. Wyliczenia przeprowadzono dla prognozowanego strumienia odpadów z zastosowaniem wska ników jednostkowych zaczerpni tych z KPGO. Tabela 57 rednie koszty eksploatacyjne zbiórki odpadów niesegregowanych oraz frakcji organicznej i frakcji „suchej”(zł/rok) Typ ródła Rok Zabudowa miejska zwarta 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma kosztów Zabudowa wiejska rozproszona Suma kosztów 137330,3 139701,6 141947,3 144127,2 146341,2 148554,4 150884,4 151814,7 153330,2 154693,0 156081,7 159052,1 1783858,1 Frakcja organiczna (zł) 100309,7 103429,7 105822,4 108270,4 110774,8 113342,0 115963,4 118174,6 120427,8 122723,8 125063,3 127447,3 1371749,3 134346,0 135104,4 136455,0 137624,8 138792,6 139888,1 141133,1 140320,0 140513,1 140383,1 140250,9 142915,6 1667726,6 234655,7 238534,1 242277,4 245895,2 249567,4 253230,1 257096,5 258494,6 260940,9 263106,9 265314,2 270362,9 3039475,9 129601,6 130217,7 129961,9 129564,3 129155,1 128696,9 128317,9 127129,3 126513,6 125763,1 125055,4 125764,0 1535740,9 6118,4 6011,9 5683,9 5344,7 4994,8 4633,6 4261,5 3936,3 3606,9 3273,1 2934,8 2591,8 53391,9 226528,7 227502,0 226999,4 226241,6 225462,5 224594,9 223869,8 221696,9 220554,1 219167,5 217856,9 219094,5 2679568,9 232647,1 233513,9 232683,3 231586,3 230457,3 229228,5 228131,3 225633,2 224161 222440,6 220791,7 221686,3 2732960,8 Odpady ł cznie Frakcja „sucha” Suma kosztów (zł) 101 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 58 rednie koszty transportu odpadów niesegregowanych oraz frakcji organicznej i frakcji „suchej”(zł/rok) Typ ródła Rok Zabudowa miejska zwarta 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma kosztów Zabudowa wiejska rozproszona Suma kosztów 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Frakcja Odpady ł cznie organiczna (zł) 10986,4 4012,39 11176,1 4137,19 11355,8 4232,90 11530,2 4330,81 11707,3 4430,99 11884,4 4533,68 12070,8 4638,54 12145,2 4726,99 12266,4 4817,11 12375,4 4908,95 12486,5 5002,53 12724,2 5097,89 142708,6 54869,97 101737,3 102220,9 102020,1 101708,0 101386,7 101027,1 100729,6 99796,5 99313,2 98724,0 98168,5 98724,8 1205556,6 2401,5 2359,7 2230,9 2097,8 1960,5 1818,7 1672,6 1545,0 1415,7 1284,7 1151,9 1017,3 20956,3 Frakcja „sucha” Suma kosztów (zł) 7165,12 7205,57 7277,60 7339,99 7402,27 7460,70 7527,10 7483,74 7494,03 7487,10 7480,05 7622,17 88945,42 11177,51 11342,76 11510,5 11670,8 11833,26 11994,38 12165,64 12210,73 12311,14 12396,05 12482,58 12720,06 143815,39 118550,01 119059,39 118796,35 118399,78 117992,05 117538,01 117158,55 116021,38 115423,30 114697,68 114011,80 114659,44 1402307,73 120951,46 121419,08 121027,30 120497,58 119952,51 119356,72 118831,19 117566,39 116839,02 115982,38 115163,71 115676,72 1423264,05 102 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 59 rednie koszty odzysku lub unieszkodliwiania odpadów w ró nych technologiach Rodzaj technologii Sortowanie Kompostowanie odpadów komunalnych ulegaj cych biodegradacji Składowanie Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma kosztów 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma kosztów 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Suma kosztów Koszt jednostkowy 60 (wg KPGO 60-90 zł/Mg) 110 (wg KPGO 100-130 zł/Mg) 30 (wg KPGP 30-60 zł/Mg) Koszt odzysku lub unieszkodliwiania (zł) odpady zmieszane frakcja „sucha” 485114,5 188429,34 491545,0 191579,23 496627,9 195183,99 501382,4 199224,28 506205,0 202469,34 510966,9 205810,56 516104,1 209643,96 516910,5 211663,37 519808,9 213191,13 522178,8 214923,15 524662,6 216848,67 532641,9 219982,44 6 124 148,5 2 468 949,47 0,0 17088,5 41455,8 61723,9 84626,8 108472,0 128476,9 148886,8 181552,3 214801,9 229572,8 233218,6 1449876,3 284192,4 282605,2 276216,1 263241,8 252910,8 244371,3 226006,3 218375,5 206595,3 194783,1 187609,2 190307,2 2827214,1 Poni sza tabela przedstawia porównanie kosztów zbiórki, transportu i sortowania odpadów niesegregowanych oraz odpadów ze zbiórki selektywnej dwupojemnikowej (frakcja organiczna i „sucha”). 103 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 60 Porównanie kosztów zbiórki, transportu i sortowania odpadów niesegregowanych oraz odpadów ze zbiórki selektywnej dwupojemnikowej odpady niesegregowane Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Razem koszt zbiórki koszt transportu koszt sortowania 266931,9 112723,7 269919,2 113397,0 271909,2 113375,8 273691,5 113238,2 275496,3 113094,0 277251,3 112911,4 279202,3 112800,3 278944,1 111941,7 279843,8 111579,6 280456,1 111099,5 281137,2 110655,1 284816,1 111448,9 3319599,0 1348265,2 485114,5 491545,0 496627,9 501382,4 506205,0 510966,9 516104,1 516910,5 519808,9 522178,8 524662,6 532641,9 6124148,5 zbiórka selektywna (dwupojemnikowa) suma kosztów koszt zbiórki koszt transportu (zł) 219 834,2 132 084,0 864 770,1 223 509,1 132 805,9 874 861,2 227 714,7 132 725,3 881 912,9 888 312,1 232 428,3 132 503,8 236 214,2 132 273,3 894 795,3 240 112,3 131 995,4 901 129,6 244 584,6 131 802,2 908 106,8 246 940,6 130 721,7 907 796,3 248 723,0 130 236,1 911 232,3 250 743,7 129 607,8 913 734,4 252 990,1 129 021,3 916 454,8 928 907,0 256 646,2 129 919,7 10 792 012,7 2 880 441,0 1 575 696,6 koszt sortowania suma kosztów 467 188,2 472 160,4 475 438,5 478 336,0 481 266,8 484 100,2 487 279,6 486 534,6 487 868,7 488 679,8 489 609,2 495 929,2 5 794 391,2 819 106,4 828 475,4 835 878,5 843 268,1 849 754,4 856 207,9 863 666,4 864 196,9 866 827,8 869 031,3 871 620,6 882 495,0 10 250 528,8 Z powy szego porównania wynika, e zagospodarowanie odpadów niesegregowanych jest dro sze od systemu zbiórki selektywnej. 104 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 61 rednie szacunkowe koszty eksploatacyjne odzysku i unieszkodliwiania odpadów budowlanych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych Wska nikowy koszt odzysku i unieszkodli wiania w obiekcie (zł/Mg) Rodzaj technologii Rok Odzysk i unieszkodliwianie odpadów budowlanych 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 122 (wg KPGO) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 164 (wg KPGO) Razem Odzysk i unieszkodliwianie odpadów wielkogabarytowych Razem 2004 2005 2006 Odzysk i 2007 unieszkodliwianie 2008 odpadów 2009 niebezpiecznych 2010 wytwarzanych w 2011 grupie odpadów 2012 komunalnych 2013 2014 2015 Razem 636 (wg KPGO) Koszt (zł) 32681,5 35139,3 37094,8 55468,5 75536,2 97746,0 121646,2 147396,4 169449,0 196222,6 225200,0 228454,5 1422035,0 23575,8 25192,8 25200,6 34445,0 43797,4 52799,1 61797,0 67113,1 72756,1 78203,1 82866,5 84064,0 651810,5 8967,0 9421,0 9357,1 14727,3 19992,2 25191,8 30166,0 16419,2 42616,7 43440,0 45592,0 46250,9 312141,0 Jednostkowy koszt zbiórki i wywozu (zł/Mg) 50 (wg KPGO) 80 (wg KPGO) 200 (wg KPGO) Koszt (zł) Suma koszów (zł) 89293,8 96009,1 101351,8 106978,8 112572,5 118695,8 124637,5 134240,8 138892,6 146216,5 153825,2 156048,2 1478762,6 57501,9 61445,8 61465,0 61099,8 61041,7 60601,6 60289,8 59523,8 59151,3 58689,0 57746,7 58581,2 717137,5 2819,8 2962,6 2942,5 4631,2 6286,9 7921,9 9486,2 5163,3 13401,5 13660,4 14337,1 14544,3 98157,5 121975,4 131148,4 138446,6 162447,3 188108,7 216441,8 246283,7 281637,2 308341,5 342439,2 379025,2 384502,6 2900797,5 81077,7 86638,6 86665,6 95544,8 104839,1 113400,7 122086,8 126636,9 131907,4 136892,1 140613,1 142645,2 1368947,9 11786,8 12383,5 12299,5 19358,6 26279,1 33113,7 39652,1 21582,5 56018,1 57100,3 59929,1 60795,1 410298,5 105 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Tabela 62 rednie koszty eksploatacyjne zbiorki, transportu odzysku lub unieszkodliwiania odpadów frakcji organicznej i frakcji „suchej” (w zł/rok) Wyszczególnienie m. Ł czna zbiórka t wiejskie Razem transport m. Ł czna t wiejskie Razem sortowanie kompostowanie składowanie Razem Suma (zł) odzysk i unieszkodliw ianie Na 1 Ma (zł) Na 1 Mg (zł) 2007 2015 2004 2005 2006 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 234655,7 232647,1 467302,8 11177,5 120951,46 132129,0 188429,34 0 284192,4 472621,74 238534,1 233513,9 472048 11342,8 121419,08 132761,84 191579,23 34176,32 282605,2 508360,75 242277,4 232683,3 474960,7 11510,5 121027,3 132537,8 195183,99 41455,79 276216,1 512855,88 245895,2 231586,3 477481,5 11670,8 120497,58 132168,38 199224,28 61723,92 263241,8 524190 249567,4 230457,3 480024,7 11833,26 119952,51 131785,77 202469,34 84626,75 252910,8 540006,89 253230,1 229228,5 482458,6 11994,38 119356,72 131351,1 205810,56 108471,97 244371,3 558653,83 257096,5 228131,3 485227,8 12165,64 118831,19 130996,83 209643,96 128476,92 226006,3 564127,18 258494,6 225633,2 484127,8 12210,73 117566,39 129777,12 211663,37 148886,8 218375,5 578925,67 260940,9 224161 485101,9 12311,14 116839,02 129150,16 213191,13 181552,31 206595,3 601338,74 263106,9 222440,6 485547,5 12396,05 115982,38 128378,43 214923,15 214801,93 194783,1 624508,18 265314,2 220791,7 486105,9 12482,58 115163,71 127646,29 216848,67 229572,79 187609,2 634030,66 270362.9 221686.3 492049.2 12720.06 115676.72 128396.78 219982.44 233218.63 190307.2 643508.27 1072053,.51 1113170,59 1120354,38 1133839,88 1151817,36 1172463,53 1180351,81 1192830,59 1215590,80 1238434,11 1247782,85 1263954,25 18,59 92,21 19,32 93,28 19,45 91,45 19,70 90,16 20,02 90,13 20,39 90,28 20,53 89,43 20,76 88,92 21,16 89,15 21,52 89,62 21,64 89,09 21,87 89,03 106 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Wyliczone koszty eksploatacyjne (zbiórka, transport i unieszkodliwianie frakcji „suchej” i „mokrej”) w przeliczeniu na jednego mieszka ca powiatu ł czy skiego to 18,6 zł (2004 r.) do 21,87 (2015 r.), natomiast szacunkowe koszty eksploatacyjne, (zbiórka, transport, odzysk / unieszkodliwianie) uwzgl dniaj ce wszystkie wytwarzane na terenie powiatu ł czy skiego odpady komunalne w przeliczeniu na statystycznego mieszka ca powiatu b d wynosiły od 22,3 zł/2004 r. do 31,9 zł/2015 r. Tabela 63. rednie szacunkowe koszty eksploatacyjne systemu uwzgl dniaj cego wszystkie wytwarzane na terenie powiatu ł czy skiego odpady (zł/rok) Rok 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Koszty ogółem (zł) 1286893,4 1326253,3 1357766,1 1411190,6 1471044,3 1535419,8 1588374,4 1622687,2 1711857,8 1774865,7 1827350,3 1851897,1 Na 1 mieszka ca 22,3 23,0 23,6 24,5 25,6 26,7 27,7 28,2 29,7 30,7 31,5 31,9 Według PGO woj lubelskiego koszty eksploatacyjne zbiorki, transportu i unieszkodliwiania odpadów (frakcji suchej i mokrej) w przeliczeniu na 1 mieszka ca województwa w latach 2003 – 2015 b d kształtowały si od 30,06 do 38,96 zł/ rok natomiast koszt eksploatacji systemu uwzgl dniaj cego wszystkie wytwarzane w województwie odpady w przeliczeniu na 1 mieszka ca w latach 2003 – 2014 jest wy szy i wynosi od 31,1 do 56,2 zł/ rok. 6.3. Zasady finansowania Finansowanie inwestycji i działa pozainwestycyjnych Zakres planowanych inwestycji winien by przedmiotem studium wykonalno ci poszczególnych inwestycji. Analiza b dzie miała za zadanie ocen realno ci wykonania zamierzonych przedsi wzi pod k tem ich finansowania, konsekwencji finansowych i wdro enia. Koszty inwestycji mog by pokryte z nast puj cych ródeł: 1. opłaty odbiorców usług, 2. rodki własne bud etów gmin, 3. dotacje ze ródeł zewn trznych głównie funduszy ochrony rodowiska, 4. po yczki z funduszy celowych i preferencyjny kredyt, Opis potencjalnych ródeł finansowania planowanych przedsi wzi podano w rozdziale 7.4. Finansowanie kosztów eksploatacyjnych ródłem przychodów przedsi biorstw gospodarki odpadami s opłaty za wywóz odpadów i opłaty za ich przyj cie do składowania lub unieszkodliwiania. Dochodem s tak e wpływy ze sprzeda y pozyskanych z odpadów surowców wtórnych i kompostu. Prawidłowo oszacowana cena usuwania i składowania odpadów winna uwzgl dnia : Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 107 1. pokrycie kosztów zwi zanych z bie c technologiczn i organizacyjn eksploatacj instalacji, 2. pokrycie kosztów finansowych inwestycji (spłata odsetek, rat kapitałowych), 3. zysk przedsi biorstw realizuj cych usługi. Zgodnie z Ustaw o odpadach cena przyj cia odpadów na składowisko winna uwzgl dnia koszty budowy, eksploatacji, zamkni cia, rekultywacji i monitorowania obiektu. Nale y równie uwzgl dni opłat za gospodarcze korzystanie ze rodowiska – umieszczanie odpadów na składowisku. W jednym działaj cym na terenie woj. lubelskiego ZZO w Puławach koszt przyj cia 1 tony odpadów wynosi 118 zł. 7 ANALIZA ODDZIAŁYWANIA PLANU Wdro enie proponowanego w planie systemu gospodarki odpadami oraz realizacja przewidzianych przedsi wzi inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w istotny sposób wpłyn na zmian wielu elementów gospodarki odpadami w powiecie. W szczególno ci zmiany te b d dotyczyły: - przepływu strumienia odpadów - oddziaływania na rodowisko - kosztów zwi zanych z gospodark odpadami 7.1. Oddziaływanie planu na przepływ odpadów Obecne gospodarowanie odpadami odbywa si w sposób nieprawidłowy poniewa : 1. nie prowadzi si selektywnej zbiórki odpadów, 2. nie pozyskuje si surowców wtórnych z odpadów, 3. unieszkodliwianie odpadów niemal w 100 % odbywa si poprzez składowanie na składowiskach gminnych i „dzikich” (ł cznie z odpadami biodegradowalnymi). Wprowadzenie prawidłowych zasad post powania z odpadami spowoduje nast puj ce zmiany: 1. Obj cie zorganizowan zbiórk odpadów wszystkich mieszka ców i całego strumienia odpadów wyeliminuje niekontrolowane wprowadzanie odpadów do rodowiska (dzikie wysypiska mieci). 2. Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów (w tym surowców wtórnych, odpadów ulegaj cych biodegradacji, wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych w grupie odpadów komunalnych) pozwoli na uzyskanie dobrej jako ci surowców i materiałów mo liwych do ponownego wykorzystania, dzi ki czemu zwi ksz si mo liwo ci ich zbytu. 3. Realizacja uj tych planem inwestycji pozwoli na systematyczny wzrost odzysku i recyklingu surowców z odpadów. 4. Osi gni cie zakładanych poziomów odzysku i recyklingu poszczególnych rodzajów odpadów wyselekcjonowanych ze strumienia odpadów komunalnych wpłynie na zmniejszenie ogólnej masy odpadów kierowanych do unieszkodliwiania poprzez składowanie. 5. Wyodr bnienie ze strumienia odpadów komunalnych odpadów biodegradowalnych i poddanie ich odzyskowi w (budowanej i prawidłowo eksploatowanej kompostowni oraz kompostownikach przydomowych) oprócz ograniczenia ilo ci odpadów na składowiskach pozwoli uzyska tani dobrej jako ci naturalny nawóz. 108 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 6. Nowa organizacja zagospodarowania odpadów spowoduje zmiany kierunku przepływu strumieni odpadów (odpady b d kierowane na składowiska w Dratowie Kolonii i Kol. Stara Wie , które spełniaj obowi zuj ce wymogi prawne). 7. Podj te działania edukacyjno - informacyjne oraz organizacyjne (ł cznie z wprowadzeniem zró nicowanych opłat dla ludno ci) wpłyn na zapobieganie i minimalizacj ilo ci wytwarzanych odpadów a tak e akceptacj społeczn dla przyj tego systemu gospodarki odpadami na terenie powiatu. Tabela 64 i rysunek 16 przedstawiaj spodziewane zmiany w ilo ci i sposobie post powania z odpadami wynikaj ce z przyj tego planu. Tabela 64. Zmiany przepływu odpadów w powiecie ł czy skim w latach 2002-2015 Wytwarzanie 10 432,0 Mg Wytwarzanie 11 705,0 Mg Odzysk 2002 r. • Odzysk surowców wtórnych 0,5 % Odzysk przez kompostowanie 0% Odzysk odpadów wielkogabarytowych, • budowlanych i niebezpiecznych 0% 50,0 Mg/r. (0,5 %) Odzysk 2007 r. Odzysk surowców wtórnych 1248,5 Mg (10,7 %) Odzysk przez kompostowanie • 994,4 Mg (8,5 %) Odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych 687,8 Mg (5,9 %) 2930,3 Mg/r. (25,1 %) Unieszkodliwianie Składowanie na składowiskach gminnych w Kol. Stara Wie , Dratów Kolonia, Wólka Cycowska 8731,4 Mg (83,7 % wytworzonych odpadów) „dzikie” składowiska oraz odpady wykorzystane w gospodarstwach domowych 1700,5 Mg (15,8 % wytworzonych odpadów) Unieszkodliwianie Składowanie na składowiskach 8774,7Mg/r. (74,9 % wytworzonych odpadów) 2015 r. Wytwarzanie 13257,1Mg Odzysk Odzysk surowców wtórnych 1833,2 Mg (13,8%) Odzysk przez kompostowanie 2 622,5 Mg (19,8%) Odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych 2457,9 Mg (18,5%) 6913,6 Mg/r. (52,1 %) Unieszkodliwianie Składowanie na składowiskach 6343,6 Mg/r. (47,9% wytworzonych odpadów) Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 109 Ilo ci odpadów odzyskanych i kierowanych na składowisko według PGO dla powiatu ł czy skiego 14000 12000 recykling odpadów niebezpiecznych Mg/rok 10000 recykling odpadów budowlanych 8000 recykling odpadów wielkogabarytowych 6000 recykling surowców wtórnych 4000 recykling odpadów biodegradowalnych 2000 strumie odpadów mieszanych kierowany na składowiska 0 2002 2007 2010 2015 lata Rysunek. 16. Przepływ odpadów w latach 2002-2015 r. 7.2. Oddziaływanie planu na rodowisko Gospodarka odpadami i zwi zane z ni obiekty stanowi niew tpliwie uci liwo dla rodowiska przyrodniczego, któr to nale y maksymalnie ogranicza stosuj c odpowiednie rodki techniczne i organizacyjne. Budowa nowoczesnego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Kolonii Stara Wie i planowanej na 2005 r. kompostowni zdecydowanie ogranicz negatywny wpływ na poszczególne elementy rodowiska w stosunku do sytuacji obecnej. Odczuwalnymi efektami ekologicznymi b dzie: 1. Ograniczenie lub całkowita eliminacja niekontrolowanego wprowadzania odpadów do rodowiska - dzi ki obj ciu wszystkich mieszka ców powiatu systemem zbiórki odpadów 2. Ograniczenie ogólnej masy odpadów przeznaczonych do składowania na kwaterach składowiska - dzi ki wdro eniu selektywnej zbiórki odpadów i wykorzystaniu odzyskanych materiałów. 3. Zmniejszenie potencjalnego zagro enia ska enia gleb i wód podziemnych - dzi ki wysegregowaniu z odpadów komunalnych odpadów niebezpiecznych i ich bezpiecznemu tymczasowemu magazynowaniu oraz kierowaniu do unieszkodliwiania lub powtórnego wykorzystania w specjalistycznych zakładach. 4. Skierowanie do składowania głównie odpadów balastowych w formie zkomprymowanej dzi ki czemu w szczególno ci: • zmniejszy si ilo ładunków zanieczyszcze w odciekach ze zło a zdeponowanych odpadów na składowisku (szczególnie je li frakcja organiczna przeznaczona b dzie na kompost) • znacznemu ograniczeniu ulegnie emisja biogazu • wyeliminowany zostanie problem rozwiewania lotnych frakcji odpadów w tym głównie folii odpadowych 110 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego • ograniczeniu ulegnie penetracja zło a odpadów przez gryzonie i ptaki • wydłu y si ywotno składowisk 5. Likwidacja le urz dzonego składowiska gminnego w Wólce Cycowskiej i „dzikich” wysypisk zlikwiduje potencjalne ogniska zanieczyszcze wód podziemnych i gruntów. Poprawi wygl d okolicznego krajobrazu. Ogóln charakterystyk stanu rodowiska w całym powiecie ł czy skim zawieraj coroczne raporty stanu rodowiska dotycz ce woj. lubelskiego opracowywane przez WIO w Lublinie. Przedstawiane w nich dane oceniaj stan rodowiska w skali regionalnej na podstawie wyników prowadzonego monitoringu jako ci wód podziemnych, powierzchniowych, gleb, powietrza atmosferycznego i poziomu hałasu. Monitoringiem regionalnym obj te jest składowisko ponadgminne w Kolonii Stara Wie . Monitoring lokalny prowadzony jest na składowisku w Dratowie Kolonii. ledzenie wyników bada pozwoli uchwyci zmiany zachodz ce w jako ci poszczególnych elementów rodowiska wokół składowisk odpadów a z chwil zauwa enia przekrocze standardów jako ci rodowiska b d tworzone programy naprawcze. 7.3 Analiza kosztów i ocena opłat Realizacja i funkcjonowanie przewidzianych w projekcie inwestycji i przedsi wzi wi e si ze znacznymi nakładami finansowymi. Koszty te s jednak niezb dne dla osi gni cia celu nadrz dnego jakim jest wdro enie prawidłowych zasad gospodarowania odpadami i dostosowania jej do obecnych wymogów prawnych i technologicznych. Istotn zmian odczuj mieszka cy, z których wielu nie ponosiło dot d opłat za wywóz mieci. W my l obowi zuj cych przepisów wszyscy mieszka cy s zobligowani do korzystania z usług jednostek prowadz cych działalno w zakresie odbierania odpadów od wła cicieli nieruchomo ci, posiadania stosownych umów i dowodów płacenia rachunków. Szacowane koszty inwestycyjne w latach 2004 – 2015 wynosz 13,01 mln zł. rodki te w wi kszo ci zostan wykorzystane w latach 2004-2007. Przewidziane s głównie na doko czenie i wyposa enie inwestycji ZUOK w Kol. Stara Wie oraz budow w jej obr bie kompostowni pryzmowej. Około 17% kosztów przeznaczona jest na likwidacj „dzikich” wysypisk oraz rekultywacj i monitoring gminnych składowisk. Opracowany plan gospodarki odpadami stanowi b dzie podstaw dla planowania bud etu rocznego władz samorz dowych. Zestawienie dotycz ce planowanych kosztów podaje tabela 65. Tabela 65 Zestawienie kosztów działa przewidzianych w planie 2004 – 2007 r. 2008 – 2015 r. Koszty (zł) (zł) Koszty inwestycyjne 10,93 mln 2,08 mln Koszty pozainwestycyjne 154,5 tys. 120 tys. Koszty eksploatacyjne 5,38mln 13,38 mln Razem 16,46 mln 15,58 mln Suma 13,01 mln 274,5 tys. 18,76 mln 32,04 mln Przy zało eniu, e wykazane koszty stanowi sum kosztów systemu gospodarki odpadami, suma pobranych opłat od u ytkowników systemu powinna by równa kosztom w danym okresie. Koszty mog si waha w zale no ci od realizowanych inwestycji. Zaleca si ustalenie opłat bie cych na poziomie umo liwiaj cym zrównowa enie całkowitych dochodów z tych opłat w ci gu danego okresu (np. kilku lat) i całkowitych kosztów systemu za ten sam okres. Oznacza to, e w pewnych okresach jednostka (Zakład Utylizacji Odpadów w Kol. Stara Wie ) Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 111 b dzie miała deficyt, a w innych dochód b dzie wy szy od poniesionych kosztów. Ocena kosztów u ytkowania systemu i przyszłych opłat dla u ytkowników b dzie mo liwa po wykonaniu planów gminnych. 7.4. Wybrane ródła finansowania przedsi wzi w gospodarce odpadami ródła finansowania inwestycji ekologicznych zwi zanych z gospodark odpadami mo na podzieli na trzy grupy: 1. publiczne – np. pochodz ce z bud etu pa stwa, miasta lub gminy lub pozabud etowych instytucji publicznych, 2. prywatne – np. z banków komercyjnych, funduszy inwestycyjnych, towarzystw leasingowych, 3. prywatno - publiczne – np. ze spółek prawa handlowego z udziałem gminy. W Polsce wyst puj najcz ciej nast puj ce formy finansowania inwestycji w zakresie gospodarki odpadami: 1. po yczki, dotacje i dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów udzielane przez Narodowy Fundusz i Wojewódzkie Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej, 2. kredyty preferencyjne udzielane przez Bank Ochrony rodowiska z dopłatami do oprocentowania, kredyty komercyjne, kredyty konsorcjonalne, 3. zagraniczna pomoc finansowa udzielana poprzez fundacje i programy pomocowe (np. z ekokonwersji poprzez EkoFundusz, funduszu ISPA), 4. kredyty mi dzynarodowych instytucji finansowych (Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Bank wiatowy), 5. kredyty i po yczki udzielane przez banki komercyjne, 6. leasing. FUNDUSZE OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zasady funkcjonowania narodowego, wojewódzkich, powiatowych i gminnych funduszy ochrony rodowiska i gospodarki wodnej okre la ustawa z dnia 27.04.2002 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. nr 62, poz. 627 ze zm.). rodki funduszy przeznaczane s na finansowanie ochrony rodowiska i gospodarki wodnej w celu realizacji zasady zrównowa onego rozwoju. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (NFO iGW) Jest to najwi ksza instytucja realizuj c Polityk Ekologiczn Pa stwa poprzez finansowanie inwestycji w ochronie rodowiska i gospodarce wodnej, w obszarach wa nych z punktu widzenia procesu dostosowawczego do standardów i norm Unii Europejskiej. Fundusz działa od 1 lipca 1989 roku, a powstał na podstawie ustawy z dnia 31 stycznia 1980 roku o ochronie i kształtowaniu rodowiska. W Narodowym Funduszu stosowane s trzy formy dofinansowywania: 1. finansowanie po yczkowe ( po yczki udzielane przez NF, kredyty udzielane przez banki ze rodków NF, konsorcja czyli wspólne finansowanie NF z bankami, linie kredytowe ze rodków NF obsługiwane przez banki) 2. finansowanie dotacyjne ( dotacje inwestycyjne, dotacje nieinwestycyjne, dopłaty do kredytów bankowych, umorzenia) 3. finansowanie kapitałowe ( obejmowanie akcji i udziałów w zakładanych b d ju istniej cych spółkach w celu osi gni cia efektu ekologicznego) 112 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Po yczki, kredyty, dotacje i dopłaty do oprocentowania preferencyjnych kredytów ze rodków finansowych Narodowego Funduszu przeznacza si na cele okre lone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627 i Nr 115, poz. 1229 oraz z roku 2002 Nr 74, poz. 676, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 233 poz. 1957). rodki, jakimi dysponuje NFO iGW pochodz głównie z: 1. z opłat za korzystanie ze rodowiska oraz administracyjnych kar pieni nych, 2. opłat i kar pieni nych ustalanych na podstawie przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze, 3. z wpływów z opłat produktowych pobieranych na podstawie przepisów o obowi zkach przedsi biorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej. Zasady przyznawania po yczek, dotacji, warunki ich spłaty oraz zasady obowi zuj ce przy składaniu wniosków opisane s na stronie www.nfosigw.gov.pl. Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (WFO iGW) W 1993 r. wojewódzkie fundusze uzyskały osobowo prawn , dzi ki czemu mogły udziela dotacji i po yczek na preferencyjnych warunkach. Podstawowym ródłem przychodów wojewódzkich funduszy s wpływy z tytułu: 1. opłat za gospodarcze korzystanie ze rodowiska oraz szczególne korzystanie z wód i urz dze wodnych w tym równie kary za naruszenie warunków korzystania ze rodowiska, 2. opłat za składowanie odpadów i kar za niezgodne z prawem ich składowanie. Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie jest celowym funduszem publicznym, stanowi cym jeden z wa nych elementów ustawowego systemu finansowania ochrony rodowiska Lubelszczyzny. Celem Funduszu jest wspomaganie w ró nych formach inwestycji i przedsi wzi zwi zanych z ochron rodowiska, a wynikaj cych z polityki ekologicznej pa stwa i programu ochrony rodowiska województwa lubelskiego Wojewódzki Fundusz przeznacza posiadane rodki na udzielanie: oprocentowanych po yczek, dotacji, a tak e dopłat do oprocentowania kredytów, po yczek i emisji obligacji komunalnych. Szczegółowe zasady przyznawania po yczek, dotacji, warunki ich spłaty oraz zasady obowi zuj ce przy składaniu wniosków opisane s na stronie www.wfos.lublin.pl. Po yczki i dotacje ze rodków WFO iGW w Lublinie przyznawane s na cele okre lone w art. 406 pkt 1-11, art. 407 pkt 1) i art. 409 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, z pó n. zm.) Powiatowe Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (PFO iGW) W zwi zku z reform administracyjn pa stwa, w 1999 r. utworzone zostały Powiatowe Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej. Podstawowym ródłem przychodów powiatowych funduszy s wpływy z tytułu: 1. opłat za gospodarcze korzystanie ze rodowiska w tym równie kary za naruszenie warunków korzystania ze rodowiska (10 %, wpływów), 2. opłat za składowanie i magazynowanie odpadów i kar za niezgodne z prawem ich składowanie i magazynowanie (10 % wpływów) Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 113 Dochody PFO iGW przekazywane s na rachunek starostw i w bud ecie powiatu, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, maj charakter funduszy celowych. rodki powiatowych funduszy przeznaczane s na działalno w zakresie okre lonym dla gmin oraz na: 1. realizacj przedsi wzi zwi zanych z ochron powierzchni ziemi, 2. inne działania ustalone przez rad powiatu, słu ce ochronie rodowiska i gospodarce wodnej, wynikaj ce z zasady zrównowa onego rozwoju, w tym na programy ochrony rodowiska. Gminne Fundusze Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej (GFO iGW) ródłem dochodów GFO iGW s głównie: 1. wpływy z opłat za usuwanie drzew i krzewów, 2. wpływy z tytułu opłat i kar za składowanie i magazynowanie odpadów (50 %), 3. wpływy z opłat i kar za gospodarcze korzystanie ze rodowiska i wprowadzanie w nim zmian (10 %). Podobnie jak powiatowe, gminne fundusze s funduszami celowymi w rozumieniu ustawy o finansach publicznych i s gromadzone na odr bnych rachunkach bankowych. rodki gminnych funduszy przeznaczane s m. in. na: 1. realizowanie zada modernistycznych i inwestycyjnych słu cych rodowiska, 2. realizacj przedsi wzi zwi zanych z gospodark odpadami, 3. wspieranie działa przeciwdziałaj cych zanieczyszczeniom. Rada gminy, corocznie zatwierdza zestawienie przychodów wydatków funduszu. ochronie FUNDACJA EKOFUNDUSZ EkoFundusz jest fundacj powołan w 1992 r. przez Ministra finansów dla efektywnego zarz dzania rodkami finansowymi pochodz cymi z zamiany cz ci zagranicznego długu na wspieranie przedsi wzi w ochronie rodowiska (tzw. konwersja długu). W statucie EkoFunduszu pi sektorów ochrony rodowiska uznanych jest za dziedziny priorytetowe: 1. ograniczenie transgranicznego transportu dwutlenku siarki i tlenków azotu oraz eliminacja niskich ródeł ich emisji, 2. ograniczenie dopływu zanieczyszcze do Bałtyku oraz ochrona zasobów wody pitnej, 3. ograniczenie emisji gazów powoduj cych zmiany klimatu ziemi, 4. ochrona ró norodno ci biologicznej, 5. gospodarka odpadami i rekultywacja gleb zanieczyszczonych. Gospodarka odpadami dopiero w 1998 r. została wł czona do sektorów priorytetowych EkoFunduszu. W zakresie gospodarki odpadami priorytetami EkoFunduszu s : 1. tworzenie kompleksowych systemów selektywnej zbiórki, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, komunalnych niebezpiecznych, 2. przedsi wzi cia zwi zane z eliminacj powstawania odpadów niebezpiecznych w procesach przemysłowych i likwidacja składowisk tego rodzaju, 3. rekultywacja gleb zanieczyszczonych odpadami niebezpiecznymi. We wszystkich pi ciu sektorach pomoc finansow EkoFunduszu uzyskuj projekty, które wykazuj si wysok efektywno ci tj. korzystnym stosunkiem efektów ekologicznych do kosztów. Poza tym projekty winny spełnia przynajmniej jeden z poni szych warunków: 1. wprowadzanie na polski rynek nowych technologii z krajów-donatorów, 114 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 2. uruchamianie krajowej produkcji urz dze dla ochrony rodowiska, 3. szczególne znaczenie dla ochrony zdrowia. EkoFundusz udziela wsparcia finansowego w formie bezzwrotnej dotacji. Wysoko dotacji dla przedsi wzi inwestycyjnych z reguły wynosi 20-30 % kosztów projektu. Gdy inwestorem s władze samorz dowe dotacja mo e pokry do 50 % warto ci przedsi wzi cia. Je eli projekt jest prowadzony przez pozarz dowe organizacje społeczne dofinansowanie mo e pokry do 80 % kosztów. Dane dotycz działalno ci EkoFunduszu, zasady składania wniosków o przyznanie dotacji zawarte s na stronie www.ekofundusz.org.pl. FUNDUSZE PRZEDAKCESYJNE Fundusz ISPA (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) jest to pomoc Wspólnoty Europejskiej dla pa stw stowarzyszonych w celu lepszego ich przygotowania do członkostwa w UE w dziedzinie gospodarczej infrastruktury, a w szczególno ci w sektorach ochrony rodowiska i transportu. Główny nacisk przy finansowaniu z funduszu ISPA jest poło ony na działania umo liwiaj ce realizacj celów okre lonych w dokumencie “Partnerstwo dla Członkostwa” i zada zawartych w “Narodowym Programie Przygotowania do Członkostwa”. Fundusz ISPA b dzie funkcjonował do chwili wej cia Polski do Unii Europejskiej. Program ISPA zarz dzany jest przez Komisj Europejsk , a za jego realizacj w sektorze rodowiska w Polsce odpowiada Ministerstwo rodowiska i NFO iGW. W dniu 31 marca 2003 r. Ministerstwo rodowiska zako czyło przyjmowanie nowych wniosków do funduszu ISPA. Fundusz SAPARD (Special Accessson Programme for Agriculture and Rural Development) – Przedakcesyjny Instrument Wsparcia Rolnictwa I obszarów Wiejskich – przeznaczony jest dla krajów kandydackich do UE. Działania, które zostan dofinansowane w ramach tego funduszu przedakcesyjnego, zostały opisane w Programie Operacyjnym dla Polski. Pełny tekst programu operacyjnego do funduszu SAPARD znajduje si na stronach Ministerstwa Rolnictwa: www.minrol.gov.pl. Z dofinansowania w ramach tego funduszu mog skorzysta przedsi biorcy prowadz cy działalno gospodarcz na terenach wiejskich lub w miejscowo ciach do 15 tys. mieszka ców. Ministerstwu Rolnictwa powierzona została funkcja implementacyjna (akcja informacyjna, opiniowanie i selekcja wniosków o dofinansowanie) jak i płatnicza (zarz dzanie finansami programu). Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa powierzona została funkcja implementacyjna (akcja informacyjna, opiniowanie i selekcja wniosków o dofinansowanie) jak i płatnicza (zarz dzanie finansami programu). FUNDUSZ SPÓJNO CI OPERACYJNE I FUNDUSZE STRUKTURALNE ORAZ PROGRAMY Po przyst pieniu Polski do Unii Europejskiej zaistnieje mo liwo finansowania inwestycji w ochronie rodowiska z Funduszu Spójno ci i funduszy strukturalnych UE. Fundusz Spójno ci adresowany jest dla podmiotów publicznych, natomiast fundusze strukturalne (głównie Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ERDF) dla podmiotów publicznych i przedsi biorstw. Beneficjentami Funduszu Spójno ci (w zakresie gospodarki odpadami) b d samorz dy terytorialne (gminy i zwi zki gmin) oraz przedsi biorstwa komunalne. Minimalna warto projektu finansowanego z tego funduszu wynosi 10 mln euro, a max wysoko wsparcia 85 % kosztów kwalifikowanych. Fundusz ten mo e by przeznaczony na: Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 115 1. budow lub rozbudow składowisk odpadów komunalnych oraz tworzenie systemów recyklingu i unieszkodliwiania odpadów komunalnych (sortownie, kompostownie itp.) działania te umo liwi stopniowe wdro enie dyrektyw: 75/440/EWG/ramowej, 1999/31/WE ws. składowisk odpadów komunalnych, 94/62/WE ws. opakowa i odpadów opakowaniowych 2. tworzenie systemów zbiórki i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (w tym spalarnie), co umo liwi spełnienie wymogów dyrektywy 91/689/EWG ws .odpadów niebezpiecznych, 3. tworzenie systemów zagospodarowania osadów ciekowych (w tym spalarnie) co umo liwi spełnienie wymogów dyrektywy 86/278/WE ws. osadów ciekowych rodki Funduszu Spójno ci przeznaczone b d głównie na: 1. realizowanie inwestycji w du ych aglomeracjach zgodnie z istniej cymi planami gospodarki odpadami (dla mniejszych miejscowo ci programy pomocowe b d realizowane w miar dost pno ci przez fundusze strukturalne), 2. inwestycje na terenach gdzie istniej ce składowiska stanowi zagro enie dla wód podziemnych, 3. inwestycje na terenach gdzie wyczerpuje si pojemno składowiska. Fundusze strukturalne. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego powstał w 1975 r. i jego celem jest niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów członkowskich UE. Dokumentami ci le okre laj cymi zasady wykorzystania rodków z funduszy strukturalnych s programy operacyjne. W Polsce na lata 2004 – 2006 zostało opracowanych 6 programów operacyjnych, 5 z nich to programy sektorowe, okre laj ce cele i działania w wybranych sektorach gospodarki, jeden – to zintegrowany program dla wszystkich województw okre laj cy działania zwi zane z rozwojem regionalnym. Inwestycje w dziedzinie ochrony rodowiska (infrastruktura ochrony rodowiska i dostosowanie przedsi biorstw do wymogów ochrony rodowiska) mog by finansowane w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) oraz Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjno ci gospodarki (SPO WKG). Pierwszy program adresowany jest do jednostek samorz dowych i przedsi biorstw komunalnych, drugi do przedsi biorstw. W Zintegrowanym Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego działania w zakresie gospodarki odpadami zawarte s w. sektorach: 1. infrastruktura ochrony rodowiska (du e inwestycje w budow i modernizacj infrastruktury o znaczeniu regionalnym). Do dofinansowania kwalifikuj si nast puj ce projekty – organizacja i wdra anie systemów selektywnej zbiórki odpadów, recyklingu, budowa sortowni, kompostowni, obiektów termicznej i termicznochemicznej utylizacji odpadów, budowa nowych, modernizacja istniej cych i rekultywacja nieczynnych składowisk, likwidacja tzw „dzikich” wysypisk, budowa i modernizacja spalarni odpadów niebezpiecznych. Warto projektu winna wynosi min 1 mln euro. 2. infrastruktura lokalna (małe inwestycje w zakresie ochrony rodowiska o oddziaływaniu lokalnym na terenach wiejskich i małych miast do 15 tys. mieszka ców), budowa , modernizacja obszarów rekultywacja składowisk odpadów stałych, likwidacja dzikich wysypisk, modernizacja miejsc utylizacji opakowa obszarów nieu ytych rodków ochrony ro lin, likwidacja dzikich wysypisk, kompleksowe systemy zagospodarowania odpadów na poziomie lokalnym np. odbiór posegregowanych odpadów od mieszka ców, odzyskiwanie surowców wtórnych, recykling, kompostowanie odpadów organicznych 116 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 3. rewitalizacja obszarów zdegradowanych – inwestycje w rewitalizacj obszarów powojskowych, po-przemysłowych i miejskich. Szczegółowe dane o dost pnych funduszach, zasadach składania wniosków przez beneficjentów o dofinansowanie zawiera strona www.cios.gov.pl oraz www.mos.gov.pl. Ramy przedsi wzi inwestycyjnych finansowanych w przyszło ci ze wspomnianych funduszy okre la Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006. Ł czna suma rodków publicznych (Fundusze Strukturalne, Fundusz Spójno ci, rodki krajowe) w realizacji Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 (NPR) wyniesie ponad 20092 mln euro, z czego 13862 mln euro czyli 69% pochodzi b dzie ze rodków wspólnotowych. Jednym z priorytetów NPR jest ochrona rodowiska i racjonalne wykorzystanie zasobów rodowiska. BANKI Na polskim rynku bankowym szczególn rol odgrywa Bank Ochrony rodowiska, który ma statutowo nało ony obowi zek kredytowania inwestycji słu cych ochronie rodowiska. Wszelkie informacje o zasadach udzielania preferencyjnych kredytów zawarte s w www.bosbank.pl. Mi dzynarodowe instytucje finansowe – Bank wiatowy (www.worldbank.org) oraz Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju równie mog udziela kredytów na proekologiczne inwestycje. INSTYTUCJE LEASINGOWE Leasing polega na oddaniu na okre lony czas przedmiotu w posiadanie u ytkownikowi, który spłacaj c go nabywa do niego praw własno ci. Z leasingu korzysta najcz ciej podmiot niedysponuj cy wystarczaj cymi rodkami na zakup potrzebnego sprz tu lub posiada niewystarczaj ce rodki na zabezpieczenie kredytu bankowego. Wg KPG instytucje leasingowi finansuj ce gospodarke odpadami to: • Towarzystwo Inwestycyjno-Leasingowe EKOLEA-SING S.A. • BEL Leasing Sp. z o.o. • BISE Leasing S.a. • Centralne Towarzystwo Leasingowe S.A. • Europejski Fundusz Leasingowy Sp z o.o. 8 ORGANIZACJA I ZASADY MONITOROWANIA PLANU 8.1. Wdra anie planu Zarz dzanie systemem gospodarki odpadami w powiecie ł czy skim wynika b dzie: 1. z ustawowo okre lonego zakresu zada poszczególnych szczebli administracji i samorz dów. 2. zada okre lonych w PGO, zaakceptowanych przez zarz d powiatu oraz wójtów gmin powiatu. Do zada gminy nale y m.in. zapewnienie czysto ci i porz dku na swoim terenie oraz tworzenie warunków niezb dnych do ich utrzymania zgodnie z. ustaw z dnia 13 wrze nia 1996 r. o utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach. Zadania te gmina powinna realizowa na podstawie planu gospodarki odpadami. Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 117 Szczegółowe zasady utrzymania czysto ci i porz dku na terenie gminy(np. zakres selektywnej zbiórki, rodzaj urz dze przeznaczonych do zbierania odpadów, cz stotliwo i sposobu pozbywania si odpadów) oraz stawki opłat za usługi odbioru odpadów od wła cicieli nieruchomo ci ustala rada gminy w drodze uchwały. Gmina zobowi zana jest do czynno ci kontrolnych dokumentów wymaganych od wła cicieli nieruchomo ci (umów na korzystanie z usług odbierania odpadów komunalnych i dowodów płacenia za rachunki) Ustaw o samorz dzie powiatowym (z dnia 5 czerwca 1998 Dz.U.nr 91 poz. 578) powiat otrzymał zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, m.in. w zakresie: 1. Ochrony rodowiska. 2. Utrzymania powiatowych obiektów u yteczno ci publicznej. Powiat jako jednostka samorz dowa organizuje wspólne działania gmin w sprawach przekraczaj cych mo liwo ci ekonomiczne i organizacyjne pojedynczych gmin, tak e w zakresie rozwi zywania problemów gospodarki odpadami komunalnymi. Rola powiatów mo e mie równie charakter inspiruj cy, koordynuj cy i mediacyjny. Powiaty mog przej te zadania na podstawie porozumie komunalnych jako zadania publiczne o zasi gu ponadgminnym, zgodnie z tym, e inwestowanie w racjonalne zagospodarowanie odpadów komunalnych w skali powiatu b dzie efektywniejsze ekonomicznie, organizacyjnie i technicznie, ni w skali pojedynczej gminy. Jednostk odpowiedzialn za wdro enie i monitorowanie powiatowego planu gospodarki odpadami jest organ wykonawczy, czyli zarz d powiatu ł czy skiego. Powiat jest odpowiedzialny za planowanie i zarz dzanie gospodark odpadami na swoim terenie. W pierwszej kolejno ci nale y skupi si na wdro eniu działa maj cych na celu popraw i lepsz kontrol sposobów zarz dzania i eksploatacji istniej cych składowisk. Wiele uwagi nale y po wi ci zapobieganiu powstawania odpadów i odzysk (ł cznie z recyklingiem) oraz przygotowanie społecze stwa do konieczno ci budowy nowych instalacji, zmiany sposobu post powania z odpadami i ponoszenia zwi zanych z tym wydatków. Niniejszy plan konstruowany jest na etapie budowy ZUOK z nowoczesnym składowiskiem odpadów i kompostowni zatem po okresie dyskusji i negocjacji odno nie lokalizacji obiektu i wyboru metod zagospodarowania odpadów. Zakłada si , e wdro enie systemu zaproponowanego w planie, mo e zaj c ok. 3 lat. Opiniowanie projektów planów gospodarki odpadami Wg Ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z pó n. zm.) projekt planu powiatowego podlega zaopiniowaniu przez organ wykonawczy województwa lubelskiego oraz organy wykonawcze gmin z terenu powiatu ł czy skiego. Marszałek Województwa opiniuje projekt pod k tem zgodno ci planu powiatowego z wcze niej przyj tym planem wojewódzkim. Organy wykonawcze gmin opiniuj c plan powiatowy maj wpływ na tworzenie zasad zarz dzania gospodark odpadami na swoim obszarze, w kontek cie współpracy miedzygminnej i działa ponadlokalnych ju na etapie tworzenia planu. Aktualizacja PGO Ustawa o odpadach wymaga, aby plany gospodarki odpadami były aktualizowane nie rzadziej ni raz na 4 lata. 118 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Istotnym elementem zarz dzania i monitorowania systemem gospodarki odpadami jest sporz dzanie raz na 2 lata raportu z post pów we wdra aniu Planu Gospodarki Odpadami. Zarz d Powiatu przekazuje raport Radzie Powiatu. Zarz d Powiatu Ł czy skiego b dzie oceniał co dwa lata stopie realizacji planu gospodarki odpadami, natomiast na bie co b dzie kontrolowany post p w zakresie wdra ania przedsi wzi zdefiniowanych w planie. Sprawozdanie b dzie zawierało informacje o wykonaniu jako ciowych i ilo ciowych zada postawionych w planie. Na ko cu sprawozdania nale y zamie ci informacj opisuj c potrzebne zmiany (je eli takie b d ) w obecnym planie oraz ich skutki i konsekwencje zwłaszcza finansowe. Pod koniec 2007 roku nast pi aktualizacja planu gospodarki odpadami. W przypadku jednak stwierdzenia problemów lub wadliwych rozwi za nale y przeprowadzi jego korekt poza wymienionymi terminami poprzez wprowadzenie stosownych działa . 8.2. Monitoring Planu Przedstawiony Plan Gospodarki Odpadami jest pierwszym kompleksowym opracowaniem planistycznym w tym zakresie w powiecie. Wdra anie planu gospodarki odpadami b dzie podlegało regularnej ocenie w zakresie: • okre lenia stopnia wykonania przedsi wzi • okre lenia stopnia realizacji przyj tych celów • oceny rozbie no ci pomi dzy przyj tymi celami i działaniami, a ich wykonaniem Ka dorazowe opracowanie Planu gospodarki odpadami czy jego weryfikacja wymaga poddania analizie tych samych punktów niezale nie od skali przedsi wzi cia. Planowanie gospodarki odpadami jest procesem ci głym wymagaj cym stałej, elastycznej weryfikacji poszczególnych jej elementów wraz ze zmianami w zakresie potrzeb społecznych, prawodawstwa, własno ci technologicznych odpadów itp. System powinien podlega ci głej ocenie: 1 - w czasie wdra ania planu, 2 - w pierwszych latach funkcjonowania, 3 - przy ka dorazowej zmianie warunków pocz tkowych (zmiany prawne, zmiany strumienia odpadów, pojawieniu si nowych technologii mo liwych do wdro enia itp.). Powodem do oceny systemu s równie sygnały o problemach z jego realizacj (np. skargi mieszka ców, nielegalne wysypiska). Stwierdzenie nieprawidłowo ci wymaga przeciwdziałania a wi c przej cia drogi weryfikacji poszczególnych elementów systemu, a do usuni cia nieprawidłowo ci i wdro enia poprawek. Niezwykle istotne jest zapewnienie społeczno ci lokalnej pełnej informacji o zamierzeniach projektowanego PGO oraz mo liwo ci wyra enia własnych oczekiwa i pogl dów. Mo e to by prowadzone poprzez lokalne spotkania informacyjne, na łamach miejscowej prasy lub stacji TV itp. Konsultacje musz by prowadzone, a do całkowitego wdro enia systemu. Wska niki monitorowania efektywno ci planu gospodarki odpadami Podstaw wła ciwego systemu oceny realizacji planu gospodarki odpadami jest wła ciwy system sprawozdawczo ci. W PGO woj. lubelskiego zaproponowano zestaw wska ników, które nale y obserwowa w trakcie realizacji planów gospodarki odpadami. W 119 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego tabeli 66 pokazano te wska niki i ich warto ci wyj ciowe na pocz tku okresu wdra ania planu. Lista ta nie jest zamkni ta i mo e by modyfikowana. Tabela 66. Wska niki monitorowania planu gospodarki odpadami Lp. Wska niki 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Wska niki stanu gospodarki odpadami Ilo zebranych odpadów komunalnych/ mieszka ca/ rok % mieszka ców obj tych zorganizowan zbiórk odpadów Ilo zebranych selektywnie odpadów komunalnych Ilo selektywnie zebranych odpadów ulegaj cych biodegradacji Ilo odpadów biodegradowalnych składowanych na składowiskach Ilo kompostowanych odpadów biodegradowalnych Ilo zebranych odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych Udział odpadów z sektora komunalnego unieszkodliwianych przez składowanie Ilo gmin prowadz cych selektywn zbiórk odpadów Ilo eksploatowanych składowisk gminnych /powierzchnia Ilo składowisk przeznaczonych do likwidacji i rekultywacji /powierzchnia 12 13 14 15 16 1 2 3 Ilo tzw. „dzikich” wysypisk /powierzchnia Ilo odpadów wytworzonych w sektorze gospodarczym Ilo odpadów niebezpiecznych pochodz cych z sektora gospodarczego Ilo unieszkodliwianych odpadów gospodarczych Nakłady inwestycyjne na gospodark odpadami Wska niki wiadomo ci społecznej Udział społecze stwa na rzecz poprawy gospodarki odpadami wg oceny jako ciowej Ilo i rodzaj interwencji zgłaszanych przez mieszka ców (np. dzikie wysypiska) Liczba, jako i skuteczno kampanii edukacyjno - informacyjnych Stan wyj ciowy dla powiatu ł czy skiego/2002 r. 151 kg/rok 76 % 50 Mg 0% 100 % 0% 0% 99,5% 0 3 / 6,26 ha/ 1-całk. likwid. 2,85 ha 2- cz c. likwid. 4/ 0,6ha 1 871 182,068 69,75 290,1 3,5 mln zł liczba/opis liczba/opis Okre lenie powy szych składników przez kolejne lata obowi zywania planu gospodarki odpadami wymaga posiadania szczegółowych informacji o gospodarce odpadami w powiecie oraz wyników bada opinii społecznej. W oparciu o analiz ww. wska ników b dzie mo liwa ocena efektywno ci realizacji planu gospodarki odpadami, a w oparciu o t ocen – aktualizacja planu. Ewidencja i monitorowanie przepływu odpadów Podstawowym celem ewidencji i monitorigu odpadów jest okre lenie ilo ci odpadów na poszczególnych etapach systemu gospodarowania odpadami – od wytwórców do instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz kontrola wytwórców i posiadaczy odpadów prowadz cych działalno w zakresie gromadzenia, zbierania i transportu odpadów. W Urz dzie Marszałkowskim w Lublinie tworzona jest wojewódzka baza danych, gdzie gromadzone b d informacje o wytwarzanych w województwie odpadach. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie warunków i zakresu dost pu do wojewódzkiej bazy danych dotycz cej wytwarzania i gospodarowania odpadami (Dz. U. Nr 152, poz.1738) okre la, i Marszałek Województwa zapewnia dost p Starosty do danych zawartych w wojewódzkiej bazie. Starosta uzyskuje dost p do informacji dotycz cych gospodarki odpadami, na terenie swojego powiatu, z podziałem na gminy. W Starostwie Powiatowym w Ł cznej prowadzona jest ewidencja wszystkich wydawanych tu zezwole na wytwarzanie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych i pochodz cych z sektora gospodarczego. 120 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 8.3. Program edukacji w zakresie gospodarki odpadami Warunkiem powodzenia w realizacji zamierzonych celów okre lonych w niniejszym planie jest wysoka wiadomo ludno ci zamieszkuj cej powiat ł czy ski. Konieczna jest zatem zmiana dotychczasowego post powania mieszka ców z odpadami. W celu propagowania wiadomo ci i postaw proekologicznych społecze stwa, nale y zorganizowa regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej (CEE), w ramach którego współpracowa b d jednostki administracji samorz dowej, placówki o wiatowe i społeczno lokalna. Nadzór nad pracami centrum b dzie sprawowa rada programowa składaj ca si z przedstawicieli wszystkich stron porozumienia. Organizacje takie działaj z powodzeniem w wielu regionach kraju. CEE mo e spełnia funkcj dydaktyczn , koordynuj c i informacyjn . Pocz tkowym obszarem jego działania mo e by m. Ł czna, a nast pnie utworzone odpowiednie komórki na terenie gmin. CEE Podstawowy cel pracy regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej I. II. Podstawowy cel działania regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej wyzwolenie w społecze stwie aktywno ci w godzeniu wymogów współczesnej cywilizacji i ochrony rodowiska naturalnego. Centrum Edukacji Ekologicznej spełnia b dzie istotn rol w kształtowaniu opinii publicznej w stosunku do wdra ania nowych prawidłowych form gospodarki rodowiskiem. Zadania CEE konieczne do wykonania to: 1. przegl d istniej cych na terenie powiatu materiałów, których celem jest podnoszenie wiadomo ci społecze stwa, 2. identyfikacja problemów, których nie omawiaj dost pne materiały informacyjne, 3. opracowanie materiałów informacyjnych i przygotowanie kampanii promocyjnej, 4. wprowadzenie kampanii, 5. organizacja bazy informacyjnej o ochronie rodowiska 6. edukacja ekologiczna i szkolenia specjalistyczne, 7. organizacja i prowadzenie tzw. „Technicznej cie ki Ekologicznej”, 8. konsultacje problemów ochrony rodowiska. Kampania tematyczna winna przekazywa wiedz dotycz c problemów rodowiskowych i zach ca do bardziej wiadomych zachowa . Kampanie winny by kierowane do wszystkich grup społecznych i wiekowych: dzieci, doro li, osoby odpowiedzialne za decyzje dotycz ce gospodarki odpadami, kadra techniczna bior ca udział w realizacji planu gospodarki odpadami. Tre ci materiałów informacyjno-promocyjnych i haseł na ulotkach winny by zawsze opracowane przez ekspertów w danej dziedzinie. Winny by one napisane j zykiem zwi złym i prostym (bez u ywania specjalistycznej terminologii cz sto niezrozumiałej dla szerokiej gamy odbiorców). Szkolenia dla ludno ci Najwa niejsz grup dla potrzeb, której organizowana b dzie działalno CEE jest młodzie szkół podstawowych, gimnazjalnych i licealnych. CEE powinno prowadzi współprac ze szkołami w zakresie : 1. wzbogacenia lekcji o rodowisku o specjalistyczne prelekcje z udziałem fachowców, Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 121 2. umo liwienie realizacji aktywnych form działa zwi zanych z ochron rodowiska (monitorowanie stanu rodowiska, pomoc przy wdra aniu inicjatyw np. dotycz cych prawidłowego post powania z odpadami, inwentaryzacj szczególnie ciekawych miejsc, organizacj i prowadzeniem klubu ekologicznego itp.), 3. zwiedzania i poznawania obszarów unikalnych krajobrazowo i przyrodniczo, wymagaj cych ochrony. Tabela 67 Tematy szkole dla mieszka ców powiatu Temat Ochrona rodowiska naturalnego Walory rodowiskowe naszego najbli szego otoczenia Wspólna odpowiedzialno za stan rodowiska Trucizny w mieciach domowych Nadmierne opakowania Zapobieganie powstawaniu odpadów Recykling, selektywna zbiórka odpadów Czysta produkcja – eliminowanie toksycznych odpadów, technologii i produktów Idea czystego regionu Kompostowanie odpadów w przydomowym ogródku Problematyka dzikich składowisk Konieczno zachowania surowców i paliw naturalnych Grupa do której kierowane jest szkolenie dzieci i doro li dzieci i doro li dzieci i doro li dzieci i doro li dzieci i doro li i producenci opakowa dzieci i doro li dzieci i doro li, wła ciciele punktów usługowych, biur i sklepów doro li dzieci i doro dzieci i doro dzieci i doro dzieci i doro li li li li Proponowany klub ekologiczny miałby form kawiarni (bez alkoholu), gdzie serwowane b d we wła ciwych opakowaniach zdrowe napoje i podstawowe artykuły kawiarniane. Wystrój i aran acja klubu o charakterze ochrony rodowiska Szkolenia mog by organizowane zarówno w szkołach ró nego szczebla jak i w domach kultury, siedzibie LOP lub w innych salach dost pnych dla mieszka ców. Aby podnie atrakcyjno szkole winny one by bogato ilustrowane filmami i plakatami. Wst p do klubu byłby otwarty dla ka dego ch tnego. Zainteresowani czynn działalno ci otrzymywaliby karty klubowe upowa niaj ce do stałego korzystania z bazy informacyjnej. Działalno członków klubu animowana byłaby ich zainteresowaniami i potrzebami tematycznymi. Główni adresaci – młodzie szkolna. Szkolenia dla kadr powiatu Nowoczesne planowanie gospodarki odpadami to najcz ciej nowe zadania i wyzwania, co wymaga od administracji publicznej i urz dników nowych umiej tno ci. W zwi zku z tym szczególne istotne s kompetencje pracowników wydziałów odpowiedzialnych za gospodark odpadami i ich doskonalenie zawodowe. Kadry te b d bowiem organizowały przetargi na zaplanowane prace, wybierały rzetelnych kontrahentów do współpracy, nadzorowały cały cykl inwestycyjny, szukały ródeł finansowania przedsi wzi jak równie b d odpowiedzialne za dialog ze społecze stwem i cał kampani informacyjno-promocyjn . W zespole winny by zatem osoby dysponuj ce wiedz w zakresie szeroko rozumianej nowoczesnej gospodarki odpadami, osoby o zdolno ciach kierowniczych i organizatorskich. Niezb dna równie b dzie współpraca z prawnikami i ekonomistami. Specjalnymi szkoleniami winny by obj te wszystkie osoby uczestnicz ce w powiecie w procesie realizowania i monitorowania planu gospodarki odpadami. Działalno ci szkoleniow obejmowani powinni by równie przedstawiciele najni szego szczebla administracji- sołtysi i członkowie rad sołeckich. Szkolenia dla potrzeb słu b ochrony rodowiska prowadzi nale y w formie seminaryjnej. Program zagadnie seminaryjnych wynika b dzie z aktualnych potrzeb. 122 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego Baza informacyjna o ochronie rodowiska Wyposa enie bazy: sala czytelni, wyposa enie audiovideo, komputery z dost pem do internetu. Przeznaczenie bazy informacyjnej – pomoc dydaktyczna i metodyczna dla członków klubu ekologicznego, młodzie y szkolnej, pracowników zajmuj cych si zagadnieniami ochrony rodowiska. Baza informacyjna o ochronie rodowiska b dzie obejmowała: 1. gromadzenie publikacji tematycznych (ksi ek i czasopism) i udost pnianie ich w formie czytelni, 2. gromadzenie filmów tematycznych, 3. dost p do internetu w zakresie ochrony rodowiska, 4. prowadzenie informacji o imprezach zwi zanych z ochron rodowisku w kraju w tym równie o targach, wystawach i konferencjach. Formy przekazu Kontakt i przekazanie okre lonych tre ci lokalnemu społecze stwu mo e si odbywa poprzez: materiały drukowane, materiały audiowizualne i imprezy promocyjne. Materiały drukowane: - małe ulotki i broszury (wa ne, aby były ciekawie ilustrowane, dowcipne), - plakaty, - publikacje w lokalnej prasie – artykuły, komentarze, obwieszczenia słu b komunalnych, - okoliczno ciowe pami tki – znaczki, długopisy, teczki z nadrukami itp. Materiały audiowizualne: - wywiady dla lokalnego radia i telewizji, - pokazy slajdów, - filmy reklamowe i edukacyjne, - wystawy, - publikacja materiałów w internecie na stronach www. Imprezy promocyjne: - warsztaty, seminaria, konferencje, - konkursy na rysunek lub plakat ekologiczny - festiwale, konkursy plenerowe, akcje np. sprz tanie wiata, - wycieczki do działaj cych ju sortowni odpadów (np. w Puławach i Lublinie), - wycieczki na prawidłowo urz dzone i wła ciwie eksploatowane składowiska odpadów i kompostownie. Przykładowe tre ci materiałów informacyjnych i haseł zamieszczanych na ulotkach zawarte s w zał czniku 1 do PGO woj. lubelskiego (Zało enia, informacje szczegółowe). W przygotowywanych materiałach edukacyjnych dla powiatu ł czy skiego mo na wykorzysta te zaproponowane tre ci. Koszty przekazu Przed wybranie formy przekazu konieczne jest oszacowanie kosztów tego przedsi wzi cia. Na całkowite koszty składaj si : - koszty osobowe – wynagrodzenie wypłacane własnym pracownikom oddelegowanym np. do organizowania imprezy, honoraria wypłacane ekspertom z zewn trz (specjali ci od gospodarki odpadami, ochrony rodowiska i graficy) zatrudnianym na umow zlecenia, Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 123 - koszty usług – formatowanie, drukowanie, kopiowanie publikacji, ulotek i plakatów, usługi video, transportowe, pocztowe i telekomunikacyjne, nagło nienie i o wietlenie imprezy, koszty reklamy, wynaj cie obiektów i sprz tu, sprz tanie. - koszty materiałów – papier, filmy, materiały do dekoracji, drobne upominki dla uczestników imprezy, ywno i napoje. - koszty administracyjne – administracyjna obsługa przedsi wzi cia (poszukiwanie ekspertów, zawieranie umów, wystawianie rachunków itp.). Partnerzy w programach informacyjnych Szkoły ró nego szczebla to najlepszy partner w programach informacyjnych. Dyrektorzy i nauczycie to cz sto liderzy lokalnej społeczno ci i ich autorytet mo na wykorzysta przy poruszaniu niepopularnych problemów i zagadnie . Szkoła to dobre miejsce na rozprowadzanie materiałów informacyjnych. Poprzez dzieci łatwo mo na dotrze z tre ciami ekologicznymi do rodziców. Uczestnicy kółek zainteresowa działaj cych w szkołach mog pomaga w opracowaniu materiałów informacyjnych i promocyjnych dla własnego regionu. Organizacje pozarz dowe b d współpracowały w władzami samorz dowymi w zakresie proekologicznych przedsi wzi prowadzonych na terenie gmin i powiatu. Organizacje takie skupiaj ekspertów, cz sto dysponuj bazami danych o ekspertach, maj do wiadczenie w docieraniu do odbiorcy, posiadaj cz sto własne okresowo wydawane biuletyny. Niektóre organizacje dysponuj funduszami i mog współuczestniczy w finansowaniu przedsi wzi promocyjno - informacyjnych. Instytucje i jednostki współpracuj ce Działalno regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej wymaga cisłej współpracy z instytucjami i jednostkami organizacyjnymi wymienionymi w tabeli 69. Tabela 68 Instytucje i jednostki współpracuj ce z CEE Instytucja lub jednostka organizacyjna Kuratorium O wiaty Szkoły Harcerstwo Samorz dy Rodzaj współpracy Koordynacja działa organizacyjnych i programowych dotycz cych popularyzacji ochrony rodowiska w szkołach. Podstawowy kierunek działa edukacyjnych i organizacyjnych. Podstawowy kierunek działa edukacyjnych i organizacyjnych. Szkolenia ogólne i specjalistyczne, konsultacje, programowe nowych kierunków działa , wspólne wdra anie nowych form gospodarki rodowiskiem (edukacja publiczna), konsultacje. Instytuty naukowe Z instytucjami zostan zawarte porozumienia, w których zostan szczegółowo okre lone zasady współpracy. Podsumowanie Czynnikami zapewniaj cymi wysok skuteczno edukacji i kształtowania wiadomo ci społecznej s : • ci gło szkolenia (informacje musz by dost pne przez dłu szy czas), • rozpoznanie (podobne znaki rozpoznawcze – logo na wszystkich materiałach edukacyjnych), • ró norodno (ł czenie ró nych rodzajów mediów i form przekazu, bogata ilustracja graficzna), • profesjonalizm (wykorzystanie zawodowych dziennikarzy i pracowników reklamy), • drobne darmowe usługi dla ludno ci (np. darmowy kompost) • wizyty w wybranych miejscach gdy pojawiaj si problemy 124 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 9. SPIS WYKORZYSTANYCH OPRACOWA 1. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (M.P. z 2003 r. Nr 11, poz. 159). 2. Plan Gospodarki Odpadami dla województwa lubelskiego.- Zarz d Województwa Lubelskiego, Lublin 2003r. 3. Projekt Budowlany Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w miejscowo ci Stara Wie , gmina Ł czna.-”HEKO”60-591 Pozna ul Miodowa 2A/2.Pozna czerwiec 2003r. 4. Program Gospodarki Odpadami w Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. -Lubelski W giel „Bogdanka” S.A. w Bogdance,21-013 Puchaczów .Bogdanka wrzesie 2003r. 5. Przegl d Ekologiczny składowiska odpadów komunalnych w miejscowo ci Dratów Kolonia w gminie Ludwin.- Pracownia Geologii i Ochrony rodowiska 20-069 Lublin ul. Leszczy skiego 5/4.Lublin czerwiec 2002r. 6. Przegl d Ekologiczny składowiska odpadów w Wólce Cycowskiej, gmina Cyców.Pracownia Ochrony rodowiska 20-817 Lublin ul. Nowickiego 6.Lublin dnia 28 maja 2002r. 7. Przegl d Ekologiczny składowiska odpadów komunalnych w miejscowo ci Kolonia Stara Wie , gmina Ł czna,- Przedsi biorstwo Geologiczne „Polgeol” S.A. Zakład w Lublinie ul. Budowlana 26.Lublin 2002r. 8. Poradnik - powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami. Warszawa 2002r. 9. Raport o stanie rodowiska województwa lubelskiego w 2002r. Inspekcja Ochrony rodowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska, Lublin 2003r. 10. Rocznik statystyczny – wybrane dane o powiatach i gminach województwa lubelskiego w 2001r. - Urz d Statystyczny w Lublinie 2002r. 11. Rocznik Statystyczny Województwa Lubelskiego. Urz d Statystyczny w Lublinie 2002r. 12. Skalmowski K. 1998r –Poradnik gospodarowania odpadami – poradnik dla specjalistów i referentów ds. ochrony rodowiska. Verlag Dashofer. 13. Strategia rozwoju powiatu ł czy skiego. Diagnoza strategiczna. -Fundacja Akademii Rolniczej w Lublinie im. W.Witosa. Lublin 2000r. 14. Program usuwania azbestu i wyrobów zawieraj cych azbest stosowanych na terytorium Polski. Rada Ministrów RP, 2002 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 125 10. WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH DOTYCZ CYCH GOSPODARKI ODPADAMI Ustawy: 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. Nr 62, poz.627 i Nr 115, poz.1229 oraz z 2002 r. Nr 74, poz.676, Nr 113, poz.984, Nr 153, poz.1271 i Nr 233, poz.1957), 2. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. O odpadach (Dz. U. Nr 62, poz.628, z 2002 r. Nr 41, poz.365, Nr 113, poz.984 i Nr 199, poz.1671 oraz z 2003 r. Nr 7, poz.78), 3. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. O wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony rodowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz.1085, z 2002 r. Nr 143, poz.1196 oraz z 2003 r. Nr 7, poz.78) - tzw. Ustawa wprowadzaj ca, 4. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. O opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz.638 oraz z 2003 r. Nr 7, poz.78), 5. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. O obowi zkach przedsi biorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63, poz.639,z 2002 r. Nr 113, poz.984 oraz z 2003 r. Nr 7, poz.78) - tzw. Ustawa o opłacie produktowej, 6. Ustawa z dnia 13 wrze nia 1996 r. O utrzymaniu czysto ci i porz dku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz.622, z 1997 r. Nr 60, poz.369 i Nr 121, poz.770,z 2000 r. Nr 22, poz.272, z 2001 r. Nr 100,poz.1085 i Nr 154, poz.1800, z 2002 r. Nr 113, poz.984 oraz z 2003 r. Nr 7, poz.78) w zakresie odpadów komunalnych, 7. Ustawa z 19 grudnia 2002 r. O zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 7, poz. 78), 8. Ustawa z dnia 28 pa dziernika 2002 r. O przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz.1671), 9. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 26, poz.96 z pó n. Zmian.)w zakresie odpadów składowanych w wyrobiskach górniczych, 10. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717), 11. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Z 2000 r. Nr 106, poz.1126 z pó n. zm.). 12. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. O samorz dzie województwa (Dz. U. Z 2001 r. Nr 142, poz.1590 oraz z 2002 r. Nr 23, poz.220 i Nr 62, poz.558), 13. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. O samorz dzie powiatowym (Dz. U. Z 2001 r. Nr 142, poz.1592 oraz z 2002 r. Nr 23, poz.220, Nr 62, poz.558 i Nr 113, poz.984), 14. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. O samorz dzie gminnym (Dz. U. Z 2001 r. Nr 142, poz.1591 oraz z 2002 r. Nr 23, poz.220, Nr 62, poz.558 i Nr 113, poz.984), 15. Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. O Inspekcji Ochrony rodowiska (Dz. U. Z 2002 r. Nr 112, poz.982 i Nr 113, poz.984). Rozporz dzenia: 16. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 20 listopada 2001 r .w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. Nr 140, poz. 1585), 17. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 24 czerwca 2002 r. W sprawie wymaga w zakresie wykorzystywania i przemieszczania substancji stwarzaj cych szczególne zagro enia dla rodowiska oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urz dze , w 126 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego których były lub s wykorzystywane substancje stwarzaj ce zagro enie dla rodowiska (Dz. U. Nr 96, poz.860), 18. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 czerwca 2002 r. W sprawie wzorów wykazów zawieraj cych informacje i dane o zakresie korzystania ze rodowiska i sposobu ich przedstawiania (Dz. U. Nr 100, poz.920), 19. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 26 lipca 2002 r. W sprawie rodzajów instalacji mog cych powodowa znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo rodowiska w cało ci (Dz. U. Nr 122, poz.1055), 20. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 31 lipca 2002 r. W sprawie okre lenia szczegółowego sposobu funkcjonowania Krajowej Komisji do Spraw Ocen Oddziaływania na rodowisko oraz wojewódzkich komisji do spraw ocen oddziaływania na rodowisko (Dz. U. Nr 134, poz.1139), 21. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9 wrze nia 2002 r. W sprawie standardów jako ci gleby i ziemi (Dz. U. Nr 165, poz.1359), 22. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 wrze nia 2002 r. W sprawie okre lenia urz dze , w których mogły by wykorzystywane substancje stwarzaj ce szczególne zagro enie dla rodowiska (Dz. U. Nr 173, poz.1416), 23. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9 pa dziernika 2002 r. W sprawie sposobu przedkładania wojewodzie informacji o rodzaju, ilo ci i miejscach wyst powania substancji stwarzaj cych szczególne zagro enie dla rodowiska (Dz. U. Nr 175, poz.1439), 24. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 1 pa dziernika 2002 r. W sprawie sposobu udost pniania informacji o rodowisku (Dz. U. Nr 176, poz.1453), 25. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 24 wrze nia 2002 r. W sprawie okre lenia rodzajów przedsi wzi mog cych znacz co oddziaływa na rodowisko oraz szczegółowych kryteriów zwi zanych z kwalifikowaniem przedsi wzi do sporz dzania raportu o oddziaływaniu na rodowisko (Dz. U. Nr 179, poz.1490), 26. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 4 listopada 2002 r. W sprawie wysoko ci opłat rejestracyjnych (Dz. U. Nr 190, poz.1591), 27. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 14 listopada 2002 r .w sprawie szczegółowych warunków, jakim powinna odpowiada prognoza oddziaływania na rodowisko dotycz ca projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 197, poz.1667), 28. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. W sprawie warto ci odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Z 2003 r. Nr 1, poz.12), 29. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2003 r. W sprawie opłat za korzystanie ze rodowiska (Dz. U. Nr 55, poz.477), 30. Obwieszczenie Ministra rodowiska z dnia 15 pa dziernika 2002 r. W sprawie wysoko ci stawek opłat za korzystanie ze rodowiska na rok 2003 (M. P. Nr 49, poz.715), 31. Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie sporz dzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66, poz.620), 32. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 9 pa dziernika 2001 r. W sprawie opłat za korzystanie ze rodowiska (Dz. U. Nr 130, poz.1453 i Nr 151, poz.1703 oraz z 2002 r. Nr 161, poz.1335), 33. Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie rodzajów instalacji, dla których prowadz cy mog ubiega si o ustalenie programu dostosowawczego (Dz. U. Z 2003 r. Nr 80, poz.731), 34. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 27 wrze nia 2001 r. W sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz.1206), 35. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9 listopada 2001 r. W sprawie stwierdzania kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami (Dz. U. Nr 140, poz.1584), Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 127 36. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie zakresu informacji podawanych przy rejestracji przez posiadaczy odpadów zwolnionych z obowi zku uzyskiwania zezwole oraz sposobu rejestracji (Dz. U. Nr 152, poz.1734), 37. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie rodzajów odpadów lub ich ilo ci, dla których nie ma obowi zku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorii małych i rednich przedsi biorstw, które mog prowadzi uproszczon ewidencj odpadów (Dz. U. Nr 152, poz.1735), 38. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. Nr 152, poz.1736), 39. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy słu cych do sporz dzania i przekazywania zbiorczych zestawie danych (Dz. U. Nr 152, poz.1737), 40. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie warunków i zakresu dost pu do wojewódzkiej bazy danych dotycz cej wytwarzania i gospodarowania odpadami (Dz. U. Nr 152, poz.1738), 41. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie zasad sporz dzania raportu wojewódzkiego (Dz. U. Nr 152, poz.1739), 42. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. W sprawie niezb dnego zakresu informacji obj tych obowi zkiem zbierania i przetwarzania oraz sposobu prowadzenia centralnej i wojewódzkiej bazy danych dotycz cej wytwarzania i gospodarowania odpadami (Dz. U. Nr 152, poz.1740), 43. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 6 lutego 2002 r. W sprawie odpadów niebezpiecznych dopuszczonych do przywozu z zagranicy (Dz. U. Nr 15, poz.146), 44. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 6 lutego 2002 r. W sprawie wprowadzenia obowi zku uzyskiwania zezwole na wywóz do okre lonych pa stw odpadów innych ni niebezpieczne (Dz. U. Nr 15, poz.147), 45. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 28 maja 2002 r. W sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów mo e przekazywa osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, nie b d cym przedsi biorcami, do wykorzystania na ich własne potrzeby (Dz. U. Nr 74, poz.686), 46. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. W s prawie komunalnych osadów ciekowych (Dz. U. Nr 134,poz.1140 i Nr 155, poz.1299), 47. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 pa dziernika 2002 r. W sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie i transport nie wymagaj zezwolenia na prowadzenie działalno ci, oraz podstawowych wymaga dla zbierania i transportu tych odpadów (Dz. U. Nr 188, poz.1575), 48. Rozporz dzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 pa dziernika 2002 r. W sprawie rodzajów odpadów, które mog by składowane w sposób nieselektywny (Dz. U. Nr 191, poz.1595), 49. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. W sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. Nr 220, poz.1858), 50. Rozporz dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 grudnia 2002 r. W sprawie zakresu i sposobu stosowania przepisów o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych do transportu odpadów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 236, poz.1986), 51. Rozporz dzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. W sprawie rodzajów odpadów medycznych i weterynaryjnych, których poddawanie odzyskowi jest zakazane (Dz. U. Z 2003 r. Nr 8, poz.103), 52. Rozporz dzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. W sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 8, poz.104), 128 Plan gospodarki odpadami dla powiatu ł czy skiego 53. Uchwała Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 pa dziernika 2002 r. W sprawie krajowego planu gospodarki odpadami (M. P. Z 2003 r. Nr 11, poz.159), 54. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 12 lipca 2002 r. W sprawie raportów wojewódzkich dotycz cych gospodarki opakowaniami (Dz. U. Nr 122, poz.1054), 55. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 29 majaca 2003 r. W sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych (Dz. U. Nr 104, poz.982), 56. Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 11 wrze nia 2001 r. W sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 116, poz.1235), 57. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 6 listopada 2001 r. W sprawie szczegółowych warunków, jakie powinien spełni przedsi biorca produkuj cy w kraju oleje smarowe z udziałem wytworzonych w kraju olejów bazowych pochodz cych z regeneracji, w celu wł czenia ich do rzeczywi cie uzyskanego poziomu recyklingu (Dz. U. Nr 131, poz.1475), 58. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 20 grudnia 2001 r. W sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysoko ci nale nej opłaty produktowej (Dz. U. Nr 157, poz.1865), 59. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 7 grudnia 2001 r. W sprawie wzoru sprawozdania o wielko ci wprowadzonych na rynek krajowy opakowa i 7 produktów, osi gni tych wielko ci odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pou ytkowych oraz wpływach z opłat produktowych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 2, poz.26), 60. Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 8 lipca 2002 r. W sprawie szczegółowych zasad i trybu gospodarowania rodkami z opłat produktowych (Dz. U. Nr122, poz.1052), 61. Obwieszczenie Ministra rodowiska z dnia 22 sierpnia 2002 r. W sprawie maksymalnych stawek opłat produktowych na 2003 r.(M. P. Nr 37, poz.591), 62. Rozporz dzenie Ministra rodowiska w sprawie szczegółowych wymaga dotycz cych lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamkni cia, jakim powinny odpowiada poszczególne typy składowisk odpadów (Dz. U. Z 2003 r. Nr61, poz.549).